Professional Documents
Culture Documents
Esp Review
Esp Review
Isip (Intellect)
B. Kilos-loob (Free will)
1. Intensyon
1. Pangyayari o Kalagayan (circumstance)
Ang pangyayari ay sekondaryang salik lamang ng gawain o kilos na
moral.
A. Basahin ang sumusunod na kuwento at alamin kung tama ba o mali,
moral o hindi moral ang ginawa ng sumusunod:
1. Enchong
2. May-ari
3. Hukom
Ang Buhay Nga Naman
Si Lorenzo o Enchong ay labindalawang taong gulang nang siya ay
maulila sa mga magulang. Walang sinuman sa kaniyang mga kamag-
anak o mga kapitbahay ang naawang siya'y kupkupin at arugain. Isang
araw, humantong siya sa loob ng kulungan dahil nagnakaw siya ng ilang
pirasong tinapay sa isang panaderya sa kabayanan.
Galit na galit ang mayamang may-ari ng panaderya. Pinamumunuan
niya ang krusada o kilusan laban sa mga lumalabag sa batas, mga mag
nanakaw, at gumagawa ng mga katiwalian.
Marami ang sumama sa kaniya. Ipinakulong niya si Enchong at
Isinakdal. Palibhasa isang maimpluwensiyang tao sa pamayanan,
nagawa niyang ang maliit na pagkakasala at pagkakakulong sa bata ay
maging
malaking balita. Punong-puno ng mga tao ang hukuman sa araw ng
paglilitis.
Matalino at may pusong mahabagin ang hukom na nakatakdang lumitis
sa kaso. Kinausap niya ang akusadong bata, “Binata, narito ka at nililitis
sa marangal na hukumang ito dahil sa salang pagnanakaw ng ilang
piraso ng tinapay sa panaderya sa bayan. Ano ang masasabi mo sa iyong
sarili?”
Nakayukong sumagot ang bata sa hukom. Inamin niya ang salang
ibinibintang sa kaniya. Pagkatapos, tuminging umiiyak sa hukom at
nagpatuloy sa pagsasalita, “Kagalang-galang na hukom, ninakaw ko po
ang ilang pirasong tinapay sa panaderya sapagkat ilang araw na po
akong nagugutom at kailangan ko pong makakain bago matapos ang isa
na namang araw.” "Kung gayon," ang wika ng hukom pagkatapos
magsalita ng akusado, "narito na ang aking hatol, yamang inaamin ng
ng nasasakdal ang kaniyang pagkakasala," tumigil sandali ang hukom.
Pagkaraan ng ilang saglit, hinarap ng hukom si Enchong at nagwika,
“Dahil sa pagnanakaw ng ilang pirasong tinapay, ikaw Lorenzo ay
minumultahan ko ng sampung piso.”
Pagkatapos, nagpatuloy ng pagsasalita ang hukom na labis na
ikinamangha ng mga tao sa hukuman. “Bagama't pinagmulta ko ng
sampung piso ang batang nagkasala sa pagnanakaw ng ilang pirasong
tinapay, ngayon naman, pagmumultahin ko ang bawat taong naririto sa
loob ng hukumang ito ng tigdadalawampung piso sa pagpapahintulot
nating ang bawat isang tao ay mabuhay sa piling natin na magnakaw
upang makakain lamang.” Habang nagbubulungan ang mga tao sa
kanilang pagkagulat sa ipinahahayag ng hukom, kinuha nito ang
kaniyang pitaka sa lukbutan. Bumunot ng dalawampung piso mula rito
at inihulog ito sa isang kahon. Ang kahon ay ipinasa sa bawat taong
naroroon. Malaking halaga ang salaping nalikom sa kahon. Ang salapi
ay ibinigay niya kay Enchong.
Ang karanasang ito'y umakay sa mga tao na mamuhay na tunay na may
malasakit sa kapakanan ng sinuman sa pamayanan.
Hinango sa Keywords in Christian Living