Professional Documents
Culture Documents
26.10 Lambert Haar en Nagelpathologie
26.10 Lambert Haar en Nagelpathologie
2. Haarpathologie
Als we over haarpathologie spreken dan moeten we een onderscheid maken in vier velden:
1. Niet cicatricieel en cicatricieel
o Cicatricieel: hier zie je het woord littekenweefsel in. Het haar is dus voorgoed
verdwenen.
o Niet circatricieel: er is nog potentieel om opnieuw haar te krijgen.
2. Diffuus en gelokaliseerd
1
26/10 NM
2
26/10 NM
o Dit kan ook gebeuren na elke belangrijke stressfase van het lichaam in de meest brede
zin (fysisch en psychisch) bv na verblijf op INZO, hoge koorts, chirurgische ingreep.
E. Anageen effluvium
o Uitval als de haren in anagene fase zitten.
o Dit ziet men door medicatie geïnduceerd:
Thalium (rattegif): kan per ongeluk of op criminele wijze toegedient worden.
Dan het het slachtoffer ook haarverlies als het in mondjes maad werd
toegedient.
Cystostatica
3
26/10 NM
4
26/10 NM
2. Nagelafwijkingen
1. Theorie (oorzaken)
Je moet weten dat de nagel eigenlijk geboren wordt onder de proximale nagelwal, daar zit de matrix. Als
er iets onder de proximale nagelwal gebeurt zal dat repercussie hebben op de nagelplaat omdat deze
daar geboren wordt. Je zult dadelijk pathologiën zien van de matrix (bv chronisch inflammatie) die effect
hebben op de nagelplaat. Een mooi voorbeeld hiervan is de vingerhoetsnagel = putjes van de psoriasis. Er
kan ook iets gebeuren thv van het nagelbed waar de nagelplaat oprust. Als er met het nagelbed iets
gebeurt bv een onycholyse (nagelbed wordt gescheiden van de nagelplaat), dan krijg je een witte of
roze/geelachtige verkleuring. Dit is de olievlek die men ziet bij psoriais of de witte verkleuring die men ziet
bij Candida. Witte verkleuring kan je ook gewoon hebben door druk (bv bij onycholyse) thv de
teennagels. Als er iets misloopt met met de normale differentiatie van de huid onder de nagel dan krijg je
ook hyperkeratose en komt de nagelplaat naar boven. Dit zijn allemaal fenomenen die zich kunnen
voordoen aan de nagel.
1. Congenitaal
2. Trauma
Subungeaal hematoom: Het gebeurt ons allemaal wel eens dat we onhandig zijn en ipv het juiste
doel op onze eigen vingers te kloppen of dat we ergens tussen blijven zitten dit geeft een
subungeaal hematoom.
o Behandeling: paperclip techniek
Paperclip warm maken en zo gaatje boren in nagelplaat waardoor het bloed kan
vrijkomen, de druk verminderd en de pijn wegebt.
Ingegroeide nagel
o Kan veel last geven
o Soms door niet aangepast schoeisel bij vrouwen, maar zeker ook mannen die te smalle
schoenen dragen kunnen dit hebben.
o Ook met de kniptechniek te maken: vingernagels worden rond geknipt en teennagels
worden recht geknipt.
5
26/10 NM
Chronische eczeem op de plaats van de matrix waardoor de nagelplaat niet effen is.
6
26/10 NM
Psoriasis nagel waarbij de nagelplooit mooi aangestast is door de proriasis thv de nagelwal.
Dit kan een Candida zijn: nagelwallen aangetast en soms kan een candida een zwarte verkleuring geven.
Je ziet een kleine tint van groen dus je kan aan Pseudomonas denk, maar dan zou de nagels echt groen
groen zijn.
Hier zie je een melanoychie: pigmentatie van de nagel die moet opgevolgd worden. Je moet zoeken naar
een pigmentatie thv de nagelwal.
Deze nagels groeien totaal verkeerd. Dit is vaak ook door invloed op de nagelmatrix.
7
26/10 NM
Dit kan ook zijn door exogene factoren: veel in water/detergenten zitten. Hier zijn er verschillende
mogelijkheden qua oorzaak.
Dit is een typisch beel van een onycholyse. Heel uitgesproken waardoor de nagelplaat loskomt. Je moet
aanraden aan de patiënt dat ze de nagels heel kort knipt zodanig dat die de nagelplaat niet heel de tijd los
kan komen waardoor die uiteindelijk niet meer zal vastkleven aan het nagelbed.
Splinterbloedingkjes die verschillende oorzaken kunnen hebben. Het kan ook traumatische zijn, zeker als
het distaal is.
Onycholyse die meer het karakter heeft van een olievlek. Dus waarschijnlijk is het eerder een teken van
psoriasis ook omdat het zo symmetrisch is.
Nagelplaat onderbreking: doordat er druk op dat fragment is van de nagelmatrix zodanig dat de nagel
daar verkeerd uitgroeid. Hiervoor moet je zeker verder onderzoeken, eventueel ook met echografie om te
kijken of er een structuur is die druk uitvoerd thv van de nagelwal.
Erg Ingegroeide nagel = pinsernagel (?). Dit is een moeilijk probleem om te behandelen. Zal opgelost
worden door de orthopedische chirurgen.
8
26/10 NM
Goot in de nagel door een kystische structuur die druk zal uitoefenen.
Vingerhoetnagel
Cicatriciele alopecie: voorbeel van een lupus die door inflammatie de haren gaat doen verdwijnen.
Cicatriciele alopecie: op de witte zones zie je geen follikel uitmondingen meer, het is littekenweefsel.
Allopecia areata met uitroepteken haren maar deze zijn moeilijk te fotograferen. Het is een vorm van niet
cicatriciele alopecie. Je ziet ook nog duidelijjk de follikeluitmondingen.
9
26/10 NM
4. Andere beelden
1. Hyperpigmentaties
Dit is zo’n naevus van Becker. Basishypermentaties met sterke beharing. Dit ziet men meestal bij jongens
rond de puberteit.
10
26/10 NM
Dit is een blauw-grijze blue naevus. Het kan verschillende blauwschakeringen hebben en de
darmatoscopie kan je hier ook bij helpen. De patiënt zal u zeggen dat hi/of zij dit al heel lang heeft.
Halo naevus: de witte halo rond het gepigmenteerd letsels met uiteindelijk de progressie met volledige
verdwijnen van de naeveus. Dit duurt wel een aantal maanden.
Giant naevus. Kan ook een naevus pilus zijn omdat je een caffe au lait kleur hebt. Maar omdat er toch
donkere schakeringen zijn toch eerder een giant naevus.
2. Wegsnijden of niet?
11
26/10 NM
Verwijderen omdat de kleine structuur naast het grote letsel is gekomen. Dit betekent dat er duideiljk
beweging is en dan neemt men het onzeker voor het zekere.
Letsel dat je kan opvolgen. Als je er een assenkruis doorzet is het vrij symmetrisch. Je kan het dus gewoon
opvolgen.
Letsel waarbij je vrij symmetrisch zit, dus het kan opgevolgd worden. Als er een grijsachtige kleur centraal
zit zou dat het verhaal helemaal veranderen. Om dit te zien is de dermatoscoop nodig.
Vroeger werd dit altijd weggesneden. Wanneer het zou veranderen of er niet regelmatig uitziet zou men
het wel wegsnijden. Als het letsel er al lang staat kan de evolutie je helpen om de beslissing te nemen.
12
26/10 NM
Haar heeft niks met verwijderen of niet te maken. Dit is een heel egaal, symmetrisch, 1 kleurig letsel dat
rustig kan blijven staan. Moest dit in het aangezicht staan kan je dat af en toe voorzichtig epileren.
Dit is een echte naevus pilus: duidelijjk cafe au lait achtergrond, met kleine naevi waarvan enkele donker.
Wanneer je een gepigmenteerd letsel hebt op de nagel en je bent niet dermatoloog, moet je het echt
doorverwijzen. Als er pigmentatie is op de nagelwal dan noem je dat het teken van Hutchinson en kan je
best zo snel mogelijk een dermatologische afpraak maken. Als er pigmentatie voorkomt op de nagelwal is
dit een slecht teken. Hier is het vrij egaal van kleur, dus dit gaan normaal meevallen. Het moet wel
dermatoscopisch opgevolgd worden. Het is altijd moeilijk om melanocyteraire letsels op nagels te
beoordelen. Weet ook dat donkere rassen dit veel gemakkelijker hebben = melanonychia. Als het op
meerdere vingers voorkomt is het ook een gerusstelling.
Het enige wat hier stoort is het beige onderdeel, maar ook de rozige toets. Dit zou wel eens kunnen
tegenvallen op dermatoscopie.
13
26/10 NM
Puntje = teken dat er al wat beweging is. Ook donkere structuren te zien en een boord die niet mooi
uitwaaierd. Dit is een dyplastische naevus, een letsel dat moet worden uitgesneden worden.
3. Melanomen
Dit is een amenalotisch melanoom. Je ziet geen pigementen. Het is een letsel dat normaal snel groeit en
er dus wat vies uitziet. Dit moet er uit.
Dit is een moeilijk letsel. Als je de regels van symmetrie toepast is rechts = links en onder = gelijk. Dit is
toch een melanoom en de enige aanwijzing is niet de symmetrie, maar de zwarte kleur. Dit zal bevestigd
worden tijdens dermatoscopie.
Dit is al veel makkelijker. Hier is geen symmetrie meer te bespeuren en je hebt verschillende kleuren. Het
is dus een duidelijk melanoom.
14
26/10 NM
Lentigo maligne: donkere vlek met een lichte wijsheidsvlek. Moest dit verder evolueren, zeker met een
zwarte toets, zou het kunnen evalueren naar een lentigo maligne melanoom.
Pekzwart letsel, hier is weinig discussie over. Het is een acraal lentigeneus melanoom. Je ziet ook een
grijzige toets centraal.
15
26/10 NM
Dit is een uitgesproken melanoom van de nagel. Verkeerderlijk beschouwd als een mycose.
Nodulaire zwarte component met roze component. De roze component is altijd verdacht.
Uitgesproken melanoom.
Het moet niet atlijd zwart zijn om een melanoom te zijn. Totale assymetrie met verschillende kleuren.
16
26/10 NM
Hier ook weer het rozige ertussen. Dat komt nog meer tot uiting bij de dermatoscopie.
Geen zwart te bespeure. Als in het proces een deel verdwenen is noemt men dit regressie.
Dit is de nachtmerrie van elke dermatoloog. Je ziet een zwart stipje. Dit was een heel dun melanoom.
5. Automutulatie
1. Theorie
Hij wilt dat we weten hoe we dat aanpakken en wanneer we daar aan moeten denken.
Anamnese
o Hiaten, dingen die niet kloppen
o Patiënt spreekt van plots opkomen van letsels
o Je bent de 6de in de rij = medical shopping
o Patiënt is al veel onderzoeken ondergaan waar die geen probleem mee heeft.
Speciaal klinisch beeld, letsels hebben speciale vorm: eerder geometrisch ipv klassiek anulair.
Atypisch klinisch verloop bv geen respons op AB
V>M
Profiel: iemand die rijlen en zijlen van de zorgsector kent, iemand die in de zorgsector werkt of
door chronische ziekte van iemand in de familie heel wat keren met de sector in contact is
gekomen.
17
26/10 NM
Kinderen en volwassenen
o Kinderen: cry for help, attention (scheiding, pesten, …)
Het zijn patiënten die graag opgenomen blijven, ze kunnen vaak voorspellen ‘dat er iets slecht
gaat gebeuren’, de dag voor het plannen van het ontslag komen ze met een nieuw probleem.
Ze gaan makkelijjk akkoord met alle onderzoeken die je voorstelt
Tragische verhalen van zelfs amputaties doordat met de patiënt niet door had. Dit is zeldzaam
maar het kan wel restletsels geven.
2. Beelden
Speciale vormen.
Het is op plaatsen waar de patiënt makkelijk aankan. Uitgeponste karakter van de letsels;
18
26/10 NM
Hier ook weer dat rechtlijnige letsel. Het is niet omdat een letsel rechtlijnig is dat het altijd automutilatie
is. Je moet het altijd bekijken samen met verhaal van de patiënt.
Nu een aantal beelden van nagels en haren. Ik heb die voor de gemakkelijkheid onder die delen gezet.
19