ob HyeyWs FEBRUARI 1966 - Nr. 2 VOOR HOBBYISTEN EN RADIOAMATEURS Correspondentie en abonnementen uitsluitend aan Nicuwsredactio, Postbus 218, UITGAVE PHILIPS NEDERLAND n.v. - EINDHOVEN a * NUMMER 2 De reacties op de eerste wit gave van Nieuws voor Hob- byisten Raidio-Amateurs iin in een vervassend tempo binnengekomen. De abonne: mentensadministratie heeft de winterse temperatuur witste Ikend kunnen compenseren door energicke arbeid (onder meer door het uitzeven van vele ‘ubbele aanvragen ...). Postbus 218 in Eindhoven bleok ineens in concurrentie- suriid te komen met de tele Joon. Kortom: het leejt? Nu het tweede nummer voor 1 ligt, cule u begrijpen dat u dit Niewws” niet als een maandblad mog zien. Het zal geregeld verschijnen, maar niet zo dat u er de Kalender op geliik kunt zetten. De re ductie wraagt ook begrip voor de onzermijdelike vraagtekens die bij de start van een activi- teit als deze kunnen worden gezet. Mede daarom: wilt w ‘even controleren of de toezen: ding aan wo adres correct gebewt — en z0 niet, gebruik maken van de aanwijzingen op te verzendivikkel? Dan kan nummer drie (en dat komt snel!) in het juiste spor lo- en, op weg naar een steeds plecieriger contact! * PHILIPS UNIVERSELE KWALITEITSMICROFOON EL 7500 Een bouwpakket waarmee u zelf een veel- zijdige elektro-dynamische microfoon maakt podium met Zo zijn er heel wat situaties denk: cen. itstckend erkest, een hoog: baat, waatin de microfoon aan het geloralificerde zangeres en cen begin van een keten voor gelulde Mierofoon. Opaij van het podium: reproduktie’ de kwalitet van het ten perfecte versterkevinstallatc. In geheoel bepaalt, Het heeft zin, just de als nidsprekers dic er iin aan dit onderdeel bijzondere. aan: mogen. Realisert zich, hoe be- dacht te geven en te letten op langrjk, die microfoon is" voor top technische " kvalitet, praktische of flop? Zonder die microfoon kan anteerbaatheid en een goede aan tie hooggekvalificeerde zangeres wel assing op de overige. apparataur, nagr his gaan, En de hele techni- Goed en wel, maar ‘wat Kost. dat? sche outilage begint dir waar het rderdaad cen vraag. die ter zake geluid nauwkeurig wordt vertaald get. Een kanten-klare ‘universe Stelt u zich voor: eer in elektriciteit. Draikbere elektradynamische kwali- fe teitsmicrofoon die voor wat betreft ies rijwel_ professioneel is, clic * : = kan niet goedkoop zijn. Behalve d in oon Philips bouvpakket vitvoe 15 oor Resi deli Uitzonderlik goed microfoonelement Voor cen kuwaliteitsmicrofoon is een goed element de basis. De EL 7500 voldoct in dit opzicht aan alle eisen, zowel voor spraak- als voor muzickweergave, Het frequentiege- bied ligt binnen 3 dB wossen 90 en 9000 He, De gevoeligheid is 0,3 mV/ ‘Bar (alziidig). Toch is dat op zich hhog niet voldvende om een goede microfoon to waarborgen. Daarbij speelt de vormgeving van de bebui zing ook een belangrifke rol. Die moet in geluidstechniseh —opzicht volledig uitgekiend zijn... maar ook tegen een stootje kunnen (vooral bij een universele microfoon). DeEL, 7500 stamt uit de ervaring die Philips in de elektro-akoestiek cen wereldfaam heeft bezorgd... dat is ‘een uitstekende garantie ! Veelziidig in gebruik zowel binnen als buiten De complete EL 7500 kan gomak keelik op een standaard worden he. vestigd, maar Kan ook aan cen oord om de nek worden gehangen, ‘of op de mecgeleverde tafelstan daard worden geplaatst. Voor bui- tengebruik is een speciale wind Deschers ‘die in een ogenblik Vooral bij toepassing als hand microfoon is de ingebouwde schake- Tar een nuttige vervolmaking, De mpedantie ken worden aanzepast ‘op de gebruikte apparatuur: naar Keewze 200, 500 of ca, 50.000 ohm ingebouwde transformator!). Eenvoudige montage De handleiding ij deze bouwdoos is intemationaal uitgevoerd. Alle aanwijzingen voor het bouwen zijn in duideliike tekeningen verwerkt. [Als nig gereedschap is een kleine soldeerbout (ea. 30 watt) nodig, een tangetje, cen mes of schaar en cen schrocvedraaier. De juiste lijmsoort voor het huis en soldeestin ‘iim in de bouvdoos bijgepakt. Een zelthouwprodakt, waarmee foveral voor de dag kunt komen! PHILIPS NIEUWE TELEVISIE-OPNEEMBUIS : HET PLUMBICON Niet lang geleden werd de elektro- nische wereld verrast door het be- richt dat Philips een nieuwe tele visie-opneembuis had geconstrucerd, ‘een buis met tot dusver ongekende genschappen: het plumbicon, Evenals het reeds bekende vidicon hieeft deze buis zeer goede clektri sche eigenschappen, zoals een gun- stige signaal-ruiverhouding. Daar- naast voldoet het plumbicon vooral tun 2ect hoge eisen met betrekking. tot de traagheid, de_lichtgevoelig- heid, de kleurgevoeligheid en de donkerstroom. Daardoor Ieent het zich uitstekend ook voor kleuren- televisio en kan in dit opzicht door geen van de in gebruik ziinde but zen worden geévenaard, Het is dan ook duidelik dat in’ kleurentele- visiestudia’s druk wordt goéxpe menteerd met dit type opneembuis, omdat met minder ingewikkelde en handzamer apparatuur gewerkt kan worden en ook do. belichting min- der intensief hehoeft te zijn. Het bijzondere van het plumbicon is de fotogeleidende Iaag, bestaande uit onderling geisoleorde monokris: tallen loodmonoxide, aangebracht op een dune Iaag tinmonoxide. De microfoon EL 7500 op de meegeleverde tajelstandeard Het plumbicon: lengte ca. 19 em Aan het loodoxide dankt de buis din naam (plumbum=lood, ikon: held). Lood- en tinmonoxide heb- ben een speciale hehandeling, onder. gaan, waardoor xij samen een hall teleiderdiode yormen. De ele nenstraal sproeit aan de achterziide en elektrische lading op de lood- monoxidekristallen, welke lading ge- leidelifk wegvloeit maar de tine monoxidelaag op het beeldvenster, fen wel des te sneller maarmate er fp het betrokken kristal meer licht walt. De clektronenstraal vult_ bij het passeven de weggelekte lading De ontwikkeling van het plumbieon nog niet geheel afgesloten. Wel- len zowel het oplossend ygen als de andere eigen schappen aan steeds hoger opge- voerde eisen voldoen. Ook voér dere verdere ontwikkeling overtreft de nieuwe vinding op alle genoem- de vigenschappen echier reeds de meeste tot dusver gebruikte buis typen. Ingewiiden stempelen het plumbieon dan ook tot de belangrijksto ont- ‘keling op televisiegebied van de laatste jaren.UNIEK QSO TUSSEN TWEE ZENDAMATEURS De pioniersgeest bij radio-amateurs is nog niet uitgestorven. Enkele Amerikaunee zendamateurs ver. baasden de wereld met de bouw van een drietal aardsatellieten die oor raketten in de ruimte werden ebracht en die amateurs in de ge: hole wereld in staat stelden unieke radioverbindingen op hoge frequen- ties te maken met collega-radio. amateurs uit verre landen. Daarbij werd gebruile gemaakt van de in de satelliet gemonteerde relaiszender. Deve experimenten vonden plaats in de 2 meterband (144-146 MHz). fecenteproefnemingen van de Luxemburgse zendamateur Marcel Schiltz, LX 1 Sl, vestigden opnieww de aandacht op ‘het zendamateuris- ime. Op een frequentie yan 432 ME, een golflengte van 70 cm, zag EX 1 SI kans cen radioverbinding met Puerto Rico tot stand te bren- ij dit experiment werd ge ‘kt van_maanrellecties, De beide stations richiten hun an tennes op de maan en via dit hemellicheam worden de radiosig: nalen uitgewisseld. Het tegenstation op Puerto Rico was een zender, 0p: igesteld in het Arecibo Tonosferisch Observatorium met de roeplewers KP 4 BPZ, Het Luxemburgse ama teurstation beschikte over een 216 elements Yagiantonne, die door mevrouw Schiltz tijdens het experi: ment vanuit cen dakraam op de miaan werd gericht. De zender die voor deze unieke radioverbinding werd gebruikt, werd door de heer Schiltz zelf gebouwd. De eindtrap van deze zonder had cen ingangs vermogen van 400 watt in een twee tal Philips buizen van het type QEL 2/250. Wij nodigen onze lezers uit om ons op de hoogte te hoden van soort tclike eigen ervaringen. Bij plaat- sing zal dit met een nuttig, boek- werk worden beloond, UITSLAG PRISVRAAG : Mie helpt mijnheer Zonnebloem?” De kennis van zaken bij velen van R85 en R92 verplaatst. Voorts ‘onze lexers en de bereidhei werd een doorverbinding gemaakt tedebroeder in de jtadiohobby” te (onder R71) en de verbinding links helpen, hebben mijnheer Zonne- van R 77 verwijderd. Tenslotte wer- bloem diep getvoffen. Veel inzen- den R99 en C 7B verwisseld, ders gaven blijk yan een goed in- De tweede opgave Inidde: ,Welke zicht inde mocilikheden met zijn fout is nog steeds in de montage versterkertje. Er waren dan ook plat aanwerig”. Deze fout moest meer goede inzendingen dan pri- dus zowel in de eerste als in de en. tweede versie van het _apparaat voorkomen. Het. antwoord hierop: Ferst de oplossing. Mocilijk bleck R94 is in heide tokeningen kort het niet te zijn, De ,verbeteringen” — gesloten. van mijuheer Zonnebloem waren: Verder was gevraagd op een 20 ori- C 82 en C 92 omgewisseld, R90 gineel mogeliike manier te vertellen werd verplaatst (zonder elektriseh (in max. 100 worden) waarom |, maar ennclik om plaats juist de elekteoniea tot hobby werd ken voor aansluitplug od.), gekozen, Uit de velo goode inzen- C102 en R 79 verplaatst (de Inatsie ingen wees de jury na veel over nu kortgesloten!), C 104 werd om- wegingen de volgende priowinnaars gedraaid en de ‘onderdelen € 84, nan Le prijs, PHILIPS clektronica-onderdelen uit het standaardprogramma tow. honderd gulden: R. Schouten, Bodemanstraat 10, 20 prijs, PHILIPS clektconica-onderdelen uit het standaardprogramma towr.s. vientwintig, gulden: B. Kientz, Plataznweg 40, Assen, Be t/m 10e prijs, een PHILIPS elektronenbuis of halfgeleider naar keuze towev. max. f 7,50: J. Arents, Transvaalkade 110', Amsterdam-O. 8. Bil, vid. Plocgstraat 1, Heemskerk, 1, Bglroe falinalaan 20, Soest van Haersma Bums, van Soutelandelaan 135, Den Haag. HE. van Olst, Iistraat 19, Bussum. J. vd. Tempel, Buren 10, Oosterze L. van der Veen, Eggelstraat 25, J Westerhoud, Paulus Potterlaan 3, Baan Tenslotte nog drie eervolle vermeldingen voor G. Bultstre, Industrieweg. 15, Appelscha, Tae, Maesson, Montfortlaan 12, Oirschot. J. Veratelle, Splinterlean 87, Leiderdorp. (Fr). Alle prijswinnears hebben rechtstrecks bericht ontvangen.Een elektronisch orgeltje uit de Een elektronisch muziekinstrumentje 28lf bouwen... Dar hebben vele elektronica-amateurs en hobbyisten meer dan eens aan gedacht, Het kan nu op een plezierige manier, zonder veel moeite en kosten, werkelijkheid worden met de Philips onderdelen- pakketten, De pakkelten voor een muziektoongenerator, vibrato- eenheid en voor transistorversterkers kunnen in verschillende combinaties hiervoor worden gebruikt. De inhoud van ieder pakket hestaat uit een speciaal ontworpen montageplaatje (waar de complete bedrading kant en klaar op aangebracht is), de nodige weerstanden, condensatoren, transis tors en overige onderdelen en cen duidelijke handleiding. Dit alles is verpakt in een handig plastic doosje. Ben bijzonder aantrekkelike kent grote toonomvang. Niet minder dan van dit system is wel, dat alles dric en twintig tonen, bijna twee niet ingens gekocht heeft te wor- chromatisehe octaven, kunnen er den. Al met de eerste cenbeid, de mee worden opgewekt! En deze uziektoongenerator, is het mogelijk muziek ten gehore te brengen via een radio of een grammofoonver Storker. Darna kan het orgeltje geleideliik uitgebreld worden met teen vibrato-eenheid en met een in- gebouwde versterker en bijbehoren- de luidspreker. Het geheel, vervolmaakt en ver- fraaid met cen bebuizing naar eigen fontwerp van de maker, vormt een leuk muzickinstrumentje dat vooral kinderen veel plezier zal geven. Er jn echter ook meer ,serieuze” fontwerpen denkbaar, waarbij de lektronische muziektoongenerator wordt gebruikt voor het opwokken van geluiden als van sirenes, speel- Goosies, waarschuwingssignalen en. (we denken onder meer aan model bouw). De opzet van het yorgeltje” maakt het zells. mogelijk, ‘Yolkomen nieuwe soorten clektronische -mu- tickinstrumenten te ontwerpen. De muzicktoongenerator Dit is het hart van ons elektronisch tonen even niet afsonderlifk. ge stemd te worden. Door het instellen van slechts twee potentiometers stemt walle tonen tegelijkei Ben werkje, dat aan de hand van de duidelijke instructie gemakkelifk gedaan ken worden, De witgangsspanning van deze mu- aicktoongenerator is ruim voldoende voor aansIuiting op een radio of een grammofoonversterker. Alle elektro nische onderdelen, montageplaatje met gedrukte hedrading en hand- leiding in handige plastie dos. FO De vibrato-eenheid Met dere cenheid wordt aan de miziektoongenerator de mogelijke heid toegevoegd tot variatie van de orgeltje. Hier worden de tonen op- gewekt, die straks via de versterker tn de iuidspreker hoorbaar worden gemaakt. De toongenerator uit dit onderdelenpakket heeft een zeer Zo kan het elektronisch orgeltje er bij voorbeeld uitsien. Een kastje als dit is gemakkelik te maken uit limba multiplex. Ingebouwd zn: musiektoongenerator, vibratoeenheid, transistorversterker met geluids- sterkteregelaar, luidspreker, batterijen en spanningsdeler (weerstanden- reeks) van het Klavier. Zoals het hier staat: nog geen tachtig gulden !Philips onderdelen-pakketten Mae) Twee van de eenheden, zoals die worden toegepast in het elektronisch orgeltie, links de 1,2 Woversterker, rechts de musiektoongenerator. Klanikkleur, het omschaks ten meer levendige klank. De vibrato-eenheid varieert de toon: hhoogte in een juist hoorbaar tempo, wat’ aan het orgeltje een timbre verleent, te vergeliken met de volle Klank van echte ote orgels Voor eventuele uitbreidingen is het hovendien zeer nuttig te weten dat op deze vibrato-eenheid niet minder dan vier loongenezatoren aangeslo- ten kunnen worden, Het pakket kost, geheel_compleet in plastic doos slechts f 1 De versterkers Met een der beide versterkers uit het Philips programma onderdeten- pakketten cn een Inidspreker wordt het elektronisch orgeltje een zelf- standig instrament. De bouwer heeft de keus tussen de 350 mW- versterker en die met een uitgang= vermogen van 1,2 W. De eerste ken- merkt zich door een zuinig batter verbruik, de andere beschikt over een groter geluidsvermogen. Ook van deze versterkers worden de on: derdelen, compleet met montage- plaatje met gedrukte bedrading en duidelifke handleiding, rd in fen fraaie plastic doos, Prijs f 35,—. Do luidspreker Bij het inbouwen van een der beide versterkers dient de keuze van de luidspreker te worden gemaakt, Er ‘mag uitsluitend gebruik worden ge maakt yan luidsprekers met een impedantie van 8 chm. Daartoe kunnen bv. luidsprekers van 3 en Sohm in serie worden gecchakeld. De beste resultaten worden echter verkrogen met een Iuidspreker, die speciaal is ontwikkeld voor kleine Uransistorversterkers, Uit het Philips Inidsprekerprogramma kan hiervoor Jeslesles speciaal worden aanbevolen het type AD 3316 SZ. Deze luidspreker heeft teen z0er hoog rondement en goeft daardoor een opvallend krachtig gold. Hot Klavier of tootsenbord In het onderdelenpakket voor de tuiziektoongenerator bevinden rich 22 weerstanden, die voor het yer jigen van verschillende toonhoog: ten in principe telkens elk in serie met voorgaande weerstanden mocten worden geschakeld (zie afb. ? en 3) De handleiding van het onderdelen: paket geeft een methode aan, om daartoe elf eon Klavier te maken met hv. houten toctsen, Er kunnen cechter cok drukcontacten of -scha: kelaars in andere uitvocringen wor den genomen. De vorm van het nbord en de onderlinge opstel- van de toetsen geven alle mo heden tot het maken van een Drigineel muziekinstrument (zie all, 1). Het is bij voorbeeld denkbaat dat verschillende muzicktoongenera- toren worden gebruikt, aangesloten op verschillende groepen toetsen, 20 dat ook akkoorden (meer tonen tegelifk) kunnen worden gespeeld. Voor een doc-het-zelver speelse fantasie liggen hi mogelijkheden. In het Na Vijven” (14e jaargang nr. 168) Js een artikel gewijd aan dit elek- troniseh orgeltie.OVERZICHT VAN DE PHILIPS ONDERDELEN-PAKKETTEN Een ieder die geinteresseerd is in Nieuws voor hobbyisten radio-amateurs heeft kennis kunnen maken met enkele voor- beelden uit de nieuwe Philips serie onderdelenpakkotten, De reactics zijn enthousiast! Deze onderdelenpakketten stellen ook hobbyisten met weinig elektronica-ervaring (b.v. uit de kringen van autosport of modelbouw) in staat, betrouwhaar werkende elektronische schakelingen te maken, Een transistor-tachometer en cen transistorschakelaar voor ‘n automatisch parkeerlicht voor de auto, een transistor-knipperlichtcentrale, kortegolf- converters, verschillende transistor-versterkers en nog veel meer. De amateurs met meer ervaring worden geboeid door de uitge- kiende circuits en de compacte houw met gedrukte bedrading. Elektronica in deze doe-het-zelf-vorm kan met ere worden binnen- gehaald in werk en hobby van vandaag! Teder onderdelenpakket evat, in gemaukl, waarmee een yoortdurende handige plastic doos, alle elek- controle ap het toerental. yan uw che onderdclen die voor cen antomotor “mogekijk is, Universeel epaalde schakeling nodig zijn, Bo- hruikbaar voor alle typen verbran- vendien is hij elk pakker een mon dingsmocoren (behalve diesels) van tageplaatje met gedrukte hedrading 1 tot & cilinders, 2takt of 44akt. gevoegd. Het overzichtelike bouw: Aan te sluiten op de pri schema en de duidelike handleiding stroomkring van het ontsteki maken van het monteren een moei: system, De voedingsspanning wordt teloos Karweitje. Ook de verschil- geleverd door de auto-aecu, De lende technische gegevens en de tachometer is geschikt voor 6 of gebruiksmogelieheden zijn sange- 12 volt, naar keuze met de plus of geven. De gebruiker kan zelf, aan de min aan massa, Het stroomver de hand van deze gegevens, ook hruik is slechts 6 mA - de acc, niieusee toepassingen vinden. Ver merkt er niets van! Bij de handle’ schillende pakketten zijn zo univer- ding zijn duidelijke aanvijzingen seel dat ze aan allerlei wensen kun- — gevoegd voor het ijken en afregelen, nen voldoen en ook in combinatie afhankelijk van het type auto, met elkaar kunnen worden gebruikt. Philips onderdelenpakket A 6403, Fen vootheeld is het elektronisch met onder meer twee transistors en orgeltje, dat kan worden samenge: cen zenerdiode f 30,—. steld uit cen muziektoongenerator, Gn van de transistorversterkers en ‘cen vibrato-conheid. automatisch parkeerlicht De Philips onderdelenpakketten zijn Bescherm wo geparkeerde auto bij verkrijabaar bij de handel in radio. duisternis f onderdelen, Een adreslijst kan op Bij het invallen van de duisternis, verzoek worden toegezonden (aan of het uitgaan van de straatlantaarn wragen bij Nieuws-redactio, Posthus om middernacht gaat het parkeer 218, Eindhoven). Tieht van wwe auto vanzelf branden fen het doolt weer bij vonsopgang Deze acer Kleine schakeling past bil Zorg dat ww motor niet over zim —yoorheeld in een stukje plastic huis, toeren.raukt | Geschikt voor elke auto: 6 of 12 Met de onderdolen wit dit pakket volt aceu, min of plus aan massa, kan het elektconische gedeelte van Instelbaar schakelniveau, Zéér ge- een transistor-tachometer worden ring stroomverbeuik, Maximal ver- Transistor-tachometermogen van te gebruiken lampje: 2 watt Philips onderdelenpakket A. 6405, met onder meer twee transistors en Tichtgevoelige weerstand (niet al gebeeld) f-14,—. Transistor-knipperlichtcontrale Voor modelbouw (spoorwegen, licht- reclames enz.), noodknipperlamp ed. Dete elektronische knipperlicht schakelaar bevat geen bewegende delen en is dus gezuisloos, storings veil, praktisch onversijthaar, werkt onmiddellik a inschakelen. Het knippertempo is omschakelbaar van 50-100 nipperingen/minuut. Met rndere condensatoren. kunnen tem po’s van 2 tot 400 knipperingen/ minuut met lampjes gerealiseerd worden. Voor speciale doeleinden zijn echter frequenties tot ea, 50 kHz mogeliik. Maximaal te schake- Ten stroom: 1 ampére. Voedings spanning: 2 tot 20 volt M 6508 R 6504 Philips onderdelenpakket_ T 6502, met onder meer diie transistors F 20. Transistor-voorversterker Voor elektrodynamiscke microfoon of magnetodynamische toonopnemer Voor hezitters van een. yorsterker met elektronenbuizen biedt deze voorversterker de mogelijkheid om op reer eenvoudige wijze een elek trodynamische microfoon of een magnetodynamische toonopnemer aan te sluiten, Voedingsspanning 250 V bij 6 mA (kan uit dew sterker worden betrokken, hierdoor geen voedingsprobleem!) Hi Fi-kwa- . Versterking ca, 78 x. Inge: houwd RLA-A.-correctienetwer Philips onderdelenpakket R- 6108, onder meet twee transistors 1%, Transistor-aanpassingseenh Voor aanpassing van bv. een hris taltoonopnemer op een. transistor: verstorker Een handige ,emitter-volger” voor vele toepassingen. Deze schakeling werkt als een impedamtie-transfor- mator-en heeft een hoge inganes- impedantic en een lage uitgangs impedantie, Gesehikt voor het ma- ken van een grammofooningang op elke willekeurige » transistorradio, ‘Voorkomt brom in lange versterker- leidingen. Universele houvsteen voor het maken van mengversterkers, Viakke frequentickarakteristiek geen verlies van lage of hoge tonen. Zeer gering, stroomverbruik: 0,5 mA bij 6 of 9 vol Philips onderdelenpakket R_ 6505, met onder meer één transistor 10 —. Transistor-versterker 350 mW-6 V Uitstekende geluidskwaliteit bij go Deao™ universele yersterkercenheid is voor vele doeleinden.bruikbaar: Bx. zonder meer als cindtrap in verschillende typen transstorzadio'sDe knipperlichtcentrale verlevendigt de modelbaan aanzienlik: knipperende lichtreclames, verkeerslichten enz, voor oon elektronisch orgeltje enz. Bo in combinatie met ecn voorversterker ideaal voor grammo- foon, intercom ed. Uitstekende ge- Inidskwaliteit. Feequentiegebied tot 30.000 hertz, Directe energicover racht san de 8 ohm luidsproker. Geluidssterkteregelaar met schake Tat is in het pakket aanwerig. Ge- voeligheid: 25 mV hij een inganes impedantie xan 9000 ohm. Pris, onderdetenpaet” R_ 6503, met onder meer vier transistors (niet afgebeeld) 35— Transistor-verstorker 1,2 W - 9 V Compacte versterker met grote geluidssterkie Ben krachtige universele versterker voor dezelfde toepassingen als de hhovenstaande. Het vermogen is ech. ter groter: 1,2 W. Het stroomver bruik lift binnen redelijke gren- zen gemiddeld 60 mA. Uitstekende geluidskwaliteit. Evenals bij de 359 mWeversterker kan het feequentic: azehied eventueel worden aangepast tuun het gebruiksdocl, Gevoelizheid 25 mV bij cen ingangsimpedantie van 9000 ohn, Philips. onderdelenpakket R_ 6504, met onder meer vier transistors, f5— Transistor-muziektoongenerator Elektronisch musiekinstrument voor zelfbouse Dit is het elektronische gedecle van bw. een eenvoudig en goedkoop te bouwen elektronisch orgeltje. Aan te sluiten op vrijwel elke ver sterker of radio met’ grammofoon faansluiting.Volledige 23-tonen- reeks van g tot 12, inclusief de halve tonen. Uitstekend te stemmen. Ver rassende Klankkleur, geechikt voor aansluiting van de vibrato-conbeid uit het onderdelenpakket M6509. Het pakket hevat tovens alle weer standen voor een elf te maken Klavier. Voedingsspanning 9V- hij en stroomverbruik van 2.5 mA. De uitgangsspanning is instelbaar. Meer oongeneratoren per muziekinsteu ment zijn mogelik, mits 2i) worden gebruikt binnen het aangegeven toongebied. Philips onderdelenpakket M6508, met onder meer drie transistors, £20, ‘Transistor-vibrato-conheid Verlevendigt de lank van de musiektoongenerator M 6508 Elektronisehe yibratoenheid met fen frequentie van ca, 6 hertz, waarmee de toonhoogte van de muziektoongenerator in cen juist hhoorbaar tempo kan worden varieerd. Daardoor ontstaat een bi zonder levendige Klankkleur. Op én vibrato-cenheid kunnen mex maal vier toongeneratoren M_ 6508 worden aangesioten, Zeer gering stroomverbruik: 1 mA bij 9V. Werkt direct na inschakeling. De uitgang spanning is instelbast. Philips onderdelenpakket M_ 6509, met onder meer én transistor (niet algebeeld) f 1.—. Voor morsecodetrainer, controle van stereo-installates, versterkers ed, modulatie van meetzendersignaten Ken ideale toonbron voor talloze toepassingen, waarbij een stabiel en sr simusvormig,signsal gebruikt kan worden. Gocompenseerd tegen wloeden, Belasting invloed op de feequentie. Uitgangsspanning mex. 150 mV bil cen itganesimpedanic van a. 150 Vervorming kleiner dan 3%. Voe- dingsspanning 9 volt bij een stroom verbrutk van 35 mA. Philips onder delenpakket M6506, met onder meer één transistor... f 16 Transistor-kortegolfconverters Ontwang kortegolfzenders met en middengolf radiotocstel ! Deve kortegolfconverters kunnen op elk willekeurig _middengolitoestel zonder enige wijziging worden san- gesloten, De canverter ,vertaalt” ijk de Trequentie van de kor- tegolfender waarop hij is afge stemd, in én vaste frequentic die geschikt is voor een middongolf ontvanger. Uitstekende selectiviteit fen grote gevoeligheid door toepas- ing van het dubbelsuper-prineipe. Gevoeligheid 2.5 nV voor 10 dB signaal/ruisverhouding. Spiegel- onderdrukking ca. 35 dB. Zeer ge- ringe afmetingen: ca. 104 x 61 x 20 mm. Ticeo transistors en dubbele afstemeondensator. Ex zijn verschil: lende uitvoeringen verkrijgbaar. Philips onderdelenpakket 6509 A voor de 50 mband f 37 R 6507 B voor de 30 mband f 37, R 6507 C voor de 25 mband f 37, R 6507 D voor de 19 mband f 37, R 6507 E voor de 16 mhand f 37,— R 6507 F voor het freq. gebi 59-10 MHz (30, 40 en 50 mband)* 53, 6507 H voor het freq. gebied 10-18 MH (16, 19 en 25 mband)* £37,— *) Deve converters zijn continu af- stembaar in de gehele aangegeven frequentieband.BANDRECORDER- UITGANG VOOR HF 302 HF 305 HF 306 De mogelijkheid hestaat om de 10 W monoversterker HF 302 en de stuurversterkers HF 306 (stereo) en HF 303 (mono), gebouwd uit Philips houwpakketten, te voorzien van een bandrecorder- uitgang die zonder verdere aanpassing geschikt is voor het aansluiten van de meeste typen band- recorders Dit geldt zowel voor de typen die met buizen zijn uitgevoerd als die welke met transistors zijn uitgevoerd HF 902. In de HF 302 wordt RM vervangen door een serieschakeling van 390000 ‘ohm (oude R14) en 3900 ohm (aan de aardzijde). Het knooppunt van ddeae twee weerstanden wordt met de handrecorderuitgang yerbonden. Aan de hand van bouwtekening 4 kunnen de wijzigingen als volgt wor den aangebracht: Verwijder R14, Montver een nieuwe vweerstand van 390000 ohm met nog. niet ingekorte aansluitdraden tussen lip 1 van draadsteam D5 en lip 4 ven draadsteun D6, Monteer cen rweerstand van 3900 ohm tussen lip 4 san draadsteun D6 en lip 5 van drandsteun D6. Breng tenslotic een verbinding van gewoon montage- draad aan tusen lip 4 van draad steun Doen de bandrecorderuitgang. Log deze verbinding tegen de mon: tageplaat aan, HF 306. Bij de HF 306 dienen R12 en R112 elk in twee weerstanden te worden gesplitst terwil C18, C118, R25 en R25 kunnen vervallen, De. band- recorderuitgangen dienen verbonden te worden met de knooppunten van de weerstanden die in plaats van resp. R12.en RV2 ziin gekomen. Deze wijzigingen kunnen als voigt aan de hand van houwtekening 4 worden uitgevoerd: Verwiider de op draadsteun DI ge- monteerde onderdelen C118, R125, C18 en R25 en hovendien de af schermde leidingen DL en DR. Ver- wilder tenslottc de op draadsteun D5. gemonteerde Koolweerstanden RU en R12 Maak van gewoon geisoleerd montagedraad een ver Dinding tussen lip 7 san draadsteun DS en lip 7 van draadsteun D1 ‘Mack eveneens “o'n verbinding tus fen lip 3 van draadsteun DS en lip 6 van draadsteun D1. Leg heide montagedraden tegen de montage: pleat “aan! Breng een weerstand ‘yan 390000 ohm aan tussen lip 7 van dreadsteun D1 en lip 1 van de handrocorderaanshniting en cen erstand van 3900 ohn rssen deze lip van, de handrecerderean:Iuiti en lip 4 van draadsteun DI (ol de soldecslip onder het voetje” van deze draadsteun). Breng een weerstand van 390000 ohm aan tussen lip 6 van draad- steun D1 en lip 4 van de band. recordetuitgang en een weerstand van 3900 olim tussea deze lip van de bandrecorderaanstuiting en lip 4 van draadsteun DI (of de soldeer lip). HF 308. In de HE 305 (niet moer verkriig: haar) is R14 de weerstand die op: gesplitet dient te worden in twee afzonderlike weerstanden, Ann de hhand van bouwtekening 4 van de handleiding kan dit als volgt wor- den uitgevoerd: Verwijder R23, C21 en R14 (deze Taatste is de weerstand tussen lip 1 cn lip 2 van draadsteun D1). Mon- eer cen nieuwe weerstand van 390000 ohm ingekorte aan: Sluitdraden tussen Tip 1 van draad- steun DI en lip 4 von draadsteun D2. Monteer tenslotte cen weer stand van 3900 ohm tussen lip 4 van draadsteun D2 en lip 1 van dezelfde: draadsteEen mengversterker met veel mogelijkheden Er blijkt bij veel amateurs die vaak met bandrecorder en ver sterker omgaan, zoals geluidsjagers, veel behoefte aan een goede mengversterker te bestaan. Meestal wordt aan een dergelijke versterker een zeer groot aantal specificke eisen gesteld. Fén van deze eisen is ongetwijfeld een grote verscheidenheid van aan: sluitmogelijkheden, zodat de meest uiteenlopende signaalbronnen kunnen worden aangesloten. In het navolgende Philips ontwerp is getracht aan alle belangrijke wensen tegemoet te komen. Het principeschema is afgebeeld in fig. 1. Alle toegepaste onderdelen zijn normaal bij iedere radio-onderdelenleverancier verkrijgbaar. Volledigheidshalve is verder in dit artikel een complete onder- delenlijst met Philips codenummers opgenomen. Bij toepassing van de in deze lijst genoemde onderdelen is men verzekerd van cen zo goed mogelijk resultaat. Aansluitmogeliikheden schakeling van twee condensatoren van 100 en 20 pF en een weerstand van 820 k0. De ingangsweerstand is hier 68 ki. De roosterlekweerstand die in het principeschema 100. k2 bedaagt, wordt bij deze sansluit- mogelikheid vergroot tot 1 M2. De gevoeligheid edraagt in dit geval SiaV, de ingangsimpedantie 68 ke. Platenspelers uitgerust met een keristaltoonopnemer kunnen recht streeks bij de punten X op de po- tentiometers worden aangesloten, Opmemecelementen van dit type ge- ven doorgaans een dermate hoge spanning af dat. de eerste buis (EF 86) niet noodzakelijk is, Microfoons Het principeschema volgens afb. 1 is geschikt yor het aansluiten van twee kristalmicrofoons, De gevoe: Tigheid hedraagt 10 mV en de in ‘enngsimpedantie ca. 1 Mf. De scha- Keling is desgewenst nog iets ge voeliger te maken door de tegen: Koppelweerstand yan beide eerste buizen (EF 86) te vergroten. tot 1,5 MQ. Deve tegenkoppelweerstand is enervijds met het stuurrooster, anderrijds met do koppeleondensa tor (47 k®) verbonden. Voor het aansluiten van een elektrodynami- sche mierofoon dient van de cerste buis gewiiz den volgens afb, 2. Hier worden de tegenkoppel- en de ingangsweer- st vervangen door weersta den met cen waarde van resp. 2.2 MQ en 47 kX. De gevoeligheid edraagt dan 2 mV bij een ingangs- impedantie van ea, 50 2. Platenspelers Platenspelers met een magi ynamische toonopnemer _ ku ‘op de mengversterker worden aam- jis gesloten als deze gewijzigd is vol gens afb. 3. Hier wordt de verster er tevens volgens RIAA-normen gecorrigeerd. De tegenkoppelweer- 4/}, 1 Stand wordt yersangen door een 10 ape sills nnAlb. 2 Enkele algemene wenken Hee kan woorkomen dat men san twee ingangskanalen niet voldoende heeft. In dit geval kan de gehele schakeling eenvoudig worden ver dubbeld waardoor dus vier inga dan verkleind te worden tot 47 k& Indien gebruik wordt gemaakt van én voedingsapparaat. — Eventueel kan parallel aan de bestoande weer- stand van 100 k® eenvoudig” een Wweerstand van diezelfde waarde worden aangebracht. De voedings- spanning van de mengyersterker kan voit cen hestaand apparaat, eindver- sterker od., worden betrokken. Men dient zich er dan wel van te ver rekeren dat dit voedingsgedeelte niet overbelast raakt Ter vormijding van brom verdient hhet aanbeveling de glocidraadaan- sluitdraden in elkaar te draaien en zo dicht mogelijk tegen het chassis te legen. Desgewenst kan het locistroomeirenit. ij gebruik van een alzonderlijk yoedingsapparaat ‘ook nog aangesloten worden vol gens afb. 4, waarbij gebruik wordt gemaakt van eon 24. omtbrom. potentiometer (P). De loper van dezo potentiometer wordt geaard. Het verdient aanbeveling in die ge- vallen het gehele glocisiroomeircuit slechts op én plaats met het cha sis to verbinden, dit ter voorkoming van kortsluiting of het eptreden van Onderdelenlijst mengversterker iden walt, tenzij anders aangogeven 0087 uF O1 a 125 pF 16 «F Lf-pentode Lf-dubbel triode 1 raft Tog. Buizen Potentiometers Aansvurringen Nash GLoe10RAAD- Mewaversrennen Afb. 4 storingen. Indien van het voedings- gedeelte ven een afzonderlik appa- raat gebruik wordt gemaakt dient men er rekening mee te houden dat hhier reeds con verbinding met het chassis aanwezig kan zijn. De hierboven genoemde aansluit- mogelikheden rullen in praktisch alle wensen voorzien. Verschillende signaalbronnen, by. een kristal- microfoon en een” magnetodynami- sche toonopnemer kunnen op de versterker worden sengesloten door Gn kanaal geschikt te maken voor sansluiting van de microfoon (dus volgens afb. 1) en én voor de mnagnetodynamische toonopnemer (als in afb. 3 getekend). Op deze wifee is het mogelik cen meng- versterker te bouwer die voor wij wel iedere denkbare combinatie van de genoemde signaalbronnen ge- schikt is, Wij wensen wu veel succes bij de ouw en het gebruik. Philips opgedampte koolseeerstanden COOBAC ATK, €296AC/100K Philips C426AR/E125 Philips C485BB/S16 ECC 83 Eop8CC/60CIT Experimenteerchassis Philips 122065, voor gewilzigde schakelingen is henodigd: Weerstanden als boven Condensatoren 100 pF Philips €322BC/PLOOE 210 pF Philips C322BC/P270E Potentiometer onthrompotentiometer Philips BB310 08/200, NIEUWE PHILIPS LF.EINDTETRODE EL 503 Het programma elektronenbuizen is aitgebretd. met de. Lceindietrode EL 503, Deze eindtetrode kan ge bruikt worden in versterkers yan hifiapparatuu, clektronisehe orgels od. Het gpeciale elektrodeneysteem yan dle EL. 503 bestaat uit cen nikkclen ftuucrooster dat is samengesteld uit drie parallel gewonden wikkelingen, fen conventioneel schermrocster dat chter bet etuurrooster 1s geprojee- teerd en een anode die is bodekt met con laag nikkeloxide” dat de fecundaire emisic beperkt. Deze ttnieke opbouw van het elektroden: ‘steer heeft gelid tot een stellheld van 23 mA/V en een Iy/Iyq ver honding van 12 op 1. Tm cen Klasse AD balansschakeling is een uitgangsvermogen van 40 watt bij con. voedingsgelijkepanning van sleshts 268 volt mogelik. In verge: iijking met de conventioncle ver sterkerschakelingen betekent dit cen ienlike koslenbesparing wat be treft de voedingsiransformator en de gebruikte clektrolytisehe ‘condense: De EL. 508 kan dank xij de geringe aimetingen zonder berwaar in cen sine, ‘versterkerbehuizing worden gebruik, aangezien een minimale Fuckoeling reeds voldoende fs De buts is ondergebracht in ern ge Incl glazen ombulling en is voorzen van cen magnoral Yoel Aansluitingen en almetingen in ‘mm von de Lf. eindetrode EL 508 moat. aKarakteristiek voor kwaliteit [Ren luidspreker wit de Philips “kroon’-serie Ee Perfecte geluideweergave beret u slechs met Inidspeekes uit de hoooste kwalteiklase, Pils Ipc, di volgen aan, de evanie eset dig Bi geluidreproduktie worden” gestld, “za Snpacacht mde oops Zi eben en Bevverwming i minimal mule dank) de fpecisle conus uitvoering en het inage homofeen: stigoetine Racivel. oem eo dnpplctetes ime keuze Jade Philips tucon"sere buat w een kewe makes wit neges incipeckerspen, Tye 9710 ageme- 70 Bre Sho Tages: 48 Te, S70AM Ries 9000 pe ap 400M « Selena. 7a Tee AB 00 Ml towat satdene: 7a Type AD or M sien. $a BRAD Goo Mo lets: iozcma: 38 ‘Type AD S200 M Race: 38 Allg pen met de sandaiding IM hebben cea ddubbcle conus. Alle typen,9716"--M haben een Tregwentiegened Yok mix. 20.000° Hi, Alle typen ARLEN Tete “Cen hegeemecicd ot Soe Technische gegevens Utaebreide geaevens van het schele programma Paulips luidspekes (ook standaard serie cr speciale apes)’ worden op samvriag:bescetbaar gested Adee Nicgweredactie pombur 318 Esahoven PHILIPS luidsprekers Law