Wojciech Korfanty

Źródło ilustracji: Julian Humieński:

Urzekło go piękno : Paweł
Steller 1895 – 1974. Katowice:
KŚJ, 1984. tablica 32.
(Drzeworyt, 1947).
 Wojciech Korfanty
urodził się
20 kwietnia 1873
roku
w Sadzawce, na
terenie
dzisiejszych
Siemianowic
Śląskich.

Źródło ilustracji: Elżbieta Kazibut: Wielki Polak z familoka. „Trybuna Śląska.

Dzień” z 7 kwietnia 2000. s. 23.
 Stanisław Berezowski: Turystyczno – krajoznawczy
Źródło ilustracji:
przewodnik po województwie śląskim. Katowice: Nasza
Księgarnia, 1937. s. 184.
 Dom rodzinny
Korfantego – to
typowy familok.

Źródło ilustracji:
Grażyna Kuźnik: Był solą w oku. „Dziennik Zachodni” 2005 z 10-11 listopada nr 262 s.
11.
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
Kościół pw. Podwyższenia
Krzyża św. w którym
ochrzczono małego Wojtka

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
 Pochodził z wielodzietnej
rodziny górniczej, w której
kultywowano wartości
patriotyzmu, języka
polskiego, wiary
chrześcijańskiej
i śląskiego obyczaju.

Rodzice:
Józef Korfanty
i Karolina z domu Klecha

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
Czytania nauczyła go matka na
lekturze Żywotów Świętych
Piotra Skargi i „Katolika.”
W niemieckim gimnazjum
w Katowicach otwarcie
manifestował swoją polskość.
Nie poddał się presji
profesorów, którzy
„zohydzeniem wszystkiego,
co polskie i katolickie,
wzbudzali raczej ciekawość
do książki polskiej, z której
pragnąłem się dowiedzieć,
czym jest lżony i poniżany
naród, którego językiem
w mojej rodzinie mówiłem.”

Źródło ilustracji:
Encyklopedia Powstań Śląskich. Opole: Instytut Śląski, 1982. s. 241.
Organizował
samokształceniową pracę
oświatową wśród młodzieży.
Tworzyła organizacje dla
manifestowania
i ugruntowywania postaw
patriotycznych. Za tę
działalność tuż przed maturą
został relegowany
z gimnazjum. Maturę zdał
jako eksternista.

Źródło ilustracji:
Tadeusz Czekaj: Pierwsze zwycięstwo Wojciecha Korfantego. Katowice: Śląski
Instytut Naukowy, 1986. ISBN 83-7008-017-0.
 Studiował na Politechnice
w Charlottenbergu pod
Berlinem oraz na
Uniwersytecie we Wrocławiu
– prawo i ekonomię.

Źródło ilustracji:
Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław:
Ossolineum, 1975. Tablica 1. Pod panowaniem pruskim.
 Na łamach „Górnoślązaka,”
którego był twórcą
i redaktorem naczelnym
(1901), i „Katolika”
propagował ideę
nierozerwalnej
przynależności
Górnoślązaków do narodu
polskiego, za co
w 1902 roku władze
niemieckie skazały go na
więzienie we Wronkach.

Źródło ilustracji:
Tadeusz Czekaj: Pierwsze zwycięstwo Wojciecha Korfantego. Katowice: Śląski
Instytut Naukowy, 1986. ISBN 83-7008-017-0.
 W 1903 roku został
wybrany do sejmu
pruskiego
i Reichstagu jako
przedstawiciel ludności
polskiej na Śląsku.

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
List Wojciecha
Korfantego na
temat jego
działalności
w Reichstagu.

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech
Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001.
ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
 Zdjęcie ślubne Wojciecha
Korfantego i Elżbiety
Szprot
- 5 października 1903 roku.
Ślub odbył się
w Krakowie,
w kościele świętego
Krzyża.

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
 W 1912 roku przeniósł się do
Berlina, gdzie kierował
Wschodnioeuropejską
Agencją Telegraficzną
a później Polskim Biurem
Korespondencyjnym.

Źródło ilustracji:
Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław:
Ossolineum, 1975. Tablica 2. W parlamencie Rzeszy.
Działacz plebiscytowy i
przywódca
II i III Powstania
Śląskiego.

Źródło ilustracji:
Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław:
Ossolineum, 1975. Tablica 4. Polski komisarz plebiscytowy przy pracy.
W 1920 jako komisarz kierował akcją plebiscytową.

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
Musimy zrzucić z siebie
wszelkie ślady jarzma
prusko-niemieckiego.
Zwycięstwo osiągniemy za
wszelką cenę i nie ma
takiego mocarza na świecie,
który by nas mógł okuć
ponownie w kajdany
germańskie.

(Manifest do Ludu
Górnośląskiego
z 3 maja 1921 roku)
Źródło ilustracji:
Ślązacy chwycili za broń. Dodatek
specjalny
w 85. rocznicę wybuchu
III powstania śląskiego. „Dziennik
Zachodni”
2-3 maja 2006. s. XV. Korfanty
robi porządki.

Już plebiscyt tu nadchodzi

German z Śląska już odchodzi
Nic ci Frycu nie pomoga
Mosz ku Niemcom prosta droga
Tukej Polska jest od Piasta
A Śląsk polski jest i basta!
(z pieśni powstańczej)
Powstańcy, naprzód! Hej,
w szeregi!
Na ramię broń, do boku
stal

Wolnymi dzisiaj chcemy

żyć,
I dziećmi Polski chcemy
być.

Emmanuel Imiela: Powstanie

Śląskie roku 1919 (Hymn
Powstańców)
Uzbrojmy dusze
Źródło ilustracji:
w twardość skały Encyklopedia Powstań Śląskich.
Opole: Instytut Śląski, 1982.
A mięśnie swe s. 242. Samochód pancerny
w żelaza hart. „Korfanty.”

Nie będzie nigdy zniewieściały

Miłości swej Ojczysty wart.
Emmanuel Imiela: Powstanie Śląskie roku 1919 (Hymn Powstańców)
Od tej chwili jesteście żołnierzami, postępujcie tak, jak honor żołnierski
nakazuje.
Zakazuje wszelkich gwałtów, grabieży, znęcania się nad ludźmi bez względu na
ich język, wiarę lub pochodzenie. Zachowanie się powstańców powinno być
wzorowe, mienia, życia i zdrowia bezbronnych ludzi naruszać nikomu nie
wolno.
(Manifest do Ludu Górnośląskiego
z 3 maja 1921 roku)
Ten dwudziesty pierwszy roczek
cały krwią zalany,
który chłopak najładniejszy
do wojska zabrany.

A gdy legniesz, kochaneczku,

w ziemi pod Opolem,
polski orzeł roztopierzy
skrzydła nad twym grobem.

(z pieśni powstańczej)
Jestem krwią z krwi, kością z
kości Waszej, synem
biednego ludu
górnośląskiego, który od 20
lat cieszy się Waszym
zaufaniem, który przez 20
lat walczy razem z Wami za
prawa i wolność Górnego
Śląska.

(Manifest do Ludu
Górnośląskiego
z 3 maja 1921 roku)

Źródło ilustracji:
Ślązacy chwycili za broń. Dodatek specjalny w 85. rocznicę wybuchu
III powstania śląskiego. „Dziennik Zachodni” 2-3 maja 2006. s. XV.
W 1922 został wybrany do Sejmu RP oraz Sejmu
Śląskiego.

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
Był wicepremierem
w rządzie Wincentego
Witosa.

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
 Willa przy ulicy Powstańców
w Katowicach, gdzie od 1923 roku do
śmierci mieszkał Wojciech Korfanty.

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-
7030-370-6. s. 345.
W 1924 roku założył
wydawnictwo i dziennik
„Polonia,” jedyne pismo
chadeckie na Górnym
Śląsku, mające służyć
„prawdzie, prawu
i sprawiedliwości,
interesom Kościoła
i Śląska…”

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
…dla „wyjaśniania zjawisk społecznych i politycznych celem
harmonijnej współpracy wszystkich obywateli dla dobra ogółu, dla
wzmocnienia naszego bytu państwowego i rozwoju myśli
chrześcijańskiej w życiu publicznym.”

Wojciech
Korfanty
w kopalni
w Chorzowie w
1919 roku
Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
Ogłosił setki artykułów,
w których wyjaśniał
i komentował nauczanie
społeczne Kościoła.

Źródło ilustracji:
Wojciech Korfanty: Naród Państwo Kościół : Wybór publicystyki katolicko –
społecznej. Katowice: KŚJ, 1992. ISBN 83-7030-056-1.
Zwalczany przez obóz
Piłsudskiego.
Więzień twierdzy
brzeskiej, skazany
w 1930 roku za
„warcholską
i zbrodniczą
działalność
antypolską.”

Wojciech Korfanty: Naród Państwo

Kościół : Wybór publicystyki katolicko –
społecznej. Katowice: KŚJ, 1992. ISBN
83-7030-056-1.
Jego poglądy rozmijały się
z ideologią państwową
obozu sanacyjnego.
Zagrożony aresztowaniem
udał się do Czechosłowacji,
następnie do Paryża.

Źródło ilustracji:
Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław:
Ossolineum, 1975. Tablica 3. U progu niepodległości.
Wobec zbliżającego się
dla Polski zagrożenia,
wrócił do kraju,
natychmiast został
aresztowany.

Źródło ilustracji:
Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław:
Ossolineum, 1975. Tablica 6. Przed Brześciem.
Zwolniony w wyniku
masowych demonstracji
społeczeństwa, nie tylko
śląskiego.

Źródło ilustracji:
Władysław Zieliński: Wojciech Korfanty 1873- 1939 : Sylwetka polskiego komisarza
plebiscytowego i dyktatora III powstania śląskiego. Katowice: Katowickie
Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, 1981.
Trzy miesięczny pobyt
w więzieniu
mokotowskim
pogorszył stan jego
zdrowia.

Źródło ilustracji:
Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław:
Ossolineum, 1975. Tablica 7. Po Brześciu.
Zmarł w warszawskiej
lecznicy 17 sierpnia 1939
roku.

Źródło ilustracji:
Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław:
Ossolineum, 1975. s. 3.
Jego pogrzeb był ostatnią manifestacją narodową na
Górnym Śląsku przed wybuchem wojny.

Źródło ilustracji:
Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław:
Ossolineum, 1975. Tablica 8. Ostatnia droga.
Został pochowany w Katowicach na cmentarzu przy ulicy
Francuskiej w sąsiedztwie grobu pierwszego wojewody
śląskiego – Józefa Rymera.

Źródło ilustracji:
Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko – społeczna
i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.
Jego duchowym testamentem była
prośba do ludu śląskiego „aby
pozostał wierny zasadom
chrześcijańskim i swemu
przywiązaniu do Polski, by nie
ustawał w pracy i poświęceniu,
aby z Polski uczynić taką Polskę,
jaka jest godna naszych marzeń,
Polskę wielką, mocarstwową,
Polskę katolicką, praworządną,
zawsze sprawiedliwą.”

Stanisław Ignacy Witkiewicz: Wojciech Korfanty, 1931, pastel. „Śląsk” 1996 nr 6 s.

2.
21 czerwca 1997 odznaczony pośmiertnie
Orderem Orła Białego
 Bibliografia:
 Musiolik Longin: Śląscy patroni rybnickich ulic.
Rybnik, PTTK, 1994. s. 20.
 Korfanty Wojciech: Manifest do Ludu
Górnośląskiego z 3 V 1921 r. W: Powstania
Śląskie i Plebiscyt w dokumentach i pamiętnikach.
Oprac. Franciszek Hawranek. Opole: Instytut
Śląski, 1980. s. 142- 143.
 Bogusławski Edward, Dygacz Adolf : Do
bytomskich strzelców : Zbiór śląskich pieśni
powstańczych (…). Katowice: ZNP, 1972.
 Imiela Emmanuel : Powstanie Śląskie roku 1919.
W: Jacek Kajtoch: Bez tej miłości nie można żyć :
Antologia. Warszawa: KAW, 1984. ISBN 83-03-
00017-9. s. 122
 Balawajer Edward: Korfanty Wojciech. W:
Encyklopedia „Białych Plam” Tom X. Radom:
Polwen, 2003. ISBN 83-88822-40-3. s. 121- 124.

Prezentację dedykuję Barbarze Michniak - Gabriela Bonk - Rybnik 2007