7

Republika ng Pilipinas
Kagawaran ng Edukasyon
Rehiyon III
SANGAY NG ZAMBALES

FILIPINO
Kagamitan sa Pinatnubayang
Kasanayang Pampagkatuto
Pagsusuri sa mga Katangian
at Ginampanang Papel ng Tauhan
Ikaapat na Markahan - Ikawalong Linggo
(Aralin 1)
FILIPINO – Ikapitong Baitang
Kagamitan sa Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto
Pagsusuri sa mga Katangian at Ginampanang Papel ng Tauhan
Ikaapat na Markahan – Ikawalong Linggo (Aralin 1)

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng kagamitan. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito. Walang anomang
parte nito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa
Kagawaran.
Bumuo sa Pagsulat ng Kagamitan
sa Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto

Manunulat: Maricel R. Miel

Editor: May P. Cabarrubias
Tagasuri: Marie Ann C. Ligsay PhD
Andrew B. Valentino
Bryan M. Balintec
Tagaguhit at Tagalapat: Crisanto P. Nisola
Tagapamahala: Ma. Editha R. Caparas EdD
Leonardo D. Zapanta EdD, CESO V
Michelle Ablian-Mejica EdD
Manolito B. Basilio EdD
Ma. Lilybeth M. Bacolor EdD
Garry M. Achacoso
Rachelle C. Diviva

Inilimbag sa Republika ng Pilipinas ng Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III
Pansangay na Tanggapan ng mga Paaralan ng Zambales
Zone 6, Iba, Zambales
Tel./Fax No. (047) 602 1391
E-mail Address: zambales@deped.gov.ph
Website: www.depedzambales.ph
 Pagsusuri sa mga Katangian
at Ginampanang Papel ng Tauhan

Panimula

Mahilig ka bang magbasa ng maikling kuwento, alamat, sa wattpad o hindi

kaya ay mga kuwentong pambata? Kung babalikan mo ang mga akdang iyong
nabasa, sino ang natatanging karakter sa kuwento na iniidolo mo? Nakikilala mo pa
ba ang mga taong nagpahirap sa kaniyang sitwasyon ngunit nakapagpatibay naman
ng kaniyang loob?

Bawat kuwento ay binubuo ng mga tauhan. Tauhang tumatatak sa isipan ng

mga mambabasa dahil sa natatanging katangiang taglay niya. Bida man o
kontrabida, pareho silang may mahalagang papel na ginagampanan.

Sa araling ito, hayaan mong madagdagan ang iyong kaalaman tungkol sa

pagkilala at pagbibigay ng halaga sa papel ng mga tauhan sa kuwento.

Kasanayang Pampagkatuto

Nasusuri ang mga katangian at papel na ginampanan ng pangunahing

tauhan at mga pantulong na tauhan. (F7PB-IV-g-h-23)

1|Pahina
 Mga Layunin

Sa pagtatapos ng Kagamitan sa Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto

na ito, ikaw ay inaasahang:
1. natutukoy ang katangian at papel na ginampanan ng mga tauhan sa
akdang binasa;
2. nakikilala ang katangian at papel na ginampanan ng pangunahing tauhan
at mga pantulong na tauhan; at
3. naiisa-isa ang mga katangian at papel na ginampanan ng mga tauhan
mula sa sinuring akda sa pamamagitan ng grapikong presentasyon.

Balik-Aral

Tinalakay sa nakaraang aralin ang paggamit ng angkop na salita at simbolo

sa pagsulat ng iskrip. Iyong sagutan ang gawain sa ibaba upang malaman kung
natatandaan mo pa ba ang mga ito.

Gawain A. Ayusin Mo
Panuto: Basahin at unawain ang bawat pahayag. Iayos ang mga ginulong salita sa
bawat bilang upang makuha ang tamang sagot. Isulat ang iyong sagot sa sagutang
papel.

_______________ 1. A F E I N D
Ito ay paglalagay ng musika sa mahinang tunog.
_______________ 2. U D T L T U K O
Ang simbolo o tanda na dapat basahin o sabihin ng tauhan.
_______________ 3. T G A A G P A L S A Y A A Y S
Siya ang naglalahad ng kalagayan o tagpuan ng dula.
_______________ 4. O K G A P A L N
Simbolong inilalagay sa iskrip na nakapaloob ang mga emosyon
o mga dapat ipakita ng tauhan sa dula.
_______________ 5. L O D I G O Y A
Ang mga bitaw na linya ng mga aktor upang maipakita at
maipadama ang mga emosyon.

Mahusay! Nagawa mo nang wasto ang gawain. Maaari ka nang magpatuloy.

2|Pahina
Gawain B. Sino Ako?

Panuto: Tukuyin kung sino-sino ang mga larawan na nasa ibaba. Alalahanin ang
pamagat ng akda kung saan sila naging tampok o nakilala. Isulat ang iyong sagot
sa sagutang papel.

Juan Tamad Pagong at Kuneho Langgam at Tipaklong

Mariang Makiling Malakas at Maganda Pagong at Matsing

1.

2.

3.

4.

5.

Magaling! Naalala mo pa ang ilang tauhan sa iba’t ibang anyo ng panitikan.

Ngayon, simulan mo ang paglalakbay sa koridong Ibong Adarna. Isa-isang suriin ang
katangian at ginampanang papel ng mga tauhan sa nasabing korido.

3|Pahina
 Pagtalakay sa Paksa

Panuto: Basahin at unawain ang koridong Ibong Adarna.

Buod ng Ibong Adarna

Isinalaysay ni Maricel R. Miel, Don Brigido Miraflor IS

Ang kaharian ng Berbanya ay

pinamumunuan ng isang haring butihin,
makatarungan, at makatuwiran na si Don
Fernando at kaniyang reynang si Donya
Valeriana na sa bait ay uliran. Sila ay may
tatlong anak na lalaki, sina Don Pedro, Don
Diego, at Don Juan.

Si Don Pedro ang panganay sa tatlong

prinsipeng magkakapatid. Isa siyang
magiting na mandirigma. Likas ang angking
galing at talino na taglay, isang prinsipeng
tagapagmana ng korona subalit likas din
ang kaniyang angking kabuktutan at may
lihim na inggit. Ang pangalawa sa
magkakapatid ay si Don Diego, isang
prinsipeng may mahinang loob at sunod-sunuran sa kaniyang nakatatandang
kapatid. Si Don Juan naman ang pinakamamahal at bunsong anak ng hari at reyna.
Minana ang pagiging maginoo at makatuwiran ng kaniyang amang hari.

Sumapit na sila sa takdang gulang at dumaan sa mga pagsasanay sa

pananandata, gaya ng inaasahan sa sinomang prinsipe. Ngunit ito ay hindi sapat sa
kahaharapin nilang mga pagsubok.

Nagkasakit si Haring Fernando. Nagpatawag ng mga manggagamot ngunit

sila ay nabigo na mapagaling ang hari.

Ayon sa isang manggagamot, ang mahiwagang ibon na kung tawagin ay Ibong

Adarna ay may kakayahang makapagpagaling ng anomang karamdaman.
Kailangang makuha ang ibon upang mapagaling si Haring Fernando. Ang
mahiwagang awit ng nasabing ibon ang makapagpapagaling lamang umano sa sakit
ng hari.

4|Pahina
 Bilang panganay, si Don Pedro na may malakas na loob ang unang
nagpaalam upang hulihin ang ibong Adarna. Mahigit na tatlong buwan niyang
binagtas ang kaparangan ngunit nabigo siya nang mapahimbing sa maamong awit
ng Ibong Adarna at maiputan nito.

Ang pangalawang prinsipe na si Don Pedro ang sumunod na naghanap sa

mahiwagang ibon. Binagtas niya ang kaparangan ng limang buwan. Nasaksihan
niya ang pagpapalit-kulay ng mga balahibo ng mahiwagang ibon ngunit siya ay
napahimbing sa lambing ng mga awit. Kapuwa naging bato ang dalawang prinsipe.

Ngunit naiiba si Don Juan, na nabatid ang lihim ng Ibong Adarna sa isang
matanda at matulunging ermitanyong nasalubong sa daan. Tinulungan siya ng
matanda kapalit ng kabutihang ibinigay niya rito. Binigyan ng mahiwagang gamit
ng matanda ang prinsipe upang mabihag ang ibon at mapanumbalik ang buhay ng
kaniyang dalawang kapatid subalit nagtaksil sina Don Pedro at Don Diego kay Don
Juan nang bugbugin at iwan sa isang malalim na balon.

Nakabalik sina Don Pedro at

Don Diego sa kaharian ng Berbanya
dala ang Ibong Adarna. Labis ang
kaligayahan ng haring may sakit at
hinagkan ang dalawang taksil na
prinsipe ngunit agad namang napawi
ang ngiti sa kaniyang labi nang
mapansing wala si Don Juan.

Labis na nanibugho ang hari

sa pagkawala ng kaniyang bunso at
ninais na lamang na mamatay. Ang Ibong Adarna naman ay pumangit at ayaw nang
kumanta dahil mga taksil ang nag-uwi sa kaniya.

Naiwang pagapang-gapang ang kahabag-habag na prinsipe. Namamaga ang

kaniyang katawan, may pilay ang tadyang, gutom, at nauuhaw. Wala siyang magawa
kung hindi ang manalangin na nawa ay humaba pa ang kaniyang buhay at gumaling
ang kaniyang amang may sakit.

May biglang sumulpot na ermitanyo. Nakita niya si Don Juan na

nakahandusay sa lupa. Ginamot niyang muli ang prinsipe. Sinabi ng ermitanyo kay
Don Juan na bumalik na sa Berbanya upang iligtas ang hari at agad naman siyang
sumunod.
Nakabalik na ang prinsipe sa Berbanya. Nasindak ang dalawang magkapatid
nang makitang buhay pa si Don Juan.

5|Pahina
 Bumalik ang ganda ng Ibong
Adarna at ito ay muling umawit.

Kasabay ng paggaling ng
hari ay natuklasan din niya ang
buong katotohanan. Biglang
tumayo ang hari at inutusan ang
mga kawal na ipatapon ang
dalawang taksil na prinsipe subalit
nakiusap si Don Juan sa hari na
huwag silang ipatapon.

Muling nagbalak ng masama sina Don Pedro at Don Diego laban kay Don
Juan. Nagpasyang umalis si Don Juan sa Berbanya dahil batid niyang magagalit
ang kaniyang ama kapag natuklasan nitong nakawala ang Ibong Adarna.

Sa malaparaisong kabundukan ng Armenya nanirahan at nagtago si Don

Juan dahil sa takot na maparusahan ng kaniyang amang hari.

Sa kabila ng pagtataksil ay muling tinanggap ni Don Juan ang kaniyang

dalawang kapatid nang mapadpad sila sa Armenya.

Masayang namuhay ang tatlo sa Armenya habang nakatira sa isang

magarang bahay na gawa sa kahoy. Isang araw, napagkasunduan ng tatlo na
tuklasin ang hiwaga ng kabundukan ng Armenya.

May natuklasang balon ang tatlong prinsipe, gawa ito sa marmol at gintong
may mga ukit na natatabunan ng lumot.

Kapuwa nabigo sina Don Pedro at Don Diego na makatagal sa ilalim ng balon.

Narating ni Don Juan ang pinakailalim na bahagi ng balon. Tumambad sa

kaniya ang isang mabulaklak na paraiso at palasyo na gawa sa ginto at pilak.

Nakita rin niya ang isang magandang dalagang si Donya Juana. Namangha
ang dalaga dahil narating ni Don Juan ang lugar na iyon.

Inamin ni Don Juan na may nararamdaman siyang pag-ibig sa dalaga. Hindi

naman siya nabigo dahil ganoon din ang nadarama ni Donya Juana para sa
prinsipe.

6|Pahina
 Sinabi ni Donya Juana sa prinsipe na may higante na nagbabantay sa hardin.
Dumating ang higante dahil may naaamoy siyang tao.

Nang makita ng higante si Don Juan ay laking tuwa nito dahil hindi na niya
kinakailangang mamundok sapagkat mayroon na siyang makakain.

Nagalit si Don Juan sa

tinuran ng higante kaya kinalaban
niya ito gamit ang kaniyang matalim
na espada. Natalo ni Don Juan ang
higante.

Hiniling ni Donya Juana na

iligtas din ang kaniyang kapatid na
si Prinsesa Leonora dahil ayaw
niyang lumisan nang mag-isa.

Binalaan niya si Don Juan na

mag-ingat dahil mas mabagsik ang bantay ni Prinsesa Leonora, walang iba kung
hindi ang serpiyenteng may pitong ulo. Mahirap itong makalaban dahil kahit na
tagpasin ang ulo nito ay muli itong tutubo at mabubuhay.

Nakadungaw si Prinsesa Leonora sa bintana nang makita ng prinsipe. Higit

itong maganda kay Donya Juana kaya mas nahumaling si Don Juan sa kaniya.

Nagtapat ng nararamdaman si Don Juan kay Prinsesa Leonora dahil dito ay

nakalimutan niya na hinihintay pala siya ni Donya Juana sa labas.

Umakyat ng hagdanan ang serpiyente at agad nitong hinarap ang prinsipe.

Muntikan na siyang lingkisin ng serpiyente, mabuti na lamang at maliksi ang
prinsipe kaya naiwasan niya ito.

Tinagpas ng prinsipe ang ulo ng tampalasang serpiyente ngunit agad itong

tumubo. Nakaramdam ng pagod ang prinsipe kaya siya ay nanalangin.

Nagapi ni Don Juan ang serpiyente gamit ang balsamong ibinigay ni Prinsesa
Leonora. Inilabas ng balon ni Don Juan ang dalawang prinsesa. Natuklasan nina
Don Diego at Don Pedro ang pagpapakabayani na ginawa ni Don Juan sa dalawang
prinsesa at muling sumidhi ang budhi ni Don Pedro dahil sa inggit lalo pa at
nabighani ito sa ganda ni Prinsesa Leonora.

7|Pahina
 Sa ikatlong pagkakataon, pinagtaksilang muli ni Don Pedro si Don Juan sa
pamamagitan ng pagputol ng lubid habang bumababa sa balon upang balikan ang
naiwang singsing na diyamante ni Prinsesa Leonora.

Nang makabalik sa Berbanya ay tinanong ng hari kung nasaan ang bunsong

anak ngunit pinabulaanan nila na hindi raw nila nahanap si Don Juan. Sa halip,
nakapagligtas sila ng dalawang dilag mula sa higante at serpiyente.

Hiniling ni Don Pedro na ikasal sila agad-agad ngunit sinabi ni Prinsesa

Leonora na hindi siya maaaring ipakasal pagkaraan ng pitong taon dahil siya ay may
panata. Kaya si Don Diego at Donya Juana na lamang ang nagpakasal.

Samantalang sa Armenya ay sugatang nakita ng lobo si Don Juan. Kumuha

ito ng tatlong bote ng tubig sa ilog Jordan at ipinahid sa katawan ni Don Juan. Agad
na nanumbalik ang lakas ni Don Juan, niyakap ni Don Juan ang lobo.

Sa tulong ng lobo ay nakuha ni Don Juan ang singsing ni Prinsesa Leonora

at madaling nakaahon sa balon.

Habang pauwi ng Berbanya ay nakaramdam ng pagod si Don Juan kaya

nagpahinga muna siya sa isang mayabong na punongkahoy.

Nagising si Don Juan dahil sa

pag-awit ng Ibong Adarna. Sa pag-
awit nito, isinalaysay niya ang
dahilan kung bakit siya tumakas at
kung ano ang masamang balak ng
dalawa niyang kapatid.

Sinabihan siya ng Ibong

Adarna na magtungo sa Reino de los
Cristal, ang kaharian na
matatagpuan sa dakong silangan.

Ang hari rito ay si Haring Salermo na isang tuso at matalinong hari at may
tatlong magagandang anak na dilag na sina Prinsesa Isabel, Prinsesa Juana, at
Prinsesa Maria Blanca.

Dapat niyang piliin si Prinsesa Maria Blanca dahil walang kapares ang ganda
nito. Habang ang umaasang si Prinsesa Leonora ay patuloy na tumatangis sa
pagkawala ni Don Juan.

8|Pahina
 Nakarating na rin sa wakas si Don Juan sa Reino de los Cristal sakay ng
isang maamong agila. Lumapag ang agila sa banyo ni Maria Blanca. Pinagkubli niya
si Don Juan sa halaman upang hindi ito makita.

Naaninag nila ang tatlong magagandang dilag. Mas angat ang maladiyosang
kagandahan ni Maria Blanca kung kaya nabihag agad ang puso ni Don Juan.

Galit na galit na hinanap ni Maria Blanca ang lapastangang kumuha ng

saplot niya. Agad na inilantad ni Don Juan ang sarili at agad na humingi ng tawad.

Dahil sa amo ng prinsipe ay humupa ang galit ng prinsesa. Agad na

nagkaibigan ang dalawa.

Ipinakilala ni Don Juan ang sarili habang si Maria Blanca naman ay agad
binalaan ang prinsipe na tuso at matalino ang ama niyang si Haring Salermo.
Dagdag pa niya, ang sinomang nabigo sa pagsubok ng kaniyang ama sa mga
nanliligaw sa kaniya ay nagiging bato. Inihanda ni Don Juan ang kaniyang sarili.

Matapang at matalinong hinarap at nalagpasan ni Don Juan ang pitong

pagsubok na ibinigay ni Haring Salermo sa tulong na rin ng mahika ni Prinsesa
Maria Blanca.

Muling pinapasok ng hari si Don Juan at ibinalita na panahon na upang

papiliin kung sino sa kaniyang mga anak ang nais niyang pakasalan. Napili ni Don
Juan si Maria Blanca.

Sinubok ng pagkakataon ang pagmamahalan nina Don Juan at Maria Blanca

ngunit nagtagumpay si Maria Blanca sa tulong ng kaniyang mahika.

Naging makatuwiran si Haring Fernando sa pagpili ng katotohanan at kung

ano ang nararapat. Nagpasiya siya na ipakasal si Don Juan kay Maria Blanca
habang si Prinsesa Leonora naman ay kay Don Pedro.

9|Pahina
 Hangad sana ni Haring
Fernando na ipasa ang korona kay
Don Juan upang maging susunod na
hari ngunit iminungkahi ni Maria
Blanca na kay Don Pedro na lamang
ibigay ang korona dahil paghaharian
ni Don Juan ang Reino de los Cristal.

Isinalin ng arsobispo ang

korona kay Don Pedro bilang hari at
Prinsesa Leonora bilang reyna ng
Berbanya. Pagkatapos ng kasal ay muling bumalik sina Don Juan at Maria Blanca
sa Reino de los Cristal at namuhay nang masaya at payapa.

Pag-unawa sa Binasa

Panuto: Basahin at unawain ang mga pahayag. Isulat ang letra ng tamang sagot sa
iyong sagutang papel.

1. Ang panganay sa tatlong prinsipeng magkakapatid na anak nina Haring

Fernando at Reyna Valeriana.
A. Don Diego C. Don Pedro
B. Don Juan D. Don Salermo

2. Ang tumulong at nagpayo kay Don Juan upang mahuli ang Ibong Adarna.
A. Don Diego C. Lobo
B. Donya Leonora D. Matandang Ermitanyo

3. Siya ay prinsipeng likas ang pagiging maunawain at matulungin.

A. Don Diego C. Don Juan
B. Don Fernando D. Don Pedro

4. Katangian ng Ibong Adarna na hindi makikita sa isang pangkaraniwang ibon.

A. kaakit-akit C. nakalilipad nang mataas
B. marunong umawit D. nakapagpapagaling ng anomang sakit

5. Ang tumulong at muling nagligtas kay Don Juan sa kapahamakan.

A. Don Diego C. Donya Leonora
B. Donya Juana D. Donya Maria

10 | P a h i n a
Alam mo ba na…

Mahalaga ang tauhan sa isang kuwento sapagkat ito ang nagbibigay ng buhay
sa kuwento. Kung wala ang mga tauhan, masasabing walang kaluluwa ang isang
kuwento.

Ang tauhan ay maaaring bata o matanda, babae o lalaki, mula sa totoong

daigdig o hindi kaya ay lugar na kathang-isip lamang. Maaaring hayop gaya nina
Langgam at Tipaklong na kumakatawan sa katangiang taglay ng isang tao. Mga
halaman at bagay na nakapagsasalita at nakakikilos tulad ng isang ordinaryong tao.

Pangunahing Tauhan - Pinakamahalagang tauhan sa akda. Sa kaniya umiikot ang

buong kuwento. Tinatawag din siyang protagonista, ang bida sa kuwento.
Karaniwang papel na gampanin niya ang maging huwaran sa mga mambabasa dahil
sa taglay niyang kabutihan o kaya ay katatagan ng kaniyang prinsipyo.

 Sa koridong Ibong Adarna, masasabing ang pangunahing tauhan ay si Don Juan

at ang Ibong Adarna dahil kapuwa sa kanila umiikot ang buong kuwento.

Pantulong na Tauhan - Karaniwang kasama ng pangunahing tauhan. Ang

nagpapahirap o hindi kaya ay nagpapabuti sa kalagayan ng pangunahing tauhan.
Malaki ang naitutulong nila sa pag-unlad o daloy ng mga pangyayari sa kuwento
sapagkat katuwang sila ng pangunahing tauhan. Antagonista ang tawag sa
kontrabida sa kuwento. Karaniwang hadlang sa mga mithiin o hangarin ng bida ang
papel na kanilang ginagampanan.

 Mula sa buod ng akdang Ibong Adarna na iyong nabasa, mapapansing marami

ang mga pantulong na tauhang nabanggit. Sina Donya Valeriana, Don Pedro,
Matandang Ermitanyo, Prinsesa Juana, Prinsesa Leonora at Donya Maria Blanca
ay ilan sa mga pantulong na tauhan na nakapagpahirap o nakapagpabuti sa
buhay ng pangunahing tauhan.

 Sina Don Pedro at Don Diego ay ilan lamang sa maituturing na antagonista sa

koridong Ibong Adarna dahil sa ginawa nilang panlilinlang at pagbabalak nang
masama sa kanilang mismong kapatid.

11 | P a h i n a
Katangian ng mga Tauhan

Ang paglalarawan ng katangian ng isang tauhan ay maaaring mahinuha sa

pamamagitan ng pag-unawa kung ano ang kaniyang ikinikilos, kung paano ito
nagsasalita, at kung paano nagpapakita ng kaniyang reaksiyon sa mga sitwasyon
sa kuwento. Ang sumusunod ay ilan lamang sa katangiang maaaring taglayin ng
tauhan sa isang kuwento:

 malakas ang loob, matapat, masunurin, maalalahanin, maunawain, masayahin,

mabuti, mapagmahal, madasalin, mabait, matalino, maawain, mapagkumbaba,
mapagpaubaya at mapagkakatiwalaan
 taksil, masungit, sunod-sunuran, masama, tuso, marahas, mainipin,
matatakutin, suwail at mapagmataas

Halimbawa:
Biglang tumayo ang hari at inutusan ang mga kawal na ipatapon ang
dalawang taksil na prinsipe subalit nakiusap si Don Juan sa hari na huwag
silang ipatapon.

Sa pahayag na ito, taglay ng hari ang katangiang makatuwiran at

maprinsipyo. Taglay naman ni Don Juan ang mga katangian na pagiging
maunawain, mapagpatawad at mapagmahal sa kabila ng pagtataksil na
ginawa ng kaniyang mga kapatid.

12 | P a h i n a
 Gawain

Pinatnubayang Pagsasanay 1

Panuto: Tukuyin ang katangian ng mga tauhan sa akdang binasa sa pamamagitan

ng mga nakatalang pahayag. Isulat ang letra ng tamang sagot sa sagutang papel.

1. “O Panginoong Haring mataas, Panginoon naming lahat, sa alipin mo’y mahabag

na ituro yaong landas.” Si Don Juan ay ________________.
A. maawain C. mapamahiin
B. madasalin D. matatakutin
2. “Utang ko sa inyong habag ang buhay kong ‘di nautas, ano kaya ang marapat
iganti ng abang palad?” Si Don Juan ay ________________.
A. magiliw C. may bukas na puso
B. masama D. mapagtanaw ng utang na loob
3. “Kapuwa kami mayro’ng dangal prinsipe ng aming bayan, ‘pagkat ako ang
panganay sa akin ang kaharian.” Si Don Pedro ay ________________.
A. mapagkumbaba C. mapagmataas
B. mapagmahal D. mayaman
4. “Ano ba’y gagayunin ang bunso kong ginigiliw, ito nama’y ‘di salarin na dapat
pagbayarin.” Si Haring Fernando ay ________________.
A. malupit C. mainitin ang ulo
B. matatakutin D. mapagpahalaga sa katarungan
5. “Doo’y huwag kang titigil at sa ganda’y mahumaling, sapagkat ang mararating
ang buhay mo ay magmaliw.” Ang matandang ermitanyo ay ________________.
A. maalalahanin C. marahas
B. maawain D. matapang
6. “Sa palasyo nang sumapit, Ina sa tuwa’y nagtalik; sindak namang malirip ang sa
dalawang kapatid.” Si Reyna Valeriana ay ________________.
A. mainipin C. masakit magsalita
B. mapagkumbaba D. mapagmahal sa anak
7. “Malayo nga lamang dito ang kinalalagyang reyno, gayon pa man, prinsipe ko,
pagpagurang lakbayin mo.” Ang Ibong Adarna ay ________________.
A. maawain C. mapagpaubaya
B. maalalahanin D. masayahin

13 | P a h i n a
8. “Sila nawa’y patawarin ng Diyos na maawain; kung ako man ay tinaksil kamtan
nila ang magaling.” Si Don Juan ay ________________.
A. mapagpatawad C. suwail
B. sakim D. matigas ang ulo
9. Haring ama’y nagsalita mabalasik yaong mukha: “Kayo ngayon ay lalaya, sa
pangakong magtatanda.” Si Haring Fernando ay ________________.
A. mapagmasid C. matatakutin
B. mapagpaubaya D. may isang salita
10. “Ako’ng tunay ang maysala kung sa aki’y may galit pa, patawarin ako sinta’t,
ulitin ko ay hindi na.” Si Don Juan ay ________________.
A. maawain C. matapang
B. mabait D. mapagkumbaba

Pinatnubayang Pagsasanay 2
Panuto: Tukuyin ang katangian at papel na ginampanan ng mga tauhan sa Ibong
Adarna sa pamamagitan ng pagsagot sa talahanayan. Isulat ang sagot sa sagutang
papel.

Halimbawa:

Tauhan Katangian Papel na Ginampanan

Donya Juana Isang maganda at mabait na Ang unang pag-ibig

prinsesa ng Kahariang ni Don Juan. Isang
Armenya. pantulong na tauhan.

Tauhan Katangian Papel na Ginampanan

1.

2.

3.

4.

5.

14 | P a h i n a
Pang-isahang Pagsasanay
Panuto: Kilalanin ang mga tauhan mula sa buod ng Ibong Adarna. Pumili ng apat
na tauhan na iyong nagustuhan at ibigay ang kanilang katangian at papel na
ginampanan gamit ang grapikong presentasyon. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

Ibong Adarna

Tauhan:______ Tauhan:_______ Tauhan:________ Tauhan:________

_________ ________ _______ _______

Katangian Katangian Katangian Katangian

Papel na Papel na Papel na Papel na

Ginampanan Ginampanan Ginampanan Ginampanan

Uri ng Tauhan Uri ng Tauhan Uri ng Tauhan Uri ng Tauhan

15 | P a h i n a
 Pagsusulit

Panuto: Basahin at unawain ang kuwento. Kilalanin at isa-isahin ang mga katangian
at papel na ginampanan ng mga tauhan sa kuwento sa pamamagitan ng pagsagot
sa talahanayan. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

Si Tonyong Henyo
ni Maricel R. Miel, Don Brigido Miraflor IS

Tik-tak! Tik-tak! Madaling araw na ngunit hindi alintana ni Tonyo ang antok
na nadarama. Kailangan niyang matapos ang kaniyang iginuguhit, magrerebisa pa
siya ng tula, pagkatapos ay tutungo sa bukid upang mamitas ng mga gulay na
ititinda ng kaniyang ina sa palengke.

Lumaki si Tonyo na tanging si Aling Marta lamang ang kapiling. Maaga man
na naulila sa ama, napakasuwerte ni Tonyo sapagkat mayroon siyang mapagmahal,
masipag, matiisin, at mapagmahal na ina. Inang gagawin ang lahat upang mapabuti
ang kaniyang anak.

Maagang naulila si Tonyo sa ama dahil sa sakit nitong kanser. Naubos ang
ipon ng kaniyang ina kaya kinakailangan niyang dumiskarte upang makatulong sa
pang-araw-araw na gastusin.

16 | P a h i n a
 “Tandaan mo anak, hanggat ako’y naririto, gagawin ko ang lahat upang
mapabuti ang buhay mo,” wika ng kaniyang ina na tinugunan niya ng isang matamis
na ngiti at isang mahigpit na yakap. “Salamat po ina,” mahinang usal niya.

Nasa ikatlong taon na si Tonyo sa kursong medisina, kursong iniaalay niya

sa kaniyang yumaong ama. Kursong kapag kaniyang natapos ay batid niyang
makapagpapabago sa takbo ng buhay nilang mag-ina.

Bukod sa kaniyang ina, inspirasyon niya ang kaniyang kaibigang sina Bok,
Tina, at Bert. Si Bok ay kaniyang kababata. Nanggaling sa maykayang pamilya
ngunit nananatiling mapagkumbaba. Isa si Bok sa nakaaalam sa mga lihim ni
Tonyo. Sina Tina at Bert na kapuwa galing sa payak na pamilya ang kasa-kasama
naman ni Tonyo sa pagpasok sa paaralan. Batid ni Tonyo ang pagsusumikap at
pagtitiyaga ng dalawa. Tulad ni Tonyo, pangarap din nilang maiahon sa hirap ang
kani-kanilang pamilya.

Ang henyong si Tonyo, puhunan ay tiyaga, sipag, at talino. Hindi patitinag sa

anomang pagsubok na kinakaharap maabot lang ang mga pangarap.

Mga Tauhan sa Katangian Papel na Ginampanan

Akdang si Tonyong
Henyo
1.

2.

3.

4.

5.

17 | P a h i n a
 Pangwakas

Panuto: Punan ng angkop na sagot ang mga patlang bilang pagbubuod sa aralin.
Isulat ang sagot sa sagutang papel.

Sa araling ito, natutuhan kong kapuwa mahalaga ang

papel ng pangunahin at pantulong na tauhan sa isang kuwento
dahil _______________________________________________________.

Masasabing pangunahing tauhan ang isang tauhan

kapag _____________________________________________________
at pantulong na tauhan kung __________________________________________________.

Makatutulong ang mga natutuhan ko sa araling ito dahil

_______________________________________________________________________________.

18 | P a h i n a
 Mga Sanggunian

"Buod Ng Ibong Adarna". 2021. Pinoy Collection.

https://pinoycollection.com/ibong-adarna-buod/#Kabanata-1.

Guimarie, Aida. 2006. Ibong Adarna. 2nd ed. Quezon Avenue, Quezon City: ESP
Printers, Inc.

K to 12 Most Essential Learning Competencies with Corresponding CG

Codes/Suggested LR. 2020. E-book. Pasig City: Department of Education
Curriculum and Standard.

"Pangkalahatang Buod Ng “Ibong Adarna”". 2020. Kapitbisig.Com.

https://www.kapitbisig.com/philippines/ibong-adarna-booknotes-
summary-in-tagalog-pangkalahatang-buod-ng-ibong-adarna_945.html.

Santos, Michael, and Hanna Ocampo. 2013. Ang Pinaikling Bersiyon Ng Ibong
Adarna. Manila, Philippines: Acon Printing and Marketing.

19 | P a h i n a
 20 | P a h i n a
Balik-aral
Gawain A 5. Don Juan Ang Pangunahing
1. FADE IN pinakamamahal at tauhan at
2. TUTULDOK bunsong anak nina isang
3. TAGAPAGSALAYSAY Haring Fernando at protagonista
4. PANAKLONG Reyna Valeriana.
5. DIYALOGO 6. Don Pedro Panganay sa Pantulong na
magkakapatid. tauhan at
Gawain B Likas ang angking isang
1. Langgam at Tipaklong mula sa pabulang si Langgam at talino at galing protagonista
si Tipaklong ngunit isang taksil.
2. Juan Tamad ng kuwentong Si Juan Tamad
7. Don Diego Ang pangalawa sa Pantulong na
3. Maria Makiling mula sa Ang Alamat ni Mariang magkakapatid. May tauhan at
Makiling mahinang loob at isang
4. Sina Malakas at Maganda ng kuwentong bayan na “Si sunod-sunuran. protagonista
Malakas at Si Maganda”
8. Donya Isang marilag at Pantulong na
5. Pagong at Kuneho sa kuwentong “Ang Kuneho at Ang
Juana mapagmahal na tauhan at
Pagong”
prinsesa. isang
protagonista
Pagtalakay sa Paksa
9. Matandang Matulungin, ang Pantulong na
Pag-unawa sa Binasa
Ermitanyo tumulong kay Don Tauhan at
1. C
Juan upang mahuli isang
2. D
ang Ibong Adarna. protagonista
3. C
4. D 10. Serpiyente Ahas na may pitong Pantulong na
5. D ulo na tauhan at
tagapagbantay ni isang
Pinatnubayang Pagsasanay 1 Prinsesa Leonora. antagonista
1. B 11. Higante Isang matapang na Pantulong na
2. D dambuhalang tauhan at
3. C tagapagbantay ni antagonista
4. D Donya Juana.
5. A 12. Lobo Ang tumulong kay Pantulong na
6. D Don Juan na tauhan at
7. B mapagaling ang protagonista
8. A kaniyang mga
9. B sugat.
10. D 13. Agila Maaasahang ibon Pantulong na
na sinakyan ni Don tauhan at
Pinatnubayang Pagsasanay 2 Juan papuntang protagonista
Tauhan Katangian Papel na Reino de los Cristal.
Ginampanan 14. Haring Isang tuso at Pantulong na
Salermo matalinong hari ng Tauhan at
1. Ibong Isang Pangunahing Reino de los Cristal. antagonista
Adarna engkatadong ibon Tauhan at isang 15. Prinsesa Matatalino at Mga
na may kahali- protagonista Isabel, magagandang anak pantulong na
halinang tinig o Prinsesa na dilag ni Haring tauhan at
awit. Juana at Salermo. protagonista
Prinsesa Maria
2. Don Isang butihin, Pantulong na
Blanca
Fernando makatarungan at Tauhan at isang
makatuwirang protagonista
hari ng
Berbanya. Pang-isahang Pagsasanay 1
(Iba-ibang sagot ang manggagaling sa mga mag-aaral)
3. Donya Reyna ng Pantulong na
Valeriana Berbanya na sa Tauhan at isang
Pagsusulit
bait ay uliran. protagonista
(Iba-ibang sagot ang manggagaling sa mga mag-aaral)
4. Matulungin at Pantulong na
Manggagamot tapat sa Tauhan at isang
tungkulin. Ang protagonista Pangwakas
nagsabi kay
(May kani-kaniyang sagot ang mga mag-aaral)
Haring Fenando
ng lunas sa
kaniyang sakit.
Susi sa Pagwawasto
 Pasasalamat
Ipinaaabot ng Pansangay na Tanggapan ng mga Paaralan ng Zambales ang
taos-pusong pasasalamat sa mga sumusunod, na nakapag-ambag ng tagumpay
para sa paghahanda, pag-unlad, pagtiyak ng kalidad, paglimbag at pamamahagi ng
Ikaapat na Markahang Kagamitan sa Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto sa
lahat ng asignatura sa iba’t ibang antas bilang tugon sa pagbibigay sa mag-aaral ng
naaangkop na kagamitang pampagkatuto hango sa Pinakamahalagang Kasanayang
Pampagkatuto (MELCs) - ayon sa mga pagsasanay na nakabatay sa mga
pamantayan ng pinatnubayang kasanayan at tuwirang pagtuturo:
Una, ang Learning Resource Development Team na binubuo ng mga
manunulat at tagaguhit, sa kanilang iginugol na panahon at kakayahan upang
makabuo ng iba’t ibang kinakailangang kagamitang pampagkatuto.
Ikalawa, ang mga tagapatnugot sa nilalaman, tagasuring pangwika, at mga
tagasuring pandisenyo na maingat na nagwasto at bumuo sa lahat ng Kagamitan sa
Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto upang matiyak ang kawastuhan at
katugunan sa mga pamantayan ng Kagawaran ng Edukasyon;
Ikatlo, ang mga gurong tagapatnubay at mga guro sa bawat asignatura sa
kanilang malapit na pakikipag-ugnayan sa mga punongguro, sa kanilang
lingguhang pamamahagi at pagbabalik ng mga Kagamitan sa Pinatnubayang
Kasanayang Pampagkatuto at sa kanilang madalas na pagsubaybay sa pag-unlad
ng mag-aaral sa lahat ng paraan; at
Panghuli, ang mga magulang at iba pang pantahanang tagapagdaloy sa
kanilang pagbibigay sa mag-aaral ng kinakailangang patnubay at gabay upang
maisagawa ang mga gawain at upang patuloy na matulungan ang bawat mag-aaral
na maging responsableng indibiduwal sa hinaharap.
Sa inyong patuloy na paghahatid ng kaalaman sa mapanghamong panahon
ay lubos na makamit ang sama-samang pagpupunyagi at matibay na malasakit na
pagsilbihan ang ating mag-aaral na Zambaleño.
Muli, ang aming walang hanggang pasasalamat!

Tagapamahala
 Para sa katanungan o karagdagang puna,
maaaring sumulat o tumawag sa:

Pansangay na Tanggapan ng mga Paaralan ng Zambales

Zone 6, Iba, Zambales
Tel./Fax No. (047) 602 1391
E-mail Address: zambales@deped.gov.ph
Website: www.depedzambales.ph