Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 64

 

JLHQC 7
MGFIFGX TXRGXAEI ^AJBACG@GRGK

Faeigtgk bacg`gr 7
Flksap hgk priksip bacg`gr hgk pajbacg`grgk

7. Bacg`grr jajic
Bacg`g jajicifi
ifi tie
tiegg gtrib
gtribut
ut plf
plflf
lf igc
igcgm
gm 0
g. Bacg`gr jarupgfgk prlsas jaktgc hgk ajlsilkgc gtgu gftivitgs pifirgk hgk pargsggk.
 b. Mgsic bacg`gr barupg parubgmgk paricgfu, bgif ygke jakygkefut flekitio,
 psifljltlrif, jgupuk goaftio.
d. Bacg`gr ghgcgm jake
jakegcgji,
gcgji, bgif jakeg
jakegcgji
cgji sadgrg cgkesuke jgupuk jakegcgji
jakegcgji
sadgrg tihgf cgkesuke (jacgcui jahig). Hakegk fgtg cgik bacg`gr tar`ghi hi hgcgj
iktargfsi hakegk cikefukegk. (cikefukegk oisif hgk cikefukegk slsigc).

2. Tupgy
Tupgygg bacg`gr tar`ghi
tar`ghi sadgrtg
sadgrtg aoaftio
aoaftio parcu hiparm
hiparmgtifgk
gtifgk babargp
babargpgg priksip
priksip gktgrg cgik0
cgik0
g. Jltiv
Jltivgsi,
gsi, ygitu
ygitu hlrlkegk
hlrlkegk uktuf
uktuf jacgfu
jacgfufgk
fgk faeigtgk
faeigtgk bacg`gr,
bacg`gr, bgif
bgif jltivgsi
jltivgsi iktriksif 
iktriksif 
jgupuk jltivgsi afstriksif. Jltivgsi iktriksif hikicgi cabim bgif, fgrakg barfgitgk
cgkesuke hakegk
hakegk tu`ugk pajbacg`grgk itu sakhiri.
 b. ^armgtigk gtgu pajusgtgk akarei psifis tarmghgp pacg`grgk argt fgitgkkyg hakegk
jltivgsi.
jltivgsi. Qktu
Qktuf
f pajus
pajusgtfgk
gtfgk parmgtigk siswg tarmghgp pacg`g
pacg`grgk
rgk bisg hihgsg
hihgsgrfgk
rfgk
tarmghgp hiri siswg itu sakhiri hgk gtgu tarmghgp situgsi pajbacg`grgkkyg.
d. Gft
Gftivi
ivitgs.
tgs. Bacg`gr
Bacg`gr itu sakhiri
sakhiri ghgcgm
ghgcgm gft
gftivi
ivitgs.
tgs. Bicg oifirgk
oifirgk hgk pargsggk
pargsggk siswg
siswg tih
tihgf 
gf 
tarcibg
tarcibgtt gft
gftio
io hgc
hgcgj
gj sit
situgs
ugsii paj
pajbac
bacg`gr
g`grgk,
gk, pgh
pghgg mgf
mgfifg
ifgtky
tkygg sisw
siswgg tar
tarsab
sabut
ut tih
tihgf 
gf 
 bacg`gr. ^akeeukggk jatlha hgk jahig ygke barvgrigsi hgpgt jargkesgke siswg
cabim gftio bacg`gr.
h. Qjp
Qjpgk
gk bgcif hi hgcgj bacg`gr
bacg`gr sgkegt
sgkegt paktike
paktike,, sup
supgyg
gyg siswg saearg
saearg jakea-tg
jakea-tgmu
muii
 bakgr tihgfkyg pafar`ggk ygke ig cgfufgk. Qjpgk bgcif hgri euru sabgifkyg ygke
jgjp
jgjpu
u ja
jaky
kygh
ghgrf
grfgk
gk sis
siswg
wg ta
tarm
rmgh
ghgp
gp fa
fasg
sgcgm
cgmgk
gk ja
jara
rafg
fg hg
hgk
k ja
jaki
kike
kefg
fgtf
tfgk
gk
 pajgmgjgk siswg gfgk pacg`grgk tarsabut.
a. ^arbah
^arbahggk
ggk ikhivih
ikhivihugc
ugc ghgcgm
ghgcgm ikhivihu
ikhivihu tarsakhir
tarsakhirii ygke jajicifi
jajicifi parbahgg
parbahggk
k hgri ygke
ygke
cgik. Euru makhgfkyg jgjpu jajparmgtifgk hgk jacgygki siswg sasugi hakegk
mgfifgt jarafg jgsike-jgsike. Barfgitgk hakegk iki dgtgtgk pribghi satigp siswg
sgkegt hiparcufgk.
 

4. ^ajbacg`grgk jarupgfgk sugtu sistaj cikefukegk


cikefukegk bacg`gr ygke tarhiri hgri uksur0 tu`ugk,
 bgmgk pacg`grgk, strgtaei, gcgt, siswg, hgk euru.
Tajug uksur gtgu fljplkak tarsabut sgcike barfgitgk, sgcike jajpakegrumi6 hgk sajugkyg
 baroukesi hakegk barlriaktgsi fapghg tu`ugk _grigbac Ttrgtaei Bacg`gr Jakeg`gr 

Faeigtgk bacg`gr 2
 ^arbahggk pakhafgtgk,strgtaei,jatlha hgk tafkif pajbacg`grgk
7. ^akhaf
^akhafgtgk
gtgk str
strtae
taei,
i, jat
jatlha
lha hgk taf
tafkif
kif paj
pajbac
bacg`gr
g`grgk
gk pgh
pghgg mgf
mgfifg
ifgtky
tkygg tih
tihgf
gf hgp
hgpgt
gt hi
 pisgmfgk. Fa ajpgt isticgm tarsabut jarupgfgk sgtu fasgtugk hgcgj pajbacg`grgk.
2. ^akhafgtgk strgtaei, jatlha, hgk tafkif pajbacg`grgk ygke gfgk hgk gtgu sahgke hi
eukgfgk hgpgt hi fatgmui hgri cgkefgm cgkefm pajbacg`grgk ygke tacgm tarsusuk gtgu
sahgke tar`ghi.
4. ^akhafgtgk apjbacg`grgk ghgcgm dgrg ujuj hgcgj jajgkhgke pajbacg`grgk
8. Ttrgtaei pajbacg`grgk ghgcgm icju hgk figt hi hgcgj jajgkoggtfgk saegcg sujbar bacg`gr 

ygke hi jicifi hgk ygke hgpgt hi fargmfgk uktuf jakdgpgi tu`ugk pajbacg`rgk ygke tacgm
hi tatgpfgk.
1. Jatlha jakeg`gr ghgcgm barbgegi dgrg far`g ygke barsiogt racgtio ujuj ygke sasugi
sasugi uktuf jakdgpgi tu`ugk pajbacg`grgk tartaktu.
?. Xafkif pajbacg`grgk jakegjbgrfgk cgkefgm cgkefgm jakeeukgfgk jatlha jakeg`gr,
ygke siogt cabim lparsilkgc.
5. Ogftlr ogftlr ygke parcu hi parmgtifgk hgcgj pakaktu tafkif pajbacg`grgk higktgrgkyg
ghgcgm fajgjpugk hgk fabigsggk euru fatarsahigk sgrgkg hgk wgftu , sartg fasigpgk
siswg.

Faeigtgk bacg`gr 4
 Ogftlr ogftlr pakaktu hgcgj pajicimgk strgtaei hgk pajbacg`grgk
7. ogftlr ogftlr ygke parcu hi partijbgkefgk hgcgj hgcgj jajicim strgtaei pajbacg`grgk
igcgm tu`ugk pajbacg`grgk, `akis hgk tikefgt fasucitgk jgtari pacg`grk, sgrgkg, wgftu ygke
tarsahig, siswg, hgk euru.
2. Egeka jakefcgsioifgsi mgsic mgsic bacg`r gtgu tu`ugk pajbacg`grgk fahgcgj cijg `akis
tu`ugk bacg`gr sabgegi barifut.
g. Fatrgjpicgk iktcaftugc hakegk tgmgpgk tgmgpgkkyg 0

(7) Fajgjpugk
Fajgjpugk jajbahg
jajbahgfgk
fgk ( hisfrijikgsi
hisfrijikgsi )
(2) Fajgj
Fajgjpugk
pugk jakeakg
jakeakgcc flksap flkfrat
flkfrat
 

(4) Fajgj
Fajgjpugk
pugk jajgmgji
jajgmgji flksap
flksap tarhaoikisi
tarhaoikisi
(8) Fajgjpugk jaeeukgfgk
jaeeukgfgk gturgk,
gturgk, rujus mufuj hgcici priksip
(1) Fajgjpugk jajadgmfgk
jajadgmfgk jgsgcgm hakegk jakeeukgfgk
jakeeukgfgk barbgegi
barbgegi gturgk

 b. Ttrgtaei flekitio ygitu fajgjpugk jajicim hgk jakeubgm dgrg — dgrg jajbarifgk

 parmgtigk , bacg`gr jakeikegt hgk baroifir 


d. Ikolrjgsi varbgc ygitu jakyijpgk kgjg / cgbac ogftg, hgk pakeatgmugk hgcgj ikegtgk
h. Fatargjpicgk jltlrif ygitu fajgjpugk jacgfufgk faeigtgk — faeigtgk oisif 
a. Tifgp ygitu fajgjpugk jakgjpicgfk pricgfu ygke barjugtgk kicgi kicgi

4. Tatigp `akis tu`ugk pajbacg`grgk jakurutparlsas pajbaktufgk ygke barbahg tu`ugk ygke
 barsiogt pakeugsggk pakeatgmugk jakuktut faeigtgk pakefg`igk. Xu`ugk ygke barsiogt
 pakeugsggk fatargjpicgk jakutut faeigtgk barcgtim. Tajaktgrg itu, tu`ugk ygke barsiogt
sifgp hgk kicgi jakuktut faeigtgk pakemgygtgk tarmghgp sifgp hgk kicgi ygke hi mgrgpfgk

hi fugsgi.
8.  Ygke parcu hi partijbgkefgk hgri ogftlr siswg hi hgcgj jajicim strgtaei pajbacg`grgk,
gktgrg cgik 0
g. Tiswg sabgeg
sabgegii pribghi
pribghi tarsakhi
tarsakhiri
ri jajicifi
jajicifi parbah
parbahggk
ggk hgri
hgri siswg
siswg cgik
 b. @ujcgm siswg ygke jakeifuti pacg`grgk
d. Ogftlr ogsicitgs, rugke hgk wgftu ygke parcu hi partijbgkefgk hgcgj jajicim strgtaei
 pajbac`grgk igcgm0
(7) @ujcg
@ujcgm
m fgrgftaristis
fgrgftaristis gcgt pajbacg`grgk
pajbacg`grgk hgk pargeg
pargeg
(2) @ujcgm fgrgftaristif sujbar pajbacg`grgk ( bgmgk datgfgk hgk cikefukefukegk )

(4) Fatarsahiggk rugkegk ygke hi butumfgk


(8) @ujcgm wgftu ygke tarsahig
(1) Ogftlr euru ygke gfgk jajpakegrumi pakeeukggk strgtaei pajbacg`grgk igcgm
fajgjpugk jakeugsgi bgmgk pacg`grgk hgk fajgjpugk jajpacg`grfgk siswg

Faeigtgk bacg`gr 8
Barbgegi `akis strgtaei pajbacg`grgk
7. Gtgs hgsgr partijbgkegk prlsas pakelcgmgk pasgk.
 

g. Ttr
Ttrgtae
gtaeii Hah
Hahuft
uftio.
io. Hakegk
Hakegk Ttrgtaei
Ttrgtaei Hahufti
Hahuftioo jgt
jgtari
ari gtgu bgmgk pacg`grg
pacg`grgk
k hil
hilcgm
cgm hgri
jucgi ygke ujuj, eakargcisgsi gtgu rujusgk, fa ygke barsiogt fmusus gtgu bgeigk-
 bgeigk. Bgeigk itu hgpgt barupg siogt, gtribut gtgu diri-diri. Ttrgtaei
Hahuftio hgpgt hieukgfgk hgcgj jakeg`grfgk flksap, bgif flksap flkfrat jgupuk
flksap tarhaoikisi

 b. Ttrgtaei Ikhuftio. Hakegk Ttrgtaei Ikhuftio jgtari gtgu bgmgk pacg`grgk hilcgm jucgi
hgri ygke fmusus (siogt, diri gtgu gtribut) fa ygke ujuj, eakargcisgsi gtgu rujusgk.
Ttrgtaei Ikhuftio hgpgt hieukgfgk hgcgj jakeg`grfgk flksap, bgif flksap flkfrat
jgupuk flksap tarhaoikisi.
2. Gtg
Gtgss hgsgr parti
partijbg
jbgkeg
kegk
k pimgf
pimgf pakelcg
pakelcgm
m pasgk.
pasgk.
g. Ttr
Ttrgtae
gtaeii Afs
Afspls
plsitl
itlrif
rif.. Hak
Hakegk
egk Ttr
Ttrgta
gtaei
ei Afs
Afspl
plsit
sitlri
lrif
f bgm
bgmgk
gk gtg
gtgu
u jgt
jgtari
ari pac
pacg`g
g`grgk
rgk
hilcgm lcam euru. Tiswg tikeegc –tarijg `ghi‚ hgri euru. Hakegk Ttrgtaei Afsplsitlrif 
euru ygke jakdgri hgk jakelcgm bgmgk pacg`grgk, ygke fajuhigk jakygjpgifgkkyg
fapghg siswg. Ttrgtaei Afsplsitlrif hgpgt hieukgfgk hi hgcgj jakeg`grfgk barbgegi

jgtari pacg`grgk, fadugci ygke siogtkyg pajadgmgk jgsgcgm.


 b. Ttrgtaei Mauristif. Hakegk Ttrgtaei Mauristif bgmgk gtgu jgtari pacg`grgk hilcgm lcam
siswg.
d. Tiswg ygke gftio jakdgri hgk jakelcgm bgmgk pacg`grgk. Euru sabgegi ogsicitgtlr 
jajbarifgk hlrlkegk, grgmgk, hgk bijbikegk. Ttrgtaei Mauristif hgpgt hieukgfgk
uktuf jakeg`grfgk barbgegi jgtari pacg`grgk tarjgsuf pajadgmgk jgsgcgm. Hakegk
Ttrgtaei Mauristif himgrgpfgk siswg bufgk mgkyg pgmgj hgk jgjpu jacgfufgk sugtu
 pafar`ggk sasugi hakegk tu`ugk pajbacg`grgk ygke tacgm hitatgpfgk, gfgk tatgpi `ueg
gfgk tarbaktuf sifgp-sifgp plsitio, saparti0 fritis, fragtio, iklvgtio, jgkhiri, tarbufg.

Ttrgtaei Mauristif tarbgegi gtgs Hisflpari hgk Ikfuiri


4. Gtg
Gtgss Hgsgr
Hgsgr ^artij
^artijbgk
bgkegk
egk ^ake
^akegtu
gturgk
rgk Euru
Euru
g. Ttrgtae
Ttrgtaeii Talrgke
Talrgke Euru.
Euru. Talrg
Talrgke
ke euru
euru jakeg`gr
jakeg`gr fapghg
fapghg sa`ujc
sa`ujcgm
gm siswg
siswg
 b. Ttrgtaei ^akeg`grgk Baraeu (Xagj Xagdmike). Hakegk ^akeg`grgk Baraeu, hug lrgke
gtgu cabim euru jakeg`gr sa`ujcgm siswg.
^akeg`grgk Baraeu hgpgt hieukgfgk hi hgcgj jakeg`grfgk sgcgm sgtu jgtg pacg`grgk gtgu
sa`ujcgm jgtg pacg`grgk ygke tarpusgt fapghg sugtu tlpif tartaktu.

8. Gtg
Gtgss Hgsgr
Hgsgr ^art
^artijb
ijbgke
gkegk
gk @ujcg
@ujcgm
m Tiswg
Tiswg

g. Tt
Ttrg
rgta
taei
ei Fc
Fcgs
gsif
ifgc
gc
 b. Ttrgtaei Facljplf Fadic
 

d. Tt
Ttrg
rgta
taei
ei Ikhi
Ikhivi
vihu
hugc
gc..

1. Gtgs Hgsgr ^artij


^artijbgke
bgkegk
gk Iktargfsi
Iktargfsi Euru hake
hakegk
gk Tiswg.
Tiswg.
g. Ttrgtae
Ttrgtaeii Xgtgp Jufg.
Jufg. Gfgk
Gfgk cabim
cabim bgif
bgif hakegk
hakegk jakeeu
jakeeukgfgk
kgfgk gcgt pargeg.
pargeg.
 b. Ttrgtaei
Ttrgtaei ^akeg
^akeg`grgk
`grgk Jacgcui Jahig. Euru tihgf cgkesuke flktgf hakegk siswg, gfgk

tatgpi euru –jawgficfgk‚ fapghg jahig. Tiswg bariktargfsi hakegk jahig.


 

JLHQC 2
^AJBACG@GRGK HI TAFLCGM HGTGR 

  Hgcgj Jlhuc iki, Gkhg gfgk jajpacg`gri fgrgftaristif bacg`gr siswg Taflcgm Hgsgr.
Tatacgm jajpacg`gri jlhuc iki himgrgpfgk Gkhg jgjpu 0
g. jak`ac
jak`acgsfg
gsfgk
k pakear
pakeartig
tigk
k bacg`gr
bacg`gr66
 b. jak`acgsfgk mgfifgt bacg`gr6
d. jakeihaktio
jakeihaktioifgsi
ifgsi fgrgftaristif
fgrgftaristif bacg`gr
bacg`gr hi Taflcgm
Taflcgm Hgsgr6
h. jak`acgsfgk
jak`acgsfgk tgmgpgk
tgmgpgk parfajb
parfajbgkegk
gkegk gkgf Taflcgm
Taflcgm Hgsgr6
a. jak`ac
jak`acgsfg
gsfgk
k faeigtg
faeigtgk
k pajbacg`
pajbacg`grgk
grgk hi Taflcg
Taflcgm
m Hgsgr.
Hgsgr.

  Gegr prlsas bacg`gr aoaftio, euru mgrus jajgmgji bgmwg tuegs hgk pargkgkkyg hgcgj
jakeg`gr mgrus baroukesi sabgegi pajbijbike, ogsicitgtlr, hgk kgrg sujbar gtgu pajbari
ikolrjgsi. ^rlsas bacg`gr baregktuke pghg pgkhgkegk euru tarmghgp jgfkg bacg`gr, fgrakg
sajug gftivitgs siswg hgcgj bacg`gr sacgcu barhgsgrgk sfakgril ygke hifajbgkefgk lcam
euru. ^gkhgkegk euru tarmghgp bacg`gr sacgcu barfgitgk hakegk jgfkg hgk lpargsilkgcisgsi
tuegs jakeg`gr. ^gkhgkegk jakeg`gr ygke higkeegp pgcike sasugi hakegk fabutumgk hgk
mgfifg
mgfifgtt bacg`g
bacg`grr sggt
sggt iki ghgcgm
ghgcgm bgmwg
bgmwg jakeg`
jakeg`gr
gr jarupg
jarupgfgk
fgk sugtu
sugtu prlsas
prlsas jajbij
jajbijbik
bike,
e,
jajbarifgk ikolrjgsi hgk jakegtur cikefukegk samikeeg tar`ghi prlsas bacg`gr ygke aoaftio.
  Qktuf
Qktuf jajbgktu
jajbgktu Gkhg jakhgpgtfg
jakhgpgtfgk
k sajug fajgjpugk
fajgjpugk tarsabut,
tarsabut, hgcgj jlhuc
jlhuc iki

gfgk hisg`ifgk pajbgmgsgk hgk dlktlm jakeakgi 0


g. pake
pakear
arti
tigk
gk bac
bacg`
g`gr
gr66
 b. fgrgftaristif bacg`gr hi Taflcgm Hgsgr6
d. tgmgpg
tgmgpgk
k parfaj
parfajbgk
bgkegk
egk gkgf
gkgf Tafl
Taflcgm
cgm Hgsg
Hgsgr6
r6
h. faeigt
faeigtgk
gk pa
pajba
jbacg`
cg`grgk
grgk hi
hi Taflcg
Taflcgm
m Hgsgr.
Hgsgr.

Faeigtgk Bacg`gr 7
^akeartigk Bacg`gr
Qktu
Qktuf
f jakd
jakdgp
gpgi
gi tgre
tgreat
at fu
furi
rifu
fucu
cuj
j ygke
ygke ta
tacgm
cgm hi
hita
tatg
tgpf
pfgk
gk,, eu
euru
ru mg
mgru
russ ba
baru
rupg
pgyg
yg

jakargpfg
jakargpfgk
k fu
furif
rifucu
ucuj
j sadgrg
sadgrg jgfsij
jgfsijgc
gc hgk aoaftio.
aoaftio. Fae
Faeigt
igtgk
gk ygke
ygke pgcike
pgcike jakakt
jakaktufg
ufgkk
hgcgj fabarmgsicgk
fabarmgsicgk pakargpgk
pakargpgk furifucuj ghgcgm prlsas pajbacg`
pajbacg`grgk
grgk gtgu faeigtgk
faeigtgk bacg`gr.
bacg`gr.
 

Bacg`gr jarupgfgk sugtu prlsas ygke mgrus hitajpum siswg, tatgpi asaksi hgk mgfifgtkyg
mgru
mgruss hipg
hipgmg
mgji
ji lcam
lcam euru
euru gegr
gegr hgcg
hgcgj
j pacg
pacgfs
fsgk
gkgg
ggkk
kkyg
yg eu
euru
ru hg
hgpg
pgtt jake
jakeac
aclc
lcgg hg
hgk
k
jajbikjbike prlsas pajbacg`grgk sasugi hakegk fgihgm-fgihgm bacg`gr ygke aoaftio. Hi
sgjpike itu, euru gfgk hgpgt jakdiptgfgk flkhisi hgk sugsgkg bacg`gr ygke lptijgc hgcgj
rgkefg jakhufuke prlsas eukg jakdgpgi mgsic bacg`gr ygke himgrgpfgk. Lcam fgrakg itu,

euru parcu bacg`gr jajgmgji mgfifgt bacg`gr, ogftlr-ogftlr ygke jajpakegrumi mgsic bacg`gr 
hgk diri-diri parubgmgk ygke hisabgbfgk lcam bacg`gr.

G. ^akeartigk Bacg`gr
^akhgpgt
^akhgpgt jlhark ygke jukduc
jukduc pghg gbgh 79 jakegkeegp
jakegkeegp bgmwg bacg`gr ghgcgm prlsas
 parubgmgk tikefgm cgfu (g dmgkea ik bamgvilr ).
). Arkast R. Micegrh (798=) jakygtgfgk bgmwg
cagrki
cagrkike
ke is tma prldass
prldass by wmidm
wmidm gk gdtivi
gdtivity
ty lr is dmgkea
dmgkeah
h tmrlue
tmrluem
m trgiki
trgikike
ke prldah
prldahura
urass
(wmatmar ik tma cgblrgtlry lr ik tma kgturgc akvirlkjakt ) gs histikeuism
histikeuismah
ah orlj dmgkeas
dmgkeas by
ogdtlrs klt gtrisutgbca tl trgikike. @ghi, bacg`gr jarupgfgk prlsas parubgmgk tikefgm cgfu

ygke hiparl
ygke hiparlcam
cam jacgcu
jacgcuii cgt
cgtimg
imgk
k hgk parubg
parubgmgk
mgk itu hisabg
hisabgbfg
bfgk
k fgrakg
fgrakg ghg huhufuk
fukegk
egk hgri
hgri
cikefukegk ygke plsitio ygke jakyabgbfgk tar`ghikyg iktargfsi ahufgtio. ^arubgmgk tarsabut
tar`ghi sadgrg jakyacurum jaciputi pakeatgmugk, sifgp hgk fatargjpicgk.
^akhgp
^akhgpgt
gt cgik
cgik jakeaj
jakeajufg
ufgfgk
fgk bgmwg
bgmwg bacg`g
bacg`grr ghgcgm
ghgcgm prlsas
prlsas pakegc
pakegcgjg
gjgk
k ( cagrki
cagrkike
ke is
), grtikyg bacg`gr itu sugtu prlsas iktargfsi gktgrg ikhivihu hakegk cikefukegkkyg.
axpariakda),
axpariakda
Hgcgj iktargfsi tarsabut tar`ghi prlsa jaktgc, iktacaftugc, hgk ajlsilkgc ygke pghg gfmirkyg
jak`ghi sugtu sifgp, pakeatgmugk, hgk fatargjpicgk ygke hijicifikyg.
Dlktlm
Dlktlmkyg
kyg ghgcgm
ghgcgm sasalrg
sasalrgke
ke ygke
ygke bacg`gr
bacg`gr bghjik
bghjiktlk
tlk.. Ig gfgk
gfgk jacgfu
jacgfufgk
fgk cgtimgk
cgtimgk
jakegy
jakegyukf
ukfgk
gk rgfat
rgfat hakegk
hakegk dgrg jajaeg
jajaegke
ke ygke
ygke bakgr,
bakgr, jakapu
jakapuf
f bl
blcg,
cg, bgdfmg
bgdfmgkh
kh hgk

olramgkh ygke jarupgfgk pakegcgjgk bacg`gr. ^akegcgjgk bacg`gr cgikkyg jaciputi 0


g. Bgegij
Bgegijgkg
gkg dgrg-dgr
dgrg-dgrgg ig jakakt
jakaktufg
ufgk
k grgm pufucgk
pufucgk<< Hgcgj mgc iki ig (ygke
(ygke hicgtim
hicgtim))
mgrus barpifir, barflksaktrgsi,
barflksaktrgsi, hgk jajvisugcis
jajvisugcisgsifgk
gsifgk hiri fa hgcgj parbugtgk hgk
jakdlbgfgkkyg fa hgcgj baktuf cgtimgk.
 b. Bgegijgkg dgrg-dgrg ig bacg`gr jakarijg fritifgk gtgs fasgcgmgk-fasgcgmgk ygke
hicgfufgkkyg< Ig gfgk jakelktrlc pargsggk, hgk fajuhigk jacgfufgk parbgifgk-
 parbgifgk sasugi isi fritif ygke hibarifgk pghgkyg.
d. Bgegijgkg
Bgegijgkg ig jajparlca
jajparlcam
m pajgmgjgk
pajgmgjgk priksip
priksip hgk
hgk sifgp ygke hibutu
hibutumfgk<
mfgk< Ig
Ig gfgk
jake
jakegc
gcgj
gjii pa
pari
rist
stiw
iwg-p
g-par
arist
istiw
iwgg hg
hgcg
cgj
j situ
situgs
gsii ygke
ygke tihg
tihgf
f hg
hgpg
pgtt hi
hirg
rgjg
jgcf
cfgk
gk

sabacujkyg
sabacuj kyg hgk hgri
hgri situ ig jajpar
jajparlca
lcam
m pakeat
pakeatgmu
gmugk,
gk, sifgp,
sifgp, hgk fatargj
fatargjpic
picgk
gk
(barsiogt ragftio) ygke hibutumfgkkyg.
 

h. Bgegij
Bgegijgkg
gkg ig bacg`gr
bacg`gr jajbikg
jajbikg faffljp
faffljpgfg
gfgk
k hgcgj
hgcgj facljplf
facljplf<< Xaktuk
Xaktukyg
yg ig gfgk
 barhisfusi hakegk tajgk hgk facljplfkyg, jakajpgtfgk plsisi, jacgfufgk tuegs,
hgk tgkeeuke `gwgb.

Haoikisi bacg`gr ygke ujuj hitarijg sggt iki igcgm bgmwg bacg`gr jarupgfgk sugtu usgmg

ygke hicgfufgk ikhivihu uktuf jajparlcam sugtu parubgmgk tikefgt cgfu ygke bgru,
sadgrg fasacurumgk
fasacurumgk sabgegi
sabgegi pakegcgjgk
pakegcgjgk ikhivihu itu sakhir
sakhirii hgcgj bariktargfsi
bariktargfsi hakegk
hakegk
cikefukegkkyg.

B. Mgfifgt Bacg`gr
Ghg 8 picgr ygke parcu hiparmgtifgk hgcgj bacg`gr ygitu 0
7.  Cagrkike tl fklw 
fklw  grtikyg bacg`gr uktuf jakeatgmui6 ygke jak`ghi tgreat hgcgj
 bacg`gr ghgcgm ghgkyg prlsas pajgmgjgk samikeeg bacg`gr tarsabut hgpgt
jakegk
jakegktgr
tgrfgk
fgk siswg
siswg uktuf
uktuf jakeat
jakeatgmu
gmuii hgk jajgmg
jajgmgji
ji substgk
substgksi
si jgtari
jgtari ygke
ygke

hipacg`grikyg.
2.  Cagrkike tl hlhl   grtikyg bacg`gr uktuf barbugt6 ygke jak`ghi tgreat hgcgj bacg`gr 
ghgc
ghgcgm
gm pr
prls
lsas
as jacg
jacgfu
fufg
fgk
k gtgu
gtgu pr
prl
lsa
sass ba
barb
rbug
ugt.
t. Hgcg
Hgcgj
j mg
mgcc ik
ikii sisw
siswgg mg
mgru
russ
jakear
jakear`gf
`gfgk,
gk, jakargp
jakargpfgk
fgk,, jakyac
jakyacasgi
asgifgk
fgk parslg
parslgcgk
cgk,, jacgfu
jacgfufgk
fgk afspari
afsparijak
jak,,
 pakyacihifgk, pakajugk, pakegjgtgk, sijucgsi
sijucgsi hgk sa`akiskyg.
4.  Cagrkike tl civa tleatmar   grtikyg
grtikyg bacg`gr
bacg`gr uktuf mihup
mihup barsgjg6
barsgjg6 ygke jak`ghi
jak`ghi tgreat
hgcgj bacg`gr ghgcgm siswg jajicifi fajgjpugk uktuf mihup barsgjg gtgu jgjpu
mihup hgcgj facljplf.
8.  Cagrkike tl ba
ba   grtikyg bacg`gr uktuf jak`ghi6 ygke jak`ghi tgreat bacg`gr ghgcgm

jakegktgrfgk siswg jak`ghi ikhivihu ygke utum sasugi hakegk pltaksi, bgfgt, jikgt
hgk fajgjpugkkyg.

D. Ogftlr-og
Ogftlr-ogftlr
ftlr ygke Jajpakegrumi
Jajpakegrumi Mgsic Bacg`gr
Fabarmgsicgk
Fabarmgsicgk bacg`gr
bacg`gr sgkegt
sgkegt hipakegrum
hipakegrumii lcam babargpg ogftlr.
ogftlr. Ogftlr-ogftl
Ogftlr-ogftlrr tarsabut
tarsabut
hgcgj hifacljplffgk jak`ghi hug facljplf ygitu ogftlr hgcgj hiri siswg sakhiri (iktark)
hgk ogftlr hgri cugr hiri siswg (afstark).
7. Ogftlr
Ogftlr hgri hgcgj
hgcgj hiri
hiri siswg
siswg ygke barpakeg
barpakegrum
rum tarmghg
tarmghgp
p mgsic
mgsic bacg`gr
bacg`gr higktgrgk
higktgrgkyg
yg
gh
ghgc
gcgm
gm fa
fadg
dgfg
fgpg
pgk,
k, jikg
jikgt,
t, bg
bgfg
fgt,
t, us
usgm
gmg,
g, jlti
jltivg
vgsi,
si, pa
parm
rmgt
gtig
igk,
k, fa
faca
cajg
jgmg
mgk
k hg
hgk
k

fasamgtgk, sartg fabigsggk siswg. Tatigp ikhivihu jajicifi fadgfgpgk (gbicity


( gbicity)) ygke
 barbahg-bahg. Fadgfgpgk tarsabut hgpgt hifacljplffgk barhgsgrfgk fadapgtgkk
 

 bacg`gr6 ygfki sgkegt dapgt, sahgke hgk cgjbgt. Hajifigk pucg pakeacljplfgk
fajg
fajgjp
jpug
ugk
k si
sisw
swgg barh
barhgs
gsgr
grfg
fgk
k fajg
fajgjp
jpug
ugk
k pa
paka
kari
rijg
jggk
gk,, jisg
jisgck
ckyg
yg pr
prls
lsas
as
 pajgmgjgkkyg mgrus hakegk dgrg pargktgrg visugc, varbgc, hgk gtgu mgrus hibgktu
hakegk gcgt / jahig.
2. Ogft
Ogftlr
lr hg
hgri
ri cu
cugr
gr hiri
hiri siswg
siswg yg
ygke
ke jajp
jajpak
akeg
egru
rumi
mi mg
mgsic
sic ba
bacg
cg`g
`grr hi
higk
gktg
tgrgk
rgkyg
yg gh
ghgc
gcgm
gm

cikefukegk oisif hgk klkoisif (tarjgsuf sugsgkg facgs hgcgj bacg`gr, saparti rigke
eajbirg, jakyakgkefgk), cikefukegk slsigc buhgyg, cikefukegk facugreg, prlergj
saflcgm (tarjgsuf hufukegk fljita saflcgm), euru, pacgfsgkggk pajbacg`grgk, hgk
tajgk saflcgm. Euru jarupgfgk
jarupgfgk ogftlr ygke pgcike barpakegrum
barpakegrum tarmghgp prlsas
jgupuk mgsic bacg`gr, sabgb euru jarupgfgk jgkg`ar gtgu sutrghgrg hgcgj facgs.

Faeigtgk Bacg`gr 2
Fgrgftaristif ^rlsas Bacg`gr Hgk Xgmgpgk

^arfajbgkegk
^arfajbgkegk Tiswg Taflcgm Hgsgr

^rlsas bacg`gr jarupgfgk sugtu rgkefgigk faeigtgk bacg`gr hgcgj bacg`gr, asaksikyg ghgcgm
rgkefgigk gftivitgs ygke hicgfufgk siswg hgcgj upgyg jakeubgm pricgfu ygke hicgfufgk
sadgrg sghgr jacgcui iktargfsi hakegk cikefukegk. ^rlsas bacg`gr jakeg`gr hi saflcgm sgkegt
hipa
hipake
kegr
grum
umii lcam
lcam ha
hasgi
sgik
k pa
pacg
cg`gr
`grgk
gk jgup
jgupuk
uk str
strgt
gtae
aeii yg
ygke
ke hi
hita
targ
rgpf
pfgk
gk lc
lcam
am eu
euru
ru hg
hgcg
cgj
j
 pajbacg`grgk.
Tgcgm sgtu ogftlr ygke hljikgk uktuf hipartijbgkefgk hgcgj jacgfufgk prlsas bacg`gr 
ghgcgm pabacg`gr
pabacg`gr (siswg) itu sakhiri.
sakhiri. Tiswg jarupgfgk
jarupgfgk ikhivihu
ikhivihu ygke utum safgcieus
safgcieus sabgegi
sabgegi

jgfmcuf slsigc ygke jajicifi pltaksi ygke barbahg-bahg. Barhgsgrfgk talri parfajbgkegk
satigp siswg jajicifi
jajicifi tgmgpgk
tgmgpgk parfajbgke
parfajbgkegk
gk sasugi hakegk tikefgt usigkyg.
usigkyg. Grtikyg
Grtikyg satigp
 prlsas bacg`gr ygke hitajpum siswg mgrus barhgsgrfgk pghg ogsa parfajbgkegkkyg.
parfajbgkegkkyg.
Tapart
Tapartii tacgm
tacgm hifaju
hifajufgf
fgfgk,
gk, bgmwg
bgmwg prlsas
prlsas bacg`g
bacg`grr jarupg
jarupgfgk
fgk rgkefg
rgkefgigk
igk gftivi
gftivitgs
tgs siswg
siswg
jacgcui pakegcgjgk bacg`gr (cagrkike
(cagrkike axpariakda)
axpariakda) uktuf jajbaktuf paricgfu siswg.

G. Fgrgftar
Fgrgftaristif
istif ^rlsas
^rlsas Bacg`g
Bacg`grr hi Taflcgm
Taflcgm Hgsgr
7. ^rlsas
^rlsas Bacg`g
Bacg`grr Barhgsg
Barhgsgrfgk
rfgk Xalri
Xalri hgk Xipa
Xipa Bacg`g
Bacg`grr
Bacg`g
Bacg`grr jarupg
jarupgfgk
fgk sugtu
sugtu faeigtg
faeigtgk
k pajrls
pajrlsasgk
asgk flekit
flekitio,
io, fatarg
fatargjpi
jpicgk
cgk hgk sifgp.
sifgp.

^abacg`
^abacg`gr
gr (siswg)
(siswg) sapaku
sapakumk
mkyg
yg mgrus
mgrus jacgfu
jacgfufgk
fgk upgyg
upgyg jakeub
jakeubgm
gm paricg
paricgfu
fu jacgcu
jacgcuii
 

 pakegcgjgk, cgtimgk jgupuk faeigtgk-faeigtgk cgik ygke higkeegp aoaftio sabgegi prlsas
uktuf jakeubgm paricgfu.
g. Xalri Bacg`gr 
Ghg babargpg bacg`gr ygke hifg`i sabgegi bgmgk partijbgkegk hgcgj pacgfsgkggk
 prlsas bacg`gr hi Taflcgm Hgsgr 

7) Xalri
Xalri Bacg`g
Bacg`grr Hispc
Hispcik
ik Jaktgc
Jaktgc
Fgrgftaristif talri bacg`gr iki jakegkut priksip bgmwg jgkusig jajicifi sa`ujcgm
hgyg jaktgc saparti hgyg uktuf jakegjgti, jakgkeegpi, jakeikegt, barpifir hgk
sabge
sabgegi
giky
kygg yg
ygke
ke hg
hgpg
pgtt hicg
hicgti
tim
m hg
hgk
k hi
hihi
hisp
spci
cikf
kfgk
gk.. ^rls
^rlsas
as ba
bacg
cg`g
`grr ba
barp
rpif
ifir
ir,,
jakegjgti hgk jakeikegt hgpgt hicgfufgk siswg TH facgs rakhgm, ygke jaciputi
g) bacg`g
bacg`grr jakeih
jakeihakt
aktioif
ioifgsi
gsi diri-dir
diri-dirii fgrgft
fgrgftaris
aristif
tif sugtu
sugtu bakhg
bakhg gtgu fa`ghi
fa`ghigk,
gk,
jisgc
jisgcky
kyg6
g6 –jak
–jakeu
eurgi
rgifg
fgk
k gtgu
gtgu jak`
jak`acg
acgsf
sfgk
gk di
diri
ri-di
-diri
ri tu
tujb
jbum
umgk
gk mi
mi`g
`gu‚
u‚.. b)
jakyab
jakyabutf
utfgk
gk fajbgc
fajbgcii kgjg-kg
kgjg-kgjg
jg ibu fltg
fltg prlvik
prlviksi
si hi Ikhlka
Ikhlkasig.
sig. Bacg`g
Bacg`grr itu
sakhiri jarupgfgk upgyg uktuf jakeajbgkefgk pltaksi-pltaksi ygke hijicifi

ikhivihu.
ikhivihu. ^ltaksi
^ltaksi-pl
-pltak
taksi
si ygke
ygke hijici
hijicifi
fi ikhivi
ikhivihu
hu hgpgt
hgpgt hifajb
hifajbgke
gkefgk
fgk sadgrg
sadgrg
lptijgc jacgcui faeigtgk bacg`gr.
2) Xalr
Xalrii Bacg
Bacg`g
`grr Gsls
Gslsig
igsi
si
Rujpuk talri bacg`gr iki ihaktif hakegk talri bamgvilrisja ygke bigsg hisabut T-
R Blkh. Xalri bacg`gr gslsigsi iki barhgsgrfgk pghg parubgmgk tikefgm cgfu ygke
jakafgkfgk plcg paricgfu bgru ygke hiucgke-ucgke samikeeg jak`ghi gftivitgs
ygke ltljgtis. Hgcgj talri iki, bacg`gr
bacg`gr cabim jakeutgjgfgk
jakeutgjgfgk stijucus-rasp
stijucus-rasplks
lks
ygke
ygke jajbat
jajbatuf
uf fajgjp
fajgjpugk
ugk siswg
siswg sadgrg
sadgrg spasioi
spasioif
f hgk tarflkt
tarflktrlc
rlc.. Mufujg
Mufujgk
k
( pukismjakt 
 pukismjakt ) hgk egk`grgk (rawgrh 
( rawgrh ) jarupgfgk pakeugtgk (raikolrdajakt 
( raikolrdajakt ) ygke

hipgfgi. ^aclplr gcirgk iki higktgrgkyg Ahwgrh C. Xmlrkhifa.


4) Xalr
Xalrii Iksi
Iksiem
emtt
Jakurut talri iki bacg`gr ghgcgm jakeubgm pajgmgjgk siswg. ^arubgmgk iki gfgk
tar`ghi gpgbicg siswg jakeeukgfgk cikefukegk. Bacg`gr ghgcgm sugtu prlsas ygke
 barsiogt afspclrgtio, ijg`ikgtio, hgk fragtio. Bacg`gr sacgcu higrgmfgk uktuf 
jakeajbgkefgk fajgjpugk tikefgt tikeei ygitu barpifir tikeei.
8) Xalr
Xalrii b
bac
acg`
g`gr
gr Eas
Eastg
tgct
ct
Jakurut talri bacg`gr iki siswg jarupgfgk ikhivihu ygke utum. Lcam fgrakgkyg,
 bacg`gr cabim jakeutgjgfgk fasacurumgk, fajuhig jacimgt bgeigk-bgeigkkyg

ygke jakegkhuke jgfkg hgk mubukegk. ^ajbacg`grgk sacgcu hibarifgk hgcgj


 

 baktuf prlbcajgtif, gftugc hgk kygtg (sahgke tar`ghi sggt iki jgupuk sggt ygke
gfgk hgtgke).
Tiswg bacg`gr jacgfufgk pajadgmgk jgsgcgm (prlbcaj slcvike), jacgfufgk pakyacihifgk
(ikquiry), jacgfufgk pakajugk (hisdlvary) hgk fg`igk (ikvastiegtilk).
( ikvastiegtilk).
Hgcgj prgftafkyg pakargpgk talri bacg`gr tarsabut hieukgfgk bardgjpur, tihgf jurki

sgtu par sgtu.


 b. Xipa Bacg`gr 
Qktuf jakdgpgi prlsas hgk mgsic bacg`gr ygke lptijgc fitg parcu jakeakgc babargpg
tipa bacg`gr ygke hifajufgfgk Egeka (795>). Jakurut Egeka ghg = tipa bacg`gr ygke
hgpgt hicgfufgk siswg, ygitu 0
7). Tiekgc cagrkike
cagrkike (bacg`gr jacgcui isygrgt)
Bacg`g
Bacg`grr isygrg
isygrgtt jarup
jarupgfg
gfgk
k sugtu
sugtu tipa
tipa bacg`g
bacg`grr ygke
ygke hgpgt
hgpgt jajbak
jajbaktuf
tuf paricgf
paricgfu
u
jacgcui sikygc gtgu isygrgt samikeeg tarbaktuf sifgp tartaktu, tatgpi rasplks ygke
hitijbucfgk hgpgt barsiogt ujuj, tihgf `acgs bgmfgk ajlsilkgc.

2. Ttijucus-rasplk cagrkike  (bacg`gr
 (bacg`gr jacgcui rgkesgkegk tikhgf bgcgs).
Bacg`g
Bacg`grr stijucus-rasplks  jarupgfgk sugtu tipa bacg`gr ygke hgpgt jajbaktuf 
 paricgfu jacgcui pakeflkhisigk stijucus uktuf jakemgsicfgk sugtu tikhgf-bgcgs
(rasplks).
4. Dmgiki
Dmgikike
ke cagrkik
cagrkike
e (bacg`gr
(bacg`gr jacgcui
jacgcui pargke
pargkefgi
fgigg
Bacg
Bacg`g
`grr dmgikike  jarupgfgk
  jarupgfgk sugtu tipa bacg`gr ygke hgpgt jajbaktuf paricgfu
jacgcui babargpg stijucus-rasplks
babargpg stijucus-rasplks (T-R)
 (T-R) ygke bargkefgi6 hgcgj bgmgsg dlktlmkyg
–Ibu-Bgpgf‚, –fgjpuke-mgcgjgk‚. Dmgikike dlktlm6 hgri pucgke tuegs jakeg`gr,
 bufg sapgtu, jakyijpgk tgs, egkti bg`u, jgfgk hgk sataruskyg.

8) _arbgc
_arbgc gssldi
gssldigti
gtilk
lk cagrki
cagrkike 
ke  (bacg`gr
 (bacg`gr jacgcui parfgitgk varbgc)
Bacg`gr varbgc gssldigtilk jarupgfgk sugtu tipa bacg`gr ygke hgpgt jajbaktuf 
 paricgfu jacgcui parfgitgk varbgc. ^arfgitgk iki bisg hijucgi hgri ygke saharmgkg.
1) Hi
Hisd
sdrij
rijik
ikgt
gtil
ilk
k cagr
cagrki
kike 
ke  (bacg`gr
 (bacg`gr jacgcui jajbahg-bahgfgk)
Xipa bacg`gr iki hgpgt jajbaktuf pricgfu jacgcui prlsas jajbahg-bahgfgk lb`af 
ygke gbstrgf jgupuk flkfrat. Tasugtu ygke barfgitgk hakegk rugke, baktuf,
?) Dlkd
Dlkdap
aptt cagr
cagrki
kike 
ke  (bacg`gr
 (bacg`gr jacgcui flksap)
Xipa bacg`gr iki hgpgt jajbaktuf pricgfu jacgcui pajgmgjgk tarmghgp sasugtu
 bakhg, paristiwg, fgtaelri, elclkegk hgk sugtu facljplf. Ygke hijgfsuh flksap

itu sakhiri ghgcgm fgrgftaristif, gtribut gtgu haoikisi sasugtu lb`af. Flksap ygke
 

flkfra
flkfratt hgpgt
hgpgt hituk`
hituk`uff
uffgk
gk bakhgk
bakhgkyg
yg sahgke
sahgkefgk
fgk flksap
flksap ygke
ygke gbstrgf
gbstrgf ghgcgm
ghgcgm
flksap jakurut haoikisi.
5) Ruca
uca cagr
cagrki
kik
ke  (bacg`gr
 (bacg`gr jacgcui gturgk-gturgk)
Xipa bacg`gr iki hgpgt jajbaktuf pricgfu jacgcui gturgk. Bacg`gr jacgcui gturgk
jarupgfgk prlsas bacg`gr ygke jajbaktuf fajgjpugk siswg supgyg jajgmgji

gturgk-gturgk hgk jgjpu jakargpfgkkyg. Bacg`gr jacgcui gturgk bargrti bacg`gr 


jacgcui hgcic-hgcic, rujus-rujus, hgk fataktugk.
=) ^rlb
^rlbca
caj
j slcvi
slcvike
ke cagr
cagrki
kike 
ke  (bacg`gr
 (bacg`gr jacgcui pajadgmgk jgsgcgm)
Xipa bacg`gr iki hgpgt jajbaktuf pricgfu jacgcui faeigtgk pajadgmgk jgsgcgm.
Xipa bacg`gr iki jarupgfgk bacg`gr ygke hgpgt jajbaktuf siswg barpifir icjigm
hg
hgk
k fr
frit
itis
is yg
ygke
ke tarj
tarjgs
gsuf
uf pg
pghg
hg ba
bacg
cg`gr
`gr yg
ygke
ke jake
jakeeu
eukg
kgfg
fgk
k pa
paji
jifi
firg
rgk
k gt
gtgu
gu
iktacaftugc tikeei.
d. Mgsic
sic Ba
Bacg`gr 
Mgsic bacg`gr jarupgfgk fucjikgsi hgri sugtu prlsas ygke tacgm hicgfufgk hgcgj

 bacg`gr. Fucjikgsi gfgk sacgcui hiirikei hakegk faeigtgk tikhgf cgk`ut. Mgsic bacg`gr 
mgrus jakuk`uffgk sugtu parubgmgk tikefgm cgfu gtgu parlcamgk paricgfu ygke bgru
hgri siswg ygke barsiogt jakatgp, oukesilkgc, plsitio, hgk hisghgri. Baktuf parubgmgk
tike
tikefg
fgm
m cgfu
cgfu mg
mgru
russ jaky
jakyac
acur
urum
um sadgrg
sadgrg fl
fljp
jpar
arma
maks
ksio
io samik
samikee
eegg jaku
jakuk`
k`uf
uffg
fgk
k
 parubgmgk tikefgm cgfu saparti dlktlm hi gtgs.

Qktuf jacimgt mgsic bacg`gr ygke barfgitgk hakegk fajgjpugk barpifir fritis hgk icjigm
 pghg siswg Taflcgm Hgsgr, hgpgt hifg`i prlsas jgupuk mgsic barhgsgrfgk 0 7) fajgjpugk
jajbgdg, jakegjgti hgk gtgu jakyijgf gpg ygke hi`acgsfgk gtgu hiikolrjgsifgk6 2)

fajgjpugk jakeikhaktioifgsi gtgu jajbugt sa`ujcgm (sub-sub) partgkyggk barhgsgrfgk


substgksi
substgksi ygke hibgdg, higjgti hgk gtgu hihakegr6 4) fajgjpugk
fajgjpugk jakelregkisgsi
jakelregkisgsi mgsic-
mgsic ihaktioifgsi hgk jakefg`i hgri suhut parsgjggk hgk parbahggk6 hgk 8) fajgjpugk
jacgfufgk fg`igk sadgrg jakyacurum.

2. Xgmgpgk
Xgmgpgk ^arfajbg
^arfajbgkegk
kegk Tiswg
Tiswg Taflcg
Taflcgm
m Hgsgr
Hgsgr
Tiswg Taflcgm Hgsgr jarupgfgk ikhivihu ukif ygke jajicifi fgrgftaristif tartaktu, barsiogt
fmgs
fmgs hgk
hgk spas
spasio
ioif
if.. ^g
^ghg
hg hgsg
hgsgrk
rkyg
yg sa
sati
tigp
gp si
sisw
swgg gh
ghgc
gcgm
gm ik
ikhi
hivi
vihu
hu yg
ygke
ke ba
barf
rfaj
ajbg
bgke
ke..
^arfajbgkegk siswg gfgk hikgjis sapgk`gke mgygt jucgi hgri facgmirgk sgjpgi gfmir mgygt.

Hgcgj mgc ik pakhihifgk jgupuk pajbacg`grgk sgkegt hljikgk jajbarifgk flktribusi uktuf 
jajbgktu hgk jakegrgmfgk parfajbgkegk siswg supgyg jak`ghi plsitio hgk lptijgc. Tatigp
 

siswg
siswg jaji
jajici
cifi
fi ir
irgj
gjgg hg
hgk
k fa
fada
dapg
pgtg
tgk
k pa
parf
rfaj
ajbg
bgke
kegk
gk yg
ygke
ke ba
barb
rbah
ahg-
g-ba
bahg
hg hg
hgk
k ba
barsi
rsiog
ogtt
ikhivihugc.

^arfajbgkegk siswg Taflcgm Hgsgr usig ? — 72 tgmuk ygke tarjgsuf pghg parfajbgkegk
jgsg partakegmgk (jihhca
(jihhca dmichmllh ) jajicifi ogsa-ogsa ygke ukif hgcgj parfajbgkegkkyg

ygke
ygke jake
jakeeg
egjb
jbgrgrfg
fgk
k pari
parist
stiw
iwgg pakt
paktik
ike
e bgei
bgei sisw
siswgg yg
ygke
ke ba bars
rsgk
gkef
efut
utgk
gk.. Xgmg
Xgmgpg
pgk
k
 parfajbgkegk siswg hgpgt hicimgt hgri gspaf parfajbgkegk barifut.
4. ^arfajbgkegk Oisif 
^a
^arf
rfaj
ajbg
bgke
kegk
gk iki
iki barf
barfgi
gitg
tgk
k hake
hakegk
gk parf
parfaj
ajbg
bgke
kegk
gk ba
barg
rgt,
t, tike
tikeei
ei bg
bghg
hgk,
k, hg
hgk
k
 parfajbgkegk jltlrif. Tiswg pghg tikefgt Taflcgm Hgsgr, fajgjpugk jltlrifkyg
jucgi cabim mgcus hgk targrgm (raoikah
( raoikah jltlr sficcs),
sficcs), tatgpi bargt bghgk siswg cgfi-cgfi
cabim rgjpike hgripghg siswg parajpugk fgrakg jgsg ghlcasak parajpugk cabim dapgt
hgripghg cgfi-cgfi.
8. ^arfajbgkegk Tlsigc

^arfajbgkegk slsigc siswg pghg tikefgt Taflcgm Hgsgr suhgm targsg ghg pajisgmgk
facljplf `akis facgjik ( sapgrgtilk lo tma saxs)
saxs ) samikeeg hgcgj pakeacljplffgk, siswg
cabim sakgke barfacljplf barhgsgrfgk `akis facgjik pghgmgc furgke sasugi jakurut
fritarig pakeacljplfgk bacg`gr.

1. ^arfajbgkegk Bgmgsg
^ghg jgsg iki parfajbgkegk bgmgsg siswg tarus barcgkesuke sadgrg hikgjis. Hicimgt hgri

dgrg siswg barfljukifgsi


barfljukifgsi jakuk`uffgk
jakuk`uffgk bgmwg jarafg suhgm jgjpu jakeeukgfg
jakeeukgfgk
k
 bgmgsg ygke mgcus hgk fljpcafs
fljpcafs
?. ^arfajbgkegk Flekitio 
Hi Taflcgm Hgsgr siswg hig`grfgk barbgegi hisipcik icju bgmfgk dgrg-dgrg bacg`gr bgif 
ygke barlriaktgsi
barlriaktgsi pghg pakikefgtgk
pakikefgtgk barpifir
barpifir cleis jgupuk fajgjpugk
fajgjpugk jgkipucgtio.
jgkipucgtio.
Tiswg hgpgt jacimgt babargpg ogftlr hgk jakefljbikgsifgkkyg hakegk barbgegi dgrg
uktuf jadgpgi mgsic ygke sgjg.
^arfajbgkegk flekitio pghg siswg Taflcgm Hgsgr barcgkesuke sadgrg hikgjis. Qktuf 
jakujbumfajbgkefgk fajgjpugk flekitio hgcgj ogsa flkfrat lpargsilkgc pghg siswg

Taflcgm
Taflcgm Hgsgr,
Hgsgr, gdugkk
gdugkkyg
yg ghgcgm
ghgcgm tarbak
tarbaktuf
tufkyg
kyg mubuke
mubukegk-
gk-mub
mubuke
ukegk
gk cleis
cleis hi gktgrg
gktgrg
flksap-flksap gtgu sfajg-sfajg.
 

^igeat jakeajufgfgk bgmwg pghg usig Taflcgm Hgsgr siswg gfgk jajicifi fajgjpugk
 barpifir lpargsilkgc flkfrat ((dlkdrata lpargtilk)) ygke hisabut sabgegi jgsg parolrjike
dlkdrata lpargtilk
lpargtilk.
5. ^arfajbgkegk Jlrgc
^arfaj
^arfajbgk
bgkegk
egk jlrgc
jlrgc ygke
ygke mgrus
mgrus hijicif
hijicifii siswg
siswg Taflcg
Taflcgm
m Hgsgr
Hgsgr ghgcgm
ghgcgm fajgjp
fajgjpugk
ugk

 bartikhgf jak`ghi lrgke bgif. Xikhgfgk ygke hicgfufgk sacgcu barlriaktgsi pghg lrgke
cgik ygke higkeegp barbugt bgif. Bgmfgk siswg gfgk jacgfufgk tikhgfgk ygke bgif 
gpgbicg lrgke cgik jargsg sakgke.
=. ^arfajbgkegk Afsrasio 
^lcg parfajbgkegk afsprasio siswg Taflcgm Hgsgr hgpgt hicimgt hgri faeigtgk ukefgpgk
 barjgik hgk faeigtgk saki (grt 
( grt ).
). Tiswg Taflcgm Hgsgr suhgm jakyghgri gturgk hgri sugtu
 parjgikgk, bgmfgk siswg pghg usig itu suhgm jucgi jajbikg
jajbikg mlbikyg.
9. Gspaf-gspaf Iktacaeaksi
Hgcgj
Hgcgj psiflc
psiflclei
lei,, talri
talri Egrhka
Egrhkarr (Qtgji
(Qtgji Jukgkh
Jukgkhgr,
gr, 79996
79996 2?1)
2?1) jajbah
jajbahgfg
gfgk
k `akis
`akis

iktacaeaksi. Hgcgj famihupgk


iktacaeaksi. famihupgk samgri-mgri itu tihgf baroukesi
baroukesi hgcgj baktuf jurki tatgpi
satigp ikhivihu jajicifi dgjpurgk ygke ukif hgri fatu`um iktacaeaksi tarsabut. Gspaf-
gspaf
gspaf ik
ikta
taca
caeak
eaksi
si tarsab
tarsabut
ut hg
hgpg
pgtt hitu
hitujb
jbum
umfa
fajb
jbgk
gkef
efgk
gk pg
pghg
hg satig
satigp
p siswg
siswg.. Gspa
Gspaf 

iktacaeaksi tarsabut higktgrgkyg ghgcgm 0
g.  Iktacaeaksi cikeuistif , ygitu sugtu fajgjpugk uktuf jakeeukgfgk bgmgsg, tarjgsuf 
fapafg
fapafggk
gk tarmgh
tarmghgp
gp sugrg,
sugrg, ritja,
ritja, jgfkg
jgfkg fgtg-fg
fgtg-fgtg,
tg, hgk faeukg
faeukggk
gk oukesi
oukesi-ouk
-oukesi
esi
 bgmgsg.
 b.  Iktacaeaksi cleis-jgtajgtis,
cleis-jgtajgtis, ygitu fajgjpugk uktuf jak`g`gfi plcg-plcg, fgtaelri,
hgk mubukegk-mubukegk hakegk jgkipucgsi lb`af-lb`af gtgu sijblc-sijblc, hgk

fapafggk fajgjpugk barpifir cleis.


d.  Iktacaeaksi spgsigc , ygitu
gitu faj
fajgjp
gjpugk
ugk ukt
ktu
uf ja
jak
kegjg
egjgti
ti sa
sadg
dgrg
rg jak
aktg
tgc,
c,
jajgkipucgsi baktuf hgk lb`af6 gtgu fajgjpugk jajparsapsi hukig rugke visugc
sadgrg gfurgt hgk jacgfufgk trgksolrjgsi parsapsi tarsabut.
h.  Iktacaeaksi jusif , ygitu
ygitu fajgjp
fajgjpugk
ugk uktuf
uktuf jakifj
jakifjgti,
gti, jajpar
jajpartuk
tuk`uf
`uffgk
fgk gtgu
gtgu
jakeubgm jusif tarjgsuf fajgjpugk jakemgsicfgk hgk jakeafprasifgk ritja
kghg hgk baktuf-baktuf afsprasi jusif.
a.  Iktacaeaksi oisif-fikastatif , ygitu
ygitu fajgjp
fajgjpugk
ugk uktuf
uktuf jakeeu
jakeeukgf
kgfgk
gk fatarg
fatargjpi
jpicgk
cgk
jltlrif mgcus hgk fgsgr hgk mgcus hgcgj lcgm rgeg saki hgk prlhuf-prlhuf saki

 partuk`ufgk sartg fatargjpicgk jaciputi fajgjpugk jakelktrlc eargfgk tubum hgk


jakgkegki lb`af-lb`af sadgrg targjpic.
 

o.  Iktacaeaksi iktrgpribghi,
iktrgpribghi, yg
ygit
itu
u fa
fajg
jgjp
jpug
ugk
k uk
uktu
tuf
f jajp
jajparl
arlca
cam
m gf
gfsas
sas tarmg
tarmghg
hgp
p
 pajgmgjgk pargsggk, ijpigk hgk egegsgk-egegsgk hiri sakhiri, hgk jajgmgji
fafugtgk jgupuk facajgmgk hiri sakhiri.
e.  Iktacaeaksi iktarpribghi,
iktarpribghi, ygitu sugtu fajgjpugk uktuf jakegjgti hgk jarasplks
sugsgk
sugsgkgg mgti,
mgti, tajpar
tajpargja
gjak,
k, hgk jltivg
jltivgsi
si lrgke
lrgke cgi
cgik,
k, sartg
sartg jajgmg
jajgmgji
ji mubuke
mubukegk
gk

hakegk lrgke cgik.


7>. Gspaf Fabutumgk Tiswg
Ta
Tacg
cgik
ik gspa
gspaf
f parf
parfaj
ajbg
bgke
kegk
gk si
sisw
swgg ygke
ygke ta
tacg
cgm
m hi
hifa
faju
jufg
fgfg
fgk
k hi gt
gtgs
gs `u
`ueg
eg pa
parc
rcu
u
hipartijbgkefgk gspaf fabutumgk siswg sabgegi bgmgk partijbgkegk uktuf jakaktufgk
jgtari gpg ygke gfgk hipacg`gri siswg. Tadgrg ujuj ghg hug fabutumgk siswg 0 7) psifl-
 bilcleis ygke hikygtgfgk hgcgj faikeikgk, jikgt, tu`ugk, mgrgpgk hgk jgsgcgmkyg6 2)
slsigc
slsigc ygke
ygke barfgi
barfgitgk
tgk hakegk
hakegk tuktut
tuktutgk
gk cikefu
cikefukeg
kegk
k jgsygr
jgsygrgfg
gfgt,
t, bigsgk
bigsgkyg
yg jakuru
jakurutt
 pgkhgkegk lrgke hawgsg.

JLHQC 4
Jlhac-Jlhac hgk Rujpuk ^ajbacg`grgk

Faeigtgk bacg`gr 7
Jlhac jlhac pajbacg`grgk
pajbacg`grgk
G. Bacg`gr Flcgblrgtio (Dlccgblrgtiva
(Dlccgblrgtiva Cagrkike)

7. Mgfifgt Bacg`gr Flcgblrgtio 

Bacg`gr flcgblrgtio ghgcgm sugtu faeigtgk bacg`gr gktgrg hug lrgke gtgu cabim ygke
hicgfufgk sadgrg bafar`g sgjg hgcgj sugtu facljplf uktuf jajadgmfgk sugtu jgsgcgm
eukg jakdgpgi tu`ugk tartaktu. Ikti hgri bacg`gr flcgblrgtio ygtu ghgkyg far`g
ghgkyg  far`g sgjg gktgrg
sgjg gktgrg hug
lrgke siswg gtgu cabim, jajadgmfgk jgsgcgm sadgrg
jgsgcgm sadgrg barsgjg-sgjg, hgk ghgkyg tu`ugk ygke
tu`ugk ygke
ikeik hidgpgi.
 

Ghg hug uksur paktike hgcgj bacg`gr flcgblrgtio ygitu tu`ugk ygke sgjg hgk rgsg
fatare
fataregkt
gktuke
ukegk
gk ygke
ygke plsiti
plsitioo gktgr
gktgr gkeelt
gkeeltgg faclj
facljplf
plf.. Lcam
Lcam fgrakg
fgrakg itu uktuf
uktuf jakdgpgi
tu`ugktartaktu
tu`ugktartaktu satigp siswg mgrus jajpukygi rgsg fataregktukegk ygke plsitio  jgfsuhkyg
 jgfsuhkyg
satigp gkeeltg facljplf gfgk barmgsic jakdgpgi tu`ugk gpgbicg sacurum gkeeltgkyg bafar`g
sgjg

2. ^riksip-priksip Qtgjg Bacg`gr Flcgblrgtio 


7) Jakeg`grfgk
Jakeg`grfgk fatargjpi
fatargjpicgk
cgk far`g sgjg
2) Faeigtgk facgs hitikefgtfgk
hitikefgtfgk uktuf jacgfsgkgfgk
jacgfsgkgfgk facljplf ygke flmasio 
flmasio 
4) Tatigp ikhivihu hibari tgkeeuke `gwgb hgcgj faeigtgk bacg`gr 
4. Jgkoggt Bacg`gr Flcgblrgtio 
7) Jakikefgtfgk pakeatgmugk
pakeatgmugk gkeeltg facljplf (fgrakg ghgkyg iktargfsi)
2) ^abacg`gr
^abacg`gr bacg`gr jajadgmfgk
jajadgmfgk jgsgcgm barsgjg hgcgj facl
facljplf 
jplf 
4) Jajupuf rgsg fabarsgjggk, tigp ikhivihu tihgf hgpgt
hgpgt capgs hgri facljplfkyg,
facljplfkyg, jarafg
mgrus jakeakgci siogt, pakhgpgt ygke barbahg hgk jgjpu jakelcgmkyg

8) Jakikefgtf
Jakikefgtfgk
gk fabargkigk
fabargkigk jajukducfgk
jajukducfgk ihag gtgu pakhgpgt
pakhgpgt gpgbicg ghg tajgk ygke
furgke jajgmgji parjgsgcgmgk uktuf jajbgktukyg gtgu jakeg`grfgkkyg
1) Jajupuf
Jajupuf rgsg tgkeeuke
tgkeeuke `gwgb ikhivihu
ikhivihu
?) Tatigp
Tatigp gkeelt
gkeeltg,
g, jargsg
jargsg bgmwg
bgmwg hiriky
hirikygg ghgcgm
ghgcgm jicif
jicif facljp
facljplf,
lf, samike
samikeeg
eg jajici
jajicifi
fi
tgkeeuke `gwgb ygke basgr tarmghgp facljplf 

B. Bacg`gr Fugktuj (Wugktuj Cagrkike)


7. Mgfifgt Bacg`gr Fugktuj

Jakurut Ha ^lrtar & Markgdfi (7999), qugktuj cagrkike ghgcgm iktargfsi-iktargfsi


ygke jakeubgm akarei jak`ghi dgmgyg.
Jakurut Geus Keearjgktl (2>>2),
(2>>2), qugktuj cagrkike igcgm dgrg bacg`gr ygke aoaftio 
samikeeg jakhgpgt mgsic ygke sgjg hakegk fadapgtgk dgmgyg.
Xalri Tueeastlpahig Clzgklv jakeajufgfgk bgmwg sueasti hgpgt jajpakegrumi
mgsic bacg`gr hgk satigp hatgic gpgpuk jajbarifgk sueasti plsitio hgk kaegtio.
Xafkif uktuf jajbarifgk sueasti plsitio
g. Jakhuh
Jakhuhuff
uffgk
gk siswg
siswg sadg
sadgrg
rg kygjgk
kygjgk
 b. Jajgsgke jusif cgtgr hihgcgj facgs

d. Jakike
Jakikefgt
fgtfgk
fgk pgrtisi
pgrtisipgs
pgsii ikhiv
ikhivihu
ihu
h. Jakeeukgfg
Jakeeukgfgkk plstar uktuf
uktuf jajbarifg
jajbarifgk
k fasgk basgr
basgr sgjbic jakuk`u
jakuk`uffgk
ffgk ikolrjgsi
ikolrjgsi
 

a. Jakyahigfg
Jakyahigfgk
k euru-eur
euru-euru
u ygke
ygke tarcgtim
tarcgtim hgcgj
hgcgj saki
saki pajbacg`g
pajbacg`grgk
rgk sueasti
sueasti
^ajbacg`grgk
^ajbacg`grgk fugktuj jakeahapgkfgk0
g. Fababgsgk
 b. Tgktgi
d. Jak
akggf`ubfgk

h. Jak
Jakyak
yakgk
gkeefgk
fgk
a. Jak
Jakee
eegi
girg
rgm
mfgk
fgk
Ikhifgtlr pajbacg`grgk fugktuj0 siswg sa`gmtarg

2. ^riksip-priksip Qtgjg Bacg`gr Fugktuj


g. Taegcgkyg
Taegcgkyg barbidg
barbidgrg,
rg, sajugky
sajugkygg jakeirij
jakeirij pasgk taktgke
taktgke bacg`gr 
bacg`gr 
 b. Taegcgkyg bartu`ugk
d. Bargke
Bargkefgt
fgt hgri pakegcgj
pakegcgjgk(
gk(sisw
siswgg jakegc
jakegcgji
gji sabacuj
sabacuj jajbari
jajbari kgjg
kgjg uktuf
uktuf sasugtu
sasugtu
ygke hipacg`gri)

h. Gfui/mgregi
Gfui/mgregi satigp
satigp usgmg,
usgmg, bacg`gr
bacg`gr jakegkhuke
jakegkhuke risifl,
risifl, bacg`gr
bacg`gr bargrti
bargrti jacgkefgm
jacgkefgm facugr 
facugr 
hgri fakygjgkgk.
a. Tatigp
Tatigp fabarmgs
fabarmgsicg
icgk
k parcu
parcu hirgygfg
hirgygfgk
k (tapuf
(tapuf tgkegk,
tgkegk, bartarig
bartarigf
f mlra,
mlra, dgtgtgk
dgtgtgk pribgh
pribghi,
i,
 `ajplc, pu`igk hcc).
4. Jgkoggt Bacg`gr Fugktuj
g. Tugsgkg
Tugsgkg facgs jak`ghi
jak`ghi cabim
cabim jakyakgk
jakyakgkefgk
efgk samikee
samikeegg siswg bacg`gr
bacg`gr cabim
cabim baregirgm
baregirgm
 b. Tiswg hgpgt jajgkoggt saegcg sasugtu ygke ghg hisafitgrkyg sabgegi pakhlrlke
 bacg`gr
d. Tiswg
Tiswg bacg`gr
bacg`gr sasugi
sasugi hakeg
hakegk
k egyg
egyg bacg`gr
bacg`gr jgsike-
jgsike- jgsik
jgsike
e

h. Qsgmg gpgpuk
gpgpuk ygke
ygke hicgfuf
hicgfufgk
gk lcam
lcam siswg
siswg sapgtutky
sapgtutkygg himgregi
himgregi

D. Bacg`gr Fllpargtio (Dllpargtiva Cagrkike)


7. Mgfifgt Bacg`gr Fllpargtio 
Bacg`grr fllpargtio
Bacg`g fllpargtio ghgcgm pajbacg`grgk
pajbacg`grgk ygke jakeeukgfgk
jakeeukgfgk facljplf
facljplf fadic samikeeg
samikeeg
siswgg bafar`
sisw bafar`gg barsgj
barsgjgg uktuf
uktuf jajgfsij
jajgfsijgcf
gcfgk
gk faeigt
faeigtgk
gk bacg`gr
bacg`grkyg
kyg sakhiri
sakhiri hgk `ueg
gkeeltg cgik.

2. ^riksip-priksip Qtgjg Bacg`gr Fllpargtio 

g. Fasgjggk tu`ugk
 

Xu`ugk ygke sgjg pghg gkgf-gkgf hgcgj facljplf bajbugt faeigtgk bacg`gr cabim
fllpargtio.
 b. Fataregktukegk ygke plsitio 
Babargp
Babargpgg lrgke
lrgke hirafr
hirafrut
ut sabgegi
sabgegi gkeelt
gkeeltgg faclj
facljplf
plf fgrakg
fgrakg faeigt
faeigtgk
gk mgkyg
mgkyg hgpgt
hgpgt
 barmgsic `ifg gkeeltg hgpgt bafar`g barsgjg.

Fataregktukegk gktgrg ikhivihu hgpgt hicgfufgk hakegk barbgegi dgrg higktgrgkyg0


7) Bari
Bari gkeelt
gkeeltgg facljp
facljplf
lf pargkg
pargkgk
k fmusus
fmusus uktuf
uktuf jajbak
jajbaktuf
tuf pakegj
pakegjgt,
gt, pakike
pakikefgt
fgt,,
 pak`acgs hgk parafgj, samikeeg satigp ikhivihu barflktribusi hgcgj jacakefgpi
fabarmgsicgk tuegs
2) Bgeicgm
Bgeicgm tuegs jak`ghi
jak`ghi sub-sub
sub-sub tuegs
tuegs fajuhigk
fajuhigk sub tuegs
tuegs hibgei
hibgei gktgr ikhivihu
ikhivihu
4) Kicgicgm
Kicgicgm facljplf
facljplf sabgegi
sabgegi sgtu fasgtugk
fasgtugk ygke
ygke tarhiri
tarhiri hgri ikhivihu
ikhivihuikhiv
ikhivihu
ihu
8) Jajbugt
Jajbugt struftur
struftur tu`ugk
tu`ugk fllpargt
fllpargtio
io hgk fljpatitio 
fljpatitio 
1) Jakd
Jakdip
iptg
tgfg
fgk
k sit
situg
ugsi
si ogktg
ogktgsi
si yg
ygke
ke jak`
jak`gh
ghif
ifgk
gk fa
facl
cljp
jplf
lf ba
bafa
far`g
r`gsgj
sgjgg uk
uktu
tuf 

jajbgkeuk fafugtgk ijg`ikgtio, hakegk gturgk ygke hitatgpfgk lcam situgsi

^arbahggk bacg`gr fllpargtio hgk bacg`gr facljplf 


Fllpargtio Facljplf  

Jajici
Jajicifi
fi bargeg
bargegj
j jlhac
jlhac hgk tafkif
tafkif Mgkyg
Mgkyg jajicifi
 babargpg jajic
siswgifitaregbuke
sgtu jlhac
jl hac ygitu
hgcgj sgtu
facljplf
Jaj
Ja jicif
icifii stru
struft
ftu
ur, `ujc
`ujcgm
gm hgkhgk tafk
tafkif 
if  Jajicifi sgtu dgrg, ygitu jakyacasgifgk
tartaktu tuegs tartaktu barsgjg-sgjg
Jake
Ja kegf
gfti
tiof
ofgk
gk sajug
sajug gk gkee
eelt
ltgg fafacl
cljp lf  Jak
jplf  Jakijb
ijbucf
ucfgk
gk ea`gcg
ea`gcg fatare
fataregkt
gktuke
ukegk
gk
uktuf
ukt uf barpar
barpargkgk sartg
sartg hgcgj
hgcgj pakyac
pakyacasgi gk gktgr gkeeltg facljplf
asgigk
tuegs tartaktu
Jake
Ja keeg
egcg
cgke
ke pl plta
taks
ksii slsi
slsigc
gcisg
isgsi
si higk
higktg
tgrg
rg Tgkegt taregktuke hgri kigt bgif satigp
gkeeltgkyg gkeeltg facljplf

4. Jgkoggt Bacg`gr Fllpargtio 


g. Jakikefgtf
Jakikefgtfgk
gk mgsic bacg`gr
bacg`gr
 b. Jakikefgtfgk mubukegk
mubukegk gktgr facljplf (iktargfsi hgk ghgptgsi)
 

d. Jakikefgtf
Jakikefgtfgk
gk rgsg pardgyg
pardgyg hiri hgk jltivg
jltivgsi
si hgcgj bacg`gr
bacg`gr
h. Jakujbumf
Jakujbumfgk
gk ragcisgsi fabutumgk
fabutumgk uktuf bacg`gr
bacg`gr cabim fritis (jgtari rujit, fg`igk prlyaf 
hgk cgtimgk jajadgmfgk jgsgcgm)
a. Jajghufgk
Jajghufgk hgk jakargpfgk
jakargpfgk pakeatgmu
pakeatgmugk
gk hgk fatargjpicgk
fatargjpicgk
o. Jakikefgtf
Jakikefgtfgk
gk paricgfu
paricgfu hgk
hgk famghirgk
famghirgk hi facgs
facgs

e. Racgti
Racgtioo jur
jurgm
gm

8. Fatarbgtgsgk ^ajbacg`grgk Fllpargtio 


g. Jajarcufgk
Jajarcufgk wgftu ygke dufup
dufup
 b. Jajarcufgk cgtimgk
d. Jlhac ygke
ygke hieukgfgk
hieukgfgk mgrus
mgrus sasugi
sasugi hakegk jgtari
jgtari g`gr 
h. Jajarcufgk
Jajarcufgk olrjgt
olrjgt pakicgigk
pakicgigk ygke
ygke barbahg
barbahg
a. Jajarcufgk fajgjpugk
fajgjpugk fmusus euru
euru uktuf jakefg`i barbgegi tafkif pacgfsgkggk bacg`gr 
fllpargtio

H. Bacg`gr Xajgtif 
7. Mgfifgt Bacg`gr Xajgtif 
Bacg`gr tajgtif hihaoikisifgk sabgegi sugtu faeigtgk bacg`gr ygke hirgkdgke hi safitgrgk
iha plflf (tajg) hgk jacibgtfgk babargpg jgtg pacg`grgk ygke barfgitgk hakegk tajg.

2. ^riksip-priksip Qtgjg Bacg`gr Xajgtif 


Jakeeukgfgk tajg saktrgc hgcgj faeigtgk bacg`gr ygke barcgkesuke. Jakefljbikgsifgk

struftur, urutgk, hgk strgtaei ygke hilregkisgsifgk hakegk bgif. (Jaikbgdm 799?)

4. Fgrgftaristif ^ajbacg`grgk Xajgtif 


g. Jajbarifgk
Jajbarifgk pakegcgjgk
pakegcgjgk cgkesuke
cgkesuke
 b. Barpusgt pghg gkgf (gkgf ygke gftio), euru sabgegi ogsicitgtlr
d. Jakeegci
Jakeegci jikgt-
jikgt- jikgt
jikgt ujuj
ujuj siswg
siswg
h. ^ajisgmgk
^ajisgmgk gktgr
gktgr jgtg pacg`grgk
pacg`grgk tihgf kgjpgf
kgjpgf
a. Jakyg`ifgk
Jakyg`ifgk flksap
flksap hgri babargpg
babargpg jgtg pacg`grgk
pacg`grgk hgcgj sgtu ^BJ
^BJ
o. Mgsic pajbacg`grg
pajbacg`grgk
k hgpgt barfajbgke
barfajbgke sasugi
sasugi hakegk jikgt
jikgt hgk fabutumgk
fabutumgk gkgf 
gkgf 

e. Jajbarifgk fasajpgtgk barjgik uktuf jakar`ajgmfgk pakegcgjgk fa hgcgj pakeartigk


 

m. Jakemgregi
Jakemgregi parbahggk
parbahggk ikhivihu,
ikhivihu, cgtgr bacgfgke buhgyg hgk pakegcgjgk
pakegcgjgk hi facugreg ygke
hibgwg pabacg`gr fa facgskyg
i. Jakajufgk
Jakajufgk dgrg-dgrg
dgrg-dgrg uktuf
uktuf jacibgtfgk
jacibgtfgk gkeeltg
gkeeltg facugreg
facugreg pabacg`gr 
pabacg`gr 

8. ^arcukyg ^ajbacg`grgk Xajgtif, Fmususkyg hi TH

g. ^ghg hgsgrkyg siswg TH facgs gwgc hgcgj jgmgji sugtu flksap itu sadgrg utum, sajgfik
jakike
jakikefgt
fgt hgk tarpari
tarparikdi
kdi sartg
sartg spasioi
spasioif
f pajgmg
pajgmgjgk
jgkkyg
kyg tarmgh
tarmghgp
gp flksap
flksap tartak
tartaktu
tu hgk
jak
akea
eaj
jbgk
bgkef
efgk
gk fadar
adarh
hgs
gsgk
gkk
kyg sa
sadg
dgrg
rg fl
fljp
jpra
ram
mak
aksi
sioo (h
(hak
ake
egk faj
fajgjp
gjpug
ugk
k
jakgkefgp/jakarijg)
b. Fakygtggk mihup jakgjpicfgk ogftg ygke utum hgk tajgtis
d. Ghg flktafskyg
h. Euru TH ghgcgm euru facgs, gfgk cabim juhgm `ifg jakeg`grfgkkyg sadgrg utum/tihgf 
tarpisgm

1. Jgkoggt Bacg`gr Xajgtif 


g. Ghg parubgmgk pargk euru hgri salrgke pajijpik jak`ghi
jak`ghi sabgegi ogsicitgtlr, pajbijbike
hgk jakegrgmfgk
 b. Tiswg bacg`gr barhgsgrfgk pakegcgjgk, samikeeg ikegtgk siswg gfgk cabim jacafgt.
d. Jakikefgtf
Jakikefgtfgk
gk fadarhgsgk
fadarhgsgk cleifg, astatifg,
astatifg, atifg hgk fikastatifg
fikastatifg sartg cioa sficc (parslkgc,
(parslkgc,
sldigc, gdghajid, tmikfike hgk vldgtilkgc sficc)

Faeigtgk bacg`gr 2

Rujpuk jlhac jakeg`gr


G. Rujpuk Jlhac Tlsigc
7. ^grtka
^grtkarr hgcgj
hgcgj Bacg`gr 
Bacg`gr 
Jajbgktu pacg`gr bafar`g sadgrg aoaftio, hgk jajbugt pacg`gr bacg`gr sadgrg ciktgs bihgke
stuhi hgcgj sugtu furifucuj, jakeajbgkefgk rgsg slcihgritgs sartg uktuf jajparlcam
ikolrjgsi hgk fatargjpicgk jacgcui ikfuiri hgri sugtu gfghajif.
2. Ikvasti
Ikvastiegs
egsii Facljp
Facljplf 
lf 
Ik
Ikva
vast
stie
iegs
gsii facl
facljp
jplf
lf jaka
jakafg
fgkf
kfgk
gk rakd
rakdgk
gkgg pg
pghg
hg pa
pake
kegt
gtur
urgk
gk fa
facg
cgss ujuj
ujuj gt
gtgu
gu
flkvaksil
flkvaksilkgc.
kgc. Rakdgkg
Rakdgkg tarsabut
tarsabut jaciputi
jaciputi pakhgcgjgk
pakhgcgjgk jgtari tarpghu
tarpghu sadgrg facljplf,
facljplf,

hisfusi, hgk parakdgkggk prlyaf.


4. Barjgi
Barjgikk ^argk
^argk
 

Barj
Barjgik
gik pa
pargk
rgk itu
itu gh
ghgc
gcgm
gm eu
euru
ru jake
jakeg`
g`gf
gf si
sisw
swgg uk
uktu
tuf
f jajg
jajgmg
mgji
ji pr
pric
icgf
gfu
u slsi
slsigc
gc,,
 pargkgkkyg hgcgj iktargfsi slsigc hakegk dgrg-dgrg ygke cabim aoaftio gtgu jajbugt
 pacg`gr jaklregkisgsifgk ikolrjgsi isu-isu slsigc.
8. Ikfuir
Ikfuirii Yurisp
Yurispaha
ahaksi
ksi
Ikfuiri Yurispahaksi iki jakeg`gf pacg`gr barpifir gtgs isu-isu slsigc jakeakgi jgsygrgfgt

su
sugt
gtu
u Kaeg
Kaegrg,
rg, hi tike
tikefg
fgtt kg
kgsi
silk
lkgc
gc jgup
jgupuk
uk ik
iktar
tarkg
kgsi
silk
lkgc
gc.. Xu`u
Xu`ugk
gk jlha
jlhacc ik
ikii uk
uktu
tuf 

jajpacg`gri
jajpacg`gri fgsus — fgsus ygke ghg fajuhigk
fajuhigk hifgitfgk hakegk fabi`gfgk-fabi`gf
fabi`gfgk-fabi`gfgk
gk
 pubcid.
1. Faparibghig
Faparibghigk
k hgk Egyg Bacg`gr 
Bacg`gr 
Hgcgj jlhac iki hifajufgfgk ghgkyg egyg bacg`gr pabacg`gr hgk salrgke euru mgrus
ygfik bgmwg sajug hgpgt hifajbgkefg
hifajbgkefgk,
k, parfajbgkeg
parfajbgkegk
k hgpgt tar`ghi sadgrg lptijgc
gpgbicg cikefukegk jakyahigfgk dgrg far`g sadgrg flksaptugc.
?. Ikfuir
Ikfuirii sldigc
sldigc
Jlhac iki hirgkdgke uktuf jakeg`grfgk ikolrjgsi, flksap-flksap, dgrg baroifir, stuhi

taktgke kicgi-kicgi slsigc hakegk jakemubukefgk gspaf flkitio hgk slsigc

B. Rujpuk Jlhac ^ajrlsasgk Ikolrjgsi


7. Barpif
Barpifir
ir ^lsi
^lsitio 
tio 
Jlhac iki ghgcgm dgrg bacg`gr uktuf jakhgpgtfgk hgk jakelregkisgsifgk ikolrjgsi sartg
jakdiptgfgk hgk jakeu`i mipltasis ygke jakhisfripsifgk mubukegk hi gktgrg sargkefgigk
hgtg.

2. ^akdgp
^akdgpgig
gigk
k Flksap
Flksap

Jlhac iki ghgcgm dgrg barpifir


barpifir ygke aoaftio
aoaftio uktuf
uktuf pakyg`igk
pakyg`igk ikolrjgsi ygke tarlregkisgsi
tarlregkisgsi
hgk tlpif-tlpif ygke barsfgcg cugs fapghg pabacg`gr pghg satigp tgmgp parfajbgkegk.
4. Ikfuir
Ikfuirii Icjigm
Icjigm
Jlhac bacg`gr ygke jajbgwg pabacg`gr fa prlsas icjigm hgk hibgktu jakeujpucfgk hgk
jake
jakegk
gkgc
gcis
isis
is hgtg
hgtg,, ja
jaak
akea
eada
daf
f mipl
miplta
tasi
siss hgk
hgk ta
talr
lrii sa
sart
rtgg jakd
jakdar
arji
jikf
kfgk
gk mg
mgfi
fifg
fgtt
 pajbaktufgk pakeatgmugk.
8. Cgtimg
Cgtimgk
k Ikfui
Ikfuiri
ri
Ygitu jlhac ygke jajbarifgk
jajbarifgk rgkdgkegk
rgkdgkegk uktuf
uktuf jakeg`gr
jakeg`gr pabacg`gr
pabacg`gr jakemubuk
jakemubukefgk
efgk
gcgsgk sabgb gfibgt hgk jak`ghi cabim bgif sartg tapgt hgcgj jakeg`ufgk partgkyggk,

jajbaktuf flksap, hgk mipltasis sartg jakeu`ikyg.


1. Jkaj
Jkajlk
lkif 
if 
 

Jarupgfgk strgtaei uktuf jakeikegt hgk jakegsijicgsi ikolrjgsi.


?. Ti
Tika
kaft
ftif
ifgg
Ygitu jlhac ygke hirgkdgke uktuf jajbgktu pabacg`gr jajadgmfgk jgsgcgm hgk jakucis
faeigtgk-faeigtgk sartg jakgjbgmfgk pgkhgkegk-pgkhgkegk b
bgru
gru pghg tlpif-tlpif hgri
sugt bihgke icju ygke cugs.

5. ^akelr
^akelregk
egkisg
isgsi
si gwgc
Jlhac
Jlhac ygke
ygke hirgkd
hirgkdgke
gke uktuf
uktuf jajbar
jajbarifg
ifgk
k struftu
strufturr flekit
flekitio
io fapghg
fapghg pabacg
pabacg`gr
`gr uktuf 
uktuf 
jajgmgji jgtari jacgcui fucigm, jajbgdg, hgk jahig ygke cgik.
=. ^akyasugigk
^akyasugigk hakegk
hakegk ^abacg`gr 
^abacg`gr 
Ygitu jlhac ygke jajbgktu jakyasugifgk pajbacg`grgk pghg sugt tgmgp fajgtgkegk
 pabacg`gr sadgrg ikhivihugc hgk jargkdgke sartg jakikefgtfgk parfajbgkegk pabacg`gr.

D. Rujpuk Jlhac ^arslkgc


7. ^akeg`grgk
^akeg`grgk Klkhirafti
Klkhiraftio 

Ygitu jlhac ygke jakafgkfgk far`g sgjg gktgrg euru hgk jurih.
2. ^akikefgtg
^akikefgtgk
k mgreg
mgreg hiri
Ygitu jlhac ygke hieukgfgk
hieukgfgk uktuf jajbijbik
jajbijbike
e sugt prlergj hgcgj mgc rgsg mgreg hiri
hgk fajgjpugk gftugcisgsi hiri.

H. Rujpuk Jlhac Tistaj


Tistaj ^aricgfu
^aricgfu
7. Bacg`gr
Bacg`gr tuktgs hgk pajbacg
pajbacg`grgk
`grgk tarprlergj
tarprlergj
Ygitu sugt jlhac pajbacg`grgk
pajbacg`grgk ygke jajpacg`gri
jajpacg`gri jgtari ygke hipadgm jak`ghi ukit-ukit
ukit-ukit
hgri ygke saharmgkg mikeeg fa ygke fljpcafs. Jgtari tarsabut hipacg`gri mikeeg tuktgs.

2. ^ajbac
^ajbacg`gr
g`grgk
gk cgkesu
cgkesuke
ke
Ygitu sugt jlhac pajbacg`grgk ygke hisusuk hgri stuhi taktgke parbahggk gktgrg euru
jakeg`gr ygke cabim
cabim aoaftio hgk furgke aoaftio sartg hgri talri bacg`gr slsigc.
4. Bacg`gr
Bacg`gr jacgcui sijucgsi
sijucgsi 0 cgtimgk hgk cgtimgk
cgtimgk jgkhiri
jgkhiri
Ygitu jlhac pajbacg`grgk
pajbacg`grgk ygke jakeegbuke
jakeegbukefgk
fgk ikolrjgsi
ikolrjgsi taktgke
taktgke fatargjpicgk
fatargjpicgk hakegk
hakegk
hajlkstrgsi, prgftif,
prgftif, bgcifgk,
bgcifgk, hgk cgtimgk sgjpgi sugtu fatargjpicgk hifugsgi.

Faeigtgk bacg`gr 2

Rujpuk jlhac jakeg`gr


G. Rujp
Rujpuk
uk Jlha
Jlhacc Tlsi
Tlsigc
gc
 

7. ^grt
^grtka
karr hgc
hgcgj
gj Bacg
Bacg`g
`gr 

Jajbgktu pacg`gr bafar`g sadgrg aoaftio, hgk jajbugt pacg`gr bacg`gr sadgrg ciktgs bihgke
stuhi hgcgj sugtu furifucuj, jakeajbgkefgk rgsg slcihgritgs sartg uktuf jajparlcam
ikolrjgsi hgk fatargjpicgk jacgcui ikfuiri hgri sugtu gfghajif.
2. Ikva
Ikvasti
stieg
egsi
si Facl
Facljp
jplf 
lf 

Ikva
Ikvast
stie
iegs
gsii facl
facljp
jplf
lf jaka
jakafg
fgkf
kfgk
gk rakd
rakdgk
gkgg pg
pghg
hg pa
pake
kegt
gtur
urgk
gk fa
facg
cgss ujuj
ujuj gt
gtgu
gu
flkvaksilkgc. Rakdgkg tarsabut jaciputi pakhgcgjgk jgtari tarpghu sadgrg facljplf,
hisfusi, hgk parakdgkggk prlyaf.
4. Barj
arjgik
gik ^ar
^argk
gk
Barj
Barjgi
gik
k pa
parg
rgk
k itu
itu gh
ghgc
gcgm
gm eu
euru
ru jake
jakeg`
g`gf
gf si
sisw
swgg uk
uktu
tuf
f jajg
jajgmg
mgji
ji pr
pric
icgf
gfu
u slsi
slsigc,
gc,
 pargkgkkyg hgcgj iktargfsi slsigc hakegk dgrg-dgrg ygke cabim aoaftio gtgu jajbugt
 pacg`gr jaklregkisgsifgk ikolrjgsi isu-isu slsigc.
8. Ikfu
Ikfuiri
iri Yuris
Yurispa
paha
haks
ksii
Ikfu
Ikfuir
irii Yuri
Yurisp
spah
ahak
aksi
si iki
iki jake
jakeg`g
g`gf
f pa
pacg
cg`gr
`gr ba
barp
rpif
ifir
ir gt
gtgs
gs isu-
isu-is
isu
u slsi
slsigc
gc jake
jakeak
akgi
gi

jgsygrgfgt sugtu Kaegrg, hi tikefgt kgsilkgc jgupuk iktarkgsilkgc. Xu`ugk jlhac iki
uktuf
uktuf jajpac
jajpacg`gr
g`grii fgsus
fgsus — fgsus
fgsus ygke
ygke ghg fajuhi
fajuhigk
gk hifgit
hifgitfgk
fgk hakegk
hakegk fabi`g
fabi`gfgk
fgk--
fabi`gfgk pubcid.
1. Fapari
Faparibgh
bghigk
igk hgk Egyg
Egyg Bacg
Bacg`gr 
`gr 
Hgcgj jlhac iki hifajufgfgk ghgkyg egyg bacg`gr pabacg`gr hgk salrgke euru mgrus
ygfik bgmwg sajug hgpgt hifajbgkefgk, parfajbgkegk hgpgt tar`ghi sadgrg lptijgc
gpgbicg cikefukegk jakyahigfgk dgrg far`g sadgrg flksaptugc.
?. Ikf
Ikfuiri
uiri sl
sldi
digc
gc
Jlhac iki hirgkdgke uktuf jakeg`grfgk ikolrjgsi, flksap-flksap, dgrg baroifir, stuhi

taktgke kicgi-kicgi slsigc hakegk jakemubukefgk gspaf flkitio hgk slsigc


B. Rujpu
Rujpuk
k Jlh
Jlhac
ac ^ajrlsa
^ajrlsasgk
sgk Ikolrj
Ikolrjgsi
gsi
7. Barp
Barpif
ifir
ir ^lsi
^lsiti
tio 

Jlhac iki ghgcgm dgrg bacg`gr uktuf jakhgpgtfgk hgk jakelregkisgsifgk ikolrjgsi
sartg jakdiptgfgk hgk jakeu`i mipltasis ygke jakhisfripsifgk mubukegk hi gktgrg
sargkefgigk hgtg
2. ^a
^akd
kdgp
gpgi
gigk
gk Flk
Flksa
sap
p
Jlha
Jlhacc ik
ikii gh
ghgc
gcgm
gm dgrg
dgrg ba
barp
rpif
ifir
ir yg
ygke
ke aoaf
aoafti
tioo uk
uktu
tuf
f pa
paky
kyg`
g`ig
igk
k ik
ikol
olrj
rjgsi
gsi yg
ygke
ke
tarlregkisgsi hgk tlpif-tlpif ygke barsfgcg cugs fapghg pabacg`gr pghg satigp tgmgp

 parfajbgkegk.
4. Ikf
Ikfuiri
uiri Icj
Icjigm
igm
 

Jlhac bacg`gr ygke jajbgwg pabacg`gr fa prlsas icjigm hgk hibgktu jakeujpucfgk
hgk jakegkgcisis hgtg, jaakeadaf mipltasis hgk talri sartg jakdarjikfgk mgfifgt
 pajbaktufgk pakeatgmugk.
8. Cgti
Cgtimg
mgk
k Ikf
Ikfui
uiri
ri
Ygitu jlhac ygke jajbarifgk rgkdgkegk uktuf jakeg`gr pabacg`gr jakemubukefgk

gcgsgk sabgb gfibgt hgk jak`ghi cabim bgif sartg tapgt hgcgj jakeg`ufgk partgkyggk,
jajbaktuf flksap, hgk mipltasis sartg jakeu`ikyg.
1. Jajlkif  
Jarupgfgk strgtaei uktuf jakeikegt hgk jakegsijicgsi ikolrjgsi.

?. Tikaftifg
Ygitu jlhac ygke hirgkdgke uktuf jajbgktu pabacg`gr jajadgmfgk jgsgcgm hgk

jakucis
jakucis faeigtgk-fae
faeigtgk-faeigtgk
igtgk sartg jakgjbgmf
jakgjbgmfgk
gk pgkhgkegk
pgkhgkegk-pgkhg
-pgkhgkegk
kegk bgru pghg
tlpif-tlpif hgri sugt bihgke icju ygke cugs.
5. ^akelregkisgsi gwgc
Jlhac ygke hirgkdgke uktuf jajbarifgk struftur flekitio fapghg pabacg`gr uktuf 
jajgmgji jgtari jacgcui fucigm, jajbgdg, hgk jahig ygke cgik.
=. ^akyasugigk hakegk ^abacg`gr 
Ygit
Ygitu
u jlha
jlhacc ygke
ygke jajb
jajbgk
gktu
tu jaky
jakyas
asug
ugif
ifgk
gk pa
pajb
jbac
acg`
g`gr
grgk
gk pg
pghg
hg su
sugt
gt tg
tgmg
mgp
p
fa
fajg
jgtg
tgke
kegk
gk pa
paba
bacg`
cg`gr
gr sa
sadgr
dgrgg ik
ikhi
hivi
vihu
hugc
gc hg
hgk
k jargk
jargkdgk
dgke
e sa
sartg
rtg jaki
jakike
kefg
fgtf
tfgk
gk
 parfajbgkegk pabacg`gr.

D. Rujpuk Jlhac ^arslkgc


7. ^akeg`grgk Klkhiraftio 
Ygitu jlhac ygke jakafgkfgk far`g sgjg gktgrg euru hgk jurih.
2. ^akikefgtgk mgreg hiri
Ygitu jlhac ygke hieukgfgk uktuf jajbijbike sugt prlergj
prlergj hgcgj mgc rgsg mgreg
hiri hgk fajgjpugk gftugcisgsi hiri.
H. Rujpuk Jlhac Tistaj ^aricgfu
7. Bacg`gr tuktgs hgk pajbacg`grgk
pajbacg`grgk tarprlergj
Ygitu sugt jlhac pajbacg`grgk ygke jajpacg`gri jgtari ygke hipadgm jak`ghi ukit-

ukit hgri ygke saharmgkg mikeeg fa ygke fljpcafs. Jgtari tarsabut hipacg`gri mikeeg
tuktgs.
 

2. ^ajbacg`grgk cgkesuke
Ygitu sugt jlhac pajbacg`grgk ygke hisusuk hgri stuhi taktgke parbahggk gktgrg euru
jakeg`gr ygke cabim aoaftio hgk fu
furgke
rgke aoaftio sartg hgri talri bacg`gr slsigc.
4. Bacg`gr jacgcui sijucgsi 0 cgtimgk hgk cgtimgk jgkhiri
Ygitu jlhac pajbacg`grgk
pajbacg`grgk ygke jakeegbukefg
jakeegbukefgk
k ikolrjgsi
ikolrjgsi taktgke
taktgke fatargjpicgk
fatargjpicgk

hakegk
hakegk hajlks
hajlkstrg
trgsi,
si, prgfti
prgftif,
f, bgcifg
bgcifgk,
k, hgk cgt
cgtimg
imgk
k sgjpgi
sgjpgi sugtu
sugtu fatargj
fatargjpicg
picgk
k
hifugsgi.

Jlhuc 8
^rlsahur pajbacg`grgk

Faeigtgk bacg`gr 7
Faeigtgk prg hgk gwgc pajbacg`grgk

Fabarmgsicgk prlsas pajbacg`grgk hi gktgrgkyg sgkegt hi pakegrumi lcam faeigtgk


 pakhgmucugk pajbacg`grgk ghgcgm gcgt uktuf jakdiptgfgk gwgc pajbacg`grgk ygke aoaftio 
samikeeg siswg sigp sadgrg pakum hgcgj jakeifuti faeigtgk ikti hgcgj pajbacg`grgk.
^ajbacg`grgk ghgcgm sabgegi barifut 0
g. Faeigtgk pajbacg`grgk

 Jakdiptgfgk sifgp hgk sugsgkg facgs ygke jakgrif 


 Jajarifsg famghirgk siswg

  Jakdiptgfgk fasigpgk bacg`gr siswg

 Jajbgktu gtgu jajbijbike siswg hgcgj jajparsigpfgk ogsicitgs/sujbar bacg`gr 

ygke hiparcufgk hgcgj faeigtgk bacg`gr.


 Jakdiptfgk flkhisi bacg`gr uktuf jakikefgtfgk pargtigk siswg hgcgj bacg`gr 

 Jakuk`uffgk jikgt hgk pakum sajgkegt ygke tikeei hgcgj jakeg`gr 

 Jakelktrlc sacurum gftivitgs siswg jucgi hgri gwgc sgjpgi gfmir pajbacg`grgk

 Jakeeukgfgk barbgegi jahig pajbacg`grgk sasugi hakegk tu`ugk pajbacg`grgk hgk

jikgt siswg
 Jakeajbgkefgk faeigtgk
faeigtgk bacg`gr ygke jajukefikfgk siswg
siswg hgpgt jacgfufgkkyg
jacgfufgkkyg
 

 Jakdiptgfgk sugsgkg bacg`gr ygke hajlfrgtis

 b. Faeitgk gwgc pajbacg`grgk


Jakijbucfgk jltivgsi hgk parmgtigk siswg
Jajbari gdugk
jajbaritgmufgk tu`ugk ygke himgrgpfgk gtgu egris basgr jgtari
jgtari ygke hipacg`gri

jakygjpgifgk gctarkgtio faeigtgk bacg`gr ygke gfgk hitajpum siswg


Jajbugt fgitgk
Jakeg`ufgk partgkyggk taktgke bgmgk pacg`grgk ygke suhgm hipacg`gri sabacujkyg
Jakuk`uffgk jgkogggt jgtari ygke hipacg`gri
Jajiktg siswg jakeajufgfgk pakegcgjgk ygke barfgitgk hakegk jgtari ygke gfgk
hibgmgs
Jacgfsgkgfgk tas gwgc
Faeigtgk bacg`gr 2
Faeigtgk ikti hgcgj pajbacg`grgk
pajbacg`grgk

Ghgcgm pargkgk paktike hgcgj rgkefg jakdgpgi tu`ugk ygke tacgm hi tatgpfgk hgcgj
furifucuj
furifucuj faeigtgk ikti pajbacg`grgk
pajbacg`grgk hi grgmfgk
grgmfgk pghg parlsas
parlsas pajbacg`grg
pajbacg`grgk
k makhgfkyg
makhgfkyg
jacibgtfgk siswg sabkygf jukefik, ygke jajakumi fabutumgk siswg bgif sadgrg ikhivihugc
jgupuk parfacljplf uktuf itu faeigtgk ikti makhgfkyg jarupgfgk faeigtgk ygke barvgrigsi.
7. ^ajbgmgsgk
^ajbgmgsgk jgtari pacg`grgk
pacg`grgk hgcgj
hgcgj pajbacg`grgk
pajbacg`grgk fcgsifgc
fcgsifgc
g. ^riksi
^riksip-p
p-prik
riksip
sip pajb
pajbacg`
acg`grg
grgk
k fcgsif
fcgsifgc
gc
 Tistajgtis

 ^armgtigk hgk gftivitgs

 Jahig pajbgcg`grgk

 Cgtimgk gtgu pakuegsgk


 b. Faeigtgk ikti hgcgj pajbacg`grgk fcgsifgc
 Jakyg`ifgk bgmgk pacg`grgk hakegk dargjgm barvgrigsi

 Jacgfufgk gslsigsi hgk jajbarifgk icustrgsi uktuf jakikefgtfgk pajgmgjgk

siswgg tarmghg
sisw tarmghgp
p bgmgk
bgmgk pacg`gr
pacg`grgk
gk ygke
ygke cgi
cgik
k hakegk
hakegk dgrg jakemu
jakemubuk
bukefg
efgk
k gtgu
jakegitfgk jgtari ygke sahgke hipacg`gri hakegk situgsi kygtg gtgu hakegk bgmgk
 pacg`grgk ygke cgik gtgu hakegk pacg`grgk ygke jakeegjbgrfgk
jakeegjbgrfgk sabgb gfibgt.
2. ^ajbgmgsgk
^ajbgmgsgk jgtari pacg`grgk
pacg`grgk hgcgj
hgcgj pajbacg`grgk
pajbacg`grgk facljplf 
facljplf 
g. ^riksi
^riksip-p
p-prik
riksip
sip pajb
pajbacg`
acg`grg
grgk
k facljp
facljplf 
lf 

@ Ghgkyg tlpif hgk parjgsgcgmgk


@ ^ajbaktufgk facljplf 
 

@ Far`g sgjg
@ ^armgtigk’
@ Jltivgsi
@ Tujbar bacg`gr hgk ogsicitgs
@ Cgtimgk hgk tuegs

 b. Faeigtgk ikti hgcgj pajbacg`grgk facljplf 


 Jarujusfgk jgsgcgm barhgsgrfgk tlpif pajbgmgsgk hgk tu`ugk pajbacg`grgk

 Jakeihaktioifgsi jgsgcgm gtgu sub-sub jgsgcgm barhgsgrfgk parjgsgcgmgk ygke

tacgm hirujusfgk
 Gkgcisis jgsgcgm barhgsgrfgk sub-sub jgsgcgm.

 Jakyusuk cgplrgk lcam jgsike-jgsike facljplf 

 ^rasak
^rasaktgsi
tgsi facljplf
facljplf gtgu jacgplrfgk
jacgplrfgk mgsic hisfusi
hisfusi facljplf
facljplf fadic pghg sacurum
facljplf hicgk`utfgk hisfusi facgs ygke cgkesuke hibijbike lcam euru.
euru.
4. ^ajbgmgsgk
^ajbgmgsgk jgtari pajbacg`grgk
pajbacg`grgk hgcgk pajbacg`grgk
pajbacg`grgk parsalrgkeg
parsalrgkegk
k

g. Jak`acgsfgk
Jak`acgsfgk sadgrg
sadgrg sikefgt
sikefgt taktgke
taktgke jgtari pacg`grg
pacg`grgk
k ygke gfgk
gfgk hituegsfgk
hituegsfgk gtgu ygke
ygke
gfgk hicgtimfgk fapghg siswg
 b. Jajbarifgk cajbgrgk far`g gtgu tuegs
d. Jajgkt
Jajgktgu
gu hgk jakicg
jakicgii f
faei
aeigtg
gtgk
k siswg
siswg

Faeigtgk pajbacg`grgk 4
Faeigtgk gfmir hgk tikhgfcgk`ut pajbacg`grgk
pajbacg`grgk
Faeigtgk iki hi cgfufgk uktuf jaygfikfgk euru tarmghgp pakeugsggk fljpataksi lcam
siswg hgk upgyg pajgktgpgk pakeugsggk fljpataksi ygke hi mgrgpfgk faeigtgk iki mgrus hi

cgfsgkgfgk sadgrg sistaj jgtis,aoaftio,aoisiak,hgk ocafsibac.faeigtgk ygke hgpgt hi cgfsgkgfgk


hgcgj faeigtgk gfmir pajbacg`grgk ghgcgm 0
7. Jakik`
Jakik`gu
gu fajb
fajbgci
gci pakeug
pakeugsggk
sggk siswg
siswg
2. Jacg
Jacgfs
fsgk
gkgf
gfgk
gk pa
paki
kicg
cgigk
igk
Faeigtgk tihgf cgk`ut ygke hgpgt hi cgfufgk euru 0
7. Jajbar
Jajbarifg
ifgk
k tueg
tuegss gtgu
gtgu cgtimg
cgtimgk‚
k‚
2. Jak`acgsfgk
Jak`acgsfgk fajbgci
fajbgci bgmgk
bgmgk g`grgk
g`grgk ygke bacuj hi fugsgi
fugsgi
4. Jakueg
Jakuegsfg
sfgk
k jajbgdg
jajbgdgfgk
fgk jgtar
jgtarii ygke tartak
tartaktu
tu
8. Jajbar
Jajbarifg
ifgk
k jltivgs
jltivgsii gtgu bijbi
bijbikeg
kegk
k bacg`gr 
bacg`gr 

1. Jakeukefg
Jakeukefgpfgk
pfgk tlpif bgmgsgk
bgmgsgk ygke
ygke gfgk hgtgke
hgtgke
 

JLHQC 1

  ^AJICIMGK JAXLHA JAKEG@GR 

Faeigtgk bacg`gr 7
Mgfifgt hgk ogftlr-ogftlr hgcgj pajicimgk jatlha jakeg`gr
^ajbacg`grgk jarupgfgk faeigtgk ygke bartu`ugk jacibgtfgk gftivitgs siswg hgk euru. Qktuf 
jakdgpgi tu`ugk tarsabut haparcufgk jatlha sabgegi gctarkgtio, samikeeg hgcgj jakdgpgi
tu`ugk hgpgt jgfsijgc. Jatlha jakeg`gr ygke hieukgfgk mgruscgm barvgrigtio samikeeg tihgf
jakijbucfgk fa`akumgk gftivitgs hgcgj prlsas pajbacg`grgk.

G. Mgfifgt Jatlha Jakeg`gr hgcgj ^ajbacg`grgk


Jatlha jakeg`gr jarupgfgk sgcgm sgtu fljplkak ygke mgrus himukgfgk hgcgj
 pajbacg`grgk fgrakg uktuf jakdgpgi tu`ugk pajbacg`grgk jgupuk hgcgj upgyg jajbaktuf
fajgjpugk siswg. ^riksip jalha jakeg`gr ygke barfgitgk hakegk ogftlr parfajbgkegk
siswg ygitu0
7. Hgpgt jajbgkefitfgk rgsg ikeik tgmu siswg.

2. Hgpgt jajbarifgk pacugke uktuf barafsprasi hgcgj gspaf saki.


4. Hgpgt jajukefikfgk siswg bacg`gr jajadgmfgk jgsgcgm.
8. Hgpgt jakijbucfgk rgsg ikeik tgmu siswg uktuf
uktuf jakei`i fabakgrgk.
1. Jajukefukfgk siswg uktuf jacgfufgk pakajugk.
?. Jajukefikfgk siswg jgjpu jakyijgf.
5. Jajukefikfgk siswg bacg`gr jgkhiri.
=. Jajukefikfgk siswg bacg`gr barsgjg.
9. Jajukefikfgk siswg uktuf cabim tarjltivgsi hgcgj bacg`grkyg.

Oukesi-oukesi pakeeukggk jatlha hitik`gu hgri saei prlsaskyg, ygitu0


7) Tabgegi gcgt gtgu dgrg.
2) Tabgegi egjbgrgk gftivitgs ygke
ygke mgrus hitajpum siswg hgk euru.
4) Tabgegi bgmgk partijbgkegk hgcgj jakaktufgk pakicgigk.
8) Tabgegi bgmgk partijbgkegk hgcgj jakaktufgk bijbikegk.
 

B. Ogftlr-Ogftlr
Ogftlr-Ogftlr ygke parcu hiparmgtifgk hgcgj ^ajicimgk jatlha Jakeg`gr
7. Xu`ugk ^ajbacg`grgk gtgu fljpataksi Tiswg
Xu`ugk pajbacg`grgk jarupgfgk parkygtggk ygke himgrgpfgk hgpgt hifatgmui , hisifgpi, hgk
gtgu hicgfufgk siswg saatacgm jakeifuti pajbacg`grgk. Xu`ugk ikstitusilkgc ghgcgm tu`ugk
ygke ikeik hidgpgi lcam sugtu cajbgeg pakhihifgk. Xu`ugk bihgke stuhi ghgcgm tu`ugk ygke
mgrus hidgpgi lcam sugtu jgtg pacg`grgk. Xu`ugk pajbacg`grgk (ikstrufsilkgc) ghgcgm tu`ugk
ygke mgrus hidgpgi hgcgm sugtu plflf bgmgsgk tartaktu. Xgxlkljy Bcllj jakeurgifgk
taktgke tu`ugk ygke barsiogt fmusus, ygke sarike jakdgfup 4 rgkgm, ygitu0
7) Flekitio 
g) ^akeatgmugk, fajgjpugk jakeatgmui, jakeikegt.
 b) ^ajgmgjgk, fajgjpugk jakar`ajgmfgk, jajgmgji.
d) ^akargpgk, fajgjpugk jakear`gfgk, jajbugt.
h) Gkgcisis, fajgjpugk jakefg`i, jakeurgifgk, jajbahgfgk hgk jakeihaktioifgsi.
a) Tiktasis, fajgjpugk jakeegbukefgk, jakeacljplffgk, jakyusuk.
2) Goaftio 
g) ^akarijggk.
 b) ^grtisipgsi.

d) ^akicgigk.
4) ^sifljltlr 
g) ^arsapsi, fajgjpugk barpakhgpgt.
 b) Fasigpgk.
d) Eargfgk tarbijbike, fajgjpugk jakiru.
h) Eargfgk tarbigsg, fatargjpicgk barpaegke pghg plcg.
a) Eargfgk ygke fljpcafs, fatargjpicgk cikdgm, dapgt, cgkdgr.

Xu`ugk pajbacg`grgk fmusus gtgu Akgbcike Lb`adtivas grtikyg tu`ugk pajbacg`grgk mgrus
hidgpgi sacgjg prlsas bacgkesuke. Xu`ugk pajvacg`grgk ujuj gtgu ygreay lb`adtivas grtikyg
tu`ugk pajbacg`grgk hgpgt hidgpgi satacgm sacasgi pajbacg`grgk.

2. Fgrgftaristif Bgmgk ^acg`grgk/jgtari ^ajbacg`grgk


Gspaf ygke tarhgpgt hgcgj jgtari pacg`grgk, ygitu0
g. Gspaf flksap, jarupgfgk substgksi isi pacg`grgk ygke bamubukegk hakegk pakeartigk,
gtribut, fgrgftaristif, cgbac gtgu iha hgk egegsgk tartaktu.
 b. Gspaf ogftg, isi pag`grgk ygke barmubukegk hakegkhakegk paristiwg jgsg cgcu, hgtg ygke
jajicifi asaksi lb`af hgk wgftu.
d. Gspaf priksip, isi pacg`grgk ygke barmubukegk hakegk gturgk, hgcic,
hgcic, mlfuj,
mlfuj, fataktugk,
hgk prlsahur.
h. Gspaf kicgi,
kicgi, jatari pacg`grgk ygke barmubukegk hakegk bgif
bgif buruf,
buruf, sgcgm bakgrkyg sugtu
 paricgfu.
a. Gspaf fatargjpicgk iktacaftugc, jgtari paca`grgk ygke barmubukegk hakegk
 pajbaktufgk fajgjpugk pakyacasgigk
pakyacasgigk jgsgcgm.
o. Gspaf fatargjpicgk psifljltlr, jgtari pacg`grgk ygke barmubukegk hakegk
 pajbaktufgk fajgjpugk oisif.
 

4. Ugftu ygke Hieukgfgk


Tacgcu jajparmgtifgk gclfgsi
gclfgsi wgftu gegr prlsas jakeg`gr hgpgt lptijgc.

8. Ogftlr Tiswg
Jajpartijbgkefgk bgkygfkyg siswg hgk hgk jajpartijbgkefgk gspaf fasaegrgk jaktgc
(ogftlr gktusigs hgk facacgmgk).
1. Ogsicitgs, Jahig, hgk Tujbar Bacg`gr 
^riksip-priksip bacg`gr ygke hi`ghifgk cgkhgsgk hgcgj pajbacg`grgk higktgrgkyg ghgcgm
fatarsahigk ogsicitgs, jahig hgk sujbar bacg`gr.

D. ^aktikekyg Jatlha Jakeg`gr hgcgj Jakdgpgi Xu`ugk ^ajbacg`grgk Jgupuk


Jajbaktuf Fajgjpugk Tiswg
Tatigp jatlha jakeg`gr jajicifi tu`ugk ygke barbaha-bahg hgcgj jajbaktuf fajgjpugk
siswg, samikeeg satigp pajicimgk jatlha mgruscgm euru jakhgsgri hakegk jajgmgji
fgrgftaristif hgk hgjpgf hgri jatlha tarsabut.

Faeigtgk bacg`gr 2

@akis-`akis jatlha jakeg`gr

Qktuf jakdgpgi tu`ugk pajbacg`grgk jgupuk uktuf jajbaktuf fjgjpugk siswg


hiparcufgk ghgkyg sugtu jatlha jakeg`gr ygke aoaftio. Jatlha tarsabut mgruscgm hifugsgi
lcam euru gegr tu`ugk tardgpgi sadgrg jgfsijgc. Barifut babargpg jatlha jakeg`gr ygke
hgpgt hicgfsgkgfgk hifacgs0

G. Jatlha Dargjgm (Cadtura)


Jatlha dargjgm jarupgfgk sugtu dgrg pakygjpgigk bgmgk pacg`grgk sadgrg cisgk. Dargjgm
ygke bgif ghgcgm dargjgm barvsrigsi, grtikyg dargjgm ygke hicakefgpi hakegk pakeeukggk
gcgt hgk jahig sartg ghgkyg tgjbgmgk higcle iktargftio gtgu hisfusi.

7. Fgrgftaristif 
Jatlha dargjgm hieukgfgk gpgbicg prlsas pajbacg`grgk ygke hicgfufgk cabim barsiogt
 pajbarigk ikolrjgsibarupg ogftg gtgu flksap-flksap saharmgkg. ^rlsas pajbacg`grgkkyg
pajbacg`grgkkyg
hicgfufgk sadgrg fcgsifgc hakegk `ujcgm siswg ygke racgtiva bgkygf. Bigsgkyg pakeeukggk
jatlha dargjgm cabim barsiogt jlkltlk.

2. ^rlsahur 
7) Faeigtgk gwgc
  g) Jajbaritgmufgk tu`ugk ygke gfgk hidgpgi
  b) Jakygjpgifgk tgmgpgk faeitgk
2) Faeigtgk ikti
  g) ^akyg`igk hgk Xgkyg `gwgb
  b) Gslsigsi-icistrgsi
4) Faeigtgk gfmir 
 

  g) Gpcifgsi
  b) Fasijpucgk

4. ^rgsygrgt uktuf Jakelptijgcfgk ^ajbacg`grgk Dargjgm


7) Fajgjpugk ygke mgrus hifugsgi euru0
g) Jakeugsgi tafkif dargjgm.
 b) Jgjpu jajbarifgk icustrgsi.
d) Jakeugsgi jgtari pacg`grgk.
h) Jak`acgsfgk sadgrg sistajgtif.
a) Jakeugsgi siswg hifacgs.
2) Ygke parcu hiparmgtifgk barfgitgk hakegk siswg0
g) Tiswg jgjpu jakhakegr hgk jakdgtgt bgmgk papgcg`grgk.
 b) Fajgjpugk gwgc siswg.
d) Jajicifi sugsgkg ajlsilkgc ygke jakhufuke.

8. Faukeeucgk
g) Aflkljis wgftu hgk bigyg.
 b) Xgreat `ujcgm siswg cabim bgkygf.

d) Juhgm jakefcgsioifgsi hgk jakefg`i bgmgk pacg`grgk.


h) Juhgm jajbarifgk tuegs pghg siswg.

1. Facajgmgk
g) Tucit bgei ygke furgke jajicifi fajgjpugk jakyijgf.
 b) Jakijbucfgk varbgcisja.
d) Furgke jajbarifgk fasajpgtgk siswg barpgrtisipgsi.
h) Dakharuke jakeeukgfgk ikegtgk.
a) ^rlsas pajbacg`grgk ghg hgcgj ltlritgs euru.

B. Jatlha Hisfusi
^ajbacg`grgk ygke jaibgtfgk babargpg siswg hgcgj jakyacasgifgk sugtu jgsgcgm, hgpgt
hakegk facljplf fadic (4-5 pasartg), sahgke (=-72 pasartg), basgr (74-8> pasartg).
7. Fgrgftaristif 
Hgcgj pakeeukggk jatlha hisfusi, bgmgk pacg`grgk mgrus hifajufgfgk hakegk tlpif ygke
gfgk jakstijucus siswg jakyacasgifgk jgsgcgm.

2. ^rlsahur 
7) Faeigtgk gwgc
g) Jajbaritgmufgk tu`ugk pajbacg`grgk.
 b) Jakeacljplffgk siswg.
d) Jabaritgmufgk tgmgpgk faeigtgk.

2) Faeigtgk ikti
g) ^arujusgk tlpid.
 b) Ihaktioifgsi jgsgcgm.
 

d) Gkgcisis jgscgm.
h) ^akyusukgk cgplrgk.
a) ^rasaktgsi facljplf.
4) Faeigtgk gfmir 
Fasijpucgk.

4. ^rgsygrgt uktuf Jakelptijgcfgk ^ajbacg`grgk Hisfusi


Ygke parcu hiparmgtifgk lcam euru0
g) Jgjpu jarujusfgk jgsgcgm.
 b) Jgjpu jajbijbike siswg jarujusfgk hgk jakeihaktioifgsi jgsgcgm.
d) Jgjpu jakeacljplffgk siswg.
h) Jgjpu jakeaclcg pajbacg`grgk.
a) Jakeugsgi parjgsgcgmgk hisfusi.

Ygke parcu hiparmgtifgk barfgitgk hakegk siswg0


g) Jajicifi jltivgsi,parmgtigk hgk jikgt uktuf barhisfusi.
 b) Jgjpu jacgfsgkgfgk hisfusi.
d) Jgjpu bacg`gr barsgjg.

h) Jgjpu barpakhgpgt.
a) Jgjpu jakemgregi lrgke cgik.

8. Faukeeucgk
g) Bartufgr pifirgk.
 b) Jargkesgke siswg uktuf barpakhgpgt.
d) Jakeajbgkefgt rgsg tgkeeuke `gwgb.
h) Jajbikg fajgjpugk barbidgrg.
a) Jajbarifgk fasajpgtgk bacg`gr.
o) Bacg`gr jajgmgji pakhgpgt lrgke cgik.

1. Facajgmgk
g) Jajarcufgk wgftu ygke bgkygf.
 b) Hisfusi tihgf aoaftio gpgbicg siswg tihgf jakeugsgi jgtari.
d) Tiswg ygke gftio mgkyg tartaktu.

D. Jatlha Tijucgsi
Tijucggsi ghgcgm barjgik pargk. Ghg 4 `akis jlhac sisjucgsi, ygitu rlca pcgyike (barjgik
 pargk), slsilhrgjg (sijucgsi hgcgj fafacugreggk), sijucgtilk egjas (parjgikgk sijucgsi).
7. Fgrgftaristif 
Jatlha iki bigsgkyg hieukgfgk uktuf parjgsgcgmgk-parjgsgcgmgk ygke barfgitgk hakegk
jgsgcgm famihupgk slsigc.

2. ^rlsahur 
g) Jakatgpfgk tlpif.
 b) Jakatgpfgk facljplf.
 

d) Tijucgsi higwgci hakegk patuk`uf hgri euru.


h) ^rlsas pakegjgtgk hicgfufgk hakegk hisfusi.
a) Fasijpucgk hgk sgrgk hgri faeigtgk sijucgsi.

4. ^rgsygrgt uktuf Jakelptijgcfgk ^ajbacg`grgk Tijucgsi


7) Fajgjpugk euru ygke mgrus hiparmgtifgk0
g) Jgjpu jajbijbike siswg.
 b) Jgjpu jajbarifgk sijucgsi.
d) Jgjpu jakeugsgi pargk.
h) Jgjpu jakegjgtu prlsas sijucgsi.

2) Fajgjpugk siswg ygke mgrus hiparmgtifgk0


g) Jikgt, jltivgsi, hgk parmgtigk.
 b) ^ajgmgjgk tarmghgp pasgk ygke gfgk jakstijucgsifgk.
d) Fajgjpugk hgsgr barfljukifgsi hgk barpargk.

8. Faukeeucgk
7) Tiswg hgpgt barfljukifgsi hgk bariktargfsi slsigc.

2) Gftivitgs siswg dufup tikeei hgcgj pajbacg`grgk.


4) Jajbikg mubukegk parslkgc.
8) Jajbikg mubukegk fljukifgtio.
1) Jajbigsgfgk siswg jajgmgji parjgsgcgmgk slsigc.

1. Facajgmgk
7) Jajarcufgk wgftu bgkygf.
2) Tgkegt baregktuke pghg gftivitgs siswg.
4) Dakharuke jajgkoggtfgk sujbar bacg`gr 
8) Bgkygf siswg ygke furgke jakyakgkei sijucgsi.

H. Jatlha Hajlkstrgsi
Jatlha ygke jakyg`ifgk bgmgk pacg`grgk hakegk jajpartuk`uffgk sadgrg cgkesuke lb`af
gtgu dgrg jacgfufgk sasugtu samikeeg hgpgt jajpacg`grikyg sadgrg prlsas.
7. Fgrgftaristif 
Jatlha pajbacg`grgk iki jakygjpgifgk prlsas lb`af tartaktu hakegk lb`af ygke kygtg.

2. ^rlsahur 
7) Jajparsigpfgk gcgt ygke gfgk hihajlkstrgsifgk.
2) Jajbarifgk pak`acgsgk taktgke tlpif.
4) ^acgfsgkggk hajlkstrgsi.
8) ^akegtgk tarmghgp mgsic hajlkstrgsi.
1) Fasijpucgk.

4. ^rgsygrgt uktuf Jakelptijgcfgk ^ajbacg`grgk Hajlkstrgsi


7) Fajgjpugk euru ygke mgrus hijicifi0
 

g) Jgjpu jacgfsgkgfgk hajlkstrgsi.


 b) Jgjpu jakeaclcg facgs hgk jakeugsgi facgs.
d) Jgjpu jakeeukgfgk gcgt bgktu.
h) Jgjpu jacgfsgkgfgk pakicgigk prlsas.
2) Fajgjpugk siswg ygke mgrus hiparmgtifgk0
g) Jltivgsi, jikgt hgk parmgtigk.

 b)
d) Jajgmgji
Jgjpu tu`ugk. prlsas.
jakegjgti
h) Jgjpu jakeihaktioifgsi gcgt hgk flkhisi.

8. Faukeeucgk
g) Jajgmgji bgmgk pacg`grgk sasugi hakegk fakygtggk.
 b) Hgpgt jakeajbgkefgk rgsg ikeik tgmu.
d) Hgpgt jacgfufgk parfar`ggk ygke sistajgtis.
h) Hgpgt jacgfufgk parbgkhikegk hgri babargpg lb`af.

1. Facajgmgk
g) Mgkyg hgpgt barpifir flkfrat sg`g.

 b) @ifg `ujcgm siswg bgkygf, tihgf juhgm jakegtur


jakegtur siswg.
d) Baregktuke pghg gcgt bgktu ygke sabarkgrkyg.
h) Tiswg furgke bargki jakdlbg.

A. Jatlha Afsparijak
Jatlha afsparijak jarupgfgk jatlha jakeg`gr ygke hgcgj pakyg`igk gtgu pajbgmgsgk
jgtarikyg jacgcui pardlggk sartg jakegjgti sadgrg prlsas.
7. Fgrgftaristif 
Ijpcajaktgsi pajbacg`grgk afsparijak sacgcu jakuktut pakeeukggk gcgt bgktu, samikeeg
euru mgkyg jak`ghi ogsicitgtlr.

2. ^rlsahur 
g) Jajparsigpfgk gcgt bgktu.
 b) Jajbar patuk`uf hgk ikolrjgsi taktgke tuegs-tuegs.
d) ^acgfsgkggk afsparijak hakegk sistajgtis.
h) ^akeugtgk parlcamgk tajgk-tajgk afsparijak.
a) Fasijpucgk.

4. ^rgsygrgt uktuf Jakelptijgcfgk ^ajbacg`grgk Afsparijak


7) Fajgjpugk euru ygke mgrus hiparmgtifgk0
g) Jgjpu jajbijbike siswg.
 b) Jakeusgi flksap afsparijak.
d) Jgjpu jakeaclcg facgs.
h) Jgjpu jakdiptgfgk flkhisi facgs ygke aoaftio.
a) Jgjpu jajbarifgk pakicgigk sadgrg prlsas.
 

2) Fajgjpugk siswg ygke mgris hiparmgtifgk0


g) Jajicifi jltivgsi, jikgt hgk parmgtigk.
 b) Jajicifi fajgjpugk barafsparijak.
d) Jajicifi sifgp ygke taciti, tafuk hgk pafar`g fargs.

8. Faukeeucgk

7)
2) jajbgkefitfgk
Jajbgkefitfgk rgsg
sifgpikeik tgmu
icjigm siswg.
siswg.
4) Jajbugt pacg`grgk barsiogt gftugc.
8) Jajbikg fabigsggk bacg`gr facljplf jgupuk ikhivihu.

1. Facajgmgk
7) Jajarcufgk gcgt hgk bigyg.
2) Jajarcufgk wgftu ygke racgtiva cgjg.
4) Jikijkyg ogsicitgs.
8) Bacuj tarbigsgkyg jacgfufgk afsparijak.

O. Jatlha Fgrygwisgtg

Jatlha fgryg wisgtg (oiach trip) ghgcgm gftivitgs bacg`gr hicugr facgs, hakegk jakeuk`ukei
tajpgt-tajpgt ygke barfgitgk hakegk tlpid.
7. Fgrgftaristif 
^ajbacg`grgk barbgsis flktafstugc.

2. ^rlsahur 
7) Jakatgpfgk tu`ugk fljpataksi.
2) Jajpacg`gri tlpid fgryg wisgtg.
4) Jarujusfgk faeigtgk.
8) Jacgfsgkgfgk faeigtgk.
1) Jakicgi faeigtgk.
?) Jacgplrfg mgsic faeigtgk.

4. ^rgsygrgt uktuf Jakelptijgcfgk ^ajbacg`grgk Fgrygwisgtg


7) Fajgjpugk euru ygke mgrus hiparmgtifgk0
g) Jgjpu jakeihaktioifgsi lb`af fgryg wisgtg.
 b) Jgjpu jajbugt parakdgkggk hgk pgkhugk siswg.
d) Jgjpu jajparsigpfgk gcgt hgk bgmgk.
h) Jgjpu jakelktrlc, jajogsicitgsi hgk jajbijbike siswg.

2) Fajgjpugk siswg ygke mgrus haparmgtifgk0


g) Jgjpu jajgmgji patuk`uf pacgfsgkggk.
 b) Jgjpu jakyusuk cgplrgk mgsic fgryg wisgtg.
d) Jgjpu jakeeukgfgk gcgt hgk bgmgk ygke hiparcufgk.

8. Faukeeucgk
 

7) Jakhgpgtfgk pakegcgjgk kygtg, prgftis hgk flkfrat.


2) Jakujbumfgk rgsg gktusigs bacg`gr.
4) Jahafgtfgk siswg hakegk cikefukegk.

1. Facajgmgk
7) Gclfgsi wgftu hgk bigyg ygke dufup bgkygf.

2)
4) Jajarcufgk
Tiswg tarcgcu pakegwgsgk hgkbarjgik.
tarcakg hakegk bijbikegk afstrg.

E. Jatlha ^ajadgmgk Jgsgcgm


Jatlha pajadgmgk jgscgm jaruVgfgk jatlha ygke bgkygf jakea,bgkefgk fajgjpugk
 barpifir tikefgt tikeei.
7. Fgrgftaristif 
Dakharuke jakeeukgfgk pakhafgrgk ikhuftio, hgk hicgfsgkgfgk pghg facgs tikeei.

2. ^rlsahur 
7) Jarujusfgk hgk jajbgtgsi jgsgcgm.
2) Jarujusfgk hueggk hgk partgkyggk.

4) Jakeujpucfgk hgk jakelcgm hgtg.


8) Jajbuftifgk gtgu jgk`gwgb partgkyggk.
1) Jarujusfgk fasijpucgk.

4. ^rgsygrgt uktuf Jakelptijgcfgk ^ajbacg`grgk ^ajadgmgk Jgsgcgm


7) Fajgjpugk euru ygke mgrus hiparmgtifgk0
g) Jgjpu jajbijbike siswg uktuf barmlpltasis.
 b) Jakeugsgi flksap.
d) Jgjpu jakeaclcg facgs.
h) Jgjpu jakdiptgfgk sugsgkg facgs ygke aoaftio.
a) Jgjpu jajbari pakicgigk sadgrg prlsas.
2) Fajgjpugk siswg ygke mgrus hiparmgtifgk0
g) Jajicifi jltivgsi, jikgt hgk parmgtigk.
 b) Jajicifi fajgjpugk uktuf jajadgmfgk jgsgcgm.
d) Jajicifi sifgp ygke tafuj taciti hgk pafar`g fargs.

8. Faukeeucgk
7) Jakeajbgkefgk fajgjpugk barpifir icjigm hgk fritis.
2) Jajpacg`gri bgmgk pacg`grgk ygke gftugc.
4) Jakelptijgcfgk fajgjpugk siswg.

1. Facajgmgk
7) Jajbutumfgk wgftu ygke dufup cgjg.
2) Bgmgk pacg`grgk tihgf barsiogt cleis hgk sistajgtis.
4) Jajarcufgk bijbikegk hgri euru.
 

Faeigtgk bacg`gr 4
Mubukegk pakegcgjgk bacg`gr hakegk jatlha jakeg`gr 

Mgfifgt bacg`gr, ygitu0


7. Bacg`gr jarupgfgk sugtu prlsas.
2. Mgsic bacg`gr barupg parubgmgk sifgp.
4. ^akegcgjgk iktargfsi gktgrg siswg hakegk cikefukegk.

^riksip-priksip hgcgj bacg`gr, ygitu0


7. Bacg`gr jajarcufgk
jajarcufgk parmgtigk fmusus hgk pargsggk tarmghgp
tarmghgp gpg ygke
ygke hipacg`gri.
2. Bacg`gr jajarcufgk jltivgsi.
4. Bacg`gr jajarcufgj gftivitgs ygke ,gfsijgc.
8. Bacg`gr jajarcufgk bgcifgk.
1. Bacg`gr tar`ghi sadgrg bartgmgp.
?. Bacg`gr tar`ghi sadgrg ikhivihugc.

Fajgjpugk siswg ygke himgrgpfgk hgri cucusgk Taflcgm Hgsgr ygitu0


7. Jakeakgci hgk barparicgfu sasugi g`grgk gegjg.
2. Jak`gcgkfgk mgf hgk fawg`ibgk hiri, sartg baratls far`g.
4. Barpifir cleis, fritis hgk fragtio.
8. Jakyakgkei faikhgmgk.
1. Jajbigsgfgk mihup barsim, buegr hgk samgt.
?. Jajicifi rgsg diktg tarmhgp bgkesg hgk Kaegrg.

^akegcgjgk bacg`gr (cagrkike axpariakda) ygke himgrgpfgk ghgcgm tar`ghikyg gftivitgs bacg`gr
ygke tikeei hibgwgm bijbikegk euru samikeeg pajbaktufgk pakegcgjgk bagcg`ggrkyg
hibgkeuk gtgs fajgjpugk hgk pltaksi hiri sakhiri. ^ajbacg`grgk ghgcgm sugtu prlsas
 barfacgk`utgk barhgsgrfgk gtgs pakegcgjgk.

Jatlha dargjgm barhgjpgf tarmghgp pakegcgjgk bacg`gr siswg, ygitu pakegcgjgk


jakyijgf, samikeeg siswg gfgk jajparlcam pakegcgjgk taktgke prlsas pajgmgjgk sugtu
flksap, ogftg bgmfgk priksip-priksip.

Hgcgj jatlha hisfusi, pakegcgjgk ygke hiparlcam ygitu bafar`g sgjg, pakegcgjgk
jakeacugrfgk iha, jak`ghi pajijpik, barfljukifgsi, hgk pakegcgjgk jakyijpucfgk mgsic
hisfusi.

Jatlha sijucgsi, pakegcgjgk bacg`gr ygke hihgpgt ghgcgm bariktargfsi, barfljukifgsi


hakegk facljplf, barjgik pargk, bafar`g sgjg, hgk jakicgi prlsas faeigtgk sijucgsi.
^akegcgjgk ygke hihgpgt hgri jatlha hajlkstrgsi ygitu jajparmgtifgk prlsas ygke
sistajgtis, jajprgftiffgk sadgrg prlsas, jakeeukgfgk gcgt hgk bgmgk ygke sabakgrkyg.
 

Jatlha afsparijak jajbarifgk pakegcgjgk jajbgkhike-bgkhikefgk mgsic afsparijak,


jakhisfusifgk parbahggk, jakajufgk
jakajufgk sugtu flksap,
flksap, jajbuftifgk sasugtu sadgrg prlsas.

Jatlha fgryg wisgtg, hgjpgf pakegcgjgk ygke hiparlcam ygitu bariktargfsi, bafar`g sgjg,
jakegjgti, hgk jakicgi lb`af, jajbarifgk pakegcgjgk kygtg, prgftis hgk flkfrat.

JLHQC ?
JAHIG ^AJBACG@GRGK

Faeigtgk ^ajbacg`grgk 7
Mgfifgt Oukesi hgk ^argkgk Jahig ^ajbacg`grgk

Jahig pajbacg`grgk
Jahig hijgkoggtfgk barbgegi pimgf uktuf faparcugk samgri-mgri. Jisgckyg hukig biskis,
 parusgmggk ikeik jajprljlsifgk prlhufkyg
prlhufkyg hi pgsgrgk hakegk jajgkoggtfgk jahig gtgu
sgrgkg saparti tacavisi, rghil, surgt fgbgr, brlsur, cagocat, plstar hgk cgik-cgik. Euru
jakeeukgfgk jahig pajbacg`grgk gegr ikolrjgsi hgpgt hitarijg hgk hisargp hakegk bgif
lcam siswg. Tabgegi wu`uh bgmwg bgmgk g`gr hitarijg lcam siswg hibuftifgk hakegk
tar`ghikyg parubgmgk-parubgmgk paricgfu bgif barupg pakeatgmugk, sifgp, jgupuk
fatargjpicgk.

Jakurut Maikidm, hff (7994) jahig jarupgfgk gcgt sgcurgk fljukifgsi. Jahig bargsgc hgri
 bgmgsg cgtik hgk baktuf `gjgf hgri fgtg –jahiuj‚ sadgrg mgroigm bargrti–pargktgrg‚. Ygitu
 pargktgrg sujbar pasgk (g slurda) hakegk pakarijg pasgk (radaivar ). Taparti oicj, tacavisi,
higergj, bgmgk tardatgf ( priktah jgtarigcs), fljputar, hgk ikstruftur.

Jakurut Tdmrgjk (7955), tafklclei pajbgwg pasgk ygke hgpgt hijgkoggtfgk uktuf
faparcugkpajbacg`grgk.

Jakurut Briees (7955), sgrgkg oisif uktuf jakygjpgifgk isi gtgujgtari pajbacg`grgk saparti
 bufu,oicj, vihal,sciha, hgk sabgegikyg.
sabgegikyg.

Jakurut KAG (79?9), sgrgkg fljukifgsi hgcgj baktuf datgf


datg f jgupuk pgkhgke hakegr,
tarjgsuf tafklcleipargkefgt fargskyg. Euru barpargk sabgegi fljukifgtlr (dljjukidgtlr )
 bartuegs jakygjpgifgk pasgk gtgu bgmgk g`gr (jassgeas) fapghg siswg. Tiswg bartihgf
sabgegi pakarijg pasgk (radaivar gtgu dljjukidgkt). Jahig pajbacg`grgk ghgcgm wgmgkg
 pakygcur pasgk gtgu bgmgk g`gr ygke hisgjpgifgk euru.
euru.
 

Fljukifgsi hug grgm (twl wgy trgooid dljjukidgtilk) gtgu cabim (jucti wgy
trgooiddljjukidgtilk) ghgcgm flkhisi hijgkg siswg tihgf mgkyg barpargk sabgegi pakarijg
 pasgk kgjuk bisg sg`g bartikhgf sabgegi pakygjpgi pasgk jgfg hiparcufgk
hiparcufgk jahig uktuf
cabim jakikefgtfgk tikefgt faaoaftiogk pakdgpgigk tu`ugk gtgu fljpataksi.

Jahig pajbacg`grgk tarhiri gtgs hug uksur paktike ygitu uksur pargcgtgk gtgu pargkefgt fargs

(mgrhwgra), hgk uksur pasgk ygke hibgwg (jassgeas gtgu slotwgra). Jahig pajbacg`grgk
jajarcufgk pargcgtgk uktuf jakyg`ifgk pasgk, kgjuk ygke tarpaktike ghgcgm pasgk gtgu
ikolrjgsi bacg`gr ygke hibgwgfgk lcam jahig.

^rlsas pajbacg`grgk gfgk barmgsic gpgbicg siswg turut gftio hgcgj pajbacg`grgk jgfg
hibutumfgk ogsicitgs sabgegi jahig pajbacg`grgk samikeeg hgpgt cabim jakelptijgcfgk
 pakdgpgigk mgsic bacg`grkyg. ^akeatgmugk pgcike bgkygf hiparlcam
hiparlcam sadgrg visugc gtgu ikhrg
 pakeacimgtgk, satacgm itu jacgcui ikhrg pakhakegrgk. ^akeatgmugk hiparlcam
hiparlcam cabim jgfsijgc
sadgrg guhilvisugc (pakhakegrgk hgk pakeacimgtgk).

Oukesi jahig pajbacg`grgk 0


7. Bufgk jarupgfgk oukesi tgjbgmgk.

2. Jarupgfgk bgeigk iktaergc hgri fasacurumgk prlsas pajbacg`grgk.


4. ^akeeukggkkyg mgrus racavgk hakegk fljpataksi ygke ikeik hidgpgi hgk
hgk isipajbacg`grgk
isipajbacg`grgk
itu sakhiri.
8. Bufgk baroukesi sabgegi gcgt miburgk.
1. Baroukesi uktuf jajpardapgt prlsas bacg`gr.
?. Jakikefgtfgk fugcitgs bacg`gr-jakeg`gr.
5. Jacatgffgk hgsgr-hgsgr ygke flkfrat uktuf barpifir.

 Kicgi hgk jgkoggt jahig pajbacg`grgk 0


7. Jajbugt flkfrat flksap-flksap ygke gbstrgf.
2. Jakemghirfgk lb`af-lb`af ygke tarcgcu barbgmgyg gtgu sufgr hihgpgt.
4. Jakgjpicfgk lb`af ygke tarcgcu basgr gtgu fadic.
8. Jajparcimgtfgk eargfgk ygke tarcgcu dapgt gtgu cgjbgt

Faeigtgk Bacg`gr 2
@akis hgk Frgftaristif Jahig ^ajbacg`grgk

7. Ghg 4 `akis jahig pajbacg`grgk ygke parcu hi pgmgji lcam pgrg euru, ygitu jahig visugc.
Jahig guhil, hgk jahig guhil visugc hgri jgsike jgsike `akis jahig tarsabut tarhgpgt
 barbgegi baktuf jahig ygke hgpgt hi fajbgkefgk
fajbgkefgk hgcgj faeigtgk faeigtgk pajbacg`grgk hi
saflcgm hgsgr.
2. Jahig visugc ghgcgm jahig ygke hgpgt hi cigt hakegk gjakeeukgfgk jahig pakemcimgtgk
pakemcimgtgk
tarhiri gtgs jahig ygke hi prlyafsifgk ( prl`aftah visugc ). Jahig guhil ghgcgm jahig
jargkesgke piqirgk, pargsggk, parmgtigk ygke hgpgt jajgkdike fajgugk siswg uktuf
jajgmgji bgmgk g`gr hgk `akiskyg, saparti prlergj fgsat sugrg ( guhil fgsatta ). DH guhil,
 

hgk prlergj rghil. Tahgkefgk jahig guhilvisugc jarupgfgk fljbikgsi hgri jahig guhil hgk
jahig visugc hi sabut jahig pgkhgke hakegr.
4. Tatgip jahig jajicifi fgrgftaristif ( facabimgk hgk fatarbgtgsgk ), lcam fgrakg itu tf ghg
jahig ygke hgpgt hi eukgfgk uktuf hi eukgfgk sajug situgsi gtgu tu`ugk jahig jgkg ygke
gfgk hi eukgfgk fataregktukegk fapghg fljpataksi/tu`ugk ygke ikeik hi dgpgi siogt bgmgk
g`gr fatarsihiggk jahig tarsabut hgk fajgjpugk euru hgcgj jakeeukgfgkkyg

Faeigtgk Bacg`gr 4
^ajicimgk, ^akeeukggk, hgk ^argwgtgk Jahig ^ajbacg`grgk

7. Jahig pajbacg`grgk
pajbacg`grgk ghgcgm `akis — `akis jahig
jahig pajbacg`grgk
pajbacg`grgk gctarkgtio juhgm hi bugt
 bgmgkyg juhgm hi parlcam juhgm
juhgm hi eukgfgk sartg mgkyg cabim jurgm k kgjguk
gjguk hajifigk
saharmgkg tihgfkyg sugtu jahig tarsabut sabaksrkyg taregktuke pghg flkhisi gtu saflcgm
2. ^ajicimgk jahig pajbacg`gk pghg mgfifgtkyg jarupgfgk parlsas pakegjbicgk
faputusgk ygke hi cgfufgk lcam euru uktuf jakaktufgk `akis jahig jgkg ygke cabim tapgt hi
eukgfgk hgk sasugi hakegk tu`ugk pajbacg`grgk siogt jgtari ygke gfgk hi sjgpgifgk satikeei
ygke hi eukgfgk sartg avgcugsikyg ghgkyg picimgk jahig iki hi sabutfgk sgkegt bgkygf hgk

 barvgrigsi `akis jahig hakegk fgrgftaristif ygke barbahg — bahg


4. Faeukggk jahig pajbacg`ggk
pajbacg`ggk shaharmgkg parcu jajparmgtifgk tu`ugk ygke gfgk hi
dgpgi siogt hgri bgmgk g`gr fgrgftaristif sgsgrgk pac`gr jajbufg ( siswg ) hgk flkhisi tapgt /
rugkegk ygke jak`ghi partijbgkegk gktgrg cgik fasaharmgkggk jakgrif parmgtigk ghgkyg
 paklk`lcgk/pakafgkgk ( jisgckyg hakegk wgrkg) hirakdgkgf hakegk bgif sartg
jakeeukgfgkyg siswg cabim gftio bacg`gr 
8. Qktuf jajacimgrg jahig pajbacg`grgk gegr gwat hgk hgpgt hi eukgfgk cabim cgjg parcu
hi pukygfgk barbgegi dgrg bgif sadgrg tafkis jisgckyg hakegk jajbari bikefgi fapghg
jahig ergois ( jlkitike orgja ) jgupuk ygke cabim ihagc ygitu jakyahigfgk tajpgt / rugkegk
sadgrg fmusus hi sat uktuf jakyijgpgk barbgegi `akis jahig pajbacg`grgk

Faeigtgk Bacg`gr 8
^ajgkoggtgk Cikefukegk Tabgegi Jahig ^ajbacg`grgk

7. Tujbar pajbacg`grgk ghgcgm sajug sujbar ygke


ygke hi eukgfgk
eukgfgk lcam siswg hgcgj
 pajbacg`grgk sujbar — sujbar tarsabut hgpgt barupg pasgk gtgu ikolrjgsi lrgke bgmgk
bgmgk —
 bgmgkgcgt/parcakefgpgk tafkif/jatlha hgk cikefukegk
cikefukegk
2. Cikefukegk sabgegi sujbar
sujbar pajbac`grgk
pajbac`grgk ygke jajicifi kicgi
kicgi — kicgi ygke
ygke sgkegt
 barmgreg hi lptijgcfgk hgcgj parlsas pajbacg`grgk cikefukgek
cikefukgek hgpgt jajparfgyg bgmgk
hgk faeigtgk pajbacg`grgk siswg
4. Cikefukegk ygke hgpgt hihi jgkoggtfgk sabgegi sujbar
sujbar bacg`gr tarhiri gtgs cikefukegk
 

slsigc hgk cikefukegk oisif/cikefukegk gcgj cikefukkegk slsisigc hgpgt hi eukgfgk uktuf
jajpacg`gri icju- icju slsigc hgk fajgkusiggk cikefukegk gcgj hgpgt hi eukgfgk uktuf
jajpacg`gri ea`gcg — ea`gcg gcgj sartg hgpgt jakujbumfgk fasghgrgk siswg gfgk diktg gcgj
hgk barpgrtisipgsi hgcgj jahig gcgj
8. ^rlsahur bacg`gr uktuf
uktuf jajgkoggtfgk cikefukegk sabgegi sujbar
sujbar bacg`gr hgpgt hi
tajpum jacgcui faeigtgk hakegk jajbgwg siswg facikefukegk saparti survai, fgrygwisgtg,

 barfajgm hi gcgj tarbufg prgftif cgpgkegk hgk pacgygkgk


pacgygkgk fapghg jgsygrgfgt gtgu hakegk
jajbgwg cikefukegk fahgcgj facgs/ saflcgm, saparti pajgkoggtgk kgrg sujbar ygke ghg hi
jgsygrgfgt uktuf barbidgrg hi saflcgm
1. Gegr pakeeukggk
pakeeukggk cikefukegk gegr sujbar bacg`gr barmgsic hakegk bgif parcu hi cgfufgk
cgfufgk
 parakdgkggk pcgfsgkggk hgk tihgf cgk`ut hgcgj jacgkefgm- cgkefgm trsabut euru-euru hgk
siswg tarcibgt gftio samikeeg faeigtgk pajgkoggtgk cikefukegk tarsabut jak`ghi tgkeeuke
 `gwgb barsgjg.

JLHQC 5
FAXARGJ^ICGK HGTGR JAKEG@GR 7

Faeigtgk Bacg`gr 7
Fatargjpicgk Bartgkyg

Euru parcu jakeugsgi fatargjpicgk bargtkyg fgrakg


g. Euru dakharuke jakhljikgsi facgs hakegk dargjgm
 b. Jakikefgtkyg fatarcibgtgk siswg
d. Jargkesgke siswg uktuf jakeg`ufgk partgkyggk
h. Jakhljikgsi facajgmgk siswg
a. Jajusgtfgk parmgtigk siswg pghg sgtu jgsgcgm
o. Jajbgktu siswg jakeeukgfgk pakhgpgt hakegk bgmgk ygke bgif 

Fatargjpicgk bartgkyg hgsgr tarhiri gtgs fljplkak- fljplkak


g. ^akeg`ugk partgkyggk sadgrg `acgs hgk sikefgt
 b. ^ajbarigk gdugk
d. ^ajusgtgk
h. ^ajikhgmgk eicirgk
a. ^akyabgrgk
o. ^ajbarigk wgftu baroifir 
e. ^ajbarigk tuktutgk

Fatargjpicgk bartgkyg cgk`ut tarhiri hgri fljplkak


g. ^akeubgmgk tuktugk flekitio hgcgj jak`gwgb partgkyggk
 

 b. ^akegturgk urutgk partgkyggk


d. ^akeeukggk partgkyggk pacdgf 
h. ^akiekftgk tar`ghikyg iktargfsi

Hgcgj jakargpfgk fatargjpicgk hgsgr hgk cgk`ut euru parcu jajparmgtifgk pariksip —
 priksip barifut

g. Famgkegtgk hgk fagktusigsgk


 b. Jakemikhgri fabigsggk jakeeucuke
jakeeucuke partgkyggk sakhiri jak`gwgb partgkyggk sakhiri
jakegk`ufgk partgkyggk ygke jakeukhgke `gwgbgk sarajpgf jakeucgkei `gwgbgk siswg
jakeg`ufgk partgkyggk egkhg hgk jaku`uf siswg siswg sabacuj jakeg`ufgk partgkyggk
d. Ugftu baroifir ygke hi barifgk partgkyggk tikefgt
tikefgt cgk`ut cabim bgkygf
bgkygf hgri ygke hi
 barifgk uktuf partgkyggk tikefgt hgsgr 
h. ^artgkyggk plflf mgrus hihi sasugifgk tarcabim hgmucu fajuhigk hikicgi sasuhgm
sasuhgm sacasgi
 bacg`gr 

Faeigtgk Bacg`gr 2
Fatargjpicgk Jajbari ^akeugtgk

^akeugtgk ghgcgm rasplk ygke hi barifgk lcam euru tarmghgp pricgfu siswg ygke bgif ygke
jakyabgbfgk siswg tarsabut tarhlrlke uktuf jakeucgkei gtgu jakikefgtfgk pricgfu ygke
 bgif tarsabut pakeugtgk hi barifgk hakegk tu`ugk jakikefgtfgk jltivgsi siswg hgcgj bacg`gr 
jakelktrlc hgk jajltivgsi pricgfu ygke kaegtio jakujbumfgk rgsg prdgyg hiri srta
jajacimgrg ifcij facgs ygke flkhusio pakeutgk hi bgei jak`ghi pakeutgk parbgc hgk klk
 parbgc pakeeukggk parbgc hi barifgk hgcgj uktuf
uktuf fgtg fgtg / fcijgt pu`igk saktumgk faeigtgk
ygke jakyakgkefgk, sartg bakhg / sijblc pakeutgk hgpgt `ueg hi barifgk hgcgj baktuf
 pakeutgk tgf pakum `ifg rasplk/ pricgfu
pricgfu siswg tihgf sapakumkyg jajakumi mgrgpgk h hgcgj
gcgj
jajbarifgk pakeutgk mgrus hi parmgtifgk sapari — saparti barifut
7. Famgkegtgk hgk fagktusiggk
2. Fabarjgfkggk
4. Mikhgri rasplk kaegtio 
8. ^akeutgk mgrus barpgrigsi
1. Tgsgrgk pakeutgk mgrus `acgs
?. ^akeugtgk mgrus hibarifgk saearg satacgm prcgfu ygke hi mgrgpfgk jukduc

Faeigtgk Bacg`gr 4
Fatargjpicgk Jakeghgfgk _grigsi

_grigsi ghgcgm fagkafgrgegjgk ygke jajbugt sasugtu jaklktlk vgrigsi hi hgcgj faeitgk
 pajbacg`rgk hgpgt jakeicgkefgk fablsgkggk, jakikefgtfgk
jakikefgtfgk jikgt hgk faikeikgk tgmugk
siswg, jacgygki egyg bacg`r siswg ygke bargegj,
Fljplkak fatargjpicgk jakeghgfgk vgrigsi hi bgei jak`ghi 4 facljplf sabgegi barifut.
7. _grigsi hgcj egyg bacg`gr ygke
ygke jaciputi vgrigsi sadgrg, pajusgtgk parmgtigk, pakyigpgk
pakyigpgk
 

 paregktigk plsisi euru, flktgf pgkhuke,


pgkhuke, sartg eargfgk bghgk hgk jijif
2. _grigsi plcg iktrgfsi hgk faeigtgk
4. _grigsi pakeeukggk
pakeeukggk gcgt bgktu pacg`gr ygke jaciputi gcgt/bgmgk ygke hgpgt hi hakegr, hi
cimgt hgk hi jgkipucgsi hgcgj jakeghgfgk vgrigsi, euru parcu jakikefgt priksip-priksip
 pakeeukgkyg, ygke jaciputi fasasugigk, fawg`grgk, facgkdgrgk, hgk fasikgjbukegk, sartg
 parakdgkggk bgei gcgt gcgt hgk bgmgk ygke jajarcufgk pakgtggk fmusus
fmusus

JLHQC =
FAXARGJ^ICGK HGTGR JAKEG@GR 2

Faeigtgk Bacg`gr 7
Fatargjpicgk Jajbufg hgk Jakutup ^acg`grgk

Fljplkak fatargjpicgk jajbufg pac`grgk ghgcgm sabgegi barifut


g. Jakgrif parmgtigk ygke hgpgt hi cgfufgk hakegk
7. Jajvgrigsifgk egyg jakeg`gr euru
2. Jakeeukgfgk gcgt bgktu jakeg`gr
4. Jajvgrigsifgk plcg iktargfsi

 b. Jakijbucfgk jltivgsi ygke hgpgt hi cgfufgk


cgfufgk hakegk
7. Jaku`ufgk famgkegtgk hgk fagktusigsgk
2. Jakijbucfgk rgsg ikeik tgu
4. Jakeajufgfgk iha ygke bartaktgkegk
8. Jajparmgtifgk jikgt siswg

d. Jajbari gdugk ygke hgpgt hi cgfufgk hakegk


7. Jakeajufgfgk tu`ugk hgk bgtgs-bgtgs tuegs
2. Jakygrgkfgk cgkefgm-cgkefgm ygke gfgk hi cgfufgk
4. Jakeikegtfgk jgsgcgm plflf ygke gfgk hi bgmgs
8. Jakeg`ufgk partgkyggk-partkyggk ygke barfgitgk hakegk jgtari ygke
ygke gfgk
gfgk hi bgmgs

h. Jajbugt fgitgk ygke hgpgt hi cgfufgk hakegk


7. Jakegitfgk gspaf-gspaf ygke
ygke racvgk hgri
hgri bihgke
bihgke stuhi
stuhi ygke
ygke tacgm hi g`grfgk
2. Jajbgkhikefgk hgk jajpartaktgkefgk pakeatgmugk bgru hakegk pakeatgmugk cgjg
4. Jak`acgsfgk egris basgr
basgr flksap
flksap uktuf bgmgk ygke sgjg safgci bgru
bgru
 

Faeitgk Bacg`gr 2
Fatargjpicgk Jajbijbike Hisfusi Facljplf Fadic

Euru parcu jakeugsgi fatargjpicgk hisfusi facljplf fadic fgrakg


7. Jusywgrgm ( hisfusi ) sasuhgm jajbuhgyg hgcgj jgsygrgfgt ikhlkasig
ikhlkasig

2. Xigp wgreg kaegrg ikhlkasig hi mgrgpfgk jajicifi fatargjpicgk hisfusi


4. Fatargjpicgk barhisfusi / jajijpik hisfusi tihgf hi bgwg sa`gf cgmir 
8. Hisfusi pukyg pargk fmusus
fmusus hgcgj pakdgpgigk
pakdgpgigk tu`ugk
tu`ugk pakhihifgk
pakhihifgk ygke barsiogt
 pajbaktufgk sifgp kicgi fabisggk hgk fatargjpicgk

Hifusi facljplf fadic hgpgt tar`ghi `ifg sgrgt-sgrt barifut hgpgt hi pakumi gktgrg cgik
7. @ujcgm gkeeltg facljplf 4 — 9 lrgke
2. Xar`ghikyg tgtgp jufg ikolrjgc
4. Ghg tu`ugk ygke ikeik hi dgpgi
8. Barcgkesuke sadgrg sistajgtis

Fljplkak fatargjpicgk jajbijbike hisfusi faclplf fadic tarhiri hgri


7. Jajusgtfgt parmgtigk
2. Jajpar`acgs jgsgcgm jgsgcgm/urugik siswg
4. Jakegkgcisis pgkhgkegk siswg
8. Jakikefgtcfgk urukgk siswg
1. Jakyabgrfgk fasajpgtgk barpgrtisipgsi
?. Jakutup hisfusi

Gegr hgpgt jakargpfgk fatargjpicgk jajbijbike


jajbijbike hisfusi facljplf fadic sadgrg aoaftip.
Euru mgrus jajparmgtifgk sa`ujcgm mgc, gktgrg cgik6
7. fasasugygk hisfusi hakegk tlpif bihgke stuhi ygke hi bgmgs6
2. fafugtgk hgk facajgmgk hisfusi hgcgj faeigtgk pajbacg`grgk6
4. parakdgkggk hgk parsigpgk ygke jgtgke6
8. ifcij hisfusi ygke tarbufg hgk barsgmgbgt6
1. pajicimgk tlpif hisfusi ygke tapgt6

Faeigtgk Bacg`gr 4
Fatargjpicgk Jakeaclcg Facgs.

Jakeaclcg facgs pghg hgsgrkyg ghgcgm pakegturgk lrgke hgk bgrgke ygke jajukefikfgk
tardiptgkyg hgk tarpcimgrgkyg flkhisi bacg`gr ygke lptijgc,flkhisi bacg`gr ygke lptijgc
sgkegt jakaktufgk famgsicgkkygfaeigtgk pajbacg`grgk.lcam fgrkg itu, euru parcu jakeugsgi
fatargjpicgk uktuf jakdiptgfgk flkhisi ygke lptijgc tarsabut.faeigtgk pajbacg`grgk hgpgt
hi bghgfggk jak`ghi hug jgsgcgm ,ygitu jgsgcgm istrufsilkgc hgk jgsgcgm pakeaclcggk .euru
mgrus hgpgt jajbahgfgk fahug jgsgcgm tarsabut gegr hgpgt jakgkegkikyg sadgrg taapgt.
Jgsgcgm iktrusilkgc mgrus hi sacasgifgk sadgrg iktrufsilkgc , sahgkefgk sistij pakeaclcg
 

mgrus hi sacasgifgk sadgrg pakeaclcg ,fljplkak fatrgjpicgk jakeaclcg facgs tarhiri hgri
fatargjpicgk ygke barsipgt prapaktip hgk fatrgjpicgk ygke barsipgt raprasio, fatrgjpicgk
ygke barsipgt pravaktip tarfgit hakegk usgmg jakdaegm tar`ghikyg egkeeugk,ygke hgpgt hi
tuk`ufgk hakegk 0
7. sifgp tgkefgp6
2. jajbgei parmgtigk6

4. jajusgtfgk parmgtigk facljplf6


8. jajbarifgk patuk`uf ygke `acgs6
1. jakaeur6
?. jajbarifgk pakeugtgk6
Fatargjpicgk ygke barsipgt raprasio, barfgitgk hakegk usgmg jakegtgsi egkeeugk ygke
jukduc,ygke hgpgt hicgfufgk jacgcui 4 pakhafgtgk barifut0
7. Jlhioifgsi tikefgm cgfu ,ygke jakdgfup0
g. Jakikefgpfgk tikefgm cgfu ygke hi mgrgpfgk.
 b. Jakeg`grfgk tikefgm cgfu ygke bgru,
bgru, hgk
d. Jakeurgkei /jakemicgkefgk tikefgm cgfu ygke tihgf himgrgpfgk
2. ^akeaclcg facljplf, ygke jakafgkfgk pghg pajadgmgk jgsgcgm jacgcuijacgcui hisfusi
hisfusi
facljplf.
4. Jakajufgk hgk jajadgmfgk tikefgm cgfu ygke jakijbucfgk jgsgcgm.

Gegr hgpgt jakeaclcg facgs sadgrg aoaftip euru mgrus jajparmgtifgk babargpg mgi hi
sgjpike jakemikhgri sa`ujcgm pricgfu ygke higkeegp juhgm jakijbucfgk egkheugk.

Faeigtgk Bacg`gr 8
Fatargjpicgk Jageg`gr Facljplf Fadic Hgk ^arlrgkegk

^ghg hgsgrkyg , siswg jajpukygi fgrgftaristif ygke sgkegt barbahg sgtu hakegk ygke
cgikkyg.uktuf jacgkygki parbahggk iki , hiparcufgk vgrigsi hgk parlregkisgsigk faeigtgk
fcgsifgc, faclljplf fadic hgk parlrgkegk mgkyg jukefik tarwu`uh `ifg hipakumi sygrgt — 
sygrgt tartaktu.
7. Ghg muhukegk ygke samgt hgk gfrgb gktgrg euru-siswg
euru-siswg hgk gktgrsiswg
2. Tiswg bacg`gr hakegk fadapgtgk,fajgjpugk ,dgrg, hgk jikgt sakhiri
4. Tiswg jakhgpgt bgktugk sasugi hakegk fabutumgkkyg
8. Tiswg hicibgtfgk hgcgj parakdgkggk pajbacg`grgk .
1. Euru hgpgtjajgikfgk barbgegi pargk.

^arlregkisgsigk faeigtgk fcgsifgc, facljplf fadic, parlrgkegk hgpgt hi bugt barbgegi


vgrigsi ,sasugi hakegk tlpif / tu`ugk, fajgjpugk siswg, sartg fajgjpugk hgk ogsicitgs ygke
ghg. Gegr hgpgt jakeaclcg faeigtgk facljplf fadic hgk parlrgkegk, euru mgrus jakeugsgi 8
facljplf fljplkak fatargjpicgk sabgegi barifut .
7. Fatargjpicgk jakeghgfgk jakhafgtfgk sadgrg pribghi.
2. Fatargjpicgk jakelegkisgsifgk.
4. Fatargjpicgk jajbijbike hgk jajuhgmfgk bacg`gr
 

8. Fatargjpicgk jargkdgkgfgk hgk jacgfufgk faeigtgk pajbacg`grgk.

Gegr pakeg`grgk facljplf fadic hgk parlrgkegk hgpgt barcgkesuke sadgrg aoaftio, euru mgrus
jajparmgtifgk mgc-mgc barifut 0
7. Xihgf sajug tlpif
tlpif hgpgt hisg`ifgk hgcgj olrjgt facljplf fadic hgk parlrgkegk
2. Cgfufgk pakeg`grgk facljplf fadic hgk parlrgkegk sadgrg bartgmgp

4. ^akelregkisgsigk siswg, sujbar/jgtari, rugkegk, hgk wgftu mgrus hicgfufgk sadgrg


darjgt
8. Faeigtgk mgrus higfmiri hakegk fucjikgsi ygke jajukefikfgk siswg sgcike bacg`gr
1. Euru mgrus jakeakgc siswg sadgrg pribghi

JLHQC 9
FAEIGXGK RAJ AHIGC HGK FAEIGXGK ^AKEGYGGK

Faeigtgk Bacg`gr 7
Faeigtgk Rajahigc

G. Mgfifgt, Xu`ugk, Hgk Oukesi Faeigtgk Rajahigc


7. Mgfifgt Faeigtgk Rajahigc
Hgcgj Rgkhlj Mlusa Uabstar’s Dlccaea Hidtilkgry (7997), Rajahigc higrtifgk sabgegi
iktakhah tl ijprlva pllr sficc ik spadioiah oiach. Rajahigc ghgcgm faeigtgk ygke hicgfsgkgfgk
uktuf jajparbgifi fatargjpicgk ygke furgke bgif hgcgj sugtu bihgke tartaktu. Fgcgu fitg
fgitfgk hakegk faeigtgk pajbacg`grgk, faeigtgk rajahigc hgpgt higrtifgk sabgegi sugtu
faeigtgk ygke hicgfsgkgfgk uktuf jajparbgifi faeigtgk pajbacg`grgk ygke furgke barmgsic.
Hgri pakeartigk tarsabut hifatgmui bgmwg sugtu faeigtgk pajbacg`grgk higkeegp sabgegi
faeigtgk rajahigc gpgbicg faeigtgk pajbacg`grgk tarsabut hitu`ufgk uktuf jajbgktu siswg
ygke jakegcgj fasucitgk hgcgj jajgmgji jgtari pacg`grgk gtgu hgcgj jakeugsgi
fljpataksi ygke tacgm hitatgpfgk.

Mar (u`igk ucgke) hgpgt higkeegp sabgegi rajahigc, gpgbicg sabacuj mar hibarifgk, euru
jacgfsgkfgk faeigtgk pajbacg`rgk ygke jajbgktu siswg jajgmgji jgtari pacg`grgk ygke
 

 bacuj hifugsgikyg samikeeg siswg jakeugsgi fljpataksi


fljpataksi ygke himgrgpfgk. Xatgpi, gpgbicg
euru cgkesuke jajbarifgk u`igk ucgke tgkpg jacgfufgk pajbacg`grgk tgjbgmgk ygke
jajbgktu siswg jakegtgsi fasucitgk ygke himghgpikyg jgfg pacgfsgkggk mar tarsabut
tihgfcgm tarjgsuf faeigtgk rajahigc.

Hgri urgigk tarsabut hgpgt hisijpucfgk bgmwg faeigtgk rajahigc ghgcgm faeigtgk

 pajbacg`grgk ygke hicgfsgkgfgk uktuf jajbgktu


jajbgktu siswg ygke jakegcgji fasucitgk hgcgj
jakeugsgi jgtari pacg`grgk.
2. Xu`ugk hgk Oukesi Faeigtgk Rajahigc
Tadgrg ujuj, tu`ugk faeigtgk rajahigc ghgcgm sgjg hakegk pajbacg`rgk bigsg, ygitu
jajbgktu siswg jakdgpgi fljpataksi gtgu tu`ugk pajbacg`grgk ygke tacgm hitatgpfgk
 barhgsgrfgk furifucuj ygke barcgfu.
barcgfu. Tadgrg fmusus, faeigtgk rajahigc bartu`ugk uktuf
jajbgktu siswg ygke bacuj jakeugsgi jgtari pacg`grgk jacgcui faeigtgk pajbacg`grgk
tgjbgmgk.

Tabgegi sgcgm sgtu upgyg jajbgktu siswg ygke jakegcgji fasucitgk bacg`gr, faeigtgk
rajahigc jajicifi babargpg oukesi ygke paktike bgei fasacurumgk prlsas pajbacg`grgk.
Ugrfitri, hff. (7997) jakyabutfgk akgj oukesi rajahigc hgcgj fgitgkkyg hakegk prlsas
 pajbacg`grgk. Faakgj oukesi faeigtgk rajahigc tarsabut ghgcgm oukesi flraftio, pajgmgjgk,
 pakyasugigk, pakegyggk, gfsacargsi, hgk targpautif.
g. Oukesi Flraftio 
Jajparbgifi dgrg jakeg`gr hgk dgrg bacg`gr. Faeigtgk rajahigc jajpukygi oukesi flraftio
 bgei faeigtgk pajbacg`grgk fgrakg jacgcui faeigtgk rajahigc euru jajparbgifi dgrg
jakeg`grkyg hgk siswg jajparbgifi dgrg bacg`grkyg. Jisgckyg, euru jakeatgmui bgmwg
ygke jakyabgbfgk siswg bacuj jakeugsgi jgtari pacg`grgk ghgcgm fgrakg furgkekyg
fasajpgtgk uktuf barcgtim jgfg euru mgrus jajparbgifi faeigtgk pajbacg`grgkkyg hakegk
jajbarifgk fasajpgtgk fapghg siswg uktuf barcgtim. Gtgu gpgbicg siswg tihgf jakeugsgi
jgtari fgrakg pak`acgsgk euru tarcgcu gbstrgf jgfg euru mgrus jakeeukgfgk barbgegi
jatlha hgk jahig ygke jajparjuhgm pajgmgjgk siswg tarmghgp flksap ygke hibgmgs.

 b. Oukesi ^ajgmgjgk


Faeigtgk rajahigc jajpukygi oukesi pajgmgjgk fgrakg hgcgj faeigtgk rajahigc gfgk
tar`ghi prlsas pajgmgjgk bgif pghg hiri euru jgupuk hiri siswg. Bgei euru, uktuf
jacgfsgkgfgk faeigtgk rajahigc, euru tarcabim hgmucu mgrus jajgmgji facabimgk hgk
fafurgkegk faeigtgk pajbacg`grgk ygkke hicgfsgkgfgkkyg, sartg jakeavgcugsi faeigtgk
 pajbacg`grgk ygke tacgm hicgfsgkgfgkkyg. Barhgsgrfgk mgsic pajgmgjgk iki, euru
euru
jajparbgifi faeigtgk pajbacg`grgk ygke gfgk hicgfsgkgfgkkyg.
Hakegk faeigtgk rajahigc siswg gfgk cabim jajgmgji facgbimgk hgk facajgmgk dgrg
 bacg`grkyg. Tabacuj faeigtgk rajahigc, euru jakeg`gf siswg jakeavgcugsi
jakeavgcugsi faeigtgk
 bacg`grkyg. Gpgfgm jarafg jajparmgtifgk pak`acgsgk euru hgk jakear`gfgk
jakear`gfgk tuegs ygke
hibarifgk euru hakegk sukeeum-sukeeum< Hakegk pajgmgjgk iki siswg himgrgpfgk gfgk
jajparbgifi sifgp hgk dgrg bacg`grkyg samikeeg hgpgt jak`ghi cabim bgif.

d. Oukesi ^akyasugigk
 

Faeigtgk rajahigc jajicifi oukesi pakyasugigk fgrakg pacgfsgkggk faeigtgk rajahigc


hisasugifgk hakegk fasucitgk hgk fgrgftaristif ikhivihu siswg ygke jakegcgji fasucitgk
 bacg`gr.
Fgrakg sajug gspaf faeigtgk rajahigc hisasugifgk hakegk fajgjpugk hgk fgrgftaristif
ikhivihu siswg, prlsas pajbacg`grgk tihgf gfgk jak`ghi
jak`ghi babgk bgei siswg j
jacgikfgk
acgikfgk siswg
gfgk tarjltivgsi bacg`gr hakegk eigt.

h. Oukesi ^akegyggk
Faeigtgk rajahigc jajpukygi oukesi pakegyggk bgei prlsas pajbacg`grgk fgrakg jacgcui
faeigtgk rajahigc euru jajgkoggtfgk sujbar bacg`gr. Hgcgj faeigtgk rajahigc euru hgpgt
jajiktg siswg uktuf jajbgdg bufu cgik ygkke ghg fgitgkkyg hakegk jgtari ygke bacuj
hipgmgji. Euru `ueg jakargpfgk jatlha jakeg`gr hgk gcgt bgktu ygke barvgrigsi. Jisgckyg,
jajbgktu siswg ygke jakegcgji fasucitgk hgcgj jakeugsgi jgtari, euru hgpgt jajiktg
siswg uktuf hisfusi gtgu far`g facljplf gtgu jukefik hakegk jakeeukgfgk gcgt pargeg
ygke barvgrigsi. Faeigtgk tarsabut jarupgfgk pakegyggk hgcgj prlsas pajbacg`grgk.

a. Oukesi Gfsacargsi
Faeigtgk rajahigc jajicifi oukesi gfsacargsi tarmghgp prlsas pajbacg`grgk fgrakg jacgcui
faeigtgk rajahigc euru hgpgt jajpardapgt pakeugsgk siswg tarmghgp jgtari pacg`grgk
hakegk jakgjbgm wgftu hgk orafuaksi pajbacg`grgk. Xgkpg rajahigc siswg ygke
jakegcgji fasucitgk hgcgj pajgmgjgk gfgk tartikeegc lcam tajgkkyg ygke tacgm jakeugsgi
jgtari pacg`grgk.

o. Oukesi Xargpautif
Faeigtgk rajahigc jajpukygi oukesi targpautif fgrakg jacgcui faeigtgk rajahigc euru hgpgt
jajbgktu jakegtgsi fasucitgk siswg ygke barfgitgk hakegk gspaf slsigc-pribghi. Bigsgkyg
siswg ygke jargsg hirikyg furgke barmgsic hgcgj bacg`gr sarike jargsg rakhgm hiri gtgu
tarislcgsi hgcgj paregucgk hakegk tajgk-tajgkkyg. Hakegk jajbgktu jakdgpgi prastgsi
 bacg`gr ygke cabim bgif jacgcui faeigtgk rajahigc bargrti euru tacgm jajbgktu siswg
jakikefgtfgk rgsg pardgyg hiri.

Itucgm ? oukesi faeigtgk rajahigc hgcgj prlsas pajbacg`grgk. Hgri urgigk hi gtgs `acgscgm
 bgmwg faeigtgk rajahigc jajicifi oukesi paktike hgcgj jajbgktu
jajbgktu pakeajbgkegk
fajgjpugk siswg sadgrg lptijgc.

4. ^arbahggk Faeigtgk Rajahigc hgri ^ajbacg`grgk Bigsg


Tadgrg sapiktgs faeigtgk rajahigc tihgf `gum barbahg hakegk pajbacg`grgk bigsg. Euru mgrus
jarujusfgk tu`ugk pajbacg`grgk, jakeajbgkefgk gcgt avgcugsi, jajicim hgk
jakelregkisgsifgk jgtari pacg`grgk, hcc. Xatgpi fgcgu fitg fg`i cabim hgcgj, fahug baktuf
 pajbacg`rgk tarsabut barbahg. ^arbahggk faeigtgk rajahigc hakegk pajbacg`grgk bigsg.
Fljplkak ^ajbacg`grgk ^ajbacg`grgk Bigsg Faeigtgk Rajahigc
XQ@QGK Barcgfu bgei sajug siswg (fcgsifgc) Barsiogt ikhivihu
JGXARI Tgjg uktuf sajug siswg Tasugi hakegk fasucitgk siswg
FAEIGXGK ^AJBACG@GRGK 7. Hiifuti sajug siswg
 

2. Jatlha hgk jahig barsiogt fcgsifgc 7. Hiifuti lcam siswg ygke barjgsgcgm
2. Jatlha hgk jahig barsiogt ikhivihugc gtgu facljplf.
A_GCQGTI Tgjg uktuf sajug siswg Barsiogt ikhivihugc gtgu facljplf.

Gegr jak`ghi cabim `acgs, jgricgm fitg fg`i parbahggk faeigtgk rajahigc hgri pajbacg`grgk
 bigsg hakegk jakegkgcisis fljplkak-fljplkak
fljplkak-fljplkak sugtu pajbacg`grgk. Fljplkak
Fljplkak-fljplkak
-fljplkak

tarsabut ghgcgm0

g. Xu`ugk ^ajbacg`grgk
Rujusgk tu`ugk barsiogt ikhivihugc. Faeigtgk pajbacg`grgk hicgfsgkgfgk uktuf jakdgpgi
fljpataksi gtgu tu`ugk ygke tacgm hitatgpfgk. Hgcgj pajbacg`grgk bigsg, tu`ugk
 pajbacg`grgk ygke hirujusfgk euru barcgfu
barcgfu bgei sajug siswg. @ghi, barsiogt fcgsifgc.
Tajaktgrg itu, hgcgj faeigtgk rajahigc tu`ugk pajbacg`grgk ygke hirujusfgk euru barsiogt
ikhivihugc, taregktuke pghg fasucitgk siswg. Xu`ugk pajbacg`grgk ygke mgrus hifugsgi siswg
G jukefik barbahg hgri tu`ugk pajbacg`grgk ygke mgrus hifugsgi siswg B, taregktuke pghg
fljpataksi gtgu tu`ugk pajbacg`grgk ygke bacuj hifugsgi.

 b. Jgtari ^ajbacg`grgk


Jgtari sasugi hakegk fasucitgk ygke himghgpi. Jgtari pacg`grgk hipicim hgk hilregkisgsifgk
 barhgsgrfgk tu`ugk pajbacg`grgk ygke tacgm hirujusfgk. Jgtari ygke hibgmgs
hibgmgs hgcgj
rajahigc gfgk barbahg gktgrg jgtari uktuf siswg ygke sgtu hakegk siswg ygke cgikkyg, sasugi
hakegk fasucitgk ygke himghgpikyg.

d. Faeigtgk ^ajbacg`grgk
Faeigtgk pajbacg`grgk hgcgj faeigtgk rajahigc gfgk barbahg hgri faeigtgk pajbacg`grgk
 bigsg. Hgcgj pajbacg`grgk bigsg, ygke barpgrtisipgsi ghgcgm sacurum siswg. Euru
jajparcgfufgk siswg sajug sgjg. Tajaktgrg itu, hgcgj faeigtgk rajahigc, pajbacg`grgk
mgkyg hiifuti lcam siswg-siswg ygke jajicifi fasucitgk bacg`gr tartaktu. Faeigtgk rajahigc iki
hgpgt hicgfufgk sadgrg ikhivihu gtgu facljplf sasugi hakegk fasucitgk hgk fgrgftaristif
siswg ygke jakeifuti faeigtgk rajahigc.

h. Avgcugsi
Gcgt avgcugsi barsiogt ikhivihugc hgk facljplf. Avgcugsi hicgfsgkgfgk uktuf jakeatgmui
tikefgt fabarmgsicgk pajbacg`grgk ygke hicgfsgkgfgk. Gcgt avgcugsi ygke hieukgfgk uktuf
faeigtgk pajbacg`grgk bigsgkyg barsiogt fcgsifgc sahgkefgk hgcgj faeigtgk rajahigc gcgt
avgcugsiyg barsiogt ikhivihugc gtgu facljplf.

Hgri urgigk tarsabut hgpgt hisijpucgk bgmwg pajbacg`grgk bigsg jakargpfgk pakhafgtgk
fcgsifgc, sahgkefgk faeigtgk rajahigc jakargpfgk pakhafgtgk ikhivihugc gtgu facljplf.

B. ^AKHAFGXGK HGCGJ FAEIGXGK RAJAHIGC


Ugrfitri hff. (7997) jakeajufgfgk tieg pakhafgtgk hgcgj faeigtgk rajahigc. Fatieg
 pakhafgtgk tarsabut ghgcgm pakhafgtgk ygke barsiogt pravaktio, furgtio, hgk pakeajbgkegk.
pakeajbgkegk.
 

Barifut iki gfgk hibgmgs fatieg pakhafgtgk tarsabut.


7. ^akhafgtgk Ygke Barsiogt ^ravaktio 
Faeigtgk rajahigc hipgkhgke barsiogt pravaktio gpgbicg faeigtgk rajahigc hicgfsgkgfgk uktuf 
jajbgktu siswg ygke hihueg gfgk jakegcgji fasucitgk hgcgj jakeugsgi fljpataksi ygke
tacgm hitatgpfgk. Faeigtgk rajahigc ygke barsiogt pravaktio hicgfsgkfgk sabacuj faeigtgk
 pajbacg`grgk bigsg hicgfsgkfgk.

Euru ygke suhgm barpakegcgjgk, hgri fagfrgbgkkyg hakegk siswg, tacgm jakeatgmui
facajgmgk siswgkyg. Hgri babargpg faeigtgk euru jakeatgmui bgmwg siswg G jajpukygi
facajgmgk hgcgj jakear`gfgk slgc-slgc jgtajgtifg samikeeg euru jajbari fasajpgtgk
uktuf barcgtimm cabim bgkygf cgei. Bgei ygke bacuj bgkygf pakegcgjgk, gkhg hgpgt
jakeeukgfgk `akis gcgt avgcugsi pratast.

^ratast ghgcgm sgcgm sgtu `akis gcgt avgcugsi ygke hieukgfgk euru sabacuj faeigtgk
 pajbacg`grgk hicgfsgkgfgk. Barhgsgrfgk mgsic pra-tast euru hgpgt jakeacljplffgk
jakeacljplffgk siswg
jak`ghi tieg facljplf, ygitu facljplf ygke jgjpu jakeugsgi fljpataksi ygke tacgm
hitatgpfgk cabim dapgt, facljplf ygke sasugi hakegk wgftu ygke hitatgpfgk, hgk ygke tihgf
gfgk jgjpu jakeugsgi fljpataksi sasugi wgftu ygke hitatgpfgk. Faeigtgk rajahigc ygke
hibarifgk fapghg siswg ygke tihgf jgjpu jakeugsgi fljpataksi hakegk wgftu ygke
hisahigfgk hisabut rajahigc barsiogt pravaktio.

2. ^akhafgtgk Ygke Barsiogt Furgtio 


Faeigtgk rajahigc hipgkhgke barsiogt furgtio gpgbicg pacgfsgkggk faeigtgk rajahigc
hitu`ufgk uktuf jajbgktu jakegtgsi fasucitgk siswg satacgm siswg jakeifuti pajbacg`grgk
 bigsg. Faeigtgk rajahigc ygke barsiogt furgtio hicgfsgkgfgk fgrakg barhgsgrfgk mgsic avgcugsi
 pghg faeigtgk pajbacg`grgk bigsg hifatgmui bgmwg siswg bacuj jakdgpgi fritarig
fabarmgsicgk gtgu fljpataksi jikijgc ygke tacgm hitatgpfgk.

4. ^akhafgtgk Ygke Barsiogt ^akeajbgkegk


Faeigtgk rajahigc hipgkhgke barsiogt pakeajbgkegk gpgbicg faeigtgk rajahigc hicgfsgkgfgk
sacgjg barcgkesukekyg faeigtgk pajabacg`grgk bigsg. Jacgcui faeigtgk rajahigc ygke
 barsiogt pakeajbgkegk, euru jakemgrgpfgk
jakemgrgpfgk gegr siswg ygke jakegcgji fasucitgk hgcgj
jakeugsgi fljpataksi ygke hitatgpfgk sadgrg bartgmgp hgk saearg hgpgt jakegtgsi fasucitgk
ygke himghgpikyg.

D. @AKIT-@AKIT FAEIGXGK RAJAHIGC


Barifut iki babargpg baktuf faeigtgk rajahigc ygke hgpgt hicgfsgkgfgk euru (Tufa, 7997)0
7. Jakeg`grfgk Fajbgci
Jacgcui baktuf faeigtgk iki, euru jak`acgsfgk fajbgci jgtari ygke bacuj hipgmgji gtgu
hifugsgi siswg. Tggt jak`acgsfgk jgtari tarsabut, euru mgrus barlriaktgsi pghg fasucitgk ygke
himghgpi siswg.
 

2. Jakeeukgfgk Gcgt ^argeg


Qktuf jajuhgmfgk siswg hgcgj jajgmgji jgtari pajbacg`grgk, euru sabgifkyg
jakeeukgfgk gcgt pargeg hgk jajbari fasajpgtgk siswg uktuf jakeeukgfgk gcgt pargeg
tarsabut.

4. Faeigtgk Facljplf 

Hisfusi gtgupuk far`g facljplf hgpgt hieukgfgk euru uktuf jajbgktu siswg jakegcgji
fasucitgk hgcgj jakeugsgi fljpataksi ygke hituktut. Ygke parcu hiparmgtifgk euru hgcgj
jakargpfgk far`g facljplf hgcgj faeigtgk rajahigc igcgm hgcgj jakaktufgk gkeeltg
faljplf.

8. Xutlrigc
Faeigtgk tutlrigc igcgm euru jajiktg bgktugk siswg cgik ygke cabim pgkhgi uktuf jajbgktu
siswg jakemghgpi fasucitgk hgcgj jakeugsgi fljpataksi ygke tacgm hitatgpfgk gtgu euru
hgpgt `ueg jajiktg siswg hgri facgs ygke cabim tikeei uktuf jajbgktu ghif facgskyg.

1. Tujbar Bacg`gr Ygke Racavgk


Tacgik hakegk jakeg`grfgk fajbgci, faeigtgk facljplf hgk tutlrigc, euru `ueg hgpgt
jakeeukgfgk sujbar bacg`gr cgik hgcgj jajbgktu siswg jakeugsgi fljpataksi ygke tacgm
hitatgpfgk. Euru jajiktg siswg uktuf jakeuk`ukei sggtu ikstgksi tartaktu ygke barfgitgk
hakegk jgtari ygke bacuj hifugsgikyg.

H. ^RIKTI^ ^ACGFTGKGGK RAJAHIGC


Mgc-mgc ygke mgrus hiparmgtifgk hgcgj faeigtgk rajahigc (Tufa, 7997) 0
7. Euru mgrus jakeacljplffgk siswg ygke ygke jakegcgji rajahigc sasugi hakegk
hakegk
 pajgmgjgk siswg taktgke jgtari pajbacg`grgk.
2. Bgktugk ygke hibarifgk makhgfkyg sasugi hakegk fasucitgk ygke himghgpi siswg. Xuegs
Xuegs
gtgu faeigtgk ygke hibarifgk hgcgj faeigtgk rajahigc `gkegk tarcgcu bgkygf.
4. Hgcgj jakaktufgk faeigtgk rajahigc euru makhgfkyg jajpartijbgkefgk `akis
fasucitgk ygke himghgpi siswg sartg ogftlr pakyabgb fasucitgk tarsabut.
8. Jacgcui faeigtgk
faeigtgk rajahigc iki, euru tihgf mgkyg
mgkyg jakemgrgpfgk
jakemgrgpfgk siswg gfgk jgjpu
jakeugsgi fljpataksi ygke bacuj hifugsgikyg, tatgpi `ueg tijbuckyg jltivgsi pghg hiri
siswg uktuf bacg`gr cabim eigt hgk cabim tafuk samikeeg uktuf jakeugsgi fljpataksi
 barifutkyg siswg himgrgpfgk tihgf gfgk jakegcgji fasucitgk.

A. ^RIKTI^ ^AJICIMGK FAEIGXGK


Ugrhgki (7997) jakygtgfgk bgmwg hgcgj jajicim baktuf faeigtgk hgk jatlha ygke gfgk
hitargpfgk hgcgj faeigtgk rajahigc euru parcu jajparmgtifgk mgc-mgc barifut0
7. Jajgkoggtfgk cgtimgk fmusus, tarutgjg bgei siswg ygke jajpukygi hgyg tgkefgp
cajgm.
2. Jakafgkfgk pghg saei fafugtgk
fafugtgk ygke hijicifi siswg. Hakegk jajparmgtifgk fafugtgk
ygke hijicifi siswg himgrgpfgk siswg gfgk hgpgt cabim dapgt jakegtgsi fasucitgk ygke
himghgpikyg. Hgcgj mgc iki, euru makhgfkyg cabim jakeakgc egyg bacg`gr satigp siswg.
4. Jajgkoggtfgk pakeeukggk jahig ygke jucti-sakslri.
 

8. Jajgkoggtfgk parjgikgk sabgegi sgrgkg bacg`gr,


bacg`gr, tarutgjg bgei siswg ygke
ygke furgke
jajicifi jltivgsi uktuf bacg`gr.

O. ^RLTAHQR FAEIGXGK RAJAHIGC


Cgkefgm-cgkefgm faeigtgk rajahigc 0
7. Gkgcisis Mgsic Higeklsg

Jacgcui faeigtgk higeklsg, euru gfgk jakeatgmui pgrg siswg ygke parcu jakhgpgt bgktugk.
Qktuf faparcugk faeigtgk rajahigc, taktu ygke jak`ghi slrltgk ghgcgm siswg-siswg ygke
jakegcgji fasucitgk hgcgj bacg`gr ygke hituk`uffgk hakegk tihgf tardgpgikyg fritarig
fabarmgsicgk bacg`gr.

2. Jakajufgk ^akyabgb Fasucitgk


Tabacuj fitg jucgi jargkdgke faeigtgk rajahigc, tarcabim hgmucu fitg mgrus jakeatgmui
jakegpg siswg jakegcgji fasucitgk hgcgj jakdgpgi fljpataksi ygke himgrgpfgk gtgu
jakeugsgi jgtari pacg`grgk. Ogftlr pakyabgb fasucitgk iki mgrus hiihaktioifgsi lcam euru
fgrakg ea`gcg fasucitgk ygke sgjg ygke hituk`uffgk lcam siswg hgpgt hitijbucfgk lcam sabgb
ygke barbahg.

4. Jakyusuk rakdgkg Faeigtgk Rajahigc


Tatacgm fitg jakeatgmui siswg ygke parcu jakhgpgtfgk faeigtgk rajahigc hgk fljpataksi-
fljpataksi ygke bacuj hifugsgi satigp siswg sartg ogftlr pakyabgb fasucitgk. Tacgk`utkyg
fitg jakyusuk rakdgkg pajbacg`grgk sabgegi barifut 0
g. Jarujusfgk fljpataksi gtgu tu`ugk pajbacg`grgk.
 b. Jakaktufgk jgtari pacg`grgk ygke sasugi hakegk fljpataksi
d. Jajicim hgkhgk jargkdgke
jargkdgke faeigtgk rajahigc sasugi hakegk jgsgcgm hgk ogftlr pakyabgb
pakyabgb
fasucitgk sartg fgrgftaristif siswg.
h. Jarakdgkgfgk wgftu ygke hiparcufgk uktuf jacgfsgkgfgk faeigtgk rajahigc
a. Jakaktufgk `akis, prlsahur, hgk gcgt pakicgigk
pakicgigk uktuf
uktuf jakeatgmui tikefgt fabarmgsicgk
siswg.

8. Jacgfsgkgfgk Faeigtgk Rajahigc


Bigsgkyg faeigtgk rajahigc hicgfsgkgfgk hi cugr `gj bacg`gr bigsg. Lcam fgrakg itu, hituktut
faracggk hgri euru uktuf jakyahigfgk wgftu tgjbgmgk hi cugr `gj bacg`gr, uktuf jajbgktu
siswg ygke jajarcufgk.

1. Jakicgi Faeigtgk Rajahigc


Qktuf jakeatgmui barmgsic tihgfkyg faeigtgk rajahigc ygke tacgm hicgfsgkgfgk, fitg mgrus
jacgfsgkgfgk pakicgigk. Euru mgrus jakegkgcisis satigp fljplkak-fljplkak, hakegk
jakeg`ufgk partgkyggk sabgegi barifut 0
- Fljpataksi gtgu Xu`ugk 0 Gpgfgm fljpataksi ygke hirujusfgk tarcgcu tikeei
  gtgu tarcgcu rakhgm bgei siswg
- Jgtari 0 Gpgfgm jgtari tarcgcu sucit bgei siswg<
- Faeigtgk 0 Gpgfgm Faeigtgk rajahigc ygke hitargpfgk
sasugi hakegk fabutumgk hgk fajgjpugk siswg<
 

- Ugftu 0 Gpgfgm wgftu ygke hisahigfgk dufup gtgu furgke<


- ^akicgigk 0 Gpgfgm gcgt pakaicgigk ygke hieukgfgk sasugi
hakegk fljpataksi ygke tacgm hitatgpfgk<

Itucgm cgkefgm-cgkefgm ygke mgrus hitajpum euru hgcgj jacgfsgkgfgk faeigtgk rajahigc.

Faeigtgk Bacg`gr 2
Faeigtgk ^akegyggk

G. MGFIFGX FAEIGXGK ^AKEGYGGK


Faeigtgk pakegyggk ghgcgm faeigtgk ygke hibarifgk fapghg siswg facljplf dapgt hgcgj
jajgkoggtfgk facabimgk wgftu ygke hijicifikyg samikeeg jarafg jajicifi pakeatgmugk
ygke cabim fgyg hgk fatargjpicgk ygke cabim bgif.
Faeigtgk pakegyggk iki barfakgk hakegk faeigtgk pakhgcgj jgtari pacg`grgk ygke sahgke
hipacg`gri, bufgk pajbgmgsgk jgtari pacg`grgk bgru.

Xu`ugk faeigtgk pakegyggk ghgcgm jajbarifgk fasajpgtgk fapghg siswg uktuf


jajparhgcgj pakeugsggk jgtari pacg`grgk ygke barfgitgk hakegk tuegs bacg`gr ygke sahgke
hicgfsgkgfgk samikeeg tardgpgi tikefgt parfajbgkegk ygke lptijgc.

B. @AKIT FAEIGXGK ^AKEGYGGK


Hgcgj jargkdgke hgk jacgfsgkgfgk faeigtgk pakegyggk, euru jakargpfgk pakhafgtgk
ikhivihugc. Jakurut Eusfay (79=9), faeigtgk pakegyggk bigsgkyg barsiogt bacg`gr jgkhiri.
Faeigtgk pakegyggk cabim barsiogt ocafsibac hibgkhikefgk hakegk faeigtgk rajahigc. Ygke
 paktike, faeigtgk pakegyggk makhgfcgm
makhgfcgm jarupgfgk faeigtgk ygke jakyakgkefgk
jakyakgkefgk hgk
jargkesgke fragtioitgs siswg. Faeigtgk ygke hgpgt hirgkdgke hgk hicgfsgkgfgk euru 0
7. Xutlr Tabgyg
Jacgcui faeigtgk tutlr sabgyg, pajgmgjgk siswg tarmghgp sugtu flksap gfgk jakikefgt
fgrakg hi sgjpike jarafg mgrus jakeugsgi flksap gtgu iha ygke gfgk hi`acgsfgk jarafg
 `ueg mgrus jakdgri tafkif uktuf jak`acgsfgk
jak`acgsfgk flksap gtgu iha tarsabut. Qktuf hgpgt barpargk
sabgegi tutlr ygke bgif, siswg mgrus jgjpu jajbarifgk pak`acgsgk ygke hgpgt hijakearti
lcam tajgkkyg, jgjpu jajgkhgke sugtu flksap gtgu iha hgri barbgegi ssuhut
uhut pgkhgke.
Jacgcui tutlr sabgyg, siswg facljplf dapgt hgpgt jakikefgtfgk pajgmgjgkkyg tarmghgp
jgtari pacg`grgk hi sgjpike jakeajbgkefgk fajgjpugk flekitio tikeei.

2. Jakeajbgkefgk Cgtimgk
Tiswg ygke dapgt hgcgj bacg`gr hgpgt hijiktg uktuf jajbugt slgc-slgc cgtimgk uktuf
hifar`gfgk lcam tajgk-tajgkkyg. Tlgc-slgc ygke hifajbgkefgk tarsabut mgrus hisartgi
hakegk fukdi `gwgbgk.

Jajbarifgk fasajpgtgk uktuf tarcibgt hgcgj sugtu prlyaf. Faeigtgk iki hgpgt hicgfufgk
uktuf pakhgcgjgk jgtari ygke jakuktut bgkygf cgtimgk.
 

4. Jakeajbgkefgk Jahig hgk Tujbar ^ajbacg`grgk


Jajbarifgk fasajpgtgk fapghg siswg uktuf jakemgsicfgk sugtu fgryg ygke barfgitgk
hakegk jgtari ygke hipacg`gri jarupgfgk sugtu ygke jakgrif bgei siswg facljplf dapgt.
Mgsic fgryg tarsabut hgpgt barupg jlhac, parjgikgk gtgu fgryg tucis ygke bisg hijgkoggtfgk
sabgegi sujbar bacg`gr.

8. Jacgfufgk ^rlyaf 
Jajbarifgk tuegs fapghg siswg hgcgj jacgfufgk sugtu prlyaf gtgu cgplrgk, jacgcui
faeigtgk iki jltivgsi bacg`gr siswg gfgk jakikefgt. Jarafg gfgk barusgmg uktuf
jajpacg`gri jgtari pacg`grgk barifutkyg hakegk bgif samikeeg jarafg gfgk jakhgpgt
fasajpgtgk cgei uktuf jacgfufgk prlyaf 

1. Jajbarifgk ^arjgikgk, Jgsgcgm gtgu Fljpatisi Gktgrsiswg


Hgcgj faeigtgk pakegyggk euru hgpgt jajbarifgk tuegs fapghg siswg ygke jajadgmfgk
sugtu jgsgcgm gtgu parjgikgk ygke barfgitgk hakegk jgtari pacg`grgk. Hi sgjpike jarafg
 barusgmg uktuf jajadgmfgk jgsgcgm gtgu parjgikgk ygke hibarifgk,
hibarifgk, jacgcui faeigtgk iki
jarafg `ueg gfgk bacg`gr sgtu sgjg cgik hakegk jajbgkhikefgk strgtaei gtgu tafkif ygke
jarafg pareukgfgk hgcgj jajadgmfgk parjgsgcgmgk gtgu parjgigk ygke hibarifgk.

D. OGFXLR-OGFXLR YGKE MGRQT HI^ARMGXIFGK HGCGJ JACGFTGKGFGK


FAEIGXGK ^AKEGYGGK
Ugrfitri, hff. (7997) jakeajufgfgk tieg ogftlr ygke mgrus hipartijbgkefgk hgcgj jajicim
hgk jacgfsgkgfgk faeigtgk pakegyggk0
7. Ogftlr Tiswg
Fasasugigk faeigtgk pakegyggk hakegk jikgt siswg gfgk cabim jakhlrlke siswg barmgsic
hgcgj bacg`grkyg. Tabgcifkyg, faeigtgk pakegyggk ygke tihgf sasugi hakegk jikgt siswg
gfgk jacajgmfgk sajgkegt siswg hgcgj jajpacg`gri sasugtu.
Ogftlr ygke mgrus hipartijbgkefgk euru hgcgj jakaktufgk faeigtgk pakegyggk jakurut
Grifuktl (79=?) 0

g. Faeigtgk hihi cugr facgs cabim hisufgi siswg hgripghg faeigtgk hi hgcgj facgs.
 b. Faeigtgk ygke jacgfufgk gftivitgs cabim hisufgi siswg hgripghg mgkyg hicgfufgk
hicgfufgk hi
 bacgfgke ja`g.
d. Faeigtgk jakajufgk
jakajufgk sasugtu ygke ygke bgru
bgru cabim
cabim jargkesgke
jargkesgke jikgt
jikgt siswg hgripghg faeigtgk
faeigtgk
ygke siogtkyg pak`acgsgk.
h. Faeigtgk ygke dapt jakuk`uffgk
jakuk`uffgk mgsic cabim hisufgi siswg hgripghg
hgripghg faeigtgk ygke
jakuktut wgftu ygke dufup cgjg.

2. Ogftlr Jgkoggt Ahufgtio 


Jacgcui faeigtgk pakegyggk iki himgrgpfgk pakeatgmugk gtgu fatargjpicgk, bgmfgk
kicgi/sifgp ygke hijicifi siswg gfgk sajgfik jakikefgt.

4. Ogftlr Ugftu
 

Euru mgrus jgjpu jakyasugifgk `akis faeigtgk pakegyggk hakegk fabutumgk siwg hgk `ueg
hakegk wgftu ygke tarsahig. Gpgbicg wgftu pakegyggk suhgm mgbis, siswg makhgfkyg tacgm
jakeugsgi jgtari pakegyggk sadgrg utum hgk siswg suhgm hgpgt jacimgt mgsickyg.

JLHQC 7>
^AKEACLCGGK FACGT

Faeigtgk Bacg`gr 7
Mgfifgt ^akeaclcggk Facgs

G. ^akeartigk pakeaclcggk facgs


^akeaclcggk facgs ghgcgm sargkefgigk
s argkefgigk tikhgfgk euru ygke hitu`ufgk uktuf jakhlrlke
jukduckyg tikefgm cgfu ygke himgrgpfgk hgk jakemicgkefgk tikefgm cgfu ygke tihgf
himgrgpfgk, jakdiptgfgk mubukegk iktarparslkgc ygke bgif hgk ifcij slsil-ajlsilkgc
s lsil-ajlsilkgc ygke
 plsitio, sartg jakdiptgfgk hgk jajacimgrg lregkisgsi facgs ygke prlhuftio hgk aoaftio.

B. ^arbahggk pakeaclcggk facgs hgri pajbacg`grgk


^ajbacg`grgk ghgcgm saegcg faeigtgk ygke hicgfufgk euru uktuf jajbgktu siswg bacg`gr,
sahgkefgk pakeaclcggk facgs ghgcgm saegcg faeigtgk ygke hicgfufgk euru uktuf jakdiptgfgk
hgk jajacimgrg flkhisi facgs ygke jajukefikfgk tar`ghikyg prlsas pajbacg`grgk ygke
aoaftio.

D. ^aktikekyg pakeaclcggk facgs hgcgj prlsas pajbacg`grgk


^akeaclcggk facgs ygke aoaftio jarupgfgk sgcgm sgtu gspaf paktike hgcgj prlsas
 pajbacg`grgk fgrakg pakeaclcggk facgs ygke aoaftio jarupgfgk prgsygrgt tardiptgkyg
 pajbacg`grgk ygke aoaftio.
 

Faeigtgk Bacg`gr 2
G. ^akgtggk Cikefukegk Facgs
^akgtggk cikefukegk facgs ygke tapgt barpakegrum tarmghgp tikefgt fatarcibgtgk hgk
 pgrtisipgsi siswg hgcgj prlsas pajbacg`grgk.
7. ^riksip-priksip pakgtggk cikefukegk facgs
g. Facacugsggk pgkhgkegk

Ygitu pakajpgtgk gtgu pakgtggk bgrgke-bgrgke hi hgcgj facgs tihgf jakeegkeeu pgkhgkegk
siswg hgk euru samikeeg siswg sadgrg cacugsg hgpgt jajgkhgke euru gtgu bakhg/faeigtgk
ygke sahgke barcgkesuke.

 b. Juhgm hidgpgi


Ygitu siswg juhgm jak`gkefgu bgrgke-bgrgke ygke jarafg butumfgk hgk siswg hgpgt
hakegk juhgm bareargf hgk tihgf jakeegkeeu siswg cgikkyg ygke sahgke bafar`g.

d. Facuwasgk
Ygitu bgrgke-bgrgke ygke ghg hi hgcgj facgs makhgfkyg juhgm uktuf hitgtg hgk hipikhgm-
 pikhgmfgk sasugi hakegk tuktutgk faeigtgk
faeigtgk pajbacg`grgk ygke gfgk hicgfufgk siswg hgk
euru.

h. Fakygjgkgk
Ygitu cikefukegk facgs ygke hitgtg hgpgt jajbarifgk fakygjgkgk bgif bgei siswg jgupuk
euru sakhiri. ^riksip fakygjgkgk iki barfgitgk hakegk tajpargtur rugkegk, dgmgyg, sugrg hgk
fapghgtgk facgs. Fakygjgkgk rugkegk facgs gfgk sgkegt barpakegrum tarmghgp flksaktrgsi
hgk prlhuftivitgs siswg hgk euru hgcgj faeigtgk pajbacg`grgk.

a. Faikhgmgk
Rugkegk facgs ygke ikhgm hgk jakyakgkefgk barpakegrum plsitio tarmghgp
tar mghgp sifgp hgk tikefgm
cgfu siswg tarmghgp faeigtgk pajbacg`grgk ygke hicgfsgkgfgk. Rugkegk facgs ygke
jakyakgkefgk `ueg gfgk jakikefgtfgk pakeajbgkegk kicgi faikhgmgk pghg hiri siswg
fgrakg siswg jacimgt cgkesuke jlhac/dlktlm ygke hicgfufgk euru hgcgj jakgtg facgs.

2. ^akgtggk tajpgt huhuf 


Ygitu euru mgrus jakgtg tajpgt huhuf siswg sasugi hakegk strgtaei pajbacg`grgk ygke
hitargpfgk uktuf jajparcgkdgr faeigtgk pajbacg`grgk. ^akegturgk tajpgt huhuf ygke
 bar`a`ar jakemghgp euru tapgt uktuf faeigtgk
faeigtgk fcgsifgc, ygitu uktuf jakygjpgifgk ikolrjgsi
ygke mgrus hifatgmui
hifatgmui lcam sacurum siswg sartg jakike
jakikefgtfgk
fgtfgk `ujcgm far`g ygke hicgfufgk
hicgfufgk
siswg.

B. ^akgtggk cikefukegk psifl-slsigc facgs.


Ifcij psifl-slsigc facgs barpakegrum tarmghgp mgsic bacg`gr, flksap hiri, rgsg mgreg hiri, hgk
sifgp siswg tarmghgp saflcgm. Ifcij
Ifcij psifl-slsigc facgs barfakggk hakegk
hakegk mubukegk slsigc-
 pribghi gktgrg euru hgk siswg sartg gktgr siswg. Mubukegk ygke mgrjlkis gktgrg euru hgk
siswg sartg gktgr siswg gfgk hgpgt jakdiptgfgk ifcij psifl-slsigc facgs ygke samgt, hgk
aoaftio bgei barcgkesukekyg prlsas pajbacg`grgk.
 

Lcam fgrakg itu hgcgj jakeaclcg facgs, euru mgrus hgpgt jakdiptgfgk mubukegk slsil-
ajlsilkgc ygke mgrjlkis bgif gktgrg euru hakegk siswg jgupuk gktgrsiswg.

7. Fgrgftaristif euru
Barfakggk hakegk pakeaclcggk ifcij psifl-slsigc facgs, Bgkhurg (Ellh hgk Brlpmy)
jakygtgfgk bgmwg fabarmgsicgk euru hgcgj jakeaclcg
jakeaclcg ifcij psifl-slsigc facgs hipakegrumi

lcam fgrgftaristif euru itu sakhiri. Barifut iki babargpg fgrgftaristif ygke mgrus hijicifi lcam
euru 0
g. Hisufgi lcam siswgkyg
 b. Jajicifi parsapsi ygke ragcistif taktgke hirikyg hgk siswgkyg.
d. Gfrgb hakegk siswg hgcgj bgtgs mubukegk euru-siswg
h. Barsifgp plsitio tarmghgp partgkyggk/rasplks siswg
a. Tgbgr, taeum hgk taegs

2. Mubukegk slsigc gktgrsiswg


Mubukegk slsigc ygke furgke bgif gktgrsiswg hgpgt jakeegkeeu cgkdgrkyg faeigtgk
 pajbacg`grgk. Qktuf jakdiptgfgk mubukegk
mubukegk slsigc ygke bgif gktgrsiswg hgpgt hicgfsgkgfgk
hakegk ghgkyg faeigtgk bacg`gr facljplf. Hi hgcgj bacg`gr facljplf siswg hgpgt sgcike
jakeakgc, barfljukifgsi hakegk `acgs, sgcike bartgkyg hgk jakeajufgfgk pakhgpgt sartg
sgcike jajbgktu.
Gegr faeigtgk facljplf hgpgt barmgsic hakegk bgif euru mgrus jajparmgtifgk mgc-mgc
 barifut 0
g. ^aricgfu ygke himgrgpfgk
 b. Oukesi fapajijpikgk
d. ^lcg parsgmgbgtgk siswg
h. Klrjg/gturgk
a. Fajgjpugk barfljukifgsi
o. Fabarsgjggk
 

JLHQC 77

HITI^CIK FACGT

Faeigtgk bacg`gr 7
Mgfifgt hisipcik facgs

G. Hisipcik hgk hisipcik facgs


7. Hisipcik
  Fgtg hisipcik pgsti suhgm sarike fitg hakegr, kgjuk
kgjuk pakeartigk
pakeartigk isticgm iki jgsimparcu fitg
sapgfgti.Qktuf jgkefg`i pakearartigk iki jgri fitg ikegt pakegcgjgk fitg samgri-mgri ygke
 `ueg parkgm hitgygkefgk hitacavisi. @ifg fitg rg`ik jaklktlk tv,bgrgkefgci
tv,bgrgkefgci paristiwg barifut
gfrgb hakegk fitg.

2. Hisipcik Facgs
  Xurkay &dgirks (79=>) jakefg`i ucgke haoikisi hisipcik facgs
facgs ygke bargsgc hgri pgrg pgfgr.
Hgcgj fg`igk tarsabut, gktgrg cgik hiukefgp haoikisi hisipcik ygke barvgrigsi sabgegi barifut 0
- ^artgjg, hisipcik higrtifgk tikefgt fatargturgk ygke
ygke tarhgpgt pgh
pghgg sugtu facljplf.
- Fahug, hisipcik facgs
facgs higrtifgk sabgegi tafkif
tafkif ygke
ygke hieukgfgk
hieukgfgk lcam euru ukuf
jajbgkeuk gtgu jajacimgrg fatargturgk hihgcgj facgs. Jisgckyg,ibu Itg jaeeukgfgk
mufujgk uktuf jakartibfgk gkgf-gkgf.
- Fatieg, ghgpgfgr ygke jakygjgfgk fgtg hisipcik hakegk mufujgk.

Hgri fatieg pakeartigk higtgs hisapgfgti lcam babargpg pgfgr, ygke jakhioikisifgk hisipcik
sabgegi bgeigk pakeaclcggk facgs ygke tarutgjg barurusgk hakegk pakgkegkgk pricgfu ygke
jakyijpgke(flmk,, 799?).
jakyijpgke(flmk

B. Hisipcik facgs
Tabgegi euru, gkhg taktu parcu jajgmgji gcgsgk hgri tikhgfgk
tikhgfgk Gkhg hihgcgj facgs. G Ghg
hg
 babargpg gcgsgk paktike siswg parcu hig`g`rfgk hisipcik higktgrgkyg 0
7. Hisipcik parcu hig`grfgk hgk parcu hipacg`gri sartg himgygti lcam siswg, gegr siswg jgjpu
jgjpu
jakhisipcikfgk hirikyg sakhiri. Ikicgm ygke jarupgfgk tu`ugk
tu`ugk utgjg pakgkgjgk hisipcik.
hisipcik.
Tiswg jgjpu jakeakhgcifgk hiri sakhiri, tgkpg
tg kpg parcu hiflktrlc lcam euru (Uikzar,7992).
2. Hisipcik, sabgegijgkg higfui
higfui lcam
lcam lcam pgrg pgfgr
pgfgr sa`gf hgmucu, jarupgfgk pusgt
 barputgrkyg famihupgk saflcgm (turkay &dgirks, 79=>).
4. Xikefgt fatggtgk siswg ygke
ygke tikeei tarmghgp gturgk facgs,cabim-cabim `ifg fatggtgk
tarsabut tujbum hgri hiri sakhiri, bufgk hipgfsgfgk, gfgk jajukefikfgk tardiptgkyg ifcij
 bacg`gr ygke flkhusio.
 

8. Xikefgt fatggtgk siswg rakhgm tarmghgp gturgk facgs gfgk jajbugt ifcij bacg`gr ygke
tihgf flkhusio.
1. @ujcgm siswg hgcgj sgtu facgs
?. Fabigsggk uktuf jakggti gturgk hgcgj facgs gfgk jajbari
jajbari hgjpgf ygke cabim
cabim cugs bgei
famihupgk siswg hihgcgj jgsygrgfgt.

D. Ogftlr-ogftlr ygke jajpakegrumi hisipcik facgs


Ogftlr ygke jajpakegrumi tikefgt fahisipcikgk siswg sabakgryg sgkegt fljpcafs, hgk sarike
sufgr uktuf hiihaktioifgsi. Ogftlr-ogftlr tarsabut hgpgt hifacljplfgk jak`ghi 4 bgeigk, ygitu
ogftlr oisif, slsigc, hgk psiflcleis.
7. Ogftlr oisif.
Ogftlr oisif ygke jajpakegrumi hisipcik facgs `ueg jakdgfup euru, siswg, hgk rugke facgs.
Flkhisi oisif euru, gktgrg cgik tgjpgf hgcgj pakgjpicgkkyg, gfgk jajpakegrumi fatggtgk
siswg pghg gturgk. Flkhisi oisif siswg ygke prijg, saparti tgjpgf pghg pakgjpicgkkygsartg
 pgkdg ikhrg ygke samgt gfgk jajpakegrumi
jajpakegrumi fatggtgk siswg pghg gturgk. Flkhisi oisif rugke
facgs, jakdgfup fagjgkgk hgk susukgk pargcgtgk, sartg dgrg pakeeukggk gcgt-gcgt pacg`grgk
 `ueg jajpakegrumi tikefgt fahipcikgk
fahipcikgk siswg.
2. Ogftlr Tlsigc
Hifutip lcam turkay & dgirks (79=>). futipgk tarsabut gktgrg cgik jakaegsfgk bgmwg
–mgkyg hgcgj ifcij ygke sgcike jajpardgygi, sgcike jakearti, hgk sgcike jakemlrjgti
siswg hgpgt tujbum hgk barfajbgke‚.
4. Ogftlr ^siflcleis
  Ogftlr psiflcleis gtgu fa`iwggk `ueg higkeegp sgkegt barpakegrum
barpakegrum pghg tikefgt
fahisipcikgk siswg. Ogftlr psiflcleis jakdgfup, gktgrg cgik pargsggk (saparti sahim,
sakgke,jgrgm, blsgk, bakdi,hgk sabgegikyg), Hk fabutumgk (saparti faikeikgk uktuf
himgregi, higfui, hgk hisgygkei).

Faeigtgk bacg`gr 2
Ttrgtaei pakgkgjgk hgk pakgkegkgk hisipcik facgs

G. ^gkhgkegk tarmghgp pakgkgjgk hgk pakgkegkgk hisipcik facgs

Tabgegijgkg mgckyg hakegk barbgegi gspaf pakhihifgk, pakgkgjgk hgk pakgkegkgkhisipcik


pakgkegkgkhisipcik
facgs `ueg hisifgpi barvgrigsi lcam pgrg pgfgr. Tifgp gtgu pgkhgkegk iki gfgk barpakegrum
tarmghgp dgrg-dgrg euru jakgkegki hisipcik facgs. Barbgegi pgkhgkegk tarsabut gktgrg cgik 0
7. ^gkhgkegk ygke jakygtgfgk bgmwg euru mgrus barusgmgbarusgmg siswg jakear`gfgk tuegs ygke
ygke
hiikeikfgk lcam euru. Tiswg tihgf parcu tgmu jakegpg hig mgrus jakear`gfgk tuegs gtgu
siswg`ueg tihgf parcu tgmu gpgfgm ygke hifar`gfgkkyg tarsugi hakegk frbutumgkkyg.
^gkhgkegk iki sadgrg fargs hifritif lcam flmk (799?), ygke jakeikeikfgk ghgkyg parubgmgk
hgcgj dgrg jajgkhgke hisipcik facgs.
2. Flmk (799?) jakaegsfgk bgmwg euru samgruskyg jajucgi hakegk hakegk partgkyggk
partgkyggk –gpg ygke
hiparcufgk lcam gkgkf-gkgf, hgk bgegijgkg dgrg sgyg jajakumi fabutumgk tarsabut<‚ Dgrg
 

 pgkhgke iki `acgs-`acgs barolfus pghg siswg, bufgk fapaktikegk


fapaktikegk euru.
4. ^gkhgkegk ygke barolfus pghg fabutumgk siswg iki tgjpgfkyg sakghg hakegk
hakegk
 pgkhgkegk ygke hiucgs lcam Uikzar
Uikzar (7991), ygke jakygtgfgk bgmwg pakh
pakhafgtgk
afgtgk ygke
 barmgsic hgcgj jajbgkeuk hisipcik ghgcgm pakhafgtgk ygke
ygke jakemlrjgti mgf ikhivihu,
ikhivihu,
jakhlrlke pakikefgtgk flksap hiri siswg sartg jajupuf far`gsgjg.
8. ^gkhgkegk cgik ygke sa`gcgk hakegk 2 hgk 4 tarsabut ghgcgm pgkhgkegk
pgkhgkegk mujgkistif,
mujgkistif, ygitu

 pgkhgkegk ygke jakafgkfgk


jakafgkfgk fajgkusiggk.
1. ^gkhgkegk targfmir ygke
ygke parcu fitg
fitg sijgf ghgcgm pgkhgkegk
pgkhgkegk fguj bamgvilrisja, ygke
 barpakhgpgt bgmwg paricgfu hgpgt hipacg`gri hgk hiflktrlc.
hiflktrlc. Mufujgk hgk
 pakeugtgkjarupgfgk hug mgc ygke higk`urfgk uktuf hieuk
hieukgfgk
gfgk hgcgj jakaegfgk hisipcik.

B. Ttrgtaei pakgkgjgk hisipcik hifacgs

Barifut iki hgpgt gkhg sijgf babargpg dgrg ygke hgpgt Gkhg dlbg hgcgj jakgkgjfgk
hisipcik hifacgs, safgcieus hgpgt Gkhg eukgfgk sabgegi rgjbu-rgjbu hgcgj jajicim dgrg
ygke tapgt/sasugi hakegk facgs gkhg.
7. Jlhacfgk tgtg tartib ygke suhgm
suhgm hi tatgpfgk saflcgm. Dlktlm kygtg jarupgfgk
jarupgfgk gcgt
jakeg`gr /jakhihif ygke tarbgif, tarutgjg bgei gkgf-gkgf TH. Tabgegijgkg hikygtgfgk lcam
Acigs , at gc (7995),jacgcui jlhac gtgu dlktlm ygke hiparcimgtfgk lcam euru,gkgf-gkgf
jacimgt cgkesuke paricgfu, fatargjpicgk, hgk sifgp ygke higk`urfgk.
2. Ghgfgk partajugk facgsfacgs sadgrg barfgcg, tarutgjg
tarutgjg `ifg ghg gturgk ygke
ygke parcu hitik`gu
hitik`gu
fajbgci. ^artajugk facgs higkeegp lcam babargpg pgfgr (higktgrgkyg ecgssar ) sabgegi sgcgm
sgtu gctarkgtio ygke aoaftio uktuf jakgkgjfgk hgk jakgkegki hisipcik facgs.
4. Xargpfgk gturgk sadgrg ocafsibac (cuwas) samikeeg siswg tihgf
tihgf jargsg tartafgk.
8. Tasugifgk pakargpgk gturgk hakegk tikefgt parfajbgkegk gkgf.
1. Cibgtfgk siswg hgcgj jajbugt gturgk facgs.

D. Ttrgtaei pakgkegkgk hisipcik facgs


  Ttrgtaei pakgkegkgk
pakgkegkgk hisipcik facgs
facgs hibahgfgk
hibahgfgk jak`ghi
jak`ghi 4 bgeigk sasugi hakegk
hakegk bargt
bargt
rikegkkyg egkeeugk ygke tar`ghi.
7. Jakgkegki Egkeeugk Rikegk
g. Jakegbgifgk
 b. Jakgtgp gegf cgjg
d. Jakeeukgfgk tgkhg klkvarbgc
h. Jakhafgti
a. Jajgkeeic kgjg
o. Jakegbgifgk sadgrg sakeg`g

2. Jakgkegki Egkeugk Bargt


g. Jajbari mufujgk
 b. Jacibgtfgk lrgke tug
 

4. Jakgkegki ^aricgfu Gerasio 


g. Jakeubgm/jakufgr tajpgt huhuf.
 b. @gkegk tar`abgf hgcgj flkorlktgsi gtgu parsacisimgk ygke tihgf parcu.
d. @gkegk jacgygki siswg gerasio fatifg mgti sahgke pgkgs.
h. Mihgrfgk hiri hgri jakeudgp
jakeudgp fgtg-fgtg
fgtg-fgtg ygke fgsgr gtgu ygke barsiogt jakemikg.
jakemikg.
a. Flksuctgsi hakegk pimgf cgik.

JLHQC 72
^AJBACG@GRGK YGKE AOAFXIO

Faeigtgk Bacg`gr 7
^arakdgkggk pajbacg`grgk ygke aoaftio 

G. ^akeartigk parakdgkggk pajbacg`grgk


^arakdgkggk pajbacg`grgk hgpgt higrtifgk sabgegi sugt rgkefgigk ygke sgcike barmubukegk
hgk sgcike jakuk`gke gktgrg barbgegi uksur gtgu fljplkak ygke ghg hi hgcgj pajbacg`grgk
gtgu hakegk
hakegk pakeartigk cgik sugt prlsas jakegtur, jakefllrhikgsifgk, hgk jakatgpfgk
jakatgpfgk
uksur-uksur gtgu fljplkak-fljplkak pajbacg`grgk

B. Fljplkak parakdgkggk pajbacg`grgk


Rgcpm U. Xycar (7951) jakeajufgfgk bgmwg priksip hgsgr hgcgj pakeajbgkegk
 pajbacg`grgk jakeifuti ajpgt fljplkak ygke
ygke hisabut sabgegi olur stap jlhac hgcgj
 baktuf partgkyggk-partgkyggk jakhgsgr ygke mgrus hi`gwgb 0
7. Umgt Ahudgtilkgc purplsas smluch tma sdmllc saaf tl gttgik <
2. Umgt Ahudgtilkgc
Ahudgtilkgc axpariakdas dgk ba prlvihah tmgt gra cifacy tl gttgik tmasa purplsas <
4. Mlw dgk tmasa Ahudgtilkgc axpariakdas ba aooadtivacy lregkizah <
8. Mlw dgk wa hatarjika
hatarjika watmar tmasa purplsas
purplsas gra baike gttgikah <

Barhgsgrfgk partgkyggk tarsabut hi gtgs jgfg hgpgt hisijpucfgk bgmwg fljplkak


 parakdgkggk pajbacg`grgk jakdgfup 0
g. Grgm hgri
hgri sugtu prlergj pajbacg`grgk ygke
ygke barupg
barupg stgkhgr fljpataksi
fljpataksi jgtg pacg`grgk,
fljpataksi hgsgr, hgk ikhifgtlr-ikhifgtlrkyg
 b. Isi gtgu jgtari ygke mgrus hibarifgk uktuf jakdgpgi fljpataksi
fljpataksi tarsabut
d. Ttrgtaei pacgfsgkggk
h. ^akicgigk ygke hieukgfgk uktuf jakeufur tikefgt fabarmgsicgk pajbacg`grgk

D. ^riksip parakdgkggk pajbacg`grgk


 

7. ^arakdgkggk pajbacg`grgk mgrus barhgsgrfgk flkhisi siswg


2. ^arakdgkggk pajbacg`grgk mgrus barhgsgrfgk furifucuj ygke barcgfu
4. ^arakdgkggk pajbacg`grgk mgrus jajparmitukefgk wgftu ygke tarsahig
8. ^arakdgkggk pajbacg`grgk mgrus jarupgfgk urutgk faeigtgk bacg`gr jakeg`gr ygke
sistajgtis
1. ^arakdgkggk pajbacg`grgk hicakefgpi hakegk cajbgrgk far`g/tuegs hgk gtgu cajbgr

lbsarvgsi
?. ^arakdgkggk pajbacg`grgk mgrus barsiogt ocafsibac
5. ^arakdgkggk pajbacg`grgk mgrus barhgsgrfgk pghg pakhafgtgk sistaj ygke
jakeeukgfgk fatarpghugk gktgrg tu`ugk/fljpataksi, jgtari, faeigtgk bacg`gr hgk avgcugsi

H. ^rlsahur parakdgkggk pajbacg`grgk


7. ^akyusukgk Ticgbus
^riksip-priksip pakeajbgkegk sicgbus 0
g. Icjigm
 b. Jajparmgtifgk parfajbgkegk hgk fabutumgk
fabutumgk siswg
d. Tistajgtis
h. Flksistak
a. Gfurgt
2. ^akyusukgk rakdgkg pajbacg`grgk
Qksur-uksur plflf rakdgkg pajbacg`grgk 0
g. Ihaktitgs jgtg pacg`grgk
 b. Fljpataksi hgsgr hgk ikhifgtlr-ikhifgtlr ygke makhgf
makhgf hidgpgi
d. Jgtari plflf basartg urgigkkyg
h. Ttrgtaei pajbacg`grgk
a. Gcgt hgk jahig ygke hieukgfgk
o. ^akicgigk hgk tikhgf cgk`ut

Faeigtgk Bacg`gr 2
^ajbacg`grgk ygke aoaftio 

G. Mgfifgt pajbacg`grgk ygke aoaftio 


^ajbacg`grgk ygke aoaftio hi jucgi hgri sabugm parakdgkggk pajbacg`grgk fgrakg
 parakdgkggk pajbacg`grgk gfgk jajbgktu euru hgcgj jakelregkisgsifgk,
jakelregkisgsifgk,
jakeijpcajaktgsifgk hgk jakeavgcugsi mgsic pajbacg`grgk.

B. Ogftlr-ogftlr ygke barfgitgk hakegk tuegs bacg`gr 


7. Isi
2. Bgmgk
4. Ttrgtaei pajbacg`grgk
8. ^aricgfu euru
1. Jakstrufturfgk pacg`grgk
?. Cikefukegk bacg`gr 
 

5. ^abacg`gr 
=. Hurgsi pajbacg`grgk
9. Clfgsi pajbacg`grgk

D. Fgrgftaristif euru
Ghgpuk fgrgftarisitif euru ygke jajpakegrumi Faputusgk parakdgkggk pajbacg`grgk ghgcgm
0
7. Bgkygfkyg pakegcgjgk jakeg`gr euru
2. Oiclsloi bacg`gr jakeg`gr
4. ^akeatgmugk taktgke isi pajbacg`grgk
8. Egyg euru hgcgj jakelregkisgsifgk pajbacg`grgk
1. Mgrgpgk-mgrgpgk jakgtg facgs
?. ^argsggk gjgk hgk flktrlc pajbacg`grgk

H. Euru ygke aoaftio 


7. Jacgfufgk raviu mgrigk
2. Jakyigpfgk jgtari bgru
4. Jacgfufgk prgftif tarbijbike
8. Jakyahigfgk bgcifgk hgk flrafsi
1. Jacgfsgkgfgk prgftif jgkhiri
?. Raviu jikeeugk hgk bucgkgk

A. ^akhafgtgk pajbacg`grgk ygke aoaftio 


7. Bacg`gr jgkhiri (ikhapakhakt cagrkike)
g. ^riksip-priksip bacg`gr jgkhiri
7) ^abacg`gr bacg`gr uktuf hirikyg sakhiri
2) ^abacg`gr jajpukygi
jajpukygi ufurgk uktuf jakelktrlc gtgs faeigtgk
faeigtgk bacg`grkyg
bacg`grkyg sakhiri
4) ^abacg`gr jajicifi
jajicifi tgkeeuke `gwgb uktuf jakaktufgk flktafs bacg`gr 
8) ^abacg`gr jukefik jakeajbgkefgk rakdgkg faeigtgk bacg`grkyg sakhiri
1) Fabutumgk ikhivihu ygke barbahg hifakgc hakegk rasplks ygke tapgt
?) Faeigtgk bacg`gr pabacg`gr
pabacg`gr hisasugifgk hakegk sujbar-sujbar bacg`gr hgk pgkhugk
 bacg`gr 
5) ^argkgk bacg`gr barubgm hgri euru sabgegi pakygjpgi
pakygjpgi ikolrjgsi fa pakeaclcg prlsas
 bacg`gr.

 b. Jgkoggt bacg`gr jgkhiri


7) Bacg`gr gftio 
2) Jajakumi fabutumgk ikhivihu pabacg`gr 
4) Jajbarifgk jltivgsi pabacg`gr 
8) Jakeajbgkefgk pargkgk pakeg`gr.

2. ^ajbacg`grgk tarpghu
 

^akhafgtgk pajbacg`grgk tarpghu jajbgktu pabacg`gr jacgcui 0


l Bacg`gr gftio 
l Jakicgi hiri sakhiri
l Ikhivihugcisgsi
l Bacg`gr jgkhiri

g. Facabimgk pajbacg`grgk tarpghu


7) Jajbarifgk egjbgrgk mubukegk gktgrpakeatgmugk
2) Jajparjuhgm bacg`gr 
4) Jajukefikfgk fasgtugk pakyg`igk sugt prlbcaj
8) Jakemikhgri pakeucgkegk hgcgj furifucuj
1) Jajparjuhgm far`g sgjg gktgrhisipcik
?) Jajltivgsi pabacg`gr 

 b. Fatarpghugk furifucuj hgpgt jajbgktu


jajbgktu pabacg`gr 
7) Jakeugsgi parubgmgk-parubgmgk hgcgj pakeatgmugk
2) Jakemghgpi pakeatgmugk ygke tacgm barcgcu
4) Jajgmgji pakeatgmugk

4. Bacg`gr barbgsis jgsgcgm (prlbcaj bgsah cagrkike)


Bacg`gr barbgsis jgsgcgm (BBJ) ghgcgm bacg`gr ygke barpusgt
barpusgt pghg pabacg`gr hgk `ueg
jakeegjbgrfgk jatlha bacg`gr ikti gtgu supcajak pajbacg`grgk.

Diri-diri facljplf BBJ ygke gftio 0


- barsgtu pghu, tarjltivgsi, sgcike jakhufuke, hgk ifut sartg bacg`gr sadgrg gftio, gkeeltg
facljplf jajgmgji hgk jakeifuti tuegs-tuegs tarsabut hakegk pakum sajgkegt.
- ^grg gkeeltg
gkeeltg sgcike jakemgregi flktribusi sgtu sgjg cgik tatgpi jakeu`ikyg sadgrg fritis
- ^argkgk hibgei
hibgei samikeeg
samikeeg pgrg gkeeltg
gkeeltg bareicirgk
bareicirgk jak`ghi
jak`ghi pakucis, jajijpik hisfusi, gtgu
jakarijg tgkeeuke `gwgb uktuf jajparlcam ikolrjgsi

You might also like