Professional Documents
Culture Documents
Hand Out Week 2
Hand Out Week 2
1. Pilosopiyang Pangkaisipan
A. Lohika- nakatuon sa anyo o porma ng pangangatwiran, ang pagkamatuwid o
katumpakan nito, at hindi sinasaalang-alang kung ang batayang proposisyon ay
alinsunod o hindi sa mga pangyayari.
Matuwid na pangangatwiran
- kapag ang konklusyon ay may nesesaryong kaugnayan sa premis
Premis
- Yaong datos, mga piraso ng ebidensiya, o batayan, na nagpapatotoo sa konklusyon
Halimbawa 1:
• Lahat ng Bisaya ay mga Pilipino Lahat ng Cebuano ay mga Bisaya
• Samakatuwid, lahat ng Cebuano ay mga Pilipino
Ang pangangatwirang ito ay parehong matuwid at tama
Halimbawa 2:
• - Lahat ng Bisaya ay mga Ilokano Lahat ng Tagalog ay mga Bisaya
• - Samakatuwid, lahat ng mga Tagalog ay mga Ilokano.
Dito ay matuwid pa rin ang pangangatwiran subalit ang konklusyon ay mali at di
totoo.
Halimbawa 3:
• Lahat ng aso ay may mga buntot Lahat ng pusa ay may mga buntot
• Samakatuwid, lahat ng mga pusa ay mga aso.
Hindi mabibigyan ng katwiran o mapapatunayan ang proposisyon.
Halimbawa 4:
• Iniibig ni Jose si Marie Samakatuwid, iniibig ni Marie si Jose.
Maliwanag na hindi matuwid ang pangangatwirang ito.
B. Epistemolohiya
- galing sa wikang Griyego na episteme na ang kahulugan ay kaalaman o pang-unawa at
logos na ang ibig sabihin ay pag-aaral. Sangay ng pilosopiya na nag-aaral kung paano
natututo ang
• Uri ng Epistemolohiya
1. Rasyunalismo
• Ang kaalaman ay nasa isipan na natin mula pa noong tayo’y ipinanganak.
2. Empirisismo
• Ang kaalaman ay masusumpungan sa pamamagitan ng mga sentido.(Pandamdam,
paningin, pandinig, panlasa, at pang-amoy)
• Uri ng Epistemolohiya
3. Iskeptisismo
• Pinagdududahan na totoo ang mga nakikita, naaamoy, nararamdaman, nalalasahan,
at naririnig.
4. Monismo
• Naniniwalang lahat ng nasa paligid nila ay bahagi ng kanilang sarili, ang indibidwal
at uniberso ay iisa.
2. Pilosopiyang Pangkatunayan
A. Metapisika
• Ang metapisika ay siyang pag-aaral ng bagay tungkol sa malawakang katangian nito
B. Teodiseya
• Pilosopiyang nagsisiyasat tungkol sa mga suliraning pambathala o pandiyos
C. Sikolohiyang Pilosopikal
• Pananaliksik tungkol sa pakiwaring ang tao ay binubuo ng mga pandama, at ng
isipan, ng katawan, at ng kaluluwa.
D. Kosmolohiya
• Pilosopiya ng mundo o daigdig. Tinatalakay dito ang mga suliraning nauukol sa
pasimula at katapusan ng daigdig.
3. Pilosopiyang Pang-asal
A. Etika
• Nag-aaral tungkol sa mga gawaing tao at naglalaan ng mga pamantayan para sa
kanilang kabutihan at kasamaan.
• Tinatawag din itong pilosopiyang pang-asal o moral sa dahilang may kinalaman ito
sa katumpakan o di katumpakan ng mga gawaing tao
B.Estetika
• Pilosopiya ng sining at kagandahan.