YUSUF YILMAZ

Çukurova Üniversitesi • 2020 2016177101

4N2

Türk Eğitim
Sistemi ve
Okul
Yönetimi
Öğrenen Örgüt
 BAŞLIKLAR
Örgüt nedir?
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Öğrenen örgüt nedir?

Örgüt tarihi aşamaları
Garratt Modeli
Öğrenen örgüt davranışları
Öğrenmenin düzeyleri
Öğrenme eylemleri
Değerleri
Biçimleri
Varsayımları
Düzeyleri
Unsurları
Özellikleri
Becerileri
Sorunsallığı
Uygulanması
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Örgüt Nedir?
Ortak bir amacı ya da eylemi gerçekleştirmek ereğiyle bir araya
gelmiş kurumların ya da kişilerin oluşturduğu birlik.
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Öğrenen Örgüt
Nedir?
Öğrenen örgüt (learning organization) anlayışı ilk olarak bilimsel
yönetim yaklaşımında ortaya çıkmıştır. Taylor 1911 yılında Bilimsel
Yönetimin İlkeleri adlı eseri yönetim alanında yazılmış en önemli
eser hatta ilki olarak bazı akademisyenler tarafından değerlendirilir.
Bilimsel yönetim yaklaşımında, işin bölümlere ayrılması ve o
alanlarda uzmanlaşma sağlanması, bir işten bir işçinin sorumlu
tutulması, yetki ve sorumlulukların merkezde toplanması ve işçilerin
bilimsel yöntemlerle seçilmesi gibi bazı ilkeleri mevcuttur.
ÖRGÜT TARİHİ
AŞAMALARI

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Bilen Örgüt Düşünen Örgüt
01 Örgüt modellerinin en eskisidir. Her
yer ve her şartta tek bir yol vardır
anlayışı bulunmaktadır.
03 Problemleri bulmaya çalıan, yeni
çözümler üretmeyi deneyen ve çözüm
yolları bulmaya çalışan öğütlerdir.

Öğrenen Örgüt
Anlayan Örgüt İnsanların gerçekten arzuladığı

02 Neo-klasik yönetim tarzıdır. Bilen

organizasyonların kuralları, politikaları
ve düzenlemeleri yerini insana
04 sonuçları yaratmak için kapasitelerini
sürekli genişletttikleri, yeni düşünme
modellerinin beslediği ve insanların
bırakmıştır. sürekli birlikte öğrenmeyi
öğrenmeleridir.
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Öğrenen Örgüt
Öğrenen örgüt;
Bütün üyelerinin öğrenimini kolaylaştıran ve sürekli
dönüşüm halindedir,
Bilgiyi yaratma, edinme ve transfer etme ile yeni bilgi ve
anlayışları yansıtan davranışların oluşturulması becerisine
sahiptir,
İnsanların gerçekten arzuladığı sonuçları yaratmak için
kapasitelerini sürekli genişlettikleri, yeni düşünme
modellerinin beslendiği ve insanların sürekli birlikte
öğrenmeyi öğrendikleri performans hedeflerini
gerçekleştirmek için stratejileri başarılı şekilde planlama,
uygulama ve değerlendirme adına işgörenlerden elde
edilen bilgileri toplama, kullanma ve değerlendirme
yeteneklerinin desteklendiği süreçlerin ve durumların
toplamı olan örgüttür.
 Garratt (1987) Modeli

Garratt, öğrenen örgüte ulaşmak için gerekli

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

temel yapılara ve düşünme süreçlerine

odaklanmaktadır.
Modelinde beş unsur bulunmaktadır:
vizyon oluşturma
düşünme süreçlerinin iyileştirilmesi
politika ve stratejiningeliştirilmesi
“bütünsel” bir süreç olarak yönetme ve
geleneksel sınırların dışından yeni yönetim
becerilerinin kazanılmasıdır.
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Öğrenen Örgüt Davranışı

Bir öğrenen örgüt için tasarımları altı eylem stratejisi veya
öğrenen örgüt davranışı içerir (Watkins ve Marsick, 1993):

Soruşturma ve İşbirliğini ve takım

Sürekli öğrenme
diyaloğu teşvik öğrenmesini teşvik
fırsatları yaratmak
etmek etmek

Öğrenmeyi
İnsanları ortak bir Örgütü çevresine
yakalamak ve
vizyona doğru bağlamak
paylaşmak için
güçlendirmek
sistemler kurmak
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Örgütsel öğrenme kavramı ve öğrenen örgüt kavramı

arasında temel bir fark bulunmaktadır.

Örgütsel öğrenme, örgütte yer alan öğrenme ile bazı uygulamalardır. Öğrenen örgüt ise,
öğrenme uygulamalarını başarı ile sürdüren, yeni bilgiyi yeni davranış şekillerine
dönüştürebilmek demektir.

Öğrenme bir işletme için yaşamda kalma koşuludur. Öğrenme ile örgüt değişime uyum
sağlaması, yapılan hataların tekrar yapılmaması gibi faydaları mevcuttur.
 Bir öğrenen örgütte öğrenme dört düzeyde gerçekleşmektedir:

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Küresel Takım
Öğrenme için stratejik İşbirliğini ve takım
liderlik sağlamak öğrenmesini teşvik
Örgütü çevresine etmek
bağlamak
Bireysel
Örgüt
Soruşturma ve dialoğu
İnsanları ortak bir vizyona teşvik etmek
doğru güçlendirmek Sürekli takım fırsatları
Öğrenmeyi bulmak ve yaratmak
paylaşmak için sistemler
oluşturmak
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Dört farklı Bilginin depolanması

Bilginin kazanımı:
Sorun ve olanakları öğrenme eylemi ve yeniden gözden
geçirilmesi: Örgütün
tanımlamak için iç ve bulunmaktadır.
gelecekte kullanacağı
dış çevrenin
bilgiyi depolamasıdır.
taranmasıdır.

Bilginin
Bilginin dağıtılması:
yorumlanması:
Farklı kaynaklardan
Dağıtılan bilginin,
elde edilen bilgilerin
anlaşılacak şekilde
örgüt ya da işgörene
iletişim ile
ulaştırma durumudur.
yorumlanmasıdır.
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Öğrenen Örgüt Değerleri

Öğrenen örgütte öğrenme kültürü beş değerden oluşmaktadır.

Geçerli bilgilendirme: Soruna yönelik

olma ve şeffaflık olduğu zaman
Şeffaflık: İşgörenlerin düşünce
bilgiler geçerlidir. Geçerli bilgi demek Sürekli öğrenmek
ve uygulamalarının
eksiksiz ve doğrulanabilir demektir.
başkalarının incelemesine açık
hale getirmektir.

Soruna yönelik olma: Bilgi Hesap verilebilirlik: İşgörenin

kaynağının özelliklerinin önemli kendi uygulamalarından ve
sonuçlarından kaynaklanan
olmaması durumudur.
öğrenmeden sorumlu olmasıdır.
Demokratik olmak güç dağılımı
ve eşitlik ile ilgilidir.
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Öğrenen Örgüt Biçimleri

Örgütlerde öğrenme, işgörenlerin öğrenmesinin bir çıktı ve
amaç toplanmasında gerçekleşmesi demektir.

Sınamalar ve Karşılaştırma
İşgören olarak
hatalar

Takım olarak Müşteriler

 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

ÖĞRENEN ÖRGÜT VARSAYIMLARI

Örgütsel öğrenme, bulunulan çevrede reaktif değil proaktif bir ilişki
kurmasına yardımcı olmaktadır. Üç varsayım bulunmaktadır:

Kendi kendini düzenleyen sistemler: Alınan geribildirimler sayesinde

örgütler uygulamalarını stratejilerini dengelemektedir.

Reaktif sistemler: Değişim planları amacımıza ulaşma yolunda adımlarda

fayda sağlasa da yan etkileri olabilmektedir. Her etki karşılığında bir tepki
yaratmaktadır.

Öğrenme yetisi değişim odaklı olmakla doğru orantılıdır: Bu varsayım diğer

varsayımlardan etkilenmektedir. Örgütte bir değişim olduğunda karşılığında
bir tepki beklenmelidir. Sistemler olgunluk seviyesine geldiğinde ve
öğrenme geliştikçe bazı beceriler çürümeye doğru gidebilir. Sistemler yok
olmanın önüne geçebilecek öğrenme süreçleri geliştirmek durumundadırlar.
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Öğrenen örgüt düzeyleri

Öğrenen örgüt düzeyleri işgören, takım ve örgüt düzeyindedir. İşgören kendi
çabasıyla eğitim teknolojilerinden yararlanmalıdır. Ayrıca bilgi ve beceri olarak
kendini geliştirmelidir. Takım düzeyince öğrenme, takım içi sağlanan bilgi ve beceri
artışıdır. Örgüt düzeyinde öğrenme ise, sürekli iyileştirme kararlarındaki istikrardır.

İşgören düzeyi Takım düzeyi Örgüt düzeyi

 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

ÖĞRENEN ÖRGÜT UNSURLARI

Öğrenen örgütün diğer örgütlerden farklılaştığı yönü

öğrenmenin her tarafa yayılmasıdır. Öğrenme için ayrı bir
zaman belirlenmez, her an öğrenmenin bir parçası olarak
görülmektedir. Örgüt içerisinde yenileşme, değişik bakış açıları
elde etme, çözüm yöntemleri bulmak gibi unsurlar örgütü bir
adım ileriye götürmektedir.
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Öğrenen örgüt özellikleri

Öğrenen örgütün ana düşüncesi sürekli gelişim ve öğrenmeye
olan bağlılıktır. Özellikleri ise, örgütsel hafıza oluşturarak
geçmişteki hatalardan yararlanma, değişikliklere duyarlılık
göstermek, kendi kendini sorgulama ve örgütleyebilme, açık ve
etkili iletişimi yürütmedir.
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Öğrenen örgüt becerileri

Öğrenen örgütün en büyük gereksinimi kendi kendini yönetme becerisi olan işgörenlerdir.
Bilgiyi öğrenen ve yayan işgörenler her zaman önemlidir. Öğrenen örgüt becerileri;

Sistematik Yeni Geçmiş

çözüm yaklaşımları sınamaları
üretebilme sınayabilme öğrenebilme

Bilginin hızlı ve
İşi en iyi
etkin
yapanların
kullanabilme
sınamalarından
öğrenebilme
 Öğrenen örgütün sorunsallığı
Öğrenen örgüt sürecini engelleyen bazı sorunlar mevcuttur. Bunlar;

Bilgiyi Bilgiyi Ders

bölüşememe ilişkilendirememe
alamama
Sorunu
görmemezlikten Bilgi
gelme
üretilmesini
engelleme

Geçmişin
Sorunu
onamama
başarılarına
sığınma
 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ • 2020

Öğrenen Örgütün Uygulanması

Sistem
Düşüncesi

Takım
Bireysel
Halinde
Öğrenme
Egemenlik

Bölüşülen
Düşünsel
Uzak
Görüşlülük
Modeller