TÒM HIÏÍUTVÏÌ

TÛÅ TRÊÅ
CUÃA ÀÕNH NGÛÄ TRONG
(TRONG SÛÅ SO SAÁNH VÚÁI TIÏËNG VIÏ
BUÂI THU PHÛÚNG*

Ngaây nhêån baâi: 07/03/2017; ngaây sûãa chûäa: 08/03/2017; ngaây duyïåt àùng: 09/03/2017.
Abstract:
 In  practical  learning,  researching  as  well  as  teaching  Chinese  to  English-majored  students  of  School  of  Foreign  L
University of Science and Technology, author finds that almost the beginners commit mistakes in word ordering, especially in the
modifiers in a sentence. In this paper, author tries to outstand the differences and similarities of attributive modifier in Vietnamese
the difficulties of the students in learning Chinese attributive modifier and point out its reasons. Author also proposes some sugg
teaching Chinese attributive to help the students have better understanding about it.
Keywords: Chinese, word order, attributive modifier, Vietnamese.

N
hû chuáng ta àaä biïët, tiïëng Viïåt vaâ tiïëng Haán laâÀN trûúác vaâ ÀN sau. Vò vêåy, trêåt tûå cuãa àoaãn ngûä
hai ngön ngûä àiïín hònh vïì loaåi hònh àún lêåp. danh tûâ trong tiïëng Viïåt seä àûúåc khaái quaát nhû sau:
Caã hai ngön ngûä àïìu duâng trêåt tûå tûâ laâm phûúng ÀN trûúác + TTN + ÀN sau. Song, phêìn lúán ÀN trong
thûác cú baãn àïí biïíu hiïån quan hïå ngûä phaáp giûäa caác tûâ tiïëng Viïåt àïìu àûáng sau TTN.
hoùåc cuåm tûâ. Song, trêåt tûå cuãa àoaãn ngûä danh tûâ trong Ngûúåc laåi vúái tiïëng Viïåt,  桥本万太郎 cho rùçng,
hai ngön ngûä naây laåi rêët khaác nhau. Vñ duå: tiïëng Haán thuöåc ngön ngûä Bùæc Böå vúái “kïët cêëu nghõch
Tiếng Hán Tiếng Việt haânh” (regressivestructure), tûác ÀN àûáng trûúác TTN.
一位 汉语 教师 Àoaãn  ngûä  danh  tûâ  trong  tiïëng  Haán  coá  trêåt  tûå  laâ:
tiếng
Một
tiếng
thầy giáo
Một thầy giáo
Trung ÀN + TTN
trung
Tiếng Việt Tiếng Hán
那位 漂亮的 小 姑娘 Kí túc xá của họ 他们的 宿舍
Cô xinh 宿舍 他们的 của họ Kí túc xá
xinh nhỏ đó
gái xắn
đó xắn nhỏ Cô gái Phần mềm vừa cài đặt 刚安装的 软件
lượng 软件 刚安装 vừa cài đặt Phần mềm
1. Trêåt tûå cuãa àõnh ngûä trong àoaãn ngûä danh 1.2. Trêåt tûå cuãa àõnh ngûä àa têìng
tûâ tiïëng Haán vaâ tiïëng Viïåt Trêåt tûå àõnh ngûä àa têìng trong tiïëng Haán: tûâ ngûä
1.1. Trêåt tûå cuãa àoaãn ngûä danh tûâ
chó súã hûäu (-6)  àaåi tûâ chó thõ (-5) 
 tûâ ngûä chó söë
桥本万太郎 - Hoåc giaã ngûúâi Nhêåt - trong cuöën lûúång (-4)  cuåm tûâ chuã võ / kïët cêëu giúái tûâ hoùåc nhûäng
“Loaåi hònh hoåc ngön ngûä àõa lñ ” (1978) àaä chó ra
tûâ ngûä mang tñnh àöång tûâ (-3)   (cuåm) tñnh tûâ vaâ
rùçng: Tiïëng Viïåt thuöåc ngön ngûä Nam Böå vúái àùåc àiïím
nöíi bêåt laâ “kïët cêëu thuêån haânh” (progressivestrueture), nhûäng tûâ ngûä mang tñnh miïu taã khaác (-2)   tñnh tûâ
tûác thaânh phêìn phuå böí sung, tu sûác cho danh tûâ (àõnh khöng mang trúå tûâ kïët cêëu “ 的” vaâ danh tûâ mang tñnh
ngûä - ÀN) seä àûáng sau danh tûâ hoùåc nhûäng tûâ ngûä coámiïu taã /tûâ khu biïåt (-1)  TTN(0). “-”: thïí hiïån võ trñ
tñnh danh tûâ àoá (trung têm ngûä - TTN). trûúác TTN.
Trêåt tûå cuãa àoaãn ngûä danh tûâ trong tiïëng Viïåt laâ: Do trong tiïëng Viïåt khöng coá tûâ khu biïåt nïn chuáng
TTN + ÀN. Bïn caånh trêåt tûå thûúâng gùåp àoá, trong töi göåp tûâ khu biïåt vaâ tñnh tûâ khöng duâng “ 的” /danh tûâ
tiïëng Viïåt coân xuêët hiïån trêåt tûâ ÀN + TTN. Trong cuöëntrong tiïëng Haán thaânh möåt nhoám. Trêåt tûå àõnh ngûä àa
Ngûä phaáp tiïëng Viïåt  (2004) taác giaã Diïåp Quang Ban têìng trong tiïëng Viïåt hoaân toaân khaác vúái tiïëng Haán: tûâ
cho rùçng: thaânh phêìn phuå àûáng trûúác àûúåc goåi laâ “tiïìn
ngûä chó söë lûúång (-4) 
  TTN (0) + danh tûâ hoùåc tñnh
àiïìu biïën töë” (premodifier) vaâ thaânh phêìn phuå àûáng
sau goåi laâ “hêåu àiïìu biïën töë” (postmodifier). Àïí coá sûåtûâ khöng duâng tûâ nöëi (1) 
  tûâ ngûä mang tñnh miïu taã
thöëng nhêët trong thuêåt ngûä, chuáng töi seä lêìn lûúåt goåi laâ
* Viïån Ngoaåi ngûä - Trûúâng Àaåi hoåc Baách khoa Haâ Nöåi

Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 179

(Thaáng 4/2017)
 (2)  cuåm chuã võ/cuåm àöång tûâ hoùåc kïët cêëu giúái tûâ (3)Coá thïí noái, nhûäng ÀN caâng gêìn TTN caâng phaãn
 àaåi tûâ chó thõ(5) 
 tûâ ngûä chó súã hûäu (6). aánh baãn chêët vöën coá, lêu bïìn cuãa sûå vêåt, ngûúåc laåi,
Chuáng ta coá thïí nhêån thêëy sûå khaác nhau vïì võ trñnhûäng ÀN caâng xa TTN caâng noái roä tñnh chêët ngoaåi vi,
cuãa àõnh ngûä àa têìng trong tiïëng Viïåt vaâ tiïëng Haán tñnh khaách quan cuãa sûå vêåt. Vñ duå:
qua baãng sau: cô Thượng
rất
Những xinh ấy
Tiếng Hán -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 那些很漂亮的上海姑娘 gái Hải
đẹp
Tiếng Việt -4 0 1 2 3 5 6 些 姑娘 上海 很漂亮 那

Qua àöëi chiïëu, chuáng töi nhêån thêëy àõnh ngûä àa 1.3.3. Trêåt tûå cuãa àõnh ngûä chó nöåi haâm. 
ÀN chó nöåi
têìng trong tiïëng Haán vaâ tiïëng Viïåt tuy coá sûå khaác nhau haâm trong tiïëng Haán àûúåc sùæp xïëp nhû sau: cuä múái
vïì trêåt tûå tûâ nhûng nhòn theo töíng thïí trêåt tûå tûâ cuäng to nhoã  nguöìn göëc  maâu sùæc   hònh daáng/
nhû khoaãng caách giûäa TTN vúái ÀN trong kïët cêëu naây kiïíu daáng   chêët liïåu 
  cöng duång    TTN. Tiïëng
úã caã hai ngön ngûä vêîn tuên theo quy luêåt nhêët àõnh, Viïåt cuäng tûúng tûå nhû vêåy. Tuy nhiïn, cuäng giöëng
àoá laâ quy luêåt phaãn chiïëu. Àiïím tûúng àöìng duy nhêët nhû caác ngön ngûä maâ ÀN àûáng sau TTN khaác, trêåt tûå
laâ ÀN chó söë lûúång àïìu àûáng trûúác TTN. cuãa möåt söë ÀN trong ÀN àa têìng cuãa tiïëng Viïåt coá thïí
Tiếng Việt Tiếng Hán
hoaán àöíi võ trñ. Vñ duå:
về
Ba
sách
ngữ khá
động này 这 三本 关于动词的有趣的 语法 书
Nhà ăn Hai tầng Mới
quyển pháp hay 新的 两层楼(的) 餐厅
từ 餐厅 两层楼 新
-4 0 1 2 3 4 -5 -4 -3 -2 -1 0 Nhà ăn mới hai tầng
mới hai tầng nhà ăn
餐厅 新 两层楼
1.3. Quan hïå ngûä nghôa giûäa caác àõnh ngûä
1.3.1. Trêåt tûå giûäa àõnh ngûä chó söë lûúång vúái caác 1.4. Trúå tûâ kïët cêëu “的 ” vaâ quan hïå tûâ tûúng
àõnh ngûä khaác 的” trong tiïëng
ûáng trong tiïëng Viïåt.  Trúå tûâ kïët cêëu “
三个勇敢的年轻人
Ba người trẻ tuổi dũng cảm Haán khöng chó laâ tiïu chñ nhêån biïët quan hïå ngûä phaáp
三人 年轻 勇敢
chuyên
giûäa ÀN vaâ TTN maâ coân laâ trúå tûâ nöëi caác têìng ÀN vúái
Rất
nhân viên nghiệp
Liên hợp
nhau.
很多联合国的专业工作人员 nhiều quốc
của
Trong quaá trònh dõch thuêåt chuáng töi nhêån thêëy,
很多 工作人员 专业 联合国的
的” trong tiïëng Haán vúái quan hïå tûâ trong tiïëng
trúå tûâ “
Chuáng ta àïìu biïët, ÀN chó söë lûúång trong tiïëng Viïåt khöng coá quan hïå àöìng nhêët. Trúå tûâ “ 的” khöng
Haán haån àõnh ngoaåi vi, khöng phaãi thuöåc tñnh baãncoá yá nghôa tûâ vûång, chó mang yá nghôa ngûä phaáp, duâ
chêët cuãa TTN. Trong àoaãn ngûä danh tûâ, noá thûúâng ÀN biïíu thõ yá nghôa gò àïìu duâng “ 的”. Ngûúåc laåi vúái
àûáng giûäa àõnh ngûä haån àõnh vaâ àõnh ngûä miïu taã.tiïëng Haán, trong tiïëng Viïåt ngoaâi quan hïå tûâ  “maâ”,  coân
Song, àïí nhêën maånh àùåc trûng naâo àoá cuãa TTN, noá duâng caác quan hïå tûâ khaác nhû: cuãa, bùçng, nhùçm, do,
coá thïí àûáng ngoaâi cuâng bïn traái cuãa TTN. Coá thïí noái,àûúåc, úã, trong... Nhûäng quan hïå tûâ naây àïìu mang möåt
võ trñ cuãa ÀN chó söë lûúång trong tiïëng Haán tûúng àöëi
yá nghôa nhêët àõnh.
linh hoaåt, caác ÀN khaác tûúng àöëi öín àõnh. Trong khi
Vñ duå: biïíu thõ quan hïå súã hûäu: 
cuãa, úã, trong; biïíu
àoá, úã tiïëng Viïåt, ÀN chó söë lûúång luön àûáng trûúác TTN,
thõ chêët liïåu: 
bùçng; biïíu thõ muåc àñch: nhùçm, àïí, laâm;
caác àõnh ngûä khaác àïìu àûáng sau TTN.
biïíu thõ nguyïn nhên:  do...
1.3.2. Trêåt tûå giûäa àõnh ngûä miïu taã vaâ ÀN chó
的” sang tiïëng Viïåt, chuáng ta cêìn
Khi dõch trúå tûâ “
nöåi haâm
Trêåt tûå cuãa ÀN miïu taã trong tiïëng Haán: - kïët cêëuchuá yá caác trûúâng húåp sau: -  Nhêët thiïët phaãi dõch: 
 Quyïín
saách úã phña dûúái laâ cuãa töi (
chuã võ, kïët cêëu giúái tûâ, tûâ ngûä mang tñnh àöång tûâ; - tñnh 下面的书是我的 ); Ngûúâi
tûâ vaâ caác tûâ ngûä mang tñnh miïu taã; - tñnh tûâ khöngcha giaâ vô àaåi  cuãa dên töåc (我们民族的伟大的老父亲);
mang “ 的” hoùåc danh tûâ mang tñnh miïu taã; - tûâ khu - Coá thïí dõch hoùåc khöng: Töi tùång noá têëm aãnh ( maâ)
biïåt; - TTN. töi chuåp úã Nha Trang ( 我送给他我在衙庄拍的照片);
Cuäng giöëng nhû tiïëng Haán, trong tiïëng Viïåt, nhûäng Vùn phoâng (àïí) tiïëp lûu hoåc sinh (接待留学生的办公室);
tûâ ngûä biïíu thõ àaánh giaá chuã quan cuäng àûáng sau - Khöng nhêët thiïët phaãi dõch: Cuöåc thûúng thuyïët vïì
nhûäng tûâ biïíu thõ tñnh chêët, khoaãng caác h túái TTN seä xa giaá caã vêîn chûa kïët thuác (
关于价格的谈判还没结束);
hún so vúái ÀN miïu taã nöåi haâm. Quan àiïím rêët giöëng nhau ( 十分相似的观点).

180 Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT

(Thaáng 4/2017)
 2. Nhûäng löîi sai cuãa sinh viïn (SV) khi hoåc ÀN hiïån tûúång ngûä phaáp nïn nhiïìu cêu duâng thûâa hoùåc
àa têìng trong tiïëng Haán 的”:
thiïëu trúå tûâ “
Chuáng töi tiïën haânh khaão saát 55 SV àaä hoåc xong Nó là người thanh *他是一个很有教养的年轻的人。
têåp 1 vaâ 2 böå Giaáo trònh Haán ngûä 6 quyïín, vaâ thu àûúåc niên rất có giáo dục. √他是一个很有教养的年轻人。
kïët quaã nhû sau: Việc này trước đây tôi *这样事情我以前也听说过。
Loại lỗi sai Số lượng Tỉ lệ đã từng nghe qua. √这样的事情我以前也听说过。
Trật tự của ĐN và TTN 13 26 * * *
Trật tự của ĐN đa tầng 27 50
Sử dụng trợ từ “的” 15 24
Coá thïí noái, tuy trêåt tûå cú baãn cuãa àoaãn ngûä danh tûâ
trong tiïëng Viïåt vaâ tiïëng Haán khöng giöëng nhau nhûng
2.1. Trêåt tûå cuãa ÀN vaâ TTN. Àêy laâ löîi sai àiïín khoaãng caách tuyïën tñnh giûäa ÀN vaâ TTN trong hai
hònh cuãa SV múái hoåc tiïëng Haán do múái laâm quen vúái ngön ngûä vêîn tuên theo quy luêåt nhêët àõnh, tûác quan
ngoaåi ngûä thûá hai nïn thûúâng bõ aãnh hûúãng tû duy hïå ngûä nghôa giûäa ÀN vaâ TTN seä quyïët àõnh khoaãng
tiïëng Viïåt. caách giûäa ÀN àoá vúái TTN. Àïí nêng cao kïët quaã hoåc
Thời tiết ở đó rất đẹp.
* 天气的那儿非常好。 têåp, chuáng töi xin àûa ra möåt söë kiïën nghõ sau: - Giaáo
√那儿的天气非常好。 viïn nïn cùn cûá vaâo tûâng àöëi tûúång ngûúâi hoåc àiïìu
Chủ nhật người đi công * 星期日人去公园很多。 chónh nöåi dung cuäng nhû phûúng phaáp daåy hoåc cho
viên rất đông. √星期日去公园的人很多。
phuâ húåp. Vñ duå, àöëi vúái trònh àöå sú cêëp, giaáo viïn nïn
2.2. Trêåt tûå giûäa caác têìng ÀN. Vúái cuâng möåt sûåthûúâng xuyïn nhùæc nhúã, sûãa sai, giuáp SV tûå luyïån têåp
vêåt nhûng do vùn hoáa tri nhêån cuãa ngûúâi Viïåt Nam nhiïìu. Cuâng vúái viïåc hoåc nhûäng ÀN àún giaãn, giaáo
vaâ ngûúâi Trung Quöëc khöng giöëng nhau, laâm cho viïn cuäng nïn cho SV laâm quen dêìn vúái nhûäng cêu
caách sùæp xïëp cuãa caác ÀN trong ÀN àa têìng cuäng coá ÀN phûác taåp hún; - Trong giúâ hoåc trïn lúáp, chuáng
khaác nhau: ta nïn bùæt àêìu tûâ nhûäng vñ duå coá trong baâi àoåc, lêëy
Mẹ mua cho tôi * 她买给我的浅黄色的新衬衣很好看。 thïm caác vñ duå mêîu, sau àoá ruát ra nhûäng àùåc àiïím
chiếc áo mới cuãa ÀN àa têìng, cho SV tiïën haânh luyïån têåp caác mêîu
màu vàng nhạt √她买给我的新的浅黄色的衬衣很好看。 cêu vúái caác daång baâi dûång cêu, thay thïë ÀN...; - Thöng
rất đẹp.
Một chiếc bàn gỗ * 一张红木圆形的桌子
qua so saánh nhûäng kïët cêëu mang chûä “的” vaâ nhûäng
hình tròn √一张圆形的红木桌 kïët cêëu khöng coá “ 的” giuáp SV nùæm vûäng sûå khaác biïåt
vïì ngûä duång, ngûä nghôa giûäa hai kiïíu kïët cêëu, tûâ àoá sûã
Khi biïíu àaåt thúâi gian, SV cuäng thûúâng chõu aãnh duång thaânh thaåo kïët cêu chûä “ 的”; - Sûu têìm, phên
hûúãng cuãa löëi tû duy trong tiïëng Viïåt, àoá laâ theo trêåt tûå
loaåi nhûäng cêu sai cuãa SV, chuá troång nhêën maånh nhûäng
tûâ nhoã àïën lúán: khaác biïåt vïì thoái quen sûã duång, àùåc biïåt laâ vùn hoáa tri
Đó là một buổi * 那是去年冬天的一个晚上天下雨。 nhêån cuãa hai ngön ngûä, giaãm thiïíu nhûäng aãnh hûúãng
tối trời mưa mùa
đông năm ngoái.
√那是去年冬天下雨的一个晚上。 cuãa tiïëng meå àeã.  

Võ trñ giûäa ÀN laâ tñnh tûâ vúái ÀN chó söë lûúång cuäng laâ
Taâi liïåu tham khaão
löîi sai maâ SV hay gùåp phaãi. Trong tiïëng Haán, tûâ chó söë[1] Diïåp Quang Ban (2004). Ngûä phaáp tiïëng Viïåt
. NXB
lûúång laâm ÀN bao giúâ cuäng àûáng trûúác tñnh tûâ. Tûâ chó Giaáo duåc.
söë lûúång biïíu thõ tñnh chêët coá thïí àïëm àûúåc hay khöng [2] Cao  Xuên Haåo (1991). Tiïëng Viïåt,  sú thaão ngûä
cuãa TTN, khöng phaãi thuöåc tñnh baãn chêët cuãa TTN, phaáp chûác nùng . NXB Khoa hoåc xaä höåi.
[3] Nguyïîn Hoaâng Anh (2003). Àùåc trûng cêëu truác vaâ
nïn khoaãng caách túái TTN tûúng àöëi xa. Trong vñ duå ngûä nghôa cuãa danh ngûä Tiïëng Haán hiïån àaåi  (trong sûå
dûúái, “一个” laâm ÀN haån àõnh, biïíu thõ söë lûúång, phaãiàöëi chiïëu vúái Tiïëng Viïåt). Luêån aán 
tiïën sô Ngûä vùn.
àûáng trûúác ÀN laâ tñnh tûâ vaâ trûúác TTN. [4] Àöî Hûäu Chêu (2007).  Àaåi cûúng ngön ngûä hoåc II
Ngûä duång hoå
c. NXB Giaáo duåc.
*她 是 很美的 一个姑娘。 [5] 陆丙甫:《定语的外延性、内涵性的称谓性及其顺序》,
Cô ấy là một cô
gái rất xinh rất xinh đẹp một cô gái 《语法研究和探索》(四)北京大学出版社,1988年版。
đẹp. √她是 一个 很美的 姑娘。 [6] 苏岗:《多项定语的统计研究》,《河北师范大学学报》
một rất xinh đẹp cô gái (哲学社会科学版)2000年第二期。
[7] 李乐平:《现代汉语多层定语层次划分及其规律性》,
2.3. Nhûäng löîi sai khi sûã duång trúå tûâ “ 的 ”
《河南科技大学学报》(社会科学版)2004年第二期。
Do múái tiïëp xuác vúái tiïëng Haán, SV chûa tñch luäy[8] 刘钦荣:《现代汉语定语的语序认知研究》,《河南教育
àûúåc nhûäng ngûä caãm cuäng nhû chûa nùæm vûäng caác学院导报》(哲学社会科学版)2004年第二期。

Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 181

(Thaáng 4/2017)