นท

น.ส. การ
น
ม . 612 เลข 41

àŋÁ·Õè
ªÑé¹ÁѸÂÁÈÖ¡ÉÒ»·Õè ö

µÍ¹

â´Â ¹Ò§ÊÒÇà©ÅÔÁǧȏ ¡ÅѺ¤§

¤ÃÙªíÒ¹Ò­¡Òà âçàÃÕ¹ÊØÃÒɮϾԷÂÒ
Êíҹѡ§Ò¹à¢µ¾×é¹·Õè¡ÒÃÈÖ¡ÉÒÁѸÂÁÈÖ¡ÉÒ à¢µ ññ
Êíҹѡ§Ò¹¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒáÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñé¹¾×é¹°Ò¹ ¡ÃзÃǧÈÖ¡ÉÒ¸Ô¡ÒÃ
สิ
จั
ที่
หุ่
ริ
ร์
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
กาพยเหเรือ ๑

แบบทดสอบกอนเรียน
เรื่องกาพยเหเรือ
คําชี้แจง ใหนักเรียนเลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุด แลวทําเครื่องหมาย X ลงในกระดาษคําตอบที่กําหนดให

๑. กาพยเหเรือที่ไดรับการยกยองวาดีที่สุดเปนผลงานของใคร
×ก. เจาฟาธรรมธิเบศร ข. กรมพระราชวังบวร
ค. เจาพระยาพระคลัง (หน) ง. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลานภาลัย
๒. ทํานอง มูลเห เรียกอีกอยางหนึ่งวาอยางไร
ก. เหเรือเร็ว ข. เหเรือหลวง
×
ค. เหเรือราชสํานัก ง. เหเรือประเทียบทา
๓. เรือประจํารัชกาลที่ ๙ มีชื่อวาอยางไร
×ก. สุพรรณหงส ข. อสุรวายุภักษ
ค. อนันตนาคราช ง. นารายณทรงสุบรรณ
๔. บทประพันธตอนใดสะทอนเรื่องการไวทรงผมของสตรีในอดีต
ก. นาคาหนาดังเปน ดูเขมนเห็นขบขัน
มังกรถอนพายพัน ทันแขงหนาวาสุกรี
ข. ลําดวนหวนหอมตระหลบ กลิ่นอายอบสบนาสา
นึกถวิลกลิ่นบุหงา รําไปเจาเศราถึงนาง
×ค. หางไกวายแหวกวาย หางไกคลายไมมีหงอน
คิดอนงคองคเอวอร ผมประบาอาเอี่ยมไร
ง. เห็นฝูงยูงรําฟอน คิดบังอรรอนรํากราย
สรอยทองยองเยื้องชาย เหมือนสายสวาทนาดนวยจร
๕. บทประพันธในขอใดใหรสวรรณคดีเสาวรสจนี
ก.
× ปลากรายวายเคียงคู เคลากันอยูดูงามดี
แตนางหางเหินพี่ เห็นปลาเคลาเศราใจจร
ข. พุดจีบกลีบแสลม พิกุลแกมแซมสุกรม
หอมชวยรวยตามลม เหมือนกลิ่นนองตองติดใจ
ค. สุวรรณหงสทรงพูหอย งามชดชอยลอยหลังสินธุ
เพียงหงสทรงพรหมมินทร ลินลาศเลื่อนเตือนตาชม
ง. ยามสองฆองยามย่ํา ทุกคืนค่ําย่ําอกเอง
เสียงปมี่ครวญเครง เหมือนเรียมคร่ําร่ําครวญนาน
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
กาพยเหเรือ ๒ ๒

๖. บทประพันธในขอใดมีการเปรียบเทียบ
ก. เสียงสรวลเสียงทรามวัย สุดสายใจพี่ตามมา
ข. อิ่มทุกขอิ่มชลนา อิ่มโศกาหนานองชล
×ค. ลวงสามยามปลายแลว จนไกแกวแววขันขาน
ง. งามทรงวงดัง่ วาด งามมารยาทนาดกรกราย
๗. จากภาพคือชื่อเรืออะไร

ก. เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส ข. เรือพระที่นั่งนารายณทรงสุบรรณ
ค. เรือพระที่นั่งอนันตนาคราช ง. เรือพระที่นงั่ อเนกชาติภุชงค
×
๘. คําวา “สุบรรณ” มีความหมายวาอยางไร
×ก. ครุฑ ข. กินนร
ค. นารายณ ง. พระอินทร
๑๐. กาพยเหเรือ เหตอนใดที่ไมมีลักษณะของการแตงนิราศ
×ก. เหชมไม ข. เหชมนก
ค. เหชมเรือ ง. เหชมปลา
๑๐. “นวลจันทรเปนนวลจริง เจางามพริ้งยิ่งนวลปลา
คางเบือนเบือนหนามา ไมงามเทาเจาเบือนชาย”
จากบทประพันธขอใดเปนชื่อปลา
ก. นวลจริง ข. งามพริ้ง
×ค. คางเบือน ง. เบือนชาย
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๓
กาพยเหเรือ ๓

กระดาษคําตอบแบบทดสอบกอนเรียน

ชื่อ – นามสกุล________________________________________
นท 6/2
ชั้น___________________ เลขที่______________
การ
น 41

คําชี้แจง เลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุดแลวกาเครื่องหมายกากบาท (X) ลงในกระดาษคําตอบ

ตัวเลือก
ก ข ค ง
ขอ
ตัวอยาง
๑ ×
๒ ✗
๓ ×
๔ ✗
๕ ✗
๖
๗ X
๘ ✗
๙ ✗
๑๐ ×
สิ
จั
หุ่
ริ
ร์
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๔
กาพยเหเรือ ๔

บทอานที่ ๑
อานบทอานตอไปนี้แลวตอบคําถาม ขอ ๑ – ๖
ประวัติความเปนมาของการเหเรือ
ตนกําเนิดของการเหเรือนาจะมีที่มาไดเปน ๒ ทาง ดังที่ปราชญโบราณไดกลาวไวดังนี้ คือ
๑. เปนกิจกรรมที่คนไทยคิดขึ้นเอง และนาจะมีควบคูมากับการใชเรือยาวเปนพาหนะ เมื่อตองใชกําลังคน
จํานวนมากในการออกแรงพายเรือ จึงตองมีจังหวะสัญญาณเพื่อใหฝพาย พายไปพรอม ๆ กันจะไดแรงสงที่มากขึ้น
สมเด็จพระเจาบรมวงศเธอ กรมพระยาดํารงราชานุภาพ ทรงสันนิษฐานไวในนิทานโบราณคดี นิทานที่ ๖ เรื่อง
ขานยาว ความวา
“...แตเหเรือ เปนประเพณีข องไทยมิใชไดมาจากอินเดีย แตมี มาเกาแกมากเหมื อนกั น ขอนี้พึ ง เห็ นได
ในบทชาละวะเห เปนภาษาไทยเกามาก คงมี บ ทเหอื่ น ที่ เ กาปานนั้ น อี ก แตคนชั้ น หลั ง มาชอบใชบทเหเรื อ
ของเจาฟาธรรมธิเบศร บทเกาก็เลยสูญไปเหลือแตชาละวะเห...”
๒. เปนกิ จ กรรมที่ ไ ทยไดรั บ อิ ท ธิ พลมาจากอิ น เดี ย เนื่ อ งจากมี คํ า ศัพ ทหลายคํ า ในพิ ธีก ารเหเรื อ ที่ เ ปน
คําภาษาอื่น สมเด็จพระเจาบรมวงศเธอ กรมพระยาดํารงราชานุภาพ ทรงสันนิษฐานไวในอธิบายตํานานเหเรือ
ความวา
“เวลาพายเรือขามแมน้ําคงคา มีตนบทคนหนึ่งชักบทเปนภาษาสันสกฤตขึ้นดวยคําวา “โอมรามะ” แลววา
อะไรตอไปอี ก แตขาพเจาไมเขาใจ พอหมดบทฝพายทั้ ง ลํ า ก็ รั บ เสี ย งดั ง “เยอว” พรอมกั น ไดความดั ง นี้
จึง สันนิษฐานวาเหเรือหลวงนั้น เห็นจะเปนมนตรในตําราไสยศาสตร ซึ่งพวกพราหมณพาเขามาแตดึกดําบรรพ
เดิมก็คงจะเหเปนภาษาสันสกฤต แตนานมาก็เลือนไปจึงกลายเปน “เหยอวเยอว” อยางทุกวันนี้ แตยังเรียกในตํารา
วา “สวะเห” “ชาละวะเห” และ “มูลเห” พอไดเคาวามาแตอินเดีย”
นอกจากนั้นแลวประยูร พิศนาคะ (ป. อังศุละโยธิน) ก็ไดสันนิษฐานไวในทํานองเดียวกันวาชาติไทยคงไดรับ
แบบแผนการเหเรือมาจากอินเดีย โดยพวกพราหมณนําเขามาสูประเทศไทยเมื่อครั้งโบราณ ดัง นั้นขอสันนิษฐาน
เรื่องที่มาของการเหเรือจึงอาจ เปนไดทั้ง ๒ ทาง กลาวคือถาเปนการพายเรือเลนก็เปนวัฒนธรรมดั้งเดิมของคนไทย
หากเปนการพายเรือหลวงก็อาจใชรูปแบบและพิธีกรรมมาจากอินเดียก็ไ ด อยางไรก็ตามเมื่อศึกษาตอไปใหลึกซึ้ง
ประเพณีการเหเรือของไทยแสดงความเกาแกสืบทอดมายาวนานจนแสดงความเปนไทยไดอยางแจมชัด และสะทอน
ภาพวิถีชีวิตของคนไทยที่ผูกพันกับสายน้ํา มีการติดตอสัญจรทางน้ํา และสรางความบันเทิงในขณะประกอบกิจกรรม
ทางน้ํา เพื่อความพรอมเพรียง และผอนคลายไปในเวลาเดียวกันจนพัฒนากลายเปนพิธีกรรมที่ขรึมขลังในปจจุบัน
ทํานองที่ใชในการเหเรือ
เปนการใหจังหวะแกฝพายใหพายตามจังหวะทํานองการรอง เพื่อบัง คับใหเรือแลนไปอยางเปนระเบียบ
สวยงามและพรอมเพรียงกัน ทํานองที่ใชในการเหเรือปจจุบันมี ๓ ทํานอง คือ ชาละวะเห มูลเห และสวะเห
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๕
กาพยเหเรือ ๕

๑. ชาละวะเห หรื อ ในการเหเรื อ เลน เรี ย กวา เหชา เปนทํ า นองที่ ใ ชเริ่ ม ตนการเห มี จั ง หวะชา ๆ
ทวงทํ า นองไพเราะ ถื อ เปนการใหสั ญ ญาณเริ่ ม ตนเคลื่ อ นเรื อ ในกระบวนทุ ก ลํ า ไปพรอม ๆ กั น อยางชา ๆ
บทนี้ขึ้นตนวา
“เหเอย...พระเสด็จ...โดย...แดน (ลูกคูรับ โดยแดนชล)”
การเหทํานองชาละวะเหนี้ฝพายจะอยูในทาเตรี ยมพรอมจนกระทั่ง ลูกคูรั บทายตนเสีย ง จึ ง เริ่ม จัง หวะ
เดิ น พายจั ง หวะที่ ๑ บทเหที่ เ ปนตั ว อยางในตอนที่ เ ปนทํ า นองชาละวะเห คื อ บทที่ เ ปนกาพยยานี บ ทแรก
ในพระนิพนธเจาฟาธรรมธิเบศร ความวา
“พระเสด็จโดยแดนชล ทรงเรือตนงามเฉิดฉาย
กิ่งแกวแพรวพรรณราย พายออนหยับจับงามงอน ”
๒. มูลเห หรือในการเหเรือเลน เรียกวา เหเร็ ว เปนการเหในจัง หวะกระชั้นกระชับ พนักงานนําเห
แลวลูกคูจะรับวา “ชะ...ชะ...ฮาไฮ” และตอทายบทวา “เฮ เฮ เฮ เฮ...เห เฮ” ฝพายจะเรงพายใหเร็วกวาเดิม
ตามจังหวะกระทุงเสา สมเด็จฯ กรมพระยาดํารงราชานุภาพทรงอธิบายไวในตํานานเหเรือวา มูลเห คงหมายความ
วา เหเปนพื้น ใชขณะพายเรือทวนน้ํา ตองพายหนักแรงจึง พายจัง หวะเร็วขึ้น และใชเหทํานองเร็ว มีพลพายรับ
“ฮะไฮ”
การเหทํานองมูลเหนี้เปนทํานองที่ใชขณะเดินทางไปเรื่อย ๆ เปนทํานองยืนพื้น พนักงานเหจะรองตามบทเห
เปนทํ า นอง แลวฝพายจะรั บ ตลอด มู ล เหจึ ง เปนทํ า นองที่ ส นุ ก สนานใชประกอบการพายพากระบวนเรื อ ไป
จนเกือบถึงที่หมาย
๓. สวะเห เปนการเหเมื่อใกลจะถึงที่หมาย พนักงานนําเหและพลพายจะตองจําทํานองและเนื้อความทํานอง
สวะเหใหแมน เพราะตองใชปฏิภาณคะเนระยะทาง และใชเสียงสั้นยาวใหเหมาะแกสถานการณ นับวาเปนการเห
ที่ยากที่สุด แตแสดงความสงางามของกระบวนเรือไดดี
การเหทํานองสวะเหเปนทํานองเหตอนนําเรือเขาเทียบทาหรือฉนวน คือ เมื่อขึ้นทํานองเหนี้ ก็เปนสัญญาณ
วาฝพายจะตองเก็บพายโดยไมตองสั่งพายลง บทเหทํานองนี้ขึ้นตนวา “ชาแลเรือ” ลูกคูรับ “เฮ เฮ เฮ เฮโฮ เฮโฮ”
วรรคสุดทายจบวา “ศรีชัยแกว พอเอย” ลูกคูรับ “ชัยแกวพออา” เรือพระที่นั่งก็จะเขาเทียบทาพอดี และจบบทเห
ที่มา : ศิลปะการเหเรือขั้นตอนการเหเรือพระราชพิธี. ๒๕๖๐: ออนไลน

๑. จากขอสันนิษฐานถึงกําเนิดการเหเรือ นักเรียนคิดวาการเหเรือมีตนกําเนิดมาจากขอใด เพราะเหตุใดนักเรียน

จึงมีความเชื่ออยางนั้น (๓ คะแนน)
__________________________________________________________________________________
มา จาก นเ ย เพราะ ไทย ไ บ ท พล นเ ย
จาก

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
อิ
อิ
รั
อิ
ด้
ธิ
ดี
ดี
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๖
กาพยเหเรือ ๖

๒. เพราะเหตุใดประเทศไทยถึงไดรับอิทธิพลทางวัฒนธรรมดานตาง ๆ จากประเทศอินเดีย (๓ คะแนน)

เพราะ น ใก เ ยง น
__________________________________________________________________________________
และ เผยแพ
การ ศาสนา
ทาง

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
ใชบทอานขางตน พิจารณาขอความตอไปนี้วา “เปนความจริง” หรือ “ไมเปนความจริง” (๔ คะแนน)
ขอความที่ เปนความจริง ใหเขียนเครื่องหมาย X ในชอง จริง
ขอความที่ ไมเปนความจริง ใหเขียนเครื่องหมาย X ในชอง ไมจริง
ขอ ขอความ จริง ไมจริง
๓ มูลเหจึงเปนทํานองที่สนุกสนาน ใชประกอบการพายพากระบวน
เรือไปจนเกือบถึงที่หมาย ✓
____________ ____________
๔ ชาละวะเห เปนบทที่มีจังหวะความเร็วมากที่สุด ฟงแลวฮึกเหิม
สามารถเพิ่มกําลังใหกับฝพายได ✗
____________ ____________
๕ ทํา นองที่ ใชในการเหเรือ ปจจุบั น มี ๓ ทํา นอง คื อ ชาละวะเห

ะ
มูลเห และสวะเห ____________ ____________
๖ สวะเห เปนทํานองเหตอนนําเรือเขาเทียบทา และเปนทํานอง
ที่สําคัญที่สุดเพราะตองคาดคะเนระยะทาง ____________ ____________
พื้
มี
กั
ล้
ที่
คี
ร่
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๗
กาพยเหเรือ ๗

บทอานที่ ๒
อานบทอานตอไปนี้แลวตอบคําถาม ขอ ๗ –๑๒
บทเหเรือของเจาฟาธรรมธิเบศร
เจาฟาธรรมธิเบศร เปนกวีที่ยิ่ งใหญในสมั ยอยุ ธยา พระนามเดิมคือ เจาฟาธรรมาธิเบศรไชยเชษฐสุริย วงศ
เรียกกันทั่วไปวา "เจาฟากุง" เปนพระราชโอรสองคใหญในพระเจาอยูหัวบรมโกศ ไดรับการสถาปนาเปนเจาฟา
กรมขุนเสนาพิทักษ เมื่อ พ.ศ. ๒๒๗๖
"เจาฟากุ ง" ทรงพระนิ พ นธบทรอยกรองไวหลายเรื่ อ ง ซึ่ ง บทที่ ไ ดรั บ ยกยองวาดี ที่ สุ ด คื อ บทเหเรื อ
ซึ่ง มี ค วามดี เ ดนดานการคิ ด สรางสรรค รู ปแบบแปลกใหม ทรงใชกาพยและโคลงคู กั น คลายกาพยหอโคลง
และทรงเปลี่ยนแปลงวิธีแตงใหม โดยแบงเนื้อเรื่องออกเปนตอน ๆ แตละตอนใชโคลง ๑ บท แลวแตงกาพยเลียน
ความขยายความอีกจํานวนหนึ่ง แลวจึงเริ่มตนตอนตอไปดวยโคลง แลวขยายความดวยกาพยตอไปอีก รูปแบบฉบับ
เชน พระบาทสมเด็ จ พระพุ ท ธเลิศ หลานภาภั ย พระบาทสมเด็ จ พระจุ ล จอมเกลาเจาอยู หั ว พระบาทสมเด็ จ
พระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว เปนตน นอกจากนี้บทเหเรือของเจาฟากุ งยัง ใชเหในสมัยรัชกาลที่ ๔ และในกระบวน
พยุหยาตราทางชลมารคในปจจุบันดวย
เนื้อหาของบทเหเรือคือ การชมเรือพระที่นั่ง และการเคลื่อนขบวนเรือ ตามลําน้ําที่มีธรรมชาติสวยงาม
โดยนํ า มาเปรี ย บกั บ ความรั ก นาง และความรู สึ ก เปนทุ ก ข เนื่ อ งดวยการพรากจากนางตามธรรมเนี ย ม
ของการแตงนิราศ
การใชภาษาของเจาฟากุงมีความไพเราะ สละสลวย จับใจคนไทยจํานวนมาก มีความซาบซึ้ง และจดจํา
บทเหเรือของเจาฟากุงไดอยางขึ้นใจ เชน
พระเสด็จโดยแดนชล ทรงเรือตนงามเฉิดฉาย
กิ่งแกวแพรวพรรณราย พายออนหยับจับงามงอน
สมัย อยุธ ยาตอนปลายบทละครไดรับ ความนิ ยมอยางเห็ นไดชัด กวาสมัย กอน ๆ ตามจดหมายเหตุข องลาลูแ บร
กลาววาในกรุงศรีอยุธยา ละครเปนมหรสพที่เลนกันเปนปกติ รวมทั้งโขนและระบํา
บทละครสมัยอยุธยาเรียกกันทั่วไปวา "บทละครครั้งกรุงเกา" สวนมากไมปรากฏชื่อผูแตง และปที่แตง เชน
เรื่ องรามเกีย รติ์ การเกษ (การะเกด) คาวี มโนหรา สัง ขทอง เปนตน สวนบทละครเรื่ องดาหลั ง ที่ใ ชเลน
ในพระบรมมหาราชวังนั้น เจาฟาหญิงกุณฑลทรงพระนิพนธ และเรื่องอิเหนา เจาฟาหญิง มงกุฎทรงพระนิพนธ
ทั้งสองเรื่องแตงในรัชสมัยพระเจาอยูหัวบรมโกศ
ทีม่ า : วรรณคดีมรดกสมัยอยุธยา. ๒๕๖๐: ออนไลน
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๘
กาพยเหเรือ ๘

๗. เหตุใดเจาฟากุงจึงไดรับการยกยองใหเปนกวีที่ยิ่งใหญในสมัยกรุงศรีอยุธยา (๓ คะแนน)
การ ใ กาพ และ โคลง วย น
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
๘. จากบทอานจะเห็นวามีกวีที่สรางผลงานอยางมากมายในสมัยพระเจาอยู หัวบรมโกศ นักเรียนคิดวาสะทอน
ใหเห็นวาบานเมืองในสมัยมีลักษณะอยางไร (๓ คะแนน)
สะ อน ใ เ น า านเ อง ใน ส ย อน ใ
__________________________________________________________________________________
า เ นห ก
การ คมนาคม ทาง

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
๙. บทประพันธนี้มีความโดดเดนทางดานการประพันธอยางไรบาง (๓ คะแนน)

“พระเสด็จโดยแดนชล ทรงเรือตนงามเฉิดฉาย
กิ่งแกวแพรวพรรณราย พายออนหยับจับงามงอน”
__________________________________________________________________________________
การ ใ กาพ ยา
__________________________________________________________________________________
๑๑

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
ใชบทอานขางตน พิจารณาขอความตอไปนี้วา “เปนความจริง” หรือ “ไมเปนความจริง” (๓ คะแนน)
ขอความที่ เปนความจริง ใหเขียนเครื่องหมาย X ในชอง จริง
ขอความที่ ไมเปนความจริง ใหเขียนเครื่องหมาย X ในชอง ไมจริง

ขอ ขอความ จริง ไมจริง

๑๐ บทเหเรือของเจาฟากุง ไดรับการยกยองวาเปนบทเหเรือที่ดีที่สุด
✓
____________ ____________
๑๑ เนื้อหาในบทเหเรือของเจาฟากุงมีลักษณะตามธรรมเนียมของ
×
การแตงนิราศ ____________ ____________
๑๒ กระบวนพยุหยาตราทางชลมารค คือการเดินทางโดยทางบก
และกระบวนพยุหยาตราทางสถลมารค คือการเดินทางโดยทางน้ํา ×
____________ ____________
มี
กั
ด้
บ้
ว่
ก่
นํ้
มี
ป็
ห็
ช้
ลั
ห้
มั
ช้
ช้
ท้
นี
ย์
ย์
มื
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๙
กาพยเหเรือ ๙

บทอานที่ ๓
อานบทอานตอไปนี้แลวตอบคําถาม ขอ ๑๓ – ๑๗

เรือพระราชพิธี

เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส
เรือพระที่นั่งสุพรรณหงสลําปจจุบันสรางขึ้นใหมในปลายรัชสมัย รัชกาลที่ ๕ แลวเสร็จในสมัยรัชกาลที่ ๖
เมื่ อ พุ ท ธศั ก ราช ๒๔๕๔ โดยตั้ ง ชื่ อ ตามเรื อ พระที่ นั่ ง โบราณของสมเด็ จ พระมหาจั ก รพรรดิ แ หงกรุ ง ศรี อ ยุ ธ ยา
คือ เรือศรีสุพรรณหงส หรือเรือพระที่นั่งชัยสุพรรณหงส

เรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงค
ชื่อเรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงคมาจากคําภาษาสันสกฤตวา อเนกะชาตะภุชงฺคะ แปลวา งูหลากหลายชนิด
ซึ่ ง สอดคลองกั บ รู ป โขนเรื อ ที่ ล งรั ก ปดทองมี ล ายรู ป งู ตั ว เล็ ก ๆ จํ า นวนมาก คํ า ภาษาสั น สกฤตคื อ ภุ ช งฺ ค ะ
มีความหมายเดียวกันกับนาคะ
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๑๐
กาพยเหเรือ ๑๐

เรือพระที่นั่งอนันตนาคราช
ชื่อเรือพระที่นั่งอนันตนาคราช มาจากคําภาษาสันสกฤตวา อนนฺตนาคราชะ มาจากคํา ๓ คํา คือ อนนฺตะ
(แปลวา ไมสิ้นสุด นิรันดร) นาคะ (แปลวา นาค หรือ งู) ราชะ (แปลวา เจานาย หรือพระราชา) ดัง นั้นคํานี้
จึงแปลไดวา อนันตะ ราชาแหงนาค หรืองูทั้งหลาย

เรือพระที่นั่งนารายณทรงสุบรรณ รัชกาลที่ ๙
นารายณทรงสุบรรณ มีความหมายเดียวกันกับ พระวิษณุทรงครุฑ เนื่องจากนารายณะ (ไทยเรียก นารายณ)
เปนพระนามหนึ่งของพระวิษณุ สวนสุบรรณก็เปนชื่อเรียก ครุฑ หรือพญาครุฑ พาหนะของพระวิษณุ สวนที่เติม
สรอยวารัชกาลที่ ๙ เพื่อสื่อใหประจักษวาเรือลํานี้สรางขึ้นในรัชสมั ยพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวภูมิ พลอดุลยเดช
รัชกาลที่ ๙

เรือเอกชัยเหินหาว และ เรือเอกชัยหลาวทอง

เอกชัยเหินหาว และเอกชัยหลาวทอง เปนชื่อเรือ ๒ ลําคูกัน ลักษณะใกลเคียงกันคือหัวเรือเปนรูปดั้งเชิด
สูง งอนขึ้นไป ลงรักปดทองเขียนลายรดน้ํารูปเหรา (อานวา เห-รา) ซึ่ง เปนสัตวในตํานาน ลักษณะคลายมัง กร
แตมีหัวเปนงูหรือนาค อยางไรก็ตามเรือ ๒ ลํานี้มีรูปลักษณของหัวเรือที่ตางกันอยูบางเปนที่สังเกตได
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๑๑
กาพยเหเรือ ๑๑

เรือครุฑเหินเห็จ และเรือครุฑเตร็จไตรจักร
ชื่อเรือ ๒ ลํานี้สะทอนถึงอิทธิพลคัมภีรปุราณะของอิ นเดียที่มีตอคตินิยมและศิลปกรรมไทย ตามคัมภีร
ปุราณะ ครุฑเปนเจาแหงนกทั้งหลาย หรือเทพปกษิน ซึ่งผูกพันกับพระวิษณุ เพราะพระวิษณุทรงทองไปในสวรรค
โดยมีครุฑเปนพาหนะ

เรืออสุรวายุภักษ และ เรืออสุรปกษี

ชื่อเรือสองลํานี้มาจากคําภาษาสันสกฤต มีความหมายดังนี้ อสุรวายุภักษ แปลวา “อสูรผูมีลมเปนอาหาร”
อสุรปกษี แปลวา “อสูรผูเปนนก” หัวเรือของเรือทั้ง สองลํามีลักษณะคลายคลึงกัน คือมีรางกายเปนนก มีหัว
หรือหนาเปนยักษ

เรือเสือทะยานชล และเรือเสือคํารณสินธุ
เรื อ เสื อ ทะยานชล และเรื อ เสือ คํ ารณสิ นธุ เปนเรื อ ๒ ลํ า ที่ ดัด แปลงมาจากเรื อ รบ (เรื อ ที่ ใชในการรบ
หรือการสงคราม) เปนเรือนํากระบวนเรือพยุหยาตราชลมารคในสมัยโบราณ เรียกเรือลักษณะนี้วา เรือพิฆาต
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๑๒
กาพยเหเรือ ๑๒

เรือทองขวานฟา และเรือทองบาบิ่น
ทองขวานฟา แปลวา ขวาน (ทําดวย) ทอง ตกมาจากทองฟา คนไทยโบราณมักเรียกขวานหินขัดสมัยกอน
ประวัติศาสตรที่พบอยูในแหลงตาง ๆ วา ขวานฟา เพราะเชื่อวาเปนสิ่งที่ไมไดทําขึ้นเอง แตตกลงมาจากทองฟา

เรือพาลีรั้งทวีป และเรือสุครีพครองเมือง
ชื่อเรือ ๒ ลํานี้คือ พาลีรั้งทวีปและสุครีพครองเมือง สะทอนความรับรูเรื่องรามเกียรติ์ พระราชนิพนธ
ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลกมหาราช (พุทธศักราช ๒๓๒๕ – ๒๓๕๑) เปนวรรณกรรมที่ดําเนินเรื่อง
ตามมหากาพยรามายณะของอินเดีย

เรือกระบี่ปราบเมืองมาร และ เรือกระบี่ราญรอนราพณ

ชื่อเรือทั้งสองลํานี้ สะทอนความรับรูวรรณกรรมเรื่องรามเกียรติ์ ซึ่งเปนพระราชนิพนธในพระบาทสมเด็จ
พระพุ ทธยอดฟาจุ ฬาโลกมหาราช รั ช กาลที่ ๑ (พุท ธศั กราช ๒๓๒๕ – ๒๓๕๒) เปนวรรณกรรมที่ดํ าเนิน เรื่ อ ง
ตามมหากาพยรามายณะของอินเดีย
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๑๓
กาพยเหเรือ ๑๓

โขนเรือ
โขนเรือพระราชพิธีส วนหนึ่ง ไดรับความเสียหายจากระเบิดเมื่อครั้ง สงครามโลกครั้ง ที่ ๒ ที่เห็นนี้เปน
สวนหนึ่งของโขนเรือที่ไดนํามาเก็บรักษา และจัดแสดงใหผูสนใจไดเห็นถึงวิถีและความปราณีตของคนไทยที่มีตอเรือ
ทั้ง ที่ใชประกอบในพระราชพิธี และที่ ใชเพื่อการดําเนินชีวิตประจําวัน โดยจัดแสดงไวในโรงเก็บเรือพระราชพิ ธี
ภายในพิพิธภัณฑสถานแหงชาติเรือพระราชพิธี

โขนเรือพระที่นั่งนารายณทรงสุบรรณ (ของเดิม)
โขนเรือพระที่นั่ งนารายณทรงสุบรรณ (ของเดิม) โขนเรือที่เห็นนี้เปนโขนเดิมที่ยกเลิกใชงานและนํามาจัด
แสดงไวที่พิพิธภัณฑสถานแหงชาติเรือพระราชพิธี ซึ่งตั้งอยูริมคลองบางกอกนอย
ที่มา : เรือพระราชพิธี. ๒๕๖๐: ออนไลน

๑๓. เรือสุพรรณหงสเดิมทีมีชื่อวาอยางไร และมีที่มาของชื่ออยางไร (๒ คะแนน)

เ ม อ เ อ ศ พรรณหง
__________________________________________________________________________________
อ ง อ ตาม เ อ พระ ง โบราณ ของ สมเ จพระมหา กรพรร แ ง
ก งศ อ ธยา
__________________________________________________________________________________
มา

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
ชื่
สุ
ชื่
ตั้
คื
ที่
รื
รื
ดิ
ห่
รุ
รี
ด็
ที่
รี
นั่
ยุ
ส์
จั
ดิ
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๑๔
กาพยเหเรือ ๑๔

๑๔. เรือลําใดบางที่ไดรับอิทธิพลการตั้งชื่อมาจากวรรณคดีเรื่องรามเกียรติ์ (๑ คะแนน)

เ อ พา งท ป เ อ
ค พครองเ อง เ อ กระ ปราบเ องมาร เ อ กระ ราญรอนราพ
__________________________________________________________________________________
, , ,

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
‘

๑๕. หากศึกษาเรื่องวรรณคดีเรื่องรามเกียรติ์ จะเห็นไดวารามเกียรติ์มีอิทธิพลกับตอชีวิตประจําวันของคนไทย

จากอดีตมาจนถึงปจจุบัน ใหนักเรียนยกตัว อยางอิทธิพลของรามเกียรติ์กับคนไทยมา ๑ ตัวอยางพรอมทั้ง
ใหอธิบายใหเขาใจ (๓ คะแนน)
ท พล าน โหราศาสต เพราะ คนไทย เ อ าน โหราศาสต ใน พยากร ห อ คาด การ
__________________________________________________________________________________ ความ การ

เ อง น าอากาศ วงห า งแ อ ต ง
จ น
__________________________________________________________________________________
จน

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
๑๖. เขียนคําอานของคําที่กําหนดให (๕ คะแนน)

คําศัพท คําอาน
๑. อเนกชาติภุชงค จะ -

เน
-

กะ -

ชาด -
-
ชง

๒. พยุหยาตราชลมารค พระ
-

หะ -

ยาก -

ตรา -

ชน -

ละ
-

มาก

๓. กระบี่ราญรอนราพณ การ ะ -
-
าน -
อน -

ราบ

๔. อสุรวายุภักษ อะ -
-

ระ -
วา - -
ก
๕. เรือครุฑเตร็จไตรจักร เ อ ต ไตร
ค
ด เ ค
- - -
.

๖. อนันตนาคราช อะ -

าน -
ตร .
-
นา
-

คราด

๗. พิพิธภัณฑสถานแหงชาติ -

ด -

กะ .
น -
ทะ -
สะ -

กาน -

แ ง -
ชาด

๘. คัมภีรปุราณะ ม -
-
-
รา -
นะ

๙. เหรา 6ห -
รา

๑๐. นารายณทรงสุบรรณ นา -

ราย -
ซง -
- าน
สุ
มีอิ
ด้
มี
ด้
ดิ
ล่
ตั้
ปั
ถึ
พั
ยุ
สุ์
ร้
ร้
บี่
ยุ
พุ
รุ
พั
ผิ
พิ
น่
จำ
บ้
สุ
ปุ
พี
คั
รื
ชื่
รื
รื่
รื
รื
รื
ห่
รื
ดี
รี
ฟ้
จุ
ลี
ธิ
รี
ณ์
บี่
ต่
บี่
บั
น้
รั้
ณ์
วี
ร์
มื
ร์
มื
ณ์
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๑๕
กาพยเหเรือ ๑๕

๑๗. อานคําถามแลวตอบคําถามดวยการนําชื่อเรือในบทอานที่ (๓ คะแนน)

คําถาม คําตอบ
๑. ในสมัยโบราณ เรียกเรือลักษณะนี้วา เรือพิฆาต เ อ เ อ ทะยาน ชล และ เ อ เ อ รณ น
๒. มีรางกายเปนนก มีหัวหรือหนาเปนยักษ เอ
อ รวา ก และ เ อ
อรก
๓. สรางขึ้นใหมในปลายรัชสมัยรัชกาลที่ ๕ แลวเสร็จ
เ อ พระ ง พรรณหง
ในสมัย รัชกาลที่ ๖
๔. คําภาษาสันสกฤตคือ ภุชงฺคะ เ อ พระ ง อเนกชา ชง
๕. ลักษณะใกลเคียงกันคือหัวเรือเปนรูปดั้งเชิดสูงงอน เ อ เอก ย เ นหาว และ

ขึ้นไป ลงรักปดทองเขียนลายรดน้ํารูป เ อ เอก ย หลาวทอง

๖. ราชาแหงนาค หรืองูทั้งหลาย เ อ พระ งอ นตนาคราช

สุ
รื
สื
รื
รื
รื
รื
รื
หิ
รื
รื
สื
รื
สุ
สุ
นั
ชั
ชั
ที่
คำ
ที่
ที่
ปั
นั่
นั่
นั่
ยุ
ติ
ษี
ภั
ภุ
สิ
ษ์
ส์
ค์
ธุ์
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๑๖
กาพยเหเรือ ๑๖

บทอานที่ ๔
อานบทอานตอไปนี้แลวตอบคําถาม ขอ ๑๘ – ๒๑
บทเหชมปลา
โคลง
พิศพรรณปลาวายเคลา คลึงกัน
ถวิลสุดาดวงจันทร แจมหนา
มัตสยายอมพัวพัน พิศวาส
ควรฤพรากนองชาชวด เคลาคลึงชม
กาพย
พิศพรรณปลาวายเคลา คิดถึงเจาเศราอารมณ
มัตสยายังรูชม สาสมใจไมพามา
นวลจันทรเปนนวลจริง เจางามพริ้งยิ่งนวลปลา
คางเบือนเบือนหนามา ไมงามเทาเจาเบือนชาย
เพียนทองงามดั่งทอง ไมเหมือนนองหมตาดพราย
กระแหแหหางชาย ดั่งสายสวาทคลาดจากสม
แกมช้ําช้ําใครตอง อันแกมนองช้ําเพราะชม
ปลาทุกทุกขอกกรม เหมือนทุกขพี่ที่จากนาง
น้ําเงินคือเงินยวง ขาวพรายชวงสีสําอาง
ไมเทียบเปรียบโฉมนาง งามเรืองเรื่อเนื้อสองสี
ปลากรายวายเคียงคู เคลากันอยูดูงามดี
แตนางหางเหินพี่ เห็นปลาเคลาเศราใจจร
หางไกวายแหวกวาย หางไกคลายไมมีหงอน
คิดอนงคองคเอวอร ผมประบาอาเอี่ยมไร
ปลาสรอยลอยลองชล วายเวียนวนปนกันไป
เหมือนสรอยทรงทรามวัย ไมเห็นเจาเศราบวาย
เนื้อออนออนแตชื่อ เนื้อนองฤๅออนทั้งกาย
ใครตองของจิตชาย ไมวายนึกตรึกตรึงทรวง
ปลาเสือเหลือที่ตา เลื่อนแหลมกวาปลาทั้งปวง
เหมือนตาสุดาดวง ดูแหลมล้ําขําเพราคม
แมลงภูคูเคียงวาย เห็นคลายคลายนาเชยชม
คิดความยามเมื่อสม สนิทเคลาเจาเอวบาง
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๑๗
กาพยเหเรือ ๑๗

หวีเกศเพศชื่อปลา คิดสุดาอาองคนาง
หวีเกลาเจาสระสาง เสนเกศสลวยรวยกลิ่นหอม
ชะแวงแฝงฝงแนบ ชะวาดแอบแปบปนปลอม
เหมือนพี่แอบแนบถนอม จอมสวาทนาฏบังอร
พิศดูหมูมัจฉา วายแหวกมาในสาคร
คะนึงนุชสุดสายสมร มาดวยพี่จะดีใจ

๑๘. บทประพันธบทใดที่แสดงออกถึงการแตงกายของผูหญิงในสมัยกรุงศรีอยุธยา (๒ คะแนน)

เ น อ เ น ยวง อาง
__________________________________________________________________________________
ขาว พราย าง

ไ เ ยบ เป ยบ โอม เ อง เ อ เ อ สอง
__________________________________________________________________________________
นาง งาม

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

๑๙. “นวลจันทรเปนนวลจริง เจางามพริ้งยิ่งนวลปลา

คางเบือนเบือนหนามา ไมงามเทาเจาเบือนชาย”

บทประพันธบทนี้มีความโดดเดนดานใด และมีการใชโวหารภาพพจนประเภทใด (๑ คะแนน)

าน วรรณ ล ใ
__________________________________________________________________________________
, ปมา โวหาร
การ

__________________________________________________________________________________

๒๐. พิศพรรณปลาวายเคลา คลึงกัน

ถวิลสุดาดวงจันทร แจมหนา
มัตสยายอมพัวพัน พิศวาส
ควรฤพรากนองชาชวด เคลาคลึงชม

ใหนักเรียนถอดคําประพันธบทนี้ (๒ คะแนน)
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
นำ
คื
สีสำ
ช่
สีด้
มี
อุ
นื้
รื่
งิ
รื่
ที
งิ
ม่
ช้
รี
ศิ
ป์
 /

เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก

๑๘
กาพยเหเรือ ๑๘

๒๑. “น้ําเงินคือเงินยวง ขาวพรายชวงสีสําอาง

ไมเทียบเปรียบโฉมนาง งามเรืองเรื่อเนื้อสองสี
ปลากรายวายเคียงคู เคลากันอยูดูงามดี
แตนางหางเหินพี่ เห็นปลาเคลาเศราใจจร”

ใหนักเรียนโยงคําสัมผัสนอกจากบทประพันธใหถูกตองตามฉันทลักษณ (๒ คะแนน)
เ น อ เ น ยวง ขาว พราย วง อาง
__________________________________________________________________________________
ไ เ ยบ เป ยบ โฉม นาง งาม เ อง เ อ เ อ สอง
__________________________________________________________________________________
]
ปลาก ราย าย เ ยง เค า น
อ
__________________________________________________________________________________
งาม

แ นาง างเ น เ น ปลา เก า เศ าใจ

__________________________________________________________________________________
แ

__________________________________________________________________________________
น้ำ
คื
สีสำ
ช่
ว่
สี
คู่
กั
ดี
ดู
ห่
พี่
ที
นื้
คี
รื
ห็
รื่
งิ
ยู่
ม่
ต่
ร้
ล้
ล้
รี
งิ
หิ
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๑๙
กาพยเหเรือ ๑๙

บทอานที่ ๕

อานบทอานตอไปนี้แลวตอบคําถาม ขอ ๒๒ – ๒๖
บทเหชมไม
โคลง
เรือชายชมมิ่งไม มีพรรณ
ริมทาสาครคันธ กลิ่นเกลี้ยง
เพล็ดดอกออกแกมกัน ชูชอ
หอมหื่นรื่นรสเพี้ยง กลิ่นเนื้อนวลนาง
กาพย
เรือชายชมมิ่งไม ริมทาไสวหลากหลายพรรณ
เพล็ดดอกออกแกมกัน สงกลิ่นเกลี้ยงเพียงกลิ่นสมร
ชมดวงพวงนางแยม บานแสลมแยมเกสร
คิดความยามบังอร แยมโอษฐยิ้มพริ้มพรายงาม
จําปาหนาแนนเนื่อง คลี่กลีบเหลืองเรืองอราม
คิดคะนึงถึงนงราม ผิวเหลืองกวาจําปาทอง
ประยงคทรงพวงหอย ระยายอยหอยพวงกรอง
เหมือนอุบะนวลละออง เจาแขวนไวใหเรียมชม
พุดจีบกลีบแสลม พิกุลแกมแซมสุกรม
หอมชวยรวยตามลม เหมือนกลิ่นนองตองติดใจ
สาวหยุดพุทธชาด บานเกลื่อนกลาดดาษดาไป
นึกนองกรองมาไลย วางใหพี่ขางที่นอน
พิกุลบุนนาคบาน กลิ่นหอมหวานซานขจร
แมนนุชสุดสายสมร เห็นจะวอนออนพี่ชาย
เต็งแตวแกวกาหลง บานบุษบงสงกลิ่นอาย
หอมอยูไมรูหาย คลายกลิ่นผาเจาตราตรู
มะลิวัลยพันจิกจวง ดอกเปนพวงรวงเรณู
หอมมานาเอ็นดู ชูชื่นจิตตคิดวนิดา
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๒๐
กาพยเหเรือ ๒๐

ลําดวนหวนหอมตระหลบ กลิ่นอายอบสบนาสา
นึกถวิลกลิ่นบุหงา รําไปเจาเศราถึงนาง
รวยรินกลิ่นรําเพย คิดพี่เชยเคยกลิ่นปราง
นั่งแนบแอบเอวบาง หอนแหหางวางเวนวัน
ชมดวงพวงมาลี ศรีเสาวภาคยหลากหลายพรรณ
วนิดามาดวยกัน จะออนพี่ชี้ชมเชย

๒๒. ขอใดตางจากพวก (๑ คะแนน)

ก. พิกุล พุดจีบ ข. จําปา นางแยม
ค. บุนนาค สาวหยุด ✗
ง. พุทธชาด สายสมร

๒๓. “ชมดวงพวงนางแยม บานแสลมแยมเกสร

คิดความยามบังอร แยมโอษฐยิ้มพริ้มพรายงาม”

คําที่ขีดเสนใตมีความหมายวาอยางไร (๑ คะแนน)
ก. หู ข. ตา
ค. จมูก ง. ปาก
×
๒๔. บทประพันธบทใดมีชื่อพันธุไมมากที่สุด (๒ คะแนน)
เ ง แ ว แ ว กาหลง งก น
__________________________________________________________________________________
อาย
ษบา บาน

__________________________________________________________________________________
อ ไ
หอม หาย ค าย ก น า เ า
ค ตรา

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

๒๕. ใหนักเรียนยกตัวอยางคําที่มีความหมายวา “ผูหญิง” จากบทชมไม มา ๕ คํา (๑ คะแนน)

__________________________________________________________________________________
ง ส
0 มร
,
อย
นวล นาง
, ,
นง รวม

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
ส่
บุ
รู้
ผ้
น้
รุ
บั
จ้
ต็
ม่
ยู่
ลิ่
ก้
ล้
รู
ต้
ลิ่
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๒๑
กาพยเหเรือ ๒๑

๒๖. บทประพันธบทใดที่ใหรสวรรณคดีรสสัลลาปงคพิไสย (๒ คะแนน)

ด บ ก บ แสลม ล แกม แซม ก
__________________________________________________________________________________
รม

หอมชาย รวย ตาม ลม เห อน ก น อง อง ดใจ

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
พุ
พิ
สุ
ติ
ต้
น้
ลิ่
ลี
กุ
มื
จี
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษา PISA พาสนุก
๒๒
กาพยเหเรือ ๒๒

แบบทดสอบหลังเรียน
เรื่องกาพยเหเรือ
คําชี้แจง ใหนักเรียนเลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุด แลวทําเครื่องหมาย X ลงในกระดาษคําตอบที่กําหนดให

๑. กาพยเหเรือที่ไดรับการยกยองวาดีที่สุดเปนผลงานของใคร
×ก. เจาฟาธรรมธิเบศร ข. กรมพระราชวังบวร
ค. เจาพระยาพระคลัง (หน) ง. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลานภาลัย
๒. ทํานอง มูลเห เรียกอีกอยางหนึ่งวาอยางไร
×ก. เหเรือเร็ว ข. เหเรือหลวง
ค. เหเรือราชสํานัก ง. เหเรือประเทียบทา
๓. เรือประจํารัชกาลที่ ๙ มีชื่อวาอยางไร
ก. สุพรรณหงส ข. อสุรวายุภักษ
ค. อนันตนาคราช ง. นารายณทรงสุบรรณ
×

๔. บทประพันธตอนใดสะทอนเรื่องการไวทรงผมของสตรีในอดีต
ก.
× นาคาหนาดังเปน ดูเขมนเห็นขบขัน
มังกรถอนพายพัน ทันแขงหนาวาสุกรี
ข. ลําดวนหวนหอมตระหลบ กลิ่นอายอบสบนาสา
นึกถวิลกลิ่นบุหงา รําไปเจาเศราถึงนาง
ค. หางไกวายแหวกวาย หางไกคลายไมมีหงอน
คิดอนงคองคเอวอร ผมประบาอาเอี่ยมไร
ง. เห็นฝูงยูงรําฟอน คิดบังอรรอนรํากราย
สรอยทองยองเยื้องชาย เหมือนสายสวาทนาดนวยจร
๕. บทประพันธในขอใดใหรสวรรณคดีเสาวรสจนี
ก. ปลากรายวายเคียงคู เคลากันอยูดูงามดี
แตนางหางเหินพี่ เห็นปลาเคลาเศราใจจร
ข. พุดจีบกลีบแสลม พิกุลแกมแซมสุกรม
หอมชวยรวยตามลม เหมือนกลิ่นนองตองติดใจ
ค.
× สุวรรณหงสทรงพูหอย งามชดชอยลอยหลังสินธุ
เพียงหงสทรงพรหมมินทร ลินลาศเลื่อนเตือนตาชม
ง. ยามสองฆองยามย่ํา ทุกคืนค่ําย่ําอกเอง
เสียงปมี่ครวญเครง เหมือนเรียมคร่ําร่ําครวญนาน
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษาภาษาพาสนุก
๒๓
กาพยเหเรือ ๒๓

๖. บทประพันธในขอใดมีการเปรียบเทียบ
ก. เสียงสรวลเสียงทรามวัย สุดสายใจพี่ตามมา
ข. อิ่มทุกขอิ่มชลนา อิ่มโศกาหนานองชล
ค. ลวงสามยามปลายแลว จนไกแกวแววขันขาน
ง. งามทรงวงดัง่ วาด
× งามมารยาทนาดกรกราย
๗. จากภาพคือชื่อเรืออะไร

ก. เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส ข. เรือพระที่นั่งนารายณทรงสุบรรณ
ค. เรือพระที่นั่งอนันตนาคราช ง. เรือพระที่นงั่ อเนกชาติภุชงค
✗

๘. คําวา “สุบรรณ” มีความหมายวาอยางไร

ก. ครุฑ
× ข. กินนร
ค. นารายณ ง. พระอินทร
๑๐. กาพยเหเรือ เหตอนใดที่ไมมีลักษณะของการแตงนิราศ
ก. เหชมไม ข. เหชมนก
✗ค. เหชมเรือ ง. เหชมปลา
๑๐. “นวลจันทรเปนนวลจริง เจางามพริ้งยิ่งนวลปลา
คางเบือนเบือนหนามา ไมงามเทาเจาเบือนชาย”
จากบทประพันธขอใดเปนชื่อปลา
ก. นวลจริง ข. งามพริ้ง
× ค. คางเบือน ง. เบือนชาย
 เอกสารประกอบการเรียนการสอนวรรณคดีหรรษาภาษาพาสนุก
๒๔
กาพยเหเรือ ๒๔

กระดาษคําตอบแบบทดสอบหลังเรียน

ชื่อ – นามสกุล________________________________________
การ นท
น ชั้น___________________
12
6 เลขที่______________
41

คําชี้แจง เลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุดแลวกาเครื่องหมายกากบาท (X) ลงในกระดาษคําตอบ

ตัวเลือก
ก ข ค ง
ขอ
ตัวอยาง
๑ ✗
๒ ✗
๓ ×
๔ ×
๕ ×
๖ ✗
๗ ✗
๘ ✗
๙ ×
๑๐ ✗
สิ
จั
หุ่
ริ
ร์
 ๔๖

àÍ¡ÊÒûÃСͺ¡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹ÇÃó¤´ÕËÃÃÉÒ PISA ¾Òʹء