Starożytna Grecja

Starożytna Grecja
Starożytna Grecja
Grecja, rozumiana jako kraina geogra czna, w przeciwie ństwie do terenów Bliskiego
Wschodu nie posiada wielkich rzek, przy których powstawa ły pierwsze państwa. Około 30%
terytorium stanowią tereny nadające się pod uprawę ziemi, reszta to góry, nieu żytki i
pastwiska. Ziemia jest dosy ć bogata w rudy metali: żelaza, ołowiu, srebra. W starożytności
bogactwem był marmur i glinka do wyrobu naczyń. Linia brzegowa jest bardzo dobrze
rozwinięta. Liczne zatoki, wyspy wp łynęły na to, że już w starożytności ludy zamieszkujące
ziemie greckie były nierozerwalnie związane z morzem. Morze było bogactwem - było
źródłem utrzymania i środkiem transportu. Właśnie z uwagi na ukształtowanie terenu
starożytni mieszkańcy tych ziem nie zbudowali jednego państwa.
Zanim starożytni Grecy - Hellenowie, zasiedlili tereny greckie i zbudowali własną

cywilizację, powstały i rozwijały się tzw. kultury przedhelleńskie, które zostały
scharakteryzowane w poniższych tabelkach. Kultura kreteńska (minojska) - była
najstarszą cywilizacją na ziemiach greckich.
Ustrój Okres Kultura - społeczeństwo - gospodarka Religia

trwania
trwania
Kreta była początki na podstawie wykopalisk można mówić o bogactwie panował

stopniowo sięgają struktury społecznej - znacznym zróżnicowaniu politeizm
zasiedlana II tys. zawodowym, specjalizacji w rzemiośle, dobrze
przez ludy p.n.e. rozwiniętym rolnictwie; występował podział na klasy
pochodząc
e z Azji
Mniejszej.
Kreteńczyc 2. poł. na podstawie wykopalisk można stwierdzić, że pałac powstało

y III tys. był głównym centrum życia politycznego, wiele mitów
utrzymywa p.n.e. gospodarczego i kulturalnego. Było dobrze przejętych
li kontakty rozwinięte rolnictwo; mieszkańcy trudnili się następnie
z Egiptem, 1. poł II handlem z wyspami Morza Egejskiego, Bliskim przez
prawdopo tys. Wschodem, Egpitem, Sycylią. Był to okres budowy plemiona
dobnie p.n.e. - wielkich pałaców, najsłynniejszy Knossos ze greckie,
powstały ok. podbijające
sławnym Labiryntem. W trakcie istnienia kultury
na wyspie 1200 r. Kretę - król
kreteńskiej miały miejsce kilkakrotne trzęsienie
państwa- p.n.e. ziemi i wojny, po których pałace były Minos i pół
miasta lub
odbudowywane. Kreteńczycy posługiwali się człowiek,
jedno
wlasnym pismem piktogra cznym i linearnym A. pół byk
pańśtwo.
Minotaur,
Na wyspie
nić Ariadny,
ustrojem
Dedal i Ikar
państwow
i inne.
ym była
monarchia
-
hegemoni
a Knossos
nad wyspą
- rozkwit
kultury
minojskiej.
Od początku II tys. p.n.e. z nad środkowego Dunaju na tereny greckie i wyspy Morza
Egejskiego przybywały plemiona greckie. Rozpoczęła się tzw. pierwsza kolonizacja. Proces
ten zakończył się ok. 1200 r. p.n.e. Pierwsi Grecy, napływając i kolonizując te tereny,
szybko pokonali Kreteńczyków, przejmując od nich wiele osiągnięć i zdobyczy
cywilizacyjnych. Na terenie Grecji Środkowej i Południowej plemiona greckie stworzyły
nowe organizmy państwowe, najważniejszym z nich były Mykeny - cywilizacja mykeńska.

trwania
2.11.2022, 13:50 Starożytna Grecja - Historia - Opracowania.pl

trwania
W W XVI w.
Możni mykeńscy naśladowali styl życia Kreteńczyków. Po System
państwie- p.n.e. religijny
ostatecznym upadku cywilizacji kreteńskiej Mykeńczycy
mieście rozpoczęło przejęty od
samodzielnie tworzyli kulturę i cywilizację swojego
Mykenach się
państwa. O wielkości i wspaniałości kultury mykeńskiej Kreteńczyk
była silna budowani
świadczą liczne znaleziska wyrobów z brązu, drewna, kości ów, z
władza e potęgi czasem
monarsza. Myken. W słoniowej. Ludność trudniła się tkactwem, systematycznie
doskonalono produkcję ceramiki, był to okres bujnego udoskonalił
Niektórzy XI w. p.n.e.
rozwoju, malarstwa, rzeźby i złotnictwa. Monumentalne się i
historycy nastąpił
budownictwo - zamki obronne np. w Mykenach, budowa ukształtow
przypuszc upadek
systemu dróg i mostów świadczy o możliwościach ał panteon
zają, że spowodow
Mykeńczyków, ich wielkości i sile. Pismo zostało przejęte bogów z
władcy any
od Kreteńczyków, dostosowane do własnych potrzeb, Zeusem na
Myken ostatnią
pisane na papirusie. Zostało odczytane. W ciągu czele.
narzucili falą
hegemoni pierwszej dziesięcioleci istnienia Myken systematycznie rozwijała się Oddawano
ę innym kolonizacji żegluga, rzemiosło, rolnictwo oparte na uprawie roli i cześć
miastom, - najazdem hodowli. bogom
tworząc plemienia pod
jedno Dorów i postaciami
duże tzw. zwierząt -
państwo. "ludó Hera-
w krowa,
morskich". Atena-
sowa.
Około 1200 r. p.n.e. nast ąpił ostatni etap migracji (przemieszczania się) plemion greckich -
najazd plemienia Dorów spowodował upadek kultury mykeńskiej. Najeźdźcy na szczęście
nie zniszczyli całego dorobku wieków wcze śniejszych - przejęli m.in. język grecki. Zaczęły
powstawać nowe formy państwowe - samodzielne państwa-miasta (poleis). Wśród
Greków
- mimo występowania wielu różnic (dialekty, różnice religijne) od początku istniało
przekonanie o wspólnym pochodzeniu etnicznym, poczucie jedno ści kultury. Wszyscy Grecy,
bez względu na miejsce zamieszkania - nazywali si ę Hellenami, a swoją ziemię nazywali
Helladą.
Ciekawostki
W trakcie fal najazdów plemion greckich na ziemie Hellady wytworzy ł się oryginalny typ
organizacji państwowej starożytnej Grecji - polis. Polis, czyli państwo-miasto, były niewielkie
(wyjątek stanowiły Ateny i Sparta). Obejmowa ło ograniczony obszar - często otoczony
górami - rozwijało się więc samodzielnie. Polis zamieszkiwało kilkanaście, a nawet
kilkadziesiąt tysięcy ludzi. Dzięki istnieniu takiego modelu państwa greckiego, wszyscy
obywatele (dorośli mężczyźni) polis mogli uczestniczyć w życiu publicznym, wspólnie
uczestniczyli w obrzędach religijnych, współrządzili nim. Czuli się za swoją ojczyznę
odpowiedzialni i bardzo mocno identy kowali się z nią. Można powiedzieć, że
naturalną koleją losu w państwach greckich zrodziła się demokracja, czyli władza
https://opracowania.pl/opracowania/historia/starozytna-grecja-1,oid,2279
4/15
wszystkich
obywateli państwa. Zanim w poleis greckich ugruntowała się demokracja, często władzę
P R Z E J D Ź N A
przejmowała wąska grupa obywa te li n a z yw a ją cych się najlepszymi aristoi
(arystokracja) -
5/15
panowała oligarchia. Kiedy w gronie oligarchii wybijała się jednostka, która, czasami
korzystając z pomocy demosu (ludu) przejmowa ła w polis władzę, rozpoczynały się rządy
tzw. tyranów i forma władzy zwana tyranią. Trwało to z reguły jedno, dwa pokolenia po
czym tyrani byli obalani i powraca ła władza ludu - demokracja. Dla wielu miast okres tyrani
był czasem świetności i rozkwitu (Korynt). To właśnie tyranii, by dać zajęcie ludności
bezrobotnej, organizowali wielkie prace, np. budow ę wodociągów czy wspaniałych świątyń i
pałaców. Przy okazji sprowadzano doskona łych architektów, rzeźbiarzy i artystów z całej
Hellady. Mimo to tyrani nie byli lubiani. Tyrania występowała zwłaszcza w południowej Italii
i na Sycylii (kolonie greckie).
Ustrój polis greckich nie by ł idealny. Przywiązanie mieszkańców do własnej polis hamowało
proces jednoczenia się Hellady, chęć narzucenia dominacji jednego państwa nad innym
prowadziła do walk o hegemonię, czyli przywództwo, przywiązanie do własnych praw i
przywilejów wywoływało niechęć obywateli polis do poszerzania grona mieszka ńców. Życie
publiczne toczyło się w greckich polis na oczach wszystkich mieszkańców, a miejscem
obrad zgromadzenia ludowego, miejscem centralnym był rynek - agora.
Po opanowaniu przez Greków terenów Grecji właściwej i wysp Morza Egejskiego (do X
w. p.n.e.), po ukształtowaniu się najważniejszych państw-miast, Grecy rozpoczęli poszukiwanie
nowych terenów. Rozpoczęła się nowa fala kolonizacji greckiej.
Przyczyny Tereny Skutki

kolonizacji kolonizacji
brak kolonizacj społeczne - ostateczne ukształtowanie się formy miasta-państwa -

ziemi i a trwała zamykanie się Greków za murami kolonii, przeszczepienie
środków od VIII tradycyjnej formy ustroju na nowe tereny; wytworzenie się klas
do życia do społecznych - w siłę rosną przede wszystkim rzemieślnicy, a także
- walki o połowy wszyscy, którzy wykazują się przedsiębiorczością; grupy zależne do
ziemię VI w. tej pory od arystokracji zaczynają domagać się władzy. Aby
między p.n.e. skutecznie walczyć z arystokracją, władzę obejmowali tyrani, którzy
arystokra w imieniu ludu - demos - sprawowali władzę w polis, rozwój
tami a prawie niewolnictwa;
chłopami całe
cierpiący wybrzeże gospodarcze - rozwój produkcji w Grecji właściwej - rynki zbytu na
mi na jej Morza nowych ziemiach; łatwiejszy dostęp do surowców (zboże, ryby,
brak; Śródzie skóry, rudy metali, srebro, cyna, miedź) - rozwój wymiany i handlu
m nego morskiego; techniki żeglowania, budowa większych statków -
przeludn pokryło zwiększenie tonażu i prędkości poruszania się; powstanie rynku
ienie się towarowego - konieczność znalezienia nowego środka płatniczego -
miast; koloniami pojawia się pieniądz kruszcowy bity przez państwa-miasta greckie.
greckimi;
poszuki
wanie szczególn
surowcó ie wiele
w. było ich
nad
cieśnina PRZEJDŹ NA
mi:
6/15
Przyczyny Tereny Skutki

kolonizacji kolonizacji
Bosforem
i
Dardanel
ami,
wybrzeże
m Azji
Mniejszej;
kolonie u
ujścia
rzek
Dniepru,
Bohu i
Donu;
największ
e
znaczenie
miała
kolonizacj
a
południo
wej Italii i
Sycylii
(konkure
ncja
Kartagińc
zyków -
Fenicjan);
kolonie
greckie w
Afryce -
Cyrenajka
Obszar Grecji w starożytności - najważniejsze państwa-miasta
-Fenicjanie
Konkurencją dla Greków w kolonizacji nowych terenów byli Fenicjanie. Swoj ą ekspansję
rozpoczęli ze starożytnej krainy Fenicji, która znajdowała się na wschodnim wybrzeżu
Morza Śródziemnego (dzisiejsze tereny Libanu i cz ęści Syrii). Tereny te były zamieszkiwane
przez Fenicjan od pocz. III tys. p.n.e. Podobnie jak Hellenowie,Fenicjanie w staro żytności
nigdy nie zbudowali jednego państwa, żyli w państwach-miastach, które często ze sobą
rywalizowały i nawet prowadziły wojny. Główne ośrodki Fenicji to: Akko (gr. Ptolemais,
dzisiaj Akka), Tyr (dziś Sur), Sydon (Sajda), BerytoPsRZ(BEeJjrDuŹt).NPAodstawą
7/15
dobrobytu Fenicji było wysoko
8/15
rozwinięte rzemiosło (wyroby z metali, kości słoniowej, szkła, tkaniny barwione purpurą,
budowa okrętów), handel lądowy (pośrednictwo w nim) i morski oraz eksport własnych
wyrobów. Z powodu swego położenia geogra cznego Fenicja była terenem częstych
najazdów i popadła w zależność od państw silniejszych, m.in. Egiptu, Hetytów; w XII w.
p.n.e. zniszczona przez tzw. Ludy Morza. Świetność Fenicji przypada na okres od XI-VIII w.
p.n.e. To wtedy zaczęły powstawać liczne kolonie i faktorie handlowe wokół wybrzeży
Morza Śródziemnego. Największe zagęszczenie kolonii fenickich występowało na
północnych wybrzeżach Morza Śródziemnego, objęło Sycylię, Sardynię, częściowo Korsykę,
wybrzeża dzisiejszej Hiszpanii i po łudniową Italię. Największe kolonie fenickie to Kartagina,
Sagunt i inne. Kolonizacja trwała od X do VII w. p.n.e.
W okresach: od VIII w. - 625 r. p.n.e. ziemie fenickie dostały się pod panowanie Asyrii, od 586
- Babilonii, 538 - Persji, 332 - Aleksandra III Wielkiego. W latach 286-197 p.n.e. by ły pod
rządami Ptolemeuszów, następnie państwa Seleucydów. W tym to okresie Fenicja uleg ła w
znacznym stopniu hellenizacji. Od 64 r. p.n.e. stanowi ła część prowincji rzymskiej Syria,
później cesarstwa bizantyjskiego. W poł. VII w. n.e. przeszła w ręce Arabów.
W dziedzinie zdobyczy cywilizacyjnych najwi ększym osiągnięciem Fenicji był wynalazek

pisma alfabetycznego (pismo fenickie).
Ciekawostki
- Ustrój Sparty i Aten Sparta Powstanie Sparty nie jest w pełni udokumentowane
źródłowo. Podbijając Grecję Dorowie ujarzmili autochtoniczny lud zakładając w dolinie rzeki
Eurotas miasto-pań stwo Spartę (monarchia z dwoma królami - podwójna liczba w ładców
nie jest do dziś jednoznacznie wyjaśniona). Ustrój społeczny Sparty wykształcił się po
dokonaniu podboju ziem Lakonii i Mesenii. Naje źdźcy, spartiaci (warstwa panująca), przejęli
całą ziemię, którą podzielili między siebie na równe działy (klaros). Zasada ta przetrwała
kilka wieków jako fundament ustroju spo łecznego państwa. Wszyscy spartiaci formalnie byli
równi wobec prawa. Stanowili warstwę rządzącą. Ludność podbita to heloci - pracujący na
działkach Spartan i płacący im daniny. Periojkowie mieszkali wokół Sparty, posiadali
wolność osobistą, ale bez praw politycznych; pracowali przy wydobywaniu rud i
wyrabiali sprzęt wojenny. Cechą charakterystyczną Sparty był podział społeczeństwa na
zamknięte klasy. Ustrój polityczny Sparty kształtował się pod wpływem wojen: na czele
państwa stało dwóch królów (wodzowie), stopniowo ich władza została ograniczona
przez radę starszych - geruzję (28 członków) i 5 eforów (arystokratycznych nadzorców).
Stopniowo eforowie przejęli pełną kontrolę nad polityką, administracją, prowadzeniem
wojen i helotami, rola zgromadzenia ludowego - apella - była niewielka (brak
inicjatywy ustawodawczej, zatwierdzało jedynie wnioski eforów). W VIII-VII wieku p.n.e.
spartiaci podbili Mesenię — tzw. wojny meseńskie (730-720 p.n.e. i 684-650 p.n.e.).
Powstało jedno z największych i najpotężniejszych państw greckich. Utrzymanie dominacji
politycznej Sparty na południu Peloponezu było możliwe dzięki podporządkowaniu ustroju,
sposobu życia Spartan jednemu celowi - militaryzacji państwa - utrzymaniu ludności
podbitej w posłuszeństwie. Służyć temu miało słynne wychowanie spartańskie.
PRZEJDŹ NA
9/15
Ateny Polis ateńska powstała w Attyce. Warunki do życia nie były tu sprzyjające - słabe
gleby, niewielkie zalesione tereny. Z czasem odkryto spore pok łady złóż marmuru, rudy
ołowiu i srebra w Górach Laurion, co znacznie polepszyło warunki życia obywateli Aten.
Dobrze rozwinięta linia brzegowa przesądziła o przywiązaniu Ateńczyków do morza. Wobec
braków żywności występowała konieczność jej importowania z kolonii - rozwin ął się handel i
rzemiosło.
Podobnie jak w Sparcie początki Aten nie są zbyt dobrze potwierdzone w źródłach. Po
najeździe Dorów Atenami rządził król. Jego władzę szybko ograniczyła arystokracja, a
następnie usunęła, przejmując pełnię władzy - rządy oligarchii. Atenami rządziły możne
rody posiadające duże majątki ziemskie. Chłopi i rzemieślnicy początkowo byli wolni. Na
skutek kolonizacji największe zyski przypadły arystokracji, która podporządkowała sobie
chłopów, udzielając im wysokich pożyczek. Chłopi, nie mogąc spłacić długów, popadali w
niewolę za długi. Ziemia przechodziła w ręce arystokracji, a chłopi tracili prawa polityczne
związane z posiadaniem maj ątków ziemskich. Proces ten przebiega ł w VII w. p.n.e. Polityka
arystokracji doprowadziła do wewnętrznych zamieszek wywołanych przez niezadowolonych
chłopów i rzemieślników. W końcu VII w. p.n.e. w Atenach pojawili si ę tyrani, którzy bez
powodzenia próbowali ograniczy ć wszechwładzę arystokracji. Sytuacja nadal była napięta, a
lud domagał się spisania praw. W 621 r. p.n.e. archontem zosta ł Drakon, który spisał
bardzo surowe, „pisane krwią” prawa (określenie dzisiaj używane - prawa drakońskie).
Sytuacja nie została jednak uspokojona, bo lud domaga ł się udziału w rządach i praw
politycznych. Przemiany ustrojowe Aten charakteryzuje poniższa tabelka.
Autor - Reformy - postanowienia Konsekwencje

czas
Solon, społeczne - "strząśnienie długów" (seieehteia) - umorzył

punkt wyjścia dla
archont, długi zaciągnięte pod zastaw osoby, za pieniądze
dalszych przemian,
594 r. państwowe wykupił sprzedanych za granicę, zakazal
zwiększył liczbę
p.n.e. udzielana pożyczek pod zastaw osoby;
obywateli Aten o
prostych chłopów;
polityczne - podzielil obywateli Aten na 4 klasy majątkowe.
Ich członkowie mieli różne obowiązki i prawa wobec
państwa - bogatsi większe uprawnienia. Powołał stałą radę złamał zasadę, że
(bule - 401 członków) i ogólne zgromadzenie obywateli pochodzenie
(ekklesia), powstały także sądy sądy przysięgłych. decyduje o
prawach
politycznych.
PRZEJDŹ NA
10/
Autor - Reformy - postanowienia Konsekwencje

czas
Klejstene społeczne - wprowadził nowy podział terytorialny na 10 fyli. zatarły się różnice
s, archont, W ramach fyli podstawową jednostką terytorialną była społeczne,
508/7 r. gmina - dema, wprowadził nazwiska, pochodzące od nazwy
p.n.e. gminy - obywatele nie byli identy kowani wg imion na wojnie obecność
rodowych; strategów
krępowała
polityczne - utworzył nową Radę Pięciuset (po 50 z każdej samodzielność
fyli) i urzędy strategów (10); arystokratycznego
wodza armii -
wprowadził ostracyzm - sąd skorupkowy - zgoda obywateli polemarcha,
na nadzwyczajne zgromadzenie i głosowanie nad
usunięciem urzędników zagrażających władzy ludu (nie arystokracja
zostało wyjaśnione, czy on wprowadził tę instytucję). utraciła wpływy.
Temistok polityczne - dopuścił do archontatu przedstawicieli władzę w Atenach

les, po drugiej klasy solońskiej; archonci i inni urzędnicy losowani przejmuje lud
490 r. z grona kandydatów, stratedzy i urzędnicy skarbowi wypowiadający się
wybierani,
p.n.e. ograniczenie znaczenia areopagu i archontów - wzrost na zgromadzeniu
znaczenia Rady Pięciuset i zgromadzenia ludowego. ludowym i
wybierający
urzędników.
E altes, polityczne - odebranie areopagowi uprawnień kolejny etap do

462/1 r. administracyjnych i kontrolnych nad urzędnikami; demokratyzacji
p.n.e. ustroju i władzy
pozostał on jedynie trybunałem sądowniczym w sprawach ludu.
karnych.
Perykles, polityczne - upadło znaczenie areopagu - instytucje 150 tys. ludzi

444-429 r. stworzone przez Solona i Klejstenesa znalazły otrzymało prawo
p.n.e., pierwszorzędne miejsce w państwie, bezpośredni udział udziału w rządach
pierwszy obywateli w rządzeniu, dopuszczenie do urzędów (obywatele Aten) w
strateg niezamożnych pobierających diety (wynagrodzenie) za swoim państwie,
pełnione obowiązki;
rozwój i
dopuścił trzecią klasę solońską do archontatu; wprowadził ugruntowanie się w
instytucję obywatelstwa ateńskiego - ojciec i matka pełni demokracji -
obywatelami Aten. demokracja
ateńska.
W ciągu prawie 200 lat przemian ukszta łtował się w Atenach ustrój - demokracja ateńska -
który był fenomenem w ówczesnym świecie. Lud sprawował władzę w swoim państwie za
pośrednictwem wybieranych ze swego grona urz ędników i sędziów. Sprawowanie władzy
wymagało daru umiejętności przekonywania. Posiadali ją demagodzy („prowadzący lud”),
którzy często kierowali ludem. Z czasem termin ten nabrał cech negatywnych.
Ciekawostki
11/
PRZEJDŹ NA
12/
-Państwo perskie
Po upadku państwa asyryjskiego na przełomie VIII i VII w. p.n.e. tereny Wy żyny Irańskiej
dostały się pod panowanie nowych mieszkańców, Medów. Jednym z zależnych od nich
plemion byli Persowie. Szybki rozwój pot ęgi perskiej nastąpił za panowania króla Cyrusa II z
perskiej dynastii Achemenidów. W 550 r. p.n.e. pokona ł on Medów i zajął ich stolicę
Ekbatanę. W dalszej kolejności podbił Azję Mniejszą i Babilonię. Syn Cyrusa, Kambyzes
zajął Egipt (525 r. p.n.e.). Dariusz I opanowa ł północne Indie. W ten sposób powsta ło
olbrzymie państwo od Indusu do Morza Egejskiego i od Morza Czarnego do Nubii. Powsta ło
imperium perskie, pierwsze tak rozległe w dziejach ludzkości. Rządy Persów były na ogół
łagodne. Podbite ludy mogły zachować swoje zwyczaje i religię. Lokalni władcy musieli
jedynie uznawać władzę perską i płacić daniny. Podstawą panowania była sprawna
administracja, którą w prowincjach kierowali satrapowie. Siłę zbrojną państwa stanowiła
armia. Wprowadzono jednolite prawo państwowe (królewskie), ujednolicono też miary i
wagi. Widocznym znakiem potęgi było wybudowanie tzw. drogi królewskiej, łączącej Suzę z
Sardes w Lidii, która miała 2400 km długości. Król wybijał złote monety, będące
powszechnie stosowanym środkiem płatniczym. Królowie perscy toczyli wojny z Grekami.
-Powstanie jońskie. Bitwy pod Maratonem, Salaminą i Platejami
Początek wojen grecko-perskich wiążę się z rokiem 499 p.n.e., kiedy to wybuchło
powstanie w Milecie. Było ono odpowiedzią na podatki narzucone przez Persów. Po
początkowych sukcesach Grecy zostali pokonani. W 492 r. p.n.e. Persowie
podporządkowali sobie Macedonię, a następnie uderzyli na Grecję. W bitwie pod
Maratonem (490 r. p.n.e.) zostali pokonani przez Greków. W roku 486 p.n.e. Persowie
ude rzyli ponownie. W bitwie pod Termopilami zwyciężyli oddziały greckie dowodzone
przez króla Sparty - Leonidasa. Dzi ęki temu Kserkses (nowy władca Persji) miał otwartą
drogę do Aten. W bitwie u wybrzeży Salaminy wygrali Grecy. Klejną klęskę Persowie
ponieśli pod Platejami (479 r. p.n.e.).
-Zakończenie wojen grecko-perskich
Ateńczyczy przygotowywali się do dalszych walk z Persami i dlatego w 478-477 r. p.n.e.

powołali Ateński Związek Morski. Miał on początkowo doprowadzić do ostatecznego
zwycięstwa. Na czele związku stanęły Ateny. Przewodnictwo w związku umocniło pozycję
Aten wśród polis greckich. Ostatecznie wojny z Persj ą zakończono w 449 r. p.n.e. pokojem
Kaliasa.
-Wojna peloponeska
Wzrost znaczenia Aten wzbudzi ł niezadowolenie w Sparcie. Napięcia pomiędzy Atenami i

Spartą przerodziły się w wojnę zwaną peloponeską (431-404 r. p.n.e.). Pierwszy etap wojny
zakończył się zawarciem pokoju na 30 lat. Wróci ł stan sprzed roku 431 p.n.e. Po obu
stronach znalazły się osoby niezadowolone z takiego stanu rzeczy. W Atenach
niezadowolonym przewodził Alkibiades, który pośrednio doprowadził do wojny między
PRZEJDŹ NA
13/1
Argos a Spartą. Ostatecznie w 405 r. p.n.e. Ateny zostały pokonane pod Ajgospotamoj.
PRZEJDŹ NA
14/1
Koniec wojny nie był jednoznaczny z długim pokojem. Wkrótce rozpoczęła się wojna
spartańsko-perska. Ostatecznie w 386 r. p.n.e. zawarto pokój zwany królewskim, który by ł
korzystny dla Persji.
- Sztuka Sztuka grecka ukształtowała się na terenach Hellady i ziem zamieszkiwanych

przez Greków. Dzieli się na trzy okresy: archaiczny, klasyczny (helleński) i hellenistyczny.
W Grecji zmiany w stylach najlepiej można dostrzec w architekturze, której etapy

rozwoju wyznaczają trzy porządki architektury greckiej: dorycki, joński, koryncki, które
powstawały chronologicznie w Grecji właściwej (dorycki - prosty, surowy, bez ozdób, trochę
„ciężki”), w koloniach greckich Azji Mniejszej (joński - kolumny bardziej wysmukłe, subtelne,
„lżejsze”, kapitel w kszta łcie ślimacznic), w czasach hellenistycznych (koryncki - pod wp ływem
kontaktów ze Wschodem bardziej ozdobny, „lekki”, kapitel w kszta łcie pociętego liścia
akantu, bardzo dekoracyjny). Style architektoniczne znalaz ły zastosowanie w budownictwie
sakralnym w Grecji, w świątyniach. Rzeźba grecka ukształtowała się pod wpływem
zapotrzebowania religijnego - posągi kultowe, płaskorzeźby na ścianach świątyń i
nagrobkach. Dopiero w IV w. p.n.e. rze źba grecka stała się odrębną dziedziną sztuki. Sport
wpłynął w decydujący sposób na przedstawianie nagich postaci na pos ągach. Obok brązu i
kamienia podstawowym materiałem rzeźbiarskim był marmur. Rzeźba grecka przeszła
ewolucję. Od posągów okresów wcześniejszych (postaci sztywnych, nieruchomych,
statycznych, zakrytych) do wspaniałych rzeźb schyłkowego okresu helleńskiego, a
zwłaszcza hellenistycznego. Warto znać imiona i wspaniałe posągi takich rzeźbiarzy jak:
Poliklet,
Myron i Fidiasz żyjący w Atenach w II poł. V w. p.n.e. Poszczególne dzieła charakteryzują

się idealizmem, naturalizmem i realizmem. W rzeźbach widać ruch, dynamizm. Oto nazwy
niektórych rzeźb i ich twórców:
Poliklet - Doryforos (ok. 450 r. p.n.e.), Myron - Dyskobol (ok. 450 r. p.n.e.),
Fidiasz - Atena Partenos (ok. 448 r. p.n.e.), Zeus Olimpijski (ok. 440 r.
p.n.e.).
W okresie hellenistycznym mnożyły się rzeźby. Do najsłynniejszych należy zaliczyć Wenus z

Milo (ok. 150 r. p.n.e., obecnie można ją podziwiać w paryskim Luwrze), Nike z
Samotraki (ok. 200 r. p.n.e., Luwr, Paryż). Budownictwo w Atenach było
odzwierciedleniem wielkich możliwości nansowych i organizacyjnych państwa. Dawało
zatrudnienie bardzo dużej liczbie obywateli. Ateny po wojnach perskich zamieniły się w
wielki plac budowy. Wzmocniono system obronny Aten i Pireusu (wzniesiono tzw. „D ługie
mury” łączące miasto z portem), zbudowano hangary dla statków, których liczba
znacznie wzrosła. Ateny po wojnach perskich przeżywały pod rządami Peryklesa okres
świetności gospodarczej, kulturalnej i politycznej.
Współczesna rekonstrukcja ateńskiego Akropolu
PRZEJDŹ NA
15/1
Ciekawostki
PRZEJDŹ NA
16/1
- Filozo a Filozo a - termin ten został wprowadzony do języka przez Greków. Znaczy
dosłownie „umiłowanie mądrości”, a lozofowie próbowali odpowiedzieć na pytania
dotyczące powstania świata i jego rozwoju. Nie odwo ływali się do religijnych pojęć czy
opowieści. Otaczający świat próbowali interpretować za pomocą rozumu i logicznego
myślenia. Demokratyczna struktura i stosunki panuj ące w Grecji - otwartość na świat i
rozwój myśli - doprowadziły do tego, że to właśnie w Helladzie działali lozofowie i
rozwinęła się lozo a.
Filozof Poglądy
Tales z Pozostawal pod wpływem dawnych mitów i wiedzy Wschodu, znał astronomię.
Miletu, Twierdził, że wszystko powstało z wody i właśnie woda jest zasadniczą materią i
ok. VII/VI początkie wszystkich rzeczy, także ziemi.
w. p.n.e.,
pierwszy z
jońskich
lozofów
Anaksym Uważał, że podstawowym elementem świata jest powietrze. W zależności od tego, czy
enes, VI jest rozrzedzone, czy zagęszczone, powstają: ogień, woda, ziemia, człowiek itd.
w. p.n.e.,
lozof
joński
Heraklit z Jako pierwszy zajął się człowiekiem. Za cel lozo i uważał poznanie świata przez
Efezu, II zgłębienie duszy ludzkiej. Według niego podstawowym elementem świata miał być
poł. VI w. ogień.
p.n.e.,
lozof
joński
Pitagoras Stworzył idealistyczny kierunek lozo i. Głosił naukę o wędrówce dusz

z Samos, (metempsychozie) i ich udoskonalaniu się. Szczególny nacisk położył na matematykę.
VI w. Wyobrażał sobie Ziemię i inne ciała niebieskie na kształt kuli - najdoskonalszej gury
p.n.e. geometrycznej.
Ksenofon Głosił naukę o wyższości mądrości (so a) nad wszystkim. Świat jest wieczny i
tz niezmienny. Nauki rozwijali uczniowie i tzw. szkoła eleatów.
Miletu,
VI/V w.
p.n.e.
so ści, Nurt umysłowy rozwijany przez so stów ("ludzi mądrych") uczących za pieniądze.
poł. V w. Skupiali się na logice, analizie języka, polityce, reprezentowali postawę relatywizmu
p.n.e., (wszystko względne, prawdę widzi się inaczej), sensuzalizmu (poznanie za
Ateny pośrednictwem zmysłów), konwencjonalizmu (normy i zasady to wynik umowy
społecznej).
PRZEJDŹ NA
17/1
Filozof Poglądy
Sokrates, W opozycji do so stów głosił pogląd, że istnieje absolutne dobro, a poznawanie go i

koniec V dążenie do niego to zadanie człowieka myślącego. Swoich poglądów nie spisał, ale
w. p.n.e., prowadził dysputy i nauczał na placach i ulicach Aten. Oskarżono go o
"demoralizowanie
Ateny młodzieży i wprowadzanie nowych bogów" i skazano na śmierć. Proces jednak miał
charakter polityczny, bo Sokrates krytykował ustrój demokratyczny Aten.
Platon, Jest uważany za jednego z największych lozofów w dziejach ludzkości. Głosił naukę o:
427-347 ideach i ich odbiciach w rzeczach materialnych, nieśmiertelnej i niematerialnej duszy,
p.n.e., poznaniu - rozumowym i zmysłowym, cnotach - mądrości, męstwie i panowaniu nad
uczeń sobą, radości, która jest połączeniem piękna, wiedzy i harmonijnego życia. Nauczał w
Sokratesa, gaju Akademosa (od tego nazwa akademii).
Ateny
Arystotel Początkowo był wiernym uczniem Platona, ale już za życia mistrza wystąpił
es, 384- przeciw niemu. Rozwinął logikę. Świat wg niego jest wieczny. Odbywa się w nim
proces
322 p.n.e., połączony w łańcuch mających swoją przyczynę i celowo powiązanych zdarzeń. Tylko
uczeń jego pierwsze ogniwo nie jest tej samej natury, co reszta - istnieje pierwsza przyczyna,
Platona, która jest niezależna i pierwsza. Zbliżył się w swoich poglądach do uznania jednego
Ateny Boga; głosił naukę o najwyższym dobru - doskonałości jednostki. Stworzył fundamenty
prawie każdej nauki, głosił nauki w ogrodach Likejonu (stąd nazwa liceum).
-Literatura i teatr
Literatura grecka rozwijała się początkowo w postaci mówionej, uprawiana przez

wędrownych poetów (aojdów). Prawdopodobnie Homer by ł autorem dwóch pierwszych
greckich arcydzieł Iliady i Odysei. Utwory Homera zostały spisane ok. VIII w. p.n.e. i cieszy ły
się wielką popularnością wśród Greków. Popularnym wśród Greków poetą był także Hezjod.
Jego najważniejsze dzieło to Teogonia. Wśród poetek prym wiodła Safona, która
tworzyła głównie pieśni miłosne. Historiogra a, dyscyplina wiedzy zajmuj ąca się
historią, czyli dziejami, narodziła się w antycznej Grecji. Za ojca historiogra i uznawany
jest Herodot (autor Dziejów), żyjący w V w. p.n.e. w Atenach. Pisa ł o wojnach grecko-
perskich i jako pierwszy odszedł od mitycznego i bajkowego przedstawiania dziejów.
Od pisarza zajmującego się badaniem przeszłości oczekiwał obiektywizmu i prawdy.
Tukidydes z Aten, młodszy od Herodota, poddał krytyce relacje żyjących jeszcze świadków
wojen perskich. Oddzielił prawdę od mitów, próbując przekazać potomnym prawdę o
historii. Żyjąc w czasach wojny peloponeskiej napisał dzieło poświęcone tym
wydarzeniom (Wojna peloponeska).
W V w. p.n.e. w Atenach ukształtowały się dwa podstawowe gatunki dramatu - tragedia

i komedia. Sztuki grano w am teatrach, a aktorami byli wyłącznie mężczyźni. Przedstawienia
odbywały się kilka razy w roku na cześć Dionizosa. Miały charakter zawodów, w
których zespoły aktorów to zawodnicy, a ludno ść polis to sędziowie. Widowiska miały
charakter dydaktyczny (wychowawczy). Dramat uczył widzów postawy obywatelskiej,
poruszał skomplikowane i ponadczasowe problemy ludzkie. Tak że w naszych czasach
niektóre ze sztuk antycznych cieszą się niesłabnącą popularnością, a ich problematyka
18/1
jest dalej aktualna. Najwybitniejszymi twóPrcRaZmEi JDtraŹgNedAii byli genialni

dramaturdzy: Ajschylos,
19/1
Sofokles i Eurypides. Powszechnie znana jest historia Antygony, zbuntowanej przeciwko

zwyczajom i normom panującym w państwie. Bohaterka tragedii poświęca własne życie
w obronie wartości, w które wierzy. Komedie były przedstawieniami wesołymi.
Wszystko w komedii mogło być wyśmiane - bogowie, politycy, stosunki między ludźmi,
itd. Najsłynniejszym z komediopisarzy greckich był Arystofanes.
-Religia
W antycznej Grecji system religijny charakteryzował się wielobóstwem (politeizm).

Hellenowie wierzyli w lepszy świat, w którym żyła cała plejada bogów, bogiń i herosów
(bohaterów). Każde z bóstw opiekowało się inną dziedziną życia człowieka, miastem czy
wsią. Tylko kilku bogów cieszy ło się szacunkiem i odbierało część w całej Helladzie. Życie
bogów było nierozerwalnie związane ze światem realnym i tak naprawdę nikt nie wiedział,
gdzie kończyła się ziemia a zaczynał Olimp, miejsce przebywania bogów. Nie dziwi więc fakt,
że religia grecka była antropomor czna (bogów wyobrażano sobie na podobieństwo ludzi).
Najważniejszymi bogami byli: Zeus - władca bogów (atrybut - berło królewskie), nieba
- ciskający błyskawice, Hades - pan świata zmarłych, mieszkał pod ziemią, jego żoną była
Persefona. Bogini Demeter żyła na otwartej przestrzeni, żyznych polach. Opiekowała się
przyrodą, czcili ją rolnicy. Posejdon - bóstwo wód, Hermes przedstawiany ze skrzydełkami u
stóp, dzięki którym mógł szybko się przemieszczać, był opiekunem pasterzy, kupców i
podróżników, Afrodyta była boginią miłości. Poeci i artyści wzdychali do swego boga -
Apollina.
Grecy wyobrażali sobie życie bogów tak jak życie ludzi - bogowie kochali się, walczyli ze
sobą i mieli dzieci. Niektórzy bogowie, zakosztowawszy ziemskiej mi ło ści, mieli potomstwo
z Ziemiankami. Synowie narodzeni z takich zwi ązków to herosi, bohaterowie niezliczonej
ilości opowieści, baśni, mitów.
Opowieści o bogach i herosach by ły nierozerwalnie związane z codziennym życiem Greków i

dzięki poetom przetrwały w literaturze do naszych czasów. Bogowie odbierali cze ść od
każdego człowieka indywidualnie. W Grecji nie wykszta łciła się grupa kapłanów. Bogowie
informowali o przyszłości śmiertelników za pośrednictwem wyroczni. Najsłynniejsze
znajdowały się w Delfach (wyrocznia Apollina), gdzie siedz ąca na trójnogu kapłanka pytia
(nazwa od imienia pierwszej kap łanki Pytii) w ekstazie, wywołanej przez tajemnicze opary
wieszczyła. Przepowiednie interpretowali odpowiednio przygotowani ludzie i przekazywali je
śmiertelnikom.
Bardzo żywa była wiara Greków w życie pozagrobowe. W chwili śmierci od ciała odłączała
się niematerialna psyche (dusza), która prowadzona przez boskiego przewo źnika
Charona przekraczała rzekę Styks i przechodziła do krainy umarłych. Zmarły na drogę
był zaopatrywany w pieniążek (kładziono go na powiekach), którym płacił Charonowi
za przeprawę przez rzekę zapomnienia.
-Sport i igrzyska Sport w życiu Greków był także związany z religią. Co 4 lata odbywały się
igrzyska na cześć Zeusa w Olimpii. Pierwsze prawdopodobnie odbyły się w 776 r. p.n.e. Na
czas zmagań sportowych ustawały wśród Greków wojny i zaczynał się czas świętego
pokoju.
20/1
PRZEJDŹ NA
21/1
To właśnie ze starożytnej Grecji wywodzi się wiele dzisiaj uprawianych dyscyplin

sportowych, m.in. rzut oszczepem, dyskiem,biegi czy zapasy.
Wszystkie konkurencje odbywały się na stadionie, który miał kształt elipsy. Zawierał także
tor przeznaczony do wy ścigów konnych. Igrzyska organizowano tak że w innych miastach: w
Delfach rozrywały się igrzyska pytyjskie na cześć Apollina - zwycięzca otrzymywał laur
wawrzynu; w Nemei odbywały się zawody poświęcone Zeusowi Nemejskiemu - zwyci ęzców
dekorowano bluszczem. Odbywały się również igrzyska, w których uczestniczyły kobiety. W
zasadzie każde polis organizowało zawody sportowe. Służyły do tego specjalne place, na
których ćwiczono. Od IV w. p.n.e. w każdym mieście znajdował się kompleks budynków
zwany gimnazjonem.
- Macedonia pod panowaniem Filipa II Macedończycy zamieszkiwali pó łnocne ziemie

dzisiejszej Grecji. Pod względem etnicznym byli blisko spokrewnieni z Grekami, mówili
podobnym językiem, wierzyli w tych samych bogów. W Macedonii nie by ło instytucji
demokratycznych, a władza spoczywała w rękach królów. Szczególnie szybki rozwój
gospodarczy, polityczny i terytorialny państwa nastąpił za panowania króla Filipa II
Macedońskiego, który stworzył silną i doskonałą armię. Podjął próbę podporządkowania
sobie skłóconych i osłabionych państw greckich. W bitwie pod Cheroneą w 338 r. p.n.e.
pokonał Greków, narzucając Helladzie hegemonię i federację (Związek Koryncki), na czele
której stanął. Dwa lata później Związek Koryncki podjął decyzję o rozpoczęciu wojny z
Persami. W czasie przygotowań Filip został zamordowany, a następcą został jego syn -
Aleksander Wielki.
- Aleksander Wielki Aleksander III Macedoński w 336 r. p.n.e. stan ął na czele federacji
greckiej. Próby buntu Teb stłumił w 335 r. p.n.e. - zdobył miasto, a mieszkańców sprzedał
w niewolę. Przystąpił do realizacji dzieła podboju imperium perskiego.
Persja w tym czasie przeżywała poważny kryzys polityczny, społeczny, ekonomiczny.

Władcy dysponowali nadal wielkim i zasobnym skarbem, potężną armią. Jednak siła królów
perskich była mniejsza (w porównaniu z czasami panowania Dariusza i wojen grecko-
perskich). Urzędnicy lokalni - satrapowie - prowadzili własną, niezależną politykę.
Wielkie kwoty pochłaniał nadmiernie rozbudowany dwór królewski. Armia, choć liczna, była
słaba. „Królem królów” był Dariusz III (336-330 p.n.e.).
W 334 r. p.n.e. na czele 35-tysięcznej armii grecko-macedońskiej Aleksander Wielki wkroczył

w granice perskie w Azji Mniejszej. Jego marsz znaczony by ł wielkimi zwycięstwami: nad
Granikiem (334 r. p.n.e.), pod Issos 333 r. p.n.e., zdobycie miast fenickich - Tyr, Sydon,
opanowanie Egiptu, w 331 r. p.n.e. wkroczenie do Mezopotamii. W bitwach między Arbelą
i Gaugamelą (331 r. p.n.e.) rozbi ł ostatecznie Persów - zajął Babilon, Suzę i stolicę perską
Persepolis. W 330 r. p.n.e., po śmierci Dariusza III, Aleksander og łosił się królem perskim.
Przejął ceremoniał, zwyczaje i tradycje wschodni ą. W 329 r. p.n.e. wyruszył na podbój
wschodnich prowincji, dochodz ąc w 327 r. p.n.e. do granic Indii. Aleksander Wielki w czasie
przygotowań do kolejnej wyprawy w 323 r. p.n.e. zmar ł. Zbudował wielkie imperium
sięgającego od Indii do Grecji i Egiptu, był doskonałym administratorem i politykiem.
Zapamiętaj! PRZEJDŹ NA
22/1
Cechami charakterystycznymi rządów Aleksandra było:
Aleksander prowadził politykę zmierzającą do połączenia świata grecko-macedońskiego z

perskim, wschodnim - organizowa ł imperium opierając się na arystokracji i urzędnikach
ludów podbitych. Wcielał żołnierzy perskich do swojej armii. Jak pisze historyk grecki
Plutarch (I-II w. n.e.) Aleksander sam pojął za żonę córkę króla perskiego Dariusza,
Statejrę. Wzorem władców wschodnich nakazał oddawać sobie cześć boską, państwo
uległo orientalizacji. Próby buntu, zarówno ludno ści podbitej jak i własnych żołnierzy,
oraz zawiązywane spiski likwidowa ł w zarodku, skazując na śmierć nawet swoich
towarzyszy broni.
W polityce gospodarczej Aleksander popiera ł rozwój handlu, rzemiosła, dbał o podniesienie

poziomu rolnictwa, zbudował sieć dróg i wiele mostów. Z ogromnej ilo ści kruszców,
przejętych po Persach, bił monety, co spowodowało ożywienie wymia ny handlowej. Celem
miało być stworzenie z imperium organizmu dobrze prosperuj ącego pod względem
gospodarczym.
Wielkie imperium Aleksandra po jego śmierci rozpadło się na kilka oddzielnych królestw.
Walki w latach 323-280 p.n.e. mi ędzy spadkobiercami i wodzami Aleksandra Wielkiego tzw.
diadochami doprowadziły do powstania na gruzach monarchii Aleksandra kilku
królestw hellenistycznych. Najpotężniejsze z nowych państw to królestwo Ptolemeuszy
(Egipt), Seleucydów (część Azji), Królestwo Pergamonu (Azja Mniejsza), Macedonia z
Grecją z dynastią Antygonidów. Powstały nowe centra gospodarcze, polityczne,
kulturalne - Aleksandria ze słynną wielką biblioteką i Muzeum, Pergamon, Rodos,
Antiochia.
Imperium Aleksandra Macedońskiego
-Kultura hellenistyczna
Epoka hellenistyczna to czas od śmierci Aleksandra Wielkiego do 30 r. p.n.e. W tym

czasie kultura grecka rozpowszechniła się na Wschód. Doszło do przemieszania się obu
kultur. Do największych osiągnięć tego okresu należą:
-latarnia morska na wyspie Faros koło Aleksandrii, zaliczana do siedmiu cudów świata,
-biblioteka w Aleksandrii - największa w starożytności,
-Musejon - założony w Aleksandrii instytut badawczy.
Do ważnych ośrodków kultury należały: Milet, Efez, Bizancjum, Pergamon. Szybko rozwija ły
się różne dziedziny sztuki. Do najwa żniejszych rzeźb kultury hellenistycznych nale ży Nike z
Samotraki, Wenus z Milo.
23/1
PRZEJDŹ NA
24/1

Starożytna Grecja - Historia

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Starożytna Grecja - Historia

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Starożytna Grecja - Historia

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Zanim starożytni Grecy - Hellenowie, zasiedlili tereny greckie i zbudowali własną

Ustrój Okres Kultura - społeczeństwo - gospodarka Religia

Kreta była początki na podstawie wykopalisk można mówić o bogactwie panował

Kreteńczyc 2. poł. na podstawie wykopalisk można stwierdzić, że pałac powstało

Ustrój Okres Kultura - społeczeństwo - gospodarka Religia

Ustrój Okres Kultura - społeczeństwo - gospodarka Religia

Przyczyny Tereny Skutki

brak kolonizacj społeczne - ostateczne ukształtowanie się formy miasta-państwa -

Przyczyny Tereny Skutki

Obszar Grecji w starożytności - najważniejsze państwa-miasta

dobrobytu Fenicji było wysoko

W dziedzinie zdobyczy cywilizacyjnych najwi ększym osiągnięciem Fenicji był wynalazek

Autor - Reformy - postanowienia Konsekwencje

Solon, społeczne - "strząśnienie długów" (seieehteia) - umorzył

Autor - Reformy - postanowienia Konsekwencje

Temistok polityczne - dopuścił do archontatu przedstawicieli władzę w Atenach

E altes, polityczne - odebranie areopagowi uprawnień kolejny etap do

Perykles, polityczne - upadło znaczenie areopagu - instytucje 150 tys. ludzi

-Powstanie jońskie. Bitwy pod Maratonem, Salaminą i Platejami

-Zakończenie wojen grecko-perskich

Ateńczyczy przygotowywali się do dalszych walk z Persami i dlatego w 478-477 r. p.n.e.

Wzrost znaczenia Aten wzbudzi ł niezadowolenie w Sparcie. Napięcia pomiędzy Atenami i

- Sztuka Sztuka grecka ukształtowała się na terenach Hellady i ziem zamieszkiwanych

W Grecji zmiany w stylach najlepiej można dostrzec w architekturze, której etapy

Myron i Fidiasz żyjący w Atenach w II poł. V w. p.n.e. Poszczególne dzieła charakteryzują

W okresie hellenistycznym mnożyły się rzeźby. Do najsłynniejszych należy zaliczyć Wenus z

Współczesna rekonstrukcja ateńskiego Akropolu

Pitagoras Stworzył idealistyczny kierunek lozo i. Głosił naukę o wędrówce dusz

Sokrates, W opozycji do so stów głosił pogląd, że istnieje absolutne dobro, a poznawanie go i

Literatura grecka rozwijała się początkowo w postaci mówionej, uprawiana przez

W V w. p.n.e. w Atenach ukształtowały się dwa podstawowe gatunki dramatu - tragedia

jest dalej aktualna. Najwybitniejszymi twóPrcRaZmEi JDtraŹgNedAii byli genialni

Sofokles i Eurypides. Powszechnie znana jest historia Antygony, zbuntowanej przeciwko

W antycznej Grecji system religijny charakteryzował się wielobóstwem (politeizm).

Opowieści o bogach i herosach by ły nierozerwalnie związane z codziennym życiem Greków i

To właśnie ze starożytnej Grecji wywodzi się wiele dzisiaj uprawianych dyscyplin

- Macedonia pod panowaniem Filipa II Macedończycy zamieszkiwali pó łnocne ziemie

Persja w tym czasie przeżywała poważny kryzys polityczny, społeczny, ekonomiczny.

W 334 r. p.n.e. na czele 35-tysięcznej armii grecko-macedońskiej Aleksander Wielki wkroczył

Cechami charakterystycznymi rządów Aleksandra było:

Aleksander prowadził politykę zmierzającą do połączenia świata grecko-macedońskiego z

W polityce gospodarczej Aleksander popiera ł rozwój handlu, rzemiosła, dbał o podniesienie

Imperium Aleksandra Macedońskiego

Epoka hellenistyczna to czas od śmierci Aleksandra Wielkiego do 30 r. p.n.e. W tym

-biblioteka w Aleksandrii - największa w starożytności,

-Musejon - założony w Aleksandrii instytut badawczy.

You might also like