slif tyf kzkG5L aLdf

पषपप ज्पवा
slif k;f/ clwst
slif ljefu
 ki7e"ld tyf kl/ro
 @)^( df3 ! ut blv cf}krfl/s / sfggL ?kdf “afnL tyf kzk+IfL aLdf”
sf z?jft
 gkfn ;/sf/, dlGqkl/ifb\sf ldlt @)&)÷@÷( sf a} 7 s lg0f{o cg;f/
/ dlGqkl/ifb\, cfly{s tyf k" j f{wf/ ;ldltsf ldlt @)&)÷#
÷!( sf a}7saf6 ;zf;g -Joj:yfkg / ;~rfng_ Pg, @)^$ sf bkmf $%
n lbPsf clwsf/ kofu u/L æafnL tyf kzwg aLdfsf lkldoddf cgbfg
pknAw u/fpg lgb{lzsf, @)&)Æ :jLst u/L nfu" u/sf
sdzM
 sifsx?sf afnL tyf kzk+IfL kfng / Joj;fodf xg ;
+efljt hflvd -RisknfUg ladfz Ns -Premium_ sf
%) kltzt gkfn ;/sf/n Joxfg{_ / clgZrttf -
Uncertainty_ af6 xg xfgL / gfS;fgLaf6 /fxt lbgsf nflu
 @)&! >fj0f ! ut blv aLdfzNssf &% kltzt gkfn ;/sf/n
Joxfg{
 @)&% a } zfv ! ut b lv s l i f tyf kz k + I f
L+ aLdf
ul/Psf ;Dk f{ aLdf ofhgfdf clgjfo{ ?kdf b36g{ f
aLdf -b36g{ f
e} dTo ePdf_ sf Aoj:yf ul/Psf -? bO{ nfvsf _
 जसको वपगि र रर
५०० गिरपन ु कको ८० पगिशि पर ददरे
 २०७८ आश्र सरकपरवे अरद
देशि गिमपशल
 २०७८ मपघ १ देशि कगि मल्पकर किप ो
पपिापर
 आ्श्क केषेव आाप कठप िरपईमप र ४ आरप पहपडमप
 jLdfsf cfwf/e"t l;¢fGtx?
• k"0f{ ;b\ljZjf;sf l;¢fGt -Principle of utmost good faith _ M
jLdfsf ljifoj:t ; Gwdf ;a} cfwf/e hfgsf/L ;To tYo ;lxt vn:t ug{ kg
• jLdf ofUo lxtsf l;¢fGt - Principle of insurable Interest _ M
jLdfsf ljifoj:tdf jLdf u/fpg jLldtsf cfly{s :jfy{ -lxt_ lglxt
xgkg
• Ifltk"lt{sf l;¢fGt - Principle of indemnity _
jLdfn ;DktLsf Ifltdf l7Ssdfq Ifltk L{ lbg
• kTof;gsf l;¢fGt - Principle of subrogation _
jLdfaf6 bfxf/f Ifltk"l{{{t gkfpg xbf cGo c;lndf jLdssf clwsf/ xg
;ftaf6 x
• ofubfgsf l;¢fGt - Principle of contribution _
bO{ jLdsljr ;dfgkftLs bfoLTj xg
• lgs6td sf/0fsf l;¢fGt - Principle of proximate cause _
jLdf Ifltk"lt{ lng ;/If0f ePsf hflvdaf6 Iflt xgkg{
 slif tyf kzkG5L aLdfsf p2Zox¿
 slif IfqnfO{ lj:tf/ Pjd\ ka4 g ug
 sifsx?sf sfj eGbf aflx/sf kl/l:ytLaf6 xg ;Sg ;Defljt hflvd
Go"gLs/0f u/L sifsx?nfO{ Joj;flos vtL tkm{ cfslif{t ug{
;xofu ug{
 slifsf Joj;foLs/0fsf nflu hflvd Go"gLs/0f u/L sifsx?n df5f,
kzk+IfL / slif pkhdf u/sf nufgLnfO{ ;/lIft ug{ ;xofu ug{
 slif Ifqdf gLhL tyf ;xsf/L Ifqsf nufgL cfslif{t ug{ ;xofu ug{
 slif pTkfbgnfO{ al4 u/L cfoftnfO{ klt:yfkg ug{
slif tyf kzk+IfL aLdf ;DalGw Pg, lgodfjnL, lgb{zg, lgb{l{{zsf
• aLdf Pg, @)$(

• aLdf lgodfjnL, @)$(

• afnL tyf kzk+IfL aLdf lgb{zg, @)^(

• afnL tyf kzwg aLdfsf lkldoddf cgbfg pknAw u/fpg

lgb{lzsf, @)&)

• slif tyf kzk+IfL aLdf lgb{lzsf, @)&& -@)&& ;fn d+l;/ !%

ut blv nfu ePsf_
• कृ षि पशपश्क िथप जगडिटा गिमप गरदर शशकप २०७९ जपरा
slif aLdf nfO ;Dafwg ul/Psf gLltx?
 lb3{sflng slif ofhgf -@)%@_

 /fli6«o slif gLlt, @)^!

 slif Joj;fo ka4 gLlt, @)^#

 zf;sLo tyf cfly{s ;wf/sf tTsfnLg sfo{ofhgf, @)^(

 cy{ dGqfnosf laleÌ cfly{s aif{sf ah6 jtmJo

 slif ljsf; /0fgLlt -@)&@_

 slif tyf kzkG5L aLdf sfof{Gjog ;+oGq
lgodgsf/L lgsfo
cgbfgsf Joj:yf lgodg, lgoGq0f

aLdfnv hf/L
aLdf sDkgL
;xhLs/0f

clestf
{
aLdfÍ /sd tyf dWo:ystf{
IftL d"NofÍg
slif aLdf ug{ klqmof

#
!
aLdfnv hf/L ug
k:tfj kmf/d

@
kfljlws kltabg
slif aLdf ubf{ kz ug{ sfuhftx?
• aLdf k:tfj kmf/d - aLldtn kz ug{_ M ;DalGwt aLdf ul/g laifoa:tsf aLn

• aLldtsf gfu/Lstfsf 5fofklt

• nLhdf hUuf lnPsf ;D´f}tf

• slif÷kz ;DalGw kflalwsx?sf aLdf k:tfjsf dNofÍg kltjbg

• ;DalGwt kfljlwssf kltjbgsf ;fy laleÌ sf0faf6 lvrsf kfFr j6f l:y/ kmf6f
/ १ ldg6sf lel8of lSnk
 slif aLdfn /Iffj/0f ug{ hflvdx?
• cfunfuL , r6\ofª
• esDk
• af9L, 8jfg, v8/L
• klx/f, e:vng
• cflF wax/L, cl;gf, lxpFm jf tiff/f
• cfsl:ds b3{6gfhGo afx\o sf/0fx? nL hgfj/n xg gfS;fgL_
-h
• ls/f tyf /fuaf6 xg xflg–gfS;fgL
• laiffbLaf6 xg gfS;fgL -df5f_
• cGo afnL lazif cg;f/sf hflvdx?
 slif aLdf ubf{ bfaL gnfUg cj:yfx?
• sifs jf lghsf Psf3/ kl/jf/sf ;b:osf nfk/jfxLsf sf/0fn jf hfgfhfg dgf/~hgsf
p2Zoaf6 jf l/;OjLk"0f{ Jojxf/sf sf/0faf6 Iflt ePdf .

• ;/sf/L lgsfo jf cGo dfGotf kfKt sfggL lgsfosf cfbzdf gi6 ug{kg{ ePdf .
• rf/L ePdf .

• hUuf lasL jf :jfldTj x:tfGt/0f u/sf cj:yfdf . t/ sfgg jdflhd :jt M kl/jt{g
xg cj:yfdf of kfjwfg nfu" xg 5}g . aLdfnvsf :jfldTj aLdssf ;xdltdf
x:tfGt/0f ug{ ;lsG5

• aLdf u/sf ;+st -6\ofu_ k6\6f kmnf gk/df .

• o¢, cltqmd0f, ljbzL ;}Go sf/jfxL -o4 3fif0ff ePsf xf;\ jf gxf;\_, uxo4,
/fhbfx, sflGt, ;Qf ljKnj, ;}lgs ljbfxsf sf/0faf6 Iflt ePdf
 sdzM
• cf0fljs ljls/0f jf cf0fljs OGwgsf Hjngkl5 zif /xsf asDdf kbfy{af6 lg:sg
/l8ofwld{tf -:jtM hf/L /xg c0fsf ljR5bgsf Hjng;dt_ sf ;lsotfsf ;
+;u{af6
kToIf jf ckToIf ¿kn xg sg} b3 gf

• cf0fljs xftxltof/af6 p7sf jf ;f;+u kToIf jf ckToIf ¿kdf ;+nUg /xsf

sf/0faf6
ePsf b3 gf

• sifsn k:tfj kmf/fddf ljj/0f lbFbf em7\7f ljj/0f lbPdf jf hflvd d"Nofªsg
ug{sf nflu cfjZos kg{ jf:tljstf nsfO{ em7\7f s/f pNnv u/df
 aLdfnvsf ksf/
!=pTkfbg nfutdf cfwfl/t aLdf -Insurance based on cost of production_ M
pTkfbgdf cfwfl/t aLdf afxs ;Dk"0f{ afnL tyf kzwgsf aLdf pTkfbg nfutdf
/xsf
@= pTkfbgdf cfwfl/t aLdf -Insurance based on production_ M
• vfwfÌ afnLx?sf aLhal¢
• r}t wfg
• $( j6f t/sf/L afnL
• cbjf,a;f/
• ;Gtnf,hgf/,sfutL
• lrof tyf skmL
• Dff5f aLdfnv -pTkfbg / nfut ba} _
#=df};d ;"rsfÍ aLdf -Weather index insurance_ M -:ofFp pTkfbgdf_
 krngdf /xsf aLdfnvx?
s=;+ auL{s/0f aLdfnv ksf/ aLdfzNs clestf{sf
sldzg
aLdfzNssf Ü

! afnL aLdf t/sf/L aLdfnv pTkfbgdf cfwffl/t cfwffl/t aLdfÍsf & Ü

-;Gtnf,hgf/,
-klt afnL _ aLdfÍsf
sfutL_
@ afnL aLdf t/sf/L aLdfnv Nffutdf cfwffl/t %Ü
-klt afnL _ aLdfÍsf
# afnL aLdf cÌafnL aLdfnv pTkfbgdf cfwffl/t %Ü
-aLhal¢ ,r}twfg_ -klt afnL _ aLdfÍsf
$ afnL aLdf cÌafnL aLdfnv Nffutdf cfwffl/t %Ü
-vfog cÌafnL _ -klt afnL _ aLdfÍsf
% afnL aLdf d;nfafnL aLdfnv pTkfbgdf cfwffl/t &Ü
- cbjf _ -klt afnL _ aLdfÍsf
^ afnL aLdf d;nfafnL aLdfnv pTkfbgdf cfwffl/t %Ü
- a;f/ _ -klt afnL _ aLdfÍsf
& afnL aLdf kmnkmn aLdfnv Nffutdf cfwffl/t %Ü
-s/f_ -klt afnL _ aLdfÍsf
* afnL aLdf kmnkmn aLdfnv pTkfbg ,Nffut jf ba}df %Ü
-klt afnL _ aLdfzNssf !) !) Ü

Ü aLdfzNssf

!) Ü

aLdfzNssf !)

Ü aLdfzNssf

!) Ü

aLdfzNssf !)

Ü aLdfzNssf

!) Ü

aLdfzNssf !)

Ü aLdfzNssf
( afnL aLdf kmnkmn aLdfnv pTkfbgdf cfwffl/t aLdfÍsf * Ü aLdfzNssf !) Ü
df};d ;"rsfÍ -klt afnL _
-:ofp_

!) afnL aLdf kmnkmn aLdfnv Nffutdf cfwffl/t aLdfÍsf % Ü aLdfzNssf !) Ü

-klt afnL _

!! afnL aLdf pv aLdfnv Nffutdf cfwffl/t aLdfÍsf % Ü aLdfzNssf !) Ü

-klt afnL _

!@ afnL aLdf lrof tyf skmL pTkfbg ,Nffut jf ba}df aLdfÍsf % Ü aLdfzNssf !) Ü
aLdfnv cfwffl/t
-klt afnL _

!# afnL aLdf cnr} L aLdfnv Nffutdf cfwffl/t aLdfÍsf % Ü aLdfzNssf !) Ü

-klt afnL _

!$ afnL aLdf Rofp aLdfnv Nffutdf cfwffl/t aLdfÍsf % Ü aLdfzNssf !) Ü

-klt afnL _

!% kz aLdf laleÌ kz aLdfnv Nffutdf cfwffl/t aLdfÍsf %Ü aLdfzNssf !) Ü

-klt afnL _

!^ kG5L aLdf afOn/ sv/f Nffutdf cfwffl/t aLdfÍsf !=@% Ü aLdfzNssf !) Ü

aLdfnv
-klt Aofr _
!& kG5L aLdf no;{÷Kof/G6÷xfF; Nffutdf cfwffl/t aLdfÍsf % Ü aLdfÍsf !% Ü
aLdfnv
-klt Aofr _

!* kG5L aLdf cli6r« Nffutdf cfwfl/t aLdfÍsf @ Ü aLdfzNssf !) Ü

!( cGo aLdfnv Nffutdf cfwffl/t -klt Aofr _ aLdfzNssf !) Ü

Dff5f aLdfnv aLdfÍsf @ Ü

@) cGo Nffutdf cfwffl/t aLdfÍsf % Ü aLdfzNssf !) Ü

df/} L aLdfnv -klt 3f/_

s=;+ aLdf sDkgL sfo{ Ifq tflsosf lhNnf

!= >L o"gfO68 O{= s= ln= xDnf ,afh/f, c5fd

@= >L Pe/i6 O={ s= ln= sflnsf6, jlbo{ f, ;v{t, bn} v
#= >L ;u/dfyf O{= s= ln= hfh/sf6, du ,hDnf
$= >L PgPnhL O{= s= ln= ;Nofg,8fNkf, k+=?sd, afFs
%= >L gzgn O{= s= ln= Ko7fg, /fNkf, bfË, c3f{vfFrL
^= >L cfl/P06n O{= s= ln= txyd, wgs6f, ;g;/L, ;Kt/L
&= >L lxdfnog hg/n O{= s= ln= nlntk/, l;Gwknf~rfs ,sfeknf~rfs, af/f
*= >L lkldo/ O={ s= ln= bfnvf, ;nf{xL, l;GwnL, /fd5fk
(= >L cfO{=od=O={ O=s+=ln= wgiff, dxfQ/L, cfvn9Íf, ;fnvDa
 sdzM
!)= >L lzv/ O{= s= ln= lrtjg, dsjfgk/,gjfsf6,wflbÍ
!!= >L gkfn O{= s= ln= 88nw/f, bfr{nf, a}t8L, s~rgk/
!@= >L l;4fy{ O{= s= ln= ?kGbxL, kfNkf, sf:sL, dgfÍ
!#= >L nlDagL hg/n O{= s= ln= ;+vjf;ef, pbok/, efhk/, vf6fË
!$= >L ke O{= s= ln= d:tfÍ, DofUbL, afUnÍ, :ofªh\ f
!%= >L k8lG;on O{= s= ln= tgx+, uf/vf, ndhË, k/f;L
!^= >L /fli6«o jLdf O{= s= ln= sn} fnL, aemfÍ, 8f6L, sf7dfG8f}
!&= >L gsf O{= s= ln= tfKnhÍ, kfFry/, Onfd, emfkf
!* chf8 OG:of/G; sDkgL lnld68 uNdL kj{t, k"jL{ ?sd,/f}tx6

!( >L hg/n OG:of/G; sDkgL lnld68 /;jf, l;/xf , k;f{

@) >L ;flgdf hg/n OG:of/G; s= ln slknj:t , gjnk/, df/Ë ,eStk/

 ljdfÍ /sd lgwf{/0f ug{ cfwf/
-!_ afnL x¿sf ladfÎ lgsfNg cfwf/ M
-s_ nfutdf cfwfl/t aLdf - kl/jlt{t nfut + ckl/jlt{t nfut _
-v_ pTkfbgdf cfwfl/t aLdf - pTkfbsTj÷x × dNo ÷ls=uf _
-@_ k+IfLx¿sf ladfÎ lgsfNg cfwf/ M
klt kG5Lsf aLdfÍ ?= Ö bfgf vr{ × lgwf{l/t u0ff + rNnfsf
dNo"rNnfsf d"No M Ps lbgsf :yflgo jf:tlas d"No
bfgf vr{ M Ps lbgsf klt s= hL= :yflgo jf:tlas d"No
lgwf{l/t u0ff+s M sv/f -afO /_ – $=&%
sv/f -no;{ tyf Kof/G6n_ / xf;F – !)=@
-#_ kzx¿sf ladfÍ lgsfNg cfwf/ M
@)&& d+;L/ !% blv aLn aLhs cg;f/ aLds / aLldtsf cfk;L ;xdltdf
kzx¿sf aLdfÍ /sd sfod xg Joj:yf /xsf 5
 slif aLdf cGt{ut bfaL klsof
aLdfnvn /Iffj/0f u/sf hflvdx?sf sf/0faf6 aLldtsf kmnkmn ÷ t/sf/L
÷ wfg vtLsf xflg ePdf ;fsf !% lbgleq, kzwgsf xsdf # lbgleq jf
aLdfnvdf pNnv eP adflhdsf cjlw leq lnlvt hfgsf/L u/fpgsf ;fy}
bxfosf sfuhftx? aLds ;dIf k; ug{ kg5{ M
• ;Ssn aLdfnv -cfFlzs IftL ePdf aLdfnvsf kmf6fskL_
• k"0f{ ¿kn el/Psf bfaL kmf/fd
• ;DalGwt kfljlwssf kltjbg -Ifltsf laleÌ sf0faf6 lvrsf kfFr j6f l:y/
kmf6f / १ ldg6sf lel8of lSnk _
• ;DalGwt j8fsf l;kmfl/; kq
• ;h{ldg drNsf ( लकपमप हसिपकर िरर सिैको रपम थर, ठे
मच िपरप र समपकन रम्र
समेि )
• ;DalGwt aLdfnvdf dfu ul/Psf cGo sfuhftx?
 afnL kzkG5L
k"0f{ ?kdf Iflt ePdf aLdfs+ sf () dTo ePdf aLdf+ssf () Ü
Ü

cf+lzs Iflt ePdf dN" ofs+g k0" f{ ?kdf :yfoL aLdfs+ sf #)— %)
czQm ePdf
adflhd Ü

bfaL eQmfgL ;DaGwdf sg} ljjfb pTkGg ePdf aLdf lgodfjnL, @)$( sf lgod ##
jdflhd aLdf ;ldltdf ph/L ug{ ;lsg5
अ्सरहर

• ष्ििदेशि िीमपमप उतसपहपद ढङवे

पिगि भइरहेको
• उतपपदर वपिि र उतपपदर मूल् द्ैमप िीमप
िरपउर सषकरे
• सिै पदेश र सथपरी् िहमप कृ षि िीमप
िरपउर मपि िढारहेको
• र्पँ पष्गाको प्ोिसँिै िीमप िरर
आ्श्किप महसस हदै िएको
• सिै पदेश र शजलवपमप कृ षि िीमप
िरपउरे िीमप कमपरीहरको उपशसथगि रहेको
• मौसमी िपवा िथप िहिि््
िपवाहरमप िीमप वेि जपरा भएको अ्सथप
• रेपपव सरकपरवे ष्िि देशि गरर्िर
िीमप षपगम्ममप अरदपर ददएको
चरौिीहर

• कृ
िकहरमप ोश कप पन भने चेिरप र विपरी
ज अगभ्श्द
ृ िि कमिप
िरपन म सर रपन
रर
• िीमप कप्मप कृ िक र िीमकको सम््् र
सहकप्को िपँचो देशिएको
• सिै सथपरी् िहमप िीमप कमपरीको
उपशसथगि
ु र कृ िकहरको पहँचप्पनउर परर
आ्श्किप देशिएको
• िीमप िरपउरे पपष्गाक र परर
अगभकिपनको कमिप ष्कपस िर न
पोतसपहरको िपँचो
• सिै िपवाहरको ्थपथन वपिि परर
अरमपर र िीमप वेिको ि्परा हर
• कमपरी अगभकिपन र कृ िकिीच सपमञस्िप
सम््् र ष््पसको
 ्पिप्रण हरपपन
• कृ िकको िेन िपट िीमप मपिमप कमी
देशिएको प
• कमजोर सूचरप पणपवा
• िीमप िरपउरकप वपगि अपररहप्न पषहचपर हर
िपवाहर कु र कु र हर आ्श्क
• दपिी पषर्प झणझषटवो महङो र
िढा सम् वपगरे
• सिै पकृ गिकप जोशिमहरवपई कृ षि
िीमपवे समेटर रसके को
• जगिपको स्पगमत्को कपरणवे िीमप िरन
चपहरे कृ िकहरवपई समेटर रसके को
• के हा िपवाको िीमपवेिमप समप्ेश
िदपहर र ्पसिष्क रपमप िीमप
िरर कप्मप िपवमेव रदेशिएको । जसिै के
रप िपवामप िीमप वेिवे
समेटेको भ्दप िढा के रपको िोटमप दपिी
हरे िरेको िीमप कमपरीहरको
िरपसो ।
æjLdf ;lawf xf, kmfO{bf xfO{gÆ