Temat : Co to jest deklinacja?

Jest to odmiana przez przypadki i liczby. Pamiętacie przypadki? Jest ich 7. Oto one:

MIANOWNIK
DOPEŁNIACZ
CELOWNIK
BIERNIK
NARZĘDNIK
MIEJSCOWNIK
WOŁACZ

Brakuje im pytań. W ramach przypomnienia dopiszcie je.

Przez przypadki odmienia się : rzeczownik, przymiotnik i liczebnik.

Możemy odmieniać sam rzeczownik – np. sweter. Kiedy dodamy do niego wyraz np. różowy,
powstanie nam związek rzeczownika z przymiotnikiem – różowy sweter. Jeszcze wystarczy dodać
liczebnik , np. jeden i wtedy mamy – jeden różowy sweter. Wiemy, że te trzy słowa jednocześnie
możemy odmienić przez przypadki, ale tylko w jednej liczbie ( tu akurat pojedynczej). Jeśli
będziemy chcieli mnogą, to musimy zmienić liczebnik na inny i to już będzie inny związek.

M – jeden różowy sweter

D – jednego różowego swetra
C – jednemu różowemu swetrowi
B – jeden różowy sweter
N- jednym różowym swetrem
Msc – jednym różowym swetrze
W – różowy swetrze – tutaj nie umieściłam liczebnika, ponieważ generalnie nie odmienia się
liczebników w Wołaczu, jest to raczej nienaturalne, zostawiłam przymiotnik z rzeczownikiem.

Dalej możemy kontynuować odmianę w liczbie mnogiej, ale już zapewne zauważyliście, że różowe
swetry mogą być dwa, trzy i ile jeszcze tam chcecie, to znaczy, że musimy zmienić liczebnik.
Wykonajcie zadania
1). Na jakie pytania odpowiada rzeczownik? Odpowiedź zapisz całym zdaniem.

2). Dokończ zdanie:

Rzeczowniki odmieniają się przez ............................ i ........................... .

3). Określ rodzaj wymienionych wyrazów i wpisz je w wyznaczone miejsce

szkoła, Ania, dziecko, kapelusz, Warszawa, burza, słońce, anioł, komputer, pióro
Rodzaj męski ........................................
Rodzaj żeński ........................................
Rodzaj nijaki ........................................

4). Wszystkie wyrazy z zadania trzeciego ułóż w kolejności alfabetycznej.

1.......................... 2....................... 3..................... 4.....................
5........................... 6..................... 7..................... 8..................... 9.........................
10............................

5). Uzupełnij tekst właściwymi formami wyrazu list .

Dzisiaj dostałam................. od kolegi. Długo oczekiwałam tego ............... Przyglądałam się dość
długo ............. Wreszcie otworzyłam ........................ i zaczęłam go czytać.

6). Przeczytaj uważnie tekst i wypisz z niego po dwa przykłady rzeczowników do każdej kategorii.
Podkreśl w tekście nazwy własne.
Niespodziewanie nadeszła zima. O tej porze roku często występują zawieje i zamiecie. Drzewa i
krzewy okryły się białym puchem. Niedźwiedzie i borsuki zapadły w sen zimowy. Ania i Kasia
lubią tę porę roku, gdyż mogą lepić bałwana i rzucać się śnieżkami. Muszą jednak pamiętać o
czapce, szaliku i rękawicach.
Osoby – ........................................
Rzeczy – ........................................
Rośliny – ........................................
Zwierzęta – ........................................
Zjawiska przyrody – ........................................

7) Określ przypadek, liczbę i rodzaj podanych rzeczowników:

szkoła- ........................................
długopisowi– ........................................
z Mateuszem– ........................................
chłopcy– ........................................
dzieciom–........................................

8). Odmień w liczbie pojedynczej przez przypadki rzeczownik książka. Pamiętaj o prawidłowej
kolejności przypadków i ich pytaniach.

9). Podkreśl rzeczowniki. Wypisz kolejno ich pierwsze litery.

gwizdać, wiadro, zapala, iskra, wierzba, rośnie, daleko, astronom, zawiozą, tęcza