1ST SEMESTER: 1ST TERM
GE10: KONTEKSTUWALISADONG KOMUNIKASIYON SA WIKANG FILIPINO
ANG PAGTAGUYOD NG WIKANG
PAMBANSA SA MATAAS NA ANTAS
NG EDUKASYON
 Wikang Opisyal
- Itinadhana ng batas na
maging wika sa opisyal na
talastasan ng pamahalaan.
Ibigsabihin ito ang wikang
gagamitin sa ano mang uri ng
komunikasyon, lalo na sa
anyong pasulat sa loog at
labas ng alinmang sangay o
ahensiya ng gobyerno.
(Almario, 2014).
SULYAP SA KASAYSAYAN NG WIKANG
PAMBANSA
 Kasayasayan ng Wikang Pambansa
 Disyembre 30, 1937 (Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134)
 Ipinroklama ni Manuel
L. Quezon ang
Tagalog bilang wikang
Pambansa.
 Agosto 13, 1959 (Kautusang
Pangkagawaran Blg.7)
 Pinalitan sa Pilipino
ang wikang Pambansa.
 1972
 Nagkaroon ng
mainitang pagtatalo sa
Kumbensiyong
Konstitusyunal
kaugnay ng usapang
pangwika.
 Saligang Batas 1973, Artikulo
XV, Seksyon 3, Blg.2
 FILIPINO bilang
wikang Pambansa.
 Saligang Batas 1987, Artikulo
XIV, Seksyon 6
 Filipino at mga umiiral
na mga wika ng
Pilipinas.
MGA BATAYAN SA PAGTUTURO NG
WIKANG PAMBANSA
 BE Circular No. 71, s.1939
 Katutubong diyalekto bilang
wikang panturo sa pirmarya
simula taong panuruan 1939-
1940.
 Ipinag-utos ng kalihim Jorge
Bacobo ng Panuruang Bayan.
 Kautusang Tagapagpaganap Blg.263
 Nilagdaan ni Pang. Manuel L.
Quezon noong Abril 01, 1940
 Ituturo ang wikang pambasana
sa pampubliko at pribadong
paaralan.
 Bulitin Blg.26, s.1940
 Nilagdaan ni Deriktor ng
Pagtuturo na si Celedonio
Salvador
 Magsama ng pitak o seksyon ng
wikang Pambansa sa mga school
paper.
 Executive Order No.10
 Utos ni Pang. Jose P. Laurel
noong Nobyembre 14, 1943.
1ST SEMESTER: 1ST TERM
GE10: KONTEKSTUWALISADONG KOMUNIKASIYON SA WIKANG FILIPINO
 Ituturo sa mataas na paaralang
pampubliko at pribado, kolehiyo
at unibersidad (1944-1945).
 Memorandum Pangkagawaran Blg.6,
s.1945
 Araw-araw na bigyang pangklase
anf wikang Filipino.
 15mins sa primarya at 30mins sa
intermedia.
 Kautusang Pangkagawaran Blg.25,
s.1974
 Utos ng Kagawaran ng
Edukasyon at Kultura (Hunyo
19, 1974).
 Pilipino at Ingles bilang panturo
sa mga tiyak na asignatura.
 Kaututsang Pangkagawaran Blg.50,
s.1975
 Anim na units ng Pilipino sa
koliheyo.
 Kautusang Pangkagawaran Blg.52,
s.1987
 Filipino at Ingles bilang midyum
sa pagtuturo.
 CHED Memorandum Order (CMO)
No.59, s.1996
 63 minimum ang na kahingian ng
GEC, 9 units sa Filipino at 9
units sa Ingles.
 CMO No.04, s.1997
 9 units sa (HUSOCOM), 6 units
(di-HUSOCOM)
 Kautusang Pangkagawaran Blg.60.
s.2008
 Mananatili ang Ingles at Filipino.
 ALC
 Kautusang Pangkagawaran Blg.74,
s.2009
 MTB-MLE
 CMO No.20, s.2013
 Tinanggal ang Filipino sa
Koliheyo.
 CMO No.57, 2.2017
 Ang Filipino ay naibalik sa lahat
ng kurso.
 Artikulo XIV, Seksyon 6
 “Ang wikang Pambansa ng
Pilipinas ay Filipino. Samantalang
nililinang, ito ay dapat
payabungin at pagyamanin pa
salig sa umiiral na mga wika ng
Pilipinas at sa iba pang mga
wika.”
MGA ALYANSANG NAGTAGUYOD NG
WIKANG FILIPINO
 Pambansang Samahan sa Linggwistika
at Literaturang Filipino (PSLLF)
 Tanggol Wika
 Pambansang Komisyon Para sa Kultura
at mga Sining (NCCA)
1ST SEMESTER: 1ST TERM
GE10: KONTEKSTUWALISADONG KOMUNIKASIYON SA WIKANG FILIPINO
PAGPILI NG BATIS NG
IMPORMASIYON
 Bibliographiya
- Isang listahan ng mga ginamit
na sanggunian sa
pagsasaliksik. Ito ay inihanay
ayon sa kronolohikal na
pagkakasunod-sunod batay
sa apelyido ng awtor
(Abueng et al., 2012).
 Estilong APA
- Inilalahad nito ang pangalan
at pagkakasunod-sunod ng
mga ulong-pamagat,
pamamaraan, at pagkakaayos
ng mga sangguniang tulad ng
sitasyon at bibliograpiya, at
pagkakaayos ng mga tabla,
bilang, talababa, ay apendiks,
maging ang iba pang mga
kasangkapang-katangian ng
mga sulatin o manuskrito.
HALIMBAWA:
Aklat:
Arrogante, Jose A., et. al., (2007). Panitikang
Pilipino Antolohiya. Mandaluyong City:
National Bookstore
Calamian, Myrna C., et. al., (2008). Mabisang
Pagbasa at Pagsulat Tungon sa Pananaliksik.
Valenzuela City. Mega-Jesta Prints, Inc.
Di Nilathalang Tesis:
Camano, Elizabeth V. 2014. Paksa at Istilo sa
mga Awiting Filipino ni Yeng Constantino.
Mindanao State University, General Santos
City
Meto, Abidah U. 2017. Ang Istilo sa mga Tula ni
Rio Alma. Mindanao State University. General
Santos City
Elektronikong Sanggunian
Galapon, Efren U. (2016). Mga Teoryang
Pampanitikan. Nakuha noong Hunyo 24, 2016
galing sa
http://rosiefilipino10.weeby.com/teorya-ng-
pampanitikan.html
IBA PANG SANGGUNIAN
 University of the Philippines
 Daluyan: Journal ng Wikang Filipino
- Isang refereed journal na
naglalathala ng dalawang
beses kada taon.
- Naglalayong paunlarin ang
pag-aaral at pananaliksik
tungkol sa wika, panitikan at
kulturang Filipino.
- Pagyamanin ang diskursong
Filipino.
 Ateneo de Manila University
 Katipunan: Journal ng mga Pag-aaral sa
Wika, Panitikan, Sining at Kulturang
Pilipino
 De La Salle University
 Daloy, Layag at Malay
 Unibersidad ng Santo Tomas
 Hasaan
HALIMBAWA NG PINAKAMADALING
BATIS
 Casette tape, Artikulo
1ST SEMESTER: 1ST TERM
GE10: KONTEKSTUWALISADONG KOMUNIKASIYON SA WIKANG FILIPINO
 Pahayagan, Dokumento ng Pamahalaan
PAGBUBUOD AT PAGUUGNAY-
UGNAY NG IMPORMASYON
ANG MAS MATAAS NA ANTAS NG PAG-
IISIP (HIGHER ORDER THINKING
SKILLS)
 Analysis
- Inihihiwalay-hiwalay ang
buong idea sa mga bahagi.
 Aplikasyon
- Ginagamit ang impormasyon
sa bagong sitwasyon o sa
pagresolba ng problema.
 Komprehensyon
- Nauunawaan ang mga
nakuhang impormasyon
ngunit hindi na iuugnay sa
ibang sitwasyon, ibang
materyales o idea.
 Ebalwasyon
- Tinatasa ang halaga ng ideya,
material, o produkto.
 Sintesis
- Tinitingnang mabuti ang
kabuuan at dinadaysek ang
mga integral na bahagi ng
isang kabuuan.
 Lagom
- Ang pagsasama-sama ng mga
pangunahin at mahahalagang
natuklasan sap ag-aaral.
MGA NARARAPAT ISAMA SA LAGOM:
1. Payak na paglalahad sa layunin ng pag-
aaral
2. Mga kalahok o mga respondente
3. Panahon ng pag-aaral
4. Paraan ng pananaliksik
5. Instrumento
6. Disenyong ginamit
 Sintesis
- Ito ay nagsasaad ng
pagkakatulad o
pagkakapareho ng
kasalukuyang pag-aaral sa
mga na una na. Binabanggit
din dito ang pagkakaiba ng
kasalukuyang pag-aaral sa
mga inilahad na kaugnay sap
ag-aaral (Marquez, Jr. 2016).
 Abstrak
- Dito makikita ang
distribusyon ng mga
impormasyon o datos ayon
sa lawak o saklaw ng
pananaliksik.
- Naglalaman ng
mahahalagang puntos o
highlight ng isinagawang
pag-aaral.
PAMAMARAAN NG PANANALIKSIK
1. Paglalahad ng Suliranin
- Ang mga tiyak na layunin ng
isang pananaliksik.
2. Pamamaraan ng Pananaliksik
- Ang proseso na ginagamit sa
pagsasagawa ng isang
pananaliksik.
3. Natuklasan
- Inilalahad ang mga lumabas
na resulta sa isang pag-aaral.
4. Konklusyon
- Ang nahinuha ng
mananaliksik pagkatapos
maisagawa ang isang
pananaliksik.
5. Rekomendasyon
- Pagbibigay ng mananaliksik
ng mga suhestiyon upang
mapabuti pa ang isang pag-
aaral.
1ST SEMESTER: 1ST TERM
GE10: KONTEKSTUWALISADONG KOMUNIKASIYON SA WIKANG FILIPINO
SITWAKSYONG PANGWIKA
 Komunikasyon
- Hango sa salitang Latin na
“communicare” (magbahagi o
magbigay)
- Ang pagpapalitan ng opinion
o ideya , paghahatid o
pagtanggap ng mensahe sa
pamamagitan ng telepono,
telegram, computer, radio,
telebisyon, at iba pa.
- Pagbabahagi ng ideya at
damdamin sa estado ng
pagkakaunawaan (Dale,
1969).
- Transmisyon ng mga
impormasyon, ideya, pag-
uugali o damdamin, at
kasanayan…Sa paggamit ng
simbolo. (Berelson at Steiner,
1964).
- “Transmisyon ng mga
impormasyon, ideya, pag-
uugali o damdamin sa isang
tao o pangkat ng mga tao
patungo sa kanilang kapwa…
Karaniwang isinasagawa sa
pamamagitan ng mga
simbolo” – Theordorson
(1969).
KATEGORYA NG KOMUNIKASYON
 Intrapersonal na Komunikasyon
- Komunikasyon nagaganap sa
sarili lamang.
- Personal na pagmumuni,
pagsasaulo ng ideya, pag-
aanalisa o pagsusulat para sa
sarili.
 Interpersonal na Komunikasyon
- Nagaganap sa pamigtan ng
higit sa is ana
kinakasangkutan ng
nagsasalita at nakikinig o
nagbabasa at nagsusulat.
- (1) Dayadikong
komunikasyon, (2)
Pangkatang komunikasyon,
(3) Pampublikong
komunikasyon.
 Sitwasyong Pangwika
- Nagbabago ang paggamit ng
wika sa iba’t-ibang
sitwasyon.
ANTAS NG KOMUNIKASYON
 Pambansa
- Ginagamit sa aklat,
babasahin, at sirkulasyong
pangmadla.
- Ginagamit sa paaralan at
pamahalaan.
 Pampanitikan
- Pinakmayamang uri.
- Ginagamit ang salita sa ibang
kahulugan.
- Mayaman sa paggamit ng
idyoma at tayutay.
- Ginagamit ng mga
manunulat, dalubhasa, at
mananaliksik.
 Lalawiganin
- Dayalekto ng mga katutubo.
- Mayroong punto o accent.
 Kolokyal
- Pormal na salita na ginagamit
sa araw-araw.
1ST SEMESTER: 1ST TERM
GE10: KONTEKSTUWALISADONG KOMUNIKASIYON SA WIKANG FILIPINO

- Nagtataglay ng kagaspangan - Naiimpluwensiyahan ng wika

ang mga salitang ito ngunit sa text kapag nagpapalitan
maaring maging repinado ng mensahe.
batay sa nagsasalita at sa - Pinaiikli ang mga salita.
kausap.
 Balbal  Mass Media
- Slang sa Ingles. - Nagging malaking bahagi na
- Pinakamababang antas ng sa pang-araw-araw na gawin
wika. na sya namang humuhulma
sa kabuoang transaksyon sa
lipunan ng tao.
Sitwasyong Pangwika ng Telebisyon
 Kumunikasyong Pangmadla o Mass
- Filipino ang ginagamit na
Communication
midyum. - Ginagamit ng midya.
- Telebisyon ang
- Komunikasyon sa radio,
pinakamakapangyarihang
telebisyon, dyaryo, at social
media sa kasalukuyan dahil
media.
sa dami ng mamamayang
nakaaabot dito (Dayag at Del
Rosario, 2016).
Sitwasyong Pangwika ng Social Media
- Ingles ang ginagamit na
midyum.
- Lahat at gumagamit ng Social
Media at naka-access sa
internet ngayong panahon.
Sitwasyong Pangwika sa Text
- Gamit ang cellular phone sa
pakikipagkomunikasyon sa
kasalukuyan.
- Nagpapadala ng text
message o short messaging
system (SMS).
- Malaki ang impluwensya ng
teknolohiya sa paraan ng
pagsulat ng tao.
- Pilipinas ang nangunguna sa
paggamit ng cellphone o
pagdadala ng mesahe.
1ST SEMESTER: 1ST TERM
GE10: KONTEKSTUWALISADONG KOMUNIKASIYON SA WIKANG FILIPINO

GAWAING PANG KOMUNIKASYON  Ekspresyong Lokal

NG MGA PILIPINO
- Mga kataga o mga parirala na
 Meme – Isang larawan na naglalaman ginagamit sa kasalukuyan
ng katawa-tawang konteksto ukol sa bilang pagpapahayag ng
pangkasalukuyang usapin. damdamin o ideya.
- Isang unit ng pagsasalin, - “Ang mga wikang pasenyas,
pagkopya, o imitasyon ng wikang paaksyon at wikang
kultura, ideya, paniniwala, ginagamit ng bagay ay mga
pag-uugali, at iba ng tao sa uri rin ng di-berbal na
kasalukuyang panahon. komunikasyon na maaring
 Tsismisan – Ito ang karaniwang na ituring bilang ekspresyong
iuugnay sa kababaihan na mahilig local” – Garcia et.al (2012)
magsabi ng mga pahayag na hindi dapat
ikalat.
 Umpukan – Isang grupo ng taong
nakagawiang ng paraan ng
pagkekwentuhan na binubuo ng maliit
na pangkat.

KATEGORYA NG KOMUNIKASYON
1. Berbal – ginagamit ang wika, pasalita
pasulat.
2. Di-berbal –

 Chronemics
 Proxemics
 Kinesics
 Haptics
 Iconics
 Colorics
 Paralanguage
 Oculesics
 Olfactorics
 Pictics
 Vocalics
1ST SEMESTER: 1ST TERM
GE10: KONTEKSTUWALISADONG KOMUNIKASIYON SA WIKANG FILIPINO
MGA NAPAPANAHONG ISYUNG
LOKAL AT NASYONAL
EKSPRESTONG LOKAL HINGGIL SA
KORAPSYON
1. Areglo – Pagsasaayos ng isang
sitwasyon sa paraang madali ngunit
hindi katanggap-tanggap.
2. Ayos – Katulad ng areglo.
3. Lakad – Pagsasaayos sa isang usapan o
transaksyon, patikular sa pagkuha ng
permit o lisensya.
4. Backer – Maimpluwensiyang tao na
makakasiguro sa isang ninanais na
resulta kapalit ang particular na presyo.
5. Barya-barya – Maliit na paglalagay.
6. Kumisyon – Kabayaran sa transaksyong
iligal.
7. Lagay – Maari ring suhol.
8. Rebate – Katulad ng kumisyon.
9. Suhol – Maari ring lagay.
10. Patong o Tongpat – Halagang
idinagdag sa tunay na halaga ng isang
produkto o serbisyo na magsisilbing
kabayaran sa pagsasagawa ng
transaksyon.
11. Padulas – Perang pambayad upang mas
bumilis ang transaksyon.
12. Pangmerienda – Maliit na lagay.
13. Lutong-makaw – Katawagan sa
pagdedesisyong mas pinapaboran ang
isang panig nang walang batayan.
PORMA NG KORAPSYON
 Panunuhol – Ang pagbibigay benepisyo
upang maimpluwensyahan ang kilos o
desisyon ng isang tao.
 Pangingikil – Paggamit ng pananakot,
paninira, o iba pang pagbabanta upang
ma pwersang makipag tulungan ang
isang tao.
 Kickbacks – Iligal na kabayaran ng isang
taong may awtoridad na magpasya o
mang-impluwensya sa mapipiling
bigyan ng isang kontrata o transaksyon.
 State Capture – Isang sitwasyon na
magbabayad ang makapangyarihang
indibidwal o grupo sa mga opisyal ng
pamahalaan upang maipasa ang mga
batas o regulasyon na hindi patas o
isang kalamangan sa indibidwal o
grupo.
KORAPSYONG PRIBADO SA PRIBADO
 Purchasing at Procurement – Regalong
per ana ibinibigay sa isang
representative upang makuha ang
produkto o serbisyo.
 Pautang o Iba Pang Serbisyong
Pinansyal – Kabayaran sa isang
kompanya upang makuha ang approval
sa pautang o loan.
 Pag-eempleyado at Pagbibigay ng
Promosyon – Regalong binibigay sa
personnel director ng kompanya upang
masiguro ang aplikasyon o promosyon.
 Audits – Kabayarang ibinibigay sa mga
accounting firm upang hindi pansinin
ang mga iregularidad.
 Publisidad at Promosyon – Kabayaran
ng isang kompanya sa mga
mamamahayag upang pumanig ang
mga ito sa kompanya.