Lesson 01

Komunikasyon at
Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino
MARY CHRISTINE D. ABENES
 Kompetensi:

Natutukoy ang mga kahulugan at

kabuluhan ng mga konseptong
pangwika
(F11PT-Ia-85)
 Pagpapahalaga sa Bokabularyo
PAMBANSA
KONSEPTONG TEORYA
PANGWIKA
SALITANG GINAGAMIT
ISANG TERMINO NA MULA SA MGA AKLAT
ITO AY BINUBUO NG MGA SA SALITA GRIYEGO NA
SIMBOLO AT IBA'T IBANG THEORIA NA
PANGWIKA AT
SALITA. ITO RIN AY ISANG NANGANGAHULUGANG NAGSASAALANGALANG
PARAAN UPANG KONTEKSTO NG SA PAGGAMIT NG
MAIPAHAYAG NATIN ANG KASAYSAYAN NA GRAMATIKA.
ATING MGA DAMDAMIN, SINADYANG PANOORIN,
EMOSYON, OPINYON AT IBA PAGNILAYAN O PAG-
PANG BAGAY-BAGAY ARALAN.
Panuto: Ayusin ang mga ginulong salita.
1. natniakga
2. akwi
3. loyakokl
4. urptnoa
5. alblab

 Ayon sa Webster (1974),
“Ang wika ay isang sistema
ng komunikasyon sa pagitan
ng mga tao sa pamamagitan
ng mga pasulat at
pasalitang simbolo”.
Wika
ang tawag sa kalipunan ng mga salitang ginagamit ng tao sa
isang lipunang may natatanging kultura at kabihasnan?
¢Ayon kay Henry Gleason “Ang wika ay masistemang balangkas
ng sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo
na ginagamit sa komunikasyon ng mga tao sa lipunang may
natatanging kultura”.
¢Dagdag naman nina Mangahis et. al. (2005) na “Ang wika ay
may mahalagang papel na ginagampanan sa pakikipagtalastasan.
Ito ang midyum na ginagamit sa maayos na paghatid at
pagtanggap ng mensahe na susi sa pagkakaunawaan”.
Mga Teorya ng Pinagmulan ng
Wika
Tore ng Babel – Ang teoryang ito ay nahalaw mula sa Lumang
Tipan ng Banal na Kasulatan. Ayon sa pagsasalaysay, noong
umpisa’y iisa ang wika ng tao na biyaya ng Diyos – ang wikang
Aramaic ng Syria (Aram) at Mesopotamia.
 Teoryang Bow-wow
Sinasabi sa teoryang ito na
nagkaroon ng wika ang tao dahil
noong umpisa’y ginagaya nila ang
tunog na nililikha ng mga hayop gaya
ng tahol ng aso, tilaok ng manok at
huni ng ibon.
 Teoryang Ding-dong
Maliban sa tunog ng hayop, ipinapalagay sa
teoryang ito na ang lahat ng bagay sa kapaligiran ay
may sariling tunog na siyang kumakatawan sa
nasabing bagay. Mga tunog ang nagpapakahulugan
sa mga bagay tulad ng kampana, relo, tren, patak ng
ulan, langitngit ng kawayan, talbog ng bola at iba
pa.
 Teoryang Pooh-pooh

Ipinagpapalagay sa teoryang ito na ang tao ay

nakalilikha ng tunog sanhi ng bugso ng
damdamin. Gamit ang bibig, napabubulalas
ang mga tunog ng pagdaing na dala ng takot,
lungkot, galit, saya at paglalaan ng lakas.
 Teoryang Yo-he-ho

Isinasaad dito na nagsimula ang wika

sa indayog ng himig-awitin ng mga
taong sama-samang nagtatrabaho.
 Teoryang Sing-song
Ito ay nagmula sa pag-awit ng mga
kauna-unahang tao; may melodiya at
tono ang pag-usal ng mga unang
tao. Halimbawa nito’y paghimno o
paghimig.
 Teoryang Ta-ta
Mula sa wikang Pranses na nangangahulugang
paalam. Sabi sa teoryang ito, ginagaya ng dila
ang kumpas o galaw ng kamay ng tao na
kaniyang ginagawa sa bawat partikular na
okasyon tulad ng pagkumpas ng kamay nang
pababa at pataas tuwing nagpapaalam.
 Teoryang La-la

Ayon sa teoryang ito, may mga

puwersang may kinalaman sa
romansa. Ito ang salik na nagtutulak
sa tao upang magsalita.
 Teoryang Ta-ra-ra-boom-de-ay
.Sinasabing ang mga tao ay natutong humabi ng mga
salita mula sa mga seremonya at ritwal na kanilang
ginagawa. Mangyari pa, sa mga ritwal na ito kadalasan
ay may mga sayaw, sigaw at iba pang gawain,
nagkakaroon ng mga salitang kanilang pinananatili upang
maging bahagi na ng kanilang kultura.
 Teorya ni Charles Darwin

Sinasaad niya ang pakikipagsapalaran ng tao

para mabuhay ang nagtuturo sa kaniya upang
makalikha ng iba’t ibang wika. Wikang
natutuhan tungkol sa mga pakikipagsapalaran.
 Katangian ng Wika
1. Ang wika ay nagbabago o dinamiko.
2. Ang wika ay may level o
antas.
3. Ang wika ay natatangi o
may kakanyahan.
4. Ang wika ay kabuhol ng
kultura.
5. Ang wika ay ginagamit sa
komunikasyon.
6. Gamit sa lahat ng
disiplina/propesyon
Antas ng Wika

Pormal
 a.Pambansa – salitang ginagamit sa mga aklat
pangwika at nagsasaalangalang sa paggamit ng
gramatika. Ginagamit din itong wikang panturo sa
mga paaralan at sa pakikipag-ugnayan sa pamahalaan.
Nagiging pambansa ang isang wika kung ito ay opisyal
na naisabatas para gamitin sa buong bansa.

 .
Pampanitikan – Dito nakasalalay at
nakikita ang kagandahan, yaman, kariktan
at retorika ng wika. Masining, mabisa at
maingat ang paggamit dito ng mga salita.

 Di-pormal

Lalawiganin – Ginagamit na wika

sa mga tiyak at partikular na pook
at lalawigan.
Kolokyal – Mga salitang ginagamit
sa mga pagkakataong impomal, na
karaniwan sa pakikipag-usap sa
tahanan, kaibigan at paaralan.
Balbal – Itinuturing ito na
pinakamababang antas ng wika.
Katumbas ito ng slang sa Ingles.
Nalilikha ito ng mga grupo ng tao upang
magsilbing koda sa kanilang pag-uusap.
 KALIKASAN NG WIKA

01 Pinagsama-samang Tunog

02 May Dalang Kahulugan

03 May Ispeling
 KALIKASAN NG WIKA

04 May Gramatikal Istraktyur

05 Sistemang Oral-Awral

Pagkawala o Ekstinksyon
06 ng Wika
 KALIKASAN NG WIKA

Iba-iba, Diversifayd,
07 Pangkatutubo, Indejinus
 GAMIT NG WIKA
01 Pagpapangalan- ginagamit ito sa pagtitiyak o pagidentifay sa mga
bagay, Gawain, kilos o tao sa pamamagitan ng pagbibigay pangalan.

02 Interaksyon- tumutukoy ito sa pagbabahaginan ng mga naisin o

ideya.

03 Transmisyon- ginagamit ang wika sa pagpapasa ng mga impormasyon.

 KAHALAGAHAN NG WIKA
Ang wika ay nagbibigay ng mga
Ang wika ay behikulo ng kautusan o nagpapakilala sa
kaisipan. tungkulin at katayuan sa lipunan
ng nagsasalita.
Ang wika ay kasasalaminan ng
Ang wika ay daan tungo kultura ng isang lahi maging ng
sa puso ng isang tao. kanilang karanasan.
 KAHALAGAHAN NG WIKA
Ang wika ay pagkakakilanlan ng Ang wika ay kasangkapan sa
bawat pangkat o grupong gumagamit pag-aaral ng kultura ng ibang
ng kakaibang mga salitang hindi lahi.
laganap.

Ang wika ay luklukan ng Ang wika ay tagabigkis

panitikan sa kanyang ng lipunan.
artistikong gamit.
Thank You
SEE YOU NEXT TIME