Bu edebiyat adını, şairlerin şiirlerini “divan” Divan şiirinde biçim kurallarına uymak şart- adını verdikleri bir kitapta toplamalarından tır. almıştır. Yüksek zümreye hitap eder. Bu edebiyata aynı zamanda şu adlar da ve- Aruz vezni kullanılır an- rilmiştir: cak Nedim, Âşık Paşa ve Yüksek Zümre Edebiyatı Şeyh Galip heceyi de de- Klasik Türk Edebiyatı nemiştir. Osmanlı Edebiyatı Nazım birimi olarak be- Saray Edebiyatı yitler esas alınır ancak Tasavvufun yaygın olduğu yıllarda din dışı bunun yanında dörtlük temaları işlemesi sebebiyle Divan şiirinin ve bent kullanımı vardır. kurucusu olarak 13. yüzyıl şairi olan Hoca Kafiye olarak tam, zengin Dehhani kabul edilir. kafiye tercih edilir. Bu edebiyat, yüksek zümreye hitap ettiğin- Yazmaya dayalı bir ede- den saraya ve çevresinde gelişmiştir. biyat olduğu için kafiye göz içindir. Divan edebiyatının kaynakları şunlardır: Ne söylendiğinden çok bu içeriğin Kuran-ı Kerim nasıl aktarıldığı önemlidir. Tasavvuf Bu nedenle birçok bi- İran mitolojisi www.edebiyatveturkce.com
çimde konu bütünlüğün-
den çok parça bütünlüğü GENEL ÖZELLİKLERİ – 13 VE 19. YY esastır. Şiir üzerine kurulmuş bir edebiyattır. Saf şiir anlayışıyla benzer Nesir, arka planda kalmıştır. nitelikler taşır. Aşk, doğa, kahramanlık, ölüm, tasavvuf, ka- Şiiirler, türünün ismiyle ya da redifiyle isim- dın, mitoloji, şarap vb. konular işlenmiştir. lendirilir. Genel olarak din dışı konular var- Şiirlerin son bölümünde “mahlas” kullanıl- dır ancak kimi sanatçıların dini ko- mıştır. nulara eğildiğini de görmekteyiz. En güzel mısrası “mısra-ı bercestedir”. Günlük yaşamdan kopuk, soyut ve hayalcidir. Divan edebiyatında nesir özelliklerinde ise; Şairlerin zihinlerindeki kadın port- Cümleler özne, tümleç, yüklem sıralama- resi gerçekle bağdaşmaz. Her yö- sına uygundur. nüyle mükemmeldir. Noktalama işaretleri yoktur. Söz sanatları ve mazmunlar bu- Bu nedenle bağlaçlar bolca kulla- lunmaktadır. nılmış ve cümle uzatılmıştır. Bu mazmunlardan birkaçı şunlar- Metinler, paragraflara ayrılmadan dır: aktarılır. Kaş: Yay İç kafiye (seci) ön plandadır. Kirpik: Ok Nesir yazma işine “inşa”, nesir yazanlara Boy: Selvi “münşi”, eserlere ise “münşeat” denilir. Ağız: Nokta Göz: Nergis Sade, orta ve süslü nesir olmak üzere üç Yüz: Ay başlıkta incelenir. Âşık: Pervane Yanak: Gül