Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 137

‫‪www.maktabah-alazhar.

com‬‬
‫‪Quantum Reading Book‬‬

‫‪PENDAHULUAN‬‬

‫( إً ٍعىرا ٍب )‬ ‫( ىكلً ىمة ‪) kata /‬‬


‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬

‫جر جزـ‬ ‫نصب‬ ‫رـفع‬


‫كسرــة سكوــف‬ ‫فتحة‬ ‫ضمة‬

‫حرؼ‬ ‫فعل‬ ‫اسم‬

‫مبين‬ ‫معرب‬ ‫مبين‬ ‫معرب‬ ‫مبين‬

‫ضمن‬
‫اسم ً‬ ‫اسم مفرد‬ ‫ماضي‬ ‫أمر‬ ‫مضارع‬
‫جر‬
‫حر‬
‫ؼ‬
‫مبين‬ ‫مبين‬ ‫رفع نصب‬ ‫من‬
‫اسم إشارة‬ ‫اسم تثنية‬
‫فتحة‬ ‫سكوف‬ ‫جزـ‬
‫مجع مذكر سامل اسم موصوؿ‬ ‫إىل‬
‫مجع مؤنث سامل اسم استفهاـ‬ ‫عن‬
‫اسم شرط‬ ‫تكسن‬
‫مجع ً‬ ‫على‬
‫أمساء اخلمسة اسم فعل‬ ‫ىف‬
‫اسم منقوص‬ ‫ر ٌب‬
‫اسم مقصور‬ ‫باء‬
‫غًن اسم‬ ‫كاؼ‬
‫منصرؼ‬

‫اسم‬ ‫‪: Kata BENDA atau kata SIFAT.‬‬

‫‪- 1‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-alazhar.com
Quantum Reading Book
‫فعل‬ : Kata KERJA.
‫ حرؼ‬: Kata SAMBUNG.

- 2 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-alazhar.com
Quantum Reading Book

CATATAN PENTING :

Cara mengetahui ISIM adalah dengan 2 cara:


1. Mengetahui artinya ( BENDA ).
2. Mengetahui TANDA-

TANDANYA. CATATAN PENTING

Cara mengetahui FI'IL adalah dengan 2 cara:


1. Mengetahui artinya ( KERJA ) .
2. Mengetahui TANDA-TANDANYA .



PERUBAHAN PADA AKHIR KALIMAH

) ‫( إعراب‬

‫حرؼ‬ ‫فعل‬ ‫اسم‬

X ‫جزـ‬ ‫نصب‬ ‫رفع‬ ‫جر‬ ‫نصب‬ ‫رفع‬

adalah kata yang akhirnya tidak berubah-ubah ( tetap ). ‫اسم مبين‬


adalah Kata yang akhirnya berubah-ubah.
‫اسم معرب‬
- 3 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
www.maktabah-alazhar.com
Quantum Reading Book

Tanda-Tanda Isim

 Bisa dimasuki
‫تى ٍػن ًو‬
 Bisa dimasuki
‫ٍ ٍن ا‬
 Bisa dimasuki
‫ي ٍؿ‬ yaitu:
‫ؼ‬
‫حر ى ٌجـر‬
ٍ‫ى‬
 ‫ًم ٍن‬ : dari
 ‫ ًإىىل‬: ke

 ‫ى ع ٍن‬
: dari
 ‫ىعلىى‬
: di atas
 ًٍ
: di dalam
‫ير‬
َّ : banyak sekali
 ‫بب‬
 ‫ بىا ٍء‬: dengan

 ‫ٍؼ‬
‫ ىكا‬: seperti

 6 ‫ ىٍـ‬: milik / karena

 Bisa dimasuki ‫ ( ىسم قى حرؼ‬SUMPAH ), yaitu:

 ‫ كاك‬: ً ‫ىك‬

 ‫ باء‬: ‫بًا ًا‬

 ‫ تاء‬: ‫تىا ًا‬

 Bisa dimasuki ‫ىـ ًـ يـ‬

- 4 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-alazhar.com‬‬
‫‪Quantum Reading Book‬‬

‫‪PENJELASAN ISIM MA‬‬ ‫( إسم مبىن )‬


‫‪BNI‬‬

‫‪1. ISIM DLOMIR‬‬

‫( اً س م اا بَّض ًم ًًٍن )‬
‫ٍ ي‬
‫‪Dia‬‬ ‫‪Lk‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Ghoib‬‬ ‫ي ىو‬ ‫م‬ ‫ل‬ ‫ػفعي‬
‫ى ٍ‬ ‫فىػ ىع ل‬
‫ي‬ ‫ى‬
‫‪Mereka Lk‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪Ghoib‬‬ ‫يُهىا‬ ‫م‬ ‫ى‬ ‫ػفعي‬
‫ى ٍ‬ ‫فىػ ىع ى‬
‫ًف‬
‫‪Mereka Lk‬‬ ‫‪3+ Ghoib‬‬ ‫ي ٍم‬ ‫م‬ ‫ػفعيلٍيو ىف‬
‫ى ٍ‬ ‫فىػ ىعليٍ او‬

‫‪Dia‬‬ ‫‪Pr‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Ghoib‬‬ ‫ت‬ ‫ػفعي ل‬ ‫ف ػ على ‪ ñ‬ت‬


‫ً ي‬ ‫ى ى ٍ ى ٍ ي‬
‫ى‬
‫‪Mereka Pr‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪Ghoib‬‬ ‫يُهىا‬ ‫ت‬ ‫ػفعي ى ًف‬
‫تى ٍ‬ ‫فىػ ىعلىتىا‬

‫‪Mereka Pr‬‬ ‫‪3+ Ghoib‬‬ ‫ي ٌن‬ ‫م‬ ‫ىػٍفعيٍل ىن‬ ‫فىػ ىٍلع ىن‬

‫‪Kamu‬‬ ‫‪Lk‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Hadir‬‬ ‫أىنٍ ى ‪ñ‬‬ ‫ت‬ ‫ػفعي ل‬ ‫ت‬ ‫ف ػ ٍلع‬
‫ى ى ى ى ٍ ي‬
‫‪ñ‬‬
‫‪Kalian‬‬ ‫‪Lk‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪Hadir‬‬ ‫أىنٍػتي ىما‬ ‫ت‬ ‫ػفعي ى ًف‬
‫تى ٍ‬ ‫فىػ ىٍلتعي ىما‬

‫‪Kalian‬‬ ‫‪Lk‬‬ ‫‪3+ Hadir‬‬ ‫أىنٍػتيٍم‬ ‫ت‬ ‫تىػٍفعيـ ليو ىف‬ ‫ف ىعلتي ٍم‬

‫‪Kamu‬‬ ‫‪Pr‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Hadir‬‬ ‫أىن ً ‪ñ‬‬


‫ٍ‬ ‫ت‬
‫ىعلًٌٍىن تىػٍف‬ ‫ف ىٍلع ً ‪ñ‬‬

‫‪Kalian‬‬ ‫‪Pr‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪Hadir‬‬ ‫أىنٍػتي ىما‬ ‫ت‬ ‫ػفعي ى ًف‬


‫تى ٍ‬ ‫فىػ ىٍلتعي ىما‬

‫‪Kalian‬‬ ‫‪Pr‬‬ ‫‪3+ Hadir‬‬ ‫أىنٍػ ٌي‬


‫ت‬ ‫ػفعيٍل ىن‬
‫تى ٍ‬ ‫ٌي فىػعىٍل‬

‫‪- 5‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-alazhar.com
Quantum Reading Book
Saya ‫أىنىا‬ ‫أ‬ ‫فىػ ىٍلع ي اىٍفػعي ل‬
‫ي‬
ñ
Kita ‫ف‬
‫ػفعي ل‬ ‫ن‬ ‫فىػ ىٍنلىعا‬
‫ ين‬c ‫ٍى‬ ‫ي‬ ٍ ‫ى‬

- 6 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-alazhar.com
Quantum Reading Book

2. KATA PENUNJUK

) ً‫( ا ٍس يم ا ًا ىشا ىرة‬


3

‫بى ٍعًيد‬ ‫ىكًسٍيط‬ ‫قىًر ٍ ٍب‬


JAUH SEDANG DEKAT

(Permpuan) (Laki2) (Permpuan) (Laki2) (Permpuan) (Laki2)


) ‫(أيكالً ى‬ ) ‫( ىذاً ى‬ ) ‫(تًٍل ى‬ )‫( ىذا ىؾ‬ ) ‫( ً ًذ‬ )‫( ى ىذا‬

3. KATA SAMBUNG

) ‫صوًؿ‬ ٍ ً
ٍ ‫( ا ٍس يم اا ىٍمو ي‬

Perempuan Laki-laki

3+ 2 1 3+ 2 1

)ٍ ً ‫( ااَّب‬ ) ‫( الَّبتىا ًف‬ ‫( اًَّب ِت‬ ‫( اَّب ًذ ٍم ًف ) ( ( ااَّب ًذ ٍ ىن‬


ٍ
) ) َّ‫اؿ‬ )
‫بؿىذا‬

- 7 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-alazhar.com‬‬
‫‪Quantum Reading Book‬‬

‫‪4. KATA PERTANYAAN‬‬

‫( اً ٍس يم ا ً ‪ ٍ 6‬تًٍسف ىهاًـ )‬
‫‪10‬‬

‫‪ ،‬أى‬ ‫ى‬ ‫أى‬ ‫أىٌاى ‪ ،‬أى ٍ ىن ىٍك ىف‬ ‫‪ ،‬ىم‬ ‫ىم ٍن ‪ ،‬يٍمن يذ ‪ ،‬ىذا ‪،‬‬
‫ك ٌّ‬ ‫‪ ،‬ي ‪َّ ،‬ب َّ‬ ‫ىف‬ ‫ىَت‬ ‫ىما‬
‫يم‬ ‫ن ‪،‬‬
‫ٍم‬

‫‪‬‬
‫‪5. KATA SYARAT‬‬

‫( اً ٍس يم اا‬

‫َّ‬

‫بٍلر ًط )‬

‫‪9‬‬

‫ىٍكيػىف ىما‬ ‫ىحٍثيي امى ‪،‬‬ ‫‪ ،‬أى‬ ‫ىم ٍن ‪ ،‬ىما ‪ٍ ،‬ه ىما ‪ ،‬ىم أىٌاى ‪ ،‬أى ٍ‬
‫ن َّب َّ‬ ‫‪ ،‬ىم ىَت ىف‬
‫ى‬
‫ن‪،‬‬
‫‪- 8‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬
www.maktabah-alazhar.com
Quantum Reading Book



- 9 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-alazhar.com
Quantum Reading Book

6. ISIM FI'IL

) ‫( اً ٍس يم ااًٍفٍع ًل‬

‫ىضا ًروع‬
‫اً ٍس يم فًٍع ًل‬ ‫اً ٍس يم ف¸ ٍع ًل ىما‬ ‫اً ٍس يم فً ٍع ًل أٍىم ور‬

‫يم‬ ‫ًضي‬

Diamlah
‫اي ٍس‬ ً a ٍ ‫ىص‬
ñ ٍ ‫يك‬ ‫بٍىع ىىن‬

Berhentilah ‫اًٍن ىكًف‬ ً a ٍ ‫ىم‬


‫ٍف‬ ‫بٍىع ىىن‬

Kabulkanlah ‫اً ٍ تسى ً ٍب‬ ًِ ‫ٍىٌن‬ ‫ا ٍس يم فً ٍع ًل أىٍم ور‬


‫م‬ĩً
Pegang teguhlah
‫اًٍاىزٍـ‬ ‫بٍى ع ىىن‬ ‫ى‬
‫ىلعٍىي‬
Ambillah ًِ
‫يخذ‬
‫يد‬
‫بٍىع ىىن‬
‫ٍكنى ى‬

ًِ

‫بٍىع ىىن‬

Jauh sekali J auh berbeda

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-alazhar.com‬‬
‫‪Quantum Reading Book‬‬

‫ىد‬ ‫ً‬ ‫ى ٍـيػ ىها‬


‫‪Mengaduh, kesakitan‬‬ ‫ىت بٍىع ىىن‬ ‫اإً ٍس يم فًٍع ًل ىما ًضي‬
‫بىػعي‬
‫ً‬ ‫ى ٌتشاى‬
‫ىؽ‬ ‫ىف‬
‫بٍىع‬

‫ٍاًفتػىػىر‬ ‫أى‬
‫ىىن‬ ‫بٍك‬

‫أىتىػىو‬
‫َّ‬
‫ب ج يع‬
‫بٍىع‬

‫ىىن‬
‫ً‬
‫ا ٍس يم فًٍع ًل يم ى اض ًرع‬
‫‪Jemu, bos‬‬ ‫ىض َّب ير‬ ‫ً‬ ‫ٌو‬

‫ىأ‬ ‫بٍىع ىىن‬ ‫ؼ‬

‫تى‬ ‫أي‬

‫‪-‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-alazhar.com
Quantum Reading Book

P E N J E L A S A N IS I M M U ' R O B

) ‫( اسم يمع رب‬


‫ى‬
ً
 ) 1 ( ‫ يٍمف رد م ٍس ا‬Lk / Pr : Kata yang tidak ada tanda-tanda
‫ى ي‬
‫ ىٍمج يع يمىؤَّنبث‬، ‫ ىٍمج يع يم ىذَّبكر‬، ‫ىتػٍثنىًية‬.

 ‫ ( اً ٍس يم تىػثٍنًيىة‬Pr / Lk ) 2 : ‫ اً ٍس يم ميٍفىرد‬ditambahi akhirnya yang

ً‫ ًف ا‬/ . ..… ... ٍ ‫ ن‬.. . . . .


‫ًاسمل‬ ً
‫ى‬ ‫يم‬ ( 3+ ) Lk : ‫ يٍمف رد م ٍس ا‬yang akhirnya ditambahi
‫ىذ‬ ‫ى ي‬
ٍ ‫بكر ى‬
‫مج‬
‫يع‬

‫ ٍ ىن‬. .. .… . / ‫ ٍك ىف‬. .. . …

‫ًاسمل‬
‫ى‬ ً
‫م ؤنَّبث مج‬ ( 3+ ) Pr : ‫ يٍمف رد م ٍس ا‬yang akhirnya ditambahi
‫ي ى ى ي ٍع‬ ‫ى ي‬

‫ ا هت‬.……

‫ أى ٍمسىاءي ا لٍخ ٍى[م ىسة‬:


 ‫اى‬ ‫اى‬ ‫ىح‬ ‫فيو‬ ‫ذيك‬
‫هب‬ ‫هخ‬ ‫هم‬

‫صور‬
ٍ ‫ي‬
 ‫ اً ٍس يم ىمٍق‬: berupa akhirnya huruf yang Kalimat ‫ىًزىمة‬6 ‫أىاً هف‬

:Contoh ‫املصطفل‬

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-alazhar.com
Quantum Reading Book
ً
 ‫ىمٍنػيٍقوص يم ٍس ا‬ : Kalimat yang huruf akhirnya berupa ‫ ًىزىمةه‬dan

‫ ىاءه‬6 huruf sebelumnya dibaca kasroh. ‫ااٍىقا‬

Contoh:

 ‫ اً ٍس يم غى ًًٍن يٍمن ىص ًر وؼ‬: tanwin menerima tidak yang Kalimat ( ‫ ًغن تنو ن‬.)

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬
‫ٍس م‬ ‫‪ :‬رفع‬ ‫‪ :‬ضمة‬ ‫ٍس يم تىػٍثنًيىة‬ ‫‪ :‬رفع‬ ‫‪ :‬أاف‬
‫ي‬
‫ً‬ ‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬فتحة‬ ‫ً‬ ‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬اء‬
‫يٍمف رد ا‬ ‫ا‬
‫ى‬
‫‪ :‬جر‬ ‫‪ :‬كسرة‬ ‫‪ :‬جر‬ ‫‪ :‬اء‬

‫ىٍمج يع يم ىذَـّبكر‬ ‫‪ :‬رفع‬ ‫‪ :‬كاك‬ ‫ىٍمج يع‬ ‫‪:‬رفع‬ ‫‪ :‬ضمة‬


‫ى س ا مل‬ ‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬اء‬ ‫يمىـؤ‬ ‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬كسرة‬

‫بث ىسًامل‬

‫‪ :‬جر‬ ‫‪ :‬اء‬ ‫‪ :‬جر‬ ‫‪ :‬كسرة‬

‫ىمجٍ يع تى ٍك‬ ‫‪ :‬رفع‬ ‫‪ :‬ضمة‬ ‫أى ٍمسىاءي ا ٍخلىٍم‬ ‫‪ :‬رفع‬ ‫‪ :‬كاك‬


‫ًس ًٍن‬ ‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬فتحة‬ ‫ىسة‬ ‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬أاف‬

‫‪ :‬جر‬ ‫‪ :‬كسرة‬ ‫‪ :‬جر‬ ‫‪ :‬اء‬

‫ً‬
‫‪ :‬رفع ا ٍس يم ىٍمق يٍصور‬ ‫‪ :‬ضمة مقدرة‬ ‫ٍع يل يم ىضا‬
‫ًرع ‪ً ĩ‬خر فً‬
‫‪ :‬رفع‬ ‫‪ :‬ضمة ظا رة‬
‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬فتحة مقدرة‬ ‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬فتحة ظا رة‬
‫ىص ًٍحيح‬

‫‪ :‬جر‬ ‫‪ :‬كسرة مقدرة‬ ‫‪ :‬جزـ‬ ‫‪ :‬سكوف ظا ر‬

‫ً‬
‫‪ :‬رفع ا ٍس يم ىٍمنػيٍقوص‬ ‫‪ :‬ضمة مقدرة‬ ‫ٍع ل يم ىضا‬ ‫‪ :‬رفع‬ ‫‪ :‬ضمة مقدرة‬
‫ً يرعًخر فً‬
‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬فتحة ظا رة‬ ‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬فتحةظا رة‬
‫ٍ تعى ل ‪ ĩ‬يم‬
‫‪ :‬جر‬ ‫‪ :‬كسرة مقدرة‬ ‫ٌ‬ ‫‪ :‬جزـ‬ ‫حرؼ‬
‫‪ :‬حذؼ‬
‫ااعلة‬

‫‪ :‬رفع ىص ًرؼ اً ٍسم‬ ‫‪ :‬ضمة‬ ‫ىأفٍػ ىعا يؿ ا ٍخلٍىم ىسة‬ ‫‪ :‬رفع‬ ‫‪ :‬ثبوت اانوف‬
‫‪ :‬نصب‬ ‫‪ :‬فتحة‬ ‫‪ :‬نصب‬ ‫حذؼ‬
‫غٍىيػ ر يٍمن‬
‫ي‬ ‫اانوف ‪:‬‬
‫‪ :‬جر‬ ‫‪ :‬فتحة‬ ‫‪ :‬جزـ‬ ‫‪ :‬حذؼ اانوف‬

‫‪-‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

BAB FI'IL

) ‫( ب ا يب ًٍاف ٍع ًل‬
‫ى‬
Tanda-tanda ٍ‫عل ًفػ‬ : Bisa dimasuki ‫ػى‬
: Bisa dimasuki ‫ٍؽد‬
: Bisa dimasuki ‫ًس‬
‫ٌٍن‬
‫ىؼ‬ ‫سو‬
ٍ‫ى‬
: dimasuki Bisa ‫تىاءي ااتَّبأٍنًٍيث‬

‫قى ٍد قىا ىـ ًت اا‬


َّ
‫قىػ ٍد‬ : ‫بص ىةي‬

‫ًس ٍ ٌٍن‬ : ‫ىس ػي ـ ٍقـو يؿ اا ُّسسىـف ىهاء‬


‫ي‬ ‫ى‬
Contoh:

‫سو ىؼ‬ ٍ‫ى‬ : ‫سو ىؼ ىتػ ٍعلى ٍمو ىف‬


‫ي‬ ٍ‫ى‬
ً
‫تىاءي‬ : ‫قىا ىـ ٍت ٍـن هد‬

‫ااَّت‬

‫بٍأًٍنيث‬

CARA MEMBUAT ‫فعل أمر‬ adalah ‫ فعل مضارع‬diganti awalnya ‫مهزة‬


dan huruf yang terakhir dibaca ‫سكون‬

Adapun harokatnya ‫ مهزة‬dibaca menurut ‫ فعل عين‬nya.

Apabila  ‫ عني فعل‬dibaca nya ‫ ضمة‬maka ‫ مهزة‬dibaca nya ‫ضمة‬

- 15 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
‫كسرة‬. Apabila  ‫ عين فعل‬dibaca nya ‫ كسرة‬atau ‫ فتحة‬maka ‫ مهزة‬nya
dibaca

CONTOH :
‫ػر فػتػحٍ أ ضػربٍ إ إ ػنػصػري ػفػتػ يح ػضػر يب‬
ٍ ‫نػص‬
‫فػػ يعػـل‬ menjadi
‫فػػىعػ ـ ـل‬ menjadi menjadi

‫فػػًعػل‬

- 16 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

PENJELASAN FI'IL

) ‫( فً ٍعل‬

‫ٍأىمر‬ ‫ىضا ًرع‬ ‫ىما ًضي‬


‫يم‬

- 17 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬
‫ػػػىعػػػٍلٍفا‬
‫ػػػػػػػ‬ ‫ٍػػػػ‬
‫ىعػػػػػػ يل ىػفػ‬ ‫ػػػػػ‬
‫ػىعػػػػػ ىل ىف‬

‫ػػػػػ ً‬
‫ػػػعػػػػٍلٍفا‬
‫ػػػػػ‬ ‫ػع‬
‫ػػػػػ ً‬
‫ػ‬‫يل ىػٍ ف‬ ‫ػػػػػً‬
‫ػعػػػػ ىل ىف‬

‫ػٍػػفػػػعيػػػلٍ افٍػ‬
‫ػ‬‫ػ‬
‫ػ‬‫ػ‬
‫ػ‬‫ػيعػػػػػ يل ىػػ ػ‬ ‫ػػػػػػ‬
‫ىل ىفػػػػ يع‬

‫نٍيىمًىم‬
‫بٌٍوـعلي‬ ‫نٍيىمًىم‬
‫بٌٍوـعيل‬
‫ىحتىاًف ‪ #‬ىك ٍسريفٍت وح فٍت‬ ‫ػت‬ ‫يح ىض ٌمو فٍت يح ىك ٍ‬
‫س وــر ىف ٍ‬
‫كٍسريىكٍ‬
‫س وـر ىض َّمبتىاًف ى‬

‫ػ‬
‫ػىػ‬
‫ػػ‬‫ػ‪F‬ػػػػ ػ‬ ‫ػ‬
‫‪ LAM‬ىع‬
‫‪I'IL‬‬ ‫ىل‬ ‫‪ٍ -nya‬ػىفػػػػػ ػػػىعـػػػ يــل‪atau -nya FI'IL AIN apabila ,‬‬
‫‪berupa salah satu dari HURUF HALAQ‬‬
‫( أ ػ ع غ ح خ ‪).‬‬

‫ػ‪ñ‬ػػػى ‪Contoh:‬‬
‫ىحى ف‬ ‫يح ىػ ‪ñ‬ػػػػفػػػػى‬
‫‪mudlori'nya‬‬
‫ػػػ ىب ذى‬
‫ىػ ق‬ ‫ػ‬
‫ىػػقػػ يب ىذ‬
‫‪mudlori'nya‬‬

‫‪- 18‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

1. Pelaku / Pekeja / Subyek ( ‫) فاعل‬

.waktu 2 ) ‫ىزىماف‬
( ) ‫( فًػ ٍعل‬

‫حا ٍؿ‬ ‫م س تػٍقب ل‬ ‫ىما ًض ي‬


‫ي ٍ ى ى ٍ ىماىًض ي‬ ‫ٍأىمر‬ ‫يم ى اض ًر‬
‫ٍع‬ ٍ
ٍ
(Sedang) (Akan) (sudah)

(Akan) (Sedang) (Akan) (Sudah)

KETERANGAN:

‫ىحا ٍؿ‬ : Bila tidak dimasuki tanda-tanda fi'il.

‫يم ى اض‬
‫ًرع‬
‫ػ بقىل‬
ٍ ‫ٍ تسى‬ : Bila dimasuki tanda-tanda fi'il.

‫يم‬

Seperti contoh di atas : ‫ي ًض ىما‬


ٍ
‫ىٍمًب ين ىم ٍعلٍيوـ‬
ٌ
Seperti contoh di atas : ً ‫رع ىضا‬

‫يم‬
‫فًػ ٍعل‬

‫ي كيك ًسىر ىما ٍقب ل اآل ًخ ًر‬a ‫يض ٌم ٌأكاي‬ :‫ىما ًض ي‬


‫ى‬ ٍ
(Dibaca ‫ ضمة‬awalnya dan dibaca ‫ كسرة‬sebelum akhir(

- 19 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
‫ىٍمبً ين ٍىَم يٍهوؿ‬
ٌ
‫ كفيتً ىحً ىما ٍقب ل‬a ‫يضٌم ٌأكاي‬ :‫ًرع‬
‫األ ٍخر يم ىىضا‬
(Dibaca ‫ ضمة‬awalnya dan dibaca ‫ فتحة‬sebelum akhir)

- 20 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬

‫( فًػ ٍعل )‬

‫ىضا ًرع‬
‫فً ٍعل‬ ‫ًف عل ما ًض ي ً‬
‫ف ٍعل أىٍمر‬
‫ٍ ى ٍ‬
‫يم‬

‫ىٍمبً ين فى ٍػت ىحة ىٍمبً يس يٍكوف‬


‫ٌ‬
‫جزـ‬ ‫نصب‬ ‫رفع‬
‫َّ‬
‫بي‬
‫ن‬

‫ىجى او ً ـز ‪:‬‬
‫( ىعاًمل‬ ‫ً‬ ‫ًـ‬ ‫‪Bila tidak dimasuki‬‬
‫مل)‬
‫ى ٍ‬ ‫( ىعا مل نىػىـوا صبٍ‪?:‬فأى)‬

‫اى‬ ‫اى‬ ‫( ىعاًم ٍل ىجىوا ًزـ ‪ /‬ىعاًمل نىػىوا ًصب)‬


‫بما‬ ‫ٍن إً ىذ‬
‫ىأىملٍ‬ ‫ٍف‬
‫أاى‬ ‫ىك‬
‫بما‬
‫ي‬
‫ٍ‬

‫'‪CARA MEMBUAT FI'IL MUDLORI‬‬

‫‪ dari satu salah didahului awalnya yang‬ف¸ ع ل ما ًضي ‪ً adalah‬‬


‫فٍع يل يم ىضا‬ ‫ٍ ي ى‬
‫ًرع‬

‫‪- 21‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
‫ىرىعة‬ ‫يم‬ yaitu ‫ىأ‬ ) ‫ أ ف م ت‬.(
‫ىضا‬ ‫هؼ‬ ‫نى ٍػي‬
ñ ‫ ي‬diri sendiri (saya) .‫أنا‬
‫ يحيٍرك‬:Yang bekerja
‫أ‬
‫ف‬ :Yang bekerja diri sendiri dan orang lain (kita). ‫ن‬c
‫م‬ :Yang bekerja laki-laki / 1,2,3+ / ghoib. ‫م‬ ‫ُها‬ ‫و‬
‫ت‬ :Yang bekerja laki-laki / 1,2,3+ / hadir. ‫أنتم‬ ‫أنتما‬ ñ ‫أن‬
:Yang bekerja Perempuan / 1,2,3+ / ghoibah ‫ن‬ ‫ُها‬ ‫ى‬
ٌ

:Yang bekerja Perempuan / 1,2,3+ / hadiroh ٌ ‫أنتما أن‬ ñ‫أن‬

- 22 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬

‫'‪KALIMAT YANG DIBACA RAFA‬‬

‫هت ( رفع‬ ‫ىٍمفريػٍو‬


‫)‬
‫‪- 2‬‬ ‫ىعا‬ ‫‪ 1 .‬فىا ًعل‬
‫ىضا‬ ‫‪:‬‬ ‫‪Saha /sopo /opo‬‬
‫ؼ‬ ‫‪ 2 .‬نىائً يب ٍاىفا ًعل‬
‫‪ً 1 :‬فٍع يل ًرع‬ ‫‪Saha /sopo /opo‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪ 3 .‬يٍمبتى ىدأ‬
‫‪ari /utawi‬‬
‫يم‬ ‫‪ :‬نب‬
‫‪- -:‬‬ ‫ـ‬
‫‪:‬‬
‫اً ٍس يم‬ ‫‪۲:‬‬ ‫‪eta / iku‬‬ ‫‪:‬خ‬ ‫‪ 4.‬ىخ ى‬
‫نىكًىـرة‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-:‬‬ ‫‪ 5 .‬اً ٍس يم ىكا ىف ىكأى ىخىواتيػ‬

‫‪- -:‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-:‬‬ ‫ىها اً ٍس يم أٍىفػ ىعا وؿ يمىقا‬
‫‪- -:‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-:‬‬ ‫ىربىة ‪ 7.‬اً ٍس م ‪6‬ى ااَّبً‬
‫ي‬
‫‪- -:‬‬ ‫ِت ‪6 .‬‬
‫ٍ‬
‫‪-‬‬ ‫‪-:‬‬ ‫ًن ػؿف ًي ٍا و ح دةً‬
‫ىٍ ى‬ ‫ى ٍ‬
‫‪- -:‬‬ ‫‪ 8.‬اً ٍس يم ىما تىػٍع ىم ل‬
‫ي‬
‫ىع ىم ل اىٍي س‬
‫ى ى‬
‫‪- -:‬‬ ‫‪iku‬‬ ‫خ‬ ‫‪ .9‬خب ػ ر إً‬
‫َّى ى ي‬
‫‪- -:‬‬ ‫‪.10‬‬
‫‪:‬‬ ‫بف ىكأى ىخىواتيػ ىها‬
‫‪iku‬‬ ‫خ‬ ‫ىخبىػير ‪6‬ى اًَّب ِت‬
‫ًن ػؿف ًيٍ ا و ح دةً‬
‫‪:‬‬ ‫ىٍ ى‬ ‫ى ٍ‬

‫‪ 2 :‬ىًحٍقيًق‬ ‫‪anu / kang‬‬ ‫ص‬ ‫‪ 11 .‬تىػىوابًع‪ً - :‬صىفة ‪ /‬نىػ‬


‫ٌّ‬ ‫ٍع ‪ñ‬‬
‫‪:‬‬
‫يي‪،‬‬
‫ىسبى ىَب‬
‫ٌ‬
‫‪- 23‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬
‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬
‫بىػيىاف ى‪ ،‬نسىق‬ ‫‪2:‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-:‬‬ ‫‪ -‬ى ٍعطف‬

‫‪ 2‬اٍىف ًظ‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-:‬‬ ‫‪ -‬تى ٍػ ٍوكًيد‬


‫ٌي‪ ،‬ىمٍعنى ًو‬
‫م‪:‬‬
‫ٌ‬ ‫‪apane / Rupane‬‬
‫ً‬ ‫‪:‬ب‬ ‫‪ -‬بى ىدؿ‬
‫يك ٌ يلكمٌٍنل‪،‬‬ ‫‪4:‬‬

‫ىبػ ٍع يض ًم ٍن‬
‫يك ٌل‪،‬‬
‫ا ٍشتً ىماؿ‪،‬‬
‫يمبىا ىن‬

‫‪- 24‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬

‫‪KALIMAT YANG DIBACA NASHAB‬‬

‫ىٍم يٍص ابوى هت ( نى ٍصب‬


‫)‬ ‫ن‬
‫اً س م ظىا ً ر‪ ،‬اً س ىض‬ ‫‪:‬‬ ‫ىٍمفعٍيوهؿ بً ‪a‬‬ ‫‪1.‬‬
‫ٍ‬ ‫ٍ ي‬
‫م ًٍن‬‫ً‬ ‫‪Kana / ka'/ ing‬‬ ‫مف‬
‫‪ 2 :‬يم‬
‫ٍ‬ ‫‪ 2 .‬ىٍمفعٍيوهؿ يٍمطلى هق‪ /‬ىم‬
‫ب ػي ان ا اً ع د ًد ً‬ ‫‪:‬‬ ‫ص‬
‫‪Kalawan /kelawan‬‬
‫ى ى ً ىـ ى‬ ‫‪-‬‬
‫‪:‬‬ ‫مط‬
‫تى ٍػو ٍكيد‪،‬‬ ‫ىدر‬

‫ىكاًنىػٍوًعً ‪a‬‬ ‫‪2:‬‬


‫‪Dena / ingdalem‬‬ ‫‪:‬ظ‬ ‫‪ٍ .3‬فًيً‪a/‬ظٍىرؼ‬
‫ظٍىر يؼ‬
‫يؼ ىزىماف‪،‬‬ ‫ىٍمفعٍيوهؿ‬
‫‪Karana / kerono‬‬
‫‪ 2 :‬ظٍىر‬
‫‪Sarta / sertane‬‬
‫‪:‬ت‬ ‫‪ .4‬ىٍمفعٍيوهؿ اى ‪a‬ي‪/‬تىػ ٍعلًٍيل‬
‫ىكاف‬ ‫‪-‬‬
‫‪:‬‬
‫يٍمفىرد ىم يٍمفىرد‪،‬‬ ‫‪ :‬مع‬ ‫‪ .5‬ىٍمفعٍيوهؿ ىم ىع ‪a‬ي‬
‫غٍىيػير‬

‫‪-‬‬
‫‪ 2 :‬م ف رد‪،‬‬
‫ي ٍ ـ ىـ يٍمجلىة‬
‫‪khale‬‬

‫‪Naona /apane‬‬
‫‪ - :‬ىذات‪ ،‬مٍ ـف رد‪ ،‬نً‬ ‫‪ :‬مت‬ ‫‪ 7.‬ىٍَتٍيًيز‬
‫ي ىـ‬ ‫‪kejobo‬‬
‫سبىة ‪ - :‬ىك ىهــ‬ ‫‪-:‬‬
‫ٍ‬ ‫‪ 8 .‬يم ٍستىٍثػ ىىن‬
‫‪iku‬‬
‫تىاٌ ـّيـ‪ ،‬يمٍثبى‪ñ‬‬ ‫خ‬ ‫‪ 9 .‬ىخبىػير ىكا ىف ىكأى ىخىواتيػ ىها‬
‫‪:‬‬
‫‪- -:‬‬
‫ىضا ًرع‬
‫‪ - :‬فًٍع ل يم‬ ‫‪iku‬‬
‫خ‬ ‫‪:‬‬ ‫ى بىخػير أٍىفػ ىعا يؿ‬
‫ي‬ ‫يمىقا ىربىة‬
‫‪- -:‬‬
‫‪:‬‬
‫ىخبىػير ‪6‬ى اًِت‬
‫‪iku‬‬
‫خ‬ ‫ؿح ىفدة‬
‫ػ ٍ‬
‫و‬ ‫ا‬ ‫ًًينى‬
‫ىٍ‬
‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬
‫‪.10‬‬ ‫‪.11‬‬

‫‪ -‬اً ٍس يم نىكًىرة‬ ‫‪iku‬‬


‫خ‬ ‫‪ .12‬ىخبىػير ىما‬
‫أٍىك إًف ا ٍْلً ى اًزَّبة‬
‫‪:‬‬ ‫‪:‬‬
‫‪- -‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ 13 .‬اً س م إً‬
‫َّ ٍ ي‬
‫‪:‬‬ ‫‪:‬‬ ‫بف ىكأى ىخىواتيػ ىها‬
‫‪- -‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪ 14.‬اً ٍس يم ‪6‬ى ااِت‬
‫‪:‬‬
‫ؿف ًي اىو ٍح ىدة‬ ‫ًنىػ ٍ‬
‫‪- -‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ 15 .‬اَّتب ٍح ًذ ٍػير‬
‫‪-‬‬
‫ً‬
‫‪:‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪ 16 .‬ا ا ٍغػىراءي‬
‫‪- -‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪:‬‬
‫‪- 15 -‬‬ ‫‪: AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L BARQ I‬‬

‫‪- -:‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-:‬‬ ‫‪ 17.‬ا ً ‪ٍ 6‬ختً ى اص يص‬


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬

‫‪- -‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-:‬‬ ‫ا ً ‪ٍ 6‬شتًغىا يؿ ‪.‬‬


‫‪:‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-:‬‬ ‫‪ 19‬بَّاتػنىا يزعي ‪.‬‬
‫ىسبى ىَب‬ ‫‪- -‬‬ ‫ًص‬ ‫‪18‬‬
‫ى ‪: /‬ص‬
‫‪anu / kang‬‬
‫ٌ‬
‫‪:‬‬ ‫فة‬ ‫‪ 20 .‬تىػىوابًع‪- :‬‬
‫‪ 2 :‬ىًحٍقيًق‬ ‫نىػ ٍع ‪ñ‬‬
‫ٌّ‬
‫يي‪،‬‬

‫‪ 2 :‬بىػيىاف ى‪ ،‬نسىق‬ ‫‪-‬‬


‫‪-:‬‬ ‫‪ -‬ى ٍعطف‬
‫ً‬ ‫‪-‬‬
‫‪ 2 :‬اٍىف ظ ٌي‪ ،‬ىمًٍعنى‬
‫وم‬
‫‪-:‬‬ ‫‪ -‬تى ٍػ ٍوكًيد‬
‫ٌ ًيض‬ ‫‪ -‬بى ىدؿ‬
‫م ٍن‬ ‫ً‬
‫‪apane/rupane‬‬
‫‪:‬ب‬
‫‪ 4 :‬يك ٌل م ٍن بيىكػٌٍل‪،‬ع‬

‫يك ٌل‪ ،‬ا ٍشتً ىماؿ‪ ،‬يمبىـ ـ ا ىن‬

‫‪KALIMAT YANG DIBACA JER‬‬

‫َمركرات ( جػر )‬
‫‪2:‬‬
‫ىـ‬
‫تيُّسر ا ٍس ىم‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-:‬‬ ‫‪ً 1.‬د ٍم ىما يسٍوكًي‬
‫ااظ‬
‫با ً ىـر ىكااٍ يم ٍض ىمىـر‬
‫(باء )‪،‬‬
‫ىـ‬ ‫ىٌجر‬ ‫حرؼ‬
‫تيُّسر ا ٍس ىم‬ ‫ى ٍ‬
‫ااظ‬
‫با ً ى ـ ر‬

‫( ىح‬ ‫‪:‬‬ ‫م ٍعنى ًو‬


‫‪2‬‬ ‫َّ‬
‫َّ‬
‫بَت)‬ ‫ى‬ ‫بة‪ ،‬اٍىف‬

‫‪- 16‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Q u a n t u mً R e a d i n g B o o‬‬
‫ةظيَّ‬
‫ب‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪ 2 .‬ا ًا ىضافىة‬
‫‪:‬‬
‫حًقيًق ىسبىً َب‬ ‫‪Anu / kang‬‬ ‫‪ 3 .‬تىػىوابًع‪ً - :‬صىفة ‪ /‬نىػ‬
‫ٌ‬ ‫ى ٍ‬ ‫‪2:‬‬ ‫ص‬
‫ي‪،‬‬ ‫ٍع ‪ñ‬‬
‫ٌ‬ ‫‪:‬‬

‫بىػيىاف ى‪ ،‬نسىق‬ ‫‪2 :‬‬ ‫‪-‬‬


‫‪-‬‬ ‫‪ -‬ى ٍعطف‬
‫‪:‬‬

‫يض ًم ٍن‬ ‫ً‬ ‫‪-‬‬


‫‪ 2 :‬اٍىف ظ ٌي‪ ،‬ىم ٍعنى‬ ‫‪-:‬‬ ‫ػوكًٍيد‬
‫‪ -‬تى ٍ‬
‫ًو ٌم ‪ 4 :‬يـ ك ٌل ًم ٍن‬ ‫‪rupane‬‬
‫‪:‬‬ ‫بى ىدؿ‬
‫يك ٌل‪،‬‬ ‫ب ‪apane‬‬
‫يـ ـ ـ ـ ـ ـ ك ل‪ ،‬ب ػ ع ا شتً‬ ‫‪-‬‬
‫ٌ ىـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ٍ ٍ‬
‫ىماؿ‪ ،‬يمبىا ىن‬

‫‪- 17‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

KALIMAT YANG DIBACA JAZM

) ‫ػ ـز‬
ٍ ‫ٍىَميٍزكىمات ( ىج‬
.1 ‫ ىعاًمل ىجىوا ًزـ‬- : - 2: ،‫َتزـ فع كاحدا‬
.‫َتزـ فعلٌن مضار ٌعن‬

PENJELASAN RINCI DIATAS

) ‫مرفيػو عا ت ىٍرفػع‬
‫ىٍ ٍ ى ه‬
(
Isim yang dibaca rafa' yang jatuh setelah fi'il mabni : ‫ف ا ًعل‬
‫ى‬
ma'lum. ( Subyek / Pelaku / pekerja )
Isim yang dibaca rafa' yang jatuh setelah fi'il mabni : ‫ن ائً ب ٍا فا ًعل‬
majhul (tidak menyebutkan fa'il-nya)
‫ى ي ى‬
Isim yang dibaca rafa' yang bertempat pada : ‫مبت دأ‬
‫يٍى ى‬
permulaan kata / kalimat.
: ‫خ‬
Isim yang dibaca rafa' yang jatuh setelah ‫ىدأ يٍمبتى‬
) ‫صابو نى ٍصب‬ ‫ىٍمن‬
‫ي ٍى‬
( ‫هت‬
Isim yang dibaca nashab yang jatuh setelah fa'il pada : a ‫مفع وهؿ ًب‬
fi'il muta'addi Menjadi sasaran perbuatan pelaku ‫ى ٍ ٍي‬
( Obyek ).
Isim yang dibaca nashab untuk menguatkan / : ‫ٍمعف‬
menerangkan jumlah / menyamakan amil-nya ‫ىي‬
dengan menggunakan masdar. ‫ٍوهؿ يٍمطلى هق‬
Nama lainnya adalah masdar, (isim yang jatuh
nomer 3 dari tasrif)

- 18 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Isim yang dibaca nashab yang menyimpan arti : ‫هؼ‬
(di dalam). ‫ظٍىر‬

Isim yang dibaca nashab untuk menerangkan alasan : ‫ت ػ عًلي ل‬


atas penyebab terjadinya perbuatan (fi'il) yang ‫ى ٍٍ ه‬
berupa masdar.
Bila tidak berupa masdar, maka harus diberi huruf
jer berupa )6(‫ ـ‬dan dibaca jer.

Isim yang dibaca nashab untuk menjelaskan dzat : a ‫ٍمفع وهؿ م ع‬


yang menyertai perbuatan pelakunya.
‫ى ٍي ى ى ي‬

Isim yang dibaca nashab untuk menerangkan : ‫حا هؿ‬


‫ى‬
samarnya keadaan pelaku )‫(عامل‬.
Dengan kata lain (keterangan keadaan).

Isim yang dibaca nashab untuk menerangkan : ‫ىَتٍيًيػ ز‬


samarnya dzat / benda, yang jatuh setelah hitungan / ‫ٍ ه‬
takaran / timbangan / meteran.

Mengecualikan sesuatu dengan memakai lafadz : ‫ا ستًثػن اء‬


‫ٍ ٍ ىه‬

ًّ‫إ‬6 ‫(ب‬
atau salah satu saudaranya.

) ‫جر‬
ٌ ‫ىٍَميٍركىرا هت ى‬
(
Menggabungkan dua kalimat isim dengan mengira- : ‫إً ضافىة‬
ngirakan huruf jer (di antara keduanya), disebut ‫ى‬
juga kata majemuk.
Isim yang dibaca rafa', nashab, serta jer, mengikuti ٍ
: ‫عط هف‬
ma'thuf-nya dengan menggunakan huruf athaf
‫ى‬

) ‫عط وف‬
ٍ ‫( حركؼ‬
‫ى‬ . juga sebut Di ‫عطف نسق‬
Isim yang dibaca rafa', nashab, serta jer, untuk : / ñ ‫ن ىػ ٍ ع ه‬

- 19 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
mensifati lafadz yang diikutinya ) ‫صوؼ ىٍمو‬
ٍ ‫(ي‬. ‫ًصىفةه‬
Isim yang dibaca rafa', nashab, serta jer, untuk : ‫ت ػوكًي د‬
‫ى ٍٍ ه‬
menguatkan lafadz di depannya ) ‫( يمىؤَّبكد‬.
Isim yang dibaca rafa', nashab, serta jer, untuk : ‫ب د هؿ‬
ً ‫ىى‬
menjelaskan lafadz di depannya ) ‫ي‬a ‫( ٍمن هؿ ىد يٍمب‬
tanpa
memakai huruf perantara (langsung).



- 20 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬

‫رفع‬ ‫‪ Harus ada‬يٍمبتى ىدأ‬ ‫رفع‬


‫ىخ ى‬
‫)?(‬ ‫‪ Harus ada‬فً ٍعل‬ ‫فىا ًعل‬ ‫رفع‬
‫‪Harus ada‬‬
‫رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر‬
‫ًصىفةه‪ /‬نىػ ٍع‬ ‫‪ /‬ىمٍنػعٍيو هت ىٍمو‬ ‫رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر‬
‫‪ñ‬‬ ‫صو هؼ‬ ‫يٍ‬
‫رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر‬ ‫ٍعطيٍو‬ ‫‪Harus ada‬‬ ‫ىعلٍىيً( ‪ a‬ى ٍعط هف) ىم‬ ‫رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر‬
‫هؼ ىم‬ ‫ٍعطٍيو هؼ‬
‫رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر‬ ‫‪ Harus ada‬تىػٍوكًٍي‬ ‫رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر مىؤَّ‬
‫ي‬
‫هد‬ ‫بكد‬
‫رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر‬ ‫‪ Harus ada‬بى ىد‬ ‫رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر ىد هؿ ًمٍن ‪a‬‬
‫هؿ‬ ‫ي يٍمب‬
‫ىضا هؼ رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر‬
‫يم‬
‫‪Harus ada‬‬ ‫ًإاٍىيً ‪( a‬إً ىضافىةه) م‬ ‫جر‬
‫ىضا هؼ‬
‫(‪)-‬‬ ‫جر‬ ‫‪Harus ada‬‬ ‫ٍىَميٍركهر‬ ‫جر‬
‫ىٌ‬
‫نصب‬ ‫‪ Harus ada‬ظٍىرؼ‬ ‫هؼ‬ ‫جر‬
‫مظيرٍك‬ ‫ى ٍ‬
‫رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر‬ ‫رفع‪ ،‬نصب‪ ،‬جر م ىالر إًاىيً ‪a‬‬
‫‪ Harus ada‬إً ىشا ىرة‬ ‫ي ه‬
‫مو صوؿ ( ‪) -‬‬
‫ى ٍ يـ ٍ‬
‫‪Harus ada‬‬ ‫ًصىلةه‬ ‫مجلػة‬

‫***‬

‫'‪KALIMAT YANG DIBACA RAFA‬‬

‫ػو ىعا هت ( ى ٍرفع )‬


‫ىٍمريف ٍ‬
‫‪FA'IL‬‬

‫فىا ًع هل‬

‫ا س ىض ًٍميػهر‬ ‫ا ٍس هم ظىا ً هر‬


‫ٍ‬
‫هم‬

‫‪- 21‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Fa'il adalah isim yang dibaca rafa' yang jatuh setelah fi'l mabni
ma'lum. ( ‫) معلوـ مبىن‬

Fa'il itu dibagi menjadi 2 (dua):


1. Fa'il Isim Dhohir.
:Contoh ‫ىجا ء ىز ٍ هد‬
‫ى‬
2. Fa'il Isim Dlomir itu ada 12 (dua belas), yaitu:

- 22 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
1. 7.
‫نى ىٍصر يت‬ ‫نى ىٍصرتي‬
َّ
‫بن‬
2. 8. ‫نى ىصىر‬
‫نى ىٍصرنىا‬
3. 9.
‫نى ىٍصر ىت‬ ‫نى ىصىر‬
‫ٍت‬
4.
‫صر ًت‬
ٍ ‫نى ى‬
10. ‫نى‬
‫ىصىرا‬
5. ‫ن‬ 11. ‫نى‬
‫ىصٍىري‬ ‫ىصيٍر اك‬
‫ت ىا‬
6. 12.
‫نى ىٍصرٍيمت‬ ‫نى ىٍصر‬
‫ىف‬

HUKUM-HUKUMNYA FA'IL:
1. Dibaca rafa'.
2. Harus diakhirkan dari fi'ilnya.
3. Tidak boleh dibuang.
4. Fi'il wajib diberi tanda ta' ta'nits, apabila fa'ilnya berupa
mu'annats.
5. Menjadikan fa'il seperti bagian dari fi'il.


PENGGANTI FA'IL

‫نىائً يب ااىفا ًع ًل‬

‫ا س ىض ًٍميػهر‬ ‫ا ٍس هم ظىا ً هر‬


ٍ
‫هم‬

Na'ibul Fa'il adalah isim yang dibaca rafa' yang jatuh setelah fi'il
mabni majhul. ) َ‫( مهوؿ مبىن‬

- 23 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
:Contoh ‫ني ًص ر ىع ٍم رك‬
‫ه‬ ‫ى‬
adalah ) ‫ نى ىص ر ىز ٍ هد ىع ٍم را‬,( lafadz berupa yang fa'il ) ‫ ( ىز ٍ هد‬,dibuang
Asalnya ‫نـ‬ ‫ىـ‬
kemudian maf'ul-nya yang berupa lafadz ) ٍ‫ ( م را ىع‬diposisikan pada
‫ن‬
tempatnya fa'il dan dibaca rafa', lalu fi'ilnya dirubah bentuknya untuk
membedakan antara fa'il asli dan na'ibul fa'il (pengganti fa'il).

- 24 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Naibul Fa'il itu dibagi menjadi 2 (dua):
1. Naibul Fa'il Isim Dhohir.
‫ ىع‬:Contoh
‫ني ًصىر‬
‫ٍمهرك‬

2. Naibul Fa'il Isim Dlomir ada 12 (dua belas), yaitu:


1. ‫يض ًر ٍبيت‬ 7. ‫يض ًر‬
‫تٍيَبّبن‬
2. ‫يض ًر نٍىاب‬ 8. ‫يض ًر‬
‫ىب‬
3. 9. ‫ض ًر‬
ñ ‫يض ًٍرب ى‬
‫ي ىٍبت‬
4.
‫يض ًر ٍبًت‬ 10. ‫ض ًر‬
‫ي‬ ‫اىب‬
5. ‫ض ًر‬ 11. ‫ض ًر‬
‫ي ي‬ ‫يكبا‬ ‫ٍي‬
‫تىبا‬
6. 12.
‫يض ًر ٍيتمب‬ ‫يض ًر‬
‫ٍفب‬

Hukum fi'il yang disandarkan pada na'ibul fa'il, jika berupa:


1. Fi'il Madli Tsulasiy dan Ruba'iy.
Caranya dibaca dlommah huruf yang awal dan dibaca kasroh pada
huruf sebelum akhir. Contoh:

‫ً ىل ىل اٍىفػ َّػفىبع ىع ىل فىا‬


‫ؼىلكىع‬
‫ىعي‬
ٍ ‫ػًعىؿ‬ ‫ؿ ٌع‬
‫ايىًؿ ىفيف‬ ‫ضؿ ىال ىيم ىٍافىعَّلب ىل عىؿ‬
‫قىاتى ًٍيفؼعى‬ ‫ؼًىاى‬
‫ني ً ىرىنٍ ى ىر‬
‫ص‬

ٌ‫ـلى‬
ً ‫عي‬
‫كؽٍت ي‬
‫ًىؿ‬

2. Fi'il Madli yang diawali dengan ‫( ادة ز تـ ـ ـ ــاء‬ta' ziyadah).


Caranya dibaca dlommah huruf yang awal dan kedua, dan dibaca kasroh pada huru

- 25 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫ػٍعلى تىػىف‬ ‫يتً ىل َّ ب‬
‫ػفىتىل ىت ىاف‬ ‫ؿىؿىل ىع‬ ‫تىػ ىعلَّبع ُّىؿم‬
‫ػسفيتًعىؿ يت فٍيكىعًٍفعي‬ ٌ‫تيػـلى‬
ٍ ‫عي ًكـًصىيت‬
‫ي‬
‫ىد ٍىرخ ى تى‬
www.maktabah-
Quantum Reading Boo
3. Fi'il Madli yang diawali dengan hamzah washol.

- 26 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Caranya dibaca dlommah huruf yang awal dan ketiga, dan dibaca
kasroh huruf sebelum akhir. Contoh:

ً
‫اٍفػتىػ ىع ل‬ ‫ؼعىؿ‬
‫ى‬ ً ‫ٍتي‬ ‫تج م‬ ‫اي ٍ يًمت ىع‬
‫اًٍنػىف ىع ل‬ ً‫ٍ ى ىع إ‬
‫ى‬ ‫اي‬ ‫ى‬ ‫اي ٍفيك ًسىر‬
‫ك‬
‫ًعىؿ‬ ٍ‫ىسى ىر إًن‬
‫اي‬
‫ٍففي‬

‫اً ٍ تسى ٍػف ىع ل‬ ‫ؼعى‬


ً ‫يٍت‬ ‫ٍ تسىػ ٍع‬ ‫اي ٍس يتًٍعـ ىؿ‬
‫ى‬
‫ؿ اي‬ ً‫م ل إ‬
‫ى ى‬
‫ٍس‬

4. Fi'il Mudlori' Tsulasiy dan Ruba'iy


Caranya dibaca dlommah huruf yang awal dan dibaca fathah pada
huruf sebelum akhir. Contoh:
‫ػفعي ل‬
‫يم ٍؼىعيؿ ى ٍ ى‬ ‫ى ٍػن يصير‬ ‫يٍمف ىصير‬
‫ػفعًل‬
ٍ ‫ي‬ ‫ٍؼى‬ ‫ي ٍػف ًض ل‬ ‫يم ٍؼ ىايؿ‬
‫ي‬
‫يػىٌفًع ل‬ ‫عيؿ‬ ‫يػ ىًٌعل يم‬ ‫ب يمىع‬
‫ى‬ ‫ؿيـ‬
‫يم‬
‫يمىؼع‬
َّ
‫بيؿ‬
‫يػىـ ـفا ًع ل‬ ‫يفىما ىعيؿ‬ ‫يػى ـ قاتً ل‬
‫ي‬
‫يقىما‬
‫ى‬
‫يىؿت‬
5. Fi'il Mudlori' yang fi'il Madli-nya diawali dengan ta' ziyadah.
Caranya dibaca dlommah huruf yang awal dan dibaca fathah pada
huruf sebelum akhir. Contoh:
- 27 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬
‫ىػتىػىفا ىع ل‬
‫ي‬ ‫َّتىيم‬ ‫ى تػى َّبىسكير‬ ‫تىيم ى‬ ‫َّ‬
‫بفىعيؿ‬ ‫بسير‬
‫َّ‬
‫ب ىف ىػتعىػل‬ ‫تىػيمىفا ىعيؿ‬ ‫ػت‬
‫صى مى‬ ‫يىم ىا ىصيـ‬
‫ي‬ ‫ا ىى ي‬
‫تىػيمىف ٍعىؿيؿ‬ ‫ى تػى ىد‬
‫ىػتىػىف ٍعلى ل‬
‫ي‬ ‫تىيمىد ٍخ ىر ي‬
‫ٍخىر ي‬
‫‪6. Fi'il Mudlori' yang fi'il Madli-nya diawali dengan Hamzah‬‬
‫‪Washol.‬‬
‫‪Caranya dibaca dlommah huruf yang awal dan dibaca fathah pada‬‬
‫‪huruf sebelum akhir. Contoh:‬‬
‫ػىػًىفع‬
‫ٍػىفتًىعيل يل ٍ ن‬ ‫ٍى تىمً يع ىكًسري ٍ ن‬
‫ػى‬ ‫ي ٍ ـتعىي ٍيمن ى ىسعٍري ىـ يؿٍسىتمي‬
‫عىيؿ ٍ يمففىعىيؿٍيمنفىعٍيؿٍسميىت‪ñ‬ى‬
‫ى ٍستىػٍفًع يل‬ ‫ى ٍستىػ ٍع ًم يل‬
‫‪‬‬

‫‪- 28‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

MUBTADA'

‫ىدأ ًٍن‬

‫ا س م ظىا ً ر ا س م يٍمتبى‬
‫ٍ ي‬ ‫ٍ ي‬
‫ىخػ ى‬
‫ىض‬

‫ًم‬

‫غىٍيػير يٍمفىرد‬ ‫يٍمفىرد‬

ٍ ‫ًٍش ي‬
‫مجلىة‬ ‫مجلى‬
ٍ‫ي‬
a‫ب‬ ‫ة‬
‫ي‬

ٍ
‫مظيٍركؼ‬ ¸‫ف‬
‫ى‬ ‫ا‬
‫ظٍىرؼ‬ ‫ىجاٌر ٍىَميٍركر‬
‫ٍعلًَّي‬ ‫ًٍميٌسة‬
‫بة‬
)‫ فىا ًعل‬+ ‫(فً ٍعل‬ ) ‫ ىخ ى‬+ ‫( يٍمبتى ىدأ‬

Mubtada' adalah isim yang dibaca rafa' yang sepi dari amil lafdzi.
Dengan kata lain (isim yang jatuh pada permulaan kata).

- 29 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Contoh:
‫قىًائ‬ ‫ىز ٍ هد‬
‫هم‬
‫ىـ ـ ٍمبتى ىدأ ى‬
‫ىخ‬
‫ػ‬
Mubtada' itu dibagi menjadi 2 (dua) macam, yaitu:

1.
Mubtada' Isim Dhohir, contoh: ‫هم قىائً هد ٍ ىز‬

2.
Mubtada' Isim Dlomir, ada 12 (dua belas):

- 30 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
1. 7. ‫يَّب أىٍنػ‬
‫أىنىا‬
2. 8.
‫ ين‬c ‫ٍى‬ ‫ي ىو‬
3. ñ ‫أىن‬ 9. ً
‫ٍ ى‬
4. ñ ً ‫أىن‬ 10. ‫يُه ا‬
ٍ ‫ى‬
5. 11.
‫أىنٍػتي ىما‬ ‫ي ٍم‬
6. 12.
‫أىنٍػتي ٍم‬ ‫ي‬
Khobar adalah isim yang dibaca rafa' yangَّ disandarkan pada
Mubtada'. Dengan kata lain (isim yang jatuh setelah mubtada').

Contoh:
ً‫قىائ‬ ‫ىز ٍ هد‬
‫هم‬
‫يٍمبتى ىدأ‬

‫ى‬
‫ىخػ‬
Khobar itu dibagi menjai 2 (dua), yaitu:
1. Khobar Mufrod
Yaitu khobar yang tidak terbentuk dari jumlah atau yang serupa
dengan jumlah, meskipun berbentuk isim tatsniyah atau jama'.
Contoh:

‫قىائًىما ًف‬ ‫هم ىف‬


ٍ ‫ىز‬
‫هد‬
ً
2. Khobar Ghoiru Mufrod ‫قىائ قىائ‬
ً ٍ ‫ىز‬
‫هد‬

‫يٍمو‬ ٍ ‫ىز‬
‫هد‬
Yang dimaksud dengan ghoiru mufrod adalah jumlah atau syibh
jumlah.

- 31 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

Adapun khobar jumlah ( ghoiru mufrod ) itu dibagi 2 (dua):

1. Jumlah Ismiyyah
Yaitu jumlah yang tersusun dari mubtada' dan khobar (jumlah
yang dimulai dengan kalimah isim).
Contoh:
ً
‫ي ىذا بىةه‬a‫ىز ٍ هد ىجا ًرى ػيـت‬

- 32 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

Contoh di atas disebutkan, bahwa jumlah ) ‫ىـبة ىذا ي‬a‫( ػيـت ًرى ىجا‬
ً
tersusun
dari mubtada' dan khobar yang kedudukannya sebagai khobar
jumlah dari mubtada' yang pertama berupa lafadz ) ‫( هد ٍ ىز‬,
mahalnya rafa'.
2. Jumlah Fi'liyah
Yaitu jumlah yang tersusun dari fi'il dan fa'il (jumlah yang dimulai
dengan kalimah fi'il).
Contoh:

‫ػو ي‬
ٍ ‫ىز ٍ هد قىا ىـ أىبي‬
Contoh di atas jumlah )
‫ػو ىـ قىا‬
ٍ ‫ ( ي أىبي‬tersusun dari fi'il dan fa'il menjadi
khobar dari mubtada' yang pertama ) ‫( هد ٍ ىز‬, mahalnya rafa'.

Adapun yang syibh jumlah dibagi 2 (dua):

1. Jer Majrur
Contoh:

‫ىز ٍ هد ً ٍ اا‬
Contoh di atas lafadz ‫َّبدا ًر‬ tersusun dari jer ) ً( dan majrur
ٍ
ً
‫( ٍ ااً َّبدا‬
)‫ر‬
)ً‫ (ر َّبدا اا‬yang statusnya menjadi khobar, mahal-nya rafa'.
2. Dhorof Madhruf
Contoh:
‫ىؾ‬
‫ىز ٍ ًٍعن ىد‬
Contoh diatas lafadz ‫ هد‬tersusun dari dhorof dan madhruf
‫ىؾ‬
) (
‫ًٍعن‬
‫ىد‬
menjadi khobar, mahal-nya rafa'.
Arti dari jumlah yaitu lafadz yang disusun secara isnadi baik

- 33 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
berfaidah/tidak.
Contoh:
Berfaidah ‫قى ا ى ـ ى ز ٍ ه د‬
Tidak
‫إً ٍف قىا ىـ ىز ٍ هد‬
berfaidah
Jadi, jumlah lebih umum dibanding kalam sebab kalam dipersyaratkan
berfaidah, oleh karena itu, kalam itu pasti jumlah, tapi jumlah belum
tentu kalam.

- 34 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬

‫)‪AMIL NAWASIKH (PENGRUSAK‬‬

‫ىػ ٍع ىم ل بًغٍىًًن ىٍشر وط‬


‫ي‬
‫( ىكا ىف‪ ،‬ظى‬
‫َّ‬
‫بل‪ ،‬بىا ىت‪ ،‬أى ٍض ىحى‪ ،‬أى ٍ بصى ىح‪ ،‬أىٍم سى‪،‬‬
‫ى‬
‫ى اص ىر‪ ،‬اٍىي س)‬
‫ى‬
‫ىكا ىف ىكأى ىخىواتيػ ىها‬
‫ىػ ٍع ىم ل ًب ىٍلرطٍىًٌن‬
‫ي‬
‫‪ 1 -‬دم دا واوئي نفي‪.‬‬
‫(ىما ىزا ىؿ‪ ،‬ىما بىًر ىح‪ ،‬ىما انٍػىف َّب ‪ ،‬ىما فىتً )‬
‫ى‬
‫‪ 2 -‬دم دا واوئي ما مصدر ة ظرفية‪.‬‬
‫(ىما ىدا ىـ)‬
‫أى ى ‪ ،ñ‬اىىع‬ ‫ىكأى ىخىواتيػ ىها إ‬ ‫ىعاًمل نىػىوا ًس‬
‫َّ‬ ‫َّ‬
‫َّ‬
‫بف‪ ،‬ىكأى بل)‬
‫بـ ـ ف‬
‫َّ‬
‫بف‪ ،‬اىكً‬

‫َّ‬
‫بن‪ ،‬اىي (إً‬
‫ٍ‬
‫َّ‬
‫بف‪،‬‬

‫أٍىفػ ىعا يؿ ايقلٍيو ًب‬

‫ب‪،‬ع ىم‪،‬خا‬
‫ىؿ‪ ،‬ىزى‬
‫ى‬
‫(ظى‬
‫ظى َّ‬ ‫َّ‬
‫بن ىكأى ىخىواتيػ ىها بن‪ ،‬ىح ًس‬

‫ىك ىج ىد‪ ،‬أىٍاىفى‪،‬‬ ‫ٍب‪،‬‬


‫ا‪ ،‬ى>َّبد‪ ،‬ى ىح ى‬
‫‪- 35‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬
‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬
‫ىرىأل‪ ،‬ىج ىع ل‪،‬‬
‫ى‬
‫ىم‪ ،‬ىًعل ىم) ىد ىرل‪،‬‬
‫ظى‬ ‫َّ‬
‫ىتػع لَّب‬ ‫بن ىكأى ىخىواتيػ ىها‬
‫ى‬

‫تىػىرىؾ) ىب‪ً ،‬ى‬ ‫أ ٍىفػ ىعا يؿ اَّتب ٍص‬


‫( ج ع ل‪ ،‬اَّب ذ‪ ،‬يً ًًٍن‬
‫ىذ‪ ،‬ىَّربد‪،‬‬ ‫ى ى ى ىى‬
‫ىكى‬
‫ى يص‬
‫بػىر‪،‬‬

‫‪Amil nawasikh adalah amil yang merusak susunan mubtada' dan khobar.‬‬
‫‪Contoh:‬‬
‫قىاًئ هم‬
‫ىز ٍ هد‬

‫ىخ ى‬ ‫يٍمتبى ىدأ‬


‫)‪(setelah dimasuki amil maka menjadi‬‬
‫قىاًئ منا‬ ‫دهم زىٍ‬ ‫ىكا ىف‬
‫ٍعى‬
‫ىفا‬
‫ل نىػىوـاًس اٍس مي ىكا ىف ىخبىػريـكاى مً‬

‫‪- 36‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

FUNGSIONAL AMIL NAWASIKH

) ٍ ‫( ىعاًـم ٍل نىـوا ًس‬


Amil yang merusak mubtada' dan khobar
‫تن يب اخلىبىػىر‬ ‫ ٍس ىم‬6‫ٍترف يع ا‬ ‫ ىكا ىف ىكأى ىخىواتيػ ىها‬1 .
‫ًص‬ ‫ك‬
Me ‫ رفع‬kan ‫ اسم‬me dan nya ‫ نصب‬kan ‫ خ‬nya

‫ٍترف يع اخلىبىػىر‬
‫ ٍس‬6‫تن يب ا‬ ً‫ إ‬2 .

‫ىم ك‬ ‫ًص‬ َّ
‫بف ىكأى ىخىواتيػ ىها‬

Me ‫ نصب‬kan ‫ اسم‬me dan nya ‫ رفع‬kan ‫ خ‬nya

‫تن يب املٍىفعي ٍػواىًٌٍن‬ ‫ ظى‬3 .


‫ًص‬ َّ
‫بن ى ـ كأى ىخىواتيػ ىها‬

Me ‫ نصب‬a (dua) 2 kan ‫ مفعوؿ ب‬dari ) ‫ ىخ ى‬+ ‫( يٍمبتى ىدأ‬

Amil Nawasikh itu dibagi menjadi 3 (tiga) macam, yaitu:


‫ى اك ىف‬ dan saudaranya (merafa'kan isim dan menasabkan khobar)
.1
)‫ ٍس ىم ىكتى ٍػن ًص يب ا ٍخل ب ػ ر‬6 ً ‫ىها (تى ٍػرفى يع ا‬
‫ف ىكأى ى ىىخىواتىيػ‬ ‫ىكا ى‬

ً ‫ىكا ىف ز دم‬
Lafadz ) ‫ ( هد ٍ ىز‬sebelum dimasuki ) ‫قى (ائ ىنمفا ىكا‬tarkibnya
:Contoh ‫ى ٍه‬ menjadi
mubtada',
dirafa'kan oleh amil ma'nawi ibtida', namun setelah dimasuki )‫( ىف ىكا‬
ia masih tetap dibaca rafa' yang merafa'kan adalah lafadz ) ‫( ىف ىكا‬.
Sedangkan lafadz ) ً‫ (هم قىائ‬yang asal mula sebagai khobar dari

- 37 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
mubtada', setelah dimasuki )‫ ( ىف ىكا‬maka dibaca nashab menjadi
khobarnya ) ‫( ىف ىكا‬.

berfungsi Cara ‫ ىكا ىف كأى ىخ واتيػ ىها‬yaitu: (dua), 2 menjadi dibagi itu
1. A. Mengfungsikan ‫ى‬ ‫ى‬
tanpa syarat, yaitu ada 8 (delapan) macam:
‫ىكا ىف ىز ٍ هد قىائًن ـما‬ ‫ ىكا ىف‬
‫ظى َّبل ىز ٍ هد ىصائًن ـما‬ ‫ ظى َّبل‬
‫بىـ ا ىت ىز ٍ هد ىسا ً ن ـرا‬ ‫ بىا ىت‬

- 38 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

‫ي ىًكرنعا‬a ‫أى ٍض ىحى اىفًٍقي‬


‫ أى ٍض ىحى‬
‫أى ٍصبى ىح ااىـب ٍػ ـريـد ىش ًد ٍ ندا‬
‫ أى ٍ بصى ىح‬
‫أىـٍـم سل ىز ٍ هد ىعااً نما‬
‫ىـ ـ‬ ‫ أىـ ـٍم ىسى‬
‫اص ر ا ن اص‬
‫ى ى‬ َّ ‫ ىصا ىر‬
ً
‫بسىفير ىرٍخي‬

‫اىـٍي س ىز ٍ هد قىائًن ـما‬ ‫ اٍىي س‬


‫ى‬
‫ىـ ـ‬
2. A. Mengfungsikan dengan memakai syarat, yaitu dibagi menjadi
2 (dua):
a. Dapat berfungsi bila didahului Nafi/syibh Nafi (Nahi,
Istifham, dan do'a), ada empat macam:
‫ىما ىزا ىؿ ىز ٍ هد قىائًن ـما‬
‫ ىما ىزا ىؿ‬
‫ىما بىًر ىح بى ٍكهر ىع اً نما‬ ‫ ىما بًىر ىح‬
‫ٍانػىف َّب ىخاً هد ىجاً ن امسا‬ ‫ ىما انٍػىف َّب‬
‫ى‬
‫ىما فىتً ى بى ٍكهر ٍُيم ًسننا‬ ً‫ ما فىت‬
‫ى‬ ‫ى‬
¸
.didahului bila berfungsi Dapat b )‫ ما م ىد ًرٌة ظٍىرف ٌية‬- ‫ ما ىدا ـ‬.(
‫ى ى ى ى‬
‫ٍص‬
ً
:Contoh ‫ىما ىدا ىـ ىز ٍ هد ىضا ح نكا‬
ً
Dikatakan ) ‫ (ىما ىم ٍص ىد ًرٌة ظٍىرفٌية‬sebab )‫ (ىما‬dikira- bisa fi'ilnya beserta
kirkan dengan masdar yaitu lafadz )‫ ( ىد كاهـ‬dan mengganti dhorof
‫ى‬
ً
lafadz yaitu )‫ يم َّبدة‬.( adalah Pentakdirannya )‫ يم َّبدى ـة ىد كاًـ ىز ٍ ود ىضا ح نكا‬.(
‫ىـ‬

2. ًَّ‫ بف إ‬dan saudaranya (menashabkan isim dan merafa'kan khobar)


ً‫إ‬
َّ

- 39 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
) ‫ ٍس ىم ىكتى ٍػرفى يع ا ٍلخىى‬6 ً ‫بف ىكأى ىخىوايتػ ىها (ىت ٍػن ًص يب ا‬

ً‫إ‬
َّ
‫ً(إ‬ tarkibnya menjadi mubtada',
:Contoh ‫بف ىز ٍ ندا قىائً هم‬
َّ
Lafadz ) ‫ ( ندا ٍ ىز‬sebelum )‫بف‬
dimasuki
dirafa'kan oleh amil ma'nawi ibtida', namun setelah dimasuki

ًّ‫(بف إ‬
ia dibaca nashab, dan yang menashabkan adalah lafadz

ًّ‫(بف إ‬.
Sedangkan lafadz ) ً‫ (هم قىائ‬yang asal mula sebagai khobar dari
mubtada', setelah dimasuki

ًّ‫ (بف إ‬maka ia tetap dibaca rafa' menjadi khabarnya

ًّ‫(بف إ‬.

- 40 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

ً‫إ‬
َّ
FAIDAH-FAIDAH ‫بف كأى ىخ واتيػ ىها‬
‫ى‬ ‫ى‬
ً‫) إ‬Taukid(
َّ
.a ‫بف‬
Artinya menguatkan keterikatan isim pada khobar.
ً‫إ‬
َّ

:Contoh ‫بف ىز ٍدان قىائً هم‬

‫) أى‬Taukid (
َّ
.b ‫بف‬
Artinya menguatkan keterikatan isim pada khobar.
‫أى‬
َّ
ً
:Contoh ‫بف بى ٍك را ىجاا س‬
‫ه‬ ‫ن‬
ً‫) اىك‬Istidrak(

َّ
.c ‫بن‬
Artinya mengiringi ucapan untuk menghilangkan prasangka yang
timbul atau tidak dari kalam sebelumnya.
Contoh di atas, orang akan berprasangka bahwa Zaid berakhlak
buruk
ً karenaً diaً adalah orang bodoh, untuk menghilangkan
‫ىز ٍ هد ىجا ل اى ك َّبنيق ىصاا هح‬
‫ه‬ ً
prasangka tersebut didatangkanlah kalimat ) ‫( هح ىصاا‬.

‫ىكأى‬ َّ

- 41 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
.d ‫بف‬ (Tasybih)
Artinya kemiripan suatu hal dengan hal lain dalam satu aspek.

:Contoh ‫ىكأى َّبف ىز ٍ ندا أى ىس هد‬

Contoh di atas, memiliki kesamaan antara Zaid dan Harimau.


Bentuk kesamaan antara keduanya adalah memiliki sifat
pemberani. Keberanian Zaid menyerupai keberanian Harimau.
e.
ñ‫اٍىي‬ ‫( ى‬Tammani)
Artinya mengharapkan sesuatu yang tidak mungkin / sulit terjadi.

:Contoh ‫ اا َّبلب ا ىعائًهد‬ñ‫اٍىي ى‬


‫ى‬
‫ىب‬
Seseorang yang sudah tua ingin kembali pada usia muda tidak
mungkin terjadi.
f.
َّ‫ بل اىىع‬memiliki dua faidah, yaitu:
a. Tarajji, artinya mengharapkan suatu perkara yang disenangi.

- 42 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
‫ا ىىع‬
َّ
:Contoh ‫بل ىز ٍدان قىا ًدهـ‬

Tawaqqu', artinya mengharapkan terjadinya perkara yang


dibenci. Contoh: ‫ه ااً ى ندا ٍ ىز َّبل اىىـع‬

3. َّ‫ بن ظى‬dan saudaranya (menashabkan dua maf'ul bih)

‫أىن‬ ‫يٍمتبى ىدأى ى اك ٍخلىبىػىر‬ ‫ظى‬

)‫ى ًف ىَلىا‬6 ‫ب ااٍ بػ يه ىما ىمٍفعٍيو‬ َّ


‫ي‬ ‫ ز دما قىا ًماا‬ñ ‫ظىن ػن‬
ً‫ى ٍ ي ى ٍن بن كأى نخ وات ػ ها (ت ػن ص‬
‫ىعلىى‬ ٍ ‫ى ىىي ى ى‬

َّ‫ بن ظى‬dan saudaranya itu dibagi menjadi 2 (dua), yaitu:


.Qulub 'alul Af 1 )‫( ٍأىفػ ىعا يؿ اايقليٍو ًب‬

Yaitu fi'il yang menunjukkan arti pekerjaan yang hanya


tergambarkan di dalam hati. Di antaranya adalah sebagai berikut:
‫ظىنىػ ٍن يت ىز ٍ ندا قىائًن ـما‬ ‫اُّسر ٍج ىحاف‬ ‫ظى‬
َّ
‫بن‬
ً
‫ىح ًس ٍبيت ى اص بحى ى‬ ‫ظى‬ ‫ىح ًس‬
‫ًخ ل يت ىز ٍ ىصائًنما‬ َّ ‫ىب‬
ٍ
‫ندا ىع‬ ‫بن‬ ‫ىؿ‬
‫ٍمنـرا‬ ‫ظى‬ ‫ىخا‬
َّ
‫بن‬
‫ػيرتا ٍع تىػاىقى‬
‫را م‬ ‫ىد‬
‫ىٍكبىى ٍ ى ى‬ ‫ىرأىل‬
‫ىزىع ٍم يت بىٍكنرا قىائًنما‬ ‫ظى‬ َّ
‫بن‬
- 43 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬
‫ىزىع ىم‬
‫يلكا ااٍ ىم ىًئ ىكةى‬ ‫َّظى‬ ‫ىج ى ع ل‬
‫بن ىك‬ ‫ى‬
‫ا‬
‫ب ًذ ٍ ىن ي ٍم ًعبىا يد ااىر ٍْحى ًن إًنىاثنا ىج ىع‬
‫ا ح و ا ب ا ع م ور ا‬
‫ظى ى ٍ يٍ ى ى ىخاى ثًىٍقوة يى‪ñ‬‬ ‫ىح ى ا‬
‫َّ‬
‫قى ٍد يكٍن‬ ‫بن‬
‫ٍع يد ًد ااٍ ىش ًر ٍ ىك ى ًىف‬ ‫ظى‬ ‫ىع َّبد‬
‫ااٍغً ىىن‬ ‫ى ٍم ـوىـىل‬ ‫َّ‬
‫بن فى ى ىت‬
‫َّظى‬
‫بن فى ـ ػيٍقل ‪ ñ‬ا ًج ِرًن ا ب ا خاً دو‬ ‫ى ٍب‬
‫ي ى ٍ ٍ ىى ى‬

‫ىك ىج ٍد يت ىز ندا ىع اً نما‬ ‫ظى‬ ‫ىك ىج ىد‬


‫َّ‬
‫بن‬
‫‪ĩ‬ب ا ء ي م ايٍايفوا ىضاٌٍاًىٌن‬ ‫ىك ىج ىد‬ ‫ٍأىا فى‬
‫ىى ٍ ٍ‬
‫يد ًر ميـ ااٍ ً‬ ‫اىن‬ ‫ىد‬
‫تع ٍااٍىهـ ىودى‬
‫ٍ ىـ‬ ‫بػ يه ٍم‬ ‫ىرل‬
‫ا ٍعتىػىق ىد‬
‫ت ػ بَّان ًس ىـ ـ قػ ٍهىر ى ًع يٌدًكى ا‬
‫شىفا ىء‬ ‫ىىعلَّب ٍم‬
‫ا ٍعتىػىق ىد‬ ‫تىػ ىعلَّب ىم‬

‫كا ىٍخيػىر‬ ‫ٍم‬ ‫ا ٍعتىػىق ىد‬ ‫ىعلً ىم‬


‫ى‬
‫ًَ‬ ‫علً‬
‫ى‬
‫اي ت ا رةو‬
‫ىى‬
‫ٍوىد يت اُّتسػىقى‬

‫‪- 44‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬

‫(أ ٍىفػ ىعا يؿ اَّتب ٍصيً ًٍن) ‪.Tashyir 'alut Af 2‬‬

‫‪ ( ialah menjadikan suatu‬ىصيَّبػ ر ) ‪Yaitu fi'il yang menunjukkan makna‬‬


‫ى‬
‫‪perkara dari satu bentuk ke bentuk yang lain. Di antaranya adalah‬‬
‫‪sebagai berikut:‬‬
‫ٍملياومًنٍ ىع ىم ول ىىؼج ٍىلع ىان ي ى بىا نء ٍ ٍث‬
‫ػيونارمبَّ ىكقىدًٍمنىا ىًاىل اىمىعً‬
‫ى اَّب ى بَّ‬
‫صيػىرىب ىذ ىكى ًى‬
‫ى ىذ ي ًابٍػ ىرا ً ٍي ىم ىخًلٍي ن َاّب‬
‫ف ىدا ىء ااٍ مي ٍ ًل ًٌن‬
‫صىٍىكى بًِىنى‬ ‫تًٍبًٍرٌااًٍطػنقا ي ً‬
‫صىا‬
‫ػبىٌَّني‬
‫ٍر‬
‫ًىٍذيت ى ىصدًٍػنقا‬
‫و ىد ًبٍي نضا ي ٍم بىػ ٍع يض يه ٍم ىػٍوىمًل وذ يىَيٍو ي ً ٍ بىػ ٍع وض تىػىٍرنؾىا‬

‫‪‬‬

‫‪- 45‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

MAF'UL BIH

( ‫ى ـٍفـمٍعيوهؿ ًًب‬a )

‫ا ٍس يم ظىا ً ور ا ٍس ىض ًم ٍوًن‬
‫يم‬
‫يٍمنػىف ًص هل‬ ‫يمتَّب ًص هل‬

Maf'ul Bih adalah isim yang dibaca nashab yang menjadi akibat dari
pekerjaannya fa'il. ( Obyek )

:Contoh ‫ ىز ٍ ندا‬ñ ‫ىض رٍب ي‬


‫ىـ‬
Lafad ) ‫( ندا ٍ ىز‬ dibaca nashab karena menjadimaf'ul bih,
yang
menashabkan adalah kalimat fi'il sebelumnya.

Maf'ul Bih itu dibagi 2 (dua), yaitu:

1. Isim Dhohir
Co ‫ ىز ٍ ندا‬ñ ‫ض رب ي‬
ٍ ‫ى ى‬
:ntoh
2. Isim Dlomir
Maf'ul bih isim dlomir itu dibagi 2 (dua), yaitu:
a. Dlomir Muttashil
Yaitu isim dlomir yang tidak bisa jatuh pada permulaan
kalam, dan juga tidak bisa jatuh setelahnya
6ًَ‫(إ‬ dalam
tingkah ikhtiyar (bukan dlorurot nadlom).
)‫ّب‬
:Contoh ‫رأى ٍػتي ى‬
‫ى‬

Tidak boleh berada dipermulaan, diucapkan: ñ ‫ي ٍ ىرأى ىؾ‬


6ًَ‫ إ‬ñ ‫ىرأى ٍ ي‬

- 46 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
6َ‫ًإ‬,( :diucapkan ‫ّب ىؾ‬
setelah jatuh boleh Tidak )‫ّب‬

- 47 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

Maf'ul bih dlomir Muttashil ada dua belas:


1. ً 7
‫ىضىربى ين‬ ) ‫( أىنىا‬ ‫ىضىربى يك‬ ) ‫( أىنٍػ يَّب‬
ٍ َّ
‫بن‬
2. 8
‫ىضىربىػنىا‬ ) ‫ ين‬c ‫( ٍى‬ ‫ي‬a ‫ىضى برى‬ ) ‫( ي ىو‬
3. 9
‫ىضىربى ى‬ ) ñ ‫( أىنٍ ى‬ ‫ىضى برىـ ػ ىها‬ )‫(ً ي‬
4. 10 ‫ى‬
) ñ ً ٍ‫( أىن‬ ‫ىضىربىػ يه ىما‬ ) ‫( يـ ـُهىا‬
5. ‫ىضىربى‬ 11
‫ىضىربى يك ىما‬ ) ‫( أىٍنػتي ىما‬ ‫ىضى برىػ يه ٍم‬ ) ‫( ي ٍم‬
6. 12
‫ىضىربى يك ٍم‬ ) ‫( أىٍنػتي ٍم‬ ‫ىضىربى ـػ يه‬ ‫(ي‬
َّ َّ
‫بن‬ ) ‫بن‬

b. Dlomir Munfasil
Yaitu isim dlomir yang bisa jatuh pada permulaan kalam,
dan bisa jatuh setelahnya

ًّ‫إ‬6‫(ب‬, dalam tingkah ikhtiyar.

:Contoh ‫ىؾ‬
‫ىرأى‬
ً‫ إ‬ñ
‫ي‬
boleh bertempat diawal kalimat, diucapkan:
َّ
‫با‬
Lafadz )‫ىؾ‬
‫(إً َّبا‬
ً‫(إ‬
َّ
ñ )‫با ىؾ ىرأى ٍ ي‬
Juga, boleh bertempat setelah lafadz )َ
- 48 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
www.maktabah-
Quantum Reading Boo
ًّ‫إ‬6‫(ب‬, diucapkan: ñ ‫ي‬ ٍ ‫( ىرأى‬
6ًَ‫إ‬
)‫ّب إً َّبا ىؾ‬

Maf'ul bih dlomir Munfashil itu ada dua belas, yaitu:


1.
‫إً ٌاى ىم‬ ) ‫( أىنىا‬ 7 ‫إً َّبا يك‬ ) ‫( أىنٍػ يَّب‬
2. ً‫إ‬ ) ‫ ين‬c ‫( ٍى‬ 8 ً‫َّ إ‬
َّ ً‫إ‬ َّ ) ‫( ي ىو‬
3. ً‫إ‬ ) ñ ‫( أىنٍ ى‬ 9
َّ َّ ) ‫( ً ي‬
4. ً‫إ‬ ) ñ ً ٍ‫( أىن‬ 10 ً‫إ‬ ) ‫( ىُه ا‬
َّ َّ ‫يـ ـ ى‬
5. 11 ً‫إ‬
‫إً َّبا يك ىما‬ ) ‫( أىٍنػتي ىما‬ )‫( م‬
6. 12 َّ ٍ ‫ي‬
‫إً َّبا يك ٍم‬ ً
) ‫( أىٍنػتي ٍم‬ ‫( ي إ َّبا ي‬
َّ


- 49 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

MASDAR

‫( ٍا ٍص‬
‫م ى د ير‬
‫ى‬
‫ىم ٍ نعى ًو ٌم‬ ‫اىٍف ًظ ي‬
) ٌ
Masdar adalah kalimat isim yang dibaca nashab yang menunjukkan
arti pekerjaan yang terletak pada urutan ketiga dari tasrifan fi'il.

:Contoh ‫نى ىصر يت نى ٍص ار‬


‫ن‬ ٍ
Lafadz )ٍ‫ (ص را نى‬dibaca nashab karena menjadi masdar (maf'ul mutlaq),
‫ن‬
dinashabkan oleh fi'il sebelumnya, lafadz juga berada pada
urutan ketiga dari tasrifan fi'il yaitu:
‫ر‬
‫ا‬ ‫ص‬
‫ٍ ن‬ ‫ى‬ ‫ن‬
(
)
‫ نى‬- ‫يصير‬ ‫ػن‬
ٍ ‫ ى‬- ‫( نى ىصىر‬
Masdar itu dibagi 2 (dua), yaitu: ) ‫ٍصن ار‬
a. Masdar Lafdzi
Yaitu masdar yang lafadznya cocok dengan lafadznya fi'il.
‫ىٍض برنا‬
‫ىضىـر ىب ىز ٍ هد ٍمن‬
:Contoh
‫را‬
‫ىع‬

Lafadz ) ‫ ( ىضربنا‬adalah masdar yang dibaca nashab, lafadznya


ٍ
cocok dengan lafadz fi'ilnya yaitu ) ‫ ( ىب‬maka dinamakan masdar
‫ىضىر‬
lafdzi.
b. Masdar Ma'nawi
Yaitu masdar yang cocok dengan maknanya fi'il, tapi tidak cocok
dalam lafadznya.

- 50 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
:Contoh ‫ قيػعٍيوندا‬ñ ‫ىجلى ٍس ي‬

Lafadz ) ‫ ( يقػعٍيوندا‬adalah masdar yang maknanya sama dengan


maknanya fi'ilnya, yaitu lafadz ) ñ ‫( ( ي ٍس ىجلى‬sama-sama maknanya
duduk), namun tidak sama dalam lafadznya, oleh sebab itu
dinamakan masdar ma'nawi.

- 51 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

KEGUNAAN MASDAR

‫ىم ٍع ىىن ىم ٍص ىدر‬

‫يمبىػًٌهٌن اًٍل ىع ىد ًد‬ ‫ػًوع‬ ً ‫يمىؤ‬


ٍ ‫الَّبن‬
‫يمبىػًٌهٌن‬ ‫بك هد‬

‫اًىعاًمل‬

Masdar yang menjadi maf'ul mutlaq mempunyai 3 (tiga makna):


1. Muakkid li'amilihi
)
‫يمىؤ‬
‫بك هد‬
‫اًىعاًمل‬
) aً
Yaitu menguatkan pada maknanya amil. Contoh:

ٍ ‫ىض ر ٍبيت ىضربان‬


‫ ى‬linnau'
2. Mubayyin
) ‫) يمبى ٌػًهٌن ًابَّلنػًٍوع‬
Yaitu menjelaskan persamaan pada amilnya. Contoh:
‫ ىٍضر ىب األىًمًًٍن‬ñ ‫رب ي‬ ٍ ‫ىض ى‬
3. Mubayyin lil 'adad
)‫) يمبى ًٌػهٌن اًٍل ىع ىد ًد‬
Yaitu menjelaskan hitungan amilnya. Contoh:
‫ ىٍضبرى تػىػ‬ñ ‫ىض ربٍ ي‬
‫ى‬
‫ًٌٍن‬

DLORO
F

- 52 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬
‫رؼ‬

‫ىم ى اك هف‬
‫ىزىما هف‬
‫ػوىـ متع نة ىأى ام ىـ إًىزا ىء‬
‫ٍ‬ ‫ى‬‫ٍاي‬
‫ىى‬ ‫ى‬

‫الٍَّبيػلىىة ىصبا نحا ىٍلخ ىف ًح ىذا ىء‬


‫غي‬
‫يد‬
‫ػو ىؽ تًٍلىقا ىء‬
‫بكنة ىم ىسا نء فى ٍ‬
‫ىس ىحنرا أىبىندا َىتٍ ى ‪ ñ‬ي نىا‬
‫غى ندا أىىم ندا ىٍعن ىد ثىػ‬
‫َّ‬
‫بم‬

‫ًحيٍنان ىم ىع‬

‫‪- 53‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

1. Dhorof Zaman adalah kalimat isim yang dibaca nashab yang


menunjukkan arti waktu dengan menyimpan maknanya ) ً(.
ٍ
:Contoh ‫ػوىـ‬ ٍ
ٍ ‫ اايى‬ñ ‫يص ٍم ي‬
Contoh lafadz dhorof zaman, yaitu:
‫ػ و ىـ‬ ٍ
.a ٍ ‫ايى‬
Yaitu mulai terbitnya fajar sampai terbenamnya matahari (siang
hari).

‫ال‬
.b ‫ٍبيػلىةى‬
Yaitu mulai terbenamnya matahari sampai terbitnya fajar shodiq
(malam hari).

‫غي‬
‫يد‬
.c ‫بكنة‬
Yaitu mulai waktu sholat subuh sampai terbitnya matahari (pagi
hari).
.d ‫ىس ىحنرا‬
Yaitu akhirnya malam sebelum mendekati fajar.
.e ‫غى ندا‬
Yaitu nama hari setelah hari yang kita masuki (besuk).
.f ‫ىعتى ىمةن‬
Yaitu nama dari 1/3 malam yang awal (dini hari).
.g ‫ىصبىـ ا نحا‬
Yaitu permulaan hari setelah terbitnya fajar sampai zawal (pagi-
siang) .
.h ‫ىم ىسا نء‬
Yaitu mulai dhuhur sampai akhir sore (sore).

- 54 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
.i ‫أىبى ندا‬
Yaitu waktu yang akan tidak ada batasnya (selamanya).
.j ‫أىىم ند‬
Sama seperti ‫( ندا أىبى‬selamanya).

- 55 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

.k ‫ًٍحيػننا‬
Masa yang tidak tertentu (masa).

2. Dhorof Makan adalah kalimat isim yang dibaca nashab yang


menunjukkan arti tempat dengan menyimpan maknanya ) ً(.
ٍ
ً
:Contoh ‫ أىىما ىـ األي ٍستىا ذ‬ñ ‫ىجلى ٍس ي‬
Contoh lafadz dhorof makan, yaitu:
.a ‫أىىما ىـ‬ depan. di

b. ‫ىٍخ ىف‬ di belakang.

‫ل‬
.c ‫ػو ىؽ‬
ٍ ‫فى‬ atas. di

d. ñ ‫ىٍت ى‬ di bawah.
َ
‫ًعٍن ىد‬ tempat yang dekat (disekitar).

.e
.f ‫ىع‬ bersamaan.
‫ىم‬

g. ‫ ىء إًىزا‬di arah lurus.

.h ‫ ًح ىذا ىء‬sekitar. di
.i ‫ تًٍلىقا ىء‬lurus. arah di

.j ‫ ي نىا‬isim isyaroh yang bermakna tempat yang jauh (di sana).

.k ‫ىَّب‬ isim isyaroh yang bermakna tempat yang jauh (di sana).

***

- 56 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

SYARAT HAL

‫شر يط ا‬
ٍ‫ى‬
ٍْ
‫يم ٍتلى ٌق‬ ‫لىا ًؿ‬

‫بىػٍع ىد ىَتىاًـ ٍا ىك ىًـ‬ ‫ا ٍس يم نىكًىرة‬

Hal adalah isim yang dibaca nashab yang menerangkan kesamaran


beberapa tingkah. Contoh:

‫ىز ٍ ىراكًبنا‬ ‫ىجا ىء‬


‫هد‬

‫ً ًؿ ىحاؿ‬
‫يب ا‬ ‫ىصا ح‬ ‫ىعاًمل‬
ٍْ
‫ل ىا‬

Lafadz ) ‫ ( راكًبان‬dibaca nashab sebab menjadi hal yang untuk


‫ى‬
menjelaskan keadaannya
Zaid. Syarat-syarat hal:
a. Harus berupa isim nakirah
b. Harus jatuh setelah sempurnanya kalam.
c. Musytaq.

Sedangkan Shohibul Hal harus terbentuk dari isim ma'rifat. Dan jika
kejadian dari isim nakiroh ini diperbolehkan bila ada musawwigh
(perkara yang memperbolehkan shohibul hal terbuat dari isim
nakiroh), di antaranya :
1. Ditakhsis dengan sifat.
- 57 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
www.maktabah-
Quantum Reading Boo
ً‫ صا‬:Contoh ‫جا ء ر ج ل ح ما ًشي ا‬
‫ى‬
2. Diidhofahkan.
‫ى ى ىي ه ه ى ن‬

:Contoh ‫ىجا ىء غي ىيـ بى ٍك ور ىراكًبنا‬


3. Shohibul hal didahului oleh hal (Hal di depan, Shohibul
belakang)
ً
:Contoh ‫ً اا َّبدا ًر ىجاا سا ر يج ل‬
‫ن ى ه‬ ٍ

- 58 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

TAMYIZ

‫اتَّب ٍمًٍيػيز‬

‫ىذاتٍ ًنٍسبىة‬

‫ُيمى غىيػ ر يُمىَّبوؿ‬ ً ‫ىع ىدد ًمٍق‬


‫ٍي‬ ‫ي‬a ‫ٍشب‬
‫بوؿ‬ ‫ىدار‬
‫اًٍمق ىداًر‬

‫ٍا يٍمبتى ىدأ‬


‫ ىع‬a ً‫ىع ًن اىفا ًعل ىٍمفعٍيوًؿ ب‬
‫ىع ًن‬
‫ًن ٍاا‬

Tamyiz adalah isim yang dibaca nashab yang menjelaskan Dzat atau
Nisbat yang masih samar.
Tamyiz itu dibagi menjadi 2 (dua), yaitu:

1. Tamyiz dzat (tamyiz mufrod)


Yaitu tamyiz yang menerangkan samarnya dzat.
Tamyiz dzat dibagi menjadi 4 (empat), yaitu:
a. Adad (bilangan)
ً
Co ‫ ع ٍل ًر ٍ ن غي ىنـما‬ñ ‫ا ٍشتىػ ر ٍ ي‬
‫ى‬ ‫ىـ‬
:ntoh
b. Miqdar (kira-kira)
Adakalanya:
َّ ‫ قىًٍفيػنزا بي‬ñ ٍ ‫ا ٍشتىػىر‬
Contoh: takaran. Berupa  ‫ػبرا‬

ñ ‫ ي‬Contoh: timbangan. Berupa  ‫مسننا‬


ٍ ‫ا ٍشتىػىـر ٍ ىمنًّا ى‬
Contoh: ukuran. ‫ًش ٍ ان أ ٍى[ر نضا‬ c. Syibh Miqdar
Berupa  ‫ًمٍثػىقا ىؿ‬
- 59 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
www.maktabah-
Quantum Reading Boo
‫ىذ‬ ‫و‬ ñ ‫ا ٍشتىػىـر ٍ ي‬
:Contoh ‫برة ىٍخيػ را‬
‫ن‬
d. Cabang dari tamyiz
:Contoh ‫ى ىذا ىخا ىتمي ىح ًد ٍ ود‬

- 60 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Adapun yang menashabkan Tamyiz dzat adalah dzat yang
samar, yakni berupa adad, maqadir, dan lain-lain.

2. Tamyiz Nisbat (tamyiz jumlah)


Yaitu tamyiz yang menjelaskan samarnya nisbat.

Tamyiz Nisbat itu dibagi menjadi 2 (dua), yaitu:


a. Tamyiz Muhawwal
Yaitu tamyiz yang asalnya perpindahan dari perkara lain.
Tamyiz muhawwal dibagi 3 (tiga):
 Muhawwal anil Fa'il (perpindahan dari fa'il)
Contoh:

‫طىا ىب يُمى َّبم هد نى ٍػـف نسا‬ ‫طىا ب نى ٍػف س‬


‫ي‬ ‫ى‬
‫يُمى َّبم‬
‫ود‬
‫تى ىب ىز ٍ هد ىعىـرقنا‬ ‫ى ز ٍ ود‬ ‫تى‬
‫ىص‬ ‫ى بص يؽ‬
‫ب‬ ‫ىعىـر‬ ‫ب ىب‬
 Muhawwal anil Maf'ul bih (perpindahan dari Maf'ul
bih) Contoh:

‫ػو ىف األىٍر ًا‬


ٍ ‫َّبٍرنىا عييي‬ ‫ىكفى َّب ٍرناى األٍىر ىا عييي ٍػ نو ا‬

‫ىكفى‬
 Muhawwal anil Mubtada' (perpindahan dari Mubtada')
Contoh:
ً ‫و‬
‫ىز ٍ هد أى ٍكىـريــ ً ٍمـن ى أىبنا أى بيو ىـ ـز ٍ د أى ٍكىـريــ ٍمـن ى‬
b. Tamyiz bukan Muhawwal
Yaitu pertama kali sudah menjadi Tamyiz, bukan pindahan
dari yang lain.

- 61 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
:Contoh ‫ى ا ٍخلٍىو يا ىما ء‬Ĺ ‫ا ٍمتىى‬
‫ن‬
Adapun yang menashabkan Tamyiz Nisbat adalah Fi'il atau
Syibih Fi'il.
Hukum-Hukum Tamyiz:
1. Dibaca Nashab
2. Berupa Isim Nakiroh
3. Jatuh setelah sempurnanya kalam.

- 62 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬

‫‪ISTITSNA‬‬
‫'‬

‫ً ً‬
‫( ا ‪ٍ 6‬ستٍثناىءي‬
‫(نصب)‬ ‫ً‬
‫يمتَّب هصل‬ ‫)‬

‫ىك ىهـ تىاٌّيـ يٍموًج هب‬


‫(نصب)‬ ‫ًط هع‬
‫يٍمنػىق‬

‫(راجح)‬
‫بدؿ‬ ‫تىاٌّيـ غٍىيػير يٍمو ىج وب‬ ‫إًبَ‪6‬‬
‫ـ‬ ‫ىك ى‬
‫ه ًص هل‬ ‫ّب‬
‫نصب‬ ‫( ىك ىهــ تىاٌ ّـيـ‬
‫يمتَّب‬
‫(نصب)‬ ‫ى ٍمـنًـف ٌّيي)‬

‫ىق ىَ ًط‬ ‫بػ ي ىمىن‬


‫يٍستىٍث‬ ‫إً ٍعى ار‬

‫هع يٍمن‬

‫تىابً هع إًىىل ا ىعاًم ًل‬ ‫ً‬


‫ىك ىهـ نىاق ه‬

‫سباب مضاؼ ااي‪a‬‬


‫ً‬
‫ىٌجر‬ ‫ًغىبـ ـٍيػير‪ ،‬سنول‪ ،‬يسنول‪ ،‬ىسىواءه‬

‫نصب ‪ (3‬أداة بر‪6‬كو فعل)‬ ‫ىداة‬


‫ي ىحا ى اش‬ ‫ىدا‪ ،‬ىع‬ ‫بً ى ‪6‬ى‪،‬‬
‫أداة بر ‪6‬كو حرؼ جر)‬
‫جر ‪(3‬‬
‫ا ًا ٍستًٍثػنىًاء أى‬
‫سنول يسنول ىسىاوءه ىخ ى ىع ى اد ىحا ىٍشايريى‬
‫ػغ‬
‫ً‬
‫‪- 63‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬
www.maktabah-
Quantum Reading Boo
6ًَ‫إ‬
‫ّب‬

ً
ٍ‫ ستثٍػنىاءي ًا ا‬adalah mengecualikan sesuatu dengan alat

ًّ‫إ‬6‫ (ب‬atau salah satu temannya.

- 64 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Contoh:

6ًَ‫إ‬ ‫قىا ىـ‬


ٍ ‫ىز‬ 1 ‫اىٍقويـ‬
‫ندا‬ ‫ّب‬ Tempat pengecualian
3 2 Alat pengecualian
ً Lafad yang dikecualikan
‫ي‬a ‫) ٍستىٍثػ ىىن ٍمن‬1(
‫ ٍستًٍثػنىاًء يم‬6 ً )2(
‫أى ىداةي ا‬
)3(
‫يم ٍستىثٍػ ىىن‬
‫ى ز ٍ ندا‬ 6َ‫ًإ‬ ‫قىا ىـ ٍاىٍقويـ‬
‫ّب‬

‫يم ٍستىٍثػ ىىن‬


‫أى ىداةي ا ًا ٍستًٍثػنىاًء‬
ً
‫ي‬a ‫يم ٍستىٍثػ ىىن ٍمن‬
Alat Istitsna' ada 8 ) ‫ ىشا ى اح‬،‫ ع دا‬، ‫ خ‬،‫ س وا ء‬،‫ س ول‬،‫ ًس ول‬،‫ غ يػ ر‬،6 ً‫(إ َّب‬
‫ىٍ ي ن ي ن ى ى ه ى ى ى ى‬
Kalimat yang menyebutkan mustatsna dan : ‫ىك ىهـ تىاهـ‬
mustatsna minhu.
Kalimat yang hanya menyebutkan mustatsna saja. : / ‫نىاقً ه‬

‫يمىَّف‬
‫برغه ىك ىهـ‬
Kalimat yang tidak didahului nafi dan istifham. :
‫ىك ىهـ يٍمو ىج هب‬
Kalimat yang didahului nafi dan istifham. :
‫ىك ىهـ ىٍمنًف ي‬
ٌ
Kalimat yang antara mustatsna dan mustatsna :
minhu sejenis.
‫ىك ىهـ يمتَّب ًص هل‬

Kalimat yang antara mustatsna dan mustatsna :


‫ىك ىهـ يمٍنػىق ًط هع‬
minhu tidak sejenis.

I. MUSTATSNA, (lafadz yang dikecualikan) dengan


- 65 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
www.maktabah-
Quantum Reading Boo

ًّ‫إ‬6 ‫(ب‬
itu ada 3 (tiga), yaitu:
a. Wajib dibaca nashab
Yaitu jika jatuh setelah kalam tam mujab (Mustatsna muttashil
/ munqoti' ).
Contoh:

ٍ ‫ىز‬ 6َ‫ىـ اىٍقويـ ًإ‬ ‫ٍستىٍثػ ىىن يمتَّب ًص هل‬


‫ندا‬
6ًَ‫ّب اىٍقويـ إ‬ ‫ىىن يٍمنػىق ًط هع يم‬
‫ًْحىا‬ ‫يم ٍستىٍثػ‬
‫ّب قىا قىا ىـ‬
‫نرا‬

- 66 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

b. Boleh dibaca rafa' (jadi badal) atau dibaca nashab (sebagai


mustatsna)
Yaitu jika jatuh setelah kalam tam ghoiru mujab (kalam tam
manfi).
Diperbolehkan 2 (dua) wajah jika kejadian dari mustatsna
muttashil. Contoh:

6ًَ‫إ‬ 6ًَ‫إ‬ ‫ىما قىا ىـ اىٍقويـ‬


‫بّ ىز ٍ ندا‬ ‫بّ ىز ٍ هد‬
/

Lafadz )‫ًإ‬6‫ (هد ٍ ىز َّب‬dibaca rafa' sebagai badal (unggul), dan lafadz

) ‫ندا ٍ ىز‬
َّ
ً‫إ‬6‫ (ب‬dibaca nashab sebagai mustatsna.

Jika terbentuk dari mustatsna munqoti', maka dibaca nashab.


Contoh :
6ًَ‫إ‬ ‫ىما قىا ىـ اىٍقويـ‬
‫ّب ًْحىا ن ار‬

c. Dii'robi sesuai tuntutan Amil yang masuk


Yaitu jika jatuh setelah kalam naqish.
1. Dibaca rafa', jika lafadz sebelum
6ًَ‫(إ‬ merupakan Amil
yang merafa'kan.
Contoh: )‫ّب‬

6ًَ‫ىما قىا ىـ إ‬
‫ّبىـز ٍ هد‬
Lafadz sebelum

- 67 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

ّ‫ًإ‬6‫ (ب‬yaitu )‫(ىـ قىا‬, menuntut lafadz setelahnya dibaca rafa'
untuk dijadikan fa'il.

2. Dibaca nashab, jika lafadz sebelum merupakan Amil



ًّ‫إ‬6 ‫(ب‬
yang menashabkan.
Contoh:

6ًَ‫ إ‬ñ ‫ىما ىرأى ٍ ي‬


‫بّ ىز ٍدان‬

- 68 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

Lafad sebelum )6َّ‫ (ًب إ‬yaitu ) ñ ‫( ي ٍ رأى‬, menuntut


lafadz ‫ى‬
setelahnya dibaca nashab untuk dijadikan maf'ul bih.
3. Dibaca jer, jika lafadz sebelum

ًّ‫إ‬6‫ (ب‬merupakan Amil yang mengejerkan.

Contoh
6ًَ‫ ىما ىمىـ ٍرـر يت إ‬:
‫بّ بًىـز ٍ ود‬
Lafadz sebelum
)6َ
ّ‫(ًب إ‬ yaitu ) ‫(يت ىمىٍرر‬, menuntutlafadz

setelahnya untuk dibaca jer.

.alat menggunakan dengan MUSTATSNA, II ) ‫ ىسواىءه‬،‫ يس ول‬،‫ ًس ول‬،‫(غىٍيػ ر‬


‫ن‬ ‫ي ن‬
harus dibaca jer, sebab diidlofahkan (menjadi Mudlof ilaih).
Sedang hukum i'robnya empat alat istitsna tersebut, sama dengan
i'robnya Mustatsna dengan menggunakan

ًّ‫إ‬6‫ (ب‬yaitu ada 3 (tiga):

a. Wajib dibaca nashab


Jika jatuh setelah kalam tam mujab (Mustatsna muttashil
/munqoti').
Contoh:

‫غىٍيػىر ًْحىا ور‬ ‫قىا ىـ ااىـٍق ـويــ غىٍيػىـر ىز ٍ ود قىا ىـ ااىـ ٍقـويــ‬
‫يس ًَىكل ًْحىا ور‬ ‫قىا ىـ اىٍقويـ يسًَى ـكل ىز ٍ ود قىا ىـ‬
‫ااىـ ٍقـويــ‬

‫ىساوءي ًْحىا ور‬ ‫ى ز ٍ و د قى ا ى ـ‬ ‫قىا ىـ اىٍقويـ‬

‫ااىـٍقـويــ ىسواءي‬

- 69 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
b. Boleh dibaca rafa' (sebagai badal) atau dibaca nashab (sebagai
Hal), jika jatuh setelah kalam tam manfi. Contoh:

‫ غٍىـيػىـر ىز ٍ ود‬/ ‫ىما قىا ىـ ااىـ ٍقـويــ غٍىـيػي ـر‬


c. Dii'robi sesuai tuntutan Amil yang masuk, jika jatuh setelah
kalam naqish. Contoh:

‫ىما قىا ىـ غٍىـيػي ـر ىز ٍ ود‬ ً ‫ىمىٍرر‬


ٍ ‫بغىٍـًًن ىز‬ ٍ ‫ىما ىرأى ٍ غىٍـيػىـر ىز‬
‫ود‬ ‫يت ىما‬
ñ ‫ود ي‬

- 70 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

III. MUSTATSNA, dengan menggunakan alat ) ‫ح‬


‫ ىشا ى ا‬،‫ى ىخ ىدا‬، (, itu ada
2 (dua), yaitu:
‫ىع‬
a. Dibaca nashab
Hal ini jika ketiga lafadz tersebut berlaku sebagai fi'il Madli.
Contoh
‫ى اح ىشا ىز‬ / ‫ىز ٍدان‬ / ‫ىز ٍدان‬ ‫قىا ىـ اىٍقويـ‬
b. Dibaca Jer
‫ٍدان‬ ‫ىع ىدا‬ ‫ىخ ى‬
Hal ini jika ketiga lafadz tersebut berlaku sebagai huruf jer.
Contoh: ‫ ىع ىدا ىز ىحا ىشا‬/ ٍ ‫ى ىز‬ ‫قىا ىـ ٍاىٍقويـ‬

‫ ىز ٍ و د‬/ ‫ٍ و د‬ ‫ى ود‬
‫خ‬

HUKUM 6‫ى‬

ًًَِّ‫ت‬
ٍ‫ب‬ ً ٍ‫ي‬
‫سااٍ اا‬ ً‫ؿفن‬
ٍ ‫ىنػ‬ 6‫ى‬

ٍ‫ع ىما هؿ ىكٍاًإغىاءه ىجا زى ًإ‬ ‫ًإاٍغىاءه‬ ٍ‫اىم هؿ ًإع‬


ٍ ‫ى‬6 ‫ى ا ٍم ىرأىةه‬6‫ً اا َّبدا ًر ىر ي هؿ ىك‬

َ ‫ى‬6 ‫ى ا ٍم ىرأىةه‬6‫ى ا ٍم ىرأى ىة ٍ ااٌداىًر ىك‬6‫ً ي ىؿ ً ٍ ااٌداىًر ىك‬


‫ى‬ ‫ى ىر‬6 ‫ي ىؿ ً ٍ ااٌداىًر‬

ً‫ي‬ٍ‫ػن‬
dengan jenis semua pada menafikan yang 6(‫ )ى‬adalah ٍ ‫ا‬6‫نىف‬
ً‫س‬ ً‫ىتاِـىًاَّ ٍب ٍاـ‬
cara menghabiskan.

ً‫ي‬ٍ‫ػن‬
isim (menashabkan‫ ب ـًإـَّـف‬seperti fungsi memiliki ٍ ‫ا‬6‫نىف‬
ً‫س‬ ‫ ى ا‬Adapun
ً‫تِـىًاَّ ٍب اٍـ‬
dan merafa'kan khobar)
Contoh:
- 71 6‫ى‬AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
‫ى‬6 ‫ػري‬
‫ىبخ‬
www.maktabah-
Quantum Reading Boo

¸
Adapun hukum ‫˚▪ن‬¤ ¸‫´ س¸ ن˚¸ا˚ ا ي‬f ِ‫ت ¸َّب‬f´6´ ‫ ا‬itu dibagi 3 (tiga):
˚
1. J˚ ›‫( !¸ ˚> م‬dapat berfungsi), jika memenuhi 4 (empat) syarat:
´
a. Isim dan Khobarnya harus berupa isim Nakiroh.
Contoh:
, ¸‫ ´ر يج ´ل ضي‬6´

‫´›ح‬

Dan jika tidak terpenuhi, maka (´6) tidak


berfungsi. Contoh:
,‫ ´ز ˚ هد ´ح› ¸ضه‬6 ´
b. (´6) harus bertemu langsung dengan Isim-nya (Ma'mul-nya).
Contoh:
‫ َّبدا ¸ر‬f‫ ´ر يج ل ¸ ا‬6 ´
´
c. Isim-nya harus mendahului pada Khobar-nya, jika tidak
terpenuhi, maka (´6) tidak berfungsi.

¸ ¸
:J Contoh ‫ه‬
‫ َّبدا ر ´ر ي‬f ‫ ا‬6 ´

d. (´6) tidak bersamaan huruf jer, jika bersamaan huruf jer

maka (´6) tidak berfungsi.

Contoh ›„ 6 ´‫ ¸زا´ ب‬ñ ‫ ¸ي ل˚ج‬:

¸
2. ›˚ ›´ ‫˚غ‬f ‫( ا‬tidak berfungsi)

Yaitu ketika (´6) tidak bertemu langsung/terpisah dari Isim-nya.

Maka dalam hal ini, isimnya harus dibaca rafa' dan wajib

mengulangi (´6).

:Contoh ‫ ة‬,í ´‫ ا ˚م‬J ´69 ‫ه‬- 72 ¸ ‫ َّب‬AL-¸ LUBAB


‫ دا ر ´ر ي‬f ‫ ا‬6 ´
' A LA T HO RIQ I L
´ ´
www.maktabah-
Quantum Reading Boo

3. ‫˚ه››´غ‬f¸!9 J ‫( !¸ ˚> ه ›م‬boleh berfungsi atau tidak berfungsi)


´ ´
Yaitu ketika (´6) bertemu langsung dengan Isim-nya dan ( 6)
´
diulang-ulang. Dalam hal ini, boleh mengfungsikan
(´6 seperti
fungsinya
َ )

‫ا‬f ‫˚م‬
ٌ ‫´ ا‬69´ ‫´´دا¸´ر‬í,´‫بةف¸ّ ا‬f¸‫˚م‬
ٌ! atau ‫´دا¸´ر‬í,´mengfungsikannya.
‫´ ا‬69´tidak ‫ ´ر ي ه‬6´ ´َ 6´ ‫ة‬J (´6) Berfungsi
Contoh:
(´6) Tidak berfungsi


I S I M N Y A ´6

6´ ‫ا¸ ˚س يم‬

˚ ‫ؼ‬a‫›ي مي ́ض‬
„‫¸شب‬ ´‫ض‬
›‫˚ميمي‬¤´,‫ه‬
‫›هؼ‬

‫´>˚ا‬, ‫¸ ا ¸ا‬J ›‫¸¸ ¸ ˚ ´ح‬a ‫´م› ▪ي˚ن ´ص يب ب‬


‫¸ب نصب‬
(dibaca nashab) (mabni sesuai keadaan i'rob Nashab-nya)

Dalam pembahasan isim-nya (´6), di sini ada 3 (tiga) macam bentuk:


1. Mufrod
Jika isimnya (´6) berupa mufrod (tidak berupa Mudlof dan Syibh
Mudlof), maka dimabnikan menurut tingkah I'rob Nashabnya.
1. Mabni Fathah, bila isim-nya (´6 berupa Isim Mufrod dan
Jama' Taksir.
Contoh: )

- 73 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
,‫ ´ضـه¸ ›ح‬J´ ‫ضــ̧ي ›ح‬,˚9´‫ ف‬6Isim ´ J´ ›6´ ¸‫ج´ر‬
´ ´‫ي ر‬Mufrod
Jama' Taksir

- 74 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
2. Mabni atas Ya', bila berupa Isim Tatsniyah dan Jama'
Mudzakkar Salim.
Contoh:
Isim Tatsniyah
‫َّبدا‬f ‫يج ˚ ل ¸ن ¸ ˚ ا‬
´
‫ ´ر‬6 ´ ‫¸ر‬
Jama' Mudzakkar salim
6 ´ ‫ ُّسس˚و¸ؽ‬f ‫˚ ا‬
3. Mabni Kasroh, bila berupa Jama' Muannats
¸ ‫ق›´ئ¸¸م ˚ ن‬
¸ ¸ ¸ ´
salim. Contoh: 6 ´ ‫ ض ›ح´ ت ›م سل يم‬,‫هت ا‬
˚ ´ ´

2. Mudlof ( susunan Mudlof dan Mudlof ilaih )

Jika Isim-nya ( 6´ berupa Mudlof, maka hukumnya Mu'rob dan


)
dibaca Nashab.
Contoh: ‫ص ¸ح ´ب ˚>¸ل „م ´ّم˚يق˚و هت‬
› ´ 6´

3. Syibh Mudlof

Jika Isim-nya (´6) berupa Syibh Mudlof (lafad yang berhubungan


dengan lafad lain untuk menyempurnakan maknanya lafad yang
diserupakan dengan Mudlof), maka hukumnya Mu'rob dan dibaca
Nashab.
Contoh:
, ¸‫¸ن›ع ´جب´ ضه‬f›´6 ´ ‫ط‬
‫ن ´›ح‬

- 75 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
***

- 76 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

P E N G U L A N G A N ´6

6 ´ ‫ ا ير‬,‫ت¸ ˚ك‬
´
Mengulang Kata (´6)

(‫)رفع‬ ,‫َّنبك‬f ‫˚ىل ا‬9 ´‫ ىل )فتحة( األي‬9 ´‫ ¸ةي األي‬,‫َّنبك‬f ‫ا‬


˚ ´
‫´¸ةي‬

‫ا‬f‫ثَّب›ن▪´ي´ة ا‬f‫´¸ةي‬,‫نَّبك‬ ‫ا‬f‫´¸ةي ا‬,‫نَّبك‬f‫´ثَّب›ن¸ية‬

‫فتحة‬ ‫رفع رفع‬ ‫فتحة نصب‬

Apabila
(´6) diulang-ulang, maka pada nakiroh yang awal terdapat 2

(dua) wajah:

1. Fathah

Jika yang pertama dibaca fathah, maka yang kedua memiliki 3


(tiga) wajah:

a. Dibaca fathah.
Contoh:69´‫ ´ بـة´َّ ـ ــو▪قــي‬J´6´ ´‫˚وح‬ ´‫̊حو‬J́ ´69´ 6´ ‫قـب▪َّـ ـ ــيـو´ة ´م˚و يـ ــج˚و›´ا ¸ف‬
b. Dibaca nashab.
Contoh 6‫حو‬J´ ´69´ ‫ بَّـ▪ ـ ـقيـون ــة‬:

c. Dibaca rafa'. Contoh:‫َه‬


´‫حو‬
˚ J´ ´69´ 6´ ‫بـَّ ـ▪ ـقيـوة‬

2. Rafa'
Jika yang pertama dibaca rafa', maka yang kedua memiliki 2 (dua)
wajah:

- 77 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
a. Dibaca rafa'.

´‫حوه‬
˚ J ´69´ 6´ ‫قيـوةه ـ‬
‫ب َّـ▪ـ ـ‬

´69´ ‫ ´ح˚وه‬6´ ‫ قـب▪َّـ ـ ــيـو´ة‬J


Contoh :


b. Dibaca fathah.
Contoh:
ATHAF

‫عط˚ يف‬f´‫ا‬

‫ب▪´ي›´ هف ن´ ´س هق‬

›‫¸!َّبم‬ ¸‫ك‬f´
9 ‫ثي▪ ه››´ف اه‬ 9˚´í ‫´˚ـ‬í ‫ل˚ ´ب‬ ´6 ‫´ح‬
9´ َّ َّ َّ
‫بم‬ ‫بن‬ ‫بَت‬

Athaf itu dibagi menjadi 2 (dua), yaitu:

1. Athaf Bayan
Yaitu lafadz yang mengikuti pada ma'thuf alaih-nya yang
menyerupai sifat / Na'at di dalam menjelaskan ma'thuf alaihnya
jika berupa isim ma'rifat, dan men-tahshish pada ma'thuf alaih-nya
jika berupa isim nakiroh.
Contoh: „
, ‫>مي´ي‬

- 78 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
¸
˚¤‫بي˚▪و´ح‬í ´ ‫ق˚ ´س ´م ب›¸ ا‬í ´

Lafadz (,‫ )>م ي‬disebut athaf bayan karena untuk menjelaskan pada
´‫ي‬
lafadz yang pertama (ma'thuf alaih), yaitu ( ¤˚ ‫´ح ب و‬í).
‫´ي‬

- 79 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

2. Athaf Nasaq
Yaitu lafadz yang mengikuti pada ma'thuf alaihnya yang antara
lafadz (ma'thuf) dan ma'thuf alaih-nya terdapat salah satu dari
huruf athaf yang jumlahnya ada sepuluh.
Contoh:
9, ‫´ـ هد ˚ ز´ ›´›ج‬9 ‫´مه˚ >´ـ ـ‬

˚ : Ma'thuf alaih (lafadz yang diathafi)


‫هد‬
: Huruf athaf
‫´ز‬
: Ma'thuf (lafadz yang diathafkan)
9

‫´اه‬
9

9, ‫´> ˚مه‬

Huruf athaf itu ada 10 (sepuluh):


1. 9 ‫ا‬
( Mutlaqul jam'i )
9 ‫´ه‬
Artinya mutlaqnya berkumpulnya ma'thuf dan ma'thuf alaih.
Contoh:
9, ‫ ˚مه‬9´ ‫´هد ˚ ز´ ›´›ج‬
2. ‫( ه››´ف‬Tartib dan >´
Ta'qib)
Artinya antara kumpulnya ma'thuf dan ma'thuf alaih tidak dipisah
oleh waktu yang lama menurut 'urf.
Contoh: 9,‫´مه˚ >´ؼ´ ▪هد ˚ ز´›´›ج‬
3. َّ‫( بم ▪ثي‬Tartib dan Tarokhi)
Artinya antara kumpulnya ma'thuf dan ma'thuf alaih dipisah oleh
waktu yang lama.
- 80 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Contoh : 9, ‫˚مه‬ ‫´ج›´› ´ز ˚ هد ي‬
>´ َّ
4. 9˚
‫ب‬
í́
a. Tahyir / Ibahah, bila jatuh setelah kalam
thalab. Contoh Tahyir (memilih):
›‫ي ˚ختي´▪ه‬í í ´˚9 ‫ ´ز˚ ▪ن´ يب‬9 ´‫´ت´▪زَّب‬

- 81 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Contoh Ibahah (boleh memilih di antara dua perkara atau
mengumpulkan keduanya):

f‫ ُا‬í ´˚9 ‫عيل´´م ›ي‬f ‫› ¸س ا‬f ¸‫´ج‬


›‫ّسز´ › ي‬
b. Syak / Ibham, bila jatuh setelah kalam khobar

5. ‫´˚ـ‬í ( li thalabi Ta'yin ) artinya mencari kepastian.

Contoh: 9, ‫´ ˚مهـ˚ >´ ـ‬í ‫´ ´ؾ´ د´ ن˚?>¸ هد ˚ ز‬í

6.
memiliki beberapa faidah:
›َ
9ّ !¸‫´بم‬
a. Tahyir (memilih di antara dua perkara)


NA'AT

‫نَّب▪ ˚ع ي‬f‫ا‬
ñ
‫´سب¸▪´ َب‬ ‫´ح¸ق˚ي¸ق ي‬
ٌ ٌ
Na'at adalah lafadz yang ikut pada man'ut-nya (lafadz yang disifati)
di dalam i'robnya (rafa', nashab, jer), mudzakkar, mu'annats-nya,
mufrod, tatsniyah, jama'nya, serta ma'rifat dan nakiroh-nya.

Contoh:
‫ع›ق¸ ل‬f ˚´‫´ج›´› ´ز ˚ هد ا‬
‫ي‬

‫´هد ˚ ز‬ : man'ut (lafadz yang disifati)

- 82 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
‫´ ل ¸ق›ع‬f‫ ا‬: na'at /sifat-nya Zaid
‫ي‬

- 83 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Na'at itu dibagi menjadi 2 (dua) macam:

1. Na'at Haqiqi
Adalah Na'at yang merafa'kan pada isim dlomir mustatir.
Na'at Haqiqi ikut pada man'ut-nya di dalam
4 (empat) dari 10 (sepuluh) perkara, yaitu:

a. I'rob (rafa', nashab, dan jer).


b. Mufrod, tatsniyah, jama'.
c. Mudzakkar dan mu'annats
d. Nakiroh dan ma'rifat.

( 4 dari 10 ) ‫ ي‬ñ‫ه ع ▪´ن‬


ٌ ˚
‫´ح¸ق‬

‫˚ي¸ق‬
,‫ ج‬. ‫ نصب‬. ‫ رفع‬1 -
- ‫ مجع‬. ‫ تثنية‬. ¤,›‫ م‬2-
‫ م ــؤنث‬. ,‫ م ــذك‬3
‫ة‬,‫ نك‬. ‫فة‬,‫ مع‬4-
Contoh:

- 84 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
‫˚ا‬f‫˚´ع¸›´ق ́لةي ´ج›´› ´ز ̊م ه› ا‬f‫ع› ¸ؽي‬J ˚ ‫ي‬ñ ´‫ن›ا ا‬ ‫˚´ز ̊م‬f‫ع› ¸ؽ‬J´ ´‫´ج›ئ‬ ñ˚ ¸ ˚‫˚´›نه› „ ا‬f
´‫ي‬ ˚ ‫را‬ñ ¸ ˚ ‫˚´ن ´دا „ت اـ‬f‫ي‬ ˚ ´‫´را‬ ‫ع›ق¸ ´ ¸ت‬ñ ‫ا‬fَ‫˚´بز ˚ ¸د ˚م´ف اّـ‬f‫ع›ق¸ ¸ ل˚ ´ن‬

- 85 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

2. Na'at Sababy
Adalah na'at yang merafa'kan Isim dhohir.
Na'at Sababy ikut pada man'utnya di dalam 2 (dua) dari 5 (lima)
perkara, yaitu:
1. I'rob (rafa', nashab, jer).
2. Nakiroh dan ma'rifat.

Contoh: ‫ق› ¸ي اـ ا‬f˚´‫´ج›´› ´ز ˚ه›م ا‬

( 2 dari 5 )
‫ ´سب¸▪´ َب‬ñ ‫´ن▪ ˚ع ه‬
ٌ
,‫ ج‬- . ‫ نصب‬. ‫ رفع‬1-
‫ة‬,‫ نك‬. ‫فة‬,‫ مع‬2



TAUKID

‫ي‬
ٌ
‫¸ظ‬
▪˚¤ ‫َّتب ▪وك˚¸ي يد س‬f ‫ا‬
¤˚´f ‫ه‬ ˚
‫>´ ˚هٌن‬
‫´ن‬
‫يك‬
ٌّ
‫يل‬
‫˚عنم´ ¸مو‬
´ ٌ
‫ ˚مج´ يع‬í´
(‫ب˚ ´ص يع‬í ´ ،‫ب▪˚ت´ يع‬í ´ ،‫) ˚كت´ يع‬í ´ ‫ ˚مج´ع‬í ´ ‫ت´▪´واب¸ يع‬

- 86 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Taukid itu dibagi menjadi 2 (dua), yaitu:
1. Taukid Lafdzi
Yaitu mengulangi lafadz dengan lafadznya sendiri.
Taukid lafdzi bisa bertempat pada kalimah isim, fi'il dan huruf.

- 87 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
a. Dalam kalimat isim
Contoh:

‫ا´ ´خ› ´ؾ ا´ ´خ› ´ؾ ¸! ¸ح„ ´ س‬


َّ
¸
‫ ´ك ´س› „ع ا´ ىل ا ˚َل˚´ي ´ › ب¸غ¸˚´ًن‬# ‫ي‬a´f ‫ ا´ ´خ‬6 ´ ‫بف ´م ˚ن‬
(Ingatlah saudaramu, saudaramu, karena sesungguhnya orang
yang tidak punya saudara seperti orang yang perang tanpa
membawa senjata).

Lafadz ( ‫ؾ‬
‫ ´´ ›خ‬í) yang awal disebut Muakkad (lafadz yang

ditaukidi).
Lafadz (‫ ´ؾ´ ›خ‬í) yang kedua disebut taukid lafdzi (mengulang
lafadz yang awal).
b. Dalam kalimat fi'il.
Contoh : ˚ ‫ق´›´ـ ´ز‬
c. Dalam kalimat huruf.
Contoh: ‫ف´▪˚ع‬í´ ‫هد‬
2. Taukid Maknawi

´ 6´ ‫يل ق´›´ـ‬

Yaitu lafadz yang ikut pada muakkad-nya (lafadz yang ditaukidi)


di dalam i'robnya (rafa', nashab, jer), dan ma'rifatnya muakkad.

Tujuannya adalah untuk menghilangkan berbagai macam


kemungkinan.
Contoh yang ikut dalam rafa' dan ma'rifat:
´‫˚▪´ يسيق́ج‬¤‫´››ز ˚ هد ن‬
Jika diucapkan ( ‫ ) ´هد ˚ ز´ ›´›ج‬maka kalam ini masih timbul berbagai
kemungkinan bahwa yang datang itu suratnya zaid atau utusannya,
dan ketika diucapkan ( ‫ي‬a‫ز´ ´››ج‬- ˚88 ‫´يـ ـ‬LUBAB
‫˚▪´ن هد‬¤‫ـس‬AL- ) maka' A kemungkinan
LA T HO RIQ I L itu menjadi
Contoh yang ikut dalam nashab dan ma'rifat:
‫ي‬ñ ‫´ا‬f‫ك َّي ˚م ́ر‬
‫ ق˚و´ـ ي لب‬í́ ˚
www.maktabah-
ContohQyang
u a n tikut
u m dalam
R e a d ijer
n g dan
B o oma'rifat:
Lafadz - lafadz taukid maknawi: ‫ا‬f¸¸‫´ ب´ق˚و ـ‬í ˚´‫ت‬
‫˚يم‬,‫´ن‬
´‫مج́ع¸ ٌ˚ر‬

1.
‫ ه‬¤˚▪´‫( ن‬bermakna dzat)
‫س‬
Contoh: ‫ي‬a ‫˚▪´ن هد ˚ ز´ ›´›ج‬¤ ‫´ س‬
‫ي‬
2. ‫( هٌن‬bermakna dzat).

˚ >´
Contoh: ‫ي‬a ‫´ني▪ي˚>´ هد ˚ ز´ › ›ج‬
´
▪‫ يك‬semua). (bermakna

ٌّ
Contoh ‫ي‬a ‫ق˚ويـ يكلُّس‬f ´‫ ´ج› › ا‬.3 ‫يل‬
´
:

4. ‫´ ˚يع ´مج‬í (bermakna semua )

:Contoh ‫ ˚مج´ يع‬í´ ‫ق˚ويـ‬f´‫´ج› › ا‬


´
5. ‫´ ˚ع´مج‬í ‫ يع ¸واب ▪´ت‬lafadz-lafadz yang mengikuti pada ( ‫ ع´مج‬yaitu
´
lafadz lafadz ‫بصع‬í ‫بتع‬،´í ‫ ´كت‬،‫´ ˚يع‬í, (maknanya sama dengan ( ‫˚يع ´مج‬
˚ ´í)
´í).
:Contoh ‫ب˚ ´صعي˚و´ف‬í ´ ‫ب▪˚ت▪´عي˚و´ف‬í ´ ‫ ˚كت▪´عي˚و´ف‬í ´ ‫ ˚مج´عي˚و´ف‬í ´ ‫ق˚ويـ‬f ´‫´ ›ج › ا‬
´



BADAL

‫´ا‬ !¸ ‫يمب›´ ´ „ن‬


‫هب‬
,‫˚ض‬

- 89 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
‫ا‬
f
‫ب‬
J ›‫ا ˚شت´¸م‬ ‫ع˚ ▪´ب‬ ‫يك ٌ„ل ¸م‬
´
‫˚ن يك‬
´
‫„ غ´ل´ هط‬ ‫د‬ ‫ٌ„ل‬

‫ي‬
J


‫ض‬
‫¸م‬
‫˚ن‬
‫يك‬
‫ٌ„ل‬

- 90 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

Badal adalah lafadz yang ikut pada matbu'-nya (mubdal minhu), yang
dituju dengan hukum dengan tanpa perantaraan huruf athaf.

Badal itu dibagi menjadi 4 (empat) macam, yaitu:

1. Badal Kul Min Kul (Syai' Min Syai')


Yaitu badal termasuk jenisnya mubdal minhu.
Contoh: ‫´ ؾ´و˚يخ‬í ‫´هد ˚ ز´ ›´›ج‬

2. Badal Ba'dlu Min Kul


Yaitu badal sebagian (juz) dari mubdal minhu.
Cont ‫´ي‬a ‫ ا ´ف ثي▪ليث‬ñ
‫´ ´ ˚لك ي‬í
:oh ‫¸ـ‬
?˚‫غ‬, ‫ب‬fَّ
‫ي‬
3. Badal Isytimal
Yaitu badal yang terkandung / tercakup dalam mubdal minhu
¸
:Contoh ‫ي‬a ‫´▪ع¸ ين ´ز ˚ هد ˚> ل م‬¤´‫´ن‬
‫ي‬ ˚
4. Badal Mubayin
Yaitu badal yang disebutkan untuk menghilangkan kesalahan lisan
ketika menyebutkan mubdal minhu.
Contoh: ‫ س‬, ¤´˚f ‫ ´ا ندا ˚ ز‬ñ ‫´ ˚ ي‬í‫( ر‬Saya melihat zaid, bahkan kuda).
´ ´ ´
Mutakallim pada awalnya mengucapkan lafadz ‫ س‬, ¤´f
‫ ا‬ñ‫ي‬ ´ ´ ˚´í (Saya
‫ر‬
´
melihat kuda). Namun lisan salah megucapkan: ˚ ‫ندا‬
‫ ز‬ñ ˚ ´
´ ‫ي‬ ´í
melihat Zaid).
‫ر‬

- 91 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
(Saya
Kemudian mutakallim membuat badal lafadz
‫ ´س‬,´¤´f‫ا‬
mengganti lafadz Zaid.
untuk

 Apabila salahnya disengaja disebut:


,‫!¸ ا‬.
‫هب‬ ‫´ض‬

˚
 Apabila salahnya tidak disengaja disebut: ‫هط ´ل´غ‬.



- 92 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

KALIMAT YANG DIBACA JER

,(‫را هت ) ´ٌج‬, 9 ‫˚´َم‬


˚ ´‫ي‬
¸
´› ›‫و ´ض› يت األ´ ˚مس‬¤˚‫´ِم˚ي‬

‫و‬¤˚‫ل´م ˚ ي‬f ¸˚ ¸‫ة‬ ¸‫ا‬ ‫˚´ْل˚ ›¸ب‬, ¸‫ؼ‬


‫¸ا ت›´ب¸ هع‬ ‫›¸ب ´ف›ض‬
´

Isim-isim yang dibaca jer itu ada 3 (tiga) macam:


1. Jer dengan huruf.
Contoh: ¸
˚ ‫يت ب´▪ ز‬
Lafadz ( ‫ )´د„ ˚ ز‬dibaca jer sebab kemasukan huruf jer ( ‫)ه››´ب‬.

2. Jer dengan idlofah (sebab jadi Mudlof ilaih).


Contoh: ‫´ ´ذا غي ´يـ ´ز ˚ „د‬
Lafadz ( ‫ )´د„ ˚ ز‬dibaca jer sebab jadi mudlof ilaih.

3. Jer sebab ikut pada lafadz yang majrur (J ،‫ ˚ط>´ هد‬،‫)ع˚ ▪´ن ه د´´ب هف‬.
‫ ´ي˚¸وك˚▪ت‬،ñ ‫ه‬

Contoh ¸ ‫ع¸›مل‬f ˚´‫´ر يت ب´¸ز ˚ „د ا‬,˚‫´م‬ñ ‫ن▪ ˚ع ه‬:´


¸
Lafadz ( ‫˚´مل¸ ›ع‬f ‫ )ا‬dibaca jer sebab jadi sifat dari lafadz ( „‫ د‬yang
‫)´˚ز‬
dibaca jer.

:a ¸ Contoh ‫˚▪ ¸س‬¤‫´ر يت ب´¸ز ˚ „د ´ن‬,˚‫´م‬ ‫´ت˚▪وك˚¸ي هد‬

Lafadz (a‫ن‬¤‫ )س‬dibaca jer sebab jadi taukid dari lafadz (‫ )´د„ ˚ ز‬yang

- 93 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
dibaca jer.
Contoh:
„َ ,9 ‫م‬9 > ‫ ر ت ب ¸ز „د‬, ‫م‬ ‫>´ط˚ هف‬
˚ ´ ‫´˚´ ي‬

- 94 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

Lafadz (9,„ ‫ ) ´> ˚م‬dibaca jer sebab athaf pada lafadz ( ‫ )´د„ ˚ ز‬yang
dibaca jer.
Contoh:
´ ˚‫ي‬ ¸
˚ ‫ يت ب´ ز‬J ‫ب´´د ه‬
‫ ¸خ‬í́ ‫´ر‬,˚‫„د ´م‬

¸
Lafadz ( ´ ‫´ ي˚خ‬í) dibaca jer sebab jadi badal dari lafad ( ‫ )´د„ ˚ ز‬yang
dibaca jer.

Idlofah: Menggabungkan dua kalimat isim dengan mengira-


ngirakan huruf jer (di antara keduanya) dan kalimat yang kedua
harus dibaca jer (disebut juga kata majmuk)

Bila
‫ه‬ pada ‫ةه‬ maka menjadi ‫¸ ع˚ م‬,‫´ةه´ف‬.
‫ؼ‬ ‫¸ ع˚ م‬,‫´´ف‬
‫يم‬
›‫´ض‬

Bila ‫ه‬ pada ‫´¸ك´ن‬,‫ ةه‬maka ˚‫ يص‬/ tidak ‫¸ ع˚ م‬,‫´ةه´ف‬.


‫ؼ‬ ‫و يخ‬
menjadi ‫هص‬
‫يم‬
›‫´ض‬

‫´د„ ˚ ز‬ ‫غي ´يـ‬ ›´›‫´ج‬

¸ ¸
˚ J ´َ a ‫يم ´ض› ˚ؼ ا‬ ‫يم ´ض› هؼ‬
▪,(‫ )ج‬,(‫ج‬،‫ نصب‬،‫)رفع‬

- 95 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
Contoh:
‫يم ´ض› هؼ‬

,‫ج‬ ‫نصب‬ ‫رفع‬


¸ ,?˚‫ ´م‬.
˚ ‫´ـ ´ز‬ ˚ ‫ ´´ـ ´ز‬ñ ‫´ ˚ ي‬í‫ ´ر‬. ˚ ‫´ يـ ´ز‬ ›´›‫´ج‬

‫„د‬ ‫´ ـ ر يت‬
‫„د غي‬ ‫„د غ ي‬
‫ب¸غي‬

- 96 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

MU'ANNATS

( ‫ يم´ؤنَّب يث‬f ˚‫) ا‬

‫ ¸ي ظ‬¤˚´f ‫´م ˚عن´ ¸و ٌم‬ ¸


´‫ ´م ˚عن‬+ ‫ ظ ٌي‬f ´˚¤
ٌ
‫¸و ٌ م‬

(‫ ´ْح´˚زةي‬،‫)ط´ل˚ ´حةي‬ ‫ ´ز ▪˚ن´ ي (ب‬،‫) ¸ ˚ن هد‬ ¸


˚ ‫ ´خ ¸د‬،‫)ف›´ ط´مةي‬
(‫´ةي‬
Lafadznya ada Lafadznya tidak ada Lafadznya ada
‫ت‬/‫ة‬ ‫ت‬/‫ة‬ ‫ت‬/‫ة‬
tapi laki-laki. tapi perempuan dan betul-betul
perempuan.

ISIM GHAIRU MUNSHARIF

˚‫ ¸ „ؼ( )اس‬, ‫مين ́ص‬


˚ ,‫ميغ˚´ي▪ي‬

َّ‫>¸ل‬
‫بت›´ ¸ف‬
َّ‫>¸ل‬
f ‫´ا ¸ح ´دةه ▪´يق˚ويـ ´م´ق´ ـ› ا‬9 ‫بةه‬
َّ‫ع¸ل‬
‫بت▪´ ¸˚ٌن‬
(satu alasan yang menempati dua alasan) (dua alasan)

1 - ‫´ف‬
‫´˚سك‬
‫ا‬,
‫´ـ‬
:‫ ¸ف ن▪ي˚?و „ف‬f´í¸ ‫¸ز ›´ ـ›´ةي‬
- 97 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬
‫‪9‬ص‪¤‬ية‬ ‫>‬ ‫ية‬
‫ل‬
‫˚ ‪´9‬ز يف ف¸ ˚ع „ل ‪´¸ :‬ز ˚ يد ‪í‬ي ˚س¸ت›´¸ذه‪ْ̊ í ´ ،‬ح´ يد‬
‫م‬ ‫ت˚ ل م˚ي هذ ‪1 -‬‬

‫ل„ ع˚ ¸ف )‪´í‬ل´ ع´▪˚ف (‪˚ ´í :‬حْ´´‪,‬‬ ‫‪ 2-‬ا‬


‫يف ز˚ ‪2- ´9‬‬
‫‪f‬‬
‫بأ˚ن˚¸ي يث ‪ْ´ :‬ح´ـ˚زةي‪´ ،‬م‬
‫´‪?˚,‬‬
‫يي‪ ،‬ط˚?´ل ´حةي‬
‫‪> 3 -‬د ‪J : í‬ي ح› ›‪ِ ،‬م م‬
‫´ ´ ´ ´„˚س‬ ‫ت‪ ,‬كي ˚ب ´م˚زجي ‪ :‬ح ض ‪ ,‬م وت‪ ،‬م ع ¸د ك‬
‫´ ´ ´ ´ ˚ ´ ‪¸˚,‬ـ ´ب ´‪3˚-‬‬ ‫˚‬

‫‪¸ 4 -‬ز ›´›´ةي ¸ ‪f´í‬ف ن▪ي˚و ¸ف َ„‪ ´› :‬ـ ˚¸ح ´ ´ف‪،‬‬


‫> ˚م‪´,‬ا ´ف‬

‫‪> :‬ي´مي‪ ،,‬يزف▪´ي‪,‬‬ ‫د> ‪J5 -‬‬


‫اَ‪f‬‬

‫ّبزائ¸ ¸د ث´ ´ث´ة ´ ‪˚ í‬حي‪,‬ؼ ‪˚ !¸ :‬مس›´ ˚>¸ي ل‪!¸ ،‬ب‪˚▪´,‬ا ¸ ˚ي‬


‫ي‬
‫يم ‪ ˚ ´> 6-‬يم‬

‫‪- 98‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

َّ‫>¸ل‬
f ‫´ا ¸ح ´دةه ▪´يق˚ويـ ´م´ق´ ـ› ا‬9 ‫بةه‬
َّ‫ع¸ل‬
‫بت▪´ ¸˚ٌن‬
Satu alasan yang menempati dua alasan

‫ ¸ص˚ ▪يغ´ةي يم˚نت´▪´هى ا ˚اييم˚و¸ع‬f ‫¸ ¸ث يف ا‬f´í


‫بَّت‬
¸
(Setelah ‫ف‬fí ada 2 huruf hidup semua: ‫م را‬
´¸ ‫أ˚ن˚¸ي‬
´›´ ) (Setelah ‫ف‬fí ada 3 huruf yg tengah mati: ,´▪˚‫ي ن‬
‫) ´››´ن‬

9 ´› ‫يد‬ ‫´ق˚م يص˚و‬


‫رة‬
‫´ح ˚سن›´ي‬ ˚‫´ ه ˚ةه ّ´م‬
‫يح˚ ▪بل´ى‬



- 99 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

BAB ISIM

( ‫¸ ˚س ¸م‬6 ‫) ب › يب ا‬
´

‫¸ف´ة‬, ‫´¸ة ا¸ ˚س يم ´م ˚ع‬,‫ا¸ ˚س يم ن´ك‬

‫´¸ك´ن يم س˚ ¸ا‬,‫ ة‬adalah ‫ اسم‬yang menunjukkan arti umum (tidak jelas).


‫¸ ع˚ م´ يم س˚ ¸ا‬,‫ ة´ف‬adalah ‫ اسم‬yang menunjukkan arti khusus (jelas).

¸
Keterangan di atas ‫ ا ˚س يم ´ض ¸م ˚ًن‬1 .

Nama Orang / Nama Kota ¸


‫ ا ˚س يم >´ل´م‬2 .

Kata Petunjuk ‫ ا¸ ˚س م ¸! ´ش´›رة‬3 .


‫ي‬

Kata Sambung J ‫ ا¸ ˚س م ´م˚و يص˚و‬4 .


‫ي‬ ¸
‫¸ف´ة‬, ‫ا ˚س يم ´م ˚ع‬
Isim yang dimasuki J‫ا‬ ‫ يم‬f ˚‫ ا‬5 .
َّ‫حل‬
´
˚J ¸›‫بى ب‬

Isim yang disambung ‫ يم ´ض› يؼ ´¸!ىل ¸! ˚ح‬f ˚‫ ا‬6 .

dengan salah satu › ´‫´دا‬

kalimat di atas

( Kata Majmuk )

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo


- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


‫‪www.maktabah-‬‬
‫‪Quantum Reading Boo‬‬

‫‪KATA MEMANGGIL‬‬

‫´›ل (‬
‫يمن›´‬ ‫)ح‪,9‬ؼ‬
‫‪3‬‬

‫ب ˚ ‪´¸,‬ق ¸ ‪´9‬س˚ي ˚ط ب´ع˚¸ي ˚د‬


‫˚‬
‫‪Jauh‬‬ ‫‪Sedang‬‬ ‫‪Dekat‬‬
‫(‬ ‫‪ ´ ،‬ي ´› ( ) ›´ ‪´ ،‬أ´‬ ‫) ´› ‪( ›´ ´í ،‬‬
‫) ´› ُّ‬
‫) يمن›´ ´›ل (‬
‫س´ ـ▪ه›‬

‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬


‫´› ˚ؼ‬
‫¸ش˚ب ‪ a‬يمض‬ ‫يم ´ض› ˚ؼ‬ ‫ن´ ¸ك˚‪´,‬ة غ˚´ي▪ي´‪,‬م˚ق يص˚و›´ ˚ة‬ ‫˚ة‬

‫¸‬
‫يم›˚‪>´ ˚¤´,‬ل´م ن´ك˚‪ ´,‬ة ´م˚ق يص˚و›´‬

‫› > ب د ¸ › ط¸‬ ‫›´ ´ر يج ن يخ ˚ذ ب¸ي´ ¸د ˚م‬ ‫›´ ´ر يج ل‬ ‫›´ ´ز ˚ يد‬


‫´‬ ‫´˚ ´ ´‬ ‫ي‬
‫نصب‬ ‫¸و ˚ ˚ن‬ ‫ب¸ ا‪ ˚> ,‬ا¸‬
‫´‬
‫)‪(dibaca Nashab‬‬
‫ب¸ ´ ت˚ ▪‬ ‫´ح › ¸‪ J‬ا‬
‫´ن‬

‫‪-‬‬ ‫‪AL- LUBAB‬‬ ‫‪' A LA T HO RIQ I L‬‬


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
‫ب¸ ´ ت˚▪´ن ¸و ˚ ˚ن‬ ¸ ¸¸ ¸
˚ a ▪´‫ب ف ›ع‬
‫˚▪ي ›م‬,‫´´ف‬

(Mabni sesuai keadaan i'rob rafa'nya )

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

***

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

SUSUNAN FI'IL

Sudah bekerja ▪ ¸ ▪›‫ل ´م‬


‫ضي‬ ‫ل ▪ ▪▪ع´ ▪ ▪´ف‬
‫ي‬ ´
>▪‫˚¸▪ؼ‬
Akan / sedang bekerja ‫¸ف▪ ˚ع▪ ل يم▪ ´ض›▪ ¸ر„ع‬ ‫>يل ▪ي‬¤▪ ˚▪▪´
‫ي‬
Betul-betul kerja ¸
‫˚ص▪ ´د ير غ´ ¸˚ًن م˚▪ي▪ „م‬ ‫ن ▪▪▪▪>˚? ▪▪´ف‬
▪‫´م‬

Betul-betul kerja ‫´م▪ ˚ ▪ص ´د ير م˚¸▪ي▪ „م‬ ▪▪˚‫ن ▪ع´ؼ‬


9 ´‫´▪▪ـ‬

Kata ganti untuk yang tersimpan „, ▪‫ا ˚س▪ م ´ ▪ض ¸م˚▪ي‬ ‫و´▪▪▪▪يه ▪▪▪´ف‬
‫ي‬
Orang yang bekerja ¸
‫ا ˚س▪ يم ف›▪´ ▪> „ل‬ ‫هل ▪▪ع▪▪¸ ›▪▪▪´ف‬
Kata petunjuk „‫ا ▪سم ¸! ش ›▪▪رة‬ ´9 ‫ؾ ا ´▪ذ‬
´´ ˚
´
Orang yang dikerjai „J ‫˚▪ع ▪و‬¤‫اس ▪م ▪م‬ J ▪‫˚ ▪عفي˚▪▪ ▪م‬9 ‫´ه‬
˚‫˚ ´ ي‬
Kata perintah ,„ ▪‫´ ˚م‬í ‫ل ▪ع˚ ▪¸ف‬ ▪▪▪▪˚‫ل˚ ▪▪عي▪▪▪ ؼ‬
‫ي‬ ‫ا‬
Kata melarang ‫¸ف▪ ˚ع▪ ل ن▪´ ˚ه▪ „ي‬ 6 ´ ‫˚▪▪´ت‬¤▪▪ ▪ ‫ل˚ عي‬
‫ي‬
Kata yang menunjukkan + ‫ا ˚س▪ يم ´ز ´م›▪▪ „ف‬ 2 J ▪‫˚▪▪ـ‬¤▪▪>▪ ´‫´ه‬
waktu dan tempat
„‫ا ˚س▪ يم ´م▪▪ ´ك›▪ ف‬
Kata yang menunjukkan
alat bekerja ‫ة‬ĩ „▪▪´f ‫ا ˚س▪ يم‬ J ▪‫˚▪ ▪ ـ‬¤▪▪ ‫¸ه ▪▪?>´ـ‬

(‫ ه‬6´¸‫ ) ´››مةه´ز‬. Contoh: ‫ق›´ ا¸ل‬

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

***

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

GAMBARAN RINGKASAN BINA'

▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪
▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ‫ف▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ل‬

‫ف‬ ‫أ▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪ـ‬

‫ق›▪▪ن‬
‫ج▪وؼ ـ ـ ـ‬ í J›▪‫ث▪▪م‬



HURUF

‫˚▪ح‬, ‫´يؼ‬J˚▪ ‫ا‬


28

‫▪▪>¸لٌ´▪▪ة‬ ‫´ص▪ ¸ح▪ي▪˚ هح‬


Sakit (3) Sehat (25)
‫ ا م‬9

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

KAIDAH-KAIDAH I'LAL

(‫˚ىل‬9 ´‫ق› >¸ ´دةي األي‬f ´‫)ا‬

KAIDAH PERTAMA

Jika ada 99‫ اه‬atau ‫ ´››ه‬dalam keadaan hidup, jatuh setelah ‫فتحة‬
´
dalam satu kalimat, maka 99 ‫اه‬
atau ‫ ´››ه‬tersebut harus diganti ‫¸ هف‬f´í.

´ Contoh:

‫´ف‬ ›▪▪▪ ‫ ´ص‬asalnya‫▪´ص‬9 ´‫▪´▪ف‬


‫▪▪▪́ع ا‬ ‫´ب‬
asalnya ‫▪▪ب́ي‬ ‫▪▪▪´́ع‬

‫´ف´ ا▪▪▪▪ص‬asalnya ‫´▪ص‬9 ´‫▪´▪ف‬


Diganti alif

‫▪▪´́ع اب‬ asalnya‫▪▪▪▪´ع´ ▪▪▪́ي▪ب‬


Diganti alif



- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

(‫َّثب› ن¸ي´ةي‬f ‫ق› >¸ ´دةي ا‬f ´‫)ا‬

KAIDAH KE DU
A

Jika ada 9 ‫ا‬


9 ‫´ه‬ atau ‫ ´››ه‬dalam keadaan hidup, (bertempat pada ‫ ´> ˚ ل„ ع˚ ¸ف يٌن‬dari

bina' ajwaf) dan sedangkan huruf sebelumnya berupa huruf


‫´ص ¸ح˚ي هح‬

yang mati, maka harakatnya


9 ‫ ا‬atau ‫ ´››ه‬tersebut, dipindah ke
9‫ه‬

´
huruf ‫هح‬
yang mati tersebut.

‫´ي˚ح¸ ص‬

Contoh:

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
9▪▪▪▪‫م ▪ ـ´ي▪ي‬ 9‫▪م˚▪ ـ▪´▪يؽي‬
˚‫ؽ‬ asalnya
‫▪▪´معي¸▪▪▪ب˚▪▪▪م‬
▪‫ب‬ ¸▪▪‫´▪معي م‬
▪▪▪▪▪˚
asalnya

Dlommah dipindah ke depannya

˚َ‫´▪▪▪م وق▪ي‬ ‫يـ‬ asalnya˚‫▪▪´يـ ▪ويق▪م‬

▪¸▪‫´▪▪عي م‬
▪▪‫▪▪▪▪˚▪ب‬ asalnya▪‫▪´يع ▪¸▪ب▪ي˚▪م‬

Kasroh dipindah ke depannya



- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

(‫›ث´ةي‬f ¸‫َّثب‬f ‫ق› >¸ ´دةي ا‬f ´‫)ا‬

KAIDAH KETIG
A
Jika ada 9 ‫ا‬ atau ‫´››ه‬
9 ‫´ه‬ atau ‫ ´››ه‬jatuh setelah alif tambahan, maka 9 ‫ا‬

9 ‫´ه‬

tersebut harus diganti hamzah, dengan syarat:

¸
a. Bila berupa ‫ ل„ > ›´ف م س˚ ا‬harus jatuh setelah ‫ ´> ˚ ل„ ع˚ ¸ف يٌن‬.
‫ي‬
¸ ¸
b. Bila berupa ‫ ´دهر´ ص˚ م‬harus jatuh pada ‫خ‬, ´‫ ة„م كل‬ĩ.
‫ي‬ ´

Contoh isim fa'il:


‫ئ¸▪▪هر ▪▪اهفا▪س´▪´ا▪ص‬ ¸▪▪▪‫مهرـ ا▪́س‬
asalnya
Contoh masdar: asalnya ▪´‫ف‬
▪‫ه‬ ¸9 ‫صا‬
▪´▪‫¸بـ ــا‬
‫سا›ه ›ه ̧ك ▪▪ ́ف‬

asalnya ▪´‫▪▪▪¸ب´▪ف ـ ـ ــا‬


‫ؾه‬
‫¸ م‬9▪‫سا▪ه‬
asalnya

Alif Tambahan Alif Tambahan

9¸ ‫́صا‬
▪▪▪‫هف‬ menjadi‫´اهن¸▪ ا▪ص‬ ‫هر▪▪¸ ا▪´▪▪س‬menjadi,‫▪´▪▪اه¸▪▪ سا‬

diganti ´‫´˚ُةهزه‬ diganti ´‫´˚ُةزهه‬

Alif Tambahan Alif Tambahan

9‫¸▪ؾ‬ ▪▪‫ه ا´س‬menjadi‫ه ››´▪س¸▪ؾ‬ ‫هم ›نن▪▪ ▪¸ب‬menjadi ▪ ‫بف›اه‬ ▪¸

diganti ‫´زةه´´ُه‬ diganti ‫´زةه´´ُه‬


- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
www.maktabah-
Quantum Reading Boo

fَ‫ق› >¸ ´دةي ا‬f ´‫)ا‬


(‫اب´¸عةي‬,‫ّب‬
KAIDAH KE EMPAT

Jika ada 99‫ اه‬atau ‫ ´››ه‬kumpul dalam satu kalimat dan salah satunya
´
dari 99 ‫ اه‬atau ‫ ´››ه‬tersebut yang pertama mati, maka 99 ‫ اه‬atau ‫´››ه‬
´ ´
tersebut harus diganti (‫) ´››ه‬.
Contoh:
asal asal
‫¸م˚▪▪ ´▪ـ‬9 ‫هت‬ ‫´ـ▪ ˚▪ ▪م¸مهت‬ ‫´ـ▪▪ ¸▪ ٌ▪م هت‬
asal asal asal
‫˚ هم‬9 ¸ ▪¸‫ـ˚´▪رـ‬
‫˚ـ▪ي‬,‫´م‬ ‫ـ˚´▪ر ـ▪ ˚م▪هم‬
‫˚ـي‬,‫´م‬ ٌّ ٌّ
Yang awal mati

‫▪˚ ¸و هت‬ menjadi ñ‫ه‬ menjadi ñ ‫´ـ ٌ▪ي▪▪¸ ه‬


▪ ‫´ـ‬ ▪¸‫ي‬
‫´▪ي˚▪ـ‬

diganti ››

Yang awal mati

‫˚ هم‬9
menjadi ‫˚ ▪م ي‬ menjadi ‫يٌّي‬ menjadi ▪‫ م‬,¸‫م‬
‫ه‬ ´ ˚
▪‫˚يم‬,‫´م‬
▪‫˚يـ‬,‫´م‬ ▪‫˚يـ‬,‫´م‬ ٌّ
‫يم‬

diganti ››

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo



- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

(‫ق› >¸ ´دةي ا ˚خل¸´›م ´سةي‬f ´)‫ا‬


KAIDAH KE LIMA

Jika ada 99 ‫ اه‬atau ‫ ´››ه‬jatuh pada akhir kalimat dan 99 ‫ اه‬atau ‫ ´››ه‬tersebut
´ ´
berharakat ‫ضمة‬, maka 99‫ اه‬atau ‫ ´››ه‬tersebut harus diharakati ‫سكوف‬.
´
Contoh:
9˚ ‫▪˚غز▪˚ ▪▪ ̊م ▪▪▪▪▪ـ¸ مر‬
▪´ ‫´م‬asalnya asalnya ▪´▪˚‫غ▪م‬9‫ي زي‬
harakat ‫ضـ ــمة‬ ▪¸‫ـ▪▪ رـميم‬
´▪

Jatuh pada akhir

9‫زـ▪ي▪▪▪▪▪غ˚▪▪▪ م‬menjadi
▪‫´ي‬ 9˚‫▪▪▪▪´يـ ـ ـزـ▪˚غ▪▪م‬

( ‫)سـ ــكوـ‬
maka disukun ‫ـف‬

Jatuh pada akhir


harakat ‫ضـ ــمة‬

‫´▪مي▪▪▪▪▪▪▪ـ¸م˚ر‬ menjadi ‫´▪ي˚ ▪▪▪▪ـ¸م˚ر‬

( ‫)سـ ــكو‬
maka disukun ‫ـف‬

(diganti ›› )

diganti ‫ سكوف‬sebab ‫ َّبم¸ة‬f ‫ ا‬J ‫ ا ˚ست¸ث´▪˚ق› ي‬beratnya ( ‫ضمة‬f ‫)ا‬


َّ
‫بض‬
9 ‫´› ه‬ menjadi ‫غ›´ ¸ز‬ menjadi ‫´› ¸ز‬ menjadi ‫▪´غا ز‬
‫غ ¸ز‬ ‫هم‬ ‫„ غ هم‬

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
(jatuh setelah ‫كس‬,‫)ة‬

¸ ¸
َّ ‫ ن¸˚ ▪´ن‬f ‫ا › ›ق‬
dibuang sebab ٌ‫ك›بس‬
› ‫( نع‬beratnya dua ‫)سكوف‬
‫˚´¸ت‬f6¸ ‫▪˚ ف‬
›´

- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

f ‫ق› >¸ ´دةي ا‬f ´‫)ا‬


َّ
(‫بس› ›¸ ـ ´سةي‬
KAIDAH KE ENAM

Jika ada 99 ‫ اه‬atau ‫ ´››ه‬jatuh pada nomor 4 ke atas dan juga jatuh
´
pada akhir kalimat (6´‫ )ل„ ع˚ ¸ف يـ‬dan huruf sebelumnya tidak diharakati
‫ ضمة‬maka 99 ‫ ´اه‬atau ‫ ´››ه‬tersebut harus diganti (‫) ´››ه‬. Contoh:
▪▪▪‫˚▪´ق´ول‬
˚´▪‫´ل‬
‫ا▪رم‬ asalnya ‫ مي ا▪´ ر˚´▪م‬asalnya9‫˚´▪ي´ا▪▪▪رم‬
asalnya‫مي‬ ‫´▪˚و´ق‬asalnya 9‫´▪˚وي´ق‬

(diganti ›› ) Huruf sebelumnya tidak ‫ضـ ــمة‬

9‫ ▪▪´ي ▪▪ا▪▪´▪ر˚م‬menjadi ‫▪˚مي ▪▪ض´ مر‬


´ menjadi ‫´▪˚ال´▪ مر‬

jatuh nomor 4 ke atas


) ´6‫(ي ـ ـ ف¸ ˚ع „ل‬

(diganti ›› ) Huruf sebelumnya tidak ‫ضـ ــمة‬

▪▪▪9‫́ؽ‬
‫ي▪´و‬ ˚▪‫م‬ menjadi‫▪´يم و´ؽ▪˚▪▪م‬menjadi‫▪▪▪´ل و ´▪ؽ▪▪˚▪ م‬

jatuh nomor 4 ke atas


) ´6‫(ي ـ ـ ف¸ ˚ع „ل‬

(diganti ›› ) huruf sebelumnya tidak ‫ضـ ــمة‬

‫ ›ـي▪ ˚▪عطن‬menjadi ‫ ـي▪ ˚▪ع ▪ط´ ▪نا‬menjadi ‫ا ـي▪ ˚▪عطىن‬9‫▪▪ ▪▪ا▪▪ ن‬


‫ ـ▪ي ▪ ▪> ˚ ط‬d
im
anje
jatuh nomor 4 keatas
´6)‫(ي ـ ـ ف¸ ˚ع „ل‬
- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L
www.maktabah-
Quantum Reading Boo

f ‫ق› >¸ ´دةي ا‬f ´‫)ا‬


َّ
(‫بس›ب´¸عةي‬
KAIDAH KE TUJUH

Jika ada 99‫ اه‬jatuh di antara ‫ فتحة‬dan ‫كس‬,‫ ة‬dan sebelum 99‫ اه‬berupa huruf
´ ´
mudloro'ah maka 99‫ اه‬tersebut harus dibuang.
´
Contoh:

▪▪▪ ‫ ▪▪´ي‬asalnya ›‫˚م‬9 ¸▪‫▪▪▪▪´ي ▪▪ع‬


›‫ع¸▪▪▪´▪ا▪عمي▪´▪ م‬
asalnya‫´عي▪▪¸ا▪▪م‬asalnya‫م‬9 ¸▪▪▪▪
‫▪´عي ا‬

Di Fathah sbb berupa ‫ؼ ااطب›ؽـ‬,‫ح‬

(dibuang)

jatuh di antara ‫ فـ ـ ـ ــتحة‬dan‫كـ ــس‬,‫ ة‬yang pasti

›▪▪‫▪▪▪´▪ي ▪▪ع▪▪¸▪▪و‬menjadi
˚‫م‬ ‫▪▪´▪يد▪▪▪▪ع▪¸ م‬

Sebelum 99‫ ا‬berupa


‫مي ´ض´›ر>´ة‬ í)‫(ين‬ñ ‫حي‬9
˚‫ ـ ـ‬,‫يؼ ـ‬

(dibuang)
jatuh di antara ‫ فـ ـ ـ ــتحة‬dan‫كـ ــس‬,‫ ة‬yang pasti
9▪▪▪‫ ´▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪▪˚عي¸▪ا‬menjadi‫▪▪▪´يع ض¸▪▪ م‬menjadi ‫▪▪▪´يع ض´▪▪ م‬



- AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

(‫َّثب¸›من´ةي‬f ‫ق› >¸ ´دةي ا‬f ´‫)ا‬


KAIDAH KE DELAPAN

Jika ada 99‫ اه‬jatuh setelah ‫كس‬,‫ ة‬baik pada ‫ اسم‬atau ‫ فعل‬maka 99‫ اه‬tersebut
´ ´
diganti (‫) ´››ه‬.
Contoh:
‫▪¸▪́م ا‬ ‫ ´ر‬asalnya 9´▪▪▪‫ر‬ ¸▪▪‫´ا‬
‫▪´ز„ اغ‬ asalnya ‫´مه ز¸ ا▪▪▪غ‬asalnya
¸‫ ▪́غا‬9‫ز ه‬

(diganti ›› ) ( Pada fi'il )


9́ ‫´¸ا ر‬
menjadi ´´‫ا̧م‬ ‫ر‬

´▪9‫غا ¸ز ه‬ menjadi „‫ ز‬menjadi ´▪▪▪‫هم ا́غ‬ ‫غا ز‬


(diganti ›› ) ( Pada fi’il )


(‫َّتب› ¸س´عةي‬f ‫ق› >¸ ´دةي ا‬f ´‫)ا‬
KAIDAH KE SEMBILAN

Jika ada 99 ‫ اه‬atau ‫ ´››ه‬yang mati bertemu dengan huruf yang mati maka
´
99 ‫´اه‬ atau ‫ ´››ه‬tersebut dibuang.
Contoh:

▪‫يص˚ف‬ asalnya‫يص اي‬


▪ ˚‫ ف‬asalnya‫س¸ ¸ا‬
▪ ˚‫ر‬
asalnya ‫ ˚ص▪ي▪ اي‬9 ˚‫ ف‬asalnya‫▪▪ص▪˚▪ اي ر˚م˚▪▪ ▪¸▪س▪▪ ¸ا‬9
‫▪▪ر˚¸س‬
asalnya

- 77 - AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L BARQ I


www.maktabah-
Quantum Reading Boo
‫¸ ›نع‬f‫˚▪لث¸ٌ´ق ¸ل ›́ف‬ َّ‫˚بس›ك¸ن▪´ ٌ˚¸ن ا‬f¸‫ت´›̧قي ا‬f

ñ˚ ˚´ُ‫¸´ ه´زـةهـ‬f‫يح ̧ذف‬ ¸ ´›‫¸ ˚ح̧تي‬6 ‫´ع ´د ـ¸ ا‬

dibuang

‫ي ▪ص˚ اي‬9 ˚‫ف‬menjadi


9˚ ˚‫▪ف اــييص‬ menjadi ‫اي يص ˚ن‬ menjadi ‫يصن‬
,‫م˚¸▪ ▪س˚ ¸ا‬ ,˚▪˚¸‫ا‬ ¸‫س‬ ,˚‫س¸ ¸ا‬ ,˚‫¸س‬
menjadi menjadi menjadi


(‫ة‬,‫ع›ش‬f‫ق>›دة ا‬f‫)ا‬
KAIDAH KE SEPULUH

Jika ada 2 huruf sama jenisnya / berdekatan dalam makhrojnya,


kumpul dalam satu kalimat, baik kedua huruf tadi yang awal mati atau
hidup maka huruf yang awal tadi harus diidhghomkan pada huruf
yang kedua.
Tapi apabila 2 huruf tadi mutaqorribain (berdekatan) maka huruf yang
awal harus dijadikan seperti huruf yang kedua. Contoh:
´‫›ـ▪▪▪▪ َّب‬ asalnya asalnya ›´ ›´´▪▪‫ـ‬
asalnya
‫▪▪ص ـ ي‬J˚
▪▪¸
َّ›‫ب‬ ▪▪‫ـت‬
َّ¸‫بـ ا‬ ›˚ ›‫ـي˚▪اـ‬
›´ ›´▪▪▪▪‫ـ‬ J˚ ‫ ¸ا‬9 ▪▪´‫ص¸ت‬
▪▪

menjadi ›´ ›˚´▪▪▪▪▪‫ـ‬menjadi ›َّ‫ب´▪▪▪▪▪ـ‬

›˚ ▪‫َي ـ˚▪›يا‬ menjadi ›˚ ›▪▪▪▪‫ـ ييا‬ menjadi ‫´› ـاي›▪▪▪ي‬ menjadi


‫›ا يـ▪▪▪▪▪ َّب‬
menjadi›▪▪▪▪
‫يَّـ ـبـ‬

J´‫¸ا‬9َ˚َ ▪▪▪´‫ت‬ ▪▪´‫ ص‬menjadi J´ ‫ص▪´▪ ت´ت▪▪ ˚▪▪ ¸ا‬menjadi


▪´▪‫ص‬J´‫ا ¸َ ▪▪َّبـ ـ ـ ــت‬

- 78 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo



- 79 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

- 80 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

- 81 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

- 82 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L


www.maktabah-
Quantum Reading Boo

- 83 AL- LUBAB ' A LA T HO RIQ I L

You might also like