OPDRACHTENFICHE SINT-BAAFSABDIJ

1. Naam Opdracht
bouwen en meten in de middeleeuwen: een rondboog construeren

Voorhoutkaai 43, 9000 Gent.

Sint-Baafsabdij, kloostertuin
2. Plaats (adres)

3. Korte omschrijving

De leerlingen bouwen zelf een rondboog. Ze passen de stenen juist in elkaar zodat de boog zonder
steun blijft staan.

4. Doelpubliek

2e en 3e graad lager onderwijs

5. Leerplandoelen
Wetenschappen en Techniek
2.15 technische systemen in verschillende toepassingsgebieden van techniek gebruiken en/of
realiseren.

Mens en Maatschappij
5.9 tonen belangstelling voor het verleden, heden en de toekomst, hier en elders.

6. Lesdoelen
De leerlingen …
- construeren een rondboog door de stenen op de juiste manier te stapelen.
- verwoorden wat de voordelen zijn van een rondboog.
- uiten hun verwondering voor de bouwkundige realisaties in het verleden.
Didactiek Wereldoriëntatie

7. Duur
ca. 20 minuten

8. Benodigdheden

- Voorgezaagde stenen als basis voor de rondboog.

 - Houten hulpconstructie-elementen.
- Kopieën voor het maken van een stappenplan
- fototoestel

9. Uitleg
Inleiding
De Romeinen bouwden grote bouwwerken met behulp van rondbogen. Ook in de middeleeuwen
werden rondbogen gebruikt in de eerste stenen gebouwen.
Een boogconstructie is een overspanning in een gebogen vorm, die een vrije constructie oplevert
tussen twee steunpunten. In de bouwkunde wordt een boog veel toegepast, omdat het van
nature een sterke constructie vormt.

Als je rondkijkt in de Sint-Baafssite zul je merken dat de oudste delen van de abdij gekenmerkt
worden door die rondboogconstructies. Het is pas vanaf de gotiek dat bouwmeesters de
spitsboogtechniek toepasten. De pandgang vertoont duidelijke gotische elementen.

Didactiek Wereldoriëntatie

Stap 1:
- Onder begeleiding bouw je zelf een rondboog. Je maakt ondertussen een stappenplan voor
het bouwen van een rondboog.
 - Je kunt na de activiteit verwoorden …
 wat de voordelen zijn van een rondboog.
 om welke reden een rondboog moet gestut worden door dikke muren.

10. Tips
- Je kunt deze oefening integreren in een thema ‘middeleeuwen’, ‘historische sporen in de
buurt’, bouwen, …
- Je kunt zelf een rondboog aanmaken met de leerlingen van je klas. Een mooie
techniekactiviteit.

Extra toelichting: eerst lezen!

Stappenplan: zelfsturende maakopdrachten

 In 3 kolommen:
 In kolom 1: korte omschrijving van de uit te voeren handeling, begin liefst met een
werkwoord
 In kolom 2: illustratie van de handeling, foto, tekening,….
 In kolom 3: de aandachtspunten vb. kijk uit met het scherpe mes, knip niet in je vingers,…

 In 2 kolommen:
 In kolom 1: korte omschrijving van de uit te voeren handeling, begin liefst met een
werkwoord
 In kolom 2: illustratie van de handeling, foto, tekening,…. En de aandachtspunten vb. kijk
uit met het scherpe mes, knip niet in je vingers,…

Wanneer kies je 2 of 3 kolommen?

Voor jonge kinderen kies je altijd voor 2 kolommen. Bij ingewikkelde handelingen waar dikwijls
gebruik gemaakt wordt van gereedschap gebruik je 3 kolommen zodat de aandachtspunten (gevaar,
hanteren, …) goed benadrukt worden.

Opmerking:

 Bedenk op voorhand de juiste logische stappen in je maakopdracht

 De eerste stap is steeds persoonlijke bescherming en hygiëne: haren samenbinden, handen
wassen, werkshort aandoen,….
 De tweede stap is de materiaallijst controleren
 De derde stap is de werkpost: de materialen die op een goede manier gerangschikt staan.
Didactiek Wereldoriëntatie

 …
 De laatste stap is altijd opruimen.
  STAPPENPLAN: ………………………………………………………… (groep)
DIT VOER JE UIT… KIJK NAAR… LET OP VOOR…
1 foto 1

2 foto 2

3 foto 3

4 foto 4

Didactiek Wereldoriëntatie
 5
foto 5

Didactiek Wereldoriëntatie