Professional Documents
Culture Documents
30 - Tiroit Cerrahi
30 - Tiroit Cerrahi
HASTALIKLARI VE TANI
A YÖNTEMLERİ
Ü
T Prof.Dr. Seher DEMİRER
F Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Genel Cerrahi A.B.D.
Endokrin ve Meme Cerrahisi
• Tiroid bezi vücuttaki en
büyük endokrin
A organlardan biri olup 15-
20 gr ağırlıktadır
Ü • Tiroid glandı dil tomurcuğu
yanında ilk brankial yarığın
T endoderminin
F invaginasyonu ile oluşur
• Hyoid kemiğin içinden
trakeanın önünden aşağı
doğru yer değiştirir
• Aberrent tiroid dokusu
tiroglossal kanal boyunca
heryerde bulunabilir
A
Ü
T
F
A
Ü
T
F
A
Ü
T • TSH hipotalamusdan salgılanan
TRH tarafından uyarılır
F • Tiroid glandının fonksiyonel
ünitesi follikül olup tiroid hormon
sentezinden sorumludur
• Parafolliküler “C” Hücreleri ise
■Kalsitonin salgılarlar.Kalsitonin
parathormon antagonistidir.Kan
kalsiyum düzeyini ayarlar
Hormon sentezi
• Trapping:
A Diyetle alınan iyot tiroid bezi tarafından
yakalanır
Ü
(günlük iyot ihtiyacı en az 100 μgr/gün)
T • Organifikasyon:
F Tiroid bezi içindeki iyot peroksidaz enzimi
yardımı ile I okside olur ve tyrosin’e
bağlanarak mono (MİT ) ve
diiyodotyrosin’e ( DİT )dönüşür
COUPLING
MİT + MİT → DİT
MİT + DİT → Triiodotirozin ( T3 )
A DİT + DİT → Tetraiodotirozin (T4 )
Ü • T3 ve T4 follikül içinde thyroglobulin’e bağlı
olarak bulunur, kana geçeceği zaman Tg’den
T ayrılır..
F • T3 ve T4 kanda tiroksin bağlayan prealbumin
ve tiroksin bağlayan globulinle taşınır
• -T3 10 kat daha aktifdir
• -T4 periferde T3 e dönüşerek etki eder
Tiroid Hormonunun Etkileri
• Fötusda beyin ve iskelet gelişimi
A • Bazal metabolizma hızı artışı
Ü • Kalpde pozitif inotropik ve kronotropik etki
• Katekolaminlere duyarlılık artışı
T
• Barsak motilite uyarımı
F • Kemik (kalsiyum) turnover artışı
• Serum glukozu artışı, serum kolesterol
azalması
Tiroid Hastalıklarında Klinik Tanı
Anamnez
A
Fizik muayene
Ü
Laboratuar incelemeleri
T
Görüntüleme
F
Yakınmalar
Boyunda kitle / kitleler
Nefes darlığı, yutkunma zorluğu
A Ses kısıklığı
Ü Boyunda var olan eski kitlenin ya da yeni
T ortaya çıkan bir kitlenin son birkaç ayda
F hızla büyümesi
Ailede benign ya da malign tiroid hastalığı
öyküsü
Hipotiroidi veya hipertiroidiye dair
yakınmalar
HİPOTİROİDİ’NİN BELİRTİLERİ
• Halsizlik, çabuk yorulma
• Hareketlerde yavaşlama
A • Kalp atışlarının yavaşlaması
• Uyku eğiliminin artması
Ü • Soğuğa dayanıksızlık
T • Ses kalınlaşması, yavaş ve kısık sesle konuşma
F •
•
Ciltte kalınlaşma, kuruluk, saç dökülmesi
Kaşların kenarlardan dökülmesi
• Kabızlık
• Terleme azlığı
• Yüz ve göz kapaklarında şişkinlik
HİPERTİROİDİ’NİN BELİRTİLERİ
• İştah artışına rağmen kilo kaybı
• Sinirlilik, çabuk yorulma
A • Terleme
• Sıcağa tahammülsüzlük
Ü • Çarpıntı
T • İshal veya sık dışkılama
• Kas güçsüzlüğü
F • Ellerde titreme
• Bakışlarda şaşkınlık veya korku ifadesi
• Göz kapağının yukarıya doğru gerilmesi ve göz
kapağında şişme
• Göz kürelerinin öne doğru fırlaması
NODÜL
Tiroid parankimini oluşturan hücrelerden
( follikül hücreeleri, parafolliküler C
A hücreleri, Hurthle hücreleri gibi ) köken
Ü alan benign ya da malign olabilen,
T hormon sentezleyebilen ya da
sentezlemeyen ,boyutu 1 – 2 mm’den 7
F
– 8 cm’e kadar ulaşan hertürlü
neoplaziye nodül denir.
Muayene İnspeksiyonla bir lob
normal görülse bile
muayene edilmeli
A Büyümüş olan tiroidin
sınırları
Ü Nodüllerin
T yeri,
sayısı,
F
büyüklükleri ve
kıvamı (parankimatöz
guatrlar yumuşak ve
direngen, kolloidal guatr çok
yumuşak, adenomlar katı)
Damardan zengin
kitleler pulsatildir
Tiroidin üzerindeki ve arkasındaki oluşumlarla ilişkisi
vertikal hareketsiz, transvers hareketli
A Büyümüş tiroidin etraf dokulara basısına bağlı etkiler
(trakea özofagus,damar)
Ü Venöz bası ile siyanoz, yüz ve boyun yüzeyel
T venlerinde dilatasyon olabilir.
Subklinik venöz bası, hasta kollarını yukarı
F kaldırdığında daha belirgin hale gelir. Eksternal
juguler ve süperfisyel boyun venlerinde şişkinlik oluşur
ki buna Maronon manevrası veya Pemberton
belirtisi)
Oskültasyon: Üfürüm
A
Ü
T
F
Malign bir nodülü
düşündüren fizik
A bulgular genellikle;
Ü
nodülün çok sert,
duyarsız
T çevre dokulara fikse
F
olması
vokal kord paralizisi
Dispne
disfaji
bölgesel lap varlığı
Tiroid Hastalıkları
• Guatr (tiroidin nodüllü / nodülsüz hertürlü
büyümesi )
Nontoksik
A – Diffüz ve Nodüler Guatr
Ü Toksik
– Toksik Multinodüler Guatr
T – Toksik Adenom (Plummer Hastalığı)
F – Graves’ Hastalığı
• Tiroid bezinin inflamatuar hastalıkları
– Akut süpüratif tiroidit
– Subakut (De Quervain) Tiroiditis
– Kronik (Hashimoto) Tiroiditis
– Fibröz (Riedel) Tiroiditis
• Tiroid maligniteleri
Guatr oluşum mekanizması
• İyot eksikliği hipotiroidizm’e yol açar
• Yüksek TSH tiroidde hipertrofiye sebep
A olur (diffüz nontoksik guatr)
Ü • Folliküller otonom hale gelebilir; otonom
T folliküller daha fazla büyüme
kapasitesine sahiptir (multinodüler
F guatr)
• Folliküller büyümeye ve hormon
sentezlemeye devam eder TSH
baskılanır
(toksik multinodüler guatr)
Guatr sınıflaması WHO
• Grade 0: Tiroid
nonpalpabl,
A görünmüyor
Ü • Grade 1: Tiroid
T palpabl, görünmüyor
• Grade 2: Boyun
F normal konumda
görülüyor ve palpe
ediliyor
• Grade 3: Uzaktan
farkediliyor
Guatr sınıflaması PAHO
• Grade 0: Tiroid nonpalpabl
A • Grade1A: Tiroid palpabl, görünmüyor
Ü • Grade1B: Tiroid palpabl, boyun
T ekstansiyonda görülüyor
F • Grade 2: Boyun normal konumda
görülüyor
• Grade 3: Uzaktan farkediliyor
PAHO -Pan American Health Organisation
Tanı araçları
• TFT : sT3, sT4, sTS
A • Tiroid otoantikorları: Anti-tg, Anti-TPO,
Ü TRAb (TSH reseptör antikoru)
T • Tiroid Sintigrafisi
F • Tiroid Ultrasonografisi
• Kord Vokal muayenesi
• BT / MRI (boyun ve üst mediasten)
Tiroid Nodülüne Yaklaşım
TSH → TSH baskılı (düşük) → HİPERTİROİDİ
A Tiroid Sc
• Toksik diffüz guatr ( Graves’ Hastalığı ), toksik multi
Ü nodüler guatr, tek toksik adenom (Sıcak nodül )
T – Toksik diffüz goitre + soğuk nodül
F
Hipertiroidi nedenleri
1. Tiroidin aşırı 3. Tiroid zedelenmesine bağlı
uyarılması: • a. Subakut tiroidit
A • a. Basedow-Graves’
hastalığı
• b. Postpartum tiroidit
• c. Ağrısız veya sessiz tiroidit
Ü • b. Aşırı HCG • d. Radyasyona bağlı gelisen
tiroidit
T • c. Hipofiz tümörleri
• e. Akut süpüratif tiroidit
• d. Aşırı iyot alınımı
F 4. Değişik nedenlere bağlı
2. Tiroid nodüllerine gelişen hipertiroidiler
bağlı • a. T3 veya T4 hormonlarının aşırı
• a. Toksik otonom fonksiyonel alınması
tiroid nodülü ( Plummer hast) (tirotoksikozis faktisya)
• b. Toksik multinodüler guatr • b. Struma ovari
• Tirotoksikozis – Herhangibir sebeple oluşan tiroid hormonu
fazlalığı
Ü Ovari gibi)
Sıcak nodüllerin
malign olma
A potansiyeli düşüktür. (
%1’den az)
Ü Tiroid sintigrafisinden
sonra USG ile
T değerlendirme
F yapılabilir.
TİAB hasta ötiroid
hale getirildikten sonra
alınmalıdır.
Toksik Nodüler Guatr
Otonom fonksiyon
görerek
A hipertiroidizme yol
açan tek ya da
Ü multipl toksik
T nodüllerde;
Antitiroid tedaviyi
F takiben RAİ verilir
ya da Cerrahi
uygulanır
(Lobektomi/Totale
yakın tiroidektomi)
Graves’ Hastalığı
• Hipertiroidizmin en sık görülme sebebidir
A • Etyoloji otoimmündür ailevi
predispozisyon vardır
Ü
• Tiroid Reseptör Antikoru (TRAb) Graves’
T için spesifikdir, diğer otoantikorlarda
F bulunabilir (AntiTg , AntiTPO )
• Kadınlarda erkeklerden beş kat fazla
görülür
• İrlandalı Dr. Robert James Graves 1835
Graves’ Hastalığında Klinik
•Baloch ZW, et al. Diagnostic terminology and morphologic criteria forcytologic diagnosis of
thyroid lesions: a synopsis of the National Cancer Institute Thyroid Fine-Needle Aspiration
State of the Science Conference. Diagn Cytopathol. 2008; 36:425437.
•http://www.rcpath.org/resources/pdf/g089guidanceontherereportingofthyroidcytologyfinal.
pdf, accessed October 29, 2010.
ÖDG ve ÖDNG da tedavi
• Hastayı toksik hale getirmeden TSH
A yı baskılamak için LT4 verilebilir
Ü • Bası belirtileri olan
T • Retrosternal uzanan
F • Estetik kaygı oluşturan
• Nodüllerin sitolojik natürü şüpheli
olanlarda cerrahi uygulanır(tüm
nodüller tek tek değerlendirilmelidir)
Tiroid Nodülüne Yaklaşım Algoritma
A
Ü
T
F
Tiroidektomi Komplikasyonları
• Recurrent laryngeal sinir yaralanması
A • Superior laryngeal sinir yaralanması
Ü • Kanama, hematom
T • Hava yolu obstrüksiyonu
F • Hipoparatiroidizm
• Seroma
• Kötü kozmezis
• Hipotiroidzm