Chłodnie kominowe

CHŁODNIE KOMINOWE

1. WSTĘP ...................................................................................................................... 2
2. KLASYFIKACJA I WYBÓR TYPU CHŁODNI..................................................... 4
3. OBCIĄŻENIA CHŁODNI KOMINOWYCH .......................................................... 5
5. SŁUPY SKOŚNE ...................................................................................................... 5
6. FUNDAMENT PIERŚCIENIOWY .......................................................................... 7
KONSTRUKCJA.............................................................................................................. 8
1. WSTĘP

Zakłady przemysłowe takie jak:

• elektrownie,
• huty szkła,
• zakłady metalurgiczne,
• rafinerie,
• zakłady azotowe itp.
potrzebują dużej ilości wody do chłodzenia agregatów i urządzeń. O ile nie
ulega ona zanieczyszczeniu może brać udział w procesie technologicznym
wielokrotnie, krążąc w zamkniętym obiegu technologicznym (rys. 1.).

Rys. 1. Schemat układu wymiennik ciepła – chłodnia kominowa

1 – wymiennik ciepła (np. kondensator), 2 – chłodnia, 3 – pompa wody obiegowej, 4 – rurociąg wody
dodatkowej

2
 Ponieważ woda chłodząc urządzenie produkcyjne nagrzewa się, to konieczne
jest obniżenie jej temperatury przed ponownym użyciem. W tym celu stosuje się
specjalne urządzenia chłodnicze, tzw. chłodnie kominowe. Zasada działania chłodni
polega na odparowywaniu i nasycaniu powietrza przepływającego kominem
wywiewnym parą wodną. Na wysokości komina para schładza się, skrapla i spływa na
zraszalnik ociekowy a z niego do zbiornika umieszczonego w dnie chłodni. Ze
zbiornika do produkcji. Woda z produkcji dostaje się do koryta głównego a z niego do
koryt rozdzielczych z których jest odparowywana.

Komin wywiewny chłodni opiera się na konstrukcji ażurowej składającej się z

szeregu słupów rozstawionych na obwodzie jego podstawy. Może on mieć różne
kształty (rys. 2÷6). Poprzez przestrzeń pomiędzy słupami napływa do komina powietrze
i wskutek naturalnego, bądź wymuszonego ciągu przepływa do wylotu.
W chłodniach żelbetowych słupy są zazwyczaj skośne i stanowią ciągły układ zastrzałowy
usytuowany wzdłuż dolnego obwodu powłoki. Słupy są zakotwione w fundamencie będącym
przeważnie żelbetową, pierścieniową ławą fundamentową. Z fundamentu wypuszczona jest na
zewnątrz płyta wspornikowa (tzw. taca), która ma na celu zapobieżenie rozpryskiwaniu się
wody poza zbiornik.

3
2. KLASYFIKACJA I WYBÓR TYPU CHŁODNI
W zależności od efektu chłodzenia, rodzaju obiegu chłodzącego i warunków
lokalizacji stosuje się chłodnie różnego rodzaju, typu i konstrukcji. Zasadnicze części
chłodni to:
urządzenie rozprowadzające wodę,
zraszalnik,
zbiornik wody ochłodzonej,
komin (w przypadku chłodni kominowej),
wentylator wraz z napędem (w przypadku chłodni wentylatorowych),
eliminator (oddzielacz) kropelek wody.
Typ chłodni należy wybrać w oparciu o analizę techniczno – ekonomiczną. Chłodnie
kominowe wymagają większych nakładów inwestycyjnych i dłuższego czasu budowy niż
chłodnie wentylatorowe. Schemat urządzeń – rys. 6a.

Rys. 6a Schemat urządzeń żelbetowej chłodni hiperboloidalnej:

1 – urządzenia rozprowadzające wodę, 2 – zraszalnik, 3 – powłoka, 4 – słupy skośne, 5 – fundament
pierścieniowy, 6 – zbiornik, 7 – dopływ wody, 8 –odpływ wody, 9 – drabina włazowa na koronę powłoki.

4
 Chłodnie wentylatorowe zajmują mniej miejsca niż chłodnie kominowe, posiadają
dodatkowe urządzenia mechaniczne (wentylatory napędzane energią elektryczną). Obecnie
buduje się już tylko takie chłodnie.

Wzrost gabarytów chłodni zróżnicował ich kształty. Jednak w budowie chłodni

kominowych prawie powszechnie stosuje się hiperboloidalny lub stożkowy kształt kominów
(chłodnie średniej i dużej wydajności) z uwagi na aspekty ekonomiczne i architektoniczne.
Chłodnie żelbetowe walcowe buduje się o małych gabarytach.
Obecnie do budowy chłodni mają zastosowanie również tworzywa sztuczne.

3. OBCIĄŻENIA CHŁODNI KOMINOWYCH

Na chłodnię kominową działają obciążenia pochodzące od:
1. ciężaru własnego konstrukcji,
2. parcia i ssania wiatru,
3. wpływów termicznych będących wynikiem różnicy temperatur na zewnątrz i
wewnątrz komina wywiewnego,

5. SŁUPY SKOŚNE
Słupy skośne podpierające dolny brzeg powłoki obciążone są siłami
południkowymi P i poziomymi H.

5
 Rys. 10.

Siły te wyznacza się ze wzorów:

P = Ncϕ b

H=Sb

Wartość siły osiowej w słupie wyznacza się z wzoru:

P H
NS = ±
2 sin α 2 cos α
Oprócz tego słupy podlegają zginaniu momentami Mt, które powstają wskutek różnicy
odkształceń termicznych fundamentu i powłoki. Zakładając, że w stosunku do
sztywności słupów fundament i powłoka są bardzo sztywne, można rozpatrywać słupy
jako obustronnie utwierdzone. Założenie to upraszcza obliczenia, ale daje wyniki
wystarczająco dokładne.
Momenty zginające na obu końcach słupa można wyznaczyć ze wzoru:
6 EJ α t ∆t r2
Mt =
LS

gdzie: ∆t ≈ 15°C – różnica temperatur,

LS – rzeczywista długość słupa,
r2 – średnia arytmetyczna promieni dolnej krawędzi powłoki i górnej ściany
fundamentowej (zbiornika).

6
6. FUNDAMENT PIERŚCIENIOWY
Ścisłe obliczenia fundamentu pierścieniowego, jako pierścienia na podłożu
sprężystym stanowi skomplikowane zagadnienie teorii sprężystości.
W praktyce posługujemy się więc rozwiązaniami uproszczonymi. Jednym z nich jest
myślowe rozwinięcie fundamentu w belkę długą, spoczywającą na półprzestrzeni
sprężystej, obciążoną siłami od słupów.

Rys. 11.
Poza obciążeniami od sił południkowych uwzględnia się oddziaływanie poziome:
4M t
Ht = .
LS
Ls – rzeczywista długość słupa

7
KONSTRUKCJA
Górna część powłoki o wysokości 3 ÷ 4 m z uwagi na to, że pracuje wraz z galerią jako
górny pierścień usztywniający, wymaga zwiększonego zbrojenia, zwłaszcza
południkowego.
Dolna część powłoki ma pogrubioną ściankę i stanowi pierścień podporowy, pracujący
w przybliżeniu jako zakrzywiona w planie belka-ściana oparta na słupach skośnych.
Sama powłoka na wysokości około 10 m od dolnej krawędzi wymaga zwiększonego
zbrojenia południkowego dla przejęcia występujących w powłoce momentów
zginających, wynikających z zaburzeń brzegowych. Stosuje się przeważnie pręty φ 12 ÷
14 mm co 20 cm.
W dolnym pierścieniu poza zbrojeniem południkowym i równoleżnikowym należy
stosować dodatkowe strzemiona przejmujące zaburzenia brzegowe. Stanowią one dla
zbrojenia południkowego dobre przejście do pracy w belce – ścianie.

Rys.8. Zbrojenie pierścienia dolnego

8
 Rys.9. Zbrojenie słupów

Słupy skośne mają najczęściej przekrój poprzeczny ośmiokątny lub kołowy, a rzadziej
prostokątny lub kwadratowy. Grubość słupów jest na ogół taka sama jak grubość
powłoki powyżej dolnego pierścienia podporowego. Zbrojenie słupów powinno być
wprowadzone zarówno w ścianki powłoki jak i w fundament bez ostrych odgięć.