Professional Documents
Culture Documents
Navy Act Sin
Navy Act Sin
m<uqjk fldgi
YS% ,xld kdjsl yuqodfjz ixjsOdkh
fojk fldgi
wOsldrs,;a ks,Odrsyq
f;jk fldgi
kdjslfhda
y;rjk fldgi
fiajh
miajk fldgi
kdjsl ks;shg hg;a ;eke;af;da
1
yhjk fldgi
wKfok ks,Odrskaf.a wOslrK n,;,
28' yuqodm;sjrhd jsiska fyda wKfok ks,Odrska jsiska ,>q ldrAh mgsmdgsh wkqj
jrolrejka ms<snoj kvq jsNd. lsrsu
29' ,>q ldrAh mgsmdgsh lrKhla jsiska fyda kvqj jsNd. lsrsu f;dard .eksug iq:Z ks,Orhl=
fyda n,,;a ks,Orhl= jk jrolrejl=g we;s whs;sjdislu
30' wKfok ks,Odrshdf.a wOslrK n,;, mjrd osu
31' ,>q kvq jsNd. j,os osjzreuz msg fyda iy;sl m%ldYhla msg idCIs osh hq;= nj
32' ,>q kvq jsNd. j,os ks;lD;H igyka lsrsu
y;ajk fldgi
hqOdOslrK
wgjk fldgi
kdjsl jroj,a
57' T;a;=ldrfhda
58' i;=rd iu. ,shquz .kqfokq lsrsu wdosh
59' i;=rd iu. fkdksis f,i mKsjqv yqjudre lsrsu
60' ils%h fiajfhys fhos isgsh os uqrfmd< w;ayer hdu wdosh
2
61' ils%h fiajfhys fhos isgshos ksjdv fkd f.k neyerj isgsu wdosh
62' ksjdvq fkdf.k udihla neyer j isgsu
63' idyisl f,i yuqod ler,s .eisu
64' idyisl;ajfhka f;dr yuqod le/,s .eisu
65' yuqod le/,s .eisug fm<UjSu
66' yuqod le/,s .eisug /iajsu fyda yuqod le/,s .eisu ms<snoZ jpk m%ldY lsrsu
67' yuqod ler,s .eisfuz ls%hd jika lsrsu
68' kdjsl ks;shg hg;a huz ;eke;a;l=g myrosu fyda myr osug ;e;alsrsu wdosh
69' by, ks,Orhkag fyda lKsIaG ks,Orhkag wlslre jsu fyda ;rAckd;aul jpk
mdjspzsps lsrsu
70' onr lsrsu fyda wmjdod;aulj l:d fyda b.s lsrsu
71' mekhdu
72' mekhdug fm<Ujsu
73' mekhkakl=g ix.%y lsrsu
74' idOdrK fya;=jla fkdue;sj hqoaOdOs lrKhl idudcsl hl= neyerj isgsu
75' kdjsl ks;shg hg;a idlaIs lrejl=f.a fkdukd yeisrsu yd Tyqf.ka jk wmydih
76' kdjsl kss;shg hg;a idCIs lrejl= jsiska fndre idCIs osu
86' wmlsrA;s iy.;j ksoyia lrkq ,enq kdjslhl= finf,l= fyda .=jka Nghl= nojd
.eksu
87' noZjd .eksuz j,os wi;H ms,s;=re osu
88' noZjd .eksu iuznkaO idudkH jroj,a
89' nsu;alu yd oqYaprs;h
90' lDDrlu yd .rANs; yeisrsu
91' kejz fyda .=jka kejla fkdksis f,i kdia;s jsug bv yersu
92' wdrlaIdj hgf;a ;sfnk kejzj,g fkdie,lsu yd tajd wdrlaId fkdlsrsu
93' kejz mdjspzpshg yer kejlg NdKav f.k hdu
94' frda.hla fyda fn,ysk;djhla we;s lsrsu fyda nrm;< lsrsu
95' imhk ,o leuznsuzj, wm:H;djh fyda fjkhuz fya;=
3
96' fld,a,ld .;a hd;%djl ;sns fidhd .;a m;s%ld
97' fld,a, ld .;a hd;%djlg wh;a foam< jdxpksl f,i m%fhdackhg .eksu
98' fld,a,ld .;a hd;%djl isgsk ;eke;a;kag ie,lsu
99' hd;%djla fld,a,ld .eksfuys,d jxl iyfhda.h oelajsu wdosh
100' jxpksl f,i m%fhdackhg .eksfuz woyiska fld,a,ld .;a hd;%djl nvqneu
101' kdjsl yuqodfjz m;a lsrsuz fyda Wiia lsrsuz iuznkaOfhka ks;s jsfrdaOs jq m%;sIaGdjla
fok fyda ,nk kdjsl ks;shg hg;a ;eke;af;da
102' ydkslr jq t<sorjq lsrsu
103' isjs,a jroj,aj,g fpdaokd ,enq fyda jrolrej lrkq ,enq ks,Odrska iy kdjslhka
isjs,a wOslrKhlg Ndr osu meyer yersu
104' kdjsl jskh ms,snoZj jsfYaIfhka ioZyka fkdjq jroj,a
kj jeks fldgi
fuz mk; hgf;a kdjsl jroj,a fkdjk jroj,a
oyjk fldgi
hqoaOdOslrKh jsiska isjs,a jroj,a
iuznkaOfhka fokq ,nk ovqjuz
118'
tlf,dia jk fldgi
hqoaOdOslrK jsiska iy wOslrK n,;, mdjspzps lrk
kdjsl ks,Odrska jsiska ovqjuz osu
fodf,diajk fldgi
hqoaOdOslrKj,ska yd wOslrK n,;, mdjspzps lrk
kdjsl ks,Odrska jsiska flfrk oKavk kshu
m%;sfYdaOkh lsrsu yd ls%hdfjz fhojsu
4
126' nkaOkd.dr.; lsrsfuz fyda rojd ;ensfuz jdr wdruzNh
127' kdjsl isrNdrfha roZjd ;ensu
128' isys jsl,jq isrlrefjda
129' kdjsl nkaOkd.dr iy ksjrA;k ksjdi msysgj q su
oyy;rjk fldgi
idlaIs kS;s
myf,diajk fldgi
jsjsO lreKq
148' hqO ld,h ;=, jskh lvlsrsfuz jroj,a iuznkafhka ks,Odrska jsNd.hlg Ndckh
lsrsu
149' ikakoaO ler,s lrejka iy yuqod ler,s lrefjda
150' jrolrejka w;awvx.=jg .eksfuz n,h
151' mekhkakka yd ksjdvq fkdf.k neyrj isgskakka w;awvx.=jg .eksu
152'
153'
154' wUq orejka kv;a;= lsrsu
155' fidr .;a nvq wdmiq osfuz n,h
156' YS% ,xld kdjsl yuqodjg iuznkaO fjk;a jsfoaYsh kdjsl yuqodj, idudcslhka
157' YS% ,xld kdjsl yuqodjg iuznkaO fjk;a jsfoaYsh kdjsl yuqodj, idudcslhka
158' kdjsl yuqodOsm;sjsiska lrkq ,nk wd{dj,a ms,sno jsOs jsOdk
159' kdjsl kejz f;dgq
160' kejz f;dgqj,g n,mdk ,sLs; ks;sh neyer lsrsu fyda th fjkiafldgwod< lsrsu
161' ksfhda.
162'
163'
5
1950 wxl 34 orK kdjsl yuqod mk;
kdjsl yuqodjla msysgqjsu yd mj;ajd f.k hdu ioZyd;a ta yd iuznkaO lreKq
ioyd;a jsOs jsOdk ie,eiajsug mkjkq ,nk mk;ls'
^1950 foeiuznrA ui 09 jk osk&
,qyqvZq kduh 1' fuz mk; 1993 wxl 11 orK kdjsl yuqod ^ixfYdaOk& mk;
hkqfjka yoZqkajkq ,efnz'
1 fldgi
YS% ,xld kdjsl yuqodfjz ixjsOdkh
YS% ,xld kdjsl 2' ^1& fuz mkf;ys o th hgf;a mkjk ,o ksfhda.j,o jsOs
yuqodj jsOdk wkqj mdrA,sfuzka;=j jsiska l,ska l, ;srKh lrkq ,nk
ixLHdjla fkd blaujk ^fuys uska u;= kdjsl yuqodj hhs lshkq ,nk&
YS% ,xld kdjsl yuqodj kuska yeozskajsh hq;= kdjsl yuqodjla msysgqjd
mj;ajd f.k hd hq;=h'
ia:sr kdjsl 3' ^1& ia:sr kdjsl n, yuqodj ;u ;uka fiajfhys fhos isgsk
yuqodj ld,h ;=< os fkd lvjd fiajh lsrsu ioZyd fuz mk; hgf;a m;a
lrkq ,nk fyda noZjd .kq ,nk ks,Odrskaf.ka yd kdjslhkaf.ka o
iuka js; jsh hq;=h'
^3& fuys uska u;= jsOs jsOdk fhdokq ,nk mrsos ils%h fiajh
ioZyd fyda kdjsl mqyqKqj ioZyd ia:sr kdjsl Wmfiajh iafjzpzPd
kdjsl n, yuqodj fyda iafjzpzPd kdjsl Wmfiajh iuzmQrAKfhka fyda
thska huz fldgila leoZjkq ,enq wjia:djl tfia leoZjkq ,enq
Wmfiajfhys n, yuqodfjys fyda fldgfiys ks,Odrska iy kdjslhka ta
fiajd ld,h fyda mqyqKqjsfuz ld,h ;=< ish,qu ldrAhhka ioyd ia:sr
kdjsl n, yuqodfjz ks,Odrska yd kejshka f,i i,lkq ,ensh hq;=h
ks;H kdjsl 4' ks;H kdjsl n,ldfhka fyda ks;H kdjsl n,ldfha fiajfhka
Wmfiajh miqj fyda ckdOsm;sjrhdf.a kshuhla u.ska udre lrkq ,enq
ks,Odrhkaf.ka iy kdjslhka noZjd .eksfuz fldkafoaisj,g wkql+,j
ks;H kdjsl n,ldh fyda ks;H kdjsl n,ldfha fiajfhka miqj fyda
ks;Hd kdjsl Wmfiajh fj; udre lrkq ,enq kdjslhkaf.ka o ks;H
kdjsl Wmfiajh iukajs; jsh hq;=h'
6
iafjzpzPd kdjsl 5' ^1& fuz mkf;ys o th hgf;a mkjk ,o ksfhda. j, o jsOs
n, yuqodj jsOdk j,g wkql+,j fuz mk; hgf;a fiajh lsrsu ioyd iafjzpzPd n,
yuqodjla msysgqjd mj;ajd f.k hd yelsh
254 jk wOsldrsh ^4& fuz mk; j,x.= jk oskhg fmrd;=j u oskfha ^kdjsl
iafjzpzpd wKmkf;a wrA:h we;=,; & kshu fiajfhys fhos
fkdisgsk kdjsl iafjzpzPd wd{dmk; hgf;a msysgqjkq ,enq YS%
,xld iafjzpzpd kdjsl n, yuqodfjz idudcslhl= f,i i,lkq
,ensh'
iafjzpzPd kdjsl 6' ^1& ckdOsm;sf.a wd{dfjka iafjzpzPd kdjsl Wmfiajhg udre
Wmfiajh ,nk iafjzpzPd kdjsl n, yuqodfjz fyda kdjsl yuqodfjz fjkhuz
wxYhl ks,Odrskaf.ka yd kdjslhkaf.ka o iukajs; jk f,i
iafjzpzpd kdjsl Wmfiajhla ixjsOdkh fldg kv;a;= l, yelsh
kdjsl yuqodOsm;s 8' ^1& kdjsl yuqodjg wKosu msKsi iqoqiq jqo fhda.H jqo
;eke;a;l= ckdOsm;s jsiska m;a l< hq;=h
fojk fldgi
wOsldrs,;a ks,Odrsyq
wOsldrs,;a 9' ^1& n,m;%,;a ks,Odrska iy hg;a ks,Odrska yer fiiq
ks,Odrska ish,qu ks,Odrska ckdOsm;sf.a w;aik fhoq wOsldrs u.ska
m;alsrsu m;al< hq;=h tfia m;a lrkq ,nk ks,Odrshl= fuys uskau;=
wOsldr,;a ks,Odrshd kuska yoZqkajkq ,efnz
b,a,d wiajsu 11' ^1& ia:sr kdjsl n,yuqodfjz fya ia:sr kdjsl Wm fiajfha
wOsldr,;a ks,Orshl=g Tyqf.a wOsldrfhka b,a,d wiajsfuz
whs;shla fkd ;snsh hq;= h tfy;a tfia lsrsug ckdOsm;s jsiska
bv osh yels h
7
^2& ish wOsldrsfhka b,a,d wiajsu ckdOsm;sjrhd fj; Ndr
fok ks;H kdjsl yuqodfjz fyda ks;H kdjsl Wmfiajfha
wOsldrs,;a ks,Odrshl= -
f;jk fldgi
kdjslfhda
nopd .eksu 12' ^1& kdjslhka f,i ;eke;a;ka noZjd .eksu l, hq;af;a fuz
mk; hgf;a ta ioyd mkjkq ,ensh yels ksfhda. j,g
wkql+,jh
8
^w& uq,a noZjd .eksfuz ld,h hkqfjka yeoZskajsh hq;=
kshus; ld,h ioZyd o
iafjzpzPd kdjsl 14' iafjzpzPd kdjsl n, yuqodfjz fyda iafjzpzPd kdjsl Wmfiajfha
n, yuqodfjz fyda fiajfha lsrsug iafjzpzPdfjka bosrsma j isgsk ld,h .;jsug fmr
iafjzpzPd kdjsl lhuz oskhl Tyq ta n, yuqodfjka fyda Wmfiajfhka ksoyia jSug
Wmfiajfha leu;s jq wjia:djl ta oskhg ;=ka uilg wvq fkdjq ld,h lg fmr
kdjslhka ksoyia Tyq tfia ksoyia lsrsu ioZyd Tyqf.a wKfok ks,Odrshd fj;
lsrsu ,shjs,a,laska b,a,sula bosrsm;a l< hq;=h ;jo Tyq tjeks b,a,sula
l<fyd;a 17 jk j.ka;sfha jsOsjsOdk j,g hg;aj iy Tyqf.a
ika;lfha we;s kdjsl yuqodfjz foam< jk ish,q hqoaOdhqO weoZquz iy
ks, ,dxPk ^idOdrK f,i f.jsu iy CIhjsu yer& fydoZ
;;a;ajfhka kshus; ks,Orhd fj; Tyq jsiska wdmiq Ndr fokq
,ensfuka miqj tu n,ldfhka fyda tu Wm fiajfhka tu oskfha os
ksoyia lrkq ,ensug Tyqg ysuslu ;snsh hq;=h
y;rjk fldgi
fiajh
ia:sr kdjsl 15' ia:sr kdjsl n, yuqodj yeu l,a ys u ilS%h fiajfhys fhdojkq
n,yuqodj ,ensug neoZS isgsh hq;=h
fiajfhys fhojsu
ia:sr kdjsl 16' ^1& ^w& kshu hqoaOhla mj;sk ld,hl fya hqoaOshla we;s
Wmfiajh fj;ehs iel lrk ld,hl ,xldj wdrlaId lsrsu ioZyd
iafjzpzPd kdjsl fyda
n,yuqodj iy
iafjzpzPd kdjsl ^wd& ,xldfjz huz le/,a,la wdruzN le/,a,la fyda
Wmfiajh fjk;a uyck le<Usula je<elajsu fyda hgm;a lsrsu
fiajfhys fhojSu ioZyd m%ldYkhla u.ska fyda m%ldYkhla ksl=;a l<
fkdyels ;ekg lreKq fhos we;s wjia:djl wd{djla
u.ska fuys my; oelafjk kdjsl yuqod wxY ish,a, fyda
9
lsisjl iuzmr
q AKfhka fyda tajdfha huz fldgila ils%h
fiajh ioyd ckdOsm;s jsiska leoZjsh yelsh ia:sr kdjsl
Wm fiajh iafjzpzPd kdjsl n, yuqodj iaafjzpzPd kdjsl
Wm fiajh
kdjsl yuqodfjz 17' kdjsl yuqodfjka ksoyia lrkq ,ensug kdjslhl=g ysuluz we;ss
fiajh oslalr
s su ld,h kdjsl yuqodj iuzmQrAKfhka fyda tys huz fldgila ils%h
fiajfhys fhos isgsh os t<UqKq wjia:dfjl ckdOsm;s jsiska wd{djla
u.ska ta kdjslhdf.a kdjsl yuqodfjz fiajh ta ld,h ioZyd osla l<
yelsh
tla j ls%hdlrk 18' ^1& kshu lrkq ,ensh yels wjia:dj,os kdjsl yuqodfjz
YS% ,xld kdjsl ks,Odrshl= fyda kdjslhl= ,xldfjz huz hqoaO fyda .=jka n,
hqO yd .=jka nj yuqodjl fiajfhys fhdokq ,en fyda ta yd iu. lS%hd lrk
yuqodjka w;r kdjsl yuqodfjz huz fldgil idudcslhl= j isgsk jsg Tyq
iuznkaOluz iuznkaOfhka wKosu yd jskh ms<snoZ ldrAhhka ioZyd ta n,
yuqodfjz ks,Odrska yd ^;k;=rska ierhka ;ekg jvd my;a
fkdjq& wOsldr fkd,;a ks,Odrska ^ovqjuz osfuz n,;, yer&
ish,q u n,;, mjrkq ,enq kdjsl yuqodfjz ks,Odrska yd iq:Z
ks,Odrska f,i ldrKhg .e<fmk mrsos i,lkq ,ensh hq;=h
10
jsfoaYSh kdjsl 20' ^1& kdjsl yuqodj iuzmQrAKfhka fyda tys huz fldgi huz
n, yuqodjla jsfoaYSh kdjsl n, yuqodjla iu.Z iyfhda.fhka lS%hdlsrsug
iu.Z iyfhda.h wjYH jqjfyd;a ta jsfoaYSh n, yuqodfjz wKfoK ks,Odrshd
kdjsl yuqodfjz fyda tys tls fldgfia ish,qu ks,Odrskag jvd
;k;=rska fcaHIAG kuz ckdOsm;s jsiska kdjsl yuqodj fyda tys
fldgi ta ks,Odrshdf.a wK hgf;a ;ensh yelsh
kdjsl fkdjq 21' ^1& uyck hym; ioZyd wjYH hehs ckdOsm;s jsiska
rdcldrs ie,lsh yels kdjsl fkdjq rdcldrs bgq lrk f,i kdjsl
bgq lsrsu yuqodfjz ish,qu idudcslhkag fyda idudcslhka lsisfjl=g Tyq
jsiska wK l< yels h
miajk fldgi
kdjsl ks;shg hg;a ;eke;af;da
kdjsl ks;shg 22' fuz mk; ms<snoZ ldrAhhka ioZyd" kdjsl ks;shg hg;a
hg;a ;eke;a;d ;eke;a;d hkafkka my; oelafjk jrA. j,ska hulg wh;a
hkafkys wrA:h ;eke;af;la woyia flrhs
^we& fuz mkf;a jsOs jsOdk lsisjl n,h m%ldr kdjsl ks;shg
hg;a ;eke;a;ka f,i i,lkq ,nk ish,qu ;eke;a;f;da
kdjsl isrNdrhg 23' huz kdjsl fyda isjs,a jrola lrk kdjsl ks;shg hg;a
hg;ajk ;eke;a;d kdjsl isrNdrhg .; yelsh
;eke;a;ka
kdjsl isrNdrhg 24' ^1& kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= js isgshos huz kdjsl fyda
.kakd f,i wK isjs,a jrola lrk lKsIAG ks,Odrshl= kdjsl isrNdrhg
l< yels .kakd f,i fcaHIAG ks,Odrsahl= jsiska wK l< yelsh ;jo
;eke;af;da kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= js isgsh os onrhl l,yhl
fyda fmr<shl fhos isgsk fcaHIAG ks,Odrshl= kdjsl
isrNdrhg .kakd f,i lKsIAG ks,Odrshl= jsiska wK l<
yelsh
11
^2& kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= js isgsh os huz kdjsl
fyda isjs,a jrola lrk huz kdjslhl= kdjsl isrNdrhg .kakd
f,i huz ks,Odrshl= jsiska fyda iq,q ks,Odrshl= jsiska wK l<
yelsh
ils%h fiajfhys 25' ils%h fiajfhys fhos fkdisgsk huz ks,Odrshl= fyda kdjslhl=
fhos fkdisgsk kvq jsNd.hla fkdue;s j i;a ojilg jevs ld,hla kdjsl isrNdrfha
ks,Odrshl= fyda ;nkq ,enq wjia:djl kdjsl isrNdrfha isgsk ;eke;a;d
kdjslhl= kdjsl hqOdOslrKhlska jsksYaphg Ndck lrkq ,ensh hq;= kuz Tyq kvq
isrNdrfha ;ensu jsNd.h ioZyd bosrsm;a lrkq ,nk f;la fyda ta isrNdrfhka ksoyia
larkq ,nk f;la ta isrNdrfha ;nd .eksug we;s wjYHl;ajh ms,snoZ
,sLs; jdrA;djla Tyqf.a wKfok ks,Odrs fj; i;sm;d bosrsm;a l<
hq;=h
kvq mejrSfuz 26' w;a wvx.=jg .eksfuka je<l=Kq fyda ffk;sl .%yKfhka usoqKq
ld, isudj jrolrejl= usi kdjsl ks;shg hg;a lsis u ;eke;a;l= jsiska lrk
,o huz jrola iuznkaOfhka jro fidhd .kq ,enq osk isg wjqreoq
;=kla we;=<; fyda tu ld<h we;=<; YS% ,xldfjka neyerj isg we;s
wjia:djl Tyq YS% ,xldjg wdmiq meusKsfuka miq wjqreoaola we;=<;
os kvq jsNd.h fkd meje;a jqjfyd;a hqoaOdOslrKhla jsiska fyda fuz
mk; hgf;a wOslrK n,;, mdjzpzps lrk kdjsl ks,Odrshl= jsiska
ta ;eke;a;d jsksYaphg fyda ovqjug Ndck fkd l< hq;=h
kdjsl ks;shg 27' ^1& kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;= jrola fldg blans;s Tyq
hg;ajsfuka kdjsl kS;shg hg;ajjSfuka je<lS isgsk wjia:dfjl ta jrog
je<l=Kq Tyq kdjsl kS;shg isrNdrhg f.k ;ensh yels jkafka;a
jrolrejka jsksYaphg Ndckh fldg ovZqjuz lrkq ,ensh yels jkafka;a Tyq
ms<snoZ kvq fkdlvjdu kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;= f,i isgsfha kuz Tyq
jsNd.h yd isrNdrhg f.k ;nd jsksYaphg Ndck fldg ovZqjuz l<
Tjqkag ovZqjuz yelsj ;snqKq wdldrfhks'
lsrsu tfia jqjo tu jro fidhd .eksfuz oskfhka miqj
wjqreoq foll ld,hla .;jSfuka miq ta jro yuqod le/,s
.eisfuz fyda mek hdfuz jrola jqjfyd;a usi ta jro
iuznkaOfhka Tyq jsksYaphg Ndck fkd l< hq;=h'
yhjk fldgi
wKfok ks,Odrskaf.a wOslrK n,;,
yuqodm;sjrhd 28' ^1& hqoaOdOslrKhla jsiska jsNd. l< hq;= njg fuz mk;
jsiska fyda wKfok u.ska m%ldYs;ju kshu lr we;s jrola iuznkaOfhka yer
ks,Odrska jsiska ,>q ,q;skkajrefhl=f.a ks,h fyda Bg jvd wvq ks,hla fyda ork
ldrAh mgsmdgsh ks,Orhl= urK ovqju osh fkdyels jrolg fpdaokd ,en
wkqj jrolrejka isgsk wjia:djl os pqos;hd ,>qldrAh mgsmdgsh wkqj kvq
ms<snoj kvq jsNd. jsNd.hg leu;s o ke;fyd;a hqoaOdOslrKhla u.ska kvq
lsrsu jsNd.hg leu;s o hkak kdjsl yuqodm;sjrhd jsiska fyda
12
kdjsl yuqodm;sjrhd jsiska n,h mjrk ,o lms;dkajrhl=f.a
ks,hg jvd wvq fkdjk ks,hl ks,Orhl= jsiska fyda pqos;hd
f.ka jsuish hq;= w;r hqoaOdOsrlKhla u.ska kvqj jsNd.
lsrsug pqos;hd f;dard.;fyd;a tfia hqoaOdOslrKhla u.ska
kvqj jsNd. lsrsug mshjr .; hq;= w;r ,>qldrAh mgsmdgshg
wkqj kv qj jsNd. lsrsug Tyq leu;s jqjfyda; tfia ,>qldrAh
mgsmdgsh wskqj kvqj jsNd. lsrsug mshjr .; hq;=h tfia jqj
o tu ks,Orhdg kshu l< yels ovZqju fcaHIAG;ajh ke;s
lsrsu fyda oKavk ,ehsia;=fjz ;on, luska wvq ovqjula fyda jsh
hq;=h
,>q ldrAh mgsmdgsh 29' jskhdkql+, jrola fyda hqoaOdOslrKh jsiska jsNd. l< hq;=
lrKhla jsiska njg fuz mk; u.ska m%ldY;sju kshu lr we;s jrola yerurK
fyda kvqj jsNd. ovQju osh fkdyels jrola iuznkaOfhka n,,;a sks,Orhl= fyda iq:Z
lsrsu f;dard.eksug ks,Orhl= fyda fpdaokd ,en isgsk wjia:djl os Tyq ,>q ldrAh
iq:Z ks,Orhl= fyda mgsmdgsh wkqj kvq jsNdhg leue;s o ke;fyd;a hqoaOdOslrKhla
n,,;a ks,Orhl= u.ska kvq jsNd.hg leue;s o hkaka Tyqf.a wK fok ks,Orhd jsiska
jk jrolrejl=g
we;s whs;sjdislu Tyqf.ka jsuish hq;= w;r hqoaOdOslrKh u.ska kvq jsNd.h Tyq jsiska
f;dard .kq ,enqjfyd;a tu wK fok ks,Orhd jsiska hqoaOdOslrKh
u.ska tu kvqj jsNd. lsrsu ioZyd mshjr .kq ,ensh hq;= h
,>q kvq jsNd. 31' fuz mk; hgf;a wOslrK n,;, mdjspzps lrk kdjsl
j,os osjzreuz msg ks,Odrshl= jsiska mj;ajkq ,nk jrolrejlf.a ,>q kvq jsNd.hl os
fyda iy;sl ieu idCIslrejd jsiska u idCIs osug fmr hqOdOsrKhla bosrsfha
m%ldYhla msg idCIslrejl= jsiska osug kshus; osjqreu osh hq;=h ke;fyd;a iy;sl
idCIs osh hq;= nj m%ldYh u l< hq;=h
,>q kvq jsNd. 32' fuz mk; hgf;a wOslrK n,;, mdjspzps fldg jro lrejl=
j,os ks;lD;H ,>q jYfhka jsNd.hlg Ndck lrk ieu kdjsl ks,Odrshd jsiska u
igyka lsrsu kshu lrkq ,ensh yels huz kvqjlos fyda wjia:djl os yer kvq
jsNd.fha os ks;slD;H ms<snoZ flgs igykla l< hq;= h
y;ajk fldgi
hqOdOslrK
hqoaOdOslrK 33' huz kdjsl fyda isjs,a jrola lrkq ,enq kdjsl kss;shg hg;a
j, wOslrK ke;a;l= hqOdOslrKhla jsiska jsNd.hlg Ndck fldg Tyqg ovZqjuz
n,;, meusKjsh yelsh'
hqoaOdOslrK 34' ^1& ckdOsm;s jsiska fyda ckdOsm;s jsiska n,h mjrkq ,ensh
meje;ajsug yels ksfhdacH wK fokakdf.a ;k;=rg jvd my;a fkdjq
wK l< yels
n,Odrsfhda 13
;k;=rla ork ks,Odrshl= jsiska hqOdOslKhla mj;jk f,i
wK l< yels h'
^2& ;udg jvd ;k;=frka Wiia jqo iuzmQrAK mvs msg kdjsl
yuqodfjz kejz tllg fyda jevs .Kklg wK fokakd jqo
ks,Odrshl= hqOdOslrKh meje;ajsug kshus; ia:dkfha
isgshfyd;a hqOdOslrK meje;ajsu msKsi wK lsrsug
ckdOsm;sjrhd jsiska n,h mjrk ,o ks,Odrshl=g tfia
lsrsfuz n,h fkd ;snsh hq;= h tnoZq wjia:djl os uq,ska ioZyka
jkakd jq t ks,Odrshdg ckdOsm;sjrhd jsiska hqOdOslrKhla
meje;ajsu msKsi wK lsrsfuz n,h mjrd ke;s jqjo Tyq jsiska
l< yelsh'
^2& hqOdOslrKhla
14
,enq wjia:djl th idudcslhka ;=ka fofkl=g wvq fkdjq
.Kklska o iukajs; jsh hq;=h'
15
lms;dkajrhl=f.a kvq jsNd.hla ioZyd lsis hqoaOdOslrKhla
h:d mrsoafoka ixia:dmkh fkdjsh hq;=h'
16
^w& Tyqf.a m;ajsfuka miq huz jsglos ks;slD;Hj,g fmr
jqj;a ks;slD;H w;r;=frA os jqj;a fpdaokdj fyda kvq jsNd.h
iuznkaO ks;s m%YaK fyda ldhH mrsmdgsh ms<snoZj Wmfoia ,nd
.eksug ysusluz we;a;ka fj;e hs fuhska m%ldYhg muqKqjkq
,nk fpdaolhdg;a js;a;slrejdg;a ta Wmfoia osu Tyq i;=
hq;=lu jsh hq;=h' tfia jqj o ks;s lD;H w;r;=frAos Tyq jsiska
ta Wmfoia osh hq;af;a hqOdOslrKfhka l,ska ,nd.;a wjir
we;s jh
js;a;slrejd jsiska 41' ^1& hqOdOslrKhl idudcslhka osjzreuz osug fyda iy;sl
hqoaOdOslrKfha m%ldYh lsrsug fmr tys idudcslhkaf.a kuz js;a;slrejdg
idudcslhkag wefik fia lshjhs hq;=h ;jo js;a;slrejd ta huz
jsreoaOluz oelajsu idudcslhl=g jsreoaO jkafkaohs Tyqf.ka weish hq;= h fuys uska
u;= jsOs jsOdk fhdokq ,nk mrsos tnoZq huz idudcslhl=g
jsreO;djhla oelajsu ksid Tyq wia j hdfuz os wiajk
idudcslhd fjkqjg wkqm%dma;slhl= m;a lrkq ,enq wjia:djl
wkqm%dma;sl idudcslhdg js;a;slrejd jsreoaO jkafka oehs
Tyqf.ka weish hq;=h'
17
hdu ksid we;sjqKq mqrmamdvqjla msrjSu msKsi m;a lrkq
,enqj;a hqOdOslrKfha iNdm;s we;=:Z huz idudcslhl=g
js;a;slrejd jsiska huz idOdrK fya;=jla msg jsreoaOlula
oelajsh yels h'
hqoaOdOslrK 42' ^1& kvqjl jsNd.h werUSfuka miq urKh fya;= fldg f.k
jsiqrejd yersu fyda wka f,ilska hqOdOslrKhl idudcsl ixLHdj fuz mk;
hgf;a hqOdOslrKh ixia:dmkh lsrSu ioZyd kshus; wju jq
idudcsl ixLHdjg jvd wvq jq wjia:djl hqOdOslrKh
jsiqrejd yersh hq;= h'
18
wjia:djl fyda hqOdOslrKh meje;ajsug wK l< n,Orshd
jsiska hqOdOslrKhg meusKsh fkd yels jq jsksYaphdldr
wOsks;s{hdg tfia l< yels jk f;la kvq jsNd.h m%udo lsrsu
wfhda.Hh hk u;h orK wjia:djl hqOdOslrKh jsiqrejd
yersh hq;=h'
19
isys jsl, jq 48' ^1& js;a;slrejl= isys jsl, j isgsk nj;a ta fya;= fldg
js;a;slrejd f.k Tyqf.a ksoyig lreKq lsug wfmdfydi;a j isgsk nj;a
hqoaOdOslrKhg fmks .sh wjia:djl hqoaOdOslrKh jsiska
Tyqf.a isysjsl,jsu iy wfmdfydi;alu ms<snoZ m%ldYs;
;SrKhla igyka l< hq;=h ta iuznkaOfhka ckdOsam;sf.a kshu
,efnk f;la fyda bka fmr ;u kvq jsNd.hg fmks isgsug huz
iqoqiq wjia:djla t<fUk f;la Tyq isrNdrfha ;ensh hq;= h'
by; os l< 49' by; os l< jrola iuznkaOfhka fuz mk; hgf;a nkaOkd.dr
jrola iuznkaO .; lsrsfuz fyda roZjd ;ensfuz oKavkhg l,ska u kshu j isgsk
fhka oKavkhg ;eke;a;;= hqOdOslrKhla jsiska jrolg jrolre lrkq ,en
kshu j isgsk wjia:djl Tyqg l,ska kshu lrkq ,enq nkaOkd.dr.; lsrsfuz fyda
jrolrejl= roZjd;enSfuz jdrh bl=;ajsfuzos wdruzN jk f,i nkaOkd.dr.;
nkaOkd.dr lsrsfuz fyda roZjd ;enSfuz oKavkhla hqoaOdOslrKh jsiska kshu l<
.; lsrsu fyda yels h tfy;a wka f,ilska kshu l< yels ta ovZqjuzj,ska huz ovZqjul
roZjd ;ensu jdrhg jvd nkaOkd.dr.; lsrsfuz fyd roZjd ;ensfuz jdr uq:Z,a,
jevs jsh yelsh'
20
^wd& hqoaOdOslrKhla bosrsfha fmks isgsk
wOsks;s{fhl= f.a huz yeisrsula fodaI orAYkhg hg;a jq
nj fyda hqoaOdOslrKhg wmydi lsrsula jq nj i,lkq
,enq wjia:djl hqoaOdOslrKfha iNdm;s jsiska tls
wOsks;s{hdf.a ta yeisrsu .ek fY%aIaGdOslrKh fj;
;u w;aikska iy;sl fldg ,shd oekajsh yels h tjsg
ta wOslrKh jsiska ta wOslrKh bosrsfha tnoZq yeisrsula
jqjfyd;a lghq;= l< yels wdldrfhkau ta wOsks;s{hd
iuznkaOfhka lghq;= l< yelsh'
hqoaOdOslrKhl 53' kdjsl yuqodOsm;s jsiska ;srKh lrkq ,ensh yels wdldrhlska
ks;slD;H ms<snoZ yd Tyq jsiska ;SrKh lrkq ,ensh yels ks,Odrshl= jsiska
igyka iqrlaIs;j hqoaOdOslrKfha kS;slD;H ms<snoZ igyka iqrCIs; j ;nd .; hq;= h'
;ensu
wgjk fldgi
kdjsl jroj,a
i;=rd bossrsfhys fkdukd f,i yeisrsu
l%shdfjys fhojSu 54' ^1& hqoaO ix{djla ,enqKq jsg fyda i;=rl=f.a kejla oqgq jsg
meyer yerSu ls%hdfjys fhojsu ;u hq;=lu jsh yelsj ;snsh os -
21
^w& uq:Z Yla;sh fhdod ;u kej ls%hdjg
fkdfufyhjk fyda
^2& igka lsrsug iqodkuz jk f,i wd{d lrkq ,enq jsg fyda
igka lrk w;r;=frA os ;u Wiia ks,Odrska jsiska lrkq ,nk
wd{dj,a ms<smeosfuys ,d uq:Z Yla;sh fkdfhdok kdjsl ks;shg
hg;a jqo wKfok ks,Odrshl= fkdjkakd jqo ieu ;eke;a;l=u
kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska
i;=rd ,qyq 55' myr ,enq fyd m,d hk huz i;=rl= uqyqoq fld,a,lrejl= fyda
fkdneosu fyda ler,slrejl= ,qyqneoZ hdfuka j<lskakd jq fyda yeoZsk .;a wfmalaIs;
wfmalaIs; us;=rl=g us;=rl=g ;u uq:Z n,h fhdod iyhk ,nd fkdfokakd jq o iydh
iydh fkdjsu fkdjkakd jqo ieu ks,Odrshl= u kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h
Tyq jsiska
22
lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz
ovqjula o ,ensh hq;= h'
fiajh m%udolsrsu 56' huz ls%hdjla fyda fiajhla lrk f,i wK lrkq ,enq jsg
fyda wffOrAhu;a fudkhuz jHdc;ajhlska jqjo ta ls%hdj fyda fiajh m%udo lrk fyda
lsrsu wffOrAhu;a lrk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;du kdjsl
jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska urK ovqju fyda oKavk
l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
i;=rd iu. 58' ^w& rdcfo%days f,i i;=rd iu. ,shquz .kqfokq lrk fyda
,shquz .kqfokq Tyqg wdrxps imhk fyda
lsrsu wdosh
^wd& i;=rdf.ka ;udg ,ens ;snsh yels huz f;dr;=rla ksis
n,Odrska fj; fkdokajd isgsk fyda
i;=rd iu. 59' rdcfo%daysjsfuz fpz;kdfjka f;dr j i;=rd iu. fkdksis f,i
fkdksis f,i mKsjqv yqjudre lrk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d u kdjsl
mKsjqv yqjudre jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska wmlsrA;s iy.; j kdjsl
lsrsu yuqodfjka my lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz
ovqjula ,ensh hq;=h'
ils%h fiajfhys 60' ^1& il%sh fiajfhys fhos isgshos ;u uqrfmd< w;ayer hk
fhos isgsh os fyda ;u uqr jdrfhys ksoshk kdjsl ks;shg hg;a ieu
uqrfmd< w;ayer ;eke;a;d u kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska
hdu wdosh
^w& rdcfo%days f,i ls%hd fldg ;sfnz kuz urK
ovqjuo
^2& ils%h fiajfhys fhos isgshos fiajh w;a yer hdug jro
lre fkdjs ksjdvq fkdue;sj fkdmeusK isgsk fyda Tyqf.a
kefjka fyda fiajd ia:dkfhka wksis f,i bj;a j hk kdjsl
ks;shg hg;a ieu ;eke;a;du kdjsl jrolg jrolre jsh
hq;= h Tyq wjqreoq follg jevs fkdjq ld,hla nrm;< jev
we;sj nkaOkd.dr .; lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg
jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
23
ils%h fiajfhys 61' ils%h fiajfhys fhos isgshos fiajh w;ayer hdug jrolre
fhos isgshos ksjdvq fkdjs ksjdvq fkdue;sj fkdmeusK isgsk fyda Tyqf.a kefjka fyda fiajd
fkd f.k neyerj ia:dkfhka wksis f,i bj;a j hk fyda ;udg mjrk ,o rdcldrsh
isgsu wdosh fkdie,ls,su;a f,i lrk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;du
kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq wmlsrA;iy.; f,i
kdjsl yuqodfjka my lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd
,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
ksjdvq fkdf.k 62' kdjsl ks;shg hg;a huz ;eke;a;l= ksjdvq fkd f.k uila jq
udihla neyer ld,hla neyer j isgs jsg Tyq w;a wvx.=jg .eksu o Tyqf.a jro
j isgsu iuznkaOfhka Tyq jsNd.hlg Ndck lsrsu o fkdl< wjia:djl mvs
yd fjk;a m%;s,dN kshu lrkq ,ensh yels wkaouska wysus lssrsulg Tyq
hg;a jsh hq;= h ;j o Tyqf.a rdcldrs ia:dkfha Tyq ;nd f.dia we;s
huz frosms<s yd nvqndysro wysus lrk f,I ksjdvq fkd f.k neyerj
isggsu ms,snoZ m%ldYhla we;=<;a wd{djla u.ska kdjsl yuqodOsm;s
jsiska wK l< yelsh tnoZq huz wd{djla l< wjia:djl ta frosms<s yd
nvqndysr jslsKsh yelsh jslsKsfuka ,efnk uqo,g kdjsl yuqodOsm;s
jssiak wK lrkq ,nsh yels fohla l< hq;=h ;j o fuz j.ka;sh
hgf;a flfrk ieu wd{djl u kuz fldg we;s ;eke;a;d tys u
ioZyka mrsos ksjdvq fkd f.k neyer j isgsk nj ;srKd;aul f,i
oelajsh hq;= h tfy;a ljrdldrhlska jqj o iefyk fya;=jla
oelajsfuzos ;udg iqoqiq h hs fmks .shfyd;a wysus lsrsfuka miq yd
jslsKsug fmr huz wjiaZ:djl wysuslu ,sys,a lssrsu fyda jslsKsfuka
miq bka ,enqKq uqo, fyda thska huz fldgila frosms<s fyda nvqndysr
whs;s j isgs ;eke;a;dg fyda Tyqf.a Wreulaldrhka g f.jsu fyda
Tyqf.a fyda Tyqf.a Wreulaldrhkaf.a m%fhdackh msKsi fhojsu
ckdOsm;s jsiska l< yelsh'
idyisl f,i 63' ^1& idyisl;ajfhka hqla; jq huz yuqod le/,s .eiSulg
yuqod ler,s iuznkaO jk kdjsl ks;shg hg;a iEu ;eke;a;du kdjsl
.eisu jrolg jrolre jsh hq;= w;r Tyq jsiska urK ovqju fyda
oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovQjula ,ensh hq;= h'
24
^2& idyisl;ajfka f;dr yuqod le/,S .eisulg iunkaO
jk l,y uq,slhl= fkdjq kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d
u kdjsl ks;shlg jrolg jrolre jsh hq;= h Tyq jsiska
wjqreoq follg jevs fkdjq ld,hla nrm;< jev we;s j
nkaOkd.dr .; lsrsfuz ovqju fyda oKavK l%ufha Bg jvd
,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
yuqod le/,s 65' ^1& yuqod le/,s .eisu ms<snoZ jq huz ls%hdjla lrk f,i
.eisug fm<UjSu kdjsl ks;shg hg;a wka lsis ;eke;a;l= fmd<Ujk fyda
fmd<UjSug ;e;a lrk kdjsl kS;shg hg;a iEu ;eke;a;d u
kdjsl jrolg jrolre jsh hq;= h Tyq jsiska urK ovQju
fyd oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
yuqod le/,s 66' yuqod ler,s .eisu msKsi /iajsula mj;ajk fyda meje;ajsug
.eisug /iajsu ;e;a lrk fyd huz yuqod ler,s .eisulg iuznkaO jk f,i kdjsl
fyda yuqod le/,s ks;shg wh;a wka lsis ;eke;a;l= leojd f.k hk fyda fmd<Ujk fyda
.eisu ms<snoZ l,yldrs jpk lsisjla m%ldY lrk kdjsl kss;shg hg;a ieu
jpk m%ldY ;eke;a;d u kdjsl jrolg jrolre jsh hq;= h Tyq jsiska wjqreoq
lsrsu ;=klg wvq fkdjq ld,hla nrm;< jev we;s j nkaOkd.dr.;
lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,ssys,a jq huz ovqjula ,ensh
hq;=h'
yuqod ler,s 67' yuqod ler,s .eisu ms,sno huz ls%hdjla fyda Wml%uhla
.eisfuz ls%hd TzkEluska u jika lrk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d u kdjsl
jika lsrsu jrolg jrolre jsh hq;= h Tyq jsiska wjqreoq ;=klg wvq fkdjq
ld,hla nrm;< jev we;s j nkaOkd.dr.; lsrsfuz ovqju fyda
oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
kdjsl ks;shg 68' kdjsl ks;shg hg;a jk fjk;a huz ;eke;a;= iajlsh Oqrfha
hg;a huz lghq;= j, fhos isgsho tfia ke;s jqjo tu ;eke;a;dg tfrysj myr
;eke;a;l=g fok fyda myr osug ;e;a lrk fyda Tyqg jsreoaOj huz wjshla yhk
myrosu fyda fyda Tijk fyda Tyqg idyislluz lrk fyda lsrsug ;e;a lrk
myr osug ;e;a kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d u kdjsl jrolg jrolre jsh
lsrsu wdosh hq;=h Tyq jsiska wjqreoq ;=klg wvq fkdjq ld,hla nrm;< jev we;sj
nkaOkd.dr.; lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq
huz ovqjula ,ensh hq;=h'
25
iy.; j kdjsl yuqodfjka my lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg
jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;= h'
onr lsrsu fyda 70' wka lsis ;eke;a;l= kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= jqj;a fkd
wmjdod;aul j jqj;a ta wka ;eke;a;d iu. onr jk fyda .y.kakd fyda huz
l:d fyda b.s onrhlg fyda wr.,hlg ;=vq fok wmjdod;aul jq fyda m%fldam
lsrsu lrjkakd jq l:d fyda b.s lrk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d
u kdjsl jrolg jrolre jsh hq;= h Tyq jsiska yuilg jevs fkdjq
ld,hla jev ke;s j fyda nrm;< jev we;sj nkaOkd.dr.; lsrsfu
ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
mekhdu 71' ;u kejg fyda ;u rdcldrsh lsrsu msKsi isgsh hq;= ia:dkhg
wdmiq fkdtk woyiska ta kefjka fyda ia:dkfhak neyerj isgsk fyda
huz fjz,djl lreKq lsisjla fya;= fldg f.k ;u kefsjka fyda
rdcldrs ia:dkfhka neyer j isgsh os t kejg fyd ia:dkhg wdmiq
fkdtk woyi oelafjk huz ls%hdjla lrk kdjsl ks;shg hg;a ieu
;eke;a;du mek f.dia isgskakl= f,i ie,lsh hq;= h ;jo Tyq
kdjsl jrolg jrolre jsh hq;= w;r Tyq jsiska
mekhdug 72' mekhk f,i kdjsl ks;shg wh;a wka lsis ;eke;a;l=
fm<Ujsu fmd<Ujk fyd fmd<Ujsug ;e;a lrk kdjsl ks;shg hg;a ieu
;eke;a;du kdjsl jrolg jrolre jsh hq;= h Tyq jsiska wjqreoq
follg jevs fkdjq ld,hla nrm;< jev we;sj nkaOkd.dr.;
lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh
hq;= h'
mekhkakl=g 73' YS% ,xld kdjsl yuqodfjka hqoaO yuqodfjka .=jka yuqodfjka
ix.%y lsrsu mekhkakl= nj wkdjrKh jsfuka miq mekhkak;\ ms<s.kakd jq fyda
Tyqg ix.%y lrkakd jqo kdjsl yuqodfjka mekhkakl= jqjfyd;a
mekhkakd whs;s kefjz wKfok ks,Odrshd fj; fyda ta kej oqrska
;sfnz kuz kdjsl yuqodOsm;s fj; fyda hqoaO yuqodfjka fyda .=jka
yuqodfjka mekhkakl= jqjfyd;a ldrKhg .e<fmk mrsos
hqOyuqodOsm;s fj; fyda .=jka yuqodOsm;s fj; fyda mekhkakd whs;s
frcsfuzka;=fjz fyda wxYfha wKfok ks,Odrshd fj; biamdiq we;s j
oekajsh yels ;ruz blauKska fkdokajkakd jq o kdjsl yuqodfjz huz
kejl ;u wK hgf;a we;s ieu ks,Odrshd u kdjsl jrolg jro
lre jsh hq;=h Tyq jsiska wmlsrA;sfhka f;dr j kdjsl yuqodfjka
mylsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula
,ensh hq;=h'
26
hqoaOdOslrK yd wOslrK n,;, mdjspzps lrk
kdjsl ks,Odrska iuznkaO jroj,a
kdjsl ks;shg 75' ^w& hqoaOdOslrKhla bossrshg fyda fuz mk; hgf;a wOslrK
hg;a idlaIs n,;, mdjspzps lrkj kdjsl ks,Odrshl= bosrshg idCIslrejl=
lrejl=f.a f,i ksishdldr leoZjkq ,en isgsh os meusKsu meyer yrsk
fkdukd yeisrsu fyda
yd Tyqf.ka jk
wmydih ^wd& hqoaOdOslrKhla jsiska fyda tnoq ks,Odrshl= jsiska
ks;Hdkql+,j osug kshu flfrk osjqreula fyda lsrsug kshu
flfrk iy;sl m%ldYhla osu fyda lsrsu m%;sfCIm lrk fyda
27
kdjsl kss;shg 76' hqoaOdOslrKhla bosfsfha fyda fuz mk; hgf;a wOslrK n,;,
hg;a idCIs mdjspzps lrk kdjsl ks,Odrshl= bosrsfha osjzreuz msg fyda iy;sl
lrejl= jsiska m%ldYhla msg m%YaK lrkq ,enq jsg Tzkeluska u fndre idCIs fok
fndre idCIs osu kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;du kdjsl jrolg jrolre jsh
hq;=h Tyq hqOdOslrKhla jsiska jrolre lrkq ,enq jsg jev ke;sj
fyda nrm;< jev we;sj wjqreoq follg jevs fkdjq ld,hla
nkaOkd.dr .; lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq
huz ovqjula ,ensh hq;=h'
isrNdrfha isgsk 77' ^w& fpdaokdjlg wiqjs kdjsl isrNdrfha isgsk huz
;eke;a;l= fnzrs ;eke;a;l= kshu n,hla fkdue;sj Tzkeluska u fyda wka
hdug wjir osu f,ilska uqodyrsk fyda
wh:d f,i w;a 78' ;eke;a;l= kvq jsNd.hla ioyd bosrsm;a fkdfldg kqjqjukd
wvx.=fjz fyda f,i w;a wvx.=fjz fyda isr wviaisfha kj;ajd .kakd fyda fyda Tyqf.a
isr wviaisfha kvqj jsNd. lsrsu ioZyd kshu n,Odrshd fj; bosrsm;a fkd lrk
;ensu kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;du kdjsl jrolg jrolre jsh
hq;=h ;jo Tyq jsiska wmlsrA;sfhka f;drj kdjsl yuqodfjka my
lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh
hq;=h'
isr wviaisfhka 79' w;a wvx.=fjz fyda isr wviaisfha fyda nkaOkd.drfha fyda fjk
fnzrs hdu wkaoulska ks;Hdkql+, jq isrNdrhl isgshos fnzrs hk fyda fnzrs hdug
;e;a lrk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;du kdjsl jrolg
jrolre jsh hq;=h Tyq wmlsrs;s iy.;j kdjsl yuqodfjka my
lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh
hq;=h
kdjsl yuqodfjz 80' kdjsl yuqodj jsiska nvq lsisjla us,g .eksu ms,snoj fyda ta
iemhquz ms,snoZ iuznkaOfhys ,d huz ;e.a.la .dia;=jla fyda jdishla ,nk kdjsl
oqIK lghq;= kss;shg hg;a ieu ;eke;a;du kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq
jsiska wjqreoq follg jevs fkdjq ld,hla jev ke;sj fyda nrm;<
jev we;sj nkaOkd.dr.; lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd
,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
kdjsl nvq 81' fjvs o%jH wdydr o%jH fyda fjk;a kdjsl nvquqgzgq lsisjla
uqgzgq jxpksl jxpdfjka m%fhdackhg .eksula fyda jdxpksl f,i us,g .eksula
f,i m%fhdackhg jslsKsula fyda Ndr .eksula lrk fyda oekqj;a ju tnoq huz jxpksl
.eksu wdosh jq m%fhdack .eksulg us,g .eksulg jslsKsug fyda Ndr .eksulg
wjir fok kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;du kjsl jrolg
jrolre jsh hq;= h Tyq jsiska wjqreoq follg jevs fkdjq ld,hla ev
28
ke;sj fyda nrm;< jev we;sj nkaOkd.dr .;lsrsfuz ovqju fyda
oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
kdjsl foam<l 82' ^w& kdjsl yuqodfjz huz foam<la Wlia lsrsfuka jslsKsfuka
wvqmdvqjla we;s jskdY lsrsfuka fyda wka f,ilska kdia;s lrk fyda kdia;s
lsrsu fyda Bg lsrsulg iuznkaO jk fyda
ydkshla lsrsu ^wd& fkdie,ls,af,ka ta foam<la ke;s lrk fyda mrsydksh
we;s lsrsug i,iajk
^we& Tzkeluska u tnoZQ huz foam<lg ydks isoqlrk fyda
jskdY lrk
wi;H f,aLk 84' ^w& ;uka jsiska ms<sfh, lrk ,o fyda w;aika lrk ,o huz
yd m%ldY jdrA;djl jdr jdrA;djl fmfrgzgq kdudj,shl mvs
,ehsia;=jl iy;slhl fmd;l fyda fjk;a f,aLkhl
wka;rA.; lreKqj, ksjerosNdjh ksYaph lsrsu ;u hq;=lu js
;snshos tys tajd ms<snoZj huz wi;H fyda jdxpksl m%ldYhla
fyda jxpd lsrsfuz fpz;kdfjka huz m%udohla oekqj;aj u lrk
fyda lsrsfuys ,d yjq,a jk fyda
wi;H fpdaokd 85' ^w& ks,Odrshl= fyda kdjslhl= js isgsh os fjk huz
ks,Odrshl=g fyda kdjslhl=g jsreoaO j ;ud lrk fpdaokdj
wi;H nj oek f.k u wi;H fpdaokdjla lrk fyda
29
jsiska wjqreoq follg jevs fkdjq ld,hla jev ke;sj fyda
nrm;, jev we;s j nkaOkd.dr.; lsrsfuz ovqju fyda oKavk
l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;= h'
wmlsrA;s iy.; 86' YS% ,xld kdjsl yuqodfjka hqoaO yuqodfjka fyda .=jka yuqodfj
j ksoyia lrkq wmlsra;siy.; f,i my lrkq ,en blans;s ;uka fiajfhka my
,enq kdjslhl= lrkq ,ensu ms,sno lreKq m%ldY fkd fldg kdjsl yuqodjg neos
finf,l= fyda isgsk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;du kdjsl jrolg jrolre
.=jka Nghl= jsh hq;=h Tyq jsiska wjqreoq follg jevs fkdjq ld,hla jev ke;sj
nojd .eksu fyda nrm;< jevs we;sj nkaOkd.dr.; lsrsfuz ovqju fyda oKavk
l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
noZjd .eksuz 87' kdjslhl= f,i noZjd .;a wjia:dfjz os ;ud jsiska w;aika
j,os wi;H lrkq ,enq iy;sl lsrsfuz m;s%ldfjz wid ;snq huz m%YaKhlg
ms,s;=re osu Tzkelusskau wi;H ms<s;=rla os we;s kdjsl ks;shg hg;a ieu
;eke;a;d u kdjsl jrolg jrolre jsh hq;= h Tyq jsiska wjqreoq
follg jevs fkdjq ld,hla jev ke;sj fyda nrm;, jev we;s j
nkaOkd.dr.; lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq
huz ovqjula ,ensh hq;=h'
noZjd .eksu 88' ^w& wka lsis ;eke;a;l= kdjslhl= f,i neosfuka lrkafka
iuznkaO idudkH jrola nj oek f.k u fyda ta nj jsYajdi lsrsug idOdrK
jroj,a fya;=jla we;s j isgsh os ta wksla ;eke;a;d noZjd .eksfuys ,d
iuznkaO jk fyda
jsjsOdldr jroj,a
nsu;alu yd 89' nSu;a j isgk fyda huz oqrdpdrYs,s ls%hdjla lrk kdjsl
oqYaprs;h ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d u kdjsl jrolg jrolre jsh hq;= h
Tyq jsiska wmlsrA;s iy.;j fyda wmlsrA;sfhka f;dr j kdjsl
yuqodfjka mylsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz
ovqjula ,ensh hq;= h'
lDDrlu yd 90' lDDr jq huz ls%hdjla lrk fyda .rANs; jq jxpksl jq fyda
.rANs; yeisrsu ks,Odrshl=f.a prs;hg fkd;ruz jq yeisrsuz we;s kdjsl ks;shg hg;a
ieu ks,Odrshd u kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska
wmlsrA;siy.; j fyda wmlsrA;sfhka f;dr j kdjsl yuqodfjka my
lsrsfuz ovqju ,ensh hq;= h'
kejz fyda .=jka 91' kdjsl yuqodfjz huz kejla kdia;s lrk f.dv wksk fyda
kejla fkdksis Wmo%jhg lem lrk fyda kdia;s jsug f.dv weksug fyda Wmo%jhg
f,i kdia;s lem jsug bv yrsk fyda kdjsl yuqodjg wh;a huz .=jka kejla kdia;s
jsug bv yersu lrk fyda kdia;s jsug bv yrsk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d
u kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska
30
^w& is;d u;d u ls%hd fldg ;sfnz kuz wjqreoq follg jevs
fkdjq ld,hla nrm;< jev we;s j nkaOkd.dr.; lsrsfuz
ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula o
wdrlaIdj hgf;a 92' huz kejz wdrlaIdj hg;g .eksu yd /. n,d .eksu ioZyd
;sfnk kejzj,g m;a lrkq ,enq kdjsl yuqodfjz ish,q u kejzj, ks,Odrska jsiska ta
fkdie,lsu yd ioZyd Tjqkag ,ens we;s Wmfoia wkqj Tjqkaf.a rdcldrsh wm%udoj;a
tajd wdrlaId wk,iaj;a bgq l< hq;=h ;jo fuz iuznkaOfhka ;u rdcldrsh bgq
fkdlsrsu fkdlrkakd jq o wkalsis jsIhhka lrd fkdf.dia ;u wdrlaIdj hgf;a
jq kejz iy NdKav wdrlaId fkdlrkakd jq o ke;fyd;a tajd
wdl%uKh lrkq ,enqjfyd;a wdrlaId lr .eksu ioZyd igka lsrsu
m%;sfCIm lrkakd jqo fyda ;u wdrlaIdj hgf;a jq kejz nshiq:Z f,i
w;a yer oud tajdg jk fohla jSug bv yrskakd jqo ke;fyd;a ;u
Ndrfha ;nd we;s kejz lsisjla wdrlaId lsrsu ioZyd huz fjf<kaol=
f.ka fyda kshuqjl=f.ka lsis suqo,la fyda ;e.a.la b,a,kakd jq fyda
whlrkakd jq o ke;fyda; tajdfha wOsm;skaf.ka fyda kejshkaf.ka
whq;= m%fhdack .kakd jqo ieu ks,Odrshd u kdjsl jrolg jrolre
jsh hq;= h Tyq jsiska urZK ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a
jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
kejz mdjspzpshg 93' huz fjf<kaol=g whs;s NdKav lsisjla fyda uy uqyqfoaos fyda
yer kejlg huzlsis kejz f;dgl os fndlall os fyda jrdhl os uqyoqn;a jsh yels
NdKav f.k fyda wk;=rlg f.doqre jsug wdikak j we;s huz kejl ;sfnk NdKav
hdu j, kshu whs;sldrhka fjkqfjka tajd mrsiaiuz lsrsfuz ldrAhh ioZyd
.kakd NdKav lsisjla yer fkdfyd;a Wiia ks,Odrshl=f.a wd{djlska
huz fjz,djl kejg .kakd f,i fyda Ndr .kakd f,i ;ukag wK
lrkq ,ensh yels NdKav lsisjla yer ;u wK hgf;a ;sfnk kdjsl
yuqodfjz huz kejl yqoq m%fhdackh ioZyd fkdjq NdKav lsisjla ta
kejg Ndr .kakd jq fyda Ndr .eksug wjsir fokakd jq ks,Odrshl=
kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsisika wmlSrA;sfhka f;dr j
kdjsl yuqodfjka my lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a
jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
frda.hla fyda 94' ^w& fydr f,v .kakd jq fyda /jgs,s lrkakd jq fyda ;uka
fn,ysk;djhla ;=<u frda.hla fyda fn,ysk;djhla we;s lr.kakd jq fyda
we;s lsrsu fyda
nrm;< lsrsu ^wd& ;uka fiajhg kqiqoqiq jsfuz fpz;kdfjka Tzkeluskau
wnzn.d; lr.kakd jq fyda ;=jd< lr .kakd jq fyda kdjsl
ks;shg hg;a wka lsis ;eke;a;l= Tyqf.a lsu wkqj jqj;a ke;;a
fiajhg kqiqoqiq lsrsfuz fpz;kdfjka Tzkeluska u ta wksla
;eke;a;d wnznd.d; lrkakd jq fyda ;=jd< lrkakd jq fyda
fiajh ioyd kqiqoiq jsfuz fpz;kdfjka fjk huz ;eke;a;l=
,jd ;uka wnzn.d;hl= fyda ;=jd< ldrhl= lrjd .kakd jq
fyda
31
kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d u kdjsl jrolg jrolre
jsh hq;=h Tyq jsiska wjqreoq folg jevs fkdjq ld,hla jev ke;sj fyda
nrm;< jev we;sj nkaOkd.dr.; lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha
Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;= h'
fld,a,ld .;a 96' huz hd;%djla fld,a,ld .kakd kdjsl yuqodfjz kejl wKfok
hd;%djl ;sns ks,Odrshd jsiska fld,a,ld .;a hd;%dfjz ;sns .; hq;= w,a,d .; hq;
fidhd .;a fyda fidhd .; hq;= ish,q u m;s%ld kejz Ndrl m;% fk! Ndr m;%
m;s%ld mdr m;% iy ljrdldr jq fyda fjk;a ,shjs,s o wdrlaId lr .;
fkdyels jq wjia:djl fyda ta fld,a,h ks;Hdkql+, w,a,d .eksula o
keoao hkq ;srKh lsrsug n,h,;a huz jsksYaph iNdjla fj; ks;s
m%ldr tajd mrSCId lssrsu yd mrsyrKh lsrsu;a ioZyd hejsh fkdyels
jq wjia:djl Tyq kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska
wmlsrA;sfhka f;dr j kdjsl yuqodfjka my lsrsfuz ovqju fyda oKavk
l%ufha ?g jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h ;jo Bg w;sfrAl j
w,a,d .;a foaj,ska Tyqg ,ensh hq;= fldgi o wysus jsh hq;=h'
fld,a, ld .;a 97' fld,a,ld .kakd ,o huz hd;%djlg wh;a huz foam<la jdxpksl
hd;%djlg wh;a f,i m%fhdackhg .kakd jq kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d u
foam< jdxpksl kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska wm lsrA;siy.;j
f,i m%fhdackhg kdjsl yuqodfjka my lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a
.eksu jq huz ovqjula ,ensh hq;= h ;jo Bg w;sfrAl j w,a,d .;a foaj,ska
Tyqg ,ensh hq;= fldgi o wysus jsh hq;=h'
fld,a,ld .;a 98' fld,a,ld .kakd ,o hd;%djl isgsk huz ;eke;a;l= ksrAjia;%
hd;%djl isgsk lrk fyd huz f,ilska .id lk Tyqg myr fok fyda fkdukd f,i
;eke;a;kag i,lk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d u kdjsl sjrolg
fkdukd f,i jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska wmlsrA;siy.;j kdjsl yuqodfjka my
ie,lsu lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh
hq;=h'
32
jxpksl f,i 100' fld,a,ld .kakd ,o fyda hqoaOfhys os huz n,hla mdjspzps
m%fhdackhg lsrsfuys ,d fkdfyd;a tjlg j,x.= j we;s huz ks;shla hgf;a rojd
.eksfuz woyiska .kakd ,o huz hd;%djl ;sfnk fyda Bg whs;s j we;s huz fohla
fld,a,ld .;a jxpksl f,i m%fhdackhg .eksfuz fpz;kdfjka ta kefjka ndkd
hd;%djl nvqneu kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d u kdjsl jrolg jrolre jsh
hq;=h Tyq jsiska wmlSrA;s iy.;j kdjsl yuqodfjka my lsrsfuz ovqju
fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,enh hq;=h ;jo
Bg w;sfrAl j w,a,d .;a foaj,ska Tyqg ,ensh hq;= fldgi o wysus
jsh hq;=h'
kdjsl yuqodfjz 101' kdjsl yuqodfjz huz m;a lsrsula fyda Wiuia lsrsula fyda
m;a lsrsuz fyda kdjsl yuqodfjka jsY%du .eksula fyda tys huz rlaIdjla iuznkaOfhka
Wiia lsrsuz jgskd huz m%;sIaGdjla fok fyda ,nk fyda osug fyda ,ensug wdOdr
iuznkaOfhka jk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d u kdjsl jrolg jrolre
ks;s jsfrdaOs jq jsh hq;= h Tyq jsiska wmlsrA;siy.; j kdjsl yuqodfjka my lsrsfuz
m%;sIaGdjla fok ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h
fyda ,nk kdjsl
ks;shg hg;a
;eke;af;da
ydkslr jq 102' ,xldfjz kdjsl n, yuqodj,a lsisjl ixLHd fyda ;;a;ajh fyda
t<sorjq lsrsu ta n, yuqodj,aj, hqoaOdhqO .nvd fyda nvq f;d. lsisjla fyda ta n,
yuqodj,aj, ls%hd fyda .uka ioZyd iqodkuzjsu fyda tajdg iuznkaO
wd{dj,a lsisjla tjeks n,ldhkag ydkslr n,meuz we;s lrk fyda
ydkslr n,meuz we;s lsrsug bv we;s ta n, yuqodj,aj,g wksIaG
jsmdl f.k fok fjz,djl wksIaG jsmdl f.k fok whqre lg
jpkfhka fyda ,shjs,a,lska fyda ix{djlska fyda wka f,ilska t<orjq
lrk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;du kdjsl jrolg jrolre
jsh hq;=h Tyq jsiska wjqreoq ;=klg wvq fkdjq ld,hla nrm;< jev
we;s j nkaOkd.dr.; lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd
,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
isjs,a jroj,aj,g 103' isjs,a wOslrKhla bosrsfha isjs,a jrolg fpdaokd ,en fyda
fpdaokd ,enq fyda jrolre lrkq ,en ;u wK hgf;a isgsk huz ks,Odrshl= fyda
jrolrej lrkq kdjslhl= ta wOslrKhg Ndr fok f,i fyda ks;Hdkql+, j w;a
,enq ks,Odrska wvx.=jg .eksfuys ,d iydh jk f,i ;ukaf.ka b,a,sula lrkq ,enq
iy kdjslhka jsg tfia lsru fkd i,ld yrsk fyda m%;sfCIm lrk ieu wK fok
isjs,a wOslrKhlg ks,Odrshd u kdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska wmlsrA ;s
Ndr osu meyer iy.;;; j kdjsl yuqodfjka my lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha
yersu Bg jvd ,sys,a jq huz ovqjula ,ensh hq;=h'
kdjsl jskh 104' ^1& fuz mkf;a wka lsis j.ka;shl jsfYaI jsOs jsOdk fhdokq
ms,snoZj ,enq jrola f,i fkd ie,flk huz ls%hdjlska yeisrsulska
jsfYaIfhka fmr,shlska fyda fkd ie,ls,a,lska ksis md,khg yd kdjsl
ioZyka fkdjq jskhg ydks muqKqjk kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d
jroj,a ukdjsl jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq jsiska wmlSrA;s
iy.;j kdjsl yuqodfjka my lsrsfuz ovqju fyda oKavk
l%ufha Bg jvd ,sys,a j huz ovqjula ,ensh hq;=h'
33
jevs fkdjk ld,hla ioyd nrm;, jev we;sj isr ovqjulska
ovqjuz lrkq ,ensh hq;=h' iy
kj jeks fldgi
fuz mk; hgf;a kdjsl jroj,a fkdjk jroj,a
^wE& jsOsu;a f,i m;a lrkq ,enq nojd .kakl= rdcldrsh bgq
lroaos kshu jYfhka fyda wkshuz jYfhka Bg wjysr lrk
kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= yer fiiq iEu ;eke;a;d u
jrolg jrolre jsh hq;=h iq,q wmrdO jsksYaphlrejl=
bosrsfha meje;afjk ,>q kvq jsNd.hlska miq jrolre lrkq
,enq jsg Tyq wjqreoq mylg fkdjevs ld,hla ioZyd nrm ;,
jev we;sj nkaOkd.dr.; lsrsulska fyda remsh,a mkaoyilg
jevs fkdjk ovhlska fyda ta ovh iy nkaOkd.dr.; lsrsu
hk folskau fyda ovqjuz lrkq ,ensh hq;=h'
nojd .ekSu 106' Tyq ks<Odrshl= f,i m;alsrSu fyda kdjslhl= f,i nojd .ekSu
ioyd b,a,quz ioyd meje;ajqkq mrSCIKhl oS ;ukaf.ka wik ,o huz m%Yakhlg
lrkakka oekqj;a ju wi;H ms,s;=rla oS we;s" kdjsl kS;shg hg;a ;eke;a;l=
,nk wi;H yer " fiiq iEu ;ele;a;d u jrolg jrolre jsh hq;=h' Tyq " iqtZ
ms,s;=re wmrdO jsksYaph lrejl= bosrsfha meje;afjk ,>q lvq jsNd.hlska miq
jrolre lrkq ,enQ jsg " ;=ka uilg jevsfkdjQ ld,hla jev ke;sj
fyda nrm;, jev we;sj nkaOkd.dr .; lsrSfuz ovqju ,ensh hq;=h'
34
^wd& ks<Orhl= fyda kdjslhl= fiajh w;ayer hdug fyda
ksjdvq fkd,en fkdmeusk isgSug fyda wksis f,i bj;aj hdug
hk nj oekqj;aju Tyqg fiajh w;ayer hdug fyda ksjdvq
fkd,nd fkdmeusk igSug fyda weksis f,i bj;aj hdug
Wojzjk
kdjsl rdcldrS 108' ^w& huz ks<Odrshl= fyda kdjslhl= Tyqf.a rdcldrsh bgq
j,g ueosy;a jSu lroaoS TzkEluskau tA rdcldrsj,g ndOd muqKqjk wjysr lrk
fyda wkaf,ilska ueosy;a jk fyda
kdjsl yuqodfjz 109' kdjsl yuqodfjz huz m;a lsrsula fyda Wiia lsrsula fyda kdjsl
m;a lsrsuz yd yuqodfjka huz jsY%u .eksula fyda tys huz rlaIdjla iuznkaOfhka
Wiia lsrsuz jgskd huz m%;sIaGdjla fok fyda ,nk fyda oSug fyda ,enSug wdOdr
iuznkaOfhka jk kdjsl kS;shg hg;a ;eke;a;l= yer fiiq ieu ;eke;a;d u
ks;s jsfrdaOs jq jrolg jrolre jsh hq;= h Tyq iq:Z wmrdO jsksYaphlrejl= bosrsfha
m%;sIaGdjla fok meje;afjk ,>q kvq jsNd.hlska miq jrolre lrkq ,enq jsg remsh,a
fyda ,nk kdjsl odylg jevs fkdjq ovhlska fyda udi yhlg jevs fkdjq ld,hla jev
ks;shg hg;a ke;sj fyda nrm;, jev we;sj nkaOkd.dr.; lssrsfuka fyda ta ovh
fkdjq ;eke;af;da yd ta nkaOkd.dr.; lsrsu hk folska u ovqjuz ,ensh hq;=h'
35
kdjsl foam< 110' ^1& kdjsl yuqodfjz huz foam<la
us,g .eksu
^w& us,g .kak yqjudre lrk Wlig .kak
;nd.kak fyda fudkhuz jHdchlska jqj o huz
;eke;af;l=f.ka Ndr .kakd fyda
^2& huz ;eke;a;l= i;=j fyda <.Z ;snS fidhd .;a fuz
foam<la fidrluz fldg ;sfnk fyda fuz j.ka;shg mgeks j
us,g f.k yqjudre fldg f.k Wlig f.k ,nd f.k fyda
Ndr f.k ;sfnk kdjsl foam<la nj weoysug idOdrK
fya;=jla we;s wjia:djl Tyq iq:Z wmrdO wOslrKhla bosrshg
meusKjsu fyda leoZjsu l< yels h ta foam< ,nd.;af;a
ks;Hdkql+,j;a fuz mk;g mgyeks fkdjk f,i;a h hs
wOslrKhg ta;a;= .ekajsug Tyq wiu;a jqjfyd;a ,>q kvq
jsNd.hlska miq Tyq jorlre lrkq ,ens jsg usg fmrd;=j u
we;s Wmj.ka;sh W,a,x.Kh lsrsulg kshu lrkq ,nk ovqjuz
u Tyq jsiska ,ensh hq;=h'
36
iq:Z wmrdO wOslrkHlg ta;a;= .shfyd;a fidrd .;a foam<
iuznkaOfhka fuka u ta foam< fijSu msKsi jfrka;=jla msg
l< yels h ;jo ta jfrka;=j ls%hd;aul lsrsfuz ldrAhh
mejereKq ks,Odrshd jsiska ta wks;a ;eke;a;d fyda Tyqf.a
f.orfodr fidaosis lsrsfuz os fihd .kq ,nk tnoq huz foam<la
;ykug .; hq;= w;r ta foam< i;= fldg f.k isgs ;eke;a;d
iu. ks;s m%ldr lghq;= lsrsu msKsi Tyq ta wOslrKh fj;
bosrsm;a l< hq;=h'
khg wemhla 111' kdjsl jsY%du jegqmlg fyda mvshlg kdjsl fiajh
jYfhka kdjsl iuznkaOfhka m%odkh lrk ,o huz ;Hd.hlg osukdjlg
iy;slhla i;= mdrsf;daIslhlg iykhlg m%;s,dNhlg fyda jdishlg huz
fldg .eksu ;eke;a;l= i;= ysuslug idlaIs jYfhka fyda ta iuznakOfhka ksl=;a
lrk ,o huz yeoskajsfuz iy;slhla csjs; iy;slhla fyda fjk;a
iy;slahla fyda ldrAhd,sh ,smshla ysus ;eke;a;d f.ka ;udg fyda
wkalsis ;eke;a;l=g ,ensh hq;= Khla whlr .eksfuz woyiska fyda
Khlg Wlila fyda wemhla jYfhak th ,nk fyda i;= fldg f.k
isgsk kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= yer fiiq ieu ;eke;a;d u
jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq iq:Z wmrdO jsksYaphldrejl= bosrsfha
meje;afjk ,>q kvq jsNd.hlska miq jrolre lrkq ,enq jsg remsh,a
foishlg jevss fkdjq ovhlska fyda udi yhlg jevs fkdjq ld,hla
jev ke;sj fyda nrm;< jev we;s j nkaOkd.dr.; lsrsfuka fyda ta
ovh iy ta nkaOkd.dr.; lsrsu hk folska u ovqjuz ,ensh hq;= h'
n,h fkd,en 112' ^w& ks;Hdkql+, n,hla fkdue;s j /jgsfuz woyiska huz
kdjsl m<oZkd kdjsl m<oZkdjla molalula molaluz noZkhla ks, ,l=Kla
wdosh mdjspzps iuzudk mgshla fyda ixfla;hla fyda tys huz wkqlD;shla
lsrsu mdjzspzps lrk fyda m<osk fyda
fiajd 113' ^1& ;u fiajfha fhos isgsk huz ;eke;a;l=g iafjzpzPd kdjsl
fhdaclhkaf.a n, yuqodfjz fyda iafjzpzPd kdjsl Wmfiajfha idudcslhl= jsug
neosu fyda idudcslhl= j isgsug o ta n, yuqodfjz fyda Wmfiajfha
idudcslhl= jq tnoq huz ;eke;a;l=g fuz mkf;a n,h m%ldr
,ensug iy bgq lsrsug kshu lrkq ,nk kdjsl mqyqKqj iy
37
fiajh ,ensug iy bgq lsrsug o yelsjkq msKsi ksis myiqluz
ish,a, i,id osu ieu fiajdfhdaclhl=f.a u hq;=lu jsh hq;= h'
wffiksl jq idCIs 114' kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= yer fjk huz ;eke;a;l=
lrejl=f.a fkdukd
yeisrsu ^w& Tyqf.a meusKsu iuznkaOfhka jk idOdrK jshouz
f.jsfuka miq fyda f.jk nj oekajsfuka miq idCIslrejl=
f,i hqoaOdOslrKhla bosrshg fyda fuz mk; hgf;a wOslrK
n,;, mdjspzps lrk kdjsl ks,Odrshl= bosrshg jsOsu;a f,I
leojkq ,enq isgsh os meusKsu meyer yrsk wjia:djl fyda
38
wffiksl idCIs 115' ^1& kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= yer fjk huz ;eke;a;l=
lrejl= fndre hqoaOdOslrKhla bosrsfha fyda fuz mk; hgf;a wOslrK n,;,
idlaIs osu yd mdjspzps lrk kdjsl ks,Odrshl= bosrsfha osjqreuz msg fyda
wmydi lsrsu 15 iy;sl m%ldYhla msg m%Yak lrkq ,enq jsg Tzkeluska u fndre
fjks wOsldrsh idCIshla oqka wjia:djl oKav ks;s ix.%yfha XI fjks
mrspzfPaoh hgf;a Tyq fndre idlaIs osfuz jro l< nj i,lkq
,ensh hq;= h Tyqg jsreoaOj fpdaokd ;;ajdldrfhka ovqjuz
l< yels h'
.e,js hdfuyss os 117' ^1& huz kdjsl isrlrejl=f.a .e<js hdu myiq lr,sfuz
fyda .e,js hdug ldrAhh ioyd kdjsl nkaOkd.drhla fyda kdjsl ksjrA;k
;e;alsrsfuz os ksjdihla ;=<g NdKav lsisjla f.k hk fyda f.k hdug
kdjsl issrlrejkag i,iajk fyda huz kdjsl nkaOkd.drhlska fyda kdjsl
wdOdr jk fyda ksjrA;k ksjdihlska .e< js hdug fyda .e< js hdfuys ,d ork
kdjsl nkaOkd.dr ;e;los huz kdjsl isrlrejl=g ljrdldr Wml%uhlska jqj o
ksfhda. lv lrk wdOdr jk kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= yer fiiq ieu
kdjsl ks;shg ;eke;a;du jrolg jrolre jsh hq;= h
hg;a fkdjq
;eke;af;da Tyq iq,q wmrdO jsksYaphlrejl= bosrsfha meje;afjk ,>q
kvq jsNd.h lska miq jrolre lrkq ,enq jsg wjqreoq follg
jevs fkdjq ld,hla jev ke;s j fyda nrm;< jev we;s j
nkaOkd.dr.; lsrsfuz ovqju ,ensh hq;= h'
39
f.k taug ;e;a lrk kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= yer
fiiq ieu ;eke;a;d u jrolg jrolre jsh hq;=h Tyq iq:Z
wmrdO jsksYaphlrejl= bosrsfha meje;afjk ,>q kvq
jsNd.hlska miq jrolre lrkq ,enq jsg remsh,aa foishlg jevs
fkdjq ovhlska ovqjuz ,ensh hq;= h'
oyjk fldgi
hqoaOdOslrKh jsiska isjs,a jroj,a
iuznkaOfhka fokq ,nk ovqjuz
118' ^1& rdcfo%daysjsfuz jrog hqoaOdOslrKhla jsiska jrolre
lrkq ,enq kdjsl ks;shg hg;a ieu ;eke;a;d jsiska u urK
ovqju ,ensh hq;= h'
118 fjks 119' 118 fjks j.ka;sfha ioZyka fkdjq huz wffiksl jrolg
j.ka;sfha hqoaOdOslrKhla jsiska jrolre lrkq ,enq kdjsl ks;shg hg;a ieu
ioZyka fkdjq ;eke;a;d jsiska u
hu wffiksl
jrola ^w& wmlsrA;s iy.; j fyda wmlsrA;sfhka f;dr j kdjsl
yuqodfjka my lsrsfuz ovqju fyda oKavk l%ufha Bg jvd ,sys,a
jq huz ovqjula fyda
tlf,dia jk fldgi
hqoaOdOslrK jsiska iy wOslrK n,;, mdjspzps lrk
kdjsl ks,Odrska jsiska ovqjuz osu
oKavk l%uh 120' hqoaOdOslrK jsiska fyda fuz mk; hgf;a wOslrK n,;,
mdjspzps lrk kdjsl ks,Odrska jsiska jroj,a j,g jrolrejka lrkq
,nk ;eke;a;kag ;on,lu wvqjs hk ms<sjf<ska fuz mkf;a
jsOsjsOdkj,g hg;a j mekjsh yel oKavk l%uh fuys my; oelafjk
mrsos jsh hq;=h'
^w& urKh
^wd& nrm;, jev we;sj nkaOkd.dr.; lsrsu
40
^we& wmlsrA;sh iys;j kdjsl yuqod fiajfhka fkrmsu
^wE& nrm;, jev ke;sj nkaOkd.dr.; lsrsu
^b& wmlSrA;sh fkdue;sj kdjsl yuqod fiajfhka fkrmsu
^B& roZjd ;nd .eksu
^W& huz ksYaps; ld,hlg fyda wkHldrhlg ks,Orhl=
f,i we;s fcaHIAG;ajh ke;s lsrsu
^W!& hg;a ks,Orhka n,,;a ks,Orhka fyda iq:Z ks,Orhka
ks, ;;ajfhka my; oeusu
^t& jegqma oSukd iy whjsh hq;= fjk;a oSukd jrolreg
fok ,o ks, ,dxPk ieriquz fyda tjeks fjk;a foa
rdcika;l lsrsu ;jo fiajh w;ayer hdulos fiajh
w;ayer.sh ;eke;a;d jsiska kefjz fyda Tyq w;ayer .sh
ia:dkfha oud .sh ish,q weoZquz yd fjk;a nvq ndysrdosh
rdc ika;l lsrsu
^ta& oevs f,i ;rjgq lsrsu
^T& ;rjgq lsrsu
^Tz& kshu lrkq ,ensh yels fjk;a iq:Z ovqjuz
ovqjuz osu 121' hqoaOdOslrK jsiska fyda fuz mk; hgf;a wOslrK n,;,
iuznkaOj jsfYaI mdjspzps lrk kdjsl ks,Odrska jsiska ovqjuz osu iuznkaOfhka my;
jsOs jsOdk ioyka jsOs jsOdk wod< jsh hq;=h -
41
^b& iq:Z ks,Odrshl= nkaOkd.dr.; lrkq ,nk fyda roZjd
;nkq ,nk wjia:djl ;;ajh my;a lsrsu ovqjug we;=,;a jsh
hq;= w;r ieu wjia:djkays os u nkaOkd.dr.; lsrsfuz fyda
rojd ;ensfuz ld,h ;=< jegqma keje;ajsu o ovqjug tl;= l,
hq;= h'
fodf,diajk fldgi
hqoaOdOslrKj,ska yd wOslrK n,;, mdjspzps lrk
kdjsl ks,Odrska jsiska flfrk oKavk kshu
m%;sfYdaOkh lsrsu yd ls%hdfjz fhojsu
oKavk kshu 122' hqOdOslrKhla jsiska fyda fuz mk; hgf;a wOslrK n,;,
m%;sfYdaOkh lsrsu mdjspzps lrk kdjsl ks,Odrshl= jsiska lrkq ,nk huz oKavk
kshuhla ^urK oKavk kshuhla we;=,qj & wj,x.= lsrsu w;aysgjsug
fyda fjkia lsrsu fyda tnoq huz oKavk kshuhl we;=,;a ovqjulg
jvd m%udKfhka wvq jq ovqjula ta fjkqjg wdfoaY lsrsu fyda tnoq huz
oKavk kshuhl we;=<;a ovqju iuzmQrAKfhka u fyda tys huz
fldgila ,sys,a lsrsu fyda tnoq huz oKavk kshuhl we;=<;a ovqju
mrsjrA;kh lsrsfuka mkjd we;s ovqju iuzmQrAKfhka u fyda tys huz
fldgila ,sys,a lsrsu ckdOsm;s jsiska l< yelsh tfia fjkia lrkq
,enq huz oKavk kshuhla fuz mkf;a jsOsjsOdkj,g hg;a j j,x.=
jsh hq;=h ;jo ta hqOdOslrKh fyda ks,Odrshd jsiska tnoq fjkia
lsrsula o iys;j ta oKavkh uq,ska u kshu lrkq ,enq jsgl fuka th
ls%hdfjz fhojsh hq;=h'
kshu lsrsfuz 124' ^1& kdjsl isrlrejl= nkaOkd.drhg fyda ksjrA;k ksjdih
n,Odrsfhda kshu lsrsug wAK lsrsfuz n,h ckdOsm;s jsiska ta ioZyd n,h
mjrkq ,en ;k;=rska wK fokakl=g jvd my;a ieu
ks,Odrshdgu ;snsh hq;=h
kdjsl isrlrejka 125' ^1& kdjsl isrlrejl= nkaOkd.drhg fyda ksjrA;k ksjdih
kshu lsrsu udre kshu lsrsu ioZyd kshu lsrsfuz n,Odrshl= jsiska lrkq ,nk
lsrsu bj;a lsrsu wd{dj m%udKj;a jq n,m;%hla jsh hq;=h'
iy ksoyia lsrsu
^2& kdjsl isrlrejl= nkaOkd.drfha isg ksjrA;k ksjdih
fj; fyda ksjrA;k ksjdifha isg nkaOkd.drh fj; fyda huz
nkaOkd.drhl isg fyda ksjrA;k ksjdihl isg fjk huz
42
nkaOkd.drhla fj; fyda ksjrA;k ksjdihla fj; udre lsrsu
ioZyd kshu lsrsfuz n,Odrshl= jsiska lrkq ,nk wd{dj
m%udKj;a jq n,m;%hla jsh hq;=h
nkaOkd.dr.; 126' ^1& fuz mk; wkqj nkaOkd.dr.; lsrsfuz fyda rojd
lsrsfuz fyda rojd ;ensfuz ieujdrhla u oKavkh kshu lrk ,o ojfia
;ensfuz jdr wdruzNjk nj ie,lsh hq;= h'
wdruzNh
^2& kejla iuqo%ia:jsu fya;= fldg f.k fyda th iqoqiq
nkaOkd.drhla fyda iqoqiq ksjrA;k ksjdi fkdue;s ;eklg
we;ska ;snsu fya;= fldg f.k jrolrejl=g kshu lrk ,o
nkaOkd.dr.; lsrsfuz fyda rojd ;ensfuz oKavkhla jsOsu;a
f,i ls%hdfjz fhosh fkd yels jq wjia:djl iqoqiq
nkaOkd.drhla fyda iqoqiq ksjrA;k ksjdih we;s huz ;eklg
Tyq meusKSfuz os tfia meusKs wjia:dj oKavkh kshu lrkq
,enq oji jq jsgl fuka kshus; oKavkh Tyq jsiska jsoZsh hq;= h
;jo Tyqg kshu fldg ;snq oKavkh iuznkaOfhka Tyq isr
fldg ;nk ,o huz ld,hla tmrsoafoka u wvq lsrsug hg;a j
nkaOkd.dr.; lssrsfuz fyda rojd ;ensfuz jdrh .Kka .;
hq;=h'
kdjsl isrNdrfha 127' nkaOkd.dr.; lsrsfuz fyda rojd ;ensfuz oKavkhg kshu jq
roZjd ;ensu huz jrolrejl= kdjsl isrNdrfha rojd ;nkq ,enq ld,h Tyqf.a
oKavk kshuh wkqj nkaOkd.dr.; lsrsfuz fyda rojd ;ensfuz
ld,hla f,i .Kka .; hq;=h'
isys jsl, jq 128' hqOdOslrKhla jsiska fyda fuz mk; hgf;a wOslrK n,;,
isrlrefjda mdjspzps lrk kdjsl ks,Odrshl= jsiska kshu lrk ,o oKavkhla
m%ldr nkaOkd.dr.; fldg fyda rojd ;nkq ,en isgsk ;eke;a;l=
isys jsl, jqjfyd;a ta ;eke;a;d isys jsl, j isgsk nj oelafjk
iy;slhla iqoqiqluz we;s ffjoH jD;slhka fofokl=f.ka bosrsm;a
lrkq ,enq l,a ys ta ;eke;a;d udkisl wdfrda.Hyd,djlg fyda isys
jl, jq ;eke;a;ka Ndr.kakd fjk ;eklg f.k hd hq;= h hs o
Tyqf.a nkaOkd.dr.; lsrsfuz fyda rojd ;ensfuz jdrfhka fkdf.jqkq
ld,h fyda kej; Tyqg fydoZ isysh ,efnk ;=re tys u isr fldg
;ensh hq;= h hs o ckdOsm;s jsiska wd{djla l, yelsh ;jo ta ld,h
.; jsug fmr kej;;a Tyq fydo isysfhka isgs;e hs thdldrfhka u
iy;sl lrkq ,enqjfyd;a ta ;eke;a;d isys jsl, fkdjs isgsfha kuz isr
lrkq ,ensh yels j ;=nq huz nkaOkd.drhla fj; fyda ksjrA;k
ksjdihla fj; Tyq f.k hd hq;= h hs o ta jdrfha b;srs fldgi Tyq
tys os f.jsh hq;= h hs o ckdOsm;s jsiska wK l< yels h '
43
kdjsl 129' ^1& f.dvke.s,s fyda kejz lsisjla fyda tajdfha fldgia
nkaOkd.dr lsisjla kdjsl nkaOkd.dr f,i fyda kdjsl ksjrA;k ksjdi
iy ksjrA;k f,i weu;sjrhd jsiska fjka lrkq ,ensu ks;Hdkql+, jsh hq;=
ksjdi msysgqjsu h' ;jo ldrKhg .e,fmk mrsos kdjsl nkaOkd.dr f,i fyda
kdjsl ksjrA;k ksjdi f,i tfia fjka lrk ,o f.dvke.s,s
fyda kejz lsisjla fyda f.dvke.s,sj, fyda kejzj, fldgia
lsisjla fuz mkf;a wrA:h we;=<; ms<sfj<ska kdjsl nkaOkd.dr
fyda kdjsl ksjrA;k ksjdi jsh hq;= nj ie,lsh hq;=h'
kdjsl jro 131' ^w& huz isjs,a jrola iuznkaOfhka isjs,a wOslrKhla
lrejka isjs,a bosrsfha fpdaokd ,en fyda jrolre lrkq ,en ;u wK hgf;a
n,ork ;eklg isgsk huz ks,Odrshl= fyda kdjslhl= ta wOslrKh fj; Ndr
Ndr osu osu ioyd ta wOslrKh jsiska wd{djla lrkq ,enq jsg Tyq ta
wOslrkh fj; Ndrosu yd
^wd& tfia fpdaokd lrkq ,enq fyda jrolre lrkq ,enq huz
ks,Odrshl= fyda kdjslhl= w;a wvx.=jg .eksfuys,d ks;sh
ls%hdfjz fhojsug neoqkq fyda iuznkaO jq huz fmd,sia
ks,Odrshl=g ta fjk huz ks,Odrshl iydh jsu o iEu wK
fok ks,Odrshdf.a u hq;=lu jsh hq;= h'
44
u.ska ks;s jsfrdaOs f,i kj;ajd .kq ,enq huz ;eke;a;l=
iuznkaOfhka wod< jsh hq;= nj ie,lsh hq;=h'
fuz mk; hgf;a 133' fuz mk; wkqj fyda fuh ls%hdfjz fhojsfuz ,d fyda ls%hdfjz
lrkq ,nk fhojSfuz woyiska lrkq ,enq huz ls%hdj.a iuznkaOfhka fyda fuz mk;
ls%hdj,g jsreoaO ls%hdfjz fhojsfuzos js we;ehs lshkq ,nk huz fkdie,ls,a,la fyda
j kvq mejrsu meyer yerSula iuznkaOfhka huz ;eke;a;l=g jsreoaOj bosrsm;a lrkq
,nk huz kvqjla meusKs,a,la fyda kS;slD;Hhla -
oyy;rjk fldgi
idlaIs kS;s
136 isg 146 135' hqodOslrKhla bosrsfha jqj;a wffiksl wOslrKhla bosrsfha
olajd jq j.ka;s jqj;a fjkhuz kS;shl ;sfnk lsisjla .ek fkd i,ld fuz mk;
wod< lsrsu hg;a meje;afjk kS;slD;Hj,g 136 isg 146 olajd folu we;=:Zj
we;s j.ka;s wod< l< hq;=h
kdjslhl= f,i 136' kdjsl yuqodfjz kdjslhl= f,i ;eke;a;l= nojd .kq ,nk jsg
;eke;a;l= noZjd Tyq w;aika fldg we;e hs yef.k iy;sl lsrsfuz m;S%ldfjys fyda
.eksfuz os fyda kdjsl yuqodfjz fiajhg ;eke;a;l= kej; noZjd .kq ,nk jsg Tyq
kej; fiajfhys fldg we;e hs yef.k m%ldYfhys oelafjk whqrska Tyq m%YaKj,g
fhojsfuz oS Tyq ms<s;=re os we;s njg ta iy;sl lsrsfuz m;s%ldj u fyda ta m%ldYh u
jsiska fok ms<s;=- idCIshla jsh hq;= h
rej,g idCIs
nojd.;a nj 137' kdjsl yuqodfjz kdjslhl= f,i ;eke;a;l= nojd .;a nj
Tmamq lsrsu Tyqf.a iy;sl lsrsfuz m;%sldj Ndrj isgsk ks,Odrshd jsiska iy;sl
lrkq ,enq msgm;la bosrsm;a lsrsfuka msgm;ys w;a wl=re tls
ks,Odrshdf.a nj fyda tls Ndrh ta ks,Odrshdg we;s nj Tmamq lsrsula
fkdue;sj Tmamq l, yelsh
45
^w& huz ld,hl os kdjsl yuqodfjz fiajh fldg we;s fyda
ke;s nj fyda kdjsl yuqodfjka ksoyia fldg we;s fyda ke;s
nj fyda
kdjsl n,Odrska 141' fuz mk; hgf;a kdjsl n,Odrshl= jsiska mkjkq ,nk
jsiska fuz mk; wd{djlau tys ioyka lsrsug fuz mk;ska kshu flfrk lreKqj,g
hgf;a mkjkq idCIshla jsh hq;= nj ie,lsh hq;= h ;j o ta wd{dfjz iene msgm;la
,nk wd{d nj iy;sl lsrsug kdjsl yuqodOsm;s jsiska n,h mrjkq ,en isgs;e hs
tys lshkq ,nk ks,Odrshd jsiska iy;sl fldg we;e hs yef.k
msgm;la idCIs jYfhka ms<s.; yels jsh hq;= h
rdcldrsh wkqj 142' huz kdjsl rdcldrshla wkqj kdjsl yuqodfjz huz fmd;l
kdjsl yuqodfjz igykla lrkq ,en wK fok ks,Odrsshd jsiska fyda ta igyk ,sjsfuz
fmd;l lrkq ldrAhh mejrs we;s ks,Odrshd jsiska th w;aika fldg we;s nj yef.k
,nk igykla wjia:djl ta igyku tu.ska oelajqKq lreKqj,g idCIshla jsh
hq;=h ta fmd; Ndrj isgsk ks,Odrshd jsiska ta igyfka iene msgm;la
nj iy;sl fldg we;ehs yef.k msgm;la u ta igykg idCIs oersh
hq;=h
ijsia;r jdr 143' iq,q wmrdO jsksYaphlrejl= jsika w;aika fldg we;ehs yef.k
jdrA;dj 151 fjks j.ka;sfha wrA:h we;=<; ijsia;r jdr jdrA:djla tys u
oelafjk lreKqj,g idCIs oersh hq;=h
46
mek f.dia fyda 144' ^1& mekhkakl= jsu fyda ksjdvq fkdue;sj fkdmeusK isgs
ksjdvq fkdue;sj ;eke;a;l= fyda wksis f,i bj;aj .sh ;eke;a;l= jsu
fkdmeusK isgs iuznkaOfhka fpdaokd ,enq huz ks,Odrshl= fyda kdjslhl=
;eke;a;l= fyda fm%djiagz udrAI,ajrhl= fj; fyda Wm fm%djiagz udrAI,ajrhl=
wksis f,i bj;a j fj; fyda fiiq ks,Odrshl= fj; meusK Ndrjk wjia:djl ta
.sh ;eke;a;l= fm%djiagz udrAI,ajrhd jsiska fyda ta Wm fm%djiagz udrAI,ajrhd
Ndrjsu ms,snoZ jsiska fyda ta fiiq ks,Odrshd jsiska w;aika fldg we;ehs
iy;slh yef.Zkakd jq o NdrjSu ms<snoZ isoaOsh oskh yd ia:dkh ioyka
jkakdjq o iy;slhla u tfi ioyka lrk ,o lreKq idCIs
oerhs hq;= h
ks,Odrshl= fyda 145' ,xldfjka msg; jq huz ;ekl os huz ks,Odrshl= fyda kdjslhl=
kdjslhl= ,xld w;a wvx.=jg f.k ,xldfjz fmd,sishlg wkqrEm jq huz ldrAhd,hla
fjka msg; os fiajd ia:dkhla fyda uqrm<la fj; f.k hkq ,enq wjia:djl fyda Tyq
w;awvx.=jg Ndr jq jsg tnoq huz ldrAhd,hl os fiajd ia:dkhl os fyda uq rm, los
.eksufyda Ndr isrNdrhg .kq ,enq wjia:djl ta ldrAhd,h fiajd ia:dkh fyda
jsu ms,snoZ uqrm< Ndr ks,Odrshd jsiska w;aika fldg we;ehs yef.kakd jq o w;a
iy;slh wvx.=jg .eksu fyda Ndrjsu ms,sno isoaOsh oskh yd ia:dkh ioyka
jkakdjq o iy;slhla u tfi ioyka lrk ,o lreKqj,g idlaIs
oersh hq;= h
hqOdOslrKhl 146' kdjsl yuqodOsm;s jsiska fyda kdjsl yuqodOsm;s jsiska ta ioyd
ks;slD;Hj, n,h mjrkq ,enq huz ks,Odrshl= jsiska hqOdOslrKhl iuzmQrAK ks;s
msgm;la lD;Hj, fyda tajdfha huz fldgil iene msgm;la nj iy;sl fldg
we;ehs yef.k ta ks;s lD;Hj, fyda ta fldgfia msgm;la ta wOsm;sf.a
fyda ks,Odrshdf.a w;aika m%;HCI lsrsula fkdue;s j idCIs jYfhka
ms<s.; yels jsh hq;= h
wffiksl wOslrK 147' huz jrola iuznkaOfhka wffiksl wOslrKhla jsiska kdjsl
hla jsiska jrolre ks;shg hg;a huz ;eke;a;l= jsNd.hlg Ndck lrkq ,enq
lrkq ,enq njg wjia:djl ta ;eke;a;df.a wKfok ks<Odrshd jsiska fyda ta wKfok
fyda ksfodia lrkq ks<Odrshd ta ioZyd n,h mjrkq ,enq fjk huz ks,Odrshl= jsiska
,enq njg idCIs b,a,Sula lrkq ,enqjfyd;a ta ;eke;a;d jsNd.hlg Ndck lrkq
,ensug fya;= jq jro;a ta ms,snoZ ta wOslrKfha kvq ;skaoqj;a oelafjk
iy;slhla ta wOslrKfha f,aLldOsldrs f,aluz fyda m%Odk ,smslrejd
jsiska b,a,su l< ks,Odrshd fj; hejsh hq;=h hqOdOslrKhla bosrsfha
fyda fuz mk; hgf;a wOslrK n,;, mdjspzps lrk kdjsl
ks,Odrshl= bosrsfha meje;afjk huz ks;slD;Hhl os ta iy;sl h u
tys ioyka lrk ,o lreKqj,g idCIs oersh hq;=h
47
myf,diajk fldgi
jsjsO lreKq
hqO ld,h ;=, 148' ^1& ks,Odrshl= jskh ms,sno jrola hqoaO ld,h ;=< os l<
jskh lvlsrsfuz wjia:djl hqOdOslrKhla meje;ajsug wKlsrsfuz n,h mejrs
jroj,a we;s ks,Odrshd jsiska th hqOdOslrKhla u.ska meje;afjk kvq
iuznkafhka ks, jsNd.hla wjYH fkdjk iajNdjfha jrola f,i ie,l=jfyd;a
Odrska jsNd.hlg jrolrejdf.a kvq jsNd.h ioZyd hqOdOslrKhla fjkqjg fuys
Ndckh lsrsu uskau;= ioyka flfrk whqrska ixia:dmkh jq jskhdOslrKhla
mj;ajk f,i wK l< yelsh
48
Tyq iq: wmrdO wOslrKhla bosrshg f.khkq ,enq wjia:djl
wOslrkh jsiska
49
152' ^1& khldrhd Kh jk jsg Tyq kdjsl yuqodfjz idudcshl=
js fkd isgshfyd;a fyda meusKs,slre jsiska fyda Tyq fjkqfjka
huz ;eke;a;l= jsiska jfrka;=jla leojsuz ksfhda.hla fyda
wd{dm;%hla ksl=;a lsrsug fmr meusKs,slreg ,ensh hq;= Kh
.kakd ,oafoa Kh ldrhd kdjsl yuqodfjz idudcslhl= js
fkdisgs ld,hl nj oelafjk osjqreuz fm;aaiula bosrsm;a lrkq
,enqjfyd;a fyda ta osjqreuz fm;aiu ms<sno igykla jfrka;=fjz
leojsuz ksfhda.fha fyda wd{dm;%fha msg me;af;a ,shd
;snqKfyd;a usis ks,Odrshl=f.ka fyda kdjslhl=f.ka ,ensh hq;=
Khla wh lr .eksu ioyd jq isjs,a kvqjla iuznkaOfhka huz
wOslrKhla u.ska ksl=;a lrk ,o huz jfrka;=jla leojsuz
ksfhda.hla fyda wd{dm;%hla msg huz ;eke;a;l= jsiska
ks,Odrshl= fyda kdjslhl= w;a wvx.=jg .eksu ks;Hdkql+, fkd
jsh hq;= h'
wUq orejka 154' ks,Odrshl= fyda kdjslhl= js isgs fyda miq j ks,Odrshl= fyda
kv;a;= kdjslhl= jk ;eke;a;l=f.a NdrAHdj kv;a;= lsrsfuz fyda Tyqf.a
lsrsu iqcd; fyda wjcd; orejl= fyda orejka kv;a;= lsrsfuz jshou jYfhka
huz uqo,la f.jsu ioyd Tyqg jsreoaOj ;skaoq m%ldYhla fyda wd{djla
wffiksl wOslrKhla jsiska lrkq ,enq wjia:djl ta ;skaoq m%ldYfha
fyda wd{dfjz jsOsu;a f,i iy;sl l< msgm;la kdjsl yuqodOsm;s fj;
hjkq ,enqjfyd;a ks,Odrshdg fyda kdjslhdg Tyqf.a mvsfhka flfia
fyda ;=fkka tllg wvq fkd jk uqo,la b;=re jsh hq;= whqrska kdjsl
yuqodOsm;s jsiska ;srKh l< yels fldgila ks,Odrshdf.a fyda
kdjslhdf.a mvsfhka wvq lrjd ta uqo, f.jsu ioyd fhojsh yels h'
50
fidr .;a nvq 155' ^1& huz foam,la fidrluz lsrsfuz jrog fyda huz foam,la
wdmiq osfuz n,h iuznkaOfhka idmrdO jsYajdi lv lsrsfuz jrog fyda fidr
.;a nvqjla nj oek f.k u huz foam<la ,ensfuz jrog
hqOdOslrKhla jsiska kdjsl ks;shg hg;a ;eke;a;l= jrolre
lrkq ,en tls foam, fyda huz fldgila ta ;eke;a;d i;=j ;sns
fidhd .kq ,enq wjia:djl tfia fidhd.kq ,enq foam< tys
ks;Hdkql+, ysushd f,i fmks hk ;eke;a;dg fok f,i
hqOdOslrKh jsiska fyda ckdOsm;s jsiska wK l< yels h'
kdjsl yuqodfjz 157' kdjsl yuqodfjz tla tla idudcslhdf.a foam< yer kdjsl
foam, kdjsl yuqodjg whs;s ish,q u foam< iuznkaOfhka isjs,a kvq mejrsug .sjsiquz
yuqodOsm;sg we;s lr .eksug mejrsuz lsrsug iy fjk;a ks;Hdkql+, ish,q u foaj,a
mejrsu lsrsug n,h we;s j ta foa<m< o isjs,a kvq mjrd kdjsl yuqodjg
,ensh hq;= uqo,a iy fjk;a foam< wdmiq ,nd .eksfuz ;ks whs;sh o
kdjsl yuqodfjz tjlg isgsk kdjsl yuqodOsm;sg mejrs ;snsh hq;= h
;jo kdjsl yuqodOsm;s jsiska fuz j.ka;sh m%ldr lrkq ,nk isjs,a
fyda wmrdO ks;s lD;H lv l, hq;= fkdjk w;r Tyqf.a urKh
b,a,d wiajsu jsY%du .eksu fyda ks,fhka wia lrkq ,ensu fya;= fldg
f.k tajd ksIam%Nd fkd l< hq;= h tfy;a Tyqf.a ;k;=r ork
wkqm%dma;slhd jsiska Tyqf.a kdufhka u tajd l< yels h'
kdjsl yuqodOsm;s 158' kdjsl yuqodOsm;s jsiska huz wd{djla lsrsug fuz mk;ska n,h
jsiska lrkq ,nk mjrkq ,enq wjia:djl kdjsl yuqodOsm;s fjkqfjka wd{dj,a ksl=;a
wd{dj,a ms,sno lsrsug n,h mjrkq ,enq huz ks,Odrshl=f.a w;aikska ta wd{dj ie,
jsOs jsOdk l, yels h ;jo tfia n,h mjrkq ,en isgs;e hs tys fmfkk huz
ks,Odrshl= jsiska w;aika fldg we;s nj yef.k wd{djla u Tyqg tfia
n,h mejrs we;s njg idlaIs oersh hq;=h'
kdjsl kejz f;dgq 159' huz kejzf;dgla iuzmQrAKfhka u fyda m%Odk jYfhka u kdjsl
yuqodj jsiska mrsyrKh lrkq ,enq wjia:djl wud;Hhd jsiska ta kejz
f;dgg n,mdk lreKq iuznkaOfhka fuz mk; hgf;a ksfhda. Mekjsh
yels jsfuz ldrAhh ioyd ta kejzf;dg kdjsl kejzf;dgla h hs .eigz
m;%fha m< lrkq ,nk wd{djla u.ska m%ldY l< yels h' kejzf;dg
kdjsl kejzf;dgla h hs m%ldY lrkq ,enq wd{dfjz ieu kdjsl kejz
f;dgl u udhsuz meyeos,s fldg oelajsh hq;= h'
kejz f;dgqj,g 160' ^1& weu;sjrhd jsiska .eigz m;%fha m< lrkq ,nk wd{djla
n,mdk ,sLs; ks;sh u.ska ta wd{dfjz idudkHfhka fyda jsfYaIfhka ioyka fldg
neyer lsrsu fyda we;a;d jq o kejzf;dgqj,g fyda kejzf;dgqj, jq ;eke;a;ka g
th fjkiafldg fyda fjk;a foam< lg fyda kejzf;dgqj, os Ndr.;a huz
wod< lsrsu lghq;a;la lr f.k hdug fyda huz ls%hdjla lsrsug fyda
51
lsrsfuys ,d we;sjk m%udohlg iuznkaO jq o ^fuz mk; hgf;a
mkjk ,o ksfhda. yer& ,sLs; ks;sfha huz jsOdkhla yd ;sre
noq kshu lsrsulg wh lsrsulg fyda f.jsulg fyda fydfrka
nvq f.k hdu je<elajsfuys ,d fyda fidhd oek .eksfuys ,d
wod< fkdjq fyda iuznkaO fkdjq jsOs jsOdkhla o wd{dfjz ioyka
lrkq ,nk oskhl isg kdjsl yuqodfjz idudcslhkag fyda
kejzj,g fyda kdjsl yuqodfjz idudcslhka iuznkaOfhka fyda
kejz iuznkaOfhka -
ksfhda. 161' ^1& fuz mk;ska kshu lsrsug wjYH jq fyda wjir fokq ,enq
fyda kdjsl yuqodfjz jskh yd ukd jq md,kh wdrlaId lr .eksu
ioyd fyda fuz mk; ls%hdfjz fhojsu ioyd kshu lsrsug kshus; ish,q
u lreKqo jsfYaIfhka fuys my; ioyka lreKq ish,a, fyda thska
lsisjla o oelafjk ksfhda. fuz mk;g mgyeks fkdjk f,i
weu;sjrhd jssiska mekjsh yels h
52
^T& kdjsl kejzf;dgqj,g kejz we;=:Zjsu kdjsl kejz
f;dgq j,ska kslauhdu kdjsl kejzf;dgqj, hdu
Bu fyda kex.=ruz ,Eu ;ykuz lsrsu fyda jsOsu;a
lsrsu
^Tz& kdjsl kejzf;dgqj, os jqjukd lrk ;eke;a;kag
kejzf;dgq WmlrK yd kejzf;dgq myiqluz
iuzmdokh lsrsu iy ta WmlrK iy myiqluz
m%fhdackhg .eksu ioyd .dia;= kshu lsrsu
^l& kdjsl kejzf;dgqj, wdrlaIdj
^.& kdjsl kejzsf;dgqj,g ;eke;a;ka m%fjzYjsu
;ykuz lsrsu fyda jsOsu;a lsrsu
^p& kdjsl kejzf;dgq we;=<; os ;eke;a;kaf.a yeisrsu
^c& kdjsl kejzf;dgq we;=<; hd;%d .ukd.ukh
md,kh lsrsu
^g& kdjsl kejzf;dgq we;=<; os foam<j,g w,dN ydks
je<elajsu
^v& kdjsl kejzf;dgqj,g n,mdk fjk;a huz
lreKla
^2& ksfhda. lv lsrSu iuznkaOfhka udi ;=klg jevs fkdjq
ld,hla jev ke;sj fyda nrm;< jev we;sj nkaOkd.dr.;
lsrsfuka fyda remsh,a foishhlg jevs fkdjk ovhlska fyda ta
nkaOkd.dr.; lsrsu iy taovh hk folska u ovqjuz lsrsu
ioyd ksfhda.j, jsOsjsOdk ie,eiajsh yels h'
162' 1972 g fmr ;snq rdclsh kdjsl mk; kdjsl yuqodjg Wps;
mrsos fjkia fldg ilia fldg we;
53
163' fuz mkf;ys mo ixikaokfhka wkHdrA:hla wjYH jqjfyd;a usi
¶ilS%h fiajh”¶ hkafkka kshu hqoaOhla mj;sk fyda hqoaOhla we;s
fj;ehs iel lrk ld,hl ,xldj wdrlaId lsrsfuys ,d fyda ,xldfjz
huz le/,a,la yuqod le/,a,la fyda fjk;a uyck wr.,hla
je<elajsfuz fyda uev,sfuys ,d lrkq ,nk fiajh woyia flfrhs" isjs,a
wOslrKh” hkafkka wdKavql%u jHjia:dj hgf;a fyda mdrA,sfuzka;=j
hgf;a fyda msysgqjk ,o huz wOslrKhla woyia fjz" isjs,a jrola
hkafkka kdjsl jrola fkdjq o ,xldfjz huz ks;shlg mgyeks jq o
jrola woyia flfrhs" jskh ms<snoZ jro” hkafkka 61 68 69 70 89
fyda 104 fjks j.ka;sh lv lsrsula woyia flfrhs" wud;Hjrhd"
hkafkka rdcH wdrlaIl jsIhh Ndr wud;Hjrhd woyia fjz
54