Karen Horney (1885-1952)

Lęk podstawowy - koncepcja samotności i bezradności jako podłoże nerwic.

Poczucie izolacji we wrogim świecie. Skutek działań rodziców (dominacja, brak
opieki i miłości, niekonsekwentne zachowanie)
Osobowość kształtuje się w pierwszych latach życia, ale zmienia się w ciągu całego
życia (Freud szczegółowo opisał stadia rozwoju)
Dziecko bezradne szuka ochrony o zrozumienia. Jeśli któraś ze strategii dziecka
utrwali się, jest ona uważana za potrzebę neurotyczną
Potrzeby neurotyczne w 3’ch kategoriach;
● Osobowość uległa (skierowana ku innym) - potrzeba aprobaty, dominującego
partnera, szukając miłości i pomocy. Zbyt niepewni; boją się kogoś urazić.
● Osobowość zdystansowana (odsuwająca się) - potrzeba niezależności,
doskonałości i wycofania. Zbyt niezależni; boją się uzależnienia.
● Osobowość agresywna (przeciwko ludziom) - potrzeba władzy,
wykorzystywania innych, prestiżu, podziwu i osiągnięć. Zbyt krytyczni; boją
się wyrazić sympatię.
Wszystkie są sposobami radzenia sobie z lękiem (zdobytym w dzieciństwie). Osoba
zdrowa, w idealnym przypadku, potrafi zrównoważyć te 3 tendencje.

Według Horney osoby zdrowe są kierowane przez idealne JA (wyobrażenie kim

chcielibyśmy być; motywacje, marzenia, plany, poczucie własnej wartości) (POdczas
gdy Freud ograniczył nature do superego)

* Podważała pogląd Freuda na temat zazdrości o członek (poczucia niższości

kobiet). Stwierdziła ponadto, że mężczyźni doświadczają “zazdrości o macice”
- podświadoma obawa przed seksualną przewagą kobiet.

Karen Horney inaczej interpretuje siły przyczyniające się do powstania nerwicy.

Podobnie jak Freud stwierdziła, że przyczyną nerwicy są nierozwiązane wewnętrzne
konflikty. Siłą napędową tych konfliktów są popędy, które zupełnie inaczej niż w
koncepcji Freuda, są siłą specyficzną dla neurotyków. Rodzą się one z poczucia
wyizolowania, bezradności, strachu, wrogości. Ich celem jest zdobycie poczucia
bezpieczeństwa. Cechą charakterystyczną i przyczyną nerwicy jest neurotyczna
struktura charakteru, nerwica charakteru. W tym ujęciu charakter składa się z
sprzecznych (a więc konfliktowych, wzajemnie się wykluczających) tendencji, które
neurotyk próbuje pogodzić, choć jest to całkowicie niemożliwe.