Professional Documents
Culture Documents
Beyond AVA 1750s
Beyond AVA 1750s
“ထန်းလျကန ချက
ဲ့ တာခခင်းတူပေမယဲ့..ဝကလကက နတဆကတအ
ဲ့ ရကကွ...ပတာသာ်းရ”
ငအိ်းု က သူပနာက
ဲ့ မ ဓာ်းလွတကိင
ု လျက ပခေ်းဝငလာပသာသူ တစဉ်းကို ဓါ်းခဖင ဲ့
တွတထညဲ့ လိက
ု သည။ ဓါ်းစာမိသာွ ်းသူမာ ပခွခန လကျသွာ်း၏။
ပရွှေကကြူ က သူအာ်း
ဲ့ ပသနတခဖင ဲ့ ချိနပနပသာ ခမင်းစစသညတစပယာကအာ်း တငကျည်းတုတခဖင ဲ့
ရို ကချလိက
ု သည။
“ငပရွှေကကြူ ရာ..မငအရက
ဲ့ က တို စည
ဲ့ ေုတတရာက ထန်းဉ်းရညပလာကမျာ်း ပကာင်းဉ်းမလာ်း”
တိက
ု ေွက မေ်းဆ်းု ခဲ့မေ။ ငသာ က ရနသူဘကမ ကျနခဲ့သညဲ့ လကနကမျာ်းကို တလကချင်း စိစစမေ်း
လိက
ု သိမ်းပနသည။ အပလာင်းတစပလာင်း ပဘ်းတွင ပခခေစလကေစထိင
ု ပနသညဲ့ ပရွှေကကြူ က
လမ်းပခေါ်လက
ို ၏။
“ပဟဲ့..ပမာငသာ”
“ဗျ..ကိကု က်းပရွှေကကြူ”
“ပဟဲ့..ငါအကိ
ဲ့ ကု က်း ငါအပကကာင
ဲ့ ်းသိတယ...ဒမာ ခုတစရာရိ တာ ခုတ ထစစရာရိ တာ ထစမေ်းမေေ
ပသာကစရာရိ တဲ့ ကိစစ သွာ်းပသာကရမာေ..ပနာ.ဲ့ .မဟုတလာ်း..ငအိရ
ု ”
ရနသူ ထမရသညဲ့ ပသနတတလကကို ပသချာကိင
ု ကကညဲ့ ပနပသာ ငအိက
ု ပခါင်းညိတခေသည။
“ဒါဆိန
ု ငက..အရကမူ်းရင ဘုရာ်းပတာင သတမယဲ့ တိရိ စဆာနပေါ..ဟု
ဲ့ တလာ်း”
“နငပမကလွှော်း..ငါက သပဘာပခောတာဟ..စညေုတတရာသာ်းတိတတပ
ိ ကာငရ”
“ဟာ်း..ဟာ်း”
ပရွှေကကြူ။
ပေပတပလ လွငပနရာမ
ဲ့ အင်းဝသို ကသည
ဲ့ ်းတေမျာ်းလာပရာကတိက
ု ခိုကစဉ်ကာလ ၁၇၃၉ ခုနစ
တွင မုဆ်းုိ ဖိုသ ို ပရွှေ
ဲ့ ကကြူ ခေနပရာကလာခဲ့သည။ ယခုပတာဲ့ ပအာငပ ယျ၏ န်း ခငယွန်းစ၏
ပမာငခဖစသူ ငအိ်းု နင ဲ့ ပေါင်းမိကကပလမေ။
“ေတကသာ်း ရတအ
ဲ့ ခါဆိ.ု ..အဒ
ဲ့ အရကပလ်းကို တစခမ ခမ လိက
ု ....ေတကကငပလ်း ကို
သေုရာရညပလ်း ညှစမေ်း စာ်းလိက
ု ..သခွာ်းသ်းပလ်း တကိက
ု ..ကိက
ု လိက
ု ...ပဆွမျိ ်းပမဲ့ေ..ငါလူ
ဲ့ ”
“ငါပတာ
ဲ့ ဲ့ ရွ ကနသိေမေါဘူ်းပနာ...မင်းေ ရင်းရမာ”
“ပဟဲ့..တစပယာကတဝကပေါကွ
ဲ့ ...မေါလည်း..မင်းနာ်းပတာင်းကက်း ခဖ တပေ်းထာ်းခဲ့တာေ”
***
ထိအ
ု ဖွြို့မျာ်းမာ အင်းဝတဖကကမ်းတွင အခိုငအလခု ဖင ဲ့ ပနပနပသာ မုဆ်းု ိ ဖို သို ဝင
ဲ့ ပရာကေူ်းပေါင်း
သွာ်းကကပကကာင်း သတင်းမျာ်းရရိ ခဲ့သည။ မုဆ်းု ိ ဖိုရွာသူကက်းမာ အင်းဝစစတေမ ထွကပခေ်း
လွတပခမာကသွာ်းသူ စညသာမင်းကက်း ဉ်းစည်းစိမ နင ဲ့ ပဆွမျိ ်းပတာပနသညဲ့ အချကကို ဥေရာ ာ
နင ဲ့ စစသူကက်းတလေန်းတိက
ု ဲ့ အထူ်းစို်းရိ မပနကကသည။
အင်းဝ၏ စစဉ်းစ်းချ ေခဖစပသာ ကိ်းု သိန်းသခငကို ဟသာဝတသာ်းတို ဖမ
ဲ့ ်းဆ်းရမိထာ်းပသာလည်း
ဉ်းစည်းစိမ ပေျာကပနခခင်းသည သူတအတွ
ို ဲ့ က အနတရာယတစခုအခဖစ ယူဆကကသည။
အင်းဝဘုရင၏ သာ်းပတာမျာ်းခဖစပသာ ပရွှေပတာငစာ်းမင်းသာ်း နင ဲ့ မင်းသာ်းမင်းရခမတဘုန်း
တိမ
ု ဲ့ ာလည်း တရု တခေညမခေနလာမညဲ့ သအဖွြို့ကို ရမ်းခေညတွင သွာ်းပရာကကကိ ဆိပ
ု နကကသခဖင ဲ့
အင်းဝတွင မရိ ကက။
ထိအ
ု ပခခအပနတွင ဘုရငသာ်းပတာ
ဲ့ မျာ်း ခေနပရာကလာေါက ဉ်းစည်းစိမ တို အင
ဲ့ အာ်းစုမျာ်း
ပေါင်းစည်းမိသာွ ်းမညကို ဥေရာ ာက မလိလ
ု ာ်း။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ မူလက ဟသာဝတသို ခေန
ဲ့ ရန
စစဉ်ထာ်းသညဲ့ ဉေရာ ာဉ်းပအာငခမသည ဟသာဝတသို မခေန
ဲ့ ပသ်းေ ဉ်းစည်းစိမ ရိ ပနနိင
ု မညဲ့
မုဆ်းုိ ဖို ကို သစစာပေ်းရန ဆ်းု ခဖတလိက
ု သည။
ဟသာဝတဥေရာ ာ ပစလွှေတလိက
ု ပသာ လူ(၃၀) သည မုဆ်းုိ ဖိုသ ို ပရာက
ဲ့ ရိ လာကက၏။
သိပသာ
ု ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖို ရွ ာသာ်းမျာ်း က ထန်းလ်းု ခတေတခါ်းကို ဖွငမပေ်းကက။
ဲ့
“ငါတို ဟ
ဲ့ သာဝတ မဟာဥေရာ ာ က လွှေတလိက
ု တ.ဲ့ .အဖွြို့ေ…မုဆ်းု ိ ဖိုရွာသူကက်း
အခုချကချင်းထွကခဲ့ေါ”
“မင်းက ရွ ာသူကက်းလာ်း”
“ပအ်း…ဒါဆိလ
ု ည်း တခါ်းဖွငပေ်း..မင
ဲ့ ်းတိကိ
ု ဲ့ ု သစစာရညတိက
ု မယ..မေ်းရင မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်း မတသမျှ
ပသျှာငထ်းု ပတွအကုန မွနဆခဖတရမယလို ဥေရာ
ဲ့ ာ က အမိ နပတာ
ဲ့ ရိ လက
ို တယ”
ပအာငပ ယျ နင ဲ့ သူနပဘ်းက
ဲ့ ငပကာင်း၊ ငသာတိက
ု ဲ့ မခို်းမခနခေ
ဲ့ ်းလိက
ု ကကသည။
“နာရတစပမာင်းပလာက ပစာငေါ…ရွ
ဲ့ ာသာ်းပတွကို ဒအပကကာင်းပခောမေ်း မ ရွ ာတခါ်း
ဖွငပေ်းနိ
ဲ့ င ု မယ”
ထိပနာက
ု ဲ့ ခမင်းပေေါ်တကကာ မုဆ်းု ိ ဖို ရွ ာလညရိ ပနအိမရိ ရာသို ခေန
ဲ့ လာခဲ့သည။
ပအာငပ ယျ၏ ပနအိမပရ ြို့တင
ွ တကန္ာ်းကက်းတစခု ကက်းစွာထိ်းု ထာ်းသည။
တကန္ာ်းပရ ြို့တင
ွ ခမင်းပကာင်းမျာ်းနင ဲ့ ပကွြို့စစသည ဆယဉ်းခနက
ဲ့ ရေပနကက၏။
ပအာငပ ယျ ကို ခမငသညနင ဲ့ ရငမိငယက မတတေထရေလိက
ု သည။
ပကွြို့ ကိယ
ု စာ်းလယ အဖွ၏
ြို့ ပခါင်းပဆာငခဖစသူ နာ်းလ နင ဲ့ ငနက တိလည
ု ဲ့ ်း
မတတေရေလိက
ု ကက၏။
“သူတက
ို ဲ့ ဘာတလ
ဲ့ ..ပမာငကက်း”
“ရတယ…သူတကိ
ို ဲ့ ု လကမခပသ်းဘူ်း…အခု နာ်းလ တိန
ု ဲ့ ကိ
ဲ့ စစ အရင ခဖတကကတာပေါ ဲ့
ဗိုလတွန..ပရာ”
“လာ..ခငဗျာ်းပရာ..ပမာငသာပရာ..လာထိင
ု …ပဟဲ့…ပမာငပလာက န ပမာင
ဲ့ ရွ ကိေ
ု ါ
ပခေါ်ပချကွယ”ဲ့
စဉဲ့ကိင
ု ကို အပခခခေ လျက အင်းဝအထကေိုင်းနယပခမကို သိမ်းေိုကထာ်းသညဲ့ ပကွြို့ပခါင်းပဆာင
ုဏဏအိမ၏ နမ နာ်းလ နင ဲ့ အင်းဝတစဖကကမ်းရိ ရွ ာအမျာ်းစုကို စုစည်းထာ်းနိင
ု သူ မုဆ်းု ိ ဖိုရွာ
ပခါင်းပဆာင ပအာငပ ယျ တို မျက
ဲ့ နာချင်းဆိင
ု ထိင
ု လိက
ု ကကသည။
“ခမငတအ
ဲ့ တိင
ု ်းေ….ဟသာဝတကလည်း ကျ ေတိကိ
ု ဲ့ ု သစစာပေ်းဖို လာပနမေ
ဲ့ ..ဒပတာ…
ဲ့ ပကွြို့မင်းက
တစဖက..ဟသာဝတကတစဖက ကကာ်းမာ ကျ ေတိက
ု ဲ့ သစနစပချာင်းကကာ်း ဝါ်းညေသလို
ညေပတာမ
ဲ့ ယ ကျ ေတို မု
ဲ့ ဆ်းု ိ ဖိုဟာ ခငဗျာ်းတိန
ု ဲ့ စဖကအငအာ်းန ယ
ဲ့ ဉ်ရင ဘာမ
မဟုတေါဘူ်း...ဘာေခဖစခဖစေါ… ုဏဏအိမ အပနန စည
ဲ့ သာမင်းကက်းကို
ပစာငပရ
ဲ့ ာကပေ်းထာ်းတယ ကကာ်းရပတာဲ့ ကျ ေတို အင
ဲ့ မတနပကျ်း ူ်းတငရေါတယ”
“နငတို အပခခအပနကိ
ဲ့ ု ငါနာ်းလညေါတယ…အခုသခ
ိ ျငတာက…မကကာခငမာ..ဟသာဝတ န ဲ့
ပကွြို့ပတွကကာ်းမာ စစေွကက်းတစခု ခဖစလာနိင
ု တယ…နငတို မု
ဲ့ ဆ်းု ိ ဖိုအေ
ု စုက ဘယဘကက
ရေတညမလ ဆိတ
ု ာေ”
ပမာငရွ က ဝငပခောလိက
ု ခခင်းခဖစသည။
“ပမာငရွ …ပတာစမ်း…မင်းတိကိ
ု ဲ့ ု ပခေါ်ထာ်းတာ သခင်းတမနခင်းမာ ဘယလို
စကာ်းပခောရတယဆိတ
ု ာ..သိဖို ပခေါ်
ဲ့ ထာ်းတာ….ပရွှေကကြူ..မင်းတူကို ပခေါ်သာွ ်းပတာ”ဲ့
“သူက ကပလ်းေ..ငါနာ်းလညေါတယ…ဒပတာ…
ဲ့ ခုန ကိစစ ခေနဆကလိက
ု ရပအာင”
“ဟုတမေ…ဒါဆို ငါတိလည
ု ဲ့ ်း အချိနမရိ ဘ်းူ …အကိပ
ု တာဆ အခမန သတင်းေိုရဉ
ဲ့ ်းမယ”
“ဗိုလတွန….သူတကိ
ို ဲ့ ု ခငဗျာ်း တေနအတူ
ဲ့ ရွ ာအပနာကတခါ်းကပန ထွကမေ်း ပကျာကပခမာင်းဆိေ
အထိ လိက
ု ေိုပေ်းလိ
ဲ့ က ု ေါ”
နာ်းလ နင ဲ့ ပကွြို့ကယ
ို စာ်းလယအဖွြို့ ထွကသွာ်းမေ်းပနာက ပအာငပ ယျက ညခဖစသူ ပရွ ကကြူ၊
ပယာကဖပတာ ပမာငအိ်းု နင ဲ့ ငသာ တိကိ
ု ဲ့ ု တအတွင်းသို ပခေါ်
ဲ့ လက ို သည။ ခဏအကကာတွင ပရွှေကကြူ ၊
ငသာ ၊ ပမာငအို တို နဲ့ င ဲ့ လူငယ (၄၀) တိသည
ု ဲ့ တငကျ်းတုတမျာ်း၊ ဝါချွနမျာ်းကိယ
ု စခဖင ဲ့
ရွ ာအပနာကတခါ်းမ ထွကခွာသွာ်းကက၏။ နာရဝကခနအကကာတွ
ဲ့ င မုဆ်းုိ ဖိုရွာထသို ဲ့
ဟသာဝတကိယ
ု စာ်းလယအဖွြို့ ပရာကရိ လာသည။
ပနမွန်းတညဲ့ ချိန ခဖစသခဖင ဲ့ ဆာပလာငပနကကမေခဖစပသာ ဟသာဝတသအဖွြို့ကို မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းမျာ်းက
ဝကသာ်း၊ ထမင်း၊ ေုန်းရညကက်းတိခဖင
ု ဲ့ ဲ့ ဧညဲ့ ခကကသည။ ထိပနာက
ု ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုထက
ွ ထန်းရညချိ နင ဲ့
စကာ်းဝိုင်း စတငကက၏။
“စညသာမင်းကက်းက ကျ ေတိဆ
ု ဲ့ မာ မရိ ေါဘူ်း ဆိတ
ု ာ သစစာဆို ပခောခဲ့မေ်းေါမေ မေ်းပတာဲ့
ဟသာဝတဥေရာ ာရ သပဘာကိ
ဲ့ လ ု ည်း ကျ ေတို သိ
ဲ့ ေါမေ..ဒါပေမယဲ့..ကျ ေတို တန
ဲ့ ဖို်းထာ်းတဲ့
ပသျှာငထ်းု ပတွကို ခဖတဖိုဆိ
ဲ့ တ
ု ာကပတာဲ့ ရွ ာသာ်းပတွလည်း နစသကကကမယ မထငဘူ်း”
ဟသာဝတ ကိယ
ု စာ်းလယက ခေ ်းလိက
ု သည။
“ပညာငရမ်းမင်းဆကရ ဟိ
ဲ့ ်းု အစ ဘုရငပနာင ပကျာထငပနာရထာ မင်းတရာ်း လကထက
ကတည်းက ဗမာပတွက လွလို မွ
ဲ့ နပတွ၊ အယုဒယ
ဓ သာ်းပတွဟာ ဆခဖတကကရေါတယ
ခေညဲ့ ရငသခငရ အမိ
ဲ့ နအတိ
ဲ့ ငု ်း ကျွနခဖစရတဲ့ လူပတွက လုေကကရတာေါေ…အခုလည်း
ဟသာဝတဟာ အင်းဝရ အရ
ဲ့ ငသခငခဖစေါမေ…အင်းဝသာ်းပတွအာ်းလ်းု မွနဆခဖတကကရမာေါေ”
“အင်း..ကိယ
ု စာ်းလယကက်း ပခောတာလည်း ဟုတေါတယ..ဒါပေမယဲ့..မကွယတမ်းပခောရရင
ဒပနမနက
ဲ့ ေ..ပကွြို့မင်း ုဏဏအိမရ ကိ
ဲ့ ယ
ု စာ်းလယအဖွြို့ ပရာကလာမေ်း သစစာရည တိက
ု ေါတယ
ကျ ေတို ခငင
ဲ့ ်းေယလိက
ု ေါတယ”
“ဘယလိလ
ု ..ဗိုလတွန..သူတကိ
ို ဲ့ ု ပသချာ လိက
ု ေိုလိ
ဲ့ က
ု ရလာ်း”
ဲ့
“အဆငပခေပခေေါေ…ကိပ
ု အာငပ ယျ”
“ကိစ
ု ည်းစိမ က အဒ
ဲ့ မာ ရိ ပနတာ ပသချာေါရပနာ
ဲ့ ”
“နာ်းလ န ကျွန
ဲ့ ပတာနက
ဲ့ အရငကတည်းက ရင်းန်းရင်းစွရိ ေါတယ…သူတက
ို ဲ့ မလိမတတေါဘူ်း
စညသာမင်းကက်း..ပကွြို့ပတွဆမာ ပသချာပေါက ရိ ပနမာေါ”
“အင်း..အဒ
ဲ့ ါ အပရ်းကက်းတယ…ငါလူ
ဲ့ လည်း ေငေန်းလာတယ… နာ်းလိက
ု ေါဉ်း”
ညမို်းစုန်းစုန်းချ ေချိနတွင မုဆ်းု ိ ဖိုခတေ ပရ ြို့ မ ခမင်းခွာသမျာ်း တပခဖာင်းပခဖာင်းကကာ်းလိက
ု ရ၏။
လင်းပလ်းကိင
ု ၊ ပသနတကိင
ု ကင်းအဖွြို့မျာ်းက မ်းတုတကိယ
ု စခဖင ဲ့ မမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်
ထွန်းညှလိ
ိ ဲ့ က
ု ကကသည။
“လာသယကကဉ်း..ကိယ
ု လူ
ဲ့ တ..ပသနတ
ို ဲ့ ပတွ ရလာတယ”
“အချိနမပလ်းေ..ဉ်းရ်းရ….ပသနတ
ဲ့ ပတွပတာဲ့ အကုနရလာတယ..ပလ်းငါ်းပယာကကပတာဲ့
ကိယ
ု လွတ ထွကပခေ်းသွာ်းပလရ..ကျန
ဲ့ တပ
ဲ့ ကာငပတွပတာ.ဲ့ .ပသကျနရစမေ”
“ဝကလကမာ အရကဉ်းပရ..ပကာင်းပကာင်းရတယဆိလ
ု …ဝင
ို ဲ့ ပနခဲ့တယ… …မနကခဖန
မို်းမလင်းခင ခေနလာခဲ့မယ..ပခောတာေ”
“ဒ ပခွ်းသာ်းနစပကာငနယဲ့ပတာ.ဲ့ .ငါ..”
ပအာငပ ယျ၏ ဆသက ခေရွှေငရွှေင။ မုဆ်းု ိ ဖိုကို သစစာပေ်းရနလာမေ်း ခေနသွာ်းကကပသာ ဟသာဝတ
ကိယ
ု စာ်းလယ အဖွြို့အာ်း ဝကလကမမိ ြို့ အပရ ပ
ြို့ ခမာကဘက ပခခာကမိုငအကွာရိ ဟနလင်းရွ ာ
ပတာငဘကတွင မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းမျာ်းက လုေကကသတခဖတ လိက
ု ကကပေမေ။
ထိသိ
ု ဲ့ ခဖင
ု ဲ့ …
ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုရွာသည စစေွကက်းကို ပခေါ်ယခ
ူ ဲ့မေခဖစသည။
***
“ပဟဲ့..ပရ ြို့ကဘယသူပတွလ...ငါတို ဟ
ဲ့ သာဝတ တေမပတာကကွ...မပခဖရင ေစမယ”
“ခဖ တမေ်းမေလာ်း”
“နည်းနည်းကျနေါပသ်းတယ..ခငဗျ”
“ခမနခမနလုေကကကွ..ငါတို အင
ဲ့ ်းဝ ကပနပတာင လာရတာ..အချိနမ ဒ ုဆေ
ိ ကမ်းကို ဝငမရမယ”
“မနေါ..ဘုရာ်း..မနေါ”
“ကွနေရ...သူတကိ
ို ဲ့ ု ပသချာကကညဲ့ ထာ်း...အပနာကမာ ကိ်းု သိန်းသခင ထမင်း စာ်းမေ်းမေလာ်း
ငါသွာ်းကကညဲ့ ဉ်းမယ”
လကျာဗိုလက သူနပဘ်းမ
ဲ့ ပသွ်းပသာကကက်း ကွနေရ ကို ပခောမေ်း..သပဘဘာ အပနာကဘကသို ဲ့
သွာ်းရနခေငလိက
ု သည။
“ဝုန်း”
တစစုတစရာ ပရထသို ခေ
ဲ့ တကျသ နငအတူ
ဲ့ သပဘဘာ အပနာကဘကခန်းမ ဆူဆည
ူ ည အသမျာ်း
ကကာ်းလိက
ု ရသည။ တချိနတည်းတွငေင သပဘဘာပရ ြို့ဘကတွင ေိုကခဖ တပနသညဲ့ ဆိပ
ု သာ
တငါပလမ မ်းမျာ်း ရု တတရက မငိမ်းသွာ်းမေ်း ပသနတသမျာ်း ထွကပေေါ်လာ၏။
“အင်းဝစစသူကက်း..လွတသွာ်းမေပဟဲ့...ကိ်းု သိန်းသခင..လွတသွာ်းမေ”
“ဟာမစ...ပမာငမင်း..အခုရေလိက
ု စမ်း”
“မေစနလိ ု ဲ့
ဲ့ ..ငါအမိ နပေ်းတယ
ဲ့ ....ငါအမိ
ဲ့ နမရေ
ဲ့ ေစရင..ပမာငမင်းကို ငါကိယ
ု တိင
ု စရငမယ.”
ဟာမစက ပကကာကလနတကကာ်းခဖင
ဲ့ ဲ့ ပသနတကို ချလိက
ု သည။ ထိအ
ု ချိနတွင ပသွ်းပသာကကက်း
ကွနေရက ကျညထိထာ်းပသာ လကပမာင်းကို အုေကိင
ု ကာ အပနာကသို ပရာက
ဲ့ လာသည။
“ဟိအ
ု ပကာငပတွ ေစမေ်း ပခေ်းကကေါမေ...ဗိုလမင်း.. ကိ်းု သိန်းသခင ပရထ ခုနချမေဆို
ဟာမစ..ဘာလုေပနတာလ...ဟာ..ဟိမ
ု ာမဟုတလာ်း.... ေစပလ...ေစ..ဘာလုေပနတာလကွ”
“ငါ မေစခိုင်းတာ..ကွနေရ”
“သူလတ
ွ သွာ်းရင ကျွနပတာမျိ ်းတို အကု
ဲ့ နလ်းု အသတခရမာပေါ..ဗိ
ဲ့ ုလမင်း”
ပေျာကကွယသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။
***
အခန်း (၂)
မိပကျာင်းတူရိယာ နင ဲ့ ဆိင
ု ်းသတိက
ု ဲ့ ညညညာညာ ပေါင်းစေ ထွကပေေါ်လာသည။
ကပချသည အမျိ ်းသာ်း၏ လကညိ ်းနစပချာင်းက စည်းချကအလိက
ု ..လေရာ်းယိမ်းနွြို့ပန၏။
ဟသာဝတဘုရင ခဗမိုင်းဓိရာ ာဘွြို့ခ ဗညာ်းဒလဉ်းပအာငလ တို မိ
ဲ့ သာ်းစု နင ဲ့ မန်းမပဝ်း
သလွနပေေါ်တင
ွ မဟာဓမမရာ ာဓိေတိက ထိင
ု ပနသည။ သလွနပအာကတွင မိဖုရာ်းပခါငကက်း
ေါဝငပသာ အစုအဖွြို့က ခစာ်းလျက။
ထိအ
ု ချိနတွင ဉယျာဉ်ပတာအတွင်းသို အိ
ဲ့ မပရ ြို့ ဉေရာ ာ ဉ်းပအာငခမ ၊ ဗညာ်းဒလဘွြို့ခ ညပတာ
ပအာငစတို ဝင
ဲ့ ပရာကလာသည။ ဥေရာ ာ က ဉ်းပအာငလ ၏ နပဘ်းသို လက
ဲ့ အုေချလျက
ဒူ်းပထာကကာ တစစုတစရာကို ခေတိ်းု တိ်းု ပလျှာကတငလိက
ု သည။ ဉ်းပအာငလ၏ မျကနာက
စို်းရိ မတကက်း ခဖစသွာ်းမေ်း ပခါင်းညိတလိက
ု သည။
“အင်းဝဘုရင..အခုေ...စခမန်းရာအိမပတာကို ခေနရေါမယ
ဲ့ ”
“ဘာပကကာငလ
ဲ့ ..ဥေရာ ာ”
“အင်းဝဘုရငရလ
ဲ့ ခု ခ ပရ်းအရေါ”
“ပဟာဒ
ဲ့ ..ဟသာဝတမမိ ြို့ ကက်းမာပတာင ကျ ေက မလခု ခ ပတာဘ
ဲ့ ်းူ လာ်း”
“ဘာကွြို့...ဒါကကျပတာ.ဲ့ .”
“ပလျှာကတငခွငခေ
ဲ့ ေါ...ဟသာဝတဉေရာ ာ က အပကကာင်းခေချကမရိ ေ...ကျွနပတာမတို ဲ့
အရငသခငကို ချ ေပနာငလိက
ု တဲ့ သပဘာလာ်း..ဘုရာ်း..စစရ်းသေန
ု ဲ့ ်းမနပေမယဲ့...အင်းဝဘုရငဟာ
အခု ဟသာဝတဘုရင အပေေါ် တချိနက ပကျ်း ူ်းရိ ခဲ့ဖူ်းတသ
ဲ့ ေ
ူ ါပလ..ဒပကျ်း ူ်းတရာ်းပတွ ကိပ
ု တာဲ့
ပထာကထာ်းသငတယ
ဲ့ ..ဟသာဝတအထိ လိက
ု လာမေ်းမပတာဲ့ လွတလေစွာ ပနခွင ဲ့ ပေ်းသငေါတယ
ဲ့
နိင
ု ငပရ်း စစပရ်းပတွကို မေတသကရင မေ်းပရာပေါ”ဲ့
ခစာ်းပနပသာ လူအေ
ု ထမ အမျိ ်းသမ်းငယတစပယာက၏ အသပကကာင ဲ့ ဥေရာ ာက
မျကပမာငကက ြို့ ကကညဲ့ လိက
ု သည။
“မယမင်းက ဘယသူလ”
နိန
ု ဲ့ စပရာငအသာ်းအရည၊ ေါ်းလေလေခနဓာကိယ
ု ခဖင.ဲ့ ..နတာရနတခမ်းေါ်းေိုငရင
အမျိ ်းသမ်းငယတစဥ်း။
“ဪ...ပဟာ.လွမေရာဘွမပသွ်း ကလည်း အင်းဝ အတွက ရခေပနသကိ်းု ဟုတေါမေ
ကျ ေတိဘက
ု ဲ့ ကလည်း လိအ
ု ေလို လု
ဲ့ ေရတယလိေ
ု ဲ့ မတေါ..ဘာပကကာငဆိ
ဲ့ တ
ု ာပတာဲ့
မသိချငကကေါန..က
ဲ့ ..ခေနဖိုခေင
ဲ့ ကကပတာ”ဲ့
ယခုပတာဲ့ ထိအ
ု ပခခအပနမာ ခဏတာမျှသာ။ အဘယပကကာငဆိ
ဲ့ ပ
ု သာ အင်းဝဘုရင၏ ဘပထွ်း
ပတာစေမေ်း အင်းဝ၏ အာ်းအကိ်းု ရဆ်းု စစဉ်းစ်းချ ေလည်းခဖစသူ ကိ်းု သိန်းသခငမင်းပခါင သည
အင်းဝမ ဟသာဝတသို သပဘဘ
ဲ့ ာခဖင ဲ့ ဖမ်းဆ်းပခေါ်ပဆာငအလာတွင ေန်းလင
ိ ခမစနပဘ်း
ဆာ်းမပလာက ပကျ်းရွ ာအန်းသိအပရာက
ု ဲ့ သစစာရိ ငယသာ်းတစချိ ြို့က တငါအပယာငပဆာငကာ
လာပရာကကယတင ခဲ့သခဖင ဲ့ ထွကပခေ်းလွတပခမာကသွာ်းခဲ့မေခဖစသည။
***
လ၏ အဖျာ်းက ချွနခမခမ။
“အမယပလ်း”
ကိယ
ု ဝနလနုနခု ဖစသညဲ့ ခမတထာ်းသရိ က မျကစိမိတကာ လနပအာ
ဲ့ လိက
ု သခဖင ဲ့ နပဘ်းနာ်းမ
ရငမိငယက ေုခု်းကို ဖကကာ ဆုေကိင
ု လိက
ု သည။ ပအာငပ ယျက လကို ပခမကက်းတွင
စိုကချလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ပဘ်းနစဖကမ လူအေ
ု ဆသို တလ
ဲ့ ညဲ့ ဆ ကကညဲ့ လိက
ု သည။
ဆူညပနပသာ လူအေ
ု ကက်းမာ တစစ မငိမကျသွာ်း၏။
“ဟိတ”
ငပကာင်းက လဖျာ်းဆသို အရ
ဲ့ ိ နခဖင..ပခေ်းဝင
ဲ့ သွာ်းသည။ အန်းအပရာကတွင ငတွနက လကို
ပအာကသို စိ
ဲ့ ုကချလိက
ု ခေန၏။ အရိ နခေင်းလွန်းပသာပကကာင ဲ့ ငပကာင်း၏ ခနဓာကိယ
ု က ငတွနကို
ဝငတိက
ု ကာ နစဉ်းလ်းု လကျသွာ်းသည။ လူအေ
ု ထမ ရယသမျာ်းထွကလာ၏။
ပအာငပ ယျက ငပကာင်းနင ဲ့ ငတွနကို လကကမ်းကာ ဆွထူပေ်းလိက
ု သည။
“က..ကိယ
ု လူ
ဲ့ တ…ခမင
ို ဲ့ ်းရညတက (၆၇)ပယာကကို ဒနည်းအတိင
ု ်း ကျ ေပရွ ်းချယမယ
လသွာ်းကိပ
ု တာဲ့ ငတွနန ငပကာင
ဲ့ ်းက တလညဲ့ ဆ ကိင
ု လိမဲ့မယ…ကျ ေ နအတူ
ဲ့ သူတကိ
ို ဲ့ ု
ယကု ကညတယဆိ…
ု လသွာ်းဆ ရရသာ တိ်းု ဝငကကေါပလဲ့….က..ဘယသူစမလ.”
“ခဏပနကကဉ်း”
လူအေ
ု ထမ အသတစခု ထွကလာ၏။ ေိ နေိ နေါ်းေါ်း အသာ်းညိ ညိ ခဖင ဲ့ အသက (၁၆)နစအရွ ယ
လူငယ။
“ပမာငရွ …ဘာခဖစခေနမေတုန်း”
“ဉ်းပလ်းတွန…လုေပလဗျာ..လကို ကိင
ု ထာ်း..ကျ ေ ပခေ်းဝငမယ”
“ဘာကိလ
ု ဗျ…ခငဗျာ်းတို လု
ဲ့ ေသပလာကပတာဲ့ ကျ ေလည်း လုေရ လုေဝဲ့ေါတယဗျ..ကျ ေလည်း
မုဆ်းုိ ဖိုသာ်းေါဗျ”
“က..ပနကလည်း ေူလာမေ..သွာ်းနာ်းပချပတာ”ဲ့
“ မ်းပေါကပသနတပတွ ယမ်းစေပနတပ
ဲ့ နရာမာ...မင်းအကို ပမာငပလာက တစပယာကတည်း
ဉ်းစ်းပနတာ..ပမာငရွ ပရ....ငါအခုသာွ ်းမခဖစမယပဟဲ့”
“ပဟဲ့…ဗိုလတွနကက်း..လုေေါဗျ…လုေ..ခငဗျာ်းကက်းတိက
ု ဲ့ ကျ ေကို အထငပသ်းသလာ်း
ခငဗျာ်းတိေ
ု ဲ့ ပသွ်းရတယထငပနသလာ်း..ဟမ”
“ပဟဲ့..ပမာငရွ ငယ…လူေုအလယ..ဘာခဖစပနတာလ..မင်းနယဲ့”
“ဟ..အပဖတို ဉ
ဲ့ ်းပလ်းတိပတာင
ု ဲ့ လဆ ပခေ်းဝငပသ်းတာေ..ကျွနပတာလည်း ပသွ်းရိ ပကကာင်း
ခေရတာေ”
***
မုလရွ ာ ကကသလစဘုရာ်းရိ ခို်းပကျာင်းကက်း၏ ပရ ြို့ကင
ွ ်းခေငတွင စုပဝ်းပနကကပသာ ဗရင ျ
ပေေါ်တူ မျာ်းမာ တိတဆိတ ပနကကသည။ သူတအထ
ို ဲ့ တွင ကကသလစဘုန်းပတာကက်းမျာ်း၊ အင်းဝမ
စစပရာငလာကကပသာပေေါ်တူ လူမျိ ်းမျာ်း၊ အင်းဝစစတေနငအတူ
ဲ့ ပနာကဆ်းု အချိနအထိ
ု ခိုကခဲ့မေ်းမ တိမ်းပရာငလာကကပသာ ပေေါ်တူ အပခမှာကစစသညမျာ်း၊ ချင်းတွင်းခမစနင ဲ့
တိက
မူ်းခမစကကာ်းမ မုလ၊ ချမ်းသာ၊ပချာင်းဉ်း၊ပချာင်းရို ်း၊ နဘတ၊ ပမ ွန စသညဲ့ ဘုရင ျပကျ်းရွ ာမျာ်းမ
ရေရွ ာပခါင်းပဆာငမျာ်းေါဝငကကသည။
“ကျွနမ..ဆိလ
ု ခို ျငတာက...ဒပခမမာရိ သမျှ ပေေါ်တူ မျိ ်းဆကပတွအာ်းလ်းု ကို လစစဘန
ွ ်း ဒါမမဟုတ
ိုအာကို ကျွနမ ခေနေိုပေ်းမယ
ဲ့ ....အဒ
ဲ့ လို ေိုဖိဲ့ ုကိ
ဲ့ လ
ု ည်း ဟသာဝတဘုရငဆက ခွငခေ
ဲ့ ချက ရမေ်းသာ်း
ခေငသစသပဘဘာပတွကလည်း အဆငသငေ
ဲ့ ”
ပေေါ်တူ အသိင
ု ်းအဝိုင်းမ နစပေါင်းမျာ်းစွာ ပေျာကကွယသွာ်းခဲ့ပသာ ပသနတဗိုလဒမလိ်းု ၏ သမ်း
လွ ာဒမလိ်းု သည နစပေါင်းမျာ်းစွာအကကာတွင အတလဘုန်းပတာကက်းဖာသာနာပရနနငအတူ
ဲ့
ဟသာဝတတေတစခု ခခရလျက မုလရွ ာသို ပရာက
ဲ့ ရိ လာခဲ့သည။ သူမသည ဟသာဝတဘုရင
ခဗမိုင်းဓိရာ ာ ပခေါ် ဗညာ်းဒလဉ်းပအာငလ နင ဲ့ အထူ်းန်းကေပသာ အကကပေ်း ပတာဝငကုနသညကက်း
အခဖစ ခေနလာခဲ့ခခင်းခဖစသည။ သူမသညပေေါ်တူ ပကျ်းရွ ာမျာ်းမာ ပေေါ်တူ မျိ ်းဆကမျာ်းအာ်း
မိခငပခမသို ခေန
ဲ့ လညပခေါ်ပဆာငသွာ်းနိင
ု ပရ်းအတွက အစအစဉ်မျာ်းဆွရန ခေနလာခဲ့ခခင်းခဖစသည။
“ဒပန အပခခအပနမ
ဲ့ ာပတာဲ့ ကျွနမတို ဘိ
ဲ့ ်းု ဘွာ်းပတွကို အတင်းအဓမမ ပခေါ်ပဆာငထာ်းခဲ့တဲ့
ဒပခမကက်းကပန ကျွနမတို မျိ
ဲ့ ်းဆကလကထကမာ ခေနလညလွတပခမာကပအာင လုေနိင
ု ပတာမ
ဲ့ ာေါ
တချိနက သခငမ ဒွနနာ လွ ာဒ ဆာဒါညာ ဟာ ကျွနမတိဘိ
ု ဲ့ ်းု ဘွာ်းအာ်းလု်းကို ဒပခမပေေါ်ကပန
မိခငတိင
ု ်းခေညကို ခေနပခေါ်သာွ ်းပေ်းမယလို ကတိ
ဲ့ ပေ်းထာ်းခဲ့ေါတယ.... မရိ ပတာမဲ့ ေခဖစတဲ့
ကျွနမရအဘွ
ဲ့ ာ်း မ ဒါလနာ န ဖာသာဆ
ဲ့ ဘကရနမင်းဒက တိဟာလည
ု ဲ့ ်း ဒအချိနကို ပစာငပမျှာ
ဲ့ ရင်း
ပသဆ်းု သွာ်းခဲ့ကကတာေါ........အခုပတာဲ့ အဒ
ဲ့ ပနကိ
ဲ့ ု ပရာကရိ လာေါမေ..ကျွနမ လွ ာဒမလိ်းု ဟာ
...သခငမလွ ာ ရ ကတိ
ဲ့ ကို တာဝနပကျစွာထမ်းပဆာငပေ်းဖို ရ
ဲ့ ိ ပနေါမေ...ကျွနမတိအာ်းလ
ု ဲ့ ်းု
ာတိပခမကို ခေနကကဖိုဆိ
ဲ့ ုတာ...ရငတိအာ်းလ
ု ဲ့ ်းု လည်း ဝိုင်းဝန်းအကကပေ်းကူညကကမ အဆငပခေမာေါ”
လူအေ
ု ကကာ်းထမ အသတစခုထက
ွ လာသည။ အသက (၂၀)ပကျာအရွ ယ ပေေါ်တူ ပသွ်း
လူငယတစပယာက။
“ဘာပခောလိက
ု တာလ”
လွ ာအသက ခေမာမာ။
“မင်းက ဘယသူလ”
“အဒ
ဲ့ ါ မင်းသူငယချင်းေကဒရို ရ သာ်းေ
ဲ့ ...လွ ာ..သူက အင်းဝရဟိင
ု ်းခမင်းတေမာ ဗိုလရာထူ်းန ဲ့
အမထမ်းပနခဲ့တာ...အင်းဝေျကပတာဲ့ ဒမာ လာခိုပနတာေ...သူအနတ
ဲ့ ရာယအတွက သူဘာဆိတ
ု ာ
ဟသာဝတသာ်းပတွ မသိေါပစန”ဲ့
“ပကာငပလ်း..မင်းနာ်းလညပအာငပခောရရင..ငါတိဟာ
ု ဲ့ ဒပခမရ ဧညဲ့
ဲ့ သညပတွေါ
ငါတိဘိ
ု ဲ့ ်းု ပဘ်းပတွဟာ ဒပခမပေေါ်မာ အတင်းအကကေေိုပဆာင
ဲ့ မေ်း ပနခိုင်းခခဲ့ရတာ..ငါတိက
ု ဲ့
သေန
ု ဲ့ ်းပတွေ...ငါတိပနရေ
ု ဲ့ ဟာ ပေေါ်တူ ဘုရင ရ ေိဲ့ ုငနကေခဖစတယ”
ျိ ်း က က ပခါင်းခါရမ်းလိက
ု သည။
“သေန
ု ဲ့ ်းဆိတ
ု ာဟာ စစပခမခေငကပနဖမ်းဆ်းပခေါ်ပဆာငခခဲ့ရတသ
ဲ့ ပ
ူ တွကို ပခောတာ မဟုတလာ်း
အရ်းပလ်း လွ ာ”
“ပအ်း”
“အရ်းပလ်းလွ ာ ကပရာ...စစပခမခေငကဖမ်းဆ်းပခေါ်ပဆာငလာခခဲ့ရတာလာ်း”
လွ ာက မပခဖ။
“အရ်းပလ်း အပဖကပရာ”
လွ ာက ျိ ြို့စ ကိသ
ု ာ စူ်းစိုကကကညဲ့ ပနသည။
“အဒ
ဲ့ ါေါေ..ကျ ေတိရ
ု ဲ့ မျိ
ဲ့ ်းဆကသ်းု ဆကပလာကဟာ..အင်းဝမာေ ပမွ်းခဲ့ကကတာေါ...အင်းဝဘုရငဆ
အမထမ်းကက၊ အင်းဝမာ ပရာင်းဝယပဖာကကာ်းကကတဲ့ အင်းဝသာ်းပတွေ...ကျ ေတိရ
ု ဲ့ ဲ့
ဘိ်းု ဘွာ်းပတွက စစသေန
ု ဲ့ ်းပတွဆပ
ု ိ ေမယဲ့....ကျ ေအပဖ ေကဒရို ဒပဆ်းဗာ်း ဟာ
အင်းဝမာပမွ်းတယ...အင်းဝဘုရငခမင
ဲ့ ်းတေမာ ဗိုလမ်းဘယပကျာသူ အခဖစန ဲ့အမထမ်းတယ
အင်းဝအတွကေ စစတိက
ု မေ်းပသသွာ်းခဲ့တယ..ကျ ေကိလ
ု ည်း အင်းဝမာေပမွ်းတယ...ကျ ေ
အင်းဝအတွကအမထမ်းတယ..ကျ ေတိဟာအင
ု ဲ့ ်းဝသာ်းပတွေ ”
“မဟုတဘူ်း...ဒပခမဟာ မင်းတိငါတိ
ု ဲ့ ု မျိ
ဲ့ ်းဆကပတွက.ို ..ဖိ နေ
ိ ပနတပ
ဲ့ ခမ....ငါတိမျိ
ု ဲ့ ်းဆကပတွကို
စစေွပတွမာ အပသခခိုင်းပနတပ
ဲ့ ခမ...ဒပခမမာ ရိ ပနတာ..ငါတိမျိ
ု ဲ့ ်းဆကက ပနာကဆ်းု ခဖစရမယ
ငါတို ဲ့ ာတိပခမခဖစတဲ့ ပေေါ်တူ ကို ခေနကကရမယ”
“ခငဗျာ်းမာ်းပနမေ..အရ်းပလ်း....ပေေါ်တူ ပရာကပတာပ
ဲ့ ရာ..ပေေါ်တူ ဘုရငက ကျ ေတိကိ
ု ဲ့ ု
လကခမာတလ
ဲ့ ာ်း..မေ်းပတာ.ဲ့ ..ပေေါ်တူ ဘုရင လကပအာကမာပရာ..ကျ ေတိကစစ
ု ဲ့ ေွပတွမာ
ဝငမတိက
ု ရပတာဘ
ဲ့ ်းူ တလ
ဲ့ ာ်း....ကျ ေတိဟာပေေါ်
ု ဲ့ တ ူ ပသွ်းပတွ ဆိတ
ု ာ ကျ ေလကခေါတယ
ဒါပေမယဲ့...ပေေါ်တူ ဆိတ
ု ဲ့ ဘယမာမန်းမသိတန
ဲ့ င
ို ငထကစာရင..ပဟာဒ
ဲ့ အင်းဝနိင
ု ငကမ ကျ ေတို န
ဲ့ ဲ့
ေိုရင်းချာေါပသ်းတယ....ဒပခမဟာ ကျ ေတိပခမေါေ
ု ဲ့ ”
လွ ာက ပဒါသခဖင ဲ့ ပအာဟစလိက
ု သည။
“ပတာမေ.. ျိ ်း က..မင်းထိင
ု ပတာ”ဲ့
လွ ာ တိတဆိတမငိမသကသွာ်းသည။ သိပသာ
ု ဲ့ အကို တင်းတင်းကကိတထာ်း၏။
အဘိ်းု အိဒ
ု င
ို ယကစက သူပခမ်းမငယ
ဲ့ ပလ်းကို တွကာ ထခေနရန ခေငသည။
“ကျ ေ သူတအာ်းလ
ို ဲ့ ်းု ကို ခေနခိုင်းလိက
ု ပတာမ
ဲ့ ယ...လွ ာ”
“သူတပခောတာလည
ို ဲ့ ်း မနတာေါေ...လွ ာ”
“ဒါဆိ.ု ..ကျွနမက မာ်းခဲ့တာပေါ....ရာစု
ဲ့ နစတစစုစာ အတင်းအကကေ ပခေါ်ပဆာငခခဲ့ရတဲ့
ကျွနမလူမျိ ်းပတွကို သူတ ို အမိ
ဲ့ ပခမကိခု ေနခွငရပအာင
ဲ့ ..လွတပခမာကပအာင..နစနစဆယပလာက
ကျွနမ ပေ်းဆေ၊ စွနလွှေ
ဲ့ တမေ်း လုေခဲ့သမျှ....အမာ်းပတွချည်းေပေါ....ဟု
ဲ့ တလာ်း”
“သူတအာ်းလ
ို ဲ့ ်းု က ၁၆ ရာစုက အင်းဝကို ပရာကလာကကတဲ့ စစသေန
ု ဲ့ ်းပေေါ်တ ူ ပတွ
မဟုတကကပတာဘ
ဲ့ ်းူ ပလ လွ ာ...သူတဟာ
ို ဲ့ အင်းဝသာ်းပတွေါလို သူ
ဲ့ တကိ
ို ဲ့ ယ
ု တိင
ု ပခောပနကကတာ
မင်း.ကကာ်းခဲ့ရမေေ”
“ကျွနမ...သူတကိ
ို ဲ့ မ
ု ုန်းတယ..ဖာသာ....ကျွနမကိယ
ု ..ကျွနမလည်း..မုန်းတယ”
“က..ကျ ေတိ..အင
ု ဲ့ ်းဝကိခု ေနကကရပအာငေါ”
“အင်းဝ....အင်းဝ....အဒ
ဲ့ မမိ ြို့ ကက်းကိလ
ု ည်း..ကျွနမ....မုန်းတယ”
***
အခန်း (၃)
ုဏဏအိမက သူပရ
ဲ့ ြို့တညဲ့ တညဲ့ တွင ထိင
ု ပနပသာ မတတ ရာဗိုလဘယပကျာ ကို ပမ်းလိက
ု သည။
“ပသွ်းပသာကကက်းပထာကနကပရာ..ဘာပခောချငလ”
“ကျ ေတိက
ု ဲ့ မွနပတွေါ... ုဏဏအိမ...ဟသာဝတကလည်း မွနပတွေါေ...ဘာမ မဟုတတဲ့ မုဆ်းု ိ ဖို
ထက ဟသာဝတကို ေိုအပလ်းထာ်းဖို လိ
ဲ့ ေ
ု ါလိမဲ့မယ”
“ဒါပေမယဲ့..ဟသာဝတဟာ ကျ ေတို ရန
ဲ့ သူမဟုတဘူ်းပလ..သူတန
ို ဲ့ ကျ
ဲ့ ေတိကကာ်းမ
ု ဲ့ ာ
ကတိကဝတပတွ ရိ တယ..မဟုတလာ်း”
“အဒ
ဲ့ ါက အင်းဝမကျခငကပလ...ငါတို အရည
ဲ့ တူချင်း ထာ်းတဲ့ ကတိေ...ဒါပေမယဲ့..အခု
ဟသာဝတက ငါတိကိ
ု ဲ့ ု သူကျွန
ဲ့ လို လကပအာကခလို ဆကဆချငပနတာ...ငါတို က
ဲ့
လွတလေချငလို တိ
ဲ့ က
ု ခိုကခဲ့ကကတာ..ပနာကထေ ထ်းနန်းတစခုကို ကျွနခဖို မဟု
ဲ့ တဘူ်း
ဘယပကျာ”
ဗိုလဘယပကျာက ပခါင်းခါလိက
ု သည။
“ကျ ေတိဟာ
ု ဲ့ သာမနသူေုနပတွေါ...အင်းဝ လို ဟသာဝတလို တိင
ု ်းကက်းခေညကက်း ထူပထာငနိင
ု တဲ့
အဆငမဟု
ဲ့ တေါဘူ်း.. ကိယ
ု အပခခအပနကိ
ဲ့ ယ ု နာ်းလညဖိုလိ
ဲ့ ေ
ု ါတယ... ဟသာဝတဟာ အင်းဝလို
တိင
ု ်းခေညကက်းကိပ
ု တာင အလွယကပလ်းသိမ်းနိင
ု ခဲ့ရင..မကကာခင ကျ ေတို ပခမာက
ဲ့ ဘကကို
ပရာကလာမာေါေ..ဒါပကကာင..ဒ
ဲ့ အချိနမျိ ်းမာ ဟသာဝတကလိခ
ု ျငပနတဲ့ စညသာမင်းကက်း ကို
ပေ်းလိက
ု မေ်း..သူတဆ
ို ဲ့ သစစာခ..ကျ ေတို လိ
ဲ့ ခ
ု ျငတဲ့ အခွငအပရ်းပတွ
ဲ့ ပတာင်းလို ရပနတာေ
ဲ့
အနည်းဆ်းု ..မတတရာန အု
ဲ့ တဖိုကို ကျ ေတို မွ
ဲ့ နပတွန ခင
ဲ့ ဗျာ်းတိပကွ
ု ဲ့ ြို့ပတွ ဟသာဝတ
ထ်းရိ ေပအာကကပန ေူ်းတွအုေချ ေလိရမယ
ု ဲ့ ..မဟုတလာ်း..အခုပတာဲ့ ဘာမဟုတတဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုလို
နေုဒကိ.ု .ဒလိဆ
ု ကဆဖိုလိ
ဲ့ သ
ု လာ်း”
ုဏဏအိမက ထိင
ု ပနသညဲ့ သလွနကို လကခဖင ဲ့ ခေကကမ်းကကမ်းေုတလိက
ု သည။
“ပတာသငမေ
ဲ့ ...ဘယပကျာ...ပအာငေွဟာ ငါတို လက
ဲ့ တကမ်းကို ပရာကပနမေ...အခုကစ
ိ စက
မုဆ်းုိ ဖိုကို စကာ်းထ ထညဲ့ ပခောပနတာမဟုတဘူ်း....ငါတိရ
ု ဲ့ ကိ
ဲ့ ယ
ု ေိုငထ်းနန်းအတွက အပရ်းေါတဲ့
ကစာ်းကွကတစခုကို ပရွှေ ြို့ပနတာ”
“ဒါဆိလ
ု ည်း ခငဗျာ်းတို ဘာသာ
ဲ့ ခငဗျာ်းတိပရွှေ
ု ဲ့ ြို့ ကကပလ..ကျ ေတိကပတာ
ု ဲ့ .ဲ့ ..ဟသာဝတန ဲ့
ေူ်းပေါင်းရလိမဲ့မယ”
“ ုဏဏအိမ...ခငဗျာ်းတိကျ
ု ဲ့ ေတို တချိ
ဲ့ နက ေူ်းပေါင်းခဲ့ကကတာပတွကို ဘယပတာမ
ဲ့ ပမဲ့မာ
မဟုတေါဘူ်း...ကျ ေတိဟာ
ု ဲ့ မွနပတွမို....ကျ
ဲ့ ေတိန
ု ဲ့ လူ
ဲ့ မျိ ်းတူထ်းနန်းကိေ
ု ခစာ်းတာ အပကာင်းဆ်းု
ေါေ ခငဗျာ်းရ..ဆနဒ
ဲ့ အတိင
ု ်း ထ်းနန်းတစခု ထူပထာငနိင
ု ေါပစလို ဲ့
ဆုပတာင်းပေ်း လိက
ု ေါတယ...နာလ...ငကက..ငနက.မင်းတိကိ
ု ဲ့ လ
ု ည်းနတဆကေါတယ...”
ပထာကန နင ဲ့ ဘယပကျာတိက
ု ဲ့ အိမပေေါ်မ ထွကခွာသွာ်းကကသည။ အင်းဝမမိ ြို့ ကျဆ်းု
မေ်းသညဲ့ ပနာက မတတရာကို အပခခခေ ထာ်းမေ်း..ပခမာကဖကတလွှော်းကို ုဏဏအိမ ဉ်းပဆာငသညဲ့
ပကွြို့တက
ို ဲ့ သိမ်းေိုကထာ်းသည။ ပကွြို့တသညဲ့
ို ဲ့ အစေိုင်းတွင အင်းဝ၏ အခွနအတုေမျာ်း၊
ဖိ နေ
ိ မမျာ်းပကကာင ဲ့ ပတာလနေုနကနခဲ့ကကရာမ တခဖညခဖည်း အငအာ်းပတာငတင
ဲ့ ်းလာကကသည။
အင်းဝတေမျာ်းအခေင ကသည်းတေမျာ်း၊ တရု တတေမျာ်းကိေ
ု င တွန်းလနတိက
ု ခိုက
နိင
ု ခဲ့ကကသညဲ့ အတွက ုဏဏအိမကို ပခမာကဖကတလွှော်း မင်းပလာင်းအခဖစ
သတမတထာ်းကကသည။
အင်းဝ နင ဲ့ ဟသာဝတတိက
ု ေွတွင ုဏဏအိမနင ဲ့ ဟသာဝတဥေရာ ာတို နဲ့ စဉ်းနစဖက
ကတိကဝတမျာ်း ထာ်းရိ ခဲ့ကကသည။ သိပသာ
ု ဲ့ ယခုပတာဲ့ နစဉ်းနစဖကလ်းု က ထိက
ု တိကဝတမျာ်းကို
အသိအမတမခေ ကကပတာ။ဲ့ ုဏဏအိမသညလည်း ထ်းနန်းတစခုထပ
ူ ထာငရန စိတေိုင်းခဖတမေ်း
ခဖစသည။
ထိအ
ု ချိနတွင မူလက ပကွမ
ြို့ ျာ်းနင ဲ့ ေူ်းပေါင်းပနကကပသာ ပထာကန နင ဲ့ ဗိုလဘယပကျာ တိ၏
ု ဲ့
မတတရာမွန အုေစုကကာ်းသပဘာထာ်းကွလွမမျာ်းစတငလာသည။ ပကွြို့တထ
ို ဲ့ သို ပရာက
ဲ့ ရိ ပနပသာ
အင်းဝနန်းတွင်းမ အပရ်းေါသူတစဉ်းခဖစသညဲ့ စညသာမင်းကက်းဉ်းစည်းစိမကို သူ၏ မယာ်းညအကို
ခဖစပသာ မုဆ်းု ိ ဖိုရိ ပအာငပ ယျထသို ခေန
ဲ့ ေိုမညဲ့
ဲ့ ကိစစတင
ွ မူ ပကွြို့ပခါင်းပဆာငမျာ်းနင ဲ့ မတတ ရာမွန
ပခါင်းပဆာငမျာ်းအကကာ်း ပေါင်းစည်း၍မရခဖစခဲ့ပေမေ။
မတတရာမွနတို ဟ
ဲ့ သာဝတနငေူ
ဲ့ ်းပေါင်းရန ဆ်းု ခဖတလိုကခခင်းသည ပခမာကေိုင်းတွင
တနခို်းကက်းပနပသာ ပကွတ
ြို့ ၏
ို ဲ့ အငအာ်းစုမျာ်းကို စတငကွထွကပစခဲ့ခခင်းေင။ ယာယနန်းပတာ
ပေေါ်တင
ွ ကျနရစပသာ ပကွြို့ပခါင်းပဆာငမျာ်း ပခတတ မျှ မငိမသကပနကကသည။
“အကိ.ု ...ငါတိ..စည
ု ဲ့ သာမင်းကက်းကို ဘယပနပလာက
ဲ့ ခေနေိုရမလ
ဲ့ ”
“ဒတပခါက...နာ်းလ..နငမလိက
ု သွာ်းန....ငနက
ဲ့ န ငကက
ဲ့ ခေနေိုေါပစ”
ဲ့
“ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ”
“ငါမဲ့ ာ အပကကာင်းရိ လေါ..နာ်းလ
ို ဲ့ ...ဟသာဝတကို ငါတိနိ
ု ဲ့ င
ု မေ်းခဲ့ရငပတာင...အဒ
ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုရွာက
ငါတိအတွ
ု ဲ့ က ပခါင်းခစရာခဖစလာနိင
ု တယ... ဘယပကျာတို မရ
ဲ့ ိ ပတာရ
ဲ့ င..ငါတိမ
ု ဲ့ ာရိ တဲ့ အငအာ်းကို
ပချွတာကကရမာေ..ပနာကတစခုက ငါတိစစ
ု ဲ့ သာ်းပတွက ကိယ
ု ပဒသကိ
ဲ့ ု အပခခခေ ထာ်းတဲ့
ခခ ခိုတက
ို ေွမာေ အာ်းသာတာ..အခုချိနထိ..လွငခေငတိက
ု ေွပတွကို အပတွြို့အကက မရိ ကကပသ်းဘူ်း...
နငတို ပထာက
ဲ့ လမ်းရသမျှဆို မုဆ်းု ိ ဖိုမာ လွငခေငတိက
ု ေွပတွကို ေိုငနိင
ု တဲ့ လူအပတာမျာ်းမျာ်း
ရိ ပနမေ်းသာ်း..လကနကကလည်းစုပဆာင်းမေ်းသာ်း...မုဆ်းု ိ ဖို က လူသလ
ူ ကနကပတွ န ငါတိ
ဲ့ ု ဲ့
အငအာ်းကို ပေါင်းစေနိင
ု ရင..အင်းဝထိ သိမ်းနိင
ု မာအပသအချာေ”
“ဒလိဆ
ု ုိ ကျွနပတာတိက
ု ဲ့ မုဆ်းုိ ဖိုန ေူ
ဲ့ ်းပေါင်းပတာမ
ဲ့ ာပေါ”ဲ့
“ငါတို လူ
ဲ့ ပတွ ပသွ်းတစကမ မကျေ..မုဆ်းု ိ ဖိုကို ယူလရတ
ို ဲ့ န
ဲ့ ည်းပတွ သ်းု ရမာပေါ...ငါ
ဲ့ မဲ့ ာ အကကပတွ
ရိ ေါတယ..က..နာ်းလ..အခုေ..ေျာ်းဖပယာင်းနိမိတကကညဲ့ ပေ်းဖို သွ
ဲ့ ာ်းစစဉ်ထာ်းေါ..သာဗိုပတွကေ
ို ါ
ပခေါ်ထာ်း..ပအာငပ ယျရ နိဲ့ မိတကို ငါ သိချငတယ”
အာ်းလ်းု ထရနခေငလိက
ု သည။
“ငနက န ငကက
ဲ့ ..မင်းတို ပနခ
ဲ့ ဲ့ဉ်း”
***
“ခငပကာင်းတို သာ်းအမိ
ဲ့ တပတွ အင်းဝက ပဘ်းမသရနမခ ထွကလာနိင
ု တာ ပတာပသ်းတာပေါ ဲ့
နိမဟု
ု ဲ့ တ..ကိယ
ု ပတာက တချိနလ်းု စိတေူပနရတာ..က..ပအာငပ ယျပရာ..ဘယမာတုန်း”
“ကိကု က်းစည်းစိမ..ကျန်းမာေါရဗျ...ပနာ
ဲ့ ”ဲ့
“ကျန်းမာေါတယ..ဖို်းပအာငပ ယျ”
ဉ်းစည်းစိမက သူအတွ
ဲ့ က ခေငဆငပေ်းထာ်းပသာ သလွနတွင ဝငထိင
ု လိက
ု သည။
“ဒလိဆ
ု ုိ ကျ ေတို ခေန
ဲ့ ခွငခေ
ဲ့ ေါဉ်း..ခရ်းက အဆနခရ်းမို...အချိ
ဲ့ နမခေနရမာမိုေါ”
ဲ့
“ခမင်းရညတက..ဟုတလာ်း...ပတာငငူတေငပရွှေထ်း လိပ
ု ေါ”ဲ့
“မင်း.က..အင်းဝကို ခေနတိက
ု ယူပေ်းမာလာ်း..ပအာငပ ယျ”
“အကိကု က်း မုဆ်းု ိ ဖိုကို လာပတာဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုမပရာကခင ဆယမိုငေတချာလညမာ ဘာပတွထ်းူ ခခာ်းတာ
ပတွြို့ ခလ
ဲ့ ”
“ကျွနပတာလည်း အဒ
ဲ့ သတင်းကကာ်းမေ်းေါမေ...ဒါပေမယဲ့...အင်းဝ ဟာ မေ်းသွာ်းခဲ့မေ
ပညာငရမ်းမင်းဆကဟာ ဒမာေ အဆ်းု သတသွာ်းမေလိ..ကျွန
ု ဲ့ ပတာစိ
ဲ့ တထ ထငပနတယ”
“မဟာဓမမရာ ာဓိေတိကပရာ”
“ဟသာဝတက သူကိ
ဲ့ ု အသကရငလျက ကကာကကာထာ်းမယလိ...အကိ
ု ဲ့ ကု က်း ထငလာ်း..သူတစိ
ို ဲ့ တထ
အင်းဝ တလွှော်းကို ထိန်းချ ေနိင
ု မေလိထင
ု ဲ့ တအ
ဲ့ ချိနကျရင.....တချိနက အင်းဝဘုရငပဟာင်းကို
ဒအတိင
ု ်းေါမလာ်း”
ဲ့
ဉ်းစည်းစိမက မျကခု်းမျာ်းတွနသည
ဲ့ အထိ အတနကကာပတွ်းပတာပနသည။
“ဆိလ
ု တို ာက”
“နန်းပတာသစတစခု ထူပထာငမယဆိရ
ု ငပတာ.ဲ့ ..မင်းခုနပခောတဲ့ အချကအလကပတွအာ်းလ်းု
သိရဖို..လူ
ဲ့ နစပယာကကို လိက
ု ရာရလိမဲ့မယ..ပအာငပ ယျ”
“ဘယသူပတွလ”
“ပမာငဩ န ပမာင
ဲ့ ခမတစေ”
“သူတက
ို ဲ့ ဘယသူပတွလ”
“သိမေ..အသက(၁၅)နစန..ကဝိ
ဲ့ လကခဏာကျမ်းပရ်းတဲ့ ပရွှေပတာငရာ ပကျာ မဟုတလာ်း
သူ..ဟသာဝတကို မေါသွာ်းဘူ်းလာ်း”
“ပမာငခမတစ ကိပ
ု တာ.ဲ့ ..ကိ်းု သိန်းသခင အိမပတာစာပရ်းမိုလိ
ဲ့ ု မင
ဲ့ ်းပတွြို့ ဖူ်းမာေါ...လူက
ငယပေမယဲ့...နန်းတွင်း စာပတာဖတအခဖစလည်းလုေခဲ့ဖူ်းတယ...ဝနကက်းေပဒသာရာ ာ ရ ဲ့
အစုအငန်းစာတမ်းဖွြို့တအ
ဲ့ ခါ မာလည်း သူက ပဘ်းကအမျာ်းကက်းကူညပေ်းခဲ့ဖူ်းတယ..သူလည်း
ဟသာဝတေါမသွာ်းဘူ်း...သူ ဲ့ ာတိ မကျည်းတမ
ု ာ ရိ ပကာင်း ရိ ပနနိင
ု တယ”
“သူတကိ
ို ဲ့ ု ကျွနပတာဆ
ဲ့ မရရပအာငပခေါ်မယ... ထ်းသစနန်းသစတစခုဆ သွာ်းမယဲ့ စစေွမာ
တိက
ု ရခိုကရသူပတွသာမက...ဉာဏေညာန ယ
ဲ့ ဉ်တဲ့ နလ်းု ရညသမာ်းပတွလည်း လိအ
ု ေတယ
မဟုတလာ်း....အကိကု က်း”
***
“ဟသာဝတကပေ်းပသာ သစစာရညကိပ
ု သာကလျှင...မွနဆမခဖတ..ပသျှာင ထာ်းခွငခေ
ဲ့ မည၊
သစစာမခလျှင မုဆ်းု ိ ဖိုကို အမေ်းတိင
ု ပချမန်းမည...အင်းဝကသ
ဲ့ ို အု
ဲ့ တမမိ ြို့သညေငလျှင
ငါတိစစ
ု ဲ့ အငအာ်းကို မခနိင
ု ၊ နငတို ထန
ဲ့ ်းလ်းု ခတေငယကာ်း ငါတိလက
ု ဲ့ ကို ခနိင
ု မညပလာ”
“မနေါ”
“က..စစသညပတွကို ပကကညာလိက
ု ပဟဲ့....မုဆ်းု ိ ဖိုရွာငယက မခုမခေ သစစာရညပသာကဖို ပရ
ဲ့ ြို့က
ပတာပကျာင်းမာ တကန္ာ်းန ကကိ
ဲ့ ဆိပ
ု နကကမေမို..စိ
ဲ့ တပအ်းသကသာ ချတကကကပစဖိုေဲ့ ”
ထိစ
ု ဉ်..ချိ ်းကူသ သသ
ဲ့ ကဲ့ ကာ်းလိက
ု ရသည။ ချိ ်းကူသ ပနာကတစချက ကကာ်းရခေနသည။
ပ ်းငယဗိုလ မျကပမာငကက ြို့လက
ို မေ်း ပဒဝသဟတုရငကို တချကကကညဲ့ လိက
ု သည။
ပဒဝသဟတုရင ပခေါ် ပမာငစမတ ၏ မျကလမ
ု ျာ်းက ကဏာမမငိမလ။
“အာ်း”
တိက
ု ေွကာ်း မိနစပလ်းဆယန်းေါ်းသာ ကကာခမငခ
ဲ့ ဲ့သည။ ဟသာဝတ တေမျာ်းဘကမ လူ
နစပထာငပကျာကျဆ်းု မေ်း...မုဆ်းု ိ ဖိုမ ငါ်းရာန်းေါ်းကျဆ်းု ခဲ့သည။ သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း မု ဆ်းုိ ဖိုသာ်းတို ဲ့
အတွက ခေငသစလုေပသနတပကာင်း (၁၀၀၀)ပကျာ၊ အပခမှာကလည်း နစလက နင ဲ့ ခမင်းပကာင်း
(၄၀၀)ပကျာကို ရရိ လက
ို သည။
***
အင်းဝနန်းမမိ ြို့တင
ွ ်း ပခမနန်းခေဿာဒပဆာငပေေါ်မ ဗိုလချ ေ တလေန်း သည ခေသွကသွက
ဆင်းလာ၏။ သူ၏ပနာကတွင ဉ်းပလ်းပတာသူ ပဒါပထာအိင
ု ၊ ဗိုလမ်းဗညာ်းေရ တို ဲ့
လိက
ု ေါလာကကသည။
မပနာရမမာနဉယျာဉ်အတွင်းသို တလေန
ဲ့ ်း ဝငလိက
ု သညဲ့ အခါ လေစိမ်းလန်းသညဲ့ ဥယျာဉ်ပတာနင ဲ့
လ်းု ဝမသကဆိင
ု သညဲ့ ခမငကွင်းက ဆ်းကကိ ပနကကသည။ ပသွ်းသရရခဖင ဲ့ ဒဏရာရပနသူမျာ်း၊
ပအာဟစညည်းသူပနကကသူမျာ်းက နနဒာပရကနကက်း နပဘ်းတွင အခေညဲ့ ။
“ပ ်းငယဗိုလပရာ....သူ အသကရငရလာ်း”
ဲ့
“ဘယဲ့နယဲ့ ခဖစကကတာတုန်း”
“ပအာငပ ယျက...သစစာရညပသာကဖိုတ
ဲ့ ကန္ာ်းန ကကိ
ဲ့ ပနေါတယဆိမု ေ်း အပထာကပတာ
လွှေတလိက
ု တာ...ကျွနပတာတိလည
ု ဲ့ ်း ယမ
ု ိတယ..အကိ.ု ...ကျွနပတာ အသ်းု မကျတာေါ..ကျွနပတာ
ညဲ့ ဖျင်းလို ကျွန
ဲ့ ပတာလူ
ဲ့ ပတွ ပသရတာ...ဥေရာ ာ ဆ ပလျှာကတအ
ဲ့ ခါ..ကျွနပတာကိ
ဲ့ သ
ု ာ
ပသဒဏပေ်းလိက
ု ဖို ပလျှာက
ဲ့ ပေ်းေါ..အကိ”ု
တလေန်းက ပ ်းငယဗိုလ၏ လကကို ဆုေကိင
ု လိက
ု သည။
“မဟုတဘူ်း....မင်းအခေစ မဟုတဘူ်း..ငါလူ
ဲ့ ...ငါတိအာ်းလ
ု ဲ့ ်းု က...ဒရွ ာပသ်းပသ်းပလ်းကို
အထငပသ်းခဲ့ကကတာေ”
“ေရ..ငါအမိ
ဲ့ န....ဒ
ဲ့ ညတွင်းချင်းေ..တေမ်းပတွအာ်းလ်းု ကို ပခမနန်းပဆာငဆ ဆငပခေါ်
ဲ့ ေါ
အင်းဝသာ်းပတွထက ဗိုလမ်းရပခါငစပကျာ န ခင
ဲ့ ဉ်းစာ်း တိကိ
ု ဲ့ ေ
ု ါပခေါ်ပချ”
“ဘာပတွ ခဖစကုနကကတာလ...ဗိုလမင်း”
“သူတ..မု
ို ဲ့ ဆ်းု ိ ဖိုကို သွာ်းတိက
ု ကကတာပလ”
တလေန်းဆမ အပခဖမရ။
ဲ့
“ဒါန....ပအာငပ ယျ ဆိတ
ု ာ..ဘယလိလ
ု မ
ူ ျိ ်းလ..လွ ာ...မင်း သူကိ
ဲ့ ု သိခဲ့ခမငခဲ့ဖူ်းလာ်း”
လွ ာက လစခန ခေ ်းလိက
ု သည။
“အဒ
ဲ့ ါက အပခဖေ...ပအာငပ ယျ ဆိတ
ု ာ ဘယလိလ
ု လ
ူ ဆိတ
ု ာရ အပခဖေ
ဲ့ ..မဟုတလာ်း..တလေန်း”
ေစလိက
ု နိင
ု တယ...ငယခခင်း ကက်းခခင်းန မဆိ
ဲ့ င
ု ဘူ်း..မ်း..ဟာ..မ်းေ..တလေန်း”
***
အခန်း (၄)
ခမတထာ်းသရိ က မ်းပခောင်းကိက
ု င
ို ကာ တဖူ်းဖူ်း မတသည။ မ်းပခောင်းမ ထွကပသာပလပကကာင ဲ့
မ်းစပလ်းအချိ ြို့ေင အပဝ်းသို လွ
ဲ့ ငထွ
ဲ့ ကသွာ်း၏။
“ရငမိငယပရ....ပကာငမပလ်းပတွကပ
ို ကာကရို ်းပတွ ဒဘကမာ သကသကလာေုလို ပခောပချ”
ဲ့
“ရငမင်းတိပရ...ဒ
ု ဲ့ ကိလ
ု ာကကဉ်းဟ..ဒမာ ခလကျညပတာကပတွ မ်းကျကပနမေ
မမခငပကာင်းစတိဆ
ု ဲ့ သယပေ်းဖို လု
ဲ့ ေကကပဟဲ့”
“မမခငယွန်း..ခဏပနေါဉ်း..ဒခလကျညပတာကပလ်းပတွက..ဆာ်းမထညဲ့ ေ..ကျွနမ
သ်းသနဖုဲ့ တထာ်းတာပလ်းပတွမို..ယူ
ဲ့ သာွ ်းမယပနာ”
ခငယွန်းစက ခေ ်းလိက
ု သည။
“ဒေုစအတိင
ု ်းဆိ.ု .ခဏပနတာန သူ
ဲ့ တ ို မမိ
ဲ့ ြို့ ရို ်းကို စမဖိ ကကလိမဲ့မယထငတယ”
“ပသနတကိင
ု ပတွ ထေခဖညဲ့ လိက
ု ရမလာ်း..ကိပ
ု အာငပ ယျ”
ငပကာင်းက ပမ်းလိက
ု သည။
“ပမာငကက်း...”
“ပမာငကက်းအတွက ပနလည
ဲ့ စာလာေိုတာ...မွ
ဲ့ န်းလွချိနပတာင ပရာကပနမေ..ခမတထာ်း
တကလာခဲ့မယပနာ”
ငတွနက ခတေပအာကသို ဆင
ဲ့ ်းလိက
ု သည။
“ပဟဲ့...ငါည
ဲ့ ...မင်း စာ်းမေ်းမေလာ်း”
“အလုေမျာ်းပနလို ခု
ဲ့ န ခလပချာင်းလာပဝပတာ.ဲ့ .မယူလက
ို မိဘ်းူ ..ပနာကမ စာ်းမယ
ဗိုလမင်း..ရတယ”
“က..ဒပတာင်းယူလက
ို ကွာ...မစာ်းရပသ်းသူပတွကို ပကျွ်း..ငါအပေေါ်တကဉ်းမယ”
“ပမာငကက်း”
“ခေနပတာပ
ဲ့ လ..ခမတထာ်း...ဒမာ ပဘ်းမကင်းဘူ်းပနာ”
“ခမတထာ်း..ပတာင်းေနချငလိေါ”
ု ဲ့
“ဘာကိလ
ု ”
“ဟိတ
ု ခါ..ပမာငကက်း ရငဘတကို ကနခဲ့မိတာ”
“ဝုန်း”
“ဗိုလမင်း....သူတ ို စမေ
ဲ့ ”
“ပဟဲ့..ငါည
ဲ့ ...သူကိ
ဲ့ ု ပကျာေို်းမေ်း ရွ ာထ ခေနေိုလိ
ဲ့ က
ု ပဟဲ့..ဘာမမခဖစပစနပနာ
ဲ့ ”
“မမပလ်း...ကျွနပတာပကျာပေေါ်
ဲ့ တက ”
ငတွနက သူပအာက
ဲ့ မ ခမင်းရညတကထေါဝငပသာ တေမ်းမျာ်းကို အမိ နပေ်းလိ
ဲ့ က ု သည။
ထိပနာက
ု ဲ့ ပသျှာငထ်းု ကို ခဖညလိက
ု မေ်း ဆေငကို ဖာ်းလျာ်းချလိက
ု သည။ လကထတွင လရညကို
ကိင
ု ကာ ထန်းလ်းု ခတေပေေါ်တင
ွ ပခခနစပချာင်းကို ခွလျက မတတေရေလိက
ု ၏။ ပရ ြို့ဆ်းု မ
ပလကာ်းပထာငကာ တကလာပသာ ဟသာဝတစစသညကို ငတွနက လခဖင ဲ့ ထိ်းု ချလိက
ု သည။
“လပတွ..ထိ်းု ပတာ”ဲ့
ပလကာ်းပထာငလာပသာ စစသညတိမ
ု ဲ့ ာ မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းမျာ်း၏ လချကမျာ်းပအာကတွင
ဝရု န်းသုန်းကာ်းခဖင ဲ့ ခေ တကျကုနသည။ ပနာကထေ ပရာကလာပသာ လူအေ
ု ကက်းက
ပလကာ်းပအာကတွင တကရန တိ်းု ပဝပန၏။
ဲ့
“ေွလျကရည”
“ပသနတပတွ...ေစကကပဟဲ့”
မမိ ြို့ ရို ်းပထာငမျာ်းတွ
ဲ့ င ပနရာယူထာ်းကကပသာ ပသနတတေမျာ်းက ေစခတကကခေနသည။
ပလ်းကကိမပခမာက လူလင
ိ ်းလ်းု မျာ်းခဖင ဲ့ ထိ်းု တကရန ကကိ ်းစာ်းမေ်းသညဲ့ ပနာက ပနဝငချိနတွင
ဟသာဝတတေမျာ်းမာ ခေနလညဆုတခွာသွာ်းကကပတာ၏
ဲ့ ။
“ငါလူ
ဲ့ ကို ယတ
ု ယဆိတ
ု ာ..အလကာ်းပခောခဲ့တာမမဟုတတာ...ဒေွက ငါလူ
ဲ့ ေွေေ”
“က..ငါလူ
ဲ့ ရွ ာထခေနနာ်းပတာ.ဲ့ ..ဟိမ
ု ာ..ခငယွန်းတို မိ
ဲ့ ငယတိက
ု ဲ့ ဒေွရတေမ်းပတွအတွက
အစာ်းအပသာကပကာင်းမျာ်း စမထာ်းတယ...ညဉ်းေိုင်းကျ...တကန္ာ်းမာ အစည်းအပဝ်းပတာဲ့
လာတကဉ်းဗျပနာ.ဲ့ ..ခငဗျာ်းတေပတွပနရာကို ဆငနင်းဗိုလငပကျာစ ပနရာယူလမ
ိ ဲ့မယ”
***
ဧမေ ၂၂ ရက။
“မတတရာမွန ဗိုလဘယပကျာန လူ
ဲ့ နစပထာငပကျာကလည်း မကကာခင အင်းဝကို ပရာကပတာမ
ဲ့ ယ
ငါတိဆ
ု ဲ့ ခိုဝငဖို ဆိ
ဲ့ ပ
ု ေမယဲ့...ဒလူအငအာ်းန အင
ဲ့ ်းဝမမိ ြို့ပစာငတေ
ဲ့ အငအာ်းက စိတချထာ်းလို ဲ့
မခဖစဘူ်း ဒပတာ.ဲ့ .ငါတေ
ဲ့ ပတွက မခဖစမပန...အင်းဝကို ခေနမခဖစပချမယ မင်းတိချည
ု ဲ့ ်းေဆို
မုဆ်းုိ ဖိုကို ဒရကအတွင်း အမေ်းသိမ်းနိင
ု ေါမလာ်း..ငါ
ဲ့ ကိ
ဲ့ ယ
ု စာ်း ဘယသူ တာဝနယူရလ”
“ကျွနပတာမျိ ်း တာဝနယူေါတယ..ဗိုလမင်း”
“ေရ...ပမာငမင်း..အစအမရိ သလာ်း”
“ဗိုလမင်းတိပရာ..ဘယ
ု ဲ့ လို သပဘာရသလ”
တလေန်းက ပဘ်းတွငထိင
ု ပနသညဲ့ သမိန ိေမေ နင ဲ့ အနရ ကို ပမ်းလိက
ု ၏။
“ဗိုလချ ေတလေန်းေ ဆ်းု ခဖတေါပလ...ကျ ေတိကလည
ု ဲ့ ်း ခငဗျာ်းအဆ်းု အခဖတေါေ”
“ဟုတမေပလ...ေရ...မင်းအစအမအတိင
ု ်းလုေေါပလ..ဒမာ အကို ိေမေတို လည
ဲ့ ်း ရိ ပနမာေ...ငါန ဲ့
အကပကာင်းကပတာ.ဲ့ တေအငအာ်း (၅၀၀၀) န..မနက
ဲ့ ခဖန.အင်းဝကို ခေနမယ”
“ပတာငဘကတခါ်း..ကို ဝငတိက
ု ပနကကေါမေ..လူအငအာ်းလိပ
ု နေါတယ..ကျွနပတာမျိ ်း
ပသနတတေပတွ..ထေခွထုတမေ်း လွှေတပေ်းရမလာ်း..ကိပ
ု အာငပ ယျ”
“နင...အပနာကတခါ်းမာေ သွာ်းခေနပန..ငပကာင်း...ဗိုလတွန..လာ..ကျ ေန လိ
ဲ့ က
ု ခဲ့”
“ဗိုလတွန...သူတအင
ို ဲ့ အာ်း..ဘယပလာကရိ မယမန်းလ”
“တစပထာငမပကျာဘူ်း..ပလ်းငါ်းရာဝန်းကျငေ”
“ငသာန အတူ
ဲ့ ...အပရ ြို့မျကနာခတေမာေါ”
“ပဟဲ့..ဒပတာငဘကက ခမင်းရညတကတေမ်းလာပဟဲ့”
“မနေါ”ဲ့
“လာ..ဗိုလတွန..အပနာကဘကတခါ်းကိသ
ု ာွ ်းမယ”
အပနာကဘကတခါ်းသို သူ
ဲ့ တပရာက
ို ဲ့ လာကကသည။ အပရ ြို့ဘကနင ဲ့ ပတာငဘကတွင တိက
ု ေွသမျာ်း
ဆူညပနပသာလည်း အပနာကဘကက အပမာငထုထတွင တိတဆိတပန၏။
“ငပကာင်း..အပခခအပနဘယဲ့နယဲ့လ”
“မတတရာမွန ငသိင
ု ်းစေ ရိ ေါတယ”
“ပခေါ်ပချ”
***
ထိအ
ု ချိနတွင မထငမတေ ပတာငဘကတခါ်းေွငသွ
ဲ့ ာ်းမေ်း ဆငနင်းဗိုလဉ်းပဆာငသညဲ့
ခမင်းစ်းတစရာက ထွကလာကာ..ထန်းလ်းု တေပေေါ်တကရန စုရု ်းပနကကပသာ ဟသာဝတ
စစသညတိကိ
ု ဲ့ ု ဝငပရာကထိ်းု ခုတကကသည။ ရု တတရကခဖစပေေါ်လာပသာ အပခခအပနပကကာင ဲ့
ဟသာဝတတေမျာ်းမာ ဖရို ဖရ ခဖစကုနကက၏။ မမိ ြို့ ရို ်းပေေါ် ပရာကပနပသာ ဟသာဝတ
စစသညမျာ်းမာလည်း ပအာကတွင ခဖစပေေါ်ပနပသာ အပခခအပနပကကာင ဲ့ အလနတကကာ်းခဖင
ဲ့ ဲ့
ခေနဆင်းရနိ်းု ၊ ဆကတိက
ု ရနိ်းု ခဖစကုနကကသည။
“ပဟဲ့..ဘယသူလ”
အပမာငထမ မွနဘာသာခဖင ဲ့ ခေအုေအုေ ပမ်းလိက
ု သ။
“ငါေါကွ..ဗိုကနာလာလိ..ဟိ
ု ဲ့ ဘ
ု ကနာ်း ချ်းယိမု ေ်း ခေနလာတာ”
အပမာငထကလူက မွနဘာသာခဖငေင
ဲ့ ခေနပခဖပေ်းလိက
ု သည။
“အပရ်းထကွယ..ဟိမ
ု ာ တေမ်းက ခဏပန စကကဖို အဆင
ဲ့ ဆင
ဲ့ ဲ့ လိက
ု ပခောခိုင်းပနမေ
အသငခေင
ဲ့ ထာ်း”
“ပအ်းေါကွယ”
“ပဟဲ့...မ်းဘယသူပမွှေ်းဖို လု
ဲ့ ေပနတာလ..တေမ်းက ပခောထာ်း”
“ဟ..သူလျှိ ပဟဲ့...သူလျှိ ”
“ပဖာင်း”
“တေမ်းကျမေပဟဲ့”
သိပသာ
ု ဲ့ ...အမေ်းတိင
ု ဆုတခွာသွာ်းခခင်းမဟုတ။ မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းတို ရိ
ဲ့ ကာခ ေျကပစရန ရညရွ ယလျက
ဟသာဝတ တေမျာ်းသည ခေပဝ်းပဝ်းမ ဝိုင်းရထာ်းပတာ၏
ဲ့ ။
***
၁၇၅၂ ပမလ ၅ ရက။
မွန်းလွချိနမို ပနပရာင
ဲ့ ကာ်း ခခစခခစပတာကေူပနသည။ တလျှေမျာ်းထလျကရိ ပသာ ကွင်းခေင
တစဖကမ မုဆ်းု ိ ဖို ထန်းလု်းတေကို ဟသာဝတသာ်းမျာ်းက ဝန်းရထာ်းမမ။ သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း
ဟသာဝတ သာ်းမျာ်းမာ စိတဓာတကျလျက ရိ ကကပေမေ။ အထူ်းသခဖင ဲ့ မုဆ်းုိ ဖို နင ဲ့
ပရ ြို့ဆ်းု တေမျာ်းအခဖစ ရငဆိင
ု ပနကကရပသာ ဟသာဝတသစစာခ ရမ်း၊ဗမာ ရွ ာစာ်း၊
မမိ ြို့စာ်းအချိ ြို့ မာလည်း ပနေူကကတထတွင ဆယရကမျှ ပနပနရမေခဖစသခဖင ဲ့ နွမ်းနယပနကက၏။
သူတသည
ို ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုကို ကိ်းု ရကတိင
ု တိင
ု ဝန်းရကကပသာလည်း ဟသာဝတဘကမ သနလျငဝန
ဗညာ်းေရမလွမေ်း ကျနသညဲ့ စစသူကက်းမျာ်းမာ ပနာကမသာ ကွေကပနကကသည။ ယခုပတာဲ့
ဗညာ်းေရလည်း ကျဆ်းု ခဲ့မေ။
“မဟာဓမမရာ ာဓိေတိဘရ
ု င..က မုဆ်းု ိ ဖိုမာ ခိုပနတာလာ်း..ဒါဆို ဟသာဝတေါသွာ်းတာဘယသူလ”
“ကိ်းု သိန်းသခင..မုဆ်းု ိ ဖိုပရာကပနမေထငတယ”
“အပလာင်းဘုရာ်းတပ
ဲ့ ဟဲ့”
“ပဟဲ့...တကကကပတာ.ဲ့ .တကကကပတာ”ဲ့
အပနာကဘကမ ဟသာဝတဗိုလမ်းတိက
ု ဲ့ အမိ နပေ်းသည
ဲ့ ။ သိပသာ
ု ဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်း၏
ပရ ြို့ဆ်းု မထာ်းခခင်းခရသညဲ့ သစစာခရမ်းဗမာတေမျာ်းမာ ထိန်းသိမ်းမရေ ကစဉဲ့ကလျာ်း
ပခေ်းလွှော်းကုနသည။
အပလာင်းဘုရာ်းဆိသ
ု ညမာ မညသူလ။ အင်းဝဘုရင သိမဟု
ု ဲ့ တ ကိ်းု သိန်းသခင ကိယ
ု တိင
ု
မုဆ်းုိ ဖိုတေမျာ်းကို ကွေကပနမေပလာ စသညဲ့ ဒွဟ
ိ မျာ်းပကကာင ဲ့ ဆကမတိက
ု ပတာေ
ဲ့ .ပနာကသိသာ
ု ဲ့
ပခေ်းလွှော်း ခေနဆုတကကသည။ အချိ ြို့လည်း လကနကမျာ်းကို ေစချကာ လကအုေချလျက
မုဆ်းုိ ဖိုတေဘကသို ခိ
ဲ့ ုဝငသွာ်းကကသည။
ထိအ
ု ပခခအပနပကကာင ဲ့ အပနာကဘကမ ေါလာသညဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်းမာ စိတဓာတ
ေျကကုနကကသည။ ပခါင်းပဆာင ပအာငပ ယျ ကိယ
ု တိင
ု ပရ ြို့ဆ်းု မ ထွကလာသညခဖစသခဖင ဲ့
မုဆ်းုိ ဖိုတေမျာ်းက အပကကာကအလနမရ
ဲ့ ိ ပရ ြို့သ ို တက
ဲ့ ကာ ထိ်းု ခုတကကပတာသ
ဲ့ ည။
“အထကို ခေနဝငသငမေ
ဲ့ ..ဖို်းပအာငပ ယျ...ကင်းလကမ ဗျြူဟာပခောင်းဖို အမိ
ဲ့ နပေ်းေါပတာ
ဲ့ ဲ့
မပတာတဆဆိတ
ု ာ ပခောမရဘူ်း”
“ကျွနပတာ...အာ်းမရပသ်းဘူ်း..အကိကု က်း”
ဉ်းစည်းစိမက လကအုေချလိက
ု သခဖင ဲ့ ပအာငပ ယျမာ မျကလ်းု ခေြူ်းသွာ်း၏။ ပအာငပ ယျ
သူကက်းသာ်း ဘဝကေင နန်းတွင်းတွင စစသူကက်း အမတခဖစပနသညဲ့ ဉ်းစည်းစိမက သူကိ
ဲ့ ု
ရငဘုရငအခဖစ အသိအမတခေ လိက
ု သညဲ့ သပဘာေင။
“ဒပလာကဆို ရပနေါမေ..ဘုရာ်း...ကျညကွယအရေကေ ကွေကပတာမူေါ..ကျနတာ ငတွနတို ဲ့
ငပကာင်းတို စစ
ဲ့ သူကက်းမျာ်း ဆကလုေကကေါလိမဲ့မယ”
ဉ်းစညစိမနငေါလာပသာ
ဲ့ ခမင်းရညတက ငညွန ဉ
ဲ့ ်းပဆာငသညဲ့ ကာကိင
ု အဖွြို့က ပအာငပ ယျ နင ဲ့
သာ်းပတာမျာ်းကို ဝန်းရလိက
ု ကကသည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ..ထန်းလ်းု ခတေအတွင်းသို ခေန
ဲ့ ဝငလာခဲ့မေ်း
အတွင်းမ တိက
ု ေွကို ကွေကပတာသ
ဲ့ ည။ ငတွန၊ ငပကာင်း၊ ငသာ တို ဉ
ဲ့ ်းပဆာငပသာ မုဆဖ
ု ိ ို
တေမျာ်းကပတာဲ့ တိက
ု ေွအတွင်း အသည်းအမည်း ဆကလက တိက
ု ခိုကကကဆ။
***
အခန်း (၅)
“ပမာငအိ်းု ..ပဟဲ့ပကာင..ပမာငအိ်းု ”
ပရွှေကကြူလကထတွင ပေွထ
ြို့ ာ်းပသာ လူတစပယာက။ ဟသာဝတ အရာရိ ငယမျာ်းဝတပလဲ့ရိ သညဲ့
တမာရွ က ပမာကလူခဖင ဲ့ ဗာလပကွ်း ပခေါ် ေုခု်းကာနစဆင၊ဲ့ မျဉ််းတိ၊ု မျဉ််းရည ဝတစုကလ
ို ည်း
ဝတထာ်းသည။
“ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ”
“သူ..မပသပသ်းဘူ်း”
“မပသပသ်းရငလည်း... သေန
ု ဲ့ ်းစာရင်းသွင်းဖို လိ
ဲ့ က
ု ပလကွာ”
“မဟုတဘူ်း..ဒနာ်းပသချာလာကကညဲ့ စမ်းေါဟ”
“ပဟဲ့..အပ
ဲ့ အာကနာ်းကက်းက ပဖာင်းပနတယဟ.ပနာ...”
“ပဖာင်းဆိ.ု ..အဒ
ဲ့ ါ....နိဟ..နိ
ု ဲ့ ”ု ဲ့
ု ဲ့
“ပဟ...နိ....ဟ သာဝတသာ်းပတွက ပယာကျာ်းတနမဲ့... နိအ
ု ဲ့ ဒ
ဲ့ ပလာက ကက်းသလာ်း”
“နငပမကလွှေ
ဲ့ ာ်း.....ဒါ..ပယာကျာ်းမဟုတဘူ်း...မိန်းမဟ..ငတ်းု ရ”
“ဟာ..ဟုတေါမလာ်း..ပရွှေ
ဲ့ ကကြူရာ..မင်းဟာက”
“ဟုတတယ...ငါပသချာစမ်းကကညဲ့ မေ်းမေ”
“ပအ်း..ပနဉ်း.ပရွှေကကြူ.....ပဟဲ့ပကာငပတွ...ပစာငတစထညယူလာစမ်း...လည်းအလွတတစစ်းေါ
ပမာင်းလာခဲ့”
***
“အကိကု က်း..ဘာလုေခေနတာလ”
“ကျွနပတာတိကကာ်း..အ
ု ဲ့ ဒ
ဲ့ ပလာကကက်း မလိေ
ု ါဘူ်း..အကိကု က်း”
“လိေ
ု ါတယ..အရင..ကျွနပတာမျိ ်းဟာ...အင်းဝပရွှေနန်းရငနစဆက နန်းတွင်းမာ ခစာ်းခဲ့ေါတယ
စစေွပေါင်းမျာ်းစွာလည်း လိက
ု ခဲ့ဖူ်းေါတယ..ဒါပေမယဲ့...စစေွမာ ကိယ
ု လူ
ဲ့ ပတွ ပရ ြို့ဆ်းု ကပန
ပနမင်းဗျြူဟာန စိ
ဲ့ တဓာတကကဖွယကွေကတိက
ု ခေတဲ့ စစသူကက်းမျာ်း မခမငဖူ်းခဲ့ေါ
ရငဘုရငဆိတ
ု ာကပတာဲ့ သာမေ်း ပဝ်းေါပသ်းတယ..ယမနပနက
ဲ့ ဟသာဝတတေတိကိ
ု ဲ့ ု
တိက
ု ရာမာ...အပလာင်းဘုရာ်းကိယ
ု တိင
ု ကိယ
ု လူ
ဲ့ မျာ်း ပရ ြို့ မ ဉ်းစ်းသညကို ကကညဲ့ မေ်း...ဒါ
ငါရဲ့ ငဘုရင ဆိတ
ု ဲ့ အသိစတ
ိ ခဖစလာမေ်း..အခုလို ရိ ခို်းခစာ်းဖို ဆ
ဲ့ ်းု ခဖတမိတာေါ
ခွငခေ
ဲ့ ပတာမူေါ..ဘုရာ်း”
သူတသည
ို ဲ့ အငအာ်းကက်းမာ်းလပသာ ဟသာဝတတေမျာ်းကို ပအာငခမငစွာတွန်းလနနိင
ု ခဲ့ကကမေ။
ကုန်းပဘာငထ်းနန်းဟု အမညပေ်းထာ်းပသာ မင်းဆကအသစတစခု၊ နိင
ု ငပတာအသစ
တစခုကလ
ို ည်း ထူပထာငရန အသငခေင
ဲ့ ဆငပနကကမေခဖစသည။ ပအာငပ ယျ၏ ပအာငေွကို
ကကိ ဆိပ
ု နကကပသာ မုဆ်းု ိ ဖိုမမိ ြို့တင
ွ ်းမ လူအေ
ု ကက်း၏ အသကလည်း ဆူညပန၏။
“ပဟဲ့..ငသိက
ု စေ...ငသိက
ု စေ”
ဲ့
“ပမာမပနန....ငါန ခဏလိ
ဲ့ က ု ခဲ့စမ်းေ”
“ဘယကိလ
ု ဗျာ”
“လိက
ု ခဲ့စမ်းေါကွာ..အပရ်းကက်းလိ”ု ဲ့
ငအိ်းု က ငသိက
ု စေကို ဆွပခေါ်သာွ ်းသည။
“ပဟဲ့..ပရွှေကကြူ...ပရွှေကကြူ”
တအိမတခါ်းဝသို ပရွှေ
ဲ့ ကကြူ ထွကလာသည။
“ဒမာ..ငါ ငသိက
ု စေကို ပခေါ်လာမေ”
“ဟ..ပဟဲ့ပကာငရ.ဘယသူမမသိေါပစနဆိ
ဲ့ တ
ု ာကိ.ု ဘာလို ပခေါ်
ဲ့ လာရတာလ”
“မင်းေပခောတယပလ..ဟိဟ
ု ာမပလ်း က မွနလိေ
ု ပခောပနတယ..နာ်းမလညဘူ်းဆိ.ု .သူဘာလဆိတ
ု ာ
သိလို သိခငာ်း...မွနစကာ်းတတတသ
ဲ့ ပ
ူ ခေါ်လာမ စကာ်းဖလယလို ရမ
ဲ့ ာပေါဟ”
ဲ့
မတတရာမွန ငသိက
ု စေက သူတန
ို ဲ့ စဉ်းကို နာ်းမလညသလို ကကညဲ့ ပန၏။ ပရွှေကကြူ က လကထမ
ဓါ်းကို ချွတလိက
ု သည။
“ပဟဲ့..ငသိက
ု စေ....မင်း ငါအပကကာင
ဲ့ ်းသိတယပနာ..ဒအပကကာင်း ဘယသူမဲ့ မပလျှာကမပခောန ဲ့
ပခောတာန မင
ဲ့ ်းပခါင်း ငါအရငခဖတမယ”
“ဟုတေါမေဗျာ....ကျ ေ ဘာလုေပေ်းရမလသာပခော”
“လာ..အထဝငခဲ့”
တအိမထရိ ကုတငပေေါ်တင
ွ ဆေငဖာ်းလျာ်းချထာ်းပသာ အမျိ ်းသမ်းငယတစပယာက။
ပသွ်းစတိခဖင
ု ဲ့ ဲ့ ပခခာကကေပနသညဲ့ ဟသာဝတအရာရိ ဝတစုပအာကတွင သူမ၏
ပကာကပကကာင်းတိက
ု ဲ့ ပေေါ်လင
ွ ထာ်းရာ်းလွန်းပနသည။ ထိပနာက
ု ဲ့
မျကပတာငပကာကဲ့ က်းမျာ်းဝန်းရထာ်းသညဲ့ မျကဝန်းညိ ညိ ၊ ေါ်းခေငနုနပ
ု ေေါ် ယကခဖာပနသညဲ့
အပကကာစိမ်းနုပလ်းမျာ်းခဖင ဲ့ မျကနာဝိုင်းပလ်း။
“သူ ကိ
ဲ့ ု တိက
ု ေွထက ငါတိရခ
ု ဲ့ ဲ့တာ..ပခခပထာကတစဖကကျိ ်းထာ်းတယ...ငါ န ငအိ
ဲ့ ်းု
တတသပလာက မတသပလာကပတာဲ့ ကကေစည်းမေ်း ပသချာကုပေ်းထာ်းေါတယ...သူက
ဗမာစကာ်းမတတဘူ်း..မွနလိေ
ု ပခောပနတယ...သူ ဘယသူဆတ
ု ိ ာ မင်းပသချာပမ်းပေ်းစမ်းေါ”
ငသိက
ု စေက မိ န်းကပလ်းအန်းသို သွ
ဲ့ ာ်းကာ မွနဘာသာခဖင ဲ့ စကာ်းပခောလိက
ု ၏။ မွနစကာ်းသ
ကကာ်းသခဖင ဲ့ မိန်းကပလ်း၏ မျကလ်းု မျာ်းမာ အပရာငလကသွာ်းသည။ ထိပနာက
ု ဲ့ မွနဘာသာခဖင ဲ့
အခေနအလန စကာ်းပခောကက၏။
“ငသိက
ု စေ...သူ ဘယသူတလ
ဲ့ ”
“သူနာမည
ဲ့ က ခငပထာမိ တ.ဲ့ ...စစပတာင်းဘကက တဗ
ဲ့ ျ”
“သူအပဖန
ဲ့ အတူ
ဲ့ ေါလာတာတ.ဲ့ ...သူမဲ့ ာ အပမမရိ ပတာဘ
ဲ့ ်းူ .သူအပဖကလည
ဲ့ ်း ကျန်းမာပရ်း
လ်းု ဝမပကာင်းဘူ်း..ဒါပေမယဲ့..တလေန်းကို ပကကာကရတယတ.ဲ့ ..သူအပဖကိ
ဲ့ ု ခေ စုပေ်းဖိုပရာ
ဲ့
စစေွထ သူအပဖကိ
ဲ့ ု ကာကွယဖိုေါ...သူ
ဲ့ က မုဆ်းု ိ ဖိုကို စစချရာမာ သူအပဖပဘ်းက
ဲ့
လိက
ု လာပေ်းတာတ”ဲ့
“ပဟ..ဘယလိလ
ု ကွ..ဟသာဝတသာ်းပတွက မကျန်းမာတလ
ဲ့ လ
ူ ည်း စစထ ထညဲ့ ခိုင်းတာေလာ်း”
“သူအပဖက
ဲ့ ဟသာဝတတေပတွအတွက မရိ မခဖစလိအ
ု ေတဲ့ လူခဖစပနလို လိ
ဲ့ ု ပခောတယ
ဲ့ ဗျ”
“သူအပဖက
ဲ့ ဘယသူတလ
ဲ့ ”
ငသိက
ု စေက ခငပထာမိ ဘကသို မွ
ဲ့ နဘာသာခဖင ဲ့ လညဲ့ ပမ်းလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ...
“သူအပဖက...ဟ
ဲ့ သာဝတ စစပတာင်းစာ်းတေမ်း ဗိုလချ ေဗညာ်းကျဉ် တဗ
ဲ့ ျ”
“ပဟ”
***
၁၇၅၂ ွန ၁၈ ရက ။
“ခငဗျာ်းတိပရာ..အဆင
ု ဲ့ သငခဖစ
ဲ့ ကကမေလာ်း..လွ ာ”
“အင်း..ကျွနမတိကပတာ
ု ဲ့ .ဲ့ .အသငခဖစ
ဲ့ ေါမေ”
“လွ ာ န ဖာသာတိ
ဲ့ က ု ဲ့ တေမ်းဗညာ်းကျဉ် ရ ပရ
ဲ့ ြို့တေကပန လိက
ု သွာ်းလိက
ု ေါ...ကျ ေက မတတ ရာက
ဗိုလဘယပကျာတို တေ
ဲ့ ပတွကို အလယကထာ်းမေ်း အပနာကက လိက
ု ရမာေ”
“မတတရာဗိုလဘယပကျာ ဆိတ
ု ာက”
“ ုဏဏအိမရတေ
ဲ့ ကပန ခွထွကလာတဲ့ မတတ ရာမွနအုေစုပတွေါ...သူတကိ
ို ဲ့ ု အင်းဝမာ ထာ်းဖိုကိ
ဲ့ ု
ဥေရာ ာက စိတမချဘူ်း... ုဏဏအိမရ ေရိ
ဲ့ ယာယလည်းခဖစနိင
ု တယလို တွ
ဲ့ ကဆတယ..ဒါပကကာင ဲ့
သူတအာ်းလ
ို ဲ့ ်းု ကို ဟသာဝတမာသာ ပခေါ်ထာ်းဖို အမိ
ဲ့ နပေ်းထာ်းတယ
ဲ့ ”
“ပတာငငူပငွခွနမ်း ဗညာ်းအရိ နမ
ဒ ာဘွြို့ခ ပမာငအွတ န ခင
ဲ့ ဉ်းစာ်းချစညိ တို အင
ဲ့ ်းဝကို
ကွေကကကလိမဲ့မယ”
“အင်း...ပမာငအွတဆိတ
ု ာ.ကျွနမ အခုမ ကကာ်းဖူ်းတာ...ဘာေခဖစခဖစ..အင်းဝ မာ ရငရိ ပနမ
ခဖစလိမဲ့မယ ထငတယ..ကျွနမ ဉ်းပအာငလကို ဒအပကကာင်း ဝငပလျှာကတငပေ်းမေါေ”
“မလုေန..လွ
ဲ့ ာ.......မေ်းခဲ့တဲ့ မုဆ်းုိ ဖိုန တိ
ဲ့ က
ု ေွပတွမာ ကျ ေ ကွေကမညဲ့ လို ဆက
ဲ့ တိက
ု ရ်းပနတယ
ဆိတ
ု ာရယ...အင်းဝက ဗမာပတွကို မွနဆမခဖတေ ပနခွငခေ
ဲ့ တာရယပတွကို ဥေရာ ာဆ တိက
ု ရို က
သတင်းေိုပနတ
ဲ့ ဲ့ သူရိ တယ...ကျ ေတာဝနကျ ေယူရမာေါေ..မေ်းပတာဲ့ ဟသာဝတဘုရငန ပဝ်းတ
ဲ့ ဲ့
အင်းဝလို မမိ ြို့ ကက်းကို အုေချ ေရတအ
ဲ့ ခါ...တချိ ြို့လရ
ို ာစွတသ
ဲ့ တင်းပတွက ဟသာဝတကို
ပရာကသွာ်းတအ
ဲ့ ခါ ကျ ေ အသက အထိ ထိေါ်းလာနိင
ု တယ..ဒါပကကာင..အင
ဲ့ ်းဝကို ကျ ေ
စွနခွဲ့ ာတာေ ပကာင်းေါတယပလ...ပနာကတစခုက....”
“အင်း..အဒ
ဲ့ ါလည်းေါတယ..မေ်းပတာ.ဲ့ ..အခု လွ ာန ဖာသာနာပရန
ဲ့ တိကိ
ု ဲ့ ေ
ု ါ ဟသာဝတကို
ကျ ေခေနပခေါ်ရတာ ဘာပကကာငလ
ဲ့ သိလာ်း”
“ကျွနမ ဟသာဝတန ေတ
ဲ့ သကရင ဘာမ မသိဘ်းူ ”
သိပသာ
ု ဲ့ ပနာကထေသ်းု ရကအကကာ ွနလ ၈ ရကပနတွ
ဲ့ ငေင ပအာငပ ယျ၏ သာ်းနစဉ်းခဖစပသာ
ပမာငပလာက၊ ပမာငရွ ၊ လကရု ်းမျာ်းခဖစပသာ ငပကာင်း၊ ငတွန တို က
ဲ့ စစပကကာင်းနစပကကာင်း
ခဖနခွဲ့ ကာ ပခမာင်းဝန်းတေကို တိက
ု ခိုကကကသည။ ပခမာင်းဝန်းတေ ေျကမေ်း ဟသာဝတစစသည
၂၀၀၀ ပကျာ ကျဆ်းု သည။ အကပကာင်းနင ဲ့ ငချစညိ တိမ
ု ဲ့ ာ ခမင်းမျာ်းခဖင ဲ့ ထွကပခေ်းလွတပခမာက
သွာ်းခဲ့၏။
ထိတ
ု က
ို ေွသတင်းသည ဟသာဝတ ဥေရာ ာဆသို ပရာက
ဲ့ ရိ သာွ ်းခဲ့သည။ ဟသာဝတ တွငလည်း
နန်းတွင်းပရ်းအပခောင်းအလတစခုခဖစရန အစေျိ ်းပနမေခဖစသည။ ဗညာ်းဒလ ဉ်းပအာငလ ကို
ဗဟိတ
ု ညလျက အာ်းမေိ ငပနကကပသာ အစုနစစု တိက
ု ေွမာ သိသသ
ိ ာသာ ခဖစလာပနသည။
ဉ်းပအာငလ အမတဘဝက နန်းရပရ်းကူညပေ်းခဲ့ကကပသာ...ဉ်းပမာင၊ ဉ်းကို တိမ
ု ဲ့ ာ
ကွေမျကခခဲ့ရမေခဖစသည။
“အဒ
ဲ့ ါေ..လွ ာ...ကျ ေကို ခေနပခေါ်တာလည်း..အင်းဝမာ ကျ ေအစာ်း ဥေရာ ာက ေိုယကု ကညတဲ့
လူကို ထာ်းဖိုေဲ့ ...ဟသာဝတမာ လကျာဗိုလလည်း အရာချခထာ်းရတယဆိပ
ု တာ.ဲ့ ..ရငဘုရငမိသာ်းစု
ပဘ်းမာ ဉေရာ ာ ဉ်းပအာငခမ တိေ
ု ဲ့ ကျနပတာတ
ဲ့ ယ”
“ဥေရာ ာ ဟာ ဘုရငည
ဲ့ ပတာအရင်းေမဟုတလာ်း..တလေန်း”
“အဒ
ဲ့ ါပကကာင ဲ့ ကျ ေ ေိုစု်းိ ရိမတာ...လွ ာ....အိမပရ ြို့မင်းသာ်းဆိတ
ု ာ ဘုရငပသသွာ်းရင
ဘုရငခဖစမယဲ့ ရာထူ်းမဟုတလာ်း...မေ်းပတာ.ဲ့ ..အခု ဥေရာ ာ န ခေင
ဲ့ သစဘရူ နက
ို အပကာင်းဆ်းု
ဆကဆပရ်း ရိ ပနတယ....ဒါပကကာင ဲ့ လွ ာက ဘရူ နတ
ို န
ို ဲ့ သိ
ဲ့ မေ်းသာ်းဆိပ
ု တာ.ဲ့ ...ဟသာဝတကို
ခေနလိက
ု ခဲ့ဖို ကျ
ဲ့ ေက ပခောရတာေ....ဘုရငမိ
ဲ့ သာ်းစုကို ကျ ေတို ဟ
ဲ့ သာဝတမာ ရိ ပနသမျှ
ကာကွယနိင
ု မယ..မဟုတလာ်း”
“ဗိုလမင်း....ပတာငငူပငွခွနဝနဗညာ်းအရိ နမ
ဒ ာ န ခင
ဲ့ ဉ်းစာ်းလကျာေျချ ဉ်းချစညိ တို မဗ
ဲ့ တိက
ု မာ
ပရာကရိ ပနေါမေ... အင်းဝနေတ
ဲ့ သကတဲ့ အုေချ ေပရ်းဆိင
ု ရာကိစစပတွ လွှေအေလကခဖို ဲ့
အသငခဖစ
ဲ့ ပနေါမေတ”ဲ့
“အင်း..ကျ ေ လာခဲ့ေါမယ..ဒါန...ခင
ဲ့ ဗျာ်းလည်း ဟသာဝတကို ခေနလိက
ု ခဲ့ရမယဲ့..အမိ နပတာ
ဲ့ ထ
ေါတယမဟုတလာ်း... ဉ်းရ်း ဗညာ်းကျဉ်”
ဗညာ်းကျဉ် က ပခါင်းငလိ
ု ဲ့ က
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ တလေန်းနာ်းသို ကေ
ဲ့ ကာ လကအုေချလိက
ု ၏။
“ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ...ဉ်းရ်း”
ဗညာ်းကျဉ်၏ လကတိက
ု ဲ့ တုနရပနသည။
“ဉ်းရ်း..ဘာခဖစပနတာလ..ပခောေါဉ်း”
“သူ..မင်းကို မပခောရဘူ်းခဖစပနတယ..ငါပခောခေမယ...တလေန်း”
“သူသမ
ဲ့ ်းပလ်း ခငပထာမိ မုဆ်းု ိ ဖိုတက
ို ေွမာ ပေျာကသွာ်းတယ”
“ဘယလိ.ု ...သူသမ
ဲ့ ်း..ဟုတလာ်း”
“ဟုတေါတယ..ဗိုလမင်း..ကျွနပတာမျိ ်းသမ်းေါ”
“ကျွနပတာမျိ ်းတိက
ု ဲ့ သာ်းအဖနစပယာကတည်းပနကကတာေါ...ကျွနပတာမျိ ်းက ကျန်းမာပရ်း
အပခခအပန မပကာင်းပတာ.ဲ့ ...သမ်း က အင်းဝကို လိုကရမယဆိက
ု တည်းက သပဘာမတူဘ်းူ
ဒါပေမယဲ့...ကျွနပတာမျိ ်းက ဗညာ်းဥေရာ ာပရာ၊ ဗိုလမင်း တလေန်းကိေ
ု ါ လွနဆနလို ဲ့
မရဘူ်း..မဟုတလာ်း.... သူက ကျွနပတာမျိ ်းကျန်းမာပရ်းအတွက သူပဘ်းကပန ရိ ပနမယဆိမု ေ်း
ပယာကျာ်းပလ်းေုစဝတစာ်းမေ်း ကျွနပတာမျိ ်းရ လက
ဲ့ ပထာကတေမ်းအပနန လိ
ဲ့ က
ု လာခဲ့တာေါ
အဒ
ဲ့ ါ မေ်းခဲ့တဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုတက
ို ေွမာ...သူပေျာကသွာ်းတယ..ကျွနပတာမျိ ်းကို ယတိင
ု အသကလု
ပနရပတာ.ဲ့ ..သူကိ
ဲ့ ု သတိမမူမိတာ..ကျွနပတာမျိ ်း အခေစပတွေါ..ကပလ်း နုနန
ု ယနယကို
အလိလ
ု က
ို မေ်း..ပခေါ်သာွ ်းမိတာ”
“တခခာ်း တိက
ု ေွထ ေါတသ
ဲ့ ပ
ူ တွကပ
ို ရာ ပမ်းကကညဲ့ မိပသ်းလာ်း”
“ဒါဆိ.ု ..တိက
ု ေွမာမျာ်း ကျသွာ်း..”
“မဟုတဘူ်း..ဗိုလမင်း...သူ မပသဘူ်း..သမ်းပလ်းမပသဘူ်းဆိတ
ု ာ ကျွနပတာမျိ ်းယတ
ု ယ...သူ
မုဆ်းုိ ဖိုသာ်းပတွ လကထမာေ ရိ ပနမာ..ပသချာေါတယ”
“အဒ
ဲ့ ပတာ.ဲ့ .ကျ ေက ဘာလုေပေ်းရမလ..ဉ်းရ်း”
“အင်းဝကို သူ ရတန
ဲ့ ည်းန ခေန
ဲ့ လာမယလို ကျွန
ဲ့ ပတာမျိ ်း ယေ
ု ါတယ...ကျွနပတာမျိ ်း သမ်းပလ်း
အင်းဝကို ခေနလာတအ
ဲ့ ထိ အင်းဝက ပစာငချင
ဲ့ ေါတယ..ပနာကမေ်း မုဆ်းု ိ ဖိုကို တိက
ု တဲ့ တိက
ု ေွပတွ
မာလည်း ကျွနပတာမျိ ်း လိက
ု သွာ်းမေ်း မုဆ်းု ိ ဖိုက သေန
ု ဲ့ ်းတစစုတစပယာက ရရင သမ်းပလ်း
အပကကာင်း စုစမ်းချငေါပသ်းတယ”
“ဉ်းရ်းဗညာ်းကျဉ်...ဉ်းရ်းန ကျ
ဲ့ ေနဟာ
ဲ့ ဟိ်းု အင်းဝဘုရငလကထကကတည်းက စစေွပတွကို
တအိ်းု စာ်းတည်း တိက
ု လာခဲ့ကကတာေါ... ဉ်းရ်းသမ်းကို ကျ ေမခမငဖူ်းပေမယဲ့ ကျ ေနမ လိေ
ု ါေ
ဒါပေမယဲ့..ဒပန ဟ
ဲ့ သာဝတကို ခေနရမယဲ့အမိ နဟာ
ဲ့ ဥေရာ ာရ အမိ
ဲ့ နေါ...ဉ
ဲ့ ်းရ်းအပနန ဒ
ဲ့ ကိစစကို
အပကကာင်းခေချက ပေ်းတအ
ဲ့ ခါ...စစေွထ အခွငမရေ
ဲ့ ..အမျိ ်းသမ်းငယ တစပယာကကို ပခေါ်သာွ ်းတဲ့
ဉ်းရ်းကို ဥေရာ ာက ခွငလွှေ
ဲ့ တပေ်းနိင
ု ေါမလာ်း...အ
ဲ့ ဒဲ့ ါကိလ
ု ည်း စဉ််းစာ်းေါ”
“ကျွနပတာမျိ ်းသိေါတယ..ဒါပကကာငလည
ဲ့ ်း..ဗိုလမင်းဆ အခုလို အသနာ်းခရတာေါ”
သူတန
ို ဲ့ စဉ်း ပခောသမျှကို နာ်းပထာငပနပသာ လွ ာက ဝငပခောလိက
ု သည။
“ခငဗျာ်းမာ ဘာအကကအစညရိ လလ
ို ဲ့ ..လွ ာ”
“ဒက တေမ်းက ဟသာဝတကို ခေနလိက
ု သွာ်းလိက
ု ေါ...ကျွနမ ဟသာဝတကို ခေနသွာ်းပေမယဲ့..ဒက
ကုနသွယလုေငန်း အချိ အ
ြို့ တွက ကျွနမရ လူ
ဲ့ ယု ငပလ်းန မယ
ဲ့ ဖူ်းလငမယာ်းက အင်းဝမာ
ကျနခဲ့လမ
ိ ဲ့မယ.. သူတ ို ကပနတဆင
ဲ့ ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုမာ တေမ်းရသမ
ဲ့ ်းပလ်း ရိ မရိ ကျွနမ စုစမ်းခိုင်းေါမယ
ဲ့
ဘာပကကာငလ
ဲ့ ဆိပ
ု တာ.ဲ့ ..မုဆ်းု ိ ဖို မာ ရိ ပနတဲ့ ပအာငပ ယျတိ၊ု ဲ့ ရငမိ ငယတို ဆိ
ဲ့ တ
ု ာ တချိနက
ကျွနမန ေတ
ဲ့ သကခဲ့ကက..သိခဲ့ကကဖူ်းသူပတွေါ... ပနာကမေ်း မုဆ်းု ိ ဖိုရ အဓိ
ဲ့ က စစသူကက်း တစပယာက
ခဖစပနတဲ့ သူက..ကျွနမရ အရင
ဲ့ ်းန်းဆ်းု တစပယာကေါ...သူဆ
ဲ့ ကိ.ု ကျွနမ စာလွှောေါ်းမေ်း အကူအည
ပတာင်းကကညဲ့ ေါမယ
ဲ့ ...ကျွနမဆို သူက ကူညမာ အပသအချာေါေ ပအာငပ ယျ ဆိတ
ု ာလည်း
စစေွမာ ဖမ်းမိတဲ့ မိန်းကပလ်းတစပယာကကို နေ
ိ စကမယဲ့လူမျိ ်းပတာဲ့ မဟုတဘူ်းလို ကျွန
ဲ့ မ
ယူဆတယ...ဒါပကကာင ဲ့ ကျွနမ ကူညပေ်းမယ..ဘယဲ့နယဲ့လ”
“လွ ာ အပကကာင်းကိပ
ု တာဲ့ ဉ်းရ်း ကကာ်းဖူ်းမာေါေ.... .ပဟာဒ
ဲ့ နစကာလပတွမာ...ဒအမျိ ်းသမ်းဟာ
အင်းဝန ဟ
ဲ့ သာဝတကကာ်းတငမက..ခေငသစေိုငနယပခမပတွအထိ...သူလေ
ု စရာရိ တာပတွကို
မေ်းခေတပအာင လုေခေသွာ်းနိင
ု ခဲ့တယ..သူကိ
ဲ့ ု ကျ ေယတ
ု ယ..ဉ်းရ်း...ဉ်းရ်းလည်းယေ
ု ါ”
ဗညာ်းကျဉ်က လွ ာ ဘကသို လ
ဲ့ ညဲ့ လိက
ု သည။
“စိတချေါ..တေမ်း”
ထိအ
ု ချိနတွင ခမင်းစ်းလူတစစုက ပခမနန်းပဆာငပရ ြို့သ ို ပရာက
ဲ့ ချလာသည။ ချစညိ တို ည
ဲ့ အကို
သ်းု ဉ်းနင ဲ့ ပနာကလိက
ု ပနာကေါမျာ်း။ ပဒါပထာအိင
ု က ပခမနန်းပလကာ်းရင်းသို ဆင
ဲ့ ်းသွာ်းသည။
“ဘာကိစစရိ လေါလ
ို ဲ့ ..ခငဉ်းစာ်း”
“ကျ ေတို မဗ
ဲ့ တိက
ု မာ ပစာငပနကကတာကကာမေ
ဲ့ ....ဗိုလမင်းတလေန်း က အခုထ ိ ပရာကမလာပသ်းလို ဲ့
လိက
ု လာကကတာေါ..ဟိမ
ု ာ ပတာငငူပငွခွနမ်းလည်း ပစာငပနတာ
ဲ့ အပတာကကာပနမေ”
သူတန
ို ဲ့ င ေါလာပသာလူမျာ်းက ခမင်းပေေါ်မ ေစစည်းအချိ ြို့ကခ
ို ျပနကကသည။ ချစညိ က ခမင်းပေေါ်မ
ဆင်းလာ၏။ ငယသာ်းတစဉ်းကာ်း ပရွှေထ်းတလက ကို ပနာကမ မို်းကာ လိက
ု ေါလာသည။
သူတလူ
ို ဲ့ စုကို တလေန်းက မျကပမာငကက ြို့ ကကညဲ့ ပန၏။
“ခငဉ်းစာ်းငယ...ဒါ ဘာလုေတာလ”
“အင်း..ရငလည်း အင်းဝ န ဟ
ဲ့ သာဝတစစေွကကာ်းမာ ပရွှေထ်းပတာင ပဆာင်းပနေါလာ်းရင”
***
အခန်း (၆)
“ဘုန်းပတာကက်းဘုရာ်း..ဒနာ်းက နာပနတာမဟုတလာ်း..ဘုရာ်း”
ဘရာသာအန ျလိက
ု သူတွ
ဲ့ ငေါလာပသာ ဖနေုလင်းသ်းု လ်းု မ ပဆ်းမနမျာ်းကိ
ဲ့ ု ပရာစေလိက
ု သည။
“ဒပဆ်းပတွက ပရာမမမိ က
ြို့ မာယူရတာမို..တန
ဲ့ ဖို်းကက်းလေါတယ...ဘုရငမင်းခမတအပနန ဲ့
ပသပသချာချာ အချိနမနမန ပသာကသ်းု ပေ်းဖိုပတာ
ဲ့ ဲ့ လိေ
ု ါလိမဲ့မယ”
ထိအ
ု ချိနတွင လူေျိ ပတာသာ်းတစဉ်းက ဒူ်းတုေလျက အပဆာငထသို ဝင
ဲ့ လာ၏။
“ဟ.ဲ့ ..ဘာကိစစလ”
မုန်းက ပမ်းလိက
ု ၏။
ဉ်းပအာငလက သလွနပေေါ်တင
ွ လပလျာင်းပနရာမထလာသည။ ဘရာသာအန ျလိက
ု
လကပမာင်းကိက
ု ို ငကာ ပဖ်းမလိက
ု ၏။
“လကျာဗိုလမင်း အပနန တိ
ဲ့ က
ု ရို ကပလျှာကတငစရာရိ လပနေါ
ို ဲ့ မယ
ဲ့ ..လွှေတလိက
ု ေါ”
“ပနပကာင်းသကသာေါရလာ်း...ဘု
ဲ့ ရာ်း”
“အင်းဝဘုရငမင်းခမတကိစစေါ..ဘုရာ်း”
“အဒ
ဲ့ ကိစစ က ညပတာအိမပရ ြို့ ဥေရာ ာ နေဲ့ လွှေအေထာ်းတာပလ..အပရ်းရိ ရင
သူပလျှာက
ဲ့ ချညပေါ”ဲ့
လကျာဗိုလက ပခါင်းကိင
ု လျက
ု ဲ့ လကအုေသာချထာ်းသည။
“က..ပခောပစကွယ..အင်းဝဘုရင ဘာခဖစခေနမေလ”
“ဒါက ဘုရငရ လ
ဲ့ ခု ခ ပရ်းအတွက ဥေရာ ာက စမထာ်းတဲ့ အစအမ မဟုတလာ်း”
“မနေါ..အခုပလျှာကတငလိတ
ု ာက...အိမပတာထမာရိ တဲ့ အင်းဝဘုရငန မင
ဲ့ ်းညမင်းသာ်း၊ မင်းသမ်း
အပယာက (၅၀)ဟာ ပနရထိင
ု ရကကေတည်းလွန်းတအ
ဲ့ တွက အိမပတာဝန်းထ သ်းခခာ်းအိမပတွကို
အခေငဘကက အင်းဝေါ အပစအေါ်းပကျ်းကျွနပတွ အငအာ်းန အသစ
ဲ့ ပဆာကလုေ လိတ
ု ာေါ
ပဆာကလုေပနစဉ်အတွင်း လိအ
ု ေတဲ့ အစာ်းအပသာက၊ ေစစည်းပတွကို ဝယယူဖိုကိ
ဲ့ လ
ု ည်း
ဟသာဝတမမိ ြို့ထ ထွကဝယခွငရပစဖိ
ဲ့ ု ခွ
ဲ့ ငပတာင
ဲ့ ်းလာတာေါ”
“အဟမ်း..အင်း...အင်းဝဘုရငန မိ
ဲ့ ဖုရာ်းပတွဟာ အကျဉ််းသာ်းပတွ ခဖစတယ
ပတာဝငမိသာ်းစု ခဖစတအ
ဲ့ တွကသာ ပနာငအိမနမထာ်းေ
ဲ့ ..အိမနိမဲ့နထာ်းမေ
ဲ့ ်း ငါရဲ့ ပလ်းစာ်းသမ
ဲ့ ကို
ခေသထာ်းတာေါ...အိမခေငထွကခွငခေ
ဲ့ ဖိုကပတာ
ဲ့ .ဲ့ ..”
“ပလျှာကတငခွငခေ
ဲ့ ေါ..ဘုရာ်း...အခုကစ
ိ စက..အင်းဝဘုရငန မိ
ဲ့ ဖုရာ်းပတွက မမိ ြို့ထ ထွကမာ
မဟုတေ..အိမပတာဝန်းတညပဆာကပရ်း.ကိစစအဝဝကို တာဝနယူတဲ့ မမိ ြို့ ကက်းမင်းသမ်း
နန်းသွယကိသ
ု ာ မမိ ြို့ထသွာ်းခွင၊ဲ့ ကျွနမျာ်းနငဆက
ဲ့ သွယခွငပတာင
ဲ့ ်းခခခင်းေါ...
ယခု..အင်းဝခေညကက်းအလ်းု က ခေညသူပတွဟာ ဟသာဝတ ခေညဲ့ ရငမင်းခမတ ရ ဲ့
ဖဝါ်းပတာ ပအာကမာေါ....တိင
ု ်းကက်းခေညကက်း အရငသခင ဘုရငမင်းခမတတေါ်း အပနန ဲ့
သပဘာထာ်း ကက်းခမတပကကာင်းကို ခေသသငေါတယ
ဲ့ လို ကျွန
ဲ့ ပတာမျိ ်း တငပလျှာကေါရပစ”
ဉ်းပအာငလက အတနငယစဉ််းစာ်းပနသည။
“လွ ာက တလေန်းနအတူ
ဲ့ အင်းဝကပန ခေနလာပတာမ
ဲ့ ယဆိ”ု
“မနေါ...လမ်းခရ်းမာလို သတင
ဲ့ ်းရေါတယ..ဘုရာ်း”
“အင်းဝဘုရငအိမပတာဝန်းနအန
ဲ့ ်းမာက လွ ာရ အိ
ဲ့ မရိ ပနတယမဟုတလာ်း...ဒပတာဲ့ လွ ာ
ခေနပရာကတအ
ဲ့ ခါ အိမခခဝန်းချြို့ထင
ွ တညပဆာကပရ်းကိစစပတွကို လွ ာနအတူ
ဲ့ ..ခုန
အင်းဝမငသမ်း..ဘယသူ..”
“ပအ်း..အဒ
ဲ့ မင်းသမ်းအပနန ကု
ဲ့ နသညပတာကက်း လွ ာနသာ
ဲ့ ေူ်းတွမေ်း လုေပဆာငခွငခေ
ဲ့ မယ
ပမာငမင်းကလည်း သူလ
ဲ့ ေရာ်းမကို မျကပခခမေျကပစန...ငါကိ
ဲ့ ယ ု ပတာ...ခဏပန
မဗတိက
ု စာပရ်းကို ပခေါ် မေ်း အမိနပတာ
ဲ့ ခေနတမ်း ထုတပေ်းမယ.ဟုတမေလာ်း”
“ဗိုလမင်း..ဗိုလမင်း”
“ဘာမျာ်းသိချငေါသလ..ထိေထာ်း”
“ဗိုလမင်းတလေန်းက ဟသာဝတကို ခေနလာပနမေဆိတ
ု ာ..ခုန ကကာ်းလိက
ု လိ”ု ဲ့
“မဟုတဘူ်း..ဟသာဝတကို အမေ်းခေနလာတာ”
“သူကိ
ဲ့ ု အင်းဝဘုရငခခနထာ်းတာမဟု
ဲ့ တဘူ်းလာ်း..ဘာခဖစလိ..ဟ
ု ဲ့ သာဝတကို ခေနပခေါ်တာလဟင”
မုန်း၏ အသ က ပမျှာလငချက
ဲ့ အခေညဲ့ ခဖင။ဲ့
***
“ဒပကာငကက်းပတွက အမလိက
ု ရငလည်း အငမတန အာ်းကိ်းု ရတယဆိ.ု ..ပမာငမင်း”
“မနေါ...ေရေရာ်းခေညက အမလိက
ု မုဆ်းု ိ ပတွ အတွကပတာ.ဲ့ .ဒပခွ်းကက်းပတွက တနဖို်းအလွန
ကက်းမာ်းကကေါတယ... သမငကက်းပတွကပ
ို တာင အမလိက
ု နိင
ု ကကေါတယ”
“အိမ်း..စစပတာင်းဘက ပတာကစာ်းတအ
ဲ့ ခါ...သင်းတို အစွ
ဲ့ မ်းကို ကကညဲ့ ကကတာပေါ ဲ့
ဘရူ န.ို ..ပမာငမင်း ကိလ
ု ည်း ဒလကပဆာငပတွအတွက ပကျ်း ူ်းတငေါရ”ဲ့
ထိစ
ု ဉ် မဗတိက
ု နာခပတာအရာရိ ဝငလာသခဖင ဲ့ ပခောလကစ စကာ်းကို ရေတနလိ
ဲ့ က
ု ကကသည။
“ဘာမျာ်းထူ်းသလ..ပမာငမင်း”
“ကမ်းစမ်း...ဘာအမိ နမျာ်းလ
ဲ့ ”
ပရွှေအနာ်းချထာ်းပသာ ထန်းရွ ကဖူ်းအမိ နစာကိ
ဲ့ ု ဥေရာ ာ က ပသချာဖတလိက
ု သည။
ထိပနာက
ု ဲ့ အတနကကာစဉ််းစာ်းပန၏။
“ကို ာနပကာဗ
ဲ့ ”
ပအာကဘကခမကခင်းတွင ထိင
ု လျက ခစာ်းပနသညဲ့ အာပမ်းန်းယန်း လူမျိ ်း ကို ာနပကာဗ
ဲ့ က
ဘုရာ်းထူ်းလိက
ု သည။
“ငါပနာင
ဲ့ ပတာကက်းကပတာ.ဲ့ . ပယာငပချာကချာ်းပတွလေ
ု ပနမေ...အင်းဝဘုရငရ အိ
ဲ့ မနိမဲ့ခခဝန်းထ
အိမပတွ ပဆာကခွငခေ
ဲ့ ထာ်းတယ...အင်းဝကေါလာတဲ့ မမိ ြို့ ကက်းမင်းသမ်း နအတူ
ဲ့ လွ ာကေါ
တွဖကကွေက စမပေ်းရမယတ.ဲ့ . ဆိပ
ု တာ.ဲ့ .. ပမာင်းမင်းန လွ
ဲ့ ာ က ေွနဒချယရကို သတမနအခဖစ
အတူ သွာ်းခဲ့တာဆိပ
ု တာ.ဲ့ .ရင်းန်းရင်းစွရိ ကကတယ... မကကာခင..လွ ာ ခေနလာတအ
ဲ့ ခါ..လွ ာဆ
ချဉ််းကေမေ်း အင်းဝအိမနိမဲ့စပတွရ လ
ဲ့ ေရာ်းမကို ရသပလာက စုစမ်းေါ မမိ ြို့ ကက်းမင်းသမ်း
ဆိတ
ု ာ..ဟိတ
ု ရကက ငါကို ဆတဆတထိမခ ခေနပခောတဲ့ မင်းသမ်းေ ဒကိစစဟာ
ပသွ်းရို ်းသာ်းရို ်းပတာဲ့ မဟုတနိင
ု ဘူ်း..ပနာကကွယမာ အကကအစည တစခုခု ရိ ပနလိမဲ့မယလို ဲ့
ငါထငတယ”
***
“ဝုန်း”
“ဟ..ဘာလဟ”
“ပဟဲ့...ရေစမ်း..ရေစမ်း”
“ဟာ်း..ဟာ်း..ဟာ်း...လနသွ
ဲ့ ာ်းကကသလာ်းဗျိ ်း...ကျ ေေါဗျ..ကျ ေ..ပမာငရွ ေါ..ဟာ်းဟာ်း”
“မင်း...ဆေငပတွ ခဖတလိက
ု တယ..ဟုတလာ်း..ဘာပတွ ပလျှာကလုေလာတာလ”
“မဟုတေါဘူ်း...သာ်းပတာ တငပလျှာကေါရပစ”
လွနခဲ့ပသာ ပလ်းရက။
စစကိင
ု ်းတွငရိ ပနပသာ ဟသာဝတ တေအာ်းလ်းု ရု တသိမ်းမေ်း အင်းဝဘကကမ်းသို ဲ့
ခေနကူ်းသွာ်းမေဆိသ
ု ညဲ့ သတင်းက ေျြို့ နလာသည။ ထိသ
ု တင်းကို အတညခေ ပေ်းမည ဟုဆက
ုိ ာ
ပမာငရွ က ဖခငကို ခွငပတာင
ဲ့ ်းမေ်း စစကိင
ု ်းသို ခမင
ဲ့ ်းခဖင ဲ့ တကသွာ်းခဲ့၏။ ုဏဏအိမ ရနပကကာင ဲ့
စစကိင
ု ်းတွင တိမ်းပရာငပနပသာ မတတရာမမိ ြို့ စာပရ်းကက်း၏ သာ်းမာ ပမာငရွ နင ဲ့ သူငယချင်းမျာ်း
ခဖစကကသည။ ထိအ
ု မ
ိ တွင ယခင အင်းဝစစတေ အမထမ်း ျိ ်း ကဒပဆ်းဗာ်း နင ဲ့ ပမာငရွ တို ဲ့
ဆပ
ု တွြို့ ကကသည။
ပမာငရွ က သူထက
ဲ့ အသကအနည်းငယသာ ကက်းဟန တူပသာ ပေေါ်တူ လူငယကို ပမာငရွ က
ပသချာ အကခတလိက
ု သည။
“မင်း...ငါအဖဆ
ဲ့ စစမထမ်းချငတယဆိပ
ု တာ.ဲ့ .သတတပ
ိ ရာ..တကယရိ ရလာ်း..ငါ
ဲ့ လူ
ဲ့ ”
“ကျ ေတိက
ု ဲ့ အင်းဝဘုရငတေ
ဲ့ မာ မျိ ်းရို ်းစဉ်ဆက အမထမ်းခသူပတွေါ...ကျ ေအပဖက
ပသနတစုဗိုလ ေကဒရို ဆိတ
ု ာေ”
“ပအ်း..ငါအပဖကလည
ဲ့ ်း မုဆ်းု ိ ဖိုက ရငဘုရငပလာင်း ပအာငပ ယျကွ...အပဖပတွ သတတရ
ိ ိ တင
ို ်း
သာ်းပတွက လုေဝဲ့ကင
ို ဝဲ့တယလို ဘယ
ဲ့ နယဲ့ မတယူရမလ”
“ခငဗျာ်း...ဘာခိုင်းချငလ...ပခောပလ..ကျ ေဘာလုေရမလ”
“ဟာ..သိေရတာပေါ”ဲ့
“ပအ်းကွ..ဟုတတယဆိ”ု
“ဒါဆိ.ု .ဉ်းရ်း..မွနဆခဖတတာဘယလိဆ
ု တ
ု ိ ာ သိလာ်း”
“သိေါကွ
ဲ့ ာ”
“ရတယ..ဉ်းရ်း မခဖတပေ်းလည်း...စစကိင
ု ်းထ ဆတတ ာသည ရာမေ်း ခဖတမယ..လာ..သွာ်းကကမယ”
“အမယပလ်း..ငါသာ်းပတာ
ဲ့ ဲ့ ပခေါ်မသွာ်းေါန ပမာင
ဲ့ ..မင်းတိဟာမင
ု ဲ့ ်းတို သွ
ဲ့ ာ်းကက..သွာ်းကက”
***
အင်းဝမ်းပသွ်းတိက
ု ဆိေကမ်းကို အင်းဝသာ်းမျာ်းခဖင ဲ့ ခေနလညတညပဆာကပနကကသည။
ဟသာဝတအရာရိ အချိ ြို့က ကွေကပနကကမေ်း ဟသာဝတစစသာ်းမျာ်းက ပသနတကိယ
ု စခဖင ဲ့
ဟိတ
ု စစု ဒတစစု။
ပသနတကိင
ု အပစာငန
ဲ့ စဉ်းမာ ပနရိ ေရာ သစေငကက်းပအာကတွင ထိင
ု လျက ပစာငပနကက၏။
ဲ့
ထိစ
ု ဉ် မွနဆ ခဖတထာ်းပသာ လူငယနစဉ်းမာ ခမစဆိေမ တကလာကကသည။ နစဉ်းလ်းု မာ
ထမ်းေို်းကိယ
ု စ..အထမ်းကိယ
ု စခဖင။ဲ့ သစေငကက်း၏ တစဖကတစချကတွင အထမ်းကို ချကာ
ထိင
ု လိက
ု ကကသည။
“ဗိုလမင်းတိခင
ု ဲ့ ဗျာ..အင်းဝမမိ ြို့တခါ်းက ဘယအချိနမျာ်း ေိ တတာမျာ်းလ”
“မင်းတိက
ု ဲ့ စစကိင
ု ်းက လာကကတာလာ်း”
“ဟုတေါတယ...ေျာ်းရညပကာင်းပကာင်း ရလာလို ဒ
ဲ့ ဘက လာပရာင်းကကတာေ”
“ဪ....အဒ
ဲ့ ါ ခငဗျာ်းတို တေ
ဲ့ မ်းလာ်း”
“ဝုန်း”
“ပခဖာင်း..ပခဖာင်း..ပခဖာင်း”
ပမာငရွ နင ဲ့ ျိ ်း ကတိက
ု ဲ့ ဟသာဝတစစသညနစဉ်း၏ ပခါင်းတညဲ့ တညဲ့ နင ဲ့ လညေင်းရို ်းမျာ်းကို
ထမ်းေို်းခဖင ဲ့ အချကပေါင်းမျာ်းစွာ ဝငရို ကကကသည။ အလစအငိက
ု အပခခအပနမို ပသနတ
ဲ့ ကိင
ု
စစသာ်းမျာ်းမာ ပနရာတွငေင အသကပေျာကသွာ်းကက၏။
“ပဟဲ့..ဒါ ဒင်းတို တေ
ဲ့ မ်းဝတစုေကွ”
ပမာငရွ က တေမ်းဝတစုကို လ်းု ပထွ်းယူကာ စစကိင
ု ်းဘကမ ငာ်းလာပသာ ပလထသို ဲ့
ဆင်းပခေ်းကကပတာသ
ဲ့ ည။
***
“ဟိတပကာင...ပခါင်းမငန
ု ဲ့ ..ငါ
ဲ့ ကိ
ဲ့ ု ပသချာကကညဲ့ ”
ပမာငရွ ပခါင်းခေနပမာလ
ဲ့ ာသည။
“မင်း စစကိင
ု ်းကို မသွာ်းခငက....ကင်းပထာကရု ေသွာ်း...ဟသာဝတ တေပတွကို တခခာ်း ထိကေါ်း
ရိ ကေါ်း ဘာမ မလုေလာနလိ ု ဲ့ မမာလိက
ဲ့ ..ငါ ု ဘူ်းလာ်း”
ပမာငရွ က ခေနမပခဖ။
“မရိ ေါဘူ်း..အဘ”
“မင်းအပမဲ့လငမို မရ
ဲ့ ိ ရမာလာ်း”
“အဘ မာလိက
ု တာ ထိကေါ်း ရိ ကေါ်း မလုေဖိုေဲ့ မာလိက
ု တာေါ....အခုက သာ်းက
အပရ်းကက်းသတင်း စုစမ်းရင်း..ဒင်းတို မသကဘ
ဲ့ ာခဖစမာစို်းလိ..တခါတည
ု ဲ့ ်း အပေျာကရင်း”
“မနေါ”
ပမာငရွ နင ဲ့ ျိ ်းဆကတိက
ု ဲ့ ထွကခွာသွာ်းကကသည။ ပအာငပ ယျနငအတူ
ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖို စစပခါင်းပဆာင
တစသိက
ု ကျနရစကက၏။
“ခငဗျာ်းတိကလည
ု ဲ့ ်း...ကျ ေသာ်းပတွကို သိေအလိမ
ု လိက
ု ကကေါန ဲ့
နည်းနည်းဝိုင်းဝန်း ထိန်းပေ်းကကေါ..အထူ်းသခဖင..ဒ
ဲ့ ပကာင ငရွ ကို ထိန်းပေ်းကကေါ”
“ဒပကာငရခဲ့တသ
ဲ့ တင်းအရဆိ.ု ..အင်းဝနန်းပတာမာ တလေန်း မရိ ပတာေ
ဲ့ ချစညိ ကက်း
ရိ ပနေုေ....ဗိုလတွန က ဒသတင်းကို အင်းဝထိတကမေ်း ရု ေဖျက စုစမ်းပေ်းေါ
ဒသတင်း တကယဆိ.ု .ချစညိ ကက်းကိသ
ု ာ ကျ ေတိဘက
ု ဲ့ ေါပအာငသိမ်းသွင်းနိင
ု ရင..ကျ ေတိအဖိ
ု ဲ့ ု ဲ့
တအာ်းေ...ချစညိ ကက်း ဆ ကျ ေကိယ
ု တိင
ု စာပရ်းမေ်း လူပစရမယ”
***
အခန်း (၇)
ခဖြူလွှေပသာအသာ်းအရည။ ေါ်းလေလေခနဓာကိယ
ု ။ သူမျက
ဲ့ နာတွင ရာ မာနက အထင်းသာ်း။
သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း ခေ ်းလိက
ု သညဲ့ အခါ ပဖာပရွ မက ပေေါ်လင
ွ လာသည။
“ကုနသညကက်း မမလွ ာကို အင်းဝနန်းတွင်းမာရိ စဉ်ကတည်းက နန်းသွယ ခမငဖူ်းပတွြို့ ဖူ်း
ေါတယ..နန်းသွယတိက
ု ဲ့ အဒ
ဲ့ တုန်းက ငယပသ်းပတာဲ့ မမလွ ာ သတိမထာ်းမိတာပနေါလိမဲ့မယ”
“က...ဒလိဆ
ု .ု ိ .ကျ ေကို ခွငခေ
ဲ့ ကကေါဉ်း...ဒါန..လွ
ဲ့ ာ...ဘုရငမင်းခမတက သူဆ
ဲ့ ကို သ်းသနအခစာ်းဝင
ဲ့ ဖို ..ဲ့ ေါ
မိနလိ
ဲ့ က
ု ေါတယ”
“ဘယပတာဲ့ဝငရမယတလ
ဲ့ ”
လကျာဗိုလက သူတန
ို ဲ့ စဉ်းကို နတဆကထွကခွာသွာ်းသည။ လွ ာနင ဲ့ နန်းသွယနစဉ်းသာ ကျနရစပတာဲ့၏။
“ခဖစနိင
ု ရငပတာ.ဲ့ ..ဒတေတထ စချငေါတယ..ဒါပေမယဲ့...အင်းဝနန်းတွင်းက ေါလာတဲ့ ကျွနအသ်းအစုပတွ
န တိ
ဲ့ င
ု ေင လုေပဆာငေါလိ..အင
ု ဲ့ ်းဝဘုရငမင်းခမတက မာလိက
ု ေါတယ..ဒပတာ.ဲ့ .နန်းသွယ..သူတပတွ
ို ဲ့ ဆ
အရင သွာ်းပတွခ
ြို့ ျငေါတယ”
“ဘယပတာဲ့သာွ ်းပတွခ
ြို့ ျငတာလ”
“ခဖစနိင
ု ရင ဒပနေါေ
ဲ့ ”
လွ ာက ပခတတ မျှ စဉ််းစာ်းပနသည။
ိ ာသာညှ်းိ ကျသွာ်းသည။
နန်းသွယ၏ မျကနာက သိသသ
“ဘာကိမ
ု ျာ်းလ..မင်းသမ်း”
“နန်းသွယဒတာဝနကို ယူလက
ို တာဟာ...တခခာ်းမဟုတေါဘူ်း..နန်းသွယရ ရည
ဲ့ ်းစာ်းန ဲ့
ဆကသွယခွငရချင
ဲ့ တာေါ..သူက အင်းဝတေက သာမနအမထမ်းတစဉ်းေါေ...အင်းဝဘုရငရ ဲ့
အလုေအပကျွ်းအခဖစေါလာခဲ့တာေါ..ဒါပေမယဲ့..ဘုရငပဆွ
ဲ့ ပတာမျိ ်းပတာမဟုတတဲ့ သူတကိ
ို ဲ့ ု
ဘုရငပတာ
ဲ့ ဝငမိသာ်းစုပတွန ပတွ
ဲ့ ြို့ ခွငမပေ်းေ
ဲ့ ...အိမနိမဲ့ပတာဝန်းေတဝန်းကျငမာသာ
တထိ်းု ပနပစေါတယ..နန်းသွယ သူန ပတွ
ဲ့ ခ
ြို့ ျငလိေါ...နန
ု ဲ့ ်းသွယကို ကူညေါ”
“မင်းသမ်း န သာမန
ဲ့ အမထမ်းတစဉ်း ချစကကိ ကကကတယဆိတ
ု ာ..အနတရာယ ကက်းလွန်းမပနဘူ်းလာ်း”
“ပတာေါပတာ.ဲ့ .မင်းသမ်း..ဆကမပခောေါနပတာ
ဲ့ .ဲ့ .ကျွနပတာမျိ ်းမ မင်းသမ်းကို
ကိယ
ု ချင်းစာေါတယ...ကျွနပတာမျိ ်းမ သူန ပတွ
ဲ့ ြို့ ဖို ကူ
ဲ့ ညေါမယ
ဲ့ ...သူနာမည
ဲ့ က ဘယသူမျာ်းလ”
“နနဒပဝ လို ပခေါ်
ဲ့ ေါတယ”
“နန်းသွယရ အမပတာ
ဲ့ လင်း င်းမိဖုရာ်းဆမာ အမထမ်းအစုကဆိပ
ု တာဲ့...မမလွ ာ နန်းတွင်းကို
ဝငထွကချိနက ကကာ်းဖူ်းသိဖူ်းတာပနမာေါ”
***
“က....စကာ်းပခောစရာရိတာ ခမနခမနပခောမေ်း..ခေနလာခေ
ဲ့ ါ..မင်းသမ်း..ကျွနပတာမျိ ်းမ ဒကေ
ပစာငပနေါ
ဲ့ မယ
ဲ့ .. မင်းသမ်းကို ကျွနပတာမျိ ်းမ ယကု ကညေါရပစ”
“မမဖုရာ်း..ဘယလိမ
ု ျာ်း ကကချလာတာလ..ဘုရာ်း”
“နနဒပဝ..ဘယမာလ...သူဆ
ဲ့ ငါကိ
ဲ့ ု ခမနခမနညွှေနကကစမ်း”
အင်းဝသေန
ု ဲ့ ်းလူငယတိ၏
ု ဲ့ ခခင်းဝိုင်းနင ဲ့ မလမ်းကမ်းတွင နန်းသွယက မတတေရေလိက
ု သည။
လမ်းညွှေနခေသူက ခခင်းဝိုင်းအတွင်းဝငသွာ်းမေ်း တစုတစခု ပခောလိက
ု ၏။ ခဏအကကာတွင နနဒပဝက
ခါ်းပတာင်းကျိ ကေင မခဖ တေ အပခေ်းထွကလာမေ်း မင်းသမ်း၏ ပခခရင်းတွင ဒူ်းတုေကာ ခစာ်းလိက
ု သည။
“မမဖုရာ်း....ဘယလိမ
ု ျာ်း ထွကလာတာလ..ဘုရာ်း”
“ပယာနယဘကခခမ်းက ေိုနိမဲ့ေိုခမငအရေ
ဲ့ မာ..အင်းဝပနခေညပတာက ထွကပခေ်းလာတဲ့ သူရသူခကမျာ်းကို
စုပဆာင်းပနတယလို သတင
ဲ့ ်းရေါတယ”
“မပေါကပစ မကကာ်းပစန...နင
ဲ့ နငါ
ဲ့ နစဉ်းေ ဒသတင်းစကာ်း သိပစပနာ..ပမာငမင်း..ပနာကတေတမာ
ငါအပခခအပန လာပမ်းဉ်းမယ”
“မနေါ”
“က..ငါ သွာ်းမေ”
နန်းသွယက လာရာလမ်းအတိင
ု ်းခေသွကသွကခေနလမ်းလာသည။ လမ်းသွာ်းရင်း သူမ၏ မျကလ်းု အာ်း
လကနစဖကခဖင ဲ့ ေွတပချလိက
ု ၏။
“မင်းသမ်း....ပတွြို့ ခရ
ဲ့ လာ်း”
ဲ့
မျကလ်းု မျာ်းမိုအစ
ဲ့ နရပနပသာ နန်းသွယကို လွ ာက ကကညဲ့ ရင်း ပမ်းလိက
ု သည။
***
ဗညာ်းဒလဉ်းပအာငလ က သလွနပေေါ်တင
ွ ထိင
ု ပနသည။ ပရ တ
ြို့ င
ွ ခစာ်းသူမာ လွ ာ နင ဲ့ လကျာဗိုလ တိသာ
ု ဲ့
ရိ ပန၏။
“မနေါ”
“သူတ....သူ
ို ဲ့ တ...အင
ို ဲ့ ်းဝကပန..ဘယကိမ
ု မသွာ်းနိင
ု ေါဘူ်းတ.ဲ့ ..ဘုရငမင်းခမတ”
“ပဟ”
“သူတက
ို ဲ့ သူတကိ
ို ဲ့ ယ
ု သူတ..အင
ို ဲ့ ်းဝသာ်းပတွ အခဖစခ ယူလက
ို ကကေါမေ”
“အင်း...ခဖစရပလ..လွ ာရယ..ဒပတာဲ့..မင်းဘာဆကလုေမလ”
“ကျွနပတာမျိ ်းမ...ကပတာဲ့ ကျွနပတာမျိ ်းမ ဘိ်းု ဘွာ်းပတွရ ဲ့ ာတိပခမ ကို ရပအာင ခေနေါမယ
ဲ့ ”
“အင်း...ခေနမယဆိတ
ု ာလည်း ကျ ေမတာ်းေါဘူ်း..ဒါပေမယဲ့...အင်းဝကို အမေ်းသတ ေိ ခော်းပအာင
မထိန်းနိင
ု ပသ်း သ၍ ဒဟသာဝတနန်းတွင်းထမာ လွ ာကို ရိ ပနပစချငတယ...ဒထ်းဒနန်းက ကျ ေတိပတွ
ု ဲ့
အတူတကွ ထူပထာငခဲ့ကကတာမဟုတလာ်း.. ကျ ေမာ အသကအရွ ယက ရလာမေ ဆိပ
ု တာဲ့
ကျန်းမာပရ်းကလည်း သိေမပကာင်းဘူ်း....စစပရ်း၊အုေချ ေပရ်းကိစစပတွအာ်းလ်းု န်းေါ်း ညပတာဥေရာ ာကို
လွှေထာ်းရတာဆိပ
ု တာ.ဲ့ .တချိ ြို့ကစ
ိ စပတွမာ..အန်းအနာ်းမာ ကိယ
ု လူ
ဲ့ ရင်းပတွ ရိ ပနပစချငပသ်းတယ”
“အင်း...ပနာက.အင်းဝဘုရငမိသာ်းစုန ေတ
ဲ့ သတလိလည
ု ဲ့ ်း လကျာဗိုလန လွ
ဲ့ ာတို နဲ့ စပယာကက
ပသချာပလ်း ကကညဲ့ ရပေ်းေါ....ဥေရာ ာ ရ သပဘာကပတာ
ဲ့ ဲ့...သူတကိ
ို ဲ့ ု ကကာကကာ မထာ်းချငဘူ်း
ဒါပေမယဲ့..ကျ ေသပဘာက ခဖင..ဲ့ အင်းဝက ဗမာပတွစတ
ိ ထ သူတဘု
ို ဲ့ ရငကို ကျ ေက သပဘာထာ်းကက်းစွာ
အိမနိမဲ့န ပနထိ
ဲ့ င ု ခွငပေ်းထာ်းတယ
ဲ့ ဆိတ
ု ဲ့ အချကကို ရိ ပနပစဖို လိ
ဲ့ အ
ု ေတယလို ထင
ဲ့ ေါတယ..ဒါပကကာင ဲ့
သူတန
ို ဲ့ ေတ
ဲ့ သကတာကို မခဖစသငတာပတွ
ဲ့ ၊ ခဖစသငတာပတွ
ဲ့ အာ်းလ်းု ကို လွ ာန လက
ဲ့ ျာဗိုလက
အန်းကေပနမေ်း ကျ ေဆ ပလျှာကတငပေ်းဖိုေါေ
ဲ့ ”
“မနေါ..စိတချပတာမူေါ..ဘုရာ်း”
“က...ဒလိဆ
ု .ု ိ ..ကျ ေလည်း ခါ်းနာက ဒအချိနဆို စလာမေမို.နာ်းဉ
ဲ့ ်းမယ..”
လွ ာက ဟသာဝတနန်းရငခေငအတိင
ု ်း ပလျှာကလမ်းလာသည။ ကညငဆမ်းတိင
ု မျာ်း၊ ဆမ်းခွကမျာ်းခဖင ဲ့
လင်းပနပသာ နန်းပဆာငအသ်းအသ်း ကို ခဖတပကျာလာ၏။
“ဟိတ..မမလွ ာ”
မုန်းက သူနငအတူ
ဲ့ ေါလာပသာ အေျိ ပတာမျာ်းကို အမိနပေ်းလိ
ဲ့ က ု သည။ သူထ
ဲ့ သို လ
ဲ့ မ်းလာပသာ မုန်းကို
လွ ာက လကအုေချလိက
ု ၏။
“က..လုေမပနေါန..လာ..စကာ်းပတွ
ဲ့ ပခောစရာ ရိ တယ”
“အင်းဝမာ ပမာငကက်းငတွနနပတွ
ဲ့ ြို့ မေ်း....အိမပထာငရကသာ်းပတွ ဘာပတွကျပနမေလာ်းလိ...မမလွ
ု ဲ့ ာရယ”
“ဘယဲ့နယဲ့..ဒပန တယ
ဲ့ ရွှေငခမြူ်းပနေါလာ်း...
ဲ့ မုန်း..တလေန်း ခေနပရာကလာလို ထင
ဲ့ ရ”ဲ့
“ခိ..အဒ
ဲ့ ါထက ေိုထ်းူ တာ မမလွ ာကို ပခောခေစရာရိ လ”ို ဲ့
“ဘာလ.. မုန်းရ”ဲ့
“သိေ”
“အဒ
ဲ့ ကို ဟိလ
ု ကူ က်းလည်း ေါသွာ်းတယ”
“ဘယလူကက်းတုန်း.. မုန်းရ”ဲ့
“တလေန်းပလ..”
“အင်း..အဒ
ဲ့ ါဘာခဖစလ”
“ပဟ..တကယလာ်း.. မုန်းရ”ဲ့
ညပမွှေ်းေန်းရနမျာ်းန
ဲ့ ငအတူ
ဲ့ မုန်း၏ အပေျာ က လွ ာကိေ
ု ါ လက
ိ ပမာစွာ ကူ်းစကသွာ်းပစပတာဲ့သည။
ပနခင
ဲ့ ်းက အင်းဝမင်းသမ်း နန်းသွယ ၏ အချစကိစစကေ
ို ါ ခေနလညစဉ််းစာ်းမိလက
ို ၏။
***
“ဒမယ..အမိ”
“ခလွမ”
“ဟာ..ဘယလိခု ဖစတာလ..မမငယငယရ...ကျ
ဲ့ ေရု ေက လနစရာပကာင
ဲ့ ်းပနလိလာ်း..ပရတမု
ု ဲ့ တပလာက
တိက
ု ဖို ပခောတာ”
ဲ့
“နင..နင...မွနလာ်းဟင..မွနလာ်း”
“ခငဗျာ်း..ဘယသူလ....မွနသူလျှိ လာ်း...ပခောစမ်း”
“အိ.ု .ဟအ
ဲ့ ပကာငပလ်း..ငါလက
ဲ့ ကိလ
ု တ
ွှေ ”
“မဟုတဘူ်း...ငါက
ဲ့ ကိပ
ု ရွှေကကြူ ရည်းစာ်း”
“မဟုတဘူ်း..မဟုတဘူ်း”
“မလုေေါန...ပတာင
ဲ့ ်းေနေါတယ...မလုေေါနပနာ
ဲ့ ..မင်းသာ်းရယ..မလုေေါန”ဲ့
မင်းသာ်းရယ ဆိသ
ု ညဲ့ အသ်းု အနန်းပကကာင ဲ့ ပမာငရွ က ခေ ်းလိက
ု သည။
“မေိုပစချင
ဲ့ ရင..ခငဗျာ်း ဘယသူလ..ဘယကလ မနမနပခော..အမိ”
“ပခောေါမယ
ဲ့ ..ပခောေါမယ
ဲ့ ..လကကိလ
ု တ
ွှေ ေါ”
“ဝုန်း”
“ဉ်းရ်း ပရွှေကကြူ”
“ပဟဲ့..ဘယသူလကွ”
“ကျွနပတာေါဗျ...ပမာငရွ ”
ပရွှေကကြူက တဝသို ထွ
ဲ့ ကလာသည။
“ညကက်းမင်းကက်း..ဘာမျာ်းလ..ပမာငရွ ”
“ဉ်းရ်းဆ လာလညတာေါဗျ”
“ပဟဲ့ပကာင...ပမာငရွ ....ထူ်းထူ်းဆန်းဆန်းေါလာ်း”
ပမာငရွ က တအတွင်းသို ဝင
ဲ့ မေ်း အပသအချာ အကခတလိက
ု သည။
“ဉ်းရ်း..ဒတမာ တစပယာကတည်းပေါ”ဲ့
“ဟုတရလာ်းဗျာ”
ဲ့
“ပဟ..ငါရည်းစာ်းဟုတလာ်း”
“ဟုတတယ....ခနဓာကိယ
ု လလ၊ အသာ်းခဖြူခဖြူ၊ မျကနာဝိင
ု ်းဝိုင်းနဗျာ...မေ
ဲ့ ်းပတာဲ့ မွနစကာ်း ပခောတယ”
“ဟာ်း..ဟာ်း...မင်းပတာဲ့ ဥစစာပစာငမန
ဲ့ ပတွ
ဲ့ ြို့ ခမဲ့ ေထငေ..ငါတူ
ဲ့ ...ဘယဲ့နယဲ့..ငါမဲ့ ာ ရည်းစာ်းဆိလ
ု ို ပဟာ
ဲ့ ဟ
ဲ့ က
ို
အရကအိ်းု ပတွေ ရိ တယပဟဲ့”
“ဒမာ...သူကကျန
ွ ခဲ့တ.ဲ့ .ပရအိ်းု ခွခခမ်းအစပလ်း..ကျွနပတာ အမတတရပတာင ပကာကသိမ်းထာ်း
ပသ်းတာဗျ..မွနမ တစပယာက ဒထပရာကပနတာပတာဲ့ အပသအချာေ”
“ငါပကာင
ဲ့ ရယ..ကကညဲ့ လည်းလုေေါကွာ..မုဆ်းု ိ ဖိုက ဒပလာက တင်းတင်းကကေကကေ စည်းရို ်းပတွ
ကာထာ်းတာေ..ဘယက မွနမက ပရာကရမာလ..ငသိက
ု စေ အမျိ ်းတစပယာကပယာကက မင်းကို
မွနစကာ်းန ကျ
ဲ့ စယလိက
ု တာ ပနေါမယ
ဲ့ ”
“ဉ်းရ်း..ကျွနပတာ..တကယပတွြို့ ခတ
ဲ့ ာဗျ..သူက ဉ်းရ်းရည်းစာ်းလိလည
ု ဲ့ ်း ပခောတယ”
ပရွှေကကြူက ရယလိက
ု သည။
“ပအ်း..ငါကကိ
ဲ့ ကပနတဲ့ တစပယာက ပနမာပေါကွ
ဲ့ ာ..ငသိက
ု စေကို မင်း ပမ်းကကညဲ့ ..ဒင်းနမလာ်း
ဘာလာ်းလည်း ခဖစပနဉ်းမယ..ဟာ်း..ဟာ်း..က..ခေနပတာပ
ဲ့ ဟ...ငါ မနကကျရင ဗိုလတွနနအတူ
ဲ့ အင်းဝကို
သွာ်းရမယ..ချစညိ ကက်းဆ စာသွာ်းေိုဖိဲ့ ု မင
ဲ့ အပဖက
ဲ့ ခိုင်းထာ်းတယဟ ပစာပစာအိေရမယ..သွာ်းပတာ.ဲ့ .ငါတူ
ဲ့ ”
***
အခန်း (၈)
ချစခမ က ပမ်းလိက
ု သည။
“ငါတို ည
ဲ့ အကိပ
ု တွက သူကိ
ဲ့ ု သတဖို ကကိ
ဲ့ ်းစာ်းခဲ့ဖူ်းတယမဟုတလာ်း.. မင်းစဉ််းစာ်းကကညဲ့ စမ်း ချစခမ
သူကိ
ဲ့ ု သတဖိုကက
ဲ့ စညခဲ့တလ
ဲ့ ပ
ူ တွကို သူန လာေူ
ဲ့ ်းပေါင်းဖို ပခေါ်
ဲ့ တယဆိတ
ု ာက ယခ
ု ျငစရာ
ပကာင်းေါမလာ်း
ဲ့
မေ်းပတာဲ့ ေူ်းပေါင်းဖို ဲ့ဆိတ
ု ာထက သူဆ
ဲ့ မာ လာခစာ်းဖိုပခေါ်
ဲ့ တာ..သူကိ
ဲ့ ယ
ု သူလည်း ရငဘုရင
တစပယာကလို သ်းု နန်းထာ်းပလရ”ဲ့
ချစညိ က ပခါင်းခါလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ မညသညဲ့ စကာ်းမျှ ဝငမပခောေ အနာ်းတွင
ထိင
ု ပနသညဲ့ ချစဝကို ကကညဲ့ လိက
ု ၏။
“သူ.ဘာပခောခဲ့လ”
“မင်းတိအကိ
ု ဲ့ ကု က်း ပမာငချစညိ ကို ရငဘုရငခဖစပအာင ညအကိပ
ု တွ အာ်းလ်းု ဝိုင်းကူကကေါတ”ဲ့
“အပမ ဟာ ငါအပေေါ်
ဲ့ ပမျှာလငချက
ဲ့ အကက်းကက်းထာ်းခဲ့တယ...အခုအချိနမာ ငါက
ဲ့ အပမဲ့
ဆနဒအတိင
ု ်း ရငဘုရငခဖစမယဲ့ လမ်းပကကာင်းပေေါ်မာ ရိ ပနဆေ
ဲ့ ..ပအာငပ ယျန ပေါင
ဲ့ ်းမေ်း
ဟသာဝတကို တိက
ု တာထက..ဟသာဝတန ပေါင
ဲ့ ်းမေ်း ပအာငပ ယျကို တိက
ု တာက
ေိုလယ
ွ ကူလမ
ိ ဲ့မယ....အခုပတာင ဟသာဝတဟာ အင်းဝကို ယယ
ု ကု ကညကကညန ငါ
ဲ့ လက
ဲ့ ထ
ထညဲ့ ထာ်းမေ မဟုတလာ်း..မကကာခင အင်းဝကို ငါရပအာင ခေနယူမယ”
***
လင်းကကကတွနသကကာ်းရမေ။ သိပသာ
ု ဲ့ အရု ဏက မကျင်းပသ်း။ ခငဉ်းရွ ာဘက အခခမ်းဆမ
မ်းပတာကမ်းညွနမျာ်း
ဲ့ တကလာသည။
“ငပန...ဟိက
ု မ်းပတာကမျာ်းက ခငဉ်းဘက ဆက မတတယ”
“မနေါ..ဘု
ဲ့ ရာ်း...ခငဉ်းဘကဆကေါ”
“ပမာငပကာင်းတိပတာ
ု ဲ့ ဲ့ ေွလန်းပအာငလိ..ခင
ု ဲ့ ဉ်းကို မ်းတိက
ု မေ်း အချကပေ်းပနမေထငေ
ပဟဲ့..တေပတွ ခေင..ပအာငစညပအာငပမာင်း သမာ်းပတွကို နိ်းု ...အခုေ ခငဉ်းကို
ကိယ
ု ပတာတိင
ု ဝငမယ”
“ပဟဲ့..ရတယ...ဟိမ
ု ာ ငပကာင်းတိက
ု ဲ့ ပအာငပနမေေ..ငါကိ
ဲ့ ယ
ု ရတေနေဲ့ ဝငမယ”
ဲ့
“ပဟဲ့..ငပနန...မင်းက စာဆိက
ု ယွ ..မင
ဲ့ ်းကညစကို ပရွှေကေ
ွ ပေ်းထာ်းတာဟာ
အလကာ်းမဟုတဘူ်း..မင်း ရ ကဝိ
ဲ့ ဉာဏကို ငါတနဖို်းထာ်းလွန်းလိ..မင
ု ဲ့ ်းလကပတွက
ဓါ်းကိင
ု လကိင
ု ဖို မသင
ဲ့ ဘူ
ဲ့ ်းပမာင...ဒမာသာ အသာတချည ပနရစမေ်း ဗိုလတွနတိကိ
ု ဲ့ ု ပစာငရစ
ဲ့ ”
ပအာငပ ယျက သူ၏ ကိယ
ု ရတေအနည်းငယနငအတူ
ဲ့ ခငဉ်းဘကသို ထွ
ဲ့ ကခွာသွာ်း၏။
“ဘာ...ဘယလိ.ု .ဟိအ
ု ပကာင..ငပကာင်း..ဘယမလ..ငါဆ
ဲ့ လွှေတစမ်း”
“ကျွနပတာမျိ ်း ပခခပတာရင်းပရာကေါမေ..ဘုရာ်း”
“ဟ.ဲ့ .ငပကာင်း...နင ခငဉ်းကို ရလို မ
ဲ့ ်းတိက
ု မေ်း အချကပေ်းတာ မဟုတဘူ်းလာ်း”
“မနေါ..ခငဉ်းစာ်း ညအကိသ
ု ်းု ဉ်းလ်းု အခေင..ဟသာဝတတေ အချိ ြို့ေါ...ေါဝငပနလို ဲ့
ကျွနပတာမျိ ်းတို ချဉ််းကေ
ဲ့ မရပကကာင်းေါ..ဒါပကကာင ဲ့ ခငဉ်းသာ်းတို ပကကာက
ဲ့ လနပစရန
ဲ့ ရွ ာခေငက
ရေကို မ်းတိက
ု ပနတုန်း...ချစညိ ကက်းကိယ
ု တိင
ု သရမရစ်းမေ်း ထွကတိက
ု လိ..တေ
ု ဲ့ သာ်းမျာ်း
အဆ်းအတာ်းမရိ ပခေ်းရာက တေေျကလာေါတယ”
“မင်းကို ငါဘယလိမ
ု ာထာ်းသလ...ပအာငမေဆို မ်းတိက
ု အချကခေေါဆိတ
ု ာကို ပမဲ့ပနပရာသလာ်း
ငပကာင်း..ဟမ”
“မနေါ..ထာ်းရငလည်းပန..သတရငလည်းပသရေါမယ
ဲ့ ..ကျွနပတာမျိ
ဲ့ ်းရ အဆင
ဲ့ အခခငမဲ့မေါ”
“ပအ်း..ဒမာ ငါကိ
ဲ့ ယ
ု ရတေကိကု ကညဲ့ ...တိက
ု ေွမာ ေွလန်းမရနိင
ု တ လူအပ
ုိ တွကို ငါကိ
ဲ့ ယ
ု ရအခဖစ
ဘာလိထာ်းလ
ု ဲ့ ဆိတ
ု ာ နငတိသိ
ု ဲ့ လာ်း...သူတဟာ
ို ဲ့ တိက
ု ေွဝငဖို လ
ဲ့ ပ
ု လာကတဲ့ ကိယ
ု စွမ်း မရိ ဘ်းူ
ဆိပ
ု ေမယဲ့...ငါကိ
ဲ့ ု ယစ
ု ာ်းလို ခိ
ဲ့ ုဝငလာကကသူပတွ...ဒပတာဲ့ သူတကိ
ို ဲ့ ု တိက
ု ေွမာ သွာ်းအပသခ
ခိုင်းမယဲ့အစာ်း..ငါအနာ်းမ
ဲ့ ာထာ်းမေ်း ကိယ
ု ရတေခနထာ်းတာ..သူ
ဲ့ တရို ဲ့ ငါ
ဲ့ အပေေါ်
ဲ့ ထာ်းတဲ့
ယကု ကညချကကို မေျကပအာငလိေ
ု ဲ့ ..မင်းလို ငါလက
ဲ့ ရု ်း သူရပကာင်းက မစွမ်းသာတဲ့ ခငဉ်းကိ.ု ...ငါ ဲ့
လူအတ
ုိ ေန ရပအာင
ဲ့ တိက
ု ခေမယ”
“ဟ.ဲ့ ..ဟသာဝတတေကိပ
ု တာင မေိ ပအာငမဖိ ခဲ့ကကပသ်းတာ..ဘာမဟုတတခ
ဲ့ ငဉ်းကို ငါက
မရမာလာ်း က..ကိယ
ု ရတေပတွ ခငဉ်းကို ချကကမယပဟဲ့”
သိပသာ
ု ဲ့ ပအာငပ ယျ၏ တေမျာ်းမာ ခငဉ်းကို မချဉ််းကေနိင
ု ခဲ့။ စိတဓာတတကကကပနမေခဖစပသာ
ခငဉ်းသာ်းတိ၏
ု ဲ့ တိက
ု ခိုကမပကကာင ဲ့ ရနသူကို အထငအခမငပသ်း ခဲ့ပသာ ပအာငပ ယျနငအဖွ
ဲ့ ြို့ မာ
အလလအမေိ မေိ ခဖင ဲ့ ခေနလညဆုတခွာခဲ့ရပတာသ
ဲ့ ည။
***
“ခငပထာမိ ...ခငပထာမိ ”
ယခငပနက
ဲ့ သူတ
ဲ့ သို မလာစဖူ
ဲ့ ်း လာသွာ်းခဲ့ပသာ ပမာငရွ မျကနာကို ပရွှေကကြူ ချကချင်း
ပခေ်းခမငလိက
ု သည။ ခမင်းဆသို အပခေ်းအလွှေ
ဲ့ ာ်းသွာ်းမေ်း တကခွကာ ရွ ာတွင်းဘကဆသို ဲ့
ဒုန်းစိုင်းလိက
ု ၏။ မုဆ်းုိ ဖိုရွဲ့ ာလည ရေတစပနရာတွင စာဆိပ
ု တာေညာရိ မျာ်းခဖစပသာ ငပန၊
ပမာငခမတစ၊ စိနပ
တ ကျာသူပမာငဩ နင ဲ့ အတူ အလုေရေပနပသာ စညသာမင်းကက်းတို ကိ
ဲ့ ု
ပတွြို့လက
ို ရသည။ သူတသည
ို ဲ့ ပရွှေဘန
ို န်းမမိ ြို့ တညပဆာကရနအတွက ပအာငပ ယျ၏
ခိုင်းပစချကအရ မမိ ြို့ကက
ွ ပဖာရန တိင
ု ေငပနကကခခင်းခဖစသည။
“ပဟဲ့..ပမာငပရွှေကကြူ ပလာပလာပလာပလာန ဘာခဖစ
ဲ့ လာတာတုန်း”
“ပအ်း..မနကကပတာ.ဲ့ .သူတေညဲ့
ဲ့ ဟိပ
ု ေေါ်တူ ပကာငပလ်းပတွ တစအုေစုန အပနာက
ဲ့ ဖကတခါ်းက
ထန်းေငလ်းု ပတွ ေုထာ်းတန
ဲ့ ာ်း စုရု ်းစုရု ်းလုေပနကကတာ ပတွြို့တာေ”
ပရွှေကကြူ က စကာ်းမခေနပတာေ
ဲ့ ...အပနာကဘကတခါ်းဆသို ခမင
ဲ့ ်းကို ကဆုနဆိင
ု ်းသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။
ပမာငရွ နင ဲ့ ျိ ်း ကေကထရို တို လူ
ဲ့ ငယတစစုမာ ဝါ်းပလ်းတိင
ု စငပေေါ်တင
ွ ထန်းသ်းတစလ်းု ကို
တငလျက..ေစစတပ
ို သနတေစ ပလဲ့ကျငပနကကသည
ဲ့ ။
“ဉ်းရ်းပရွှေကကြူ...ပမာကက်းေန်းကက်းန ဘာအပရ်းမျာ်းရ
ဲ့ ိ လတု
ို ဲ့ န်းဗျ”
“ဘာမျာ်းလ ဉ်းရ်းရ”ဲ့
“ဘယပကာငမပလ်းတုန်း..ဉ်းရ်းရ”
“ဪ..ဟိဟ
ု သာဝတသူ မမပချာ ကို ပခောတာလာ်း....ဒမယ..ဉ်းရ်းမရိ တန
ု ်း...သူထက
ွ ပခေ်းဖို ဲ့
ကကိ ်းစာ်းတယဗျ... ကျ ေလူ.. ျိ ်း ကတိက
ု ဲ့ အပနာကဘကတခါ်းမာ လူရိေပတွြို့လို ဖမ
ဲ့ ်းမိ လာတာန ဲ့
ကျ ေက ပခေါ်ထာ်းပေ်းတာေါဗျာ.. တခခာ်းသူပတွ ခမငသွာ်းရင..ဉ်းရ်းအတွကလည်း မပကာင်းဘူ်း
မဟုတလာ်း”
“ပဟဲ့ပကာင..မင်းပေါကကရမပခောန..သူ
ဲ့ ပခခပထာက
ဲ့ က ပကာင်းပကာင်းပတာင
ပလျှာကနိင
ု ပသ်းတာ..မဟုတဘူ်း...ထွကပခေ်းတယဆိတ
ု ာ မဟုတနိင
ု ဘူ်း...မင်းလကချက မန်း
ငါသိတယ”
“ဟ..ဟ..သိ..မေ်းတာေဗျ”
“ငါတူ
ဲ့ ..ပမာငရွ ...ငါတိက
ု ဲ့ ပယာကျာ်းချင်း စစတိက
ု ပနကကတာ ပလကွာ ဒမိန်းမငယပလ်းကိပ
ု တာဲ့
သူတိ
ဲ့ င
ု ်း သူခေည
ဲ့ ဆ ပရာကပအာင ငါေိုချင
ဲ့ ေါပသ်းတယ..အခုလည်း ငါ အင်းဝမာ သူအပဖ
ဲ့
အပကကာင်း စုစမ်းမေ်းခေနလာတာ.. သူအပဖ
ဲ့ ဗိုလချ ေလည်း အင်းဝမာ မရိ ပတာဘ
ဲ့ ်းူ
တလေန်းနအတူ
ဲ့ ဟသာဝတကို ခေနေါသွာ်းမေ ဒပတာဲ့ သူကိ
ဲ့ ု အင်းဝခေနေိုဖိဲ့ ုရာလည
ဲ့ ်း
မခဖစပတာလ
ဲ့ ေါ”
ို ဲ့
“ပနေါဉ်း..ဉ်းရ်းက...ဘာခဖစလို ဒ
ဲ့ ရနသူသမ
ဲ့ ်းကို အသည်းအသနခဖ စပနတာလ
ခမည်းပတာကက်း လကကို အေလိက
ု မေ်းပနမငကိ
ဲ့ .ု ..ဘာလ ခမည်းပတာသိသာွ ်းရင..ဉ်းရ်းကို
အခေစဖိုမဲ့ ာစို်းလိလာ်း”
ု ဲ့
“ဟာ..မလုေေါန..ပမာင
ဲ့ ရွ ရာ....ခခမာ သနာ်းစရာပလ်းေါ....ငါ သူကိ
ဲ့ ု ဟသာဝတကို ပရာကပအာင
ခေနေိုပေ်းေါ
ဲ့ မယ
ဲ့ လိ..ကတိ
ု ဲ့ ခထာ်းတယ”
“ငါ သူကိ
ဲ့ ု ချစတယလို မပခောဖူ
ဲ့ ်းေါဘူ်းကွာ”
“ပခောပတာဲ့ ပခောပတာမ
ဲ့ ယပေါပလ”
ဲ့
“ဉ်းရ်းပရွှေကကြူ...ခငဗျာ်း ဒါပကကာင
ဲ့ ဲ့ အရွ ယအထိ မိန်းမ မရေလူေျိ ကက်း ခဖစပနတာ..အဟ
..ဒ ဲ့ ာမ က
ဗမာစကာ်း တတတယဗျာ..မတတချငပယာင ပဆာငပနတာ...ဉ်းရ်းတို ကျ
ဲ့ ေတို သူ
ဲ့ ပရ
ဲ့ ြို့ ဗမာလို
ပခောပနတာပတွ သူအကုနနာ်းလညတယ”
“ဘာ”
“မယု လာခဲ့ဗျာ..ခေမယ”
ပမာငရွ က တအတွင်းသို ဝင
ဲ့ သွာ်းသည။ တအတွင်းတွင ပခခပထာကတစဖကကို ထိေတ်းု ခတ
ခထာ်းရသညဲ့ ခငပထာမိ။ ပမာငရွ က ေစစတို ပသနတကို ထုတကာ...ခငပထာမိ ပဘ်းတွင
ထိင
ု လိက
ု သည။
“ငါ ဘယပတာမ
ဲ့ နငမယာ်းလု
ဲ့ ေမာ မဟုတဘူ်း....ငါကိ
ဲ့ ု ကိပ
ု ရွှေကကြူ ဆ ခေနေိုပေ်း”
ဲ့
“ပဟဲ့...ပခဖပလ...ကျ ေပမ်းပနတာ”
“က..ဉ်းရ်း...သူကိ
ဲ့ ု ခမည်းပတာဘုရာ်းဆ ေိုပတာ
ဲ့ မဲ့ လာ်း”
“ဟာ..မလုေေါန...ပမာင
ဲ့ ရွ ”
“ဟသာဝတန ကျ
ဲ့ ေတိက
ု ဲ့ စစခဖစပနတာပလ...ဉ်းရ်းရ”ဲ့
“ငါနည
ဲ့ ်းငါဟန
ဲ့ န ကကိ
ဲ့ ်းစာ်းတာပေါကွ
ဲ့ ာ”
“သူကိ
ဲ့ ု စစေွထမာ ဒဏရာပတွန ငါပတွ
ဲ့ ြို့လာကတည်းက...ပစတနာထာ်းမေ်း ငါ ပစာငပရ
ဲ့ ာက
လာခဲ့တာေါ.. သူအပေေါ်
ဲ့ ထာ်းတဲ့ ငါပစတနာပတွ
ဲ့ ကို သူ ခေနတနဖို်းထာ်းတတမယ ဆိရ
ု ငပတာဲ့ ဒပခမရ ဲ့
ေျကစ်းရာေျကစ်း ပကကာင်းကို သူမလု
ဲ့ ေပလာကဘူ်းလို ငါယ
ဲ့ ကု ကညတယ..ပမာငရွ ”
“အင်း..ဟုတေါမေပလ...ဒါပေမယဲ့..သူကိ
ဲ့ ု ဉ်းရ်းလကထပတာဲ့ ဒအတိင
ု ်း ခေနမထညဲ့ နိင
ု ဘူ်း”
“ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ..ပမာငရွ ”
“ဉ်းရ်းဆက ကျ ေပတာင်းဆိစ
ု ရာရိ တယ”
“ဘာလ..ပမာငရွ ”
“ဒါကပတာ.ဲ့ ...ဉ်းကက်းသပဘာပလ...ကျ ေက အဒ
ဲ့ ဓါ်းသာရရင...ဒခငပထာမိ ဆိတ
ု ာကိေ
ု ါ
ဉ်းပနာကထက ပဖျာကေစပေ်းမာပနာ”
ပရွှေကကြူ မာ ပခါင်းကိသ
ု ာ တွငတွငခါရမ်းပန၏။ ထိဓ
ု ါ်းမာ ပရွှေကကြူ လကပဝသမာ်းဘဝခဖင
ဲ့ ဲ့
နယလညဲ့ စဉ်က အယုဒယ
ဓ တွင အနုေညာဆနစွာ ဝါရို ကမေ်း ခေ လုေထာ်းခဲ့သညဲ့ ဓါ်းခဖစသည။
ပရွှေကကြူ၏ လကပဝအစွ
ဲ့ မ်းကို ကကိ ကနစသကလွန်းသညဲ့ အယုဒယ
ဓ နန်းတွင်းေန်းေဆရာကိယ
ု တိင
ု
ခေ လုေပေ်းထာ်းခခင်း ခဖစသည။
ပမာငရွ က ခေ ်းလိက
ု သည။ ထိအ
ု ချိနတွင ျိ ်း ကဒပဆ်းဗာ်း က တအတွင်းသို ဝင
ဲ့ လာ၏။
“ဟာ..အပရ်းပေေါ် မေေ...က...သူကိ
ဲ့ ု ထိေတ်းု ခမနခမန ခဖ တပေ်းလိက
ု ....ပမာင ျိ ်း”
***
အခန်း (၉)
“သင်းတို လိ
ဲ့ က
ု လာကကမေ...ခငဉ်းကို ဒအငအာ်းပလာကန တက
ဲ့ လာကကတယေ”
ချစညိ က ပဘ်းတွငရေပနပသာ ချစဝထသို မ
ဲ့ နပခောင်းကို ကမ်းပေ်းလိက
ု သည။
ချစဝက မနပခောင်းခဖင ဲ့ ပသချာကကညဲ့ လိက
ု ၏။
“သူတို ကျွ
ဲ့ နွာ်းပတွကို လာခေနဆွတာ ထငရ....ပရ
ဲ့ ြို့က ချလာတာ ဘယအပကာငလ
ပသချာကကညဲ့ စမ်း..ချစဝ”
ထိအ
ု ချိနတွင အပနာကဘကမ ချစညိ နင ဲ့ တေမျာ်းက အန်းသို ပရာက
ဲ့ ရိ လာပချမေ။
“တေရင်းရိ ရာ ခေနဆုတကကပဟဲ့”
“ငါည
ဲ့ ..ချစဝ..ချစဝ”
သိပသာ
ု ဲ့ ချစဝတွင ဉ်းပခါင်းမရိ ပတာ။ဲ့ ပနွ၏ အေူရိနပအာကတွင လညေင်းရင်းမ ထွကလာပသာ
ပသွ်းမျာ်းက ေွကခန။
“ငပကက်းန..ငပကက်းန”
ချစညိ က သူလက
ဲ့ ရု ်းနာမညကို ပအာပခေါ်သည။
“ဘုရာ်း..ရိ ေါတယ..ဘုရာ်း”
“ငါည
ဲ့ ပခါင်းကို ရာစမ်း...မေ်းရင..အပလာင်းကို ယူမေ်း..မင်းတိအာ်းလ
ု ဲ့ ်းု .တေထခေနဝင...ငါ
ဒပကာငပတွပနာက ဆကလိက
ု မယ..”
“ဗိုလမင်း...တစပယာကတည်းခဖစေါမလာ်း”
ဲ့
“နငပမလိ
ဲ့ ်းု တဲ့ ပကာငပတွက.ို .ငါတစပယာကတည်း ယဉ်ခေမယ..မလိက
ု နဆိ
ဲ့ ု မလိက
ု ကကန ဲ့
ပေ်းစမ်း..မင်းလ”
“ကိပ
ု ကာင်း...အပခခအပန”
ငတွနက စ်းပမ်းလိက
ု ၏။
“ဟင..ဘယသူလ..ချစခမမျာ်းလာ်း”
“ဒမာ..ဒလူေ”
“အင်း..ချစဝပတာ.ဲ့ သွာ်းရာပေါ”ဲ့
ငတွနက သကခေင်းချလိက
ု သည။ ထိအ
ု ချိနတွင ခမင်းတစစ်း က သူတ ို တေ
ဲ့ အပရ ြို့တင
ွ ထ်းထ်းကက်း
လာရေပန၏။ ပသနတသမာ်းမျာ်းက ခမင်းစ်းကို ဝိုင်းချိနလိက
ု ကကသည။
“ပဟဲ့..ပသနတပတွ ချထာ်းကကစမ်း”
“ငါည
ဲ့ ကို ပသနတနေစ
ဲ့ မေ်းမ ပခါင်းခဖတရတပ
ဲ့ ကာငပတွ...ပဟဲ့..ပသနတမေါပကက်း..ငါန ဲ့
စ်းချင်းယဉ်ရလာ်း”
“ပဟဲ့..ငခမတထွန်း...ပစာကကပလ်း...ငါလ
ဲ့ က နငပသွ
ဲ့ ်းန မတန
ဲ့ ပသ်းဘူ်း ေငေန်းတယ
ပနာကတပယာကလာ”
“ငတွနငယ....စဉဲ့ကိင
ု မာ အတူတက
ို ကကကတည်းက မင်းဘာပကာင၊ ငါဘာပကာငလ
သိသာပနတာေ...မင်းန ငါတိ
ဲ့ က ု ဖိုမတန
ဲ့ ဘူ်း...ခုန ပရ ြို့ဆ်းု က ချလာတပ
ဲ့ ကာင ငပကာင်း
မင်းထွကခဲ့...ပယာကျာ်းချင်း တစပယာက တစပယာက ယဉ်တေ
ဲ့ ွ..ပသနတသမာ်းပတွ
မေါပကက်း..လာခဲ့”
ခမင်းပေေါ်မ ဆင်းကာ ခဏနာ်းပနပသာ ငပကာင်းက ခမင်းပေေါ် လွှော်းခန ခုနတကလိက
ု သည။
ငတွနက သူလက
ဲ့ ထမ လကို ငပကာင်းထ သို ေစ
ဲ့ ပေ်းလိက
ု ၏။
“ဟာ”
ထိင
ု ကကညဲ့ ပနကကသညဲ့ မုဆ်းု ိ ဖို ပသနတသမာ်းမျာ်းမာ ရု တတရတခဖစပေေါ်လာပသာ
အပခခအပနပကကာင ဲ့ ပသနတမျာ်းခဖင ဲ့ ချစညိ ကို ဝိုင်းချိနလိက
ု ကကသည။ ချစညိ က
ခမင်း ကကကိ ်းကို ဆွကာ ရေလိက
ု သည။
“စကာ်းမတညကကတဲ့ ပကာငပတွ...ထွ”
ချစညိ က မခို်းမခနခေ
ဲ့ ်းကာ ခမင်းကို ခေနလညဲ့ မေ်း ခငဉ်းဘကဆသို ဒဲ့ ်းု စိုင်းထွကသွာ်း၏။
ငပကာင်းက ခမင်းပေေါ်မ ဆင်းကာ...ကျသွာ်းပသာ လရညကို ပကာကလျက...သူပနာက
ဲ့ မ
ပသနတသမာ်းမျာ်းထသို လ
ဲ့ မ်းေစလိက
ု သည။ ပသနတသမာ်းမျာ်းမာ အပခေ်းအလွှော်း
ပရာငကကရပတာသ
ဲ့ ည။
“မင်းတိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့
....ငါ ပစာကရကကွတာ..ပယာကျာ်းချင်း တစပယာကစ ယဉ်ကကတာကွ
ကတိစကာ်း တညကကမပေါ....ငါပသလည
ဲ့ ်း ကကညဲ့ ပနကက...အခုပတာဲ့ ပသတာထကပတာင
ရကဖိုပကာင
ဲ့ ်းမေ..ပခွ်းမသာ်းပတွ”
“ကိပ
ု ကာင်း...ကိယ
ု လူ
ဲ့ ပတွကလည်း မျကစိပရ ြို့ သူတတေ
ို ဲ့ မ်းထိပတာဲ့ ဘယပနစိမဲ့ကကေါမလ
ဲ့
လာေါဗျာ..ခေနဆုတကကစို”ဲ့
ညိ သူ က ငတွနထသို ချစ
ဲ့ ဝ၏ ပခါင်းခေတကက်းကို ပေ်းလိက
ု သည။
“ဘာလုေမလိလ
ု ဲ့ ..ဗိုလတွန”
“ကိပ
ု ကာင်းတို ဆု
ဲ့ တနင....ကျ
ဲ့ ေ...ဒပခါင်းကက်း ခငဉ်းဘက ခခမ်းမာ သွာ်းချပေ်းလိက
ု ဉ်းမယ”
“ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ဗျ..ဒပခါင်းကို အပလာင်းဘုရာ်းကို ခေရမယပလ”
“ကျ ေပခောေါမယ
ဲ့ ..ကိပ
ု ကာင်း...ချစဝ ဆိတ
ု ာ ခငဉ်းသူရပကာင်း ညအစကိပ
ု တွထက တစပယာက
မဟုတလာ်း....ချစညိ ကက်းတို ချစ
ဲ့ ခမတိဆိ
ု ဲ့ တ
ု ာ ကျ ေတိန
ု ဲ့ လည
ဲ့ ်း သိခဲ့ကျွမ်းခဲ့ကကသူပတွေ..သူတိ
ဲ့ ု ည
ဲ့ ရ ဲ့
ပနာကဆ်းု အချိနမာ ပခါင်းနငကိ
ဲ့ ယ
ု တွလျကပလ်းပတာ.ဲ့ .သူတလည
ို ဲ့ ်း ရိ ပစချငမာေါေ
မေ်းပတာ.ဲ့ ..ငါတို ဘက
ဲ့ က ခုန စ်းချင်းေွမာ ကတိမတညသလို ခဖစခဲ့တာအတွက...ချစညိ ကက်းကို
ခေနပေ်းရမယ”
ငတွန၏ စကာ်းကို ငပကာင်းက ပခါင်းညိတလိက
ု သည။
“က..ဒါဆိလ
ု ည်း...ခမတထွန်းတို ဆု
ဲ့ တကကေါပစ..ကျ ေန ညိ
ဲ့ သူ ခငဗျာ်း..ပခါင်းသွာ်းချပေ်းမေ်း
ခေနလာတအ
ဲ့ ထိ ပစာငမယ
ဲ့ ..ဗိုလတွန”
***
“ညပလ်း..ငါည
ဲ့ ပလ်းရာ”
ပခါင်းမေါသညဲ့ ခနဓာကိယ
ု ကက်း က ပသွ်းပစ်းတိခဖင
ု ဲ့ ဲ့ ပခခာကကေပနခဲ့မေ။ ချစခမကာ်း
ထိခ
ု နဓာကိယ
ု ကက်းကို ပထွ်းပေွြို့ထာ်းသည။ ေါ်းတွငလည်း မျကရညမျာ်း စ်းကျလျက။
ချစညိ က အပလာင်းပရ တ
ြို့ င
ွ မတတေရေရင်း ပတွပတွကက်းစိုကကကညဲ့ လိက
ု ၏။
“ငါည
ဲ့ ပခါင်း ဘယမာလ”
“သူတဘက
ို ဲ့ က ယူသာွ ်းမေ ထငေါတယ...လ်းု ဝ ရာမပတွြို့ ခဲ့ေါဘူ်း..ဗိုလမင်း”
“ရေါမေ..ဘုရာ်း..ရေါမေ..”
“သူပခါင
ဲ့ ်းကို ဘယကရလာတာလ”
ချစညိ က တကိယ
ု တည်း တ်းတိ်းု ပရရွ တလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ငိပ
ု ကက်းပနပသာ ချစခမအနာ်းသို ဲ့
သွာ်းထိင
ု လိက
ု ၏။
“ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ”
“အပဖဲ့ကို အင်းဝမာ ငါကိ
ဲ့ ယ
ု စာ်းထာ်းခဲ့တာ..သူကိ
ဲ့ ု ခေနလွှေတလိက
ု ...သူသာ်းရ
ဲ့ ပနာက
ဲ့ ဆ်းု ခရ်းကို
အပဖ ရိ ပနေါပစကွာ...မင်းက ငါကိ
ဲ့ ယ
ု စာ်း အင်းဝမာ ပနပေ်းပေါ”ဲ့
“ငါစကာ်းနာ်းပထာင
ဲ့ ေါ..ချစခမ...ငါ..ငါည
ဲ့ ပတွကို ဘယပလာကချစတယ..ငါမိဲ့ သာ်းစုကို
ဘယပလာကချစတယ ဆိတ
ု ာ..မင်းသိေါတယ...အပမ မရိ တပ
ဲ့ နာက..မင်းတိအာ်းလ
ု ဲ့ ်းု ကို
အကိကု က်းတစပယာကအပနန ကာကွ
ဲ့ ယပေ်းဖို ငါ
ဲ့ မဲ့ ာ တာဝနရိ တယ..ဒါပေမယဲ့...အခုပတာဲ့
ငါည
ဲ့ တစပယာကကို ပေ်းလိက
ု ရမေ...မင်းကိပ
ု တာဲ့ ငါဆ်းု ရ်းမခနိင
ု ဘူ်း... မေ်းတဲ့ မင်းရ ဲ့
စိတနလ်းု ကလည်း စစပခမခေငန မအေ
ဲ့ စေေါဘူ်းကွာ”
***
“ဘာပတွခဖစပနတာလ...ပရွှေကကြူ”
သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း အပနာရထာပစာနင ဲ့ စကိင
ု ပရွှေပတာငတိမ
ု ဲ့ ာ လမ်းခရ်းတဝကတွငေင
အင်းဝေျကပကကာင်း သတင်းကို ကကာ်းရသခဖင ဲ့ ခရ်းမဆကနိင
ု ေ သပေါတွင ပသာငတငပနကက၏။
ထိအ
ု ချိနတွင အင်းဝသို ခေန
ဲ့ လညဲ့ ပရ်း ၊ မလညဲ့ ပရ်းကိစစ ညပနာငချင်း စကာ်းမျာ်းကကရာမာ
စကိင
ု ပရွှေပတာငက အကိခု ဖစသူ အပနာရထာပစာကို လုေကက သတခဖတလိက
ု သည။
သတင်းမျာ်းပကကာင ဲ့ ပရွှေပတာငစာ်းမင်းသာ်းမာ ရမ်းခေညသို မသွ
ဲ့ ာ်းပတာေ
ဲ့ ...သူ၏ မယာ်း
မင်းထိေေန သွာ်းပရာကခိုလပနသညဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုသ ို သွ
ဲ့ ာ်းပရာကေူ်းပေါင်းသည။
ပအာငပ ယျက ပကာင်းမွနစွာ ကကိ ဆိလ
ု ကခထာ်းခဲ့သည။
သိပသာ
ု ဲ့ ...ပအာငပ ယျသည ရငဘုရငအခဖစ ခယူမေ်း မုဆ်းု ိ ဖိုကို မမိ ြို့ပတာအခဖစ စတင
တညပဆာကရန လုေပနချိနတွင ပရွှေပတာငစာ်း မင်းသာ်းအပနခဖင ဲ့ ဒွဟ
ိ မျာ်း ခဖစပေေါ်လာခဲ့သည။
ပအာငပ ယျသည ရငဘုရငခဖစမေ ဆိေ
ု ါက တချိနက အင်းဝနန်းဆက၏ နန်းညွှေနနန
ဲ့ ်းလျာ
စာရင်းဝင မိမိအာ်း အရငထာ်းမည မဟုတပကကာင်း သသယဝင ပတွ်းမိလာသည။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့
မုဆ်းုိ ဖိုတင
ွ ခိုဝငပနပသာ အင်းဝနန်းတွင်း အမထမ်းအချိ ြို့ နင ဲ့ အင်းဝသာ်းမျာ်းကို စည်းရု ်းကာ
မုဆဖ
ုိ ိုသာ်းတို ခင
ဲ့ ဉ်းစစဘကသို အာရ
ဲ့ ု ပရာကပနချိန ထွကပခေ်းကကခခင်း ခဖစသည။
“ခမတထာ်းသရိ ”
“ပမာငကက်းငတွန...ခေနလာမေပေါ..ပမာလာလာ်း..ခမတ
ဲ့ ထာ်း ပရခေပေ်းမယ”
“ပန..ပန...ခမတထာ်းသရိ ”
“ပရွှေပတာငစာ်းမင်းသာ်းရ အင
ဲ့ ်းဝအုေစုပတွနအတူ
ဲ့ မင်းလိက
ု သွာ်းမေလာ်းလို စိ
ဲ့ တေူလက
ို ရတာ”
|
ခမတထာ်းသရိ က ခေ ်းလိုကသည။ ကိယ
ု ဝန လွယထာ်းသညဲ့ အတွက ခမတထာ်းသရိ ၏
မျကနာပလ်းမာ နူ်းညဲ့ ပဖာင်းမွတပန၏။
“မင်း..ဘာလို လိ
ဲ့ က
ု မသွာ်းတာလ..ခမတထာ်းသရိ ..ကိုယဝနပကကာငလာ်း”
ဲ့
“ဟငအင်း...ပမာငကက်းကို အသိမပေ်းေ..ခမတထာ်း..ဒကပန ဘယမ မခွာေါဘူ်း..ပမာငကက်းရ”ဲ့
“ဟူ်း...ပတာေါပသ်းရ...ခမတ
ဲ့ ထာ်းသရိ ရယ..ဒလူပတွ ထွကပခေ်းတအ
ဲ့ ထ မင်းေါသွာ်းလိကပတာ
ု ဲ့ ဲ့
တကယလိ...ကိ
ု ဲ့ ပု အာငပ ယျ သာ သူတကိ
ို ဲ့ ု မိသာွ ်းရင..အကုနလ်းု ကို ကွေမျကေစမာေလို ဲ့
ငါပတွ်းမေ်း..အပတာစိတေူသာွ ်းတာ”
“ပအ်းပေါဟ”
ဲ့
“ဘာလိလ
ု ဲ့ ဟင”
“ဒမာပလ..မင်းမာ..ဗိုကထက ကပလ်းန”ဲ့
“ဪ..ကပလ်းကို ေူတာပေါ..ဗိ
ဲ့ ုကထမာ ကပလ်းမရိ ရငပတာဲ့ ခဖစချငတာခဖစပေါ ဲ့
ဟုတလာ်းဟင”
“အဒ
ဲ့ လိလ
ု ည်း...မဟုတေါဘူ်း..ခမတထာ်းသရိ ..မင်း..သိေစကာ်းမျာ်းတာပေါ..ပရခေ
ဲ့ ပေ်းမယဆိ.ု .
သွာ်း”
“ဟုတေါရ..ခဏ..အာ်း”
ဲ့
“က..ကိယ
ု ဝနကိေ
ု ရု စုက
ိ ေါ..မမရယ..ကျွနပတာမျိ ်းဖာသာ သွာ်းပသာကေါမယ
ဲ့ ”
ငတွနက မန်းကျညေငရိ ေမ ပရအိ်းု စငတွင ပရမုတကိယ
ု က
ူ ာ ပသာကလိက
ု သည။ ထိအ
ု ချိနတွင
ခခဝန်းအတွင်းသို ပရွှေ
ဲ့ ကကြူ ဝငလာ၏။
“ဗျိ ်း..ဗိုလတွန..ဝငလာမေပနာ”
“လာေါဗျာ..ဘာကိစစလဗျိ ်း”
“ပနာငပတာကက်း တိပတာ
ု ဲ့ .ဲ့ ..ခေနပရာကလာမေဗျိ ်း..ဘယမာမ ရာမပတွြို့ဘ်းူ တ.ဲ့ .ခငဗျာ်းကို ခငဉ်းကိစစ
ပမ်းစရာရိ လို ပခေါ်
ဲ့ ခိုင်းလိက
ု သတ”ဲ့
“အင်း..လာရတာပေါ”ဲ့
ခမတထာ်းသရိ နင ဲ့ ငတွနတိကိ
ု ဲ့ ု ပရွှေကကြူက ကကညဲ့ ကာ ခေ ်းလိက
ု သည။
“ကိယ
ု လူ
ဲ့ ပတာ.ဲ့ .ဒမာ အင်းဝသူပလ်းန အပမာပခဖလိ
ဲ့ ု မဝပသ်းဘူ
ဲ့ ်း..ဟို ပဒါသအိ်းု ကျ ေအကို န ဲ့
စာရင်း ရင်းရပတာမ
ဲ့ ယ ထငေ”
“ဘယခဖစလိလ
ု ဲ့ ..ကိပ
ု ရွှေကကြူ”
ငတွနက ဘာမခေနမပခဖေ..ခမင်းပေေါ်သ ို တက
ဲ့ လိက
ု သည။ ငတွန နင ဲ့ ပရွှေကကြူ တို ပအာင
ဲ့ ပ ယျ၏
ယာယနန်းပတာအိမသို ပရာက
ဲ့ ရိ သာွ ်းသညဲ့ အခါ လူစုတကစုပနပေမေ။ ငပကာင်း၊ ခမတထွန်းတို ဲ့
လူစုက ပခမခေငတွင ခော်းခော်းဝေပနကကသည။ ပအာငပ ယျ၏ မျကနာကာ်း တင်းမာပန၏။
ပရွှေပတာငစာ်း ထွကပခေ်းသညကို ဖမ်းမမိ ခဲ့ေ ခေနလာလာချင်းေင ချစဝကို ပခါင်းခဖတ
သတနိင
ု ခဲ့သညဲ့ သတင်းကို ကကာ်းရသည။ သိပသာ
ု ဲ့ ချစဝ ပခါင်းကို မခေနိင
ု သခဖင ဲ့
အကျိ ်းအပကကာင်း ပမ်းပသာ ဗိုလတွနက တာဝနခကာ သွာ်းခေနပေ်းခဲ့သညကို
သိလက
ို ရခခင်းပကကာင ဲ့ ခဖစသည။
“ကိင
ု ်း..ဒါဆို ဘယမလ..သင်းရ ပခါင
ဲ့ ်း”
ငတွနက မပခဖ။
“ရငဘုရငဆိတ
ု ာ လကပအာက စစသူကက်းပတွကို ပနရာတိင
ု ်း ယပ
ု နလို မမေ
ဲ့ ်းဘူ်း ဘယမလ..ချစဝရ ဲ့
ပခါင်း..ပခဖပလ..ပအ်း..ငါကိယ
ု ပတာ ကကာ်းမေ်းမေ...ဗိုလတွန..ပနစမ်းေါဉ်း..ပမာငမင်းက... ဘာလ
သူပတာပကာင်းလာ်း.. သူရပကာင်းလာ်း”
ထိအ
ု ခါ ပအာငပ ယျ၏ ညခဖစသူ ပရွှေကကြူကလည်း ပခါင်းပမာကဲ့ ကညဲ့ လာသည။ အန်းအနာ်းတွင
ထိင
ု ပနပသာ ပအာငပ ယျ၏ အကို ဉ်းမဖိ ်း၏ မျကနာမာ လည်း ပခောင်းလသွာ်း၏။
ပအာငပ ယျက သူအကိ
ဲ့ နု င ဲ့ ညမျာ်း၏ မျကနာမျာ်းကို ကကညဲ့ လိက
ု သည။
ပအာငပ ယျက ငတွန၏ ပကျာကို ဓါ်းခော်းခဖင ဲ့ အသာရို ကမေ်း ခေခေ ်းခေ ်း ပနလိက
ု သည။
ထိအ
ု ခါမ ယာယနန်း အတွင်းရိ သ ူ အာ်းလ်းု ...သကခေင်းကိယ
ု စ ချလိက
ု ကကပတာသ
ဲ့ ည။
***
အခန်း (၁၀)
“သူ..တကယမရိ ပတာဘ
ဲ့ ်းူ ပေါ”ဲ့
သိပသာ
ု ဲ့ ထိအ
ု ချိနတွင မဏိေူရ ကနကလာ နန်းပတာတွင နန်းပစာငအခဖစ
ဲ့ ကျနရစပသာ
သာ်းပတာ သျှနသျှာ်းက ါရစနာဝ ၏ ဘကပတာသာ်းမျာ်း၊ ဟိနြူဒ ဘာသာဝငေုပရာဟိတမျာ်း၊
အမတမျာ်းကိလ
ု ည်း တိတတဆိတလုေကကသတခဖတပနသည။ ါရစနာဝ ဘုရင ၊ သာ်းပတာ
ဆနပ ျ်း ခူရာလကေတို စစ
ဲ့ ပကကာင်းသည အင်းဝ နင ဲ့ မဏိေူရနယစေ ပသာငသွေမမိ ြို့သ ို ဲ့
ပရာကရိ လာသည။
ပသာငသွေမမိ ြို့တင
ွ စစပကကာင်းကိရ
ု ေတနမေ
ဲ့ ်း...ကနကလာနန်းပတာရိ သာ်းပတာသျှနသျှာ်းမ
အကကိ ပထာကသညဲ့ အဖွက
ြို့ ို ပစာငဆိ
ဲ့ င
ု ်းပနခဲ့ကက၏။ ထိအ
ု ချိနတွင ပသာငသွေပစာဘွာ်းကက်း
ပစာခမ်းဟို နင ဲ့ မဏိေူရမင်းသာ်း သျှနသျှာ်းတို ကကိ
ဲ့ တငစမထာ်းကကသညဲ့ အတိင
ု ်း ါရစနာဝ နင ဲ့
သာ်းပတာဆနပ ျ်း တိကိ
ု ဲ့ ု လုေကကသတခဖတလိက
ု ကကသည။ သျှနသျှာ်းမာ ခမည်းပတာနင ဲ့
ပနာငပတာဆနပ ျ်းတို အင
ဲ့ ်းဝမအခေန စစေွတွင ကျဆ်းု သွာ်းမေဟု ပကကညာကာ အာ ျစရာ်းဘွြို့ ခဖင ဲ့
မဏိေူရဘုရငအခဖစ ပကကညာခဲ့သည။
ါရစနာဝ လုေကကခရမေ်းသညဲ့ ပနာက အတူလက
ို ေါလာသညဲ့ အင်းဝသာ်းေုဏဏာ်း ငခဖြူတိမ
ု ဲ့ ာ
မဏိေူရသို မလိ
ဲ့ ကု သွာ်းပတာေ
ဲ့ ...အင်းဝသို သာခေန
ဲ့ လာကကသည။ သိပသာ
ု ဲ့ အင်းဝပနခေညပတာကာ်း
ဟသာဝတလကပအာကပရာကပနမေခဖစသခဖင ဲ့ ေိုဝအရေတွင တေချပနပသာ နာ်းလ
ဉ်းပဆာငသညဲ့ ပကွြို့တထ
ို ဲ့ ခိုဝငလာခခင်း ခဖစသည။
ပကွြို့စစသညတစဉ်းက လာပရာကပလျှာကတင၏။
“အစအမပတွအာ်းလ်းု စနစတကျခေငဆငမေ်းေါရလာ်း”
ဲ့
“မနေါ..ဗိုလမင်းငနကတိကိ
ု ဲ့ ယ
ု တိင
ု ကက်းကကေထာ်း မေ်းပကကာင်းေါ”
“ပအ်း...အကိပ
ု တာ ုဏဏအိမပရာ”
“ပကွြို့မင်းသမ်း ထငေါရ..ကျ
ဲ့ ေ ဟသာဝတပလသင်းဗိုလ ဗညာ်းစို်းေါ”
“အကိတ
ု က
ို ဲ့ ပရွှေပတာငမင်းသာ်းကို ပခေါ်ယမူ ေ်း အုတဖိုကပန ထွကလာကကေါမေ...မကကာခင
ပရာကပတာမ
ဲ့ ာေါ..ငါက ပကွြို့မင်း ုဏဏအိမကိယ
ု စာ်း လာပရာကတေချပစာငဆိ
ဲ့ င
ု ်းပေ်းပနတာေါ..
ဟသာဝတဗိုလချ ေအပနန ခရ
ဲ့ ်းအပဝ်းကက်းကို ဆနတကလာကကပတာဲ့ ပမာကကေန်းကကပရာပေါ ဲ့
ဟိပ
ု ရ ြို့ မာ တကန္ာ်းကက်း ရိ ေါတယ...အဒ
ဲ့ မာ ဝကသာ်းဟင်း၊ ထမင်းနအတူ
ဲ့ ပကွြို့ပတွရ ဲ့
အထူ်းဧညဲ့ ပထာကခ ခဖစတဲ့ တိ်းု တကမဓာတရညမျာ်းသ်းု ပဆာငဖို ဟ
ဲ့ သာဝတ ဗိုလချ ေန တကွ
ဲ့
အရာရိ မျာ်းကို ဖိ တကကာ်းေါရပစ”
“ကျ ေတေသာ်းတစပထာငပကျာအတွကပရာ”
ပကွြို့လမ
ူ ျိ ်း အမျိ ်းသမ်းပလ်းမျာ်းက ဖကရွ ကမျာ်းခဖင ဲ့ တညဲ့ ခင်းထာ်းသညဲ့ ထမင်းမျာ်းပေေါ်သ ို ဲ့
ဝကသာ်းဟင်းမျာ်းကို လိုကလထညဲ့ ပေ်းကကသည။ တိ်းု တကမဓာတရညပခေါ် ယမကာ
ထညဲ့ ထာ်းသညဲ့ ပရတပကာင်းမျာ်းကို ငပေ်းကက၏။
ဲ့
“မင်းသမ်းပရာ....ကျ ေတိန
ု ဲ့ အတူ
ဲ့ တ ူ မသ်းု ပဆာငဘူ်းလာ်း”
“သခငမ..သခငမ”
ပဘ်းနာ်းတွငထိင
ု ပနသညဲ့ ငနကက ခေတိ်းု တိ်းု သတိပေ်းလိက
ု ၏။ ထိအ
ု ခါမ နာ်းလ သတိ
ခေနဝငလာသည။
“ဘာမျာ်းပခောလိက
ု ေါသလ...အပတွ်းလွနသွာ်းလိေါ”
ု ဲ့
“ရေါတယ..ဘာမ မဟုတေါဘူ်း”
ထိအ
ု ချိနတွင ခေပဝ်းပဝ်းဆမ ကန်းေုပလွသ တစခု ေျြို့လင
ွ လာ၏။
ဲ့ ေုပလွသ၏ အဓိေပါယကို
သိလက
ို ပသာ နာ်းလက တအတဩခဖင ဲ့ မတတေထရေလိက
ု သည။ ပကွြို့လမ
ူ ျိ ်းတိ၏
ု ဲ့ စစေွ
စမေခဖစပကကာင်း ပဖာကျြူ်းသညဲ့ ပတ်းသွာ်း။
ထိစ
ု ဉ် မဏ္ဍေထိေဆ်းု တွင ထိင
ု ပနသာ..ဟသာဝတ တေမ်းတစဉ်းမာ မျကလ်းု ကက်း ခေြူ်းမေ်း
စာ်းလကစ ထမင်းဖကရွ ကပေေါ် ပခါင်းစိုကကျသွာ်း၏။
“အမယပလ်း”
ညည်းညြူသနငအတူ
ဲ့ ပနာကထေ တေမ်းတစဉ်းမာ ပခမခေငတွင လူ်းလိမဲ့ပနသည။
သူပရ
ဲ့ ြို့တညဲ့ တညဲ့ တွင ထိင
ု ပနပသာ နာ်းလက အပခခအပနကို နာ်းမလညနိင
ု ေ
ပကကာငကကညဲ့ ပနသည။
“မင်းတိ...မင
ု ဲ့ ်းတိ”ု ဲ့
“ဘာ..ဘာပတွ ခဖစကုနတာလ..ဘာပတွခဖစကုနတာလ”
“ငါကိ
ဲ့ ု ဘာလို အသိ
ဲ့ မပေ်းကကတာလ”
“ဘာ”
“အကိ.ု ...ဒပန နင
ဲ့ လု
ဲ့ ေရေဟာ ပကွြို့ပတွ အတွက အမစကခဖစသွာ်းမေ
သွာ်းမေ..သွာ်းမေ..ငါတိလူ
ု ဲ့ မျိ ်း..ရ တည
ဲ့ ပဆာကခဲ့သမျှ ရို ်းသာ်းမပတွ သွာ်းမေ”
နာ်းလ က သူရူ်းတစပယာကကသ
ဲ့ ို ပအာ
ဲ့ ဟစပနသည။
ုဏဏအိမက နာ်းလ ၏ အနာ်းသို ပရာက
ဲ့ လာမေ်း ေုခု်းကို ဆုေကိင
ု လိက
ု သည။
“ငါနဲ့ မ...နငဘာခဖစပနတာလ..နငက ပကွြို့ပတွရ ဲ့ ဒုတယ
ိ ပခါင်းပဆာင တစပယာက ဆိတ
ု ာလည်း
သတိထာ်းဉ်းပလ”
“ဟုတတယ..ငါက ဒုတယ
ိ ပခါင်းပဆာင...ဒါပေမယဲ့...သစစာတရာ်းကို တနဖို်းမထာ်းတဲ့
ေထမပခါင်းပဆာင အတွက ငါ ဒလိပ
ု ခောပနရတာ...ငါတိက
ု ဲ့ အင်းဝဘုရငရ ဖိဲ့ နေ
ိ မပတွကို
ပတာလနေုနကနရင်း ဒအဆင ဲ့ အထိ ပရာကလာကကတာပလ...စစေွပတွအာ်းလ်းု ကို ငါတို ဲ့
ရို ်းရို ်းသာ်းသာ်းေ တိက
ု ခဲ့ကကတယ...ပအာငခမငခဲ့ကကတယ မဟုတလာ်း...အခုလို ရနသူကို
မိတပဆွပယာငခေ မေ်း အဆိေခတ သတတာမျိ ်းပတာ.ဲ့ .ငါလကမခဘူ်း”
နာ်းလက မဏဏေအခေငသို ထွ
ဲ့ ကသွာ်းမေ်း ခမင်းကို ဒ်းု စိုင်းကာ အပဝ်းသို ထွ
ဲ့ ကခွာသွာ်းသည။
ပမာငနမနစဉ်း၏ ေဋိေကခကို ကကညဲ့ ပနသာ ပရွှေပတာငစာ်းမင်းသာ်း ထသို ဲ့ ုဏဏအိမက
ပလျှာကသွာ်းသည။
“အင်း..ရေါတယ...ကျ ေတိအပနအထာ်းန
ု ဲ့ ရန
ဲ့ သူရ အင
ဲ့ အာ်းကို ဒလိေ
ု ရိ ယာယန ဲ့
ဖဲ့ယရ
ူ မယဆိတ
ု ာကို သူနာ်းမလညပသ်းလို ခဖစ
ဲ့ မာေါ..ပနာကလည်း ဒလိေ
ု ရိ ယာယပတွ
ဆကသ်းု ရဉ်းမာမို..သူ
ဲ့ နာ်းလည
ဲ့ ပအာင ရင်းခေထာ်းဖိုပတာ
ဲ့ လဲ့ မ
ို ယ.. ုဏဏအိမ..ဒါန.ဲ့ အခု...သူ
ဘယထွကသွာ်းတာလ”
“အုတဖိုပတာငပခခက ကျ ေတို ဲ့ ာတိရွာမာ သူသမ
ဲ့ ်းပလ်း ရိ တယပလ....ကျ ေကို
စိတအလိမ
ု ကျတိင
ု ်း..သူသမ
ဲ့ ်းနအတူ
ဲ့ တလကိ်းု သတင်းသွာ်းပနတတတယ..စိတပကာကပခေပတာဲ့
ခေနလာမာေါ”
***
ကပမဘာ တိင
ု ်း၏ ခဖြူလွှေလွှေအလတရာ်း။ ရာမညတိင
ု ်း၏ စိမ်းဝင်းစိုလဲ့ပသာအလတရာ်း။
ထိအ
ု လတရာ်းနစခုခဖစပသာ ခမတထာ်းသရိ နင ဲ့ ခငပထာမိ ကာ်း မျကနာချင်းဆိင
ု မိကကမေ။
သူတန
ို ဲ့ စဉ်းပဘ်းတွငပတာဲ့ လူညိ ကကမ်းအညာသာ်းကက်း ငတွနနင ဲ့ ပရွှေကကြူ။
“ခငဗျာ်းအကိက
ု ရငဘုရငခဖစပနမေပနာ..ကိပ
ု ရွှေကကြူ...ဒကိစစကရငဘုရငကို လိမညာဖု်းကွယရတဲ့
ကိစစ...သူသာသိသာွ ်းရင...ခငဗျာ်းက သူည
ဲ့ မို သက
ဲ့ သာမယ..ကျ ေက ပခါင်းနကိ
ဲ့ ယ
ု အိ်းု စာ်းကွမာ”
“မမက မပေါမေါ်းကက
ဲ့ ်းန...ည
ဲ့ မလည်း ဝိုင်းကူလေ
ု ပေ်းေါမယ
ဲ့ ”
“ စကာ်းနည်းနည်းပလာကပခောေါရပစဥ်း...ခငခင”
ခမတထာ်းသရိ က သူတအခဖစ
ို ဲ့ ကို မသိပယာငပဆာငကာ အခန်းတွင်း ဝငသွာ်းသည။
“ခုန ဘယလို ပခေါ်လက
ို တယ”
“အဒ
ဲ့ လိလ
ု ည်း...မဟုတရေါဘူ်း..ခငခငရယ..ခငခငမကကိ ကရင...ခငခငလို မပခေါ်
ဲ့ ေါဘူ်း
ဒါပေမယဲ့..ခငခငလို အရမ
ဲ့ ်းပခေါ်ချငပနလိ”ု ဲ့
“ပနေါဉ်း..ခငခင ဆိတ
ု ာ....သမ်းရည်းစာ်းခဖစမ ပခေါ် ကကရတာပလ..ပတာန ကျွန
ဲ့ မက ဘာမိုလိ
ဲ့ ”ု ဲ့
“ဟင..ဟုတလာ်း..ခငခင..ဟိပ
ု ကာင..ငအိ်းု က အဒ
ဲ့ လိပ
ု ခေါ်လက
ို ရင ခငခငကကိ ကမာေ
ဆိလ
ု ..ပခေါ်
ို ဲ့ မိတာ..ဟိ.ု .ကျ ေ...ခငခငကိ
ဲ့ ု အဒ
ဲ့ သပဘာန ခင
ဲ့ ခငလို ပခေါ်
ဲ့ တာမဟုတ”
ကိယ
ု ဝနပဆာင ခမတထာ်းသရိ အိမပေေါ်အတကအဆင်းမျာ်းတွင သ်းု သညဲ့ ပတာငပဝ်းကက်းက
ပရွှေကကြူလကထတွင ေါလာခခင်းခဖစသည။ ခငပထာမိ က ပရွှေကကြူ၏ ဓါ်းကို ကမ်းပေ်းလိက
ု သည။
ပရွှေကကြူက ပခါင်းကိင
ု မေ
ု ဲ့ ်း ပတာငပဝ်းကို ကမ်းပေ်း၏။
“စစထွကခေနလာရငလည်း..ဒအိမကို လာလညဉ်း..ခငခငကိ
ဲ့ ု ေစမထာ်းေါန”ဲ့
ခငပထာမိ က နတခမ်းပလ်းကိက
ု ကာပခောမေ်း ပခေ်းထွကသွာ်းသည။ ပရွှေကကြူ မာ
မတတေရေလျက ခေ ်းခေ ်းကက်း။
“ငါလူ
ဲ့ ..ပဟဲ့..ဒမယ..ငါလူ
ဲ့ ”
ငတွနက ေုခု်းေုတလိက
ု မ ပရွှေကကြူ သတိခေနဝငလာသည။
“အသ
ဲ့ ဟာ ပခောခေချငလိ....ခင
ု ဲ့ ဗျာ်းကို ပစာငပနတာ..ကိ
ဲ့ ပ ု ရွှေကကြူ..ခငဗျာ်းတိက
ု ဲ့
အကကညစိုကပနတာ မမေ်းမစ်းနိင
ု ခဖစပနလိ”ု ဲ့
“ခငဗျာ်းအပနန ခင
ဲ့ ပထာမိကို မုဆ်းု ိ ဖိုမာေ တသကလ်းု ထာ်းမာလာ်း..ဒါမမဟုတ
မခဖစခဖစတန
ဲ့ ည်းန...အင
ဲ့ ်းဝကိခု ဖစခဖစ၊ ဟသာဝတကိခု ဖစခဖစ ခေနေိုပေ်းမ
ဲ့ ာလာ်း..အဒ
ဲ့ ါ ကို
ကျ ေသိချငတယ”
“ကျ ေစိတအရဆိရ
ု ငပတာ.ဲ့ .တသကလ်းု ပခေါ်ထာ်းချငတာပေါဗျာ..ဒါပေမယဲ့
ဲ့ ...သူလည်း သူ ဲ့ ာတိ၊
သူအပဖ ရိ တာကို ခေနချငမာပေါ”ဲ့
“အင်း..အဒ
ဲ့ ါကို ကျ ေပခောတာေ...အခုချိနမာ မုဆ်းု ိ ဖိုဟာ ဟသာဝတန စစ
ဲ့ ဆိုငပနရတာ
ဟသာဝတ စစသူကက်း တစပယာကရ သမ
ဲ့ ်းက မုဆ်းု ိ ဖိုရွာထ ခို်းပကကာငခို်းဝက
ရိ ပနတာ...မုဆ်းု ိ ဖိုအတွကပရာ...သူအတွ
ဲ့ ကေါ အနတရာယဗျ”
“အင်း..ခငဗျာ်းကပတာဲ့ ချစတမ
ဲ့ ျကစိန ကကညဲ့
ဲ့ တာကို်းဗျ...ဒါပေမယဲ့..ကျနတသ
ဲ့ ပ
ူ တွက ဒလို
ခမငကကဉ်းမ..မပတာတဆမျာ်း..ဟသာဝတတေပတွန တိ
ဲ့ က
ု ကကမေ်း ကျ ေတို အပရ်းနိ
ဲ့ မဲ့သွာ်းခဲ့သည
ရိ ပသာ... တေထ သူလျှိ ဒလန ေါပနတယဆိမု ေ်း သသယ ဝငလာတအ
ဲ့ ခါကျ..ခငပထာမိ အပေေါ်
အကုန ေုကျလာနိင
ု တယ..အဒ
ဲ့ ါကိပ
ု တာဲ့ သတိထာ်းသငတယ
ဲ့ ..ကိပ
ု ရွှေကကြူ”
ပရွှေကကြူက သကခေင်းကို ပလ်းတွစွာ ချလိက
ု သည။
“အင်း...ကျ ေ..သူကိ
ဲ့ ု ခေနေိုပေ်းမ
ဲ့ ာေါ..ဗိုလတွန”
“မေူေါန..ကျ
ဲ့ ေလည်း အခမနဆ်းု နည်းလမ်းရာမေ်း ကူညပေ်းေါမယ..ပနာကတစခုက...အခုလို
ကျ ေပခောရတာက..မိန်းကပလ်းကို ခမတထာ်းသရိ န အတူ
ဲ့ တူ မထာ်းချငလို မဟု
ဲ့ တဘူ်းပနာ
ခမတထာ်းသရိ ကိယ
ု တိင
ု လည်း မကကာခင...လကထေချင လကထေရပတာမ
ဲ့ ာမို”ဲ့
ငတွနက ပခါင်းခါလိက
ု သည။
“မဟုတဘူ်း”
“ဘာ..ဘယလိ.ု .ဘာလဗျ..ခငဗျာ်းဟာက...ဒမယ..ခမတထာ်းသရိ န ခင
ဲ့ ဗျာ်းန တချိ
ဲ့ နကျရင
ယူကကမယဆိတ
ု ာမျိ ်းကို တရွ ာလ်းု က သိထာ်းကကတာဗျ..ဘယဲ့နယဲ့..ကျ ေအကိက
ု ..ေါလာရတာလ”
“ဒကိစစကို ကိပ
ု အာငပ ယျန ကျ
ဲ့ ေမေ်းရင ခငဗျာ်းအရင သိတာေ ကိပ
ု ရွှေကကြူ
ကျ ေရင်းခေမယ...ခမတထာ်းသရိ ဗိုကထမာ ရိ ပနတဲ့ ကပလ်းက....အင်းဝဘုရငရ ပသွ
ဲ့ ်းဗျ
ရငဘုရငမျိ
ဲ့ ်းဆက...အခုချိနက နယေယတိင
ု ်းမာ ရငဘုရငပလာင်းပတွ၊ ရငဘုရငခဖစဖို ဲ့
အာ်းထုတပနသူပတွ စစမေိ ငပန ကကတက
ဲ့ ာလ...ဒအချိနမျိ ်းမာ အရင ရငဘုရငပဟာင်းရ ဲ့
ပသွ်းေါတဲ့ ကပလ်းတစပယာကဟာ ဘယပလာကအနတရာယကက်းတယမတလ... တကယလိမျာ်း
ု ဲ့
ပမွ်းလာတဲ့ ကပလ်းဟာ..ပယာကျာ်းပလ်းဆိရ
ု ငပတာ.ဲ့ .. ကပလ်းအတွက ပဘ်းအကင်းဆ်းု
အလုေကို လုေကကရလိမဲ့မယ.... ကပလ်းပဘ်းကင်းဖိုရာက
ဲ့ သူအပမဟာ
ဲ့ အပလာင်းဘုရာ်းရ မိဲ့ ဖုရာ်း
ခဖစပနမသာ ပဘ်းကင်းမာ..မဟုတလာ်း”
“ခငဗျာ်းတို မိ
ဲ့ န်းကပလ်းအပေေါ် မတရာ်းဘူ်း..ဗိုလတွန..ခငဗျာ်းတိလု
ု ဲ့ ေပနတာ
ဘာအဓိေပါယမမရိ ဘ်းူ ...မိ န်းကပလ်းတစပယာကရ ဘဝကိ
ဲ့ ု ခငဗျာ်းတိက
ု ဲ့ စစေွတစေွလို
တွကချကဗျြူဟာခင်းကစာ်းပနကကတာေဗျ..ထွ”
***
အခန်း (၁၁)
“စပကာဝ
ဲ့ စက အပကာင်းစာ်းတစလ်းု ပလာကမျာ်း ရနိင
ု မလာ်းဗျာ”
“ကျွနမက ကုနသညပနာ...ဝစကလိခ
ု ျငရင..ေိုကဆပေ်းမာပတာဲ့ ရမယ ဟသာဝတ
ဥေရာ ာလိမ
ု ျိ ်း အပမွှေ်းေွ ပခွ်းတစပကာငပေ်းရု န ဆိ
ဲ့ ေကမ်းမာ ကုနတိက
ု ဖွငခွ
ဲ့ ငမျိ
ဲ့ ်း ပေ်းမာပတာဲ့
မဟုတဘူ်း”
လွ ာစ
ဲ့ ကာ်းပကကာင ဲ့ လာဗ်း က ဟကဟကေကေက ရယလိက
ု ၏။
“ဒလို ထကထကခမကခမကပခောဟနဆိဟ
ု နပတွပကကာငလည
ဲ့ ်း ေွနဒချယရက မွနစယာမလေစ
တစပယာက တသသ ခဖစပနတာကိ်းု ဗျ..ဟ..ဟ”
“ဒကိလ
ု ာတာ..ကျွနမကို ချ်းမွမ်းခ ဖွငဖိ
ဲ့ ုသက
ဲ့ သကပတာဲ့ မဟုတပလာက ေါဘူ်းပနာ
မွနစယာလာဗ်း”
“ဟုတေါတယဗျာ...ကိစစရိ လေါ..ကျ
ို ဲ့ ေ ဒမာ ခဏထိင
ု မယပနာ”
“က....ကျွနမဆ မလာစဖူ်း..ဘာကိစစမျာ်းလ..မွနစယာ”
“ကျ ေကို မွနစယာဘရူ န ို က လွှေတလိက
ု တာေါ.... ဘရူ န ို က လွ ာ န ညစာစာ်းရင
ဲ့ ်း
တိင
ု ေငစရာပတွ ရိ လေါတ
ို ဲ့ ”ဲ့
လွ ာက ခေ ်းလိက
ု သည။
“ဘာခဖစကကခေနမေလ”
“ဟုတတယ...အဒ
ဲ့ ကိစစမာ ဥေရာ ာ က မုဆ်းု ိ ဖိုကို အမေ်းတိက
ု ဖို ခေင
ဲ့ သစစစဗာရတေကူန ဲ့
လကနကပတွ ထေလိခ
ု ျငပနတယ...ဒကိစစကို ဘရူ နလ
ို ည်း ေွနဒချယရကို စာေိုမေ
ဲ့ ်း
ကကိ ်းစာ်းကကညဲ့ ေါပသ်းတယ..ဒါပေမယဲ့..ေွနဒချယရမာလည်း ဘုရငခချ ေဒူေပလ န ခေင
ဲ့ သစ
အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ ရု ်းချ ေကကာ်း ခေဿနာပတွခဖစပနတယ...ဒူေပလက ဟသာဝတစစေွထမာ
ဝငပရာကရင်းန်း ခမ ေနချငပေမယဲ့..ကုမပဏက သပဘာမတူဘ်းူ ...အခုဆု ိ ဥပရာေမာလည်း
ခေငသစအပနန ပနာက
ဲ့ ထေစစေွကက်း တစေွကို စတငမယဲ့ အလာ်းအလာပတွ ရိ ပနတယ
ဒလိအ
ု ချိနမျိ ်းမာ မလိအ
ု ေေန..ဒ
ဲ့ မုတတမ ကမ်းပခခမမိ ြို့ပတွဆကို လူ၊ လကနကဘာမ
မပေ်းချငဘူ်းတ”ဲ့
“အ ဘလေ
ိ ကိလ
ု ာ်း”
“သူတို ဘာပတွ
ဲ့ ပဆွ်းပနွ်းကကတယဆိတ
ု ာပရာ..သိလာ်း”
“အဒ
ဲ့ ါပတာ.ဲ့ .ကျ ေတို စ
ဲ့ ုစမ်းဆေါေ..ဘရူ နက
ို လွ ာကို အကူအညပတာင်းချငတာက...ဟသာဝတန ဲ့
ခေငသစဟာ တရာ်းဝငစာချ ေ ချ ေဆိထ
ု ာ်းကကတာ ခဖစတယ...ဒကိစစမာလည်း လွ ာန ဲ့
ကို ာနပကာတ
ဲ့ က
ို ဲ့ အဓိက ေါဝငခဲ့တသ
ဲ့ ေ
ူ .. အခု က ခေငသစဟာ ဟသာဝတကို မကူညချငတာ
မဟုတဘူ်း...အခကအခပတွနည်းနည်းရိ ပနလို အချိ
ဲ့ နအနည်းငယ ပစာငပေ်း
ဲ့ ပစချငတာေါေ
ဒလိမ
ု မဟုတေ...ဟသာဝတ ဥေရာ ာအပနန ခေင
ဲ့ သစရ ရန
ဲ့ သူ အ ဘလေ
ိ ပတွဆက
အကူအညယူမေ်း...အ ဘလေ
ိ ကိေ
ု ါ ဒပခမပေေါ်မာ ပနရာပေ်းမယ ဆိရ
ု ငပတာ.ဲ့ ..ခေငသစ ဟသာဝတ
နစနိင
ု င မဟာမိတဆကဆပရ်းဟာ..မကကာခငဆ်းု ခန်းတိင
ု သွာ်းမာကို ဘရူ နက
ို
မခဖစပစချငဘူ်း..အဒ
ဲ့ ကိစစ...လွ ာန အပသ်းစိ
ဲ့ တပဆွ်းပနွ်းမေ်း...ဗညာ်းဒလဘုရငဆ
ဝငခွငရဖိ
ဲ့ ုအတွ
ဲ့ ကေါ”
လွ ာ က အချိနအတနကကာ စဉ််းစာ်းပနသည။
“ဘာလ....ဘုရင န ဉေရာ
ဲ့ ာကကာ်းထ မာ ကျွနမကို ဓါ်းစာခအပနန ထိ
ဲ့ ်းု ထညဲ့ ပတာမ
ဲ့ ယပေါပလ”
ဲ့
လွ ာက သူမ၏ ခနဓာကိယ
ု တွင အမမပဆာငထာ်းပသာ ဆငစွယရို ်းတေေစစတို ကို ထုတကာ
စာ်းေွပေေါ် တငလိက
ု သည။
***
မ်းပရာငပအာကတွင ဘရူ န၏
ို မျကနာမာ အမာရွ တကက်းက အထင်းသာ်း။ ဘရူ နိက
ု
အသာ်းတစဖဲ့ကို လ်းလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ အသာ်းကို ခကရင်းခဖင ဲ့ ထိ်းု ထာ်းရင်းမ ဝိုငကို တင ု
ငလ
ု က
ို ၏။
“သစထုတလုေခွင...တွ
ဲ့ ပတ်းဘကက သစပတာပတွဆကပန သစထုတလုေခွင..အ
ဲ့ ဒဲ့ ါကို
ဥေရာ ာက ခွငခေ
ဲ့ လိက
ု တယ...လွ ာ”
“အင်း...ရငလည်း အစေိုင်းက အဒ
ဲ့ ါကို ပတာင်းဖို အခွ
ဲ့ ငအပရ်းရ
ဲ့ ိ တာေ..ရငမ မပတာင်းတာ”
“ခေငသစပတွက အ ဘလေ
ိ ပတွလို ဟိတ
ု တိ ဒတတိ ပတာင်းတတတဲ့ သူပတွမဟုတဘူ်း..လွ ာ..
ဒါပေမယဲ့..ဒအပခခအပနကို ကျ ေစို်းရိ မတယ..ပနာကထေသတင်းတစခုက မဒရေမာရိ တဲ့
အ ဘ လေ
ိ ဘုရငခ ပသာမတပဆာင်းဒါ်း က ဟသာဝတကို လကနကကူညမယဆိမု ေ်း
ရိ ေဖမ်းသဖမ်းပရ်းထာ်းတစ
ဲ့ ာဟာ ဥေရာ ာ လကထမာတ.ဲ့ ...အဒ
ဲ့ အတွကလည်း သနလျငမာ
လကနကစကရု တစခု ပဆာကခွငပေ်းရမယ
ဲ့ ဆိတ
ု ာေါ တေါတည်း ေါလာတယ....ခငဗျာ်းဟာ
ဟသာဝတ ကိယ
ု စာ်းလယအပနန ဘု
ဲ့ ရငခဒူေပလ ဆ ဝငပရာကခဲ့တဲ့ သူမဟုတလာ်း..လွ ာ..ဒကိစစ
ခငဗျာ်း စခဲ့တဲ့ ကိစစမဟုတလာ်း”
“အဒ
ဲ့ ပတာ.ဲ့ ..ကျွနမ ဘာလုေပေ်းရမာလ”
“ကျ ေတိအပနန
ု ဲ့ ဟ
ဲ့ သာဝတန ဆက
ဲ့ ဆပရ်း ပကာင်းတာကို လိခ
ု ျငေါတယ..မေ်းပတာ.ဲ့ .အ ဘ လေ
ိ န ဲ့
ေတသတလိလည
ု ဲ့ ်း.. ဟသာဝတဘကက ကျ ေတိကိ
ု ဲ့ ု ေွငေွ
ဲ့ ငလင
ဲ့ ်းလင်း ဖွငပခောမေ
ဲ့ ်း
လုေပစချငတယ..ဒကိစက
စ ို ဥေရာ ာကို နာ်းချပေ်းနိင
ု သူကပတာ.ဲ့ ..ဗညာ်းဒလဘုရငေ
ရိ ပတာတ
ဲ့ ယ”
“ဘုရငက ကျန်းမာပရ်းမပကာင်းဘူ်းပလ”
“ဟုတတယ...ဘုရငက ဘယသူကိ
ဲ့ မ
ု အပတွြို့မခဘူ်း..အထူ်းသခဖင ဲ့ ကျ ေန ဥေရာ
ဲ့ ာဆကဆပရ်း
အပေေါ် သူစတ
ိ ခုပနတယထငေါတယ..တပလာက ပတွြို့ဆခ
ု ွငပတာင
ဲ့ ်းတအ
ဲ့ ခါ ဥေရာ ာနသာ
ဲ့
ပတွြို့ေါဆိမု ေ်း အပကကာင်းခေနတယ..လွ ာ..ဒပတာ.ဲ့ ..မင်းက ဘုရငမိ
ဲ့ သာ်းစုန ရင
ဲ့ ်းန်းသူခဖစလို ဲ့
ဘုရငဆ
ဲ့ ကို ဒအပကကာင်း ပရာကပအာက ပလျှာကတငပေ်းပစလိေ
ု ါတယ”
“အင်း...သိေခကခတက
ဲ့ စ
ိ စပတာမ
ဲ့ ဟုတေါဘူ်း..ဒါပေမယဲ့...ဒကိစစက.ဥေရာ ာန ကျွန
ဲ့ မကကာ်းမာ
အဖုအထစတစခု ခဖစလာနိင
ု တယမဟုတလာ်း”
ဘရူ နက
ို ပနာကထေ ဝိုငတစခွကကို ငလိ
ဲ့ က
ု သည။
“ခငဗျာ်းအပေေါ် ဥေရာ ာက အပစာကက်းကတည်းက မယကု ကညဘူ်း အင်းဝဘုရငအိမ
ပဆာကလုေပရ်းကိစစမာ ခငဗျာ်းကို ဘုရငက တိက
ု ရို က တာဝနပေ်းထာ်းတာကို သူ
မကကိ ကဘူ်း...ခငဗျာ်းတို သွ
ဲ့ ာ်းလာလေရာ်းမပတွကို ပထာကလမ်းဖို...ကိ
ဲ့ ု ာနပကာဲ့ ကို
ကျ ေပရ ြို့တင သူတာဝနပေ်းခဲ့တယ....ဒပတာ.ဲ့ ..ခငဗျာ်းအပနန သူ
ဲ့ ကိ
ဲ့ ု သတိထာ်းပေ်းေါ....
သူခငဗျာ်းအပေေါ် တခုခုကကစညပနတာရိ ရငလည်း..ကျ ေက ခငဗျာ်းကို အသိပေ်းေါမယ
ဲ့ ..
ကျ ေအတိအချင
ု ဲ့ ်းချင်း ရို င်းေင်းကကတာပေါ”ဲ့
“ကျွနမတို အချင
ဲ့ ်းချင်းတလ
ဲ့ ာ်း.....အဟက”
လွ ာက ခေဟဟ ရယလိက
ု သည။
“သိေလည်းစိတေူမပနေါန...ဒ
ဲ့ တေတထ ကျွနမ ဗညာ်းဒလ ဘုရငကက်းန ပတွ
ဲ့ ြို့ နိင
ု ပအာင လုေမာေါ
တစခုပတာဲ့ ရိ တယ...ရငအတွ
ဲ့ က လုေပေ်းတာ မဟုတဘူ်းပနာ..ဟသာဝတနန်းပတာကက်း
တညမမပရ်းအတွက..ကျွနမ စိတဓာတန ကျွန
ဲ့ မ ကူညပေ်းတာမျိ ်းေါ...ညစာအတွက
ပကျ်း ူ်းတငေါတယ..ကျွနမကို ခွငခေ
ဲ့ ေါဉ်း မွနစယာ”
“မမာပတာေ
ဲ့ ါဘူ်း...သူဟာသူ
ဲ့ ခေငသစသူ ပချာပချာပလ်းပတွန ပေျာ
ဲ့ ပနေါပစ”
လွ ာက မတတေထရေမေ်း ခေနရနခေငလိက
ု သည။
***
လွ ာက ပမ်းလိက
ု သည။ နပဘ်းမ မျကနာစိမ်းဗိုလမ်းကလည်း လွ ာကို ပသချာ အကခတပန၏။
“ပခေ်းတဲ့ သေန
ု ဲ့ ်းက မင်းညမင်းသာ်းလာ်း”
“မဟုတေါဘူ်း..သာမနအရေသာ်းေါေ”
“ဪ..ဒါမျာ်း ဘာအပရ်းကက်းလိလ
ု ဲ့ ...သူမမိဲ့ ြို့သရွူ ဲ့ ာ ခေနချငလို ခဖစ
ဲ့ မာပေါ..ဥေရာ
ဲ့ ာကိယ
ု တိင
ု
စစပဆ်းစရာလိလ
ု လာ်း”
ို ဲ့
“ဒါက ခငဗျာ်းကိစစမဟုတေါဘူ်း..ခငဗျာ်းက ဘယသူလ”
ပ ်းငယဗိုလက ကကာ်းဝငလိက
ု သည။
“သိေတာဝနရိ တာပေါ..လွ
ဲ့ ာ”
ထိစ
ု ဉ်အပနာကမ ထွကပေေါ်လာပသာ အသပကကာင ဲ့ အာ်းလ်းု ပခမခေငတွင ဝေကာ ခစာ်းလိက
ု ကက၏။
ဥေရာ ာဉ်းပအာငခမ က ပဝါယာဉ်ပေေါ်မ ဆင်းလာသည။ လွ ာ က ပခမခေငတွင ဒူ်းပထာကကာ
ခစာ်းလိက
ု ၏။
“အခု ပေျာကသွာ်းတလ
ဲ့ န
ူ ာမညက နနဒပဝ တ.ဲ့ ..မင်း သူကိ
ဲ့ ု သိလာ်း..လွ ာ”
လွ ာက ပခါင်းပမာလ
ဲ့ က
ို သည။
“ခခပတာဝန်း ပဆာကလုေပရ်းမာ ကျွနပတာမျိ ်းမ တာဝနယူ ကွေကတာ မနပေမယဲ့..အင်းဝသာ်း
တစပယာကချင်းစ ကိပ
ု တာ.ဲ့ ..အမညမသိရု ိ ်းေါ”
“ပသချာရလာ်းကွ
ဲ့ ယ....ကျ
ဲ့ ေကိယ
ု တိင
ု ဒကိစစကို စစပဆ်းဖို ဆင
ဲ့ ်းလာရတယဆိတ
ု ာက
အပကကာင်းရိ တယ..လွ ာ.. အရငက ဘုရငမိ
ဲ့ သာ်းစု န အင
ဲ့ ်းဝ က သာမနနန်းတွင်းသာ်း၊ အရေသာ်း
သေန
ု ဲ့ ်းစုကို မေတသကကကဖို ကန
ဲ့ သတ
ဲ့ ထာ်းခဲ့တယ..အခုပတာဲ့ အိမပတာဝန်း ပဆာကလုေပရ်းကို
အပကကာင်းခေမေ်း ကူ်းလူ်းေတသတခွင ဲ့ ခေ တာမ မကကာပသ်းဘူ်း....အင်းဝသာ်းတစပယာကက
ထွကပခေ်းမေတ.ဲ့ ..ဒါက သသယခဖစစရာ မပကာင်းပေဘူ်းလာ်း”
“မနေါ”
“မယမင်းတိလည
ု ဲ့ ်း ပသချာ ရု စုက
ိ ေါ....ကျ ေလူပတွကလည်း အင်းဝဘုရင မိသာ်းစုကို
အမမပစာငကကညဲ့
ဲ့ ပနမာေါ.. ဒကကာ်းထကမ တစခုခုခဖစလိကပတာ
ု ဲ့ .ဲ့ ..မယမင်းတို ေါ
ဲ့ မလွယဘူ်းမတ
မယမင်းနအတူ
ဲ့ ဒကိစစကို စမပနတဲ့ မမိ ြို့ ကက်း မင်းသမ်းကို လည်း သတိပေ်းထာ်းေါ ပဆာကလုေပရ်း
အလုေကလွလိ..တခခာ်းကိ
ု ဲ့ စစပတွမာ အင်းဝသာ်းပတွ န ေါဝင
ဲ့ ေတသကမ မခေ မိ ကကေါပစန”ဲ့
“မနေါ...မို်းလည်းချ ေမေမို..ကျွန
ဲ့ ပတာမကို ခေနခွငခေ
ဲ့ ေါ..ဘုရာ်း”
“နနဒပဝ”
***
“ဘယ..သူ..ပတွ..လ”
“ငပထွ်းငယ ဆကလာ်း....ငါကိ
ဲ့ ု ထူကကစမ်းေါဟ”ဲ့
“ပလျှာက ကက”
“ရထင...ရထင”
“ငါကိ
ဲ့ ု ကကညဲ့ စမ်းေါ...ငါ စစတိက
ု နိင
ု ပသ်းရလာ်း..ပခဖစမ
ဲ့ ်းေါ”
“အခုပတာ.ဲ့ ..မသငပလျာ
ဲ့ ပသ်းပကကာင်းေါ..ဘုရာ်း”
“ကိယ
ု ပတာကက်းဘုရာ်း...ကိယ
ု ပတာကက်းဘုရာ်း”
မင်းကက်းရထငက အလနတကကာ်းထကာ
ဲ့ ပထွ်းပေွြို့လက
ို သည။ အလုေအပကျွ်းခေ ပနသညဲ့
ပမာင်းမငယမျာ်းကလည်း ကိ်းု သိန်းသခငနာ်းတွင ဝိုင်းအသ
ု ာွ ်းကက၏။ မင်းကက်းရထငက
ကိ်းု သိန်းသခင၏ လကမျာ်းကို ဆုေကိင
ု ထာ်းသည။ ကိ်းု သိန်းသခင၏ မျကလ်းု မျာ်းက
မျကရညမျာ်းခဖင ဲ့ ရပဝပန၏။
“စိတထိန်းေါ..ဘုရာ်း..စိတထိန်းေါ”
“ငါကိ
ဲ့ ု ပအာကချပေ်းကက..ဟိမ
ု ာ ငါပနာင
ဲ့ ပတာတန ဘ ပနွမင်းတရာ်းကက်း ကကလာမေ
ဒူ်းတုေရိ ခို်းရမယ...အင်းဝဘုရင ကကလာမေ....အာ်းလု်း အင်းဝပရွှေနန်း ရ အာဏာစက
ဲ့ မာ
ဒူ်းပထာကကကစမ်းပဟဲ့”
***
အခန်း (၁၂)
၁၇၅၂ ပအာကတိဘ
ု ာလ ၁၁ ရက။ နနကအာရု ဏတကချိန။
ထိအ
ု ချိနတွင လူအငအာ်းနည်းေါ်းလပသာ အပရ ြို့ဘကမမိ ြို့တခါ်း ေွငလာသည
ဲ့ ။ အညိ ပရာင
ခမင်းကက်းပေေါ်မာ လူထာွ ်းကက်းတစဉ်းသည လရညတစဖက၊ ဓါ်းလွတတစဖက ကိင
ု လျက
အင်းကကင်းကုန်း ရိ ရာသို ဉ
ဲ့ ်းတညလာ၏။ ပရ ြို့ပခေ်းတေအချိ ြို့ မာ ဝငပရာကထိ်းု ခုတကကပသာလည်း
လူထာွ ်းကက်း၏ ဓါ်းချက၊ လချကပအာကတွင ပသွ်းအလူလ်းူ ခဖစကာ မေိ ကွကုနကကသည။
“အဒ
ဲ့ ါ..ချစညိ ကက်း ထငေ”
“မနေါ..ဒလိမ
ု ျိ ်း တစပယာကတည်းထွကရတာ ချစညိ ကက်းကလွမေ်း တခခာ်းမရိ နင
ို ေါ..ဘုရာ်း”
“ပဖာင်း”
ထိအ
ု ချိနတွင မလမ်းမကမ်းတွင ဝေပနပသာ လကပခဖာငပသနတ
ဲ့ သမာ်း သူရိနပဒဝ ၏
ပသနတသကကာ်းလိက
ု ရသည။
အရိ နခဖင ဲ့ လာပနပသာ ချစညိ ၏ ခမင်းကက်းမာ ပခမကက်းတွင တလိမဲ့ပခါကပကွ်း လကျသွာ်း၏။
“လူကို မထိပလာကဘူ်း..ဘုရာ်း..ခမင်းကိထ
ု သ
ိ ာွ ်းေုေ..ဒတစချကပတာဲ့ ဒပကာငကက်း
ပခါင်းတညဲ့ တညဲ့ ထိပစဲ့ေါမယ.”
“ပဟဲ့...ပတာပတာ.ဲ့ ..မေစရဘူ်း..အဒ
ဲ့ ါ ချစညိ ကွြို့...အပဝ်းက ပသနတန လ
ဲ့ မ်းေစလို ဲ့
ပသရမယဲ့လူမျိ ်း မဟုတဘူ်း”
ထိအ
ု ချိနတွင ချစညိ က မမိ ြို့ ရို ်းအတွင်း ပခေ်းဝငသွာ်းမေ်း ပနာကထေ ခမင်းတစပကာငခဖင ဲ့
ထေထွကလာခေနသည။
“ ွကက်းတလ
ဲ့ ေ
ူ ....သူမမိဲ့ ြို့ပတာငဘကမာ ဒပလာကမ်းပတာကပနတာပတာင..ဒဘကကို
တစပယာကတည်းထွကလာဝတ
ဲ့ ယ....ခမင်းကိေ
ု ထေေစပချ..သူလကျသွာ်းတာန ငါ
ဲ့ ဒင်းဆ ခမင်းန ဲ့
အခေင်းနငမေ်း လကရဖမ်းပချမယ”
“ပဖာင်း”
“ေါေါတယ..ဘုရာ်း”
သိပသာ
ု ဲ့ ထိအ
ု ချိနတွငေင ခငဉ်းပတာငဘကခခမ်းသို ထိ
ဲ့ ်းု ပဖာကပနပသာ မုဆ်းု ိ ဖိုခမင်းတေမျာ်းမာ
ကစဉဲ့ကလျာ်းခဖင ဲ့ အပရ ြို့ဘကသို ဆု
ဲ့ တပခေ်းလာကကသညကို ခမငလိက
ု ရသည။ ချစညိ က
မမိ ြို့တခါ်းတွင အသငရ
ဲ့ ိ ပနပသာ ပနာကထေ ခမင်းတစစ်းပေေါ် တကခွကာ...ပခေ်းလာကကပသာ
မုဆ်းုိ ဖိုအစုမျာ်းကို လိက
ု လထိ်းု ခုတပတာ၏
ဲ့ ။
“ပနာငပတာကက်း ကျသွာ်းမေ..ဘုရာ်း...ကျသွာ်းေါမေ”
“ဟာ”
“ကိယ
ု ပတာကက်းဘုရာ်း..တေပတွက.ို ...ဆုတမိ န ပေ်းေါ..ဘု
ဲ့ ရာ်း..ဆုတမိနပေ်းေါ”
ဲ့
“နငတို ဆု
ဲ့ တပချ...ဟိမ
ု ာ ပရ ြို့ဆ်းု ကလာတာ ချစညိ ကက်းမဟုတလာ်း သင်းလည်း..ချစညိ ..ငါလည်း
ပအာငပ ယျ..တစပယာကချင်း ပတွြို့ ကကတာပေါ”ဲ့
ပရ ြို့ဆ်းု မ အနနငအခဖြူကျာ်း
ဲ့ ခမင်းစိုင်းပလျှာခဖြူကို စ်းလာသညဲ့ ချစညိ က သူတေ
ဲ့ မျာ်းကို ရေရန
အမိနပေ်းလိ
ဲ့ က ု ၏။ ထိပနာက
ု ဲ့ သူတစဉ်းတည်းသာ ပအာငပ ယျ ဆသို ဓါ်းဝင
ဲ့ လျက
ဲ့ ခမင်းကို
အခေင်းနငလာသည။
ထိပနာက
ု ဲ့ ခမင်းကို ခေနလညဲ့ မေ်း ဆုတခွာသွာ်းပတာဲ့သည။
***
“ဒါနမျာ်း...သူ
ဲ့ က ဘာလို ခမည
ဲ့ ်းပတာဆ မခိုဝငရတာေါလိမဲ့”
ပမာငပလာကက ဝငပလျှာကလိက
ု သည။ ပအာငပ ယျက ပခါင်းညိတမေ်း ခေ ်းလိက
ု ၏။
“သာ်းပတာကက်းက ငယပသ်းလိေါ..ပဟာ
ု ဲ့ ဒဲ့ က မငဉ
ဲ့ ်းရ်း ပမာငပကာင်းတိ၊ု ဲ့
ဗိုလတွနတိ၊မင
ု ဲ့ ပယာက
ဲ့ ဖပတာ ပမာငသာ တိဆိ
ု ဲ့ ု ချစညိ ကက်း ဘာပကကာင ဲ့ ခမည်းပတာန ဲ့
မေူ်းပေါင်းရလဆိတ
ု ာကို သိကကမယထငတယ..တကယလို ခမည
ဲ့ ်းပတာလည်း
သူပနရာမ
ဲ့ ာသာဆိ.ု ..ဘယပတာမ
ဲ့ ပအာကကျိ ြို့ မ မဟုတဘူ်း.အချင်းချင်းထာ်းတ.ဲ့ ပလ်းစာ်းမ
ကပလ်းစာ်းမ..မာန က မာန သကသကစေ..သာ်းပတာ.. ဒါပကကာင ဲ့ လာမယဲ့ လာမယဲ့
လဆန်းရစရကပနမဲ့ ာ ခငဉ်းတေကို မုဆ်းု ိ ဖိုမာ ရိ သမျှ တေအငအာ်းအကုနစုမေ်း အမေ်းတိက
ု မယ..
ပနာကဆုတသူတေမ်းမနသမျှ ကွေခရမယ..ချစညိ တို သာ်းအဖပတွ
ဲ့ ကို ရငဆိင
ု ပတွြို့ရင
မသတရ...အရငသာဖမ်းမေ်း ငါထ
ဲ့ ဆကကကပစ”
***
“ပငွခွနဝန ဗိုလမင်းဗညာ်းအရိ နမ
ဒ ာ အာ်း ကျွနေ
ု ပမာငချစညိ ကကာ်းပရာကလိက
ု သည။
မုဆ်းုိ ဖိုမ ငပအာငပ ယျငယ၏ တေမျာ်းသည ခငဉ်းတေကို အကကိမကကိမလာပရာကလုေကကတိင
ု ်း
မပေါကပခမာကကကသညကို ဗိုလမင်းသိမေ်းခဖစေါသည။
သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း..ခငဉ်းမ အေ အခခာ်းပသာ ခတေမျာ်းကိသ
ု မ
ိ ်းေိုကနိင
ု ခဲ့သခဖင ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းတိမ
ု ဲ့ ာ
စိတဓာတအာ်း တကကကလျကရိ ပနေါပသ်းသည။ မကကာမတွင သင်းတိတသိ
ု ဲ့ က
ု
စစအာ်းခဖညဲ့ တင်းမေ်း ခေနလညလုေကကလာေါက စစပခါင်းကကိမ်းလမေခဖစပသာ ခငဉ်းသာ်းတိချည
ု ဲ့ ်း
ခနိင
ု မညမထငေါ။
***
၁၇၅၂ ပအာကတိဘ
ု ာ ၁၅ ရက။ နနက ၂ နာရ။
“အပနာကပတာငတခါ်းကိေ
ု သူတ ို ဖိ
ဲ့ တက
ို ပနတယ..ရိ သမျှ လူ...အပေေါ်တကမေ်း စ်းခကက”
ထိအ
ု ချိနတွင စညသာမင်းကက်း ဉ်းစည်းစိမ နင ဲ့ လကပရွ ်းစင လူနစဆယမာ အငအာ်းနည်းပသာ
ပခမာကဖကတခါ်းနာ်းသို ချဉ််းကေ
ဲ့ လာကကသည။ ထိပနာက
ု ဲ့ အသငေါလာပသာ
ဲ့
ယမ်းထညဲ့ ထာ်းသညဲ့ ဝါ်းကျညပတာကမျာ်းကို မ်းရိ ြို့ပဖာကခွမေ်း ပအာဟစကက၏။
***
“ကိပ
ု ရွှေမဖိ ်းဆိတ
ု ာ ကျ ေ ကိယ
ု တိင
ု မင်းမေိ ငအခဖစန စစ
ဲ့ ကိင
ု ်းမာ နန်းပတာပဆာကပေ်း
ထာ်းခဲ့သေ
ူ ါ... ဒဟသာဝတကို ပရာကကတည်းက သူမဲ့ ာ ဆင်းဆင်းရရ ပနခဲ့ရမေ်းမေ
အခုလည်း..သူပနာက
ဲ့ ဆ်းု အချိနမာ.. ပလာငတိက
ု ၊ ပရွှေေိန်းချေျဉ်ပခါင်းတလာ်းပတွန ဲ့
လုေပေ်းသငေါတယ
ဲ့ ပလ”
“ဗညာ်းဒလဘုရငရ ပနရာကိ
ဲ့ ဆ ု ကခမယဲ့ အိမပရ ြို့ ဥေရာ ာရ နဲ့ တထွကအမိ နေါ”
ဲ့
“မနကခဖနမနကမာ...ကျ ေတိခွ
ု ဲ့ ငခေ
ဲ့ တအ
ဲ့ တိင
ု ်း..အမေ်းသတသမ ဂ လဖို ပတာင
ဲ့ ်းဆိခ
ု ျငေါတယ
အင်းဝဘုရငမင်းခမတ.. ပနာကတစခုရိ တာက... ဘုရငမင်းခမတဟာ ဟသာဝတရ ဲ့
သေန
ု ဲ့ ်းတစပယာက ခဖစတအ
ဲ့ တွက ပနာကပနာငဘာကိစစမဆို ဟသာဝတက ခွငခေ
ဲ့ ချက
ပအာကမာေ လုေရမယဆိတ
ု ာကိ.ု .သတိထာ်းပေ်းေါ”
ဉေရာ ာ ထွကလာသညမို အင
ဲ့ ်းဝကုန်းပခေါ် အင်းဝအစုသာ်းတိပနထိ
ု ဲ့ င
ု ရာ လမ်းကျဉ််းတစပလျှာက
အာ်းလ်းု က ခော်းခော်းဝေရိ ခို်း ပနကကရ၏။ ပဝါယာဉ်ရိ ရာသို ပရာက
ဲ့ ပသာအခါ အပနာကဘကမ
ခေတိ်းု တိ်းု ပခေါ်သပကကာင ဲ့ ဥေရာ ာ က လညဲ့ ကကညဲ့ လိက
ု သည။ အင်းဝသူတန
ို ဲ့ င ဲ့ ရု ေရညအနည်းငယ
ခခာ်းနာ်းသညဲ့ အမျိ ်းသမ်းနစဉ်း။ တစဉ်းက အသကကက်းရငပနမေ
ဲ့ ခဖစပသာလည်း တစဉ်းက
လမ
ု ေျိ အရွ ယ။
“ဘာမျာ်းလ..မယမင်းတိ”ု ဲ့
“ကျွနပတာမျိ ်းမတိဟာ
ု ဲ့ မဏိေူရမ ဆကသခထာ်းရတဲ့ မင်းသမ်းမျာ်းခဖစေါတယ...ကျွနပတာမျိ ်းမ
က ေုေပါ်းမင်းသမ်း နလာခမ်းေါ...သူကပတာဲ့ ကျွနပတာမျိ ်းရ တူ
ဲ့ မပတာ သျှတတ ရမာလာပခေါ် သျှနသ
ေါ”
“ကျွနပတာမျိ ်းမတိဟာ
ု ဲ့ အခုအချိနမာ အင်းဝဘုရငရ မိဲ့ ဖုရာ်းပခါငကက်းရ အလု
ဲ့ ေအပကျွ်း
အစုအခဖစ ဒအင်းဝကုန်း မာ အငမတနဆင်းရစွာပနပနရေါတယ... အင်းဝဘုရငပဟာင်းရ ဲ့
အိမပတာဝန်းတွင်းမာပတာင ပနခွငမရေါဘူ
ဲ့ ်း... တကယတမ်းက ကျွနပတာမျိ ်းတိဟာ
ု ဲ့
မဏိေူရခေညဲ့ ရင မင်းတိရ
ု ဲ့ သမ
ဲ့ ်းပတာမျာ်းခဖစကကေါတယ...စစသပဘာအရ အင်းဝမင်းဟာ
သေန
ု ဲ့ ်းခဖစလာတအ
ဲ့ ခါ ကျွနပတာမျိ ်းမတိေါ
ု ဲ့ လိက
ု ေါမေ်း သေန
ု ဲ့ ်းအခဖစ ဆင်းရစွာပနကကရေါတယ...
ဟသာဝတထ်းနန်းအပနန...မဏိ
ဲ့ ေူရကသည်းမင်းန ချစ
ဲ့ ကကညပရ်းကို ပရ်းရမေ်း
ကသည်းမင်းသမ်းမျာ်း ခဖစတဲ့ ကျွနပတာမတိကိ
ု ဲ့ လ
ု ည်း ထိက
ု သငတ
ဲ့ ဲ့ အပဆာငအပယာင
အခွငအပရ်းတစ
ဲ့ ချိ ြို့ပေ်းပစချငေါတယ”
“ကျွနပတာမ တို ဆင
ဲ့ ်းရရင်း ပနရအိေရတယ..ဘုရာ.ဲ့ ..အစာပတွကလည်း
မပကာင်းဘူ်း.ကယပေ်းေါ..ဘုရာ”ဲ့
***
“ဟုတတယ..နနဒပဝ ဟာ နန်းသွယရည်းစာ်းမဟုတဘူ်း..မမလွ ာ”
“က..ဘယလိလ
ု မမလွ ာ...နန်းသွယ ဘာလုေတယဆိတ
ု ာ သိသာွ ်းမေဆိပ
ု တာ.ဲ့ ..ဗညာ်းဒလဘုရငဆ
ပလျှာကတငလိက
ု ေါပတာ.ဲ့ ..နန်းသွယလည်း ခမနခမနပသချငလေါမေ”
လွ ာ က ခေ ်းလိက
ု သည။
“မလိေ
ု ါဘူ်း...မင်းသမ်း....ခုန မင်းသမ်းပခောတအ
ဲ့ ထ...နနဒပဝကို ကိ်းု သိန်းသခငဆကို
လွှေတလိက
ု တာ မဟုတလာ်း”
“ဟုတတယပလ”
“ရင”
“အင်းဝက လာတသ
ဲ့ တင်းပတွခဖစတအ
ဲ့ တွက တိကျပသချာေါတယ...ကိ်းု သိန်းသခငက
ပယာနယဘက ေိုနိမဲ့ေိုခမငမ
ဲ့ ာ ဆ်းု ေါ်းသွာ်းခဲ့မေ....သူရဲ့ လက
ဲ့ ရု ်း မင်းကက်းရထင ဟာ မုဆ်းု ိ ဖိုက
ပအာငပ ယျ ဆ သစစာဝငခသွာ်းခဲ့မေ”
“ဒါဆိ.ု ..နန်းသွယတိမ
ု ဲ့ ာ ပမျှာလငချက
ဲ့ မရိ ပတာဘ
ဲ့ ်းူ ပေါ....ဟ
ဲ့ သာဝတသာ်းပတွ ပစာကာ်းသမျှကို
ပသတအ
ဲ့ ထိ ခသွာ်းရပတာမ
ဲ့ ာပေါ”ဲ့
“ဟသာဝတသာ်းပတွက ဘာပတွမျာ်းဘယလိပ
ု စာကာ်းပနကကလိလ
ု ဲ့ ..မင်းသမ်း..အခုလည်း
မင်းသမ်း တိကိ
ု ဲ့ ု ထိက
ု သငတ
ဲ့ ဲ့ အကူအညပတွ ပေ်းပနကကတာေ မဟုတလာ်း
ကျွနပတာမျိ ်းမတိလည
ု ဲ့ ်း ရိ ေါတယပလ”
နန်းသွယစကာ်းပကကာင ဲ့ လွ ာ အဩသွာ်းသည။
“ကသည်းမင်းသမ်းဆိပ
ု တာ.ဲ့ ..နလာခမ်းလာ်း...သူက အသကကက်းပနမေေကိ်းု ”
“ဪ”
“မမလွ ာ က ဟသာဝတဘုရငမိသာ်းစုန နန
ဲ့ ်းတွင်း အဝငအထွကရိ ပနတယဆိပ
ု တာ.ဲ့ .ဒကိစစဟာ
အင်းဝဘုရငရ ဲ့ ုဏသိကာခ ကို ချိ ်းနမ
ိ လိက
ု တယဆိတ
ု ာကို..ဟသာဝတဘုရငဆ ပလျှာကပေ်းလို ဲ့
မရဘူ်းလာ်း”
လွ ာက သကခေင်းချလိုကသည။
“အင်း..ဒလိဆ
ု .ု ိ .နန်းသွယလည်း ဘယပနမဲ့ ာ ကိယ
ု လုေပတာအခဖစ သိမ်းသွင်းခရဉ်းမလ
ပစာငပနကကရ
ဲ့ ု ပေါ....နန
ဲ့ ်းသွယတိဘဝပတွ
ု ဲ့ က ဘာပမျှာလငချက
ဲ့ မ မရိ ကကပတာေ
ဲ့ ါဘူ်း”
“အင်း”
***
အခန်း (၁၃)
၁၇၅၃ ွနလ ၂၁ ။
ပရွှေချကသိပ
ု စတဝင်းအတွင်းမ ခရု သင်းသမျာ်းထွကပေေါ်လာသည။ တညပဆာကမေ်းစ နန်းမမိ ြို့
အပရ ြို့မျကနာ ပရွ ်းပတာယူတခါ်း လကဝဘက ေဟိရ
ု စညကက်းပေေါ်မ စညတ်းသက ရတနာသိင်္ဘ
တစခဖစလ မုဆ်းု ိ ဖို၏ အတွင်းမမိ ြို့ ရို ်း၊ အခေငမမိ ြို့ ရို ်း နစထေအတွင်း ဖုန်းလွှေမ်းသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။
ပအာငပ ယျသည ပရွှေချကသိဘ
ု ရ
ု ာ်းဝန်းအတွင်းမ သကဘန်းနကသာ်း မတတေရေရု ေေွာ်းပတာ
ပရ ြို့တင
ွ ဒူ်းပထာကဝတခေ ပနရာမ ထလိက
ု သည။
သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း ပဒသစွကက်းလွန်းသညဲ့ ပအာငပ ယျက မုဆ်းု ိ ဖိုသည မိမိပအာငပခမ
အစစအမနခဖစသညဲ့ အတွက ထိအ
ု ရေမာေင မမိ ြို့ပတာတညရန ဆ်းု ခဖတခဲ့ခခင်း ခဖစသည။
စာဆိေ
ု ညာရိ မျာ်းခဖစပသာ ငပန၊ ငခမတစ၊ ငထွန်းညိ တို စ
ဲ့ မပေ်းသညဲ့ ထွကပတာမူ ေုစအတိင
ု ်း
ပလ်းဆယပတာသာ်း၊ ငါ်းဆယပတာသာ်း၊ ပသနတကိင
ု အပစာငမျာ်း၊
ဲ့ မင်းညမင်းသာ်း၊ မူ်းမတ၊
စစသူကက်းမျာ်းခဖင ဲ့ ခင်းကျင်းကာ နန်းပတာသစကို ဥကငဖွငလ
ဲ့ စပတာမ
ဲ့ ညခဖစ၏။
ပအာငပ ယျ သည ရထာ်းပတာပေေါ်တင
ွ ထိင
ု လျက ကုန်းပဘာငရတနာသိခဘမမိ ြို့ အသစကို
ကကညဲ့ ရပနသည။ ထူ်းခခာ်းသညဲ့ က ရထာ်းပေေါ်တင
ွ မင်းမိဖုရာ်းနစေါ်းစုညရမညခဖစပသာလည်း
ပအာငပ ယျ တစဉ်းတည်း။
ထိအ
ု ချိနတွင မုဆ်းု ိ ဖို နင ဲ့ ဆနကျင
ဲ့ ဘက စညေုတတရာသို သွ
ဲ့ ာ်းသညဲ့ လည်းလမ်းပေေါ်တင
ွ ခမင်းတစစ်း
အခေင်းနငလာ၏။ ဖုနတပသာပသာတွင ခေသွကသွကပမာင်းပနသညဲ့ ပရ ြို့ မ နွာ်းလည်းကို
အမလိက
ု ပနခခင်းခဖစသည။
“ပဟဲ့..လည်းကို ရေစမ်း....အခုရေစမ်း”
“အမပတာဘုရာ်း...ဟိမ
ု ာ နန်းပတာ ဥကငဖွငေွ
ဲ့ ကျင်းေပတာမ
ဲ့ ာမို..အချိ
ဲ့ နမ
ခေနလိက
ု ခဲ့ပစချငေါတယ..ဘုရာ်း”
“ဟ.ဲ့ ..ငါတို မိ
ဲ့ န်းမမျာ်းက နငတိကိ
ု ဲ့ စစမျာ်းမာ ဘာအပရ်းမျာ်း ေါလိတု
ု ဲ့ န်း”
“မနေါ..ဟိမ
ု ာ မင်းမိဖုရာ်းစုညမသာ ကကညဲ့ လိသင
ု ဲ့ ပတာ
ဲ့ မဲ့ ာပေါ..ဘု
ဲ့ ရာ်း”
“ဟ.ဲ့ ..သူတညပထာငတန
ဲ့ န်း..သူသပဘာ...သူ
ဲ့ ဲ့ ူ မိဖုရာ်းတငမေ်း ပခမှာကေါပစပေါ ဲ့
ကကိ ကတသ
ငါမေါလည်း ခဖစပနတာေပအ..ပဟဲ့..ပမာငစိနင.ု .ပမာင်းပလကွယ..ပနမခမငခင
ဲ့ ..စညေုတတရာဝငမ
ရမယ..ေူက ေူသန”ဲ့
“မင်းတရာ်းကက်းက မာလိက
ု ေါတယ....မိဖုရာ်းပခါငကက်းအရာကို အမပတာမ တစေါ်း
အခခာ်းမထာ်းေါတ.ဲ့ .ဘုရာ်း..ခေနလိက
ု ခဲ့ပစချငေါတယ”
“ငပကာင်း...နငဘု
ဲ့ ရင နငသခင
ဲ့ က သူလေ
ု ချငရာလုေပနတာကို...ငါက ပဘ်းက ထိင
ု ကကညဲ့
မပနနိင
ု ပေါငလိ..ပခောလိ
ု ဲ့ က ု ..ငါသွာ်းမယ..နငဆကလိက
ု လာရင...ငါအဆိ
ဲ့ ်းု မဆိန
ု ..အခု
ဲ့
လညဲ့ ခေနစမ်း”
ထိတ
ု မေိ ငနကတည်းတွငေင ပအာငပ ယျသည ထ်းနန်းတစခုကို စနစတကျ ထူပထာငရန
အင်းဝနန်းတွင်း ေညာရိ မျာ်းနင ဲ့ ကက်းကကေလုေပဆာငကကသည။ ထိအ
ု ထတွင မိဖုရာ်း
တငပခမှာကပရ်း ကိစစမျာ်းေါ ေါရိ လာခဲ့၏။
“မိန်းကပလ်းန ဗိ
ဲ့ ုလတွန ကကာ်း ထာ်းတပ
ဲ့ မတတ ာကို ကျ ေတို အာ်းလ
ဲ့ ်းု သိပနမငကိ
ဲ့ .ု .. ရငက ဘာကိစစ
သိမ်းေိုကချငပနရတာလ...အခု ကျွနမမာလည်း ကိယ
ု ဝနန...ဘာလ
ဲ့ ..ရငက...အပတာကို
တဏာကိစစ ထကသနပနလိလာ်း.”
ု ဲ့
ခငယွန်းစက သ်းု လခနရဲ့ ိ ပနမေခဖစပသာ သူ၏ စူေုေဲ့ ုဗိဲ့ ု ကကို ေုတကာ ပခောလိက
ု သည။
“ပတာစမ်း..ခငယွန်းစ...ဒကိစစက ဗိုလတွနကိယ
ု တိင
ု ေ သပဘာတူထာ်းခဲ့တာ...ဗိုကထက
ကပလ်းဟာ ရငဘုရငပသွ်းခဖစပနတာမို...ငါတိ
ဲ့ က”ု ဲ့
“ကျ ေ..စညေုတတရာခေနမယ...ကိပ
ု အာငပ ယျ.ဒနန်းပတာဆိတ
ု ဟဲ့ ာမျိ ်းမာ ဒါမျိ ်းကိစစပတွန ဲ့
ရေပထွ်းပနရင ကျ ေမပနဘူ်း....ရငလုေချငရာ လုေမေ်းပနခဲ့ပေပတာ.ဲ့ ကျ ေသမ်းပတွန ကျ
ဲ့ ေ
ပတာမာ ဘာေလုေစာ်းရစာ်းရ...ဒတသကခေနမလာဘူ်း”
ထိအ
ု ချိနတွင ငပကာင်း နင ဲ့ စာဆိပ
ု တာငပန တိက
ု ဲ့ အခန်းဝတွင ဒူ်းတုတလျက ဝငလာကကသည။
ပအာငပ ယျက စကာ်းခေနမပခောပတာေ
ဲ့ ..အခန်းတခါ်းကို ေိ တကာ အခေငသို ထွ
ဲ့ ကလိက
ု ၏။
“ဘာအပရ်းကက်းလိလ
ု ဲ့ ..ငပန”
“ပအ်း....ငါသိတယပလ”
“အခါပတာထွကချိနနငအတူ
ဲ့ အတိတနိမိတပဆာငကိစစထ်းူ ရိ လ..လာပရာက
ို ဲ့ ပလျှာကတငတာေါ”
“ဘာမျာ်းလ”
“ ုဏဏအိမရ လက
ဲ့ ရု ်းတေမ်း ခဖစတဲ့ ငနက ဟာ ကိုယပတာခမတထေါ်း သစစာခယူအမထမ်းရန
သူရသူခက (၂၀) နငအတူ
ဲ့ ဖဝါ်းပတာပအာက ပရာကလာပကကာင်းေါ”
“ပဟ...အခု သူဘယမာလ”
“ပခမဒူ်းတခါ်းကပန ဝငလာပနမေခဖစပကကာင်းေါ”
“ပခမနန်းပဆာငအသစမာ ငါကိယ
ု ပတာ လကခပတွမ
ြို့ ယ..အခမ်းအနာ်းခေငဖို လု
ဲ့ ေပတာ”ဲ့
အင်းဝမမိ ြို့။
စစသည တစနစပကျာကကာခဲ့မေ။
“ဟိတ...အမျိ ်းသမ်း..ရေစမ်း...ရေစမ်း”
မ်းပသွ်းတိက
ု ဆိေရိ ပလပေေါ်မ ခေသွကသွကဆင်းလာပသာ အမျိ ်းသမ်းကို ဟသာဝတ
စစသညမျာ်းက တာ်းလိက
ု ကကသည။ အမျိ ်းသမ်းနငအတူ
ဲ့ အသက ဆယနစဝန်းကျင
မိန်းကပလ်းငယ တစဉ်းလည်း ေါလာ၏။
“ဘယက လာကကသလ”
“အထက ကသာဘကကေါ”
“ဘာလာလုေသလ”
“ကျွနမ မုဆ်းု ိ မေါ...သစပစ်း အပရာင်းအဝယမျာ်း ခေနပကာင်းလာမေဆိလ
ု ..သစ
ို ဲ့ ပစ်းပ ်းပလ်းမျာ်း
စုစမ်းရပအာင လာတာေါ”
“ဘယမလ..သစပစ်းက”
“အခုပတာဲ့ မေါလာပသ်းေါဘူ်း”
“ဟုတရလာ်း...မင
ဲ့ ်းလူပကာင်းဆိတ
ု ာပသချာချငရငပတာ.ဲ့ ...မင်းဆမာ င ာ၊ ရွ ကန
ဘယပလာကေါလ...ဆိတ
ု ာက မူတညတယ..က”
“အမိ ...အမိ ”
“အမိကို ကျ ေတို ဗိ
ဲ့ ုလမင်းက သူဆ
ဲ့ ပခေါ် ခဲ့ဖို ပခောလိ
ဲ့ က ု တယ”
“ရငတို ဗိ
ဲ့ ုလမင်းကဘယသူလ”
“ဗိုလမင်းချစခမပလ...ခုန...ပဝါယာဉ်န ထွ
ဲ့ ကသွာ်းတသ
ဲ့ ”ူ
“ကျွနမက ဘယလိရ
ု မာလ”
“လာေါ.ကျ ေတိမ
ု ဲ့ ာ လည်းယာဉ်ေါတယ...လိက
ု ခဲ့”
***
“ငါ လွ ာ ဆ လာတာ”
“အဒ
ဲ့ ါဆို ဟသာဝတအထိ သွာ်းမယ”
ချစခမက သကခေင်းချလိက
ု သည။
“လွ ာက ဟသာဝတမာဆိပ
ု တာဲ့ ငါလည်း မကူညနိင
ု ဘူ်း..နာ်းလ..အခု ငါကိယ
ု တိင
ု ပတာင
ဒအင်းဝမာ အပခခအပန ကကညဲ့ ပနထိင
ု ပနရတာ..ငါအကိ
ဲ့ ု ကိခ
ု ျစညိ န ငါ
ဲ့ အပဖ
ဲ့ လည်း
ခငဉ်းတိက
ု ေွမာ တေေျကမေ်း ဘယကို ထွကပခေ်းသွာ်းတယမသိဘ်းူ ...ငါအကိ
ဲ့ ရု သာ်းမယာ်းပတွ
ဲ့ ေ
အင်းဝကို ပရာကလာလို ငါ
ဲ့ မဲ့ ာ ပစာငပရ
ဲ့ ာကထာ်းရပသ်းတာ....ဟသာဝတသာ်းပတွကလည်း
အင်းဝမာ ဓါ်းစာခလို ကျနပနတဲ့ ငါကိ
ဲ့ ု ပစာငကကညဲ့
ဲ့ ပနကကတာ......အင်း..တစခုပတာဲ့
ရိ တယ...အင်းဝက လွ ာအိမမာပတာ.ဲ့ .လွ ာရ အမ
ဲ့ ထမ်း ငပလ်းန မယ
ဲ့ ဖူ်း ကျနခဲ့တယ...သူတ ို န
ဲ့ ဲ့
လွ ာကပတာဲ့ အဆကအသွယ ရိ ပကာင်းရိ မာ..မင်းကို ငါ သူတဆ
ို ဲ့ ေိုပေ်းမယ
ဲ့ ”
***
သူတလင
ို ဲ့ မယာ်းအာ်း ခေနစုစည်းခဲ့ပစခဲ့သညဲ့ ပကျ်း ူ်းရင နာ်းလ ကို နစအတနကကာတွင
ခေနပတွြို့လက
ို ရသခဖင ဲ့ ငပလ်းပရာ၊ မယဖူ်းမာ ပေျာရွှေငသွာ်းကကသည။
“အင်း..ဟုတတယ..မယဖူ်း..သူအဖ
ဲ့ ဗိုလမင်းသူရိနပစာကို အမတတရ အပနန မယ
ဲ့ ပစာလိေ
ု ဲ့
ပေ်းထာ်းတာ..ပကွြို့နာမညပတာင မပေ်းခဖစေါဘူ်း”
ဲ့
“ဒါန...လွ ာကို ဘယလို ပတွြို့လရမလ
ို ဲ့ ...ငပလ်း”
“ရငခပမာက ခေနဝတထာ်းေါ...ကိရ
ု ငငပလ်းရယ...ကပလ်းက ပကကာကပနမေ”
“ပအ်းေါကွာ..ပအ်းေါ”
“အင်း...တစခုပတာရ
ဲ့ ိ တယ..ကျ ေတို လင
ဲ့ မယာ်းကို မမလွ ာ ပေ်းသွာ်းတဲ့ တာဝနတစခု
ရိ တယ..အဒ
ဲ့ တာဝန မေ်းရငပတာဲ့ အင်းဝကပန ဟသာဝတကို လိက
ု လာခဲ့ဖို မ
ဲ့ ာထာ်းတယ..ကျ ေတိန
ု ဲ့ ဲ့
အတူသာွ ်းရငပတာ.ဲ့ .ခငဗျာ်း ပဘ်းကင်းမာေ”
“နငတိက
ု ဲ့ ဘာတာဝနလ”
“ဟသာဝတန မု
ဲ့ ဆ်းု ိ ဖို စစေွမာ ဟသာဝတဗိုလချ ေရ သမ
ဲ့ ်း ခငပထာမိ ဆိတ
ု ာက
ပေျာကဆ်းု သွာ်းတယ အဒ
ဲ့ ကိစစ က ခငပထာမိ အသကရငလျက ရိ ပနပသ်းတယ
ဆိရ
ု င..ဟသာဝတကို အပရာကလာမေ်း သတင်းေိုပေ်းဖိ
ဲ့ ုေဲ့ ”
“အဒ
ဲ့ ါက လွ ာန ဘာဆိ
ဲ့ င
ု လိလ
ု ဲ့ ”
“ခငဗျာ်းသူငယချင်းအပကကာင်း ခငဗျာ်းသိမာပေါ...သူ
ဲ့ က သူနမဆိ
ဲ့ င
ု လည်း..သူကည
ူ ချငတာဆို
ကူညတယ..လုေချငတာဆို လုေတာေ..ကျ ေတိကလည
ု ဲ့ ်း သူသပဘာပလ”
ဲ့
“ဟုတေါမေ..ဒါန..အ
ဲ့ ဒ
ဲ့ ခငပထာ လာ်း ဘာလာ်း သူက..စစေွထမာ ပေျာကသွာ်းတာဆိပ
ု တာဲ့
အသကရငနိင
ု ေါမလာ်း”
ဲ့
“အဒ
ဲ့ ါပတာဲ့ ကျ ေတိလည
ု ဲ့ ်းမသိဘ်းူ ...ကျ ေတို လင
ဲ့ မယာ်း..ပနာကရကကျရင..စညေုတတရာဘကကို
အထညလိေ ကုနသညအခဖစန သွ
ဲ့ ာ်းဖိုရဲ့ ိ တယ...စညေုတတရာမာ ခဏပနမေ်း မုဆ်းု ိ ဖိုမာ ခငပထာမိ
အသကရငလျက ရိ မရိ စုစမ်းကကရမာေ..ရိ တယဆိရ
ု ငပတာ.ဲ့ ..ဟသာဝတကိဆ
ု င်းမေ်း ဒအပကကာင်း
သတင်းေိုရမ
ဲ့ ာပေါ”ဲ့
“အမယပလ်း..မလိက
ု ကကေါနဗျာ..ဒ
ဲ့ အိမမာေ စာ်းစရာ အခေညဲ့ အစုန ပနခ
ဲ့ ဲ့ဖို ကျ
ဲ့ ေတို ဲ့
စစဉ်ပေ်းခဲ့ေါမယ
ဲ့ အခေငလည်း မထွကကကေါန...ခင
ဲ့ ဗျာ်းတိသာ်းအမိ
ု ဲ့ ေုစပတွက အင်းဝသာ်းန ဲ့မတူေ
ကွထွကပနလိ..မသကဘ
ု ဲ့ ာခဖစပနကကေါမယ”
***
“ခငမိ လိခ
ု ျငရင..ယူလက
ို ပလကွယ”
ထိအ
ု ချိနတွင အိမပေေါ်သ ို လူ
ဲ့ နစဉ်း တကလာသည။ လကထတွငလည်း သ ငေန်းခခင်းကက်းနစခခင်း
ခဖင။ဲ့
“အမ...”
“နငတို ဘာလာလု
ဲ့ ေကကတာလ”
“ကိရ
ု ငအိ်းု ..မပတွြို့တာပတာငကကာလပေါ...ရ
ဲ့ ငဘုရငပလာင်း ပယာကဖခဖစမေ ဆိပ
ု တာဲ့
တိလူ
ု ဲ့ လည်း...မင်းညမင်းသာ်းေု ဝတေါစာ်းေါပတာ.ဲ့ ..ဒမာ..ပနာ...စစကိင
ု ်းက လာတဲ့
အထညသညတ.ဲ့ .ေန်းေုဆ်းု ိ ပတွ၊ တကျွန်းေုဆ်းု ိ ပတွ လချကပတာ...အာ်းပေ်းသွာ်းကကဉ်းလာ်း”
အခန်း (၁၄)
“ဒက တိအကိ
ု ဲ့ တ
ု ို လာေါ
ဲ့ ရည်းစာ်းအတွက ခဖစခဖစ နမအတွကေ ခဖစခဖစ
လကပဆာင ဝယသွာ်းကကေါလာ်း”
“ပဟဲ့..တိက..ဘယ
ု ဲ့ ဆကသွာ်းဉ်းမာလကွ”
“ဘယသွာ်းရမလ..ပရွှေကကြူရ...ပရွှေကာကို သွာ်းမရမာပေါ....အမ
ဲ့ စညေုတတရာမာ
လာပနပနတာ..အပဖတို သိ
ဲ့ ချငမသိဉ်းမာ....ငါအမအပကကာင
ဲ့ ်း..ငါသိေါတယ...ငါတို ခေန
ဲ့ ပခေါ်လည
သူလက
ို မာမဟုတဘူ်း...သူကိ
ဲ့ ု ပခောလိဆိ
ု ဲ့ လ
ု ရတာ
ို ဲ့ ဆိလ
ု ို အပဖ
ဲ့ ေ ရိ တယ”
“ပအ်း..အဒ
ဲ့ ကျမ ထမင်းစာ်း ကကမယပလကွာ”
“ပနာငကက်းတိ...ပနာင
ု ဲ့ ကက်းတိ....ခဏပနကကေါဉ
ု ဲ့ ်း”
“ကျွနပတာတို လင
ဲ့ မယာ်းလည်း...ပရွှေကာ မာ အထည လိက
ု ပရာင်းချငလိေါ
ု ဲ့
လမ်းမသိလ..ပနာင
ို ဲ့ ကက်းတို န
ဲ့ အတူ
ဲ့ လိက
ု ေါရပစ”
“ဟ..လမ်းမသိရင ပမ်းခမန်းသွာ်းပေါ..စည
ဲ့ ေုတတရာန ပရွှေ
ဲ့ ကာ ဘယပလာကမ ပဝ်းတာလည်း
မဟုတေန”ဲ့
“အကိကု က်းတိရ
ု ဲ့ င...ဒက ေုဝါေိုင်းပလ်းမျာ်း လက လန..ငါ
ဲ့ အကိ
ဲ့ မ
ု ျာ်းကို လကပဆာင ပေ်းချငလိေါ
ု ဲ့
ပရွှေကာမာ နမတိက
ု ဲ့ အသိအကျွမ်းမရိ လပတာ.ဲ့ .ဒစစကာလကက်း မယမ
ု ကကည ခဖစမာလည်း
စို်းေါတယ..အကိကု က်းတိန
ု ဲ့ အတူ
ဲ့ တလ
ူ က
ို လာရင နမတိလည
ု ဲ့ ်း ပဘ်းကင်းမာမိုေါ”
ဲ့
“ပအ်း..ဒလိဆ
ု လ
ု ိ ည်း လိက
ု ခဲ့ကက..ငါတိမ
ု ဲ့ ာပတာဲ့ ခမင်းေါတယ...ညည်းတိမ
ု ဲ့ ာပရာ”
“ကျွနမတိက
ု ဲ့ လည်းနလာကကတာေါ”
ဲ့
“ပအ်း..ဒါဆိ.ု .ဒလမ်းအတိင
ု ်း လည်းကိပ
ု မာင်းမေ်းလိုကလာခဲ့...စညေုတတရာန ပရွှေ
ဲ့ ကာကကာ်းမာ
ထန်းပတာတစခုရိ တယ..အထ
ဲ့ န်းပတာမာ ငါတိပစာင
ု ဲ့ ပနမယ
ဲ့ ...မေ်းရင ပရွှေကာအထိ ညည်းတိကိ
ု ဲ့ ု
ပစာငပခေါ်
ဲ့ သာွ ်းေါမယ
ဲ့ ..ခရ်းက မပဝ်းလေါဘူ်း”
***
“လာကက...ခဏနာ်းကကဉ်း..ကျ ေတိကပတာ
ု ဲ့ ဲ့ ပလ်းခမြူပလာက အသာပလ်းကုနသွာ်းမေ”
ပရွှေကကြူ က ထန်းရညထညဲ့ ထာ်းသညဲ့ ထန်းမုတခွကကို ပခမှာကရင်းမ ပခောလိက
ု သည။
ငပလ်း က သူတရ
ို ဲ့ ိ ရာသို ပလျှာက
ဲ့ လာ၏။
“ပဟ်း..ကိရ
ု င..ခငဗျာ်း မိန်းကပလ်းကိလ
ု ည်း ပခေါ်ချညဗျာ..ထန်းရညချိ ပလ်းဘာပလ်း
အပမာပခဖပသာကရတာေ..ကျ ေတိမျာ်းက
ု ဲ့ ပဟာပ
ဲ့ ဟာရ
ဲ့ မ်းရမ်းလည်း မဟုတေါဘူ်း..ဒက ေငကျ
န ကကက
ဲ့ ပကကာက ပကာင်းသမိုေါ”
ဲ့
သူတို ဝိ
ဲ့ ုင်းဖွြို့ လိက
ု ကကသည။
“ကိရ
ု ငကလည်း ေူကေူသန.ခပမာက
ဲ့ ကက်း ချွတစမ်းေါဗျာ”
“ဖွ်း”
“ဘယဲ့နယဲ့....ကျ ေ..ဉ်းထုေ.ခေနပဆာင်းထာ်းလိက
ု ရမလာ်းဗျ”
“ဆိေ
ု ါပတာဗ
ဲ့ ျာ..ကျ ေနာမည ငပလ်းေါ..ဒါက ကျ ေအိမသာ်း မယဖူ်း”
ထန်းရညတခမြူမာလိက
ု ကကသည။ မယဖူ်းက ကကကပကကာတစကိက
ု စာ်းပနရာမ ထသွာ်း၏။
ထိပနာက
ု ဲ့ အထညစတစစ ကို လည်းပေေါ်မ ယူလာသည။
ဲ့
“ပေ်းမပနန...အလကာ်း အခဖစရိ တသ
ဲ့ ူ မဟုတေါဘူ်း...မုဆ်းု ိ ဖိုေတလည တစနယလ်းု က
မိန်းကပလ်းပတွန မစွ
ဲ့ နလိ...ဟ
ု ဲ့ သာဝတသူနစွဲ့ မလာ်းဆိပ
ု တာလ
ဲ့ ည်း..ပခောရဆိရ
ု က
မဟုတပတာ.ဲ့ .အခုထ ိ ရည်းစာ်းဆိတ
ု ာ ဘာမန်း မသိပသ်းတပ
ဲ့ ကာငေါ..ဟာ်း..ဟာ်း”
“ငအိ်းု ....မင်းမူ်းပနမေလာ်း”
“ဪ..အကိတ
ု က
ို ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းပတွလာ်း”
ပရွှေကကြူ က ခနဓာကိယ
ု ကို မတလိက
ု သည။
“ဟုတတယ...ငါတို မု
ဲ့ ဆ်းု ိ ဖိုသာ်းပတွေ”
“ကကာ်းရတဲ့ သတင်းပတွကပတာခဲ့ ဖင ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုဟာ မမိ ြို့ပတာကက်းအခဖစ တညပထာငလိက
ု မေဆို
စစအငအာ်းပတွန ကျ
ဲ့ ်းပလ်းဘကပလ်းတနန တကယဲ့
ဲ့ မင်းပနခေညလို တညပဆာကထာ်းတာဆို
အကိတ
ု ..အ
ို ဲ့ ဒ
ဲ့ ါ...ဟုတလာ်းဟင”
“မင်းတို ဘယ
ဲ့ သူပတွလ”
“ကျ ေတိ...ရွ
ု ဲ့ ာစဉ်လညဲ့ အထညပရာင်းသူပတွေါလိ..ပခောမေ
ု ဲ့ ်းေါပကာဗျာ”
“ပဟဲ့..မိန်းကပလ်း...စညေုတတရာမာကတည်းက..ငါတိကိ
ု ဲ့ ု လကပဆာငပတွ အတင်းလာပေ်းမေ်း
လာပရာပနလို မင
ဲ့ ်းတိကိ
ု ဲ့ ု မသကဘာခဖစပနတာ..မင်းတို ဘယ
ဲ့ သူပတွလ...အင်းဝက လွှေတလိက
ု တဲ့
ဟသာဝတ သူလျှိ ပတွ မဟုတလာ်း..ပခောစမ်း..မပခောရင...ဒရု ေဆိ်းု ပကာင..လညမမိ ကို
ဓါ်းပဖာကသွာ်းမယပနာ”
“ဒမယ...အကိတ
ု ...န
ို ဲ့ မက အင်းဝသူေါ..လကထမာ လူသတလကနက ကိင
ု ထာ်းလိက
ု ရင
အဒ
ဲ့ ဟာအာ်းကိ်းု န..မခိ
ဲ့ မ်းပခခာကကကတာ..အနိင
ု ကျငကကတာကိ
ဲ့ .ု ..နမပရာ ပဟာဒ
ဲ့ က နမရ လင
ဲ့
ကိရ
ု ငငပလ်းပရာ..လမ
ိ ဲ့ပနပအာင...ခစာ်းခဲ့ကကဖူ်းသူပတွေါ...အဝမမိ ြို့ ပခတပကာင်းစဉ်က
ကိရ
ု ငငပလ်း ပထာငကျပနချိနမာ. နမကိဆ
ု .ု ိ .မမိ ြို့ဝနရု ်းက စာပရ်း အဆငကပတာင
ဲ့ ခေညဲ့ တနဆာ
ဘဝ ပရာကပအာငအထိကို ရကစကခဲ့ကကဖူ်းတယ...အခုပတာဲ့ အဝမမိ ြို့ ကက်းလည်း ေျကခဲ့ရေါမေ
နမတိမ
ု ဲ့ ာ မတတသာလို ဟ
ဲ့ သာဝတသာ်းပတွလကပအာကမပနမေ်း...ရရစာ်းစာ်း ဒဘကနယပတွမာ
စ်းေွာ်းရာပနကကတာေါ..အခုလည်း အပလာင်းဘုရာ်းမင်းပလာင်း က ကုန်းပဘာငပရွှေဘ ို ဆိမု ေ်း
မမိ ြို့ပတာသစ ထူပထာငတယကကာ်းလိ.ကိ
ု ဲ့ ယ
ု လူ
ဲ့ မျိ ်းချင်း..ခိုဝငအာ်းကိ်းု လိရလိ
ု ဲ့ ရ
ု ခငာ်း စုစမ်းမိရု
သကသကေါ...ဒါကိ.ု ..အခုလို ဓါ်းနပထာက
ဲ့ မေ်း သူလျှိ ဒလနယိ်းု စွေခရတယ....နမတိအတွ
ု ဲ့ ကပတာဲ့
အင်းဝ ပခတေျကကက်းကို ကက ခဲ့ရသလိ.ု ပနာကထေပေေါ်ပေါကလာမယဲ့ ကုန်းပဘာင
မုဆ်းုိ ဖိုသာ်းမျာ်း ပခတမာလည်း ဒနယဲ့ လကနကအာ်းကိ်းု နေ
ိ စကခရမယ ဆိရ
ု ငပတာခဲ့ ဖင ဲ့
နမတိလည
ု ဲ့ ်း လူအခဖစကို စိတကုနလေါမေ ....နမတို နဲ့ စပယာကလ်းု ကို သတသာ
သတလိက
ု ေါပတာ”ဲ့
ပရွှေကကြူပရာ...ငအိ်းု ေါ ငိင
ု သွာ်းကကသည။ ငအိ်းု က ဓါ်းကို ဓါ်းအိမထ ခေနသွင်းလိုက၏။ ပရွှေကကြူ
ကမူ ဓါ်းကို ငပလ်း၏ လညမမိ ကို ပထာကမမ ပထာကထာ်း၏။
“ဒမယ....အခုက စစခဖစပနတာ...ငါတိက
ု ဲ့ အဒ
ဲ့ စစေွထ ကိယ
ု တိင
ု ေါဝင တိက
ု ပနရသူပတွ
သတိတစချက လွတတာန...စစ
ဲ့ ေွရအပခဖက
ဲ့ ပခောင်းသွာ်းရု မက...ငါတို တည
ဲ့ ပဆာကခဲ့သမျှပရာ
ငါတို အသက
ဲ့ ပတွေါ မေ်းဆ်းု သွာ်းမာ..အဒ
ဲ့ ါကိလ
ု ည်း ညည်းတိဘက
ု ဲ့ က နာ်းလညပေ်းဉ်း..ညည်းတို ဲ့
ဝငလာတပ
ဲ့ နရာက..စစေွပနရာ..ဒလိပ
ု နရာမျိ ်းမာ မလိအ
ု ေေ အပမ်းအခမန်း မထူရဘူ်း
အပခောအဆို မရရဘူ်း.. သပဘာပေါကရလာ်း”
ဲ့
“ပရွှေကကြူ...သူတလည
ို ဲ့ ်း မသိနာ်းမလညလို ပမ်းလိ
ဲ့ က ု တာ ထငေါတယ...ထာ်းလိက
ု ေါပတာက
ဲ့ ာွ ”
“ဟ..ဘာလဟ...ပရွှေကာကိသ
ု ာွ ်းရဉ်းမယပလ”
“ငါမလိက
ု ပတာဘ
ဲ့ ်းူ ...မင်းဖာသာ မင်းသွာ်းလိက
ု ပတာ”ဲ့
“ဟာ..ဒပကာင ဘာခဖစခေနတာလ”
“ခငပထာမိ ....ငါသူကိ
ဲ့ ု သတိရသွာ်းလိ”ု ဲ့
“ဟင”
“ငါ..သူကိ
ဲ့ ု ဒတစခါပတာဲ့ ရည်းစာ်းစကာ်း ပခောခဖစပအာငပခောမေ်း..သူသပဘာကိ
ဲ့ ု
ပမ်းမယကွာ..မေ်းရင..သူကိ
ဲ့ ု ယူမယ”
“ဟ”
“ရေါတယ..ကျ ေတိေ
ု ဲ့ ရင်းပေ်းလိက
ု ေါမယ
ဲ့ ”
***
ပနာကတစပန။ဲ့ နနကပစာပစာ။
“ပဟ်း..အဒ
ဲ့ မာ...ဘာအပရ်းခဖစလိလ
ု ဲ့ ..ေိ နပကျာ”
“ဒမာ မနကပဝလပဝလင်းက မုဆ်းု ိ ဖိုနာ်း ကေလာတဲ့ လူနစပယာကကို ကင်းေုန်းအဖွြို့က
မိထာ်းလိဗျိ
ု ဲ့ ်း... သူတက
ို ဲ့ ကုနသညပတွလပခောတာေ
ို ဲ့ ...သူလျှိ ပတွထငလို စစ
ဲ့ ပမ်းပနကကတာ”
“ပဟဲ့..အရမ်းပတာမ
ဲ့ လုေကကနဉဲ့ ်းပလ...စစပမ်းစရာရိ ..ပသချာပမ်းခမန်းကက..ဟင”
“မယဖူ်း...မဟုတလာ်း...မယဖူ်း”
“ငါလူ
ဲ့ တို မ
ဲ့ ာ်းကုနပတာမ
ဲ့ ယ...ဒါ အင်းဝက အထညသည မယဖူ်းတို လင
ဲ့ မယာ်းေ..ကျ ေ န ဲ့
သိရင်းစွပတွေါ..ဟုတတယ”
“ဒါဆို ဗိုလတွနလက
ဲ့ ေ အေလိက
ု ပတာမ
ဲ့ ယ...ဗိုလတွနေ ပသချာစစပမ်းမေ်း..မင်းတရာ်းကက်းဆ
အေသင ဲ့ အေပေပတာဗ
ဲ့ ျိ ်း..ကျ ေတိလည
ု ဲ့ ်း ပရ က
ြို့ င်းေုန်း စခန်းပတွဆ သွာ်းစရာရိ ပသ်း”
ငတွန က သူတန
ို ဲ့ စဉ်းကို ကကိ ်းခဖညပေ်းရင်း ပခောလိက
ု သည။
“ဒါဆိက
ု ျ ေတို သွ
ဲ့ ာ်းနငမယ
ဲ့ ..ဗိုလတွန..စိတချမယဗျ”
ညိ သူ နင ဲ့ အဖွြို့ထက
ွ ခွာသွာ်းသည။
မယဖူ်းက သကခေင်းချလိက
ု သည။
“ကျွနမတို မမလွ
ဲ့ ာ ခိုင်းတက
ဲ့ စ
ိ စတစခုအတွက လာကကတာေါ..ကိကု က်းတွန”
“လွ ာ....သူ...ဘာလုေခေနမေလ”
“မုဆ်းုိ ဖိုန ဟ
ဲ့ သာဝတန စစ
ဲ့ ေွမာ ပေျာကပနတဲ့ ခငပထာမိ ဆိတ
ု ဲ့ ဟသာဝတ သူပလ်းကို
ရာခိုင်းလိက
ု တာ..ကိကု က်းတွန”
“အဒ
ဲ့ ါ...သူန ဘာဆိ
ဲ့ င
ု လိလ
ု ဲ့ ”
“မမလွ ာ အပကကာင်းလ..သိသာ်းေ...သူနမဆိ
ဲ့ ုငလည်းေ..ဒုကပ
ခ ရာကပနတဲ့ မိန်းမသာ်းချင်းဆို သူက
အရမ်း ကူညချငတာ..မယဖူ်းတို ဘဝကိ
ဲ့ လ ု ည်း သူေ ကယခဲ့တာေ မဟုတလာ်း”
***
“တကယေ...အဒ
ဲ့ ကပလ်းမပလ်းက..ဒလူကို လကထေလိက
ု ရင..မဏိေူရကို ခေနခွငရမယ
ဲ့ လို ဲ့
ထငပနတာလာ်း..မင်းသမ်းကက်း”
မွနရို ်းရာအတိင
ု ်း သတိသာ်း
ု ဲ့ သတိသမ
ု ဲ့ ်းဘက အခေနအလန လကဘာမျာ်းပရရွ တကာ အပခခအတင
ခမန်းကက၏။ ထိပနာက
ု ဲ့ ဥေရာ ာ ဉ်းပအာငခမနင ဲ့ သျှနသမင်းသမ်းတို နဲ့ စဉ်းယဉ်ထိင
ု ကကသည။
ပခမ ာခမက၊ ေန်း၊ နသာတိ
ဲ့ ု ခေင
ဲ့ ဆငထာ်းသညဲ့ ပရွှေအစစ ဖလာ်းကက်း တစခုအတွင်းသို ဲ့
လကတစဖကစ နစထာ်းကက၏။
ဗညာ်းအရိ နမ
ဒ ာအမတကက်း က မ ဘလာပဆာငနင်း ါထာကို ရွ တဆိမု ေ်းပနာက လကနစစုကို
ထုတပစသည။ သျှနသ၏ လကဖဝါ်းနုနပ
ု လ်း ပေေါ်တင
ွ ဉ်းပအာငခမ၏ လကကကမ်းကက်းကို အုေကာ
ေုဝါခဖင ဲ့ စ်းပေ်း၏။ ထိပနာက
ု ဲ့ ေုဝါကိခု ဖညပေ်းလိက
ု မေ်းပနာက မ ဘလာအိမတကပတာင်း
ကိဖ
ု ွငမေ
ဲ့ ်းပနာက..ထမင်းအုေမျာ်း စရရကို ဖွငကကသည
ဲ့ ။ ထမင်းအုေ တစအုေဖွငတိ
ဲ့ င
ု ်း မဏဏေထမ
ေရိ သတက လကခုေဩဘာတ်းကာ အာ်းပေ်းကက၏။ ထမင်းအုေထမ ထမင်း၊ဟင်း၊ ချိ ချဉ်မျာ်းကို
ပရွှေလငဗန်းတစခုတင
ွ ထညဲ့ ကာ သတိသာ်းန
ု ဲ့ င ဲ့ သတိသမ
ု ဲ့ ်း လကစုစာ်းရနခေငဆငကကသည။
“တိင
ု မျိ ်းနွယ င်းမယအဆက န အင
ဲ့ ်းဝဘုရငရ မိဲ့ ဖုရာ်းပဟာင်း မဏိေူရမင်းသမ်း တိက
ု ဲ့ မွနလို
မ ဘလာပဆာငပနကကတယဆိပ
ု တာ.ဲ့ .ရယစရာပတာဲ့ အပကာင်းသာ်းပနာ”
“ဪ..ဉေရာ ာရ ည
ဲ့ ပတာကိ်းု ...ကကာ်းဖူ်းပနတာ ပတာကဲ့ ကာေါမေ...လူကပ
ို တာဲ့ ကျွနမခဖင ဲ့ အခုမ
ခမငဖူ်းတာေ”
“မယမင်းက ဘယသူလဆိတ
ု ာ မပခဖပသ်းဘူ်းပနာ”
“အင်းဝမင်းသမ်းကိ်းု ....”
“မင်းသမ်းကပရာ....ဟိမ
ု ာ လုေပနတဲ့ မ ဘလာေွထမာ မရိ ေ..ဘာလိ.ကျ
ု ဲ့ ေ နာ်းလာမေ်း စကာ်းပတွ
ပခောပနရတာလ”
“ကျွနမ က စိတမွန်းကကေလာလိေါ...ဒ
ု ဲ့ ကျွန်းေငကက်းပအာက လာပနကျေါ..ကျွနမတိက
ု ဲ့ သေန
ု ဲ့ ်း
အကျဉ််းသာ်းပတွ ဆိပ
ု တာ.ဲ့ ..ဒပအာကမ လာပနရတအ
ဲ့ ခါ....တစခုခု အာ်းကိ်းု ရိ သလို
ခစာ်းရလိ..အမမ
ု ဲ့ လာပနကကေါ...ရငကသာ..ဒပနမဲ့ ဒကျွန်းေငကက်းဆ ပရာကတာ”
“ဪ..အဒ
ဲ့ လိလ
ု ာ်း..ကျ ေက ပလထွင်း ဝါသနာအိ်းု မို..ဒ
ဲ့ ကျွန်းေငကက်းနဆိ
ဲ့ .ု .ပလပကာင်းပကာင်း
တစစ်း ထွင်းလို ရပကာင
ဲ့ ်းေါရ ဆိ
ဲ့ မု ေ်း လာကကညဲ့ ပနမိတာ”
“ဘုရာ်းပရ..ဒကျွန်းေငကက်းကိ်းု ”
“အင်း..ပတာေါပသ်းရပနာ
ဲ့ ....ရငက ရငအကိ
ဲ့ ု ဥေရာ ာကက်းလို စကာ်းပခော ကကမ်းကကမ်း၊ လူ
ကကမ်းကကမ်းကက်း မဟုတေ..ဒလိပ
ု လ်း ပခောတတ ဆိတ
ု တပသ်းလိ”ု ဲ့
နန်းသွယက ပခါင်းပမာက
ဲ့ ာ တခစခစရယသည။ လင င်း မင်းသမ်းပလ်း၏ ခဖြူလွှေလွှေ ေါ်းလေလေ
မိန်းပမာသွာ်း၏။
***
အခန်း (၁၅)
“ကျ ေတိအတွ
ု ဲ့ က အင်းဝစစမျကနာဟာ အရငလို အချိနဆွပနလိမရပတာ
ု ဲ့ ဘဲ့ ်းူ ..အခုဆရ
ုိ င
ရွ ာသူကက်း ပအာငပ ယျရ ပသာင
ဲ့ ်းကျန်းမက အင်းဝနာ်းအထိကို ပရာကလာပနမေ..ဒါပကကာင ဲ့
ကုမပဏအပနန ခဖစ
ဲ့ နိင
ု သမျှ ခမနခမန လကနကပတွကို ေိုပစချင
ဲ့ တာေ”
အ ဘ လေ
ိ အပရ အ
ြို့ န
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ၏ ကိယ
ု စာ်းလယအသစ ပဒ်းဗစဟန်းတာ်း က သူလက
ဲ့ ထမ
စာလိေကို ကိင
ု ကာ ပခါင်းညိတလိက
ု ၏။ ထိစ
ု ာလိေကာ်း အခခာ်းမဟုတ။ သနလျငတွင အ ဘလေ
ိ
အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ အတွက ကုနတိက
ု ပဆာကလုေခွငအမိ
ဲ့ နစာခဖစ
ဲ့ သည။ ထူ်းထူ်းခခာ်းခခာ်း
ခမနမာမျာ်း သ်းု ပလဲ့ရိ သညဲ့ ထန်းရွ ကပေစာနငမဟု
ဲ့ တေ..အပနာကနိင
ု ငသာ်းမျာ်း သ်းု သညဲ့
စကကြူစာရွ ကခဖင ဲ့ အမိ နစာကိ
ဲ့ ု ပရ်းသာ်းထာ်းခခင်းခဖစသည။
ပဒ်းဗစဟန်းတာ၏ ပဘ်းတွငထိင
ု ပနသာ ပသာမတစပတလာ က ကကိ ်းစာ်းေမ်းစာ်း
ပလဲ့ကျငထာ်းသညဲ့
ဲ့ ဗမာစကာ်းခဖင ဲ့ ဉေရာ ာကို လကအုေချကာ ပလျှာကတငလိက
ု သည။
ဥေရာ ာက ပခါင်းညိတလိက
ု သည။
“ပမာငမင်းတို ကု
ဲ့ မပဏစစသာ်းမျာ်းက ပန ပရမဲ့ ာေ ပနကကမာ မဟုတလာ်း
သနလျငဘက ပကျာမလာခဲ့ရင ကျ ေတိဘက
ု ဲ့ က ပခောစရာမရိ ေါဘူ်း..လကနကပတွ ပန ပရကိ
ဲ့ ု
ပရာကရင..ပဟာဒ
ဲ့ က ကျ ေည ဉ်းပဆာငတဲ့ ပရတေန လာသယ
ဲ့ မာေါ
ပဟဲ့..ပအာငစပရာ...အခစာ်းဝငဖို ပခေါ်
ဲ့ ထာ်းရမဟု
ဲ့ တလာ်း..အခု ဝငခိုင်းလိက
ု ပတာ”ဲ့
“အင်း..ပအာငစ တစပယာကနပတာ
ဲ့ ဲ့ ခကတာေ...ဘာပတွမျာ်း အပရ်းတကက်းရိ လို ငါပခေါ်
ဲ့ တာပတာင
မလာနိင
ု ေါလိမဲ့..ကေ
ဲ့ ါပလ...ကို ာနပကာ.ဲ့ ..မငလူ
ဲ့ ပတွကို ပခောေါဉ်း...ဒမို်းကုနတာန ဲ့
လကနကပတွကို ေခူ်းတေပတွအတွက မခဖစခဖစပအာင လုေပေ်းေါလို ပခောလိ
ဲ့ က ု ပချ..ဟုတလာ်း”
“မစစတာပတလာ...သူတပခောတ
ို ဲ့ ထ
ဲ့ က သူကက်းပအာငပ ယျ ဆိတ
ု ဲ့ နာမညကကာ်းလိက
ု တယ...သူက
ဘာလ”
“ပအာငပ ယျေါ”
အ ဘ လေ
ိ အပရ အ
ြို့ န
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ၊ ပန ပရစ ပခေါ် ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းကုနသွယစခန်း၏ တာဝနခ
ပဒ်းဗစဟန်းတာက ထိအ
ု မညကို ထေခါထေခါ ပရရွ တလိက
ု သည။
***
“အိ.ု ..ပကျာကထမ်းပတွ...ဉ်းတိင
ု ဆိင
ု ်းကကိ ်းပလ်းပတွက အစ ေါတာေါလာ်း တယလ
လကရာပခမာက ေါဘိဗျာ”
“နန်းသွယ”
“ဘုရာ်း”
“ကျ ေက ဟသာဝတဘုရငမင်းခမတရ ည
ဲ့ ပတာဗျ”
“အင်း..ဟုတတယပလ”
နန်းသွယက ေုခု်းပေေါ်တင
ွ ရိ ပနပသာ ပအာငစ၏ လကကို သူ၏ ေါ်းခေငပလ်းပစာင်းကာ
ေွတသေလိက
ု သည။ ပအာငစ ရငဘတတို ဒိ
ဲ့ န်းခန ဒိန်းခန ခုနသွာ်း၏။
“ဟသာဝတရ ဘယ
ဲ့ ပနရာမဆိ.ု .သွာ်းနိင
ု ခွငေါတ
ဲ့ .ဲ့ .ခမင်းမ်းမင်းသာ်း ဗညာ်းဒလရ ချိ
ဲ့ တတဆိေပတာ
ကို နန်းသွယ ဆ မကကာခငေိုပေ်းလိ
ဲ့ က ု မယ..အဒ
ဲ့ ချိတတဆိေ ေါလာရင..ဘယသူမ နန်းသွယကို
အတာ်းအဆ်း မရိ ပစရ...ဟုတမေလာ်း..နန်းသွယ”
“သနလျငလည်း သွာ်းလိရေါရ
ု ဲ့ ဗျာ
ဲ့ ဒါပေမယဲ့ အဒ
ဲ့ ချိတတဆိေက..နန်းသွယတစပယာကတည်းသာ
သွာ်းခွငရ
ဲ့ ိ တာပနာ..တခခာ်းအင်းဝသူအင်းဝသာ်းပတွ ပခေါ်လမရဘူ
ို ဲ့ ်း”
“စိတချေါ...နန်းသွယတစပယာကတည်းေသွာ်းမာေါ...မမလွ ာတို သန
ဲ့ လျငသွာ်းကကတအ
ဲ့ ခါ
လိက
ု သွာ်းမာပေါ..သန
ဲ့ လျငက..ကျိ ကပခါကဘုရာ်းကက်းကိသ
ု ာွ ်းမေ်း..နနဒာမင်းသာ်းန ပမွ
ဲ့ ြို့ နွန်း
မင်းသမ်းတို အပကကာင
ဲ့ ်းပလ်းပတွပတွ်းမေ်း..ကိယ
ု ချစတသ
ဲ့ ူ ကျန်းမာေါပစ..ပဘ်းကင်းေါပစ ဆိမု ေ်း
ဆုပတာင်းခွငရတာပေါ
ဲ့ ဲ့ ”
ပအာငစ က ကကညကကညနူ်းနူ်းခေ ်းလိက
ု သည။
“မလိေ
ု ါဘူ်း...နန်းသွယရယ...တစခုပတာ.ဲ့ .ကတိပေ်း..နန်းသွယ”
“ဘာမျာ်းလ”
“ပဟာဒ
ဲ့ ..ဟသာဝတခေညကက်း ေျကစ်းရာေျကစ်းပကကာင်းကိပ
ု တာဲ့ နန်းသွယမကကစည
မပဖာပဆာင ေါဘူ်းလိ..ကတိ
ု ဲ့ ပေ်းေါ”
နန်းသွယက ပခါင်းကိပ
ု မာက
ဲ့ ာ ခေဟဟပလ်း ရယပမာလိက
ု သည။
“နန်းသွယ”
***
ု ဲ့ ..ပအ..ပအ”
“အိ..အိ ု ဲ့
“ဪ..ဗိုလတွန ခေနပရာကမေလာ်း”
“အင်း..ခငဗျာ်းတိလည
ု ဲ့ ်း...မိဖုရာ်း ကို သွာ်းပခေါ် ကကတာဆိ.ု .ဘယနယဲ့ အပစာကက်း
ခေနပရာကပနေါလာ်း ခေနပရာေါလာရလာ်း”
ဲ့
“ဘာကိစစလ..သူကိ
ဲ့ စစမိုလာ်း”
ဲ့
“ဘာကိစစမျာ်း ပခောစရာရိ လလ
ို ဲ့ ..ဗိုလတွန”
“အင်း...မကကာခငမာ ကျ ေတို အင
ဲ့ ်းဝကို အမေ်းသိမ်းဖို စ
ဲ့ စဉ်ထာ်းမေ်းတာ ခငဗျာ်းသိတယ
မဟုတလာ်း...အင်းဝပအာကဘက.ပလာင်းသာမာ ဟသာဝတတေပတွကလည်း အခိုငအဖ်းနကိ
ဲ့ ု
ခစစခေငထာ်းပနကကမေ”
“အင်းပလ..သိမေ်းသာ်း ကိစစေဗျာ”
“ဒတိက
ု ေွဟာ ကျ ေတို အတွ
ဲ့ က အဆ်းု အခဖတတိက
ု ေွကက်းေ..ဒေွမေ်းရငပနာကထေ စစေွပတွက
ေိုမေ်း စိေလာဖိုေဲ့ ရိ ပတာဲ့တယ...ကျ ေတို စစ
ဲ့ ထွကချိနဟာ နစနချ
ဲ့ ကကာချင ကကာသွာ်းနိင
ု တယ
အဒ
ဲ့ အချိနမာ....ခငပထာမိ ကို ခငဗျာ်း..ဒမုဆ်းု ိ ဖိုမာေ ထာ်းရစခဲ့နင
ို ရလာ်း”
ဲ့
ထိအ
ု ချိနတွင ခငပထာမိ က သူတကိ
ို ဲ့ ု ခေ ်းခေနတဆကကာ အန်းသို ပရာက
ဲ့ လာ၏။ ပရွှေကကြူ၏
နပဘ်းတွင ဝငထိင
ု လိက
ု သည။ ပရွှေကကြူ က ခငပထာမိ ပဘ်းမာလာထိင
ု သညနင ဲ့ ပခါင်းကို
ငထာ်းလိ
ု ဲ့ က ု ၏။
“ဘာ..ဘယသူ”
ပရွှေကကြူ ပခါင်းပထာငလာ၏။
“ဟုတတယ...အင်းဝကပန တဆင ဲ့ ခငပထာမိကို ဟသာဝတကို ေိုပေ်းဖိ
ဲ့ ု လိ
ဲ့ က
ု လာတဲ့ သူပတွေ
သူတို ဒဲ့ ပရွှေဘ ို မမိ ြို့ ခေငမာ ရိ ပနတယ”
ငတွနစကာ်းပကကာင ဲ့ ခငပထာမိ ေါ တအတဩခဖစသွာ်း၏။
“သူတို အခု
ဲ့ ဘယမာလဟင”
“ကိကု က်းပရွှေကကြူ...ခငခင..ခေနလိက
ု သွာ်းရမလာ်းဟင”
“ငါလူ
ဲ့ ..ကကကကက်းလညလိမထာ်းသလို လုေမပနန..တခု
ဲ့ ခုပတာဲ့ ပခောဉ်း..ကျ ေက ခငဗျာ်း
ဆ်းု ခဖတချက အတိင
ု ်းေ လုေမာ”
ပရွှေကကြူ ပခါင်းခေနပမာလ
ဲ့ ာသည။ ခငပထာမိ အာ်း စိုကကကညဲ့ လိက
ု ၏။
“ခငခင..က..ဒမာ မပေျာပတာဘ
ဲ့ ်းူ လာ်း”
“အဒ
ဲ့ လိပ
ု တာ.ဲ့ .ဘယဟုတေါမလ
ဲ့ ”
သူတန
ို ဲ့ စဉ်း အတနကကာတတဆိတပနကက၏။
ဲ့ စပယာက..ညှိစရာရိ တာ ညှိကကဉ်း...ကျ ေမာလည်း ခမတထာ်းသရိ န ပခောစရာ
“က...ခငဗျာ်းတို န ဲ့
ရိ ပသ်းတယ..ခဏပန ခေနလာခဲ့မယ”
ငတွန ထထွကသွာ်းသည။
“မင်း..ခေနလိက
ု သွာ်းရမယ..ငါနဲ့ မ....မင်း ာတိပခမ ကို မင်းခေနရမယလို ဲ့
ငါကတိပေ်းထာ်းတာေ..မင်းခေနရမယ”
ခငပထာမိက အိခန ရိ ကလိက
ု သည။
“ခငခင ဟသာဝတကိခု ေနသွာ်းတာန..ခင
ဲ့ ခငန ကိ
ဲ့ ကု က်းပရွှေကကြူဟာ ရနသူပတွဘဝ ပရာကသွာ်း
ကကမာလာ်းဟင”
ပရွှေကကြူမာ အလနတကကာ်းခဖင
ဲ့ ဲ့ မတတေရေလိက
ု ၏။
“ခငခင....မင်းက ကျ ေရနသူမဟုတဘူ်း..ဘယပတာမ
ဲ့ ကျ ေရနသူ ခဖစလာမ
မဟုတဘူ်း...စိတချေါ....ကျ ေ..ခငခငကိ
ဲ့ .ု ........”
သူတန
ို ဲ့ စဉ်း၏ အခဖစသနစအာ်း ငတွနတစပယာက ရု မစိုကအာ်း။ အိမပေေါ်တင
ွ
လွတလွတလေလေ ကပလ်းနိတိ
ု ဲ့ က
ု ပနပသာ ခမတထာ်းသရိ ၏ ရငခွငလမင်းပဖွ်းပဖွ်းတစစုကို
ငတွန ပခတတမျှပင်းမိသာွ ်းသည။ ခမတထာ်းသရိ က ပမာကဲ့ ကညဲ့ သညဲ့ အခါမ ငတွနက လစခန
မျကနာလွှေလိက
ု ၏။ ခမတထာ်းသရိ က အနာ်းမ တဘကကိယ
ု က
ူ ာ ဖု်းလိက
ု ၏။
“လာ..ထိင
ု ပလ...ပမာငကက်း”
“ငါ..လကထေပတာမ
ဲ့ ယ”
ခမတထာ်းသရိ က ပခါင်းငလိ
ု ဲ့ က
ု သည။ မျကရညတစကက ခခ ထာ်းပသာ တဘကပေေါ်သ ို ပေါက
ဲ့ ခန
ကျသွာ်း၏။
“ပမာငကက်း....ပမာငကက်းစမတအ
ဲ့ တိင
ု ်း...ခမတထာ်း...ကိပ
ု အာငပ ယျကို လကထေမာေါ
ခမတထာ်းအတွကန ပတာ
ဲ့ ဲ့ ပမာငကက်း မချစတသ
ဲ့ န
ူ အိ
ဲ့ မပထာငခေ လိက
ု ရတာမျိ ်း မခဖစပစချငဘူ်း”
“နာ်းလညရမယတလ
ဲ့ ာ်း..ပမာငကက်းရယ..ပမာငကက်းကသာ ခမတထာ်းကို နာ်းမလညခဲ့တာေါ”
“ဝါထွကတာန....ပထွ
ဲ့ ်းေုကို ငါ သွာ်းပတာင်းရမ်းပတာမ
ဲ့ ယ..ခမတထာ်း”
ငတွနက ပခါင်းမငိမဲ့လိက
ု သည။
“မင်းက ငါသူ
ဲ့ ငယချင်း ဗညာ်းကျန်းပတာရ ရည
ဲ့ ်းစာ်းပလ”
“ဟုတရလာ်း....ခမတ
ဲ့ ထာ်းအပေေါ် ပမာငကက်း ကယတငခဲ့၊ ရု စုက
ိ ခဲ့တာပတွက အဒ
ဲ့ တစခုတည်း
အတွက ဟုတလိလာ်း”
ု ဲ့
ငတွနက မတတေထရေလိက
ု သည။
“ငါက စစေွပတွကေ
ို ရည်းစာ်းပတာေစလိက
ု မေ..ခမတထာ်း...ချစခခင်းပမတတာတစခုတည်းအတွကန ဲ့
ငါဘဝ
ဲ့ အကကာကက်း ပလလွငခ
ဲ့ ဲ့မေ်းမေ တကယပတာဲ့ အိမပထာငခေ တယ ဆိတ
ု ာ အချစ ဆိတ
ု ာထက
ကိယ
ု နအဆင
ဲ့ ပခေမယဲ့ အရာကို ပရွ ်းချယကကတာေါေ...ဘာမမဟုတေါဘူ်း”
ပရွှေကကြူနင ဲ့ ခငပထာမိ တက
ို ဲ့ ငတွန ကို ပတွြို့လက
ို သညဲ့ အခါမလူချင်း ခွာလိက
ု ကကသည။
“က..ခငဗျာ်းတို အပခဖထွ
ဲ့ ကမေလာ်း”
“သူကိ
ဲ့ ု ခေနထညဲ့ ပေ်းလိက
ု မယ..ဗိုလတွန..ခငဗျာ်းလူပတွက စိတချရေါတယပနာ”
“ဒကာလကက်းမာ ဘာကိမ
ု ပတာဲ့ အာမ မခနိင
ု ဘူ်းပလ..ဒါပေမယဲ့..အတတနိင
ု ဆ်းု ပတာဲ့ ခငဗျာ်း
မိန်းကပလ်းကို ပဘ်းကင်းပအာင ပခေါ်သာွ ်းဖို ကျ
ဲ့ ေ ပခောလိက
ု ေါမယ
ဲ့ ”
“တစခုပတာဲ့ သတိထာ်းဗိုလတွန..ဟိပ
ု ကာင..ကျ ေတူ..ပမာငရွ ..ဒကိစစကို
လ်းု ဝသိလမရဘူ
ို ဲ့ ်း...ဒပကာငက အပတာ ပမွှေပနာကတပ
ဲ့ ကာငမို”ဲ့
“ဟုတမေ..ကျ ေ စစဉ်လိက
ု ေါမယ
ဲ့ ..အခုပလာပလာဆယပတာ.ဲ့ .လာပခေါ်တသ
ဲ့ ပ
ူ တွကို
ပရွှေဘမို မိ ြို့ ခေငက ရေအသစမာ ထာ်းခဲ့တယ...ဒရကေိုငအတွင်းေ ကျ ေစစဉ်လိက
ု မယ”
***
“ပဟဲ့လပ
ူ တွ..ထကက..ပဟဲ့လပ
ူ တွ..ဘယလိပ
ု ကာငပတွလည်း..ညကလည်း မခေနဘူ်း..ခုလည်း
ငါဆိ
ဲ့ င
ု ခုပေေါ် အိေပနကကတယ..ထကကစမ်းကွ..ကျကသပရမရိ ဘ်းူ ”
“ဘာလ..ပဟဲ့ပကာင”
“ငါဆိ
ဲ့ င
ု ပေေါ် နငတို တက
ဲ့ အိေပနတယပလ..ဖယကကလို ပခောပနတာ”
ဲ့
ငတွနက ပရွှေကကြူကို လေန်းိ လိက
ု ၏။ ထိအ
ု ချိနတွင ပ ်းအတွင်း လူအမျာ်းက လမ်းပဘ်းသို ဲ့
ဆင်းကာ ဒူ်းပထာကလိက
ု ကကသခဖင ဲ့ ပထာငကေါ အလနတကကာ်းခဖင
ဲ့ ဲ့ ဒူ်းပထာကလိက
ု သည။
ထ်းန ပဆာင်းထာ်းပသာ ဘုရငပယာက
ဲ့ ဖပတာပမာငအို နင ဲ့ စစသညပတာမျာ်း ဝငလာကကခခင်း
ခဖစသည။ အပကျာဆနပနကကသညဲ့
ဲ့ ငတွနနင ဲ့ ပရွှေကကြူထသို ပမာင
ဲ့ အိက
ု တန်းတန်းမတမတ
ပလျှာကသွာ်း၏။
“ဟာ..ဗိုလတွန..ပရွှေကကြူ..ခငဗျာ်းတို ပေျာက
ဲ့ ပနလို မနက
ဲ့ အပစာကတည်းက လိက
ု ရာပနတာ ဒမာ
ဘယလိခု ဖစလို လာအိ
ဲ့ ေပနကကတာလ”
“ေါမလာပေါငဗျာ..ထာ်းလိက
ု ..အခုက အပရ်းကက်းတယ..ခငဗျာ်းတို ည
ဲ့ လာခ ချကချင်း
ဝငရမာမို...အဝတ
ဲ့ အစာ်းခေနလရပအာင..လုေပတာဗ
ဲ့ ျိ ်း”
“ပဟ..ဘာပတွမျာ်းအပရ်းကက်းပနတာလကွ”
“ကိအ
ု ်းုိ ...ခငဗျာ်းမာ ရွ ကနေါရင...နစကျေပလာက..ပထာငကကို ပေ်းလိက
ု ေါဗျာ
ကျ ေခေနဆေေါမယ
ဲ့ .ညက ကျ ေတိမ
ု ဲ့ ာ ပေ်းစရာမရိ ပတာလ ို ဲ့ ဆိ
ဲ့ ..သူ ဲ့ င
ု ကို ညပစာငလု
ဲ့ ေ
အိေပေ်းလိက
ု ကကတာ”
ငတွနက ပခောပခောဆိဆ
ု နု ိ ငထွ
ဲ့ ကသွာ်း၏။ ငအိ်းု မာ ပခါင်းကို ကုတလိက
ု မေ်း သူအိ
ဲ့ တထမ
ရွ ကနပငွကို ထုတပရတွကလိက
ု ပတာသ
ဲ့ ည။
***
အခန်း (၁၆)
“ဗိုလတွနန ပရွှေ
ဲ့ ကကြူ..ပမာငမင်းတိကိ
ု ဲ့ ု ပစာငပနကကတာ..ဘယ
ဲ့ ပတွမျာ်း သွာ်းပနကကတာလ”
“မနေါ...ယစ
ု ာ်းစရာ မရိ တာကပတာ.ဲ့ .နစဖွြို့လ်းု ေါေ..ဒါပေမယဲ့...ပကွြို့ပတွ ဟသာဝတတေမျာ်းကို
အဆိေခတ သတခဲ့တယဆို တဲ့ သတင်းကပတာဲ့ မနကနေါတယ..ဘာပကကာငလ
ဲ့ ဆိပ
ု တာဲ့
ကျွနပတာမျိ ်း ရ မိဲ့ တပဆွအင်းဝက အထညကုနသညလငမယာ်းနစပယာက မုဆ်းု ိ ဖိုမမိ ြို့ ခေငမာ
ပရာကရိ ပနကကေါတယ...သူတဆ
ို ဲ့ က ကကာ်းရတသ
ဲ့ တင်းအရ...အဒ
ဲ့ ကိစစနေတ
ဲ့ သကမေ်း ုဏဏအိမန ဲ့
သူနဲ့ မ နာ်းလ တို သပဘာထာ်းကွ
ဲ့ လွကကေါတယ..နာ်းလ ဟာ သူအကိ
ဲ့ ရု သစစ
ဲ့ ာမဲ့မကို
သပဘာမတူလ...မတ
ို ဲ့ တ ရာအုတဖိုကို စွနခွဲ့ ာမေ်း အင်းဝမမိ ြို့ကို ပရာကရိ လပနေါတယ
ို ဲ့ တ.ဲ့ .ဘုရာ်း”
“ဒါဆိ.ု ..ဒသတင်းအတညပေါ”ဲ့
“မနေါ”
“အင်း....ငါတိကိ
ု ဲ့ ု လုေကကသတခဖတဖိုအပရ်း...ငါ
ဲ့ တိ
ဲ့ ဆ
ု ဲ့ ကိပ
ု တာင အပရာကလာရကကတဲ့
ပကာငပတွေါလာ်း... ဒအတိင
ု ်းဆိ.ု .ဒင်းတို အာ်းလ
ဲ့ ်းု ကို ကွေမျကေစရမယ...ငါထ
ဲ့
အရငဆ်းု ခိုဝငလာမေ်း အယသ
ု င
ွ ်းပနတဲ့ ပကွြို့ သူရပကာင်း ငနက လည်း သင်းတိန
ု ဲ့ တကျိ
ဲ့ ေတည်း
တဉာဏထပေေ”
“မင်းတရာ်းကက်း..အပနန..ရ
ဲ့ ပခါငစပကျာတိကိ
ု ဲ့ ပ
ု တာဲ့ အသာအယာလကခမေ်း ပစာငကကညဲ့
ဲ့
ပစချငေါတယ... ရပခါငစပကျာဟာ အင်းဝမင်းကိတ
ု စခါ..ဟသာဝတမင်းကိတ
ု စခါ နစခါ
သစစာပဖာကဖူ်းေါတယ...သူဟာ သ်းု ခါပခမာက သစစာပဖာကဖိုလည
ဲ့ ်း ဝနပလ်းမယဲ့သူ
မဟုတေါဘူ်း...သာတဘ
ဲ့ ကကို ပခေ်းကေတတတသ
ဲ့ ေ
ူ ါ..ဒါပကကာင ဲ့ သူကိ
ဲ့ လ
ု ည်း ပစာငကကညဲ့
ဲ့
ဆကဆပစချငေါတယ”
စညသာမင်းကက်းက ဝငပရာကပလျှာကထာ်းသည။
***
“ဟုတတယ...သူ ညည်းတိန
ု ဲ့ အတူ
ဲ့ လက
ို ဖို အဆင
ဲ့ သငခဖစ
ဲ့ ပနမေ”
“ဒပနပတာ
ဲ့ ဲ့ မမိ ြို့ထမာ အထညပရာင်းတက
ဲ့ စ
ိ စကို အပယာငခေ လုေလိက
ု ကကပေါ..မနက
ဲ့ ခဖန
မနကပစာပစာ မမိ ြို့တခါ်းဖွငချိ
ဲ့ နမာ မိန်းကပလ်းကို လည်းပေေါ်မာ ဝကတငမေ်း
သွာ်းကကပေပရာ.ဲ့ ..တစခု မာချငတာက မင်းတိပတွ
ု ဲ့ ...မို်းမကုနခင..အင်းဝကပန
ထွကကကေါ...မကကာခငမာ အင်းဝကို စစကက်းပရာကဖို ရဲ့ ိ တယ..က..မမိ ြို့ထဝငကကစို”ဲ့
***
“မိန်းကပလ်း...လည်းပေေါ်တကပတာပ
ဲ့ လ”
“မယဖူ်း..သူကိ
ဲ့ ု ပခေါ်သာွ ်းပတာ.ဲ့ .မမိ ြို့တခါ်းမာ လူအရမ်းမရေခင..ထွကသွာ်းကကတာ ပကာင်းတယ”
“မမခမတထာ်း...သူ..ကျွနမကို စိတနာသွာ်းမေလာ်းမသိဘ်းူ ”
“အဒ
ဲ့ လိပ
ု တာဲ့ မဟုတေါဘူ်း....ငါည
ဲ့ မကို သူ..နာ်းလညမာေါ..သူက စိတသပဘာထာ်း ခေညဲ့ ဝတဲ့
ပယာကျာ်းတစပယာကေကိ်းု ”
“က..ထေါ..မိန်းကပလ်း...ဉ်းပလ်းတွနပတာမ
ဲ့ လုေန..ကိ
ဲ့ ကု က်းတွနပလာကပတာဲ့
လုေလိက
ု ..ဟုတမေလာ်း.. ဘယဲ့နယဲ့..သူအပကာင
ဲ့ ကက်းကိက
ု ျ.. ကိကု က်းပရွှေကကြူတဲ့
ငါကျ..ဉ
ဲ့ ်းပလ်းတွနတ.ဲ့ ..ညည်းဟာက.မနေ
ိ လိက
ု တာဟ”
“လွ ာက
ဲ့ ို ပခောလိက
ု ေါ...ပေျာပအာငပနေါလိ..အင
ု ဲ့ ်း..ပခောမပနေါနပတာ
ဲ့ .ဲ့ .သူပေျာမာေါပလ”
ငတွန၏ အသက တိ်းု ညှင်းတိမဝငသွာ်းသညကို ခမတထာ်းသရိ သတိထာ်းမိလိုကသည။
မယဖူ်းက ပခါင်းညိတမေ်း လမ်းပေေါ်သ ို တက
ဲ့ သွာ်း၏။ မကကာမ လည်းသည မမိ ြို့တခါ်းဆသို ဲ့
ထွကခွာသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။
“ရင လကထေပတာမ
ဲ့ ယကိစစ....ဘာလို မပခောလိ
ဲ့ က ု တာလ”
“ငါတိန
ု ဲ့ စပယာကကကာ်းမာ..ဒါပတွက ပခောစရာ မလိပ
ု တာေ
ဲ့ ါဘူ်း..ခမတထာ်း”
ခမတထာ်းသရိ က သကခေင်းရညကက်းချလိက
ု ၏။
“စစေွပတွ န ခေညဲ့
ဲ့ နကပနတဒ
ဲ့ ပခမမာ..ခမတထာ်းတို အာ်းလ
ဲ့ ်းု ရ ချစ
ဲ့ ခခင်းပမတတ ာပတွဟာ
ဘယပတာမ
ဲ့ ျာ်းမ လလေေ ဖူ်းေွငနိ
ဲ့ င
ု ေါမလ
ဲ့ ....ခမတထာ်းဆုပတာင်းေါတယ..ဒပခမဟာ စစေွပတွ
မရိ ေ..ချစတသ
ဲ့ ခ
ူ ျင်း ပေါင်းကကရတပ
ဲ့ ခမ ခဖစေါပစလိ...”
ု ဲ့
“ကျွနမ ရငကိ
ဲ့ ု ချစတယ..ငတွန....ဒါပေမယဲ့..ကျွနမ ရငဘုရငကိေ
ု လကထေမယ..ဒါေ..ကျွနမ
ကပလ်းကို နိသွ
ု ဲ့ ာ်းတိက
ု လိက
ု ဉ်းမယ”
***
လည်းသည တအိအအ
ိ သပေ်းလျက ပရွှေဘ ို မမိ ြို့တခါ်းကို ခဖတပကျာခဲ့မေခဖစသည။
မို်းသကပလက တချကချက ပဝအတိ
ဲ့ ကု တွင လည်းပေါင်းမို်းပလ်းကာ်း လနလနသွာ်း၏။
မမိ ြို့တင
ွ ်းဘကဆမ အပခေ်းနငလာပသာ ခမင်းတစစ်းကို မို်းစကမနဖွာ်းေျေျမျာ်းကကာ်းမ ခငပထာမိ
ခမငလိက
ု ရသည။ ခမင်းသည မမိ ြို့တခါ်းကို ပကျာခဖတလာမေ ခဖစ၏။
“ခဏရေပေ်းေါလာ်း...သူ..သူ...လိက
ု လာတယထငတယ”
“ကျွနမတို အချိ
ဲ့ နမရဘူ်း...ပနမပစာင်းခင..နာ်းရမယဲ့ရွ ာကို ပရာကမခဖစမယ..ဒက ညမ
လူမာ်းတာပနမာေါ”
ငပလ်းက လည်းကို ပမာင်းထွကသွာ်းသည။ မုဆ်းု ိ ဖို ပခေါ် ပရွှေဘမို မိ ြို့ ကက်းကာ်း ဟိ်းု ခေပဝ်းပဝ်းတွင
တပရွ ြို့ပရွ ြို့ ကျနရစ၏။
“ကျွနမ လူမမာ်းေါဘူ်း...အဒ
ဲ့ ါ ကိကု က်းပရွှေကကြူေါ..ပသချာေါတယ..သူေါ”
***
၁၇၅၃ စကတငဘာ ၂ ရက။
ပတာငသ်းု ဆငသိ
ဲ့ ု သွ
ဲ့ ာ်းရာလမ်းသည ပကျာကသာ်းပတာငနရမျာ်းကကာ်းတွင ကျဉ််းပခမာင်းစွာ
တညရိ ပနသည။ ထိအ
ု ပခခအပနသည ပကွြို့တကျွမ
ို ဲ့ ်းကျငသညဲ့ ပေျာကကျာ်းစစ နည်းဗျြူဟာ
အတွက အပကာင်းဆ်းု အပနထာ်းခဖစ၏။ ပရ ြို့ဆ်းု တွင တေမ်း ေငလယ ါမဏိကက်း၏
ကင်းပထာကတေ၊ ပနာကကေလျကတွင မုဆ်းု ိ ခခ ဗိုလတွန၏ တေ၊ အလယတွင အိမပရ ြို့စ
ပမာငပလာက၏ တေမ၊ အပနာကတွင ပသနတဝနပမာငပကာင်း၊ မင်းလပကျာသူ ငညွန တိ
ဲ့ ၏
ု ဲ့
တေမျာ်းက အစဉ်လိက
ု ခဖင ဲ့ ပတာငသ်းု ဆငလမ
ဲ့ ်းသို ဝင
ဲ့ လာကကသည။
“ကျာ်း”
ပအာသနငအတူ
ဲ့ လရညတစပချာင်းက ပရ ြို့ဆ်းု မ ပရွှေဘစ
ို စသညတစဉ်းကို စိုကဝငသွာ်း၏။
ခမငမာ်းပသာအရေ
ဲ့ ၊ ကျစလစပသာခနဓာကိယ
ု နငအတူ
ဲ့ ပကွြို့တေမ်း ငကက သည လရညကက်းကို
ကိင
ု လျက မတမတရေပနသည။ ုဏဏအိမ သည မကကာမ မုဆ်းု ိ ဖိုတေမျာ်း မို်းကုနသညနင ဲ့
လာတိက
ု မညကို ရိ ေမိ သခဖင ဲ့ ရမ်းခေညတလွှော်း အငအာ်းစုစည်းရန ခေငဆငခဲ့သည။
ယခုအခါတွင မို်းမိတပစာဘွာ်းအာ်း သစစာပေ်းရန သွာ်းပနသခဖင ဲ့ ငကကက ပကွြို့တေမျာ်းကို
ဉ်းစ်းပနရ၏။
သိပသာ
ု ဲ့ ပအာငပ ယျမာ မို်းအကုနအထိမပစာငေ
ဲ့ လာတိက
ု သခဖင ဲ့ ပကွြို့တေမျာ်းမာ မထငမတေ
ရနသူကို ခုခရန ခေငဆငကကရပတာသ
ဲ့ ည။ ခနဓာကိယ
ု အန ပဆ်းန
ဲ့ မျာ်း ထိ်းု နထာ်းသညဲ့
ဲ့ ငကက သည
လရညကက်းကို ကိင
ု လျက မတမတရေ ပနသခဖင ဲ့ ေငလယ ါမဏိကက်း၏ စစသညမျာ်းမာ
ရု တတရတ မငတကပနကက၏။
“ဟ.ဲ့ .အပကာငပတွ...အဒ
ဲ့ ါ နငတို ပယာက
ဲ့ ဖမို ဒ
ဲ့ အတိင
ု ်း ရေပနကကရလာ်း”
“လာကကစမ်း”
“ကာကိင
ု ပတွ ငါကိ
ဲ့ ု မို်းထာ်းပေ်းကကစမ်း”
ကာကိင
ု မျာ်းက အိမပရ ြို့စ၏ အပေေါ်နင ဲ့ ပဘ်းေတလညကို မို်းပေ်းလိက
ု ကက၏။ ထိပနာက
ု ဲ့ အိမပရ ြို့စ
ပမာငပလာကသည ကာကိင
ု အဖွြို့ နငအတူ
ဲ့ သူပရ
ဲ့ ြို့ မ စစပကကာင်းခဖစပသာ ငတွန၏
စစပကကာင်းဆသို တက
ဲ့ သွာ်းသည။ မို်းရွ ာသကသ
ဲ့ ို ကျပနပသာ
ဲ့ ဒူ်းပလ်းခမှာ်းတမျာ်းကို ကာကွယရင်း
ငတွနနင ဲ့ ပမာငပလာကတို မျက
ဲ့ နာချင်း ဆိင
ု မိကကသည။
ငတွနက မျကခု်းတွနကာ
ဲ့ ကကညဲ့ လိက
ု သည။
“ခငဗျာ်း..အိမပရ ြို့စအမိနကိ
ဲ့ ု မနာခတာလာ်း”
“ဒါ..စစတိက
ု ပနတာ..ပမာငပလာက...ပသမာသိသကိ က်းန အကျိ
ဲ့ ်းမရိ တဲ့ ကိစက
စ ို ငါမလုေဘူ်း”
“ခငဗျာ်း..ကျ ေကို ဘယလိပ
ု ခေါ်လက
ို တယ”
ဗိုလတွနက စကာ်းခေနမပခောပတာေ
ဲ့ ..ဒဏရာရပနသညဲ့ သူတေ
ဲ့ သာ်းတစဉ်းကို
ပကျာေို်းလိက
ု သည။
“မင်းပကျာကုန်းကို ပဟာဒ
ဲ့ ကာန ပသချာမိ
ဲ့ ု်းထာ်း...အခေငအထိ ငါရပအာင ပခေါ်ထတ
ု သွာ်းမယ”
***
“ရ်းမာပသချာပနတစ
ဲ့ စေွမာ ကိယ
ု ဲ့ လကပအာကငယသာ်းကို ပသခခိုင်းတာဟာ အကျိ ်းမရိ နင
ို ေါ
ဘုရာ်းကျွနပတာမျိ ်းဟာ တေမ်းတစပယာကေါ...တေမ်းဆိတ
ု ာ တေသာ်းအပေါင်းကို ကိယ
ု စာ်းခေ
ပခါင်းပဆာငပနရတဲ့ သူေါ..နိင
ု မာပသချာလို အသက
ဲ့ စွနရတာကိ
ဲ့ ု တေသာ်းတိင
ု ်းက မရွ ြို့ေါ
ဒါပေမယဲ့.. အရ်းရလာဒေ ထွကမယဲ့..ေွမာ..ကိယ
ု လူ
ဲ့ ကယ
ို အပသခခိုင်းတဲ့ တေမ်းပအာကမာပတာဲ့
ဘယတေသာ်းမ အမထမ်းချငကကမည မထငေါ..ဘုရာ်း”
“မနေါ.. ကျွနပတာမျိ ်း ရ လက
ဲ့ ပအာကငယသာ်းပတွ အလဟဿ အပသခခိုင်းတာမျိ ်း
ဆိရ
ု ငပတာ.ဲ့ ..သူတအစာ်း
ို ဲ့ ကျွနပတာမျိ ်းေ အပသခသွာ်းမာေါ”
“က..ပမာငပကာင်းတိ၊ု ဲ့ ကိည
ု ွနတိ ု ဲ့
ဲ့ ..ကျ ေတိလည
ု ဲ့ ်း စစချည်း တိက
ု ပနရတာန သ
ဲ့ ်းု ေုဖ
ပကာင်းပကာင်း မကစာ်းရတာ ကကာမေ...အချ ေထပရာကပတာလ
ဲ့ ည်း ပအ်းပအ်းပဆ်းပဆ်း
ကစာ်းရတာပေါ....ကျ
ဲ့ ေကပတာဲ့ သပခခကျင်းနမိဲ့ ု...တစ
ဲ့ ဖူပတာဲ့ အပကကာပေ်းကကမယ မဟုတလာ်း”
“ပဟဲ့..ဒါဘာလုေကကမလိတု
ု ဲ့ န်း”
ထိအ
ု ချိနတွင ပမာငရွ ၏ အသပကကာင ဲ့ နန်းပစာငတေ
ဲ့ ဖွြို့က လကအုေချလျက ခါ်းကို
ကိင
ု ်းလိက
ု ကကသည။
“ပနကကေါဉ်းဟ...စစရ်းတေမ်းလို ပခေါ်
ဲ့ ရပအာင..ဒစစပကကာင်းကို ဉ်းစ်းတာက ပနာငပတာ
ပမာငပလာက မဟုတလာ်း...ဘာလို သူ
ဲ့ တမ
ို ဲ့ ာေ အခေစရိ ရတာလ”
***
“ဟသာဝတမာ အရငနစေါ်း....ပနလိထိ
ု ဲ့ င
ု လိမ
ု ဲ့ ပကာင်းကကတယမဟုတလာ်း”
အဘိ်းု အိ၏
ု အသက တုနတုနရရ။
အဘိ်းု အိ၏
ု မျကဝန်းတွင မျကရညမျာ်း ပဝဲ့သလာသည။
“အခု ပနပနရတာကိသ
ု ာ ကကညဲ့ ပေပတာ.ဲ့ ..မင်းသမ်း”
ထိအ
ု ခါမ နန်းသွယက အိမအပခခအပနကို ကကညဲ့ လိက
ု သည။ မလတ
ု လက
ု ာထာ်းသညဲ့
အိမနရမျာ်းမ ကကကမျာ်းက ဥဒဟို ဝငထွက ပခေ်းလွှော်းပနကကသည။
“မို်းအရမ်းသည်းတည
ဲ့ ပတွဆု.ိ ..ပရကယိလ
ု ..ကျိ
ို ဲ့ ကပခါကပေေါ်က တနပဆာင်းပတွမာ သွာ်းသွာ်း
အိေပနရတာလည်း ရိ ေ”
အနာ်းတွင ထိင
ု လျက သငတိင
ု ်းတထညကို ချ ေသပနသညဲ့ ဝနကပတာအဘွာ်းအိက
ု
ဝငပခောသည။
“အင်းဝဘုရငရ အကက
ဲ့ ်းပတာ..ေညာရိ စာဆိပ
ု တာ..နန်းတွင်းသကပတာရညဘိ်းု ဘိ်းု တစပယာကကို
ဒလိထ
ု ာ်းထာ်းကကတာ...သင်းတို ရ
ဲ့ မထ
ဲ့ မဲ့ခမငမေ..ဒကိစစ ခေနပရာကတာန အမပတာ
ဲ့ ကပန တဆင ဲ့
ဘုရငမင်းခမတဆ ပလျှာကတငရမယ”
“ကျ ေအတွကန မင
ဲ့ ်းတရာ်းကက်း မာ စိတထိခိုက ပနရေါဉ်းမယ..မေ်းပတာ.ဲ့ .ကျ ေလည်း
ပနတတပနေါမေ..ကျ ေပကကာင...မင
ဲ့ ်းတရာ်းကက်းက ဟသာဝတဘုရငကို ပအာကကျခ
ပနရမာလည်း ကျ ေမလိလ
ု ာ်းေါဘူ်း...ပနေါပစ..မင်းသမ်း..ဟူ်း..ဟ”
“ဘိ်းု ဘိ်းု ”
“ပနာကကျပနမေ..မင်းသမ်း..ကျ ေတိအာ်းလ
ု ဲ့ ်းု ပနာကကျခဲ့မေ”
“ဘယသူလ”
“ဒါ..ဒါ..ဘုရငမင်းခမတပရာ သိမေ်းမေလာ်း”
“ဘုရငမင်းခမတကို အသိမပေ်းရပသ်းေါဘူ်း..ဒကိစစညညွတကကပစဖိုက
ဲ့ လကရိ ဉ်းပအာငလ
လကပအာကမာ အမဝငထမ်းပနရတဲ့ အင်းဝ အမထမ်းပဟာင်းပတွ အငအာ်း လိေ
ု ါတယ
အင်းဝအမထမ်းပဟာင်းပတွန အတွ
ဲ့ င်းဝနပကျာထငပနာရထာရ မွဲ့ နအမထမ်းပတွ ညတအ
ဲ့ ခါ
ဒင်းတို ဲ့ င်းမယသာ်း ညအကိတ
ု စသိက
ု ကို ပဟာဒ
ဲ့ ပခမကပန အမေ်း နငထုတကကမာေါ
ဟသာဝတ နန်းတွင်းမာ အမထမ်းပနကကတဲ့ အင်းဝသာ်းပတွထက သကရညပကျာထငအမတ ကို
သမ်း ပတွြို့ဆမု ေ်းေါမေ...သူသပဘာကပတာ
ဲ့ .ဲ့ ..မင်းတရာ်းကက်း ကို အသိမပေ်းပသ်းရငပတာင
ဝနကက်းေပဒသရာ ာကို အသိပေ်းမေ်းမ သပဘာညမ ရယူဖို ဲ့ပခောေါတယ
ဘိ်းု ဘိ်းု သပဘာတူညမရမေဆို မင်းတရာ်းကက်းကလည်း ခငင်းမယမထငေါဘူ်း..ဒါပကကာင...သမ
ဲ့ ်း
အခုလို သနလျငအထိ ကကဖနမေ်း လာခဲ့တာေါ..ဘိ်းု ဘိ်းု ”
“မင်းသမ်း”
“ကိယ
ု တငမဟုတ..တေါ်းသူ အသကပတွ အမျာ်းကက်းန ရင
ဲ့ ်းန်းရတအ
ဲ့ လုေပတွကို
လုေပတာမ
ဲ့ ယဲ့အခါ ဘယသူကမ
ို စကာ်းကုန မပခောခေမိ ေါပစန အယ
ဲ့ မ
ု လွယ မိေါပစန ဲ့
ပလျာမ
ဲ့ တွက မိ ေါပစန...ကျ
ဲ့ ေလည်း မပသခငပတာဲ့ ကျ ေတိင
ု ်းခေည၊ ကျ ေအရငသခင ကို
ခေနလိခ
ု ျငတာေါေ”
“ဝနကက်းန ပတွ
ဲ့ ြို့ ခဲ့ရလာ်း...မင
ဲ့ ်းသမ်း”
“အင်း..ပတွြို့ ခဲ့ေါတယ”
“မျကနာလည်းမပကာင်းလာေါလာ်း..ဘယဲ့နယဲ့..ဝနကက်း ပနရထိင
ု ရတာ အဆငပခေပခေ ရိ ရလာ်း”
ဲ့
နန်းသွယက ပခါင်းခါလိက
ု သည။
“မမလွ ာ..ရငအပကကာင
ဲ့ ်းကိ.ု ..ခမင်းမ်းမင်းသာ်းပအာငစ ဆ က ကျွနမ သိထာ်းရတာပတွ
ရိ တယ...ရငက ရငတို လူ
ဲ့ မျိ ်းပတွကို ပေေါ်တူ ခေညကို ခေနပခေါ်သာွ ်းဖိုအတွ
ဲ့ က...ဟိ်းု အင်းဝမာ
ရိ စဉ်ကတည်းက အခု ဟသာဝတဘုရင ဉ်းပအာငလ န ကတိ
ဲ့ ကဝတပတွပေ်းမေ်း
ကကိ ်းစာ်းခဲ့တယဆိ”ု
“အင်း...ကကိ ်းစာ်းဖူ်းခဲ့တာေါေ”
လွ ာက ပလတွင တလူလလ
ူ င
ွ ပနသညဲ့
ဲ့ သူမ၏ နာ်းသယစမျာ်းကို သေတငလိုကသည။
“ဟင..ဘယလိခု ဖစလိလ
ု ဲ့ ”
“ဟုတတယ..ကျွနပတာမျိ ်းမ ဟာ ငယငယပလ်းကတည်းက အဖွာ်းပခောခေပနကက
ာတလမ်းပတွထက သနလျငမမိ ြို့စာ်း ဖိ လစဒဘရစတိရ
ု ဲ့ န်း ဒွနနာလွ ာ ရ ဝိဲ့ ညာဉ်
ေူ်းကေပနတယလို ခ
ဲ့ စာ်းခရ
ဲ့ တယ..ဒွနနာလွ ာ ဟာ သူခင
ဲ့ ေွန်းပကကာင ဲ့ စစသေန
ု ဲ့ ်းခဖစခဲ့ရတဲ့
ပေေါ်တူ ပတွကို တချိနမာ ပေေါ်တူ ပခမကို ခေနပခေါ်သာွ ်းမယလို ပေ်းခ
ဲ့ ဲ့တဲ့ ကတိစကာ်းဟာ
ကျွနပတာမျိ ်းမ တာဝနခဖစတယလို ခ
ဲ့ ယူခဲ့တာ..ဒလိန
ု ေဲ့ ..ကျွနပတာမျိ ်းမဟာ အဒ
ဲ့ ရညရွ ယချက
ကက်းကို ေိုကမေ်း....အသကနစဆယပကျာအရွ ယမာ..အင်းဝန ဟ
ဲ့ သာဝတကကာ်း နိင
ု ငပရ်း
အရေအပထွ်းပတွန မထင
ဲ့ မတေပရာကသွာ်းခဲ့တယ..နစဖကစစေွထ အပရ်းအေါဆ်းု လူပတွ ဟာ
ကျွနပတာာမျိ ်းမ န ေတ
ဲ့ သကခဲ့ကကတယ.. ဒါပေမယဲ့...အဒ
ဲ့ နစပတွမာ ကျွနပတာမျိ ်းမ
သတိမထာ်းမိ ခဲ့တာက..ကျွနပတာမျိ ်းမဟာ ကျွနပတာမျိ ်းမန မျိ
ဲ့ ်းနွယတူ ပေေါ်တူ အသိက
ု အဝန်း
နလ
ဲ့ ်းု ဝန်းေါ်း အဆကအသွယခေတပနခဲ့တာ....ကျွနပတာမျိ ်းမရ ရည
ဲ့ မန်းချကပတွ
အပကာငထညပဖာနိင
ု ချိနမာ ကျွနပတာမျိ ်းမရ မျိ
ဲ့ ်းနွယစုပတွဆ ကျွနမ ခေနသွာ်းခဲ့တယ သူတကိ
ို ဲ့ ု
သူစမ
ိ ်းပခမကပန မိခငပခမကို ခေနေိုပေ်းဖိ
ဲ့ ု ကျွန
ဲ့ ပတာမျိ ်းမ လုေနိင
ု မေလို ပခောတ
ဲ့ အဲ့ ချိနမာ သူတက
ို ဲ့
ကျွနပတာမျိ ်းမကို ခငင်းေယခဲ့ကကတယ...အင်း ပသချာခေနစဉ််းစာ်းပတာလ
ဲ့ ည်း
ကျွနပတာမျိ ်းမဟာ သူတ ို အသိ
ဲ့ ကု အဝန်းထက နစပေါင်းမျာ်းစွာပေျာကကွယသွာ်းခဲ့တဲ့
သူစမ
ိ ်းတစပယာက ခဖစပနခဲ့မေပလ...ဒအချိနမ ခေနပေေါ်လာတဲ့ ကျွနပတာမျိ ်းမကို သူတ ို ဲ့
ဘယယကု ကညကကမတလ
ဲ့ ..မေ်းပတာ.ဲ့ ...သူတဟာ..အင
ို ဲ့ ်းဝန တသာ်းတည
ဲ့ ်းခဖစပနခဲ့မေ.. ဒပခမဟာ
သူတပခမလိ
ို ဲ့ ုခ
ဲ့ ယူလက
ို ကကမေ.... သူတဟာ
ို ဲ့ ဗမာပတွ ခဖစသွာ်းကကမေ”
“ဒလိဆ
ု .ုိ .မမလွ ာ ကကိ ်းစာ်းခဲ့သမျှ အလကာ်းခဖစကုနတာပေါ....အင
ဲ့ ်း..အဒ
ဲ့ လိေ
ု ...ကျွနမတို ဲ့
အင်းဝသာ်းပတွ အာ်းလ်းု လည်း အဒ
ဲ့ ပေေါ်တူ ပတွလ.ို .တချိနမာ ဟသာဝတသာ်းပတွ ဘဝကို
လကခလိက
ု ကကရမာပေါ”ဲ့
“ဝနကက်းက နန်းသွယတို ကိ
ဲ့ စစကို ခငင်းလိက
ု မေလာ်း”
“သူက ခငင်းလည်းမခငင်းဘူ်း..ပထာကလည်း မပထာကခဘူ်း ဆိတ
ု သဲ့ ပဘာေါေ...အသကကက်းပတာဲ့
ပသွ်းပကကာငပနမေထငေ..ဘာပတွပခောပနမန်း မသိဘ်းူ ...ထာ်းေါ..သူမေါလည်း..နန်းသွယတိ..ု ဲ့
ခဖစပအာင လုေမာေါ”
“မင်းသမ်းကို ခမငရတာ..လွနခဲ့တန
ဲ့ စနစဆယဝန်းကျငက ကျွနပတာမျိ ်းမ ကိယ
ု ကျွနပတာမျိ ်းမ
ခမငရတယလို ခ
ဲ့ စာ်းရတယ....ဒါပေမယဲ့..ဒကိစစမာ ကျွနပတာမျိ ်းမ အပနန န
ဲ့ တဆိတပေ်းထာ်းရု ၊
မသိချငပယာင ပဆာငပေ်းထာ်းရရု ကလွလို ဘာမ
ဲ့ မကူပေ်းနိင
ု တာ ခွငလွှေ
ဲ့ တေါ မင်းသမ်း
ဘာပကကာငလ
ဲ့ ဆိပ
ု တာ.ဲ့ .မကကာခငမာ ကျွနပတာမျိ ်းမဟာ ဒနိင
ု ငရ အရ
ဲ့ ေအပထွ်းပတွထကပန
ထွကခွာမေ်း ကျွနပတာမျိ ်းမရ ဘိ
ဲ့ ်းု ဘွာ်း ာတိပခမမာ ကကသလစသလရငအခဖစ ပနဖို ဲ့
ဆ်းု ခဖတမေ်းသာ်းေါ...ဒါပေမယဲ့..တစခုပတာဲ့ မင်းသမ်းကို သတိပေ်းေါရပစ...ဒပခမမာ
ကျွနပတာမျိ ်းမ ရိ ပနသမျှ ကျွနပတာမျိ ်းမအပေေါ် ပသွ်းရင်းသာ်းရင်းလို အာ်းကိ်းု တဲ့ မုန်း ကိပ
ု တာဲ့
ကျွနပတာမျိ ်းမ အတတနိင
ု ဆ်းု ပစာငပရ
ဲ့ ာကသွာ်းမာေါ”
“ မုန်းဆိတ
ု ာ”
“ဟသာဝတဘုရင ဉ်းပအာငလရ သမ
ဲ့ ်းအငယပေါ..”
ဲ့
“စစသူကက်းတလေန်းန ခဖစ
ဲ့ ပနတဲ့ တစပယာကလာ်း”
လွ ာက ပခါင်းညိတခေလိက
ု သည။
“စိတချေါ...နန်းသွယတိအပရ်း
ု ဲ့ ပအာငခမငသွာ်းခဲ့ရငပတာင.. မုန်းကိပ
ု တာဲ့ လကဖျာ်းနပတာင
ဲ့
မထိေါဘူ်း...မမလွ ာ”
***
“ကျ ေ..ဉ်းပဆာငတဲ့ စစ....နိင
ု လည်း ကျ ေေွ..ရ်းလည်း ကျ ေေွေ....ဘယသူမ တာဝနမျှမခပစရ”
“ပကွြို့ပတွဟာ သူတကျွမ
ို ဲ့ ်းကျငရာခဖစတဲ့ ပတာငကကာ်းလမ်းကျဉ််းထ မျှာ်းပခေါ် မေ်း ပေျာကကျာ်း
တိက
ု လိသာ
ု ဲ့ အလစအငိက
ု ခခဲ့ရတာေါ..ဒါဟာလည်း တေမ်းမျာ်းရ အမ
ဲ့ ာ်းမဟုတေါ
သမာရို ်းကျ စစချဗျြူဟာကို သ်းု မိလသာ
ို ဲ့ အထိနာခဲ့ရတာေါ..ခမည်းပတာ..ဒတစပခါကမာ
သာ်းပတာကိယ
ု တိင
ု ဗျြူဟာချကွေကေါမယ
ဲ့ ...ဉ်းရ်းတွနတိ၊ု ဲ့ ဉ်းရ်းပကာင်းတို တေ
ဲ့ မ်းတစစုကို
အရငလမ်းပကကာင်းအတိင
ု ်း အပယာငခေသွာ်းေါပစ...သာ်းပတာန ပေေါ်
ဲ့ တူ ပသနတစု တိက
ု ဲ့
ပကွြို့မျာ်း ေုန်းဝေရာ ပတာငအထကေိုင်းလမ်းကို မို်းမိ တပကကာင်းခဖင ဲ့ ကကိ တငချသွာ်းမေ်းမ
နစဖကညှေ တိက
ု ကကကကမေ်း ုဏဏအိမကို လကရဖမ်းပေ်းေါမယ
ဲ့ ..ခမည်းပတာ”
၁၇၅၃ နိဝ
ု ငဘာလ ၃၀ ရက။
ပတာငသ်းု ဆငသွ
ဲ့ ာ်းရာလမ်း သပခေပချာင်းတွင ေထမအကကိမအတိင
ု ်း ုဏဏအိမ၏
ကင်းတေနငပတွ
ဲ့ ြို့ဆက
ု ာ တိက
ု ေွခဖစသွာ်းသည။ ထိတ
ု က
ို ေွတွငမူ ေထမတစကကိမ
အပတွြို့အကက ကိယ
ု လ
ူ ျက ခုခကကသခဖင ဲ့ ပကွြို့တေမျာ်း ဆုတခွာသွာ်းကက၏။
ဆုတခွာလာပသာ တေမျာ်းကို မင်းသာ်းပမာငရွ ၏ တေမ လမ်းတွင ကကာ်းခဖတတိက
ု ခိုကသညဲ့ အခါ
ုဏဏအိမ၏ လကရု ်းခဖစသူ ငကက ကျဆ်းု ပလသည။ ထိသ
ု တင်းကို ကကာ်းသညနင ဲ့ ုဏဏအိမသည
သူ၏တေမျာ်းကို စုစည်းမေ်း ပတာငသ်းု ဆငမ
ဲ့ တဆင ဲ့ ရမ်းခေညသို သွ
ဲ့ ာ်းရာလမ်း တပလျှာက
တေပဖျာကပနသည။ မုဆ်းု ိ ဖိုစစပကကာင်းနစပကကာင်းမာ သပေါတွင ဆကု ကမေ်းပနာက
ပတာငသ်းု ဆင ဲ့ ခတေကို ဝန်းရတိက
ု ခိုကရနအတွက ပခတတ မျှ ရေနာ်းကာ ရိ ကာခ ၊ လကနက
ခေငဆငကကသည။
***
ပဆာင်းဉတု နနကပစာပစာမို..အင
ဲ့ ်းဝမမိ ြို့ ကက်းတစမမိ ြို့လ်းု မာ ခမြူတိခဖင
ု ဲ့ ဲ့ မိင်းပဝသပန၏။
အညာပစာင အထူကက်းကို ခခ ထာ်းပသာ ငပလ်းက ခမင်းကုန်းန်းပေေါ်သ ို ဝန
ဲ့ စညစလွယအချိ ြို့ကို
တငပနသည။ ခဏအကကာတွင ဓါ်းရညတစပချာင်းကို လွယထာ်းပသာ နာ်းလက အိမအတွင်းမ
ထွကလာ၏။ မယဖူ်းက အပနာကမ ေါလာသည။
“အာ်းလ်းု အဆငသငခဖစ
ဲ့ မေ”
“ခငဗျာ်း တကယသွာ်းပတာမ
ဲ့ ာလာ်း..နာ်းလ”
“ပအ်း.ဘာပတွေခဖစခဲ့ခဖစခဲ့..ငါမျိ
ဲ့ ်းနွယစု တိက
ု ခိုကခပနရတဲ့ အချိန၊ အာ်းနည်းပနတဲ့ အချိနမာ ငါ
သူတန
ို ဲ့ အတူ
ဲ့ ရိ ပနပေ်းရမယလို ငါဆ
ဲ့ ်းု ခဖတလိက
ု မေ်းမေ...မယပစာပလ်း နိ်းု လာရင...သူအပမဟာ
ဲ့
သူတာဝန
ဲ့ ပတွကို အဆ်းု သတဖို သူ
ဲ့ ကိ
ဲ့ ု ခဏထာ်းခဲ့တာ..မကကာခင လိက
ု လာမယလို ပခောပေ်းေါ
ဲ့
မယဖူ်း...ဟသာဝတပရာကတအ
ဲ့ ထိ ငါသမ
ဲ့ ်းပလ်းကို ပစာငပရ
ဲ့ ာကပေ်းေါ....မေ်းပတာ.ဲ့ . လွ ာကို
ငါမာတာပတွ ပသချာပခောခေပေ်းေါ..ငါစိတချမယ”
နာ်းလ က ခမင်းပေေါ်သ ို တက
ဲ့ လိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ အိမအတွင်းသို တချက
ဲ့ ကကညဲ့ လိက
ု ၏။
အညာပဆာင်း ပအ်းပအ်းတွင သမ်းငယ မယပစာမာ ပကွ်းပကွ်းပလ်းအိေလျက။
ခငပထာမိ က မယပစာ၏ နပဘ်းတွင ထထိင
ု လျက..သူတကိ
ို ဲ့ ု ပင်းပကကာင ကကညပနသည။
မကကာမ ခမင်းက နင်းထုထသို တခဖည
ဲ့ ်းခဖည်း ပေျာကကွယသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။
***
ထိအ
ု သကကာ်းသညနင ဲ့ ခမင်းက ရေသွာ်း၏။ ခမင်းပေေါ်မ သူက ဘူ်းသ်းပခခာကကန်းေုပလွတစခုကို
ထုတကာ အသခေ လိက
ု သည။ ဒူ်းပလ်းသမာ်းက ဒူ်းပလ်းကို ချကာ အလခဖြူကို ကိင
ု လျက အပရ ြို့သ ို ဲ့
ထွကလိက
ု ၏။ ခမင်းသမာ်းက နင်းမနမနကကာ်းမ တခဖည်းခဖည်း န်းကေလာသည။
ုဏဏအိမ က သူပရ
ဲ့ ြို့တင
ွ ရေပနပသာ နမခဖစသူကို စူ်းစူ်းစိုကစိုကကကညဲ့ လိက
ု ၏။
“နင ခေနလာမေပေါ”ဲ့
“နင ဘာဆကလုေမလ...အကိ”ု
“ငါတို နိ
ဲ့ င
ု မယလို နင
ဲ့ ထငလာ်း”
“ငါမရိ ပတာရ
ဲ့ င..ဒပနရာဟာ..နငပနရာေ
ဲ့ ..နာ်းလ...ရမ်းခေညမာ ငါတို ပကွ
ဲ့ ြို့လာ်းဟူပတွရ ဲ့
နယပခမကို နငကိယ
ု တိင
ု ပခါင်းပဆာငမေ်း ထူပထာငေါ....ငါကပတာဲ့ ဒကပန ပအာငပ ယျရ ဲ့
တေကို ခတိက
ု မယ”
နာ်းလက သလွနပေေါ်တင
ွ မထိင
ု ေ ထလိက
ု သည။
“သပေါမမိ ြို့ထမာ”
“သူကိ
ဲ့ ု ဘဝအသစ တစခုမာ ငါထာ်းခဲ့မေ်းမေ...နင ငါလူ
ဲ့ မျိ ်းပတွကို လွတပအာင ကယတငေါ
အကိ.ု ..ကျနတာ ငါတာဝန
ဲ့ ထာ်း..ငါတာဝန
ဲ့ မေ်းတအ
ဲ့ ခါ...ငါသမ
ဲ့ ်းပလ်းဆ ငါခေနသွာ်းမာေါ”
“ဒါဆိလ
ု ည်း...ငါေ သပေါတေကို သွာ်းဝငတိက
ု မယ”
နာ်းလက ပခါင်းခါလိက
ု သည။
“ငါတိရ
ု ဲ့ က
ဲ့ ကကမမာကို ငါတိေ
ု ဲ့ ဆ်းု ခဖတပေ်းရမာ...အကိ.ု .နင ခေငဆငစရာရိ တာ ခေငဆငပတာ”ဲ့
နာ်းလ က ပကျာကုန်းမ ဓါ်းကို ဆွထုတလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ပကွြို့လင
ူ ယတေသာ်းမျာ်းပရ ြို့တင
ွ
ရေလိက
ု ၏။
“ပကွြို့လမ
ူ ျိ ်းပတွရ လွ
ဲ့ တပခမာကပရ်း အတွက အပရ ြို့ မာ သူရပကာင်းပတွက အသကပတွ
ပေ်းသွာ်းခဲ့ကကမေ...ငါတိရ
ု ဲ့ က
ဲ့ ကကမမာကို ေျာ်းဖပယာင်း နိမိတ မကကညဲ့ ေ..ငါတိကိ
ု ဲ့ ယ
ု တိင
ု ဖနတ်းနိင
ု ဖို ဲ့
လူ(၃၀) ငါလိတ
ု ယ”
***
“ရနသူ..ပဟဲ့...ရနသူ”
“မ်းတုတပတွ..ထွန်းပဟဲ့..ထွန်း”
ငတွနက မ်းတုတတစခုကို ကိင
ု လျက....မမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်မ ပအာလိက
ု သည။ ခဏချင်းေင
မ်းတုတမျာ်း ထွန်းလိက
ု ကကမေ်း..သသကွကွခမငလိက
ု ရပတာ၏
ဲ့ ။ ပကွြို့တေသာ်းမျာ်းမာ
လကနစဖကတွင ဓာ်းမျာ်းကို ကကိ ်းခဖင ဲ့ အပသေူ်းချညထာ်းမေ်း ခမငခမငရာ လိုကခုတပနကကသည။
အချိ ြို့က ခမင်းချညကကိ ်းမျာ်းကို ဝငခုတကကသခဖင ဲ့ ခမင်းမျာ်းမာ အလနတကကာ်းပခေ်းလွှေ
ဲ့ ာ်းကုန၏။
ပမာငရွ သည ကုန်းခမငပေေါ်
ဲ့ ရိ သပေါပစာဘွာ်း၏ ပဟာတွင အိေပနရာမာ အသမျာ်းပကကာင ဲ့
လနနိဲ့ ်းု လာသည။ ခမင်းပေေါ်သ ို တေ
ဲ့ လျက ေစစတပ
ို သနတခဖင ဲ့ မမိ ြို့ ရို ်းရိ ရာသို အခေင
ဲ့ ်းနငလာ၏။
ငတွနနင ဲ့ ငပကာင်းတို က
ဲ့ တေမျာ်းကို အချိနမ ကွေကလိက
ု ကကသည။
“ပဟဲ့..ဖယကက..ဖယကက”
“ပသကက..ပသကကစမ်း”
“ပဟဲ့...တယသတတပ
ိ ကာင်းပနေါလာ်း..မင်းလူပတွ အကုနပသပနမေ..အခု အဖမ်းခ..”
“နင...နင..နာ်းလ”
နာ်းလ၏ ပကျာကုန်းတွင လရညတစစင်းက စိုကဝငပနမေ်း ဗိုကမ ခေနထွကပနသည။
ဒရ်းဒရို ငခဖင ဲ့ နာ်းလက လကထမ ဓာ်းကို ပဝယမ
ဲ့ ်းပန၏။ ငပကာင်းက ငတွနပဘ်းတွင လာရေမေ်း
ပသနတအရညခဖင ဲ့ ေစရနခေငလိက
ု သည။ ငတွနက ငပကာင်း၏ ပသနတကို အသာ
ဆုေကိင
ု လိက
ု ၏။
“သူ ပသပတာမ
ဲ့ ာေါ...မလိေ
ု ါဘူ်း”
***
အခန်း (၁၈)
“ချစညိ ဘယမလ”
“ကျ ေ မသိဘ်းူ ”
ချစခမ က ခေနပခဖသည။
“ဟင”
“ခငဗျာ်းကို ဟသာဝတနန်းပတာက သစစာပဖာကအခဖစ သတမတမေ်း စစပဆ်းဖို ဲ့
အမိနချလိ
ဲ့ က ု မေ..ချစခမ”
“ဟသာဝတကပန လွှေတလိက
ု တဲ့ စစသူကက်းနစဉ်း..အင်းဝကို ပရာကတအ
ဲ့ ခါ....သူတန
ို ဲ့ တိ
ဲ့ င
ု ေငမေ်း
ခငဗျာ်းကို စစပဆ်းစရငမာေါ.. အခုပတာ.ဲ့ .ပထာငထမာ ခဏပနလိက
ု ေါဉ်း”
“ကျ ေ အကိက
ု သစစာပဖာကမဟုတဘူ်း..ကျ ေလည်း သစစာပဖာကမဟုတဘူ်း”
***
“ကျ ေတို အင
ဲ့ ်းဝကို ခေနလညဲ့ ရမယ...ပရ ပ
ြို့ လာငသာခတေမာ ဟသာဝတ တေပတွကို
မုဆ်းုိ ဖိုတေပတွက အသည်းအမ တိက
ု ခိုကပနတယတ.ဲ့ .အခုေ..ခဖတသွာ်းတဲ့ တငါပလပတွက
ပခောသွာ်းတယ”
“ဒုကခေါေ”
“စိတပတာသ
ဲ့ ေ
ိ မေူေါန...တိ
ဲ့ က ု ေွမေ်းသွာ်းချိနမာ ပအာကကို စုနကကတာပေါ..ဲ့
ပလာပလာဆယပတာ.ဲ့ .မ်းပသွ်းတိက
ု ဆိေ ကိေ
ု ခေနဆနတကဖို ပလ
ဲ့ သူကက်းက
ဆ်းု ခဖတလိက
ု မေ..မယဖူ်းန မိ
ဲ့ ပစာပလ်းပရာ”
“သူတို ပအာက
ဲ့ မာေါေ”
အင်းဝမ ဟသာဝတသို စု
ဲ့ နဆင်းပသာ ကုနသညပလကက်းမာ အင်းဝ မ်းပသွ်းတိက
ု ဆိေကမ်းသိေင
ု ဲ့
ခေနလည ဉ်းလညဲ့ ရပတာ၏
ဲ့ ။
အင်းဝ မ်းပသွ်းတိက
ု ဆိေက ရု တရု တသသခဖစပနပချမေ။ အလလအမေိ မေိ ခဖင ဲ့ ပရပကကာင်းအတိင
ု ်း
ဆုတခွာလာကကပသာ ဟသာဝတပလမျာ်း၊ တိက
ု ေွပကကာင ဲ့ ခေနလညဲ့ လာကကပသာ
ကုနသွယပလမျာ်းခဖင ဲ့ ရေယက ပနပတာ၏
ဲ့ ။ မုဆ်းု ိ ဖိုမ ပသနတဝနနင ဲ့ မုဆ်းု ိ ခခ ဗိုလ၏ တေမျာ်းမာ
အင်းဝအထိ တကလာပနမေဆိသ
ု ညဲ့ သတင်းကလည်း ေျြို့ နပနမေ
ဲ့ ခဖစသည။ ဟသာဝတမ
လွှေတလိက
ု သညဲ့ စစသူကက်းမျာ်းခဖစပသာ လကျာဗိုလနင ဲ့ ဗညာ်းကျဉ်တိမ
ု ဲ့ ာလည်း ခေညမတဆင ဲ့
ကကည်းပကကာင်းအတိင
ု ်း အင်းဝသို ပရာက
ဲ့ ရိ လာမေ ခဖစသည။
ပငွခွနဝန ဗညာ်းအရိ နမ
ဒ ာပမာငအွတနင ဲ့ ခငဉ်းစာ်းချစညိ တိကိ
ု ဲ့ ု ဉေရာ ာအမိနအရ
ဲ့ အင်းဝကို
ထိန်းသိမ်းရန ထာ်းခဲ့ပသာလည်း ချစညိ မာ ခငဉ်းတိက
ု ေွအမေ်း အင်းဝစစသူကက်းပဟာင်းထသို ဲ့
ခိုလသွာ်းခဲ့မေခဖစသည။ ပငွခွနဝနမာ အင်းဝေတဝန်းကျင တိက
ု ေွမျာ်းကို မကိင
ု တွယနိင
ု ေ
အင်းဝမလွမေ်း ကျနသညဲ့ နယပခမမျာ်းမာ မုဆ်းု ိ ဖိုလကပအာကသို ကျပရာက
ဲ့ ခဲ့ရသည။
ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ ကျန်းမာပရ်းအနည်းငယပကာင်းမွနလာမေခဖစသညဲ့ ဟသာဝတ ဗညာ်းဒလဉ်းပအာငလ
ကိယ
ု တိင
ု အင်းဝအပရ်းကို ကိင
ု တွယရန ခဖစလာပတာ၏
ဲ့ ။
ကိ်းု သိန်းသခငလွတပခမာကမပကကာင ဲ့ အရာမချခထာ်းရပသာ ဝါရငစစ
ဲ့ ဗိုလချ ေ လကျာဗိုလကို
ရာထူ်းခေနပေ်းကာ အင်းဝသို ချ
ဲ့ တကပစသည။ စစပတာင်းဗိုလခဖစပသာ ဗိုလချ ေဗညာ်းကျဉ်
သညလည်း အင်းဝကို ေထမအကကိမ တိက
ု ခိုကသိမ်းေိုကရာတွင တလေန်းနငအတူ
ဲ့
ေါဝငခဲ့သခူ ဖစသခဖင ဲ့ ဗညာ်းကျဉ်ကိေ
ု ါ အင်းဝသို ထညဲ့
ဲ့ လိက
ု သည။ လကျာဗိုလနင ဲ့
ဗညာ်းကျဉ်တိတေ
ု ဲ့ မျာ်း အင်းဝမမိ ြို့တင
ွ ်း ပရာကရိ သညဲ့ ပနမဲ့ ာေင..ပလာငသာခတေမာ
ကျဆ်းု သွာ်းပတာသ
ဲ့ ည။ ငပလ်း၊ မယဖူ်း၊ ခငပထာမိ နင ဲ့ မယပစာ တိသည
ု ဲ့ အထုေကိယ
ု စခဖင ဲ့
မ်းပသွ်းတိက
ု ဆိေ ပေေါ်သ ို တက
ဲ့ လာကက၏။
“ဗိုလမင်း....ဗိုလချ ေ ဗညာ်းကျဉ်..ဘယမာလ..ဘယမာေါလ”
“ဟိမ
ု ာ မမိ ြို့တခါ်းေိ တပတာမ
ဲ့ ယ..နငအဖကိ
ဲ့ .ု .မမိ ြို့ထပရာကမ ရာလို ပဖွ
ဲ့ လရေါတယ
ို ဲ့ ”
***
အင်းဝမမိ ြို့တင
ွ ်းရိ လွ ာ၏ အိမသို သူ
ဲ့ တ ို ခေန
ဲ့ လည ပရာကရိ လာကကသည။ ညကာ်းပမာငမေ။
အခေငဘကတွင မ်းတုတတလူလခူ ဖင ဲ့ ဟသာဝတစစသာ်းမျာ်း ရေယကပနကက၏။
အပခမှာကလည်းမျာ်းကို တွန်းလာသညဲ့ တကျွကျွအသမျာ်းလည်း ညလျက။
“ဗိုကဆာတယ”
“မရိ ပတာဘ
ဲ့ ်းူ ပလ..ဟသာဝတကို အမေ်းခေနကကမယဆိလ
ု ...ဘာမ
ို ဲ့ မထာ်းခဲ့ဘ်းူ ”
“ဒါဆိ.ု ..ငါကိ
ဲ့ ု ရွ ကနနည်းနည်းပေ်း..အခေငမာ စာ်းစရာ ထွကရာလိက
ု ဉ်းမယ”
မယဖူ်းက ရွ ကနပငွစ အထုေကို ငပလ်းထ ကမ်းပေ်းလိက
ု ၏။ ငပလ်း က ရွ ကနပငွအနည်းငယကို
ခါ်းေုစထ ထညဲ့ လိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ခါ်းပမာကကို ပဆာင်းလိက
ု မေ်း ဝါ်းရင်းတုတတစပချာင်းကို
ကိင
ု ကာ အခေငသို ထွ
ဲ့ ကရနခေငလိက
ု ၏။
“ပနဉ်း....ကျွနမလည်း လိက
ု မယ”
ခငပထာမိ ထလာသည။
“ဘာလိက
ု လုေမာလ..ငါနဲ့ မ...အိမမာေ ပအ်းပအ်းပနခဲ့ေါ..ကျ ေ စာ်းစရာ ရပအာင
ရာလာခဲ့ေါမယ
ဲ့ ”
“က..ဒါဆိလ
ု ည်း လိက
ု ခဲ့”
“ခဏပနဉ်း...ခငပထာမိ ”
***
“ဝုန်း”
“ဟာ..ဟိမ
ု ာ..အဒ
ဲ့ ါ..ကျွနမ အဖေ”
ခငပထာမိက မတတေထရေလိက
ု သည။
“အဖ...အဖ”
ခငပထာမိက လမ်းပေေါ်ထက
ွ ကာ ပခေ်းလိက
ု ၏။ ထိအ
ု ချိနတွင အပနာကမ ေါလာပသာ
ခမင်းတေဗိုလတစဉ်း၏ ခမင်းက ခငပထာမိကို တိက
ု ချလိက
ု သည။
“ပကာငမ..ပသချငပနသလာ်း...စစခဖစပနတာ...ငါတိကိ
ု ဲ့ ု နငလင
ဲ့ ထငပနလာ်း”
ခမင်းတေဗိုလက အမိနပေ်းလိ
ဲ့ က ု သည။ အပနာကတွင ေါလာပသာ ပခခလျငစစသညမျာ်းက
ငပလ်းကို လခဖင ဲ့ ပထာကလိက
ု ၏။ ထိပနာက
ု ဲ့ လညေင်းတွင ကကိ ်းကွင်းတေကာ...စစေွတွင်း
ခိုင်းပစရန ဖမ်းဆ်းလာသညဲ့ အရေသာ်းမျာ်းထသို ထညဲ့
ဲ့ လိက
ု ပတာသ
ဲ့ ည။
“ပနဉ်း....ကျွနမလည်း လိက
ု မယ....ခတေပေေါ်..ကျွနမလည်း လိက
ု မယ”
“ဟာ..ဒပကာငမ..ဘာလာခဖစပနတာလ”
“အမယ..ပကာငမက မွနလိေ
ု ါတတတာဟ..ဒပလာကခဖစတဲ့ ဟာမ..လညေင်းကို ကကိ ်းတေမေ်း
သူေါဲ့ ပခေါ် ခဲ့ပချကွာ..အပေေါ်မာ ေွလျကရညေူ ကကိ ခိုင်းရမယ”
ခငပထာမိ၏ လညေင်းကိေ
ု ါ ကကိ ်းတေကာ ဆွပခေါ်သာွ ်းကကပတာ၏
ဲ့ ။
***
“တက”
“ဗညာ်းကျဉ်..ခငဗျာ်းပအာကကိဆ
ု င်း ခမင်းတေကို အသငခေင
ဲ့ ထာ်းပချ..ကျ ေ အမိ နကိ
ဲ့ ပ
ု စာင”ဲ့
ဗညာ်းကျဉ် က သူ၏လကပထာကတေမ်းနစဉ်းနငအတူ
ဲ့ မမိ ြို့ ရို ်းပအာကသို ဆင
ဲ့ ်းလာသည။
မမိ ြို့ ရို ်းပအာကတွင ဟသာဝတတေမျာ်းဖမ်းပခေါ်လာသညဲ့ အင်းဝမမိ ြို့တင
ွ ်းမ သူမျာ်းမာ
ေွလျကရညေူ အိ်းု ကက်းမျာ်းကို ကကိ ပေ်းပနကကရသည။
“ခမနခမနလုေကကဟ...ပန်းတယ..မကကိ ကဘူ်း”
ခနဓာကိယ
ု တုတတုတခိုငခိုငခဖင ဲ့ စစသာ်းတစဉ်းက ေွလျကရညအိ်းု ငယမျာ်းကို လကဆငကမ
ဲ့ ်း
သယပနသညဲ့ အရေသာ်းမျာ်း၏ ပကျာကုန်းကို ဓါ်းခော်းခဖင ဲ့ တခဗန်းခဗန်း လိက
ု ရို ကသည။
“အငဟာ”
ဲ့
“အာ်း..ေူတယ”
“ပဟဲ့...ရေ..ရေ..ဘာခဖစပနကကတာလ..ဗိုလချ ေလာပနတယ..လမ်းရင်းကက”
ခငပထာမိက ပခမခေငပေေါ်တင
ွ လကျပနသည။ အေူပလာငပနပသာ စစသာ်းနပဘ်းတွင အခခာ်း
ဟသာဝတ စစသာ်းမျာ်းက ပဒါသမျာ်းခဖင ဲ့ သူကိ
ဲ့ ု ကကညဲ့ ပနကက၏။
“အပေေါ်မာ တိက
ု တသ
ဲ့ ပ
ူ တွက တိက
ု ပနကကတယ..ပမာငမင်းတိက
ု ဲ့ ဘာခဖစပနကကတာ..ဟင”
“သမ်း...သမ်း”
ပခမခေငပေေါ်တင
ွ လပနပသာ ခငပထာမိကို ပကကာငကကညဲ့ ပန၏။
“ပဟဲ့..ကိယ
ု အလု
ဲ့ ေ ကိယ
ု ခေနလုေကကပတာဲ့ ဒါတေမ်းဗညာ်းကျဉ်ရ သမ
ဲ့ ်းေ ပသချင်းဆိ်းု ပတွ
ပရ ြို့မကကညဲ့ ပနာကမကကညဲ့ တေမ်းသမ်းကို ဒကျွနအစုထ ဘယပကာင ထညဲ့ ပခေါ်လာတာလ
ဒေွမေ်းရင..အကုန ပခါင်းခဖတေစမယ”
“ေွလျက”
လကျာဗိုလက အမိနပေ်းလိ
ဲ့ က ု သည။ မမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်တင
ွ အသငပစာင
ဲ့ ပနကကပသာ
ဲ့ သူမျာ်းက
ေွလျကရညအိ်းု မျာ်းကို မေိ ငတူ ပလာင်းချလိက
ု ပတာ၏
ဲ့ ။
“အာ်း..”
“အူ်း”
ရခန အသမျာ်းနငအတူ
ဲ့ ပရွှေဘတ
ို ေသာ်းမျာ်းမာ အေူပလာငဒဏပကကာင ဲ့ ခေ တကျကုနကက၏။
“ေွလျကပတွ...ပေ်းကကပဟဲ့..အခမန..အခမန”
အာ်းလ်းု စစေွဆသို အာရ
ဲ့ ု ခေနပရာကသွာ်းကကသည။ ဗညာ်းကျဉ် က ခငပထာမိ၏ လကပမာင်းကို
ဆွကာ မမိ ြို့ ရို ်းပထာငရ
ဲ့ ိ နတကွန်းနပဘ်းသို ပခေါ်
ဲ့ သာွ ်း၏။
“သမ်းပလ်း...သမ်းပလ်းရယ..ကပကာင်းလိ..က
ု ဲ့ ပကာင်းကကလွန်းလိကွ
ု ဲ့ ယ”
ထိအ
ု ချိနတွင တေမ်းတာပနာ ပရာကလာသည။
“တာပနာ..မင်း..သူကိ
ဲ့ ု နန်းပတာထ ေိုပေ်းမေ
ဲ့ ်း..လလ
ု ခု ခ ခခ ရိ တဲ့ ဆ အေခဲ့..ငါစိတချမယ”
“အဖ...”
“က..သွာ်းကကစိ...ခင
ု ဲ့ ပထာမိ ”
“ခဏပနဉ်း...ကျွနမနအတူ
ဲ့ ကျွနမကို ကူညခဲ့တဲ့ လူတစပယာကကိလ
ု ည်း ဟိလ
ု ပ
ူ တွ
ဖမ်းထာ်းပသ်းတယ”
“အဒ
ဲ့ ါပတွ ပနာကမပခောေါ....တိက
ု ေွက ေိုကကမ်းလာမေ....နန်းပတာဆ ကျ ေ အပရာက
ေိုပေ်းေါ
ဲ့ မယ
ဲ့ ”
“မဟုတဘူ်း...ကျွနမသူကိ
ဲ့ ု ရာချငပသ်းတယ”
“အာ..ဒဟာမပလ်း..စကာ်းမျာ်းတာ”
***
ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းက ပလကာ်းပထာင တကမရသညဲ့ အခါ ဓါ်း၊ ေုဆန
ိ မျာ်းခဖင ဲ့ မမိ ြို့ ရို ်းတခါ်းမျာ်းကို
ချိ ်းဖျကပနကက၏။ လကျာဗိုလက သူပဘ်းသိ
ဲ့ ု ပရာက
ဲ့ လာပသာ ဗညာ်းကျဉ်ကို တစချက
ကကညဲ့ လိက
ု သည။
“ပတွြို့လာ်း...သူတမ
ို ဲ့ ာ ရိ သမျှ လူအငအာ်းအကုနန ဒ
ဲ့ တခါ်းနစပေါကကို တိ်းု ပနကကတာေ”
“ဟုတက.ဲ့ .ဗိုလမင်း”
“ဗညာ်းကျဉ်..ခငဗျာ်းန ခမင
ဲ့ ်းတေ အငအာ်း (၅၀၀) က မမိ ြို့အပရ ြို့မျကနာ တခါ်းကပနထွက
မေ်းရင..ပခမာကဘကကို ပကွြို့ေတလာခဲ့..ခငဗျာ်းတို အသင
ဲ့ ပစာင
ဲ့ ပန..ဒ
ဲ့ ပေေါ်မာ ပသနတသူရ
တစပထာငက အ ဘလေ
ိ ပသနတပကာင်းပတွ၊ စိနပခောင်းပတွန စေစ
ဲ့ တာန..ခင
ဲ့ ဗျာ်းတေက
ဒပကာငပတွကို ပနာကက ဝငတိက
ု ပချ...ဟုတမေလာ်း”
“ဟုတက.ဲ့ .ဗိုလမင်း”
***
အခန်း (၁၉)
.
“ကိယ
ု ပတာကက်းဘုရာ်း....ညပနပစာင်းပနေါမေ..ဘုရာ်း”
“မင်းသာ်းပမာငေို်းန ကိ
ဲ့ ခု မတစ တို ကိ
ဲ့ ယ
ု တိင
ု ဉ်းစ်းမေ်း လုေပနေါတယ..ဘုရာ်း”
“ရြူမ်းတွကပရာ”
“မင်းသာ်းပမာငရွ န ကိ
ဲ့ ုဩ တို မေ
ဲ့ ်းစ်းသညအထိလေ
ု ပနေါတယ”
“အိမပရ ြို့စကိယ
ု တိင
ု ကကေမတပနတာမဟုတလာ်း.... ငါစစဖို မလိ
ဲ့ ေု ါဘူ်း”
ကာခပမာက ဆိသ
ု ညမာ အပလာင်းဘုရာ်းပအာငပ ယျနင ဲ့ စာဆိေ
ု ညာရိ ပမာငခမတစ၊ ပမာငဩ
တို ၏
ဲ့ အကကအစညခဖစသည။ မမိ ြို့ ရို ်းခတေမျာ်းကို ပလကာ်းပထာင တကရာတွင
ေွလျကရညေူမျာ်း ဒဏခနိင
ု ပစရန တထွငကကစထာ်းကကခခင်းခဖစသည။ စပကာဝိုင်းခန ဲ့
ကက်းမာ်းပသာ ခပမာကကက်းမျာ်းကို သစပစ်းမျာ်းအထေထေသုေလိမ်းကာ စစသညမျာ်း
အေူဒဏခနိင
ု ရညရိ ပစရန နင ဲ့ ခနဓာကိယ
ု ပေေါ်သ ို မကျပစရန
ဲ့ အထူ်းခေငဆငထာ်းခခင်းခဖစ၏။
ရြူမ်းဆိသ
ု ညမာ (၉)ပတာငမ (၁၀)ပတာငအထိ ရညလျာ်းသညဲ့ မ်းတိင
ု လိေမျာ်းခဖစသည။
ရြူမ်းတိင
ု ထိေတွင ယမ်းနင ဲ့ ငရု တမနမျာ်းကိ
ဲ့ ု အခေညဲ့ သိေထာ်း၏။ ခတေမျာ်း
ထိေသို တက
ဲ့ သညဲ့ အခါ ရြူမ်းတိင
ု ကို မ်းရိ ြို့လက
ို လျက..ခတေပေေါ်မ ရနသူစစသညမျာ်းမာ
ငရု တမန ပည
ဲ့ ှ ာနကိ
ဲ့ ု မခနိင
ု ေ...အသကရကကေပစရနခဖစသည။
မုဆဖ
ုိ ိုသာ်းတိသည
ု ဲ့ ခေနလညဆုတခွာခဲ့ရသညဲ့ အင်းဝမမိ ြို့သမ
ိ ်းတိက
ု ေွကို ပနာကတကကိမ
ပအာငခမငနိင
ု ရနအတွက စစဘကဆိင
ု ရာနည်းေညာမျာ်းကို ထိသ
ု သမာရိ
ို ဲ့ ု ်းကျမ ခွထွကမေ်း
ကကဆထာ်းကကခခင်းခဖစသည။ သိပသာ
ု ဲ့ ထိက
ု ာခပမာကမျာ်းနငေင
ဲ့ မလပ
ု လာကသခဖင ဲ့
ပအာငပ ယျကိယ
ု တိင
ု ပနာကထေ နည်းေညာမျာ်းကို အပခခခစဉ််းစာ်းပနခခင်းခဖစသည။
ခမင်းရညတကဝင သူရပကာင်းမျာ်းမာလည်း တကျိေပကျာကျဆ်းု သွာ်းမေခဖစသခဖင ဲ့
မင်းသာ်းပမာငရွ ဉ်းစ်းမေ်း ငလူကက်းကွေကသညဲ့ အငအာ်း (၁၂၀၀)ေါ အထူ်းပလ်းတေကို
ဖွြို့စည်းထာ်းသည။ ထိပ
ု လ်းတေမာ မမိ ြို့သမ
ိ ်းတိက
ု ေွတွင အပဝ်းမ ေစခတရန အထူ်းလကပခဖာင ဲ့
စစသညမျာ်းကို ပရွ ်းချယ ထာ်းခခင်းခဖစ၏။
“ပအ်း..ပကာင်းတယ...ခဖစနိင
ု ရင ဒလဆန်းရကထ အင်းဝကို အပရာက ချကကမယ
က..လုေစရာရိ တာ..လုေကက”
ထိအ
ု ချိနတွင ခမင်းတစစ်းက ခေလမ်းလမ်းမ ဒ်းု စိုင်းလာ၏။
မင်းသာ်းငယ ပမာငဝိုင်း။
“ပမာငဝိုင်း”
“ဘုရာ်း”
“ငါသာ်းငယ
ဲ့ က ခခင်းလ်းု ဝါသနာေါတယ ဆိပ
ု တာ.ဲ့ ...ဒလို ေုစမျိ ်း..လူ ပလ်းငါ်းပခခာကပယာက
ဝငလိရတ
ု ဲ့ .ဲ့ ..အခမင ဲ့ ၃ ပတာင ၄ ပတာငရိ တ.ဲ့ . ခခင်းလု်းအကက်းကက်းပတွ ယကရင ခဖစနိင
ု မလာ်း”
“ပမာငခမတစ..ဒနာ်းလာစမ်း”
“မနေါ”
“တိက
ု ေွပတွကို လကပတွဝ
ြို့ ငပနတဲ့ ပသနတဝနပမာငပကာင်းန ဗိ
ဲ့ ုလတွနတို သာ
ဲ့ အပသအချာ
ပခောနိင
ု မာေါ..ဘုရာ်း”
***
“ဖပလာက..ဖပလာက...ဖပလာက..ဖပလာက”
“ဝရု န်း..”
ထန်းလကကိင
ု ်းပခခာကကက်း တစခုလ်းု ပခါငမို်းပေေါ်ကျလာသ။ ထိအ
ု ခါမ ငတွနက အိမပေေါ်မ
ဆင်းလာသည။
“ငအိ်းု တိ၊ု ဲ့ ငသာတို ဘာလာခဖစ
ဲ့ ကကတာတုန်းကွာ”
“ပဟဲ့လ.ူ ..ဗိုလတွန...ခဖို်းဗျ...ခဖို်း”
“ဘာ..ခဖို်းတုန်း”
“ဟိမ
ု ာ မိန်းခပလ်း အမိအဖကို တငပကက်းပတာင်းပကက်း ပေ်းခဲ့ရပသ်းတယကွ..မရိ ပသ်းဘူ်း”
“ပအာငမယ....မရဘူ်း..ကိယ
ု လူ
ဲ့ ..ရငဘုရငက ခငဗျာ်းကို နစခန်းဆက အိမပတာကက်း
ပဆာကပေ်းရမယလို အမိ
ဲ့ နရဲ့ ိ လက
ို တယ...ဒါပတာဲ့ လုေလိက
ု ကိယ
ု လူ
ဲ့ ”
“အဒ
ဲ့ ခဖို်းန မင
ဲ့ ်းတိကဘာလု
ု ဲ့ ေကကမာတုန်း”
“ဟ..ဒါချ ကကမာပေါဗျ...တခွ
ဲ့ ကတဖလာ်း..တခွကတဖလာ်း..လုေေါဗျာ..မကကာခငလည်း
စစထွကကကရပတာမ
ဲ့ ာေ”
“ပတာမေ..ပဟဲ့ပကာငပတွ....ပရာ.ဲ့ .ပရာ”ဲ့
ငတွနက သူခါ်းကကာ်းတွ
ဲ့ ငလိမထာ်းပသာ ရွ ကနပငွအချိ ြို့ကို ကမ်းပေ်းလိက
ု ၏။
“ကုသလ
ို ရေါတယ..ဗိုလတွနရာ..ကျ ေတိက
ု ဲ့ အသကွပနတဲ့ ပရွှေကကြူကက်းကိေ
ု ါ သွာ်းမေ်း
စိတပခဖပေ်းရဉ်းမာ..သွာ်းမေဗျိ ြို့”
ငအိ်းု နင ဲ့ ငသာတို ထွ
ဲ့ ကခွာသွာ်းကကသည။
“ပထွ်းေု..စိတညစသွာ်းသလာ်း”
“က...အိမထ ဝငကကစို”ဲ့
“ပမာငကက်းငတွန”
ထိအ
ု ခါမ ပတာင်းထမ သနေခါ်းတ်းု မျာ်းကို ငတွန သတိထာ်းမိလက
ို သည။
“ကပလ်းကို ဘယသူနထာ်းခ
ဲ့ ဲ့လ..ခမတထာ်းသရိ ”
“မင်းရ ပနရာမ
ဲ့ နကို ခေနရပတာမ
ဲ့ ာပေါ..ခမတ
ဲ့ ထာ်းသရိ ”
“ပမာငကက်းပခောခဲ့ဖူ်းသလိုပေါ....အချစ
ဲ့ တို ဘာတိ
ဲ့ ု ဆိ
ဲ့ တ
ု ာထက...အိမပထာငပရ်းဆိတ
ု ာ ကိယ
ု န ဲ့
အဆငပခေဆ်းု ကို ပရွ ်းချယရတာေါေ..ပနာ”ဲ့
“မိန်းကပလ်းက ချစဖိုပကာင
ဲ့ ်းလိက
ု တာ..ပမာငကက်းငတွနရယ...ဒမာ..ငါည
ဲ့ မအတွက
သနေခါ်းတ်းု ပတွပနာ...ပနာက ဒမမိ ြို့ မာ အကူအညလိရ
ု ငလည်း နန်းတွင်းမာ မမခမတထာ်း
ရိ ပနမယ”
“ကိကု က်းတွန...အဒ
ဲ့ မမ က မိဖုရာ်းလာ်းဟင”
ရငပထွ်းေုက ပတာင်းကိေ
ု ိုကထာ်းရင်းမ ငတွနကို ပမ်းလိက
ု သည။
“အင်း..ဆိေ
ု ါပတာ”ဲ့
“သိေလတာေပနာ..အပထွ်းခဖင ဲ့ မိဖုရာ်းပတွ၊ နန်းတွင်းသူပတွဆတ
ု ိ ာ အခုမ အရငလတလတ
ခမငဖူ်းပတာတ
ဲ့ ယ”
“အဒ
ဲ့ မမက ကိကု က်းတွနရ ရည
ဲ့ ်းစာ်းပဟာင်းမျာ်းလာ်းဟင”
ထိအ
ု ခါမ ငတွန သတိခေနဝငလာ၏။
“အာ..မဟုတေါဘူ်း..ပထွ်းေုရယ..မဟုတရေါဘူ်း...ငါတိက
ု ဲ့ ရို ်းရို ်းေါ”
***
***
၁၇၅၃ ဒ ငဘာ ၂၂ ။
“တလေန်းကပရာ”
“ပမာငအွတ...ပဟာဒ
ဲ့ အင်းဝမာ ရိ ပနတဲ့ တိဟ
ု ဲ့ သာဝတ တေသာ်းပတွလည်း စစေန်းပနကကမေ၊
မေ်းပတာဲ့ ဒမုဆ်းု ိ ဖိုဆတ
ု ိ ဲ့ ရွ ာပလ်းက စတငလာတဲ့ ခုခစစကို မနမ
ိ နင်းနိင
ု ခဲ့ရာက အခုဆု ိ အင်းဝအထိ
ထိ်းု စစ ဆငခပနရမေဆိပ
ု တာဲ့ အာ်းလ်းု စိတဓာတပတွ ကျပနကကမေ.၊ အင်းဝမာ ငါတိန
ု ဲ့ ဲ့
ေူ်းပေါင်းထာ်းတဲ့ ဗမာပတွအပေေါ် ဩ ာကက်းတဲ့ ချစညိ မရိ ပတာက
ဲ့ တည်းက..အာ်းလ်းု ဟာ
မုဆ်းုိ ဖိုဘကကို စိတပတွယင
ို ပနကကမေ..မေ်းပတာဲ့ ေထမအကကိမကို အင်းဝကို လာဝန်းရတုန်းက ငါတို ဲ့
အနိင
ု ယူလက
ို နိင
ု တယ ဆိတ
ု ာက မုဆ်းု ိ ဖိုတေ နစတေတည်းေ..အဒ
ဲ့ ါကလည်း အုေချ ေတဲ့
တေမ်းပတွရ ဲ့ အပလာကက်းမန မဆင
ဲ့ မခခငမပကကာင ဲ့ ငါတိဘက
ု ဲ့ ကနိင
ု တာေ....အခု မုဆ်းု ိ ဖိုက
တေချတေချေုပတွကို ငါ ကကညဲ့ ရသပလာကပတာ.ဲ့ . သူတဟာ
ို ဲ့ ရိ သမျှ အငအာ်းပတွကို စနစတကျ
ခဖနချ
ဲ့ လာတာေ.....ဒအပခခအပနမာ ငါတိ
ဲ့ ု ခ
ဲ့ တိက
ု မေ်း မနိင
ု မ ဆုတခွာမယဆိ.ု ..ပအာငပ ယျ
တေကပတွက ပနာကက ထေချေမခွာ လိက
ု တိက
ု မာေ..အဒ
ဲ့ ပတာ.ဲ့ ..သူတို မသိ
ဲ့ ပအာင ငါတို ဲ့
တိတတဆိတ ခွာစစဆငရမယ”
“ငါတိအတွ
ု ဲ့ က ပခေ်းပေါကဖွငပေ်းထာ်းတာေ
ဲ့ ..သူတ ို ပလ်းဘက
ဲ့ ပလ်းတန တိက
ု တအ
ဲ့ ခါ ငါတိလည
ု ဲ့ ်း
မထူ်း ာတ ခင်းမေ်း အပသခတိက
ု ရင အင်းဝမမိ ြို့လည်း ပကကမယ..ေထမတိက
ု ေွလို နစဖကလည်း
အထိအခိုက မျာ်းနိင
ု တယ...အင်းဝဟာ သူတပသွ
ို ဲ့ ်းပချွ်းနပဆာက
ဲ့ ခဲ့တဲ့ သူတပနခေည
ို ဲ့ ပတာေ
ဒါပကကာင ဲ့ သူတ ို အလွ
ဲ့ ယတကူ မဖျကစ်းချငကကတာ...ဒါပကကာင ဲ့ ငါတိအတွ
ု ဲ့ က ထွကပေါက
တစပေါက ပေ်းလိက
ု တာလို ငါယူ
ဲ့ ဆတယ..အဒ
ဲ့ အခွငအပရ်းကိ
ဲ့ ု အခမနဆ်းု အသ်းု ချနိင
ု ရင..ငါတို ဲ့
အသကနခနဓ
ဲ့ ာမမမယ...အသကခနဓာမမပနသမျှ တိက
ု ေွဆိတ
ု ာ နိင
ု ပအာငတိက
ု လို ဲ့
ရေါပသ်းတယကွာ”
“ဒလိဆ
ု ုိ ကျွနပတာမျိ ်းတို ဘယ
ဲ့ ပတာဲ့ ဆုတခွာကကမလ”
“မနကခဖနည...ပတာငဘကမျကနာ ပကျာဘဝ
ု ငမနာ်း တခါ်းကပန ဆုတခွာမယ”
***
“ ပလာက... ပလာက”
“ငချစခမ..ထစမ်း..ထစမ်း”
ကိယ
ု လ်းု တ်းခဖင ဲ့ ငိက
ု ခမည်းပနပသာ ချစခမ က ရု တတရကမျကလ်းု မျာ်းဖွငလိ
ဲ့ က
ု သည။
မ်းတုတအလင်းပရာငက စူ်းရလသခဖင ဲ့ လကကို ကာလိက
ု ၏။ သိပသာ
ု ဲ့ မကကာမ သူပခါင
ဲ့ ်းကို
အရာဝတထ တစခုခဖင ဲ့ စွေချလိက
ု သခဖင ဲ့ အပမာငအတိခေနခဖစသွာ်းပတာသ
ဲ့ ည။ လကခေနကကိ ်း
တင်းကကေစွာ တုေမေ်း ချစခမကို လူတစစုက ပခေါ်ထတ
ု လာသည။
“မပသချငရင...မင်းေါ်းစေကို ေိ တထာ်းစမ်း..ပခွ်းပကာင”
“ဘုန်း”
“အင”ဲ့
ချစခမ ၏ ခနဓာကိယ
ု ကို ထုတေို်းထာ်းပသာ အိတကို လည်းတစ်းပေေါ်သ ို ေစ
ဲ့ တငလိက
ု ကကသည။
***
“အကျဉ််းသာ်းကို ပခေါ်ထတ
ု လာခဲ့ေါမေ...ဗိုလမင်း”
“ဗညာ်းကျဉ်ပရာ..အဆငသငခဖစ
ဲ့ မေလာ်း...သူကိ
ဲ့ ု မပတွြို့မိေါလာ်း..သူတေ
ဲ့ ပတွ အဆငသင
ဲ့ ခဖစ
ဲ့ မခဖစ
ငါဆ
ဲ့ သတင်းေိုခိဲ့ ုင်းပေ်းေါ”
တေမ်းဗညာ်းစိန ထွကခွာသွာ်းသည။ ခဏအကကာတွင ဗညာ်းစိန နငအတူ
ဲ့ တေမ်းဗညာ်းကျဉ်
ပရာကလာ၏။ အသကကက်းမေခဖစပသာ စစသူကက်း ဗညာ်းကျဉ်မာ ပမာဟိက
ု ပနေုရမေ်း
မျကစိမျကနာမျာ်း ေျကပနသည။
“ဘာအပရ်းမျာ်းခဖစပနလိလ
ု ဲ့ ...ဗိုလမင်း”
“ကျွနပတာမျိ ်းရ သမ
ဲ့ ်း...ခငပထာမိကို ရာပနတာေါ”
“သူ ဘယပေျာကသွာ်းခေနမေလ”
“သူက သူကိ
ဲ့ ု မုဆ်းု ိ ဖိုက ကယတငလာတ.ဲ့ ..လငမယာ်း နစပယာကကိလ
ု ည်း ပခေါ်သာွ ်းချငေါတယ
ဆိလ
ု ို ညပနကတည
ဲ့ ်းက အင်းဝမမိ ြို့ထ ထွကသွာ်းတာေါ..အခုထ ိ မလာပသ်းလိ”ု ဲ့
“သူ ဘယသူနသွ
ဲ့ ာ်းတာလ”
“ကျွနပတာမျိ ်းရလက
ဲ့ ပထာက ဗညာ်းတာပနာကိေ
ု ါ ထညဲ့ ပေ်းလိက
ု ေါတယ”
ဗညာ်းကျဉ် က ပခါင်းကိသ
ု ာ ငထာ်းပတာ
ု ဲ့ ၏ဲ့ ။
“အဖ”
“သူတို လာကကေါမေ
ဲ့ ..ဗိုလမင်း...သူတ ို လာကကေါမေ
ဲ့ ”
“ဟာ..ဘယသူပတွ မျာ်းလလိ..လွ
ု ဲ့ ာ အိမပတာေါ ပတွေါလာ်းဟ”
ငပလ်းက လကအုေချလိက
ု သည။
“ပမာငမင်းတိက
ု ဲ့ ခငပထာမိကို မုဆ်းု ိ ဖိုကပန သွာ်းပခေါ်လာကက သူပတွပေါ”ဲ့
“မနေါ....မမလွ
ဲ့ ာက..အမိ နပေ်းထာ်းခ
ဲ့ ဲ့လေါ..ဗိ
ို ဲ့ ုလမင်း”
“အင်း..ပတာေါပသ်းရကွ
ဲ့ ယ..လွ ာလူပတွဆပ
ု ိ တာ.ဲ့ ..အချိနမပေလိေ
ု ဲ့ ..က..ထွကကကမယပဟဲ့”
***
ပနာကတစပန။ဲ့
မုဆ်းုိ ဖိုသာ်းတိက
ု ဲ့ ရတခွနမျာ်း၊ စစတမမျာ်း၊ ကပဒါင်းပအာငလမျာ်း တလူလလ
ူ င
ွှေ ထူ
ဲ့ လျက
ဝငလာသည။ ဆယစုနစ မျာ်းစွာအတွင်း စစေွပေါင်းမျာ်းစွာ၊ ရနသူပေါင်းမျာ်းစွာကို
ခုခတိက
ု ခိုကခဲ့ပသာ အင်းဝမမိ ြို့ပတာကက်း။
***
အခန်း (၂၀)
“ညလာခကို ရေလိက
ု မယ...သူတကိ
ို ဲ့ .ု ..အခုေ..အခစာ်းဝငပစလိ”ု ဲ့
“ခငယွန်း”
ပအာငပ ယျ က စိတလေရာ်းစွာခဖင ဲ့ မတတေရေလိုကသည။ ခငယွန်းစက အဝတခဖြူခဖင ဲ့
ထုေထာ်းပသာ ပတာင်းတစခုကို ရွ ကလာမေ်း ပအာငပ ယျ၏ ပရ ြို့တင
ွ ချကာ ဒူ်းတုေခစာ်းလိက
ု ၏။
နပဘ်းတွင အေျိ ပေါက(၁၆)နစအရွ ယခဖစပနမေခဖစပသာ သမ်းပတာမယသာ၊ (၁၂)နစအရွ ယ
သမ်းပတာ မယခမတလ တိက
ု ဲ့ ခမ်းနာ်းလပသာ ယာယတနန်းကို အကခတ ကကညဲ့ ရပနကကသည။
“အငယဆ်းု မယအိေကပလ်းပရာ..ခငယွန်း”
“စညေုတတရာမာ ထာ်းခဲ့တယ”
“က....ငါသမ
ဲ့ ်းပတွ..လာကကေါဉ်း..အနာ်းကိ.ု .မပတွြို့ရတာကကာပေါ”ဲ့
“ငါသမ
ဲ့ ်းမျာ်း..ပတာမာ ဘယလိပ
ု တာငပနပနရတာလ...မင်းသမ်းပလ်းက ပရွှေနန်းပတာမာ
စရမယဲ့ဟာကိ.ု .အခုပတာပ
ဲ့ လကွယ..ခဖစရတယ”
“ဒမယ..ကိပ
ု အာငပ ယျ...ရငကကိ ကတတတ.ဲ့ .မုနဆန
ဲ့ ်း..ကျွနမကိယ
ု တိင
ု လုေလာပေ်းတာ”
ပအာငပ ယျက သမ်းနစဉ်းကို ဖကထာ်းရင်းမ ခငယွန်းစပရ ြို့သ ို တိ
ဲ့ ်းု ကေလိက
ု သည။
“ပအာငမယ...မိဖုရာ်းပခါငကက်းပနရာကို မုနဆန
ဲ့ ်းန လာလ
ဲ့ တာပေါပလ”
ဲ့
“မစာ်းချငလည်းပနပလ..ပတာမိ
ဲ့ ဖုရာ်းပခါငကက်းပနရာကို ကျ ေမမကဘူ်း”
ခငယွန်းစက မုနဆန
ဲ့ ်းပတာင်းကို ခေနေိ တရန ခေငလိုက၏။ ပအာငပ ယျက ခငယွန်းစ၏ လကကို
အပေေါ်မ အုေကိင
ု လိက
ု သည။
“ဒမယ...ရငဆ
ဲ့ လာတာ..အခခာ်းမဟုတဘူ်း....သမကဘုရငခဖစမေ ကျွနမ အပဖ မာ ရွ ာမာ
မျကနာေျကရတယရင...စည
ဲ့ ေုတတရာန ပကျာက
ဲ့ ကာတစပကကာကို ဒပလာကအခွနအတုေပတွ
စည်းကကေထာ်းတာ ဘာသပဘာလ စညေုတတရာသူ မိ ဖုရာ်းပခါငကက်း ရိ ပနေါလျကန ဲ့
စညေုတတရာသာ်းမျာ်းမာ အခွနကို ကကေကကေတည်းတည်း ပဆာငကကရတယ စစကက်းမကကက်းက
တဖက၊ ပနာကတကလာတဲ့ ရငဘုရငသစရ အခွ
ဲ့ နကို ပဆာငရတာတစဖကန ဒု
ဲ့ ကက
ခ
မျာ်းကကတယ..ဒကကာ်းထ အခွနမပဆာငနိင
ု တဲ့ ဆင်းရသာ်းပတွကို ပမာင်းတ်းမေ်း ကျွနအခဖစ
ပလလေစတာကိလ
ု ည်း ရငလူ
ဲ့ ပတွက လုေကကပေရ...ရ
ဲ့ ငတစပလျှာကလ်းု ပလဲ့လာခဲ့တဲ့
မင်းကျငတရာ်းတိ
ဲ့ ု ဘာတိ
ဲ့ ု စာပတွ
ဲ့ က စာထမာေ ကျနခဲ့တာလာ်း တကယလည်း ရငဘုရင
ခဖစသွာ်းပရာ လုေချငရာ လုေတာေလာ်း...ရငလူ
ဲ့ မျာ်းကိလ
ု ည်း ရငထိန်းေါဉ်း”
“အမယပလ်း..ရနပတွ ပတွြို့လက
ို တာဗျာ...စညေုတတရာနယထ ဒလိပ
ု တွခဖစပနတာ..ပမာငကက်း
တကယမသိရု ိ ်းေါေ..ပမာငကက်းအခေစေါ”
“ပမာငကက်းအခေစလုေမပနန....ဒါဆိ
ဲ့ လ
ု ည်း ရင ဲ့ ပခမခွနဝနဆ စာတစပစာင ခမနခမနပရ်းပချ”
“ပရ်းေါမယဲ့ဗျာ..ပရ်းေါမယ..က...ပရွှေစတ
ိ ပတာ ပခေပစပတာ.ဲ့ ..ခငယွန်းရယ..ပနာ”ဲ့
***
မိဖုရာ်းပခါငကက်း၊သမ်းပတာမျာ်းကို အင်းဝသို တေ
ဲ့ မျာ်းနင ဲ့ ခေနလညေိုပဆာင
ဲ့ လိက
ု မေ်းပနာက
ကသာမမိ ြို့သ ို ဆက
ဲ့ လကချတကခဲ့သည။ ကသာအပရာကတွင ငတွနနင ဲ့ ပယာကဖ ပမာငအို
ု ဲ့ ပကကာင်းကို ရမ်းခေည၊ မို်းညှင်း၊ မို်းပကာင်းသို ခွ
တိစစ ဲ့ ထွကချတကပစသည။
ကသာမ ပရွှေပေေါ်ကျွန်း သို ပရာက
ဲ့ လျှင မို်းမိတပစာဘွာ်း၊ ဗန်းပမာပစာဘွာ်းတိက
ု ဲ့ ခမင်း၊ပသနတ၊
ပရွှေ၊ပငွ၊ အထညလိေမျာ်း ဆကသကာ ပရွှေပေေါ်ကျွန်းဘုရာ်းရငခေငတွင သစစာခယူကကသည။
၁၇၅၄ မတလ ၁၇ တွင မို်းညှင်းပချာင်းဝတွင ပလတေအတွက သစလ်းု သ်းု ရာပကျာကို
ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းက ခုတယူကက၏။ ထမုနယပခမအတွင်းသို ပကျာ
ဲ့ လွနလာသညဲ့ အခါ
ကချငလူမျိ ်းစုမျာ်း၊ ရမ်းနလူမျိ ်းစု မျာ်းနင ဲ့ ထိေတိက
ု ပတွြို့ဆမ
ု ိ ကကပတာသ
ဲ့ ည။
ကချငနငရ
ဲ့ မ်းနလူမျိ ်းစုတမ
ို ဲ့ ာ အင်းဝမင်း အဆကဆကနငသာ
ဲ့ အဆကအဆရိ ကကသခဖင ဲ့
အသစစကစက မုဆ်းု ိ ဖိုတေမျာ်း ဝငလာသညဲ့ အခါ ခုခတိက
ု ခိုကကက၏။ သမိုင်းရွ ာ အပနာကဘက
ပတာငရို ်းသို နယ
ဲ့ ပခမပကျာဝငပရာကလာကကပသာ ပမာငရွ ၊ ပရွှေကကြူ တိ၏
ု ဲ့ ပရ ြို့ပခေ်း တေမျာ်းကို
ကချင၊ရမ်းနလူမျိ ်းစု (၁၀၀၀)ပကျာက ခုခတွန်းလနကက၏။
သိပသာ
ု ဲ့ လကနကအငအာ်းနင ဲ့ စစမပရ်းရာကွာဟမမျာ်းပကကာင ဲ့ ကချင၊ရမ်းန (၂၀၀)ပကျာ
ကျဆ်းု မေ်း (၁၀၀)ပကျာ သေန
ု ဲ့ ်းအခဖစ အဖမ်းခရသည။ မကကာမ ပနာကတွငေါလာသညဲ့
အပလာင်းဘုရာ်း ပအာငပ ယျကိယ
ု တိင
ု ပရာကရိလာမေ်းပနာက ပဒသခ လူမျိ ်းစု
ပခါင်းပဆာငမျာ်း၊ ဒူဝါမျာ်းနင ဲ့ ညှိနင
ိ ်းကာ နစဖကအခေနအလနလကပဆာငမျာ်းကမ်းမေ်း
စစရေစကာ သစစာခယူပစခဲ့သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ကသာသို ခေန
ဲ့ လညစုနဆင်းမေ်း ကသာတွင
ု ဲ့ မို်းညှင်း မို်းပကာင်းနယမျာ်းကို သိမ်းေိုကမေ်း
ခေနလညပရာကရိ ပနသညဲ့ ငအို နင ဲ့ ငတွနတိက
ရရိ ခဲ့သညဲ့ လကနကမျာ်းကို ဆကသသည။
***
“ပသချာစဉ််းစာ်းေါဉ်း....ကိခ
ု ျစညိ ”
“စဉ််းစာ်းစရာမလိေ
ု ါဘူ်း”
***
ပအာငပ ယျက သူပရ
ဲ့ ြို့တင
ွ ဝေတွာ်းခစာ်းပနသူကို ကကညဲ့ လိက
ု သည။ ပခခရင်းတွင ရာ ဓိရာ ။
ကိ်းု သိန်းသခင မင်းပခါင၏ သစစာရိ တေမ်း။ ရာ ဓိရာ ဉ်းပဆာငသညဲ့ အင်းဝ၏ ပနာကဆ်းု
လကကျနအငအာ်းစုမာ ပအာငပ ယျ၏ ပခခရင်းသို ခိ
ဲ့ ုဝငခဲ့မေခဖစသည။ ကိ်းု သိန်းသခင၏
လူယပ
ု တာခဖစပသာ မင်းကက်းရထင၊ အင်းဝတေမ်းပဟာင်းခဖစခဲ့မေ်း ဟသာဝတဘက ပခောင်းခဲ့သ ူ
ရပခါငစပကျာ၊ အင်းဝပရတေဗိုလမ်းဗာရာကက်းတို လည
ဲ့ ်း ပအာငပ ယျထတွင သူပကာင်းခေ ထာ်း
ခရ၏။ ခိုဝငလာသူမျာ်းအနက ရာ ဓိရာ လည်း တိက
ု ဆင(၆၀)၊ ခမင်း (၅၀၀)၊ လူ (၅၀၀၀)၊
အပခမာကပသနတမျာ်း၊ ဓါ်းလမျာ်းစွာေါရိ သခဖင ဲ့ ပရွှေဘတ
ို ေအတွက အငအာ်းတစခု
ခဖစပသာပကကာင ဲ့ ပအာငပ ယျမ အလွနပကျနေပနသည။
“အင်း...ဘယတတနိင
ု မလ..သူလမ
ဲ့ ်းသူပရွ ်းတာပေါ...က
ဲ့ ..အချိနမ အခမငမနရလာတ.ဲ့ ကျ ေရ ဲ့
မဟာပဆွပတာကက်း ကပတာဲ့ သာ်းပတာ သတိင
ု ်းမင်းပစာ ပမာငရွ ရ လက
ဲ့ ပအာကမာ
အမထမ်းပစဗျာ စစသူရပကျ်းကျွနမျာ်းကိလ
ု ည်း မမိ ပ
ြို့ တာပတာငဘကမာ ရေကွကသ်းသန ဲ့
တညပေ်းမေ်း အမပတာကို ထမ်းပစေါမယ..အမိ န”ဲ့
***
ဟသာဝတနန်းပတာ၊ ညဉဲ့ညလာခပဆာင။
ယခငကသ
ဲ့ ို တူ
ဲ့ ရိယာသမျာ်း၊ ပတ်းသချင်းသမျာ်း မကကာ်းရေ တိတဆိတပန၏။ အိမပရ ြို့
ဥေရာ ာ ဉ်းပအာငခမ၊ ဗညာ်းဒလ ဉ်းပအာငစ တိက
ု ဲ့ ေလလင၏ လကဝ၊ လကယာနစဖကတွင
သလွနငယမျာ်းခဖင ဲ့ ထိင
ု ပနကကသည။ စစဉ်းစ်းမျာ်းခဖစပသာ တလေန်း၊ လကျာဗိုလ၊ ဗညာ်းကျဉ်၊
ဗညာ်းအ၊ သမိနအကပကာင်း၊ လ ွန်းအိမ တို က
ဲ့ တခခမ်း၊ ကုနသညပတာကက်း လွ ာ၊ သပဘဘာခေင
အင ျငနယာ မစစတာကို ာနပကာဗ
ဲ့ ၊ ခေငသစသအမတ မွနစယာဘရူ န ို ၊ မွနစယာလာဗ်း ၊
အ ဘ လေ
ိ အပရ အ
ြို့ န
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏကိယ
ု စာ်းလယ ပသာမတပတလာ၊ ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းတာဝနခ
ဟငနရဘရွ တ တို ရ
ဲ့ ိ ပနကကသည။
“အင်းဝ လကလွှေတလိက
ု ရတက
ဲ့ စ
ိ စဟာ..မုဆ်းု ိ ဖိုကို ငါတို အထင
ဲ့ ပသ်းခဲ့ကကလိေ
ု ဲ့
မဟုတလာ်း..ညပတာဥေရာ ာ”
“အငအာ်းနည်းတယဆိပ
ု ေမယဲ့...လကျာဗိုလတို ၊ဲ့ ဗညာ်းကျဉ်တို ဲ့ ရိ ပနေါလျကန လွ
ဲ့ ယလွယပလ်း
ပေ်းခဲ့ရတာ မဟုတလာ်း”
လကျာဗိုလက လကအုေချမို်းလိက
ု သည။
“ခကခကခခ တိက
ု ယူထာ်းရတဲ့ အင်းဝကို ပရာပရာရြူရြူ သူမျာ်းလက
ဲ့ အေလိက
ု ရတာ...ငါတိရ
ု ဲ့ ဲ့
ရနသူကို အထငပသ်းစိတပကကာငေ
ဲ့ ..မုဆ်းု ိ ဖိုဟာ ထ်းကနကတစခုအခဖစ ထူပထာငထာ်းမေ်းမေ
ပအာငပ ယျဟာ ရငဘုရငအခဖစ ခယူထာ်းမေ်းမေ..ဒပတာဲ့ အရငကလို သူေုနသူကန အဆငကိ
ဲ့ ု
နမ
ိ နင်းသလို အငအာ်းမျိ ်းန ပေါ
ဲ့ ပေါ
ဲ့ ဲ့ တွကဆဖို မသင
ဲ့ ပတာ
ဲ့ ဘ
ဲ့ ်းူ ...ဟသာဝတမာ ရိ သမျှ
စစအငအာ်းအကုနန ထိ
ဲ့ ်းု စစကက်းဆငမေ်း အင်းဝကို ငါတို ခေန
ဲ့ ယူကကရမယ...လူသအ
ူ ငအာ်း
အပခခအပနကို ဥေရာ ာက တေမ်းမျာ်းနင ဲ့ ညှိနင
ိ ်းမေ်း မ အကျိ ်းအပကကာင်းကို ကျ ေဆ
ပလျှာကတငကက”
“မနေါ”
“လကနကကိပ
ု တာဲ့ ကိယ
ု ပတာတိရ
ု ဲ့ မဟာမိ
ဲ့ တမျာ်းခဖစတဲ့ ခေငသစသတမနကက်းန အ
ဲ့ ဘ လေ
ိ ကုမပဏ
ကိယ
ု စာ်းလယကက်းမျာ်း ထမ ထေမ အကူအညမျာ်း လိအ
ု ေပေတယ..အဒ
ဲ့ အပရ်းကို
ကုနသညပတာကက်း လွ ာ န ကိ
ဲ့ ု ာနပကာဗ
ဲ့ တိကိ
ု ဲ့ ု လွှေအေပတာမူမယ.သကက်းတမနကက်းမျာ်းနင ဲ့
ု ေင န်းပနာမေ်းလျှင ဥေရာ ာနင ဲ့ ညှိနင
တိင ိ ်း လုေပဆာငကကပစ”
“သမ်း.. မုန်း”
“ဟုတ..ပခောေါ..အဖ”
“တလေန်းန သမ
ဲ့ ်းတိကိ
ု ဲ့ ု လကဆကပေ်းမယဲ့..အစအစဉ်ကို ပနာကဆုတထာ်းဖို အဖ
ဲ့
ဆ်းု ခဖတထာ်းတယ”
“ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ..အဖ..သမ်းနစပယာကလ်းု က မကကာခင ပေါင်းရပတာမ
ဲ့ ယဆိမု ေ်း ပေျာပနကကတာ”
***
“ဒအချိနကက်း ဘာပကကာငမျာ်း
ဲ့ ပတွြို့ချငပနရတာလ.. မုန်းရယ...မင်းသမ်းတစေါ်းအပနန ဲ့
ညဉဲ့နကသန်းပခါင မမိ ြို့ပတာထ ထွကတယဆိတ
ု ာ အနတရာယက မျာ်းေါဘိန”ဲ့
“က..ပခောတာကကာ်းလာ်း..အမိ ”
“ရင..မကကာခင...စစထွကရပတာမ
ဲ့ ယ..မဟုတလာ်း”
တလေန်း က မတုနခေန
ဲ့ ။ သကခေင်းသာ ခေပလ်းပလ်းချလိက
ု သည။
“ မုန်းတိန
ု ဲ့ စပယာကကို လကဆကပေ်းမယဲ့ အစအစဉ်ကို အဖက ပနာကဆုတလိက
ု မေတ.ဲ့ .အဒ
ဲ့ ါ
သိလာ်း”
“ဘုရငမင်းခမတကိယ
ု တိင
ု ..ကျွနပတာကိ
ဲ့ ု ပခောမေ်းေါမေ.. မုန်း”
“ဒါပေမယဲ့.... မုန်းန လက
ဲ့ ထေဖို က
ဲ့ ပနာကဆုတရပတာမ
ဲ့ ာပလ...တလေန်း..အဒ
ဲ့ ါကို
ရငဘယလိမ
ု မခစာ်းရဘူ်းလာ်း..ဟင..မခစာ်းရဘူ်းလာ်း”
***
“ပအာငမပလ်း..နန်းသွယပလ်းရယ...ဘာမျာ်းလလိ....နာပရ်းကိ
ု ဲ့ စစေ...ကျနရစတဲ့
မမိ ြို့ပတာဝနပတွကို ပမာငဘုရာ်း ပသပသချာချာအမိနချခ
ဲ့ ဲ့ေါမယ...တကယလို နန်းသွယပခောသလို
အင်းဝ ဝနကက်းနာပရ်းခဖစခဲ့ရငပတာင..နန်းသွယ သပဘာအတိင
ု ်း အင်းဝမင်းမထမ်းပဟာင်းပတွကို
သနလျငမာ ာေနကိစစ စုပဝ်းခွငရဖိ
ဲ့ ု ပမာင
ဲ့ ဘုရာ်း အာမခခဲ့မယ..ဟုတမေလာ်း”
“ခုနကပတာဲ့ ခခငပတွကက
ို မန်းမသိဘ်းူ ...အခုမ ခခငပတွကက
ို လိက
ု တာပနာ”
“ပမာငပတာင်းေနေါတယ..နန်းသွယရယ..ဟသာဝတက ခမင်းမ်းမင်းသာ်းတစေါ်း ဟာ
ကိယ
ု ချစ
ဲ့ သူနဲ့ ဒ
ဲ့ လို ပမာငပမာငမမကျွန်းေငကက်းပအာကမာ လာမေ်း ချစတင်းပနာ
ရတယဆိတ
ု ာ..နန်းသွယကို အာ်းနာလတယ..ဒါပေမယဲ့...ပမာငဘုရာ်းက စိတကလည်း
ခကတယကွယ...နန်းသွယကို စပတွြို့တဲ့ ဒကျွန်းေငကက်း ပအာကမာ ပတွြို့ရရင..စိတကို
မထိန်းနိင
ု ပတာတ
ဲ့ ာ”
“နန်းသွယပတာဲ့ အကကာကက်းလွမ်းပနပတာမ
ဲ့ ာေ...ဒါန ပမာင
ဲ့ ဘုရာ်းတိက
ု ဲ့ ဘယပန အင
ဲ့ ်းဝကို
စစထွကကကမာလ..ဘယသူပတွ ေါသွာ်းမာလ...ဟင”
“နန်းသွယက ဘာလို သိ
ဲ့ ချငတာလ”
“တခခာ်းမဟုတေါဘူ်း..ကိယ
ု ချစတဲ့ စစထွကပယာကျာ်း ဟာ ဘယလို တေမကက်းပတွကို ဉ်းစ်းမေ်း
စစချတယဆိတ
ု ာကို သိထာ်းပတာဲ့ ုဏယူရင်း လွမ်းပနချငလိေါ”
ု ဲ့
“အင်း..ပတွြို့ ကကမယပလ..ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ”
“နန်းသွယ..ပကကာကလိ”ု ဲ့
“ဘာလ..ခခငကိက
ု မာကိလ
ု ာ်း”
***
အခန်း (၂၁)
တိက
ု ပလပေါင်းပထာငချဝန်းရပနသညဲ့ အလယတွင ခမတေူမျာ်း ေတေတလည တငလာသညဲ့
ပဖာငကက်းတစစ်း။ ပဖာငဉ်းရိ ေလလငပေေါ်တင
ွ ပရွှေပရာငတလကလကခဖင ဲ့ ဘုရာ်းထ်းပတာကို
ေငပဆာင
ဲ့ လာသည။ ထိထ
ု ်းပတာသည ေု ရိ ပရွှေစညခုပစတပတာတွင တငထာ်းသညဲ့
ခမနမာထ်းကို ချလျက..မွနထ်း တငရန ဟသာဝတဘုရင ဗညာ်းဒလ ဉ်းပအာငလ က ဟသာဝတမ
ဆရာပတာ၊ သင်္ာပတာမျာ်းေါ ထညဲ့ ပေ်းလိက
ု ခခင်း ခဖစသည။
“ပေေါ်ပနွလလျှငိ..ပတာငကမခိမဲ့ခမြူ်း......သကဘန်းတလူ်းလူ်းေါလာ်း..ဗိုလမင်းရ”
“ပဟဲ့...ကိယ
ု လူ
ဲ့ တိ်းု တိ်းု လုေေါဟ...ဥေရာ ာကကာ်းသွာ်းမခဖင..”
ဲ့
“ကကာ်းလည်း မတတနိင
ု ဘူ်းဗျာ...ဒမာ စစေွက သူပသကိယ
ု ပသ အမေ်းသတ
တိက
ု ကကပတာမ
ဲ့ ယဲ့ အချိနမာ... ဘုရာ်းလည်း သူဟာသူ
ဲ့ ဗမာထ်းန ဲ့ခဖစခဖစ
မွနထ်းန ခဖစ
ဲ့ ခဖစ ပနေါပစလာ်းဗျာ...အလကာ်း ဘုန်းကက်းပတွကေ
ို ါ ကျ ေတို အရ
ဲ့ ေထ
ဆွထညဲ့ ပနတယ”
“အင်း...စစတေထ ဘုန်းကက်းပတွကေ
ို ါထညဲ့ တိက
ု တဲ့ မဟာဓမမရာ ာဓိေတိပတာ.ဲ့ ...စစသေန
ု ဲ့ ်းဘဝန ဲ့
အင်းဝကို ဆ်းု ရ်းလိက
ု ရမေ်းမေ..ကျ ေတို ဘု
ဲ့ ရငလည်း သူကိ
ဲ့ ု အတုမယူတအ
ဲ့ ခေင..သူနည
ဲ့ ်းကို
လိက
ု ပနတာ ပတာခဲ့ ဖငဗျာ”
ဲ့
“ကေါ..ကိယ
ု လူ
ဲ့ ရာ....ကျ ေတိအလု
ု ဲ့ ေက တိက
ု စရာရိ တာ တိက
ု ကကရု ေါေ
ဘုန်းကက်းပတွ ေါလာပတာလ
ဲ့ ည်း ပသတအ
ဲ့ ခါ သရဏ ု တငပေ်းမယဲ့သူ အသငရ
ဲ့ ိ တာေ”
***
စလ ဘသရ
ူ ွ ာ။
“ဟသာဝတတေပတွက ရသပလာကဆငပခေါ်
ဲ့ ကကမယ..မရရငလည်း..အင်းဝကို
ဆကချတကသွာ်းကကမာေ”
“ပသချာရလာ်း..ကိ
ဲ့ ခ ု ျစညိ ...အခုဆု ိ ေင်းမထ်းစာ်း လကျာပကျာထင ကလည်း ဟသာဝတ
ဥေရာ ာတေန ပေါင
ဲ့ ်းသွာ်းမေ...ကျ ေတိချည
ု ဲ့ ်းဆို ဟသာဝတကို ခနိင
ု ေါမလာ်း”
ဲ့
“ကျ ေတိချည
ု ဲ့ ်း ဆိတ
ု အဲ့ ထမာ ခငဉ်းစာ်း ငချစညိ ေါပနတယပလ..ဗိုလမင်း...ကျ ေတေပတွက
ခငဗျာ်းတေပတွန အတူ
ဲ့ ပရ ြို့ဆ်းု ကပန ခတိက
ု ပေ်းမယ”
ချစညိ က လကကာခေလိက
ု သည။
“ဟသာဝတဘုရငကို လုေကကကကမယဆိတ
ု ာ...တကယလာ်း...ဗိုလမင်းချစညိ ..ခငဗျာ်းက ဘာလို ဲ့
ဒလို အခိုငအမာပခောနိင
ု ရတာလ”
“အခု အင်းဝကို ခိုဝငသွာ်းတဲ့ ရာ ဓိရာ ငပထွ်း န ချိ
ဲ့ တဆကပနတဲ့ လူတစပယာကရိ တယ...သူက
အခု ဟသာဝတမာ ပရာကပနတဲ့ မမိ ြို့ ကက်းမင်းသမ်း နန်းသွယ ရ လွှေ
ဲ့ တလိက
ု တသ
ဲ့ ေ
ူ ....ငပထွ်း က
မုဆ်းုိ ဖို ပအာငပ ယျ ဆ ခိုဝငသွာ်းပတာ.ဲ့ ..သူနကျ
ဲ့ ေ ဆကသွယပနကကတယ..သူက အခု
ခေညမာရိ ပနတယ..ဟသာဝတပရာက မင်းတရာ်းရ အပထာက
ဲ့ ပတာပတွန အင
ဲ့ ်းဝက
အငအာ်းစုပတွကို ချိတဆက သတင်းဖလယ ပေ်းပနတာေ..ခုန ရတဲ့ သတင်းဟာ သူဆ
ဲ့ ကပန
အပသအချာ ရထာ်းတာေါ”
စလ ဘသရ
ူ ွ ာစာ်းတုရငေျချ က လကသ်းကိဆ
ု ေ
ု ကို စာ်းေွပေေါ်တငကာ ပခောလိက
ု ပတာသ
ဲ့ ည။
***
တလျှေတို တည
ဲ့ ်းည်းကကာ်းမာ စစချပမာင်းသ က တခဖည်းခဖည်း န်းကေလာသည။ ဟသာဝတမ
ပရ ြို့ပခေ်းပစလွှေတလိက
ု ပသာ ဗညာ်းရကခိ က၏ တေမျာ်းမာ စလ ဘသရ
ူ ွ ာကို ေထမအကကိမ ဝန်းရ
တိက
ု ခိုကခဲ့မေ်းခဖစသည။ သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း စလ ဘသရ
ူ ွ ာကာ်း ခငဉ်းစာ်းချစညိ ၏ တေမျာ်းနင ဲ့
ေူ်းပေါင်းထာ်းသခဖင ဲ့ ဗညာ်းရကခိ ကတေထက အငအာ်းသာလွနပနသည။ ခငဉ်းစာ်းချစညိ ကက်း
ကိယ
ု တိင
ု ရွ ာစည်းရို ်း သစတေပေေါ်မ ရွ ေရွ ေချွချွ ခုခသခဖင ဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်း မာ အကျအဆ်းု
မျာ်းခဖင ဲ့ ဆုတခွာခဲ့ရသည။ ယခုတကကိမတွင ဗညာ်းရကခိ ကနင ဲ့ အတူ ဗညာ်းတာပနာ ၏ တေေါ
ထေမ ေူ်းပေါင်းချတကလာခခင်း ခဖစ၏။
“တက”
“ပသနတပတွ ေစကကပတာ”ဲ့
ထိအ
ု ချိနတွင ဟသာဝတ တေမျာ်းထမ ခမင်းတစစ်းက အရိ နခဖင ဲ့ ပရ ြို့ဆ်းု သို ထွ
ဲ့ ကလာသည။
ခမင်းပေေါ်တင
ွ ေါလာသူက လူသနကက်း ဗညာ်းတာပနာ။ ခမင်းပနာကတွင လူတစဉ်းကို ကကိ ်းခဖင ဲ့
တရွ တဆွလာ၏။ ချစညိ က ပသနတသမာ်းမျာ်းကို လကကာခေမေ်း ခမငကွင်းကို
ပသချာကကညဲ့ လိက
ု သည။ ခမင်းပနာကတွင တရွ တဆွလာသူမာ ခနဓာကိယ
ု နင ဲ့ မျကနာတွင ဖုမျာ်း
ပေကျပနပသာလည်း ချစညိ က ချကချင်း မတမိလက
ို ၏။
“ချစခမ..ညပလ်း”
“မေစကကနပတာ
ဲ့ .ဲ့ ..ရေ...ရေ”
“မေစကကနပတာ
ဲ့ .ဲ့ ..ရေ..ရေ..ရေ”
“ပဟဲ့...ပကာငပလ်း..မင်းတေပတွကလ
ို ည်း ဆကမေစခိုင်းနပတာ
ဲ့ .ဲ့ .ရေ”
“ဘာခဖစလိရေ
ု ဲ့ ရမာလဗျ..ဟိမ
ု ာ သစတေပခခရင်းထိ ပရာကပနမေ”
မင်းလေျချက ခေနပအာပခောသည။
“သူတလက
ို ဲ့ ထမာ ငါည
ဲ့ ချစခမ ရိ တယ....သူကိ
ဲ့ ု ထိမယ..ထိမယ”
“ဟ...အဒ
ဲ့ လို လုေလိမရဘူ
ု ဲ့ ်းပလ....ဒါ စစတိက
ု ပနတာဗျ..ခငဗျာ်း ဘာခဖစပနတာလ”
“ေစရတပ
ဲ့ ကာငေစစမ်း..ငါည
ဲ့ ကို ထိသာွ ်းလိကပတာ
ု ဲ့ .ဲ့ .အကုန ခုတသတေစမယ”
“အပဖ..ဟိပ
ု ကာငပတွ လကထမာ..အပဖဲ့သာ်း..ချစခမရိ ပနတယ..အပဖ..ဟိမ
ု ာ..ဟိမ
ု ာ
ခမင်းပနာကမာ”
ချစညိ လကညှိ်းညွှေနရာသို ဉ
ဲ့ ်းလ်းု က မျကလ်းု ကို လကခဖငကာလျက
ဲ့ ပသချာကကညဲ့ သည။
ဉ်းလ်းု သည အသကကက်းရငပန
ဲ့ မေ
ဲ့ ခဖစသခဖင ဲ့ မျကလ်းု မျာ်း မနပနသည။
“မင်း ပသချာလိလာ်းကွ
ု ဲ့ ာ”
“ပသချာတယ..အပဖ..ပဟဲ့..ဟိပ
ု ကာငပတွ..အဒ
ဲ့ မာ ငါည
ဲ့ ရိ ပနတယ.မင်းတို မေစ
ဲ့ ကကနဆိ
ဲ့ .ု ..
ငါအကုနသတမာပနာ”
***
“ငါည
ဲ့ န ပတွ
ဲ့ ြို့ချငတယ”
“ပအ်း..ဟုတတယ..ငါည
ဲ့ ချစခမ ဘယမလ”
ဗညာ်းတာပနာ က သူပနာက
ဲ့ မ တေမ်းကို အချကခေလိက
ု သည။ ဒဏရာအလူ်းလူ်း၊
ပသွ်းအထေထေခဖင ဲ့ ပမဲ့ပမျာပနပသာ ချစခမကို ခမင်းတစစ်းခဖင ဲ့ တရွ တဆွပခေါ်လာ၏။
ချစညိ နင ဲ့ ဖခငခဖစသူ ဉ်းလ်းု ၏ ပရ ြို့တင
ွ ချစခမကို ကကိ ်းခဖ တကာ ထာ်းလိက
ု သည။
“ကျွနပတာအတွ
ဲ့ ကနမျာ်း..ဘာလိ
ဲ့ ု ဲ့
...အရ ်းပေ်းပနရတာလ”
“မင်းမပသပသ်းသ၍ ငါတို ည
ဲ့ အကိပ
ု တွ၊သာ်းအဖပတွ ဘာမဆို ပမျှာလငလိ
ဲ့ ု ရပသ်းတယ
ဲ့
ညပလ်း..မင်းကို ငါအပသမခနိင
ု ဘူ်း”
“က..ပတာမေ....ဒပလာကဆိရ
ု င..ခဏပန ဉေရာ ာ ကိယ
ု တိင
ု ကကချလာပတာမ
ဲ့ ယ...ထကက”
“ငါည
ဲ့ လမ်းမပလျှာက နိင
ု ပတာဘ
ဲ့ ်းူ ...ငါ ဲ့ ပေွြို့ချမယ...ငါလက
ဲ့ ကို ကကိ ်းခဖညပေ်း”
“ငါည
ဲ့ လမ်းမပလျှာက နိင
ု ပတာဘ
ဲ့ ်းူ လို ငါပခောပနတယ
ဲ့ ပနာ..ပဟဲ့ပကာငပတွ”
“ဆွပလ..ဆွ...ပဟဲ့ပကာင”
“ဟာ..ဒမပအလိ်းု ကပတာ.ဲ့ ..ဒပလာကခဖစပနတာပတာင မာနကထပန”
“အာ်း..အာ်း”
“ပဟဲ့..ဘာခဖစကကတာလ..ဘာခဖစကကတာလ”
ဗညာ်းတာပနာက အပ
ု နကကပသာ စစသညမျာ်းကို တစပယာကမေ်း တစပယာက ခါ်းမကိင
ု ကာ
လွှေငေစ
ဲ့ လိက
ု သည။ ချစညိ နင ဲ့ အကိက
ု ခပနရပသာ..ပသွ်းပသာကကက်းသာ ပသွ်းသရရခဖင ဲ့
ကျနပနကက၏။ ချစညိ က ကိက
ု ထာ်းရာမ လွှေတလိက
ု သည။ ပသွ်းပသာကကက်းမာ နာ်းရွ ကကို
အုေလျက..အသေင မထွကနိင
ု ပတာေ
ဲ့ ..တဆတဆတ တုနပနသည။
“ငါလူ
ဲ့ စိတကက်းချကက ငါပတာင
ဲ့ လနလာမေ
ဲ့ ....ပအ်း...မင်းည မင်းပေွြို့ပေါကွ
ဲ့ ာ...ငါတိကိ
ု ဲ့ လ
ု ည်း
ရနမရာန..ကတိ
ဲ့ ပတာပ
ဲ့ ေ်း..ဟုတလာ်း”
“ပအ်း”
“က...သူလက
ဲ့ ကို ကကိ ်းခဖညပေ်းလိက
ု ပဟဲ့”
အပစာငတေ
ဲ့ သာ်းမျာ်းက လရညမျာ်းခဖင ဲ့ ချစညိ ၏ တပခါကပကွ်းကို ရို ကလိက
ု ကကသည။
ချစညိ က မတတေရေလျကက နပဘ်းသို တစ
ဲ့ ချကကကညဲ့ လိက
ု သညဲ့ အခါ အာ်းလ်းု မာ ပနာကသို ဲ့
ဆုတသွာ်းကက၏။
“နင...န ငါတိ
ဲ့ ဟာု ဲ့ အင်းဝမာ အမပတာ အတူထမ်းခဲ့သမ
ူ ျာ်း ခဖစတယ....နငကိ
ဲ့ ု ငါတိက
ု ဲ့ ရနသူလို
သပဘာမထာ်းခဲ့ပေမယဲ့..နငက ငါတိကိ
ု ဲ့ .ု .”
ဥေရာ ာမ စကာ်းမဆကပတာေ
ဲ့ ...ရေတနပန၏။
ဲ့ အပခခအပနကို အကခတပနသညဲ့ တလေန်းက
မတတေရေလိက
ု သည။ ဉေရာ ာ ၏ နပဘ်းတွင ရေကာ လကအုေချလိက
ု ၏။
“ဒုတ”
တလေန်းက အမိနပေ်းမေ
ဲ့ ်းပနာက...ခမင်းပေေါ်သ ို တက
ဲ့ လိက
ု ပတာ၏
ဲ့ ။
***
အခန်း (၂၂)
“လိက
ု လာမာေါ..သမ်းရ..သမ
ဲ့ ်းကိသ
ု မ်းအပမ က ကတိပေ်းသွာ်းတာေ..မဟုတလာ်း”
“ဟင”
“ဒဘကလညဲ့ ေါဉ်း..သမ်းရ”ဲ့
မယပစာက လွ ာဘကသို လ
ဲ့ ညဲ့ လိက
ု သည။
“အဒ
ဲ့ ါ သူမပသလိပေါ
ု ဲ့ ဲ့ သမ်းရ”ဲ့
“မဟုတဘူ်း..သမ်းသိတယ...သမ်းက ပသမေ်းသာ်းလူပတွကေ
ို အမမအိေမကမကတတတာ
ဉ်းရ်းငနက တုန်းကလည်း သမ်းအိေမကမကတယ သိေမကကာဘူ်း ဉ်းရ်းငနက ပသမေဆိတ
ု ာ
အပမတို ပခောလိ
ဲ့ ု သမ
ဲ့ ်းသိရတယ”
“အိေမကပတွဆတ
ု ိ ာ ပေါကတတကရပတွေါ..သမ်းပလ်းရယ”
လွ ာ ခေနမပခဖနိင
ု ။
“သူတို စစ
ဲ့ မတိက
ု ေ ပနလိမရဘူ
ု ဲ့ ်းလာ်းဟင”
“သမ်းပလ်းသွာ်း...အရ်းမယဖူ်းတိန
ု ဲ့ သွ
ဲ့ ာ်းပနပချ...အပမလွ ာ ဧညဲ့ သညန စကာ်းပခောလိ
ဲ့ က ု ဉ်းမယ”
လွ ာက နန်းသွယကိခ
ု ရ်းဉ်းကကိ ခေ လိက
ု သည။ နန်းသွယက လွ ာ၏ နပဘ်းတွင ဝငထိင
ု လိက
ု ၏။
“ဘိ်းု ဘိေ
ု ပဒသရာ ာ..မပနက
ဲ့ ဆ်းု သွာ်းမေ မမလွ ာ..အခုေ သလျငက သတင်းေါ်းလာတယ”
“ဪ...အင်းဝဘုရငမင်းခမတပရာ သိမေ်းမေလာ်း”
“ဟင..သနလျငကို သွာ်းဖိုကိ
ဲ့ ု နန်းပတာက ခွငခေ
ဲ့ လိလာ်း...မင
ု ဲ့ ်းသမ်း”
“ဟိမ
ု ာပလ..လည်းယာဉ်ပေေါ်မာ..စစက ဗညာ်းစိနေါတယ ...မင်းသာ်းပအာငစ က
နန်းသွယကိစစပတွ ပဆာငရွ ကပေ်းဖို သူ
ဲ့ ကိ
ဲ့ ု အေထာ်းခဲ့တာ..အစစအရာရာ သူစစဉ်ပေ်းလိမဲ့မယ”
လွ ာက ခေ ်းလိက
ု သည။
“နန်းသွယ....ပနာကမဆုတနိင
ု ပတာဘ
ဲ့ ်းူ ...မမလွ ာ...တေါ်းသူ သေန
ု ဲ့ ်းဘဝနလည
ဲ့ ်း
မပနချငပတာဘ
ဲ့ ်းူ ”
“ကျွနပတာမျိ ်းမ ဘာမ မကူညနိင
ု လို နာ်းလည
ဲ့ ပေ်းေါ...မင်းသမ်း”
“နန်းသွယ...သနလျငကို သွာ်းပနတအ
ဲ့ ချိန...တစခုပတာဲ့ ကူညပေ်းေါ...မမလွ ာ...ဘုရငမင်းခမတန ဲ့
မိဖုရာ်းကက်းတို ဆ
ဲ့ အခစာ်းဝငပေ်းေါ....ဗိုလမင်းလကျာဗိုလကလည်း မူလရာထူ်းန စစ
ဲ့ ထွကပနမေ
ဆိပ
ု တာ.ဲ့ ..အိမနိမဲ့ပတာမာ လိအ
ု ေတဲ့ အရာပတွ မမလွ ာကို ကူညပေ်းပစချငေါတယ”
“မမလွ ာ သွာ်းပရာကခစာ်းတအ
ဲ့ ခါ ဘုရငမင်းခမတန မိ
ဲ့ ဖုရာ်းလည်း ပေျာကကမာေါ...သူတ ို က
ဲ့
သိေအထ်းကျန ဆနကကတယ..ပနာကမေ်း အင်းဝက သတင်းပတွ၊ စစေွသတင်းပတွ ကိလ
ု ည်း
သိချငပနကကတယ”
“ ရု စုက
ိ ေါ..မင်းသမ်း”
***
ပငွပရာငအတိ မေ်းပနပသာ ဆနွယမျာ်းမ အေ အရာရာသည နုေျိ ပနဆ။ ကကညလငပသာ
အသာ်းအရည၊ ပသွ်းပရာငလွှေမ်းပနဆ နတခမ်းမျာ်းပေေါ်မ နတခမ်းပမွှေ်းထူထတ
ူ စခုသာ
အပခောင်းအလရိ သည။ မဟာဓမမရာ ာဓိေတိ ကာ်း အင်းဝပနစွဲ့ မျာ်းကသ
ဲ့ ေင
ို ဲ့ တငတယ
ဲ့ ပသာ
ရု ေရညခဖင။ဲ့
“လွ ာမငယ ကို ခမငရပတာ.ဲ့ ...ဟိ်းု လွနခဲ့တဲ့ နစပတွကို သတိပတာင ရမိ ေါရကွ
ဲ့ ယ”
မိဖုရာ်းပခါငကက်း က ဝငပခောလိက
ု သည။
“အိမ်းပလ...ကိယ
ု ပတာတိဆ
ု ဲ့ ဝငထွကတယ ဆိတ
ု ာကလည်း မလွယလတာ သိေါတယ
ဟသာဝတမင်းရ ဲ့ ညှိညငမကိလ
ု ည်း ပကကာကကကရပသ်းတယ မဟုတလာ်း
နာ်းလညေါတယပလ...ဒါန...လွ
ဲ့ ာ ကို ကိယ
ု ပတာတို သ
ဲ့ ်းခခာ်း တိင
ု ေငစရာရိ တယ”
“မနေါ...မိနပတာ
ဲ့ မူေါ”
လင င်းမိဖုရာ်းက ကိယ
ု ကို မတလိက
ု သည။
“လွ ာ”
“ဘုရာ်း”
“ငါည
ဲ့ မပတာနန်းသွယ..ကိစစ...နင သိမေ်းသာ်းမဟုတလာ်း”
လွ ာက စကာ်းမတုနခေန
ဲ့ ေ ပခါင်းသာ ငထာ်းလိ
ု ဲ့ က ု ၏။
“မပအာငခမငရငလည်း...ငါတို အာ်းလ
ဲ့ ်းု ပသကကရမယပလ”
လွ ာ ၏ မျကနာက ရု တတရကတင်းမာ်းသွာ်းသည။
“မင်းသမ်းနန်းသွယရ ဲ့ အခုအပခခအပန ကို ကျွနပတာမျိ ်းမ အရင ပခောခေေါမယ သူဟာ
ဟသာဝတရ တတိ
ဲ့ ယအာဏာအရိ ဆ်းု ခမင်းမ်းမင်းသာ်း ရ အချစ
ဲ့ ကို ရထာ်းသူေါ....သူအပနန
ဲ့ ဲ့
တကိယ
ု ပကာင်း ဆနချငတအ
ဲ့ ခါ...မင်းသာ်းပအာငစ န လက
ဲ့ ထေမေ်း...ဒအိမနိမဲ့စ အလုေအပကျွ်း
ဘဝကို စွနသွ
ဲ့ ာ်းရု ေါေ...ဟသာဝတဘု ရင အပနနလည
ဲ့ ်း သူည
ဲ့ ပတာကို အင်းဝမင်းသမ်း တစေါ်းန ဲ့
သပဘာမတူစရာ အပကကာင်းမရိ ေါဘူ်း...ဒါပေမယဲ့..နန်းသွယဟာ ဟသာဝတ နန်းပတာကက်းထ
သူတစပယာကတည်း စစာ်းပနရမယဲ့ ဘဝထက....သူချစတဲ့ ဒအသိက
ု အဝိုင်းကက်း တစခုလ်းု ကို
အရငပနရာကို ခေနရဖို...သူ
ဲ့ အသက
ဲ့ ကိပ
ု တာင မနပခမာေ ကကိ ်းေမ်းပနခဲ့တာေါ....ဒါကို
အရငမင်းခမတတို သိ
ဲ့ ေါရလာ်း”
ဲ့
အာ်းလ်းု တိတဆိတသွာ်းကကသည။
“ကုနသညပတာကက်းလွ ာ”
“ခငခငကိ
ဲ့ ု မတမိရလာ်း”
ဲ့
“ရငနင်းအပ
ဲ့ လ...ကိ်းု သိန်းသခငမင်းပခါငရ ကကင
ဲ့ ယာပတာေါ”
“မိနပတာ
ဲ့ မူေါ..မင်းသမ်း”
“မနေါ..ကျွနပတာမျိ ်းမကိလ
ု ည်း ကိ်းု သိန်းသခင က မာကကာ်းခဲ့ေါတယ”
“မနေါ..မင်းသမ်းလည်း..ကျန်းမာပရ်းကို ရု စုက
ိ ေါ..လိအ
ု ေတာပတွရိ လည်း..ကျွနပတာမျိ ်းမကို
ဆငပခေါ်
ဲ့ မေ်း မိ နကကာ်းနိ
ဲ့ င ု ေါတယ”
ထိအ
ု ချိနတွင အပနာကဘကမ မဟာဓမမရာ ာဓိေတိ ပရာကလာသခဖင ဲ့ နစဉ်းသာ်း လကအုေချကာ
ဒူ်းပထာကရန ခေငလိက
ု ကက၏။
“သငပတာ
ဲ့ သလို ခစာ်းေါ....လွ ာ”
မဟာဓမမရာ ာဓိေတိနင ဲ့ အတူေါလာသညဲ့ မင်းချင်းတစဉ်းက ကတတ ေါစအုေထာ်းသညဲ့
အရာတစခုကို မလာသည။
လွ ာက သူပရ
ဲ့ ြို့တင
ွ ရိ ပနပသာ အရာဝတထ မ ကတတ ေါစကို လနကကညဲ့ လိက
ု ၏။ တချိနက
အင်းဝနန်းတွင်းတွင သူမအာ်း ေုစထိင
ု ခိုင်းကာ မဟာဓမမရာ ာဓိေတိကယ
ို တိင
ု ထွင်းထုထာ်းပသာ
ေုတေ
ူ န်းေုရုေကို အဩစွာပတွြို့လက
ို ရသည။
“ကိယ
ု ပတာ အင်းဝ ကပန ထွကလာကတည်းက တခခာ်း ပရွှေပငွရတနာပတွထက
ကိယ
ု ပတာခမတနိ်းု တဲ့ အနုေညာ လကရာပတွကို ဉ်းစာ်းပေ်းမေ်း သယယူလာခဲ့တာေါ....အခု
ဒလကပဆာငဟာလည်း ကိယ
ု ပတာ တနဖို်းထာ်းရတဲ့ အနုေညာလကရာေါေ...စစနိင
ု ဘုရငဟာ
တိင
ု ်းခေညပတွကို သိမ်းလိရမယ
ု ဲ့ ...အသကအိ်းု အိမပတွကသ
ို ာ ဖျကစ်းလိရမယ
ု ဲ့ ...လူတစပယာကရ ဲ့
ရငထကလာတဲ့ သုခုမဖနတ်းမ အနုေညာကိပ
ု တာဲ့ ဖျကစ်းနိင
ု စွမ်း ေိ တေငနိင
ု စွမ်း မရိ ဘ်းူ
မဟုတလာ်း”
***
စလ ဘသရ
ူ ွ ာအာ်း သိမ်းေိုကမေ်းပနာက ဟသာဝတ ဥေရာ ာသည ဆကလကချတကသွာ်းမေ်း
တလုတမမိ ြို့တင
ွ ပစာငပနကကသညဲ့
ဲ့ ညပတာ ဗညာ်းဒလပအာငစ ၊ ပစာခဗ တို တေ
ဲ့ မျာ်းနင ဲ့
သွာ်းပရာကစုစည်းကာ တေတညပန၏။ ထိသ
ု တင်းကို ကကာ်းပသာအခါ ပအာငပ ယျသည
သာ်းကက်း ပမာငပလာက၏ တေမျာ်းအာ်း အင်းဝသို ထေ
ဲ့ မပစလွှေတသည။ ထိပနာက
ု ဲ့
အင်းဝတွငရိ ပနပသာ ပမာငရွ ၏ တေနင ဲ့ ေူ်းပေါင်းကာ တလုေမမိ ြို့ကို အာ်းစမ်းသညဲ့ အပနခဖင ဲ့
စစခမြူရန ပစလွှေတလိက
ု ၏။
ထိအ
ု ချိနတွင ပရပကကာင်းမ ေစခတပနပသာ ငပကာင်း၏ တေမျာ်းကို တလေန်း ဉ်းပဆာငသညဲ့
တိက
ု ပလ (၄၀၀)ပကျာက ဖိ တက
ို ပတာသ
ဲ့ ည။ ပအာကခေညသာ်းခဖစသညဲ့ ဟသာဝတသာ်းတိ၏
ု ဲ့
ပရပကကာင်းကျွမ်းကျငမကို အထကသာ်းတို မခ
ဲ့ နိင
ု ကက။ ပသနတဝန ငပကာင်းမာ ပလဉ်းတွင
ကိယ
ု တိင
ု ရေကာ ဖိ ဖိစ်းစ်း ကွေကခုခပသာလည်း ပနာကဆ်းု တွင ပလတေေျကမေ်း ကိယ
ု လွတ
ဆုတခွာရသည။ ပလတစရာပကျာ အနက ငပကာင်း၏ ပလအေါအဝင အခခာ်းနစစင်းသာ
လွတပခမာကသွာ်းမေ်း ကျနပလမျာ်းကို ဟသာဝတသာ်းတို ရရ
ဲ့ ိ သည။ တေသာ်းမျာ်းစွာပသဆ်းု မေ်း
ပရကူ်းနိင
ု သူမျာ်းသာ လွတပခမာကကက၏။
ငပကာင်း၏ လကပထာကတေမ်းခဖစပသာ မင်းလပကျာစွာဘွြို့ခ ယင်းမာကန ဗိုလငထွန်းရ
ပသနတထိမနကာ ကျဆ်းု ကျနရစသည။ ပမာငပလာကသည ပရွှေဘသ
ို ို ဲ့ ခေနလညဆုတခွာသွာ်းမေ်း
ပမာငရွ သည အင်းဝသို ဲ့ ခေနလညဆုတခွာသည။ အင်းဝတွင ကျနရစပသာ ငညွနနဲ့ င ဲ့ ငတွနတိက
ု ဲ့
မင်းသာ်းနစေါ်း တေမျာ်း မမိ ြို့တင
ွ ်းပရာကသညနင ဲ့ မမိ ြို့ ခေငသို ထွ
ဲ့ ကကာ ဆငခလုတ၊
ခမင်းခလုတမျာ်း၊ ပထာငပချာကမျာ်း စရငကကသည။
***
ဉ်းစည်းစိမ၊ ပရွှေကကြူ၊ ပရွှေ ူ၊ ငအိ်းု ၊ ငသာ၊ ညိ သူ၊ ငပအာင စပသာ တေမ်းမျာ်းမာ မျကနာမျာ်း
အိပ
ု နရာမ ခေနလည ဝင်းလကလာကကသည။
“ကျွနပတာမျိ ်းတို ဘယ
ဲ့ သို အမ
ဲ့ ပတာထမ်းရမညလ..မိ နပတာ
ဲ့ မူေါ”
ဉ်းစည်းစိမက ပလျှာကတငလိက
ု သည။ ပအာငပ ယျက အေါ်းပတာမမ စာဆိုငပနကို
အချကခေလိက
ု သညနင ဲ့ ပခမေုသာ်းရညချေတစချေကို ပရ ြို့တင
ွ ခဖနခင
ဲ့ ်းလိက
ု ၏။
ပအာငပ ယျက သလွနပေေါ်မ ထလာမေ်း လကသ်းု ပတာဓာ်းကို ပခမေုပေေါ်သ ို ပထာက
ဲ့ လိက
ု သည။
“သူတို အင
ဲ့ ်းဝ ဆိတ
ု ဲ့ ငါ်းစာကို အရငဟေကကေါပစ”
***
တလုေမမိ ြို့တင
ွ တေစွပနသညဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်းမာ စိတဓာတတကကကပနကကသည။ ဗညာ်းဒလ
ပအာငစ ဉ်းပဆာငသညဲ့ (၁၁)တေ က သာပဖာငကျင်းပကကာင်းခဖင ဲ့ အင်းဝသို ချ
ဲ့ တကသည။
ဥေရာ ာ ဉ်းပအာငခမ နင ဲ့ ပစာခဗတိ၏
ု ဲ့ ပရတေ (၂၁) တေက ပရပကကာင်းအတိင
ု ်း ချတကလာရာ
မူ်းခမစ၊ ရွ ာပထာငတွင တေစွပနသညဲ့ ရစကတခွနဘွြို့ခ ခမင်းရညတက ငပကျာမတ ၏
ကင်းတေနင ဲ့ ထိေတိက
ု ပတွြို့ပတာသ
ဲ့ ည။
ထိတ
ု က
ို ေွတွငလည်း ဟသာဝတတေမျာ်းအနိင
ု ရကာ တေမ်း ငပကျာမတ ကျဆ်းု မေ်း
တေေျကသည။ ဥေရာ ာ၏ တေမျာ်းမာ အင်းဝသို ဆက
ဲ့ လက ချတကသွာ်း၏။ အင်းဝသို ဲ့
ပရာကပသာအခါ ဗညာ်းဒလပအာငစ ၏ တေ(၁၁)တေက အင်းဝမမိ ြို့ကို ပတာငဘကမ
အပရ ြို့ပလ်းပထာငဝ
ဲ့ ၊ ပငွစငပချာင်းဝအထိ ဝန်းရထာ်းမေ်းခဖစသည။ ဉေရာ ာ၏ တေက
အပနာကဘက ခရမ်းပေါကမ ဆငရဆိေကမ်းအထိ ပရပကကာင်းအခေညဲ့ ရထာ်း၏။ ပစာခဗ၏
ပလတေသည နွာ်းပချ်းကျွန်းမ သလွငခဖြူငါ်းထေကက်းအထိ၊ ပဒါစွယယစက၏ ပလတေသည
ပရွှေကကကယက၊ အိ်းု ထိန်းပမာအထိ ဝန်းရသည။ တလေန်း ဉ်းပဆာငသညဲ့ မမိ ြို့စာ်းတေ (၇) တေ
ပလအစ်း (၄၀၀) ခဖင ဲ့ စဉဲ့ကူ်းမမိ ြို့တင
ွ တေစွထာ်းမေ်း အင်းဝအာ်း အကူအည ပေ်းနိင
ု သညဲ့
အပရ ြို့အပနာကတလွှော်း ရွ ာမျာ်းကို မ်းတိက
ု ဖျကစ်းေစသည။
***
ပမာငရွ သည အင်းဝမမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်တင
ွ ဝေလျက မနပခောင်းခဖင ဲ့ ကကညဲ့ လိက
ု သည။
ထိပနာက
ု ဲ့ မမိ ြို့ ရို ်းပအာကဖကသို ခေန
ဲ့ ဆင်းလာ၏။ ပအာကဖကတွင ငတွန၊ ငညွန တိ
ဲ့ ု ဲ့
စစဉ်းစ်းမျာ်းက အသငပစာင
ဲ့ ပနကကသည
ဲ့ ။ စိတလေရာ်းမပကကာင ဲ့ ပမာငရွ မာ
ခေငဆငပေ်းထာ်းပသာ သလွနပေေါ်တင
ွ ေငမထိင
ု ေ..မတတေရေကာ ဓါ်းကို ကျစကျစေါပအာင
ဆုေထာ်း၏။
ငတွနက ပခောလိက
ု သည။
“ပခောေါ..ဗိုလတွန”
ပမာငရွ က ထိအ
ု ခါမ သလွနပေေါ်တင
ွ ထိင
ု ချလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ အင်းဝမမိ ြို့ပစာငတေ
ဲ့ မ်း ငညွနကိ
ဲ့ ု
ကကညဲ့ လိက
ု ၏။ ငညွနကလည
ဲ့ ်း ငတွန၏ စကာ်းကို သပဘာတူပကကာင်း အရိ ေအပယာင
ခေလိက
ု သည။ ပမာငရွ က သူ၏ လကသ်းု ပတာဓါ်းတွင စထာ်းပသာ ပကျာကမျကမျာ်းကို
မမိတမသုန စိုကကကညဲ့ ပန၏။ အတနကကာမေ်းပနာက..ပခါင်းခေနပမာလ
ဲ့ ာသည။
“ပမာင ျိ ်း ကို အခစာ်း ပခေါ်ပချ”
“င ျိ ်းငယ....နငတခါ ငါကိ
ဲ့ ု ပလျှာကဖူ်းတယ...သာစညနယဘက ခမင်းစ်းမေ်း နွာ်းကပလ်းပတွကို
လိက
ု ခို်းတတတဲ့ သူငယတစပယာက နငထ
ဲ့ ရိ ပနတယဆိ”ု
“သူ ပခေါ်
ဲ့ စမ်း..ပခေါ်စမ်း”
“မန..မနေါ...အမ
ဲ့ ပတာမထမ်းခငက...မိုကမိတာေါ..ဘုရာ်း..နွာ်းပေါကစပလ်းပတွေ ခို်းတာေါ”
“ပအ်း..အခု လူခို်းရမယ..ခဖစမလာ်း”
ငပအာငသပလ်းက ပမာငရွ ကို ပကကာငပတာငပတာငခဖင ဲ့ ကကညဲ့ လိက
ု သည။ အတူရိ ပနပသာ
ငတွန၊ ငညွနတိ
ဲ့ ု တေ
ဲ့ မ်းတသိက
ု ေါ ပမာငရွ အာ်း တအတဩ ကကညဲ့ လိက
ု ကက၏။
“မနေါ...မနေါ....ခို်းနိင
ု ေါတယ..ဘုရာ်း”
***
အခန်း (၂၃)
ပအာဟစအာ်းပေ်းသမျာ်းနငအတူ
ဲ့ ခမင်းခွာသခေင်းခေင်းပကကာင ဲ့ ပမာငရွ က မတတေ
ထရေလိက
ု သည။
“ပဟဲ့..ပမာင ျိ ်း.တိလူ
ု ဲ့ ထငေါရ....ပခမနန
ဲ့ ်းပတာပရ ြို့ထ ိ ခမင်းစ်းဝငခွငခေ
ဲ့ လိက
ု လို အပစာင
ဲ့ ပတွ
ဲ့ ကို
သွာ်းပခောပချ”
ပမာငရွ နငအတူ
ဲ့ တေမ်းမျာ်းခဖစပသာ ငတွနနင ဲ့ ငညွန တိ
ဲ့ ေါ
ု ဲ့ စိတလေရာ်းစွာခဖင ဲ့ ထလာကကသည။
ခဏအကကာတွင ခမင်းတစစ်းက ပခမနန်းပရ ြို့ ကွကလေသို ဝင
ဲ့ လာ၏။
ဆမ်းတိင
ု မျာ်း၏ အလင်းပရာငပအာကတွင ခမင်းပေေါ်မ ငပအာငသပလ်းကို ခမငရသည။
ငပအာငသပလ်း၏ ခမင်းပနာကဘကတွင ကကိ ်းခဖင ဲ့ တုတခထာ်းရသညဲ့ လူတစဉ်းက ရု န်းကနလျက
ေါလာသည။ ငပအာငသပလ်းက ခမင်းပေေါ်မ ခုနဆင်းကာ ပမာငရွ အာ်း ဒူ်းတုေကာ ရိ ခို်းလိက
ု ၏။
“ပညာငစဉ်တေနင ဲ့ ပလ်းပထာငဝ
ဲ့ တေ ကကာ်းမာ ကင်းေုန်းဝေရင်း အိေပေျာပနတဲ့
ဟသာဝတသာ်းကို ဖမ်းဆ်းလာနိင
ု ေါတယ..ဘုရာ်း”
ပမာငရွ က သူပရ
ဲ့ ြို့တင
ွ ရိ ပနပသာ ပရွှေအနာ်းကွေထာ်းသညဲ့ ပငွခွကတစခုကို ယူကာ
ငပအာငသပလ်းထ ေစပေ်းလိက
ု ၏။
ျိ ်း ကဒပဆ်းဗာ်း နင ဲ့ ငပအာငသပလ်းတို ထွ
ဲ့ ကခွာသွာ်းသည။ ပမာငရွ နငအတူ
ဲ့ ငတွန၊ငညွနတိ
ဲ့ က
ု ဲ့
ဖမ်းဆ်းလာသညဲ့ ဟသာဝတစစသည ရိ ရာသို ဆင
ဲ့ ်းလာကက၏။ ဟသာဝတ စစသညမာ ကကိ ်းခဖင ဲ့
တုေပနာငခထာ်းရသညဲ့ ကကာ်းမ ပကကာကလနတကကာ်းခဖင
ဲ့ ဲ့ ရု န်းကနပနသည။
“မင်း ဗမာစကာ်းတတကလ
ဲ့ ာ်း”
“တတေါတယ”
“ဟသာဝတတေမာ ဘာအဆငလ
ဲ့ ”
“ဗိုလေါ”
“ပဟ...ပကာင်းသကွာ...ဒလိမ
ု န်းသိ ငပအာငသပလ်းကို ဒထကေိုမေ်း ဆုချေါတယ..က...သိေလည်း
မပကကာကေါန...ငါတိ
ဲ့ ု မင
ဲ့ ်းကို မသတေါဘူ်း...ငါတိသိ
ု ဲ့ ချငတာပတွ ပခဖပေ်းရငပေါ..ဘယ
ဲ့ လိလ
ု
ပခဖပေ်းမာလာ်း”
“ပခဖပေ်းေါမယ
ဲ့ ”
“သူကိ
ဲ့ ု ကကိ ်းခဖညပေ်းလိက
ု ကကပဟဲ့”
***
ဖမ်းဆ်းရမိပသာ ဟသာဝတသေန
ု ဲ့ ်း၏ စစပကကာချကကို အပခခခကာ ပမာငရွ နင ဲ့ တေမ်းမျာ်း
စစပရ်းအစအမမျာ်း ချမတမေ်းခဖစသည။
၁၇၅၄ ဧမေ ၁၆ ရကပန ၊ဲ့ နနကအာရု ဏတက။
ဟသာဝတတိ၏
ု ဲ့ တေဉ်းခဖစပသာ ပလ်းပထာငဝ
ဲ့ တေနင ဲ့ မျကနာချင်းဆိင
ု ခဖစပသာ အင်းဝ
ပ ်းငယတခါ်း သည ရု တတရကေွငလာသည
ဲ့ ။ ထိပနာက
ု ဲ့ စစချစစပမာင်းသမျာ်း ဆူညသွာ်းသခဖင ဲ့
အမတတမဲ့ပနပသာ ဟသာဝတတေမျာ်းမာ အသငပနရာယူ
ဲ့ ရန ခေငဆငကကသည။
“ပဘာင်း”
ပသနတကျညဆက ပလ်းပထာငဝ
ဲ့ တေအလယရိ တေမ်းဗညာ်းအ ၏ ပရွှေထ်းလကလကကို မနကာ
ထ်းတိင
ု ကကိ ်းကျသွာ်းသည။ ပသနတသကကာ်းသညနင ဲ့ ပဘ်းဝယယာမ ပသနတတေမျာ်းက
အသ်းသ်းလိက
ု လေစခတကကသည။ ဟသာဝတ တေမျာ်းမာလည်း ပသနတမျာ်းခဖင ဲ့
ခေနလညေစခတကက၏။
ငတွန၏
ဲ့ အမိနသ
ဲ့ ကို တေမ်းငယမျာ်းက အဆငဆင
ဲ့ ဲ့ ပအာဟစမေ်းသညဲ့ ပနာက..ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းမာ
ဟသာဝတတေမျာ်းကို လိက
ု လတိက
ု ခိုကခခင်းမခေ ပတာေ
ဲ့ ..ပသနတမျာ်း၊ ခမင်းမျာ်းကို
သိမ်းဆည်းကာ အင်းဝမမိ ြို့တင
ွ ်းသို ခေန
ဲ့ လညဆုတခွာသွာ်းကကသည။ ေတချာလညတွင
ပနရာယူထာ်းသညဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်း ပလ်းပထာငဝ
ဲ့ သို ပရာက
ဲ့ လာချိနတွငမူ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းမာ
အင်းဝမမိ ြို့တင
ွ ်းသို ခေန
ဲ့ လညဝငပရာကသွာ်းမေခဖစသည။
ပနာကတစရကတွငလည်း ထိနည
ု ဲ့ ်းလည်းပကာင်း ပညာငစဉ်တေကို ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းက
ဝငပရာကတိက
ု ခိုကခေန၏။ ဉေရာ ာဉ်းပအာငခမ ၏ နန်းပတာသစကို ဝန်းရထာ်းပသာ
တေမျာ်းမာ အင်းဝမမိ ြို့ ခေငသို ထွ
ဲ့ ကကာ မကကာခဏတိက
ု ခိုကခခင်းခရသခဖင ဲ့ တတိယပခမာက
ပနတွ
ဲ့ င ဗညာ်းအနင ဲ့ ဗညာ်းကျဉ် တေနစတေပေါင်းကာ ပ ်းငယတခါ်းဘက ကျ ်းတပလျှာက
စတန်းလျက အသငပစာင
ဲ့ ဆိ
ဲ့ င
ု ်းပနကက၏။ သိပသာ
ု ဲ့ ထွကတိက
ု ပနကျ ပဆ်းငယတခါ်းမ
ထွကမလာေ..စရာတခါ်းဘကမ တေမျာ်းထွကကာ ဥေရာ ာ၏ နန်းပတာသစတေကို ခါ်းလယမ
ထိ်းု ပဖာကကာ ဝငပရာကတိက
ု ခိုကကကသည။
***
ေျလွငေျ
ဲ့ လွှော်း။
ဟသဘာအလတလူလလ
ူ င
ွှေ ပနပသာ
ဲ့ တလေန်း၏ စစပလကက်း။
“အင်းဝကိပ
ု တာဲ့ ဥေရာ ာတေပတွက မလေနိင
ု ပအာငထိန်းထာ်းမေ်းမေ....ပမာငရွ နအတူ
ဲ့
ငတွနလည်း အင်းဝမမိ ြို့ထ ေိ တမိပနကကမေ...သူတလည
ို ဲ့ ်း ဥေရာ ာတေကို မနိင
ု မန်းသိလို ပနာက
ဲ့ ထေ
ထွကတိက
ု ရမာမဟုတပတာဘ
ဲ့ ်းူ ......မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းပတွဟာ ကကည်းတေမာသာ ငါတိကိ
ု ဲ့ ု ယဉ်နိင
ု ပေမယဲ့
ပရတေမာပတာဲ့ သင်းတိမ
ု ဲ့ ာ ပလပကာင်းပကာင်းမရိ ၊ ပရပကကာင်းတိက
ု ေွ မကျွမ်းကျငကကဘူ်း
သင်းတိ..အင
ု ဲ့ ်းဝက ေိ တမိ ပနတသ
ဲ့ လူ
ူ ဲ့ ပတွကက
ို ယချငရင ပရပကကာင်းကသာ ချမခဖစပတာမ
ဲ့ ယ
ပရတေဆိရ
ု ငပတာဲ့ ငါတို ပအာင
ဲ့ ေွေ.. ဒပတာဲ့ ပအာငပ ယျ ဆမာ ငါတို သတိ
ဲ့ ထာ်းရမယဲ့သူ ဆိလ
ု ို ဲ့
ပသနတဝန ငပကာင်း တစပယာကသာ ရိ ပတာတ
ဲ့ ယ..ပရပကကာင်းတိက
ု ေွပတွမာ ငပကာင်းကိသ
ု ာ
ပသပအာငသတနိင
ု ရင ပအာငပ ယျ လကပမာင်းတစဖက ခေ တမေေ...ဒအချကကို တေမ်းမျာ်း
အာ်းလ်းု မတထာ်းကကေါ”
“မနေါ...ဗိုလမင်း...အပထာကပတာ သတင်းမျာ်းအရပတာဲ့ ပအာငပ ယျည ငပရွှေကကြူ ဟာ
ပကျာကပခမာင်းမာ ရိ ပနေါတယ...ငပကာင်းန သူ
ဲ့ တေ
ဲ့ ကပတာဲ့ စစကိင
ု ်းမာ ရသမျှပလပတွကို
စုစည်းပနတယလို သိ
ဲ့ ရေါတယ”
သနလျငစာ်းက ပလျှာကတငလိက
ု သည။
ု ဲ့ ာ အပခမှာကတငထာ်းတဲ့ တိက
“လာစမ်းေါပစ..ငါတိမ ု ပလချည်းေ (၂၀၀)ပကျာ ရိ တယ
ဒအညာသာ်းပတွရ ပလ ဲ့ ်းု ဆင ဲ့ အပခမှာကပတွန ပတွ
ဲ့ စုတကပလ်းပတွဟာ...ငါတို သ ဲ့ ြို့ရင..အကုန
ပရပအာက ပရာကကုနမာေ”
***
ထိအရာကာ်း..
ု ဲ့ “မိင်းသသ” ၊ ပအာငပ ယျ၏ စစပရ်းတထွငမမျာ်းထမ တစခု။ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်း
အပနခဖင ဲ့ ဟသာဝတကို ကကည်းတေတွင ယဉ်နိင
ု ပသာလည်း ဧရာဝတခမစပကကာင်းတွငမူ
ပရပကကာင်းကျွမ်းကျငပသာ ဟသာဝတတိက
ု ပလကက်းမျာ်းကို ယဉ်နိင
ု မညဲ့ ပလမျာ်းမရိ ပကကာင်း
ု ပလမျာ်းမာ တစစ်းလျှင အပခမှာကတစလက
တွကဆမိသည။ ဟသာဝတတိက
တငထာ်းနိင ို ရတေတွင အပခမှာကတငနိင
ု ကက၏။ ပရွှေဘပ ု ပလာကသညဲ့ ပလကက်းမျိ ်းမရိ ပသ်း။
ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့
...ခေည မမိ ြို့ မ ခိုဝငလာသူ အာပမ်းန်းယန်းလူမျိ ်း ပရပကကာင်းကျွမ်းကျငသူ အနတိန
ု ယို
နင ဲ့ တိင
ု ေငသည။
ေျလွငေျ
ဲ့ လွှော်း ပလပေေါ်မ တလေန်းသည ပသွ်းခခင်းခခင်းနပနပသာ ခမစပရခေငကို တအတဩ
ကကညဲ့ လိက
ု သည။ သူထ
ဲ့ သို တညဲ့
ဲ့ တညဲ့ ဉ်းတည လာပနပသာ ပရွှေဘသ
ို ာ်းတိ၏
ု ဲ့ မိ င်းသသပလကက်းကို
ခမငလိက
ု ရသညဲ့ အခါ မျကစိမျကနာေျကသွာ်း၏။ သိပသာ
ု ဲ့ အိပ္နဒကို ထိန်းလိက
ု မေ်း...ပလဉ်းသို ဲ့
ဓါ်းကို ဝဲ့လျက တကသွာ်းသည။
မွနဘာသာစကာ်းခဖင ဲ့ အမိနသ
ဲ့ ကကာ်းသညနင ဲ့ ပလတွင်းမ စညပတာတ်းသူက ဆုတခွာရန
အချကခေတ်းခတလိက
ု ပတာ၏
ဲ့ ။ ဟသာဝတ ပရတေကက်းကာ်း ဆုတခွာပခေ်းပလမေ။
ရပခါငစပကျာ၊ ဗာရာကက်းတိက
ု ဲ့ ကုန်းပေေါ်မ ခမင်းတေမျာ်းနငေူ
ဲ့ ်းပေါင်းကာ ဟသာဝတပရတေ၏
ု ပလ (၄၀၀) ပကျာ၊ အပခမှာက
ရိ ကာခ တငပလ၊ ခယမ်းလကနကတငပလ (၅၀၀) ပကျာ၊ တိက
(၄၀၀)ပကျာ ကို ကမ်းပေေါ်သ ို ဆွ
ဲ့ ယူ သိမ်းဆည်းပနသည။
ဟသာဝတတို စွ
ဲ့ နခွဲ့ ာသွာ်းပသာ တိက
ု ပလမျာ်းပေေါ်သ ို ကု
ဲ့ န်းပေေါ်မ စစကူမျာ်းက ပနရာယူကာ
မိင်းသသပနာကမ ပလာခတလိက
ု ကက၏။ တလေန်း၏ ေျလွငေျ
ဲ့ လွှော်းဉ်းပဆာငသညဲ့ ပလတေမာ
ပရွှေကကကယက ခတေသို ပရာက
ဲ့ ပသာအခါ ပဒါစွယယစက၏ တိက
ု ပလ(၅၀၀) နငအတူ
ဲ့
ေိ တဆိပစာင
ု ဲ့ ပနကကခေန
ဲ့ သည။ သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း မိင်းသသအခေင လကနကမျာ်း၊ ပလမျာ်းကို
ရရိ လက
ို သညဲ့ ပရွှေဘပ
ို ရတေမာ စိတဓာတအငအာ်း နင ဲ့ လကနက၊ လူအငအာ်းေါ
သာလွနပနခဲ့မေခဖစ၏။ တလေန်းနင ဲ့ ပဒါစွယယစက တိမ
ု ဲ့ ာ ကကာကကာမခုခနိင
ု ေ..ပလလျငခဖင ဲ့
ဆုတခွာပခေ်းကကရခေနသည။ ထိအ
ု ချိနတွင ပလလျငတစစ်းက မိ င်းသသပလကက်းနာ်းသို ဲ့
ကေလာ၏။
“အပလာင်းဘုရာ်း..အမိ နေါတယ
ဲ့ ....ပသနတဝနဘုရာ်း..ပသနတဝနဘုရာ်း”
“ပဟ..ဘာတလ
ဲ့ ..သာ သူ”
“ဟာ.ဟုတသာ်း..ဒါကို ငါမပတွ်းမိလက
ို ဘူ်း..ကပဟဲ့..ပလအာ်းလ်းု ကို ဒမာ တငရေမေ်း..တိလူ
ု ဲ့ ပတွ
အပလာင်းပတွကဆ
ို ယမေ်း ကမ်းပေေါ်တငကက...ကမ်းပေေါ်က ဟသာဝတသာ်း အပလာင်းပတွကပ
ို တာဲ့
ခမစထ ပမျာေစကကပဟဲ့”
***
“တလေန်းနင ဲ့ ပဒါစွယယစကတိပရာ..ကျဆ
ု ဲ့ ်းု ခဲ့မေလာ်း”
ပစာခဗ သည ထိပ
ု မ်းခွန်းကို စိတတွင်း အကကိမကကိမပမ်းပနသည။ ထိအ
ု ချိနတွင ပခမာကဘက
ဲ့ မ အပခမှာကသမျာ်း ကကာ်းရပတာ၏
ကုန်းခမငပေေါ် ဲ့ ။ ကုန်းခမငထက
ဲ့ တွင ပဒါင်းအလတလူလ။ူ
မင်းသာ်းပမာငပလာက၏ စစကိင
ု ်းပကကာင်းချ ကကည်းတေမျာ်းသည ခမစကမ်းဆသို ဲ့
ချတကလာပနကကမေ ခဖစ၏။
“ဒေုအတိင
ု ်းဆို အထကဘကကပနလည်း ပရွှေဘသ
ို ာ်းပတွက ပရပကကာင်းအငအာ်းခေညဲ့
ချလာပနမေ..ကမ်းကပနလည်းချလာပနမေဆိပ ဲ့ ှ ေတိက
ု တာ.ဲ့ .ငါတို ည ု ခရပတာမ
ဲ့ ယ...အင်းဝမာရိ တဲ့
ဉေရာ ာတေန ပေါင
ဲ့ ်းဖို ဆု
ဲ့ တကကပချ”
ပစာခဗ ၏ အမိနသ
ဲ့ က အာ်းမေါလ။ ခဏအကကာတွင ပစာခဗ၏ တေမျာ်းမာ ပမာငပလာက၏
တေမျာ်းကို ဟနခေမျှသာ တိက
ု မေ်း အင်းဝဆသို ဆု
ဲ့ တခွာစုနဆင်းသွာ်းကကပတာသ
ဲ့ ည။ ဝါရင ဲ့
ပရပကကာင်းချ ဗိုလမင်းမျာ်းနင ဲ့ ဖွြို့စည်းထာ်းသညဲ့ ဟသာဝတ ပရတေကက်းမာ အလလအမေိ မေိ နင ဲ့
ဆုတခွာလာကကပသာပကကာင ဲ့ အင်းဝမမိ ြို့ ခေငတွင ရိ ပနပသာ ဥေရာ ာဉ်းပအာငခမ၏ တေမျာ်းမာ
စိတဓာတကျဆင်းပနကကသည။ ဧရာဝတ ခမစခေငတွင ပမျာေါလာပသာ ဟသာဝတ
ပရတေသာ်းမျာ်း၏ အပလာင်းမျာ်းကလည်း ဟသာဝတ တေမျာ်း၏ စိတဓာတကို
ေျကခော်းပစကုန၏။
“မင်းတို မပသကကဘူ
ဲ့ ်းပေါ”ဲ့
“ငါရဲ့ ဟ
ဲ့ သာဝတ ပရတေကက်းကိ.ု ..မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းပတွဖျကစ်းတာမဟုတဘူ်း....မင်းတို ဲ့
ဖျကစ်းတာ..မင်းတိဖျက
ု ဲ့ စ်းတာ”
“ပနာငပတာဘုရငကို ငါဘယနယဲ့..မျကနာခေရမလ...ငါတိမ
ု ဲ့ ာ အငအာ်းအခေညဲ့ ေါလာေါလျကန ဒ
ဲ့
မပလာကပလ်းမပလာကစာ်း ရွ ာသူကက်းတေကို ဘာလို ဒ
ဲ့ ပလာက ရ်းကကတာရလ..ပခဖစမ်းေါ”
တလေန်းက ခနဓာကိယ
ု ကို မတမေ်း လကအုေ ချလိက
ု သည။
“စစမနရင အနိင
ု အရ်း ရိ ကကတာေါေ..ဘုရာ်း...ဒါပေမယဲ့..စစနိင
ု ချငရငပတာဲ့ အဒ
ဲ့ စစေွရ ဲ့
အနိင
ု အရ်းကို လကခမေ်း...နိင
ု ရခခင်း ၊ ရ်းရခခင်း အပကကာင်းတရာ်းမျာ်းကို လကခနိင
ု ရေါမယ
မုဆ်းုိ ဖိုရွာပလ်းဟာ ဘာပကကာင ဲ့ ဒပလာက အငအာ်းပကာင်းလာရသလ..အင်းဝဟာ ဟသာဝတ
လကကပန သူတလက
ို ဲ့ ကို ဘာပကကာင ဲ့ ပရာကသွာ်းခဲ့ကကသလ...ကျွနပတာမျိ ်း ခမငသပလာက
ပလျှာကတငရရငပတာ.ဲ့ ..ကျွနပတာမျိ ်းတိဟာ
ု ဲ့ အင်းဝကို သိမ်းမေ်းတအ
ဲ့ ခါ ရနသူမရိ ပတာဘ
ဲ့ ်းူ
ဆိမု ေ်း မတယူကကတယ...မုဆ်းု ိ ဖိုကို ရွ ာသိမရွ ာငယပလ်းဆိမု ေ်း သပဘာေိုကခဲ့ကကတယ...ဒပတာဲ့
အင်းဝမာ ထာ်းတဲ့ တေမအငအာ်းကို ခေနရု တမေ်း...တေအနည်းစုနသာ
ဲ့ ထာ်းရစခဲ့တယ
အင်းဝထက..ပတာငေိုင်း အယုဒယ
ဓ ဘကကိသ
ု ာ အာရု စုက
ိ မေ်း စစအငအာ်းပတွ ခဖနခဲ့ ဲ့ကကတယ
ဒအချိနမာ...မုဆ်းု ိ ဖိုဟာ အင်းဝမမိ ြို့ကလွလို အင
ဲ့ ်းဝတဝိုကကို စည်းရု ်းသိမ်းေိုက ဝန်းရမေ်း
အငအာ်းစုကက်း ခဖစလာခဲ့တယ..အင်းဝကွကကွကပလ်း တဝိုကသာ ဟသာဝတတေပတွ
ကျနရစပတာတ
ဲ့ ယ..ဒါဟာ ကျွနပတာမျိ ်းတိရ
ု ဲ့ ဲ့ အရ်းနိဒါန်းေါေ....အဓိကကပတာဲ့
ကျွနပတာမျိ ်းတိဟာ
ု ဲ့ ရနသူကို အငအာ်းငယတယဆိမု ေ်း အထငပသ်းခဲ့ကကတယ...ဝနခရရင..ယခု
ပရပကကာင်းတိက
ု ေွ မာလည်း ကျွနပတာမျိ ်းကိယ
ု တိင
ု ..မုဆ်းု ိ ဖိုပရတေကို အထငအခမင
ပသ်းခဲ့မိလ...ကိ
ို ဲ့ ယ
ု လွတရု ်း ထွကပခေ်းလာရတာေါေ ”
“ကျွနပတာမျိ ်း ကျနရစမယ”
တလေန်းက မတတေထရေလိက
ု သည။ ပခခသလ်းု တွင ဒဏရာတစဖကနငမိ
ဲ့ ု..ပဘ်းနာ်းမ
ဲ့
ပဒေါ်စွယယစကက တွထူကာ ထိန်းပေ်းလိက
ု ၏။
***
အခန်း (၂၄)
လကဖကအစကပလ်း။
ထိလ
ု ကဖကအစကပလ်း၏ ေိုငရင ဝနကက်းေပဒသရာ ာမာ ပခါင်းတလာ်းထတွင မငိမသကစွာ
ပဝါေလာတစစင်းနငအတူ
ဲ့ ချ်းခမှငခ
ဲ့ ဲ့ခခင်းခဖစသည။
တစလ်းု သာ။
သမ ဂ လသညဲ့ သမ ဂ လအစဉ်အတိင
ု ်း သမ ဂ လရန မမိ ြို့ ကက်းမင်းသမ်းနန်းသွယအာ်း
အမိနပေ်းခ
ဲ့ ဲ့သည။ သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း အပခါင်းတလာ်းတွင ကတတ ေါစအုေသညမလွမေ်း ကျနသညဲ့
မသာပတာ ေတတဆိင
ု ်းနင ဲ့ စညပတာတို တ
ဲ့ ်းခတသစတငသညနင..အပခါင
ဲ့ ်းတလာ်းအာ်း
စမပဆာငရွ ကကက၏။
မမိ ြို့ ကက်းမင်းသမ်းနန်းသွယသည မ်းပတာကမျာ်းကကာ်းမ ဝနကက်းေပဒသရာ ာ၏ အပလာင်းကို
လကအုေချထာ်း၏။
လူအေ
ု ကကာ်းမ လစခန ပေျာကသွာ်း၏။ မကကာမ နန်းသွယလည်း ဝနကပတာကက်း၏ နပဘ်းမ
ပေျာကကွယသွာ်းသည။
နငအတူ
ဲ့ အင်းဝအမထမ်းပဟာင်းအချိ ြို့ ရိ ပနကကသည။ နန်းသွယက ေတဝန်းကျငကို တစချက
အကခတကာ ရေပေေါ်သ ို တက
ဲ့ ကာ ထိလ
ု အ
ူ ေ
ု ကကာ်းတွင ထိင
ု လိက
ု ၏။
“မင်းတရာ်းကက်း ကျန်းမာေါရလာ်း...မင
ဲ့ ်းသမ်း”
“ကျန်းကျန်းမာမာေါေ..ကေါ...လိရ
ု င်းကိသ
ု ာ ခမနခမနပခောဆိကု ကတာပေါ...ဟ
ဲ့ သာဝတက
လွှေတထာ်းတသ
ဲ့ ပ
ူ တွကလည်း ာေနေွထမာ အမျာ်းကက်းရိ ပနကကမာ”
“အင်းဝမမိ ြို့ကပ
ို တာဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုက ပအာငပ ယျတိက
ု ဲ့ သိမ်းထာ်းလိက
ု မေ...ဥေရာ ာလည်း
“သတင်းက အပသအချာေလာ်း”
“မနေါ..အတိအကျေါေ..မင်းသမ်း...ပနာကအခွငအပရ်းတစ
ဲ့ ခုက ဘုရငဟာ ဒသ်းု ပလ်းလအတွင်း
အဓိဌာနခေ မယ လို မိ
ဲ့ ဖုရာ်းပဆာငပတွဆကပန သတင်းအတိအကျကကာ်းရေါတယ”
“ဘယပန ဘယ
ဲ့ ရက အတိအကျသိနင
ို မလာ်း”
“ဝါပခါငလခေညဲ့ ပန လိ
ဲ့ ု အခါပေ်းေု
ဲ့ ဏဏာ်းမျာ်းက တွကချကပေ်းထာ်းကကေါတယ”
“ဒါဟာ...အပကာင်းဆ်းု အခွငအပရ်းေ
ဲ့ ...မဟာပစတေတဝန်းကျငက ဉယျာဉ်ပခမပတွမာ
တိလူ
ု ဲ့ ပတွကို အခုကတည်းက သွာ်းပရာကလုေကိင
ု ပနပစရင်း...လကနကပတွ သိဝ
ု ကထာ်းဖို ဲ့
စစဉ်မယ...ဘုရငန ဉေရာ
ဲ့ ာကို သတဖို လက
ဲ့ ပရွ ်းစဉ် လူ(၂၀)ကို ဝနမင်းသကရညပကျာထငန ဲ့
တိင
ု ေငမေ်း ပရွ ်းချယထာ်းမယ..ဒ ရေပေေါ်က ဆင်းတာန အကက
ဲ့ ်းပတာ အပလာင်း ူသင
ွ ်းတပ
ဲ့ နရာမာ
***
“ေုသမ
ိ မာခတေပဆာကဖိုနဲ့ ရန
ဲ့ ကုန (ဒ ု) မာ ကုနတိက
ု ဖွငခွ
ဲ့ ငရဖိ
ဲ့ ုက
ဲ့
အဓိကေါေ..အဒ
ဲ့ အတွက.စိနပ ျာဲ့ (မဒရေ)မာရိ ပနတဲ့ ကုမပဏအကက်းအကပတွအပနန ဲ့
ချာ်းနကတနကို အက မွနသပဘဘ
ဲ့ ာနအတူ
ဲ့ ဟိင
ု ်းကက်းကို ချကချင်းလွှေတလိက
ု တာေ
ရကငါ်းဆယအတွင်း ေုသမ
ိ ခတေကို မေ်းပအာငပဆာကဖိုအသင
ဲ့ ေါေ
ဲ့ ”
ပခောလိက
ု သည။
ု ခိုကရန ေထမအကကိမ ညှိနင
အင်းဝကို သိမ်းေိုကထာ်းပသာ မုဆ်းု ိ ဖိုတေမျာ်းကို တိက ိ ်းကကစဉ်က
အ ဘ လေ
ိ အပရ အ
ြို့ န
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏမ ပတာင်းဆိထ
ု ာ်းသညဲ့ သနလျငတွင ခတေပဆာကခွငန
ဲ့ င ဲ့
ကုနတိက
ု ဖွငခွ
ဲ့ ငမျာ်းကိ
ဲ့ ု ဥေရာ ာ ဉ်းပအာငခမက ခွငခေ
ဲ့ ပေ်းခဲ့သည။
သိပသာ
ု ဲ့ ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းတာဝနခ ပဒ်းဗစဟန်းတာ်းကွယလွနမေ်းပနာက ယင်း၏ပနရာကို ဆကခသူ
သငပလျာ
ဲ့ ပကကာင်း တငခေခဲ့၏။ အ ဘ လေ
ိ တိထ
ု ဲ့ မ ပေ်းေိုကူ
ဲ့ ညမညဟု ကတိခထာ်းသညဲ့
ထိအ
ု ချကကို ဥေရာ ာဉ်းပအာငခမက ပကကလညခခင်းမရိ ေ စစချထွကသွာ်းခဲ့သည။
လွ ာက လာပရာကပတွဆ
ြို့ ရ
ု ခခင်းခဖစသည။ ဟိင
ု ်းကက်းတွင ရိ ပနပသာ ဟငနရဘရွ တက
“ဥေရာ ာအပနနကလည
ဲ့ ်း ကတိပေ်းထာ်းတအ
ဲ့ တိင
ု ်း သနလျငမာ ပဆာကမယဆို
အခုချကချင်းခွငခေ
ဲ့ မာေါ..ေုသမ
ိ နဒ
ဲ့ ုကပတာဲ့ သပဘာတူထာ်းတထ
ဲ့ မာမေါတအ
ဲ့ တွက..ပနာကထေ
လိအ
ု ေတဲ့ လကနကပတွ ထေပရာကလာမေ စဉ််းစာ်းဆ်းု ခဖတမယလို ဲ့
သူအပထာက
ဲ့ ပတာပတွကတဆင ဲ့ ကျွနမကို အပကကာင်းခေနထာ်းေါတယ”
ချွတလိက
ု သည။ ထိေပခောငပခောငပေေါ်မ ဆေငဝါဝါအချိ ြို့ မာ ပချွ်းပစ်းမျာ်းခဖင ဲ့ ကေပန၏။
ဒနစဖကကို ကိယ
ု စာ်းခေ မေ်း အလုေလုေပနကကတာမဟုတလာ်း”
လွ ာက ခေ ်းလိက
ု သည။
“ကိယ
ု ကျိ ်းစ်းေွာ်းဆိတ
ု ာထကပတာဲ့ ေိုေါတယ..မစစတာပတလာ..ဟသာဝတ ဟာ
လွတလေတန
ဲ့ င
ို ငခဖစဖို ကျွန
ဲ့ မ ေါဝငခဲ့တယဆိတ
ု ဲ့ ာတလမ်းပတွ ရငမကကာ်းဖူ်းလိခဖစ
ု ဲ့ ေါလိမဲ့မယ”
“ကကာ်းဖူ်းေါရဗျာ....အင
ဲ့ ်းဝ - ဟသာဝတစစေွကက်းပတွထ..ခေငသစစစဗိုလရ ေစစ
ဲ့ တတ
ို စလကန ဲ့
ကျ ေကကာ်းဖူ်းခဲ့တာပေါ...ကျ
ဲ့ ေပခောချငတာက...ခငဗျာ်းပရာ..ကျ ေေါ ကကာ်းလူပတွခဖစတအ
ဲ့ တွက
တချိ ြို့ကစ
ိ စပတွမာ နစဖကလ်းု က မငိ ခငငတာမျိ ်းကို မခဖစတာ အပကာင်းဆ်းု ေမဟုတလာ်း”
“ရငဘာပခောချငတာလ..ေွငေွ
ဲ့ ငလင
ဲ့ ်းလင်းသာ ပခောလိက
ု ေါ”
ခတေပဆာကခွငရဖိ
ဲ့ ု ပလာက
ဲ့ ကို အိမပရ ြို့မင်းသာ်းက ဆ်းု ခဖတပေ်းမတလ
ဲ့ ာ်း....ဘုရငကိယ
ု တိင
ု
ဆ်းု ခဖတခွငရ
ဲ့ ိ ပနတာေ..မေ်းပတာ.ဲ့ ..ခငဗျာ်းက ဘုရငမိ
ဲ့ သာ်းစုန အရင
ဲ့ ်းန်းဆ်းု မိတပဆွပတွထက
တစပယာကမဟုတလာ်း..ခငဗျာ်း အကကပေ်းတိက
ု တွန်းရင..ဘုရငက အမိ နချပေ်းမ
ဲ့ ာေါ...ခငဗျာ်း
ကူညနိင
ု ေါတယ”
“အဒ
ဲ့ ါပတာ.ဲ့ ..ကျွနမ မကူညနိင
ု ဘူ်း..မစစတာပတလာ”
“ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ...အဟင်း..ကျ ေသိေါမေ..ခငဗျာ်းက ခေငသစလူ ဆိတ
ု ာ ကျ ေပမဲ့သာွ ်းတယ
ဘယလိခ
ု ျငမာလ...ဟုတသာ်းေ”
သကသကေ...ပနာကမေ်းပတာ.ဲ့ ...ရငဘုရငနဉေရာ
ဲ့ ာကကာ်းမာရိ ပနတဲ့ အာဏာ အာ်းမေိ ငမ
ဘုရငဆ
ဲ့ က အမိ နရပအာင
ဲ့ လုေပေ်းမယဆိရ
ု င...ခငဗျာ်းကို သနလျငဆိေကမ်းမာ
အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏရ ဲ့ ုဏထူ်းပဆာငပကာငစဝင အခဖစ ထာ်းပေ်းမယလို ကျ
ဲ့ ေတို ဲ့
ကျ ေတိသိ
ု ဲ့ ေါတယ...အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏရ ဲ့ ုဏထူ်းပဆာငပကာငစဝင အူစကန ဟာ
မဒရေတငမက အိနယ
ိဒ တစခုလ်းု မာ ဘယပလာကဩ ာကက်းမေ်း ခမ်းနာ်းတယဆိတ
ု ာ
မင်းသိခဲ့တယ..မဟုတလာ်း.”
သူတရ
ို ဲ့ အု
ဲ့ ေချ ေပရ်းကိစစပတွ ၊ စစပရ်းကိစစပတွမာ ကျွနမ ဘာမ ဝငစွကဖကေိုငခွင ဲ့ မရိ ဘ်းူ ၊
ရိ လည်း ကျွနမ လုေမာမဟုတဘူ်း..ဒါကျွနမရ ပနာက
ဲ့ ဆ်းု စကာ်းေါ..မစစတာပတလာ”
မင်းသိမာပေါ..လွ
ဲ့ ာ”
လွ ာက ပခါင်းညိတခေလိက
ု သည။
ပဆာကလုေပရ်းမာ အတူတလ
ူ ေ
ု ခဲ့ကကတယ...မင်း န သူ
ဲ့ ကကာ်း
ဲ့ ရင်းန်းတဲ့ ဆကဆပရ်းပတွ
ရိ ကကတယ..ဟုတတယမဟုတလာ်း”
ပသာမတပတလာ က လွ ာ၏ ပရ ြို့တညဲ့ တညဲ့ တွင ခေနဝငထိက
ု လိက
ု ၏။ လွ ာက
သူတစပယာကေ..သူ က လွနခဲ့တတ
ဲ့ စေတက ကျိ ကပခါကဘုရာ်းက ဝနကက်း ာေနေွ
ပတွြို့ ခဲ့တသ
ဲ့ ေ
ူ ...သူတ ို ဘာပတွ
ဲ့ စည်းပဝ်းခဲ့တယဆိတ
ု ာကိပ
ု တာ.ဲ့ ..သူ လိက
ု စုစမ်းမေ်း အခုေ
“အဒ
ဲ့ ါ ဘာခဖစလ”
“သူတို စည
ဲ့ ်းပဝ်းပနတာဟာ ဟသာဝတ ဘုရငအတွက အနတရာယရိ တဲ့ ကိစစဆု ိ ငါတို အ
ဲ့ ဘ လေ
ိ
အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏအပနန ဘာလု
ဲ့ ေမယလိ...မင
ု ဲ့ ်းထငလ”
“သူတဟာ
ို ဲ့ တချိနက ဘုရငတစေါ်း ပအာကမာ လုေပဖာကိင
ု ဖက ပဟာင်းပတွပလ..သူတ ို ရ
ဲ့ ဲ့
မိန်းမလညတစပယာကေဟာ”
ခခ ေုဝါထက လူသတနိင
ု စွမ်း ေိုတဲ့ ပသနတတစလက အမမရိ တယ။ ကျွနမ ဘယသူမ
ကိယ
ု ဖာသာရ
ဲ့ င်းကကပေပတာ”ဲ့
လညဲ့ ထွကသွာ်းသည။
***
ချတကတိက
ု ခိုကရန အကက ခေ ကကသည။ ထိအ
ု ချက ခေ ချကကို ပအာငပ ယျက
ေယချလိက
ု သည။
မပကျနေသူပတွပရာ။ သူတရ
ို ဲ့ သစစ
ဲ့ ာကို မတတသာလို ခ
ဲ့ ပနရသူပတွေါ..သူတအာ်းနည
ို ဲ့ ်းချိနကို
အခွငအပရ်းယူ
ဲ့ မေ်း ေုနကနကကလိမဲ့မယ...အဒ
ဲ့ အခါမ တိက
ု ဲ့ သကသကသာသာ အလွယတကူန ဲ့
အပကကကို သိမ်းမယေ”
ထိသ
ု ို ဆ
ဲ့ ်းု ခဖတချကချမေ်းပနာက ၁၇၅၄ ွန ၂ တွင ဟသာဝတတေမျာ်းချစဉ်က ေူ်းပေါင်းခဲ့သ ူ
ေင်းမထ်း ရွ ာစာ်း လကဝသဟပကျာထငကို တိက
ု ခိုကရန ချတကသည။ ေုေပါ်းသို ပရာက
ဲ့ လျှင
လကပဆာငတိခဖင
ု ဲ့ ဲ့ သစစာခယူကကသည။ ေင်းမထ်းရွ ာသို ပရာက
ဲ့ ရန နစစခန်းအလိတ
ု င
ွ
ထိပနာက
ု ဲ့ သာ်းပတာ၊ ညပတာမျာ်းနင ဲ့ တေမ်းကက်းမျာ်းကို ဘွြို့ရာထူ်းနင ဲ့ မမိ ြို့စာ်းရွ ာစာ်းမျာ်း
ရေတနသွ
ဲ့ ာ်းသည။
“မုနညင
ဲ့ ်းဆဆိတ
ု ာ အပကကာထ စိမဲ့ဝငပအာင လိမ်းရတာမျိ ်းဟ...ရငပထွ်းေုရ...ခေခဖည်းခဖည်းဆို
ရု တတရက အိမပေေါ်သ ို တက
ဲ့ လာပသာ ပရွှေကကြူကို ကကညဲ့ ကာ ငတွနပရာ၊ ရငပထွ်းေုေါ
ကမန်းကတန်း ရု တလိက
ု သည။
ဘာမကကာ်း..ကကပတာမူေါ..ခငဗျာ..ကကပတာမူေါ”
“လုေမပနေါန..ဗိ
ဲ့ ုလတွနရာ...အဒ
ဲ့ နာမညကက်းပတွ ပခေါ်မပနစမ်းေါန.ခင
ဲ့ ဗျာ်းနယဲ့”
ထိင
ု ချလိက
ု သည။
“မင်းသာ်း..ကကမ်းခေငမာ ဒတိင
ု ်းချည်းပတာဲ့ မထိင
ု ေါန..ဘု
ဲ့ ရာ်း..သငခဖြူခင်းပေ်းေါမယ
ဲ့ ”
“ပနပန..မယမင်း..ကိယ
ု ဝနရခါစမိုလာ်း..သက
ဲ့ သကသာသာပနေါ..ကျ ေ ဗိုလတွနန ဲ့
ပခောစရာရိ လလာတာေ..ပသာက
ို ဲ့ စရာခွက တစခွကသာချပေ်း..အုန်းမုတခွကလည်းရတယ”
ပရွှေကကြူက အထုတခဖငထု
ဲ့ တလာပသာ ေုလင်းတစလ်းု ကို ထုတလိက
ု ၏။
“ဘာပတွလ..ကိပ
ု ရွှေကကြူ”
“ဟ..ဒါနမျာ်း
ဲ့ ခွကမာတာ..နစခွကမာပလဗျာ...ပထွ်းေုပရ...အကိအတွ
ု ဲ့ ကေါ..တစခွကပဟဲ့”
ဆိပ
ု တာ”ဲ့
“အင်း..ဟုတေါရ...ဒ
ဲ့ မာလည်း အပစအေါ်း ကပလ်းမျာ်းက ေွလန်းထ သွာ်းချငကကတာန သူ
ဲ့ တကိ
ို ဲ့ ု
သွာ်းခွငခေ
ဲ့ မေ်း...ကျ ေတို ချည
ဲ့ ်းကျနခဲ့တာ”
ရငပထွ်းေု က ခွကနစလ်းု နင ဲ့ ကကကသာ်းပကကာ တစေန်းကနကို ယူကာ ထွကလာသည။
“ရငပထွ်းေု...ရတယ..ပေ်း..ပေ်း..သွာ်းနာ်းချညပတာ”ဲ့
ခွကတစခွကထသို ေု
ဲ့ လင်းထမ အရကကို ငလိ
ဲ့ က
ု သည။
“ခငဗျာ်း မပသာကနပနာ
ဲ့ ..ဗိုလတွန..ကျ ေကိစစမေ်းမသာ ကကိ ကသပလာကပသာက
အခုမပသာကန”ဲ့
“က..ဟုတေါမေ...ပခောစမ်းေါဉ်း..ခငဗျာ်းကိစစ”
“အင်း..ခငဗျာ်း..ခုနတကလာပတာဲ့ ခမငတအ
ဲ့ တိင
ု ်းေပလဗျာ”
နေ
ိ နယပေ်း ပနရတာကို ပခောတာ မဟုတဘူ်းဗျ...ဒမယ”
ပရွှေကကြူက ငတွနနာ်းသို တိ
ဲ့ ်းု ကာ ပလသကို နမ
ိ ဲ့လိက
ု သည။
ပင်းကကညဲ့ ပနသည။
“ပဟဲ့...ပခဖပလ...ငါလူ
ဲ့ ..ဘာငိင
ု သွာ်းတာလ”
“အင်း..ပခေေါတယ...ပခေရမာပေါပလ”
ဲ့
“ဘာလဗျ...ခငဗျာ်းဟာကလည်း”
“ကိပ
ု ရွှေကကြူရ.....ကျ
ဲ့ ေ ပခောဖူ်းတယထငရ....အိ
ဲ့ မပထာငပရ်းဆိတ
ု ာ ကိယ
ု အဆငပခေတလ
ဲ့ န
ူ ဲ့
“ပရာ...ခငဗျာ်းသူကိ
ဲ့ ု မပမဲ့ပသ်းဘူ်းလာ်း”
“ဟ..ပမဲ့စရာလာ်းဗျ”
“သူက ရနသူဘက
ဲ့ က မိန်းကပလ်းပလဗျာ...ခငဗျာ်းဆ သူ ဘယပတာမ
ဲ့ ခေနလာပတာမ
ဲ့ ာ
မဟုတဘူ်း...ခုပလာကဆို ဟသာဝတသာ်း တစပယာကနပတာင
ဲ့ လကဆကမေ်းချင မေ်းပနမာ”
“အလကာ်းစတာေါဗျာ...လငယူချငမလည်း ယူမာေါ..စိတထသိေထာ်းမပနန”ဲ့
“မထာ်းလိမရဘူ
ု ဲ့ ်း..ဗိုလတွန...အခု..ကျ ေကို မိ န်းမပေ်းစာ်းဖို လု
ဲ့ ေပနကကမေ”
“ဟင..ဘယသူနတု
ဲ့ န်းဗျ”
စပနမင်းအဆကအနွယဆိလ
ု ာ်းေ”
“ဒါဆိလ
ု ည်း ယူပေါဟ..မိ
ဲ့ န်းမတစပယာက အလကာ်းရမာ..နည်းလာ်း”
“ဟ..ကျ ေမ မချစတာ..မယူနင
ို ပေါင”
“ပထာင်း..ပထာင်း..သတ..သတဗျာ..ခငပထာမိ ကိေ
ု ကျ ေ လကထေချငတာ”
“ငါလူ
ဲ့ နပတာ
ဲ့ ဲ့ ခကပနမေ”
ပလျှာကတငပေ်းရမယ”
“ဟာ..ပဟဲ့..ကျ ေကိပ
ု တာဲ့ ဆွမထညဲ့ ေါန..ပမာင
ဲ့ ..ကိယ
ု ဟာကိ
ဲ့ ယ ု သွာ်းေါ”
“မလိက
ု လိမရဘူ
ု ဲ့ ်းဗျ...ခငပထာမိ ကို ဟသာဝတကို ခေနထညဲ့ ပေ်းလိက
ု တအ
ဲ့ ထ ခငဗျာ်းလည်း
“ဟ..ဒါဆိလ
ု ည်း အစကတည်းက မပသာကနပလ”
ဲ့
“ဒတိင
ု ်း သွာ်းပလျှာကတငရင..ဖပနာငန
ဲ့ ဲ့ထပေါကမာ ပကကာကလို ရ
ဲ့ ပဆ်းတင တာပေါဗျ”
ဲ့
ု ဲ့ ဗျာ်းဟာက ရပဆ်းတငတယလည်းဆိပ
“နိ..ခင ု သ်း..အခုကျ အရကပသာကမေ်း စကာ်းမပခောရဘူ်း
ခဖစခေနပရာလာ်း”
“ဟာ..ဘာခဖစခဖစဗျာ...ကျ ေအကိက
ု ခငဗျာ်းပခောပေ်းရင ရေါတယဗျာ..သူက ခငဗျာ်းကိဆ
ု ုိ
သိေယကု ကညတာ”
“ကျ ေက ကိယ
ု ကိ
ဲ့ စစမရိ ေ..နန်းပတာထ ဝငထွကသွာ်းပလဲ့ မရိ တာမိုေါဗျာ
ဲ့ တကယေါ
ရိ ကက်းမျာ်းခို်းေါရ..မလိ
ဲ့ ကု ေါရပစန”ဲ့
မလိက
ု တာလာ်း”
ဟုတမေလာ်း”
“ပအ်း..ဒလိမ
ု ပေါ..ဗိ
ဲ့ ုလတွနရာ”
***
“မနေါ”
“အင်း..ညေုနယဲ့..ငယက အကျငပတွ
ဲ့ ဒအချိနထိ မပေျာကပသ်းကိ်းု ကွြို့..ဒင်းက ငါကိယ
ု ပတာကို
အခုကျ..ဗိုလတွန ခဖစမေပေါ..က
ဲ့ ..ဗိုလတွနပလျှာကပစဗျာ”
“မနေါ..ထာ်းရငလည်းပန..သတရငလည်းပသရေါမယ
ဲ့ ..ဘုရာ်း...ဒကိစစမာ ကျွနပတာမျိ ်းပရာ၊
အရငပယာက
ဲ့ ဖပတာ မင်းရပကျာစွာပရာ ေါဝင ေတသတခဲ့ေါတယ”
“ပဟ..ပမာငအိပ
ု ရာလာ်း....ပရွှေကကြူန ပမာငအို လူရေနစပကာငန ဘယ
ဲ့ လိမ
ု ျာ်း
ေတသကခေနမေလ..ဗိုလတွန”
“ငါ ဲ့ ဝိုင်းလိမထာ်းကကသပေါပလ....အိ
ဲ့ မ်း..ဒကိစစအပရ်းယူရခေနရငလည်း...ပရွှေကကြူ၊ ငအိ၊ု
ငါသာ်းပတာ
ဲ့ ပမာငရွ တိပရာ၊
ု ဲ့ ဟိက
ု ပလ်းမ ခမတထာ်းသရိ ေါ အပရ်းယူရမလို
ခဖစပနေါမေပကာ..ဟိတပကာင..ငပရွှေကကြူ”
“ဘုရာ်း”
“သိေါတယ..ဘုရာ်း”
တခဖည်းခဖည်း ခေ ်းသွာ်း၏။
“ညေုရယ..ဘာမျာ်းလလိ...သက
ု ဲ့ သကမဲ့ ငတွနကက်းကို သွာ်းဒုကပ
ခ ေ်းရသလာ်းဟ..ဒမယ..အခု
မိကက်းတို စေ
ဲ့ ပေ်းထာ်းတဲ့ မယတိ်းု ကိလ
ု ည်း ယူပလ....ပနာက မကကာခင ဟသာဝတကို ငါအလိပ
ု တာ
ခေညဲ့ တအ
ဲ့ ခါကျ...ခငပထာမိ န နင
ဲ့ ကိ
ဲ့ ု ငါကိယ
ု တိင
ု လကဆကပေ်းေါမယ
ဲ့ ဟ.. နငလည်း
ထိအ
ု ခါမ ပရွှေကကြူ၏ မျကနာမာ ဝင်းေသွာ်းပတာသ
ဲ့ ည။
“က..မငအပရ်းမေ
ဲ့ ်းမေဆို သွာ်းပချပတာ.ဲ့ .ပရွှေကကြူ...ဗိုလတွနက ကိယ
ု ပတာန ဲ့
စစပရ်းကိစစအတွက တိင
ု ေငစရာနည်းနည်းရိ တယ”
***
အခန်း (၂၅)
ဟသာဝတမမိ ြို့။
နန်းမမိ ြို့တင
ွ ်း ကျပတာကုန်းရေကွကနပဘ်းရိ ခမင်းမ်းမင်းသာ်း ဗညာ်းဒလပအာငစ ၏ အိမပတာသို ဲ့
ပခခလျငခမင်းစစသညအမျာ်းအခော်း ပရာကရိ လာသည။ ပအာငစ က အခေငသို သွ
ဲ့ ာ်းရန
ပဝါယာဉ်ကို ခေငဆငပနခိုကခဖစ၏။
ပအာငစ က ခေ ်းလိက
ု သည။
“မနေါ..ညပတာလည်း အခုေ...သူဆ
ဲ့ သွာ်းဖိုေါ..သ
ဲ့ တင်းကျွတတာန လက
ဲ့ ထေမ ဘလာ
ဆငယငကျင်းေ ကကမယဲ့ အပကကာင်း တိင
ု ေငပဆွ်းပနွ်းကကမလိေါ”
ု ဲ့
“ပအာငစ”
“မင်း ဒပန ဘယ
ဲ့ မ မသွာ်းရဘူ်း..ဒအိမထမာေ ပနရမယ”
“ဘယလိအ
ု ပရ်းပတာမျာ်း ပေေါ်လလ
ို ဲ့ ..ဘုရာ်း”
***
ိ ်းသာသာ်း၊ အဝိ ဇာယကပခမှ်း၊
“သ်းု ခွငေိုကပမာင၊ ပလ်းမညပရာငလည်း၊ ရာပထာငဆကာ၊ မနင
ရိ သညဲ့ ပဘ်းပကကာင၊ဲ့ တုနပအ်းသည်းတွင်း၊ ချဉ်ဆချင်းမျှ၊ ေျြို့သင်းမရွှေင၊ ရိ သညေငကိ၊ု
ပနာင်းခမငမငိမဲ့ရွှေန်း၊ လတုလွ
ဲ့ န်းသာ၊ သ်းု ခန်းပခတတ ၊ စတိင
ု ေသည၊ ‘ရငယျ’ကိသ
ု ာ တမ်းခဲ့မိ”
“ပမာငဘုရာ်း”
“ဘာအပရ်းရိ လလ
ို ဲ့ ..ခငခင..ကိယ
ု ပတာ သချင်းတကပနချိန..မပနာငယ
ဲ့ ကေါနလိ
ဲ့ ု ဲ့
ပခေထာ်းေါလျက”
“ပမာငမင်းတို မိ
ဲ့ ုကရို င်းအတငရ
ဲ့ လချညလာ်း..ဒါဘာလုေတာလ”
ဘုရငနင ဲ့ မိဖုရာ်းတိကိ
ု ဲ့ ု ေသစစသညမျာ်းက ဆွပခေါ် ကကသည။
“ပဟဲ့..ဒအခန်းကိလ
ု ည်း ရိသမျှ အကုနပမွှေပနာကရာစမ်း...အဒ
ဲ့ ေတတ လာ်းထလည်း ရာ”
စစသညတစဉ်းက ေတတလာ်းပေေါ်တင
ွ သွယတန်းထာ်းပသာ ကကိ ်းမျာ်းခဖင ဲ့ ဓါ်းခဖင ဲ့ ခုတချလိက
ု သည။
“ပဟဲ့..ငါေတ
ဲ့ တ လာ်းကို မထိကကနကွ
ဲ့ ..ပမာငမင်းတို ရိ
ဲ့ ု င်းစိုင်းလွန်းတယ”
“အပနာကပဖ်းပေါကက ပခေ်းဖိုလု
ဲ့ ေပနတာကို မိလာေါမေ..ဘုရာ်း”
“အာ်း”
“အိမပရ ြို့မင်းဘုရာ်း...အဆငပခေရလာ်းဘု
ဲ့ ရာ်း”
“ငါထက
ဲ့ ဒရာ ဝတပကာငပတွက ေိုအပရ်းကက်းတယ..အာ်းလ်းု ကို ပကက်းတိက
ု ထေို ဲ့
အင်းဝဘုရင၊ မိ ဖုရာ်းန နန
ဲ့ ်းသွယဆိတ
ု ပဲ့ ကာငမကို မဗတိက
ု ပတာကို တန်းေို..ညပန
ဲ့ အကိပ
ု တာ
ထ်းဘုရာ်း ကိယ
ု တိင
ု စစပဆ်းစရငမယ”
ဥေရာ ာက စစသညနစဉ်းလူတခဖင
ွ ဲ့ မတတေထရေလိက
ု သည။ နန်းသွယ၏ ကိက
ု ခခင်းကို
ခထာ်းပသာ ပခခပထာကမာ ပသွ်းအလိမ်းလိမ်းခဖင။ဲ့
***
“အင်းဝဘုရင....ငါကိယ
ု ပတာတိမ
ု ဲ့ ာ သငပကျ်း
ဲ့ ူ်းခ ပကျ်း ူ်းစာ်းပတွ ရိ ခဲ့ဖူ်းတာပကကာင ဲ့ အင်းဝကို
အလိပ
ု တာခေညဲ့ ပသာလည်း...အသကကိရ
ု နမရာ...ပကာင်းမွနစွာထာ်းခဲ့သညမဟုတပလာ”
မဗတိက
ု ရု ်းပေေါ် ရိ သလွနပေေါ်တင
ွ ထိင
ု ပနပသာ ဟသာဝတဘုရငဉ်းပအာငလ၏ အပမ်းကို
မဟာဓမမရာ ာဓိေတိက ဒူ်းတုေလျကမ ပခါင်းညိတခေလိက
ု သည။
“ဒါနမျာ်း....ငါကိ
ဲ့ ယ ု ပတာရ အသက
ဲ့ ကို ရနရာသညအထိ ကကရသလာ်း..အင်းဝဘုရင”
“ကျ ေ မကကေါ...ဟသာဝတဘုရင”
“ကျွနပတာမေါ”
“အတွင်းဝန ပကျာထငပနာရထာ န တိ
ဲ့ င
ု ေငမေ်း..ငါကိယ
ု ပတာကို လုေကကနန်းချမယဆိတ
ု ာ
မနသလာ်း..မယမင်း”
နန်းသွယက ခေနမပခဖပသ်း။ ပအာငစ နန်းသွယ၏ မျကနာကို စို်းတထိတထိတခဖင ဲ့ ကကညဲ့ ပနသည။
“မနေါတယ”
“ငါည
ဲ့ ပတာ ခမင်းမ်းမင်းသာ်းကိလ
ု ည်း ဉေါယတမျဉ်န ချစ
ဲ့ ဟနပဆာငမေ်း စည်းရု ်းလညဲ့ ဖျာ်း
ခဲ့ပသ်းတယမဟုတလာ်း”
သိပသာ
ု ဲ့ နန်းသွယက ဉ်းပအာငခမကို အပရ်းမစိုက။ ပအာငစရိ ရာ ဘကသိသာ
ု ဲ့
ပမာကဲ့ ကညဲ့ လိက
ု သည။ သူတန
ို ဲ့ စဉ်း အကကညဲ့ ချင်း ဆသ
ု ာွ ်းကက၏။ နန်းသွယက ပအာငစကို
ခေ ်းခေလိက
ု မေ်း မျကနာလွှေလိက
ု သည။
“ဒါက ဘယလိပ
ု လျှာကတငချကလ...ညပတာ...ခမင်းမ်းမင်းသာ်း တစေါ်းက ဘုရငမင်းခမတ
ကိယ
ု တိင
ု စစပဆ်းပနတဲ့ ခုရု ်းကပန ေျကကွကခွငမရ
ဲ့ ိ ဘ်းူ ....သူ ပခဖတာကိသ
ု ာ နာ်းပထာငေါ”
အကိခု ဖစသူ၏ စကာ်းဆု်းသညနင ဲ့ ဉေရာ ာဉ်းပအာငခမ ၏ မျကနာမာ ေိုမိုတင်းမာသွာ်းသည။
ပဒါသစိတပကကာင ဲ့ အသကရမျာ်းေင ခမနလာ၏။
“ကပဝမ..နငပခဖစမ်း....ငါတို ရ
ဲ့ ည
ဲ့ ပတာကို နငရု
ဲ့ ေရညဗန်းခေမေ်း ဉေါယတမျဉ်န လ
ဲ့ ညဲ့ စာ်း
ချစဟနပဆာငခဲ့တာ မဟုတလာ်း”
“က..အင်းဝဘုရင.....ခငဗျာ်းရ အလု
ဲ့ ေအပကျွ်းခဖစတဲ့ မမိ ြို့ ကက်းမင်းသမ်း နန်းသွယဉ်းပဆာငမေ်း
ငါကိယ
ု ပတာ ဟသာဝတ ခေညဲ့ ရငမင်းကို လုေကကမယဲ့..အစအစဉ်န လူ
ဲ့ စာရင်း..ဒထမာ
အတိအကျေါတယ....သင်းကိယ
ု တိင
ု လည်း ဝနခမေ်းသွာ်းမေ....အင်းဝဘုရင...ဒါကို ခငဗျာ်း
မသိဘ်းူ လာ်း”
“သူတကိ
ို ဲ့ ု ပခေါ်သာွ ်းလိက
ု ပတာ.ဲ့ ..လွှေတတကမင်းသာ်းမျာ်း၊ ဝနကက်းမျာ်းန တိ
ဲ့ င
ု ေငမေ်းစ်းမ
အမိနပတာ
ဲ့ စရငမယ”
***
“ကုနသညပတာကက်း လွ ာပရာ”
“လိက
ု ေိုစမ
ဲ့ ်းကွ”ြို့
“ဘာကိစစရိ လလ
ို ဲ့ ..မမိ ြို့ဝနမင်း”
“အင်း...ဒါဆိလ
ု ည်း...ကျွနမ အလုေသမာ်းပတွကို မာစရာရိ တာ မာမေ်း
သိမ်းစရာရိ တာ သိမ်းေါဉ်းမယ...မမိ ြို့ဝနမင်းတို အခေင
ဲ့ ကေ ပစာငပနကကေါ”
ဲ့
“စိတမရိ ေါန....စိ
ဲ့ တချရပအာင ပနာငကကိ ်းတည်းခဲ့ေါလိ..နန
ု ဲ့ ်းပတာက အမိ နပတာ
ဲ့ ေါလိေါ”
ု ဲ့
***
အသငပစာင
ဲ့ ပနပသာ
ဲ့ စစပလကက်းပေေါ်သ ို လက
ဲ့ ခေနကကိ ်းတုေခထာ်းရပသာ လွ ာကို
သနလျငမမိ ြို့ဝနနငအဖွ
ဲ့ ြို့ က ပခေါ်ပဆာငလာကကသည။ ပလဉ်းတွင ဘရင ျဘုန်းကက်းဝတစုခဖင ဲ့
ပခါင်းစွတကက်းကို စွတထာ်းသညဲ့ ဖာသာနာပရနက မ်းအိမတစလ်းု ကို မ်းညှပန၏။
ိ ဲ့ ထိပနာက
ု ဲ့
လွ ာတိရ ဲ့ မ်းလာသည။ မ်းအိမကို ပခမှာကကကညဲ့ လိက
ု ဲ့ ိ ရာသို လ ု ၏။
“ကကိ ်းတုတလာတာလာ်း”
“ဟုတေါတယ..ခငကက်းရာနိတ...ဥေရာ ာ ပေ်းလိက
ု တဲ့ အမိ နစာအရေါ”
ဲ့
“အမိနအရမိ
ဲ့ ုေါ..ခင
ဲ့ ကက်းရာနိတ”
“ဘုရငသိရင စိတပကာင်းမာမဟုတဘူ်း....ငါဘုရငနပတွ
ဲ့ ြို့ရငပတာဲ့ ဒကိစစ ပလျှာကရလိမဲ့မယ
အဒ
ဲ့ အခါ..မင်းတို လည
ဲ့ ်း သကသာမယမထငဘူ်း”
သိပသာ
ု ဲ့ ဓါ်းထကမေ်း ခေတသာ်းလသညဲ့ ဉေရာ ာဉ်းပအာငခမ ၏ အမိ နကိ
ဲ့ ု သူအပနခဖင
ဲ့ ဲ့
ေိုမိုပကကာကရသည။
“ခငကက်းအပနန မင
ဲ့ ်းမထမ်းပတွရ ကိ
ဲ့ စစမာ ဝငမေါတာ ပကာင်းေါလိမဲ့မယ..မေ်းပတာဲ့ ကုနသညကက်း
လွ ာဟာ ပသဒဏသငနိ
ဲ့ င
ု တဲ့ ရာ ဝတသာ်းဆိတ
ု ာ ခငကက်း သိမယထငေါတယ”
“ကေါ....ကကိ ်းမခဖညပေ်းနိင
ု ဘူ်းဆိရ
ု ငလည်း..လွ ာကို ငါအတွ
ဲ့ က လုေပေ်းထာ်းတဲ့ ပနရာမာ
ငါပခေါ်ထာ်းမယ..ဟုတမေလာ်း..အဒ
ဲ့ ါပတာခ
ဲ့ ွငခေ
ဲ့ ”
“ဒတညပတာဲ့ သည်းခလိက
ု ေါ..မို်းလင်းလို ဟ
ဲ့ သာဝတပရာကရင..ကကိ ်းခဖညပေ်းဖို..ဥေရာ
ဲ့ ာကို
ကျ ေကိယ
ု တိင
ု ပခောပေ်းေါမယ
ဲ့ ..လွ ာ”
“ပနေါပစ..ရေါတယ..ဖာသာ..အဒ
ဲ့ ါက အပရ်းမကက်းေါဘူ်း...ဒါန...အခု
ဲ့ ဟသာဝတမာ
ဘာခဖစပနတာလ..ကျွနမ ဘာမ မသိရဘူ်း”
“ဪ..ထငပတာထ
ဲ့ ငသာ်းေ”
လွ ာက နတခမ်းတစဖကကို တွနပကွ
ဲ့ ်းမေ်း ခေ ်းလိက
ု သည။
“ဒကိစစ..ခငဗျာ်း သိမေ်းသာ်းပေါ..လွ
ဲ့ ာ..ဟုတလာ်း”
လွ ာက ခေနမပခဖ။
“ခငဗျာ်း သိမေ်းသာ်းဆိရ
ု ငလည်း...အစကတည်းက တာ်းခမစခဲ့သငတယ
ဲ့ ..လွ ာ..အခုပတာဲ့
သနလျငန ဒ
ဲ့ ုမာ ဗမာမနသမျှ ဟသာဝတစစသာ်းပတွက အကုနလိက
ု ဖမ်းစ်းပနကကတယ..တချိ ြို့
ဗမာကုနသညပတွကို အဖမ်းမခချငရင လာဘပငွအမျာ်းကက်းယူမေ်း မ လွှေတပေ်းကကတယ
ဆင်းရသာ်း ဗမာပတွကပတာဲ့ ဖမ်းခရသူ ဖမ်းခရ..တချိ ြို့လည်း သတခလိက
ု ရမေ..အဒ
ဲ့ ပန ဲ့
တမနကတည်းမာေ ခဖစသွာ်းတာပနာ..ပနာက ဘာပတွ ဆကခဖစဉ်းမယမသိဘ်းူ ”
ဖာသာနာပရန က သူပခါင
ဲ့ ်းမ ပခါင်းစွတကို ချွတလိက
ု သည။
“အင်း..ဟုတပတာလ
ဲ့ ည်း ဟုတေါတယ..ဒါန”ဲ့
“ပခောေါ..ဖာသာ”
“သူကိ
ဲ့ ု အရာချထာ်းတုန်းကပတာ.ဲ့ ...အင်းဝဘုရငပဟာင်းရ အိ
ဲ့ မပတာဆကဆပရ်းအရာရိ အခဖစ
ထာ်းခဲ့တာမနေါတယ..ဒါပေမယဲ့..တေမ်းရာထူ်းခေနပေ်းအမေ်းမာပတာ.ဲ့ .အဒ
ဲ့ တာဝနက
ကျွနမလွှေယူလက
ို ရတယ..ဖာသာ..သူန မဆိ
ဲ့ င
ု ေါဘူ်း”
ဖာသာနာပရနက သကခေင်းချလိက
ု သည။
ဲ့
“ဒါန..ဖာသာက ဘာလို စိ
ဲ့ တေူပနတာလ...သူလည်း..သူအိ
ဲ့ မပထာငန သူ
ဲ့ ခဖစပနမေပလ”
“သပယာ ဉ်ဆိတ
ု ာမျိ ်းက တစစုတစပယာကန ေတ
ဲ့ သကခွငမရ
ဲ့ ိ ရငပတာငမ သူအတွ
ဲ့ က စိတေူေန
ပေ်းခွငပတာ
ဲ့ ဲ့ ရိ ပသ်းတယမဟုတလာ်း..လွ ာ”
***
အခန်း (၂၆)
“ဒကိစစကို ဝငေါမယဆိရ
ု ငပတာ.ဲ့ ..ေွနဒချယရက နိင
ု ငပရ်းအပခခအပနကိလ
ု ည်း ငါတို ဲ့
ထညဲ့ တွကဖိုလိ
ဲ့ မ
ု ယ”
အိနယ
ိဒ ပခမပေေါ် ရိ အ ဘ လေ
ိ တိန
ု ဲ့ င ဲ့ အာ်းမေိ ငမတွငလည်း ခေငသစတိမ
ု ဲ့ ာ အပခခအပန ဆိ်းု ရွ ာ်းလျက
ရိ သည။ ကာနာတစစစေွတွင ခေငသစတိလက
ု ဲ့ ပအာကမ လွတပခမာကသွာ်းခဲ့ပသာ အ ဘလေ
ိ
လူငယ ဗိုလမ်း ပရာဘတကလိက
ု ဖ သည အ ဘလေ
ိ တေမျာ်းကို ခေနလညစုစည်းမေ်း ခေငသစေိုင
နယပခမမျာ်းကို ထိ်းု စစဆငခဲ့သည။
“လွ ာေါ်းခိုင်းလိက
ု တဲ့ သတင်းစကာ်းအရဆိရ
ု ငပတာ.ဲ့ .ဒကိစစမာ အ ဘလေ
ိ ပတွဟာ အင်းဝ
ဘုရငပဟာင်း အုေစုအခေင..လွ ာကိေ
ု ါ ဟသာဝတနန်းတွင်းက ရင်းထုတချငတဲ့
သပဘာေ...ဟသာဝတဘုရငမိ
ဲ့ သာ်းစုန ရင
ဲ့ ်းန်းပနတဲ့ လွ ာကို ခေငသစလူလို သူ
ဲ့ တ ို ဲ့
သတမတထာ်းကကေုရတယ..”
“ဉေရာ ာရ သပဘာထာ်းကပတာ
ဲ့ .ဲ့ ..အင်းဝအထကေိုင်းကို သူတို အနိ
ဲ့ ငု မရမချင်း
အ ဘ လေ
ိ ကိပ
ု ရာ တိကိ
ု ဲ့ ေ
ု ါ ကကိ ်းရညရညနလ
ဲ့ နထာ်းမေ်း...လကနကကိစစ အပေ်းအယူပတွ
လုေမယဲ့သပဘာမာရိ ပနတယ...လွ ာဟာ ခေငသစဘုရငခ ဒူေပလ န ပတွ
ဲ့ ြို့ဆဖ
ု ူ်းတဲ့ သတမနကက်း
တစပယာက ခဖစတယ ဆိတ
ု အဲ့ ချကကို သူ သတိပတာဲ့ ထာ်းမယထငေါတယ”
“ဘာေခဖစခဖစေါ..မွနစယာ...အ ဘလေ
ိ ပတွအပနန ခေင
ဲ့ သစဘကကလူလသူ
ို ဲ့ တထင
ို ဲ့ တဲ့ လွ ာကို
နမ
ိ နင်းနိင
ု သွာ်းမေ ဆိမု ေ်း စိတအာ်းတကကကသွာ်းမာကို အခဖစမခေါန....အိ
ဲ့ နယိဒ မာခဖစခဲ့တဲ့
အခဖစလိမ
ု ျိ ်း ဒပခမမာ ကျွနပတာတို ထေ
ဲ့ အရ်းမခနိင
ု ဘူ်း..ပနာကမေ်း..လွ ာလို အမျိ ်းသမ်း
အပေေါ်မာ ကျ ေတို ပကျ်း
ဲ့ ူ်းပကက်း တငပနတာဟာ..ကျ ေတိအတွ
ု ဲ့ က အကျိ ်းအခမတေ
မဟုတလာ်း”
“ဒကိစစမာ လွ ာ ပကကာင...ဟ
ဲ့ သာဝတနန်းတွင်းန ငါတိ
ဲ့ ု ဆက
ဲ့ ဆပရ်းထိခိုကနိင
ု တာကိလ
ု ည်း
ထညဲ့ စဉ််းစာ်းရမယ..လာဗ်း”
“မဟုတဘူ်း...မွနစယာ...ကျ ေ မာ သာ်းနမယာ်းန
ဲ့ ေါ...ဒါပေမယဲ့
ဲ့ ...လွ ာ န ပတွ
ဲ့ တ
ြို့ အ
ဲ့ ခါတိင
ု ်း...သူရဲ့ ဲ့
စိတဓာတခေတသာ်းမန ရ
ဲ့ ရငမ
ဲ့ ပတွကို ကျ ေခမငရတယ...သူရဲ့ ေရိ
ဲ့ ယာယပတွ ဟာ သူအလ
ဲ့ လိေ
ု
ပကကာကစရာပကာင်းမယကျ ေသိမေ်းသာ်းေါ...ဒါပေမယဲ့...အာရပဒသက လူစမ
ိ ်းပတွကကာ်း
ကက်းခေင်းလာရတဲ့ အပနာကတိင
ု ်းသူ အမျိ ်းသမ်း တစပယာကအပနန သူ
ဲ့ အခက
ဲ့ အခပတွ၊ သူဘဝရ
ဲ့ ဲ့
သူစမ
ိ ်းဆနမပတွကို ကျ ေနာ်းလညတယ၊ ကိယ
ု ချင်းစာတယ ဒါပကကာင ဲ့ မွနစယာ မကူညဘူ်း
ဆိပ
ု ေမယဲ့..ကျ ေ သူကိ
ဲ့ ု ရပအာင ကူညမယ”
“ဒါကပတာဲ့ မင်းရ လွ
ဲ့ တလေခွငေ
ဲ့ ...လာဗ်း...ဒါပေမယဲ့..တစခုပတာရ
ဲ့ ိ တယ....မင်းရ ဲ့
ကူညမဟာ...မင်းရ ကူ
ဲ့ ညမေခဖစေါပစ...ငါပရာ..ခေငသစအစို်းရရ နာမည
ဲ့ ကိပ
ု ရာမသ်းု မိ ေါပစန”ဲ့
လာဗ်းက ဘရူ နအ
ို ာ်း မဲ့ခေ ်းခေ ်းကာ အခေငသို ထွ
ဲ့ ကသွာ်းသည။
***
“ကျွ”
“ဝင”
“ကျနတသ
ဲ့ ပ
ူ တွ ပခခပထာကပတွ ထုတမထာ်းနပနာ
ဲ့ ..မငိမမငိမပနကက”
ထိပနာက
ု ဲ့ လွ ာအာ်း ထိင
ု ခိုင်းကာ ပခခပထာကတစဖကကို ထိေတ်းု အတွင်းသို ထညဲ့
ဲ့ လိက
ု ၏။
လွ ာ၏ မျကနာချင်းဆိင
ု နင ဲ့ ပဘ်းဘကတွင လူနစဉ်းရိ ပနသညကို အလင်းပရာငသသ
ဲ့ ခဲ့ ဖင ဲ့ လွ ာ
သတိထာ်းမိသည။ မျကလ်းု မျာ်းမာ အပမာငထုထတွင ကျငသာ်းမရပသ်းသခဖင
ဲ့ ဲ့ မသကွလ။
ပထာငအမထမ်းမျာ်း ခေနထွကသွာ်းကက၏။
“လွ ာ..ရငလည်းပရာကလာမေပေါ”ဲ့
“မင်းသမ်းနန်းသွယ..မဟုတလာ်း”
“ဟုတတယ..ရငပဘ်းမ
ဲ့ ာက ပခမတူ်းမင်းသမ်း ရငနင်းအပ
ဲ့ လ”
ထိအ
ု ခါမ လွ ာနင ဲ့ ထိေတ်းု တစခုတည်းအခတခထာ်းရမေ်း လပလျာင်းပနပသာ အမျိ ်းသမ်းငယကို
လွ ာ သတိထာ်းမိလက
ို သည။
“မမလွ ာ..”
အသကပဖျာပ
ဲ့ တာပ
ဲ့ တာ။ဲ့
“ေူခခစပနတာေ...ပထာငအမထမ်းပတွကို မပခောခေဘူ်းလာ်း..မင်းသမ်း”
“ပခောထာ်းတာေ..ဘာမ လာမလုေပေ်းေါဘူ်း...စပခေါ်လာတပ
ဲ့ န ကတည
ဲ့ ်းက တရကေ စစပဆ်းမေ်း
ဒထ ေစထညဲ့ ထာ်းတာေ..ကိယ
ု ပတာကက်းဘုရာ်းန မိ
ဲ့ ဖုရာ်းပတွကပ
ို တာဲ့ ဘယမာ ချ ေထာ်းတယ
မပခောတတဘူ်း..မမလွ ာကိပ
ု ရာ ဘယကပခေါ် လာတာလ”
“ဆကပခောေါဉ်း..မမလွ ာ”
“ပယာကျာ်းနစပယာက..ဟုတလာ်း..ဘယသူပတွလ”
“ဟုတလာ်း...အဒ
ဲ့ တုန်းက တိင
ု ်းခေညကို ေုနကနတဲ့ မိ န်းမ ရိ တယဆိတ
ု ာ..နန်းသွယခဖင ဲ့ တခါမ
မကကာဖူ်းေါဘူ်း”
“ရိ တာပေါ...မင
ဲ့ ်းသမ်း..သိေရိ ခဲ့တာပေါ..သူ
ဲ့ နာမည
ဲ့ က နာ်းလ တ.ဲ့ ..ပကွြို့ပခါင်းပဆာင ုဏဏအိမရ ဲ့
နမေ”
“သူ ပသသွာ်းလာ်း”
“အဒ
ဲ့ အပကကာင်း ပခောခေေါလာ်းဟင”
***
“ဗိုလမင်း တလေန်း”
“အခု ဘယလိသ
ု တ
ိ ာလ”
“ပခောေါ..လွ ာ”
“အခု ဘုရငန
ဲ့ မပတာ ပခမတူ်းမင်းသမ်း အချ ေခန်းထမာ အခေင်းဖျာ်းပနတယ..အာ်းရိ တဲ့
အစာ်းအစာ တစခုခုန ပဆ်း
ဲ့ လိအ
ု ေတယ...သမာ်းပတာရရင ေိုပကာင်းတာပေါ”ဲ့
“ဒအတွက စိတမေူေါန...ဒ
ဲ့ ကပထာငမ်းက ကျ ေလကပအာကမာ စစတိက
ု ခဲ့ဖူ်းတဲ့
ပသွ်းပသာကကက်း တစပယာကေ..ကျ ေ ကကညဲ့ ပခောပေ်းေါမယ
ဲ့ ..ခငဗျာ်း ပနပရ်းထိင
ု ပရ်း
အဆငပခေပအာငေါ..ကျ ေ စစဉ်ခိုင်းလိက
ု မယ”
***
“ဟသာဝတထ်းနန်းကို မခိမ်းပခခာကနိင
ု မယဲ့ အင်းဝသာ်းပတွရ ပမျှာ
ဲ့ လငချက
ဲ့ တစခု
ပလျာသ
ဲ့ ာွ ်းတာပေါ..ဘု
ဲ့ ရာ်း”
“ဗိုလမင်းလကျာဗိုလအပနနကပရာ..ဘာမျာ်းပလျှာက
ဲ့ စရာရိ လ”
“အခု အထကအညာမာ ခဖစေွာ်းပနတဲ့ စစေွဟာ...အင်းဝ ဘုရငပဟာင်းန ဘယ
ဲ့ လိမ
ု သကဆိင
ု ခခင်း
မရိ ေါ.ဘုရာ်း..ပအာငပ ယျ ပခါင်းပဆာငတဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုအေ
ု စုဟာ အင်းဝ ဘုရငပဟာင်းကို
နန်းခေနတငလိတ
ု ဲ့ အရိ ေအပယာင မပတွြို့ရေါဘူ်း...ဒါပကကာင ဲ့ မဟာဓမမရာ ာဓိေတိ ရိ ခခင်း၊
မရိ ခခင်းဟာ ဘာမာပတာဲ့ အကျိ ်းမထူ်းနိင
ု ဘူ်းလို ပလျှာက
ဲ့ တငေါရပစ”
“ဗိုလမင်း တလေန်းကပရာ”
“ဟသာဝတန ပအာက
ဲ့ ခေည အန်းတဝိုကမာရိ တဲ့ ဗမာအမထမ်းပတွ၊ ဗမာပကျ်းကျွနပတွရ ဲ့
စိတထမာ ဟသာဝတကို မုန်းတ်းမပတွ ေိုလာနိင
ု ေါတဲ့ ကိစစမျိ ်း ဆိတ
ု ာကိလ
ု ည်း သတိချေ
သငေါတယ
ဲ့ ..ဘုရာ်း...နိင
ု ငပရ်းကို ကိင
ု တွယရာမာ မဟာဓမမရာ ာဓိေတိ ရိ ပနခခင်း အာ်းခဖင ဲ့
အထကတပကကာက ဗမာပတွက ပအာငပ ယျကို လ်းု လ်းု လျာ်းလျာ်း မေူ်းပေါင်းပသ်းတဲ့
အကျိ ်းပကျ်း ူ်း ရိ ပနမာကိလ
ု ည်း တွကဆသငေါတယ
ဲ့ ..ဘုရာ်း”
“အမတကက်းဗညာ်းအရိ နမ
ဒ ာ န ဗညာ်းကျဉ်၊
ဲ့ ဗညာ်းအ တိကပရာပလျှာက
ု ဲ့ စရာရိ ကကကလ
ဲ့ ာ်း”
“ကျွနပတာမျိ ်း ဗညာ်းအရိ နမ
ဒ ာ က အိမပရ ြို့မင်းနအတူ
ဲ့ ထေတူထေမျှ သပဘာရေါတယ
မဟာဓမမရာ ာဓိေတိ ရိ ပနပသ်းသမျှ ဟသာဝတက အင်းဝအမထမ်းပတွအပနန..ပနာက
ဲ့ ထေ ဒလို
ကကစညမမျိ ်း ပတွ ရိ မလာဘူ်းလို မပခောနိ
ဲ့ င ု ေါဘူ်း..ဘုရာ်း
”
“ဟုတေါတယ..အကိပ
ု တာဘုရာ်း...မဟာဓမမရာ ာဓိေတိ ရိ ပနသမျှ ဗမာပတွ ဟာ သူတရ
ို ဲ့ ဲ့
ထ်းနန်းကို ပမျှာလငပနကကဉ
ဲ့ ်းမာေ...ခုန တလေန်း ပလျှာကသလို ပအာကခေညက ဗမာပတွ
ကိစစကလ
ို ည်း ကျွနပတာမျိ ်း ပတွ်းပတာစမထာ်းမေ်းသာ်းေါ..ဗမာ ဆိလ
ု ျှင ကျွနပတာမျိ ်း
အိမပရ ြို့ ဉေရာ ာ၏ ချိတတဆိေေါတဲ့ နာ်းပတာင်းကို ေနမေ်း သစစာခပစေါမယ
သစစာခ နာ်းပတာင်းမေါတဲ့ ဗမာမနသမျှ ဆာ်းချကရန ေငလယစေကို ေို..ဖိ
ဲ့ နေ
ိ ထာ်းပစလျှင
သင်းတို ပထာင
ဲ့ ထာ်းဝပ
ဲ့ တာမ
ဲ့ ညမဟုတေါ”
အာ်းလ်းု ခနဓာကိယ
ု မျာ်းကို မတလိက
ု ကက၏။
***
အချ ေတိက
ု ကာ်း အပမာငအတိ ခေနကျသွာ်းခဲ့မေ။
“ဘယသူတလ
ဲ့ ..မင်းသမ်း”
“ခမင်းမ်းမင်းသာ်း ပအာငစ”
“သူက ပမ်းတယ....သူကိ
ဲ့ ု တကယမချစခဲ့ေ..ဒကိစအ
စ တွက ေရိ ယာယသ်းု ချဉ််းကေခဲ့တာ
အမနေလာ်းတ.ဲ့ .တကယလို နန
ဲ့ ်းသွယက သူကိ
ဲ့ ု တကယချစခဲ့ ေါတယဆိရ
ု င...သူအသက
ဲ့ နလ
ဲ့ မေ်း
နန်းသွယကို သူကယတငမယတပ
ဲ့ လ”
“မင်းသမ်းက ဘာပခောလိက
ု လ”
“နန်းသွယ..ဒတစခါပတာဲ့ သူကိ
ဲ့ ု မလိမခဲ့ဘ်းူ ..လွ ာ”
“မလိမခဲ့ဖူ်းဆိတ
ု ာ”
“နန်းသွယ...သူကိ
ဲ့ ု တကယမ မချစတာေ”
“ဟာ”
“နန်းသွယတို အာ်းလ
ဲ့ ်းု ကို ရငဘုရငက ပသဒဏချလိက
ု မေတ.ဲ့ .လွ ာ”
“ဟာ..ရကစကလိက
ု ကကတာ”
“နန်းသွယပကကာင...လွ
ဲ့ ာေါ..အသကပဘ်း ပတွြို့ရမေ..ပတာင်းေနေါတယ”
ရငနင်းအ ၏ တဟ်းဟ်းငိသ
ု က ေိုမိုကျယပလာင လာပတာသ
ဲ့ ည။
***
၁၇၅၄ ပအာကတိဘ
ု ာလ ၁၃ ရက၊နနကအာရု ဏတက။
မင်းသမ်းမျာ်းကို စတန်းထိင
ု ရမညဲ့ ပနရာတွင မင်းသမ်း မင်းပရွှေနန်းက ပရာကနငပနသည
ဲ့ ။
ရင်းနင်းအအ
ဲ့ ာ်း နန်းသွယနင ဲ့ လွ ာက တွပခေါ်လာသညကို ခမငသညဲ့ အခါ မဟာဓမမရာ ာဓိေတိမာ
စို်းရိ မစွာခဖင ဲ့ မတတေရေဟန ခေ လိက
ု ၏။
“ဘုရငမင်းခမတ..မငိမမငိမပလ်း ထိင
ု ပနဖို သတိ
ဲ့ ပေ်းေါရပစ”
“ကျွနမသူကိ
ဲ့ ု တွလိက
ု ေိုတာေါ”
ဲ့
ထိအ
ု ချိနတွင ဟသာဝတစစဗိုလက သူတအန
ို ဲ့ ်းသို အပခေ်းပရာက
ဲ့ လာသည။
“အာ်းလ်းု လူစုမေလာ်းပဟဲ့”
ပအာသကကာ်းရာသို လွ
ဲ့ ာ လညဲ့ ကကညဲ့ လိက
ု သည။ ခမင်းမ်းမင်းသာ်းပအာငစ။ ပအာငစ ၏
မျကနာကာ်း ခစာ်းချကမဲ့ပနသညဲ့ ပကျာကစစရု ေကသ
ဲ့ ။ို ဲ့
“စုေါမေ...ကိယ
ု ပတာပလ်းဘုရာ်း”
“ဒါဆို စထွကကကမယ”
“ခဗန်း..အခုခေနထ”
“ဒနာ်းမာ အကုနလာစု..လာစုကက”
“လူစစပတာ”ဲ့
သကဆိင
ု ရာအရာရိ မျာ်းက လူစာရင်းကို လိက
ု လတိက
ု ဆိင
ု စစပဆ်းကကသည။ ထိပနာက
ု ဲ့
ခမင်းမ်းမင်းသာ်းပအာငစက အင်းဝဘုရငရိ ရာ တနန်းသို ပလျှာက
ဲ့ လာသည။ သူနငအတူ
ဲ့
အပနာကတွင အိတကက်းမျာ်းကို သယလာသညဲ့ စစသာ်းနစဉ်းေါလာ၏။ ပအာငစက
စာ်းေွတစလ်းု တွင ထိင
ု လိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ေရေိုကကို ထုတယူလက
ို ၏။
“အင်းဝဘုရငပဟာင်း မဟာဓမမရာ ာဓိေတိ ပခေါ် ငခဖြူ”
လွနခဲ့ပသာ နစနစဆယခနက
ဲ့ သူ၏အမိနခဖင
ဲ့ ဲ့ ဧရာဝတ ခမစပရခေငတွင ပရနစပဖျာကဖျက
ခရသညဲ့ ဝနကက်းဉ်းေု ကို မဟာဓမမရာ ာဓိေတိ ရု တတရက သတိရသွာ်း၏။ ေုရေိုကပေေါ်မ
မင်းညမင်းသာ်းမျာ်း၏ နာမညကို ပခေါ်ပနရာမာ ပအာငစ၏ အသမ ပရ ြို့မဆကပတာ။ဲ့ နန်းသွယက
ပခါင်းကိပ
ု မာ၊ဲ့ ရငကိပ
ု ကာထ
ဲ့ ာ်းမေ်း ပအာငစရိ ရာသို ကကညဲ့
ဲ့ ပနသည။
ပအာငစ က သူလက
ဲ့ ထမ ေရေိုကကိသ
ု ာ အကကာကက်းပင်းကကညဲ့ ပနသည။ နပဘ်းမ အရာရိ
စစသညမျာ်းက စို်းရိ မတကက်းခဖင ဲ့ ပမ်းလိက
ု ကက၏။
“ဘာမျာ်းခဖစလိေါလ
ု ဲ့ ..ကိယ
ု ပတာပလ်းဘုရာ်း”
“ရတယ..ငါ..ဘာမ မခဖစဘူ်း”
“ပ ်းငယဗိုလ”
“ဘုရာ်း”
“ငါကိယ
ု ပတာ ပနထိင
ု သိေမပကာင်းလိ..မင
ု ဲ့ ်းေ လူစာရင်းရွ တမေ်း တိက
ု ပချကွယ...ဒမန်းမပဝ်းမာ
ငါရိ မယ”
ပအာငစ က မတတေရေလိက
ု သည။
“ဒုတ”
“ဒုတ”
“အချိနကျမေ”
ထိပနာက
ု ဲ့ ...ထိပနာက
ု ဲ့ ။
ပဖာငပေေါ်တင
ွ ကျနရိ ပနပသာ ကတတ ေါအိတ ပလ်းခုဆသို ပအာင
ဲ့ စ က အပခေ်းအလွှော်း သွာ်းကာ
ကကိ ်းခဖညရန ခေငလိက
ု သည။ ပ ်းငယဗိုလက ဒူ်းတုေကာ ပအာငစ၏ ခါ်းကို
လမ်းဖကထာ်းလိက
ု ၏။
“ပဟဲ့ပကာင...နန်းသွယ..ငါနန
ဲ့ ်းသွယ..ဘယမာလ..သူကိ
ဲ့ ု အခုချကချင်းလွှေတ..အခုလတ
ွှေ ”
“ပအ်း”
ပ ်းငယဗိုလက သူလက
ဲ့ ထမ ေုရေိုကစာရင်းကို ပအာငစထ ခေလိက
ု ၏။
“ခုနကေ...ပရချလိက
ု ေါမေ”
“ဟာ..ငါပေျာည
ဲ့ ဲ့ တာ..ငါသူရပဘာပကကာငတာ..ဘယနာ်းကို ေစချလိက
ု တာလ ပဟဲ့ပကာငပတွ
ပခောစမ်း..ငါလိက
ု ဆယမယ...နန်းသွယ”
“နန်းသွယ..နန်းသွယ”
ပဖာငပေေါ်မ ပအာငစပအာလိက
ု ပသာ အသက လွ ာတိရ
ု ဲ့ ိ ရာ ကွင်းခေငအထိ ကကာ်းလိက
ု ရသည။
နာမညမျာ်း တစခုမေ်းတစခု ပခေါ် မေ်းသွာ်းမေ။ လွ ာကာ်း သူ၏ နာမညကို ပစာငပမျှာ
ဲ့ ရင်း
ဓမမပတ်းကို ညည်း၏။ သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း သူမ၏ နာမညပခေါ်သမကကာ်း။ ထိစ
ု ဉ်အပနာကဘကမ လွ ာကို
တစစုတစပယာကက ဆွထူသညကို ခလိက
ု ရ၏။
***
အခန်း (၂၇)
စကာ်းသသသ
ဲ့ မ
ဲ့ ျာ်းကကာ်းရသည။ အာပခါငကို ပခခာကကေလျက ပရငတလာသည။
လွ ာက မျကလ်းု ကို ခဖည်းညှင်းစွာဖွငကကညဲ့
ဲ့ လိက
ု ၏။ ဖာသာနာပရနက လွ ာကို
ခေ ်းခေလိက
ု သည။
“သတိရမေလာ်း..လွ ာ”
“ကျွနမ ဘာခဖစသွာ်းတာလ”
“မမလွ ာ..သတိလစပနတာ..အပတာကကာမေ”
“ဟုတတယ..လွ ာ..တို သန
ဲ့ လျငကို သွာ်းပနကကတာ”
လကျာဗိုလက ပခဖလိက
ု ၏။
“ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ”
“မင်းကို ပသဒဏချမယဲ့ကိစစက..ေယဖျကပေ်းဖို...တေင
ဲ့ တိင
ု မင်းသမ်း မုန်း က ဘုရငဆ
အသနာ်းခပလျှာကတငတယ...ဘုရငနဥေရာ
ဲ့ ာကကာ်း ဒကိစစ အခငင်းေွာ်းကကတယ...ငါရယ၊
တလေန်းရယ၊ ဗညာ်းကျဉ်ရယက မင်းဘကကပန ရေတညပေ်း ခဲ့ကကတယ လွ ာ ပနာကဆ်းု ပတာဲ့
မင်းကို ပသဒဏက လွှေတမယ..ဒါပေမယဲ့..ဟသာဝတပခမကို ပခခမချဖိုနဲ့ သန
ဲ့ လျငမမိ ြို့ကို
နယနငဒဏ ပေ်းဖိုပတာ
ဲ့ ဲ့ အမိနချလိ
ဲ့ က ု တယ”
“ဒါဆိ.ု .ကျွနမရ ဟ
ဲ့ သာဝတက လုေငန်းပတွကပရာ”
“ဪ...ဒလိပ
ု တာင လုေရကကကတယလာ်း”
လကျာဗိုလက ပခါင်းငလိ
ု ဲ့ က
ု သည။
“အသကမပသတာေ..ဘုရာ်းပကျ်း ူ်းပတာပေါ...လွ
ဲ့ ာ..သနလျငမာ ခငဗျာ်းေိုငဆိင
ု မဘာမ
မရိ ပတာလ
ဲ့ ည်း..ကျ ေရ ဘု
ဲ့ ရာ်းပကျာင်းပတာဲ့ ရိ ေါပသ်းတယ...ဘုရာ်းရအိ
ဲ့ မပတာက
ဒုကပ
ခ ရာကသူအာ်းလ်းု အတွကေါေ”
ဖာသာနာပရနက ဝငပခောလိက
ု သည။
“ကျွနမက အပရ်းမကက်းေါဘူ်း..ဖာသာ..ဒါန...မယ
ဲ့ ဖူ်းန လင
ဲ့ မယာ်းန မယ
ဲ့ ပစာပလ်းပရာ..ဘယမလ”
“တလေန်းက ကျ ေကို သူတရ
ို ဲ့ ိ ရာသနလျငကို သွာ်းပခေါ် ဖို ပခောေါပသ်းတယ
ဲ့ ဒါပေမယဲ့
အခုအပခခအပနမာ သူတကိ
ို ဲ့ ု သနလျငမာေရိ ပစတာ ပဘ်းကင်းတယ လွ ာ ဘာလိလ
ု ဲ့ ဆိပ
ု တာဲ့
ဟသာဝတမာ ဗမာမနသမျှ ဖမ်းမေ်း နစပထာငစု၊ သ်းု ပထာငစု တစစုစစုမေ်း မုတတမဘကကို
ဆာ်းချကဖို ဲ့ ပခေါ်သာွ ်းကကမေ...သနလျငက နိင
ု ငခခာ်းသာ်း အစု ရိ ပနတာ ဆိပ
ု တာဲ့
သနလျငကိပ
ု တာဲ့ အဒ
ဲ့ ကိစက
စ မသကပရာကပသ်းဘူ်း”
“သူတို ပဘ်းကင
ဲ့ ်းဖို အပရ်းကက
ဲ့ ်းတယ..ဖာသာ”
“အင်း..ဟိပ
ု ရာကတာန..သူ
ဲ့ တကိ
ို ဲ့ က
ု ျ ေရ ပကျာင
ဲ့ ်းမာေ ပခေါ်ထာ်းမယ လွ ာ စိတမေူေါန ဲ့
ကျ ေပကျာင်းကပတာဲ့ လခု ခ ေါတယ”
“ပကျ်း ူ်းတငေါတယ..ဖာသာ”
***
၁၇၅၄ နိဝ
ု ငဘာလ။
၁၇၅၄ နိဝ
ု ငဘာ ၁၀ တွင အာကာပရွှေပတာင၏ တေမျာ်းသည ဟသာဝတတေမျာ်းကို ခေညမမိ ြို့တင
ွ
စတငေုနကနတိက
ု ခိုကကကသည။ လကပအာကခအခဖစ ယူဆထာ်းပသာ တေမျာ်းက
အလစအငိက
ု ေုနကနတိက
ု ခိုကကကသညမာ မုဆ်းုိ ဖိုသာ်းတိန
ု ဲ့ င ဲ့ ပေါင်းတိက
ု ခခင်းခဖစသညဟု
ယူဆကာ သမိနသလိက
ု မာ အနည်းငယသာ ခုခမေ်း ခေညမမိ ြို့ မ ဆုတခွာပတာသ
ဲ့ ည။
ဟသာဝတသာ်းတို အပလ်းအခမတ
ဲ့ ထာ်း အာ်းကိ်းု ရာလကနကခဖစပသာ ရနေုခွင်းအပခမှာကကို
ပလခဖင ဲ့ သယယူခဲ့ပသာလည်း ခေညမမိ ြို့ အပနာကပတာငဘက ပရခေငတွင ပလနစသခဖင ဲ့
ထာ်းရစခဲ့ရသည။ ရေုခွင်းအပခမှာကသည ဟသာဝတဘုရင သမိနပထာလကထက သနလျငသို ဲ့
ဆိက
ု ကေလာပသာ အာရေသပဘဘာတစစင်းထမ ပငွခုနစေိ ဿာငါ်းဆယခဖင ဲ့ ဝယယူထာ်းခခင်း
ဲ့ အပခမှာကခဖစမေ်း ေစမတကို တိကျစွာမနသခဖင ဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်း၏
ခဖစ၏။ သ်းု ဆငကွ
ု ပခမှာကကို ဉေရာ ာဉ်းပအာငခမကိယ
အာ်းကိ်းု ရာလည်း ခဖစသည။ ထိအ ု တိင
ု ရနေုခွင်း ဟု
အမညထွင်းခဲ့မေ်း အပခမှာက တစခုလ်းု ကို ပရွှေေိန်းချထာ်း၏။ သကရိ တစဉ်းအလာ်း ထမင်း၊ ဟင်း ၊
ပသရညတို တင
ဲ့ ပခမှာကေသ ထာ်းကကသည။
ခေညမမိ ြို့တင
ွ အာကာပရွှေပတာင ေုနကနသညဟု ကကာ်းသညဲ့ အခါ အာကာပရွှေပတာင၏
ာတိခဖစပသာ အညာကျာ်းအိရ
ု ွ ာမ ပဆွမျိ ်းသာ်းချင်း နစရာခနသည
ဲ့ ခေညမမိ ြို့အပနာကဘက
အညာဆငတကင်းမ ပလမျာ်းခဖင ဲ့ ဆနတကလာကကသည။ ထိသ
ု ဆန
ို ဲ့ တကလာရာမာ ပရထတွင
မခမ ေပသ်းေ...ပသာငစေတွင.ပရွှေပရာငတဝင်းဝင်းခဖင ဲ့ ပေေါ်ပနပသာ ရေုခွင်းအပခမှာကကို
ပတွြို့ ရိ သာွ ်းခဲ့၏။
***
“ရေုခွင်းကိလ
ု ည်း အာကာပရွှေပတာငတိက
ု ဲ့ ရထာ်းမေတလ
ဲ့ ာ်း”
ပအာငပ ယျ က သူပရ
ဲ့ ြို့တင
ွ ခစာ်းပနကကပသာ သာ်းပတာ၊ ညပတာနင ဲ့ တေမ်းမျာ်းကို
တစချကကကညဲ့ လိက
ု သည။ အာ်းလ်းု က ပမျှာလငချက
ဲ့ မျာ်းနင ဲ့ တကကကပနကက၏။
ငတွန က ပလျှာကတငလိက
ု သည။
“ဗိုလတွနတိ၊ု ဲ့ စညသာမင်းကက်းတိတေ
ု ဲ့ ပတွ က ပရွှေဘမ
ို ာေ အထိင
ု ရိ ပနရမယ ဘာပကကာငလ
ဲ့ ဆိပ
ု တာဲ့
ဟသာဝတတေပတွဟာ ခေညကို အချိနမပရွ ်း ချလာနိင
ု တာမိုလိ
ဲ့ ေ
ု ဲ့ ..ဒပတာ.ဲ့ နနွင်းကိင
ု ်းမာ ချထာ်းတဲ့
ပသနတဝန တေပတွဟာ စစကစာ်းဖို အသင
ဲ့ ပတာ
ဲ့ ဆ်းု ေ..ထ်းလင်းတေကို တိက
ု မေ်း..ရမ်းခေညအထိ
ချတကဖို ပသနတ
ဲ့ ဝနကို အခု ဆငပခေါ်
ဲ့ ပစ”
***
“သခငကက်းအပနန အင
ဲ့ ်းဝအိေမကကို စွနလွှေ
ဲ့ တလိက
ု တာက အခုအချိနမာ လကပတွြို့အကျဆ်းု
ခဖစလိမဲ့မယ”
ပခမခေနတွ
ဲ့ င မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းမျာ်းကို ဆကတိက
ု ရ်းနိမဲ့မေ်းပနာက ုဏဏအိမသည ရမ်းခေညသို ဲ့
တိမ်းပရာငလာရသည။ စည်းစိမဥစစာ မျာ်းစွာနင ဲ့ လူအငအာ်းမျာ်းစွာေါလာခဲ့ပသာ ုဏဏအိမ
ရမ်းခေညသို တိ
ဲ့ မ်းပရာငလာမသည ရမ်းပစာဘွာ်းမျာ်းအတွက ဒွဟ
ိ ခဖစရာခဖစလာခဲ့၏။
အပကကာင်းမာ ုဏဏအိမနငအတူ
ဲ့ အင်းဝဘုရင၏ ပသွ်းသာ်းခဖစပသာ ပရွှေပတာငမင်းသာ်း
ပနာရထာပစာ ေါ အတူေါရိ လာပသာပကကာငခဖစ
ဲ့ သည။
တချိနက အင်းဝဩ ာခခဖစခဲ့ပသာ ရမ်းပစာဘွာ်းမျာ်းမာ ုဏဏအိမအာ်း မိ မိတနယ
ို ဲ့ ပခမမျာ်းတွင
လကခထာ်းရန သငမသင
ဲ့ ဲ့ ပဝခွမရခဖစပနချိနတွင နန်းချနသည လိမမာေါ်းနေစွာခဖင ဲ့ ဝငပရာက
ကိင
ု တွယခဲ့၏။ တရု တစကာ်းပရာ၊ ရမ်းစကာ်းမျာ်းကိေ
ု ါ ကျွမ်းကျငသညဲ့ နန်းချနသည
ုဏဏအိမနင ဲ့ ရမ်းပစာဘွာ်းမျာ်းအကကာ်း ပေါင်းကူဆကသွယပေ်းသူခဖစလာသည။ နန်းချန၏
အလတရာ်းနင ဲ့ လိမမာေါ်းနေမသည ရမ်းခေညတွငပကျာကကာ်းလာခဲ့၏။
ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ နန်းချနက ပရွှေဘသ
ို ာ်းတိ၏
ု ဲ့ ေစမတမာ ပရွှေပတာငစာ်းမင်းသာ်းသာ ခဖစသခဖင ဲ့
ထိမ
ု င်းသာ်းနင ဲ့ လမ်းခွကကရန အကကခေ ပနခခင်းခဖစသည။ အသက(၅၀)ပကျာ အရွ ယခဖစပနမေ
ခဖစပသာ ုဏဏအိမသည အသက(၃၀)ခနကွ
ဲ့ ာဟသညဲ့ န်းပချာပလ်းကို မမိတမသုန
စိုကကကညဲ့ ပန၏။
“ကျွနမတိမ
ု ဲ့ ာ ကိယ
ု ေိုငနယပခမပတာင ပသပသချာချာ မရိ ပသ်းဘူ်း..သခငကက်း...ပစာဘွာ်းပတွ
ကလည်း မတတသာလိသာ
ု ဲ့ လကခထာ်းပနရတာ တကယလို ပရွှေ
ဲ့ ဘစ ို စတေ ပရာကလာရင
သူတပတွ
ို ဲ့ က ကျွနမတိကိ
ု ဲ့ ု ကာကွယပေ်း နိင
ု ေါဉ်းမလာ်း”
“ငါရဲ့ ..နန
ဲ့ ်းချနပလ်း...အကကပေ်းတာမနတယ.....မနကခဖန မင်းသာ်း န သွ
ဲ့ ာ်းပတွြို့မယ....သူတိ
ဲ့ ကိ
ု ဲ့ ု
သိနနယ
္ ဘကမာ ပခတတ ပရာငပနဖို..ငါပခောမယ
ဲ့ ..သူတသွ
ို ဲ့ ာ်းမေ်းတာန..ငါတိ
ဲ့ က ု ဲ့ ကျိ င်းတအ
ု ထိ
ဆုတကကတာပေါ..အ
ဲ့ ဒ
ဲ့ အစအစဉ် ပကာင်းရမဟု
ဲ့ တလာ်း”
***
“ဝုန်း”
အပခမှာကသနငအတူ
ဲ့ အာကာပရွှေပတာငမာ ခမင်းပေေါ်မ လွငစင
ဲ့ ကျသွာ်း၏။ ခေညမမိ ြို့ကာ်း
အငအာ်းကက်းမာ်းလပသာ ဟသာဝတ တေမျာ်း၏ ဝန်းရခခင်းကို ခပနရမေခဖစသည။
တေတွင်း ေုနကနမပကကာင ဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်း ခေညမမိ ြို့မျာ်း ဆုတခွာခဲ့မေ်းသညဲ့ ပနာက ဟသာဝတ
ဘုရငဉ်းပအာငလ သည အငအာ်း တစသိန်းနစပသာင်း ရိ ပသာ တေမျာ်းကို ခေညမမိ ြို့သ ို ဲ့
ပစလွှေတခဲ့သည။
“ငါကိ
ဲ့ ု အခုသတ…အခုသတ…မင်းတို ဘယ
ဲ့ လိသ
ု တသတ..ငါမပသဘူ်းကွ…ပဟဲ့..ပရွှေဘသ
ို ာ်းကွ”
“အမယ..အခုမ ပရွှေဘသ
ို ာ်း ဆိေ
ု ါလာ်းပဟဲ့ ဘယလိသ
ု တသတ မပသရင ကျညကုနတယ
လကပသွ်းပေတယ…သူလူ
ဲ့ ပတွ ကကညဲ့ ပနတယ မဟုတလာ်း သူတပရ
ို ဲ့ ြို့ မာတင ကျင်းတူ်းမေ်း
အရငလတလတ ပခမခမ ေေစကွာ”
ထိသ
ု နို ဲ့ င…ဟ
ဲ့ သာဝတသာ်းတိသည
ု ဲ့ ခေညမမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်တင
ွ ကကညဲ့ ပနကကပသာ အာကာပရွှေပတာင၏
စစသညမျာ်းပရ ြို့တင
ွ ေင အာကာပရွှေပတာငအာ်း အရငလတလတ ပခမခမ ေသတ ခေခဲ့သည။
ထိအ
ု ချိနတွင အာကာပရွှေပတာင မရိ ပတာမဲ့ ေခဖစသညဲ့ အတွက အာ်းတကကာ ခေညမမိ ြို့ ရို ်းဆသို ဲ့
ဟသာဝတသာ်းမျာ်း ချဉ််းကေလာကကသည။ သိပသာ
ု ဲ့ စစသညမျာ်းသာမက ခေညမမိ ြို့တင
ွ ်းမ ရိ သမျှ
ပယာကျာ်း၊ မိ န်းမတိမ
ု ဲ့ ာ ပကျာကခ၊ ဒူ်းပလ်း၊ ေွညကရည၊ ပရပနွ်းေူ ရရာမျာ်းခဖင ဲ့ မမိ ြို့ ရို ်းထိေ
တကကာ ခုခပတာ၏
ဲ့ ။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်းမာ ခေညမမိ ြို့ ရို ်းအာ်း မတကနိင
ု ေ
ခေနလညဆုတခွာရပတာသ
ဲ့ ည။ ညဉ်းေိုင်းတွင ခေညမမိ ြို့တင
ွ ်းမ ထွကလာပသာ ခမင်းတစစ်းသည
ပရွှေဘဘ
ို ကဆသို တိ
ဲ့ တတဆိတ ထွကခွာသွာ်းနိင
ု ခဲ့၏။
***
ခေညမမိ ြို့ မ စစကူပခေါ်စာနငအတူ
ဲ့ …ရမ်းခေညမ ပစာဘွာ်းမျာ်းကို သစစာပေ်းနိင
ု ခဲ့ပကကာင်းနင ဲ့
ုဏဏအိမ နင ဲ့ ပရွှေပတာငစာ်းမာ နယခခာ်းအထိ တကွတခော်းစ ထွကပခေ်းမေခဖစပကကာင်း ပသနတဝန
အပကကာင်းကကာ်းစာမျာ်းမာ ပရွှေဘန
ို န်းပတာသို ပရ
ဲ့ ြို့ဆငပနာကဆင ဲ့ ပရာကရိ လာကကသည။
အပလာင်းဘုရာ်းဉ်းပအာငပ ယျက ကိယ
ု တိင
ု ဟသာဝတသို ချ
ဲ့ တကမည ခဖစပကကာင်း
အမိနထု
ဲ့ တခေန၏။ ဟသာဝတသို ကိ
ဲ့ ယ
ု တိင
ု မချတကမတွင ဟသာဝတ၏ စစဉ်းကို ချိ ်းဖျကရန
စညသာမင်းကက်း ဉ်းစည်းစိမ မ မိင်းသသ ပလကက်းနငအတူ
ဲ့ ကကိ တငစစထွကမည ခဖစသည။
၁၇၅၄ နိဝ
ု ငဘာ ၂၇ ။
“ဟ..ငါတိမ
ု ဲ့ ာပတာဲ့ မိ န်းမန ပနာက
ဲ့ တစခါထေခွရဉ်းမာမို..စိ
ဲ့ တက သိေေါချငတာ မဟုတဘူ်း
ပခွ်းမသာ်း..မင်းကပတာဲ့ ပေျာပန”
“ပဟဲ့..ပခွ်းမသာ်းငအိ်းု ..မင်းေါ်းစေေုေကက်းန..မဉ
ဲ့ ်းမချွတ…ပတာစမ်းကွာ”
ငအိ်းု က တခွ်းခွ်းခဖငရယ
ဲ့ သည။ ထိအ
ု ချိနတွင မိင်းသသပေေါ်တင
ွ ေါပသာ စစချစညပတာစုက
တ်းခတလိက
ု မေခဖစ၏။ ဉ်းပအာငပ ယျ နင ဲ့ ပနာကလိက
ု ပနာကေါမျာ်းက မတတေရေ
လိက
ု ကကသည။ စစထွကမညခဖစပသာ စညသာမင်းကက်းနင ဲ့ တေမ်းမျာ်းက ဉ်းပအာငပ ယျကို
ကနပတာလ
ဲ့ က
ို ကကသည။ မိင်းသသကက်းသည ဟသာဝတရိ ရာအရေသို မျက
ဲ့ နာမူလျက
ရတခွနမျာ်း တလူလ။ူ
***
အခန်း (၂၈)
“ပခဖာင်း...ပခဖာင်း..ပခဖာင်း..ပခဖာင်း”
ပကက်းတိက
ု အပရ ြို့ကက
ွ လေတွင ခဖစေျကပနပသာ ထိခု မငကွင်းကို ငတွနက ခမင်းပေေါ်မ
ပသချာကကညဲ့ ပနသည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ခမင်းပေေါ်မ ဆင်းလိက
ု ၏။ အာဏာေါ်းကွကသာ်းမာ
လကပညာင်းပနမေခဖစသခဖင ဲ့ ပနာကတစဉ်း နင ဲ့ အလွှေအပခောင်းလုေကာ ဆကရို ကပနကက၏။
သူတပရ
ို ဲ့ ြို့တင
ွ လွှေတစာပရ်းနငအတူ
ဲ့ ကကိမပရမတပနပသာ စစကိင
ု ်းအမထမ်းပဟာင်း သရိ ပကျာထင
ငပအာင ရိ ရာသို ငတွ
ဲ့ နက ပလျှာကသွာ်း၏။
“ကိပ
ု အာင...ဘယသူပတွလဗျ..ဒပလာကရို ကပနရတာ”
“ဘာခဖစလိ..ဒ
ု ဲ့ ခေစဒဏကျပနရတာလဗျာ...ငကျနကိစစမျာ်းလာ်း”
“ငကျနကိစစလည်း ေါပကာင်းေါနိင
ု တာပေါ...အခု
ဲ့ ဟာက လွနခဲ့တလ
ဲ့ က ထ်းလင်းမမိ ြို့စာ်းည
ငကျနကိလ
ု ည်း နမ
ိ နင်းခဲ့တယမဟုတလာ်း...အဒ
ဲ့ ပတာဲ့ လွတပနတဲ့ ထ်းလင်းစာ်းရာထူ်းကို
မင်းတရာ်းကက်းက မိဖုရာ်းပခါငကက်းခငယွန်းစကို ပေ်းခဲ့တယဗျ...ဒါကို ပဟာဒ
ဲ့ က မမိ ြို့သကူ က်းပတွက
မပကျနေကကဘူ်း...ပရ်းဘုရငပတွရ ေပဒသရာ
ဲ့ အစဉ်အလာရ ထ်းလင်းမမိ ြို့စာ်း၊ ထ်းလင်းပစာဘွာ်း
ရာထူ်းဟာ ထ်းလင်းနယထက သစစာပတာခ မမိ ြို့သကူ က်း၊ရွ ာသူကက်းပတွထကေ ဘုရငကပရွ ်း
ပကာကပေ်းရရို ်း ထ်းု စရိ တယဆိမု ေ်း..ပရ်းဘုရငအဆကဆကကအမိ နပတာ
ဲ့ ပတွကယ
ို မူ ေ်း..ဘုရငကို
သွာ်းပလျှာကကကပလရ..အ
ဲ့ ဒ
ဲ့ ါန ဟိ
ဲ့ က
ု စိတဆိ်းု မေ်း ကုတေို်းကို အချကတစရာစ ကကိမရို ကဖို ဲ့
အမိနပတာ
ဲ့ ခေနတမ်းထုတခေနမေ်း ခေစဒဏ ချလိက
ု တာေဗျာ”
ငတွနက သကခေင်းချလိက
ု သည။
“ေါ်းကွကသာ်းပတွကလ
ို ည်း ကျ ေမာတာထာ်းေါတယ..ပနာကေိုင်းကျ ခေခဖည်းခဖည်းေ
ရို ကဖိုနဲ့ ...အကကိ
ဲ့ မပရပလျာဖ
ဲ့ ိုကိ
ဲ့ .ု .စိတမေူေါန..ဗိ
ဲ့ ုလမင်း”
“လူစုတကစုေါလာ်း..ကိယ
ု လူ
ဲ့ တ”ို ဲ့
“မကကာခင..ကျ ေတို ဟ
ဲ့ သာဝတကို ချရပတာမ
ဲ့ ယဗျ....ကာမ၊ ပကျာကအိ်းု ၊ ေန်းက်းု ရွ ာပတွမာ
သတိ်းု ပကျာသူန ရမမ
ဲ့ သရိ တို ရ
ဲ့ ရိဲ့ ကာခ ပထာကစေါ်းကျပတွပဆာကလုေမေ်းစ်းမေလို စာေိ
ဲ့ ုလာတယ
ဲ့
ဒပတာဲ့ ..သဘကခါကျရင..စစအငခင်းဖို တေ
ဲ့ မ်းစုည ညလာခဝငရမယ...ပလာပလာဆယ
မင်းတရာ်းကက်းက အကကမ်းဖျဉ််းသတမတထာ်းတဲ့ စစအ ဘ ါစဉ် ကို သိခဲ့ရလိ.ခင
ု ဲ့ ဗျာ်းကို အဒ
ဲ့ ါ
လာအပကကာင်းကကာ်းတာ...ဗိုလတွန”
“အင်း...ဒမယ..ကိပ
ု ရွှေကကြူရ..ကျ
ဲ့ ေက ဘယသူခဖစခဖစ ကျ ေရပဘာရဘကဆို စစေွထမာ
ပစာငပရ
ဲ့ ာကမေ်းသာ်းေါဗျ..ဒါန ခင
ဲ့ ဗျာ်းကပရာ..ဘယတေနချ
ဲ့ ရမာလ”
“ဒါဆိ.ု .ခငဗျာ်းနအတူ
ဲ့ တက
ို မယဲ့သူပတွ...ကကိမဒဏ ပေ်းခပနရတာပရာ..သိရမဟု
ဲ့ တလာ်း”
“ကျ ေကကာ်းမေ်းေါမေ”
“ကကာ်းမေ်းမေဆိ.ု .ဒတိင
ု ်းမပနန..ကိ
ဲ့ ယု လူ
ဲ့ ...ပဟဲ့...ပထွ်းေုပရ...ခဏကွယ”
“တပလာက အကိဒ
ု ဏရာရလာပတာ.ဲ့ .သမာ်းပတာ ပေ်းတဲ့ လိမ်းပဆ်းပတွမျာ်း ေိုပသ်းလာ်းကွြို့”
“အမျာ်းကက်း ကျနေါပသ်းတယ...အကိ”ု
“ပကာငမပလ်းပတွကို အဒ
ဲ့ ပဆ်းပတွကို ယူခိုင်းမေ်း..ပဟာဒ
ဲ့ က ကိပ
ု ရွှေကကြူန လိ
ဲ့ က
ု သွာ်းခိုင်းပချကွယဲ့
ဒမယ..ပဟဲ့လ.ူ ..အခု သူတကိ
ို ဲ့ ု ပကက်းတိက
ု ပရ ြို့ မာ ကကိမဒဏစရငပနပလရ..ကိ
ဲ့ ယ
ု လူ
ဲ့ က သူတ ို ဲ့
တေမင်းအပနန ချ
ဲ့ ရမာဆိပ
ု တာ.ဲ့ .ကိယ
ု ရ
ဲ့ ပဘာပတွကို ကကညဲ့ ရသငတယ
ဲ့ ..ကျ ေအိမက
ပကာငမပလ်းပတွကို ပခေါ်သာွ ်း.. ဟိပ
ု ရာကရင..သူတကိ
ို ဲ့ ု ပဆ်းပလ်းဘာပလ်း လိမ်းပေ်းမေ်း
ခေ စု ပကျွ်းပမွ်းသငတာ
ဲ့ ပကျွ်းပမွ်းေါဗျ..ခငဗျာ်း အကို လုေတာကို စိတခုပနရငပတာင..ကျ ေတိက
ု ဲ့
ခေနပခဖပေ်းရတာေ”
“ကကညဲ့ ကကတာပေါပလ...ငါတိ
ဲ့ က ု ဲ့ ဒတစေွပတာဲ့ အတူတူ စစမတိက
ု ကကရေ သကသကစ
တိက
ု ကကရမာဆိပ
ု တာ.ဲ့ .ပရွှေဘမ
ို ာရိ တန
ု ်းပလ်း..ငါလူ
ဲ့ တိက
ု တထ
ဲ့ န်းရည ပနာကဆ်းု အပနန ဲ့
ပသာကတာေ”
“ဟိပ
ု ကာငပလ်း..ငနည်း ..မင်းမလိက
ု သွာ်းန..မင
ဲ့ ်းက ငါန အတူ
ဲ့ စ စတိက
ု ရမာဆိပ
ု တာ.ဲ့ .ငါတို ဲ့
စကာ်းပခောဖို ဲ့လိတ
ု ယ”
ငနည်းမာ မထိင
ု ချင ထိင
ု ချငနင ဲ့ ခေနထိင
ု ချလိက
ု ရ၏။
***
ပကျာကပခမာင်းဆိေ။
စစချအခါပတာပရာကမေမို အပလာင
ဲ့ ်းဘုရာ်းဉ်းပအာငပ ယျကိယ
ု တိင
ု လိက
ု ေါမညဲ့
ပဖာငကက်းပေေါ်မ ေုဏဏာ်းပတာမျာ်း၏ ခရု သင်းသမျာ်း ထွကပေေါ်လာသည။
စစချစညပတာစုက စတငတ်းခတလိက
ု ၏။
မိဖုရာ်းပခါငကက်းခငယွန်းစ က ဉ်းပအာငပ ယျအာ်း ရိ ခို်းကနပတာမဲ့ ေ်းပနာက..ပဖာငပေေါ်မ
ဆင်းသကသွာ်းသည။ ပစာဘွာ်း၊မမိ ြို့စာ်းတိေါဝင
ု ဲ့ ပသာ ကကည်းတေ(၈)တေက အင်းဝသို ဲ့
စတငထွကခွာမေခဖစသည။
ပရတေတွင ဉ်းပအာငပ ယျနငအတူ
ဲ့ သာ်းပတာ ပမာငပလာက၊ ပမာငရွ ၊ ညပတာ ပရွှေကကြူ၊
ပယာကဖပတာ ငအိ်းု ၊ တေမ်းမျာ်းခဖစပသာ ငတွန၊ ခငလတဗိုလ ငပရွှေရည၊ ဆငနင်းဗိုလ
ငပကျာစ၊ ယင်းပတာဗိုလ ငေန်းပထွ၊ ပနမျိ ်း နနဒမိတ ငပသာ၊ မင်းရစညသူ ငနည်း၊ လကျာဘလူ်း
ငညိ သူ၊ သရိ ေျချ ငသာခမတ တို ဆယဲ့
ဲ့ သ်းု တေက ပရပကကာင်းချရမညခဖစသည။
“သကကဘနအခါတွင်းတုန်းက ပရမပလာင်းလိက
ု ရလိပလ”
ု ဲ့
“ေိုသတ
ဲ့ ပ
ဲ့ မတတာပတွပကကာင..မာေါ
ဲ့ ရဲ့ င..မာေါ”
“ဒပနပတာ
ဲ့ ဲ့ သပယာ ဉ် အမျှငအတန်းပတွချည်း ခမငပနရေါလာ်း ကွယရို ြို့ ဪ
စစထွကပယာကျာ်းချင်း အတူတ.ူ .ငါတိမျာ်းပတာ
ု ဲ့ .ဲ့ .ပရေကပဆာမ
ဲ့ ယဲ့သူမရိ ...ပလပေေါ်ထ ိ
လိက
ု ေိုသူ
ဲ့ မရိ ”
ပဖာငပတာပေေါ်တင
ွ ရိပနသညဲ့ ပရွှေကကြူက ငတွနကကာ်းပအာင...ခေကျယကျယပအာပခောလိက
ု ၏။
ငတွနက ပရွှေကကြူကို အသမထွကေ ဟနအမူအရာခဖင ဲ့ ဆပရ်းလိက
ု သည။ မကကာမ ပဖာငပတာနင ဲ့
အတူ တိက
ု ပလကက်းမျာ်း စတငထွကခွာမေ ခဖစသည။
***
ဗညာ်းကျဉ်၏ တိက
ု ပလ (၅၀၀)ေါ စစဉ်းပလတေအလလအမေိ မေိ ခဖင ဲ့ ဆုတလာသညကို
ခမငပသာအခါ စကကဘနကျွန်းတွင တေစွပနသညဲ့ တိက
ု ပလ (၂၀၀) ပကျာရိ တလေန်း၏တေမျာ်းေါ
ခုခတိက
ု ခိုကခခင်း မခေ ေ အသာအယာေင ဆုတခွာဟန ခေ လိက
ု သည။ ပရွှေဘပ
ို လတေမျာ်းလည်း
စိတဓာတတကကကကာ ပနာကမ အာ်းကုနလိက
ု ကက၏။ ဉ်းစည်းစိမကွေကလာပသာ မိင်းသသ
ပလကက်းမာ အာ်းကကိ ်းမာနတကအလိက
ု လွနကာ တစစ်းထ ကျွနထွကသွာ်းသည။ ထိအ
ု ခါကျမ
ဆုတခွာဟန ခေ ပသာ တလေန်း၏ တိက
ု ပလ(၂၀၀) နင ဲ့ ပနာကတွင အသငပစာင
ဲ့ ပနပသာ
ဲ့
ု ပလ (၂၀၀)က မိင်းသသကို ဝိုင်းညှေကာ တိက
ပဒါစွယယစက၏ တိက ု ခိုကကက၏။
ပရွှေဘသ
ို ာ်းတိ၏
ု ဲ့ ပရတေတွင အဓိကလကနကခဖစသညဲ့ မိင်းသသကက်း အာ်း အရယူရန
ကကစညထာ်းသညဲ့ တလေန်း၏ ေရိ ယာယထသို ဉ
ဲ့ ်းစည်းစိမမာ တိ်းု ဝငမိလျကသာ်းခဖစသွာ်းသည။
ဟသာဝတ ပလတေ၏ အသအမတိက
ု ခိုကမပကကာင ဲ့ မိင်းသသပေေါ်မ ပေေါ်တူ
အပခမှာကတေသာ်းမျာ်း၊ ေသပသနတကိင
ု မျာ်းမာ ကျဆ်းု ကုနကကသည။ မိင်းသသပေေါ်မ ပရွှေဘ ို
အမထမ်း လူမျိ ်းစု (၃၀၀)ခန ကျဆ
ဲ့ ်းု သွာ်းကကမေခဖစ၏။ ပသွ်းမျာ်းခဖင ဲ့ ရွှေနစပနပသာ
မိင်းသသပေေါ်သ ို ဟ
ဲ့ သာဝတတေသာ်းမျာ်း တကလာနိင
ု ကကမေ ခဖစသည။
ဉ်းစည်းစိမနင ဲ့ လူ(၃၀)ခနသည
ဲ့ တငကျည်းတုတမျာ်း၊ လရညမျာ်းခဖင ဲ့ ပလဉ်းအထိ
ု ချိနအတွင အပခမှာကသမျာ်း ဆကတိက
ဆုတကာခုခပနကကရ၏။ ထိအ ု ထွကပေေါ်လာမေ်း
ဝန်းရထာ်းပသာ ဟသာဝတပလအချိ ြို့ နစခမ ေကုနသည။ ရစကပကျာပခါင ငခငေါ်းနင ဲ့
ု ဲ့ တေမျာ်းက မလာမေခဖစသခဖင ဲ့ အပခမှာကငယမျာ်းနင ဲ့ ေစခွင်းကာ
ရာ ကုမဘဏ ငပထွ်းတိ၏
အတင်း ဝငတိ်းု ကကသည။ ရစကပကျာပခါငတေမ ပလပတာသာ်းအချိ ြို့ မာ ပရကူ်းမေ်း
မိင်းသသပေေါ် တကပရာကခုခကကသည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ပလကို လွတပခမာကရာသို ဲ့
အတင်းပလာခတထွကကက၏။
ပရွှေဘပ
ို လ တေသ်းု တေမာ ဟသာဝတတေမျာ်းကကာ်းမ ထိ်းု ပဖာကကာ ခေညမမိ ြို့ ပကျာင်းကက်းဆိေ
တွင ဆိက
ု ကေလိက
ု ကကသည။ အပနာကဘကမ ဟသာဝတ ပလတေမျာ်း ကလည်း
လိက
ု လာပနကကမေ ခဖစ၏။
***
“ပရွှေဘသ
ို ာ်းပဟဲ့”
ပအာဟစကကိမ်းဝါ်း သမျာ်းနငအတူ
ဲ့ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းသည လူအလ်းု အရင်းခဖင ဲ့ ထိ်းု စစဆင
ဝငတိက
ု ကကမေ ခဖစသည။ လွနခဲ့သညဲ့ ရကမျာ်းက ဟသာဝတတေမျာ်း ထွကလာပစရန
ု ခဲ့ကက။ တေထိေမ အပခမှာက
စစပရ်းခမြူခဲ့ပသာလည်း ဟသာဝတတေမျာ်းမာ ထွကမတိက
လကနကကက်းမျာ်း အကူခဖင ဲ့ တရစေေစခတပနသခဖင ဲ့ အနာ်း ကေမရေ ရိ ပနခဲ့သည။
ထိအ
ု ခါ ပအာငပ ယျသည ဗျြူဟာတစမျိ ်း ပခောင်းခဲ့ခေန၏။ ဉပနာကရွ ာသာ်း ငမဖိ ်းနင ဲ့ အမာခ လူ
(၂၀)ကို ခေညမမိ ြို့တင
ွ ်းသို ခိ
ဲ့ ု်းဝငကာ တိက
ု ခိုကပစပသာလည်း...မမိ ြို့ ရို ်းအန်းသိေင
ု ဲ့ မချဉ််းကေနိင
ု ေ
ခေနလာသခဖင ဲ့ ကွေမျကေစခဲ့သည။ ပအာငပ ယျနင ဲ့ သာ်းပတာမျာ်းသည ပရွှေဆပတာ ခတေနင ဲ့
အမေိ င တညပနပသာ ခေညမမိ ြို့သဝင
ို ဲ့ ကာ အပခခအပနကို ပစာငကကညဲ့
ဲ့ ကက၏။
ပနာကဆ်းု တွင အမာခ တေမ်းခဖစပသာ ငတွန ၊ ငအိ်းု ဉ်းပဆာငပသာ တေမျာ်းက ပရွှေဆပတာ
တေမျာ်းကို အပသခ ထိ်းု ပဖာကရန ဆ်းု ခဖတလိက
ု သည။ စစေွကက်းတစခုကို တေမ်းအခဖစ
စတငဉ်းစ်းရပသာ မင်းရစညသူဘြို့ခ
ွ ငနည်းမာ တကကကပန၏။
“မလုေန....ဒ
ဲ့ ပကာငပတွက စစေရိ ယာယ ကကယတယ...သူတခ
ို ဲ့ တေပေေါ် ဘာပတွ စမထာ်းမန်း
မသိဘ်းူ ...မင်းက အပနာကကပန ငါတေ
ဲ့ ကို ရမေ်းလိက
ု ...တိကိ
ု ဲ့ ု သူတို ဖိ
ဲ့ တက
ို ပနချိန..ပမာငအိ်းု က
ပတာငဘကခခမ်းကပန ေတမေ်း ခတေကို မဖိ ”
“ပရွှေဘသ
ို ာ်းပဟဲ့”
ငတွနနငတေ
ဲ့ မျာ်းမာ ခတေစည်းရို ်းပခခသို ေင
ဲ့ ပရာကသွာ်းကကသည။ တေမျာ်းမ ကကိ ်းမျာ်း၊
လင်းပလ်းမျာ်းခဖင ဲ့ ေစခတကကပသာလည်း မမိ ြို့ ရို ်းမာ မငိမသကလျကေင။ တစစုတစရာ
ထူ်းဆန်းပနသခဖင ဲ့ ငတွနက သူ၏ တေမျာ်းကို ရေရန အချကခေလိက
ု ၏။ ကေလျက ေါလာပသာ
ငနည်းက မချငမရ
ဲ့ ခဖင ဲ့ လမ်းပအာသည။
“ကိကု က်းတွန....ဖိ တက
ို ပတာပ
ဲ့ လ..ဒပကာငပတွ ပကကာကပချ်းေန်းမေ်း ခေနမတိက
ု ရတာ ပနမယ”
ငတွနက လကကာခေလိက
ု ၏။
“တစခုခုေပဟဲ့..သတိန ခေန
ဲ့ ဆုတကက”
ငတွန၏ တေမျာ်း တခဖည်းခဖည်းခေနဆုတကကသည။ ထိအ
ု ချိနတွင ရု တတရတ ငနည်း၏
အမိနသ
ဲ့ နင ဲ့ အတူ တေမျာ်းက ညာသပေ်းကာ ခတေကို သစလ်းု လည်းမျာ်းခဖင ဲ့ တိက
ု ရန
ပခေ်းတကလာကက၏။ ပရွှေဆပတာမမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်မ မ်းရြူ်းတစေန်း တကသွာ်းသည။ တမေိ ငနက
ဲ့ တေမ ေသအပခမှာကတေသာ်းမျာ်းက
ခမစခေငတွင ရိ ပနပသာ တလေန်းနင ဲ့ ပဒါစွယယစကတို ၏
အပခမှာကမျာ်းကို တစမေိ ငနကေစခတလိက
ု ကက၏။
ငတွနက ပအာဟစအမိနပေ်းသည
ဲ့ ။ အပနာကဘကမ ရလာပသာ ငအိ်းု ၏ တေမျာ်းက ငတွနနင ဲ့
ငနည်းတို တေ
ဲ့ မျာ်း ဆုတနိင
ု ရန မမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်သ ို ပသနတ
ဲ့ မျာ်းခဖင ဲ့ ဝန်းရ ေစခတပေ်းကကသည။
“ဝုန်း”
“ကိယ
ု ပတာကက်း”
“ဝုန်း”
အပနာကဘကမ ခမငကွင်းပကကာင..ငတွ
ဲ့ န ပခောလကစ စကာ်းရေသွာ်း၏။ ထိစ
ု ဉ် ဟသာဝတ
ခတေပေေါ်မ ပသနတတချကက ငတွန၏ ခမင်းကို ထိမနကာ ခမင်း လကျသွာ်း၏။ ငတွနက
အန်းအနာ်းက ကာတစခုအာ်း ပကာကကိင
ု ကာ...လကနစဖကကို ပနာကခေနလျက ပကျာကုန်းမာ
ကေကာ..ခေည မမိ ြို့ ရို ်းရိ ရာသို ပ
ဲ့ မလိမပ မပကာက ဆုတပခေ်းပတာသ
ဲ့ ည။ ပမာငပလာက က
မနပခောင်းကို လကတွင ကျစကျစေါပအာင ဆုတထာ်းလိက
ု ၏။
“ဟုတတယ...ခမည်းပတာ..ဉ်းရ်းပတာနစေါ်းလ်းု ကျသွာ်းတာ...ပသချာေါတယ”
***
အခန်း (၂၉)
“ပတာသာ်း...ငါကိ
ဲ့ ု ထာ်းသွာ်းမေ..ဒအပကာငနယဲ့ကွာ”
“က..ကိယ
ု လူ
ဲ့ တ..ပတာင
ို ဲ့ ငူကလည်း အခုအခမရိ သစစာခမညဆိပ
ု တာက
ဲ့ ာ...အပလာင်းဘုရာ်း
အမိနအရ..ထ
ဲ့ ်းလင်းမမိ ြို့သကူ က်း၊ ပယာမမိ ြို့သကူ က်းတိတေ
ု ဲ့ ပတွက ဒကပန လမ်းခွမေ်း ခေညကို
သွာ်းေူ်းပေါင်းရလိမဲ့မယတ”ဲ့
“ကိယ
ု လူ
ဲ့ တ...ကျ
ို ဲ့ ေမေါပေမယဲ့လည်း...အပလာင်းဘုရာ်းန ဗိ
ဲ့ ုလတွနကို ကျ ေလိမ
ု တမေ်း
အမထမ်းကကပစချငတယ.. အခု ခေညခတေကို ထိ်းု တိက
ု တအ
ဲ့ ခါ အပလာင်းဘုရာ်းက
ကိယ
ု လူ
ဲ့ တတေ
ို ဲ့ မျာ်းကို အာ်းကိ်းု တကက်းန လ
ဲ့ မ်းမာတယဆိတ
ု ာက ကိယ
ု လူ
ဲ့ မျာ်းကို
တနဖို်းထာ်းလိသာေ
ု ဲ့ မဟုတလာ်း..ကျ ေလည်း ကိယ
ု လူ
ဲ့ တို ထ
ဲ့ ်းလင်းသာ်း၊ပယာသာ်းမျာ်း
သတတက
ိ ယ
ို ေ
ု ါတယပလ”
“မနေါ...ကိယ
ု ပတာကက်း၏ ယကု ကညမကို အလကာ်းမခဖစပစရပကကာင်း..ကျွနပတာမျိ ်းတို ဲ့
သကပသခေေါမယ
ဲ့ ..ဘုရာ်း”
“က..ဟုတမေ..ဒါဆိရ
ု င..ဒနာ်းလာကက...အပလာင်းဘုရာ်းခင်းပေ်းလိက
ု တဲ့ စစဗျြူဟာ
အစအမ အတိင
ု ်း ခငဗျာ်းတို ခေည
ဲ့ ကို အခမနချတကမေ်း တိက
ု ကကရလိမဲ့မယ”
***
ညဉဲ့နစချကတ်းခဲ့မေ။
နန်းသွယ၏ အသ က သူနာ်းထ
ဲ့ ေဲ့တငထေမျှ ကကာ်းပယာငပနသည။
“နန်းသွယ...ပမာငကိ
ဲ့ ု ခွငလွှေ
ဲ့ တေါ...ခွငလွှေ
ဲ့ တေါ”
ခေလမ်းလမ်းခတေပေေါ်တင
ွ ပတာဲ့ ကင်းတာဝနကျစစသာ်းမျာ်းက အပမာငထုထသို မငိ
ဲ့ မသကစွာ
ပစာငကကညဲ့
ဲ့ ပနကက၏။ မျကနာချင်းဆိင
ု တွငရိ ပသာ ခေညမမိ ြို့ ရို ်းမာ မ်းအလင်းပရာငေငမရိ
အပမာငအတိခဖစပနသခဖင ဲ့ အပခခအပနမာ ထူ်းဆန်းပနသည။ ညဉဲ့ငကမျာ်း၊ ်းကွကမျာ်း က
ေထမပနတိ
ဲ့ က
ု ေွမျာ်းတွင မပကာကနိင
ု ခဲ့ပသာ အပလာင်းပကာငမျာ်း အပေေါ်တင
ွ ဉဒဟိေ
ု ျသန်းကာ
အစာရာပနကက၏။ ဟသာဝတတေမ်း ဗညာ်းတာပနာ သည ပရွှေဆပတာခတေ ပတာငဘကခခမ်းသို ဲ့
တကလာသည။
“ဒပေေါ်မာ...ခမင်းမ်းမင်းသာ်းပလ်းမျာ်း ရိ သလာ်းပဟဲ့”
“မရိ ေါဘူ်း..ဗိုလမင်း”
“ဘာထူ်းပသ်းလ”
“ဟင..ဟုတလာ်း..မန်းစမ်း”
ဗညာ်းတာပနာက သူ၏ခနဓာကိယ
ု တုတတုတခိုငခိုငကက်းခဖင ဲ့ ခေအိ်းု ပေေါ်သ ို တက
ဲ့ ကာ
အပမာငထုထသို ကကညဲ့
ဲ့ လိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ရု တတရက မတတေ ထရေလိက
ု ၏။
“မ်းတုတပတွ..ထေညှကကပဟဲ့
ိ ဲ့ ..အပခမှာကပတွခေင...ဒပတာငဘကကပန.ရနသူ တကလာပနမေ”
“ဟ.ဲ့ .တာပနာ....ဘာပတွခဖစကုနပနတာလ”
“ဟ.သူတက
ို ဲ့ ခွာစစနတိ ု ပနတာေါလာ်း..ဒါစစခမှြူပနတာေ”
ဲ့ က
“ပခမာကဘကတခါ်းကိလ
ု ည်း ဝငတိ်းု တိက
ု ပနေါမေ..ဘုရာ်း”
“အပခမှာကပတွေစ..ဆကတိက
ု သာ ေစကကပဟဲ့..မနာ်းန..မရေ
ဲ့ န..နာနာေစ
ဲ့ ”
ပအာငစက ပအာဟစအမိနပေ်းပနသည
ဲ့ ။
ထိပနာက
ု ဲ့ ဝါ်းတိင
ု ထိေမ ရြူမ်းမျာ်းကို ခတမ်းမျာ်းခဖင ဲ့ ခတကာ မ်းရိ ြို့လက
ို ကကပတာသ
ဲ့ ည။
ဝါ်းတိင
ု မျာ်းကို ခတေအပေေါ် သူရခိုမျာ်းနငအန
ဲ့ ်းဆ်းု ခဖစပအာင တမေိ ငနကပထာငလိက
ု ကက၏။
ဝါ်းတိင
ု ထိေမ ယမ်း၊ငရု တပရာထာ်းသညဲ့ ရြူမ်းပငွြို့မျာ်းမာ ခတေပေေါ်မ ပသနတကိင
ု စစသညမျာ်း
ထသို အလ
ဲ့ ်းု အရင်းခဖင ဲ့ ဝငလာကကသည။
“အဟွတ..အဟွတ...အပနာကကို ခဏဆုတကက..ဆုတကက”
“ပသာကပရစညပတွမတင..မတငကက”
ပအာငစက အမိ နအပေ်းသခဖင
ဲ့ ဲ့ ခတေပအာကဘကမ ပသာကပရစညမျာ်းကို မတငလာကက၏။
ထိပနာက
ု ဲ့ ရြူမ်းမျာ်းကို ပသာကရညစညမျာ်းခဖင ဲ့ ပလာင်းချကက၏။ အချိ ြို့ ရြူမ်းမျာ်းမာ
မငိမ်းသကကုနကကသည။ ထိအ
ု ခါအမ ဟသာဝတပသနတသမာ်းမျာ်းအချိ ြို့ မာ ပနရာခေနယူမေ်း
ပအာကသို ေစ
ဲ့ ခတနိင
ု ကကသည။
တိက
ု ေွနင ဲ့ မန်းမပဝ်းတစပနရာတွင ငတွနနင ဲ့ လူတစစုမာ အလုေရေပနကက၏။ သကကိ ်းမျာ်း
အထေထေ ရစေတထာ်းပသာ ရနစခဖတဆငကက်း မာ မုနယိတ
ု ို တပတာကပတာက ယိပ
ု နသညဲ့
ကကာ်းမာ ရု န်းကနပနသည။ ငတွနက တိက
ု ေွအပခခအပနကို ပစာငကကညဲ့
ဲ့ မေ်းပနာက
အချကခေလိက
ု ၏။
ငတွနက ခမင်းပေေါ်တကလိက
ု မေ်း ခေလမ်းလမ်းပရာကသညနင ဲ့ လရညကို ရနစခဖတဆငကက်း၏
တငေါ်းဆဆ
ု သို လ
ဲ့ မ်းေစလိက
ု ပတာသ
ဲ့ ည။ မုနယိပ
ု နပသာ ဆငကက်းမာ နာကကငမပကကာင ဲ့
စူ်းစူ်းရွ ာ်းရွ ာ်း ပအာလိက
ု ချိနတွင သကကိ ်းမျာ်းကို ပခဖပလျာပ
ဲ့ ေ်းလိက
ု ကကပတာ၏
ဲ့ ။
ဆငကက်းမာ ပရ ြို့တညဲ့ တညဲ့ ခတေဆမ ေစခတပနသညဲ့ အသမျာ်းဆသို ပဒါသမျာ်း
ဲ့ စုခေ ကာ
ခတေကို တဟုနတည်းပခေ်းတိ်းု ကာ ပဝပတာ
ဲ့ ၏ဲ့ ။
ပခါင်းနင ဲ့ အစွယတိမ
ု ဲ့ ပသွ်းမျာ်းကျသညအထိ ပဝပသာအခါ
ဲ့ သစသာ်းခတေမာ မခနိင
ု ေ
ဲ့ ။ ဟသာဝတစစသညမျာ်းမာ ဆငကက်းရနစခဖတကို အပခမှာကမျာ်း၊
ကျိ ်းေျကပတာ၏
ပသနတမျာ်းခဖင ဲ့ ဝိုင်းဝနေစခတကကသည။
“သာ်းကက်းပရ....သာ်းကက်း”
ထိခု မငကွင်းကို ခမငပနရပသာ ဆငဉ်းစ်း ရတိင
ု က ဓါ်းလွတကို ကိင
ု ကာ ခမင်းတစစ်းခဖင ဲ့
ရနစခဖတ ရိ ရာသို ပခေ်းဝင
ဲ့ ကာ ဟသာဝတတေမျာ်းကို ထိ်းု ခုတပတာ၏
ဲ့ ။ ရတိင
ု ၏
သူငယချင်းခဖစသူ မင်းရပကျာထငငလွမ်းသူ ကလည်း ခမင်းတစစ်းခဖင ဲ့ အတင်းဝငပရာကကာ
ေတချာလည ထိ်းု ခုတပတာသ
ဲ့ ည။ ဆငတစပကာင၊ ခမင်းနစစ်း၊ လူနစပယာကခဖင ဲ့ ခဖင ဲ့
ဟသာဝတပသနတတေမျာ်းမာ ဝရု န်းသုန်းကာ်း ခဖစကုနကက၏။
“ဆုတမယ..ဆုတမယ..တလေန်း”
ပလတစစ်းပေေါ်သ ို ကမူ
ဲ့ ်းရြူ်းထိ်းု ခဖင ဲ့ ပခေ်းတကလာပသာ ခမင်းမ်းမင်းသာ်းပအာငစ။
လစဟာပနသညဲ့ အပရ ြို့ဘကမျကနာမာ ဆုတခွာလာပသာ ဟသာဝတတေမျာ်းမာ လမ်းတွင
နစဖကညှေပစာငဆိ
ဲ့ င
ု ်းပနကကပသာ ငသာ ၏ တေမျာ်းက ပချမန်းခခင်းကိလ
ု ည်း ခကကရခေနသည။
ဟသာဝတတေမ်းမျာ်းခဖစပသာ ဗညာ်းရကခိ ကနင ဲ့ ဗညာ်းတာပနာတိမ
ု ဲ့ ာ ခမင်းမျာ်းခဖင ဲ့ ကိယ
ု လွတ
ရု ်းပခေ်းကက၏။ ခမင်းမ်းမင်းသာ်း ဗညာ်းဒလမာ ခမင်းေင မေါပတာေ ပရတေရိ ရာသို ဲ့
ပခခလျငပခေ်းလာရခခင်းခဖစသည။
စစေွကာ်း အဆ်းု အခဖတခမနဆနသွာ်းမေခဖစသည။ ပရွှေဆပတာ ခတေ၏ ပနာကတွငရထာ်းပသာ
ဗညာ်းကျဉ်၊ ဗညာ်းအ၊ သမိ နလွတတိ၏
ု ဲ့ တေမျာ်းလည်း ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်း၏ ဆကလက
တိက
ု ခိုကခခင်းကို ခကကရသည။ အထကမ တေမျာ်းေျကလာသညကို သတင်းရပသာ
လကွန်းအိမနင ဲ့ ပစာခဗတိ၏
ု ဲ့ ပလတေမျာ်းမာလည်း ပအာကဘကသို ဆက
ဲ့ လက
ဆုတခွာသွာ်းကက၏။ ထိတ
ု က
ို ေွတွင ပရွှေဘဘ
ို ကမာ အငအာ်းပထာငနငချ
ဲ့ ကျဆ်းု သကသ
ဲ့ ို ဟ
ဲ့ သာဝတ
ဘကမလည်း အငအာ်း၏ သ်းု ေု တစေုသာ အသကရင လွတပခမာကနိင
ု ခဲ့ကကသည။
***
ကကညလငလေပသာ ပကာင်းကငခေငကက်း။
“ဉ်းရ်းတွန”
ပဘ်းနာ်းမ အသပကကာင ဲ့ ငတွနက ကကညဲ့ လိက
ု သည။ အခဖြူပရာငခမင်းပေေါ်မ ပမာငရွ ။
ပမာငရွ ၏ ခနဓာကိယ
ု တွငလည်း ပသွ်းပစ်းမျာ်း ရွှေနစလျက။ လကပမာင်းတစဖကမာ ဓါ်းဒဏရာ
ရရိ ထာ်း၏။
“ဪ..ခငဗျာ်း ပသမေမတလိ..ပခေါ်
ု ဲ့ ကကညဲ့ တာ...ဘာလုေပနတာတုန်း..မျကလ်းု ကက်း
ခေြူ်းမေ်း..မို်းကိပ
ု မာဲ့ကကညဲ့ ပနတာ”
“မင်းသာ်းန....ဒ
ဲ့ ပလာကပလ်းကိမ
ု ျာ်း ေွကကမ်းသတလ
ဲ့ ာ်း အင်းပလ ငယပသ်းပတာဲ့
တကယဲ့ေွကကမ်းပတွ မကက ဖူ်းပသ်းလိေါ..မင
ု ဲ့ ်းသာ်းရ ခမည
ဲ့ ်းပတာကို ပမ်းကကညဲ့ စမ်းေါ..ဒေွက
ေွကကမ်းတာလာ်းလိ”ု ဲ့
***
“သို ဲ့
မွနစယာအနတိန
ု လူ်းဝစ ရို လယို
နိင
ု ငခခာ်းပရ်းဝနကက်း၊ နိင
ု ငခခာ်းပရ်းဝနကက်းဌာန၊ေါရမမိ ြို့
ခေငသစဘုရင ဲ့ နိင
ု ငပတာ၊ ခေငသစအပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ၊ ခေငသစအိနယ
ိဒ ကိလ
ု န
ို ဘုရငခချ ေ မ
ေခူ်းတိင
ု ်းခေည အပရ်း နငေတ
ဲ့ သကမေ်း အစရငခအေေါသည။ သတင်းမျာ်းအရ အ ဘလေ
ိ မျာ်းသည
ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းတွငခတေတစခု အခိုငအမာ ပဆာကလုေပနေါသည။ အ ဘ လေ
ိ တိသည
ု ဲ့
ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်း မတဆင ဲ့ ခမစလကတကတစခုကို ပတွြို့ ရိ ထာ်းမေ်း သနလျငသို အလွ
ဲ့ ယတကူ
ချတကနိင
ု ရန လမ်းပကကာင်းရာပနကကပကကာင်းလည်းသိရိ ရသည။
အမနတကယတမ်းဆိရ
ု လျှင ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းရိ အ ဘလေ
ိ စခန်းသည ကျွနေ
ု တို ေ
ဲ့ ခူ်းနင ဲ့ ဒ ုတင
ွ
ဝငပရာက ပခခကုေယူနင
ို ပရ်းကို ဟနတာ်းရန
ဲ့ ရညရွ ယရင်းခဖစေါသည။ မမိတဘကမ
ပရာကရိ လာသူ အကက်းအကတစဉ်း၏ ပခောဆိခ
ု ျကအရ အ ဘလေ
ိ မျာ်းသည မမိတဘကတွငလည်း
ယခငခေငသစမျာ်းပနရာယူထာ်းသညဲ့ ပနရာတွငေင အယုဒယ
ဓ ဘုရငထ ခွငေန
ဲ့ ၍
ခတေပဆာကလုေပနပကကာင်း သိရေါသည။
အ ဘ လေ
ိ တိသည
ု ဲ့ ကျွနေတိ၏
ု ဲ့ ေခူ်းစစပရ်းပခါင်းပဆာင အိမပရ ြို့ ဉေရာ ာထ ဝငထွကပနမေ်း
ကျွနေ
ု တိက
ု ဲ့ လတတပလာအ ပခခအပနအရ လကနက မခဖညဲ့ ဆည်းပေ်းနိင
ု မမျာ်း အပေေါ်
အပခခတညကာ ေခူ်းနင ဲ့ ကျွနေ
ု တို ကိ
ဲ့ ယ
ု စာ်းလယမျာ်းအကကာ်း ရနတိက
ု ပေ်းရန ကကိ ်းစာ်းလျက
ရိ ပနေါသည။ ဉေရာ ာသညလည်း ကျွနေ
ု တိ၏
ု ဲ့ သနလျငခတေ တညပဆာကပရ်း ကိစစကို
ခေတသာ်းစွာ မပခောကကာ်းေ..အထကဘကတွင ခဖစေွာ်းပနပသာ စစေွမျာ်းအတွက
လကနကရရိ ပရ်းကိသ
ု ာ ဆနဒပစာလျကရိ ေါသည။
အ ဘ လေ
ိ တိကလည
ု ဲ့ ်း ကျွနေ
ု တိအာ်း
ု ဲ့ ေခူ်းနိင
ု င ပရာင်းဝယမနယေယမ အမေ်းတိင
ု ဖယထုတရန
ရညမန်းထာ်းေုရေါသည။ စစခဖစလာလျှင ကျွနေ
ု တို သပဘဘ
ဲ့ ာမျာ်းကို ေခူ်းခမစဝအခေင၊ အာချမ၊
မာလာခမစမျာ်းအထိ ေိ တဆိထာ်းမေ
ု ဲ့ ယင်းတိ၏
ု ဲ့ သပဘဘာမျာ်းအာ်း ဘ ါခမစတိင
ု ပအာင
ဆနတကကာ၊ စစပရ်းရညမန်းချကထာ်းေုပေေါ်လင
ွ ပနေါသည။
ျိ ်း ကဖရကစစ ဒူေပလ
ခေငသစအပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကိလ
ု န
ို ဘုရငခချ ေ
ေွနဒချယရ”
|***
ခေငသစနိင
ု ငခခာ်းပရ်းဝနကက်း ရို လယို (Antoine-Louis Rouillé) က သူလက
ဲ့ ထမ စာကို မငတခဖင ဲ့
မတချကအနည်းငယပရ်းကာ...ချထာ်းလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ သူပရ
ဲ့ ြို့တင
ွ ထိင
ု ပနပသာ
မဗိတသ
ိ ျှအငေါယာဆိင
ု ရာခေငသစသအမတကက်း လာဒွတဒမ်းရေွာ (Ledue de Mirepoix) ကို
ထိ်းု ပေ်းလိက
ု ၏။ မ်းရေွာက စာကို နစပခါကခန ပသချာခေန
ဲ့ ဖတလိက
ု သည။
“သူစာထ
ဲ့ က ရွ ာသူကက်းပအာငပ ယျ ဆိတ
ု ာ ဘယသူလ..ဝနကက်း”
ရို လယိက
ု စာကို ခေနယူမေ်းပနာက ခေ ်းလိက
ု သည။
ရို လယိ၏
ု စကာ်းကို မ်းရေွာ်းက ပခါင်းညိတလိက
ု သည။
“ဒါပေမယဲ့..တစခုပတာရ
ဲ့ ိ တယ…သအမတကက်းရ…သူ
ဲ့ အစ
ဲ့ ရငခစာထမာေါတ.ဲ့ .အ ဘ လေ
ိ ပတွရ ဲ့
ပနရာယူမပတွကပ
ို တာဲ့ ထညဲ့ စဉ််းစာ်းရလိမဲ့မယ..ပဟာဒ
ဲ့ မာ..ပခမေုကသ
ို ာ ကကညဲ့ ပတာ.ဲ့ .ဒအတိင
ု ်းဆို
အိနယ ဒ ာထက ဒအပခမှာင်းပလ်းတစပလျှာကကို သူတို ခ
ိဒ သမုဒရ ဲ့ တေပတွန ဲ့
ေိ တဆိထာ်းမယဲ့
ု ဲ့ ေုေ..ဒါကပတာဲ့ စို်းရိ မစရာပကာင်းတယ…သအမတကက်းရ”ဲ့
“အင်း…ဒတိင
ု ်းဆို ရငဘုရငန ဝန
ဲ့ ကက်းချ ေဆ ကျ ေတငခေမေ်း..မနကခဖနေလနဒနကို
ခေနေါမယ….ဒပနရာက ခတေစခန်းပတွဟာ ပနာကထေ ခေငသစ - အ ဘလေ
ိ တိရ
ု ဲ့ ဲ့
အိနယ
ိဒ သမုဒရ
ဒ ာထက စစေွတစခုဆ ဉ်းတညပနလာ်းဆိတ
ု ာကို မဗိတသ
ိ ျှဝနကက်းချ ေဆ
ပမ်းခွန်းထုတရလိမဲ့မယ”
***
၁၇၅၅ ပဖပဖာဝါရ ၂၀ ရကစွခဖင ဲ့ ဒူေပလ၏ အစရငခစာထွကပေေါ် မေ်းသညဲ့ ပနာက လနဒနမမိ ြို့ မ
ခေငသစသအမတကက်းသည မဗိတသ
ိ ျှဝနကက်း ပလာဒ
ဲ့ ဟိဒ
ု ါနကစ နင ဲ့ ပတွြို့ဆခ
ု ဲ့ကကသည။
ထိပနာက
ု ဲ့ ေခူ်း၊ အယုဒယ
ဓ ၊ ဘ ဘလာ်းေငလယပအာ၊ ဘ ါခမစဝမ်း၊ မလကကာပရလကကကာ်း၊
ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်း၊ နကိ်းု ဘာ်းကျွန်းစုမျာ်း ရိ အ ဘ လေ
ိ နင ဲ့ ခေငသစတိ၏ခ
ု ဲ့ တေမျာ်းကို ထေမ၍
အငအာ်းတိ်းု ချြို့ ခခင်း၊ ပဆာကလုေခခင်းမျာ်း မျာ်းကို အသိအမတမခေ ကကပကကာင်း၊
ထိအ
ု ပဆာကအဉမျာ်းကို ကုနသွယပရ်းအတွကသာ အသ်းု ခေ ကကမညခဖစပကကာင်း စာချ ေ
ချ ေဆိခ
ု ဲ့ကကသည။
ခေငသစဗဟိအ
ု စို်းရက ဒူေပလကိလ
ု ည်း ေါရသို အမေ
ဲ့ ်းတိင
ု ခေနလညပခေါ်ယလ
ူ က
ို ကက၏။
ဟသာဝတတွငရိ ပနသာ ဘရူ နမ
ို ာ ဒူေပလက ပအာငပ ယျနင ဲ့ တိတတဆိတဆကသွယရန
ညွှေနကကာ်းခဲ့ပသာလည်း…နိင
ု ငခခာ်းပရ်းဝနကက်းဌာနနငသာ
ဲ့ အခမငချင်းတူပနခဲ့သည။
ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့
…ဟ သာဝတတွင အလိက
ု သငပနထိ
ဲ့ င ု ရင်း..အပခခအပနကိသ
ု ာ ပစာငကကညဲ့
ဲ့ ပနခဲ့၏။
ထိအ
ု ချိနတွင အ ဘလေ
ိ တိ၏
ု ဲ့ ပခခလမ်းမျာ်းကာ်း ရေတနမပနခ
ဲ့ ဲ့။
အ ဘ လေ
ိ အပရ အ
ြို့ န
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏသည ကို ာနပကာန
ဲ့ င ဲ့ အန်းကေအတူတကာ
ွ အလုေလုေပနပသာ
အာဖရိ ကနလူမျိ ်း ပတာပ
ဲ့ ေလို (Toppelo)ကို အ ဘလေ
ိ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ၏ ဝနထမ်းအခဖစ
လျှိ ြို့ ဝကခနအေ
ဲ့ ထာ်းခဲ့သည။ ပငွဝယကျွနဘဝခဖင ပမွ်းဖွာ်းလာပသာ ပတာပ
ဲ့ ေလိသ
ု ည
အငဒိန
ု ်းနာ်းရာ်းကျွန်းစုရိ ခေငသစသခငမျာ်းထ မ ထွကပခေ်းမေ်းပနာက မဒရေရိ
အ ဘ လေ
ိ ပရတေတွင အမထမ်းခဲ့ဖူ်းသည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ခေငေသပဘဘာသာ်းအခဖစ
အပရ ြို့ပတာငအာရတခွင လညဲ့ လညပနထိင
ု ခဲ့၏။ ဗမာစကာ်း၊မွနစကာ်း၊ ထိင
ု ်းစကာ်း၊
ခေငသစစကာ်း၊ အ ဘလေ
ိ ဘာသာစကာ်း စပသာ ဘာသာစကာ်း (၅)မျိ ်းကို ကျွမ်းကျငမေ်း ဟသာဝတ
- အင်းဝကကာ်းပခေ်းဆွပနသညဲ့ ပလမျာ်းပရာင်းဝယပရ်းတွင ေါဝငဖူ်းသူ ပတာပ
ဲ့ ေလို သည
ဟသာဝတနင ဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုအငအာ်းစုမျာ်းအကကာ်းမ သတင်းမျာ်းကို စုပဆာင်းပနခဲ့သည။
စစတိက
ု ပနကကပသာ အငအာ်းစုနစစု၏ စစအငအာ်းစာရင်း၊ နစဖကပခါင်းပဆာငမျာ်း၏
စိတပနသပဘာထာ်း၊ အကျငစရိ
ဲ့ ု ကမျာ်း၊ စစေွကို ဉ်းစ်းပနသညဲ့ တေမ်းမျာ်းစာရင်း၊
စစေွသ်းု သေချကမျာ်းကို စနစတကျ စုပဆာင်းမတတမ်းတငထာ်းခဲ့၏။
အပလာင်းဘုရာ်းပအာငပ ယျ၏ တေမျာ်းသည ၁၇၅၅ ပဖပဖာဝါရ ၉ တွင ခေညပရွှေဆပတာ
ခတေကို သိမ်းေိုကရရိ ခဲ့သည။ ထိတ
ု က
ို ေွတွင ဟသာဝတဆတေမျာ်းထမ တိက
ု ပလ ၅၀၀ပကျာ၊
ဝနတငပလ ၄၀၀ပကျာ၊ အပခမာက ၅၀၀ပကျာ၊ ပသနတ ၅၀၀၀ ပကျာ၊ ခမင်း ၃၀၀၊ စေါ်း တင်း
၅၀၀၀၊ ဆန တင်း ၁၀၀၀၀ ပကျာ၊ အရကစည နင ဲ့ ေုလင်းမျာ်း (၇၀၀)ပကျာသိမ်းဆည်းရမိ ခဲ့၏။
အပခမာကနင ဲ့ ပသနတအမျာ်းစုတင
ွ မဗိတသ
ိ ျှအပရ ြို့အနိ ယ
ိဒ ကုမပဏတဆိေမျာ်း ေါရိ ပနခဲ့သည။
ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ ၁၇၅၅ မတလ ၄ ရကပန ခမန
ဲ့ ပအာငဟု အမညပခောင်းပေ်းထာ်းပသာ လွနပဆ်းမမိ ြို့ တွင
ပအာငပ ယျရိ ပနစဉ်…အ ဘလေ
ိ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏထသို လျှိ
ဲ့ ြို့ ဝကဆကသွယရန သဝဏလွှော
တစပစာငကို ပရ်းသာ်းခဲ့သည။ ထိသ
ု ဝဏလွှောထတွင အ ဘ လေ
ိ တိအပနခဖင
ု ဲ့ ဲ့ ဟသာဝတကို
လကနက ဆကလကမပထာကေဲ့ရနနင ဲ့ အ ဘ လေ
ိ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏနင ဲ့ လကနကပရာင်းဝယပရ်း
ကိစစမျာ်း ပဆွ်းပနွ်းလိပ
ု ကကာင်း တိေါရ
ု ဲ့ ိ သည။
မတလ ၁၂ ရကပနတွ
ဲ့ င သကရညပနာရထာနင ဲ့ စကာ်းခေနသရိ ဘ ဘ လန
ွ တိသည
ု ဲ့ သဝဏလွှောကို
ပဆာငယူမေ်း ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းသိခရ
ု ဲ့ ်းဆကရန ေုသမ
ိ သို လျှိ
ဲ့ ြို့ ဝကပရာကရိ လာကကသည။
သကရညပနာရထာသည ေုသမ
ိ မမိ ြို့သ ို ပရာက
ဲ့ ရိ မေ်းမကကာမေင နစဖကအပခခအပန
အပခောင်းအလမျာ်းကို မျကပခခမခေတပစာငကကညဲ့
ဲ့ ပနပသာ ပတာပ
ဲ့ ေလို သညလည်း ေုသမ
ိ သို ဲ့
ပရပကကာင်းခဖင ဲ့ ချကချင်းပရာကရိ လာသည။ မကကာမ ပတာပ
ဲ့ ေလိသ
ု ည ေုသမ
ိ တွငရိ ပနပသာ
သကရညပနာရထာတိအာ်း
ု ဲ့ လိက
ု လရာပဖွကာ ချိတဆကမိ ကကပတာသ
ဲ့ ည။
ဧရာဝတခမစအထကလွငခေငတွင အင်းဝနိင
ု ငပတာ ကျဆ်းု မေ်းသညဲ့ ပနာက
အသစပေေါ်ပေါကလာသညဲ့ ကုန်းပဘာငနိင
ု ငပတာ၏ ေထမဆ်းု ပသာ ေငလယရေခခာ်း
နိင
ု ငခခာ်းဆကဆပရ်း ပခခလမ်းသစ သည စတငခဲ့မေခဖစသည။
***
“ဘယသူမျာ်းလ”
“ကုနသညပတာကက်းလွ ာ..ကျွနပတာကိ
ဲ့ ု မမတမိဘ်းူ လာ်း”
“ဘယသူလ”
“ဪ.မတမိမေ...အင်းဝနန်းတွင်းမာတုန်းက..မင်းသာ်း တိက
ု ဲ့ ငယငယပလ်းပတွ
ရိ ကကပသ်းတာပလ”
“ဘာအပရ်းမျာ်းရိ လို သန
ဲ့ လျငအထိ လာရတာလ..မင်းသာ်း”
“မယပတာကက်းက ကုနသညပတာကက်း လွ ာ သနလျငကိန
ု ယနငခရတာန ေိ
ဲ့ ုငဆိင
ု မပတွ
သိမ်းခရတဲ့ သတင်းကို ကကာ်းမေ်း ကျွနပတာကိ
ဲ့ လ
ု တ
ွှေ လိက
ု တာေါ”
“ကုနသညပတာကက်းလည်း မဟုတပတာေ
ဲ့ ါဘူ်း...အရ်းလွ ာလိေ
ု ဲ့ ပခေါ်ေါ..မင်းသာ်း”
“ဟုတကေ
ဲ့ ါ..အရ်းလွ ာ”
ပမာငမင်း က သူလက
ဲ့ ထမ ပသတတာပလ်းတစခုကို ထုတပေ်းလိက
ု သည။
“ဒါက..ဘာလ.မင်းသာ်း”
“တေငတိင
ု မင်းသမ်း မုန်း ဆကေါ..အထမာ စာလွှောလည်းေါေါတယ”
“မင်းသာ်းမယပတာပရာ..ပနပကာင်းေါရလာ်း”
ဲ့
“အင်း...ပကာင်းေါတယပလ...ခဏထိင
ု ေါဉ်း...မယပစာပရ..သမ်းက အပနာကက ပဒေါ်ပလ်းမယဖူ်း
တိဆ
ု ဲ့ သွာ်းမေ်း..ဧညဲ့ သညအတွက ပရန အစာ်းအပသာက
ဲ့ တစခုခု စစဉ်ပေ်းဖို ပခောေါဉ
ဲ့ ်း”
အသကဆယဲ့သ်းု နစအရွ ယရိ ပနမေခဖစပသာ အေျိ ပေါကမပလ်း မယပစာ သည လွ ာ၏
နပဘ်းတွငထိင
ု လျက သူပရ
ဲ့ ြို့ မ မင်းသာ်းဆိသ
ု ညဲ့ လူငယကို ခို်းပကကာငခို်းဝကတချကကကညဲ့ ကာ
ထထွကသွာ်း၏။ လွ ာက က စာလိေကို ခဖညလိက
ု သည။
***
“သို ဲ့
မမလွ ာ..
မမလွ ာ ဟာ ဟသာဝတကိသ
ု စစာပဖာကတဲ့ ရာ ဝတသာ်းမို..နန
ဲ့ ်းတွင်းကလူပတွအပနန ဘာမ
ဲ့
အဆကအသွယ အကူအညမပေ်းဖိုလည
ဲ့ ်း ဉ်းရ်းပတာက အမိ နကကေ
ဲ့ ကကေတည်းတည်း
ထုတထာ်းတယ။ ခမည်းပတာ ရ ခါ်းနာပရာ
ဲ့ ါကလည်း မသကသာလေါဘူ်း။ အခု အယုဒယ
ဓ က
ပဆ်းသမာ်းပတာပတွ ပခေါ်ပေ်းကကညဲ့ မယလို ဘရာသာအင
ဲ့ ျလို က ပခောေါတယ။
မုန်း”
***
လွ ာက စာကိဖ
ု တမေ်းပနာက သကခေင်းချလိက
ု သည။
မယပစာက မုနဆ
ဲ့ ပကကာေန်းကနနင ဲ့ ပရတစခွကကို လငဗန်းတွငထညဲ့ ကာ ယူလာ၏။
“စာ်းေါရင”ဲ့
“ပတာင်းေနေါတယပနာ..ပတာင်းေနေါတယရင”
“က..မယပစာရယ...ဧညဲ့ သညရွှေစိုကန
ု ေါမေ..မယဖူ်းကို သွာ်းပခေါ်ပချ..ဒမာ မင်းသာ်းလဖို ...ငပလ
ဲ့ ်းရ ဲ့
ေုဆ်းုိ အသစ တစထည ယူလာပေ်းလိသွ
ု ဲ့ ာ်းပခောပချ”
***
သကကဘနအကျပန ခဖစ
ဲ့ ပသာလည်း ဟသာဝတ အခေငမမိ ြို့ ကက်း တစခုလ်းု
တိတဆိတပခခာကကေပန၏။ ယခငက ဆူညလေရာ်းပနပလဲ့ရိ သညဲ့ နိင
ု ငခခာ်းသာ်း
ရေကွကခဖစပသာ ကမ်းနာ်းဆိေအန်းတဝိုကေင လူတစဉ်းစ နစဉ်းစ သာ ပတွြို့ရသည။
ဟသာဝတတေမျာ်းသည အထကေိုင်းစစေွတွင အရ်းမျာ်းခဖငသာ
ဲ့ ရငဆိင
ု ဆုတခွာ
လာရသညဆိသ
ု ညဲ့ သတင်းက အခေငမမိ ြို့ပန ခေညသူမျာ်းအကကာ်း ေျြို့ နပနသည
ဲ့ ။
အပလာင်းဘုရာ်းပအာငပ ယျ၏ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းသည ခေညကိသ
ု မ
ိ ်းေိုကနိင
ု ခဲ့မေခဖစပကကာင်း ၊
ညပတာ သတိ်းု သိခဘသဘ
ူ ြို့ခ
ွ ပရွှေကကြူ က ပတာငငူပကကာင်းချတကရာတွင ပတာငငူမမိ ြို့ မ
မွနတေမ်းမျာ်းခဖစပသာ ေုတတအိမ၊ ပဒါပတာ နင ဲ့ ဗမာလူမျိ ်းတေမ်းမျာ်းခဖစပသာ ရနနိင
ု ပကျာသူ၊
ငပကာင်း၊ ငေို်းစ တိက
ု ဲ့ ခုခချင်းမရိ ေ..အညဲ့ ခေူ်းပေါင်းလိက
ု မေခဖစပကကာင်း လည်း
ကကာ်းသိကကရ၏။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ မကကာမ ဟသာဝတမာ ပအာငပ ယျ နင ဲ့ ညပတာတိ၏
ု ဲ့
စစပကကာင်းနစဖက ညှေတိက
ု ခိုကခရပတာမ
ဲ့ ညဆိပ
ု သာ သတင်းစကာ်းပကကာင ဲ့ ခေညသူအမျာ်းမာ
သကကဘနေွကို စိတမေါေ..တိတဆိတပနကကခခင်းခဖစသည။
သိပသာ
ု ဲ့ ...အတွင်းမမိ ြို့ ခဖစပသာ နန်းပတာဉယျာဉ်အတွင်းတွငပတာဲ့ အခေငမမိ ြို့ နင ဲ့ ဆနကျင
ဲ့ ဘက
ခဖစပန၏။ ဥေရာ ာဉ်းပအာငခမနင ဲ့ ဗညာ်းဒလပအာငစ တိသည
ု ဲ့ အင်းဝစစေွကို ပအာငခမငမေ်း
ခေနလာကကသညဟု နန်းတွင်းတစခုလ်းု ယကု ကညပစရန သတင်းလွှေငထာ်းသည
ဲ့ ။
ပထာငထာ်းထကကပသာ မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းတိ၏
ု ဲ့ ရနကို ပအာငခမငမေ်း ဟသာဝတခေည
ပအ်းချမ်းမေခဖစသခဖင ဲ့ အတာပတာသငပရသဘင
ဲ့ ေွကို နန်းတွင်းတွင ဆငနပနကက၏။
ွှေ
သပခေညွနမျာ်းပထာင
ဲ့ ထာ်းသညဲ့ ခမြူတာအိ်းု မျာ်းကို လကျာဝင်းသာ်းလူေျိ ပတာ၊ ပနာကဝင်းသာ်း
လူေျိ ပတာ၊ အပရ ြို့ဝင်းသာ်းလူေျိ ပတာတိက
ု ဲ့ လကတွငေိုကလျက တန်းစပနသည။
ထိပနာက
ု ဲ့ မ ခပမာကပဆာင်းခမင်းသညပတာ (၅၀) က ခမင်းနငလိ
ဲ့ က
ု ၏။ ခမင်းသညပတာမျာ်း
ပနာကတွင ဥေရာ ာဉ်းပအာငခမ နင ဲ့ ခမင်းမ်းမင်းသာ်း ဗညာ်းဒလပအာငစ တိက
ု ဲ့
ပဝါယာဉ်ကိယ
ု စတွင ပရွှေထ်းမို်းကာ လိက
ု ကကသည။
“မမပထာမိ ...မမပထာမိ ”
နပဘ်းတွင ရိ ပနပသာ ခမတဝါက သတိပေ်းမသာ အသိဝငလာမေ်း သပခေခကကို ပရထနစကာ
သွန်းပလာင်းလိက
ု သည။ ဉေရာ ာဉ်းပအာငခမ၏ ပနာကတွင လိက
ု ေါလာပသာ
ခမင်းမ်းမင်းသာ်းပအာငစမာ ေွပတာနင ဲ့ လ်းု ဝသကဆိုငခခင်းမရိ ပသာ လူတစပယာကကသ
ဲ့ ို ဲ့
ခစာ်းချက ကင်းမဲ့ပသာ မျကနာခဖင။ဲ့ ခငပထာမိ က သူနပဘ်းနာ်းတွ
ဲ့ ငရိ ပသာ ခမတဝါကို
ပရဖလာ်းထမ ပရမျာ်းခဖင ဲ့ ပလာင်းလိက
ု ၏။ ထိပနာက
ု ဲ့ ................
“ပခောစမ်းေါဉ်း..ခမတဝါရ...ည
ဲ့ မ ပယာကျာ်းက စစပရ်းမာ အပရ်းေါတဲ့ လကျာဗိုလမင်း
ဆိပ
ု တာ.ဲ့ ..တစခုခုပတာဲ့ သိထာ်းမာေါ....စစေွပအာငခဲ့တယလည်းဆိပ
ု သ်း....ခငခင ဲ့ ရ အဖ
ဲ့ ပရာ၊
တေမ်းတလေန်းတိေါ
ု ဲ့ ဟသာဝတကို ခေနမဝငလာကကေ..သနလျငမာ ကျနရစကကတယ
ဆိပ
ု တာ.ဲ့ ..တခုခုပတာ.ဲ့ .လွပနသလိေ
ု ”
“ဉ်းပအာငပ ယျရ ည
ဲ့ ဟုတလာ်း...နာမညက ဘယသူလဟင..အဒ
ဲ့ ါပရာ ခမတဝါ..သိလာ်း”
ခမတဝါက အနည်းငယစဉ််းစာ်းလိက
ု သည။
“ဘွြို့မဟုတဘူ်း..ငယမညကို သိလာ်းဟင”
“ဉ်းဉ်းဗိုလမင်း ပတာဲ့ သိလမ
ိ ဲ့မယ....ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ဟင...မမပထာမိ ”
“အပရ်းကက်းလိေါ..သူ
ု ဲ့ နာမည
ဲ့ အရင်းသိချငတာ”
“ပနဉ်း”
နန်းခမငရင
ဲ့ ခေငပေေါ်တင
ွ ဟသာဝတဘုရင ခဗမိုင်းဓိရာ ာ ဉ်းပအာငလ နငအတူ
ဲ့ အတာလညဲ့ ေွကို
ကကညဲ့ ပနကကပသာ ဝနကက်းမျာ်းရိ ရာ သို ခမတ
ဲ့ ဝါက ပခေ်းတကသွာ်းသည။ ခမတဝါကို ခမငသညနင ဲ့
လကျာဗိုလက ထလာ၏။ ခဏအကကာတွင ခမတဝါ ခေနပရာကလာသည။
“သိမေ..မမပထာမိ ..ငပရွှေကကြူတပ
ဲ့ လ”
“ပရွှေကကြူ.....ပရွှေကကြူ..ဟုတလာ်း”
“မမပထာမိ က သိလလာ်း..သူ
ို ဲ့ ကိဲ့ ”ု
“သိတာပေါ..ခမတ
ဲ့ ဝါရယ...မုဆ်းု ိ ဖိုတက
ို ေွမာ မမပထာမိ ရနသူလကမိ သာွ ်းပတာ.ဲ့ ..သူေ
ကယတငထာ်းခဲ့တာပေါ”ဲ့
“ဒါပေမယဲ့...သူတက
ို ဲ့ ရနသူပတွပလ...မမပထာမိ ...ဉ်းဉ်းဗိုလမင်း တို ပခောပနတာပတွ
ဲ့ ကို ခမတဝါ
ခို်းနာ်းပထာငဖူ်းတယ...အဒ
ဲ့ သူပတွက ဟသာဝတကို အမေ်းတိင
ု ဖျကစ်းကကလိမဲ့မယ
ခမတဝါတိကိ
ု ဲ့ လ
ု ည်း သတရငသတ..မသတရငလည်း ကျွနအခဖစ ပရာင်းစာ်းချင
ပရာင်းစာ်းမာတပ
ဲ့ လ”
“ခမတဝါပလ်း...သတိထာ်းေါဉ်း”
***
စညပတာစုတ်းခတလိက
ု သနငအတူ
ဲ့ နန်းရငခေငတစခုလ်းု ပေျာရွှေငစွာပအာဟစသမျာ်း
ထွကပေေါ်လာသည။ တချိနတည်းတွငေင...သနလျငပရကင်းတွငလည်း အပခမှာကသမျာ်း
ဆကတိက
ု ထွကပေေါ်ပန၏။ သိပသာ
ု ဲ့ ဟသာဝတကသ ု သာ အပခမှာကသမျာ်း
ဲ့ ို နဲ့ စသစကို ကကိ ဆိပ
မဟုတ။
ဧမေ ၁၅ ရကပနတွ
ဲ့ င သနလျငသို စစ
ဲ့ ကူလာပသာ ဉေရာ ာဉ်းပအာငခမ ၏ တေမျာ်းသည ဒ ုတင
ွ
ပခတတ စခန်းချပနစဉ် ေန်းလင
ိ ပချာင်းဝတွင တလေန်း၊ ပစာခဗတိ၏ပရတေ
ု ဲ့ မျာ်း အပရ်းနိမဲ့ပကကာင်း
သတင်းကို ကကာ်းရသည။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ ဥေရာ ာ ဉ်းပအာငခမလည်း ဒ ု နင ဲ့ ဒလတိတွ
ု ဲ့ င
ဗိုလမ်းအချိ က
ြို့ ို ထာ်းခဲ့ကာ ဟသာဝတသို ခေန
ဲ့ လညဆုတခွာသွာ်း၏။ ဉ်းပအာငခမ
ထွကခွာသွာ်းမေ်းပနာက အပစာငအပနထာ်းခ
ဲ့ ဲ့ပသာ ဟသာဝတဗိုလမ်း၊ စစသညတိလည
ု ဲ့ ်း ဒ ုမမိ ြို့ကို
စွနခွဲ့ ာထွကပခေ်းပတာသ
ဲ့ ည။
“အပခခအပနက မငိမသကလချညလာ်း..မင်းဘယလိသ
ု ပဘာရလ..ပမာင ျိ ်း”
ျိ ်းဆကဒပဆ်းဗာ်းက ပခောပခောဆိဆ
ု နု ိ င ဲ့ သူ၏ အပေေါ်အကကျကို ချွတလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့
အန်းမ အပခမှာကမျာ်းကို အုေထာ်းသညဲ့ သကကလေစထမ အစိမ်းပရာငနင ဲ့ အနပရာငအစကို
ဓာ်းခဖင ဲ့ ခဖတပတာကလိုက၏။
“မင်းဘာလုေမလိလ
ု ဲ့ ..ပမာင ျိ ်း”
“ကိယ
ု ပတာပလ်းတို ဒဲ့ ကပနေ အသာပစာငကကညဲ့
ဲ့ ေါ...ကျွနပတာမျိ ်း ဒ ုဆေ
ိ ဆ ပရကူ်းမေ်း
သွာ်းကကညဲ့ မယ...ဟိမ
ု ေရိ ယာယ ဆငထာ်းတာဆို အစိမ်းပရာငခေမယ...ဒါမမဟုတ သူတ ို ဲ့
ဆုတခွာသွာ်းတာ ဆို အနပရာငခေမယ”
***
သနလျငမမိ ြို့။
အာပမ်းန်းယန်းကုနသညကက်း နကိလ
ု ေစအာကွ်းလာ်း၏ လဒါန်းမ၊ ဟသာဝတဉေရာ ာ၏
ချ်းပခမှာက ခွငခေ
ဲ့ မတိခဖင
ု ဲ့ ဲ့ ပဆာကလုေထာ်းပသာ ဘာနာဘိက
ု ကကသလစ ခရစယာန
ဘုရာ်းပကျာင်း ကုန်းပေေါ်သ ို ဟ
ဲ့ သာဝတစစတေကက်း ချတကလာကကသည။ ဘုရာ်းပကျာင်း
အတွင်းတွငပတာဲ့ ဖာသာနာပရန၏ မိခငကွယလွနခခင်း တစနစခေညဲ့ ဆုပတာင်းဝတခေ အစအစဉ်
ခေ လုေပနကက၏။
တေမ်း၏ စကာ်းပကကာင..ဘု
ဲ့ ရာ်းပကျာင်းအတွင်း ရု တရု တသသခဖစကုနကကသည။
ဖာသာနာပရန က မယပစာကို ပခေါ်ကာ အခေငသို ခေ
ဲ့ သွကသွကထွကသွာ်း၏။ ဝတခေ လာသူ
မျာ်းလည်း ဘုရာ်းပကျာင်းအတွင်းမ အလျှိ လျှိ ထွကခွာသွာ်းကကသည။ ခဏအကကာတွင
ခမင်းမ်းမင်းသာ်းဗညာ်းဒလ ပအာငစ က ကိယ
ု ရပတာ ဓါ်းလွတကိင
ု တေ နငအတူ
ဲ့
ဘုရာ်းပကျာငတခါ်းဝသို ပရာက
ဲ့ လာ၏။ ထိပနာက
ု ဲ့ သူတစဉ်းတည်း လွ ာရိ ရာသို ဲ့
ပလျှာကလာသည။ စစသညမျာ်းက ဘုရာ်းပကျာင်းတခါ်းမကက်းကို အခေငမ ေိ တလိက
ု ကကသည။
လွ ာက ဒူ်းတုေလျက ခစာ်းရနခေငလိက
ု ၏။
“ပနေါပစ...လွ ာ..သငသလိ
ဲ့ ု ခစာ်းေါ”
“ဘာကိစစမျာ်းရိ ခေနမေလ..မင်းသာ်း”
“ကျ ေတိကိ
ု ဲ့ ု ကူညေါ..လွ ာ”
“ရာ ဝတပဘ်းသငပနတ
ဲ့ ဲ့ အမျိ ်းသမ်းတစပယာကဆက ဘာအကူအညမျာ်း
လိခ
ု ျငပနပသ်းတာလ..မင်းသာ်း... မင်းသာ်းတို သိ
ဲ့ မ်းဆည်းလိက
ု လိ..ကျွန
ု ဲ့ ပတာမျိ ်းမရ ဲ့
ေိုငဆိင
ု မဆိတ
ု ာလည်း ဘာမ မရိ ပတာေ
ဲ့ ါဘူ်းပလ”
“ဒကိစစက ခငဗျာ်းေ..ကူညနိင
ု တက
ဲ့ စ
ိ စေါ...လွ ာ...အခု သူတို ဒဲ့ ုကို သိမ်းလိက
ု ကကမေ...မကကာခင
သနလျငကို ပရာကလာကကပတာမ
ဲ့ ယ...ကျ ေတိအပခမ
ု ဲ့ ှ ာကပတွက အထကဘကစစေွပတွမာပရာ၊
သနလျငကင်းတိက
ု ေွမာေါ..အပတာမျာ်းမျာ်း ပရထေစချခဲ့တာရယ..သူတဘက
ို ဲ့ က
ရသွာ်းတာရယန အာ်းနည
ဲ့ ်းပနမေ..ဒပတာ.ဲ့ ..ခမစဝမာ ဘရူ နတ
ို ရ
ို ဲ့ ဲ့
ခေငသစသပဘဘာသ်းု စင်းအသငရ ဲ့ သပဘဘာပေေါ်မာ အပခမှာကပတွ ဆယစင်းမက
ဲ့ ိ ပနတယ...အဒ
ရိ ပနတာ ကျ ေသိထာ်းတယ...ခေငသစစစသပဘဘာ သ်းု စင်းအပနန ကျ
ဲ့ ေတိကိ
ု ဲ့ ု ကူညပေ်းဖို ဲ့
မွနစယာဘရူ နက
ို ို လွ ာ က ပခောပေ်းေါ”
“ဘရူ နိန
ု အိ
ဲ့ မပရ ြို့ ဉေရာ ာန တိ
ဲ့ က
ု ရို ကအဆကအသွယရိ ပနတာေ..မဟုတလာ်း..ကျွနပတာမျိ ်းမ
က ဘာဆိင
ု ပတာလ
ဲ့ လ
ို ဲ့ ”
“ဘရူ နို က အခုသနလျငက အဒ
ဲ့ သပဘဘာပေေါ်မာေါ..သူ ကိ
ဲ့ ု ကျ ေကိယ
ု တိင
ု ပခောမေ်းေါမေ....သူအပနန ဲ့
ချ ေထာ်းတဲ့ စာချ ေမျာ်းအရ ပဒသတွင်းစစေွမာ တိက
ု ရို ကမကူညနိင
ု ေါဘူ်းလို တွ
ဲ့ ငတွင
ပခောပနတယ ကျ ေကကာ်းဖူ်းတာကပတာ.ဲ့ .လွ ာဟာ ေွနဒချယရက ဘုရငခမင်းခမတအထိ
ပေါကပရာကခဲ့ဖူ်းတယတ.ဲ့ ..အခုချိနမာ လွ ာအပနန ဘရူ
ဲ့ နက
ို ို အကူအညပတာင်းရင
ရနိင
ု မာေါ..ပနာကေိုင်းကျ...ဟသာဝတရအထူ
ဲ့ ်းသတမနဘွြို့ထ်းူ နအတူ
ဲ့ ေွနဒချယရကို လွ ာကို
ခေနလွှေတဖို ကျ
ဲ့ ေ ပနာငပတာဘုရငဆမာ ပလျှာကပေ်းေါမယ
ဲ့ ...ကျ ေ ကတိပေ်းေါတယ”
“ကျွနပတာမျိ ်းမအပနန ဒ
ဲ့ ပခမမာ ဆကပနဖို စိ
ဲ့ တကူ်း မရိ ပတာေ
ဲ့ ါဘူ်း..ဒါပေမယဲ့...အခု မင်းသာ်း
ပတာင်းဆိတ
ု ာကို ကူညပေ်းမယဆိရ
ု င..ကျွနပတာမျိ ်းမလည်း တစခု ပတာင်းဆိခ
ု ျငေါတယ
ကျွနမရာပဖွထာ်းတဲ့ စည်းစိမပတွ၊ ေိုငဆိင
ု မပတွ၊ လုေငန်းပတွက.ို ..ကျွနပတာမျိ ်းမရ ဲ့
မိသာ်းစုခဖစတဲ့ ငပလ်းန မယ
ဲ့ ဖူ်းကို ခေနလွှေပေ်းမလာ်း”
“စိတချေါ..ခဖစပစရေါမယ
ဲ့ ..ဘာမဆို ခဖစပစရေါမယ
ဲ့ ”
ဘုရာ်းပကျာင်းဝတွင ပစာငပနပသာ
ဲ့ ငပလ်းကို လွ ာက လမ်းပအာလိက
ု သည။
“မလိေ
ု ါဘူ်း..မင်းသာ်း..ကျွနမတိကိ
ု ဲ့ ယ
ု လ
ဲ့ ည်းနေဲ့ ကိယ
ု သွာ်းေါမယ”
လွ ာက ဘုရာ်းနပဘ်းတွင ရိ ပသာ လည်းဆသို ပလျှာက
ဲ့ လာသည။
“လွ ာ”
လည်းပေေါ်သ ို ဖာသာနာပရန
ဲ့ ပရာ၊ လွ ာေါ တကလိက
ု ကကသည။
“မမလွ ာ..ဒမာ”
“ကျညန ယမ
ဲ့ ်းမနထု
ဲ့ တပရာ”
“အဒ
ဲ့ ထမာေ.ေါေါတယ..မမလွ ာ”
“ငပလ်း..သွာ်းလိရမေ
ု ဲ့ ”
***
အခန်း (၃၁)
ခေငသစအပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏရု ်းဝန်းပရ ြို့တင
ွ ငပလ်းက လည်းကို ရေလိက
ု ၏။ လွ ာက လည်းပေေါ်မ
ဆင်းလိက
ု သည။ ခေငသစ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏရု ်းဝန်းသည သစတေတခါ်းကို ေိ တထာ်းမေ်း
မငိမသကတိတဆိတလျက။ လွ ာက တခါ်းလကကိင
ု ကွင်းကို ပခါကလိက
ု ၏။ ခခဝန်းတခါ်းက
ခေဟဟေွငလာမေ
ဲ့ ်း အိနယ
ိဒ လူမျိ ်းတစဉ်း၏ မျကနာထွကလာသည။
“ဘာကိစစမျာ်းလ”
“ဘရူ နသ
ို ခင မရိ ေါဘူ်း..မနကပစာပစာကေ..ဒ ု ကို သပဘဘာနစစ်း နအတူ
ဲ့ ထွကခွာသွာ်းေါမေ”
“ဒါဆိ.ု .မွနစယာလာဗ်းပရာ”
“အင်း..ဟုတေါမေ”
တခါ်းက ခေနေိ တသွာ်းသည။
“ဘာတလ
ဲ့ ..လွ ာ”
လွ ာ နင ဲ့ ဖာသာနာပရနသို လ
ဲ့ ည်းဆသို ခေန
ဲ့ အလညဲ့ တွင ပသနတသတစချကကကာ်းလိက
ု ရ၏။
ဗညာ်းဒလပအာငစက တေစိတတစစိတနငအတူ
ဲ့ ကိုယတိင
ု လိက
ု ေါလာခခင်းခဖစသည။
“သူတန
ို ဲ့ ပတွ
ဲ့ ြို့ ခဲ့မေလာ်း..လွ ာ”
“မပတွြို့ ခဲ့ေါဘူ်း..မင်းသာ်း...သူတ..ဒ
ို ဲ့ ုကို ထွကခွာသွာ်းကကေါမေ”
“သူတဟာ
ို ဲ့ သူတ ို အကျိ
ဲ့ ်းစ်းေွာ်းအတွက စစပရ်းအာ်းသာတဘ
ဲ့ ကဆကို ချဉ််းကေကကမာေါေ
တစခုရိ တာ ဟသာဝတအပနန သန
ဲ့ လျငကို အလွယတကူ လကလွတမခဖို ကျွန
ဲ့ ပတာမျိ ်းမ
ပလျှာကတငေါရပစ....ဘာပကကာငလ
ဲ့ ဆိပ
ု တာဲ့ အ ဘလေ
ိ ပရာ၊ ခေငသစပရာ သူတန
ို ဲ့ စဉ်းလ်းု ရ ဲ့
အကျိ ်းစ်းေွာ်းပတွ၊ ိုပထာငပတွ၊ သပဘဘာကျင်းပတွဟာ သနလျငမာရိ ပနတာေါ..ဒပနရာကို
စို်းမို်းထာ်းနိင
ု သမျှ..သူတ ို ဟ
ဲ့ သာဝတကို လွနဆနလိမရေါဘူ
ု ဲ့ ်း”
“အ ဘလေ
ိ ကုမပဏသပဘဘာမျာ်းလည်း ယမနပနကတည
ဲ့ ်းက ဒ ုသ ို ရွဲ့ ကလွှေငထွ
ဲ့ ကခွာ
သွာ်းကကေါမေ..ဘုရာ်း”
“အင်း..သင်းတိက
ု ဲ့ အမေိ ငအဆိင
ု ကို ပလနနစဖကနင်းကကတာေ...က..အခု သနလျငမမိ ြို့ထကပန
ပဒါေုကို ပခတတဆုတခွာထာ်းမေ်း အပခခအပနကို ပစာငကကညဲ့
ဲ့ ကကမယ...ဒက လွ ာတိ၊ု ဲ့
ဖာသာတိပရာ..ဟ
ု ဲ့ သာဝတကို သွာ်းချငတယဆိရ
ု ငခဖင ဲ့ ဟသာဝတကို လွှေတမယ ပခခခမနတေနအတူ
ဲ့
ထညဲ့ ပေ်းလိက
ု ေါမယ
ဲ့ ”
လွ ာက ပခါင်းခါလိက
ု သည။
“အိမ်း..ဒါဆိလ
ု ည်း..မေ်းတာေ.....မကကာခင..ခေနပတွြို့ ကကတာပေါ..လွ
ဲ့ ာ”
“ဘုရာ်းပကျာင်းကိေ
ု ခေနပမာင်းရမလာ်း..မမလွ ာ”
“ပနဉ်း..ငပလ်း..အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ ဝန်းဘကကို ပမာင်း”
“ဘာလုေဖိုလ
ဲ့ ..လွ ာ”
ဖာသာနာပရနက ပမ်းလိက
ု ၏။
“မကကာခင..သနလျငကို စစေွအကက်းကက်းတစခု ပရာကလာပတာမ
ဲ့ ယမဟုတလာ်း.ဖာသာ..ဒပတာဲ့
မမိ ြို့သမူ မိ ြို့သာ်းပတွ ထိခိုကဒဏရာရတအ
ဲ့ ခါ ပဆ်းကုပေ်းဖို ယာယ
ဲ့ ပဆ်းရု တစခုလတ
ို ယပလ..
ဘရာသာအင ျလိဆ
ု မာရိ တဲ့ ပဆ်းပတွ၊ ေကတ်းပတွန တင
ဲ့ လပ
ု လာကမာမဟုတဘူ်း..ဒပတာဲ့
အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏရု ်းဝန်းအခေငဘကမာ ကုမပဏအလုေသမာ်းပတွန သပဘဘ
ဲ့ ာကျင်း
အလုေသမာ်းပတွအတွက ပဒါကတာဝလျဆင ရ ပဆ်းခန
ဲ့ ်းရိ တယမဟုတလာ်း၊ သူဆ
ဲ့ မာ
ပဆ်းအလအ
ု ပလာက ရိ နင
ို တယ”
“တိသွ
ု ဲ့ ာ်းပတာင်းလိ...သူ
ု ဲ့ တက
ို ဲ့ ပေ်းေါမလာ်း..လွ
ဲ့ ာ”
“အင်း..ဒတိင
ု ်းပတာင်းမရရငလည်း..ဒါပလ်းခေမေ်း ပတာင်းရမာပေါ..ဖာသာ”
ဲ့
လွ ာက သူလက
ဲ့ ထမ ေစစတပ
ို သနတကို ပထာငခေလိက
ု သည။ မကကာမ နွာ်းလည်းက အ ဘလေ
ိ
အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏပဆ်းခန်းပရ ြို့သ ို ပရာက
ဲ့ ရိ လာ၏။ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ ဝန်းတစခုလ်းု
မာလည်း ခေငသစတိက
ု ဲ့ သ
ဲ့ ေင
ို ဲ့ လူသက
ူ င်းမလျက။ အပစာငအပန
ဲ့ စစသာ်းေငမရိ ။
လွ ာက ေစစတက
ို ို လကကိင
ု လျက ပဆ်းခန်းပရ ြို့တင
ွ ရေလိက
ု သည။ ပဆ်းခန်းတခါ်းဝမ
ပတလ ူအမျိ ်းသာ်းတစဉ်း လကအုေချလျက ထွကလာ၏။
“ဘာကိစစမျာ်းရိ လေါလ
ို ဲ့ ..သခငမ”
အ ဘ လေ
ိ ဘာသာခဖင ဲ့ ပမ်းလိက
ု ခခင်းခဖစသည။
“ပအ်း..ဒါ လွှေစာေ”
လွ ာက သူမ၏ ေစစတပ
ို သနတကို ထိသ
ု ၏
ူ နဖူ်းတွင ပတဲ့လက
ို သည။
“ခွငလွှေ
ဲ့ တေါ..သခငမ..ပကကာကေါတယ..ဒမာပသာေ
ဲ့ ါခငဗျ”
ပဆ်းခန်းအပစာငထွ
ဲ့ ကခွာသွာ်းမေ်းပနာက..လွ ာက လကထမပသာက
ဲ့ ို ငပလ်းထ
ေစပေ်းလိက
ု သည။
***
ပသွ်းခမမကျေ သိမ်းယူနင
ို ခဲ့သညဲ့ ဒ ုမမိ ြို့ကို အပလာင်းဘုရာ်းဉ်းပအာငပ ယျက ရနကုနဟု
အမညပခောင်းသည။ ရနကုနကာ်း တချိနက ဒ ုမမိ ြို့ပဟာင်းအခဖစ ခမ်းနာ်းခဲ့ပသာလည်း ယခုအခါ
ခတေသစရို ်းမ လွမေ်းယာပတာမျာ်း၊ ခခ ပတာမျာ်းနငသာ
ဲ့ ခေညဲ့ နကပနသည။
ပအာငပ ယျက ဒ ုမမိ ပ
ြို့ ဟာင်း၏ အပနာကပခမာကဘက ကိက
ု (၇၀၀)အကွာတွင ကျ ်းပခမာင်း၊
တနပဆာင်း၊ ခေအိ်းု မျာ်းခဖင ဲ့ သစတေကက်းတစခုတညပဆာကပနသည။
ပဆာကလကစ သစတေကက်းအတွင်းသို အ
ဲ့ ဘ လေ
ိ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ အလလွှေငထူ
ဲ့ ထာ်းပသာ
ခမင်းစ်းလူတစစု ဝငပရာကလာ၏။ သူတ၏
ို ဲ့ အပနာကတွင ပသနတကိင
ု
အာဖရိ ကနသပဘဘာသာ်းတေစိတနစစိတက စတန်းလျက ပလျှာကလာသည။
သူတ၏
ို ဲ့ အပနာကဘကတွင ပရွှေဘစ
ို စတေက ခခရလျက လိက
ု ေါလာ၏။
သရိ ဘ ဘလန
ွ နင ဲ့ သကရညပနာရထာတိသည
ု ဲ့ ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းရိ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏတာဝနခ
ဟငနရဘရွ တထ ဉ်းပအာငပ ယျ၏ သဝဏလွှောနငအတူ
ဲ့ ဟသာဝတအာ်း လကနက
ဆကလကမပထာကေဲ့ပရ်းနင ဲ့ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းအာ်း လကနကပထာကေဲ့နင
ို ပရ်းပဆွ်းပနွ်းခဲ့၏။
ထိအ
ု ပကကာင်းကို ဟငနရဘရွ တက စိနပဲ့ ျာခ
ဲ့ တေမမိ ြို့(မဒရေ)တွငရိ ပနပသာ ဘုရငခ ပ ျာေ
ဲ့ ပကာဲ့
ထ အပကကာင်းကကာ်း အစရငခစာပေ်းေိုသည
ဲ့ ။
ထိအ
ု ချိနတွင အ ဘလေ
ိ နင ဲ့ ခေငသစတိသည
ု ဲ့ ဥပရာေတွင စစေွမျာ်းမေ်းဆ်းု ခဲ့မေခဖစပသာလည်း
အိနယ
ိဒ တိက
ု ငယအတွင်း ကကာ်းခနယပခမလုစစေွခဖစပသာ တတိယကာနာတစစစေွကို စတငရန
တာဆူပနချိနခဖစသည။ ေွနဒချယရတွင ဩ ာကက်းမာ်းခဲ့သညဲ့ ဒူေပလကို ခေငသစအစို်းက
ခေနလညပခေါ်ယမူ ေ်းသညဲ့ ပနာကေိုင်း ခေငသစတိမ
ု ဲ့ ာလည်း ဓနအငအာ်း၊ စစအငအာ်းမာ
အနည်းငယဆုတယုတလာခဲ့၏။ ထိအ
ု ချကကို အပကကာင်းခေ ကာ အ ဘလေ
ိ ဘုရငခ ေ်းပကာသ
ဲ့ ည
အိနယ
ိဒ ရိ ခေငသစနယပခမမျာ်းကို လုယရ
ူ န ကကစညပနချိနခဖစသည။
ထိအ
ု ချိနတွင ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းမ လာပသာ စာကိဖ
ု တမေ်းသညဲ့ ပနာက လကရိ ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းတွင
ရိ ပနပသာ လကနကမျာ်းမအေ..ပနာကထေ လကနကမျာ်းတငေိုရန
ဲ့ အစအစဉ်မရိ သခဖင ဲ့
ပအာငပ ယျ၏ အကူအညပတာင်းခမကို ေယချပကကာင်း ေ်းပကာက
ဲ့ စာခေနေိုခဲ့ ဲ့သည။
ပရွှေဘက
ို ယ
ို စာ်းလယအဖွြို့ မာလည်း မပခေမလညနငေင
ဲ့ ဧမေ ၁၂ ရကပနတွ
ဲ့ င ပအာငပ ယျ၏
တေမျာ်းရိ ရာ ဓနုခဖြူသို ခေန
ဲ့ ပရာကလာကက၏။ ရကေိုင်းမျှ အကကာတွင အပလာင်းဘုရာ်း
ကိယ
ု တိင
ု ဉ်းစ်းပသာတေမျာ်းမာ ေုသမ
ိ နင ဲ့ ဒ ုမမိ ြို့မျာ်းကို သိမ်းေိုကနိင
ု ခဲ့ကကသညဲ့ သတင်းကို
သနလျငနင ဲ့ ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းမ အ ဘလေ
ိ ကိယ
ု စာ်းလယမျာ်း ကကာ်းသိကကရသည။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့
သနလျငတွငရိ ပနပသာ အ ဘလေ
ိ ကုမပဏကိယ
ု စာ်းလယအာဆိင
ု ်းလကစတာ နင ဲ့ ပဒါကတာ
ဝလျဆင တိကိ
ု ဲ့ ု အထညအလိေမျာ်း၊ အရညစညမျာ်းနင ဲ့ ကုမပဏလကပအာကခ အာဖရိ ကန
စစသာ်းတေစု နစစု အာ်း သပဘဘာပလ်းစ်းခဖင ဲ့ တငကာ ဒ ုသ ို ပစလွှေ
ဲ့ တလိကု ခခင်း ခဖစ၏။
ယခုပတာဲ့ အ ဘလေ
ိ ကိယ
ု စာ်းလယအဖွြို့ပခါင်းပဆာင အာဆိင
ု ်းလကစတာသည လာပရာက
ကကိ ဆိသ
ု ညဲ့ ဗိုလချ ေငတွနကို ခမင်းပေေါ်မ ဆင်းကာ အပလ်းခေ ပနမေခဖစသည။
အာဆိင
ု ်းလကစတာ၏ စကာ်းကိမ
ု ူ ပတာပ
ဲ့ ေလိက
ု ဘာသာခေနကာ ပလျှာကတငလိက
ု သည။
“ဟုတမေပလ....ဘာေခဖစခဖစ လကနကပတွန စစ
ဲ့ အငအာ်းကိပ
ု တာဲ့ သစတေအခေငမာေ
ထာ်းခဲ့ေါ..ကုမပဏ အကက်းအက နစဉ်းသာ မင်းတရာ်းထ ဝငခွငရ
ဲ့ ိ ေါမယ”
“လူပကာငလူလ်းု န ေ
ဲ့ ုသဏဏာနပတွကပတာ.ဲ့ .အာ်းရစရာေ..သတတ အ
ိ ရာမာသာ စဉ််းစာ်းရမာေ”
“စိတမေူေါန..ဗိ
ဲ့ ုလချ ေ..သနလျငကို ေိုထာ်းတ
ဲ့ ဲ့ အာပရဗျပဒသမာ တိက
ု ခဲ့တစ
ဲ့ စေွပတွမာ
ေါဝငခဲ့သပ
ူ တွချည်းေါေ..စစအပရ်းအပတွြို့အကက ရိေါတယ”
ဲ့
“ဒါန...ပတာပဲ့ ေလိ.ု .ပမာငမင်း အခု သနလျငက လာတာမဟုတလာ်း”
“သနလျငမမိ ြို့အပခခအပနပရာကွြို့”
“မေ်းရင..သနလျငခေနကကမာပေါ”ဲ့
“မနေါ”
“သူကိ
ဲ့ ု ကျ ေ စကာ်းကက ေါ်းလိက
ု ချငတယ..ပမာငမင်းပခောပေ်းမလာ်း”
“မနေါ”
“ဘယလိအ
ု ပခခအပနေခဖစခဖစ..ဒ ုမာ ကျ ေရိ ပနတယ....မကကာခင သနလျင က မ်းဟုန်းဟုန်း
ပတာကပတာမ
ဲ့ ယ..ဒပတာ.ဲ့ .သူအပနန
ဲ့ ဲ့
.သန လျငကို စွနခွဲ့ ာမေ်း ဒ ုကို ထွကလာခဲ့ပစချငတယလို ဲ့
ပခောပေ်းေါ”
“မနေါ”
“ပခောခဖစပအာင ပခောပချ..ပတာပ
ဲ့ ေလိ”ု
***
ပမလ ၈ ရက။
အ ဘ လေ
ိ အပရ အ
ြို့ န
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏအလလွှေငထူ
ဲ့ ထာ်းပသာ သပဘဘာနစစ်းသည ဒ ုဆေ
ိ ကမ်းမ
သနလျငဘကသို ထွ
ဲ့ ကခွာသွာ်းမေခဖစ၏။ ဒ ုခမစလယတွင ပကျာကချလျက ရေပနပသာ
ခေငသစသပဘဘာနစစင်းအနကမ တစင်းပေေါ်မ သဗဗာနငယတစစင်း ထွကခွာလာသည။
သဗဗာနပေေါ်တင
ွ ခေငသစကိုယစာ်းလယ ဘရူ န၊ို လာ်းဗ်း နင ဲ့ ဗယကနမလူမျိ ်း ငုရငသဟန တို ဲ့
လိက
ု ေါလာကက၏။ ဒ ုဆေ
ိ ကမ်းပစာင ဲ့ တေသည အလခဖြူလွှေငလျက
ဲ့ ဆိေကေလာပသာ
သဗဗာနငယကို ပသနတမျာ်းခဖင ဲ့ ချိနထာ်းလိက
ု ကက၏။
“ကျွနပတာတို ခေင
ဲ့ သစ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏကေါ...အပလာင်းဘုရာ်းဘုရငရ ပခခရင
ဲ့ ်းကို
လာပရာကခစာ်းတာေါ”
“ဟိ်းု ခမစလယမာေါ”
အပေေါ်အကကျမေါ ကိယ
ု ဗလာခဖင ဲ့ အရေခမငခမင
ဲ့ ၊ဲ့ ခနဓာကိယ
ု ပတာငပတာင
ဲ့ ဲ့ ထိသ
ု မ
ူ ာ
ဗိုလချ ေခဖစပကကာင်း လာဗ်း က ဘရူ နအ
ို ာ်း စကာ်းခေနပေ်းလိက
ု ၏။
“ကျွနပတာတို အပလာင
ဲ့ ်းမင်းတရာ်းဆ အခစာ်းဝငလာကကတာေါ၊ သူက ခေငသစအပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ
ကုမပဏရ တာဝန
ဲ့ ခ မွနစယာ ဘရူ န ို ေါ။ ကျွနပတာမျိ ်းကပတာဲ့ သူရဲ့ လက
ဲ့ ပထာက လာဗ်းေါ။
ဒါကပတာဲ့ ကုမပဏစာပရ်းပတာကက်း ငုရငသဟနေါ”
“မနေါ..အဒ
ဲ့ တုန်းက ကျွနပတာမျိ ်းတို မ
ဲ့ ာလည်း ေွနဒချယရက အမိ နကိ
ဲ့ ု ပစာငပနကကရလိ
ဲ့ ေါ”
ု ဲ့
“ပအ်း...နငတို ကိ
ဲ့ စစ ပခခပတာရင်း ပရာကမ ရင်းပချပတာ.ဲ့ ..သူတကိ
ို ဲ့ ု သစတေထ ပခေါ် ခဲ့ကကပဟဲ့”
***
“ဘာကိစစနမျာ်း
ဲ့ ဒအထိလက
ို လာတာလ..မွနစယာဟငနရ”
“သနလျငက ဒစာေါ်းခိုင်းလိက
ု လိေါ..ငါတိ
ု ဲ့ ကို ဲ့ ု ကယေါ.. ါဘရရယ”
ကေပတန
ိ ါဘရရယက ဟငနရလကထမ စာကို ယူကာ ဖတလိက
ု ၏။ အပလာင်းဘုရာ်း၏
တေမျာ်းသည ဒ ုကို သိမ်းေိုကမေ်းသညဲ့ ပနာက သနလျငတွင ရိ ပနပသာ ခမင်းမ်းမင်းသာ်း
ဗညာ်းဒလ ပအာငစ၏ တေမျာ်းမာ သနလျငမ ခရမ်းဘကသို ပခတတ
ဲ့ မျှ ဆုတခွာကကသည။
သိပသာ
ု ဲ့ အပလာင်းဘုရာ်းပအာငပ ယျကမူ သနလျငကို ဆကလကမတိက
ု ခိုကပသ်းရန
ဆ်းု ခဖတချကချလိက
ု သည။
ထိပနာက
ု ဲ့ အပလာင်းဘုရာ်းထသွာ်းပရာကပတွြို့ဆပ
ု သာ ဘရူ နန
ို င ဲ့ သပဘဘာနစစ်းကို
ခေနလညပခေါ်ယပ
ူ ေ်းရန၊ သပဘဘာနစစ်းခေနမလာေါက သနလျငရိ ခေငသစကုမပဏရု ်းကို မ်းတိက
ု မေ်း
သနလျငမ ခေငသစလူမျိ ်းအာ်းလ်းု ကို ကွေမျကမညဟုဆက
ု ိ ာ ခေငသစကုနသညကက်း ဟငနရကို
ပစလွှေတလိက
ု ခခင်းခဖစသည။ ကေပတန
ိ ါဘရရယမာ စာကိဖ
ု တမေ်းပနာက မန်းမပဝ်းရိ
ဒ ုဆေ
ိ ကမ်း ဘကဆသို တချက
ဲ့ ကကညဲ့ လိက
ု ၏။
“အင်း...ဒလိေ
ု ဆ်းု ခဖတရပတာမ
ဲ့ ာပေါ”ဲ့
“ဟ.ဲ့ .သူဘာပခောတာလ..ပလျှာကစမ်း..ကလေွာ်းငယ”
“ပဟ...အိမ်း..ဒလိဆ
ု လ
ု ိ ည်း..ကတိတညပစပေါကွ
ဲ့ ယ..မဟုတလိကပတာ
ု ဲ့ .ဲ့ ..မင်းအသက ကို ဖကန ဲ့
ထုေထာ်းပေပတာ.ဲ့ .ကလေွာ်းငယ”
“ပကကာကရွ လေါတယ..ဘုရာ်း”
***
၁၇၅၅ ပမလ ၁၃ ရက။
ခမနပအာင၊ ေုသမ
ိ ဘကတိမ
ု ဲ့ အပလာင်းဘုရာ်းပအာငပ ယျ၏ ဒ ုတေသို ဝင
ဲ့ ပရာကမညဲ့
ရိ ကာခ မျာ်းကိလ
ု ည်း သနလျငကင်းဝတွင ပဒါစွယယစကက ပလအစ်း (၁၀၀)ခဖင ဲ့ ေိ တဆိထာ်း၏။
ု ဲ့
အပလာင်းဘုရာ်းနငပတွ
ဲ့ ြို့ဆခ
ု ဲ့ပသာ အ ဘလေ
ိ ကိယ
ု စာ်းလယနစဉ်း ကို ဗညာ်းဒလပအာငစ က
ဖမ်းဆ်းခဲ့သညဲ့ အတွက ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းမ ကုမပဏအကက်းအက ဟငနရဘရွ တကိယ
ု တိင
ု သနလျငသို ဲ့
လာပရာကကာ ညှန
ိ ဲ့ င
ိ ်းခဲ့သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ကိယ
ု စာ်းလယနစပယာကအာ်းလွှေတပေ်းရနနင ဲ့
ကုမပဏရု ်းအာ်း သနလျငတွင ဆကလကတညရိ ခွငပေ်း
ဲ့ ရနအတွက ဟငနရဘရွ တက သနလျငရိ
ဟသာဝတတေမျာ်းကို အာ်းပကာင်းပသာ အပခမှာကကက်းနစလက၊ ပနာကဆ်းု ပေေါ် ပသနတအလက
(၁၀၀)ပေ်းအေခဲ့ရ၏။ ဟသာဝတတေတိကာ်း...ဒ
ု ဲ့ ုတင
ွ ရိ ပနပသာ ပရွှေဘသ
ို ာ်းတိအာ
ု ဲ့
ဝိုင်းေတပချမန်းရန ခေငဆငကကမေခဖစသည။
***
အခန်း (၃၂)
အပဝ်းဆမ ခမင်းခွာသသသ
ဲ့ ပ
ဲ့ ကကာင..ဟ
ဲ့ သာဝတကင်းတေဗိုလက ပထာငထာ်းပသာ မနပခောင်းမ
တဆငကကညဲ့
ဲ့ လိက
ု သည။ ခမင်းတစစ်း။ လူတစပယာက။ ဆေငကို ဖာ်းလျာ်းချလျက။
လရညတစလကကို ကိင
ု ထာ်း၏။ သူ၏ ေတလညတွင အ ဘလေ
ိ စစယူနပဖာင်း ဝတထာ်းသညဲ့
ပသနတကိင
ု အာဖရိ ကန လူမတစချိ ြို့။
“သူတို ထွ
ဲ့ ကတိက
ု ကကမေလာ်း”
“ဗိုလတွနေ....သူပဘ်းက
ဲ့ အ ဘ လေ
ိ ကုမပဏစစသာ်းပတွေါလာ်း”
“အ ဘလေ
ိ ပတွက ပရွှေဘသ
ို ာ်းပတွန ပေါင
ဲ့ ်းပနမေလာ်း..ဘုရာ်း”
တာပမွခတေပရ ြို့တင
ွ ဟသာဝတတေမျာ်း ကျနရစသညဲ့ အပခမာက (၅၀)နင ဲ့ ပသနတအလက
(၁၀၀၀)ပကျာကို ခင်းကျင်းထာ်းသည။ ငတွနနင ဲ့ တေမ်းမျာ်းမ ပသနတနင ဲ့ အပခမှာကမျာ်းကို
ပသချာကကညဲ့ ရစစပဆ်းကက၏။ ပအာငပ ယျက သူလက
ဲ့ ထမ ပသနတတစလကကို
ပသချာကိယ
ု တွယ ကကညဲ့ ရလိက
ု သည။
“ဘယဲ့နယဲ့လ..ဗိုလတွန..လကနကအပတာမျာ်းမျာ်းက အ ဘလေ
ိ လကနကပတွေါလာ်း”
“သင်းတိက
ု ဲ့ ငါကိ
ဲ့ ု ပခောပတာဲ့ လကနကပတွ ပထာကေဲ့ဖို မလွ
ဲ့ ယကူဖူ်းပခောမေ်း..ဟသာဝတကို
လကနကပထာကေဲ့ပနတယ..ငါကိ
ဲ့ က
ု ျ...တေစုနစစု ပလာကစစကူေိုပေ်းမေ
ဲ့ ်း နစသိမဲ့တယ
ပလနနစဖကနင်းမေ်း သာတဘ
ဲ့ ကပနမယဲ့သူပတွေ..အင်း..ဘယသူက သင်းတိကိ
ု ဲ့ ု ဒုကေ
ခ ို
ပေ်းနိင
ု တယဆိတ
ု ာ ခေကကရပသ်းတာပေါ”ဲ့
***
“ကလေွာ်းငယ”
“ဘုရာ်း”
ဒ ု ယာယတနန်းအတွင်းရိ အပလာင်းဘုရာ်းပအာငပ ယျ၏ သလွနပခခရင်းတွင လာဗ်းက
ဒူ်းတုေရိ ခို်းလျက။
“ပမာငမင်းရ အထက
ဲ့ အရာရိ ဘရူ န ို ကပတာဲ့ ပမာငမင်းရ အသက
ဲ့ နလ
ဲ့ မေ်း..သူ ကတိ
ဲ့ ကို
ဖျကသွာ်းမေ..မဟုတလာ်း”
“ပမာငမင်း...ပသရမာ ပကကာကသလာ်း”
“ပကကာကေါတယ..ဘုရာ်း”
“ထမ်းရွ ကေါမယ
ဲ့ ..ဘုရာ်း”
“ပမာငမင်းတို ဘာသာအယူ
ဲ့ ဝါဒ ကျမ်းစာန ကျိ
ဲ့ မဆိမု ေ်း သစစာရည ပသာကဝဲ့သလာ်း”
“ပသာကဝဲ့ေါတယ...ဘုရာ်း”
“ပအ်း..ဒါဆိရ
ု င...အနတိန
ု ယိ”ု
“ခစာ်းလျကေါ...ဘုရာ်း”
နပဘ်းတွငရိ ပနပသာ မင်းရပကာင်းေုဘြို့ခ
ွ ၊ အာပမ်းန်းယန်းလူမျိ ်း ပသွ်းပသာကကက်း အနတိန
ု ယို က
လကအုေချလိက
ု သည။
“ပမာငမင်းန ဒ
ဲ့ က ကလေွာ်းငယကို ငါကိယ
ု ပတာ အပရ်းကက်းတဲ့ အထူ်းတာဝန တစခုပေ်း
ပတာမူတယ အသကကိစ
ု န
ွ မေ
ဲ့ ်း ထမ်းမညမဟုတလာ်း”
“ထမ်းေါမည..ဘုရာ်း”
“ဟ.ဲ့ .ကလေွာ်းငယ..နငကပရာ”
“မန..မနေါ...အသကစွနထမ
ဲ့ ်းရွ ကေါမယ
ဲ့ ..ဘုရာ်း”
“အတွင်းဝန ပရ ိုရ...သူတကိ
ို ဲ့ ု လုေရမယဲ့..အစအစဉ်ပတွ အပသ်းစိတပခောခေပချပတာ”ဲ့
***
ပန ပရ (ပခေါ်
ဲ့ ) န ါ်းရစ (ပခေါ်) ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်း။
ခမနမာနိင
ု င၏ ေငလယဝထွကပေါကတွင တညရိ မေ်း ရာသဉတုပဘ်းမကင်းလွတမေ်း သပဘဘာမျာ်း
ဆိက
ု ကေရန ဆိေကမ်းအပနအထာ်း ပကာင်းမွနသည ကျွန်းတစခုခဖစသည။ အ ဘလေ
ိ
အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏသည (၁၆)ရာစု ၌ သနလျင တွင ကုမပဏလာပရာကဖွငလ
ဲ့ စခဲ့သည။ ၁၇၄၃
မဟာဓမမရာ ာဓိေတိမင်းလကထကတွင ဟသာဝတသာ်းတိ၏
ု ဲ့ မ်းရိ ြို့ဖျကစ်းခခင်း ခရမေ်းပနာက
အ ဘ လေ
ိ တိသည
ု ဲ့ သနလျငမ ဆုတခွာခဲ့ကကသည။
ထိပနာက
ု ဲ့ ဟသာဝတသည အင်းဝကို အတိအလင်းေုနကနမေ်း ခွထွကသညဲ့ အခါ အ ဘ လေ
ိ တိန
ု ဲ့ င ဲ့
ေခူ်းဘုရငတိကကာ်း
ု ဲ့ အဆကအသွယခေနလညရရိ ခဲ့သည။ ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းတွင အ ဘလေ
ိ
အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ၏ အပခခစိုကစခန်းအခဖစ ခိုငခိုငမာမာတညပဆာကနိင
ု ခဲ့ကက၏။
ပနာကတစပန န
ဲ့ နက။
ကုနသညကက်း အနတိန
ု ယိသ
ု ည ရာ သကိစစ ခေနကကာ်းပရ်းကိပ
ု မ်းခမန်းရနနင ဲ့ ကုနေစစည်းမျာ်း
ခေသရနအတွက ကုမပဏအပဆာကအဉသို ပရာက
ဲ့ ရိ လာသည။ အနတိန
ု ယိန
ု င ဲ့ အတူ ချိေ၊
ဖပယာင်း၊ ဆငစွယ တိထညဲ့
ု ဲ့ ထာ်းသညဲ့ ပတာင်းကက်းမျာ်းကို ဝါ်းထမ်းေို်းခဖင ဲ့ လျှိ ကာ
ထမ်းလာကကသညဲ့ အလုေသမာ်း (၂၀)ေါလာကက၏။
ပ ်းညှိနင
ိ ်းမမျာ်းမာ ပနတေိ
ဲ့ ုင်းခနအချိ
ဲ့ နကကာခမငခ
ဲ့ ဲ့မေခဖစ၏။ ပနလည
ဲ့ စာစာ်းမေ်းပနာက ထေမ
ညှိနင
ိ ်းကကခေနသည။ ပနသည ေငလယဘကဆသို တခဖည
ဲ့ ်းခဖည်း ဝငစခေ မေခဖစ၏။
ပနာကဆ်းု တွင ကုနသညကက်း အနတိန
ု ယိက
ု အ ဘလေ
ိ ကုမပဏက ပ ်းဆစသမျှကို
လိက
ု ပလျာပေ်းလိက
ု သည။
မစစတာပဆာဘ
ဲ့ က ဝမ်းသာအာ်းရခဖင ဲ့ ဆိလ
ု ကို သည။
အနတိန
ု ယိက
ု ပဆ်းတကို ကိင
ု လျက ဝရတာသို ထွ
ဲ့ ကလာခဲ့၏။ ဝရတာပရာကသညနင ဲ့
ပအာကဖကတွင ပစာငပနကကပသာ
ဲ့ အထမ်းသမာ်းလူ(၂၀)က သူကိ
ဲ့ ပ
ု မာကဲ့ ကညဲ့ လိက
ု ကကသည။
အနတိန
ု ယိက
ု ပခါင်းညိတခေလိက
ု ၏။
အပေေါ်ထေသို တင
ဲ့ ကျ်းတုတကိင
ု လူမျာ်း ရု တတရကတကလာသခဖင ဲ့ ပဆာဘ
ဲ့ တို လူ
ဲ့ တစစုမာ
အဩပနကကစဉ် ထိလ
ု စ
ူ ုက အတင်းဝငပရာကရို ကနကကကပတာ၏
ဲ့ ။ ဆိေကမ်းတွင
ဆိက
ု ကေထာ်းပသာ သပဘဘာမျာ်းနင ဲ့ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏဝနထမ်းတိပန
ု ဲ့ ထိင
ု ပသာ အိမရာတိမ
ု ဲ့ ာ
ကုမပဏ ရု ်းခန်းအတွင်း အခဖစအေျကမျာ်းကို မသိကကပသ်း။ ထိအ
ု ချိနတွင ရကဖူရသပဘဘာမ
ကေပတန
ိ ငယ တစဉ်းသည ကုမပဏအတွင်းသို ဝင
ဲ့ လာစဉ် တိက
ု ေွကို ခမငလိက
ု ရသည။
ဆိေကမ်းမ သပဘဘာမျာ်းအာ်း ခေနပခောရန အခမနခေနထွကလိက
ု သည။ ထိအ
ု ချိနတွင
အဝတွငရိ ပနပသာ အနတိန
ု ယိက
ု ပတာင်းတစခုထတွင ဝကယူလာပသာ လတိတ
ု စပချာင်းခဖင ဲ့
ေစထညဲ့ လိက
ု ၏။
ကေပတန
ိ မာ နကကာ်းတွင လတိစ
ု ုက
ိ လျကကေင ဆိေကမ်းဆသို အပရာက
ဲ့ ခေနပခေ်းသည။
ဆိေကမ်းရိ ဒ ုသပဘဘာပေေါ်တင
ွ ကျနရစပသာ လာဗ်းနင ဲ့ လူရစဆယမာ လတိစ
ု ုက
ိ လျက
ပခေ်းလာပနပသာ ကေပတန
ိ ငယကို ခမငလိက
ု သညနင ဲ့ သပဘဘာပေေါ်မ ခုနဆင်းလာကကပတာ၏
ဲ့ ။
ထိပနာက
ု ဲ့ ကုမပဏအမထမ်းမျာ်း၏ အိမမျာ်းဘကသို ဝိ
ဲ့ ုင်းရလိက
ု ကာ မ်းတုတမျာ်းခဖင ဲ့
ေစပေါကကကသည။
***
“ဒါဆို ကျွနမတို ရိ
ဲ့ ကာခ ပတွရသပလာက ကကိ စုမခဖစပတာမ
ဲ့ ယ..ဖာသာ”
“ဘာခဖစလိလ
ု ဲ့ ..လွ ာ”
ဖာသာနာပရနက သကခေင်းချလိက
ု သည။
“အ ဘလေ
ိ ပတွက သူတအကျိ
ို ဲ့ ်းစ်းေွာ်းကို မကာကွယပေ်းနိင
ု တဲ့ ဟသာဝတဘကမာ
ပနပတာမ
ဲ့ ယမထငဘူ်း..ဖာသာ.. ဟသာဝတတေပတွ အဓိက အာ်းကိ်းု ပနရတာ
အ ဘ လေ
ိ လကနကပတွေ မဟုတလာ်း”
“ခေငသစကပရာ...ဟသာဝတက သူတဆ
ို ဲ့ ကပန စစကူပတာင်းလိရမ
ု ဲ့ ာေါ”
“ကကာ်းရတသ
ဲ့ တင်းပတွအရပတာ.ဲ့ ..ခေငသစပတွက အငအာ်းနည်းပနမေ..ဖာသာ”
ထိအ
ု ချိနတွင ဘရာသာအင ျလို က သူတအန
ို ဲ့ ်းသို ပရာက
ဲ့ လာသည။
“ဖာသာန လွ
ဲ့ ာ တိကိ
ု ဲ့ .ု ..ဟသာဝတမင်းသာ်းန မွ
ဲ့ နစယာဘရူ န ို တိက
ု ဲ့
ပတွြို့ချငလိတ
ု ဲ့ .ဲ့ ..ဘုရာ်းပကျာင်းထမာ ပစာငပနေါတယ
ဲ့ ”
လွ ာနင ဲ့ ဖာသာနာပရနတို တစ
ဲ့ ပယာကမျကနာ တစပယာကကကညဲ့ လိက
ု ကက၏။
***
“ဟသာဝတဘုရင န ဥေရာ
ဲ့ ာတိဟာ
ု ဲ့ ကကသလစ ခရစယာန သာသနာကို ဘယလို
ပစာငပရ
ဲ့ ာကပေ်းခဲ့တယ ဆိတ
ု ာ...ဖာသာ အသိေါေ..ဒပတာ.ဲ့ ..အခုလို ဟသာဝတ
အကကေအတည်းပတွြို့ ပနချိနမာ ေွနဒချယရမာ ရိ တဲ့ ခေငသစကုမပဏအပနန စစ
ဲ့ ကူ ေိုပေ်းဖိ
ဲ့ ု ဲ့
ပဟာဒ
ဲ့ က မွနစယာဘရူ နက
ို ို ဟသာဝတဘုရငကိယ
ု စာ်း ကျ ေပတာင်းဆိခ
ု ဲ့ေါတယ
.သူကပတာ.ဲ့ ..ဖာသာန လွ
ဲ့ ာဟာ ေွနဒချယရမာကတည်းက ခေငသစကုမပဏအရာရိ ပတွန ဲ့
သိကျွမ်းခငမငခဲ့ကကတသ
ဲ့ မ
ူ ျာ်းခဖစတအ
ဲ့ တွက..ဖာသာတိရ
ု ဲ့ ပထာက
ဲ့ ခချကနအတူ
ဲ့
စစကူပတာင်းမယဲ့..စာကို ေိုပေ်းလိ
ဲ့ ေ ု ါတယလိ..ပတာင
ု ဲ့ ်းဆိလ
ု ာလိေါ..ဖာသာ”
ု ဲ့
“ဘာကိဆ
ု လ
ုိ တ
ို ာေါလ...မင်းသာ်း...ဟသာဝတက ခေငသစကို စစကူပတာင်းတာ
ကျွနပတာမျိ ်းမတိ၊ု ဲ့ ဖာသာနာပရနတိန
ု ဲ့ ဘာမျာ်း
ဲ့ သကဆိင
ု ေါသလ..ကျွနပတာမျိ ်းမ ဟာ
ဟသာဝတဘုရငရ အမ
ဲ့ ထမ်းလည်း မဟုတပတာေ
ဲ့ ါဘူ်း ရာ ဝတခေစဒဏ ချထာ်းသူပတာင
ခဖစပနေါမေ”
ဗညာ်းဒလပအာငစ ခေ ်းလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ခါ်းကကာ်းမ ချိတေိ တထာ်းပသာ စာတစပစာငနင ဲ့
ပသာတ
ဲ့ တစ
ွ တွ ကိထ
ု တ
ု လိက
ု ၏။
“ပအာ..ခဖစရခေနမေလာ်း”
လွ ာက ပလာငခေ ်း ခေ ်းလိက
ု ၏။
“ဒလိေ
ု ါ...အခု စစေွကာလခဖစတအ
ဲ့ တွက...ဒက ခေငသစကိယ
ု စာ်းလယကက်း မွ နစယာဘရူ နိန
ု ဲ့
ဟသာဝတအပနန သ
ဲ့ ်းခခာ်းစာချ ေချ ေမပနေ နတကတိတစခု ခထာ်းကကမာ ခဖစေါတယ
နတကတိအရ..ဒစစေွမာ ခေငသစက စစကူပေ်းမေ်း ဟသာဝတအနိင
ု ရတအ
ဲ့ ခါ အ ဘလေ
ိ
အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏကိဟ
ု င
ို ်းကက်းကျွန်းန သန
ဲ့ လျငကပန အမေ်းဖယထုတမေ်း..ခေငသစခတေပတွ
ပဆာကလုေခွငခေ
ဲ့ မယ ဆိတ
ု ာေါ...ဒကတိကို ပဟာဒ
ဲ့ က လွ ာန ဖာသာနာပရန
ဲ့ ပရ ြို့ မာ
ဟသာဝတကိယ
ု စာ်း ကျ ေက ပေ်းတယဆိတ
ု ာကို အာမခပကကာင်း...ေွနဒချယရကဘုရငခချ ေထ
ပထာကခစာ ပရ်းပေ်းယေ
ု ါေ”
“တကယေ..အဒ
ဲ့ လို လိအ
ု ေလိလာ်း..မွ
ု ဲ့ နစယာဘရူ န”ို
လွ ာက ဗညာ်းဒလကို ခေ ်းခေလိက
ု ၏။
***
.
ဟသာဝတ၏ပနာကဆ်းု ခတေခဖစပသာ ပဘာင်းနင်းမလစခတေကက်းသို တာပမွ
ဲ့ တေမ
ဆုတခွာလာပသာ လကျာဗိုလနင ဲ့ စစသညမျာ်း တဖွဖွဝငလာပနကကသည။ တလေန်းနင ဲ့
ဉ်းပလ်းခဖစသူ ပဒါပထာအိင
ု တိက
ု ဲ့ စစသညမျာ်းထမ်းလာသညဲ့ ေုခကကို ပခတတ ရေခိုင်းလိက
ု ၏။
“ဗိုလမင်း..ပနသာရလာ်း”
ဲ့
“တလေန်း...ဗိုလတွနကို နိင
ု ရင...သူတ ို လက
ဲ့ တစဖက ခေ တမေ”
“စိတချေါ...သူကိ
ဲ့ ု ရပအာငသတေါမယ
ဲ့ ..ဗိုလမင်း”
ပဘာင်းနင်းမလစေငမ ခတေကက်းဆသို ပရ
ဲ့ ြို့ခစစစခန်းခဖစပသာ ေုတတပကျာ၏တေမ
အလလအမေိ မေိ ခဖင ဲ့ ဆုတခွာလာကက၏။
“ပဟဲ့...ဘယလိခု ဖစလာကကတာလ”
ပဒါပတာအိင
ု က ခမင်းကို ကဆုနဆိင
ု ်းလာပသာ ေုတတပကျာကို ဆ်းပမ်းလိက
ု သည။
“ဟိပ
ု ကာငကက်း..သရစ်း လာသလိေ
ု ...သရစ်း လာသလိေ
ု ”
“ဘယပကာငကက်းလဟ”
“ငတွနကက်း..ဉ်းပလ်းပရ...ငတွနကက်း”
“ဟာ...ဒငပကကာကပတွနပတာ
ဲ့ ”ဲ့
ပဒါပတာအိင
ု က ခမင်းပေေါ်သ ို ခု
ဲ့ နတကလိက
ု ၏။
ပဒါပတာအိင
ု က ကကိမ်းဝါ်းလျက ခမင်းခဖင ဲ့ တေခေငသို ထွ
ဲ့ ကလိက
ု သည။ ပနာကမ ဟသာဝတ
တေသာ်းမျာ်းလည်း ညာသပေ်းလျက လိက
ု လာကက၏။
“ပဖာင်း”
“ဉ်းပလ်း”
ပနာကမလိက
ု ေါလာပသာ ဟသာဝတတေမျာ်းမာ ပဒါပတာအိင
ု ကျဆ်းု မေအထငနင ဲ့
ရေတနသွ
ဲ့ ာ်းကက၏။ မလမ်းမကမ်းတွင ပေေါ်လာပသာ ငတွန၏ တေကက်းကို ခမငသညဲ့ အခါ
ပနာကသို ဆု
ဲ့ တရနခေင ခေငပနကကသည။
ထိအ
ု ချိနတွင ပခခပထာကပခါကသွာ်းပသာ ပဒါပတာအိင
ု မာ တရွ တတိက
ု ၍ ထရနခေငလိက
ု ၏။
ငတွနဉ်းပဆာငသညဲ့ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းမာလည်း ပသနတမျာ်းချိနလျကတခဖည်းခဖည်း
ပရ ြို့တ်းို လာပနသည။
ထိအ
ု ချိနတွင ဟသာဝတတေမျာ်းထမ ခမင်းတစစ်း ထွကလာ၏။
တလေန်း။
“ဟိတ”
လတန်းလန်းစိုကဝငသွာ်း၏။
***
အခန်း (၃၃)
“ငါ..ထိထာ်းတယ..ငါကိ
ဲ့ ု ထိထာ်းမေ..တလေန်း”
ခမင်းပေေါ်တင
ွ ဝမ်းလျာ်းပမာကေါလာပသာ ပဒါပတာအိင
ု က ပအာလိက
ု ၏။ ပဒါပတာအိင
ု ၏
မျကနာမာ ခဖြူပလျာပန၏။ ေုခု်းမ ပသွ်းမျာ်းသည ခမင်း၏ပကျာကုန်းပေေါ်တင
ွ ရွှေနစလျက။
တလေန်းလည်း ပဒါပတာအိင
ု ၏ အပခခအပနပကကာင..ခမင
ဲ့ ်းကိ.ု .ဒုန်းစိုင်းလျက ခတေထသို ဲ့
အခမနပခေ်းဝငသွာ်းပတာဲ့သည။ တလေန်း ခေနဆုတမေ ခဖစသခဖင ဲ့ ဟသာဝတ တေသာ်းမျာ်းလည်း
ခတေတွင်းသို ပခေ်းဝင
ဲ့ ကုနကကသည။
တေတခါ်း ေိ တချလိက
ု သညပနာက..စစသညမျာ်းက တလေန်း၏ ခမင်းပေေါ်မ ပဒါပတာအိင
ု ကို
စစသညမျာ်းက ဝိုင်းပေွြို့ယလ
ူ က
ို ကက၏။ ပဒါပတာအိင
ု ၏ ေုခု်းတွင ကျညဆမနထာ်းသခဖင ဲ့
ပသွ်းမျာ်း ရွှေနစပနသည။
နနကအာရု ဏတကချိန။
ပဒါပတာအိင
ု ၏ ဒဏရာမာ ပသွ်းထွကလွန ပနသခဖင ဲ့ ညဉ်းေိုင်းကေင ခတေတွင တစပကာငတည်း
ေါလာပသာ ဆငလျငနငအတူ
ဲ့ ဟသာဝတသို ခေန
ဲ့ လညပခေါ်ပဆာင သွာ်းခဲ့မေခဖစသည။
ပဒါပတာအိင
ု အာ်း ဟသာဝတသို ဲ့ ခေနေိုနိဲ့ င
ု ရန တညလ်းု န်းေါ်း စစဉ်ခဲ့ရသခဖင ဲ့ တလေန်းမာ
ပမာေန်းလျက အိေပမာကျသွာ်း၏။
ဆူဆည
ူ ညအသမျာ်းပကကာင ဲ့ တလေန်းနိ်းု လာသည။
“အပနာကဘကမျကနာကို ဝငတိက
ု ပနကကမေ..ဗိုလမင်း..တေပတွအာ်းလ်းု အပနာကဘကကို စုမေ်း
ခုခခိုင်းထာ်းေါတယ”
“ပဟဲ့ပကာငပတွ...အပနာကမာေ စုမပနန....အပရ
ဲ့ ြို့ဘကတေပတွ ကိယ
ု ပနရာ
ဲ့ ကိယ
ု ခေနသွာ်းကက
ဒါဒပကာငပတွ...စစေရိ ယာယ..စစေရိ ယာယ”
သိပသာ
ု ဲ့ ပနာကကျသွာ်းခဲ့မေ ခဖစသည။ ငတွန၏ တေတိသည
ု ဲ့ အပနာကဘကသို စု
ဲ့ စည်း
တကလာသည အထငခဖင ဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်းမာ အပနာကဘက ခတေတွင အငအာ်းမျာ်း
သွာ်းပရာကစုစည်း မိ ကကသခဖင ဲ့ အပရ ြို့ဘကတွင တေစ်းအနည်းငယသာ ကျနရစသည။
ထိအ
ု ချိနတွင အပရ ြို့ဘကသို အမာခ
ဲ့ စစသည (၂၀၀)ခနက
ဲ့ ထိ်းု ပဖာကတိက
ု ခိုကသခဖင ဲ့
တေစည်းရို ်းပေါကသွာ်းခဲ့သည။
***
“ဗိုလမင်း..ကျ ေတိကိ
ု ဲ့ ု မင်းတရာ်းကက်း လွှေတလိက
ု တာက...စညသာမင်းကက်းတိ၊ု ဲ့ ဗိုလတွနတိကိ
ု ဲ့ ု
အကကိ ပထာကကူ ညပေ်းဖို ဲ့မဟုတလာ်း..အခုက ကမာတပကာဘက မဟုတေ..သနလျငဘကကို
ဘာလို ဉ
ဲ့ ်းတညပနတာလ”
မင်းရပကျာလက ခေ ်းလိက
ု သည။
“ဟာ...မခဖစနိင
ု တာ..ဗိုလမင်းရ”ဲ့
“ပဖာင်း..ပဖာင်း...ပဖာင်း”
ထိအ
ု ချိနတွင ကမာတပကာဘကမ ခေနလညဲ့ လာကကပသာ စညသာမင်းကက်းတို တေ
ဲ့ မျာ်းမာ
သနလျငဘကမ ပသနတသမျာ်းပကကာင ဲ့ အပခခအပနကို အကခတရန လညဲ့ လာကကသည။
တိက
ု ေွမာ ခေင်းထနပနမေ်း ပရွှေဘပ
ို လတေမျာ်း အလူ်းအလကျဆ်းု ပနသညကို ခမငရသခဖင ဲ့
စညသာမင်းကက်းက တေမ်းနစဉ်းနင ဲ့ တိင
ု ေငကက၏။ ငတွနနင ဲ့ ငပရွှေရညတိ၏
ု ဲ့ သပဘာတူညချကကို
ရယူမေ်းပနာက တိက
ု ေွခဖစရာသို တိ
ဲ့ က
ု ပလမျာ်းခဖင ဲ့ ပရာကရိ လာမေ်း ကမ်းပေေါ်တကကာ
တိက
ု ခိုကကကပတာသ
ဲ့ ည။ ထိအ
ု ချိနတွင တိက
ု ေွ၏ အငအာ်းချိနခွငလျှာမာ ပခောင်းခေနခဖစသွာ်း၏။
ပဒါစွယယစကက ဟသာဝတ တေမျာ်းကို သ်းု စုခွမေ်း ဆုတခွာရန အမိ နပေ်းလိ
ဲ့ က ု သည။
“ဗိုလတွန က လကျာဘကတေကိလ
ု က
ို တိက
ု ၊ ခငလတဗိုလက လကဝဘကကို လိက
ု ၊ ကျ ေက
အလယက တေကို လိက
ု တိက
ု မယ”
တိက
ု ေွအသာစ်းရပနသခဖင ဲ့ စညသာမင်းကက်းမာ စိတဓာတတကကကပနသည။ မထငမတေ
သနလျငအန်း ကင်းတေကိေ
ု ါ ဖရို ဖရခဖစပအာင တိက
ု နိင
ု မေ ခဖစသခဖင ဲ့ သနလျငမမိ ြို့ရင်းအထိ
တိက
ု ရန ဆ်းု ခဖတလိက
ု ၏။ သိပသာ
ု ဲ့ ပရွှေဘတ
ို ေမ်းမျာ်းမာ ဟသာဝတ၏ စစေရိ ယာယကို
အချိနလွနမ သိလက
ို ကကရပတာသ
ဲ့ ည။
“ဟိတ”
ကက ်းဝါ်းသကက်းနငအတူ
ဲ့ ဟသာဝတတေမ်း ပဒါစွယယစကက လခဖင ဲ့ လမ်းေစလိုကသည။
ဉ်းစည်းစိမက လွှော်းခဖင ဲ့ ကာလိက
ု ပသာလည်း လမာ အရိ နခေင်းလွန်းသခဖင ဲ့
လွှော်းတွငစိုကဝငသွာ်း၏။ လ၏ အပလ်းချိနပကကာင ဲ့ လွှော်းမာ ပအာကသို စိ
ဲ့ ုကကကသွာ်းစဉ်
အသက(၆၀)အရွ ယပရာကပနမေခဖစပသာ ဉ်းစည်းစိမမာ မထိန်းနိင
ု ေ ဟနချကေျကသွာ်း၏။
ဟနချကေျကသွာ်းပသာ ဉ်းစည်းစိမ၏ လညေင်းကို ဟသာဝတ စစသညတစဉ်း၏ ဓါ်းချကက
ကျပရာကသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။ ထိပနာက
ု ဲ့ ဓာ်းချကပေါင်း မျာ်းစွာက စညသာမင်းကက်း ဉ်းစညစိမ၏
ခနဓာကိယ
ု သို စု
ဲ့ ခေ ဝငပရာက လာပတာသ
ဲ့ ည။
“မင်းကက်း”
ငတွနက ဓါ်းတစပချာင်းခဖင ဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်းကကာ်း ထိ်းု ခုတ ပနရာမာ လမ်းပအာလိက
ု ၏။
“ရွှေမ်း”
“ကိတ
ု န
ွ ..စွတမဝငန....စွ
ဲ့ တမဝငန”ဲ့
ငတွနနင ဲ့ ငပရွှေရညတိ၏
ု ဲ့ တေမျာ်း ပလမျာ်းပေေါ်သ ို ခေန
ဲ့ ပရာကချိနတွင ဟသာဝတတေမျာ်းက
ခေနတကလာကကခေန၏။ တကွတခော်း ခဖစပနကကပသာ ပရွှေဘတ
ို ေတိမ
ု ဲ့ ာ စုစည်းမိ သာွ ်းမေခဖစသခဖင ဲ့
ခေနလညေစခတခုခကကသည။ ခမစပကကာင်းဘကတွငလည်း သနလျငဘကမ ဟသာဝတ
ပလမျာ်းက လာပရာကေိ တဆိထာ်းကကသည
ု ဲ့ ။ ငတွနနင ဲ့ ငပရွှေရညတေမျာ်းမာ နစဖကညှေ
တိက
ု ခခင်းကို ခပနရမေခဖစသည။
“အာ်းမပလျာလ
ဲ့ က
ို နပဟဲ့
ဲ့ ..ဒ ုကပန မိင်းသသကက်း စစကူလက
ို လာတာ ပရာကပတာမ
ဲ့ ယ...ပဟဲ့”
ငတွနက ဟသာဝတတေမျာ်း ကကာ်းပလာကသညအထိ အသကို ခမှငပအာ
ဲ့ လိက
ု သည။
ညမို်းချ ေသညနငအမျှ
ဲ့ ခမစပကကာင်းတွင ေိ တဆိထာ်းပသာ
ု ဲ့ ဟသာဝတပလတေမျာ်းမာ
တခဖည်းခဖည်း ဆုတခွာသွာ်းကက၏။ ပရွှေဘပ
ို လမျာ်းမာလည်း အသလလ
ု ခု ဖင ဲ့ သနလျငကင်းတေ
ရိ ရာ ကမ်းစေမ မကကာမ ထွကခွာလာနိင
ု ပတာသ
ဲ့ ည။ စညသာမင်းကက်း ဉ်းစည်းစိမ၏
အသကမဲ့ပသာ ခနဓာကိယ
ု ကာ်း ညအပမာငယတွင တိတဆိတလျက မငိမသကကျနရစ။
မကကာမ ပနထွကပတာမ
ဲ့ ည။ ပအာငပ ယျသည ဒ ုပလဆိေဆသို အပခေ်းအလွှေ
ဲ့ ာ်း ဆင်းသွာ်း၏။
ငပရွှေရညက ပအာငပ ယျကို လကအုေချမို်းလိက
ု သည။
“ငပရွှေရည...ဗိုလတွနန စည
ဲ့ သာမင်းကက်းပရာ
”
“ဗိုလတွနက ဟိဘ
ု ကပလမာ ဒဏရာရသူပတွကို တွကူချပေ်းပနေါတယ”
“ကိကု က်းစည်းစိမပရာ...ကိုကက်းစည်းစိမ”
ငပရွှေရညက ပခါင်းငသွ
ု ဲ့ ာ်းသည။ ခဏအကကာ ပအာငပ ယျ၏ ပရ ြို့သ ို ငတွ
ဲ့ န ပရာကလာ၏။
ခနဓာကိယ
ု တစခုလ်းု ပသွ်းပစ်းမျာ်း ၊ ဒဏရာမျာ်းခဖင ဲ့ ငတွနကို ပအာငပ ယျက
စိုကကကညဲ့ လိက
ု သည။
ငတွနနင ဲ့ ငပရွှေရညတို တစ
ဲ့ ပယာကမျကနာ တစပယာကကကညဲ့ လိက
ု ကကသည။
“စညသာမင်းကက်းလို ငါ
ဲ့ အပေေါ်
ဲ့ ပကျ်း ူ်းရိ တသ
ဲ့ ရ
ူ အပလာင
ဲ့ ်းကို စစပခမခေငမာပတာဲ့
မဖွယမရာ..ငါမထာ်းခဲ့နင
ို ဘူ်း..ငါအကိ
ဲ့ ကု က်း အပလာင်းကို ရပအာင ခေနယူကကပချ..မိင်းသသ န ဲ့
လိအ
ု ေတဲ့ အငအာ်း နငတို ယူ
ဲ့ သာွ ်းကက..ဗိုလတွနက ဒဏရာဒဏချကပတွမျာ်းတယ...ပနရစခဲ့”
***
မင်းပကျာစညသူဘြို့ခ
ွ ခငလတဗိုလငပရွှေရည၊ မင်းထငပနာရထာဘွြို့ခ လကျာဘလူ်းငညိ သူ ၊
မင်းပကျာတနပဆာငငညိ မင်းတိက
ု ဲ့ မိင်းသသပလကက်းအေါအဝင တိက
ု ပလ(၅၀)ခဖင ဲ့
စညသာမင်းကက်းအပလာင်းကို ယူရန ပဘာပ
ဲ့ ချာင်းဝသို ပန
ဲ့ ချင
ဲ့ ်းခေနလညချတကကကရသည။
စညသာမင်းကက်းအပလာင်းကို ကမ်းပေေါ်တကရာပသာလည်း မပတွြို့ ကကရသခဖင ဲ့
ခေနလညဆုတခွာလာကက၏။
ပဘာပ
ဲ့ ချာင်းဝသို ပရာက
ဲ့ ပသာအခါ ဟသာဝတပလတေ (၅၀၀) ပကျာနင ဲ့ ခေငသစသပဘဘာနစစင်း
က ဝန်းရေိ တဆို ထာ်းခခင
ဲ့ ်းကို ခကကရသည။ ပနာကမ စစကူရန လိက
ု လာကကပသာ
ပနမျိ ်းပရွှေပတာင ငေွင၊ဲ့ နနဒပယာဓါ ငေန်း၊ ပနမျိ ်းနနဒမိတငပသာ တို တိ
ဲ့ က
ု ပလ (၁၀၀)မာလည်း
ပဘာပ
ဲ့ ချာင်းဝတွင ဟသာဝတပလမျာ်းေိ တဆိပနသည
ု ဲ့ ခမငသခဖင ဲ့ ပဒါေုခမစတွငေင ရေတန ဲ့
ပနကကသည။ ငပရွှေရည ၊ ငညိ သူ ၊ ငညိ မင်းတိလည
ု ဲ့ ်း ေိ တဆိထာ်းသညဲ့
ု ဲ့ ကကာ်းမာ အတင်းထိ်းု ပဖာက
ထွကကကရသည။ ပဒါေုခမစဝအပရာကတွင ငေွင၊ဲ့ ငေန်း၊ငပသာတိ၏
ု ဲ့ တေမျာ်းနင ဲ့
ပေါင်းမိပသာလည်း ပနာကထေ စစကူထေခဖညဲ့ လာသညဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်းက အခေင်းအထန
တိက
ု ခိုကခခင်းကို ခရခေနသည။ မိင်းသသ ပလကက်းကိလ
ု ည်း ဟသာဝတသာ်းတိက
ု ဲ့ ရရိ လက
ို ၏။
ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်း၏ ပလ(၁၅၀) အနကမ တေမ်းမျာ်း လိက
ု ေါလာသညဲ့ ပလ(၂၀)ပကျာသာ ဒ ုသ ို ဲ့
ခေနလညလွတပခမာကလာနိင
ု ပတာသ
ဲ့ ည။
***
၁၇၅၅ ွနလ။
မို်းမျာ်း သသမမရွ ာပနသညဲ့ ကကာ်းမ ခမင်းသ်းု စ်း က ဘာနာဗိုက ဘုရာ်းရိ ခို်းပကျာင်း ထသို ဲ့
ဝငလာကကသည။ ပလမျာ်း တရကကမ်းတိက
ု ခတပနသခဖင ဲ့ ဘုရာ်းပကျာင်းတစဖကရိ ယာယပဆ်းရု
အခဖစ ပဆာကပနပသာ ဝါ်းတရညကက်းမာ အမို်းမျာ်း လနထွကကုန၏။ ငပလ်းနင ဲ့ ဘရာသာ
အင ျလို က ပခါငမို်းပေေါ်တင
ွ အမို်းမျာ်းကို ကကိ ်းတုေပနကက၏။ ပအာကဘကတွငလည်း မယဖူ်းနင ဲ့
မယပစာ တိက
ု ဲ့ န်းကကိ ်းမျာ်းကို ယူပေ်းပနကကသည။ မို်းသသထ မယပစာမာ ပေျာရွှေငပန၏။
ရု တတရက သူတအန
ို ဲ့ ်းတွငလာရေပသာ ခမင်းသ်းု စ်းပကကာင ဲ့ မယပစာမာ အလနတကကာ်း
ဲ့
ခဖစသွာ်းပလသည။
“လကျာဗိုလမင်းတိေါလာ်း...ဟယ
ု ဲ့ ..ခမတဝါလည်း ေါတာကိ်းု ”
မယဖူ်းက နတဆကလိက
ု ၏။
“ဖာသာန မမလွ
ဲ့ ာတို အထ
ဲ့ မာ ရိ ေါတယ..လာကကေါ”
“ဉ်းပလ်း..လိက
ု သွာ်းပလ..အထကိ”ု
ခမင်းတစစ်းက ကျနရစပနသခဖင...မယ
ဲ့ ပစာက ပမာကဲ့ ကညဲ့ မေ်းပခောလိက
ု ၏။
ခမင်းပေေါ်မ လူက ခပမာကကို ချွတကာ ခေ ်းခေလိက
ု သည။
“ကျွနပတာကိ
ဲ့ ု မတမိလာ်း...အပစာ”
“ပမာငမင်းပလ....ဟိတ
ု ခါက ဒဘုရာ်းပကျာင်းကို လာဖူ်းခဲ့တယပလ”
“ပအာ..ကျွနပတာနာမည
ဲ့ ကိပ
ု တာဲ့ မမတမိ ဘ်းူ ပေါ...ကျွန
ဲ့ ပတာကပတာ.ဲ့ ..ဒက အပစာ နာမညကို
မတမိပနတာ”
“ပဟဲ့..ပကာငမပလ်း..န်းပတွပတာဲ့ ေျကကုနပတာမ
ဲ့ ာေ..ပေ်းဉ်းဟ..ဒမာ..လုေရဉ်းမယ”
***
“လုလငကက်း”
“ဗိုလမင်း..တစကိယ
ု လ်းု စိုရွှေပနတာေ..ဖျာ်းပနေါမယ
ဲ့ ..သုတလိက
ု ေါဉ်း”
“ခမတဝါ..ပခါင်းပတွစုရ
ိ ွှေပနတာေ..သုတလိက
ု ”
“ပမာငမင်း...”
“ကျွနပတာ..ဒမာေါ..အရ်းပလ်းလွ ာ”
“ဗိုလမင်းတိက
ု ဲ့ ဘယမာပနမာလ”
“ကျ ေတိကပတာ
ု ဲ့ .ဲ့ .ခမင်းမ်းမင်းသာ်းရ တေ
ဲ့ စခန်းကုန်းမာေ ပနမာေါ..ခမတဝါကိပ
ု တာဲ့ ဒမာ
အေခဲ့ေါရပစ..ဖာသာ”
“ဒါက ဘာပတွလ..လွ ာ”
“ပလာပလာဆယပတာ.ဲ့ .ပဒါေုတက
ို ေွမာ...ပရွှေဘပ
ို လတေပတွကို ကျ ေတို အခေတ
ဲ့ အသတနို
ငလိက
ု တယ..လွ ာ....သူတအာ်းကိ
ို ဲ့ ်းု တဲ့ မိင်းသသပလ ကက်းကိပ
ု တာင ကျ ေတို ရလိ
ဲ့ ကု တယ.သူတ ို ဲ့
ဒမို်းမကုနခငပတာင ဒ ုမာ ရိ ပနပသ်းရငကပကာင်းေ..သနလျင ကို တိက
ု ဖိုကပတာ
ဲ့ ဲ့
ေိုပဝ်းေါပသ်းတယ”
“ပအာငပ ယျကို အဒ
ဲ့ ပလာက အထငမပသ်းသငဘူ
ဲ့ ်း...ဗိုလမင်း”
“ဒလမာလည်းကျွနပတာတို တေ
ဲ့ ပတွပရာကပနေါမေ....အရ်းပလ်းလွ ာ...ဒလရယ၊ ရမွနရယ၊
သနလျငရယ...သ်းု ဘကသ်းု တနက ေိ တဆိထာ်းမေ
ု ဲ့ ်းမေေ..သင်းတို မကကာခင
ဲ့ အညာကို ခေနဆုတ
ကကရပတာမ
ဲ့ ာေါ”
“အရ်းပလ်း လွ ာက အပလာင်းဘုရာ်း န သိ
ဲ့ တယပေါ...ဒါဆိ
ဲ့ ု သူလက
ဲ့ ရု ်း ငတွန ဆိတ
ု ဲ့
လူကက်းကပရာ...သူကလည်း လူမဟုတ...ဘလူ်းကက်းလိေ
ု ...ရကစကကကမ်းတမ်းတယဆိ”ု
***
အခန်း (၃၄)
“ကျ ေ ပသရပတာမ
ဲ့ ယ...ဗိုလတွန..ကျ ေခငဗျာ်းကို နတဆကခဲ့ေါတယ..ဗိုလတွန”
တလေန်းဉ်းပဆာငပသာ ဟသာဝတတေအငအာ်း(၃၀၀၀)ခနသည
ဲ့ ရမွနအရေတွင စတင
တေချပနမေ ဆိသ
ု ညဲ့ သတင်းကို အပလာင်းဘုရာ်းကကာ်းသညဲ့ အခါ ရပခါငစပကျာ နင ဲ့ ဒေယင်းဗိုလ
တိကိ
ု ဲ့ ု အငအာ်း(၁၀၀၀)ခဖင ဲ့ ကင်းစမ်းရန ပစလွှေတလိက
ု သည။ အာ်းမတနလျှင ဆုတ၊
အာ်းတနလျှငတိက
ု ဟု မာလိက
ု ၏။ ရပခါငစပကျာမာ ရမွနတေ အန်းသိပရာက
ု ဲ့ ပသာအခါ
ခမင်း(၁၀)စ်းနင ဲ့ ဟသာဝတတေအပခခအပနကို ပစာငကကညဲ့
ဲ့ ပလဲ့လာရန ပစလွှေတလိက
ု သည။
ထိအ
ု ခါ ရပခါငစပကျာသည စစမတိက
ု ရပသ်းမတွငေင ပကကာကလန၍
ဲ့ ခေနဆုတလာသည။
ပရ်းယခင အင်းဝတေတွင အမထမ်းစဉ်ကလည်း ဟသာဝတအငအာ်းကက်းလာသခဖင ဲ့
ဟသာဝတနငေူ
ဲ့ ်းပေါင်းသည။ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်း အငအာ်းကက်းလာချိနတွင ပရွှေဘတ
ို ေနင ဲ့
ေူ်းပေါင်းခေနသည။ ပနာငတချိန အငအာ်းကက်းသူ အသစပတွလျှင ေူ်းပေါင်းမညဲ့ သစစာမဲ့သ ူ
ခဖစသညဟု အပလာင်းဘုရာ်းက ယူဆကာ ရပခါငစပကျာနင ဒေရင်းဗိုလတိအာ်း
ု ဲ့
ပသဒဏပေ်းခဲ့ခခင်း ခဖစ၏။
“ဗိုလတွန...ကျ ေ..ပသရပတာမ
ဲ့ ယဗျာ..ပသရပတာမ
ဲ့ ယ...ကျ ေရ တေ
ဲ့ မ်း ဗညာ်းကျန်းပတာ
လိေ
ု ..ကိယ
ု တေ
ဲ့ က အချင်းချင်း ကိယ
ု ကိ
ဲ့ ု သတတာခရတာပတာ.ဲ့ ..ကျ ေနာတယဗျာ..ကျ ေကို
ကယနိင
ု ရင ကယေါဉ်း ဗိုလတွန”
“ဗိုလမင်း..ကျ ေတိက
ု ဲ့ အခု ရနသူနယပခမထမာ ပနရာယူမေ်း စစတိက
ု ပနရတာ...တချကပလ်း
အတိမ်းအပစာင်းခဖစရင..ကျ ေတို ဟိ
ဲ့ ်းု အညာကပန ဒအထိ ချတကသိမ်းေိုက လာခဲ့သမျှ
အလကာ်းခဖစကုနမယ......အာ်းလ်းု ဟာ အသကပတွပေ်း တိက
ု ပနရတာ မဟုတလာ်း..ကျ ေလည်း
ဘာမ မတတနိင
ု ဘူ်း”
***
ရမ်းခေညတခွငသို ချ
ဲ့ တကသိမ်းယူပနပသာ မင်းလမင်းပခါငပကျာဘွြို့ခ ငပကာင်း သည မကကာမ
သစစာခ ရမ်းပစာဘွာ်း တေမျာ်းနငအတူ
ဲ့ ပရွှေဘသ
ို ို ခေန
ဲ့ လညပရာကရိ ပတာမ
ဲ့ ညခဖစ၏။
ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ အပလာင်းဘုရာ်းသည ဟသာဝတအာ်း အမေ်းသတသိမ်းေိုကနိင
ု ရန ပရွှေဘသ
ို ို ဲ့
လိက
ု ေါလာမညဲ့ ရမ်းပစာဘွာ်းတေမျာ်းနင ဲ့ ပတွြို့ဆမ
ု ညခဖစသည။ ဒ ုတင
ွ မင်းလမင်းပခါင ငတွန၊
မင်းပကျာစညသူ ငပရွှေရည၊ မင်းထငပနာရထာငညိ သူ တိအာ်း
ု ဲ့ အငအာ်း(၃၀၀၀၀) နငအတူ
ဲ့
မမိ ြို့ပစာငတေ
ဲ့ အခဖစ ခနအေ
ဲ့ ထာ်းခဲ့၏။ ၁၇၅၅ ူလင
ို ၃၁ တွင ပအာငပ ယျသည ပရွှေဘသ
ို ို ဲ့
ခေနလညပရာကရိ ခဲ့သည။
***
“ဗိုလမင်းလကျာဗိုလ...ခငဗျာ်း..သိေချစတသ
ဲ့ က
ူ ို သတဖိုအပရ်း
ဲ့ ခငဗျာ်းကိယ
ု တိင
ု ဉ်းစ်းဉ်းပဆာင
ခေ ခဲ့ရတဲ့ အခဖစမျိ ်း ကက ဖူ်းလာ်း”
“တေမ်းပဒါစွယယစကလည်း ကျ ေနအတူ
ဲ့ ေါမာေါ..ဗိုလမင်းသိေလည်းစိတမေူေါန”ဲ့
***
ဗိုလဘယပကျာ။
ပနာကေိုင်းတွငတိက
ု သညဲ့ တိက
ု ေွတိင
ု ်း ရ်းနိမဲ့ပနသညဲ့ တေမ်းမျာ်းကို ဖယထုတကာ
ဘယဘကလက တစဖကတည်းခဖင ဲ့ လေစ၊လထိ်းု အရာ ကျွမ်းကျငခခင်းပကကာင ဲ့
နာမညပကျာလာသညဲ့ ဗိုလဘယပကျာကို ဒ ုမမိ ြို့သမ
ိ ်းတိက
ု ေွအတွက ဥေရာ ာဉ်းပအာငခမက
တေမ်းအခဖစခနအေ
ဲ့ လိက
ု ၏။
ခေငသစတိပေ်းထာ်းသညဲ့
ု ဲ့ သပဘဘာ(၇)စင်းကို ဒ ုခမစလယတွင တလေန်းက ပရတေချမေ်း
တိက
ု ခိုကမည။ ဗိုလဘယပကျာနင ဲ့ သနလျငမ လကျာဗိုလ၊ ပဒါစွယယစကတေတိက
ု ဲ့
ဗိုလဘယပကျာကို ရလျက တိက
ု ကကမညခဖစ၏။
***
“ဒ ုမမိ ြို့ပစာငတေ
ဲ့ မ်း မုဆ်းု ိ ခခ ဗိုလတွန သို ကျွန
ဲ့ ေု ဟသာဝတဗိုလချ ေ တလေန်း
ကကာ်းပရာကလိက
ု သည။ ပဘာင်းနင်းမလစ၊ သနလျငတိတွ
ု ဲ့ င အဆ်းု အရ်းမျာ်းနင ဲ့ ကက ရမေ်းပနာက
အပလာင်းဘုရာ်းဘုရငသည နငတိတေ
ု ဲ့ မ်းတစစုကို ရနကုနတွင ေစထာ်းခဲ့မေ်း..အထကသို ဲ့
ခေနပလမေ၊ ယခုငါတိမ
ု ဲ့ ာ အငအာ်းကက်းမာ်းစွာခဖင ဲ့ နငတိအာ်း
ု ဲ့ ကကည်းပကကာင်းပရပကကာင်း
ရထာ်းမေခဖစ၏။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ တေမ်းတစစုမာ စစကူလည်းမရိ ၊ တေတွင်းလည်း ပရရညမပနနိင
ု ၊
ထွကတိက
ု ၍လည်း မဝဲ့ခဖစပနကကသညကို ငါတိသိ
ု ဲ့ သည။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ အလွယတကူ
ထွကခွာသွာ်းလိလ
ု ျှင လမ်းဖွငပေ်းမည
ဲ့ ။ ယခုအခွငပေ်းတု
ဲ့ န်း အခမနထွကခွာသွင်းပစလိ၏
ု ”
“တလေန်း
ငါတိကိ
ု ဲ့ ု ဆယနစ ဝိုင်းလည်း ငါတိမမ
ု ဲ့ ၊ အခု ငါတို ထွ
ဲ့ ကတိက
ု ပတာမ
ဲ့ ည၊ ပခေ်းစရာရိ နငတိသာ
ု ဲ့ အခု
ကကိ ပခေ်းထာ်းပလ”
ဆကသာ်းလုေလာသညဲ့ သမဗာနသည ရနကုနခမစအတွင်းသို ခေန
ဲ့ လညထွကခွာသွာ်းသည။
တလေန်းက ငတွန ခေနေါ်းလာသညဲ့ စာကို ဖတကာ မဲ့ခေ ်းခေ ်းလိက
ု ၏။ ထိပနာက
ု ဲ့
အသငပစာင
ဲ့ ပနပသာ
ဲ့ ပေေါ်တူ ပကက်းစာ်းအပခမာကတေဗိုလဆသို အမိ
ဲ့ နလ
ဲ့ မ်းပေ်းလိက
ု သည။
မကကာမ ခမစလယဆမ အပခမာကသမျာ်းဆူညသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။
ဟသာဝတတေဆသို ပသနတ
ဲ့ ၊ အပခမှာကတငထာ်းပသာ ဆငအပကာင(၂၀)တေက ဝငတိ်းု
တိက
ု ကကလျှင ဗိုလဘယပကျာက ဆငမျာ်းကို ဝန်းရကကရန တေကို သ်းု စုခွထုတလိက
ု ၏။
ဟသာဝတကကည်းတေက ဆငမျာ်းကို စကဝိုင်းခခမ်းသဏဏနေတလညဝိုင်းကာ တိက
ု ခိုကရန
ခေငဆငပနကကစဉ်မာေင... လကျာဘလူ်းငညိ သူ၏ ခမင်းတေမျာ်းက စစနနစဖကမ
ရု တတရကပေေါ်လာကာ...လကဝ၊ လကျာ နစစုကပနပသာ
ွ ဟသာဝတတေမျာ်းကို
ဝငပရာကထိ်းု ခုတကက၏။
ပသနတကိင
ု စစသာ်းမျာ်းကလည်း ပတာခခ ေုတမျာ်းအတွင်းမ ေစခတကကသခဖင ဲ့ ဟသာဝတ
စစသည အချိ ြို့ မာ ပလမျာ်းဆသို အလု
ဲ့ အယကခေနပခေ်းကကရ၏။ နွကတုတပခမာင်းမျာ်းကို
တူ်းစဉ်က နွမရိ သညဲ့ ပနရာကို ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းက အမတအသာ်းလုေကာ ပကွြို့ေတခေ လုေ
ထာ်းခခင်းခဖစသခဖင ဲ့ ထိပ
ု နရာမျာ်းမ ငတွန၏ တေမျာ်းက ဝိုင်းေတကာ ဟသာဝတတေကို
ေစခတထိ်းု ခုတကက၏။ သပဘဘာပေေါ်မ ပေေါ်တူ အပခမာကဗိုလမာလည်း စစကူအခဖစ
အပခမာကမျာ်း ေစခတကူညလိပ
ု သာလည်း နစဖကတေမျာ်းမာ လ်းု ပထွ်းပနသခဖင ဲ့ အခွငမရ
ဲ့
ပတာပ
ဲ့ ချ။
“မဆုတကကန...ရပအာင
ဲ့ ေစကက..သူတ ို တက
ဲ့ လာတဲ့ လမ်းပကကာင်းပတွမာ နွမရိ ဘ်းူ ..အဒ
ဲ့ ဘကပတွကို
ရပအာငယူ”
ထိအ
ု ခါမ တလေန်းမာ သတိဝငလာ၏။ ပရစေသို တဟု
ဲ့ နထိ်းု လညဲ့ ပခေ်းကာ န်းစေရာပလပေေါ်သ ို ဲ့
ခုနတက လိက
ု ပတာသ
ဲ့ ည။
“သပဘဘာဆ ပလာကက..အခမနပလာကက”
ကမ်းစေဆမ ငတွနလမ်းေစလိက
ု ပသာ..လရညကက်းက...တလေန်းပရ ြို့ မ ပလပလာသမာ်း၏
ပကျာခေငကို ဒုတခန စိုကဝငသွာ်းပတာသ
ဲ့ ည။ တလေန်းက ထိပ
ု လသမာ်းထမပလာတကကို
ပကာကယူကာ..အသည်းအသနပလာခတသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။
***
“ဗိုလမင်း...ဗိုလမင်း”
“ဘာကိစစမျာ်းရိ ေါသလ...မင်းသာ်း”
“ကျ ေ ဒမာ..မအာ်းဘူ်းပလ”
“ဗိုလမင်းကပတာ..မူ်းလလိတ
ု ဲ့ ”ဲ့
“ဟင”
လကျာဗိုလက မနပခောင်းကို နပဘ်းမ တေမ်းတစဉ်းအာ်း ပေ်းကာ မမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်မ အလျငအခမန
ဆင်းလာ၏။ ပအာကသို ပရာက
ဲ့ ပသာအခါ ဖာသာနာပရနက ပမာငမင်း၏ ပဘ်းတွင
မတတေရေလျက။
“ခမတဝါ..ဘယလိခု ဖစတာလ...ပရန”
“သူ မူ်းလသွာ်းတယ...ဗိုလမင်း”
“အခု ဘယမာလ”
“ဘုရာ်းပကျာင်းမာေါေ....အဒ
ဲ့ ါ ဗိုလမင်းကို ကျ ေ လာပခေါ်တာ”
“ကျ ေလိက
ု လိမရပသ်းဘူ
ု ဲ့ ်း..ဖာသာ..ဗညာ်းဒလမင်းသာ်း နအဖွ
ဲ့ ြို့ စစဆုတလာတာကို ဒကပန
အကကိ ပထာကပေ်းရဉ်းမယ..ညဉ်းေိုင်းပလာက မင်းသာ်းနအဖွ
ဲ့ ြို့ ခေနဝငလာမေ်းရင..အဒ
ဲ့ ကို
တန်းလာခဲ့ေါမယ
ဲ့ ”
ဖာသာနာပရနက ပခါင်းညိတလိက
ု သည။
“ဗိုလမင်း....ဗိုလမင်းမလိက
ု နိင
ု လည်း..ဘုရာ်းပကျာင်းကို ကျွနပတာ လိက
ု သွာ်းပေ်းလိက
ု မယ
ခဖစမလာ်းဗျ.. သူတလိ
ို ဲ့ အ
ု ေတာပတွ ကူရပအာငေါ”
ကသည်းမင်းသာ်းပမာငမင်းက ဝငပခောလိက
ု ခခင်းခဖစသည။
“အင်း..မင်းသာ်းလိက
ု သွာ်းရငပတာဲ့ ေိုပကာင်းတာပေါ”ဲ့
***
“ခမတဝါပရာ..ဖာသာ...အပနာကဘကတမာလာ်း”
စပတွြို့ခါစ အချိနကကသ
ဲ့ ို လု
ဲ့ လငကက်းဟုပခေါ်လက
ို သခဖင ဲ့ လကျာဗိုလမာ ပခတတ မျှ ပတွပဝသွာ်း၏။
“ဘာလ..ပရန...ခငဗျာ်းန ကျ
ဲ့ ေကကာ်းက ကိစစပတွဆု ိ ဒအချိန မပခောေါနပတာ
ဲ့ ”ဲ့
“ဟမ.ဘယလိ”ု
“ခမတဝါမာ ကိယ
ု ဝနရိ ပနမေ..ဒါပကကာင..ပန
ဲ့ လည
ဲ့ က မူ်းလသွာ်းတာ..အခု ဘရာသာအန ျလို
စမ်းသေကကညဲ့ ပတာဲ့ ကိယ
ု ဝနရိ ပနတာ ပသချာတယ”
“အဒ
ဲ့ ါပကကာင..ကျ
ဲ့ ေ ပခောချငတာ..လုလငကက်း.ခမတဝါကို ဘယပလာကချစတယ
ဆိတ
ု ာ..ကျ ေအသိဆ်းု ေါ..လုလငကက်းချစတဲ့ လူကလ
ို ည်း ကျ ေက ချစပေ်းရမာေါေ..ဒါပကကာင ဲ့
လုလငကက်းရ ရင
ဲ့ ပသွ်းပလ်းလွယထာ်းရတဲ့ ခမတဝါကို မကကာခငမာ စစေွကက်း ခဖစပတာမ
ဲ့ ယဲ့
ဒသလျငမာ ထာ်းလိမခဖစ
ု ဲ့ ဘူ်းဆိတ
ု ာ..ပခောမလိေါ”
ု ဲ့
“သနလျငပရာ...ဟသာဝတေါ ရနသူေတချာလညဝိင
ု ်းပနတာ...သူကိ
ဲ့ ု ကျ ေက ဘယကို
ေိုရမ
ဲ့ ာလ...ပရန”
“ဒကိစစကို ပနလည
ဲ့ က လွ ာ န ကျ
ဲ့ ေ အပသ်းစိတတိင
ု ေငမေ်းေါမေ...သူကိ
ဲ့ ု တနသဘာရက
ကျ ေသူငယချင်း အတလ သလရငပကျာင်းကို ေိုထာ်းချင
ဲ့ တယ”
အထမ အသပေေါ်မလာ။
“ကျွနပတာေါ..ဗိုလမင်း”
အရေခမငခမင
ဲ့ ဲ့ ပမာငမင်း၏ ပနာကမ မျကနာတစခု ပေေါ်ထက
ွ လာသည။
“မယဖူ်း”
ဖာသာနာပရနက အဩတကက်းပရရွ တလိက
ု ပတာ၏
ဲ့ ။
***
အခန်း (၃၅)
ပလျှာကသွာ်းသည။
“ဘာလုေပနကကတာလ..အဒ
ဲ့ ထ”
“ကျွနမကိ.ု ..သူ..သူ”
“မင်း..လူပလ်းက လကပတာကပလာကန...ယု
ဲ့ တမာလချညလာ်း..အဒ
ဲ့ ါ လငရိမိန်းမကွ”
“မဟုတဘူ်း..ဗိုလမင်း...မဟုတဘူ်း”
“ဘာခဖစပနကကတာလ”
အပနာကဘကမ လွ ာ၏ အသ။
“ဒမာ..ဒအပမာငထ အသကကာ်းလိ..ထွ
ု ဲ့ ကလာခဲ့ခိုင်းတာ..သူတန
ို ဲ့ စပယာကခဖစပနတယ..လွ ာ”
“ဘာပတွခဖစပနတာလ..မယဖူ်း..ပခောပလ...ဘာပတွခဖစပနတာလ”
“သူ..ညမကိ.ု .ညမကိ”ု
ထိပနာက
ု ဲ့ လကထတွင အသငေါလာပသာ
ဲ့ ေစစတခို ဖင ဲ့ မင်းသာ်းပမာငမင်းကို ချိနလိက
ု ၏။
“က.မယဖူ်း...ပခော..သူ နငကိ
ဲ့ ု ဘာလုေလ”
မပနညပနက
ဲ့ အပမကက်းအုတ ူအပဆာကအဉထ ဖာသာနာပရန ဆုပတာင်းဝတခေ ပတာဲ့
ကိရ
ု ငငပလ်း က အဒ
ဲ့ ကညငဆမ်းအိမန သွ
ဲ့ ာ်းထွန်းပေ်းမေ်း ကျနခဲ့တာ သတိရသွာ်းတယ
ကိရ
ု ငငပလ်းကလည်း ညပနက ကျိ ကပခါကထန်းပတာက ခေနလာမေ်းကတည်းက
မူ်းမေ်းအိေပနမေ...သူကိ
ဲ့ မ
ု နိ်းု ပတာေ
ဲ့ ... ညမလည်း မို်းသသထ...ေကကလာခခ မေ်း အပမကက်းအုတ ူကို
လာတာ...အုတ ူထဝငလိက
ု ပတာဲ့ လကကက်းတစဖကက ညမကို ဆွလိက
ု တာ
ခလိက
ု ရတယ..ညမလည်း နာနာဘာဝပခခာကတယ မတလိ....ပအာ
ု ဲ့ မယလုေတုန်း..သူက
အတင်းသိမ်းကက ်းဖကမေ်း..ညမ..နတခမ်းကိ.ု .အတင်းဖိ နမ်းဖိုလု
ဲ့ ေတယ.အဒ
ဲ့ အချိနမာ ညမက
“က..လူယတ
ု မာပလ်း...နင..ဘာပခောချငပသ်းလ”
ပမာငမင်း က လကအုေချလိက
ု သည။
“ဟင...လူမာ်းတာ..ဘယသူန မ
ဲ့ ာ်းတာတုန်း”
လွ ာက မျကပမာငကက ြို့လျကပမ်းလိက
ု ၏။
“အပစာ...ဟိ.ု .မယပစာနေါ”
ဲ့
“ဘာ”
“ဟုတေါတယ...ကျွနပတာ ပနခင
ဲ့ ်းက ဗိုလမင်းကပတာ ပနမပကာင်းတာကို လာကကညဲ့ ရင်း
မယပစာန ဒ
ဲ့ ည..ဒအုတ ူအပဆာကအဉနာ်းမာ ပတွြို့ ကကမယဆိမု ေ်း ချိန်းချက ခဲ့ကကတာေါ
ညမို်းချ ေ ကတည်းက ကျွနပတာ ဒထ တိတတိတပလ်း ပရာကပနတာ မို်းပတွ အရမ်း ရွ ာလာတာန ဲ့
ဝငလာပတာဲ့ မယပစာမတလို ဆွ
ဲ့ မေ်း..အဒ
ဲ့ လို ခဖစမိတာေါဗျာ ကနပတာေ
ဲ့ ါ
အမမယဖူ်းရယ..ကနပတာေ
ဲ့ ါ”
ဖာသာနာပရန နင ဲ့ လွ ာတို တစ
ဲ့ ပယာကမျကနာ တစပယာကကကညဲ့ လိက
ု ကကသည။
“မယဖူ်း...မယပစာကို သွာ်းန်းိ စမ်း...ဒမာ သူအရ
ဲ့ ေထုတ”
ခဏအကကာတွင မယဖူ်းနငအတူ
ဲ့ မယပစာ က ခေကုေကုေခဖင ဲ့ ေါလာ၏။
လွ ာတို လူ
ဲ့ စုပရ ြို့တင
ွ ရေပနပသာ မင်းသာ်းပမာငမင်းကို ခမငပသာအခါ မယပစာမာ
အလနတကကာ်းခဖစ
ဲ့ သွာ်းသည။
“သမ်းမယပစာ...သူပခောတာမနလာ်း”
“ရင..ဘာကိလ
ု ..အပမလွ ာ”
“အင်း..ဟိဟ
ု ာ..အဒ
ဲ့ ါပလ”
မ်းလည်း အဒ
ဲ့ ပနရာကို သွာ်းရမာပကကာကလိ..မေ
ု ဲ့ ်းပတာ.ဲ့ .သူလည်း မလာပလာက ပတာဘ
ဲ့ ်းူ ဆိမု ေ်း
အိေပနလိက
ု တာ”
ထိအ
ု ခါမ လကျာဗိုလပရာ၊ ဖာသာနာပရနေါ..မသိမသာကကိတရယလိက
ု ကက၏။
“မင်းသာ်း...သူလင
ဲ့ ငပလ်းဆိတ
ု ာ...လရညတစလကန အထက
ဲ့ ဘကမာ ဓါ်းခေ တိက
ု စာ်းလာတဲ့
“ဟုတကေ
ဲ့ ါ...အရ်းပလ်းလွ ာ...ကျွနပတာ လူမာ်းသွာ်းလိေါ..ဒ
ု ဲ့ က အမကို မယပစာထငလိ”ု ဲ့
“ပဟဲ့..လူမာ်းစရာလည်းမလိဘ
ု ်းူ ...လူမနစရာလည်းမလိဘ
ု ်းူ ...ငါသမ
ဲ့ ်း.မယပစာ က အခုမ
ဆပတာကချခါစေရိ ပသ်းတယ..မင်းသာ်းတို လူ
ဲ့ ငယချင်း ချစကကတာချစကကေါ...ပနာကဆို
ပနလည
ဲ့ ပနခင
ဲ့ ်း လူခမငကွင်းမာ ပတွြို့ဆန
ု င
ို ေါတယ....တိင
ု ်းခေညက စစမကပရ်းရာပတွန ဲ့
ရေပထွ်းပနရတအ
ဲ့ ထ.ဒလို ညဘကကက်း..ခို်းပကကာငခို်းဝကလာတာ အနတရာယ မျာ်းတယ
အခနမသင
ဲ့ ရင
ဲ့ ..ဒလိခု ေဿနာပတွခဖစလာရင အသကပဘ်းေါ စို်းရိ မရတယ...သိရလာ်း”
ဲ့
“ဟုတက”ဲ့
ရည်းစာ်းထာ်းတတတာ..အပမလွ ာ နာ်းလညေါတယ..ဒါပေမယဲ့..သမ်းအရွ ယက
ငယပသ်းတယ..တခုခုဆု ိ ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းပနမခဖစမယ”
“ဟုတက”ဲ့
“မယဖူ်း...ညည်းလငငမူ်းပရာ..ဒပလာကခဖစပနတာ..မနိ်းု ဘူ်းလာ်း”
“မနိ်းု ဘူ်းထငတယ..မမလွ ာ”
“ပအ်း..ပကာင်းတာေ...ဟိပ
ု ကာငပလ်းက လူမာ်းတာတ.ဲ့ ..ဘာေပခောပခော..ညည်းက
အခေ ခရတသ
ဲ့ .ူ .မယဖူ်း..ညည်းဘာလုေချငလ..ဘာခဖစချငလည်း”
“သူလည်း လူမာ်းတာဆိပ
ု တာဲ့ ဘာမ မလုေချငပတာေ
ဲ့ ါဘူ်း..အ..အခုပလာပလာဆယပတာဲ့
ခဖစချငတာပတာဲ့ ပသ်းပေါကချငေါတယ..ညမ..ခုထ ိ ပသ်းမပေါကရပသ်းဘူ်း..မမလွ ာ”
“ဟုတက.ဲ့ .ဟုတက”ဲ့
“မမလွ ာ..သူခို်းလာလိလာ်း...ဗိ
ု ဲ့ ုလမင်းတို သူ
ဲ့ ခို်းဘယမာလ”
“ပအ်း..သူခို်းက နငမိ
ဲ့ န်းမကို ခို်းသွာ်းမေ..ငပလ်းပရ”
“ဗျာ”
“ဗိုလမင်းန ဖာသာတိ
ဲ့ ု စကာ်းပခောလက
ဲ့ စထငတယ..ဘုရာ်းပကျာငထမာ သွာ်းပခောကကရပအာင”
လကျာဗိုလနင ဲ့ ဖာသာနာပရနတို ဝင
ဲ့ ထိက
ု လိက
ု ကကသည။
“ဗိုလမင်းကိ.ု .ခမတဝါကိစစ..ဖာသာပခောမေ်းမေထငရ”ဲ့
“ပခောမေ်းေါမေ..လွ ာ”
“ဉ်းသာပအာငတို မိ
ဲ့ သာ်းစုအသတခရမေ်းပနာကေိုင်း..ကျွနမက ခမတဝါကို သမ်းပလ်းလို ကယတင
ပစာငပရ
ဲ့ ာကလာ ခဲ့တာေါ..အခုခမတဝါမာ ကိယ
ု ဝနရိ ပနမေဆိပ
ု တာ.ဲ့ .ခမတဝါကို စစေွန ပဝ်းရာမ
ဲ့ ာ
“ခဖစေါမလာ်း..လွ
ဲ့ ာ..ကျ ေ သူကိ
ဲ့ ု စိတမချဘူ်း”
“သူတစပယာကတည်း မဟုတေါဘူ်း..မယဖူ်းတိလင
ု ဲ့ မယာ်းပရာ၊ မယပစာ ကို ေါ
ထညဲ့ ပေ်းလိက
ု မာေါ..သွာ်းထာ်းမယဲ့ပနရာကိလ
ု ည်း ဖာသာနာပရနက ပခောခေမေ်းပရာပေါ”ဲ့
“ကျ ေ စဉ််းစာ်းချငပသ်းတယ”
“မစဉ််းစာ်းနပတာ
ဲ့ .ဲ့ .ဗိုလမင်း...အခု ဒ ုကို တလေန်းတို ဝိ
ဲ့ ုင်းတိက
ု ကကတာလည်း အကျအရ်းပတွန ဲ့
“ဒဘုရာ်းပကျာင်းကပရာ..မလခု ခ လိလာ်း”
ု ဲ့
“တကယလို စစ
ဲ့ ခဖစလာခဲ့ရင...ဒသနလျငမမိ ြို့ ရ ဘယ
ဲ့ ပနရာမ မလခု ခ ေါဘူ်း..ဗိုလမင်း..သနလျငမ
အာဏာစကပအာကမာ ရိ ပနတအ
ဲ့ တွက ပဘ်းကင်းပနဉ်းမာေါ”
လကျာဗိုလက ပခါင်းငိက
ု စိုကချလိက
ု သည။
“လွ ာ စမတာကို ကျ ေသပဘာတူေါတယ”
ထိပနာက
ု ဲ့ ဖာသာနာပရနဘကသို လ
ဲ့ ညဲ့ လိက
ု ၏။
“ရေါတယ..လုလငကက်း..အဒ
ဲ့ ါဆိ.ု ..တနသဘာရကို ေိုဖိဲ့ ုကိ
ဲ့ စစ..ကျ ေစစဉ်လိက
ု ပတာမ
ဲ့ ယပနာ
***
တေမ်းမျာ်းစုညကကမေခဖစသည။
ပနာကဆုတရင်း ပရ ြို့တင
ွ ခစာ်းပနသညဲ့ တလေန်းကို တစချကခို်းကကညဲ့ လိက
ု ၏။ တလေန်းနင ဲ့
မုန်းတို အကကညဲ့
ဲ့ ချင်းစုသာွ ်းကကသည။
သမ်းပတာပတွ..အခေငမာ ခစာ်းကကေါ”
ဥေရာ ာဉ်းပအာငခမ က သလွနပေေါ်မ ပခောလိက
ု သခဖင ဲ့ မုန်းက အခေငသို ခေ
ဲ့ သွကသွက
ထွကသွာ်း၏။ နစနာရခနအကကာတွ
ဲ့ င အစည်းအပဝ်းမေ်းသခဖင ဲ့ တလေန်းသည နန်းပဆာငအပေေါ်မ
မလိက
ု ဖကစွာ သ ငေန်းခခင်း တစခခင်းကို ကိင
ု ထာ်း၏။
“တာပနာ...ဒါက ဘာကက်းလ”
“တစေငတိင
ု ထိေထာ်းက ဗိုလမင်းဆ ေိုလိ
ဲ့ က
ု တာဆိမု ေ်း အပနာကပဆာငအေျိ ပတာတစပယာက
ကျွနပတာကိ
ဲ့ ု လာပေ်းသွာ်းတာေါ”
“ခခင်းထမာ...ထန်းဖူ်းစာလိေပလ်းတစလိေလည်း ေါေါပသ်းတယ..ဗိုလမင်း”
ခဖနဖတ
ဲ့ လိက
ု ၏။
“မင်းေါလာတဲ့ အဝတန သ
ဲ့ ငေန်းခခင်းကက်းကို အုေမေ်း..ငါအိ
ဲ့ မကို သွာ်းနင..တာပနာ..ပတာ
ဲ့ ကကာ
တခခာ်းသူပတွခမငရင..မပကာင်းဘူ်း..တေမ်းကက်းပတွ သ ငေန်းခခင်းကက်းကိင
ု မေ်း
“အင်း...အဒ
ဲ့ ထက အပရ်းကက်းတဲ့ အစည်းအပဝ်း ငါလုေစရာရိ ပနလိ..သူ
ု ဲ့ တကိ
ို ဲ့ ု ညပနမသာ
ချိန်းလိက
ု ပတာ.ဲ့ .တာပနာ....မင်းခမင်း ဘယနာ်း ထာ်းထာ်းလ”
“ဗျာ”
“ငါ..ခမင်းနသွ
ဲ့ ာ်းမယ..ငါပဝါကိ
ဲ့ မ ု င်းစ်းမေ်း အိမခေနနငပတာ
ဲ့ ”ဲ့
***
ဟသဘာကုန်းပစတပခခရင်းသို တလေန
ဲ့ ်းပရာကလာသညနင ဲ့ အေျိ ပတာကပလ်းမျာ်းက
ရယပမာပနကကရာမ ရေတနသွ
ဲ့ ာ်းသည။
“ေငတိင
ု စထိေထာ်းအပေေါ်မာ ပစာငပနေါတယ
ဲ့ ..ဗိုလမင်း”
တိက
ု ခတလာပသာ ထိပ
ု လထတွင ရင်းန်းခဲ့ဖူ်းပသာ ကိယ
ု သင်းရနတိ
ဲ့ ကိ
ု ဲ့ ု တလေန်း တခုေတရ
ခစာ်းလိက
ု သည။
“ မုန်း”
သူတို စကာ်းတစ
ဲ့ ခွန်းမျှ မပခောခဖစကကေ တစပယာကန တစ
ဲ့ ပယာက စိုကကကညဲ့ ပနကက၏။
“ မုန်း”
“ရင..မျကလ်းု မာ မျကရညပတွလာ်း..ပမာင”
ပသမာကို သိေပကကာကလာတယ...အဒ
ဲ့ အာ်းနည်းချကနေဲ့ ...အခုပနာကေိုင်း စစေွပတွမာ ပမာင
ရ်းရတာထငေါရ”ဲ့
“မဟုတတာ...စစဆိတ
ု ာ ဒလိေ
ု အနိင
ု အရ်း ရိ တယ..မဟုတလာ်း..ပမာငရယ..တချိနကလည်း
အပမာငတို အင
ဲ့ ်းဝကို ပအာငေွပတွ အလလန နိ
ဲ့ င
ု ခဲ့ဖူ်းတာေ..မဟုတလာ်း”
နယပခမပတွ မလိေ
ု ါဘူ်း..သာမနလူတစပယာကလိေ
ု ..ဒဟသာဝတမာ ပအ်းပအ်းပဆ်းပဆ်း
ပနချငမေ”
“ မုန်းတိက
ု ဲ့ သာမနလူပတွမ မဟုတခဲ့ကကတာ...ပမာငရယ...ဒါန..မိ
ဲ့ ု်းကုနမ စစထွကရပတာမ
ဲ့ ာ
မဟုတလာ်း..အပမာင”
ခေ တမေမဟုတလာ်း”
“စစေွအပကကာင်းဆိပ
ု ေမယဲ့..ပမာငတိန
ု ဲ့ စပယာကရ ဘဝန
ဲ့ လည
ဲ့ ်း သကဆိင
ု ပနတယ မဟုတလာ်း
မုန်းပလ်းရ..ဲ့ ဒေွနိင
ု သွာ်းတအ
ဲ့ ခါ မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းပတွကို အထကအညာကို အမေ်း
ခေနပမာင်းထုတကကမယ အဒ
ဲ့ အခါ..ဟသာဝတဟာ အရငလို ပအ်းချမ်းတပ
ဲ့ နပတွ
ဲ့
ခေနရလာမယ.. မုန်းန အပမာင
ဲ့ ကိလ
ု ည်း...ဘုရငမင်းခမတက သူကတိ
ဲ့ အတိင
ု ်း
ခမ်းခမ်းနာ်းနာ်းလကထေပေ်းမာေါ...”
စကာ်းဆ်းု သညနင..တလေန
ဲ့ ်းက မုန်း၏ ေါ်းခေငကို ငကာ
ု ဲ့ နမ်းလိက
ု ပတာသ
ဲ့ ည။
***
၁၇၅၅ စကတငဘာလ။
တိက
ု ပလကက်း (၃၅၀)က ဒ ုခမစပတာငဘက မိင်းကူတစပလျှာက ပရပကကာင်းမေိ တဆိသည
ု ဲ့ ။
ဒ ုမမိ ြို့တင
ွ ်းရိ တေမျာ်းကလည်း မမိ ြို့စ်း၊ခေစ်းမျာ်းတွင ပသနတ၊ အပခမာကမျာ်း တငမေ်း
အပခခအပနကို ပစာငကကညဲ့
ဲ့ ပနကကသည။ ငါ်းရကပခမာကပနတွ
ဲ့ င ဟသာဝတဘကမ ခမင်းတစစ်း
သည ဒ ုသစတေနင ဲ့ မန်းမပဝ်းသို ပရာက
ဲ့ လာသည။
ငပကာင်းတိ....နင
ု ဲ့ တို သူ
ဲ့ ရပကာင်းဆိ.ု .ဘာပကကာငထွ
ဲ့ ကမတိက
ု ဝဲ့ကကသလ၊ ပယာကျာ်းပကာင်း
ထိအ
ု သကို မမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်မ ကင်းစစသညမျာ်းကကာ်းသခဖင ဲ့ ငတွနနင ဲ့ ငပကာင်းထ သွာ်းပရာက
တကလာခေန၏။
“ပစာခဗ...နငတို ပလမကက
ဲ့ ်းန..မနက
ဲ့ ခဖန ငါတို ထွ
ဲ့ ကတိက
ု ဖို အသင
ဲ့ ခဖစ
ဲ့ ပနမေ..နငတိသာ
ု ဲ့ ပခေ်းပေါက
လိက
ု လာမည”
စကာ်းစစထိ်းု ေွကာ်း ရေတနသွ
ဲ့ ာ်းခဲ့မေ။
ပနာကတစပန န
ဲ့ နက။
မင်းပကျာစညသူဘြို့ခ
ွ ခငလတဗိုလငပရွှေရည အာ်း ခမင်း(၁၀၀၀) ၊ ရမက (၇၀၀၀)နင ဲ့ ုတင
ွ
အပစာငထာ်းခ
ဲ့ ဲ့မေ်း ငတွနနင ဲ့ ငပကာင်း တိက
ု ဲ့ တိက
ု ပလ (၁၀၀)စကို ဉ်းပဆာငကာ ဒ ုခမစအတွင်းသို ဲ့
သွာ်းကကသည။ ထိသ
ု တ
ူ မ
ို ဲ့ ာ အထကချင်းတွင်းတပလျှာက၊ ဧရာဝတခမစကမ်းတစပလျှာက မ
ချညပနာငလိက
ု ကက၏။
ပအာငခမငပကကာင်း အချကခေလိက
ု သညနင ဲ့ ငတွနနင ဲ့ ငပကာင်း၏ ပလတေမျာ်းမာ ဆုတခွာဟန
တစုတရာ၏ ပစာငဆွ
ဲ့ ထာ်းခခင်းကို ခလိက
ု ရမေ်း အချိ ပ
ြို့ လမျာ်းမာ တိမ်းပမာကကုနကက၏။
ထိအ
ု ချိနတွငမ ငပကာင်းနင ဲ့ ငတွန၏ ပလတေမျာ်းက ဟသာဝတပလတေမျာ်းထ ခေနလည
ဆုတမိနပေ်းရပတာ
ဲ့ ၏ဲ့ ။ ပရပကကာင်းတွင အာ်းသာပနပကကာင်း သိရသညနင ဲ့ ဒ ုမမိ ြို့တင
ွ ်းမ
တေမျာ်းကို တိက
ု ခိုကကကသည။ မမိ ြို့ပစာငတေ
ဲ့ မျာ်းတွင ပသနတေစ ကျွမ်းကျငပသာ အပရ အ
ြို့ န
ိ ယ
ိဒ
အ ဘ လေ
ိ ကုမပဏမပေ်းထာ်းသညဲ့ အာဖရိ ကနတေစိတနစစိတက ပရ ြို့ မ ေစခတမေ်း
ထိတ
ု က
ို ေွတွင သပဘဘာ (၇)စ်းရိ ပသာ ဟသာဝတတေမျာ်းကို ပလမျာ်းသာ ရိ သညဲ့ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းက
ပအာငခမငလိက
ု သခဖင ဲ့ ဟသာဝတ ဗိုလချ ေမျာ်းမာ စိတဓာတမျာ်းကျဆင်းလျက
ဆုတခွာလာခဲ့ကကသည။
***
ဖမ်းလာေါတယ..သနလျငဘကက လာတာလို သိ
ဲ့ ရပကကာင်းေါ..ဘုရာ်း”
ပလျှာကတငလိက
ု သည။ နပဘ်းတွင ဗိုလချ ေငတွနနင ဲ့ ပသနတဝန ငပကာင်း တို ဲ့
အတူရိ ပနကက၏။
“ပလပေေါ်မာ လူဘယနစပယာကေါလ”
“ပယာကျာ်းငယတစပယာက၊ မိ န်းမငယတစပယာကန ပလ
ဲ့ သမာ်းရယေ
ေါေါတယ..လကနကဆိလ
ု ို ပဆာင
ဲ့ ဓါ်းတစလကေ သိမ်းမိေါတယ”
“ပဟ..ဒပလာကစစေွကက်းထ... အထူ်းအဆန်းေါလာ်း...က..ငါတို လိ
ဲ့ က
ု ကကညဲ့ ဉ်းမေ”
ဆိေကမ်းကင်းဆသို တေ
ဲ့ မ်းသ်းု ပယာက ဆင်းလာခဲ့ကကသည။ ဖမ်းဆ်းရမိထာ်းပသာ သူမျာ်းကို
“သူတလာ်း”
ို ဲ့
“ဟုတေါတယ..ဗိုလမင်း”
“မင်းတို ဘယ
ဲ့ သူပတွလ..ဘယကလာကကတာလ”
ဖမ်းခရထာ်းသူမျာ်းက သူတကိ
ို ဲ့ ု ပမာကဲ့ ကညဲ့ လိက
ု ကက၏။
“ကျွနပတာတို ရည
ဲ့ ်းစာ်းပတွေါ...သနလျငက ပန ထွကပခေ်းလာကကတာေါ”
“ဘယရယလို မဟု
ဲ့ တေါဘူ်း..ကျွနပတာတို ချစ
ဲ့ ခခင်းကို မခွကကမယဲ့ပနရာကိေ
ု ါ”
“မနမနပခဖ..မင်းေုစက...မင်းညမင်းသာ်းေုစေ”
“ဟုတေါတယ...ကျွနပတာ မင်းသာ်းပမာငမင်းေါ...အင်းဝဘုရငတန ဘ ပနွမင်းန ဲ့
ကသည်းမင်းသမ်းကက်း နလာခမ်းတိရ
ု ဲ့ သာ်းအငယ
ဲ့ ေါ”
“ဒကပလ်းမ မျကနာကိလ
ု ည်း ကျ ေ..တစပနရာရာမာ ခမငဖူ်းပနတယ
မင်း..အပမ..ဘယသူလ..ကပလ်းမ”
“ဟင”
ဆုေကိင
ု လိက
ု သည။
“ကိတ
ု န
ွ ..ကပလ်းပတွကို ထိေတ်းု ခဖ တပေ်းဖို လိ
ဲ့ မု ေထငရ”ဲ့
***
အခန်း (၃၆)
အညာပစာငထူထက
ူ ို ခခ လျက ပရပနွ်းေူေူကို မတပသာကပနပသာ မယပစာ ကို ငတွနက
ပသချာကကညဲ့ မေ်း ခေ ်းလိက
ု သည။
“ဟူ်း..ပတာပသ်းတာပေါ..မင
ဲ့ ်းက နာ်းလရ သမ
ဲ့ ်းကိ.ု .ဒါပကကာင ဲ့ ဉ်းရ်း လွ ာန ပနာက
ဲ့ ဆ်းု အချိနထိ
လွ ာမာ အိမပထာငမ မရိ ပသ်းတာလို ပတွ
ဲ့ ်းပနတာ....အင်းပလ..နာ်းလ န လွ
ဲ့ ာ ဆိတ
ု ာ
ညအစမပတွလို ချစခငခဲ့ကကတာေ...လွ ာ ရ သမ
ဲ့ ်းဆိလ
ု ည်း ဟုတေါတယပလ”
“မင်းအပမ...တိက
ု ေွမာ ကျသွာ်းမေ..သမ်း..ဉ်းရ်း မျကစိပရ ြို့ မာတင ဆ်းု သွာ်းခဲ့တာ.”
“ဉ်းရ်းတကယပခောတာလာ်းဟင”
“ဟုတတယ...သမ်း...မင်းအပမက သူအမျိ
ဲ့ ်းအနွယအတွက သူရပကာင်းဆနဆန
ကျဆ်းု သွာ်းခဲ့တာ..ဒါပကကာင ဲ့ ဉ်းရ်းတိလည
ု ဲ့ ်း ပသချာစွာ သမ ဂ လပေ်းလိက
ု ေါတယ”
“အပမနာ်းလကိ.ု ..ဉ်းရ်းတို သတ
ဲ့ လိက
ု တာလာ်းဟင”
“စစခဖစပနခဲ့တာ...သမ်း..တစဖကနတစ
ဲ့ ဖကစစေွခဖစပနခဲ့တာ..ဉ်းရ်းပရာကသွာ်းပတာ.ဲ့ .သူ
ဒဏရာပတွအပတာရပနမေ...သူအသက
ဲ့ ကို မကယနိင
ု ပတာဘ
ဲ့ ်းူ ...ဘာေခဖစခဖစ...သမ်းမာ
အပမလွ ာရိ သလိ.ု .ဉ်းရ်းကလည်း သမ်းကို ကိယ
ု သမ
ဲ့ ်းအရင်းပလ်းလို ပစာငပရ
ဲ့ ာကမာေါ..မင်းတို ဲ့
ကို ပရွှေဘက
ို ို ေိုပေ်းမယ
ဲ့ ...ဟိမ
ု ာပနပရ်းထိင
ု ပရ်းအာ်းလ်းု စစဉ်ပေ်းမယ...မကကာခင
အပလာင်းဘုရာ်းလည်း ဒ ုကို ဆင်းလာပတာမ
ဲ့ ာေါ.အဒ
ဲ့ ကျ မင်းသာ်းပမာငမင်းကိလ
ု ည်း
အပလာင်းဘုရာ်းဆ အေနပေ်းေါမယ
ဲ့ .. အင်းဝဘုရငရ ပသွ
ဲ့ ်းသာ်းဆိပ
ု တာ.ဲ့ .အပလာင်းဘုရာ်းက
ချ်းပခမှာကမာေါ...က..ဒညပတာဲ့ ဒတနန်းမာေ အိေကကပတာ.ဲ့ .ဉ်းရ်း က ပသနတဝနတမာ
သွာ်းအိေလိက
ု မယ”
“ဒလိမ
ု အပစာကို အကို ပခေါ်မပခေ်းဘူ်း ဆိရ
ု ငလည်း..အပစာကို သူတက
ို ဲ့ တနသဘာရအထိ
ေိုေစ
ဲ့ ကကမာမဟုတလာ်း..အဒ
ဲ့ ကျ နစပယာကလ်းု ရငကွနာကျရမာ...အပစာ”
“အင်းပလ..အပစာတိပတာ
ု ဲ့ ဲ့ ဘာပတွဆကခဖစကကဉ်းမလမသိဘ်းူ ..အကိရ
ု ယ”
“က..အပစာအိေချငမေလာ်း”
“ဟငအင်း..အိေလိလည
ု ဲ့ ်း ပေျာမယ မထငေါဘူ်းပလ”
“အဒ
ဲ့ ါဆိလ
ု ည်း အကို တခါ်းထေိ တလိက
ု မယပနာ”
ပဟာင်းပလာင်းေွငပနပသာ
ဲ့ တခါ်းမ မို်းသကပလတစချကက ပဝကန
ဲ့ တိက
ု သွာ်း၏။
ပမာငမင်းက တကကကပသာ ပခခလမ်းမျာ်းက တခါ်းေိ တရန အလျငအခမနထလိက
ု သည။
***
လကျာဗိုလ ၏ ေုခု်းမ ဒဏရာကို ဖာသာနာပရနက ေတတ်းစ်းပေ်းပန၏။
“ခမတဝါတို အဆင
ဲ့ ပခေပခေမ ဟိက
ု ို ပရာကသွာ်းရလာ်းမသိ
ဲ့ ဘ်းူ ”
“ဘရာသာအန ျလိေ
ု ါသွာ်းတာေ..မေ်းရင ငပလ်းန မယ
ဲ့ ဖူ်းကလည်း..ဟိမ
ု ာ သူကိ
ဲ့ ု
ပစာငပရ
ဲ့ ာကကကမာေါ..သိေလည်း စိတမေူေါန..လု
ဲ့ လငကက်း”
ထိအ
ု ချိနတွင အခေငဘကမ လွ ာ ဝငလာ၏။
“ဘယနယဲ့လ..လွ ာ..သူတ ို ဟ
ဲ့ သာဝတကို ပရာကကကမေတလ
ဲ့ ာ်း”
“ဟသာဝတကိလ
ု ည်း သူတပရာက
ို ဲ့ မသွာ်းတာ ပသချာတယ ဖာသာ ဒတိင
ု ်းဆို
ခမစပကကာင်းအတိင
ု ်း ပခေ်းကကတာဆိရ
ု ငပတာ.ဲ့ .ဒ ုက ကင်းတေန ပတွ
ဲ့ ြို့ မေ်း
တစခုခုခဖစမာ စို်းရိ မတယ”
လွ ာက စိတဓာတကျစွာခဖင ဲ့ ပခခေစလကေစထိင
ု ချလိက
ု ၏။
“သူတက
ို ဲ့ ကပလ်းသာသာပတွေါေ...ဒ ုက ပရွှေဘတ
ို ေပတွက ဖမ်းမိရငပတာင ရနရာ
ကကမယပတာမ
ဲ့ ထငေါဘူ်း.. မေ်းပတာဲ့ မင်းသာ်းပမာငမင်း က အင်းဝဘုရင ဲ့ ပသွ်းသာ်း
မဟုတလာ်း..သူတပဘ်းကင
ို ဲ့ ်းမာေါ..လွ ာ”
ဖာသာနာပရန က လွ ာကို နစသိမဲ့လိက
ု သည။
“ဘယတတနိင
ု ေါမလ
ဲ့ ..လွ ာရယ...သူတက
ို ဲ့ ခို်းပကကာငခို်းဝက ထွကပခေ်းသွာ်းကကတာေကိ်းု ”
“ဒလိမ
ု န်းသိရင...သူကိ
ဲ့ ု တနသဘာရလိက
ု သွာ်းရမယလိ..ကျွန
ု ဲ့ မ မပခောခဲ့ေါဘူ်း..မကကာခင
ခဖစလာမယဲ့စစေွမာ ဒကပလ်း ကို အနိဌာရု ပတွ ထေခမငရမာစို်းလိ..သူ
ု ဲ့ အပမလိ
ဲ့ ု
စိတဒဏရာပတွရမာစို်းလိသာ..တနသဘ
ု ဲ့ ာရေိုဖိဲ့ ု ကျွန
ဲ့ မ ဆ်းု ခဖတခဲ့မိတာေါ..အခုပတာ”ဲ့
လွ ာ၏ အသတွင ငိသ
ု တို ပရာယ
ဲ့ ကလာသည။ ဖာသာနာပရနက လကျာဗိုလနာ်းမ ထလာမေ်း
လွ ာနပဘ်းတွင ထိင
ု လိုက၏။
***
.
၁၇၅၅ စကတငဘာလ ၁၇ ရက။ ရတနာသိခဘပရွှေဘမို မိ ြို့ပတာ ။ ညပန ပလ်းနာရ။
ပ ျာပ
ဲ့ ဘကာက နာ်းမလညဟနခဖင ဲ့ ခေနပမ်းလိက
ု သည။
“ဗုဒဘ
ဓ ာသာပတွ ဘုရာ်းရိ ခို်းတေ
ဲ့ ုစမျိ ်း..သ်းု ကကိမခေ လုေရမာေါ..ကျွနပတာန ခမန
ဲ့ မာအရာရိ ပတွ
ပရ ြို့က လုေခေတဲ့ အတိင
ု ်း လုေကကေါ”
ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ ဒ ုခမစထတွင ပကျာကချဆိက
ု ကေထာ်းစဉ်..ဟသာဝတ၊ခေငသစသပဘဘာမျာ်းကို
ပရွှေဘပ
ို လတေမျာ်းက ခေနလညပချမန်းလိက
ု သညဲ့ တိက
ု ေွကို အ ဘလေ
ိ ကိယ
ု စာ်းလယမျာ်း
ခမငပတွြို့ ခဲ့ရသည။ ထိသ
ု ခမင
ို ဲ့ ပတွြို့ မေ်းသညဲ့ ပနာက အပလာင်းဘုရာ်းဘုရငရိ ရာ ပရွှေဘသ
ို ို ဲ့
မခဖစမပနသွာ်းပရာကမေ်း စာချ ေချ ေဆိရ
ု န ဆ်းု ခဖတလိက
ု ကကခခင်းခဖစ၏။
အ ဘ လေ
ိ သ ကိယ
ု စာ်းလယအဖွြို့၏ အပနာကတွင ပရွှေဘန
ို န်းတွင်းအမထမ်း (၁၂)ဉ်းက
မဒရေဘုရငခ၏ လကပဆာငမျာ်းကို သယယူလာကကသည။ ယမ်း (၄)ပသတတာ၊
အပခမာကကျညပစဲ့ (၈၀)၊ ပသနတ (၄)လက၊ မနဘလူ်း (၁)လက၊ ပရပမွှေ်း(၆)ေုလင်း နင ဲ့
မဒရေဘုရငခ၏ ချစကကညပရ်းသဝဏလွှော တို ေါရ
ဲ့ ိ လာသည။ အင်းဝ၊ ပကျာကပခမာင်းဆိေကမ်း
တွငလည်း အပလာင်းဘုရာ်းအာ်း ဆကသရန ဆယဲ့နစပေါင်းကျညဝင သအပခမာက (၁)လက၊
ကိ်းု ပေါငကျညဝငအသအပခမာက (၃)လက ကို ကမ်းသို ချထာ်းမေ
ဲ့ ်းခဖစသည။
နန်းမမိ ြို့ ရို ်းထသို ဝင
ဲ့ လိက
ု သညနင ဲ့ စနစတကျစတန်းရေကာ စစပရ်းခေပနပသာ စစသာ်းမျာ်းကို
ပတွြို့ရသည။ စစသာ်းမျာ်းပနာကတွင ခမင်းတေ၊ ဆငတေမျာ်းက ဝင်းေုစခင်းကာ ကကိ ဆိပ
ု နကက၏။
စစပရ်းခေအခင်းအကျင်းကို ပကျာလွနမေ်းသညဲ့ အခါ ဘုရငပသနတ
ဲ့ ကိင
ု တေမ ပေေါ်တူ လူမျိ ်း
စစဗိုလတစဉ်းက ဓါ်းကို ဝဲ့လျက အပလ်းခေ ကကိ ဆိလ
ု ကို သည။ ဘနတသ်းဉ်းထုတပဆာင်း
ပဘာင်းဘဝတ ပေေါ်တူ လူမျိ ်း ပသနတကိင
ု စစသာ်း နစဆယက အ ဘလေ
ိ သအဖွြို့ကို ဉ်းပဆာငကာ
နန်းပတာပလကာ်းရင်းသို ခခ
ဲ့ ရပခေါ်ပဆာငသွာ်းသည။ နန်းပတာပလကာ်းသို မပရာက
ဲ့ မ
လမ်းမတစဖကတစချကတွင ကပခခသညမျာ်း၊ ဆိင
ု ်းဝိုင်းမျာ်းက ပဖျာပခဖပေ်းလျကရိ ၏။
ကေပတန
ိ ပ ျာပ
ဲ့ ဘကာ နင ဲ့ လကဖတငနင ျွနပနာသ
ဲ့ တိမ
ု ဲ့ ာ ထိခု မငကွင်းမျာ်းကို မခစာ်းနိင
ု အာ်း။
အင်းဝကျဆ်းု မေ်းပနာက ခေနလညအငအာ်းကက်းထွာ်းလာသညဲ့ ပရွှေဘဘ
ို ရ
ု င အသစနင ဲ့
ပတွြို့ရမညဲ့ အပရ်း ကို ကကိ ပတွ်းကာ စိတလေရာ်းပနကကသည။ ပလကာ်းရင်းသို ပရာက
ဲ့ သညနင ဲ့
အပလာင်းဘုရာ်း၏ နန်းမပတာအတွင်းဝန အာပမ်းန်းယန်းလူမျိ ်း ရ ိုရက ပစာငကကိ
ဲ့ ပန၏။
“သတမနမျာ်း ဝငပရာကခစာ်းဖို မင
ဲ့ ်းတရာ်းကက်း က သနာ်းပတာမူေါတယ၊ ပခခပတာရင်းကို
ဝငပရာကခစာ်းသညဲ့ အခါ ကိယ
ု ကို ကိင
ု ်းလျက ပခါင်းကို ငကာ
ု ဲ့ ဝငရေါမယ
ဲ့ ၊ ခစာ်းရမယဲ့ ပနရာကို
ပရာကရင..ဒူ်းပထာကမေ်း ရိ ခို်းဉ်းတိက
ု ရေါမယ
ဲ့ ..ပမာဖူ်းပစ အခွငမရ
ဲ့ ိ မခခင်း ဘုရငမင်းခမတအာ်း
ပမာကဲ့ ကညဲ့ ခွငမရ
ဲ့ ိ ေါ.. သတမနကက်းမျာ်းအပနခဖင ဲ့ နန်းပတာ၏ ဓပလဲ့ထ်းု စကို ပလ်းစာ်းမညဟု
ယကု ကညေါတယ”
ရ ိုရက အ ဘ လေ
ိ ဘာသာခဖင ဲ့ ပခောလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ စကာ်းခေနပတာပ
ဲ့ ေလိမ
ု ာ နန်းရငခေငသို ဲ့
တကခွငမရေ
ဲ့ ပလကာ်းရင်းတွငေင ပနခဲ့ရ၏။ ရ ိုရက ဉ်းပဆာငကာ သတမနမျာ်းကို
ပခေါ်ပဆာငသွာ်းသည။ ပလကာ်းအဆ်းု ပရာကသည နင ဲ့ ကက်းမာ်းပသာ ေလလငကက်းနငအတူ
ဲ့
မူ်းမတ၊စစသူကက်းမျာ်း ခစာ်းပနသညဲ့ နန်းရငခေငကက်းကို ပတွြို့လက
ို ရသည။ ေလလငပေေါ်တင
ွ
အပလာင်းဘုရာ်းဉ်းပအာငပ ယျက ထိင
ု လျက။
ေလလငပခခရင်းရိ သလွနမျာ်းပေေါ်တင
ွ သာ်းပတာကက်းဒေရင်းမင်းသာ်းပမာငပလာက နင ဲ့
သာ်းပတာလတ ပခမဒူ်းမင်းသာပမာငရွ တိက
ု ဲ့ ခစာ်းလျကရိ ကကသည။ ပတာပ
ဲ့ ေလိ၏
ု စကာ်းပကကာင ဲ့
အ ဘ လေ
ိ အရာရိ နစဉ်းမာ ပရ ြို့တင
ွ ရိ ပနပသာ ဘုရငကို ဒူ်းပထာကရိ ခို်းလိက
ု ကက၏။
“ပမာဖူ်းပစ”
ရ ိုရိက ဘာသာခေနပေ်းလိက
ု သညဲ့ ပနာက..ပ ျာပ
ဲ့ ဘာကာက ေလလငပေေါ် ရိ ေု ိ္ လကို
ပမာကဲ့ ကညဲ့ လိက
ု သည။ ကျယဝန်းပသာနဖူ်း၊ ခနဓာကိယ
ု ချေချေရေရေခဖင ဲ့ ထိေ
ု ု ိ ္ လက
ပအာငပ ယျ (ပခေါ်) အပလာင်းဘုရာ်း။ သာမနရွ ာသူကက်းငယဘဝမ နိင
ု ငအသစတစခုကို
စုစည်းထူပထာငခဲ့သ။ူ အပလာင်းဘုရာ်းက ပ ျာပ
ဲ့ ဘကာကို စူ်းစူ်းစိုကစိုကကကညဲ့ လိက
ု သည။
ထိပနာက
ု ဲ့ ပကျပကျနေနေကက်း ခေ ်းခေလိက
ု ပတာ၏
ဲ့ ။
***
“ဤကသ
ဲ့ ို ခေ
ဲ့ ေါမူ..အလွနတနခို်းအာဏာကက်းပသာ..အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏနင ဲ့ မဟာမိတ
ခဖစလာေါက ကုမပဏက အရငမင်းကက်း ထ်းနန်းစည်းစိမကိလ
ု ည်းပကာင်း၊ ခေညတွင်းခေညေ
ရနမျာ်းကိလ
ု ည်းပကာင်း ကာကွယပစာငပရ
ဲ့ ာကပေ်းေါမည”
အ ဘ လေ
ိ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ ၏ သတမနပလျှာကစာကို ဖတပနပသာ အတွင်းဝန ရ ိုရက
ထိစ
ု ာေိုဒ အပရာကတွင ရယသမျာ်း ထွကပေေါ်လာသခဖင ဲ့ ဖတလကစကို ရေတနလိ
ဲ့ က
ု ၏။
ေလလငပေေါ်တင
ွ ထိင
ု ပနပသာ အပလာင်းဘုရာ်း ဘုရငက ရယပမာလိက
ု သညနင ဲ့ နန်းရငခေင
တစခုလ်းု ကလည်း လိက
ု လ ရယပမာကကသည။
“ရယဖိုပကာင
ဲ့ ်းေ..သူတကိ
ို ဲ့ ု ပခောလိက
ု ေါဉ်း..ငါကိယ
ု ပတာက သူတကိ
ို ဲ့ ု အကူအည
ပတာင်းပနလိလာ်း
ု ဲ့ သူတ ို အကူ
ဲ့ အညကို ငါကိယ
ု ပတာက လိပ
ု နလိလာ်း...ဒ
ု ဲ့ နိင
ု င၊ ဒမမိ ြို့ပတာကို
သ်းု နစထန ငါတိ
ဲ့ ု ထူ
ဲ့ ပထာငလာခဲ့တာ.. အပခမာကပတွ၊ ပသနတပတွ အမျာ်းကက်းန ထူ
ဲ့ ပထာငခဲ့တာ
မဟုတ၊ အင်းဝကို ဖျကစ်းခဲ့မေ်း အင်းဝဘုရငကို ဖမ်းသွာ်းတဲ့ ဟသာဝတသာ်းပတွကေ
ို င
တငကျည်းတုတန ရင
ဲ့ ဆိင
ု ရခဲ့တာေ၊ ပရ ြို့လမာ ငါကိယ
ု ပတာတိင
ု ဒ ုကို စုနဆင်းမေ်း ဟသာဝတကို
အမေ်းသိမ်းဖို ခေင
ဲ့ ဆငပနမေ၊ မေ်းရင..ဟသာဝတကို ကူညပနမေ်း ကတိစကာ်း မတညတဲ့
ခေငသစလူရေ ဘရူ န ို ကို ရာမေ်း ကွေမျကမာခဖစတယ၊ ငါရန
ဲ့ သူပတွကို ဒလိမ
ု ျိ ်း ပချမန်းေစမယ”
စကတငဘာ ၁၈ ရကပန၊ဲ့
ပ ျာပ
ဲ့ ဘကာတိဘက
ု ဲ့ မာလည်း ပသနတ(၇၅)လကနင ဲ့ အပခမာက (၆)လကသာ ပေ်းနိင
ု ပကကာင်း
ပ ်းခေနဆစ၏။ စကတငဘာ (၂၁) ရကမျာ်းတွင အပလာင်းဘုရာ်းဘုရငအာ်း ပတွြို့ရန ပဘကာ
အာ်း နန်းပတာသို ဆင
ဲ့ ဆိ
ဲ့ ခ
ု ဲ့သခဖင ဲ့ နန်းပတာတွင သွာ်းပစာငပနခ
ဲ့ ဲ့ပသာလည်း ဘုရငက
ထွကမပတွြို့ ခဲ့။ စကတငဘာ (၂၂)တွင မူ ပတွြို့ဆခ
ု ွငရခ
ဲ့ ဲ့၏။ အပလာင်းဘုရာ်းအပနခဖင ဲ့
အ ဘ လေ
ိ တိဘက
ု ဲ့ မ လကနကပေ်းနိင
ု မအပေေါ်ကို ကကညဲ့ ကာ ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်းနင ဲ့ ေုသမ
ိ ကိစစကို
ဆ်းု ခဖတမညခဖစပကကာင်း အပခဖသာထွကခဲ့သည။
ပနာကပန န
ဲ့ နကတွငမူ အပလာင်းဘုရာ်း ဘုရငသည အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏအကက်းအက
မစစတာဘရု တ ထသို ရာ
ဲ့ သတစပစာင ပရ်းပေ်းခဲ့သည။ သိပသာ
ု ဲ့ ဟိင
ု ်းကက်းကျွန်း၊
ေုသမ
ိ ကိစစနငေတ
ဲ့ သကမေ်း တိတက
ိ ျကျ အပခဖ မျာ်း မေါရိ လာခဲ့။
***
စကတငဘာ (၂၃) ရက၊ နနက ၉ နာရ။
အပနာကပဆာငပတာသို ရ
ဲ့ ငဘုရငဝငလာမေခဖစသခဖင ဲ့ မိန်းမစို်းမျာ်း၊ အေျိ ပတာမျာ်း အာ်းလ်းု
လကအုေချလျက ဝေတွာ်းပနကကသည။ ဘုရငက အပဆာငတစခုဆသို ဉ
ဲ့ ်းတညသွာ်း၏။
ခေဟဟ ခဖစပနပသာ အပဆာငတခါ်းကို တွန်းဖွငလိ
ဲ့ က
ု သည။ တခါ်းဝတွငရိ ပနသာ
မိန်းမစို်းမျာ်းက ခော်းခော်းဝေလျက ခစာ်းလိက
ု ကက၏။
“မသငပတာ
ဲ့ ေါဘူ်း..ဘုရာ်း”
“ဘုန်းပတာကက်း ဘုရာ်းလာ်း”
“ဟုတတယ..ကိယ
ု ပတာေါ..ရငပရွှေငယ”
“နမပတာ...ပဝဒနာက ခေင်းထနပနတယဆိမ
ု ပတာ.ဲ့ .ကိယ
ု ပတာက ဘာလုေနိင
ု ပတာမ
ဲ့ ာလ..မိငယ”
ု ဲ့ ပခဖ်းညှင်းစွာခေ ်းလိက
ရငမိငယ၏ နတခမ်းတိက ု ၏။
“သမ်းပတာပရာ”
“ရိ ေါတယ..ခမည်းပတာ”
“ ရု စုက
ိ ကကေါတယ...ပနာငပတာပခမဒူ်းမင်းသာ်းလည်း မကကာခဏလာကကညဲ့ မေ်း..ပအာကခေညခဖစ
ငကသိက
ု ပတွ အာ်းရိ စာပတွ ေိုေိဲ့ ုပေ်းေါတယ
ဲ့ ”
“ဟ.ဲ့ .ဘာလ”
“မပတွြို့ပတာဘ
ဲ့ ်းူ လို ပခောလိ
ဲ့ က ု ..ဒမာ ငါ ဲ့ မိ ဖုရာ်းမကျန်းမာလို ငါစိ
ဲ့ တထလည်း
သိေမကကညလဘူ်း...ပနာကပနမဲ့ အခစာ်းဝငလို ပခောပချ”
ဲ့
“ကိယ
ု ပတာကက်းဘုရာ်း..အဟွတ..အဟွတ”
“ကျွနပတာမျိ ်းမ..ပနပကာင်းေါတယ...တိင
ု ်းခေညကိစစက အပရ်းကက်းတယ မဟုတလာ်း
အ ဘ လေ
ိ ပတွဆက လကနကရမာ ဟသာဝတကို ခမနခမနသိမ်းနိင
ု မယလိ..မင
ု ဲ့ ်းသာ်းပမာငရွ
လာတုန်းက ပခောဖူ်းတယ..ကျွနပတာမျိ ်းမ ပရာ ါက သကသာသွာ်းမာေါ......သတမနအပရ်း၊
တိင
ု ်းခေညအပရ်းကိသ
ု ာ ရု စုက
ိ ပေ်းေါ..ဘုရာ်း”
“အာ်းလ်းု သငပတာ
ဲ့ ရာမာ ခစာ်းကက”
ပအာငပ ယျက အမိနပေ်းလိ
ဲ့ က ု သခဖင ဲ့ အန်းအနာ်းတွငရိ ပသာ သူမျာ်းက ပနာကဆုတကာ
အခေငသို ထွ
ဲ့ ကသွာ်းကက၏။
“သမ်းပတာတခါ်းကို ပစဲ့ခဲ့”
“မိငယ”
“ဘုရာ်း”
“အရငတုန်းကလို ပမာငကက်းလိေ
ု ဲ့ ပခေါ်ေါ..မိငယရယ”
“မသငပတာ
ဲ့ ေါဘူ်း..ဘုရာ်း”
***
၁၇၅၅ ပအာကတိဘ
ု ာလ။
“ဘာခဖစတာလ..မိ ေွင”ဲ့
“ဒလူ...မူ်းမေ်း..ကျွနမ တစကိယ
ု လ်းု ကို အချတယ..အမာ်း”
မိေွငဆိ
ဲ့ သ
ု ညဲ့ ခေညဲ့ တနဆာမပလ်း၏ တကိယ
ု လ်းု တွင အဖတမျာ်းခဖင ဲ့ ပေကျပနသည။
“ဒပလာက ရွ စရာပကာင်းမေ်း မူ်းပနတာကိ.ု ..ကျွနမက ဘယလိလ
ု ေ
ု သူကိ
ဲ့ ု လကခရမာလ”
မိေွင၏
ဲ့ ပရ ြို့တင
ွ ရိ ပနပသာ အမျိ ်းသာ်းက မေမသဗလ်းု ဗပထွ်းခဖစပနပသာ ဗမာစကာ်းခဖင ဲ့
ခေနပခောလိက
ု သည။ အာဒါရာက သူမအာ်း ပကျာပေ်းထာ်းသညဲ့ ထိသ
ု က
ူ ို ဆွလညဲ့ လိက
ု ၏။
ထိသ
ု ူ က အာဒါရာကို ပစာငတွ
ဲ့ န်းလိက
ု သည။
“နငက ဘာပကာငမလ..မိန်းမေျကမ.”
“ခါလစ”
“ဒပကာငကိ
ဲ့ ု အပသသတကက”
ခေညဲ့ တနဆာအိမမ လူမိုကမျာ်းက ဓါ်းကိယ
ု စခဖင ဲ့ ထွကလာကက၏။ ထိသ
ု က
ူ ို ဓါ်းမျာ်းခဖင ဲ့
ဝိုင်းခုတကကသည။ ပနာကဆ်းု တွင ထိသ
ု မ
ူ ာ ဝါ်းထရမျာ်းကကာ်းလ်းု ပထွ်းပနမေ်းပနာက အခေငဘကသို ဲ့
လွတထွကသွာ်း၏။ ပသွ်းသရရခဖင ဲ့ ခေညဲ့ တနဆာအိမအပနာကဘက ပတာတန်းမ ပမွြို့ နွန်းကုန်း
ရိ ရာဘကသို တက
ဲ့ ပခေ်းပတာသ
ဲ့ ည။ ဘာနာဗိုက ကကသလစ ဘုရာ်းရိ ခို်းပကျာင်း
ပရ ြို့အပရာကတွင ပသွ်းအလိမ်းလိမ်းခဖင ဲ့ လကျသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။
“သတကွာ..အပသခုတ”
“ပဖာင်း”
လွ ာက သူတအနာ်းသိ
ို ဲ့ ု ပရာက
ဲ့ လာမေ်း ပမ်းလိက
ု သည။
“ပသွ်းပတွပတာဲ့ အရမ်းမျာ်းတယ...အသကပတာရ
ဲ့ ပနပသ်းတယ..မပသပသ်းဘူ်း”
ထိအ ဲ့ ှ ငလိ
ု ချိနတွင ဖာသာနာပရနက မ်းအိမကို အပေေါ်သ ို ခမ ဲ့ က
ု ၏။
“ဟင..ဒါ ပတာပ
ဲ့ ေလိေ
ု ”
“ဖာသာက သူကိ
ဲ့ ု သိလလာ်း”
ို ဲ့
“သိတယ...ေုသမ
ိ န သန
ဲ့ လျငဆိေကမ်းပတွမာ နာမညကက်းတဲ့ အာဖရိ ကန
လူရေပကာငပလ်းေ..အ ဘလေ
ိ သူလျှိ လိလည
ု ဲ့ ်း ပခောကကတယ...ပတာပ
ဲ့ ေလိတ
ု ”ဲ့
***
အခန်း (၃၇)
“အာ်း...အ...ကျွတ..ကျွတ”
ပတာပ
ဲ့ ေလို သတိရလာသည။ မျကလ်းု ကို ဖွငကကညဲ့
ဲ့ လိက
ု ၏။ ပသာကပရအိ်းု စငတစခုနင ဲ့
လကဝါ်းကေတိင
ု တစခုကို ခမငလိက
ု ရသည။
“ဒါ..ဘယပနရာလ”
“ခငဗျာ်း ထဖိုမကကိ
ဲ့ ်းစာ်းေါန..ပကျာကု
ဲ့ န်းမာ ရထာ်းတဲ့ ဓာ်းချကပတွကို
ချ ေပေ်းထာ်းတာ..အသာ်းမကျပသ်းဘူ်း..အဒ
ဲ့ အတိင
ု ်းေပနေါ..မစစတာ ပတာပ
ဲ့ ေလိ”ု
အ ဘ လေ
ိ စကာ်းသတစခုက အတာလျသဝဝ။ ပတာပ
ဲ့ ေလိက
ု သူမျကနာပရ ြို့တင
ွ ပေေါ်လာပသာ
ဘရာသာအင လိက
ု ို ကကညဲ့ လိက
ု သည။
ု ဲ့
“ဖာသာတိ..ကျ ေကို ကယခဲ့တာလာ်း”
ပတာပ
ဲ့ ေလိက
ု မျကစိကို စုမိတမေ်း နာကကငမမျာ်းကို လိက
ု လခစာ်းပနသည။
“ပကျာကုန်းကို ချ ေလိက
ု ရတယ..ဟုတလာ်း..ဓါ်းချက ဘယနစချကထိတာလ..ဖာသာ”
“ပကျာရို ်းန လက
ဲ့ ခေငမာ စုစုပေါင်း ဓာ်းဒဏရာကက်းငါ်းချကထိထာ်းတယ...ကျ ေက
ဘရသာအင ျလိေ
ု ါ”
“ဟုတတယ...ဘုရငကု
ဲ့ နသညပတာကက်း လွ ာဒမလိ်းု ပေါ”ဲ့
“ကျ ေ..သူကိ
ဲ့ ပ
ု တွြို့ချငတယ..ဘရာသာ..ကျ ေပတွြို့ချငတယ”
ပတာပ
ဲ့ ေလိ၏
ု မျကစိမျာ်း ခေနမိတသွာ်းခေန၏။
***
“ဘယသူလ”
“ဗိုလချ ေဉ်းတွန”
“ဘယသူ”
“အပလာင်းဘုရာ်းဘုရငရ စစ
ဲ့ ဗိုလချ ေကက်း ဉ်းတွနပလ”
ပတာပ
ဲ့ ေလိ၏
ု အသက ခေတိ်းု တိ်းု ခဖစသွာ်းသည။
“ဪ...ပမာငကက်းငတွန”
“ဟုတတယ...သူက ပခောလိက
ု တယ....အခု မကကာခငမာ ဟသာဝတန သန
ဲ့ လျငကို
အပလာင်းဘုရာ်းတေပတွ သိမ်းဖို စ
ဲ့ စဉ်ပနမေ..ဘယအပခခအပနခဖစခဖစ..ခငဗျာ်း..ဒ ုကို
လာခဲ့ေါ..ဒ ုမာ သူရိ ပနမယတ”ဲ့
လွ ာက ပခတတမျှ တိတဆိတသွာ်း၏။
“ သူမာလိက
ု တာ...ကကာေါမေ..အခု လို ခဖစမာ ပခောခေခဖစတာ...ကျ ေကို ခွငလွှေ
ဲ့ တေါ”
“ရေါတယ....ကျွနမကလည်း သူပခေါ်ပေမယဲ့..သွာ်းဖို အစ
ဲ့ အစဉ်မရိ ေါဘူ်း..ဒါန...ရ
ဲ့ ငက ဒ ုကို
ဘယလိပ
ု ရာကမေ်း သူန ဘယ
ဲ့ လိပ
ု တွြို့တာလ”
“ကျ ေက သပဘဘာသာ်းေ..ဒလိေ
ု ...ပလျှာကသွာ်း...အာ်း”
ပတာပ
ဲ့ ေလိမ
ု ာ ရု တတရကနာနာကကငကကငပအာလိက
ု ၏။ သူပဘ်းတွ
ဲ့ င ရိ ပနပသာ လွ ာက
ခေ ်းပနသည။ သိပသာ
ု ဲ့ လွ ာ၏ ညာဘကက ပတာပ
ဲ့ ေလိ၏
ု ေုခု်းချ ေရို ်း တစခုပေေါ်တင
ွ အာ်းခဖင ဲ့
ဖိ ညှစထာ်းသည။
“သာမနကုနသညတစပယာကက အပလာင်းဘုရာ်းရ စစ
ဲ့ ဗိုလချ ေန ပတွ
ဲ့ ြို့ ခွင ဲ့
ရမတလ
ဲ့ ာ်း..ဟုတလာ်း”
လွ ာက ထေညှစ၏။
“အာ်း..နာတယဗျ...ခငဗျာ်း...ခငဗျာ်း...လွှေတေါဗျာ”
“ရငအပကကာင
ဲ့ ်းကို ကျွနမ သိတနသပလာကသိမေ်းမေ..ရငက အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏန ဲ့
အလုေတွလုေပနတဲ့ သူေ...ပခောေါဉ်း...လကရိ အပရ အ
ြို့ နဒယ
ိ ကုမပဏန...မု
ဲ့ ဆ်းု ိ ဖိုသာ်းပတွကကာ်းက
ဘယလိဆ
ု ကဆပရ်းပတွ ထူပထာငထာ်းမေ်းလဆိတ
ု ာပလ်းေါ..ကျွနမကို ပခောခေေါဉ်း”
ပတာပ
ဲ့ ေလိက
ု စကာ်းတစခွန်းမ မပခောေ လွ ာကို ခေတိ်းု တိ်းု ဆပရ်းလိက
ု သည။ လွ ာက
ခေ ်းလိက
ု ၏။ ထိပနာက
ု ဲ့ ..ပတာပ
ဲ့ ေလိ၏
ု ပသာကလကစ စွတခေ တေန်းကနေူေူကို ဆွယူလက
ို ၏။
“ရင ဲ့ လကပတွသေ
ိ မလေရာ်းနိင
ု ဘူ်းမဟုတလာ်း..အခုပန ကျွနမ ဒစွတခေ တရညေူေူကို
ချ ေရို ်းမကျကပသ်းတဲ့ အပေေါ်ကို ပလာင်းချလိက
ု ရင အပတာပလ်းလည်း
ေူမယ နာလည်းနာမယပနာ..ခကကညဲ့ မလာ်း....အဒ
ဲ့ လို အနာခမေ်းလည်း မမေ်းသွာ်းဘူ်းပနာ...ရင ဲ့
ပခခပထာကမာလည်း ဒဏရာနဆိ
ဲ့ ပ
ု တာဲ့ ရငက ပခေ်းလိမရဘူ
ု ဲ့ ်း..ဒပတာ.ဲ့ ..ကျွနမက
ဘုရာ်းပကျာင်းကုန်း ဟိ်းု ဘကပထာငပေေါ်
ဲ့ မာ ကျင်းတစကျင်း ပအ်းပအ်းပဆ်းပဆ်း
တူ်းထာ်းလိရတယ
ု ဲ့ ”
“ဟမ...ဘာဆိင
ု လိလ
ု ဲ့ ”
“ကျွနမ ရငကိ
ဲ့ ု ေစသတမေ်း..ကျင်းထ ခမ ေေစလိက
ု ရင ဘယသူမ သိမာမဟုတဘာ်း...ဒပကျာင်းက
ဖာသာပတွဆတ
ု ိ ာလည်း ကျွနမ စကာ်းတစခွန်းေ..နာ်းလညလာ်း”
“အာ..မလုေေါန...မလု
ဲ့ ေေါန...ဘာမ
ဲ့ မလုေေါန.ကျ
ဲ့ ေပခောေါမယ”
***
“အာ်းပကာသ
ဲ့ ပဘဘာက ဘယတစခုလ”
ကို ာနပကာဗ
ဲ့ ၏ အပမ်းကို ဆိေကမ်းအရာရိ ခဖစပသာ အာပမ်းန်းယန်းလူဝကက်းက
လကအုေချလျက ခေနပခဖလိက
ု သည။
“အဒ
ဲ့ သပဘဘာကို မကကာခင..ဆွယူသာွ ်းပတာမ
ဲ့ ယဆိ”ု
“ဟုတေါတယ..အ ဘလေ
ိ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏက ဟန်းတာဆိတ
ု ဲ့ သပဘဘာက ဆွယူဖိုေါ..သူ
ဲ့ န ဲ့
ကေလျကေါေ”
လူဝကက်းက သူတေညဲ့
ဲ့ တစဉ်းအာ်း အမိနပေ်းလိ
ဲ့ က ု ၏။
မကကာမ ထိတ
ု ေညဲ့ နငအတူ
ဲ့ အ ဘ လေ
ိ အရာရိ နစဉ်း ပရာကရိ လာကကသည။
ကို ာနပကာဗ
ဲ့ က အမိ နစာတစ
ဲ့ ပစာငကို စထရင်းဖလို်း ထ ကမ်းပေ်းလိက
ု ၏။
“ဘာအမိနမျာ်းလ
ဲ့ ...မစစတာနပကာဗ
ဲ့ ”
“ခမင်းမ်းမင်းသာ်းဗညာ်းဒလ ရ အမိ
ဲ့ နအရ
ဲ့ အ ဘ လေ
ိ ေိုငသပဘဘာအာ်းလ်းု န အ
ဲ့ ဘ လေ
ိ အမျိ ်းသာ်း
အာ်းလ်းု ကို ဒဆိေကမ်းကပန ထွကခွာခွင ဲ့ ေိ တလိက
ု ေါမေ”
အ ဘ လေ
ိ အရာရိ နစဉ်းမာ နာ်းမလညနိင
ု စွာခဖင ဲ့ ကကညဲ့ လိက
ု ကကသည။
“ကုမပဏန ဟ
ဲ့ သာဝတဘုရငကကာ်းမာ သပဘာတူစာချ ေပတွရိ တယပနာ..ခငဗျာ်းတို ဒဲ့ လိလ
ု ေ
ု တာ
စာချ ေကို ပဖာကဖျကတာေ”
“ဒါက ကျ ေတိန
ု ဲ့ မဆိ
ဲ့ င
ု ဘူ်းပလဗျာ...ကျ ေတိက
ု ဲ့ မဒရေက အမိ နနဲ့ ဒ
ဲ့ သပဘဘာကျင်းမာ
သပဘဘာလာဆွတလ
ဲ့ ပ
ူ တွ သကသကေ”
“ဟုတတယ...အဒ
ဲ့ ကိစစခငဗျာ်းတိန
ု ဲ့ မဆိ
ဲ့ င
ု ပေမယဲ့..ဆိေကမ်းက အ ဘလေ
ိ သပဘဘာပတွ တစစ်းမ
ထွကခွငမရဘူ
ဲ့ ်းဆိတ
ု ဲ့ အမိနကပတာ
ဲ့ .ဲ့ .ခငဗျာ်းတိန
ု ဲ့ သက
ဲ့ ဆိင
ု ပနေါတယ..ဒပလာကေါေ”
***
“မင်းသာ်းခငဗျာ်း...ဒလိစ
ု ွေစွချကပတွဟာ အထငအခမငန ပခောပနကကတ
ဲ့ ဲ့ ပကာလဟလပတွ
သကသကေါေ... ကျွနပတာမျိ ်းတို အပနန
ဲ့ ဒ
ဲ့ ုမာရိ ပနတဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်းပတွန အဆက
ဲ့ အသွယ
ရိ တာကို မခငင်းေါဘူ်း..ဒါပေမယဲ့.. တာပမွတက
ို ေွမာ ကုမပဏက ပေ်းထာ်းတဲ့ တေပတွကေါ
ဝငတိက
ု ပေ်းခဲ့တယ ဆိတ
ု ာကပတာ.ဲ့ ...လ်းု ဝမခဖစနိင
ု တဲ့ စွေစွချကေါေ..အပရ အ
ြို့ န
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏဟာ
ေခူ်းဘုရငတေ
ဲ့ ပတွကလွမေ်း ဘယတေကိမ
ု လူသ၊ူ လကနက ကူညပေ်းတာမျိ ်း မရိ ေါဘူ်း ”
စကာ်းခေနထမ ပတာပ
ဲ့ ေလိဆ
ု သ
ု ိ ညဲ့ စကာ်းကို ကကာ်းသညနင ဲ့ ပရာဘတ ျကဆငမာ
သကခေင်းချလိက
ု ၏။
“ပတာပ
ဲ့ ေလိဆ
ု တ
ုိ ာ...အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏရ တရာ်းဝင
ဲ့ ဝနထမ်းလည်းမဟုတေါဘူ်း..ဘာအဆငမ
ဲ့
မရိ တဲ့ ဆိေကမ်း ျေို်းတစပယာကေါေ...မင်းသာ်း”
“အင်း..ဒါဆိ.ု .ခငဗျာ်းတို အ
ဲ့ ဘ လေ
ိ ကုမပဏ အရာရိ မင်းပတွက ဆိေကမ်း ျေို်း တစပယာကကို
.ပအာငပ ယျရ မမိ
ဲ့ ြို့ပတာအထိ ပခေါ်သာွ ်းခဲ့ကကတယပေါပလ”
ဲ့
“ပကာင်းေါမေ..မင်းသာ်း..မင်းသာ်းန ကျွန
ဲ့ ပတာမျိ ်း ဘာမ ဆကမခငင်းခုချငပတာေ
ဲ့ ါဘူ်း....အခု
ကိစစကို စိနပ ျာက
ဲ့ ကုမပဏဆကို အစရငခထာ်းေါမယ...ေခူ်းန ကု
ဲ့ မပဏကကာ်းက အထငအခမင
လွမာ်းမပတွကို မကကာခင ခေနလညပခဖရင်းနိင
ု မာေါ”
“ဗိုလမင်း”
“မိနေါ..မင
ဲ့ ်းသာ်း”
“လွ ာ ကို ဒကိစစအတွက ကျ ေက အထူ်းပကျ်း ူ်းတငတယ လို ပခောပေ်းေါ..ဟ
ဲ့ သာဝတအပေေါ်
သူရဲ့ သစစ
ဲ့ ာရိ မကိလ
ု ည်း..ကျ ေတို မပမ
ဲ့ ဲ့ေါဘူ်း..ဒကိစစမေ်းရင ပနာငပတာမင်းခမတဆ ခေနလည
ပလျှာကတငမေ်း လွ ာကိအ
ု ရာခေနထာ်းဖို..ကျ
ဲ့ ေတာဝနယူေါတယ”
“မင်းသာ်းတို အရာခေန
ဲ့ ပေ်းလည်း...သူက ဒပခမကို စွနခွဲ့ ာသွာ်းပတာမ
ဲ့ ာတ”ဲ့
“ဟုတရလာ်း..ဗိ
ဲ့ ုလမင်း..ဒါနမျာ်း
ဲ့ ဘာလိ..အခု
ု ဲ့ လို ကျ ေတိကိ
ု ဲ့ ု ကူညပနရပသ်းတာလ”
“ မုန်းအတွကတလ
ဲ့ ာ်း.. မုန်းက မိ ဘမဲ့မ မဟုတေ..ကျ ေတူမက အထ်းလည်းမကျနေါဘူ်းပလ..
နန်းပတာထ သူလကညှိ်းညွှေနရာ ပရခဖစပနတဲ့ မင်းသမ်းတစေါ်းေဟာကိ”ု
***
လွနခဲ့သညဲ့ နစလခနက
ဲ့ ဗညာ်းဒလပအာငစ၏ အမိ နခဖင
ဲ့ ဲ့ သနလျငဆိေကမ်းမ အ ဘလေ
ိ
အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ေိုငသပဘဘာမျာ်း အာ်းလ်းု ကို ထွကခွာခွငေိ
ဲ့ တသိမ်းခဲ့သည။ အ ဘ လေ
ိ တိန
ု ဲ့ င ဲ့
အပလာင်းဘုရာ်း အကကာ်း စစကူပေ်းမမျာ်း၊ ဆကသွယမမျာ်းတွင အဓိကေါဝငခဲ့သညဟု ဆိပ
ု သာ
ပတာပ
ဲ့ ေလို သည ဒဏရာမျာ်းသကသွာ်းမေ်းပနာက..သပဘဘာတစစ်းနငလိ
ဲ့ က
ု ေါစဉ် ဒလမမိ ြို့တင
ွ
အသတခခဲ့ရ၏။ ထိပနာက
ု ဲ့ တွငပတာဲ့ ကုမပဏကိယ
ု စာ်းလယပရာဘတ ျကဆင က ဟသာဝတသို ဲ့
သွာ်းပရာကကာ အိမပရ ြို့ ဉေရာ ာ ဉ်းပအာငခမ နင ဲ့ တိက
ု ရို ကသွာ်းပရာကပတွြို့ဆခ
ု ဲ့သည။
အပလာင်းဘုရာ်းပအာငပ ယျအပေေါ် အကူအညပေ်းခဲ့သညဲ့ ကိစစနငေတ
ဲ့ သတမေ်း
ပကကလညခခင်းမရိ သညဲ့ ဉေရာ ာဉ်းပအာငခမ နင ဲ့ တလတိင
ု တိင
ု ပဆွ်းပနွ်းပသာလည်း
အပခဖထွကမလာခဲ့။
သိပသာ
ု ဲ့ ..အပထာကသတင်းမျာ်းအရ..အပလာင်းဘုရာ်းပအာငပ ယျကိယ
ု တိင
ု ပအာကခေညသို ဲ့
အမေ်းသတ သိမ်းေိုကပရ်းစမကိန်းဆွပနမေ်း မကကာမ သနလျငနင ဲ့ ဟသာဝတကို ထိ်းု စစ
ဆငပတာမ
ဲ့ ည ဟူသည သတင်းမျာ်းကို ကကာ်းသညဲ့ အခါ ဥေရာ ာဉ်းပအာငခမ သည
အ ဘ လေ
ိ တိအပေေါ်
ု ဲ့ ဆကဆပရ်းပခောင်းလလာသည။ အပရ်းပေေါ် အပခခအပနခဖစလာချိနတွင
ခေငသစတိထ
ု ဲ့ မပရာ၊ အ ဘလေ
ိ ထမေါ.မညသူဆ
ဲ့ က အကူအညရရယူမညဟု ဆ်းု ခဖတမေ်း
အ ဘ လေ
ိ တိကိ
ု ဲ့ ု ပေျာပ
ဲ့ ခောင်းစွာ ခေနလညဆကဆခဲ့သည။
ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ သနလျငဆိေကမ်းမ သပဘဘာမျာ်းကိလ
ု ည်း လွတလေစွာထွကခွာခွငပေ်းလိ
ဲ့ က ု ၏။
သနလျငတွငရိ ပနပသာ ဗညာ်းဒလပအာငစ မ အ ဘ လေ
ိ တိ၏
ု ဲ့ သစစာမဲ့မကို အခွငအပရ်းယူ
ဲ့ ကာ
အ ဘ လေ
ိ ကုမပဏေိုငသပဘဘာမျာ်းအာ်း...ပအာငပ ယျတေမျာ်း လာပရာကတိက
ု ခိုကေါက
ထိသ
ု ပဘဘာမျာ်းခဖင ဲ့ တာ်းဆ်းရန ကကစညထာ်းခခင်းခဖစသည။ သိပသာ
ု ဲ့ ထိအ
ု ကကအစညမာ
ဉေရာ ာ၏ မူဝါဒအ ပခောင်းအလပကကာင ဲ့ ေျကစ်းသွာ်းခဲ့မေခဖစ၏။
***
အပရာကပနာကကျခဲ့ပသာပနွဉ်း၏ နနကခင်းတစခု။
သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း ဒ ုတင
ွ ရိ ပနကကပသာ တေမ်းတေသာ်းမျာ်းသည အပလာင်းဘုရာ်းထက
ေိုမိုပမျှာလငကကသညဲ့
ဲ့ အရာတစခုရိ ပသ်း၏။ ထိအ
ု ရာကာ်း အခခာ်းမဟုတ။
တေပတာကက်းနငအတူ
ဲ့ ေါလာမညဲ့ ပနာကတန်းရိ မိသာ်းစုမျာ်းထမ စာလွှောမျာ်း ၊
သတင်းစကာ်းမျာ်းတည်း။ ပသနတဝနငပကာင်း က မနပခောင်းခဖင ဲ့ ခမစခေငကို ကကညဲ့ လိက
ု ၏။
“ဘာသပတွလဗျ..ပမာငပကာင်း..ကကာ်းလာ်း”
ငပကာင်းက ခေ ်းလိက
ု သည။
“ကိပ
ု ရွှေကကြူ လည်း ပတာငငူကပန စစပကကာင်းတစပကကာင်းချလာရတယပလဗျာ..သူတတေ
ို ဲ့ ပတွ
မမိ ြို့ထ အရငဝငနငတာ
ဲ့ ပနမယ”
ဒ ုသ ို ပရာက
ဲ့ ပရာကခခင်းေင ဟသာဝတနင ဲ့ တိက
ု ေွမျာ်းတွင ပအာငေွရခဲ့သညဲ့ တေမ်းကက်းမျာ်းကို
ဆုချသည။ ဘုရငနငအတူ
ဲ့ ေါရိ လာသညဲ့ ာတသဘငအဖွြို့မျာ်းခဖင ဲ့ ပေျာေွရွှေငေွမျာ်း
ခေ လုေပေ်းသည။ ဆိင
ု ်းသဗုသမျာ်းနင ဲ့ ပဝ်းရာ..မမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်တင
ွ ငတွနက ပဆ်းတကို ဖွာလျက
ထန်းဖူ်းစာတစပစာငကို အကကိမကကိမ ဖတပန၏။
“ဒ ုမာ တယလည်း.. ိမကျပနေါလာ်း..ကိယ
ု လူ
ဲ့ ”
“ဘယဲ့နယဲ့လ...မပတွြို့တာပတာငကကာပေါ..ဗိ
ဲ့ ုလတွန..မာေါစ”
“လူကပတာဲ့ မာေါရဗျာ”
ဲ့
“ဘာက မမာတာလဗျ..ပခောစမ်းေါဉ်း”
“ဒမာပလဗျာ...ဟိမ
ု ာကျနခဲ့တဲ့ ကျ ေအိမသာ်း ရငပထွ်းေုက သမ်းကပလ်း ပမွ်းထာ်းတယတဲ့
ပအာ..စစထွကပယာကျာ်းဘဝမျာ်း ကိယ
ု မိ
ဲ့ န်းမပတာင ဘယအချိနဗိုကကက်းမေ်း ဘယလိသ
ု မ်း
ပမွ်းထာ်းမန်းမသိလက
ို ရဘူ်းဗျာ...ဒါကိပ
ု တွ်းမေ်း..လူက ကျန်းမာေါလျက..စိတက ဟိ်းု ပရွှေဘက
ို ို
လွမ်းပနတာဗျိ ်း”
“မေူေါနဗျာ..မကကာခင
ဲ့ ကျ ေတို ဟ
ဲ့ သာဝတကိအ
ု မေ်းသိမ်းမေ်းရင..ခေနကကရမာေါ...ကျ ေကပတာဲ့
အခုကို ဟသာဝတကို သွာ်းတိက
ု ချငပနမေ”
“အင်းပေါပလ..ကိ
ဲ့ ယ ု လူ
ဲ့ က ဟသာဝတကို တိက
ု ချငတာထက..ဟသာဝတသူကို ကိက
ု ချငပနတာ
ခဖစမယ..ဟာ်းဟာ်း...ဘာတဲ့ နာမညပတာငပမဲ့ပတဲ့ပတဲ့ခဖစပနမေ..ခငမိပထာ ဆိလ
ု ာ်း”
“ခငပထာမိ ေါဗျာ”
“ပအ်း..ကိပ
ု ရွှေကကြူရယ..ခငပထာမိ ..ခငပထာမိ ”
“က..လွမ်းလိဝရင
ု ဲ့ လည်း..ကျ ေတို ခေန
ဲ့ ဆကု ကခခင်းအထိမ်းအမတအခဖစ ပအာကမာ
တခွကတဖလာ်း လာပသာကေါဉ်းဗျ..ခငဗျာ်းနယဲ့ ခငဗျာ်းကို ခမငပတာ.ဲ့ ...ခငဗျာ်းန ဲ့
တွပဖာတွဖက..ငအိ်းု ကိပ
ု တာင သတိရသွာ်းတယဗျာ..ဒပကာငကက်းရိ ရငလည်း..ဒလို
စစတိက
ု ရပတာမ
ဲ့ ယဆို ခမြူ်းရွှေငပနတတတာဗျပနာ”ဲ့
ငတွနစကာ်းပကကာင
ဲ့ ဲ့ ပရွှေကကြူမာ ရု တတရတ ငိင
ု သွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။ ငတွနက ပရွှေကကြူ၏ ေုခု်းကို
ဖမ်းလိက
ု သည။
“က..ငါလူ
ဲ့ ..ကျ ေပခောလိက
ု လို ပေျာ
ဲ့ ပနရာကပန... စိတမပကာင်းခဖစသွာ်းမေတူရ..ဲ့
လာ..လာ..ပအာကဆင်းပသာကကကစိရ
ု ဲ့ ဗျာ”
ဲ့
***
အခန်း (၃၈)
အရေပခခာကပေပကျာ၊ ခနဓာကိယ
ု ထွာ်းထွာ်းကကိ င်းကကိ င်း။ ပသနတေစခတခခင်း၊ ဓာ်းခုတ၊
လထိ်းု နင ဲ့ လူချင်းသတေုတရာတွင ကျွမ်းကျငပသာ ထိလ
ု စ
ူ ု။
သူတသည
ို ဲ့ အင်းဝပခမမ ပေေါ်တူ ၊ ကမနမျာ်း နင ဲ့ ဒ ုသ ို ခိ
ဲ့ ုဝငလာသညဲ့ ခေငသစ၊ အာဖရိ ကန၊ စေိ န၊
ေထန ပကက်းစာ်းစစသည တိေါဝင
ု ဲ့ သညဲ့ (၅၅)ပယာကအစုခဖစသည။ သရိ ဓမမရတ
ပသွ်းပသာကအစု ဟု အမညသမုတသည။ ထိအ
ု ဖွြို့ မာ အပလာင်းဘုရာ်း၏ ကိယ
ု ရပတာ
တေဖွြို့အခဖစ အထူ်းတာဝနပေ်းအေဖွြို့စည်းခဲ့ခခင်းခဖစ၏။ ျိ ်း ကေကဒရို ဉ်းပဆာငသညဲ့
ထိတ
ု ေဖွြို့ မာ မညသညဲ့ အပခခအပနမျိ ်းတွငမဆို အပလာင်းဘုရာ်းအာ်း အပသခကာ
ကာကွယရမညဟု လကပမာင်းပသွ်းပဖာကကာ သစစာနထာ်းကကသည။
ထိသ
ု ရိ
ို ဲ့ ကာခ စုပဆာင်းပနစဉ် ဟသာဝတ၏ အရမမိ ြို့ ရွ ာမျာ်းခဖစပသာ ေခူ်းခမစပတာငဘက
တစပလျှာက ကို မင်းသာ်းမျာ်းခဖစပသာ ပမာငပလာက၊ ပမာငရွ တိ၏
ု ဲ့ တေမျာ်းက မ်းရိ ြို့ဖျကစ်းမေ်း
သေန
ု ဲ့ ်းမျာ်း ဖမ်းယူကက၏။ ဟသာဝတမ သနလျငသို ရိ
ဲ့ ကာခ သွင်းရန ဆနစေါ်းအခေညဲ့ တငလာသညဲ့
ပလကက်း(၈၀)နင ဲ့ ပမာငပလာက၊ ပမာငရွ လကပအာကခပလတေတို ထိ
ဲ့ ပတွြို့တက
ို ေွခဖစေွာ်းမေ်း
ရိ ကာခ တငပလမျာ်းကိလ
ု ည်း သိမ်းေိုကရရိ လက
ို ကကသည။ ထိသ
ု ို ဟ
ဲ့ သာဝတမ ရိ ကာခ တေမျာ်း
ခဖတတိက
ု ခရမေ်း သနလျငအန်း ဒလတွငလည်း ငပကာင်း၏ တေမျာ်းက ရိ ကခာမျာ်း သိမ်းယူ
ပနသခဖင ဲ့ သနလျငမမိ ြို့တင
ွ ်းမ ဗညာ်းဒလပအာငစ သည ဒလတွငရိ ပနပသာ ငပကာင်း၏
တေမျာ်းကို အရငဆ်းု တိက
ု ထုတကာ လမ်းပကကာင်းဖွငရန
ဲ့ ဆ်းု ခဖတလိက
ု ၏။ ခေငသစသပဘဘာ
ခုနစစင်းတွင အပခမာကကက်းမျာ်းတငပဆာငကာ တိက
ု ပလ (၅၀၀)ပကျာခဖင ဲ့ ဒလကို
တိက
ု ပလသည။
ငပကာင်း၏ တေမျာ်းကလည်း ဗညာ်းဒလပအာငစ၏ သပဘဘာမျာ်းတွင အပခမာကကက်းမျာ်း
ေါရိ လာသညကို သိရိ သညဲ့ အတွက တေချသညဲ့ ပနရာသိေင
ု ဲ့ အပရာကမခေ သပဘဘာမျာ်းအန်းသို ဲ့
ပလမျာ်းခဖင ဲ့ ထွကလာကာ အန်းကေ ဝငပရာကတိက
ု ကက၏။ အန်းကေ လ်းု ပထွ်းကကသညဲ့ တိက
ု ေွမို ဲ့
အပခမာကကက်းမျာ်းမာ အသ်းု မဝငခဖစပနသညဲ့ အပခခအပနတွင လကဝဘက ေု ွနပတာငမ
ငတွန၏ ပလတေ၊ လကယာဘကမ ငပရွှေရည၏ ပလတေမျာ်းက ရု တတရတ ချတကကာ
သ်းု ဘကညှေ တိက
ု ခိုကကကသည။
***
အပနာကေွတကပဆာင။
ဆငရု ေခသလွနပေေါ်တင
ွ ထိင
ု ပနပသာ ခဗမိုင်းဓိရာ ာဉ်းပအာငလ သည သူလက
ဲ့ ထတွင ရိ ပနပသာ
ပေစာကို ဖတရလိက
ု သည။ စာဖတပနရာမ မျကနာခွာကာ သူပရ
ဲ့ ြို့တင
ွ ခစာ်းပနကကသူမျာ်းကို
ကကညဲ့ သည။ ပေစာ ကို ပနာကတကကိမ ခေနလညဖတရသည။ ထိပနာက
ု ဲ့ သူေတ
ဲ့ လညတွင
ခစာ်းပနကကပသာ အိမပရ ြို့ ဥေရာ ာဉ်းပအာငခမ နင ဲ့ တလေန်းစပသာ စစသူကက်းမျာ်းကို
တချကခေနကကညဲ့ မေ်း ပမ်းလိက
ု ၏။
“ဒါက..ဘာပတွပရ်းထာ်းတာတုန်း”
ထိအ
ု ခါ ဉေရာ ာဉ်းပအာငခမ က ပရ ြို့တင
ွ ရိ ပသာ စာပရ်းပတာကက်းကို မျကပထာငန
ဲ့ ခဖင ဲ့
ကကညဲ့ လိက
ု ၏။
“စာပရ်းပတာကက်း”
“ဘုရာ”ဲ့
ဘုန်းကက်းလူထက
ွ စာပရ်းပတာကက်းမာ လကမျာ်းတုနတုနရရခဖင ဲ့ ဘုရငဆမ ပေစာကို
ယူလက
ို သည။
“ဒါ..ဟသာဝတအပေေါ်.သင်းတိရ
ု ဲ့ အဆ
ဲ့ ်းု စွနပသာ ပစာကာ်းခခင်းေါေ..ဘုရာ်း”
“ဗိုလမင်းတလေန်း”
“ဘုရာ်း”
“ဟသာဝတန သန
ဲ့ လျငကကာ်းမာ ေိ တဆိပန
ု ဲ့ ာကယကပနတဲ့ ပအာငပ ယျရတေ
ဲ့ ပတွအပရ်း
ပခဖရင်းဖိုရာ
ဲ့ ပမာငမင်းမာ စစဗျြူဟာမျာ်း ပတွ်းပတာထာ်းတာ ရိ သလာ်း..ရိ ရင..အခု ညလာခမာ
အမေ်းပလျှာကတင”
“မနေါ..ရိ ပကကာင်းေါ”
“ပလျှာကပစ”
“ဟသာဝတန သန
ဲ့ လျငကကာ်း ပဒါေုအရေဟာ ပတာကက်းပတာငကက်းရိ ေါပသ်းတယ...ဒအရေမာ
တေကက်းတစတေ သွာ်းတညေါမယဘုရာ်း..အဒ
ဲ့ လို တေတညရာတွငလည်း တေမ်းဟာ
မုဆ်းုိ ဖိုတေပတွန အထိ
ဲ့ အပတွြို့နည်းဖူ်းမေ်း..သူတသိ
ို ဲ့ ေမသိတဲ့ တေမ်းတစပယာကကို
သ်းု ေါမယ..မမိ ြို့ပစာငတေ
ဲ့ အခဖစ ပနပနတဲ့ ပ ်းငယဗိုလကို ပဒါေုကို ပစလွှေတေါမယဲ့ဘုရာ်း”
“အင်းပလ...သူကိ
ဲ့ သ
ု ာွ ်းထာ်းမေ်း ဘာလုေမာလ”
“မနေါ...သူကိ
ဲ့ ု ထာ်းခခင်းခဖင..ဒ
ဲ့ ုမာရိ ပနတဲ့ မုဆ်းု ိ ဖိုတေပတွက အထငပသ်းကကေါလိမဲ့မယ..ဒပတာဲ့
သူတေ
ဲ့ ကို မရမက လာတိက
ု ေါလိမဲ့မယဘုရာ်း..သူတို ပဒါေ
ဲ့ ုကို ဝန်းရပနစဉ်မာ ကျွနပတာမျိ ်း
ကိယ
ု တိင
ု ဉ်းစ်းတဲ့ တေပတွက တစဖကက ချေါမယဲ့..အဒ
ဲ့ အခါ မုဆ်းု ိ ဖိုတေမ်းပတွဟာ
သူတအထင
ို ဲ့ ပသ်းတဲ့ ပ ်းငယဗိုလရ ပဒါေ
ဲ့ ုတေကို မဝိုင်းအရ ေ ဟသာဝတရ ဲ့
အဓိကစစသူကက်းခဖစတဲ့ ကျွနပတာမျိ ်းကို တိက
ု ဖိုသာ
ဲ့ လညဲ့ လာေါလိမဲ့မယ..ဒလို သူတ ို ဲ့
အရခဖ တမေ်း ကျွနပတာမျိ ်းတေပတွဆ လညဲ့ ချတာန ပနာက
ဲ့ ကပန ပ ်းငယဗိုလတေက
ု လာမေ်း..နစဖကညှေတိက
ထွကလိက ု ကကေါမယ....တချိနတည်းမာေ ကျွနပတာမျိ ်းအပနန ဲ့
သနလျငက ဗညာ်းဒလမင်းသာ်း ကို စာကကိ တငေိုထာ်းေါ
ဲ့ မယ
ဲ့ ...မုဆ်းု ိ ဖိုတေမျာ်း
ညှေတိက
ု ခပနရချိနမာ.သနလျငတေက ပရပကကာင်းက ချလာမေ်း ဒ ုကို အပခမာကမျာ်းခဖငေစ
ဲ့ မေ်း
ဝငတိက
ု ကကလျှငခဖင..အညာသာ်းတိ
ဲ့ ကို ဲ့ ု အထကဆ အမေ်းတိင
ု ပမာင်းထုတနိင
ု မာေါ..ဘုရာ်း”
တလေန်း ၏ ပလျှာကတငမမေ်းဆ်းု သွာ်းသညနင ဲ့ နန်းပဆာငတစခုလ်းု တိတဆိတသွာ်း၏။
“တလေန်း ဟာ ကျ ေရ အာ်းအကိ
ဲ့ ်းု ရဆ်းု စစသူကက်း..ကျ ေအတွကပတာဲ့ သာ်းအရင်းလိေ
ု ါေ
ဒေွလန်း ပအာငနိင
ု မေ်းရငပတာဲ့ တလေန်း ပမာငမင်း ခဖစချငတာပတွ အာ်းလ်းု ကို ကျ ေ
ချ်းပခမှာကေါမယ
ဲ့ ”
တလေန်း က ပခါင်းငလျက
ု ဲ့ ခေ ်းပနလိက
ု ၏။ သူ၏ မျကလ်းု ထတွငပတာဲ့ မုန်း၏ ခေ ်းရွှေငပနပသာ
မျကနာကိသ
ု ာ အထေထေခမငပယာငပနပတာသ
ဲ့ ည။ အပနာကေွတကပဆာင ခေတင်းပေါကဆမ
တဆင ဲ့ ဝငလာသညဲ့ ပနွဉ ဩ၏ တွနသက ချိ ချိ ရရ။
***
“ပသနတသမာ်းပတွကို အသငခေင
ဲ့ ခိုင်းလိက
ု ရပတာမ
ဲ့ လာ်း ဗိုလမင်း”
ပဒါေုခတေနင ဲ့ မန်းမပဝ်းပတာငကမူပေေါ်တင
ွ မတတေရေလျက အပခခအပနကို အကခေပနပသာ
မင်းလမင်းပခါင ငတွနကို လကျာဘလူ်းငညိ သူ က ပမ်းလိက
ု ၏။ ငတွနက မနပခောင်းရညကို
ပအာကချလိက
ု သည။
“ပနဉ်း..ညိ သူ....သူတတေ
ို ဲ့ စ်းမာ အပခမာကပတွ အသငတင
ဲ့ ထာ်းတာ ပတွြို့တယ...ဒဘကက
အရိ ေအပယာငခမငတာန ေစ
ဲ့ ရင..ငါတို စစ
ဲ့ ဉ်းလနသွာ်းမယ..ကိခု မတသူတ ို ပရတေ
ဲ့ ပရာကမ အဒ
ဲ့ က
အပခမာကန စေစ
ဲ့ ရင..သူတလည
ို ဲ့ ်း ခမစဘကကိလ
ု ညဲ့ မေ်း ေစကကလိမဲ့မယ..ဒပတာမ
ဲ့ မင်းရ ဲ့
အမာခတေပတွက တေရင်းကို ချည်းကေမေ်း ခလုတကနသင်းပတွ ခဖ တဖိုလု
ဲ့ ေပချ
ပသနတတေပတွက ဝယာက ကာေစပေ်းထာ်းမယ”
“ေစကက....”
“တကကက...ပသမာ ပကကာကရင..သူရပကာင်းမတွငဘူ်း..ငါပကာင
ဲ့ ပတွ”
စိနပခောင်း၊ လကပခဖာငပသနတ
ဲ့ မျာ်းကကာ်းမာ လကျာဘလူ်းငညိ သူ မာ ဓါ်းရညကို ဝဲ့လျက ပရ ြို့သ ို ဲ့
တကသွာ်း၏။ ပဘ်းနာ်းမာ စစသညမျာ်းမာ စိနပခောင်း၊ ပသနတေစခတမပကကာင ဲ့ လကျသူ
လကျကုနသည။
“ညိ သူ...စွတမတကန..ခဏခေန
ဲ့ ဆုတပချ..ခေနဆုတ”
ငတွနက လမ်းပအာသည။
“ပဟဲ့...လကျာဘလူ်း ဘကကို ကာေစပေ်းကက..ကာေစပေ်းကက”
ငတွနက ပသနတကိင
ု မျာ်းကို လိက
ု လပအာဟစကာ အမိ နပေ်းပန၏။
ဲ့ တေပခခရင်းသို ဲ့
ပရာကသွာ်းပသာ ငညိ သူ သည ခမင်းပေေါ်မ လွှော်းခန လမ
ိ ဲ့ဆင်းလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ပခမခေငတွင
ဝမ်းလျာ်းပမာကရင်း ပကျာတွင အသငကျည
ဲ့ ထိ်းု ထာ်းပသာ ပခောင်းရညပသနတကို
ဲ့ နလျက..နာ်းခွကကို မ်းညှလိ
ခတေရို ်းပေေါ်သ ို ချိ ိ ဲ့ က
ု ပတာ၏
ဲ့ ။
“ပဖာင်း”
“ငါလူ
ဲ့ ..ဒပလာကပတာဲ့ စွနမလု
ဲ့ ေနပလ...အပခခအပနပတွ
ဲ့ ကို ပသချာသ်းု သေမေ်း ပခါင်းပအ်းပအ်းန ဲ့
လုေေါဟ”
“သူတို တေ
ဲ့ မ်းတစပကာငပတာဲ့ မနပအာငေစနိင
ု တယ..ဗိုလတွန...ဒပကာငပတွ..စိတဓာတပတာဲ့
ကျသွာ်းမာေ..မဟုတလာ်း”
“ငါပခောတာ...သူတဆ
ို ဲ့ မာ တေမ်းပကာင်းပတွရိ ေါလျက ဒပလာကအဆငလူ
ဲ့ ပတွကို ဒခတေဆမာ
ထာ်းတာကို ပခောတာ...ညိ သူရ..ဒါ မသကဘာစရာအပခခအပနေ....ဒတေကို ဘန်းခေမေ်း ပနာကကပန
တလေန်းခဖစခဖစ၊ ပစာခဗ ခဖစခဖစ လာတိက
ု လိမဲ့မယလိ..ကျ
ု ဲ့ ေခနမဲ့ န်းမိ ပနလိ...ပရ
ု ဲ့ ြို့ကို
စွတမပနရင အငအာ်းပတွ နည်းသွာ်းမယ..ဟသာဝတသာ်းပတွက..အပနာကဘကပကကာက
ကျ ေတိကိ
ု ဲ့ ု လာတိက
ု တအ
ဲ့ ခါကျ ဒုကမ
ခ ျာ်းလိမဲ့မယ”
“ကျ ေ..ဒါကို မစဉ််းစာ်းမိလက
ို ဘူ်း..ဗိုလတွန”
ထိအ
ု ချိနတွင တလေန်းနင ဲ့ ဘယပကျာတိမ
ု ဲ့ ာ စစသညအငအာ်း (၂၀၀၀၀)ခဖင ဲ့ လကဝလကယာ
စစပကကာင်းခဖနလျက
ဲ့ ချတကလာခဲ့သည။ ပဒါေုတေနင ဲ့ မန်းမပဝ်း ပတာတန်းတွင
ဗိုလတွနနငအတူ
ဲ့ တေမ်းမျာ်းခဖစပသာ မင်းပကျာတနပဆာငခမတသူ၊ လကျာဘလူ်း ညိ သူ၊
သူရိနတနပဆာင၊ မင်းလသရိ စပသာ တေမ်းမျာ်း စည်းပဝ်းပတွြို့ဆကု က၏။
“ပဒါေုတေထကို ကျ ေတို ရ
ဲ့ တာ ငါ်းရကရိ မေ..ဟိရ
ု ကက ကင်းပထာကပတွ ပခောတေ
ဲ့ ုအရ သူတို ဲ့
တေခေငထွကမေ်း ပရရာတာပတွဘာပတွလေ
ု ကကတယတ.ဲ့ .ကျ ေအပတွြို့အကက အရပတာဲ့ သူတ ို ဲ့
ရိ ကာခ မကကာခင ခေတပတာမ
ဲ့ ယ... ဒလို ခတေကက်းလာတညထာ်းမေ်း ရိ ကာခ ကို အခေညဲ့ အစု
အဖူအလမ
ု ယူလာတာ ဘာပကကာငလ
ဲ့ ဆိတ
ု ာကိလ
ု ည်း မခဖစမပန ထညဲ့ ပတွ်းကကရမာေ..ဒလို
ရိ ကာခ အခေညဲ့ အစုမယူလာတာဟာ သူတဟာ
ို ဲ့ ဒခတေထမာ ပရရညပနမေ်း ခတိက
ု မယဆိတ
ု ဲ့ ဗျြူဟာ
မျိ ်း မရိ လေ
ို ဲ့ ..ကျ ေတို ထင
ဲ့ တအ
ဲ့ တိင
ု ်း..အခုဆု ိ တလေန်းတေပတွက ပနာကကပန ကျ ေတိကိ
ု ဲ့ ု
တိက
ု ဖိုချ
ဲ့ လာမေ...ဒါက ပဒါေုခတေတိက
ု ခပနရလို အခု
ဲ့ မ စစကူပေ်းဖို ဲ့လာတာမျိ ်းမဟုတေ
အပစာကက်းကတည်းက စမထာ်းတဲ့ ေုေ...ဒါ စစေရိ ယာယခဖစဖိုမျာ်းတယ
ဲ့ ...တကယလို ကျ
ဲ့ ေတိက
ု ဲ့
ပဒါေုခတေကို ဝိုင်းထာ်းတာခဖ တမေ်း တလေန်းတေကို စ်းတိက
ု ဖို ထွ
ဲ့ ကသွာ်းတာန..ပဒါေ
ဲ့ ုတေထက
ပ ်းငယဗိုလတိက
ု ဲ့ ပနာကကလိက ု ရင စစနစဖကညှေမေ်းပေါ”ဲ့
ု လာမေ်းတိက
“အခုလည်း သူတပနာက
ို ဲ့ ပကျာက ပရာကလာရင စစနစဖကညှေမာ မဟုတဘူ်းလာ်း..ဗိုလမင်း”
ငညိ သူက ဝငပခောလိက
ု သည။
“ဟုတတယ..အဒ
ဲ့ လိမ
ု ခဖစပအာင..လုေရမယ..ညိ သူ...မင်းက ကကည်းကပန ပဒါေုကို ရမမရေါ
ကိခု မတသူတကလည
ို ဲ့ ်း ပရကပန ရမမရ..တလေန်းတိကိ
ု ဲ့ ု ကျ ေ တတေတည်းန သွ
ဲ့ ာ်းစ်းတိက
ု မေ်း
တာ်းထာ်းမယ..မကကာခငမာ ပဒါေုတေထက ပကာငပတွလည်း သူတထင
ို ဲ့ သလို ခဖစမလာရင
ငတကုနကကမာ..အဒ
ဲ့ ကျ အပရ်းပတာင်းလာကကလိမဲ့မယ”
“တလေန်းတေက အငအာ်းအရမ်းမျာ်းတယ..ဗိုလတွန..ခငဗျာ်းတေနတင
ဲ့ ခဖစေါမလာ်း”
ဲ့
***
မအူမမိ ြို့အပနာကဘက။
“သူရိနပဒဝ...ခငဗျာ်းလကပခဖာငပတွ
ဲ့ က ကျ ေကို ဘယညာရပေ်းထာ်း...တလေန်းထွကလာတာန ဲ့
ကျ ေကုန်းပေေါ်တကမယ”
“ပလက သူတဘက
ို ဲ့ ကို တိက
ု ပနတာေ..တလေန်းပတာ.ဲ့ .ကဆိ်းု မေ”
“ဟာ”
“ဟ...ဗိုလတွနကိယ
ု တိင
ု ေဟ”
“ဘလူ်းသဘကပကာငကက်းပဟဲ့”
ပရ ြို့ချတေမကိယ
ု တိင
ု လခဖင ဲ့ အေစခရမေ်းပနာက...ပထာငပေါင်းမျာ်းစွာပသာပသနတသမျာ်းေါ
ထေမထွကပေေါ်လာရာ..ဟသာဝတတေမျာ်းမာ အလနတကကာ်းခဖင
ဲ့ ဲ့ ပနာကဆုတရနခေငကကသည။
ငတွနကိယ
ု တိင
ု ချတကလာခခင်းခဖစမေ်း ပသနတသမျာ်းမာလည်း အငအာ်းမျာ်းသညဲ့ ေု
ခဖစပနသခဖင ဲ့ တလေန်းကိုယတိင
ု ေင ဆုတမိနပေ်းကာ
ဲ့ ဟသာဝတတေမျာ်း ခေနလညဆုတခွာ
ကကရပတာ၏
ဲ့ ။
***
“ကကာ်းပရာကလိက
ု ေါသည..မုဆ်းု ိ ဖိုတေဗိုလမင်းမျာ်း ငါတိတေ
ု ဲ့ မျာ်းအာ်း နငတို အကကိ
ဲ့ မကကိမ
လုေကကပသာလည်း မရနိင
ု သခဖင ဲ့ ရပနရသညသာ။ ဆယနစရပသာလည်း ငါတိကိ
ု ဲ့ ု ရမညမဟုတ။
ငါတိဘု
ု ဲ့ ရငကလည်း ပနာကထေ စစကူမျာ်း ထေလွှေတပေ်းလိမဲ့ဉ်းမည။ ထိအ
ု ခါကျ နငတို ဲ့
စစနစဖကညှေမေ်း အလုေအကကမျာ်းလိမဲ့မယ။
နငတို ခွ
ဲ့ ငခေ
ဲ့ မညဆိက
ု ငါတို ပဒါေ
ဲ့ ုတေက ထွကသွာ်းေါမည။ ပဒါေုသည သနလျငမမိ ြို့၏ အသက
ခဖစသခဖင ဲ့ ပဒါေုမရိ လျှင သလျငကို နငတိရလိ
ု ဲ့ မမည။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ ငါတိကိ
ု ဲ့ ု ထွကသွာ်းခွင ဲ့
ခေ ပစလိသ
ု ည။ ထွကခွငမပေ်းလျင
ဲ့ လည်း ငါတို ငတ
ဲ့ မွတမေ်း အပသခတိက
ု ရေါပတာမ
ဲ့ ည။
ပ ်းငယဗိုလ”
“ပ ်းငယဗိုလ
ပရ်းလိက
ု ပတာသ
ဲ့ ည။
***
အခန်း (၃၉)
အိနယ
ိဒ ခေငသစကိလ
ု န
ို ဘုရငခ ချာ်းလ ိုဒဟူ်း ၏ အိမပတာ၊ သ်းသနအစည
ဲ့ ်းအပဝ်းခန်းမတွင
ခေငသစအပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏ၏ အကက်းအကမျာ်း၊ စစဘကဆိင
ု ရာအရာရိ မျာ်း စုညစွာရိ ပနကက၏။
ေခူ်းမမိ ြို့ မ ပရာကလာပသာ စာတစပစာငအတွက ထိသ
ု ို စည
ဲ့ ်းပဝ်းပနကကခခင်းခဖစသည။
ထိစ
ု ာတွင ေခူ်းဘုရင ခဗမိုင်းဓိရာ ာဗညာ်းဒလ နင ဲ့ အိမပရ ြို့ ဉေရာ ာ၏ ချိတတဆိေမျာ်း
ခေနေ
ိ ထာ်း၏။
ေွနဒချယရရိ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏအပနခဖင ဲ့ ယခငမူဝါဒမျာ်းအရဆိလ
ု ျှင ေခူ်းနိင
ု ငမ
စစကူပတာင်းသညဲ့ သဝဏလွှောကိစစကို အလျငစလို ဆ်းု ခဖတပလဲ့မရိ ေ...ေါရရိ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ
ကုမပဏရု ်းချ ေနင ဲ့ ေါရနိင
ု ငခခာ်းပရ်းဝနကက်းဌာနထသို တင
ဲ့ ခေမေ်း ေါရ၏ ဆ်းု ခဖတချကအတိင
ု ်း
လုေပဆာငပလဲ့ရိ သည။
သိပသာ
ု ဲ့ ယခုကာ်း ထိအ
ု ပခခအပနနငမတူ
ဲ့ ။ ၁၇၅၄ တွင ပခမာကအပမရိ ကတိက
ု ရိ ကိလ
ု န
ို
နယပခမမျာ်းပေေါ်တင
ွ ခေငသစနင ဲ့ အ ဘလေ
ိ တို တိ
ဲ့ က
ု ေွမျာ်း စတငခဖစေွာ်းခဲ့သည။
ထိေ
ု ဋိေကခမျာ်းမ တဆင ဲ့ ဥပရာေသို ကူ
ဲ့ ်းစကလာမေ်း မဗိ တန
ိ နင ဲ့ ပေေါ်တူ မဟာမိတမျာ်းကတဖွြို့၊
ခေငသစ၊စေိ န၊ ေရေရာ်း( ျာမနနယမျာ်း) က တစဖက ခုနစနစစစေွကက်း စတင ခဖစေွာ်းပနမေခဖ
စသည။
အိနယ
ိဒ ပတာငေိုင်းတွငလည်း ပရာဘတကလိက
ု ၏ အ ဘ လေ
ိ စစတေမျာ်းမာ
အငအာ်းပကာင်းလာမေ်း ခေငသစကိလ
ု န
ို နယမျာ်းကို စတငတိက
ု ခိုကလျကရိ သည။
ေွနဒချယရရိ ခေငသစအပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏအပနခဖင ဲ့ ဉပရာေရိ စစေွမျာ်းအတွက စစစရိ တပငွ
ပထာကေဲ့ပေ်းရနနင ဲ့ အိနယ
ိဒ ပခမတွင အ ဘလေ
ိ တိအာ်း
ု ဲ့ ရငဆိင
ု ရန ပငွပကက်းအပရ်းပေေါ်
လိအ
ု ေလျကရိ ၏။
“ရွ ကလွှေငဖိ
ဲ့ ု အသင
ဲ့ ခဖစ
ဲ့ မေလာ်းပဟဲ့”
***
သနလျငဆိေကမ်းတစပလျှာက တိက
ု သပဘဘာကက်း ခုနစစင်း က တစစ်းနငတစ
ဲ့ စ်းကကာ်း ခခာ်းလျက
အသငရေ
ဲ့ ထာ်းသည။ သပဘဘာပေေါ်တင
ွ ခေငသစတိထ
ု ဲ့ မရရိ သညဲ့ သ်းု ဆငကွ
ဲ့ အပခမာကကက်း
(၃)လကစ အသငခေင
ဲ့ ဆငထာ်း၏။ တိက
ု သပဘဘာကက်းမျာ်း ကကာ်းတွင သဗဗာနမျာ်း၊ တိက
ု ပလမျာ်းကို
အပခမာကငယမျာ်း၊ ပသနတမျာ်းတငကာ..ကာကွယထာ်းသည။
၁၇၅၆ ွနလ။
ခမစပရတကချိနတွင သနလျငဆိေကမ်း၏ ပခမာကဘကအစွနဆ်းု တွငရေထာ်းပသာ သပဘဘာကက်း
(၃)စင်းမာ ရု တတရက ပရနင ဲ့ ပမျာေါသွာ်း၏။ ပကျာကဆူ်းကကိ ်းခဖတခရခခင်းခဖစသခဖင ဲ့
ကျနသညဲ့ သပဘဘာမျာ်းက အလနတကကာ်းခဖစ
ဲ့ ကုနကကသည။ ထိအ
ု ချိနတွင အပနာကဘကနင ဲ့
ပခမာကဘကဆမ ပရွှေဘပ
ို ရတေမ်း ရစကပကျာပခါငဘွြို့ခ ခငေါ်း ဉ်းပဆာငသညဲ့
တိက
ု ပလတစရာက ညာသပေ်းလျက သပဘဘာမျာ်းကို ဝငပရာကတိက
ု ခိုကပတာသ
ဲ့ ည။
သိပသာ
ု ဲ့ အာ်းပကာင်းလပသာ အပခမာကကက်းမျာ်းကို ဘရူ နန
ို င ဲ့ လကျာဗိုလတို ဉ
ဲ့ ်းစ်းကာ
ေစခတသခဖင ဲ့ ပရွှေဘပ
ို လမျာ်းမာ တဝကခန နစ
ဲ့ ခမ ေကုနကက၏။
အပရ ြို့ဘကနင ဲ့ ပတာငဘကတွင ရိ ပနပသာ ပရွှေဘကို ကည်းတေမျာ်းကလည်း သနလျငမမိ ြို့ ရို ်းကို
တစမေိ ငနကတည်း တိက
ု ခိုကကကသည။ ဗညာ်းဒလပအာငစက မမိ ြို့တခါ်းထိေမျာ်းတွင
တန်းစတညထာ်းသညဲ့ အိ်းု ကက်းမျာ်းကို လိက
ု လစစပဆ်း၏။ ထိအ
ု ်းုိ ကက်းမျာ်းတွင
ေွလျကေူရညမျာ်းကို ထညဲ့ ထာ်းခခင်းခဖစမေ်း အိ်းု ငါ်းလ်းု လျှင တတန်းတန်းကာ သစသာ်းခော်း
တန်းတစခု ပေေါ်တင
ွ အထိန်းအကွေခဖင ဲ့ ကေထာ်းသည။ ထိသစ
ု ဲ့ သာ်းတန်း၏ ခွပထာကမျာ်း၊
ဘ်းမျာ်းစမထာ်းမေ်း တစမေိ ငနက အိ်းု ငါ်းလ်းု လ်းု မမိ ြို့ ရို ်းပအာကသို သွ
ဲ့ နချမေ်းသညနင ဲ့ ပနာကထေ
အိ်းု မျာ်းကို ဘ်းခဖငတွ
ဲ့ န်းကာ ပရ ြို့တငနိင
ု ရန စမထာ်း၏။
ေျြို့လင
ွ ေျ
ဲ့ လွှော်းပလကက်း။
ပလဉ်းထိေတွင ရိ ပနပသာ တလေန်းက အပဝ်းသနလျငမမိ ြို့ဆမ မ်းခို်းမျာ်း၊
အပခမာကသမျာ်းပကကာင ဲ့ သူ၏ တေမျာ်းကို အသငခဖစ
ဲ့ ပစရန တေလနလိ
ဲ့ က
ု ၏။
ထိပနာက
ု ဲ့ ပလကို ပခတတရေတနရန
ဲ့ အချကခေလိက
ု သည။
“ပ ်းငယဗိုလရ တိ
ဲ့ က
ု ပလတေက အရင ပရ ြို့ဆ်းု က ခမစကျဉ််းထကို ဝငေါ...ငါတို မလ
ဲ့ မ်းမကမ်းက
လိက
ု ခဲ့မယ...တစခုခုတက
ို ခိုကလာတာပတွြို့ရင ခေနမတိက
ု ေ..ပလပတွကက
ို မ်းဆ ခွခဖစမေ်း ငါကိ
ဲ့ ု
ယမ်းမ်းကျ န အချက
ဲ့ ခေပချ”
ပဘာပ
ဲ့ ချာင်းဝ ၊ ပဒစ
ဲ့ ေပကျ်းရွ ာခမစကျဉ််းပနရာအပရာကတွင တလေန်းက ပ ်းငယဗိုလ၏
ပလမျာ်းကို ပရ ြို့ မ ဉ်းစွာ ပစလွှေတလိက
ု သည။ ပဒစ
ဲ့ ေပကျ်းရွ ာပအာကဘကရိ ခမစပကကာင်းမာ
တိတဆိတပန၏။ မို်းသာ်းမျာ်း မိ င်းမိင်းညိ ြို့လာသခဖင ဲ့ ေတဝန်းကျငသည အအ
ု ဲ့ မ
ု ဲ့ မခဖင ဲ့
လွမ်းပမာစရာခဖစပနသည။ ပ ်းငယဗိုလ၏ ပလပတာသာ်းမျာ်းထမ သချင်းဆိသ
ု သသ
ဲ့ ေ
ဲ့ င
တစချကတစချကထွကပေေါ်ပနသည။
ထိအ
ု ချိနတွင..ပချာင်းပကွတ
ြို့ စပနရာမာ အပခမာကငယသတစချကထွကပေေါ်လာမေ်း ပနာက
ပရ ြို့ဆ်းု မ ပလတစစင်းမာ တိမ်းပမာကသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။ ပရ ြို့ဆ်းု မ အပခမာကငယ တငထာ်းပသာ
ပလတွင လကျာဘလူ်းငညိ သူက ဓါ်းရညကို ဝငလျက
ဲ့ ..မာနအခေညဲ့ ခဖင ဲ့ ပအာလိက
ု သည။
ပဘာပ
ဲ့ ချာင်းတပလျှာကပစာငပနပသာ
ဲ့ ပရွှေဘက
ို င်းတေ နင ဲ့ ပ ်းငယဗိုလ၏ တေမျာ်း
တညဲ့ တညဲ့ တိ်းု မေခဖစသည။
ပ ်းငယဗိုလက ခုခခခင်းမခေ ေ..ပလမျာ်းကို ကမ်းနစဖကသို ခွ
ဲ့ ကေပလာရန အမိ နပေ်းလိ
ဲ့ က ု ၏။
ပရ ြို့တညဲ့ တညဲ့ မာ ငညိ သူ၏ တိက
ု ပလမျာ်းမာ အရိ နခဖင ဲ့ ပလာခတပနရာမ တစဖကပလတေက
ပဘ်းသို ခွ
ဲ့ ပေ်းလိက
ု သခဖင ဲ့ ခမစကျဉ််းပကွြို့ထ ပရာကသွာ်းသည။ ပ ်းငယဗိုလထမ
ယမ်းမ်းကျညတစပတာင ဲ့ ပကာင်းကငသို ထိ
ဲ့ ်းု တကသွာ်း၏။
သိပသာ
ု ဲ့ တလေန်း၏ပလအစုမာ အပခမာကကက်း၊ အပခမာကငယ အခေညဲ့ တငပဆာငလာသညဲ့
ပလတေခဖစသခဖင ဲ့ အပခမာကမျာ်း မရေမနာ်းေစကကသည။ အပနာကဘကတွင ေါလာပသာ
ငတွန၏ တေမျာ်းက လမ်းဖွငမေ
ဲ့ ်းပနာက ခေနလညေိ တဆိကာ
ု ဲ့ ဝိုင်းေတတိက
ု ပနသညဲ့
ပ ်းငယဗိုလ၏ ပလတေကို ထိ်းု ပဖာကထွကပနသည။
ထိအ
ု ချိနတွင ငတွန၏ ပလတေနင ဲ့ ငညိ သူ ၏ ပလတေမျာ်း ပေါင်းစ်းမိ သာွ ်းခဲ့မေခဖစ၏။
အပခမာကမျာ်းေစခတရနမခဖစနိင
ု ပတာသ
ဲ့ ညဲ့ အခေင တရိ နထိ်းု တိက
ု ခိုကလာပသာ ပရွှေဘတ
ို ေမ်း
နစဉ်းပကကာင ဲ့ ဟသာဝတပလတေမျာ်းမာ အငအာ်းချိနခွငလျှာ ပခောင်းလခဲ့မေခဖစသည။
ေျြို့လင
ွ ေျ
ဲ့ လွှော်း၏ ထိေဘကအပခမာက နပဘ်းတွင တလေန်းက အသာဝေလိက
ု ၏။ ထိပနာက
ု ဲ့
လရညကို ညာလကတွင ကေကာ ချဉ််းကေလာပသာ ပရွှေဘပ
ို လမျာ်းကို အကခတလိက
ု သည။
ပရ ြို့ဆ်းု မ ပလတွင ပရွှေကျငခတပခါင်းပေါင်းခဖင ဲ့ မိနညိ ချေဝေအကကျအနကကို ဝတထာ်းသညဲ့
တေမ်း လကျာဘလူ်း ငညိ သူ ကို ပတွြို့လက
ို ရ၏။
“ပဖာင်း”
“ပဖာင်း”
“ပသနတထိသာွ ်းတာလာ်း”
“ဒပသနတပလာက ငါမမဘူ်း..နငက
ဲ့ ို အခုအပသသတမယ”
သိပသာ
ု ဲ့ ခငာ်း တေလန်း၏ လကပမာင်းတစဖကမာ တွပလာင်း ကျပနမေ ခဖစသညကို ငညိ သူ
သတိထာ်းမိလက
ို ၏။
“ေွက မမျှပတာဘ
ဲ့ ်းူ ..တလေန်း...နင သွာ်းပတာ.ဲ့ .ပနာကမ ငါန လာသတ
ဲ့ ပချ”
“သူကိ
ဲ့ ု မေစကကန...သူ
ဲ့ သာွ ်းေါပစ”
“ပသနတသမာ်းရေလိ..နိ
ု ဲ့ မဟု
ု ဲ့ တ..နငတို ေွ
ဲ့ ကို ငါကကညဲ့ ပကာင်းပကာင်းန ဲ့
ကကညဲ့ ပနတာ..ညိ သူ..လကမျှကကသာ်းေ”
“ဟုတေ..ဗိုလတွန..ဟသာဝတစစသူရပကာင်း.အာ်းဘယပလာက ပကာင်းလပတာင
ပသချာမစမ်းလိက
ု ရဘူ်း...ပတာက”
***
တလေန်း၊ ပ ်းငယဗိုလတိသညဲ့
ု ဲ့ ရသညဲ့ တေမျာ်းကို စုစည်းကာ မို်းသသထ ဟသာဝတသို ဲ့
မနာ်းတမ်း ဆုတခွာလာခဲ့၏။ မို်းက သသမမလိက
ု ရွ ာပနဆ။ ပနဝငသွာ်းသညနင ဲ့ ေတဝန်းကျငမာ
ေိ န်းေိ တပအာငပမာငသွာ်းသည။ တလေန်း၏ လကပမာင်းမ ကျညဆ ဒဏရာမာလည်း
အဝတမျာ်း စည်းထာ်းသညဲ့ ကကာ်းမ ပသွ်းမျာ်း စိမဲ့ယိက
ု ာ ထွကပန၏။
“ပကာင်းတယ..ငါဒဏ
ဲ့ ရာကလည်း ပသွ်းမတိတဘူ်းခဖစပနတယ...အနာ်းယူမေ်း
ဆနွင်းနပဆ်းသိ
ဲ့ ေမေ်း ပသချာ ကကေစည်းမ ခဖစမယ..နာ်းကကတာပေါ”ဲ့
ေခူ်းခမစကမ်းကိလ
ု မ်းခမငပနရသညဲ့ ကွင်းခေင၏ အဆ်းု တွင တကန္ာ်းေျကကပလ်းတစခု။
ဟသာဝတတေသာ်းမျာ်းက မ်းရပအာငဖိုလက
ို ကက၏။ ခနဓာကိယ
ု တွင စလွယသိင
ု ်းလျက
ေါလာပသာ ထမင်းပခခာကနင ဲ့ အမပခခာကမျာ်းကို ထုတကာ မ်းဖုတစာ်းကကသည။
“ မုန်း”
တလေန်းက အသထွကပခေါ်ရန ကကိ ်းစာ်းသည။ သိပသာ
ု ဲ့ အသကထွကမလာ်း။ မုန်းက
တလေန်းကို နာနာကကည်းကကည်း ကကညဲ့ ပနသည။
“နငတို ဟ
ဲ့ သာဝတသာ်းပတွ...ငါတိပသသလိ
ု ဲ့ ု ပသရမယ..ငါတို ေျက
ဲ့ စ်းသလိ.ု ေျကစ်းရမယ..ပဟဲ့”
မုန်းက အသနကကက်းခဖငပအာ
ဲ့ လိက
ု ၏။ တခဖည်းခဖည်း မုန်း၏ ရု ေမာ ပခောင်းလသွာ်းမေ်း
မမိ ြို့ ကက်းမင်းသမ်း နန်းသွယခဖစသွာ်းသည။ နန်းသွယက တလေန်း၏ ပရ ြို့တင
ွ ရေကာ
ဟသာဝတခေညအာ်း ကျိနစာမျိ ်းစု ရွ တဆိပ
ု နသည။
“ဗိုလမင်း...ဗိုလမင်း”
ထိအ
ု သပကကာင ဲ့ နန်းသွယပေျာကသွာ်းမေ်း အပမာင ခေနကျသွာ်း၏။
“ထမ်းစင..ဟုတလာ်း...ပဟဲ့..သူတပရာ
ို ဲ့ ငါတိေါ
ု ဲ့ အသကပဘ်းကပန မနည်းလွတပအာင
ပခေ်းလာကကတာေါ..အခုချိနမာ.သူတပရာ..ငါတိ
ို ဲ့ ေါု ဲ့ ဒုကသ
ခ ညဘဝတူပတွေါ...ဒလိခု ဖစရတာလည်း
ငါတို တေ
ဲ့ မ်းပတွ ညဲ့ လို ခဖစ
ဲ့ ရတာဆိပ
ု တာ.ဲ့ .ထမ်းချငထမ်း..ငါတိကပတာင
ု ဲ့ သူတကိ
ို ဲ့ ု ထမ်းရဉ်းမယ
ပ ်းငယဗိုလ.. စစလည်း ရ်းလာပသ်း..ထမ်းစငကက်းန ဲ့အခနသာ်း
ဲ့ မမိ ြို့ထဝငပသ်းပတာဲ့
ငါမလုေနိင
ု ဘူ်း”
“မနေါ...ဗိုလမင်းသပဘာေါ”
“ပအ်း..ဒါဆိလ
ု ည်း သွာ်းကကမယ”
ထိအ
ု ခါမ တလေန်းက မတတေရေလိက
ု မေ်း လင်းပနမေခဖစပသာ ေတဝန်းကျငကို
ကကညဲ့ လိက
ု သည။
“ဒါ..ဘယပနရာမျာ်းလ”
“ဟင..ထပနာင်းေငရေ ဟုတလာ်း”
ပ ်းငယဗိုလ၏ စကာ်းပကကာင..တလေန
ဲ့ ်းမာ အလနတကကာ်းခဖစ
ဲ့ သွာ်းပတာသ
ဲ့ ည။
ထိပနာက
ု ဲ့ အိေမကထမ နန်းသွယ၏ ကျိနစာတိက
ု သမျာ်းက သူနာ်းထ
ဲ့ တွင ခေသသ
ဲ့ ။ဲ့
***
မင်းသာ်း ပမာငရွ က ပသနတကျညဆခသ်းမျာ်းကို သာ်းရညစခဖင ဲ့ ထုတလျက အပခမာကဆေုစ
ချညပနာငလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ အသငရ
ဲ့ ိ ပနပသာ အပခမာက၏ အဝသို ထညဲ့
ဲ့ လိက
ု ၏။
ျိ ်း ကဒပဆ်းဗာ်းက အပခမှာကဆထညဲ့ သကသ
ဲ့ ို တု
ဲ့ တတခဖင ဲ့ ထိ်းု ထညဲ့ သည။ ထိပနာက
ု ဲ့
အပနာကဘကမ ပေေါ်တူ အပခမာကစစသည တစဉ်းက ယမ်းသိေကာ မ်းညှလိ
ိ ဲ့ က
ု ပတာ၏
ဲ့ ။
“ဝုန်း”
အပခမာကသနငအတူ
ဲ့ လွငထွ
ဲ့ ကသွာ်းပသာ ပသနတကျညပစဲ့မျာ်းမာ ဖွာ်းခန ထွကသွာ်းပတာ၏
ဲ့ ။
ထိပနာက
ု ဲ့ ပမာငရွ က သူဖခင
ဲ့ ခဖစသူ ဉ်းပအာငပ ယျဘကသို ကကညဲ့
ဲ့ ကာ ခေ ်းခေလိက
ု သည။
ဉ်းပအာငပ ယျက ထလာ၏။nထိပနာက
ု ဲ့ ပကျပကျနေနေကက်း ခေ ်းလိက
ု သည။
“မနေါ..အပခမာကဆတစခုက တစပနရာကိေ
ု ထိမေ်း လူပလ်းငါ်းဆယပယာကသာ ပသနိင
ု ေါတယ
ကျညထုတပတွ ထညဲ့ ေစတအ
ဲ့ ခါ အထက ကျညပစပ
ဲ့ ေါင်း (၃၀၀) ပလာကက ေျြို့ ဖွာထွကသွာ်းမေ်း
ရနသူ (၄၀၀) ပလာကထိ ပသနိင
ု ေါတယ..ခမည်းပတာဘုရာ်း”
“သနလျငတိက
ု ေွမာ ဒလကနကအသစကို သ်းု ရလိမဲ့မယ..ပမာငရွ ..ဒါန...မင
ဲ့ ်းပနာငပတာကက်း
အခစာ်း မဝငပသ်းေါလာ်း”
“မနေါ..ပရွှေဘက
ို မာထာ်းတဲ့ ကာခပမာကမျာ်းကို ကင်းဝက မုဆ်းု ိ ခခ ဗိုလတို လာပရာက
ဲ့
ေိုပဆာင
ဲ့ တာကို လကခပနပကကာင်းေါ”
ကာခပမာကဆိသ
ု ညမာ အပလာင်းဘုရာ်း နင ဲ့ သူ၏ စစပရ်းအကကပေ်းမျာ်းက
အင်းဝမမိ ြို့သမ
ိ ်းတိက
ု ေွအတွက တထွငဖနတ်းထာ်းသညဲ့ ခပမာကမျာ်း ခဖစသည။
လူတကိယ
ု စာလသ
ု ညဲ့ ခပမာကအဝိုင်းကက်းမျာ်းကို သစပစ်းမျာ်း အထေထေသုတလိမ်းကာ
ေွလျကဒဏ၊ ပရပနွ်းေူဒဏမျာ်း ခနိင
ု ရန ခေ လုေထာ်းသညဲ့ ခပမာကမျာ်းခဖစ၏။
“ပအ်း..ဟုတမေ...ဒညပနကို ေွညကရညပတွအသငခေင
ဲ့ ထာ်းဖို ငပရွှေ
ဲ့ ရညကို မင်းေ
သွာ်းပခောပချ...ငပဆွနည်းန မမိ
ဲ့ ြို့တက လကပရွ ်းစငအဖွြို့က ကာခပမာကပတွပဆာင်းမေ်း
ေွညကရည ဒဏခနိင
ု မခနိင
ု ပလဲ့ကျငကကရမယ
ဲ့ ”
“မနေါ”
“ပရွှေကကြူ...မင်းတေပတွကပရာ..အဆငသငေ
ဲ့ လာ်း”
“အမယ..တယလည်း တကကကပနေါလာ်း”
“ဟသာဝတအထိတကသိမ်းချငပနတာေါ..ဟသာဝတကို သိမ်းမေ်းရငပတာ.ဲ့ .ကတိပတာအတိင
ု ်း
တညပစေ..ဘုရာ်း”
“ဘာကတိတန
ု ်းဟ”
“ခငပထာမိ ကတိပလ”
“ပရွှေကကြူ...မင်းဟာပလ...တဏာစိတန စစ
ဲ့ တိက
ု ပနတအ
ဲ့ ပကာငေ...ဟိမ
ု ာ မိန်းမတစပယာက
ပေ်းစာ်းထာ်းမေ်းတာပတာင.ဒပလာက သရမ်းချငတပ
ဲ့ ကာင..ဟသာဝတေွမာ
ေွလန်းမရလိကပတာ
ု ဲ့ .ဲ့ .မင်းငယေါကိ.ု .ထိေတ်းု ခတေစမယမတ”
ပအာငပ ယျ က သူည
ဲ့ ခဖစသူ ပရွှေကကြူ၏ ပသျှာငထ်းု ကို ဆွကာ ပကျာအာ်း တပတာငခဖင ဲ့
ပထာင်းဟနခေ မေ်း ခေ ်းရယလိက
ု သည။
***
အခန်း (၄၀)
လွ ာ တိဘု
ု ဲ့ ရာ်းပကျာင်းတွငမူ လွနခဲ့သညဲ့ လမျာ်းကတည်းက သူေိဲ့ ုငဆိင
ု မအချိ ြို့ နင ဲ့
မုန်းပေ်းလိက
ု ပသာ လကဝတရတနာမျာ်းကို ပရာင်းချကာ စုပဆာင်းထာ်းသညဲ့
ဆနအမျာ်းအခော်းရိ ပနသည။ ထိဆ
ု နမျာ်းခဖင ဲ့ ဆနခေ တခေ တကာ..မမိ ြို့ပနခေညသူမျာ်းကို
တစပနနဲ့ စကကိမ ဆနခေ တပဝင ပနခခင်းခဖစ၏။
“ဖယကကစမ်း..ဖယကကစမ်း...ငါလုေလိက
ု ရ”
ဆူဆည
ူ ညအသမျာ်းနငအတူ
ဲ့ လူအေ
ု ကက်းမာ ပဘ်းတစဖကတစချကစသို နဲ့ စစု ကွသွာ်း၏။
ဗညာ်းဒလပအာငစ က ပရ ဆ
ြို့ ်းု မ ခမင်းခဖြူကက်းကို စ်းကာ ဆခေ တပဝငပနရာသို ဝင
ဲ့ လာသည။
နပဘ်းမ ကိယ
ု ရပသနတကိင
ု တေမျာ်းက ဝန်းရထာ်း၏။ အပနာကမ ခမင်းတစစ်းတွင ခေငသစ
ကိယ
ု စာ်းလယ ဘရူ န။ို
လွ ာက ေစစတပ
ို သနတကို ထမကကာ်းသို ထိ
ဲ့ ်းု လိက
ု ၏။
“ဘာကိစစရိ လမျာ်း
ို ဲ့ ကကလာေါသလ..မင်းသာ်း”
“ပဟာဒ
ဲ့ က ကျ ေရ မဟာမိ
ဲ့ တ ခေငသစသပဘဘာ တေပတွအတွက ရိ ကာခ လိလ
ု ို ဲ့
အလလာခတာေါ..လွ ာ”
“ကျွနပတာမျိ ်းမတိမ
ု ဲ့ ာ မင်းသာ်းတိကိ
ု ဲ့ ု ပေ်းပလာကတအ
ဲ့ ထိ ဆနမရိ ေါဘူ်း...ရိ တဆ
ဲ့ နကိလ
ု ည်း
မမိ ြို့ထက ငတခေတပနတဲ့ ခေညသူပတွကို ပေ်းပဝပနတာ..မင်းသာ်းအသိေမဟုတလာ်း”
“ကျ ေတို ဟာ
ဲ့ မကကာခငမာ ပအာငပ ယျ တေပတွရ ဲ့ ထိ်းု စစကို ခုခပေ်းကကမယဲ့ စစသညပတွေ
စစေွမာ ဘာမသ်းု မရတသ
ဲ့ ပ
ူ တွထက..ကျ ေတို စစ
ဲ့ သညပတွအတွက ရိ ကာခ က အပရ်းကက်းတယ
ရိ ကာခ ပတွ ဘယနာ်းထာ်းသလ..ပခောေါ....ပကာင်းပကာင်းပခောလို မရရင
ဲ့ ..ခဖစတန
ဲ့ ည်းန ဲ့
သိမ်းယူမယ..ဒါ ကျ ေ အမိန”ဲ့
လွ ာက ဗညာ်းဒလပအာငစ၏ မျကလ်းု တညဲ့ တညဲ့ ကို စူ်းစိုကကကညဲ့ လိက
ု သည။
“ရငတို မရ
ဲ့ ကဘူ်းလာ်း”
“ရငတို မရ
ဲ့ ကဘူ်းလာ်း”
လူအေ
ု ကကာ်းထမ ခေငသစဘာသာစကာ်းခဖင ဲ့ အမျိ ်းသမ်းအသတစခုထက
ွ လာ၏။ ဘရူ နက
ို
အသလာရာသို ကကညဲ့
ဲ့ လိက
ု သည။ ခေညဲ့ တနဆာပခါင်း အာဒါရာလကချမ်း။ သူမလကထတွင
ပကကေန်းကနခွက တစခုကို ကိင
ု ထာ်းသည။ အာဒါရာလကချမ်း၏ ခေညဲ့ တနဆာအိမတွင
စုပဆာင်းထာ်းသညဲ့ ဆနမျာ်း၊ ရိ ကာခ မျာ်းကိလ
ု ည်း လွနခဲ့သညဲ့ ငါ်းရကကတည်းက ယခုလို
သိမ်းယူခခဲ့ရမေ်းခဖစသည။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ အာဒါရာလကချမ်းနင ဲ့ ခေညဲ့ တနဆာမပလ်းမျာ်းမာ
လွ ာပဝငပနသညဲ့ ဆနခေ တကို လာပရာကတန်းစယူ ပနရခခင်းေင။
“ရငတို မရ
ဲ့ ကဘူ်းလာ်း”
“နငတို မရ
ဲ့ ကဘူ်းလာ်း”
“မရကကကဘူ်းလာ်း”
လူအေ
ု ထတွငရိ ပသာ လူမျာ်းထမ ဗမာဘာသာ၊ အာပမ်းန်းယန်းဘာသာ၊ အ ဘလေ
ိ ဘာသာ၊
မွနဘာသာ တို ခဖင
ဲ့ ဲ့ အသမျာ်း သသ
ဲ့ ဲ့ ထွကပေေါ်လာကက၏။ ဗညာ်းဒလပအာငစ ကို
ဝန်းရပေ်းထာ်းကကပသာ မွနစစသညမျာ်း၊ ပေေါ်တူ ပကက်းစာ်းစစသညမျာ်းမာ ပခါင်းမျာ်းကို
ငထာ်းလိ
ု ဲ့ က ု ကက၏။ ဘရူ နက
ို ဗညာ်းဒလပအာငစ၏ ခမင်းပဘ်းတွင ယဉ်ရေလိက
ု သည။
***
၁၇၅၆ ူလင
ို ၁၃ ရက။ နနကအာရု ဏတကချိန။
သိပသာ
ု ဲ့ သူလည်း ဘာမ မတတနိင
ု ခဲ့။ လကျာဗိုလကို သူနငအတူ
ဲ့ ဆုတခွာရန ပခောခဲ့ပသာလည်း
လကျာဗိုလက သနလျငတွငသာ ပနရစရန ပခါင်းမာစွာပခောခဲ့သည။ ဗညာ်းဒလ ပအာငစသည
ရကပေါင်းမျာ်းစွာ အရကကို ပနပရာညေါ
ဲ့ ပသာကခဲ့သခဖင ဲ့ သူ၏ အသာ်းအရညတိမ
ု ဲ့ ာ
ခဖြူဖတခဖြူပရာ ခဖစပနသည။ မျကလ်းု မျာ်းက ပကကာငစစခဖင ဲ့ ေငလယခေငဆသို ထေ
ဲ့ မပင်းကကညဲ့
ပနခေန၏။ ချစရသညဲ့ နန်းသွယ..ကို သူကယ
ို တိင
ု ဉ်းပဆာင သတခဲ့ရသညဆိပ
ု သာ သူကိ
ဲ့ ယ
ု သူ
နာကကဉ််းမက မေ်းခဲ့သညဲ့ ရကမျာ်းစွာတွင သူကိ
ဲ့ ု မျာ်းစွာ ပခခာကလန ဲ့ပနခဲ့မေ ခဖစသည။နန်းသွယကို
ကွေမျကမတွင သူအာ်း
ဲ့ တာဝနယူပစခဲ့သညဲ့ အကိမ
ု ျာ်းခဖစပသာ ဟသာဝတဘုရင ဉ်းပအာငလ နင ဲ့
ဉ်းပအာငခမ ကိလ
ု ည်း သူမုန်းသည။ ဟသာဝတနန်းပတာကိလ
ု ည်း သူမုန်းသည။ မုဆ်းု ိ ဖိုသာ်း
ပအာငပ ယျကိလ
ု ည်း သူမုန်းသည။ သူကိ
ဲ့ ယ
ု သူလည်း သူမုန်းသည။
“ခေငသစကလာတဲ့ စစကူသပဘဘာလာ်း”
“ရနသူ...ရနသူပဟဲ့”
ပရနန်းစကကဘာသပဘဘာကက်းသည သနလျငဆိေကမ်းတွင ရေထာ်းသညဲ့ သပဘဘာကက်းခုနစစင်းထသို ဲ့
တညဲ့ တညဲ့ မတမတကက်း တိ်းု ဝငလာပန၏။ ပလဉ်းတွင မိ နညိ ကိယ
ု ကကေအကကျနင ဲ့ ဆေငဖာ်းလျာ်း
ချထာ်းပသာ ဗိုလချ ေငတွန က လရညတစပချာင်းကို ကိင
ု လျက။
“ဝုန်း..ဝုန်း..ဝုန်း..ဝုန်း”
“ဗိုလမင်း..အမိ နပေ်းေါပတာ
ဲ့ ”ဲ့
“ပဖာင်း...ဖပရာ..ဖပရာ”
အခေနအလနေစခတကကသညမာ တစနာရခနေင
ဲ့ ပကျာခမငလာမေ
ဲ့ ခဖစသည။
သပဘဘာခုနစစင်းပေေါ်မ အပခမာကမျာ်း၏ ေစခတအာ်းကို ပရနန်းစကကာအပနခဖင ဲ့
ကကာရညပတာငမခ
ဲ့ နိင
ု ပတာ။ဲ့ ပရနန်းစကကာ၏ ေဲ့ စငေငလျင အပခမာကဆမနကာ
ကျိ ်းေဲ့သာွ ်းရမေခဖစ၏။
“က..နငတို အ
ဲ့ ဒ
ဲ့ သပဘဘာပတွကကာ်း ဘာခဖစခဖစ ပရာကပအာငသာပလာ
ပသနတေစလည်း မပကကာကန အပခမာက
ဲ့ ေစလည်းမပကကာကန..ငါပရ
ဲ့ ြို့ဆ်းု က လိက
ု မယ”
တိက
ု ပလပေေါ်မ စစသညမျာ်းမာ ဗိုလချ ေငတွန ကိယ
ု တိင
ု သူတပလ
ို ဲ့ ပေေါ် တကလာသခဖင ဲ့
ပယာငနန ခဖစကုနကကသည။
“ပဟဲ့ပကာငပတွ...ဘာခဖစပနတာလ..အဒ
ဲ့ သပဘဘာပတွကကာ်း ပလာေါဆိ”ု
ထိအ
ု ခါမ ပလပလာသာ်းမျာ်းက ပလကို အာ်းကုနပလာကက၏။ ငတွနက ပလဉ်းတွင
မုဆ်းုိ ဒူ်းပထာက ထိင
ု ကာ လကသ်းနစဖကကို ဆုေထာ်းသည။ ပလက အရိ နခဖင ဲ့ ထွကခွာသညဲ့ အခါ
ဆေငဖာ်းလျာ်းက ပလတွင တလူလလ
ူ င
ွ လျက
ဲ့ ။ ငတွန၏ ပလသည သပဘဘာခုနစစ်း အနက
အလယတွင ရိပနသညဲ့ ဘရူ န၏
ို သပဘဘာဆသို အပခမာက
ဲ့ ဆ၊ ကျညဆမျာ်း ကကာ်းမ အတင်း
ဝငတိ်းု သညကို ပရွှေဘတ
ို ေသာ်းမျာ်း အာ်းလ်းု ခမငကကရသည။
ငတွနက ဘရူ န၏
ို သပဘဘာ ပကျာကဆူ်းကကိ ်းနာ်း အပရာကတွင ပလပေေါ်မတဆင ဲ့
ပကျာကဆူ်းကကိ ်းကို လွှော်းခန ခုနကာ ဖကတွယလိက
ု သည။ ထိပနာက
ု ဲ့ ပလပေေါ်သ ို ဲ့
ကုေကေတကသွာ်း၏။ ပလပေေါ်ပရာကသညနင ဲ့ ပကျာတွငလွယထာ်းပသာ ဓါ်းနစလကကို
ထုတကာ အပခမာကေစပနကကပသာ ခေငသစစစသညမျာ်းကို ဝငပရာကထိ်းု ခုတပတာသ
ဲ့ ည။
တစဖကသပဘဘာပေေါ်သ ို ဗိ
ဲ့ ုလတွနပရာကပနသညကို ခမငရသခဖင ဲ့ ပရွှေဘတ
ို က
ို ပလမျာ်းမာလည်း
စိတဓာတတကကကလာကာ..ဟသာဝတ၊ ခေငသစ သပဘဘာမျာ်းထသို အာ်းကု
ဲ့ နပခေ်းဝငကကသည။
တေသာ်းမျာ်းက ငတွန၏ နည်းလည်းအတိင
ု ်းပကျာကဆူ်းကကိ ်းမျာ်းမတဆင ဲ့ တကကာ
ေစခတထိ်းု ခုတကက၏။
အပခမာကနင ဲ့ ပသနတကိသ
ု ာ အဓိကထာ်းေစခတပနပသာ သပဘဘာခုနစစ်းပေေါ်မ စစသညမျာ်းမာ
ရု တတရက တကပရာကလာမေ်း အန်းကေဓာ်းခဖငခု
ဲ့ တခခင်းခရသညဲ့ အခါ အသည်းအမ
ခုခကကရသည။ ငတွနနင ဲ့ ကေလျကေါလာပသာ လကျာဘလူ်းငညိ သူ၏ တေစိတကလည်း
ဘရူ န၏
ို သပဘဘာကို အန်းကေဝငခုတကကသည။ ဘရူ န ို နင ဲ့ ခေငသစစစဗိုလမျာ်းမာ ပရသို ဲ့
ခုနချကာထွကပခေ်းပတာ၏
ဲ့ ။
“သနလျငပရတေမေိ မေပဟဲ့”
“ပမာငပကာင်း”
“ဘုရာ်း”
“ဗိုလတွနကပတာဲ့ တာဝနပကျမေ..မငအလ
ဲ့ ညဲ့ ေ”
“ကျွနမတို ပဆ်းရ
ဲ့ ု ပလ်းပတာဲ့ လုေငန်းစရပတာမ
ဲ့ ယထငတယ..ဖာသာ”
“ပဒါင..ပဒါင..ပဒါင”
သိပသာ
ု ဲ့ ...
ယမ်းခို်းပငွြို့မျာ်းသာ။
***
ပနာကတပန။ဲ့
“မင်းပသာကဉ်းမလာ်း”
စိနပခောင်းကိင
ု ကာ မျကနာချင်းဆိင
ု မ ရနသူတေကို ပစာငကကညဲ့
ဲ့ ပနပသာ စစသညလူငယမာ
သူအာ်း
ဲ့ နိင
ု ငခခာ်းခဖစ ရမေုလင်းကို ထိ်းု ပေ်းလာသညဲ့ ခမင်းမ်းမင်းသာ်းကို တအတဩ
ကကညဲ့ လိက
ု ၏။ လူငယသည ချိ ခ
ြို့ ျိ ြို့တတ
ဲ့ ရ
ဲ့ ိ ကာခ မျာ်းကို ရကပေါင်းမျာ်းစွာစာ်းပနရသခဖင ဲ့
မျကတွင်းမျာ်း ပချာငကျပနသည။ သူပရ
ဲ့ ြို့ မ ခေခေင်းခေင်း ရမေုလင်းသည သူကိ
ဲ့ ု စိနပခေါ်ပန၏။
“တကယ ပသာကရမာလာ်း..ဘုရာ်း”
“ပသာကကွာ..ငါလည်း ဒနာ်းခဏထိင
ု မယ”
ညဉ်းကတည်းက ခတေပေေါ်တင
ွ အရူ ်းတစပယာက ကသ
ဲ့ ို ပလျှာက
ဲ့ သွာ်းပနသညဲ့ ဗညာ်းဒလ
ပအာငစ က သူရခို ထိေတွင ထိင
ု ချလိက
ု သည။ ပရ ြို့မျကနာချင်းဆိင
ု ရိ ကျ ်းတစဖကကမ်းတွင
စတန်းပနရာယူထာ်းပသာ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းကို တချကကကညဲ့ ကာ ခေ ်းလိက
ု ၏။
“မင်းတို အကု
ဲ့ န ပသရပတာမ
ဲ့ ယ..မင်းတို အကု
ဲ့ န ပသရပတာမ
ဲ့ ယကွ..ဟာ်းဟာ်း”
ရမအရကကို မရတရပမာပ
ဲ့ နသညဲ့ စစသညလူငယမာ ပအာဟစရယပမာပနသညဲ့ ဗညာ်းဒလ
ပအာငစကို မျကလ်းု ခေြူ်းခဖငကကညဲ့
ဲ့ ပန၏။ ဗညာ်းဒလ ပအာငစသည ရယပနရာမ ရု တတရက
တညသွာ်းသည။
ထိပနာက
ု ဲ့ ...
“ပဟဲ့..ပကာငပလ်း..မင်းနတွ
ဲ့ ဖက ပေေါ်တူ စိနပခောင်းသမာ်းပရာ”
“ဟုတရငဟုတပေါကွ
ဲ့ ာ..မဟုတရငပတာ.ဲ့ ..ပသဖိုသာခေင
ဲ့ ...လာခဲ့..ဒကိ”ု
“ရေါတယ...ဘုရာ်း”
“ေစပချကွာ...ပဟဲ့..ဟိဘ
ု ကက စိနပခောင်းသမာ်းပတွလည်း..သူစေစမေ ဆိတ
ု ာန..အ
ဲ့ ဒ
ဲ့ ကို
စုခေ ေစကက"
“စိနပခောင်းကျတာေါ..ငါဘာမ မခဖစ”
သိပသာ
ု ဲ့ ငေန်းညိ က ပသနတဝနငပကာင်း၏ ပခခပထာကမ စ်းကျလာသညဲ့ ပသွ်း ပစ်းေျစေျစ
မျာ်းကို ခမငကာ ကကညဲ့ ကာ မငတကပနသည။ ထိအ
ု ခါမ ငပကာင်း က သူ၏ ချကပအာကဘကကို
လကခဖင ဲ့ စမ်းကကညဲ့ လိက
ု ၏။
“ပဟဲ့..မဟာပသနာေတိကို ကျညသငထာ်းတယ
ဲ့ ပဟဲ့..ခမင်းပေေါ်က တွကူချကကစမ်း”
“ရတယ..ငါဆင်းနိင
ု ပသ်းတယ..ေန်းညိ ”
ငေန်းညိ မာ သူအာ်း
ဲ့ ခမင်းရညတကခဖစလာသညအထိ ပလဲ့ကျငကူ
ဲ့ ညပေ်းခဲ့ပသာ
အကိဝ
ု မ်းကွခဖစသူ၏ ငယမည ပခေါ်ကာ စို်းရိ မတကက်းခဖင ဲ့ ပေွြို့ဖကလိက
ု သည။
“ေန်းညိ ....ငါရတယ..ဘာမမခဖစဘူ်း..မင်း ငါကိ
ဲ့ ယ
ု စာ်း..တေပတွကို ရမမရထာ်း..လ်းု ဝပနာ
ကမဆုတန..ငါခေန
ဲ့ လာမယ..ဟုတမေလာ်း..အ..အ”
***
အခန်း (၄၁)
.
ခမစပရ၏ အလျဉ်သည တညမငိမစွာပရွ ြို့ပန၏။
စိနပခောင်းကျညထိမနကာ သနလျကစွန်းသို ကူ
ဲ့ ်းလာပသာ ငပကာင်း က ထိန
ု ယဲ့ပနာကဆ်းု
စကာ်းကို ဆိခ
ု ဲ့သည။ မူ်းခမစကမ်းပဘ်းပကျ်းရွ ာကပလ်းမ လူေျိ ပေါကအရွ ယတွင ပအာငပ ယျထ
ပရာကလာပသာငပကာင်း။ အင်းဝမမိ ြို့ပေေါ်တင
ွ ဆိ်းု ပဖာဆိ်းု ဖက၊ သွာ်းပဖာလာဖက ညအရင်းကသ
ဲ့ ို ဲ့
ငပကာင်း။
***
ပေါင်းဝန်းတငဆင ဆိသ
ု ညမာ အထူ်းပလဲ့ကျငထာ်းသညဲ့
ဲ့ နန်းတွင်းသ်းု ဆငအမျိ ်းခဖစမေ်း
တိက
ု ဆငမျာ်းကသ
ဲ့ ို ပသွ
ဲ့ ု တွယရာကို ညှငသာစွာ
်းဆူတတသညဲ့ ဆငမျာ်းမဟုတ။ ဆငဉ်းစ်းမျာ်း ကိင
လိက
ု ေါတတသညဲ့ ဆငမျိ ်းခဖစသည။ နန်းခေဿာ ဒေုသဏဏန ပေါင်းမို်းမျာ်းတငကာ
မင်း၊မိဖုရာ်းမျာ်း စ်းသညဲ့ ဆငမျာ်းခဖစ၏။
ငေန်းညိ က ဆငပေေါ်တင
ွ တငလာသညဲ့ ပေါင်းမို်းမျာ်းအတွင်းသို ပသချာကကညဲ့
ဲ့ လိက
ု သည။
ပေါင်းမို်းအတွင်း တင်းတိမစမျာ်းခဖင ဲ့ ကာရထာ်းသညဲ့ ကကာ်းမ စိနပခောင်းငယမျာ်းကို
ခမငလိက
ု ရ၏။ ထိအ
ု ချိနတွင အပနာကတွငေါလာပသာ တိက
ု ပလပေေါ်မ လကပရွ ်းစင
စိနပခောင်းတေသာ်းမျာ်း ဆင်းလာကကသည။ ငေန်းညိ က တအတဩခဖင။ဲ့
“မဟာပသနာေတိကို အဒ
ဲ့ မမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်က အပကာငပတွက စိနပခောင်းန ပချာင
ဲ့ ်းေစသွာ်းတာ
မဟုတလာ်း..ေန်းညိ ”
“သူတက
ို ဲ့ စစေွထမာ အသာ်းကျေါမလာ်း...စိ
ဲ့ နပခောင်းသ၊ ဗု်းသကကာ်းရင လနကု
ဲ့ နကကမာပေါ”ဲ့
“ဒပကာငပတွကို စစေွနအသာ်းကျပအာင
ဲ့ ပလဲ့ကျငပေ်းထာ်းမေ
ဲ့ ်းသာ်း..ေန်းညိ ”
ဗညာ်းဒလပအာငစ နင ဲ့ လကျာဗိုလတိသည
ု ဲ့ မမိ ြို့ ရို ်းပေေါ်မတဆင ဲ့ ဝကသာ်းတခါ်းပရ ြို့ တညဲ့ တညဲ့ တွင
တေခေငပနကကပသာ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းကို အကခတ ပနကကသည။
“ဆငပတွက တိက
ု ဆငပတွလည်းမဟုတေါလာ်း...မင်းသာ်း..ဒင်းတို ဘာပတွ
ဲ့ ကကကကခေနမေလ
မသိဘ်းူ ”
“သူတရ
ို ဲ့ မဟာပသနာေတိ
ဲ့ ကျမေဆိပ
ု တာ.ဲ့ .တေဆုတဖို..ဝန
ဲ့ တငဆငပတွန လာပခေါ်
ဲ့ တာထငေါရ”ဲ့
“ကျ ေတိဆ
ု ဲ့ ကိလ
ု ည်း မကကာခင ခေငသ စစစကူ သပဘဘာပတွ ပရာကလာလိမဲ့မယ..အဒ
ဲ့ အခါကျမ
ဒ ုအထိ တကတိက
ု မေ်း...ဟသာဝတကို ပအာငေွန ခေန
ဲ့ ကကမယ..လကျာဗိုလ”
ထိအ
ု ချိနတွင ပကာင်းကငမ မို်းသာ်းမျာ်းက မည်းပမာငကာ လိေတကလာ၏။
“က..မို်းရွ ာပတာမ
ဲ့ ယထငရ...ခေန
ဲ့ ဆင်းကကစိ”ု ဲ့
တိက
ု ေွဝငမညခဖစသခဖင.ဲ့ .သချေမျာ်းကို ေါလယပကွ်း၊ လကစည်းမျာ်းခဖ တထာ်း၏။
ထိသ
ု ချေမျာ်းကို မင်းသာ်းမျာ်းခဖစပသာ ပမာငပလာကနငပမာင
ဲ့ ရွ ကိယ
ု တိင
ု ဉ်းစ်းမေ်း သူတအာ်း
ို ဲ့
ဝတဆငပေ်းလိက
ု ကကခခင်းခဖစသခဖင ဲ့ သူတ၏
ို ဲ့ စိတဓာတမျာ်းမာ အထူ်းေင တကကကပနကက၏။
ပကျာတွငလည်း အေူခ ေွလျကဒဏခ သရို ်းကိင
ု ကာခပမာကပခေါ် ခပမာကကျယကက်းမျာ်းကို
လွယထာ်းကကသည။
ကကိ ်းကိယ
ု စ၊ လတိက
ု ယ
ို စ၊ ဓါ်းရညကိယ
ု စခဖင ဲ့ အန်းကေတိက
ု ေွဝငရန အသငခဖစ
ဲ့ ပနကကသညဲ့
လကပရွ ်းစငစစသည (၉၃)ပယာကတိသည
ု ဲ့ သနလျငမမိ ြို့ အပနာကပခမာကပထာင ဲ့
ကမ်းပစာငရ
ဲ့ တွင ဝေကာ ညအပမာငကို ပစာငပနကကသည
ဲ့ ။ ပနဝငသညဲ့ နင ဲ့ မို်းကလည်း
ခေဖွဖွရွ ာကျလာ၏။
တချကချကလကလိက
ု သညဲ့ လျှေစ်းအလင်းပရာငတွင သလျငမမိ ြို့ အပနာကပခမာကပထာင ဲ့
မမိ ြို့ ရို ်းပအာကသို တခဖည
ဲ့ ်းခဖည်းချင်း တိ်းု ကေသွာ်းကကသည။ လကျာဘလူ်း ငညိ သူက အစုတစကို
ဉ်းပဆာငမေ်း အပလာင်းဘုရာ်း၏ ညဝမ်းကွ မင်းရသခဘယာ ငပဆွနည်းက အစုနစကို
ဉ်းပဆာငသည။
“မဆိင
ု သူပတွကို မလုေကကန....မဆိ
ဲ့ င
ု သူပတွ ပရာငကကပစ မလုေကကန ဟ
ဲ့ သာဝတ စစသညပတွ
ကိသ
ု ာ အဓိက ေိ တဆိကကပဟဲ့
ု ဲ့ ”
ထိအ
ု ချိနတွင မမိ ြို့ ရို ်းတစပနရာအပမာငရိ ေမ ခမင်းခဖြူတစစင်း လွှော်းခန ထွကသွာ်းသညကို ငတွန
ခမငလိက
ု ရ၏။ မင်းညမင်းသာ်း စလွယ လွယထာ်းသညကို ရု တတရက သတိထာ်းမိ လက
ို သခဖင ဲ့
ဗညာ်းဒလ ပအာငစ မန်း သိလက
ို သည။ ထိပကကာင
ု ဲ့ ဲ့ မမိ ြို့ ရို ်းပလကာ်းအတိင
ု ်း ဆင်းလိက
ု သည။
“ပဟဲ့....မင်း ဆင်းစမ်း”
“ရငတို ဝင
ဲ့ လိမရဘူ
ု ဲ့ ်း..ဒါသာသနာ နယပခမ...အရေသာ်း ဒဏရာရသူပတွကေ
ို
ပစာငပရ
ဲ့ ာကပေ်းတာ”
“ဒမာ ကျ ေတို ဗိ
ဲ့ ုလမင်း ဒဏရာ ရလာလိ.....သူ
ု ဲ့ ကိဲ့ ု လာေိုတာ”
ဲ့
“လုလငကက်း..အာ်းတင်းထာ်း”
“ပဟဲ့..လကနကချကကကွ...မင်းတိခ
ု ဲ့ တိက
ု လည်းမထူ်းဘူ်း....သနလျငက ငါတိလက
ု ဲ့ ကျသွာ်းမေ”
ဟသာဝတ စစသညတိမ
ု ဲ့ ာ ပသနတကို မချေ...ေစခတရနခေငလိက
ု ကကသည။
“ပနကကဉ်း”
အာ်းကုနပအာလိက
ု သညဲ့ အသနငအတူ
ဲ့ လွ ာက ဟသာဝတစစသညတိ၏
ု ဲ့ ပသနတပခောင်းမျာ်း
ပရ ြို့တင
ွ ကာရေလိက
ု ၏။ မထငမတေ ပေေါ်လာသညဲ့ အမျိ ်းသမ်းပကကာင ဲ့ ပရွှေဘတ
ို ေမျာ်းမာ
အဩသွာ်းကကသည။
“ဒါက ဘုရာ်းသခငရ ဗိဲ့ မာနပတာေါ..သာသနာ နယပခမေါ...အထမာ ရငတိရ
ု ဲ့ စစ
ဲ့ ေွန မဆိ
ဲ့ င
ု တဲ့
ခိုက်းို ရာမဲ့ပနတဲ့ ခေညသူပတွရိ ပနေါတယ...အခေစမဲ့တဲ့ သူတကိ
ို ဲ့ ု မထိခိုကပစဖို ကျွန
ဲ့ မ
ပတာင်းေနေါတယ”
ထိအ ို စသညတစဉ်းက မ်းခတခဖင ဲ့ မ်းညှကာ
ု ချိနတွင ပရွှေဘစ ိ ဲ့ ပသနတ၏ နာ်းခွကတွင ပတဲ့ရန
ခေငလိက
ု ၏။
“ရ”
“ပဟဲ့..ငမိုကသာ်းအပကာင..မင်းမ်းကို သတလိက
ု စမ်း”
“လွ ာ”
ထိအ
ု သသည အပစာေိုင်းက အသနငမတူ
ဲ့ ေ..တိ်းု တိတညှငသာပသာလည်း လွ ာမာ
တတ
ု ကသွာ်း၏။ လွ ာက သူရဲ့ ိ ရာသို တလ
ဲ့ မ်းချင်းလာပနပသာ ခမင်းပေေါ်မ ငတွနကို
ပကျာကရု ေတရု ေကသ
ဲ့ ို မငိ
ဲ့ မသကပသာ မျကလ်းု အစုခဖင ဲ့ ကကညဲ့ ပနမိသည။
“မင်းတိ..လက
ု ဲ့ နကချ ကကရင..ငါ ပခေ်းခွငပေ်းမယ
ဲ့ ”
“မနေါ..ဘုရာ်း”
ပသွ်းပသာကကက်းနငတေ
ဲ့ စုက ပမွြို့ နွန်းကုန်းပအာကသို ခေန
ဲ့ လညပခေ်းဆင်းသွာ်းကက၏။ ငတွနက
ခမင်းပေေါ်မ ဆင်းလိက
ု သည။ လွ ာ ဆသို တလ
ဲ့ မ်းချင်းပလျှာကလာ၏။ ထိပနာက
ု ဲ့ သူ၏
အပနာကဘကမ ဆေငမျာ်းကို စုစည်းလိက
ု မေ်း ခဖစသလို ပဘ်းပသျှာငဖွြို့ထ်းု လိက
ု သည။ လွ ာ
ကာ်း ကကကပသပသလျကေင။
“လွ ာ”
“ပမာငကက်း ငတွန”
“အဩစရာပကာင်းလိက
ု တာ..နစပတွဒပလာကကကာသွာ်းတာပတာင...ခငဗျာ်းက အင်းဝ
နပမာပ ်း ဗျစဆိင
ု က အရကသမပလ်း လိ.ု ..ဘာမ မပခောင်းလသွာ်း ပသ်းဘူ်း
အခုချိနထိ.တခခာ်းသူပတွ အတွက ခငဗျာ်းက အသကနရင
ဲ့ ်းမေ်း ရရငပေ်းပနတု
ဲ့ န်းေ..လွ ာ”
လွ ာက ခေ ်းလိက
ု သည။
“ဘာေခဖစခဖစ ရငရင
ဲ့ ခွငထမာ ခဏပလ်းပတာဲ့ ဝငပနလိရမယ
ု ဲ့ ..မဟုတလာ်း..ကျွနမ
ေငေန်းလမေ..ပမာငကက်း..ခဏပလ်း ခဖစခဖစေါ”
ရငတထိတထိတခဖင ဲ့ ပစာငကကညဲ့
ဲ့ ပနကကပသာ စစပဘ်းပရာငတိ၏
ု ဲ့ မျကဝန်းမျာ်းစွာ။
***
အခန်း (၄၂)
၁၇၅၆ ူလင
ို ၂၈ ရက။
“သို ဲ့
ေခူ်းဆိင
ု ရာ ခေငသစ အပရ ြို့ အိနယ
ိဒ ကုမပဏ အထူ်း ကိယ
ု စာ်းလယ”
မလေက ကမ်းပေေါ်သ ို အက
ဲ့ ခတလိက
ု သည။ ပရွှေထ်းပဆာင်းထာ်းပသာ လူငယမင်းသာ်းတစေါ်း နင ဲ့
လကနကအခေညဲ့ အစုနင ဲ့ ချိနရွ ယထာ်းသညဲ့ တေမျာ်း။ လူငယမင်းသာ်း၏ နပဘ်းတွင ဘရူ န၏
ို
လကပထာက လာဗ်းကိလ
ု ည်း ပတွြို့လက
ို ရ၏။
“မွနစယာမလေ…သပဘဘာသာ်းအာ်းလ်းု ရ အသက
ဲ့ အနတရာယကို ငက
ဲ့ က
ွ ပသာအာ်းခဖင ဲ့
လကနကအာ်းလ်းု ကို သပဘဘာပေေါ် ေ ထာ်းခဲ့မေ်း တပယာကမကျန သပဘဘာပေေါ်မ ဆင်းခဲ့ကကေါ”
လာဗ်းက ခေငသစဘာသာခဖင ဲ့ ပအာပခောလိက
ု သည။
သပဘဘာနစစင်းပေေါ်တင
ွ ေါလာပသာ သပဘဘာတင အပခမာက (၃၅)လကမ အေ
ကျနလကနကမျာ်းကို သူတန
ို ဲ့ င ဲ့ မလမ်းကမ်းပခမခေငသို ပရွှေ
ဲ့ ဘစ ို စသာ်းမျာ်းက
ယူပဆာငခင်းကျင်းပနကက၏။ ပသနတအရည (၁၃၀၀) လက၊ ယမ်းစည (၃၅)စည၊
ဗု်းသွတကျညပစဲ့ (၃၀၀၀)၊ အပခမာကကက်းကျညပစဲ့ (၃၀၀၀)၊ အပခမာကငယကျညပစဲ့ (၃၀၀၀)၊
အထညအလိေအုေ(၁၅၀၀)၊ ခမင်းပသနတ (၃၀၀)၊ လစွတပသနတ (၃၀၀)၊ ပထာေတစည (၁၂၀၀)၊
တရု တလုေစာပရ်းစကကြူအပချာ (၂၀၀၀၀၀၀) ကို မင်းသာ်းပမာငရွ နင ဲ့ လာဗ တိက
ု ဲ့
လိက
ု လစစပဆ်းကက၏။ ပမာငရွ က ကနုတေန်းမျာ်းခဖင ဲ့ ေုပဖာထာ်းမေ်း ေုစတမျိ ်းထူခခာ်းပနသညဲ့
ေစစတတ
ို စလကကို ပတွြို့သညဲ့ အခါ ပကာကကိင
ု လိက
ု သည။
“ဒါက ဘယသူကင
ို တာလ”
“ဘာလို ဘု
ဲ့ ရငမနာမညန ထု
ဲ့ တတာလ”
“မိန်းမပတွကင
ို ရတာလာ်း”
“ေစခတရငပရာ…အကွာအပဝ်းဘယပလာကပရာကမလ”
“ဟိ်းု သပဘဘာဉ်းက အလတိင
ု ထိေဖျာ်းကို ထိေါတယ”
“အပဝ်းကက်းကိ…
ု ဟုတေါမလာ်း”
ဲ့
“ရစာ်းပတာမူမယ..ေစကကညဲ့ ”
မင်းသာ်းပမာငရွ က အမိနပေ်းလိ
ဲ့ က ု သည။
လာဗ်း က ေစစတပ
ို သနတကို မလေ ၏ လကသို ထညဲ့
ဲ့ ပေ်းလိက
ု ၏။ မင်းသာ်းပမာငရွ ၏
ကိယ
ု ရတေသာ်းမျာ်းက မလေ၏ လညမမိ ကို လတိမ
ု ျာ်းခဖင ဲ့ ဝိုင်းပထာကထာ်းလိက
ု သည။
“ပသနတကိ…
ု အလတိင
ု ရိရာကိေ
ု ချိနေါ..တခခာ်းကို ချိနမိ တာန…လ
ဲ့ တိပ
ု တွက..မင်းရ လည
ဲ့ မမိ ထ
ဝငသွာ်းလိမဲ့မယ”
“ဒိန်း..ချလွင”ဲ့
ယမ်းပေါကသနငအတူ
ဲ့ ပသနတ၏ ပဘ်းဘကမ ကျညအိမေွငသ
ဲ့ ပလ်းက ချလွင ခန
ကျနရစသည။ အလတိင
ု ထိေမာ စုတဖွာ ထွကသွာ်း၏။ ပမာငရွ က မလေ လကထမ ပသနတကို
ယူမေ်း ပသချာကိင
ု တွယကကညဲ့ သည။
“ပမာငမင်းက ေစစတေ
ို စတဲ့ ပနရာမာပတာဲ့ တကယဲ့လူပကျာေ ကကညဲ့ လိလည
ု ဲ့ ်း ပကာင်းတယ
ဒပလာကပဝ်းတဲ့ ေစမတကိလ
ု ည်း မနတယ…ပမာငမင်းကို ကိယ
ု ပတာ
ဲ့ ရ အန
ဲ့ ်းကေ
လခု ခ ပရ်းတေမာ ဗိုလအခဖစပခမာကစာ်းမယ..မေ်းပတာဲ့ ကျ ေကိလ
ု ည်း ေစစတေ
ို စနည်း
သငပေ်းရမယ”
“ဘာစာရွ ကပတွလ..ကလေွာ်း”
“ပမာငမင်း..အဒ
ဲ့ စာရွ ကစာတမ်းပတွကို တလ်းု မကျန ဘာသာခေနေါ…ညညလာခမာ
ခမည်းပတာဆ ကိယ
ု ပတာ ကိယ
ု တိင
ု တငသွင်းမယ”
***
ဘရူ နိန
ု င ဲ့ ခေငသစအရာရိ မျာ်းမာ သူတအာ်း
ို ဲ့ အကျယချ ေ ချ ေထာ်းပသာ ခေငသစ အပရ ြို့ အိနယ
ိဒ
ကုမပဏသစတေဝန်းအတွင်း သူတ၏
ို ဲ့ ကကကမမာကို တိတဆိတစွာ ပစာငစာ်းပနကကသည
ဲ့ ။
ခေငသစအရာရိ မျာ်း၊ ဝနထမ်းမျာ်း၏ န်းမယာ်းမျာ်းခဖစပသာ ခေငသစအမျိ ်းသမ်းမျာ်း၊
ျာ်းဗာ်းကျွန်းသူ အမျိ ်းသမ်း မျာ်းကိမ
ု ူ ပနလည
ဲ့ ခင်းကတည်းက အပလာင်းဘုရာ်း၏ တေမျာ်းက
ပခေါ်ပဆာငသွာ်းကကမေခဖစ၏။ မညသညဲ့ ပနရာသို ပခေါ်
ဲ့ ပဆာငသွာ်းသညကို မသိကကရ။
“ပဘာရနိ.ု .ဒူ်းပထာကခစာ်းစမ်း”
အပလာင်းဘုရာ်းသည အ ဘလေ
ိ အပရ ြို့အန
ိ ယ
ိဒ ကုမပဏမ ထာ်းရစခဲ့ပသာ အုတတိက
ု တွင ယာယနန်း
အခဖစ ထိင
ု ပန၏။ တိက
ု ပရ ြို့တင
ွ ဘရူ နိန
ု င ဲ့ တကွ ကုမပဏအရာရိ (၁၂)ဉ်းကို ဒူ်းတုေလျက
ထိင
ု ခိုင်းလိက
ု သည။ မကကာမ အပလာင်းဘုရာ်းနင ဲ့ သာ်းပတာ ပမာငပလာက၊ ပမာငရွ ၊
တေမ်းမျာ်းက ချထာ်းပသာ သလွနမျာ်းတွင အသ်းသ်း ပနရာယူ ထိင
ု လိက
ု ကက၏။
“လူလမ
ိ လူပကာက ပဘာရနိ…
ု နငသူကိ
ဲ့ ု မတမိပသ်းလာ်း..ပသချာကကညဲ့ ေါဉ်း”
“ကကာ်းပနတလ
ဲ့ ာ်း..ကကာ်းပနဆိက
ု တည်းက သာတဘ
ဲ့ ကမာ ပနမယဆိတ
ု ာ..ငါကိယ
ု ပတာ
အပတွြို့အကက ပတွ အရ သိမေ်းသာ်းေါ..ပမာငမင်း…အခုထကထိ လိမပနဉ်းမယပေါ..ပရာ
ဲ့ .ဲ့ .ဒမာ”
အပလာင်းဘုရာ်းက သူလက
ဲ့ ထမ စာရွ ကမျာ်းကို ဘရူ နပ
ို ရ ြို့သ ို ေစ
ဲ့ ပေါကချလိက
ု သည။
“ပမာငမင်း န ဟိ
ဲ့ ု ဗရင ျဘုန်းကက်း ပေါင်းမေ်း..စစကူပတာင်းလိ…
ု ဲ့ ဟသာဝတဘကက
ကူတက
ို ပေ်းဖို ေွ
ဲ့ နဒချယရက စစကူလတ
ွှေ လိက
ု တသ
ဲ့ ပဘဘာပတွကလ
ို ည်း ငါတို ဖမ
ဲ့ ်းမိထာ်းမေ်းမေ
ဒစာရွ ကစာတမ်းပတွထ…ပမာငမင်းန ဗရင
ဲ့ ျဘုန်းကက်းယုတ ပတာင်းဆိမ
ု ပကကာင ဲ့
လွှေတလိက
ု ရတာ ငါတိသိ
ု ဲ့ မေ်းမေ..ဘာခငင်းမလ”
ဘရူ နက
ို စကာ်းခေနမပခဖေ..ပခါင်းကိသ
ု ာ ငထာ်း၏။
ု ဲ့
“ဗိုလတွန”
“ဘုရာ်း”
“အဒ
ဲ့ ဗရင ျဘုရာ်းပကျာင်းကို ပမာငမင်းကိယ
ု တိင
ု ဉ်းပဆာငမေ်းသွာ်း..ငါကိယ
ု ပတာ ပေ်းထာ်းတဲ့
ယိမ်းနွြို့ေါ်းေတတ ခမာ်းပကျာကစဓါ်းန ဒင
ဲ့ ်းပခါင်းကို ခဖတမေ်း အခုချကချင်း ယူလာခဲ့ပစ ခုခသူမနသမျှ
အကုနသတခဲ့”
အပလာင်းဘုရာ်း၏ ပခခရင်းတွင ခစာ်းပနပသာ ငတွနမာ ရု တတရတပတွပဝသွာ်း၏။
မင်းသာ်းပမာငရွ ကမူ ဖခငခဖစသူက မညသညဲ့ အချိနတွင ပေ်းလိက
ု မန်း မသိသညဲ့
ဗိုလတွနလကထမ ယိမ်းနွေ
ြို့ ါ်း ေတတခမာ်း ပကျာကစဓါ်း ကိသ
ု ာ ကကညဲ့ ပနသည။
“ဗိုလတွန…ကိယ
ု ပတာမိနပနတယ
ဲ့ ပလ..အခုချကချင်းသွာ်း”
“မနေါ”
***
“ရင..အခုချကချင်းလညဲ့ ခေနေါ”
“ဖာသာနာပရနမာ ဘာအခေစရိ လလ
ို ဲ့ ”
“အဒ
ဲ့ ါဆိ.ု .ကျွနမလည်း..အဒ
ဲ့ ထေါတယ…ကျွနမကို ရငအရငသတ..ပမာငကက်း”
ငတွနက ပရ ြို့သတိ
ို ဲ့ ်းု လိက
ု သည။
“ေစလိက
ု ..လွ ာ..ကျ ေကို ေစ”
***
“ဒါ..အဒ
ဲ့ ဗရင ျ ဘုန်းကက်းရ ပခါင
ဲ့ ်း လာ်း..ဗိုလတွန”
“မနေါ”
“ပနေါဉ်း…ပမာငမင်းက.. အဒ
ဲ့ ဗရင ျ ဘုန်းကက်းကို ခမငပရာ ခမငဖူ်းလိလာ်း”
ု ဲ့
“နငကိယ
ု တိင
ု သူပခါင
ဲ့ ်းကို ခဖတခဲ့တာလာ်း..ငတွန”
“လွပတာလ
ဲ့ ပနမေ
ွ ..ပအ်း..ရိ ပစပတာ…
ဲ့ ပမာငရွ …လာဗကို ပခေါ်သာွ ်းမေ်း အဒ
ဲ့ ဘုရာ်းပကျာင်း
အခမနသွာ်း..ရိ သမျှ ဗရင ျ ဘုန်းကက်း အကုနသတမေ်း ပခါင်းခဖတခဲ့ ကိယ
ု အလု
ဲ့ ေ ကိယ
ု မလုေေ
သူမျာ်းပခမပေေါ်က စစပရ်းမာ ဝငေါချငတဲ့ လူမိုကပတွ ပသတာနေဲ့ ထိက
ု တနတယ”
***
“အကုနဖမ်း..ခုခသူမနသမျှ အကုနသတ”
“ဒင်းတို ထွ
ဲ့ ကပခေ်းမလို စ
ဲ့ စဉ်ပနတာေ..…ဒဘုရာ်းရိ ခို်းပကျာင်းထက တပနရာမာေ
ရိ မယ…က…အာ်းလ်းု ကို ဒပခမကွကလေမာ စုထင
ို ခိုင်းစမ်း”
မင်းသာ်းပမာငရွ ၏ အမိနအတိ
ဲ့ ငု ်း စစပဘ်းပရာငမျာ်း၊ လူနာမျာ်းကို ဘုရာ်းပကျာင်းပရ ြို့တင
ွ
စုထင
ို ခိုင်းလိက
ု ကက၏။
လွ ာက သူလက
ဲ့ ထမ ေစစတက
ို ို ကျညထိ်းု ရန ကျညထိ်းု တုတတကို ထုတလိက
ု သည။
ဖာသာနာပရနက လွ ာ ၏ လကထမ ေစစတပ
ို သနတကို သူလက
ဲ့ ခဖင ဲ့ ဖိ ထာ်းလိုက၏။
“လွ ာ…ဒတပခါက လာတာက ခငဗျာ်းရ ငတွ
ဲ့ နမဟုတဘူ်း…သူကပတာဲ့ ခငဗျာ်းကို
တကယသတလိမဲ့မယ”
“ကျွနမ ပခဖရင်းနိင
ု ေါတယ..ဖာသာ”
“ဖာသာ…မသွာ်းရဘူ်း”
“သူလာ်း…ကလေွာ်း”
“ခခင်းန…ဓါ်းပေ်းစမ
ဲ့ ်း”
“ဒိန်း”
ထိအ
ု ချိနတွင ေစစတို ပသနတသ တချက ထွကလာပသာပကကာင ဲ့ ပမာငရွ က ဝေချလိက
ု သည။
ကျညဆက လွကာ နပဘ်းမ သစေငအာ်း သွာ်းမန၏။
“ရာနိတ…ပခေ်းပတာ”ဲ့
“လုလငကက်း”
“ငါက အပရ်းမကက်းဘူ်း…သူကိ
ဲ့ ု သတ..သတ”
“ဒုတ”
ဖာသာနာပရန၏ ပကျာခေငသို လ
ဲ့ ရညမာ စိုကဝငသွာ်းပတာသ
ဲ့ ည။ အရိ နခေင်းလပသာ
လေစချကပကကာင ဲ့ ဖာသာနာပရနမာ လတန်းလန်းခဖင ဲ့ ပခမပေေါ်သ ို တပစာင
ဲ့ ်းလကျသွာ်းသည။
ဖာသာနာပရန၏ မျကလ်းု မျာ်းက သူပရ
ဲ့ ြို့တင
ွ လတနတန်းလန်းခဖင ဲ့ ဒူ်းပထာကလျက
အသကငငပနသညဲ့ လကျာဗိုလကို ပင်းကကညဲ့ ပန၏။
“တ..အာ..မို..တန..တိ
ဲ့ .ု .လုလငကက်း”
“တ..အာ..မို..တန..တိ
ဲ့ ”ု
“တ..အာ..မို”
***
အခန်း (၄၃)
“ပဝါ”ဲ့
“ပေတလူမိလေ”
ပမာငရွ က မလေ၏ ပရ တ
ြို့ င
ွ မတတေရေလိက
ု သည။ မလေက ပမာကဲ့ ကညဲ့ လိက
ု ၏။
“ပမာငမင်းတိအာ်းလ
ု ဲ့ ်းု ကို ဒလိမ
ု ျိ ်း စရငေစဖို အခွ
ဲ့ ငအပရ်းမျိ
ဲ့ ်း ငါမဲ့ ာ အခေညဲ့ ရိတယ
ဒါပေမယဲ့..ငါကိယ
ု ပတာက မင်းတိကိ
ု ဲ့ ု သနာ်းတယ..ဒအတွက ပနာငတသကလ်းု ငါအမ
ဲ့ ပတာကို
ပမာငမင်းတိတပတွ
ု ဲ့ သကစွနဆ
ဲ့ ဖျာ်း ထမ်းဖို ငါအလိ
ဲ့ ရ ု ိ တယ....ဒပရ ြို့က အသုဘပတွကို
ကကညဲ့ မေ်း..ပမာငမင်းတိကိ
ု ဲ့ ု ရငသနခွငပေ်းခ
ဲ့ ဲ့တဲ့ ငါပကျ်း
ဲ့ ူ်းပတာကို ဆေဖို သင
ဲ့ မသင
ဲ့ ဲ့
ဒတည စဉ််းစာ်းကကပေါ”ဲ့
“လွ ာ”
“ပတွြို့ မေလာ်း..သစစာမဲ့သတ
ူ ရ
ို ဲ့ သွ
ဲ့ ာ်းရာလမ်းကိ.ု ဟိမ
ု ာခမငကကလာ်း..ကကညဲ့ ကက..ပအ်း...နငတိကိ
ု ဲ့ လ
ု ည်း
ကိယ
ု ပတာပလ်းဘုရာ်းက စစပကကာမေ်းတာန ဒ
ဲ့ လိစ
ု ရငမာေ...ပသဖိုသာ
ဲ့ ခေငဆငထာ်းကက”
သူတအာ်းထာ်းရစ
ို ဲ့ မေ်း ပသွ်းပသာကကက်းနင ဲ့ စစသညမျာ်းထွကသွာ်း၏။ တချိနက ခေငသစ အပရ ြို့
အိနယ
ိဒ ကုမပဏဝန်း ဟုဆက
ု ိ ာ လခု ခ စွာ တညပဆာကထာ်းပသာ ထိခ
ု တေထတွငေင ဘရူ န ို နင ဲ့
ကုမပဏ အရာရိ မျာ်းမာ အရငလတလတမ်းသမ ဂ လခခဲ့ရမေခဖစသည။
ပနဝငစ ခေ မေ။
ကုမပဏ သစတေဝန်း ပရ ြို့တင
ွ အထေထေ ချထာ်းပသာ ပသနတကိင
ု စစသညမျာ်းမအေ
ေတဝန်းကျငသည ရင်းလင်းပန၏။ အတွင်းတွငပတာဲ့ မ်းပလာငမေ်း ခောတေိုင်းခဖစပနသညဲ့
ဘရူ နိတ
ု ၏
ို ဲ့ ပရ ြို့ကက
ွ လေတွင သပဘဘာနစစင်းမ ခေငသစသေန
ု ဲ့ ်းမျာ်း၊ လွ ာနင ဲ့ ဘရာသာအန ျလို
တိမ
ု ဲ့ ာ အချ ေအပနာငမျာ်းခဖင။ဲ့
“သူတေရိ
ို ဲ့ ယာယကို ရငဘာလိ..အလွ
ု ဲ့ ယတကူယလ
ု က
ို ရတာလ....သနလျငမမိ ြို့ ကက်း
မ်းဟုန်းဟုန်းပတာကပနတာကို ေငလယဝကပန ခမငရင အပခခအပနကို သိသငတယ
ဲ့ ”
“ကိယ
ု သိတာပေါ..လွ
ဲ့ ာ...ကာနာတစစစေွကို တိက
ု ခဲ့တဲ့ စစဗိုလတစပယာကေ ကိယ
ု သိခဲ့တာပေါ..ဲ့
တကယလိသာ..ကိ
ု ဲ့ ယ ု ဟာ ခေငသစ အပရ ြို့ အိနယ
ိဒ ကုမပဏစစတေရ စစ
ဲ့ ဗိုလတစပယာက အပနနဆိ
ဲ့ ု
ချကချင်း လညဲ့ ခေနသွာ်းမာေါ...ဒါပေမယဲ့..အခုကယ
ို ကိ
ဲ့ ု အကူအည ပတာင်းခဲ့သက
ူ မင်းပလ လွ ာ
ဒလို ရကစကတဲ့ စစေွပတွကကာ်း မာ မင်းရ လက
ဲ့ တကမ်းကို ပရာကခဲ့မေ်းမ ကိယ
ု ခေနလညဲ့ သွာ်း
နိင
ု ရကမလာ်း..မေ်းပတာ.ဲ့ .လွ ာဒမလိ်းု ဆိတ
ု အဲ့ မျိ ်းသမ်းရ ဘဝမ
ဲ့ ာ ခခယယ အကူအည ပတာင်းခ
ရတဲ့ ပယာကျာ်းဟာ ကိယ
ု ေထမဆ်းု ခဖစမယ ထငတယ...ဒါပကကာင
ဲ့ ေါ”
ဲ့
သူတန
ို ဲ့ စဉ်းကကာ်း အတနကကာ တိတဆိတသွာ်း၏။ ရု တတရကမို်းက သသမမ ရွ ာချလိက
ု သည။
မ်းကျွမ်းအပလာင်းမျာ်းစိုစွတသွာ်းရာမ ပေေါ်လာသညဲ့ အနမျာ်း
ဲ့ ရု တတရကလွှေမ်းမို်းသွာ်း၏။
“ကိယ
ု မပသေါဘူ်း..ကိယ
ု မပသသ၍ မင်းလည်း မပသေါဘူ်း..လွ ာ...စိတချေါ”
***
“ဒနိင
ု ငကို ထူပထာငခဲ့တာ...ကျ ေရ ခနဓ
ဲ့ ာကိယ
ု ဆိ.ု ..ကျ ေရ ဘယ
ဲ့ လကန ညာလက
ဲ့ ဟာ ခငဗျာ်းန ဲ့
ပမာငပကာင်းေမဟုတလာ်း..ဗိုလတွန”
“အချစပတွ..သပယာ ဉ်ပတွ...အဒ
ဲ့ ါကို ကျ ေနာ်းလညေါတယ...ဒါပေမယဲ့...အခု ကျ ေတိက
ု ဲ့
စစတိက
ု ပနကကတာ...နိင
ု ငတခုထပ
ူ ထာငပနကကတာ..အသကပတွအမျာ်းကက်းန ရင
ဲ့ ်းပနကကရတာ
ကိယ
ု က
ဲ့ သူကိ
ဲ့ ု မသတရငလည်း..သူက ကိယ
ု ကိ
ဲ့ သ
ု တမာေ....ဓါ်းလကနကကိင
ု ထာ်းတဲ့
လကပအာကငယသာ်းပတွ အမျာ်းကက်းကို ပခါင်းပဆာငပနရတာ...ဒါပတွ ခငဗျာ်း
နာ်းလညမေ်းသာ်းေါ ဗိုလတွန”
“ခငဗျာ်းကို ကျ ေယခ
ု ဲ့တယ..ဗိုလတွန...ညအစကိအ
ု ရင်းတစပယာကလို.ဒါပေမယဲ့.
ခငဗျာ်း..ကျ ေကိ.ု .လိမခဲ့တယ.. ဒလိလ
ု မ
ိ ရတာလည်း ခငဗျာ်းရ စိဲ့ တခစာ်းချက တစခုပကကာင ဲ့
ဆိတ
ု ာ ကျ ေ သိေါတယ...ဒါပေမယဲ့....ကျ ေက ပဟာဒ
ဲ့ ကုန်းပဘာင ရတနာသိခဘ ခေညကက်းကို
ကိယ
ု စာ်းခေ ပနတသ
ဲ့ .ူ ..ကုန်းပဘာင စစတေကက်းကို ကိယ
ု စာ်းခေ ပနတသ
ဲ့ .ူ .ကျ ေကိလ
ု မ
ိ တာ
သူတအာ်းလ
ို ဲ့ ်းု ကို လိမသလိခု ဖစသွာ်းတယ....မထမဲ့ခမ ငခေ သလို ခဖစသွာ်းတယ..ခငဗျာ်းရ ဲ့
အမိနမနာခ
ဲ့ မ တစခုပနာကမာ..လူပတွ ပထာငနချ
ဲ့ ထေပသသွာ်းနိင
ု တယ မဟုတလာ်း
ဗိုလတွန..ဒတစခုနတင
ဲ့ ..ဒအမဟာ ပသဒဏထိက
ု တယ မဟုတလာ်း..ဒါပေမယဲ့... ကျ ေ ခငဗျာ်းကို
ဘယလို ပသဒဏပေ်းရကမလ...ဘယသူက ကိယ
ု ပခခကိ
ဲ့ ယ ု လက
ဲ့ ကို ခုတခဖတေစ ရကေါမလ
ဲ့
ငါလူ
ဲ့ ရာ”
”
“ထ်းဟန နန်းဟနပတွ ခဏထာ်း..ကျ ေတို မု
ဲ့ ဆ်းု ိ ဖိုတန
ု ်းကလို ေွငေွ
ဲ့ ငလင
ဲ့ ်းလင်း စကာ်းပခောကကမယ
ကိတ
ု န
ွ .....ကျ ေရညရွ ယချကက....သာ်းပတာပတွန တခခာ်းစစ
ဲ့ ဗိုလချ ေပတွ ပရ ြို့ မာ ကျ ေမေ်းရင
ခငဗျာ်းေဆိတ
ု ဲ့ ယကု ကညမမျိ ်းကို ရပစချငတယ..တကယလို ကျ
ဲ့ ေအရင ပသသွာ်းလို ဲ့
ကျ ေသာ်းပတာပတွ ထ်းနန်းဆကခချိနမာလည်း..ခငဗျာ်း ရိ ပနဖိုလိ
ဲ့ တ
ု ယ..ဗိုလတွန...သူတကိ
ို ဲ့ ု
ထိန်းပကျာင်းပနဖို ကျ
ဲ့ ေကိယ
ု စာ်း ခငဗျာ်းလို စစသူကက်းလိတ
ု ယ... ကျ ေထူပထာငတဲ့ ထ်းနန်းကို
ကျ ေသာ်းပတာပတွက ဆကခသလိ.ု .ကျ ေထူပထာငတဲ့ ကုန်းပဘာင စစတေကက်းကိလ
ု ည်း
သာ်းပတာပတွန အတူ
ဲ့ ခငဗျာ်းက သစစာရိ ရိ ဆကခပေ်းဖို ကျ
ဲ့ ေ ရညရွ ယထာ်းတာ..ငါလူ
ဲ့ ရ..”
ဲ့
“ခယူဖို အသင
ဲ့ ေါေ
ဲ့ ”
“ကိယ
ု ပတာ...လွ ာ ဟာ ... ရစွမ်းသတတပ
ိ ရာ ဉာဏေညာပရာ.စိတဓာတေါ ပကာင်းတဲ့ မိန်းမ
တစပယာကေါ”
***
ခနဓာကိယ
ု တစခုလ်းု က စိုထင
ို ်းပအ်းစိမဲ့ပန၏။ လကနစဖကက လေလိမရ။
ု ဲ့ ကကိ ်းမျာ်းခဖင ဲ့
ခေတင်းတင်းချ ေပနာငခထာ်းရသညဲ့ အသိ။ သူ ေခူ်းခမစပရ ထမာလာ်း။ တချိနက
အပနာကဘကလွနမင်း အမိနခဖင
ဲ့ ဲ့ သခင မဒွနနာလွ ာကို စိမထာ်းခဲ့သညဲ့ ေခူ်းခမစထမာလာ်း။
“ပမာငကက်းငတွန”
သူမ ပအာပခေါ် ကကညဲ့ သည အသက ထွကမလာ။ ဒါဆို သူမက လွ ာဒမလိ်းု ေ။ ဟိ်းု အရငက
ဒွနနာလွ ာက အဘွာ်းပခောခေတဲ့ ာတလမ်းထမာ ကျနခဲ့မေ မဟုတလာ်း။
“မလေ..မလေ..ထစမ်း..ထစမ်း”
“မလေကို သူတ ို သတ
ဲ့ ကကပတာမ
ဲ့ ာလာ်း”
“လွ.. ာ..”
ဘရာသာအန ျလိ၏
ု ပခေါ်သက တုနရပန၏။
လွ ာက ဘရာသာအန ျလိ၏
ု အနာ်းသို သွ
ဲ့ ာ်းကာ သူမ၏ လကပမာင်းခဖင ဲ့ နဖူ်းကို
ကေကကညဲ့ လိက
ု သည။ ခခစခခစပတာကပအာင ေူပနပသာ အေူ။
***
“အဆငသငခဖစ
ဲ့ ရင..မင်းသာ်းဆ အခစာ်းဝငကကေါမယ”
“ပေတလူ မိလေ..သကသာသလိပ
ု နေါပစ”
သလွနပေေါ်တင
ွ ထိင
ု ပနပသာ မင်းသာ်းပမာငရွ ၏ စကာ်းကို အမျိ ်းသမ်းငယ ဘာသာခေန
ပေ်းလိက
ု ၏။ မိလေက ကကမ်းခေငတွင သကသာသလို ထိင
ု လိက
ု သည။ မင်းသာ်းပမာငရွ ၏
သလွနပဘ်းတွင ပရွှေဘတ
ို ေ၏ ဗိုလဝတစုခဖစပသာ မိနညိ အနကကို ဝတကာ ပမာကတိက
ု ို
ပဆာင်းထာ်းသညဲ့ အပနာကတိင
ု ်းသာ်း မျကနာပေါကနင ဲ့ လူငယတစဉ်း က ခစာ်းပန၏။
ထိလ
ု င
ူ ယက ကခောကယာထကာ တခါ်းကို သွာ်းေိ တလိက
ု သည။
“ကျွနပတာမျိ ်းတိဟာ
ု ဲ့ စစသေန
ု ဲ့ ်းပတွေါ..ဒပတာ.ဲ့ .မင်းသာ်းတို သတ
ဲ့ ရငလည်း ပသရမယ
ဒါမမဟုတ..မင်းသာ်းတို ခိ
ဲ့ ုင်းပစသမျှ အကုန လုေရပတာမ
ဲ့ ာေါ”
“မိလေ..ငါပခောတာ အဒ
ဲ့ လိမ
ု ဟုတဘူ်း....မင်းတိဟာ
ု ဲ့ ငါအမ
ဲ့ ပတာကို သစစာရိ ရိ ထမ်းေါမယ
ဲ့
ဆိတ
ု ာကို လိခ
ု ျငတာ..ငါအမ
ဲ့ ပတာဆိတ
ု ာ ငါအမ
ဲ့ ပတာေ....ခမည်းပတာ ဘုရငမင်းခမတရ အမ
ဲ့ ပတာ
မဟုတသလိ.ု ..ကျနတဲ့ ဘယသူရဲ့ အမ
ဲ့ ပတာမ မဟုတဘူ်း..ငါကိ
ဲ့ ု မင်းတို သစစ
ဲ့ ာရိ ပစချငတာ
မင်းနတကွ
ဲ့ ..မင်းရ ဲ့ ခေငသစသေန
ု ဲ့ ်း စစတေ တစခုလ်းု ဟာ ငါတညရိ ပနသမျှ ကာလေတလ်းု ငါ ဲ့
အကျိ ်းစ်းေွာ်း၊ ငါအာဏာ၊
ဲ့ ငါထ
ဲ့ ်းနန်းအတွက အသကကိေ
ု ုမေ်း အမမ ရိ ပနပစချငတာ
အဒ
ဲ့ အတွကလည်း မင်းတိကိ ဲ့ ခေင...ချ်းခမှငပခမ
ု ဲ့ ု ငါ အသကချမ်းသာ ပေ်းတအ ဲ့ ှ ာကစာ်းပေ်းဉ်းမာ”
“ပဟာဒ
ဲ့ ငါပဘ်းက
ဲ့ ျိ ်း ကဒပဆ်းဗာ်း ဆိတ
ု ာလည်း ငါအပေေါ်
ဲ့ သစစာခပနတဲ့ ငါလူ
ဲ့ ယေ
ု ..သူဟာ
အခုဆရ
ုိ င ခမည်းပတာရ ကိ
ဲ့ ယ
ု ရတေ ပခါင်းပဆာငခဖစပနမေ...သူကိ
ဲ့ ု ပချာင်းဉ်းရွ ာကို အေိုငစာ်း
ပေ်းဖို ခမည
ဲ့ ်းပတာဆ ငါပလျှာကတငပေ်းပတာမ
ဲ့ ယ...သူဟာ ရွ ာစာ်း ခဖစလာပတာမ
ဲ့ ယ
ပမာငမင်းလည်း သူလိ
ဲ့ မ
ု ျိ ်း ငါသစစ ု င.. ဒနယဲ့ပခမှာကစာ်းခရမယ
ဲ့ ာပတာကို ခမယဆိရ
ပမာငမင်း..အိ.ု .ဒနယဲ့မကဘူ်း...ငါ ကိယ
ု ပတာဟာ ခမည်းပတာရ အရိ
ဲ့ ု ကအရာကို
ဆကခရတအ
ဲ့ ခါ..ပမာငမင်းတိဟာ
ု ဲ့ ငါရဲ့ သစစ
ဲ့ ာရိ မမိ ြို့စာ်းပတွ၊ တေမ်းကက်းပတွအခဖစ
ပခမှာကစာ်းခကကရမာေ..ပအ်း..ဒလိမ
ု မဟုတရငပတာ.ဲ့ .မပနက
ဲ့ ပဘာရနိ်းု လို အပသဆိ်းု က
ပစာငကကိ
ဲ့ ပနလိမဲ့မယမတ”
“ပသမာပကကာကလိ..မင
ု ဲ့ ်းသာ်းရ သစစ
ဲ့ ာကို ခတာမျိ ်း မခဖစချငေါဘူ်း”
“ဒါဆို ဘာခဖစချငတာလ”
ပမာငရွ က မျကပမာငကက လ
ြို့ က
ို သည။
“ဘာမျာ်းလ..မိလေ”
***
မင်းသာ်းပမာငရွ ပခတတပနထိင
ု ရာ အာရတွန တိက
ု သို ညပနေိ
ဲ့ ုင်းတွင ပရာကလာပသာ ငတွနကို
ပမာငရွ က ဆ်းကကိ ပမ်းလိက
ု ၏။
ထိပနာက
ု ဲ့ ဧညဲ့ ပဆာငတွငရိ ပနပသာ တစခုတည်းပသာ သလွနတွင ဝငထိင
ု လိုကသည။
“အာ်းပတာန
ဲ့ ာေါရ..ဉ
ဲ့ ်းရ်းငတွန..သငပတာ
ဲ့ ရာမာ ခစာ်းေါ”
ငတွနက မတတေရေလျကေင။
“က..မတတေေ ခစာ်းမယဆိလ
ု ည်း..ခစာ်းေါပလ...ပခော..ဘာအပရ်းမျာ်းရိ လလ
ို ဲ့ ”
“ပဘာရနိ်းု တိကိ
ု ဲ့ ပ
ု တာင ပသဒဏပေ်းထာ်းပသ်းတာေ...သူတလည
ို ဲ့ ်း ပဘာရနိ်းု လို
သစစာပဖာကပတွေကိ်းု ..သွာ်းမမလမ်းစဉ်ပေါ.ဉ
ဲ့ ်းရ်း”
“ဘယသူကိ
ဲ့ ”ု
“လွ ာဒမလိ်းု ဆိတ
ု ဲ့ အမျိ ်းသမ်းကို မသတေါန..မင
ဲ့ ်းသာ်း”
“ဪ...အင်း..အင်း..သိမေ..သိမေ..ဟိပ
ု ေေါ်တူ မ ကိပ
ု ခောပနတာကိ်းု ..ပနေါဉ်း..ဘာပကကာင ဲ့
မသတရမာတုန်း..ဉ်းရ်း.. သူက ရာ ဝတသာ်းမဟုတလာ်း”
“မင်းသာ်းရ ခမည
ဲ့ ်းပတာက မင်းသာ်းကို အာဏာကုနလွှေထာ်းတယ
ပခောေါတယ..ကျ ေပတာင်းဆိပ
ု နတာေါ..ပမာငရွ .... သူအသက
ဲ့ ကို ချမ်းသာပေ်းေါ”
“ပတာင်းဆိတ
ု ယ...ဟုတလာ်း”
“ပတာင်းေနတာေါ..မင်းသာ်း..ပတာင်းေနတာေါ”
“ကျွနပတာမျိ ်း..အရငသာ်းကိ
ဲ့ ု ပတာင်းေနပနတာေါ..ဘုရာ်း”
***
“ရနသူပရ ြို့၌....စာ်းေွခင်း၍....ငါပခါင
ဲ့ ်းကိ.ု ..ဆနင..လိ
ဲ့ မ်းမူေါ..အ..အ”
ထိအ
ု ချိနတွင လွ ာ၏ ေါ်းစေကို အဝတစတစခုခဖင ဲ့ စ်းပနာငခခင်းခလိက
ု ရ၏။ လွ ာ၏ ကိယ
ု အာ်း
လူနစပယာကက ချ ေလျက မပခေါ်သာွ ်းသည။ ခေငသစ အပရ ြို့ အိနယ
ိဒ ကုမပဏသစတေ
အခေငဘကတွင အသငပစာင
ဲ့ ပနပသာ
ဲ့ ပေါင်းမို်းလည်းတစစ်းပေေါ်သ ို လွ
ဲ့ ာကို ေစတငလိက
ု သည။
ထိပနာက
ု ဲ့ ပခခပထာကမျာ်းကိေ
ု ါ ကကိ ်းခဖင ဲ့ မလေနိင
ု ပအာင စည်းပနာငလိက
ု ပတာ၏
ဲ့ ။
“လွ ာ...ကိယ
ု ေါ..မလေေါ”
“မလေ...ကျွနမတို ဘယ
ဲ့ ပရာကပနတာလ”
“ဟင..ဘယလိ”ု
“သူမျာ်းအတွကချည်းပတွ်းပေ်းမပနန...အခု
ဲ့ မင်းအသကအနတရာယက
လွတပခမာကဖိုကိ
ဲ့ ေ
ု .အရငပတွ်း..လွ ာ..တိမ
ု ဲ့ ာ အချိနမရိ ဘ်းူ ..လာ”
“ကျွနမတိက
ု ဲ့ ဒပလပတွန ေွ
ဲ့ နဒချယရအထိ သွာ်းကကမာပတာ.ဲ့ .မဟုတပလာကေါဘူ်းပနာ”
“မဟုတဘူ်း...ကိယ
ု တို ေွ
ဲ့ နဒချယရက ထွကလာတဲ့ သပဘဘာအုေစုမာ သပဘဘာ တစစ်း
ကျနခဲ့ပသ်းတယ..အဒ
ဲ့ တစစ်းက အခု ခမစဝမာ ပရာကပနမေ”
“ဒါပတွမပမ်းန...ပခမဒူ
ဲ့ ်းမင်းသာ်း ပမာငရွ ကိယ
ု တိင
ု ခွငခေ
ဲ့ ပေ်းထာ်းတာ...မင်းကို အဒ
ဲ့ သပဘဘာဆ
အပရာကေိုပေ်းမယ
ဲ့ ”
“တကပလ..လွ ာ”
မလေက အတင်းပစာငဆွ
ဲ့ လိက
ု သခဖင ဲ့ လွ ာက ပလပေေါ်သ ို တက
ဲ့ လိက
ု သည။
တိက
ု ပလကက်းမာ အာ်းပကာင်းပကာင်းခဖင ဲ့ ခမစဝဘကဆသို ပလ
ဲ့ ာခတထွကသွာ်း၏။
မို်းကတိတသွာ်းခဲ့မေ။ ပကာင်းကငသည မျကလညဲ့ ခေလိက
ု သကသ
ဲ့ ို ခဏချင
ဲ့ ်းေင
ကကညလငလာခေနသည။
လဆန်း(၁၄)ရကပနမိဲ့ ု...လပရာင
ဲ့ က ခမစခေငကို ခဖာလျက။
“ကိယ
ု ပတာင်းဆိလ
ု ကို လိေါ...မ
ု ဲ့ လေ”
“ဘယလိ…
ု ရငပတာင်းဆိတ
ု ာန သူ
ဲ့ က လွယလွယ လကခပရာလာ်း”
“မဟုတဘူ်း..အဒ
ဲ့ အတွက ကိယ
ု သူဆ
ဲ့ မာ တသကလ်းု သစစာရိ ကျွန တစပယာကအခဖစ
စစမထမ်းရလိမဲ့မယ”
“ဘာ”
လွ ာ၏ အသက တုနရပန၏။
လွ ာက ပခတတမျှ မငိမသကသွာ်း၏။
“အဒ
ဲ့ လူ..ဘယသူလလိ..မပမ်းပတာ
ု ဲ့ ဘဲ့ ်းူ လာ်း..လွ ာ”
လွ ာက ပလပေေါ်တင
ွ ထိင
ု ပနရာမ မတတေရေလိက
ု မေ်း သူမ ထွကခွာလာသညဲ့ ဆိေကမ်းကို
ကကညဲ့ လိက
ု သည။ လပရာငဝို်းတဝါ်းပအာက..ဆိေကမ်းပဘာငပေေါ်တင
ွ ခမင်းတစစ်းပေေါ်မ
လူတစပယာက။
ထိသ
ု က
ူ …သူတပလ
ို ဲ့ ရိ ရာသို ပင်းကကညဲ့
ဲ့ ပနသပယာင။ လွ ာ၏ ေါ်းခေငပေေါ်မ မျကရညမျာ်း
တလမ
ိ ဲ့ချင်း ကျလာ၏။
“နတဆကခဲ့ေါတယ….ပမာငကက်းငတွန”
မေ်းေါမေ။
***
Beyond AVA 1750s မခငမ်းကိ်းု ကာ်းစာစုစာရင်း
..................................................................
၁။ AVA 1740s Season 1 နင ဲ့ 2 ေါ (၅၂)အုေ
၂။ အပလာင်းဘုရာ်း ၊ စစကိင
ု ်းဉ်းဘိ်းု သင်း
၃။ အပလာင်းဘုရာ်း၊ ခမနမာသ
ဲ့ ရ
ူ ပကာင်းမျာ်း ၊ ဉ်းသိမ်းပမာင
၄။ အပလာင်းဘုရာ်းအပရ်းပတာေုနစပစာငတွ ၊
လကဝပနာရထာပရ်းနင ဲ့ တွင်းသင်းတိက
ု ဝနပရ်း
၅။ မဟာပဒဝပစာမငိမ်းဉ်း၏သာ်း အပလာင်းဘုရာ်း၊
ပခမလတခမတသူ
၆။ တတိယခမနမာနိင
ု ငကို
တညပထာငခဲ့သအ
ူ ပလာင်းမင်းတရာ်းဉ်းပအာငပ ယျ၊ တငပထွ်း
၇။ ခမနမာရ
ဲ့ ကစွသမိုင်း(ကုန်းပဘာငဆက)၊ ဉ်းတိကဓ
ခ မမာလကဘာရ
၊ပဒါကတာသန်းထွန်း
၈။ သုပသာဓိတမဟာရာ ဝငကက်း ၊ ဆရာကက်းဉ်းဘ၊ ဆရာသိန်း၊
ဆရာကိဘ
ု ပကျာ
၉။ သမိုင်းရနေျ
ဲ့ ေ
ြို့ ျြို့သင်းသင်း၊
ဉ်းစိနပမာငဉ်း(ပရ်းပဟာင်းသုပတသန)
၁၀။ ကုန်းပဘာငရာ ဝငထမ ရု ေေုလာွှေ မျာ်း၊
ဉ်းစိနပမာငဉ်း(ပရ်းပဟာင်းသုပတသန)
၁၁။ ကေပတန
ိ ပ ျာပ
ဲ့ ဘကာ၏ ရတနာသိခဘသာွ ်းမတတမ်း၊
ပဒါကတာပဒေါ် ရရ
၁၂။ ရာမည ၊ ေန်းတပနာခငပမာငခမင ဲ့
၁၃။ ကုန်းပဘာငပခတ ခမနမာ- ခေငသစဆကဆပရ်းသမိုင်း၊
ပဒါကတာခငခမကကြူ
၁၄။ The Stricken Peacock(Anglo – Burmese Relation 1752
– 1948) by Dr Htin Aung
၁၅။ ကုန်းပဘာငပခတခမနမာလ ဲ့ ကနကကိင
ု တေဖွမ
ြို့ ျာ်း၊ မကကန
၁၆။ ရနကုနရာ ဝငသမိုင်း၊ ဉ်းသိမ်းပမာင
၁၇။ A History of Rangoon by B.R.Pearn
၁၈။ Old Rangoon by Noel F Singer
၁၉။ သမိုင်းထကပရွှေဘ ုိ ၊ ပဒါကတာဉ်းသန်းထွန်း(ပရွှေဘ)ုိ
၂၀။ ပရွှေဘမုိ မိ ြို့ပတာအခခင်းအရာမျာ်း၊
ပဒါကတာဉ်းသန်းထွန်း(ပရွှေဘ)ုိ
၂၁။ ကုန်းပဘာငပခတဉ်းလူမပရ်းနငအု
ဲ့ ေချ ေပရ်း၊
ပဒါကတာဉ်းသန်းထွန်း(ပရွှေဘ)ုိ
၂၂။ ရခမနမာ ၊ ဉ်းသိမ်းပမာင
၂၃။ လကဝသုနရ
ဒ ၏ ရတုမျာ်း၊ ဟသာဝတဉ်းဘရင
၂၄။ ကုန်းပဘာငပခတပယာနယစစမထမ်းမျာ်း၊ ဉ်းပကျာ
၂၅။ ကုန်းပဘာငပခတပယာနယအုေချ ေပရ်း၊ ဉ်းပကျာ
၂၆။ ကုန်းပဘာငပခတအမိနပတာ
ဲ့ မျာ်းမ
ရမ်းခေညနယဆိင
ု ရာသမိုင်းအပထာကအထာ်းမျာ်း၊
ပဒါကတာမို်းမို်းဉ်း၊ ပဒေါ်ခငချိ နွယ၊ ပဒေါ်နန်းသန်းသန်းတင
၂၇။ ခမနမာစ
ဲ့ စေညာ၊ ပမမမိ ြို့ မို်းကကည
၂၈။ မင်းလကဝပနာရထာ၊ ခမနစာခေနစာစဉ်
ဲ့
၂၉။ ခမင်းလကခဏာကျမ်း
၃၀။ ခမနမာန
ဲ့ န်းသ်းု ဆင ၊ ပရ်းပဟာင်းသုပတသတစဉ်း
၃၁။ ရတနာသိခဘကန
ု ်းပဘာငမမိ တ
ြို့ ညစာတမ်းဘုရာ်းေုရိေိုဒမူ
၃၂။ ပရွှေနန်းသ်းု ပဝါဟာရအဘိဓာန၊ ဉ်းပမာငပမာငတင
၃၃။ ပရ်းပခတခမနမာတ
ဲ့ ေမပတာမတစုမျာ်း၊
နတပမာကဘုန်းပကျာ
၃၄။ လကဝသုနရ
ဒ အတတ ေပတန
ိ ငရတု
ဲ့ မျာ်း၊ ဟသာဝတဉ်းဘရင
၃၅။ ပလ၊ လင်းယုနသစလွင
၃၆။ The Alaungpra Dynasty by James Gray
၃၇။ ပရွှေဘန
ု ိဒါန်း ၊ ပ ယျသခဘယာ
၃၈။ ကုန်းပဘာငပခတဉ်းသမိုင်း ၊ ပဒါကတာတငဝင်း(ပရွှေဘ)ုိ
၃၉။ ခငဉ်းသမိုင်းတစေိုင်းတစစ၊ အညာသာ်း
၄၀။ နန်းမနန်းရာအဆငတနဆာ၊
ပရ်းပဟာင်းစာပေသုပတသတဉ်း
၄၁။ ရနကုနရာ ဝင၊ န ါ်းဗိုလထိေတငပထွ်း
၄၂။ ထန်း၊ တကကသိလ
ု စိနတင
၄၃။ Early Catholic Settlement in a Burma: by Vivian Ba
၄၄။ The Cambridge History of the British Empire by
Dodwell H. H. (ed),
၄၅။ Empire: How Britain Made the Modern World " by
Niall Ferguson
၄၆။ တတိယခမနမာနိင
ု ငတညဟန၊ ပမာငပကျာရင်း
၄၇။ ကုန်းပဘာငခဖြူဝန်းမို်း၊ ပရွှေဘမ
ုိ ိမိကက်း
၄၈။ ခမနမာဓ
ဲ့ ာ်း၊ မင်းယကခ
၄၉။ ရတနာသခမဟာရာ ဝင၊ န ါ်းဗိုလထိေတငပထွ်း
၅၀။ Robert Clive: The life and Death of a British
Emperor by Harvey
၅၁။ Cambridge History of India, Vol. v. by Dodwell H. H.
(ed),
၅၂။ အပလာင်းမင်းတရာ်း၊ ပဒေါ်အန
ု ်းကကည၊ ခမနမာသ
ဲ့ မိုင်းအဖွြို့