Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 111

DİN KÜLTÜRÜ VE

AHLAK BİLGİSİ 10

ALLAH İNSAN
İLİŞKİSİ
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Neler Öğreneceğiz?
1. Allah İnancı ve İnsan
2. Allah’ın Varlığı ve Birliği
3. Allah’ın İsim ve Sıfatları
4. Kur’an-ı Kerim’de İnsan ve Özellikleri
5. İnsanın Allah ile İrtibatı
6. Kur’an’dan Mesajlar: Rûm Suresi 18-27. Ayetler

2
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Ø Allah’a inanmanın iyi


bir insan olmaya
katkısı var mıdır?

3
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

1. Allah İnancı ve İnsan

• İslam’ın temelini inanç


esasları oluşturur.

• İnanç esasları içerisinde de


en başta Allah’a iman gelir.

4
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Allah’ın nasıl bir misal getirdiğini görmedin mi?


Güzel sözü (iman), kökü sabit, dalları gökte olan
güzel bir ağaca benzetti. O ağaç, Rabbinin izniyle
her zaman meyvesini verir...”

İbrâhîm suresi, 24-25. ayetler.

5
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Allah inancı insanların


kalplerine yerleşip
kuvvetlenince onların
davranışlarını etkiler.

6
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• İslam dini, hayatın içinde kendini gösteren bir inancı değerli görmüştür.

• İslam; dinin temel hükümlerine inanılmasını, hükümlerinin uygulamaya


konulmasını ve hayata yansımasını ister.

7
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Allah’a inanmak insanın


hayatında olumlu değişiklikler
yapar.

• Bunun nedeni imanın; duygu,


düşünce ve davranışlar
üzerinde etkili olmasıdır.

8
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Onlar ki bollukta da darlıkta da Allah için harcarlar;


öfkelerini yutarlar ve insanları affederler. Allah da
güzel davranışta bulunanları sever.”

(Âl-i İmrân suresi, 134. ayet)

9
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“İman edip iyi işler yapan, namaz kılan ve zekât


verenler var ya, onların mükâfatları Rableri katındadır.
Onlara korku yoktur, onlar üzüntü de çekmezler.”

(Bakara suresi, 277. ayet)

10
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Hiçbiriniz kendisi için “İman etmedikçe


istediğini (mümin) cennete giremezsiniz,
kardeşi için istemedikçe birbirinizi sevmedikçe de
(gerçek) iman etmiş iman etmiş olmazsınız.”
olamaz.”
Müslim, İman, 93.
Buhârî, İman, 7.

11
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• İslam’a göre insanın Allah’a olan


inancı dünyaya bakışını değiştirir.

• İnsan, Allah inancı sayesinde


davranışlarına çekidüzen verir.

12
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Yüce Allah’ın • Muhtaçlara


emirlerini yerine yardım eder. • Verdiği sözleri
getirir. tutar.

• İbadetlerini ve
• Haksızlık Allah’a kulluk görevlerini
yapmaz. yerine getirir.
inanan insan

• Allah’ın razı olduğu


• İnsanlara bir kimse olmaya
karşı adaletli • Başkalarıyla iyi gayret eder.
olur. ilişkiler kurmaya
çalışır.
13
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• İnsan, Allah’a iman sayesinde hem kendi varlığı


hem de bütün varoluşla ilgili temel sorulara
cevaplar bulur.

• Allah inancı, insanı erdemli kılar. İman, insanî


değerlerin gelişmesi için uygun bir iklim sunar.

14
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• İnanan insan Rabbini “… İman edenlerin Allah’a


sever ve iman etmenin olan sevgileri çok daha
Allah’ın hoşnut olacağı fazladır…”
güzel işler yapmak (Bakara suresi, 165. ayet)
anlamına geldiğini
kavrar.

• O, dünya hayatının bir


imtihan yeri olduğunu
bilerek hareket eder.

15
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Ø Çevrenizde gördüğünüz
eşyaların kendiliğinden
oluşması mümkün
müdür?

16
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

2. Allah’ın Varlığı ve Birliği

• Allah’a inanmak; O’nun


varlığını ve birliğini kabul
etmekle başlar.

• Kur’an-ı Kerim akıl ve


gözlemle Allah’ın varlığını ve
birliğini bulmada bizlere yol
gösterir.

17
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Göklerin ve yerin yaratılmasında, gece ile gündüzün


birbiri peşinden gelmesinde, insanlara fayda veren
şeylerle yüklü olarak denizde yüzüp giden gemilerde,
Allah’ın gökten indirip de ölü haldeki toprağı
canlandırdığı suda, yeryüzünde her çeşit canlıyı
yaymasında, rüzgârları ve yer ile gök arasında emre
hazır bekleyen bulutları yönlendirmesinde düşünen
bir toplum için (Allah’ın varlığını ve birliğini
ispatlayan) birçok deliller vardır.”

Bakara suresi, 164. ayet.

18
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Yeryüzünü enine boyuna uzatan, onda sabit dağlar


ve ırmaklar meydana getiren, orada meyvelerin her
birinden çifter çifter yaratan O’dur. Geceyi de
gündüzün üzerine O bürüyüp örtüyor. Düşünen
insanlar için şüphesiz bütün bunlarda ibretler vardır.
Ra’d suresi, 3. ayet.

19
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kur’an-ı Kerim insanların


akıllarına ve kalplerine
seslenerek ayetlerdeki
gerçekleri düşünmelerini
ister.

• Böylece Kur’an, insanların


Allah’ın varlığıyla ilgili doğru
çıkarımlar yapmalarına
yardımcı olur.

https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr 20
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Hayatta hiçbir şey kendiliğinden ve tesadüfen olamaz.


Tüm varlıkları meydana getiren bir sebep bulunur.

• Evren de yoktan var olduğuna göre onu da yaratan bir güç


vardır. O da Yüce Allah’tır.
21
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Bazı İslam bilginleri, insanların kendi başlarına Allah’ın varlığını ve birliğini


idrak edemeyeceklerini öne sürerek çeşitli deliller ortaya koymuşlardır.

• Bunlar;

Gaye ve nizam delili Ekmel (mükemmel)


varlık delili
22
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Gaye ve nizam delili


dış dünyada gördüğümüz
varlıkların sahip olduğu
düzen ve amaçtan
hareketle Allah’ın varlığını
ve birliğini ispatlamaya
çalışır.

23
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kâinatta var olan her şey bir ölçü ve ahenk içindedir. Hücreden insana,
atomdan galaksilere kadar mükemmel bir düzen işlemektedir.

24
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“O ki birbiri ile tam bir uyum içinde yedi göğü


yaratmıştır. Rahmân olan Allah’ın yaratışında
hiçbir uygunsuzluk göremezsin. Gözünü çevir de
bir bak, bir bozukluk görebiliyor musun? Sonra
gözünü, tekrar tekrar çevir bak; göz (aradığı
bozukluğu bulmaktan) âciz ve bitkin halde sana
dönecektir.”

Mülk suresi, 3-4. ayetler

25
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Bu dünyada hiçbir
şey boş yere
yaratılmamıştır.
Her varlığın bir
amacı vardır.

26
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Evrende bulunan
varlıklar madde ve
atomlardan oluşur.

• Tüm bunlar kendi


başlarına bir düzen
oluşturacak güce ve
kudrete sahip değildir.

• Üstelik kendilerini bile


oluşturamazlar.
27
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Evrendeki bu hassas
dengelerin varlığı ancak
ilahi bir kudretle
mümkündür.

• Bu ilahi kudretin sahibi


de Allah Teâlâ’dır.

28
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Allah’ın varlığı ve birliğiyle ilgili


delillerden bir diğeri de ekmel
(mükemmel) varlık delilidir.

• Bu delil Allah’ın varlığını insanın


zihninde oluşan bir düşünceden
hareketle ispatlamaya çalışır.

29
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• İnsanın zihninde mükemmel


varlık düşüncesi mevcuttur.

• Bu düşünce insanın kendi


ürettiği bir şey değildir. İnsana
bu düşünce mükemmel olan
Allah’tan gelmiştir.

30
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Yüce Allah eşsiz


i
kudretiyle evren
rsuz
İslam inancında eksiksiz ve kusu Bu durum O’nun
r.
olarak yaratmıştı birliğinin en önemli
Allah’ın varlığı
yanında O’nun tezahürüdür.
birliğine de inanm
ak
gerekmektedir.

31
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Eğer yerde ve gökte


Allah’tan başka ilahlar
• Kâinatta tek yaratıcı olsaydı kesinlikle yerin
olmasaydı evrenin göğün düzeni bozulurdu…”
düzeni bozulurdu. Enbiyâ suresi, 22. ayet.

• Evrende kaos ve
düzensizlik ortaya
çıkardı.

32
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Evren düzenli olduğuna göre


Allah’tan başka bir ilahın olması
imkansızdır.

Eğer varlık âleminde Allah’tan başka


ilah olsaydı ilahlar arasında
anlaşmazlık meydana gelir ve
evrenin düzeni bozulurdu.

33
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Ø Allah’ı tanımak isteyen


bir insan sizce nasıl bir
yol izlemelidir?

34
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

3. Allah’ın İsim ve Sıfatları

• İslam dini, insanlara


Allah’ı doğru bir şekilde
tanıtmayı amaçlar.

• Çünkü Allah inancı doğru


olmayan kişinin, diğer
iman esaslarını sağlıklı
bir şekilde kavraması
mümkün değildir.

35
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Allah’ın zatı,
zaman ve mekân • Duyu organlarıyla
boyutlarının kavranamaz.
ötesindedir.

• Hiçbir varlığa • Bu nedenle insan O’nu


benzemez. ancak isim ve
sıfatlarıyla tanıyabilir.

36
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kâinat ve içindekiler Yüce • Bu tecelli süreklidir ve


Allah’ın isim ve sıfatlarının karıncadan gökyüzündeki büyük
tecellisidir. cisimlere kadar her şeye uzanır.

“Göklerde ve yerde ne varsa hepsi


Allah’ındır ve Allah her
şeyi kuşatmaktadır.”
Nisâ suresi, 126. ayet.

37 https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Bir bebeğin dünyaya Bir annenin şefkat ve


gelişinde Allah’ın merhametinde
Muhyî (can veren) Rahmân (merhameti
sonsuz olan)
isimlerinin
tecellileri
görülür.

Dalından koparılan bir


Bir hastanın
elmada Rezzâk
iyileşmesinde Şâfî
(kesintisiz biçimde
(şifa veren)
çokça rızık veren)

38
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Allah birdir. O’nun “Ehad” ismi bunu ifade eder.

• Kelime-i tevhid dediğimiz “La ilahe illallah, Muhammedün resulullah”


cümlesi de bunu vurgular.

39
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Allah yaratandır.Tekvin sıfatı Allah’ın


yaratma özelliğine işaret eder.

• Yoktan var etme anlamında bir yaratma


sadece Allah’a mahsustur.

40
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Yüce Allah Hâlık sıfatı


Musavvir sıfatı ile hem yoktan yaratır
O’nun hem de var olan bir
yaratmasının şeyden yeni bir şey
rastgele değil meydana getirir.
biçimlendirilmiş
ve sanatlı
olduğuna işaret Bâri’ sıfatıyla bir
eder. model olmaksızın
canlıları yaratır.

41
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Yüce Allah her an


yeniden yaratmakta
ve kâinatta tasarrufta
bulunmaktadır.

• Her saniye yenilenen


insan hücreleri ve her
gün yeniden doğan
güneş bu sürekliliği
gösterir.

42
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Allah yaşatandır. O sadece yaratmakla kalmaz aynı


zamanda yaşatır. O bütün hayatların kaynağıdır.

• Hayat, kendisi de
diri, canlı ve hayat
sahibi Hayy olan
Allah’tan gelir.

43
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Rızkı genişleten
Bâsıt

Allah’ın yaşatması
ile ilgili güzel Nâfi’ Fayda veren
isimleri

Karşılık
Vehhâb beklemeden
bol bol veren

44
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Allah, gökleri ve yeri yaratan, gökten yağmur


indiren ve onunla size rızık olarak türlü meyveler
çıkaran, emri gereğince denizde yüzmek üzere
gemileri emrinize veren, nehirleri de hizmetinize
sunandır. O, sürekli olarak yörüngelerinde hareket
eden Güneş’i ve Ay’ı sizin hizmetinize sunan, geceyi
ve gündüzü sizin emrinize verendir. O, istediğiniz
şeylerin hepsinden size verdi. Eğer Allah’ın
nimetlerini saymaya kalkışsanız sayamazsınız...”

İbrâhîm suresi, 32-34. ayetler.

45
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

ALLAH’IN
(C.C.)
SIFATLARI

Zâtî Sıfatlar Sübûtî Sıfatlar

46
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Sadece Allah’ın zâtına


ZÂTİ SIFATLAR has olan ve başka
varlıklarda bulunmayan
sıfatlardır.

Yüce Allah’ın mutlak


olarak, diğer varlıkların
SÜBUTİ SIFATLAR da sınırlı olarak sahip
olduğu sıfatlardır.

47
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Kıyâm bi
Vücud
Nefsihî

Muhâlefetün Zâtî
li’l-Havâdis Sıfatlar Kıdem

Vahdaniyet Beka
48
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Vücud

Allah’ın var olmasıdır. Allah


vardır ve O’nun yokluğu
düşünülemez.
Kıdem

Ezelî olmak, başlangıcı


bulunmamaktır.

49
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Beka

Varlığının sonu olmamak,


ebedî olmaktır.

Vahdaniyet

Allah’ın bir olmasıdır. Allah


tektir. Eşi, benzeri, ortağı
yoktur.

50
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Muhâlefetün
li’l-Havâdis
Sonradan yaratılmışlara
benzememektir.
Kıyâm bi
Nefsihî

Var olmak için hiçbir şeye


ihtiyaç duymamaktır.

51
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Hayat İlim

Tekvin Semi
Sübûtî
Sıfatlar
Kelâm Basar

Kudret İrade
52
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Allah’ın her şeyi


İlim
bilmesidir.
Diri ve canlı
olmaktır. Allah Hayat
diridir.

Allah’ın her şeyi Basar


görmesidir.

Allah’ın her şeyi


Semi
işitmesidir.
53
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Allah’ın sınırsız
güç sahibi Kudret
olmasıdır.

Allah’ın
Kelam
konuşmasıdır.

Yaratmak anlamına
gelir. Yüce Allah Tekvin
yoktan yaratır.
Allah’ın bir şeyin
İrade
var olmasını
dilemesidir.
54
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Allah Rahîm’dir,
Allah Rahmân’dır,
merhameti
rahmeti sınırsız
sonsuz olandır.
olandır. Allah koruyup
gözetendir. O,
Müheymin’dir.

O, Kayyum’dur.
Rezzâk sıfatıyla
Kâinatı idare eder
maddi ve manevi
ve her şeyin varlığı
lütuf ve ikramları
kendisine bağlıdır.
yeryüzüne yayar.
55
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

4. Kur’an-ı Kerim’de İnsan ve Özellikleri

• Evrendeki tüm canlılar


Yüce Allah’ın eseridir.

• Her şey, Allah


tarafından yaratılmıştır.

56
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• İnsanın yaradılışı ve dünyaya


gelmesi sıradan bir iş değildir.
“Biz insanı en güzel
biçimde yarattık.”
(Tîn suresi, 4. ayet)
• Tüm varlıklar gibi insan da
Allah’ın eseridir.

• İnsanın yaşaması için gerekli


olan tüm unsurlar Yüce Allah
tarafından ona verilmiştir.
57
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Yüce Allah insana akıl Böylece insan doğru ile


nimeti vermiş, düşünmeyi, yanlışı, faydalı ile zararlıyı
konuşmayı ve yazmayı birbirinden ayırma
öğretmiştir. imkânına kavuşmuştur.

58
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Evrendeki her varlığın bir


amacı olduğu gibi insanın da
Allah’ı tanıması
hayatta bir amacı vardır.
Kur’an-ı Kerim’e göre insanın
yaratılış amacı ;
O’na kulluk etmesi

İyi ameller ortaya


koymasıdır.

59
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Müminler kesinlikle kurtuluşa ermiştir. Onlar ki


namazlarında derin bir saygı hali yaşarlar. Anlamsız,
yararsız şeylerden uzak dururlar. Zekâtı verirler.
İffetlerini korurlar.”

Mü’minûn suresi, 1-5. ayetler.

60
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kur’an-ı Kerim’e göre ilahi


irade, insana son derece
büyük bir rol vermiş ve onu
yeryüzünde halife yapmıştır.

• Yeryüzünde sorumlu
tutulan tek varlık insandır.

61
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

İnsanın tercih ve
tutumları bu süreçleri
belirler.

Kur’an-ı Kerim’e göre Bu amaçla ilahi


insanın yücelmesi ve buyruklara kulak
alçalması kendi vermeli ve kendisine
elindedir. verilen aklı dikkatli
kullanmalıdır.

62
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Kim iyi bir iş yaparsa kendi lehinedir. Kim de


kötülük yaparsa kendi aleyhinedir. Rabbin hiç bir
zaman kullarına zulmedici değildir.”

(Fussilet suresi, 46. ayet.)

63
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

5. İnsanın Allah ile İrtibatı

• Yüce Allah’a inanan kişi O’na karşı derin


bir sevgi besler. Yüce Allah da insanın
kendisiyle irtibat kurmasını ister.

• İnsanın Allah’la irtibatı dua, ibadet, tövbe


ve Kur’an okuma gibi yollarla gerçekleşir.

64
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Dua

Dua
Allah Teâlâ’nın yüceliği karşısında
kulun aczini itiraf etmesi, isteklerini
O’na arz ederek O’nun lütuf ve
yardımını dilemesidir.

65
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kâinatta bulunan tüm


varlıklar Yüce Allah ile
irtibat halindedir.

• Her biri kendi dilince


Rabbini tesbih edip O’na
dua etmektedir.

66
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kur’an-ı Kerim’de “De ki:


Duanız olmasa Rabbim
size ne diye değer
versin?...” (Furkân suresi, 77.
ayet) buyrularak duanın

önemine işaret edilmiştir.

• Dua, kulun Rabbi katında


değer kazanmasını sağlar.

67
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Dua doğrudan Allah’a yapılır. O’ndan başka varlıklara dua edilmez.

• Kur’an-ı Kerim’de Allah’ın insana


çok yakın olduğu ifade edilir.
Yüce Allah insanı görür ve onun
niyazını işitir.

68
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Allah hiç şüphesiz


her duayı işitir ve
kabul eder.

Yeter ki kul samimi


şekilde Rabbine
yönelip dua etsin.

i y e tl e yapılan
Samim r şılıksız
l a r k a
dua
kalmaz.
69
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Duada sabırlı olmak önemlidir. İnsan, Rabbiyle kurduğu


bu özel irtibatta acele etmeden duasının sonucunu
beklemelidir.

“Acele etmedikçe her


birinizin duası kabul
edilir. Bu sebeple
(acelecilik yüzünden)
insan, dua ettim de
kabul olunmadı der.”
Muvattâ, Kur’an, 29

70
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Hz. Peygamber duada


istenecek şeylerin
meşru, olumlu olmasına
özen gösterirdi.

Günah işlemeyi
hedefleyen veya akrabalık
Duaya konu olan
ilişkilerinin kesilmesini
istek ve niyazların
isteyen duaların kabul
hayırlı işlere yönelik edilmeyeceğini bildirmişti.
olması gerekir.
71
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Sadece zor zamanlarda


dua etmek doğru değildir.

• İnsan bir nimete


kavuştuğunda ve bir
başarıya ulaştığında da
dua etmeyi ihmal
etmemelidir.

72
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kur’an-ı Kerim, Allah’ı sık sık anmamızı ister.

• Duada süreklilik önemlidir.

• İnsanın Rabbiyle irtibatı her zaman devam etmelidir.

73
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

İbadet

• İbadet, Allah’a
gönülden isteyerek
yönelmek, boyun
eğmek ve itaat
etmektir.

74
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Allah âlemlerin
Rabbidir. İbadete
lâyık olan tek varlık
O’dur.
Bu yüzden ibadet
sadece Allah’a
yapılır.

75
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• İbadet, imanın bir göstergesi olup


imana bağlı olarak ortaya çıkar.

• İnanan kimse Rabbine hamd


ederek, şükrederek ve O’na
saygı göstererek ibadet eder.

• İbadette samimi olmak gerekir.


76
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• İnsanın Rabbiyle irtibatı “Sana yakîn (ölüm)


devamlılığa muhtaçtır. gelinceye kadar
Bu nedenle ibadetlerde Rabbine ibadet et!”
süreklilik esastır. Hicr suresi, 99. ayet

77
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• İbadet etmek insanı Rabbine


“Kulun Rabbi’ne en
yakınlaştırır. O’nunla irtibatını
yakın olduğu an,
daha üst bir noktaya taşır.
secdede olduğu andır…”
(Müslim, Salât, 215.)

78
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kur’an-ı Kerim’e göre • İbadetin hedefi


ibadet etmek insanın Allah’ın rızasını
yaratılış amaçları kazanmak olmalıdır.
arasında yer alır.

• İbadetlerde gösteriş yapmak ve


dünyevi çıkarlar elde etmek gibi
bir amaç güdülmemelidir.

79
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Tövbe

• Allah’la irtibat kurmanın bir başka


yolu da tövbedir.

• İnsan zaman zaman yanlış tercihler


yapmakta; hata, kusur ve günah
işlemektedir.

• Böyle bir durumda yapılması gereken


şey tövbe ve istiğfar etmektir.
80
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Onlar bir kötülük yaptıklarında ya da kendilerine


zulmettiklerinde Allah’ı hatırlayıp günahlarından
dolayı hemen tövbe-istiğfar ederler. Zaten günahları
Allah’tan başka kim bağışlayabilir ki! Bir de onlar,
işledikleri kötülüklerde, bile bile ısrar etmezler.”
(Âl-i İmrân suresi, 135. ayet.)

81
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Tövbe, insanın, bilerek veya bilmeyerek yaptığı hata, büyük ve küçük


günahlarından dolayı pişman olup bir daha aynı kusurları yapmamaya
karar vererek bunlardan vazgeçmesidir.

• İstiğfar, günahların Allah


tarafından bağışlaması için
af dilemektir. İstiğfar sözle;
tövbe ise fiili olarak yapılan
bağışlanma isteğidir.
82
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Yüce Allah’ın rahmet ve “Her kim de işlediği


merhameti sonsuzdur. O, zulmün arkasından tövbe
kendisiyle irtibat kuranları edip durumunu
geri çevirmez. düzeltirse kuşkusuz Allah
onun tövbesini kabul
• Kul “Ben affedilmem.” diye eder. Şüphesiz Allah çok
düşünmemeli, Rabbine bağışlayandır, çok
yönelmeli ve O’nun affından merhamet edendir.”
ümidini kesmemelidir.
Mâide suresi, 39. ayet

83
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Kul tövbe konusunda


samimi olmalı ve içtenlikle
Rabbinden bağışlanma
dilemelidir.

Hz. Muhammed, insanın


tövbe etmesine Yüce
Allah’ın çok sevindiğini
belirtmiş ve günde
yetmişten fazla tövbe
etmiştir.
84
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Kur’an Okumak

• Kur’an-ı Kerim, insanları doğru


yola iletmek için indirilmiş bir
kitaptır.

• Günümüze kadar hiç değişmeden


gelen Allah kelamıdır.

• Bu nedenle sözlerin en güzeli


olarak kabul edilir.
85
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Yüce Allah’ın emir ve yasaklarını içeren


Kur’an-ı Kerim’i okumak bir ibadettir.

Kur’an okumanın farklı


şekilleri vardır. Kur’an-ı
Kerim anlamak, hayata
geçirmek ve sevap
kazanmak için okunur.

86
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kur’an okumaya genel olarak


kıraat denir.

• Tilavet ideal olan okuma biçimidir.

• Hem okumak hem de hayata geçirmek


amacıyla Kur’an okumaya ise tilavet denir.

87
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kur’an-ı Kerim • O, âlemlerin


sıradan bir kitap Rabbi olan
değildir. Allah’ın kelamıdır.

• Kişi Kur’an
• Kur’an okumak okuduğunda
Yüce Allah’la Rabbiyle irtibat
konuşmak gibidir. kurmuş olur.

88
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Müslüman bir kişinin Kur’an-ı Kerim’i anlayarak okuması ve hayatına


aktarması gerekir.

“Sizin en hayırlınız Kur’an’ı


öğrenen ve öğretendir.”
Buhârî, Fezâilü’l Kur’ân, 21

89
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

KUR’AN OKUMAK

Kur’an okumak Kur’an okumak


Kur’an okumak Rabbimizin istediği
Rabbimizin
Rabbimizle irtibat
mesajlarını anlamaya bir hayata adım
kurmaktır.
çalışmaktır. atmaktır.

90
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

İnsanın Allah İle İrtibat Yolu

Dua İbadet Tövbe Kur’an Okuma

91
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

6. Kur’an’dan Mesajlar: Rûm suresi Mekke


Rûm Suresi 18-27. Ayetler Dönemi’nde
inmiştir.

Adını ikinci ayette


geçen Rûm
kelimesinden
almıştır.

Sure 60 ayettir.

92
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Surede ağırlıklı olarak şu konular yer alır :

Ahiret Allah’ın birliği ve Allah’ın sınırsız


inancının şirk inancının kudretine işaret
önemi çürütülmesi eden deliller

93
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Kâinatta bulunan tüm varlıklar Yüce Allah’a boyun


eğmekte, O’nun iradesi dışına çıkmayıp koyduğu
kurallara uygun hareket etmektedir.

e A l la h’ın
a d üşen d n bir
an u
• İns klarına uyg
buyru aşamaktır.
y
hayat

94
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Allah için yoktan var


etmek de yeniden • Yoktan var etmek,
diriltmek de kolaydır. yeniden diriltmekten
daha zordur.

• Yüce Allah insanı yoktan var ettiğine göre onu


yeniden diriltmesi daha kolaydır.
95
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

RUM SURESİ 18-27

• 18- “Göklerde ve yerde


hamd O’na mahsustur.
Gündüzün sonunda ve öğle
vaktine girdiğinizde Allah’ı
tesbih edin.

Okuyan: Maher Al-Muaiqly

96
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• 19-Ölüden diriyi, diriden de


ölüyü O çıkarıyor; yeryüzünü
ölümünün ardından O
canlandırıyor. İşte siz de
böyle çıkarılacaksınız.

97
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• 20- Sizi topraktan yaratması,


O’nun (varlığının)
delillerindendir. Sonra siz,
(her tarafa) yayılan insanlar
oluverdiniz.

98
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• 21- Kendileri ile huzur bulasınız


diye sizin için türünüzden eşler
yaratması ve aranızda bir sevgi ve
merhamet var etmesi de O’nun
delillerindendir. Şüphesiz bunda
düşünen bir toplum için ibretler
vardır.

99
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• 22- O’nun delillerinden biri de,


gökleri ve yeri yaratması,
dillerinizin ve renklerinizin
değişik olmasıdır. Şüphesiz
bunda bilenler için (alınacak)
dersler vardır.

100
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• 23- Gece olsun gündüz olsun,


uyumanız ve Allah’ın lütfundan
(nasibinizi) aramanız da O’nun
delillerindendir. Gerçekten bunda,
işiten bir topluluk için ibretler
vardır.

101
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• 24- Yine O’nun delillerindendir ki size


korku ve ümit vermek üzere şimşeği
gösteriyor, gökten su indirip ölümünün
ardından yeryüzünü onunla diriltiyor.
Doğrusu bunda, aklını kullanan bir
topluluk için (alınacak) dersler vardır.

102
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• 25- Göğün ve yerin O’nun


buyruğu ile durması da O’nun
delillerindendir. Sonra sizi
bulunduğunuz yerden bir
çağırdı mı hemen çıkıverirsiniz.

103
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• 26-27-Göklerde ve yerde
bulunanlar hep O’na aittir, hepsi
O’na boyun eğmiştir. Yaratmaya
başlayan, sonra onu tekrarlayan
O’dur, ki bu, O’nun için pek
kolaydır. Göklerde ve yerde olan en
üstün sıfatlar O’nundur. O, mutlak
güç ve hikmet sahibidir.”

104
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Ünitemizi Değerlendirelim
1. Allah’a iman eden bir kimse hangi davranışları sergiler?
2. Gaye ve nizam delili hakkında bilgi veriniz.
3. Allah’ın zati ve sübûti sıfatları nelerdir?
4. İnsanın Allah ile iletişim kurma yolları nelerdir?
5. Rûm Suresi 18-27. ayetlerden çıkarılabilecek ilkeler nelerdir?

105
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Cevaplayalım
Allah Teâlâ’nın yüceliği karşısında kulun aczini itiraf etmesi, isteklerini O’na arz
ederek O’nun lütuf ve yardımını dilemesidir.

1. Verilen bilgi aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Tevhit
B) İbadet
C) Tövbe
D) Dua
E) Salih Amel
106
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

“Eğer yerde ve gökte Allah’tan başka ilahlar olsaydı kesinlikle yerin göğün
düzeni bozulurdu…” Enbiyâ suresi, 22. ayet.
“Göklerde ve yerde ne varsa hepsi Allah’ındır ve Allah her şeyi kuşatmaktadır.”
Nisâ suresi, 126. ayet.

2. Bu ayetlerde vurgulanan ortak düşünce aşağıdakilerden


hangisidir?

A) Evrenin düzeni
B) Allah’ın varlığı ve birliği
C) Ahiretin varlığı
D) Allah’ın isim ve sıfatları
E) İnsanın Allah ile iletişimi
107
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Evrendeki her varlığın bir amacı olduğu gibi insanın da hayatta bir amacı
vardır.

3. Kur’an-ı Kerim’e göre insanın yaratılış amacı aşağıdakilerden


hangisi olamaz?

A) Allah’ı tanıması
B) Dünya hayatından uzaklaşması
C) Allah’a kulluk etmesi
D) İyi ameller gerçekleştirmesi
E) İnsanlara faydalı olması

108
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

• Bir bebeğin dünyaya gelişinde Allah’ın ……..


• Bir annenin şefkat ve merhametinde ……....
• Dalından koparılan bir elmada ……….
• Bir hastanın iyileşmesinde …………… isimlerinin tecellileri görülür.

4.Verilen boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Rahman- Rezzak- Muhyi- Şafi


B) Şafi- Rezzak- Rahman- Muhyi
C) Rezzak- Rahman- Muhyi- Şafi
D) Muhyi- Rahman- Rezzak- Şafi
E) Muhyi- Şafi- Rezzak- Rahman
109
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

5. Rûm suresi ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Mekke döneminde indirilmiştir.


B) Şirk inancının çürütülmesi gibi konular bulunmaktadır.
C) Allah’ın sınırsız kudretine işaret eden deliller vardır.
D) Ahiret inancının öneminden bahsetmektedir.
E) Rûm’ların savaşı kazanması ile ilgili ayetler yer alır.

110
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr
1. ÜNİTE / ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

Hazırlayanlar
Kübra UZUN
Hatice Büşra PAKSOY
Furkan ÖZÜDOĞRU

Redaksiyon
Suna AKKURT

Tasarım
Hanife KOYUTÜRK
Faize ULUSOY

111
https://dogm.meb.gov.tr/ dogm.eba.gov.tr

You might also like