Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 129

YOL PROJELENDİRME UYGULAMALARI

Tanım: TCK ve AASHTO Standartlarında Yol Projelendirme uygulamaları, yol projelerinin tüm aşamaları ile iki
ve üç boyutlu olarak uluslararası standartlarda üretilme süreçlerini içerir.
Hedef Grup: Bu uygulama, inşaat, harita, orman, mühendislik bilimleri, hacim projesi yapan kamu birimleri,
belediyeler, üniversiteler, akademisyenler, öğrenciler ve eğitmenlere yönelik olarak hazırlanmıştır.
Hedefler:
 Yol projesine altlık olacak sayısal arazi modelini iki ve üç boyutlu olarak oluşturabilecek ve bu model
üzerinde; sıfır poligonu ve güzergâha ilişkin gerekli hesaplama ve analizleri yapabilecek,
 Yol yatay ve düşey oluşturabilecek ve gerekli tüm kontrolleri uygun standartlarda gerçekleştirebilecek,
 Enkesit ve boykesit işlemlerini dinamik yapıda gerçekleştirebilecek,
 Otomatik ve manuel olarak kırmızı kot geçirebilecek,
 Yol projeleri için gerekli proje tablo ve krokilerini (some, aplikasyon tabloları; yatay, düşey, dever
krokileri…) anında oluşturabilecek,
 Arazi kesitlerini kullanarak üç boyutlu (3D) kazı / dolgu hesabı yapabilecek, gerekli raporları
oluşturabilecek,
 Platform tanımlarını dinamik olarak oluşturabilecek,
 Duvar tanımları ve sanat yapılarını oluşturabilecek,
 Brükner ve kübaj işlemlerini gerçekleştirebilecek, çıktı ve raporlarını uygun standartlarda
oluşturabilecek,
 Şevli-kotlu planları oluşturabilecek, projeleri dinamik yapıda paftalayabilecek,
 Projelerini üç boyutlu (3D) yapıda sunabilecek (Plan/profil/enkesit/3D senkronize görünüm),
 Proje aşamalarında verisini online haritalar ile görüntüleyebilecek,
 Proje çıktılarını istenilen şablon yapıda alabilecek,
 Ürettiği projeleri Google Earth’ e aktarabilecektir.

1. Arazi Verisinin Oluşturulması


Not: Depolama alanınız içine yeni bir klasör açarak ismini ‘’ yol_uyg_ …..’’(numaranızın son iki hanesi) yapın.
İçine hocanızdan aldığınız uygulama verileri klasörünü kopyalayın ve yapacağınız çalışmaları ilk açtığınız dosya
içerisine kopyalayarak çalışmanıza devam edin.
Topografik Noktaların Yüklenmesi
Sayısal arazi modeli oluşturulmasında kullanılacak noktaları ekrana yüklemek için birkaç farklı yöntem
kullanılabilir.
Öncelikle diğer uygulamalarda olduğu gibi kendinizi
 Uygulama Menüsü > Aç işlemi ile Nokta.NCZ formatındaki noktalar açılır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Oluşturduğunuz klasöründeki "TOPOGRAFIK_NOKTALAR1.NCZ" dosyasını seçiniz ve aç butonu
ile ekrana yükleyiniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Verinin diğer bölümünü oluşturan noktasal veriler ise MS Excel dosyası içerisinde koordinat ve kot değerleri
girilerek oluşturulmuştur.
Bu veriyi aktif projeye yüklemek için:
 Uygulama Menüsü > Ekle > Dosya Ekle işlemine giriniz.

 Dosya Ekle penceresindeki, Dosya Türü butonuna tıklayınız ve Excel(*.xls) seçimini yapınız.
Oluşturduğunuz klasöründeki "TOPOGRAFIK_NOKTALAR2.XLS" dosyası seçiniz ve Ekle
butonuna tıklayınız.

 Veri başlangıç satırına 2 giriniz ve tamam butonu ile işlemi bitiriniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 İşlem sonucunda Excel dosyasında yer alan nokta koordinatlarından üretilen vektör veriler Netcad
ekranına yüklenmiştir.

Eğer arazi üzerinde üçgenleme yapılması istenmeyen alanlar(maden sahaları, binalar vs.) veya üçgenleme
sırasında dikkate alınması istenilen şev altı-üstü, dere, akarsu yatağı gibi detay krokiler var ise, sayısal arazi modeli
oluşturulmadan önce projeye eklenmesi gerekir. Yatay geçki üzerinde yer alan bina, şev altı-üstü ve akarsu
detaylarının olduğu oluşturduğunuz klasörün altındaki " DETAY.NCZ " dosyasını aktif projeye ekleyiniz.
Bunun için ;
 Uygulama Menüsü > Ekle > Dosya Ekle işlemine giriniz. Dosya türünü .NCZ yapınız ve ‘’DETAY’’
dosyasını seçiniz

 Uygulama Menüsü > Kaydet > Farklı Kaydet ile proje ismini yol_uygulama diye oluşturduğunuz
klasöre kaydedin

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
! Yapacağınız tüm çalışmaları bu dosya üzerinden yapacaksınız ve sürekli bu dosyayı
kullanacaksınız.
Not: Arazi üzerinde hali hazırda bir yol var ise ve bu yol üzerinden yatay geçki geçiyorsa, bu yollarında arazide
bulunan bir detay olarak çizilmesi gerekebilir. Böylece bu noktalar enkesit üzerinde belirlenebilir ve bu kısımlarda
nebati toprak sıyrılması gibi işlemler istenmediği takdirde yapılmaz. Burada dikkat edilmesi gereken husus, yol
çizgilerinin tabaka adının enkesit üzerinde kod olarak verilebileceğidir. Netpro'da bir noktaya verilecek kod
uzunluğu 6 karakterden fazla olamaz. Örnek projeye eklenen Detay.NCZ dosyası içerisinde yer alan yol
çizgilerinin solu için EYO (Eski Yol Sol), sağı için ise EYA (Eski Yol Sağ) tabaka adı kullanılmıştır.
Arazi üzerinde bulunan detayları oluştururken bu objelerin kotlu halde oluşturulması gerekmektedir. Yani bu
objelerin Z değeri olmalıdır. Bu sebeple topografik noktalar referans alınarak bu detaylar çizilmelidir. Eğer bu
detaylar başka projelerde kotsuz olarak çalışılmış ise, üçgen model oluşturulduktan sonra 3D modülündeki
Objelere Kot Ver \ Kotları Araziden Oku işlemiyle bu objelere arazi kotu referans edilerek kotlu hale getirilebilir.
Sayısal Arazi Modelinin Oluşturulması (Üçgen Model)
Projeye altlık teşkil edecek sayısal arazi modelinin oluşturulması (S.A.M) için Netsurf modülü Üçgenle işlemi
kullanılacaktır.
Not: Sayısal Arazi Modeli, Yeryüzünün topoğrafyasının her hangi bir bölümüne ilişkin konum ve yükseklik
bilgisiyle oluşturulmuş, o bölgeyi tüm arazi detaylarıyla yansıtan 3 boyutlu sayısal bir veridir.
Not: Üçgenle işlemi rastgele alınmış kotlu noktalardan arazi modeli üretimine yönelik yöntemlerden birisi ve en
çok kullanılandır. Üçgenleme, bir anlamda, hangi noktalar arasında kot enterpolasyonu yapılacağının
belirlenmesidir. Üçgen kenarları üzerindeki kot değişiminin doğrusal olacağı varsayılır. Üçgenlemede
olabildiğince eşit açılı, eşit kenarlı üçgenler oluşturulur.

Üçgen oluştur menüsü:


Üçgenleri Analiz Et: Üçgen oluşturmada kullanılan nokta sayısı, minimum ve maksimum kot bilgisi (Z), seçilen
noktalardan elde edilecek en kısa ve en uzun üçgen kenarı ile ortalama kenar uzunluğu bilgisi bulunmaktadır.
Üçgenleri Analiz Et yazısı tıklandığında kenar uzunlukları seçilen noktalara göre hesaplanır. Bu değerler
yardımıyla modellemede dikkate alınması istenilen noktalar arası minimum ve maksimum kenar uzunlukları
belirlenebilir.
Filtre: Modelleme için seçilen noktalardan istenilen kotlar arasında kalanlarının dikkate alınması için En Küçük
ve En Büyük Z Değeri satırları aktif hale getirilerek değer girişi sağlanır. Model bu kotlar arasında kalan
noktalardan oluşturulur. Yine aynı mantıkla modelleme sonrası oluşması istenilen üçgen kenar uzunlukları, En
Uzun ve En Kısa Üçgen Kenarı satırları aktif hale getirilerek sınırlandırılabilir. Belirlenen en uzun ve kısa üçgen
kenarı değerleri içinde kalan üçgenler UCGEN_MODEL, dışında oluşan üçgenler BOZUK_UCGEN tabakasına
kaydedilir. Kısa Üçgenleri Yok Et; kot farkı Maksimum Kot Farkı satırına girilen değerden küçük ve birbirine
En Kısa Üçgen Kenarı değerinden daha yakın olan noktalardan biri üçgenlemeye dahil edilmeyecektir. Girilen
kot farkı ve en kısa üçgen kenarı altında üçgen oluşturabilecek noktalar SİLİNEN_NOKTALAR tabakasına
kaydedilir. Bu noktalar üçgenlemede dikkate alınmamış olur.
Seç: Modellemede dikkate alınması istenilen diğer detaylar(kırık hat, dış sınır, delik) bulunması durumunda seçim
yapılması gerekmektedir. Kırık Hat; şev taramaları sonrası oluşan hatların seçilmesi için, Dış Sınır; modelin
oluşturulması istenilen bölge sınırı, Delikler; model ortasında üçgen yüzeylerin üretilmesi istenmeyen
bölgelerin seçilmesi için, Sınır Oluştur; model için seçilen noktaların en dışta bulunanlardan itibaren belirlenen
sınırdır. Yakınlık kriteri; sınır çizgisi noktalarının birbirlerine en uzak olabilecekleri mesafeyi belirler. Bu değer
büyüdükçe sonuç dışbükeye yaklaşacaktır. Yakınlık kriteri değeri satırına girilen değer sonrası Ön izleme butonu
yardımıyla bu değere ait sınır ön izlemesi sağlanır.
Not: Üçgenlemede kullanılan noktalarda ekleme, silme gibi değişiklik yapılmışsa tüm üçgenler silinerek tekrar
tüm projenin ya da mevcut üçgenler korunarak değişiklik yapılan bölümün üçgenlenmesi gerekir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Not: Eğri geçirme işlemi tamamlandıktan sonra gerek kalmayacağı için üçgenler silinebilir veya görünürlüğü
kapatılabilir.
Not: Üçgenlemenin her nokta kümesi için bir kere yapılması yeterlidir.
Not: Projedeki bozuk üçgenler(BOZUK ÜÇGEN tabakası), eş yükselti eğrilerini ve modelden yapılacak
hesaplamaları (enkesitler, arazi modelinden kübaj, karelaj gibi işlemler) etkileyeceği için silinmesi yada
kapatılması önerilir.
 Nokta ve Nokta_01 tabakası açılır diğerleri kapatılır. Netsurf > Üçgen oluştura tıklanır

 Tümünü seç denir. Ve farenin sağ tuşuna basılır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
 Şekildeki gibi işaretlenerek tamam denir
 Üçgen model oluturulur ve proje kaydedilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
2. Proje Bilgilerinin Oluşturulması
Proje Dosyasının Oluşturulması
Not: Netpro 7.0 ile yeni bir projeye başlamadan önce mutlaka *.PRJ uzantılı yeni bir proje dosyası oluşturulması
gerekir. Bu dosya içerisinde proje bilgileri ve projede kullanılan dosya türlerinin bilgisayardaki konum bilgileri
gibi birçok proje bazlı bilgi yer alır.
 Netpro > Proje > Proje Yöneticisi > Yeni Proje işlemine giriniz. Oluşturulacak projeyi açmış
olduğunuz klasör içine yol diye kaydediniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Proje dosyası oluşturulduktan sonra Parametreler bölümünden projeye dair örneğin yapan, kontrol eden, dozer ve
skrayper vs. bilgileri girilmelidir. Ayrıca parametreler bölümünden, eğer farklı tablolar kullanılacaksa AASHTO
tablolarının dizini de seçilmelidir. Yine Netpro 7.0'ın özelliklerden bir olan şevli kotlu plan çizgilerinin spline
olarak çizilip, çizilmeyeceği belirlenebilir. Ayrıca, yatay güzergâhta yapılan değişikliklerin düşeyde nasıl
değişeceğini de buradan seçebiliriz.
Parametrelere ulaşmak için;
 Netpro > Proje > Proje Yöneticisi > Parametreler.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Sıyırma Değerlerinin Girilmesi
Proje hattının geçtiği zemindeki nebati toprağın kazılması için km bazlı sıyırma kalınlık değerlerinin belirlenmesi
gerekir.
Nebati Toprak: Yarma veya ariyetlerde genel olarak üst kısımlarda bulunan nebati toprak v.s. gibi dolgu
yapılmasına elverişli olmayıp kazılıp atılması gereken zemin tabakasıdır.
 Netpro > Proje > Sıyırma Değerleri işlemine giriniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Editörün sol tarafında yer alan Km ve Kalınlık hücrelerine aşağıdaki parametreleri giriniz." Ekle "
butonu ile aralıkları listeye ekleyiniz. (Kilometreleri yazarken araya + işareti koymayınız)

Km Kalınlık

0+000 0.30 m

2+000 0.45 m

5+000 0.75 m

6+150 1.0

Toprak Sınıflarının Girilmesi


 Netpro > Proje > Toprak Sınıfları işlemine giriniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Toprak Sınıfları: Proje hattının geçtiği zemine ait, arazi ve laboratuar çalışmaları yapılarak hazırlanan jeolojik-
jeoteknik araştırma raporu bilgileri *.PRJ dosyası içerisine kaydedilir.
 Editörün herhangi yerinde farenin sağ tuşuna tıklayınız ve açılan menüden " Ekle " işlemine tıklayınız.
Aşağıdaki toprak sınıfı bilgilerini giriniz. (kilometreleri girerken araya + koymayınız yazılım otomatik
sonradan + yapacaktır. Sınıfları girebilmek için sınıf sekmesi yanındaki kutucuğa basınız)

Kilometre S/K Dğeri Klas % Sınıflar

Çok Sert Sert Kaya Yumuşak Küskü Toprak


Kaya Kaya

0+000 – 0.95 - - - 30 70
1+720

1+720 – 1 - - - 40 60
2+020

2+020 – 0.95 - - - 30 70
2+800

2+800 – 1.15 - 10 30 40 20
2+980

2+980 – 0.95 - - - 30 70
3+640

3+640 – 1 - - - 40 60
4+860

4+860 – 0.95 - - - 30 70
5+500

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
5+500 – 1 - - - 40 60
6+100

Not: Kabarma değerleri pozitif, sıkışma değeri ise negatif değer olarak 1 sabit sayısına eklenir.
Örneğin:
% 10 Kabarma olduğunda 1.1 girilmelidir. Burada:
% 10 = 0.1
Sabit Sayı = 1

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
% 10 Kabarma = 0.1 + 1 = 1.1' dir.
% 15 Sıkışma olduğunda 0.85 girilmelidir.
Burada:
% 15 = -0.15
Sabit Sayı = 1
% 15 Sıkışıma = 1- 0.15 = 0.85' dir.

Özel Aralık Bilgisinin Girilmesi


 Netpro > Proje > Özel Aralıklar işlemine giriniz.

 Editörün sol tarafında yer alan Başlangıç Km – Bitiş Km ve Açıklama hücrelerine aşağıdaki parametreleri
giriniz." Ekle " butonu ile aralıkları listeye ekleyiniz.

Baş. Km Bitiş. Km Açıklama (Özel Aralık Türü)

5+740 5+820 Köprü

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Not: Kübaj Hesabı Yapma opsiyonu aktif hale getirildiğinde, bu aralıkta kübaj hesabı yapılmayacaktır. (şimdilik
işaretlemeyelim)
Yatay geçki üzerinde kübaj yapılması istenmeyen köprü, tünel vb. yapılar var ise bunların özel aralık olarak
projede belirlenmesi gerekmektedir.

Depo – Ariyet Noktaları Bilgisinin Girilmesi


Not: Brükner dengelemesinde kullanılacak olan depo ve ariyet ocaklarının yatay geçki üzerinde hangi km, yola
mesafesi gibi bilgilerinin girilmesi için Depo Ariyet Noktaları Editörü kullanılır.
 Netpro > Proje > Depo Ariyet Noktaları işlemine giriniz.

 Editörün herhangi yerinde farenin sağ tuşuna tıklayınız ve açılan menüden "F3 Ekle " işlemine giriniz.
Depo ve Ariyetleri aşağıdaki tabloda olduğu gibi giriniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Not: Depo, yarmadan çıkan malzemenin dolguya eklendikten sonra, artan malzemenin yol dışında depolandığı
yerdir. Ariyet, yarmadan çıkan malzemenin dolgu için yeterli miktarda veya uygun nitelikte olmaması halinde
uygun bir malzeme ocağından alınan malzemedir.

3. Yatay Güzergah Tanımlama


CAD Objelerinden Yatay Güzergah Tanımlama
Not: Geometrik olarak güzergah elemanları ekranda oluşturulduktan sonra, güzergah dosyası oluşturulabilir.
Netpro için yatay ve düşey güzergah dosyası uzantısı (*.KTB)'dir.
 Bu aşamada some noktalarını dosyamıza eklememiz gerekir. Bunu için;
 Uygulama Menüsü > Ekle > Dosya Ekle

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Someler projenize eklenecektir diğer tabakaları kapatınız sadece ‘’sıfır’’ ve ‘’someler’’ tabakası açık
kalsın

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Açılan some noktalarının birleştirilmesi gerekir. Bunun için;

 Giriş > Çizgi tıklanır

 Nokta yakalama aktif hale getirilerek S1 sırası ile S13 kadar sıfır tabakasında tüm noktalar birleştirilir ve
proje kaydedilir

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Netpro > Güzergah Editörü > Güzergah Tanımla işlemine girilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Someler Yöntemi Seçilir. Proje hızına göre minimum kurp yarıçaplarını atamak için, AASHTO Min.R
için Proje Hızı seçilir ve hız değeri 70 olarak girilir. Tamam ile devam edilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Someler Yöntemi:
 Güzergahın ilk elemanı ve son elemanı aliyman (doğru) ile bitirilmelidir.
 Güzergah objesi olarak ekranda spiral objeleri gösterilemez. (Ancak editör içerisinde spiral (klotoid)
objesi oluşturulabilir.)
 Güzergah elemanları güzergah başında başlayarak sıra ile gösterilmelidir.

Elemanlar Yöntemi:
 Güzergah doğru, çoklu doğru, yay ve spiral objesinden oluşabilir.
 Güzergah haline getirilecek objeler herhangi bir seçim yöntemi ile çoklu olarak seçilebilir. Seçim işlemi
yapıldıktan sonra güzergahın başlangıç objesi gösterilir.
 Güzergah başlangıcı herhangi bir obje olabilir.
 Genellikle kavşak kolu ve özel güzergah çözümlerinde bu yöntem kullanılır.

 Oluşturulacak güzergah penceresinden Ekle butonuna tıklanır karşınıza yeni bir pencere çıkacak o
pencerede güzergahı oluşturacağınız klasör seçilir (Daha önceden proje dosyası oluşturduğumuz için
klasör otomatik gelecektir) dosya adı ‘’güzergah’’ girilir ve ‘’Aç’’ tıklanır. Daha sonra gelen pencerede
‘’tamam’’ tıklanır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 ‘’Tamam’’ basıldığında imleciniz kare olacaktır ekrandan sizden güzergahı seçmenizi isteyecektir.

 Güzergah haline getirilecek elemanlar sırayla seçilir. Da önce some noktalarını birleştirdiğiniz çizgiler
seçilecek. Seçilen çizginin rengi değişecektir. Şekildeki gibi S6 – S7 doğrusu son seçimiz olsun farenin
sağ tuşuna basın ve güzergahınızı tamamlayın.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Güzergah Editörü İle Yatay Güzergah Elemanlarının Oluşturulması
Güzergah editörü ile projede yeni some noktaları oluşturulabilir veya daha önceden oluşturulan noktalar
düzenlenebilir.
 Netpro \ Güzergah Editörü işlemine girilir. Güzergah dosyası olarak Güzergah.KTB dosyası seçilir.

Grafik ekran üzerindeki noktaları kullanarak yatay güzergah tanımlamak için, kısayolu olan butona tıklanır.
En son someden (S7) sonra eklenmek isteniyorsa, son some seçilmeli ve komut uygulanmalıdır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Some noktaları 8. someden başlayarak sırayla seçilir. Seçim sırasında Dinamik Profil özelliği
kullanılabilir.

 Kurp yarıçapları someler üzerine çift tıklanarak aşağıdaki şekilde girilir.

SOME YARIÇAP

S7 305

S8 200

S9 1000

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
S10 330

S11 220

S12 600

 Daha sonra editörden Dosya > Sakla denir çıkan diyaloğa hayır denir güzergah dosyanız oluşturulmuş
oldu ‘’X’’ ile kapatabilirsiniz.

Not: Güzergah oluşturmak için iki farklı yöntem kullandık burada istenirse güzergah editörü açılarak tuşu
ile koordinatları tek tek girerek de tanımlama yapabiliriz. Veya ilk çizgileri sonuna kadar seçerek de bitirebiliriz
yada ikinci seçeneği baştan uygulayarak da bitirebiliriz.
Not: Güzergah editöründe güzergah ile ilgili birçok işlem daha yapılabilmektedir. İlerleyen zamanlarda tek tek
kendiniz uygulayıp öğrenebilirsiniz.
Yatay Güzergahta Yer Alan Elemanların Geçiş Sembolleri ve Açıklamaları;
PB, Proje başlangıcıdır.
PS, Projenin bitişidir.
TO (Tanjant Orijin), Kurbun başlangıcıdır.
TF (Tanjant Final), Kurbun bitişidir.
CC (Curve to Curve), İki kurbun birleşme noktasıdır.
ST (Spiral to Tanjant), Spiralden aliymana geçiş noktası.
TS (Tanjant to Spiral), Aliymandan spirale geçiş noktası.
SC (Spiral to Curve), Spiralden kurba geçiş noktası.
CS (Curve to Spiral), Kurptan spirale geçiş noktası.
 Tekrar yatay güzergah editörünü açınız
 Plan Çizimini Yenile butonu ile güzergahın son hali grafik ekrana çizdirilir. Ve kapatılır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
AASHTO Standartlarında Dever Uygulaması
 Güzergah editörünü > İşlemler > AASHTO > Otomatik Dever Uygula işlemine girilir. Çıkan tablo
aşağıdaki gibi doldurulur.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Proje Hızı: Proje için, kurplara atanan özel yarıçap değerleri dışında geçerli hızdır.
Maksimum Dever (%): Kurplarda uygulanabilecek maksimum dever değeridir.
Alinmandaki Çatı Eğimi (%): Alinmanda, drenaj amaçlı yola verilen enine eğimdir.
Şerit Genişliği: Araçların bir dizi halinde güvenli ve konforlu şekilde trafikte seyredebilmeleri için yolun taşıtlara
ayrılan bölümleridir.
Rotasyon Yapılan Şerit Sayısı: Eksen kotları sabit dever uygulaması yönteminde, maksimum pozitif dever
uygulanacak şerit sayısıdır.
Spiral Uygulaması: Spiral uygulanıp uygulanmayacağı seçilir.
Kısa dever geçiş mesafelerinde maksimum dever noktasını kurp içine kaydır: Kısa dever geçişlerinde
deverin nasıl uygulanacağı seçilir.
Dever: Yolun enine eğimidir. Proje hızı, kurp yarıçap vb. durumlar için proje boyunca sürekli değişir. Uygulanan
coğrafi bölgeye göre maksimum değeri değişiklik gösterir.
AASHTO: "American Association of State Highway and Transportation Officials" kelimelerinin baş harflerinden
oluşturulmuştur. Amerika'da yüksek standartlı yol yapan eyaletlerin kullandığı standartlar bütünüdür.
Dever Parametreleri: Dever uygulamasından sonra some bilgilerine girildiğinde AASHTO 2001 ile gelen bazı
yeni kavramların yer aldığı gözlemlenir.

Özellik Açıklama

Lr %0 deverden max.devere ulaşmak için gerekli olan


mesafe değeridir.

Lt Alinman çatı eğiminden (%-2), %0 devere kadar


olan mesafe değeridir.

La Aliymandaki dever uygulama uzunluğudur.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Geometrik ve Standart Kontrollerin Yapılması
 Yatay güzergah editörü > İşlemler > Kontroller

 Aşağıdaki kontrol işlemleri sırasıyla yapılır.

Kontrol Açıklama

Yatay Yatay elemanların çakıştığı kilometrelerin tespiti için


Elemanların uygulanır.
Çakışma ve
Teğetlik
Kontrolü

Dever Proje boyunca dever aralıklarının bulunması ve çakışan


Kontrolü dever aralıklarının raporlanması amacıyla uygulanır.

Minimum AASHTO parametrelerine göre, minimum alinman


Alinman uzunluğu değerinden kısa alinmanlar raporlanır.
Uzunluk
Kontrolü
(AASHTO)

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Kontrol Açıklama

Minimum AASHTO parametrelerine göre, minimum kurp uzunluk


Kurp değerinden kısa yay uzunluğuna sahip kurplar raporlanır.
Uzunluk
Kontrolü
(AASHTO)

Yatay ve Yatay ve düşey kurpların birbiri içine girdiği km'ler


Düşey raporlanır.
Elemanlar
Çakışma
Kontrolü

Yatay Güzergah Raporların ve Krokilerin Alınması


Not: Bu krokileri örnek ve görmek için alınız ekrana yapıştırıp inceleyiniz ve tum işlemleri bitirdikten sonra siliniz
daha sonra tekrar alınacaktır.

Aşağıda yer alan raporlar ve krokiler sırasıyla alınır.


Some Tablosu: Some bilgilerinin yer aldığı tablodur
Editörde bulunan somelerin yarıçap, kurp uzunluğu vb. bilgilerinin bir tablo halinde alınması işlemidir.

Değişken Açıklama
Kodu

A Sapma açısı
değerleri

B Bisektris
mesafeleri

L Kurp yay
uzunlukları

R Kurp
yarıçapları

T Teğet
mesafeleri

TF Kurp çıkış
Km'si

TO Kurp giriş Km'si

Y,X Some
koordinatları

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Aplikasyon Tablosu: Aplikasyon için gerekli değerlerin yer aldığı tablodur.
Some Bigileri (Kullanıcı Tanımlı): Aktif some için kullanıcı tanımlı raporların alındığı işlemdir.
Aktif somenin proje hızı, delta açısı, AASHTO dever rakortman boyu bilgileri (Lr, Lt, La) ve spiral bilgilerinin
*.NCZ uzantılı şablonlar aracılığıyla etkileşimli olarak raporlanması işlemidir. Bu raporlar
Netcad7\MODUL\NETPRO\H_TEMPLATES klasörü altında yer almaktadır. Rapor şablonları üzerinde
değişiklikler yapabilirsiniz. Yapılan bu değişikliklere göre some tabloları güncellenmiş olacaktır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Aldığımız tabloyu ilgili somenin yanına ekranda koyabiliriz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Some Bilgileri

Değişken Açıklama
Kodu

SB_Lr Lr değeri

SB_Lt Lt değeri

SB_La La değeri

SP_A Spiral
parametresi
giriş

SP_Ls Spiral uzunluğu


giriş

SP_X Spiral başlangıç


koordinat
bilgisi X

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
SP_Y Spiral başlangıç
koordinat
bilgisi Y

SP_NO Kurpdaki
başlangıç spiral
no

SP_Q Spiral ile kurp


birleşme
noktasındaki
teğetin açısı
giriş

SP_Tu Uzun Teğet


Boyu

SP_Tk Kısa Teğet


Boyu

SP_Ar Kurp başlangıç


teğet doğrusuna
dik ötelemesi

SP_Xm Kurp
merkezinin
spiral
başlangıcındaki
teğet mesafesi

NCZ Rapor Değişkenleri

Değişken Açıklama
Kodu

??SB_SM_NO Some No

??SB_YON Kurp
Yönü

??SB_V Proje Hızı

??SB_A Kurp
Açısı

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
(Delta
Açısı)

??SB_R Yarıçapı

??SB_T Teğet
Boyu

??SB_L Kurp
Uzunluğu

??SB_S Dever
Miktarı

??SB_Gn Yatay
kurplarda
genişletme
değeri

??SB_X Some
noktası
koordinat
bilgisi X

??SB_Y Some
noktası
koordinat
bilgisi Y

??SB_S_A Spiral
olmadan
önceki
kurp açısı

??SB_S_X,Y Spiral
olmadan
önceki
some
koordinatı
X,Y

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
Yatay Krokisi: Yatay güzergah elemanlarına ilişkin krokidir.
Bu işlem profil çizimlerinde kullanılmak üzere yatay kurp değişim krokisi hazırlar.

 İşlem için öncelikle güzergâh dosyası seçilir, kroki için yükseklik ve yazı boyları için değer girilir ve
"Tamam" tuşu ile kroki Profilin altına ya da ekranda boş bir yere etkileşimli olarak yerleştirilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Nasıl Yapılır ? Bölüm_5_Yol_Projelendirme_Uygulamalari\video\NETPRO - Krokilerin Alınması.MP4
(Video örnek amaçlıdır birebir aynısını yapmayın)
Dever Krıkisi:
Bu işlem profil çizimlerinde kullanılmak üzere dever krokisi hazırlar.
Yöntem
Programda Otomatik Dever (AASHTO) ve Serbest Dever olmak üzere iki tür seçenek kullanılabilmektedir. Bu
nedenle Dever krokisini hazırlayabilmek için gerekli yöntem bu bölümden seçilir.
Ayrıntılar
Sol/Sağ Dever Çizgisi: Serbest Dever seçeneğinin seçilmesi durumunda Sol Dever ve Sağ dever için Serbest Dever
Editöründen verilen çizgi numaraları bu bölümden girilmelidir.
Yükseklik/Yazı Boyu: TCK (otomatik) Dever ve Serbest Dever seçenekleri için gerekli "Kroki Yükseklik" ve
"Yazı Boyu" değerleri bu bölümden girilebilir.
Dever Değer Formatı
Yüzde: Deverin oransal olarak çizilmesini sağlar.
Gerçek: Deverin gerçek değerleri ile çizilmesini sağlar.
"Tamam" tuşu ile kroki Profilin altına ya da ekranda boş bir yere etkileşimli olarak yerleştirilir. (Yukarıdaki
videodan bakabilirsiniz)

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Düşey Kroki:
Bu işlem profil çizimlerinde kullanılmak üzere düşey kurp değişim krokisi hazırlar. (Çalışmamızda düzşey tanımı
yapmadığımız için düşey tanım bulunamadı hatası alacaksınız) Düşey tanım yapıldıktan sonra tekrar alınacaktır.)
 İşlem için öncelikle güzergâh dosyası seçilir, kroki için yükseklik ve yazı boyları için değer girilir ve
"Tamam" tuşu ile kroki Profilin altına ya da ekranda boş bir yere etkileşimli olarak yerleştirilir.

4. Arazi Enkesitlerinin ve Kilometre Referans Listesi Dosyasını Oluşturmak


Bölüm_5_Yol_Projelendirme_Uygulamalari\video\NETPRO - Arazi Enkesitlerinin
Oluşturulması.MP4
(Video örnek amaçlıdır birebir aynısını yapmayın)
Not: Sayısal arazi modeli veya 3 boyutlu çizgi ve noktalardan enkesit dosyası oluşturma işlemidir. İşleme
girildikten sonra enkesitlerin alınacağı güzergâh sorulur. Enkesitlerin alınacağı güzergâh seçildikten sonra
enkesit dosyası oluşturulur. Ardından enkesit oluşturma sırasında birtakım parametrelerin belirleneceği Enkesit
Parametreleri penceresi karşımıza gelir. Bu işlem sonucunda oluşan enkesit dosyasının uzantısı *.KSE'dir.
Not: Eğer projede daha önceden enkesit oluşturulmuş ve enkesit oluşturulan üçgen modele arazi modeli rolü
atanmış ise, modelden enkesit al işlemine girilip enkesit dosyası oluşturulduğunda ekranda o *.NCZ dosyası yok
ise, program tarafından otomatik olarak *.NCZ dosyası yüklenir.
Enkesit Parametreleri Penceresi
Enkesit Parametreleri Penceresi, enkesit dosyasını oluşturmak için kullanılacak birtakım parametrelerin
belirlendiği bölümdür. Ayrıca bu bölümde Kilometre Referans Listesi (*.LIS) dosyası oluşturulabilir. Enkesit
Paremetreleri Penceresi, Kilometre Referansı, Enkesit Parametreleri ve Diğer Parametreler bölümü olmak üzere 3
sekmeden oluşmaktadır.
Yükle: NetPro 7.0 ile kullanıcılara sunulan yeni özelliklerden bir tanesidir. Daha önceden kaydedilmiş olan enkesit
çizim parametrelerinin dosyadan okunmasını sağlar. Böylece benzer şekilde alınacak enkesitlerin parametrelerinin
tekrar oluşturulmasına gerek kalmamaktadır.
Sakla: Enkesit parametreleri penceresinde düzenlenen ayarların saklanmasını ve başka bir kesit alma işleminde
tekrar kullanılmasını sağlar.
Kilometre Referansı
Bu bölüm kendi içerisinde Parametrik ve Listeden olmak üzere iki sekmeye ayrılır.
Parametrik Sekmesi
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
 Aralık bölümünde, enkesitlerin birbirleri arasındaki sabit mesafe bilgisi girilir.
 Kilometre Süzgeci, kısmına enkesit oluşturulması istenilen kilometreler veya kilometre aralıkları
NetPro'nun standart süzgeç yapısı kullanılarak girilebilir.
 Kurp ve Spiraller Boyunca Sıklaştırma Yap opsiyonu, güzergâh üzerindeki kurp ve spirallerde girilen
aralıkta enkesit alımı yapar. Kurp ve spiraller için aralık bölümünden girilen enkesit aralığı yerine bu
opsiyonda girilen mesafe bilgisi geçerli olur.
 Ekstra Noktalar, bölümünde ise güzergâh üzerinde bulunan bazı özellikli noktalardan enkesit alımına
yönelik opsiyonlar yer almaktadır.
 Yatay güzergâh eleman geçişlerinde; yatay güzergâhı oluşturan doğru, yay ve spiral objelerinin başlangıç
ve bitiş noktalarında kesit alımı yapar.
 Rakortman Değişim Kilometrelerinde; eğer yatay güzergâh içerisine rakortman tanımı yapılmış ise,
platform genişliğinin değiştiği kilometrelerde enkesit alımı yapar.
 Üçgen Modelin Kesildiği Güzergâh Kilometrelerinde; enkesit güzergâhının üçgen modeli kestiği her
noktadan enkesit alımı yapar.
 Güzergâha Yakın Noktaların İz düşüm Kilometreleri: NetPro 7.0'da geliştirilen yeni özelliklerden bir
tanesi de üçgen modele bağımlılığı kaldıran noktaların iz düşümlerinden kot okumadır. Bu sayede SRTM
gibi veriler, enkesit alımında kullanılabilmektedir. Bu seçenek ile güzergâhın çevresinde bulunan noktalar
referans kabul edilerek, plankote noktası tayin edilir. Bu işlem için referans kabul edilecek noktaların
bulunduğu tabaka seçimi yapılır ve yakınlık kıstası girilir.
 Detayların Kesildiği Noktaların Kilometrelerinde seçeneği ile, enkesit güzergahı üzerinde bulunan ve
kesişen şev, dere, yol gibi yapıların kesişim noktalarından enkesit alımını gerçekleştirilir. Detay tabaka
süzgeci verilebilir. Bu seçenek ile "Netpro / Enkesit / Noktalardan Profil" işlemi ile yapılabildiği için
bahsi geçen işlem menü içerisinden kaldırılmıştır.
 Belirlenen parametreler kullanılarak Kilometre Referans Listesi oluşturmak için, "Kilometre Referans
Listesi Oluştur" tuşuna tıklanır. Ekle ile liste dosyasının kaydedileceği konum ve adı girilir. İstenirse bu
dosyanın içindeki uzunluk ve genişlik değerleri Editör bölümü, Kilometre Liste Editörü işlemi ile
değiştirilebilir, gerekli eklentiler yapılabilir.

Listeden Sekmesi
 Daha önceden oluşturulan Kilometre Referans Listesi kullanılarak enkesit alımı yapılabilir. Bu kısımda
bulunan 3 nokta tuşu yardımı ile liste dosya seçimi yapılır.

 Grafik ekranda üçgen model ve referans alınması istenen diğer objeler yüklü ve görünürlükleri açıkken,
Enkesit > Modelden Enkesit Al işlemine girilir. Daha önce oluşturduğumuz güzergah dosyası seçilip
‘’tamam’’ tıklanır

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Oluşturulacak enkesitlerin nereye ve hangi isimde saklanacağı bize sorulur ‘’Ekle’’ tıklarız. Enkesit
ismine ‘’Arazi’’ deriz ve ‘’Aç’’ tıklarız. En son ‘’tamam’’ dedikten sonra Enkesit parametreleri tablosu
açılacaktır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
Not: Enkesit parametre menüleri hakkında bilgi almak için aşağıdaki bilgileri okuyunuz.
Enkesit Parametreleri
Enkesit parametreleri bölümünde enkesit genişliği, alım yöntemi gibi dosya içeriği ile ilgili parametreler belirlenir.
Genişlik: Bu alanda sola ve sağa enkesit genişliği girilir.
Üçgen Modeli Sabit Aralıklarla Örnekle: Bu seçenek ile enkesit noktaları üçgen modelin enkesit kolları
tarafından kesildiği yerden değil, verilen sabit aralıkta enterpolasyon yöntemi ile okunur.
Yakın Noktaların İz Düşümleri: Bu seçenek ile belli bir tampon bölge dâhilinde enkesit kolları çevresinde
bulunan noktalar, enkesit noktaları olarak kabul edilebilir. İstenirse Yakınlık kıstası (metre) girilerek işlem
uygulanır.
Noktalardan profil işlemi için öncelikle Yakın Noktaların İz Düşümleri aktif hale getirilir ve tabaka süzgecinden
noktaların bulunduğu tabaka seçimi yapılır. Yakınlık kıstası olarak küçük bir değer verilir. Ör: 1m ve tamam ile
enkesit dosyası oluşturulur. Ardından profil çizimini oluşan kesit dosyası yüklenir ve profil çizimi ekrana
yerleştirilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Detayların Kesildiği Noktalar: Bu seçenek şev, dere, yol gibi yapıların enkesit kolu tarafından kesilen noktasının
da, enkesit noktası olarak oluşturulmasını sağlar.
Üçgen Modelin kesildiği Noktalar: Bu seçenek ile üçgen modelin kesildiği noktalardan kot okunur.
Nokta Kodlarına Model Tabakasının Adını Ver: Bu seçenek ile kesişim noktalarından okunan kotlara, üçgen
modelin tabakasının adı verilir.

Diğer Parametreler

Enkesitleri Sınırla: Bu seçenek ile enkesit alınacak bölge bir alan ile sınırlandırılabilir. Enkesitleri sınırla işlemi
kullanıldığında Sola/Sağa Enkesit Genişliği sınır kenar uzunluğundan fazla olmalıdır.

Enkesit Planı Çiz: Bu seçenek ile oluşturulan enkesitlerin planını görüntülenebilir. Bu kutu aktif hale
getirildiğinde enkesitlerin kilometrelerine göre güzergâha olan açıları ve hangi bölgelerden enkesit alındığı çizim
üzerinde gözlemlenir.

Modelin Dar Olduğu Yerden Uzat: Bu seçenek üçgen modelin enkesit genişliğinden az olduğu kısımlar için
geçerlidir. Son Noktadan Yatay Uzat veya Son Noktadan Aynı Doğrultuda Uzat işlemi ile üçgen modelden okunan
kot enkesit genişliği kadar uzatılır.

Çok Yakın Enkesitleri Ayıkla: Bu seçenek ile yatay güzergâh elemanları ve rakortman değişim kilometrelerinde,
birbirine çok yakın enkesitler yakınlık kıstası girilerek ayıklanır. Bu işlem için Ortada Birleştir veya Birini İptal
Et seçeneklerinden biri seçilir. Yakınlık kriteri (metre) girilerek işlem uygulanır.

Kurplarda Birbirini Kesenleri Kırp: Bu seçenek ile dar çaplardaki kurplarda enkesit kolları kırpılabilir.

Enkesit Parametrelerinin Saklanıp Yüklenmesi


Bölüm_5_Yol_Projelendirme_Uygulamalari\video\NETPRO - Enkesit Parametrelerinin Saklanması.MP4
(Video örnek amaçlıdır birebir aynısını yapmayın)
Modelden enkesit al parametreleri saklanıp yüklenebilir.

 Enkesit parametreleri aşağıdaki gibi belirlenir. (Tüm tabakaları açınız yoksa enkesit parametreleri
kısmında ilgili tabaka eklenemeyecektir.)

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
Sakla butonuyla enkesit parametreleri daha sonra kullanmak amacıyla saklanabilir.
 ‘’Tamam’’ butonuyla işleme devam edilir ve Görsel Enkesit İzleyici ile oluşturulan enkesitler
gözlemlenir. Çıkan diyaloglara hayır deyiniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
5. Düşey Güzergah Tanımlama
Profil Çizimi
 Düşey > Profil Çizimi işlemine girilir.

 Profil Dosyaları altında sağ tuş yapılarak arazi enkesitleri eklenir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Tamam butonuyla profil çizimi farenin ucuna gelecektir. Grafik ekran üzerinde istenen noktaya (genelde
planın sağına eklenir) profil çizimi yerleştirilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Düşey Güzergah Tanımlanması
 Düşey > Düşey Tanım Editörü işlemine girilir.

 Otomatik Kırımızı Kot tanımı için, İşlemler > Araçlar > Otomatik Düşey Güzergah Tanımla > Tam
Otomatik Kazı-Dolguyu Minimize Ederek işlemine giriniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Referans alınacak ‘’arazi kesitleri’’ seçilir ve parametreler belirlenerek otomatik düşey güzergah tanımı
yapılır.

NetPro 7.0 ile geliştirilmiş bir diğer özellik kırmızı kotun otomatik olarak çizilmesine imkan tanıyan Otomatik
Düşey Güzergah Tanımla editörüdür. Bu fonksiyon ile profil üzerinde, Max. Düşey Kurp Sayısı, Max. Eğim vb.
parametreler kullanılarak Kazı ve Dolgu alan değerinin toplamını minimum edebilen düşey güzergâh tanımı
yapılabilir.
 Arazi dosyası seçildikten sonra karşınıza tablo çıkacaktır tablodaki tanımları aşağıdan inceleyiniz ve
tabloyu aşağıdaki gibi doldurunuz ve tamam tıklayınız.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Maksimum Düşey Kurp Sayısı(0: Otomatik Hesapla), üretilecek olan düşey tanımda düşey kurp sayısını
sınırlamak amacıyla kullanılır. 0 girilirse, düşey kurp sayısı otomatik olarak hesaplanacaktır.
Maksimum Eğim, üretilecek olan düşey tanımda maksimum eğim değerinin girileceği yerdir.
Minumum Eğim, üretilecek olan düşey tanımda minimum eğim değerinin girileceği yerdir.
Maksimum Eğim Farkı, bir düşey kurbun giriş eğimi ile çıkış eğimi arasındaki maksimum farkı belirlemek
amacıyla kullanılır.
Minimum Kurp Aralığı, bir kurbun girişinden diğer kurbun çıkışı arasındaki minimum mesafeyi ifade eder.
Ortalama Sıyırma Kalınlığı, proje uygulanan arazide uygulanacak ortala sıyırma kalınlığının girileceği yerdir.
Hacim Hesap Yöntemi, 3 Boyutlu - Enkesit Bazında ve 2 Boyutlu - Siyah Kot Kırmızı Kot Arası şeklinde iki
farklı yöntem uygulanabilir.
Çözüm Duyarlılığı, çözümün hassaslığının belirlenir.
Yöntem, düşey kurp hesap yöntemidir. Duruş görüş, geçiş görüş ve katsayıları otomatik ver seçeneklerinden biri
kullanılabilir.

Kilometre Süzgeci, kilometre süzgeci verilerek hesaplamanın bir aralıkta yapılması sağlanabilir.
Başlangıç Bitiş Kot Değerleri, üretilecek düşey tanımın başlangıç ve bitiş kot değerlerinin girildiği alandır. Kot
değerlerinin enkesitlerden otomatik olarak alınması isteniyorsa 0 girilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
 Kurp boylarını hesaplamak için Düşey Editör > İşlemler > Araçlar > Katsayılara göre kurp boylarını
hesapla

 Çıkan tabloyu aşağıdaki gibi doldurunuz ve ‘’ Tamam ‘’ tıklayınız

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Kurp boyları otomatik hesaplanmıştır.

Hesaplanan kurp boyları görüldüğü gibi ondalıklı sayılardan oluşmaktadır. Uygulamada genelde bu sayılar
hesaplanandan küçük olmayacak şekilde üst değerlere yuvarlanır.
 Bunun için kurp boylarına mausla çift tıklandığında açılan pencereden aşağıdaki gibi düzeltiniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Dosya sakla ile diyerek düşey tanımı saklayınız.

 Kontrol için güzergah çizimi yaparak çizim ekranından kontrol ediniz. Bunun için butonuna
tıklayınız veya editör üzerinde maus sağ tuşuna basarak güzergah çizimi tıklayınız.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Kullanıcı Tanımlı Kırmızı Kot Tanımı
Düşey editördeki araçlar yardımıyla kullanıcı isteği doğrultusunda düşey some noktaları oluşturulabilir. Düşey
some noktaları some ekle ile tek tek oluşturulabileceği gibi ardışıl some noktası ekle ile de birden çok some
noktasını profil üzerine tıklayarak oluşturulabilir.

 Daha önce oluşturduğunuz düşey otomatik düşey tanımları siliniz


 Düşey editör > Sil

 Tamamını siliniz

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Daha önceden düşey profil üzerinden ekranda çizmiştik bu tanımı silmemiz gerekir. Bunun için silinecek
düşey tanımların tabakalarını sorgulayıp ilgili tabakaları silebilirsiniz veya çizim ekranı üzerinden
çizimleri silebilirsiniz yada profili tamamen silip yeniden çizdirebilirsiniz
 Profil üzerindeki kırmızı kotları silip sadece arazi profili varken manuel olarak kendimiz kırmızı kot çizip
tanımlayalım
 Çizgi çiz > son nokta yakalamayı açın (siyah kotun uzundan yakaladıktan sonra son nokta yakalamayı
kapatın, profilin sonunda tekrar siyah kotu yakalamak için son nokta yakalamayı açınız) ve siyah kot
başlangıcından çizime kazı dolguyu dengeleyecek şekilde tüm profil boyunca çizimi tamamlayınız

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Düşey > profil üzerinden ardışıl some oku çizmiş olduğumuz kırmız kottaki kırık noktaları seçiyoruz

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Not: Kendi
çalışmanızdaki
düşey tanımlar ile aynı sonuç çıkmayabilir bunun sebebi ekranda birebir aynı çizimi yapmadığımızdan olmuştur
isterseniz yukarıdaki değerleri el ile manuel kendi editöründe düzelterek devam ediniz. İsterseniz de kendi
hesapladığınız kırmızı kotlar ile devam ediniz. Tavsiyem kendi çalışmanız ile devam etmek olacaktır.
 Tekrar kurp boylarını hesaplatalım
 Düşey > Araçlar > Katsayılarına göre kurp boylarını hesapla

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Üst değerlere yuvarlayarak saklayınız ve plan çizimini yenileyiniz ve kaydediniz
Geometrik ve Standart Kontrollerin Yapılması
 Düşey kurpların geometrik anlamda iç içe girdiği durumların kontrolünü, İşlemler > Araçlar > Kurp
Çakışmasını Kontrol Et işlemi ile yapınız.
6. Rakortman Tanımlama
Servis Cebi Tanımlama
Not: Rakortman yol boyunca yapılan genişlemeleri ifade etmektedir.
 Netpro > Yatay > Şevli kotlu plan > Rakortman Tanımları işlemine girilir. Güzergah dosyanızı seçip
tamam deyiniz

 Rakortman Tanımları > Dosya > Yeni Rakortman işlemine girilir. Rakortman bölüm numarası olarak
1'i kabul edilir.
Bir cep 3 satırda tanımlanacaktır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Birinci aralık için; Başlangıç Km'si: 3500, Bitiş Km'si: 3520, Başlangıç Değeri: 0 , Bitiş Değeri: 3
İkinci aralık için; Başlangıç Km'si: 3520, Bitiş Km'si: 3620, Başlangıç Değeri: 3 , Bitiş Değeri: 3
Üçüncü aralık için; Başlangıç Km'si: 3620, Bitiş Km'si: 3640, Başlangıç Değeri: 3 , Bitiş Değeri: 0
Olarak girilir.

Kurplarda Genişleme
 Rakortman Tanımları Editöründe İşlemler > Genişlemeler işlemini başlatınız ve aşağıdaki parametreleri
giriniz.

Not: Özellikle uzun taşıtların bir yatay kurbu dönerken arka tekerlekleri, ön tekerlekleri ile aynı yörüngeyi takip
etmemekte ve daha büyük şerit genişliğine ihtiyaç duymaktadır. Rakortman Tanımları editöründeki işlemler
menüsü altında yer alan Genişlemeler ile AASHTO standartlarında kurplara genişletme uygulanabilir.
İşlem sonucunda yolun solu için " 2 " sağı için ise, " 3 " nolu rakortman bölümleri otomatik olarak oluşur. Bu
bölümler tip kesit tanımı oluşturmada kullanılacaktır. İşlemin sonunda ‘’sakla’’ ve ‘’sakla çık’’ ile editörü
kapatınız

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
7. Platform ve Duvar Tanımlama ve Enkesitlerin Oluşturulması
Platform Tanımlama
Not: Yol yüzeyinin oluşturulması aşamasında tip kesit editörü kullanılır. Platformu oluştururken editör
içerisindeki hazır kütüphanede yer alan örnek tip kesitler kullanılabildiği gibi, kullanıcı kendi isteği doğrultusunda
yeni bir tip kesit veya hali hazırda bulunan tanımları da düzenleyerek kullanabilir. Tip Kesit Editörüne ilk
girildiğinde kullanıcıdan yeni bir çoklu tip kesit tanım dosyası (*.PLX) oluşturulması istenir.
 Netpro > Tip Kesit Editörü işlemine girilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Ekle ile oluşturulacak tip kesit dosyasının adını ve bilgisayardaki konumunu (uygulama klasörünüz)
belirleyiniz. (Uzantısı .PLX olacaktır.)
 Ardından km aralıklarının referans edileceği arazi kesit dosyasının gösterilmesi istenecektir. Arazi.KSE
dosyasını gösterilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Tip Kesit Editörü > Platform sekmesinde F3: Ekle butonu ile yeni bir km aralık satırı oluşturulur. 0
– 6147.59 arası için bir tanım oluşturulmalıdır.
Not: Normalde platform uzunluğumuz 6147.58 m tip kesit editöründe bitiş olarak 6147.59 girdik 6150 yada
6200 de girilebilirdi son enkesit oluşmasında sıkıntı olmasın diye genelde en son arazi kilomtresinden
(güzergah uzunluğundan) daha büyük rakam girilmesi tercih edilir. (Çalışmanızda son bitiş kilometresine
bakın ve ondan büyük değer girin)

Kullanıcı Tanımlı Platform Geometrisinin Oluşturulması

 Başlangıç ve Bitiş km yanında butonuna basınız

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Not: Burada NetCad içerisinde bulunan kara yolu, tünel, TCDD (Demiryolu), Su yapıları gibi hazır tanımlar
bulunmaktadır tanımlara tıklandığında ekrana tanımlı çizim gelecektir. İstediğiniz ve çalışmanıza uygunsa bunları
kullanabilirsiniz. Bunları tek tek inceleyiniz.
 Bu tanımlar haricinde editörde yeni bir tanım kendimiz oluşturalım.
 Editörün sol tarafında yer alan listede sağ tuşla tıklayarak yeni bir ana kategori eklenir. Bu ana kategori
üzerinde tekrar sağ tuşla Platform isminde yeni bir tanım oluşturulur.

Not: İlk tanım ana tip kesit tanımı olması nedeniyle otomatik olarak başlangıcı eksenin " 0,0 " noktasından
başlamıştır. Kullanıcı istediği takdirde bu kuralı üzerine tıklayarak değiştirebilir.
 Kısayolu Sol Tanım altında bulunan % Eğim butonu ile Platform tanımına sola doğru başlanır.

Tanım Açıklama

Kod Oluşacak olan kodun girildiği bölümdür. Kod kataloğunda tanımlı standart kodlar (?) kullanılabilec

Yatay (Δx) Tanımın başlayacağı noktadan yatay mesafedir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Tanım Açıklama

Eğim Oluşacak olan tanımın eğim değerinin girileceği bölümdür. Rakam girilebileceği gibi, eğim kodları
(Yüzde)

Diğer tanımlar da % Eğim özelliği kullanılarak aşağıdaki parametrelerde sırayla girilir.

KOD Yatay (Δx) Eğim (Yüzde)

SO1 3.5 D

SO2 3.5 D

YKO 2.5 D

 Yukarıdaki tanımlar tamamlandıktan sonra, Bitiş kuralı işlemi ile yol kenarından şev uygulaması
yapılacağı seçilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Tip kesit editöründe farenin sağ tuşuna basın Sağ Sol Aynı işlemi ile platformun solunda bulunan tanımlar
sağ tarafa da aktarılır. Aktarıldıktan sonra sağ taraf içinde bitiş kuralı şev uygula denir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Platform tanımının ardından, yol üst yapı elemanlarının tanımına geçilir.

Ekranın solunda bulunan listeden platform üzerine sağ tuşla tıklanır ve Yeni Alt Tanım komutu ile AŞINMA
adıyla yeni bir alt tanım oluşturulur.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Başlangıç kuralı üzerine tıklanarak AŞINMA tabakası için başlangıç kuralı belirlenir. Referans kod Ana
Platform'un EKS noktası olacaktır. Aşınma tabakası Ana Platform'dan 0.05 cm aşağıda oluşacaktır, bu nedenle
başlangıç kuralı düşey offset mesafesi -0.05 olarak girilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
% Eğim butonu ile referans bir hat oluşturulur. Ardından bu hat uzat fonksiyonları ile istenen parametrelerde
uzatılacaktır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Bitiş Kuralı / Uzat fonksiyonu ile aşınma hattı aşağıdaki parametrelerde uzatılır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
 Platform > Sağ Sol Aynı komutu ile solda bulunan tanımlar sağ tarafa aktarılır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
BINDER, TEMEL ve ALT TEMEL tanımları da AŞINMA ile aynı yöntemle hazırlanır.
BINDER için 7 cm, BITUMLU TEMEL için 9 cm, TEMEL için 20 cm, ALTTEMEL için 30 cm olarak tüm
tabakaları oluşturunuz.
 BINDER tabakası için Yeni alttanım BINDER tabakasını tanımlayınız

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Binder tabakası seçili iken Başlangıç kuralı tıklanır

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Yüzeyi oluşturmak için % tıklanarak aşağıdaki gibi tanım yapılır

 Bitiş kuralı olarak Aşınmadaki gibi uzatma işlemi ve daha sonrada Sağ sol aynı işlemi ile BINDER tanımı
da tamamlanır.

 BITUMLU_ TEMEL tabakası için Yeni alttanım BITUMLU_ TEMEL tabakasını tanımlayınız

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Başlangıç kuralı tıklanır

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Bitiş kuralı olarak Aşınmadaki gibi uzatma işlemi ve daha sonrada Sağ sol aynı işlemi ile
BITUMLU_TEMEL tabakası da tanımlanmış olur

 TEMEL tabakası için Yeni alttanım TEMEL tabakasını tanımlayınız

 Temel tabakası seçili iken Başlangıç kuralı tıklanır

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Daha sonra yüzey tanımlamalar uzatma işlemi ve sağ sol aynı seçeneği ile TEMEL tabakasını
tamamlayınız

 ALTTEMEL tabakası için Yeni alttanım ALTTEMEL tabakasını tanımlayınız

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Başlangıç tanımını aşağıdaki gibi yapıyoruz

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Yüzey tanımını diğer tabakalardaki gibi yapıyoruz

Not: Bu tabaka bizim toprak işlerimizin bittiği tabakadır aynı zamanda (Terasman kotu, Reglaj kotu) olarakda
bilinir Alttemel tabakasının alt kotu yani üstyapı başlangıç kotudur. Kazı dolgu kübaj hesabı olarak
kullanacağımız kotdur. Bu sebeplerden dolayı uzat tanımına ek olarak kesiti takip et diyeceğiz

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Platform > Sağ Sol Aynı komutu ile solda bulunan tanımlar sağ tarafa aktarılır. Ve bütün tabakalar
tanımlanmış olur

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Rakortman tanımları ile oluşturulmuş olan rakortmanlar, istenen KOD'lara eklenir.
Servis cebi için, Platform seçili iken YKO tanımı üzerine sol tuşla tıklanır ve yatay mesafe değerine +R01
eklenir.
Genişlemeler için SO2 tanımına +R02 , SA2 tanımına +R03 eklenir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
Not: Kod kataloğu ile ilgili kısmı sadece okuyup anlamaya çalışınız uygulamayınız
7.1.2. Kod Kataloğunun Kullanımı
Netpro 7.0 ile gelen Kod kataloğu ile :
 Tip kesit üzerinde tanımlanan her bir kod için, ayrı ayrı öznitelik, kural ve özellik bilgisi atanabilir.
 Enkesit çiziminde hangi koda ait çizgi üzerine dever, hangisinin üzerine eğim yazılacağı bilgisi girilebilir.
Çizgilerin rengi, kalınlığı ve tipi gibi özellikleri Netcad'in tabakası kullanılarak ayarlanabilir.
 Şevli kotlu plan çiziminde hangi kod sonrasında şev taranacağı, hangi kod şev taranmayacağı, hangi
kodun yol kenarı olduğu gibi bilgiler girilebilir. Ayrıca enkesit çiziminde olduğu gibi Netcad'in tabakası
yapısı kullanılarak şevli kotlu plandaki tip kesit çizgilerinin rengi, kalınlığı gibi vs. öznitelikleri
ayarlanabilir.
Enkesit üretimi sırasında hangi koda ait çizginin arazi tarafında kesilmeyeceği veya kesileceği, hangi kodun
yarma/dolgu kararı verilecek nokta olacağı gibi bilgiler tanımlanabilir.
Program içerisinde standart olarak oluşturulmuş olan katalog bir çok uygulama için yeterlidir. Kullanıcı dilerse,
yeni bir katalog oluşturabilir ve oluşturduğu kataloğu projeler ve kullanıcılar arasında paylaşılabilir.
Kod Kataloğu'na Netpro 7.0'da birkaç şekilde ulaşılabilir.
Bunlar:
 Netpro\Proje Yöneticisi\Proje\Kod Kataloğu ile,
 Platform Tanımları Editörü'ndeki herhangi bir kod üzerine tıklanıldığında açılan detay penceresindeki
kodun sağ tarafında yer alan "…" 3 nokta butonu ile,
 Şev Tanımları Editörü'ndeki herhangi bir kod üzerine tıklanıldığında açılan detay penceresindeki kodun
sağ tarafında yer alan "…" 3 nokta butonu ile,

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Kod Kataloğuna Giriş

Kod Kataloğu'nun ara yüzünün sol tarafında kodlar ve parantez içinde açıklamaları, sağ tarafında bu kodların
özniteliklerinin özet bilgisi ve katalogda yer alan tüm kodların hangi özellikte olduğu gibi bilgiler yer almaktadır.
Buradaki herhangi bir kod incelendiğinde örneğin YKO:
Bu kodun açıklamasından da anlaşılabileceği gibi, Yol Kenar Sol olduğunu,
Kendisinden önceki araziyi kesmeyeceğini ve yine kendinden önceki koda kadar olan çizgi üzerine dever
yazılacağı gibi bir takım bilgiler yer alır.
Herhangi bir kod üzerinde değişiklik veya dosya bazlı işlemler yapmak için, pencerenin sol alt tarafından yer alan
Değişikliklere İzin Ver onay kutusu işaretlenmelidir.

Kod Kataloğu Penceresi


Bu kataloğa yeni bir kod eklemek için, penceresinin sol tarafındaki kodlar bölümünde farenin sağ tuşuna tıklayınız
ve açılan menüden Yeni Kod işlemine giriniz.
Kod adı olarak, RSL giriniz ve tamam ile işlemi bitiriniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Tip Kesit Editörü Menü Yolu
Sağ taraftaki açıklama kısmına Road Side Left (Yol Kenarı Sol) giriniz.
Yeni kodun özniteliklerini sol taraftan tanılayabiliriz. Aşağıdaki parametreleri bu koda uygulayınız.
Yönü: Solda

 Tabaka \ Kesit Tabaka Ayarları için sağ tarafta yer alan Tabaka Ayarları butonuna tıklayınız ve rengini
kahverengi, Plan Tabaka Ayarlarını turuncu yapınız.
 Kurallar bölümünde ise, bu kod yol kenarı ve platformun sol kod olduğu için kendinden öncesini hiçbir
şekilde arazinin kesmemesi gerekiyor. Kestiği takdirde platform geometrisi yarım kalacaktır. Bu
durumun oluşmaması için "Kendinden Öncekini Arazi Kesmez" kuralı aktif hale getiriniz.
 Kendinden öncekine eğim ve dever yazılması için iki kuralı da aktif hale getiriniz.
 Ayrıca Enkesit çizimi sırasında üzerine kot ve aramesafe bilgisi yazılması için diğer opsiyonları da aktif
hale getiriniz.
 Enkesit üzerinde sembol çiz opsiyonunu isteğe bağlı olarak değiştirebilirsiniz.
 Özellik kısmından eğer bu kodun platformun en son noktası olmasını istiyorsanız, mutlaka yol kenarı
özelliğini seçmeniz gerekir. Aksi takdirde bu kodu platformun en uçlarında kullansanız bile, program bu
kodların yol kenarı olduğunu anlamayacak ve şevli kotlu plan vs. işlemlerde hatalarla karşılaşacaksınız.

Aynı şekilde RSR (Road Side Right-Yol Kenarı Sağ) şeklinde yeni bir kod oluşturunuz. Yukarıdaki işlem
adımlarının uygulayınız. Yalnız burada dikkat etmeniz gereken kısım önceki tanımladığımız kod platformun
solunda kullanılmaktaydı, yeni kod yani RSR ise sağında kullanılacaktır.

Tanımladığımız yeni kodları Tip Kesit tanımında kullanmak için, editördeki platform sekmesine geçiniz ve
0+000.00 ile 3+500.00 aralığını tıklayınız. Buradaki tip kesit tanımının sol tarafındaki YKO kodunun üzerini
tıklayınız ve YKO yerine RSL yazınız. Aynı şekilde sağ taraf için YKA yerine, RSR kodunu yazınız.
Diğer kilometre aralıklarındaki tip kesit tanımları için de aynı işlem adımlarını uygulayınız.
Parametrelerin girişi tamamlandıktan sonra, İşlemler \ Enkesitleri Üret işlemi ile tanımlanan platform kesitlerinin
geometrilerinin bulunduğu kesit dosyası olan *.KSP dosyaları üretilecektir. Kesit dosyalarının üretildiği klasör
Ornek_Proje_Yol klasörü altındaki ORNEK_PROJE_Kesitler klasörü içerisinde yer almaktadır.
İşlem tamamlandığında öncelikle kullanıcıya dolgu aralıkları ve bu aralıkların yükseklik değerleri ve arazinin kısa
olduğu km aralıkları kullanıcıya raporlanır. Bu rapor çıktısı Dosya\Sakla ile daha sonra kullanılmak üzere
saklanabilir.

Şev Uygulaması
 Tip Kesit Editörü > Şevler sekmesine geçilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Not: TCK-2007/73 nolu genelgesinde, dolgu şev eğiminin tespitinde dolgu boyunca en yüksek dolgu yüksekliği
esas alınacak ve bu yüksekliğe göre verilen şev eğimi tüm dolgu boyunca (sağ ve sol dolgu yükseklikleri ayrı ayrı
değerlendirilerek) kullanılacaktır.
 Şevler sekmesine sağ tuşla tıklanır ve varsayılan değerleri doldur butonu ile varsayılan şev tanımları
doldurulur.

Şev tanımlarında km bazlı değişiklik yapılmak isteniyorsa, özel dolgu ve yarma şev aralık tanımları
kullanılabilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Parametreler sekmesine geçilir ve yarma hendek değerine göre kritik yükseklik ve kritik mesafe tanımları
oluşturulur. Proje için kritik yükseklik 0.75, kritik mesafe 3 olacaktır (TCK Standardı).

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 İşlemler > Özel şev aralık tablolarını doldur
Not: Tip kesit editöründe oluşturulan şevler istenildiğinde tablolardan düzenlenebilir. Normalde yarma şevleri
için araştırma raporundaki değerler kullanılması gerekir fakat bu çalışmada NEtcad otomatik tanımladığı şev
eğim değerini kullanacağız
 İşlemler > Enkesitleri Üret komutu ile belirlenen parametrelerde .KSP noktaları üretilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Dayanma Yapısı (Duvar) Tanımlaması
Tip Kesit Editörü > Duvarlar sekmesine geçilir.
F3: Ekle butonu ile yeni bir satır eklenerek duvar tipleri ve parametreleri aşağıdaki tanımlar
kullanılarak oluşturulur. (kilometreleri + koymadan yazın)
Not: İksa Duvarı: Yarma şevini desteklemek veya benzer amaçlar için yapılan dayanma yapılarıdır.
İstinat Duvarı: Dolgu şevini desteklemek ve benzer amaçlar için yapılan dayanma yapılarıdır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Enkesitleri Üret komutu ile duvar enkesitlerinin *.KSP dosya türünde üretilir. Daha önceden üretilen
kesitleri yapılan son değişikliğe göre yeniden üretir.
Not: Bu işlem sonrasında; duvar kesitlerinin üretilebilmesi için Duvarlar Aktif butonunun seçili durumda olması
gerekmektedir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
8. Kesit İşlemleri
Sıyırma Kazısı
 Netpro > Enkesit > Kesit Editörü işlemine girilir.
 Kesit Editörüne, Dosya > yükle ‘’ARAZI.KSE’’ dosyası yüklenir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Kesit İşlemleri > Zemin Sıyırma işlemine girilir.

Not: Tablo aşağıdaki gibi doldurulur Sınırlayan kesit ismi sizde platform olabilir eğer platform ise onu
seçin sıyırma kalınlıkları proje parametreleri ilk tanımlarken girmiştik otomatik gelir eğer gelmez ise
aşağıdaki gibi tanımlayınız. Bu kalınlıklar proje ilk hazırlanırken genelde arazi raporuna göre hazırlanır
0.2, 0.3 cm kalınlığıda seçilir. Proje ihale edilmiş ise idare size kaç cm sıyırma yapmanız gerektiğini
söyler sıyırma kazısı genelde dolguda uygulanır fakat bazı projelerde kazıdan çıkan kazının dolguya
taşınması söz konusu olduğu durumlarda kazıda da yapılabilir.
Referans Kesit, ARAZI.KSE dosyası olacaktır. Sınırlayan kesit ise Alttemel.KSP dosyası olacaktır.
Sıyırma kazısının nerede uygulanacağı sınır olarak seçilir, proje için Dolguda seçilir.
Modelden enkesit alırken oluşturulmuş eski yol kodlarının referans alınarak, eski yol içinde sıyırma kazısı
yapılmaması için Eski yol kodu sağ "EYA" sol "EYO" olarak seçilir.
 Parametreler belirlendikten sonra programın verilen değerlere göre nasıl bir sıyırma kesiti oluşturacağını
görüntülemek için Önizleme butonu tıklanabilir. Tamam ile geçici Sıyırma Kazısı kesit dosyası
@SIYIRMA oluşturulur. İşlem sonucunda oluşan @SIYIRMA sakla işlemi ile projenin bulunduğu dizin
altında SIYIRMA_KAZISI.KSE olarak saklanır. Eğer saklamazsanız kesit editörü kapandığında oluşan
kesit kaybolur
Diş Kazısı
 İleri Kesit İşlemleri > Diş Kazısı işlemine girilir.
 Referans kesit olarak SIYIRMA_KAZISI.KSE dosyası, sınırlayan kesit olarak ise " Alttemelo.KSP "
dosyası seçilir.
 Eski sol yol kodu EYO, Eski Sağ Yol Kodu EYA olarak girilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Tamam ile işlem sonlandırılır ve oluşan @DIS sakla işlemi ile projenin bulunduğu dizin altında
DIS_KAZISI.KSE olarak saklanabilir.

Not: Üzerine dolgu yapılacak yamaç şevinin 5/1 (% 20) eğimden daha dik olduğu yerlerde diş kazısı yapılabilir.
Netpro ile diş kazısı yapmak için Kesit Editörü kullanılır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Kafa ve Topuk Hendeği Uygulamaları
 İleri Kesit İşlemleri > Kafa Hendeği işlemine girilir.
 L mesafesi 3 olarak girilir ve su gelişi olan aralıkları doldur komutu ile tablolar doldurulur.

 Tamam butonuyla kafa hendeği kesit dosyaları oluşturulur.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Aynı işlem adımları takip edilerek, Topuk Hendeği de oluşturulur.
 İleri Kesit İşlemleri > Topuk Hendeği işlemine girilir.
 L mesafesi 3 olarak girilir ve su gelişi olan aralıkları doldur komutu ile tablolar doldurulur.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
9. Alan ve Hacim Hesabı
 Kübaj Editörü / Alan Hesap Sihirbazına girilir.
 Ekranın solunda yer alan liste üzerine sağ tuşla tıklanır ve Dosya Ekle komutu ile ARAZİ..KSE ve
ALT_TEMEL.KSP dosyaları eklenir.
Not: Toprak işi, arazinin dolgu/yarma işleminden önceki son durumu ve üst yapının en altında yer alan terasman
hattı arasında yapılır.
Kesit ekranı üzerinde sağ tuşla arka fon rengi değiştirilebilir.
Kesit ekranı üzerinde, yarma olan yerler bir kez sol tıkla AY olarak işaretlenir. Dolgular klavye üzerinden shift
butonuna basılı tutarak sol tıkla AD olarak işaretlenir.

Enkesitleri kontrol et butonuyla kesitler içinde kapatılmış fakat işaretlenmemiş alanlar kontrol edilir. Bu işlem
sonunda rapor gelirse ilgili KM'ler bulunur ve yarma dolgu işaretlemeleri yapılır.
Hacim değerlerini tabloya aktar butonu ile hacimler Kübaj Editörü'ne aktarılır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Diğer > S/K Değerlerini Uygula butonu ile daha önce belirlenmiş olan toprak sınıflarına ait sıkışma
kabarma değerleri eklenir.
 Hesap > Hacim Hesabı işlemi ile TCK yöntemi kullanılarak hacimler hesaplanır.
 Dosya > Yaz komutu ile (Hacimler Tablosu TCK Özet) hacim hesap raporları alınabilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Dosya > Kaydet komutu ile kübaj dosyası HAFRİYAT.KUB ismiyle saklanır.
Not: Diğer oluşturduğumuz kesitlerle ilgili kübajlarda bu editörden hesaplatılır örneğin size sıyırma kazısı ne diye
sorulduğunda kübaj editöründen arazi dosyası ve sıyırma kazısı dosyalarını kullanarak kübajı hesaplatabilirsiniz.
Kübaj hesaplamanın bir diğer yöntemi ise kubaj editöründen hesap alan hesaplama ile ilgili kesit dosyalarını
yükleyerek alan hesaplatabilir daha sonradan kubajları hesaplatabilirsiniz.
Not: Yeni ihale yasasında toprak sıkışma ve kabarma değerleri kullanılmamaktadır S/K değeri 1 alınır. İleride
yasa değişir veya herhangi bir başka projeuygulamalarında kullanabilirsiniz.
10. Brükner Dengelemesi
Not: Brükner dengelemesine geçmeden önce, kübaj hesaplarının yapılmış, toprak sınıfı değerlerinin girilmiş ve
depo ariyet noktalarının belirlenmiş olması gerekir.
 Brükner işlemine girilir. Dosya > Yükle işlemi ile HAFRİYAT.KUB dosyası yüklenir. Kübaj Hesap
yöntemi belirlenerek devam edilir.
Not: Diyagram çok sıkışık ise, düşey ölçek değiştirilerek istenen geometriye getirilebilir.
 İşlem > Tüm Dozer Hatlarını Bul komutu ile dozer hatları belirlenir.
Not: Dozer hatları standart tanım olarak 150 metreden kısa hatları oluşturmaktadır. Dozer mesafesi
Parametreler'den değiştirilebilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Pencerenin üstünde yer alan hat ekle butonu ile ana dengeleme hatları oluşturulur.
Ana hatlar belirlenirken;
 Hiç bir min/maks noktası açıkta kalmamalıdır.
 Hiç bir dengeleme hattı üst üste gelmemelidir.
 Mümkün olan en kısa taşıma mesafeleri oluşturulmalıdır.
 Aynı proje üzerinde, hem Depo hem de Ariyet oluşturmamaya çalışılmalıdır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 İşlem > Tüm Yardımcı Hatları Bul butonu ile yardımcı hatlar oluşturulur.

 İşlem > Tüm Alanları Bul komutu ile tüm alanlar oluşturulur.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 İşlem > Depo/Ariyet Aralıklarını Bul komutu ile depo ariyet aralıkları belirlenir. Editör üzerinde sağ
tuş ile depo ve ariyet aralıkları otomatik olarak belirlenir.

 Dosya > Sonuçlar > Brükner Çizimi işlemi ile brükner çizimi Netcad grafik ekranına gönderilir.
Aktarım yapılırken çizim boyutları belirlenir ve ortalama taşıma mesafesi hesap yöntemi Ağırlık Merkezi
olarak belirlenir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Tekrar brünker editörüne geçilir ve Dosya > Sonuçlar > Hafriyat ve Paralı Taşıma Metraj Cetveli
alınır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
11. Şevli Kotlu Plan, Enkesit ve Boykesit Çizimleri
Şevli Kotlu Plan Çizimi
Not: Şevli Kotlu plan çizimi için önceden platform kesitlerinin oluşturulmuş olması gerekmektedir. Ayrıca bir
diğer önemli husus ise, Kod Kataloğu'nda hangi detayların şev taranacağının, çizgi tipleri ve kalınlıkları, renkleri
veya hangilerinin yol kenarı sağ ve sol olacağı tespit edilmelidir. Aksi takdirde plan çizimi olması gerektiği şekilde
olmayacaktır.
 Şevli Kotlu Plan işlemine girilir.
Çizim parametreleri, kilometre süzgeci belirlenir.
Dosyalar kısmından, güzergah dosyası (GÜZERGAH.KTB) ve yol enkesitleri (PLATFORM.KSP) seçilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Diğer kesitler sekmesine geçilir ve yol platformu dışında Şevli Kotlu Plan üzerinde görüntülenmesi istenen kesitler
eklenir. Kafa ve topuk hendekleri otomatik olarak geldiği gözlemlenir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Gelişmiş ayarlar sekmesinde, çizimle ilgili son parametreler belirlenir ve Tamam butonu ile plan çizdirilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Enkesit Çizimi
Enkesit Çizimi
 İnteraktif ön izleme penceresi yardımıyla, kesitler çizdirilmeden görüntülenebilmektedir.
 Kesit üzerindeki bilgilerin görüntülenmesinin kontrolü yine ön izleme penceresi vasıtasıyla
yapılabilmektedir.
 İstenilen Km aralığında ve Kilometre liste dosyası kullanılarak kesitler çizdirilebilmektedir.
 Kod kataloğu ile entegre çalışmakta, yapılan ayarlamalar standartlaştırılabilmektedir.

 Liste üzerine sağ tuş > Dosya Ekle komutu ile çizilmesi istenen enkesitler editöre eklenir. ARAZI.KSE
, PLATFORM.KSP ve ALT_TEMEL.KSP dosyaları seçilir ve eklenir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Çizimi sınırlaması istenen kesit üzerine sağ tuş/Referans Yap komutu ile sınırlandırma yapılar.
PLATFORM üzerinde sağ tuş > Referans Yap komutu ile sınırlama işlemi yapılır. Taşma değeri
girilerek kesitten sağa sola mesafe ayarlanabilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
ALT_TEMEL seçilir ve çizim parametreleri aşağıdaki gibi ayarlanır.
Not: Çizilecek olan enkesit toprak işlerini referans alacağı için, ALT_TEMEL (Terasman Hattı) kesitinin kot ve
mesafe değerleri yazılacaktır.

1.
Tabaka Rengi Değerler Kot Ara Mesa

Kırmızı Kutuya Yazılsın Yazılsın Yazılsın

Sıra = 1 Kırmızı Kot Ara Mesa


ARAZI seçilir ve çizim parametreleri aşağıdaki gibi ayarlanır.

Tabaka Rengi Değerler Kot Ara Mesafe

Yeşil Kutuya Yazılsın Yazılsın Yazılsın

Sıra = 2 Siyah Kot Ara Mesafe

PLATFORM seçilir ve çizim parametreleri aşağıdaki gibi ayarlanır.

Tabaka Rengi Değerler Kot Ara Mesafe

Siyah Yazılmasın Yazılmasın Yazılmasın

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Tabaka Rengi Değerler Kot Ara Mesafe

Çizim Ayarları penceresinde Enkesit çizimi ile ilgili ayarlamalar yapılır.


Çizim Ayarları
 Çizim Ayarları sekmesinden Kağıt Yerleşimi, Ölçek, Değer Hane Sayıları gibi bilgilerin kontrolünü
sağlanabilir.
 Kilometre süzgeci verebilir veya kullanıcı tarafından istenilen katlardaki kesitlerin çizdirilmesini
sağlayabilirsiniz. Örneğin kesitlerinizi 10 m bir oluşturduysanız, çizimlerin 20 m'nin katları veya 40 m'nin
katları şeklinde alabilirsiniz.
 Netpro 7.0 özelliklerinden biri olarak kilometre süzgecinde kilometre referans listesi dosyasını
kullanabilirsiniz.
 Kilometre referans dosyasını kullanmak için süzgecin sağ tarafında yer alan "…" 3 nokta butonuna
tıklayınız. Açılan menüden Kilometre Listesi işlemine giriniz. Daha önceden hazırlanan Ornek_Proje.LIS
dosyasını seçiniz ve tamam ile işlemleri bitiriniz. İşlem sonucunda süzgece liste dosyasındaki kilometre
bilgileri gelecektir.
 Kağıt yerleşimini ve çizilen kesitler arasındaki yatay ve düşey boşluk bilgileri kesitleri ekrana
çizdirmeden belirleyebilirsiz. Bu işlem için kağıt yerleşimi sekmesini tıklayınız.
 Yatay ve düşey yerleşimi için, Kutular Arasındaki Yatay ve Düşey aralık bilgisi olarak 50 giriniz.
 Önizleme butonuna tıkladığımızda yaptığımız ayarlamaları kesitleri çizdirmeden görebiliriz.
 Çizim ayarları sekmesinde ölçek ayarlarını değiştirebilirsiniz ve bu değişim eş zamanlı olarak ön izleme
penceresinde görüntülenir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Son olarak Değer Hane Sayıları sekmesinde Kot ve Aramesafe değerlerini 2 olarak belirleyiniz.
 Yapılan değişiklikler Kesitler bölümündeki kilometrelerde gezilerek izlenebilir.
 Sakla komutu ile çizim parametreleri saklanabilir.
 Yükle komutu ile kayıt edilmiş parametreler yüklenebilir.

 Tamam butonu ile enkesitler grafik ekran üzerinde istenen noktaya çizdirilir.

Profil Çizimi
Profil Çizimi işlemine girilir.
Not: önceden çizilmiş profil varsa ekrandan silin
Liste üzerinde sağ tuş / Enkesit Dosyası Ekle - KTB Dosyası Ekle komutları ile profil üzerinde görünmesi istenen
dosyalar eklenir.

ARAZI.KSE

PLATFORM.KSP

GUZERGAH.KTB

Profil çizimine eklenmesi istenen değerler sol tarafta yer alan listeden sürükle bırak yöntemiyle sağ tarafta yer alan
ilgili alana eklenir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Opsiyonlar sekmesinde ölçek, çizim boyutları ve çizim ayarları yapılır. Düşey ölçek 500 olarak değiştirilir.
Not: Profil çizim parametreleri Sakla butonu ile saklanabilir. Saklanmış olan parametreler Yükle butonu ile
yüklenebilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Tamam butonu ile profil çizimi grafik ekran üzerinde istenen noktaya yerleştirilir.
 İsterseniz boş bir yeni sayfa açarak profil ismi ile kaydedebilirsiniz
Not: İleride paftalama işleminde kullanılacaktır

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
12. Metraj Hesaplamaları
Trafik İşaret Levhaları Metrajı
Not: Trafik işaretleri metrajı, güzergah üzerine yerleştirilmiş KGM standartlarında sembol dosyalarını
kullanarak, metraj raporu alma işlemidir.
 Giriş > Sembol işlemine girilir ve sembol dosyası ekle komutu ile KGM_Sembol.NCB dosyası eklenir.
Bu dosyada bulunan semboller uygun şekilde proje üzerine eklenir. (Sadece kurplara sağa dön sola dön
levhalarını ekleyiniz eğer diğer kulları biliyorsanız ekleyebilirsiniz)
 Netpro > Trafik İşaretleri Metrajı işlemine girilir. Güzergah dosyası ve metraj yöntemi seçilir.

 Tamam butonu ile Excel formatında metraj raporu alınır. Dosyanıza raporu saklayınız

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
Palye Hendeği Metrajı
 Palye Hendeği Metrajı işlemine girilir.

 Arazi ve yol dosyası belirlenir.


Önizleme işlemi ile palye hendekleri enkesitler üzerinden görüntülenebilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Tamam butonu ile excel raporu alınır. Dosyanıza raporu saklayınız

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ
Harita Y. Müh.
Hendek Kaplama ve Yer Altı Drenaj Metrajı
 Şevli kotlu plan > Standart Drenaj + Hendek Kaplama işlemine girilir. Güzergah dosyası seçilir
 Otomatik Hazırla işlemine girilir.
Toprak Yüzdesi 70, minimum eğim 0.5 ve maksimum eğim 4 olarak girilir.

 Yol enkesiti olarak Platform.KSP /Kesitler KSP (sizde hangisi ise) dosyası seçilir ve tamam ile
uygulanır.
Oluşan listede istenen değişikler yapılarak son haline getirilir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 İşlemler > Metraj Raporu butonu ile excel formatında rapor alınır.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
13. Proje Paftalarının Oluşturulması
Plan ve profil üzerindeki plan-profil paftalarının tasarlanması,
Plan-Profil paftalarının oluşturulması
Kullanıcı tarafından seçilen pafta şablonu ile proje paftaları oluşturulabilir. Netcad ' in kurulum dizini altında
Modul\Netpro\Secme klasörü altında yer alan bu şablon paftaları kullanıcı düzenleyebilir ve kendisi de kendi pafta
bloklarını oluşturabilir.
Plan-Profil şablonundaki profile eklenen bilgiye göre bir takım düzenlemeler yapılabilir. Örneğin profilin veya
planın altına dever krokisi veya brükner değerlerinin eklemek istiyorsanız. Profil çizim sınırlarını değiştirmeniz
gerekir.
Eğri Geçir İşlemi
Menü Yolu
 Eğri geçirilecek üçgenleri tümünü seç ile tamamını seçiniz ve sağ tuş ile seçimi bitiriniz.
 Eğri parametreleri penceresinden Zartışı :5 ve Eğri Basitleştir :1 m olarak giriniz. 25 metreleri ayır, Kota
Göre Renklendir opsiyonlarını da aktif hale getiriniz.
Eğrilere Kot vermek için:
 Plan dosyanızı açınız üçgen model açıkken Netsurf > Eğri Araçları > Eğrilere Kot Yaz işlemine
giriniz. 1. ve 2. m eğrileri kapatarak 5. Ve 10. m eğrilerine kot yazdırınız ve saklayınız

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Plan-ProfilTasarımı
İşlemi Menü Yolu
 Plan profil şablonu olarak Netpro Secme PPRO_A1.NCZ dosyasını seçiniz. Yatay güzergah dosyası
olarak ise guzerga.KTB dosyasının seçiniz.
 Pafta bindirme belirleyebilir veya ekranda pafta indekslerini oluşturduktan sonra kendiniz de cad araçları
yardımıyla pafta yerlerini ayarlayabilir veya istenmeyen paftaların indekslerini sil ile silebilirsiniz.
Bindirme olarak 0 giriniz ve tamam ile işlemi başlatınız.

Plan Profil Otomatik Pafta İndeksi Üret Penceresi


İşlem sonucunda indeksler oluşturulmuştur. Bu indeksler cad araçları yardımıyla (kaydır, döndür vs.) taşınabilir
veya tekrar konumlandırılabilir. Tüm güzergahı şevli planı içine alacak şekilde ayarlayınız
Netpro'nun özelliklerden biri de raster verilerin plan-profil paftalanması sırasında otomatik olarak
paftalanabilmesidir.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
Öncelikle raster verinin projeye Katman Yöneticisinden eklenmesi gerekir. Ayrıca Plan dosyası üzerine herbir
paftaya düşecek şekilde sembol kütüphanesinden kuzey oku ekleyiniz ve paftalama işlemine o şekilde devam
ediniz.

Profil çizimi için :


 PROFIL_CIZIMI.NCZ dosyasını açınız ve Profil menüsü altında yer alan Plan Profil Tasarımı işlemini
uygulayınız. Tekrar PROFIL_CIZIMI.NCZ olarak kaydediniz. (yukarıdaki gibi)
 Paftaları oluşturmak için Netpro > Çizim > Plan-Profil Kalıcı Paftala işlemine giriniz.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.
 Tamam komutu ile plan profil paftaları oluşturulur.

Öğr.Gör. Osman Salih YILMAZ


Harita Y. Müh.

You might also like