ĐƯA NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG VÀO cuộc SỐNG

MỘT SỐ TIẾP CẬN MỚI CỦA ĐẠI HỘI XIII

VÊ XÂỲ DỰNG HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ VIỆT NAM
★ GS, TSKH PHAN XUÂN SƠN
Viện Chính trị học,
Học viện Chinh trị quốc gia Hồ Chí Minh

9 Tóm tắt: Quan điểm, cách tiếp cận của Đảng về hệ thống chính trị và đổi mới hệ thống
chính trị Việt Nam thường xuyên vận động đổi mới, thê hiện qua Cương lĩnh, vãn kiện đại
hội, các nghị quyết và thực tiễn lãnh đạo của Đảng. Đại hội XIII của Đảng đã bổ sung phát
triển nhiều vấn đề mới, đặc biệt là các tiếp cận mới về xây dựng hệ thống chính trị Việt Nam.

•Tù’ khóa: Tiếp cận mới, hệ thống chính trị Việt Nam, Đại hội XIII của Đảng.

ại hội XIII của Đảng đã thể hiện các lớn có ý nghĩa lịch sử, nước ta chưa bao giờ có

Đ tiếp cận mới về xây dựng hệ thống

chính trị Việt Nam, cụ thể là: Đại hội
dành nhiều hơn dung lượng nói về hệ mạng
chính trị, với nhiều quan điểm mới. Điều đó
thống công nghiệp lần thứ tư, với rất nhiều thòi
xuất phát từ điều kiện lịch sử đã chín muồi và
những thách thức mói của thòi đại đang đặt ra.
Đó là: bối cảnh lịch sử những năm đầu của thập
niên thứ ba, thế kỷ XXI, đường lối đổi mới đã
thực hiện được 35 năm, hầu hết các mục tiêu
ban đầu của đường lối đổi mói đề ra (1986) đã
thực hiện đạt và vượt; tròn 30 năm tan rã hệ
thống xã hội chủ nghĩa, bản lĩnh cách mạng của
một đảng cầm quyền đã thể hiện rõ; 30 năm
nước ta thực hiện Cương lĩnh Xây dựng đất
nước trong thòi kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
(năm 1991) và 10 năm thực hiện Cương lĩnh
(bổ sung, phát triển năm 2011), 10 năm thực
hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011-
2020, đất nước đã đạt được những thành tựu to
cơ đồ, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay; thế
giới và đất nước đang bước vào cuộc Cách
cơ và thách thức...
Tại Đại hội XIII, Đảng có thòi gian và điều kiện
lịch sử để nhìn nhận lại con đường, mô hình
phát triển của đất nước theo định hướng xã hội
chủ nghĩa (XHCN) cả về lý luận và thực tiễn.
Trên cơ sở đó, Đại hội XIII có nhiệm vụ quyết
định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ 5 năm,
10 năm và tầm nhìn đến năm 2045.
Thứ nhất, chủ đề Báo cáo chính trị tại Đại hội
là: “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và
hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; khoi
dậy khát vọng phát triển đất nước, phát huy ý
chí, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết họp
với sức mạnh thời đại; tiếp tục đẩy mạnh toàn
diện, đổng bộ công cuộc đổi mới; xây dựng và
bảo vệ vững chác Tổ quốc, giữ vững môi trường

LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - Sô 526 (12/2021)

hòa bình, ổn định; phấn đấu đến giữa thế kỷ
XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo
định hướng xã hội chủ nghĩa”(I). Như vậy, so vói
chủ đề của các Đại hội gần đây (X, XI, XII), Đại
hội lần này đã đặt vấn đề xây dựng Đảng song
song và đồng thời với xây dựng hệ thống chính
trị, gán bó chặt chẽ xây dựng Đảng và xây dựng
hệ thống chính trị. Điều này cho thấy, Đảng ta
có cách tiếp cận mới về xây dựng Đảng, toàn
diện hon, họp lý hon, vì Đảng là một bộ phận
hạt nhân của hệ thống chính trị Việt Nam. Nếu
không xây dựng hệ thống chính trị trong sạch
vững mạnh thì việc xây dụng Đảng cũng không
thể thành công và ngược lại.
Thứ hai, một số nội dung quan trọng, mói, rõ
ràng và cụ thể hon về xây dựng hệ thống chính
trị và đổi mới hệ thống chính trị.
Hệ thống chính trị là một tổ họp có tính chỉnh
thể, bao gồm các thể chế chính trị (tổ chức chính
trị, nhà nước, chính trị - xã hội), được phân bổ
theo một cơ cấu chức năng nhất định, vận hành
theo nhũng cơ chế, quan hệ và nguyên tác cụ
thể, nhầm thực thi quyền lực chính trị mà trung
tâm là quyền lực nhà nước. Những quan điểm
mói của Đại hội XIII như sau:
Đại hội nhấn mạnh thực hiện toàn diện, đồng
bộ công cuộc đổi mới, trong đó có đổi mới hệ
thống chính trị. Tất cả mọi vấn đề, từ tổ chức bộ
máy, các mối quan hệ, các cơ chế, đến các
nguyên tác vận hành...luôn được nhìn nhận, tiếp
cận một cách toàn diện, đồng bộ.
Về tổ chức bộ máy (các thể chế chính trị của
hệ thống chính trị):
Về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
Việt Nam. Quan điểm về xây dựng Nhà nước của
Đảng đã được cụ thể hóa, với những nội dung và
nguyên tác của nhà nước pháp quyền Việt Nam,
gán chức năng kiến tạo phát triển vói nhà nước
pháp quyển trong chủ trương “xây dựng Nhà
nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa kiến tạo phát
triển, liêm chính, hành động”®. Quan điểm mói
ở Đại hội XIII là xác định rõ trọng tâm của đổi
mói hệ thống chính trị: “xây dựng và hoàn thiện
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt
Nam của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân
do Đảng lãnh đạo là nhiệm vụ trọng tâm của đổi
mói hệ thống chính trị”(3).
Đại hội đã cụ thể hóa các nguyên tắc pháp
quyên: Đại hội “xác định rõ hơn vai trò, vị trí,
chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của các cơ
quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền
lập pháp, hành pháp, tư pháp trên cơ sở các
nguyên tác pháp quyền, bảo đảm quyền lực nhà
nước là thống nhất, có sự phân công rành mạch,
phối họp chặt chẽ và tăng cường kiểm soát
quyền lực nhà nước. Xây dựng hệ thống pháp
luật đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, khả
thi, công khai, minh bạch, ổn định, lấy quyền và
lợi ích họp pháp, chính đáng của người dân,
doanh nghiệp làm trọng tâm thúc đẩy đổi mói
sáng tạo, bảo đảm yêu cầu phát triển nhanh,
bền vững”(4).
Trong bộ máy nhà nước, đặt nhiệm vụ hàng
đầu là đổi mới tổ chức và hoạt động, đặc biệt là
tính chuyên nghiệp của Quốc hội, Đại hội khảng
định: “Tiếp tục đổi mói tổ chức và hoạt động của
Quốc hội, bảo đảm Quốc hội thực sự là cơ quan
đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền
lực nhà nước cao nhất. Đổi mói phương thức,
nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, phát
huy dân chủ, pháp quyền, tăng tính chuyên
nghiệp ưong tổ chức và hoạt động của Quốc hội,
trong thực hiện chức năng lập pháp, quyết định
những vấn đề quan trọng của đất nước và giám
sát tối cao”(5).
Trong đổi mới tổ chức và hoạt động của bộ
máy nhà nước nói chung, Quốc hội nói riêng,
những khoảng trống về lý luận, những hạn chế
LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - số 526 (12/2021)
 10 ĐƯA NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG VÀO cuộc SỐNG
về thực tiễn tổ chức và hoạt động đều được Đại
hội thẳng thán chỉ ra, đó là: cơ chế bảo hiến,
chất lượng ban hành luật, tính chuyên nghiệp
của Quốc hội và hiệu lực, hiệu quả của giám sát
tối cao.
Về đổi mói tổ chức và hoạt động của Chính
phủ, Đại hội tập trung vào những vấn đề, cho
đến nay còn nhiều lúng túng, đó là: tính phục
vụ, tính chuyên nghiệp, năng lực kiến tạo phát
triển, năng lực quản lý vĩ mô; đi kèm vói những
điều đó là năng lực phân cấp, phân quyền; năng
lực tổ chức chính quyền địa phương phù họp
với từng loại lãnh thổ, địa bàn dân cư; năng lực
xây dựng thể chế, chiến lược, quy hoạch, kế
hoạch, cải cách phân cấp ngân sách theo hướng
bảo đảm sự chủ động cho ngân sách địa
phương... Đại hội nhấn mạnh: “Đẩy mạnh phân
cấp, phân quyền, xác định rõ trách nhiệm giữa
Chính phủ vói các bộ, ngành; giữa Chính phủ,
các bộ, ngành với chính quyền địa phương;
khác phục triệt để tình tiạng chồng chéo chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn; bảo đảm quản lý
nhà nước thống nhất, đồng thòi phát huy vai trò
chủ động, sáng tạo, tinh thần trách nhiệm của
từng cấp, từng ngành”(6).
Tiếp tục xây dựng nền tư pháp Việt Nam
chuyên nghiệp, hiện đại, công bàng, nghiêm
minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ
nhân dân. Hoạt động tư pháp phải có trọng
trách bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người,
quyền công dân, bảo vệ chế độ XHCN, bảo vệ lọi
ích của Nhà nước, quyền và lọi ích họp pháp,
chính đáng của tổ chức, cá nhân.
Đại hội chủ trương thúc đẩy xây dựng chính
quyền điện tử, hướng tói chính phủ số, tăng
cường sự kết nối, trao đổi thông tin thường
xuyên giữa chính quyển các cấp, giữa chính
quyền với người dân và doanh nghiệp, “chú
trọng phát triển hạ tầng thông tin, viễn thông,
LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - số 526 (12/2021)
tạo nền tảng chuyển đổi số quốc gia, từng bước
phát triển kinh tế số, xã hội số”(7).
Trong nhiệm vụ thứ 10 phát triển kinh tế - xã
hội, ngoài nội dung tiếp tục xây dựng Nhà nước
pháp quyền XHCN kiến tạo phát triển, liêm
chính, hành động, Đại hội nhấn mạnh “đẩy
mạnh phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết
kiệm, chống lâng phí, tạo đột phá tiong cải cách
hành chính”™.
Về xây dựng, chỉnh đốn Đảng: Nội dung mói
trong Vãn kiện Đại hội XIII là tập trung xây dựng
Đảng về đạo đức và đẩy mạnh xây dựng Đảng về
tổ chức.
Tập trung xây dựng Đảng về đạo đức, có 5 nội
dung mói: Học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh gán vói việc thực hiện
các nhiệm vụ chính trị (Chỉ thị 05 của Bộ Chính
trị); thực hiện nghiêm các quy định của Đảng về
trách nhiệm nêu gương, chức vụ càng cao càng
phải gương mẫu, trước hết là ủy viên Bộ Chính
trị, ủy viên Ban Bí thư, ủy viên Ban Chấp hành
Trung ương (Quy định số 08-QDi/TW ngày 25-
10-2018 của Ban Chấp hành Trung ương); coi
trọng kiểm ưa, giám sát trong Đảng kết họp với
phát huy vai trò giám sát của cơ quan dân cử,
của Mặt ưận Tổ quốc, báo chí và nhân dân đối
vói cán bộ, đảng viên thực hiện các quy định nêu
gương; nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện các giá
trị đạo đức cách mạng theo tinh thần “Đảng ta
là đạo đức, là văn minh” cho phù họp vói điều
kiện mói và truyền thống văn hóa tốt đẹp của
dân tộc; xây dựng các chuẩn mực đạo đức làm
cơ sở cho cán bộ, đảng viên tự điều chỉnh hành
vi ứng xử ưong công việc hàng ngày.
Để đẩy mạnh xây dựng Đảng về tổ chức, Đại
hội chủ trương tiếp tục đổi mói, hoàn thiện tổ
chức “hai bộ máy”, bộ máy của Đảngvàhệ thống
chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả,
đồng bộ với đổi mói kinh tế, văn hóa, xã hội, con

người... đáp ứng yêu cầu nâng cao năng lực lãnh
đạo, cầm quyền của Đảng, hoàn thiện Nhà nước
pháp quyền XHCN, nền kinh tế thị trường định
hướng XHCN và nền dân chủ XHCN.
Tiếp tục hoàn thiện mô hình tổ chức của hệ
thống chính trị, trên cơ sở tổng kết các mô hình
thí điếm về tổ chức bộ máy của Đảng và hệ
thống chính trị; đẩy mạnh thực hiện tinh giản
biên chế gán với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công
chức, viên chức theo vị trí việc làm. Thực hiện
chủ trương bí thư cấp ủy đồng thời là thủ trưởng
cơ quan, đơn vị; cơ bản thực hiện mô hình bí thư
cấp ủy đồng thời là chủ tịch hội đồng nhân dân
các cấp, bí thư cấp ủy là chủ tịch ủy ban nhân
dân, bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn, tổ
trưởng dân phố hoặc trưởng ban công tác mặt
trận ở những noi có điều kiện.
Công tác cán bộ phải thực sự là “then chốt của
then chốt”. Tăng cường xây dựng đội ngũ cán bộ
các cấp, nhất là cấp chiến lược và người đứng
đầu, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm
nhiệm vụ. Hoàn thiện thể chế, quy định về công
tác cán bộ, tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí, cơ chế
đánh giá cán bộ. Xây dựng quy định về thẩm
quyền, trách nhiệm của người đứng đầu trong
công tác cán bộ và quản lý cán bộ; thực hiện tốt
quy định về kiểm soát quyền lực ttong công tác
cán bộ, chống chạy chức, chạy quyền; xử lý
nghiêm minh, đồng bộ kỷ luật đảng, kỷ luật hành
chính và xử lý bàng pháp luật đối với cán bộ có vi
phạm, cả khi đã chuyển công tác hoặc nghỉ hưu.
Tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác
kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Cải tiến, đổi mới
phương pháp, quy trình, kỹ năng công tác kiếm
tra, giám sát, kỷ luật đảng, bảo đảm khách quan,
dân chủ, khoa học, đồng bộ, thống nhất, thận
trọng, chặt chẽ, khả thi. Trong đó, tập trung vào
các cơ chế, biện pháp chủ động phát hiện sớm
để phòng ngừa, ngăn chặn khuyết điểm, vi
11
phạm của tổ chức đảng và đảng viên. Có chế tài
để phòng ngùa, xử lý nghiêm minh các hành vi
vi phạm kỷ luật đảng. Kết hợp chặt chẽ và nâng
cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của
Đảng với giám sát, thanh ưa, kiểm toán nhà
nước và điều tra, truy tố, xét xử của các cơ quan
bảo vệ pháp luật. Tăng cường phối hợp giữa
giám sát, kiểm ưa của Đảng với giám sát, thanh
tra của Nhà nước và giám sát của Mặt trận Tổ
quốc, các tổ chức chính trị - xã hội để tăng cường
sức mạnh tổng họp và nâng cao hiệu lực, hiệu
quả giám sát, kiểm tra, ưánh chồng chéo, trùng
lặp, lãng phí nguồn lực, không hiệu quả.
Tiếp tục đổi mói mạnh mẽ phương thức lãnh
đạo của Đảng trong điều kiện mới. Trong đổi
mói phương thức lãnh đạo của Đảng, cách tiếp
cận mói ở Đại hội XIII là cụ thể hóa phương thức
lãnh đạo của Đảng ở tất cả các cấp bàng những
quy chế, quy định, quy trình cụ thể và công khai
để cán bộ, đảng viên và nhân dân biết, giám sát
việc thực hiện. “Tiếp tục đổi mói, nâng cao chất
lượng xây dựng, ban hành nghị quyết của Đảng.
Ban hành nghị quyết khi thật sự cần thiết, hợp
lý, thiết thực, ngán gọn, khả thi... Đẩy mạnh cải
cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin
trong mọi hoạt động của Đảng”(9). Đổi mới
phương thức lãnh đạo của Đảng và nâng cao
năng lực cầm quyền có mối quan hệ chặt chẽ với
nhau. Tinh thần đổi mới phương thức lãnh đạo
được Đại hội nhấn mạnh, một mặt là đổi mới
cách thức ban hành, triển khai các nghị quyết
của Đảng, quy phạm hóa các hoạt động sinh
hoạt Đảng, thực chất đó là vai trò của tập thể
lãnh đạo và phải bảo đảm thực sự dân chủ; ttên
cơ sở đó là phân công cá nhân phụ ttách (quản
lý), ưong đó quy định rõ ưách nhiệm cá nhân,
đặc biệt là trách nhiệm người đứng đầu. Thể
hiện rô tính tập trung, thống nhất của hoạt động
quản lý.
LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - số 526(12/2021)
 12 ĐƯA NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG VÀO cuộc SỐNG
Về Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị -
xã hội: Đại hội XIII nêu quan điểm mói: Mặt ưận
Tổ quốc là nòng cốt chính trị thực hiện quyền
làm chủ của nhân dân và phát huy sức mạnh đại
đoàn kết toàn dân tộc. Cụ thể hóa vị trí, vai trò
của các giai cấp, tầng lóp nhân dân, các tộc
người, các tôn giáo trong khối đại đoàn kết toàn
dân tộc. Đại hội dành một sự chú ý rõ ràng đến
“phát triển đội ngũ doanh nhân lớn mạnh về số
lượng và chất lượng, có tinh thần cống hiến cho
dân tộc, có chuẩn mực văn hóa, đạo đức tiến bộ
và trình độ quản trị, kinh doanh giỏi. Tạo môi
trường, điều kiện thuận lọi cho doanh nhân khỏi
nghiệp sáng tạo, kinh doanh lành mạnh, cống
hiến tài năng”(10). Khuyến khích doanh nhân
thực hiện trách nhiệm xã hội và tham gia phát
triển xã hội.
Các cơ chế và mối quan hệ giữa cắc tổ chức
trong hệ thống chính trị
Thực hiện đúng đán, hiệu quả dân chủ trực
tiếp, dân chủ đại diện, đặc biệt là dân chủ ở cơ
sở; tiếp tục hoàn thiện, cụ thể hóa, thực hiện tốt
cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân
dân làm chủ" và phương châm “Dân biết, dân
bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân
thụ hưởng”. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền,
hoàn thiện, tăng cường cơ chế kiểm soát quyền
lực từ bên trong bộ máy nhà nước, trong hệ
thống chính trị và nhân dân đối với các cơ quan
nhà nước, cán bộ, công chức nhà nước, đảng
viên. Đề cao vai trò chủ thể, vị trí trung tâm của
nhân dân trong chiến lược phát triển đất nước,
trong toàn bộ quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc. Phát huy tính tích cực chính trị - xã hội, trí
tuệ, quyền và ưách nhiệm của nhân dân tham
gia xây dựng hệ thống chính trị, động viên nhân
dân tham gia phát triển kinh tế; góp phần quản
lý xã hội thông qua các tổ chức chính trị - xã hội,
các tổ chức xã hội nghề nghiệp, các hoạt động tự
LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - Sô 526 (12/2021)
quản cộng đồng. Nám vững và xử lý 10 mối quan
hệ lớn. Trong các mối quan hệ lớn đã nêu từ
Cương lĩnh (bổ sung, phát triển năm 2011, quan
hệ thứ 5, “giữa Nhà nước, thị trường và xã hội”(11)
là mối quan hệ rất cơ bản mới được đưa vào Văn
kiện Đại hội XIII, cần được nghiên cứu làm rõ và
xử lý tốt.
Về các nguyên tắc vận hành của hệ thống
chính trị
Văn kiện lần này không nêu các nguyên tác
mói, nhưng đưa ra các quan điểm chỉ đạo. Có 5
quan điểm chỉ đạo, được coi như là các nguyên
tác, “đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân
phải quán triệt trong nhận thức và hoạt động
thực tiễn”(12). Các quan điểm này định hướng cơ
bản cho việc tiếp tục đổi mói và hoàn thiện hệ
thống chính trị:
Quan điểm 1, “4 kiên định": (1) Kiên định và
vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác -
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; (2) kiên định mục
tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; (3) kiên
định đường lối đổi mới của Đảng; (4) kiên định
các nguyên tác xây dựng Đảng để xây dựng và bảo
vệ vững chác Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Quan điểm 2, sắp xếp đúng vị trí các vấn đề:
Bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia; phát triển
kinh tế - xã hội là trung tâm; xây dựng Đảng là
then chốt; phát triển văn hóa là nền tảng tinh
thần; bảo đảm quốc phòng, an ninh là ữọng yếu,
thường xuyên.
Quan điểm 3, phát huy sức mạnh tinh thần
dân tộc, phẩm chất con người Việt Nam, sức
mạnh tổng họp của hệ thống chính trị: Đặc biệt
chú ý trong quan điểm này là khơi dậy khát vọng
phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Đây
chính là khoi dậy động lực vô cùng to lớn để thực
hiện các mục tiêu mà Đại hội vạch ra.
Quan điểm 4, kết họp sức mạnh dân tộc và
sức mạnh thời đại. Trong quan điểm này, tính

chất, quy mô của hội nhập quốc tế được nhìn
nhận sâu sác: chủ động, tích cực, toàn diện và
sâu rộng, nâng cao hiệu quả họp tác quốc tế,
phát huy tối đa nội lực, ưanh thủ ngoại lực, trong
đó nguồn lực nội sinh, nhất là nguồn lực con
nguôi là quan trọng nhất.
Quan điểm 5, nâng cao năng lực lãnh đạo,
cầm quyền của Đảng, vai trò của hệ thống chính
trị: Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phát
huy bản chất giai cấp công nhân của Đảng, nâng
cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và
sức chiến đấu của Đảng; xây dựng Đảng và hệ
thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn
diện, xây dựng Nhà nước tinh gọn, hoạt động
hiệu lực, hiệu quả; gán với tinh giản biên chế,
nâng cao chất lượng và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ,
công chức, viên chức; xây dựng đội ngũ cán bộ,
đảng viên, nhất là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược,
đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm
nhiệm vụ, gán bó mật thiết vói nhân dân là
những nhân tố có ý nghĩa quyết định thành công
sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước và bảo
vệ Tổ quốc.
Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu
cực là một yếu tố mang tính điều kiện cho sự
thành công của công tác xây dựng, chỉnh đốn
Đảng và đổi mới hệ thống chính trị. “Công tác
phòng, chống tham nhũng, lãng phí là một
nhiệm vụ đặc biệt quan trọng trong công tác xây
dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng, củng cố hệ
thống chính trị trong sạch, vững mạnh, củng cố
khối đại đoàn kết toàn dân tộc”*(13). Vì vậy, Đại hội
cũng khảng định cách tiếp cận mới, đẩy mạnh
và mở rộng cuộc đấu tranh này. Đại hội xác định
hai nội dung mói trong chống tham nhũng được
nhấn mạnh là từng bước mở rộng phạm vi
phòng, chống tham nhũng ra khu vực ngoài Nhà
nước, mở rộng và nâng cao hiệu quả họp tác
quốc tế về phòng, chống tham nhũng và đẩy
13
mạnh cải cách chính sách tiền lương, nâng cao
thu nhập, có chính sách nhà ở, bảo đảm cuộc
sống để cán bộ, công chức, viên chức yên tâm
công tác.
Cũng cần nhấn mạnh là, các tiếp cận mới về
xây dựng hệ thống chính trị được đề ra tại Đại
hội XIII, không chỉ phản ảnh những nhu cầu
phát triển nội tại của đất nước, dựa trên những
thành tựu hơn 35 thực hiện đường lối đổi mới,
mà còn phản ánh, cập nhật những đòi hỏi của
thời đại, đặc biệt là thời đại công nghệ 4.0, yếu
tố công nghệ đã làm thay đổi phương thức tạo
ra của cải nói riêng, phương thức phát triển
của nhân loại nói chung. Vì vậy, Đại hội XIII
nhấn mạnh đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ
cấu lại nền kinh tế; đẩy mạnh công nghiệp
hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số quốc gia, xây
dựng chính phủ số, xã hội số, nhà nước kiến
tạo phát triển, đưa đất nước phát triển nhanh,
bền vững.
Có nhiều quan điểm mói của Đại hội XIII về
hệ thống chính trị và đổi mói hệ thống chính trị
ở Việt Nam, trên đây bài viết chỉ nêu một số
quan điểm nổi bật, có sự phát triển mới về cách
tiếp cận và nội dung so vói các đại hội trước □
Ngày nhận bài: 7-10-2021; Ngày phản biện: 25-10-
2021; Ngày duyệt đăng: 20-12-2021.
(1), (2), (3), (4), (5), (6), (7), (8), (9), (10), (11), (12)
ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XIII, t.I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội,
2021, tr. 57,284,174,175,175,177,54,284,199,168,
119,109.
(13) Chỉ số cảm nhận tham nhũng của Việt Nam
năm 2020 là 36/100; xếp hạng 104/180; giảm 01
điểm so vói năm 2019. Chỉ số trung bình của ASEAN
là 42/100.
LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - số 526 (12/2021)