2 9.

Sınıf
Türk Dili ve
Edebiyatı
CEVAP ANAHTARI

1-4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.

1-2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Öğle vaktiydi. Ortalıkta ufacık bir kımıltı yoktu. Masmavi, parlak gökyüzü her yanı sarmıştı. Yamacın eteklerine
düzgün olmayan aralıklarla serpilmiş evler sıcağın altında kavruluyor, damların saçaklarından sarkan kamışla-
rın arasından göz aldatıcı ışıklar yansıyor, oralarda sanki parlak dumanlar yakamozlanıyordu. Şehmuz’un karı-
sı Hatiç, saçağın çok dar gölgesine sığınmış, önünde çinko bir leğen, bu sıcakta çamaşır yıkıyordu. Yanındaki
bir tahtanın üstüne ıslatılmış birtakım çullar bırakılmıştı. Beş altı yaşlarında iki çocuk da toz toprağa belenmiş
hâlde, ellerindeki bazlamalarını yiyerek çömelmiş, analarını seyrediyorlardı. Şehmuz’un on yedi yaşındaki oğlu
Kamber; yere yarı yatmış, düşünceli düşünceli başlarını sallayan iki buzağının önüne kuru otlar atıyordu. Dışa-
rıda başka kimse yoktu.
Kamber, başını kaldırınca birden babasının yere yıkılmış olduğunu gördü. Elindeki otları ayırmayı bırakarak
ürküntüyle baktı oraya doğru…
(Rasim ÖZDENÖREN, Çok Sesli Bir Ölüm)

1. Bir hikâyeden alınan bu parça, hikâyenin hangi bölümünden (serim, düğüm, çözüm) alınmıştır?
Serim bölümünden alınmıştır.

2. Bu hikâye parçasındaki yapı unsurlarını aşağıdaki tabloya yazınız.

Şahıs Hatiç, iki küçük çocuk, Kamber ve Şehmuz.

Sıcak bir öğle vakti, yanında çocukları bulunan kadının saçağın altında çamaşır yıkaması ve bu
Olay
sırada on yedi yaşlarındaki oğlunun babasının yere yığıldığını görmesi.

Mekân Evin önü, saçağın altı.

Zaman Öğle vakti.

3. Bu parça hangi hikâye türüne örnek olabilir?

Olay hikâyesine örnek olabilir.

4. Parça, hangi bakış açısıyla kaleme alınmıştır?

Gözlemci bakış açısı ile kaleme alınmıştır.

MEB ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

 2 9. Sınıf
Türk Dili ve
Edebiyatı
CEVAP ANAHTARI

5. Aşağıdaki parçada hangi anlatım tekniğinin ağırlıklı olarak kullanıldığını parçanın altındaki boşluğa yazınız.

— Canım, neden söküyorsunuz? Dedim.

— Mühendis Ahmet Bey söktürüyor.
— Ne yapacak bunları?
— Yukarıda deri tüccarı Hollandalı var ya hani, onun bahçesini düzeltiyorlar da…
— İngiliz çimi alsın, eksin; mademki adam zengin…
— İngiliz çimiyle bu bir mi?
— Bu daha mı iyi?
— İyi de laf mı? Bunun üstüne çimen mi olur? Hollandalı öyle demiş.
Diyalog tekniği

6. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle doldurunuz.

a) Dünya edebiyatında Giovanni Boccacıo (Covanni Bokkaço), yazdığı yüz küçük öyküden oluşan
Decomeran (Dekameron) adlı eseriyle modern hikâyeciliğin ilk örneğini vermiştir.
b) İlk hikâye denemesi Emin Nihat’ın Müsameretnâme (1873-1875) adlı eseridir.
c) Batılı anlamda ilk hikâye örneklerini Ahmet Mithat Efendi, Letaif-i Rivâyât (1880-1893) adlı eseriyle vermiştir.

7. Aşağıdaki parçalarda kullanılan anlatım biçimlerini ilgili boşluklara yazınız.

a) İzmir’den bir dalgıç motoru sağlandı. Saatlerce yol alındıktan sonra İnebolu’nun battığı yere varıldı. Aliş
hemen muşamba tulumu giydi. Başına miğferi taktılar. Öyküleyici anlatım
b) Küçük bir çam ormanı. Vakit sabah. Arı, sinek, kuş sesi. Bir siyah gözlükten görülen yerde ve ağaçlarda
güneş parçaları. Sonra uzak, göğün kendi renginden biraz daha koyu kıyılara giden hudutlu bir deniz… İşte
böyle bir yerde köyün insanlarını düşünüyorum. Betimleyici anlatım

8. Aşağıdaki “A” sütununda isimler ile ilgili örnek cümleler, “B” sütununda ise bu cümlelerdeki altı çizili
isimlerin türleri verilmiştir. Bir cümledeki ismin hangi isim türüne örnek olduğunu belirledikten sonra o
isim türünün önündeki rakamı, cümlenin solundaki boşluğa örnekteki gibi yazınız. “B” sütunundaki bir
isim türü, bir veya birden fazla kez kullanılabileceği gibi hiç kullanılmayabilir.
A B
2, 3, 6 a) Gazetelerimi önceden hazırlamış olurdu. 1. Özel isim
2, 3, 5 b) Karaköy’deki bir eczaneye girmiş. 2. Cins isim
1, 3, 5 c) Yusuf, oğlunun bu sualine omuzlarını silkti. 3. Somut isim
1, 3, 7 ç) İyileştikten sonra orduya tekrar girmiş. 4. Soyut isim
2, 3, 5 d) Göğsü hızlı hızlı şişip iniyordu. 5. Tekil isim
2, 4, 5 e) Acımak lazım ama olmaz ki. 6. Çoğul isim
2, 3, 5 f) Koca öküz, bulanık sulara yuvarlandı. 7. Topluluk ismi
2, 3, 5 g) Bir böcek vardır belki hişt hişt diyen.

MEB ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü