Professional Documents
Culture Documents
Lithuanian Yeshivot Masters Thesis - Shlomo Tikochinski - The Talmudic Method in The Lithuanian Yeshivot
Lithuanian Yeshivot Masters Thesis - Shlomo Tikochinski - The Talmudic Method in The Lithuanian Yeshivot
Lithuanian Yeshivot Masters Thesis - Shlomo Tikochinski - The Talmudic Method in The Lithuanian Yeshivot
"
'
2
5
6 :
7 :
10 ' ':
10 1.1
10 : ' 1.2
30 " 1.6
37 1.7
39 ' ' :
39 2.1
62 2.4.1
63 " 2.4.2
65 2.4.4
69 2.5.1
3
70 2.5.2
70 2.5.3
71 2.5.4
72 2.5.5
80 2.7
100 : 3.1
111 3.1.2
113 3.1.3
121 3.1.4
133
144 .2
157
4
מבוא:
, ,
.
' ', ' ,
. '
,
,
: 1
. ,
,
, .
2
. , ,
" ,
.
'. ' " ,
' , ' '
" . , -
. - ,
, ,
: .
. , - ()1
, ,
' ' )2( .
)3( . – –
, ,
.
.
. , "
', ' : 2
5
'– ' , - ')4( . '
', ' , .
, )5( .
' ' , , .
3
. ,
, ,
. ,
" , ' '
. ,
, , , , ' ,
, .
'. ' ' '
, - "
'. '
: ' ' - ' .42 " , : ,
. , " "
, - : ". "
' .231 ", , , ' ;39 ) - : " (, ,
" . " , 4
6
' . '
, ' ' : , -
. ,
, ,
6
. ' '
, "
'. ' ', '' , ':
,
.
, ,
, .
, ' '
.
. ' ,
, ', "
. -
.
': " ,
, ,
.
', ', ' ' ;345 – 337 , , : ', )' , ( : 6
– ', ' " ;392-307 ,1951 - , , ', ', ' ' ;17-20 ,
' .278-258 ,1984 , ',
7
. ' '
'. ' ', '
. ', ' ' '
" ,
, , .
.
, ,
.
' '
: ,
.
. , -
-
, .
. ,
8
.
.
,
, .
.
,
, .
. -
9
פרק " .1הדרך הישנה":
1.1מבוא:
,
. - ' ,
' : ' , ' , ' ' '
7
". ... "
' , '
. .
,
, " ). ( , ' :
:
, . '
" , .
. ' ,
127 ' ,219 " , : . ' 29 , - : ' 7
.
' .21 – 19 " , : , 8
10
, 9
. ' '
10
.
, '
11
.' ' ,' '
, ":
,
– . , ,
' 12
."
. - 13
,
14
, '
' ' . ,
, " ,
' . '
," ' ' ,38 -31 ' , " ;93 ' , , " ' ;191
, "
: ."
114 215 ' , 177 ' , "
.231 ' , , ;30 -2 ' ,1956 ;10 - 8 ' , " : ; ' '
. 32 ' " : . ' ' ,
. " : , , ' ' ' 11
, , . '
. , -
' ' ,) (' '
. ,
, .
. '
11
, ' 15
.
: ' .
... ,
,
.
.
,
16
". ,
, , ' . ' ' , ' , ' 19
. 75 ' ,43 " ' ;275 ", , ; ' 89 " ), " (
. ' ,)174 , : " ( - ' ; , צ , , 20
" , : ' . " ' 108 , , . צ , 21
' .94
12
" ,
22
.
–. , ' " ;' ' ;' , ' ', " 25
13
, ,' '
.
,
, ,
.
. , ,
. ,' ' ,
. ,
,
29
. ,' ' ' '
" . "
, ,' '
30
.
' ; – ' ,) " ( , ,' ' ' ' –' ', - ' ;
, , ' ;182–111 ' , " , ' ,' ',
: ,' " -" ', ' : ;1979
. 194 ' , " : ,80–9 ' ," , ,
. – ' , " , " , " : , " 30
14
, " .
.
, " :
, , , . "
. . ,
, , ...
32
... ,
, , , "
33
. ' '
" ,
, " 34
. "
" . ' ' ,
, .
, " ": ' '
35
."
, "
' - , ' , '
15
' ' 36
. ' ,
: " ,
,
, " " , ,
. .
...
' , "
, .
. ,
, " " .
. ,
[ " " , " "
, " " ] [ " ] [ " ]
37
. , "
16
' )1876–1793( ' – 38
.'
–1762( " 19- 39
.'
... ": ,)1839
' ' 40
."
. - ,
, ' '
41
. ,
,
' .
– " : ,
. –
. " ,
' ' ,
. - ,
. ' , " , : 38
. , " , " : 39
. , ,1841 , " 40
": , ' .
, " – ." -
.218 '
, , 42
17
, "
43
. "
,
, – '" : '
45
". :
, ,
, '" : ' ' 46
.
, ...
.
. " , ' ' ', ' – ', ' 45
18
,' ' : 47
"... ,
. ,
": '
48
." ,
. ' "
. , -
,
.] , [,
,] 16- [' '
.
" ' " ":
, ' 49
."
50
." " ":
. , 51
. , 52
, , :
.
19
, . ,
54
". .
. ' " , ; ' , , , 54
20
– ,
. – "
59
. " ' '
, ' ' '
. ' , 60
.
' , , , "
, 61
.
. , ,
62
. , '
' , " :
63
.
' , ' : '
... ":
' 64
."
,
, ' ": ' .
" , " ,' , '
" . , ] [' .
' 65
." " " " ,
.9 ' , - 59
. 11 ' , - 60
" : 61
' .
. ,
' . . ' , " 65
, - ,' ' .
.
21
": ' ,
, ... ,
66
." ,
, ' '
. ' ' ,
, '
: ' . ,
, ,
, "
, " , .
67
. " , ,
, '
' 68
,' ' ' ' ' .
69
.' ' ' ' "
' ' 70
. ,
. ' ' ' ,
' .
, , , ' '
71
"? , ":
. . , ": '
"... .
. ," , 67
.36 68
22
,
' 73
".
" . , ' , ' . ' ' "
- - , ,
: .
', - ' , - " , ' '
, , 74
. -
' ,
75
. ,
23
' , 1854 78
.
, ) ' ' ' " '(,
.1892
. "
83
. , 400 ,
. ' " , ,
84
'. ':
. 85
,
,
' ' .25 – 21 , , ' ; צ , , ' ;1679 , , : 79
,)105 " ( "" , '" , ', ;1814 , , 83
.500- 400
, " . ' צ , ' ;17 " , ' ;50 ,1956 84
24
" 86
. ,
": ', '
... , ,
, ... , ,
87
". ,
,
, " .
, '
, 93
. ,
" ,
' .217–205 " ' ;332–316 " , : . ' , צ , 86
' .92 ' ,44 " , ' ;192 " , ' ;35 ,1956 – ; ' צ , , 90
' ,162 ' ,172 – 159 " ), ( , ' ', ', " :
'. ' , ,
. , , 91
25
, ' ' 94
.
.
, "
" : . ,
" 95
.
' : 96
. ,
- . " '" , '
" . ,
, ' ' , -
, - " .
, ' :
' 97
. , '
" ). " – ( " ,
" , ,
26
' ' 98
, " :
99
" . ' ' ,
, ,
, ' .
,
', ' , .
' .
, ', '
27
' 102
.' ' ,
:
.
, ,
.] [ "
, ,
103
.
. - ' , " : . .
. , ," , " 103
. ' ' ,
, ' . " - " ,' ' 106
28
," ' ' ' ,
108
.
, " ,
113
. " "
, ' '
. " , '
, ' ' " :
" ,) ' ' ,1871 (
, ' ' " , . ' '
29
- ,
114
.
, "
115
' . ' ', '
' . ,
116
. , ,
,
" .
' ] [ ' , "
" ". " ,
, ' ,
, ,
,
117
".
118
. ' , '
" ,
', ' ' ' .
119
. ,
- ', '
" , '. ' "
. '
' .20 , , ' ;133 , , 115
' ( ,142 – 138 " , , ', )' , " " ( ' : 116
30
,
.
, : , " "
, . , ' ' ,
' ' ,
31
123
" ), ( ' 122
.
124
. , " , -
, ".
, . -
, , , : , , .
' .41-1 " ,
" . 127
32
, , "
130
.
, , "
131
.
, 132
.
133
.
.126 134
. , , ' 135
33
: " , 137
. '
, , , "
, 138
". ,
, " .
, - , " .
- , -
139
.
, ,
. , - "
, " ,
, " .
– " . ,
– " ,
' ' . '
, " ,
140
.
' - ' .235 " , ' ;34 , , ' ;141 , 139
. ,
' .20 , , 140
34
, ' " "
, ,
142
." , ...
, " ,
143
.
, "
.
, . "
" , "
, " 144
.
.' ' ,
, ,
, ' ' 145
.
" , 146
. '
147
. ,
' . "
150
. 149
,' " ' 148
,'
. , "
.) " ( ,) " (
. 61 ' ," : 147
." , 148
, , ." , 149
. "
', , ;152-153 ' )" ( ,' " ', ' : 150
35
, '
.
, "
" .
, 151
.
, "
" ,
.
, " " ,
152
. " "
" .' ' "
: ,
, "
153
"... , , ,
, ,
. ,
, "
.
' ' .
" ,
, . ,
,
. , " 151
' ' ) , ( , ,
, ,) " - " , - , (
.
.49-50 ' ,1956 152
, , : , " .) , , (,
.79 – 54 ' ," ; 29 '
36
, " .
.
, , "
: , .
, , "כ
– ,
. , .
" ": 154
".
, ,
155
". ,
' ' " ,
. " " .
: , , , , ,
156
". , , –
. ":
,
.
157
".
, "
. " "
" , ,
, . -
. ,
, " , ,
, " .
. ,
.
' . " "
.
' .43 " , 156
37
– 1865 ( 158 ' , ' ' ,
. )1892 –1882 ( ' ,)1870
.)1881 – 1870 (, , ' ,
1.7סיכום:
38
.
. ' ' , "
, ' "
. .
' ,
, .
, ,
, 163
.
,
.
39
פרק :2מהפכת ה'ההבנה'
2.1מבוא:
, ' ;191 " ' ;221 " , ' ' ;5 " ; ' ; ' " 164
40
. ,
. -
,
, ,
.] [ " ,
, " " ,
. , . "
, ,
, ,
168
.
, ' ' ,
.
: ' '
, , - - .
.
' ' ' ,
169
.'
, "
, ,
, " .
41
, .
.
' ' .81 " , , : ', ', ' : 170
42
174
, .
: " ' '
. 176
43
, 177
.
,
179
. ' , )' , ( ' 178
.
,
180
.
כ ,
כ
, כ -
כ ' פ כ
', ' , ' " , , : , ' " 180
44
, ,
182
.
, " "
" .
185
. , ,
, " :
, , .' '
' ," : '... ' , " ,
.)182 ( " ,' ' ' - . ' ,194
, , " ,
. ' , " : .' ' : ,' ':
45
, ,
186
. "
" : "
" , 187
,
, "
', ' 188
".
, " 189
.
, .
. , -
, ' ' ,
" , . ,
: .
. ' '
, , . .
, -
190
.
: , ,
"
, , , ,
. , , ,
, , ,
', ' ,
'. ' " "
' .208 " ), ' ( ,213 – 206 " , , , : ' ', ' 187
.35 " , " , ', ' ' ' ', ' 190
46
, . ,
,
191
.
] " [
, .
? , ], : " [
" " ( " " ,
, ' ' ). "
, " ,
' ' כ ,
. , -
כ ,
, , ' ' "
47
, .
196
.
, - , "
. -
198
. , ,
199
, , "
" .210 ' " ;45 ' , " ;)63 ( : ' 197
" . , , "
. "
.192 ' , " 199
48
" , 201
' ', ' ' 200
.
:
'
,
, , ,
202
.
, "
. ' ' .
, ,
' 203
.
,
', ' " .
: ,
– ,
, , .
49
, .204' ' ' ' , :
. – " :) (
205
." . "
, "
. ,
,
. -
, - - "
, " .
" .
. ,
. ,
,
206
.
" , ' , –
' ' 207
. ,
. 208
,
, , ":
209
." ' ' , ,
, "
, " ,
. ' '
. ' , צ , 207
50
,
, . '
210
.
. ,
, , "
" 211
.
. " ,
, ' " ,
" , 212
. "
" . "
" 213
. ,
214
.) (" " ,
. "
' ' , "
. '
.
, ,
.
, '
, " 215
.
217
.' ' ,
216
. " , ,
. , 213
' – (. – . , : 217
51
218
,' ' ' ' , "
1890-1 .
, - ,
: , , .
, , '
, ' , .
... ' ,
' ,
, , , ,
, .
, . ,
219
.
, "
220
. , , "
,1886-7 ' 221
, '
' 222
.
,
( " , 223
.
" . ,) ' -
.191 , 220
19- 90- , .
.20-
( ,' '; " , ( , ,' ', ' ' 222
. 68 ' ,1996 ,
52
, - '
:
, '
, . "
, .
,
, ,
.
,
. .
, , ,
224
".
, " ,
,
. .
. " " , ר"ח כרבה של בריסק:
226 225
. " ,
. , " '
.
. , " , "
227
. " ,
' , , "ח ,
.
' . ,
'
". " ,
, , " 226
53
, , " "
, " 228
.
23 , " 229
.
'. ' ,
' ' 230
.
, ' ,
, " 231
' .
" 232
.
233
. ,
" ,
, - .
' .
. " ',
' ' ,
. " ' ,195 ; " ' ,215 , 231
54
. ,' ' ' "
, " " ,
,' ' .
.' ' -
, ' " : -
" 234
. - , פ
, - ' ,235 -
.236
' ' 237
:
238
. 14
236
Solomon, N. The Analytic Movement : Hayyim Soloveitchik and his circle, Atlanta, Georgia, 1993
N. Solomon, "Hilluq and Haqira", Dine Isarel :) " (
: ', ' : , ( IV (1973), pp. LXIX-CVI;
, ;48 – 9 ' ,) " ( ,'
.
: . ' ' , 237
55
239
, ' ,
241
. 240
, . ,
, .)2 (
, .
, ,
,The Analytic Movement .
242
:) (,
Brisk wrought; the Brisker derekh revisited', Torah U-Madda Journal 9 (2000) PP. 1-18
56
. ,
244
.' ' ' ' , פ
,245 ' ' ' ' :' ' .2
. - ,
' '
, (' ' ' ' ) (: ,
) (; ) : ( )(; ) ( ;)
- ( ) ( ;) =(
, ( ) ( ;)
246
. ) ( ;)
. :' ' .3
) ( , ,
. ,
. - :' ' .4
, .
247
.
. :' ' .5
' ' ,)' ' (
. ,
) (: ,) , " " (
87 ' Rabbi J.B. Soloveitchik, The Halakhic Mind, New York 1986, pp. 86-99
Rabbi J.B. Soloveitchik, 'Man of Faith in the Modern World' - : ."' ' " '
.Reflections of the Rav (Rabbi A.R. Besdin, editor), vol. II, New Jersey 1989, pp. 91-99
, , 245
. .
, , : , ' ' 246
( , ;52 ' , , : ,
.76-7 ' ,)234
57
) ( ;' ' -
- ,
; ,
, )(
. -
248
.
, ' '
, - . -
פ. ,
,
, .
": , פ 253
.
, , 254
. , ," -
, ,' ', ' '.
. , . , 60 ' , , 254
58
, .
. , ' ' ,
,
.
, פ ', '
- ' ' ' 255
.
: - . ' ' ',
. ,
פ
; ' ' , .
, פ , ,
, , - , .
.
, ', ' ' ' . ' . " , 255
.
. 289 ' .48 , , 256
59
, . ' ' ,
257
. ,
:
, . .
. ,' ' – ,' '
, " ' '
. ,
" 258
. , ' '
, ,
": " . - ,
" ,
, , ' ' , .
.
259
." ,
. , . - ":
.
. –
260
."
:' ' ' '
, -
. , ,
,' ' , ' ' :
, ,
, ' '.
. ,
, ' '
. ,
. " 260
60
, .
, , - , .
. ,
' ' . , -
, , -
.
61
' . ,
. - , ) - ('
. ,
" 262
, " , " ' '
.
, "
, ) " ( .
, , '
.
, :
, - ' . ,
263
.
", ) , , ( "
264
."
266
. , 265
"
. - '
,
. ' ' .
,
: ,' ' , .
.' , '
' , ' '
, 267
.'
. - ' , " ,)
.30 – 29 ' , " , , . , , 264
. " , , 265
, : , 266
. ' - . ,
. " , . 267
62
. , ? ' '
. ,
' ' ' ' :
? ,
, "
. "
": " ) ,(
" ." , ,
" ." ":
" .' ' "
63
. ' ' ' ' : ', '
: " . ,
,
, .
268
. ,
64
' ' ,
' , " ' " , , .
, .
" " ,
" , .
.
269
. ', '
. ,
' '
.
, ,
271
. ,
. ,
' .124 , " , ', ', ' ' ; 256 " , : 272
65
" , " ,
- " ' ' ' ' .
, " .
', ' .
" , 273
'. "
274
" . " ,
'. '' , ' , " " ( ' ,)257 273
66
. , ,
278
.
' ' ' ' . ' '
' '. – ,
" ' ' , - , :
.
. - ,
, ' ' "
, " ' ": " "
- ' . , .
, . . :
. ?
, ' .
279
"...
'. ', ' 2.4.4האתגר ההרמוניסטי:
, . , '
. ,
,
, - . –
, . ,
" . –
', ' 2.4.5מעמדם של ה'אחרונים':
. " ', ' , - ', '
' , ,
, " . " ,
:
. "– "
. , ... '? '
'... ' ,
67
, .
280
.' '
' ,
, " ' ' .' ' ,'
' . " " '
' ' , ' 281
.' ' ' '
, ' ' ,
, ' ' " 282
.
283
.
, ,' '
, .
. 284
,' '
' ' ,
,' ' ' " .
' ,' '
, ' " ' .'
, " " .
68
' 285
' ' ,
. , ' 286
' ' ,
".
. ' " ' ;248 " , 287
69
" .
.
, ,
] [ " " ,
,
" , ,
291
. ,
70
', '
. " ,
' ,
" , ' .
,
.
, "
', , .
" :
, .
, , .
".
71
. ,
292
". ,
. "
,
, .
' ' .
293
.
' ' ,
.
72
, , , .
. ,
, ,
.
294
, ', '
' ' . , '
, ' ' . -
: -
"
, , ...
.
,
" ), " ( , ...
' ' .
), (
295
"
,
, ', '
, ' ' .
'. ' ,
', '
.
73
. ,
, 296
. ' '
.
297
, :
, -
, , .
.
, ,
. ,
', '
. ,
. -
, , ' '
, ' ' 298
.
.
74
. 299
, , '
. "
. " ' '
" 300
, " ' '
, "
, ,
" , 301
".
' ' , ' '
302
. ' "
,
, " ,)1960 – 1887 , ' ( '
.
.' ,
,
, . ' '
,
' , ' ' .
, ' ' .
' ' ,
303
.
75
, ,'
304
.
,
' '
, – , .
305
.
, " .
,
, 306
.
,
, .
307
." - ":
, . ,
, ,
.
" , "
," " " ". 18
' ' , .
, ' ' , ' '
76
, .
308
.
' 2.6דרך ההבנה' :תוצאות והשלכות
, ,
. , "
. , ,
309
311
' , 310
, : "
, " 313
. 312
,
.274
.308;201 . , ,) 1928 – 1871( 311
. , , ' ' ' ,)1965 – 1879( 312
. -
' ' , , ' ' ,) 1941 – 1867( 313
". : .
77
, "
, . ' '
, ', '
. – ,
78
– ,
318
"...
' " -
, .' ' ,'
, "
. " ,
,
–' ' ' '' ' 319
.
' ' .
, - ,
320
.
, '
.
321
. " ,' '
. ' ' '
, ' ' ' '' '
322
.
,' 323
,
' ] [, , ,] [' ' :
' . - 322
, ' , .
. ' ' , ' '
.199 ' , " : ,' ' ', " :
.391 , 323
79
. '
, ,
, "
324
" " ,
,
, ' ' .
, '.
325
. ' ' ,
,
, ', ' ' '
, ' .
, ,
. ' '
, ' ' ,
. -
" , .191 – 187 " , ' ' ', ', " 324
' .369
' - . ' 198 ,1956 : 325
.
' .192 " , 326
80
" , )1931 – 1866( ,
' ' ' ' .
, " 327
.
328
. , ,
329
. " ,
' .359;216 , ' ' . ", ', ' 330
81
2.7הביקורת על 'דרך ההבנה':
, ,
, .
, - , .
, , , "
.
, . ,
' ' ,
, 331
.
.
. ,
, פ
, .
, .
, ,
, .
' '.
, ,
.
82
. " , ' –
', '
332
", ' : .
" , 333
.
: ' '
, כ
, ', '
, ], " [
,
83
] [ "
334
.] [ " ,
, '" '
,' ' .
, "
, ," "
" .' ' ,"
,
, ] [ " ,
, [ " , ...
, , ]
, "
, , " , "
335
.
.
. ,
.' ' ,
, ' ' ,' ' -
:' ' .
. ,
,
, . ,
, '" '
. , , :
84
. ,
', ' " ,
336
. ' ' , "
337
. ,
338
.
,
. " ,
.
', ' ,
פ : -
85
, ' . ' , ,
. .
.
, , '. '
339
. - ". "
: ', ', " : ' . 173 , , 339
( , - , ' : ' .331 ,1951 ,
. ' .65 ),
' .174 , , 340
86
, ] [ " ,
.
' ,
, ,] [
, ] [ " , .
, ,
–, ,
,] ['
,
] [ " .
, "
'
342
.
,
' .
' '...
. , " ] [
' , –
343
. '
.' '
, ,
.
, . ,
.
,
. ,
.
,' " ,
. ,
. , " , , 342
87
, ,
,
- , ' '
.
' '
', .
', '
, , .
88
,
345
. ' –
"
. , , ,
, ,
, .
,
'. '
' , " 346
, ,
. 1892
: פ
כ –
89
... ,
, ,
? – ,
, -
. ,
, ,
, . , .
' ' ,' '
, .
. ,
, ' ,
,' ' .
.' '
' . ,
: , '
, ,
[ "
348
. : ]
, ,
, , :
. , " , , 347
90
350
, , 349
.
- ' ' ,
. 351
.
. ' '
.' ' ,' ' ,
,' ' 352
:' '
, .
, ' ', ,
, ... .
. ,
353
.
, ,' ' :
.
. ,
, ' , ' '
. – , –
.295 , 349
.391 , 350
- , . ,
, 1927 . -
" . , ' '
. " , ' ' '
.
.55 ' , " , , , " 353
91
,
.
. ', '
' ' . ,
, ' ' ,
,
355
.
.
.234 356
92
' 358
." ... ":
, ":
359
." , " .
' ,
. ,
361
, 360
.
' ' ' 363
. 362
,
, ,
364
.
: ,
... "
."
365
'
":
' , 366
."
367
, '
. " ' ' ,
368
.
. ,' 361
. , 362
. , , 363
.
. , 365
93
, .
– : .
.
, , '
, ' . " -
369
. ' ' ' ' '
' ' ,
' ' , .
' ' . ,
. , ' ' ,
, , ,
, . ' '
, ,
, .
, .
.
, ' ' ,
.
370
. - ,'
, 371
'
372
. ' ' ,
94
,
, . ,
" " ' 373
. " " ,
, ": " 374
,
. , , ,
' , " 375
." ,
[ ," ":
, , .]
376
."] [' ' , ' ":
. , ,
, . ,
377
. ,
- , ' - ,]295
. 40 ' 1993 : . '
211 ' , .59 – 57 ' , " 379
95
, - ,
380
.
, ,
– – .
. ,
:
' .' ' 383
,
, ' '
384
. '
, ,
.235 ' ," ' ', " ;154 ' , " ' ', ' 380
. 381
, 1897 ,
' , " " : . 1902 , .
' ' , , .265
, ' , ' .)277 ' , " ( .1910
.
.242 ' , " 382
96
,
.' '
, ,
, ' 385
, "
, 386
.)1927–1849( ' '
' .
. ,
,
387
. ,
' ' ,
, , .
, .
. ' ' , ' '
,' '
. ' ' , ,
, ' '
' ' , ' ':
. ,
, ' '
. ' ' , ' '
. , , ' '
, , , ,
, " " " " "
, " " .
," "
388
" " ,
97
," " ,
389
."
' ' ,
. , ,
1905 ,
: ,
– ...
,
, ,
.' ' ' ' ' '
. –
,
– ,
390
.
,
, ' ' .
' ' .
" " , " "
. '
, , ,
, ' ' ' 391
.'
392
' ' .
, . ' ' , -
. ' ' ,
, . , .1966 – 1885 391
, .
, .
. " ,' ' ." – " ,' " '
, " ' ' ]324 [ ,' ', " 392
98
" ' ," "
, ' ' , ."
, ' . " "
. ,
" , '
, ' ...
,
, ' ...
, 393
."
." " , '
," " ,
...
...
' .
, ,
395
. ,
1911–1910
. ,
99
. - ,
:
,
.
...
... , ,
" ..." " -
" " , ..."
... ,
, .
396
.
,
' , : - , .' '
,397" " " " ,
' .
,' 398
.
,
. " ' ' , ," "
, , ,
399
. - , ' '
, "
. ,
... ' ' ' '
, 399
, . ' '
.
100
, ' ,
400
." ,
,
. ,' '
- ,
, ' ' . ,
.
, .
, – , –
,' , .
, .
. ,
101
'דרך ההבנה' והתקופה:פרק שלישי
401
, '
, " ' ' 402
.
,' ' . –
. - , "
-
.' ' ' ' , "
403
, ,
, 405
,' ' , 404
,' '
406
." – - "
, .
' ' ,
. ,' '
407
.' ' ' '
, , .
,
.164
.1997 ; " ;1993 ; " ; " ;" : 402
. , ' '
.' '
.47-17 ' ,1993 403
Kaplan, Lawrence J. 'The Hazon Ish; Haredi critic of traditional Orthodoxy', The Uses of 406
Tradition (1992), pp. 145-173
.117 ' ,1993 ;16 ' , " 407
102
408
.
409
.
.410 ' ,
, ,
' ' .
, 411
.
412
.
,
. – –
- ' - ' ,
413
. , .
, )Zietgeist( ' ' ,
.
: , , ' '
, ,
, .
414
. ,
' ' – – ,
' ' , ,
, .
- " ,
. ,
. " 411
103
,
' ', .
, . ,
, -
. ,
. ,
, , "
" 415
.
, ,
, – – .
" .
. . ,
– – "
.
, '
, .
. ,
: ' ,
, , , ,
, , , .
, , , ,
416
. ,
. " ,
, . , "
' ' , ' "
. ' ,
: " ' '
104
,
.' ' , '
417
. , '
,' '
, .' ,
.' ' , "
, - "
. ' '
. -
– . . " ' '
, '
– .
, " , .
, - 418
. , ,
419
.
. , , ,' '
,' '
, ) ' ' ( :
, . , – , –
– "
. , "
,
420
.' '
– 420
105
421
.
.
, .
, .
, - .
,
.
.
' .582 – 577 ,1951 , , ', ' ', " 422
' .168 – 133 ,1956 ) ' : ( : ', ', ' 424
, ,
" . "- ' " " ' , ' '
' .397 – 394 " , , : ', ' ' ', ' 425
106
' : ' '
.
, .
.
. ,
,
429
. "
, , 14
, ' . ,' '
431
.' ' ,
, ' 432
,
. – ,
, "
, ...
, ' ' ...
433
"...
' . ,
' ' .
, ,'
. 432
. 433
107
' ' , ' 434
'. '
" . 435
.
. "
' ,
: '.
,
. .
.
, ... ,
436
. והלהיבה
' ' 648 )423 ( ' ;205 , , ' ;118 , " 437
108
, . ,
439
."
, '
" ' " 440
. , ,
" " ,
441
."
, ' .
442
. " , ' ' '
" .' , '
, ,
' " 443
.
' , .
" .
, ": '
444
."
, . , " '
' , "
' 445
, , .
. '
, . ' ' ,
.)424 ( 439
." , "
.2.2.2003 ,' ' 444
109
, ,
447
. " 446
, .
, ' , "
. 449
.
' , "
,' ' .
. "
. ' '
:' ' ,
110
,' '
: ' ' .
, . ,
,
450
"...
451
, '' '' '
' " : , ' "
' ' 452
, -
' , - ' , '
' . - ' ' ' ' '
' , ' ' , '
453
.
' ' .
, ' '
.1904
' ' 1869
, .' '
, ' ' .
,' ' 1904 454
.
.614
.' ' 452
, , "
, .263 ' , , : ." ,
' . " "
' .7 ' , " : . " "
.312 ,
.610 ' , 453
111
' ' ' ,
', ' 455
" .
" , 456
.
', ' 457
.
, 458
. "
. , ' ' ,
" ,
. , '. '
' , "
.
', ' . -
.
'. '
' , ' 1815
. ' " ' ' ,
. ,
,
' ) ' , – ( ' . ' '
. , . '
' .)223 " , (. ' ' ' ' ' .)141 , (
" ' .137 ' ;223 " ' ; " , , 457
112
' .
,1899 , 459
.
.
, ' '
460
: ' .
, .
.
" , .
, ' ' ,
.
( , 461
"...
, )
. "
, . ,
,' ' ,' ' ,
462
.
,
. ,
, 463
, ' ' ' '
,1903 , .
464
.' ' '
.465 , ,
. , '
.79 ' , " 461
. 465
113
, ' '
466
.
114
, ' ' , ,
472
, 471
. "
'' . ' ,
, , , ",
' ' 473
". 25
,
)1 (.
. 471
' ( ,241 - 226 " , , , : ', ', ; 475
. ' ' , , : , . ' " ' ;233 " ),
" " ,
. - ' '... ' ', '
" ( ' )240 ' .68 ", ), ' (, 476
. ,
, '
.
115
477
. ,
, ,' '
478
. "
, ' '
, 1874 479
.
, .
.
480
, ' ,
485
, 484
. ,
. , '
' ' , ' ,
' . , -
. "
, ' ;235 – 229 ' , " 478
,) " ( , ,' ', ' ;62-81 ' , " ;252-292 ' , " : 483
.34-45 '
.325-261 ' ," ;) ( " ; 250 ' " 484
"... , , ,
116
486
,
487
. - ' '
, ' " ,
. ' '
,)1892 – 1884( ' ,
' ' 488
.
489
. ,
: ,
' ,
, , '
. -
490
. ' ' ,
,
: . 1910 – 1884
'
,' ' ' ' ' '
... "
"
: .
, , "
.
, " , ,
491
.
. , 486
. ' , 487
. ' , 488
. - 490
117
'– '
. ', '
492
', ' ' '
494
'. ' 493
', ' ,)1813 – 1745 (
495
. ,
.
496
, '
", ' ', '' , '' : '
497
"... ...
, 498
". "
" , " 1896-9
כ , כ ,
' .
499
".
' -
500
.
, .
:
. .
' . " , 495
' ,65 " , : , . ' , 497
.
' .198 ', " ', 498
118
... ' ' 501
' '
.
' ' ] " [ " ,
], [
, ,
' ' ' ' ,
.
502
,
,
. -
,
'. ' ,
'. '
, , " 503:
" , , 504
". ,
, ,
, , , כ
: , 505
"...
, , "
", " ,
" 506
".
507
".
": " , -
119
, "
508
." ,
, ,
, .
, 18 512
.
513
. " ," - "
,' ' .
. '
, .
' 514
. ,'
, ,
" , " . "
.136 509
. ,
, . 512
, . ' '
, ' ;111–97 ' ," : .
.291 ' " ; ' " ;55 ' , , , ; " ,
.29 ' , " –" " 513
. ' . ' " , 514
120
" , ' " . "
515
.
.
, 516
.
, –] [' '.
".
,
."
517
-,
: ,
, "
. , ,
, ) (
,' ' .
. ,
518
." ' , ,
,)1860-1940(
. ,
- , "
, .
. 519
.
18 . ' '
" , ,
.
, . ,
,
. ' , 516
. , ' 517
. ' , 518
121
' , ' , ' , ' ', '
.
,
.
, .
. , ,
,
, –
. ' '
, ( .
)
,
520
.
' .135 " , " , ', ': ' 520
122
,' ' ' '
' . ' ' 521
,
" , '
.
' , '
, )Veliuona( . '
,NovyZhagare(( '
, 1888 , 1883 522
.
. " ,
523
. ,
, ' , "
, . '
, ,
.
,
524
, ' ,
,1858 . ' '
. ,
. ,
. ,1875
, ." 524
123
525
.' '
- ,
, ' . - ' '
" ,' " ' , , , " , " , , "
: . ' '
526
... " ... "
, ' ,
' ' , 527
.
, . ,' '
: ,
, ,
. , ,
. " "
. , , .
, ,
...
, ... ,
,' ' ,
. ,
. " "
' (. '
528
.) " ,
, 525
. ,
. ' ', ' ': . 60 ' , 526
.
, ' . . 80 ' , 528
. ' '
124
" , ,
' : . '
. , ' ,
529
."
... ": ,
"... , ,
' , " "
, . ' -
530
.
531
,
. " ,
, " ,
.
, ' ' -
.
)Zemaitija( ,
, ' , . ,
, .
, . ,
. , -
, ,
532
.' ' , , , ,
125
533
. ,
,
, , 534
' .
' ' 535
,
, ' 536
.
' ' - ' '
537
.
' " , 538
.
,
.
' '
, " ,
. )4 (.
.
' .12 ", . ' 535
)' , ( : '. ' ' 28 " , : 536
126
.' ' ,
,
539
.
, , , "
.
. ,
, . , "
,' ' , '
:
, –
,
, .
, , ,
, .
. ,
, .
, ...
, .
,
, ...
,
...' ' ,' '
540
!
' ,
. ,
,
.
, . - ' ' -
127
,
.
,
' .
. ,
. -
. ,
,
.
541
. ,
, '
, . ,
,
, .
542
.
, -
, .
. ,
543
.' ' ,' '
. ,
,
.
,
.
,
, .
.
,1983 ,) - - , : (, - : 542
. '
.50 ' ," : ' ' 543
128
,' '
, - .
" . ,
, ,
' ' ' ' '
, " .
' 544
. ,
" .
, .
.
, ' '
, .
. -
545
. ,
, -
,' ' - .
' ' .
. , ,
, "
. , , ,
.
,
, , , , ,
, .
, .
.
. ,
, ,
.
129
,
.
. ,
, ,
.
,1914 – 1880
.
. 546
,
,
547
.
. ,
. ,
- 548
הסברה.
. ,
, ,
, - .
. , , , : ,
- ,
549
.
, 550
.
. - , ,
', ': ' ', ' : ' .385 – 343 " , ),
' .238 – 225 " , , :
. ' 293 " , : , , 548
" ": , ' ' ' , 56 , , 550
". –
130
' ' , ,
- .
,1866-7
. ,
, , .
, – , .
. – , , , ,
, ,' '. , -
, '
551
.' ,
' ' ,
, .
.
– –
, .
,
. ,
. היווצרותה
, התקבלותה ולהפצתה
.' "
. ,
, ,
, 552
.
, 1904 .
, ,
, ' .
Wilhelm Dilthey, Gesammelte Schriften, V,Leipzig : ,129 ' ," )Shorske) 551
1924, 37.
. 65 ' ,1989 552
131
, ,
553
.' 1881
, , ":
554
." ,
. ' "
, ,
, .
. , , , , , ,
,
, .
, " .
. ,
, ' '
, .
'. .
– – '
- . ,
.
' ' 555
.
, ' , ' .
556
.
132
557
. ' ,
, ,
,' ' .
.
, .' ' ,
558
.
- .
,
.
559
, ,
, ,
, " . -
.
.
. - ' ," : .
.28 ' , " : , "
.29 ' , " 558
133
אחרית דבר
: ' ' '
,
, "
" . '
– " – ' ' .
,
', ' - .
, .
. , ,
,
.
134
, ,
,
.
, - ' '
.' " ,
. ' ' ,
, ,
.
,
.
. ,
, , ' '
.
, ' '
.
. ' '.
– ,
. ,
. - , ,
' '
, ' ' , .
, , -
. ' '
, , ' '
, . ' '
135
,
' ,' ' . -
, '
, - .
.' '
, ' '
' ' .
. ,
, , -
.
' ' , ,
,
.
. ' '
, ,
, ' ' ,' ' .
- –
- , : .
, - - , -
561
.' ' , ,
' ' " ,
– ' " – .
,
, , - " " .
, .
, ' ' ' ' . ' '
.
. ' "
,
.4 ' ," , ,
136
. ' ' , -
– –' ' ,
.
,
' , " .
, "
, . "
. , ' '
. "
. ,' "
137
נספח .1
. "
. 13-
, 8–7 , ' '
, ' ' .
'. ' ' ' 14 – 13 ,
' ' -
563
.
138
564
.
הישיבות 'הקהילתיות':
' , " .
' ' .
565
" . ,
,
, .
' . ' ,
566
, , '
' ' ' , '
' , ' 1810 567
.
, ' , ' 568.
569. ,
":
, , , , ,
... , , , , , , ,
. ' ' , , " ; - " ; : 564
, , ,
. ,
, ' ' 565
, . "
' .36 " ' ,185 " , : ,
, ,
. . ' "
. 566
" ' . 598 ' ' ' 567
: , ,
, ,
" , !".
'' , ' ' , '' , ' ' :
' .447 ;25 ;13 " , : . ' ,
' .52 " ; ' 441 " " ; ', ' ' 568
, , , ' .437 , , 569
' .15 " , : .
139
.
, , .
, ' , 570
."
":
] - [ " ,
571
."' '
,
, 572
.
. ,
, ,
: , 573
.
, – ,
, , " .
574
.
,
, .
,
, . "
, , .
, 575
.
' ' . ' ' ' ' '
,
, .
" ' . ' '
140
": 576
.' ' ,
577
."
. - , ,
,' ' "
578
. "
,
, .
.
,
579
. ,
- ":
, , ,
.
,
. , , .
. ' '
, ,
580
." .
– , –
, , 581
":
, . ,
582
." , " ...
141
.
583
. , ,
, ' '
: .
,
. ' '
,' ' . ' ' ,
, .' '
586
. ,
,
142
587
. ,
, .
, ,
' 1815 '. ' ' '
588
. ' ' ,
' (.)1899 – 1823 '
589
.
590
. ' ,
,
' , ' 591
.
592
. ' " ,
, ,
.
, ,
. , '
" .
143
.
595
, 594
, 593
, " ' '
597
. , , ' 596
,
, , ' '
.
144
, . ,
.
. ' '
. ,
.
, -
603
.
145
נספח .2
הערה בדבר ניתוח דרך הלימוד הישיבתית
146
, , .
605
"... , ,
. , "
...
? .
...? ,
606
."
' ' , ,
.
": ,
607
."
,
" . ' ' ,
, -
.
608
. ' ' , -
,
" , . " ,' ' '
, , 14 , -
, .
147
,
.
, ..." :
, .
, , .
." ,
.) ' ( ,
, ": ,
, ,
."
' ' , ,
, .] [
.
. ' ' ,
, .
.
, .
- ,
. – ,
. ,' - '
' - ' ' ' :' '
, ' - ' ,
, ' ' .
. ' '
, ,
. ,
, ,
, ,
.
609
. ,
148
,
. ) (
, , , ,
, .
- - ,
610
.
, ,
.
, ,
. ' '
. ,
. ,
. ,
) (
. , .
Meaning : ." ,' '
.)S. Kripke( ,and Use (A. Margalit, editor), Jerusalem 1976
- ,' ' ,) " ( , : 610
. - ' , " , " "
149
.3 נספח
'דרך ההבנה' ותורת ההרמנויטיקה
.
)1834 – 1768( "
611
,
.
,
.
, . ,
Zeit-geist . ' ' ,
612
. "
' - ' , ' '
, .
-
613
.
, -
, .' ' ,)1911 – 1833( "
.) (' '
, , ' '
,' ' 614
. ' '
. ' '
. - ' '
, ,
.
.
"
, - , .
150
' ' ,
' ' , .
, ' '
,' ' .
,' ' , .
, ,
– sich hineinversetzen .
. ' ' ,
, ' '
, .
, . ' '
151
' ,
- 618
.'
, ' ' ' '
, .
' ' 619.
,' '
. - ,
,
' ' , - .
. ,
, ' '
' ' .
, , -
, ' ' ' '
– " . ,
–
, , .
. ,
152
נספח .4
.
. , -
,
153
,' ' , - .
.
,
. ,
' ) (
. 12 ,'
, 621
' '
:
, ,
.
: ... ]?[ ,
, , ,
, ,
, - , ,
,
, ,
622
.
,
. , ' '
. ,
' .' ' ,
,'
.
.' '
154
. ,
623
." , , "
624
.' '
- " - ,
, , "
" . ' '
, , .
... –
625
"?
626
. – , – ,
, ,
- , .
,
, ' ' .
.
. ,
-
- . ,
, ,
, " :
– , ,
627
".
: ' '
, ,
– ,
– – , .
. ' , , 623
. , ' , 625
, 626
155
, ...
, ,
,' ' , ...
: , ,
,
...
.
. , , :
" ,
. – "
...? ,
, ...
...
628
... ,
' ' , ' '
. ,
, ,
' '.
: . ,
, ' '
. ,
...
629
, ,
,
.
, ,
.
, - , .
. 630
,' '
, ,
. . ' 628
. . ' , 629
. , , , 630
156
' , ' ' .
. '
: ,' '
, ...
. ,' '
" - ,
, . " , -
' ' . ' '
, ' '
.
, ,
. , , ...
" . .
' 631
, " : ,
" 634
, ' 633
, ' 632
, '
.
. ' ' , " ' ' , ,) 1926 – 1843( ' 634
. 137 ' , , :
157
. , 635
, , ,
, ,
636
.
.' '
, ' ' ,
' ' ,
, .
: .
. ,
' ' , - ' '
. ,
. ' ' ,
. ,
, . ,
. ,
,' ' . ,
, -
. -
' '
' . -
, , : '
, .
, .
,' - ,
. -
. " .
' ' , ' ' ,
. ,
158
." , . ,
. " , , . ,
.45 – 34 ' , " , ,' '. ,
. " , . ,
. " , . ,
.136 – 120 ' ,) " - " ( , ,' ' '. ,
. " , ' . , '
.1958 ,) ' (, -
. " , ' . ,
." , ' " – . ,
." , : .) " (, ,
. " ,) " (, . ,
. " , . , -
.4.10.36 , , .30.7.36 , - , , ,' '. , -
.20.11.36 ,
.1920 , . ,
. " , . ,
. , . ,
." – "
. " , .' ,
. " , , .) ( ,
–3' ," , - , , ,' " ' ' '. ,
.35
.191 – 187 , " ' ' ,' ' .' ,
. " ,153-157 ' , ,' ' .' ,
. " ,' ' .' ,
. " , . ,
. " , " ,'
. " , ' .) ( ,
." , .' , -
. " , . ,
159
.1921 , ,- , . ,
." , - , , , "
." , , " – . , -
.)105 ( " " ," " ,' ' .' ,
. " , , . ,
." , " . ' ,
." , .) ( ' ,
(. – .' ,
. " ) ' –
. " .
. " , . ,
. " ,- , . ,
." , . ,
.392-307 ' ,1951 - , ,' ' .' ,
. " , ' . ,
. " , . ,
. " , . ,
." , . ,
.582 – 577 ' ,1951 , , ,' ' ' .' ,
." - " , - , . ,
." , . ,
.345 – 337 ' , " : ,' '. ,) (
." , – . ,
. " , . ,
." , – . ,
, : ,' ' .' ,
.20 – 12 ' , "
,1951 , , : ,' ' ' '. ,
.614 – 605 '
. " , ' . ,
. " , – . ,
160
. " , – : . ,
. " , – , ' , ,
.403-385 ' ,) " ( , ,' " '. ,
.638-648 ' ,) " (, ,' ' ' . ,
.11 – 1 ' ," , , ," ". ,
." , . ,
." , ' ' - . ,
.)' (, " , . ,
.205 – 185 ' , " , , : ,' '. ,
. " , . ,
.278-258 ' ,1984 , ,' – '. ,
. " , . ,
." , , ,' , : - '. ,
. " , – . ,
.19- - . ,
.238-231 ' ,) " (1 ,
) ' ' ( ,' '. ,
.197-181 ' ,) " (
.26-14 ' ,) " (, ,' '. ,
,) " ( ,' : '. ,
.157-188 '
,' " " '. , -
." , ' ,) ' (, , :
. " , ' . ,
,1975 , ) ' ( ,' ' .' ,
. - '
. - ' ,) " ( , - 18 , ,' '. ,
. " , . ,
. " , . ,
." ,' ' , - , . ,
." ) " : ( . ,
. " , - .) (,
.1958 ,- , – . ,
161
, ,' '. ,
.113-142 ' ,"
. " ,' - , . , "
. " , . , "
. " , . , "
. " , . ,
. " , . ,
." , . ,
. " , - , ,
.1956 - , .) ( ,
." , - , – . ,
. " . : . ,
. " , - , . ,
. " ,) : (, .
." , " . ,
. " , ' . ,
. " . - . ' ,
.1982 , . ' ,
, , ,' – ' .) ( ,
.48 – 9 ' , "
. " , - , . ,
." ,- , . ,
) ' ( ,' '. ,
.108-75 ' , " , ' –
. " . :' ' .) ( ,
. " , . ,
. " , .' ,
.225-233 ' ," , ,' '. ,
.1989 , . ,
. " , . ,
. " , ' - . ,
, ,' : '. ,
.25-30 ' ,) " ( 298
. " , - ,' – . ,
162
.17-20 ' , " , , : ,' '. ,
. " , - . ,
Hebrew Union College annual, 67 , . ,
. - ' (1997)
." , ' " : " . ,
, " , ,) ( ,' " '. ,
.97 – 94 '
. " ,) ( . ,
, – . ,
. "
. " , . ,
– ,' ' .) " (' ,
.365 – 353 ' , " , "
. " , – .' ,
." , ' ' – . ,
. " , " . ,
, ' ) ' (: ,' – " ' '. ,
.229 – 224 ' , "
.654 – 645 ' ,1951 , , : ,' ' '. ,
.239 - 232 ' , " , ,' ' '. ,
' ( .' " -" '. ,
.80 – 9 ' ," , – )
.125-132 ' ,) " (, , - ,' " '. ,
.115-129 ' ,) " ( ,' , ,' '. ,
," ' ' ' ". ,
. - ' ,) " (,
." ,) : (, .' ,
. " , . ,
.325-261 ' ," , : ,' '. ,
. " , . ,
. " , . ,
.161 – 72 ' )1971( , ,' '. ,
163
. " , .' , -
Harris, Jay M. How do we know this?, State University of New York press 1995
Harris, Jay M. 'Rabbinic Literature in Lithuania after the Death of the Gaon', The Gaon
of Vilnius and the annals of Jewish culture, Vilnius University 1998, pp. 88-95
Goldberg, H. Israel Salanter, text, structure, idea : the ethics and theology of an early
psychologist of the unconscious, New York 1982
Kaplan, L. J. 'The Hazon Ish; Haredi critic of traditional Orthodoxy', The Uses of
Tradition (1992), pp. 145-173
Lichtenstein, M. "What" hath Brisk wrought; the Brisker derekh revisited, Torah U-
Madda Journal 9 (2000) pp. 1-18
Solomon, N. The Analytic Movement : Hayyim Soloveitchik and his circle, Atlanta
1993
164