Świat śródziemnomorski- powtórzenie

1. Uporządkuj wymienione etapy historii Grecji w kolejności chronologicznej.

A. epoka klasyczna, B. okres kultury mykeńskiej, C. epoka archaiczna
1 – ................, 2 – ................, 3 – ................
2. Uporządkuj wymienione etapy podbojów Rzymu w kolejności chronologicznej.

A. wojny z Kartaginą, B. podbój Italii, C. podbój Egiptu

1 – ................, 2 – ................, 3 – ................

3. Uzupełnij tabelę.
Postać Dokonania
twórca logiki i szkoły zwanej Liceum
twórca Iliady i Odyseji
twórca Dyskobola
autor Wojny peloponeskiej

4. Podaj dwie przyczyny sukcesów wojsk rzymskich w epoce podbojów.

• ...................................................................................................................................................
.,
• ...................................................................................................................................................
..
5. . Rozstrzygnij, czy podane zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Zapisz przy każdym z
nich właściwą literę: P (prawda) lub F (fałsz).

Zdanie Prawda/Fałsz
Po upadku cywilizacji mykeńskiej nastąpiły „wieki ciemne”.
Wielka kolonizacja grecka trwała od VIII do I w. p.n.e.
Arystoteles był uczniem Sokratesa.
Zasada: Divide et impera oznacza „dziel i rządź” i dotyczy polityki
stosowanej przez Rzymian wobec podbitych ludów.
Na mocy edyktu Konstantyna Wielkiego wprowadzono
równouprawnienie chrześcijan w stosunku do wyznawców innych religii
mieszkających w państwie rzymskim.

Wykonaj polecenia na podstawie tekstów źródłowych.

Opis osiągnięć cywilizacyjnych Fenicjan zawarty w Geografii Strabona, I w. p.n.e.

Sydończycy [Fenicjanie] wyznają się na wielu sztukach, jak to potwierdza Homer; ponadto
zaś znają astronomię i arytmetykę, począwszy się nimi interesować ze względu na sztukę
kupiecką i konieczność pływania w nocy. I jedna bowiem, i druga dyscyplina potrzebna jest
handlarzom i marynarzom. Astronomię więc i arytmetykę przejęli Grecy od Fenicjan.
Źródło: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 1: Starożytny Wschód, oprac. J. Wolski,
Warszawa 1959, s. 26.

Przyczyny wielkiej kolonizacji greckiej

Po załamaniu demograficznym w Wiekach Ciemnych nastąpił w VIII w. [p.n.e.] gwałtowny
wzrost zaludnienia [...]. To główna przyczyna ważnego procesu historycznego – Wielkiej
Kolonizacji, która wtedy się rozpoczęła, nasiliła się w VII w. [p.n.e.], a trwała także w VI w.
[p.n.e.]. [...] Grecy zakładali miasta niemal wyłącznie na wybrzeżach, nie zajmowali dużych
obszarów w głębi, w zasadzie nie narzucali swego władztwa ludom miejscowym, stosunki z
nimi układały się różnie, często przyjaźnie. Nowe miasta były od początku państewkami
samodzielnymi, choć z miastami macierzystymi, czyli metropoliami, łączyły je różnorakie
więzy i tradycje, zwłaszcza wspólne kulty. [...]
W [...] szczytowym okresie Wielkiej Kolonizacji dokonały się ogromne przemiany
gospodarcze skutkiem rozwoju handlu i żeglugi. Wzrosła rola warstw nowych (kupców,
rzemieślników, żeglarzy) kosztem dawnej arystokracji ziemskiej, nastąpiło jednak zubożenie
małych gospodarstw. Zaostrzyły się wewnętrzne konflikty polityczne, do władzy doszli pierwsi
tyrani, ale działali też pierwsi historyczni prawodawcy. [...] pojawił się pieniądz w formie
monety. [...]
Ta [fala kolonizacji] [...] miała zasięg szerszy i dalszy [od poprzedniej]; docierała do wielu
wybrzeży Morza Śródziemnego, jak i Czarnego. Przyczyn tego było wiele. [...] Poszukiwano,
jak i wcześniej, terenów pod osadnictwo, ale również nowych kontaktów handlowych i źródeł
zaopatrzenia w podstawowe surowce – metale, drewno, skóry, żywność – dla szybko
rozwijających się miast macierzystych. Zachęcały, a niekiedy nawet przymuszały do emigracji
warstwy dotychczas panujące, widząc w niej naturalne ujście dla żądań i politycznych
aspiracji uboższych współobywateli. W pewnych sytuacjach i krainach, np. w Azji Mniejszej,
zmuszał do niej czynnik zewnętrzny – zagrożenie ze strony państw sąsiednich. Swoje
znaczenie miała też rywalizacja między niektórymi miastami przy otwieraniu i zabezpieczaniu
nowych, ważnych szlaków handlowych. Najistotniejszą jednak rolę odgrywała presja
gwałtownego przyrostu ludności.
Źródło: Wielka historia świata, t. 3: Świat okresu cywilizacji klasycznych, red. A. Krawczuk,
Kraków–Warszawa 2005, s. 45, 49–50.

1. Zapisz czynniki, które przyczyniły się do wymiany osiągnięć cywilizacyjnych pomiędzy

ludami mieszkającymi w basenie Morza Śródziemnego.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

2. Określ powody podróżowania starożytnych Greków po Morzu Śródziemnym.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................