WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY – PROPOZYCJA

KLASA VIII SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Poniższy zestaw wymagań edukacyjnych na poszczególne oceny uwzględnia planowane osiągnięcia ucznia w zakresie wiedzy i umiejętności zawarte
w rozkładzie materiału i planie wynikowym zintegrowanym z serią Podróże w czasie. Zestaw ten to jedynie propozycja. Nauczyciel może
wykorzystać przedstawiony podział wymagań w swojej pracy dydaktycznej lub zmodyfikować go tak, by w pełni odpowiadał on specyfice klasy
i indywidualnym możliwościom uczniów, z którymi pracuje.

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY

TEMAT LEKCJI
Poziom konieczny Poziom podstawowy Poziom rozszerzający Poziom dopełniający Poziom wykraczający
ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca
1. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi: Uczeń rozumie:
Wybuch  datę: 1 IX 1939  treść paktu  daty: III 1939,  dostrzec związek  motywy działań
II wojny  żądania Hitlera Ribbentrop−Mołotow 23 VIII 1939 między charakterem i poglądów
światowej wobec Polski działań zbrojnych politycznych różnych
 cele wojny Niemiec Uczeń rozumie: Uczeń rozumie: a celami wojennymi państw europejskich
przeciw Polsce  pojęcie: pakt  cele działań Hitlera sformułowanymi przed wybuchem
Ribbentrop–Mołotow i Stalina przez Hitlera II wojny światowej
Uczeń potrafi:
 przedstawić Uczeń potrafi: Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
okoliczności  wyjaśnić przyczyny  przedstawić  porównać stosunek
wybuchu II wojny odmowy polskich międzynarodowe sił armii polskiej
światowej polityków wobec położenie Polski i niemieckiej
żądań niemieckich latem 1939 w początkowej fazie
wojny obronnej

1
2. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
Wojna  daty: 1 IX – 5 X  daty: 3 IX 1939,  daty najważniejszych  przedstawić  scharakteryzować
obronna 1939, 17 IX 1939 28 IX 1939, 5 X 1939 starć i bitew wojny okoliczności różne postawy
Polski  daty kolejnych etapów obronnej i skutki najazdu społeczeństwa
wojny obronnej  postacie: kapitana sowieckiego polskiego wobec
Uczeń rozumie:  postać: majora Władysława Raginisa, na Polskę wojny
 pojęcie: wojna Henryka Sucharskiego generała Tadeusza  przedstawić bilans
obronna (kampania Kutrzeby, generała wojny obronnej
wrześniowa) Franciszka Kleeberga
Uczeń rozumie:
 pojęcia: wojna
Uczeń potrafi: błyskawiczna, wojna Uczeń rozumie:
 podać przykłady totalna, „dziwna  pojęcie: czwarty
zbrodni wojna” rozbiór Polski
dokonywanych
przez wojska
niemieckie Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
w Polsce  wyjaśnić cele  wyjaśnić na
 wskazać na mapie działania Niemców wybranych
podział ziem w Polsce podczas przykładach,
polskich między wojny obronnej na czym polegała
Trzecią Rzeszę  wyjaśnić postawę bohaterska postawa
a ZSRR Francji i Anglii żołnierza polskiego
podczas wojny w czasie wojny
obronnej obronnej
 wskazać na mapach
ruchy wojsk polskich
i niemieckich oraz
wojsk radzieckich
podczas wojny
obronnej

2
3. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
Podboje  daty: 10 V 1940,  datę: IV 1940  daty: XI 1939 –  przedstawić przebieg  opowiedzieć
Stalina VII – X 1940,  etapy ekspansji III 1940, VI 1940, wojny zimowej o działaniach
i Hitlera 22 VI 1941 Stalina w Europie IV 1941, 22 VI 1940  przedstawić przebieg zbrojnych podjętych
Wschodniej agresji Trzeciej przez Włochy
 etapy ekspansji Rzeszy na Danię Mussoliniego
Uczeń rozumie: Hitlera w Europie Uczeń rozumie: i Norwegię, na
 pojęcia: alianci, Zachodniej  pojęcia: wojna Francję i na Wielką
bitwa o Anglię, zimowa, linia Brytanię oraz na
NKWD Maginota Związek Radziecki
Uczeń potrafi:  przyczyny sukcesów  wskazać na mapie
 wskazać na mapie militarnych Stalina zmiany terytorialne
Uczeń potrafi: podział Francji i Hitlera na przełomie po wojnie zimowej
 wskazać na mapie dokonany przez 1939 i 1940 r.
najważniejsze Hitlera
wydarzenia  przedstawić straty
związane poniesione przez Uczeń potrafi:
z działaniami ZSRR w pierwszych  scharakteryzować
zbrojnymi w Europie miesiącach wojny relacje między Trzecią
Zachodniej w 1940 r. z Trzecią Rzeszą Rzeszą i ZSRR
 wskazać czynnik,  wskazać na mapie w latach 1939–1941
który doprowadził państwa
do zakończenia współpracujące
wojny błyskawicznej z Trzecią Rzeszą oraz
na wschodzie tereny zajęte przez
Niemców

3
4. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń rozumie: Uczeń potrafi:
W okupowanej  poglądy Hitlera  główne założenia  daty: 1942, 19 IV 1943  pojęcie: Żydowska  scharakteryzować
Europie na temat Słowian ideologii nazizmu  postać: Anny Frank Organizacja Bojowa położenie ludności
i Żydów dotyczące podziału  przyczyny, które (ŻOB) w okupowanej
 miejsca, w których ludzkości na rasy zadecydowały  znaczenie Europie Zachodniej
powstały największe  przyczyny wybuchu o wykorzystaniu ziem stwierdzenia, i Europie Wschodniej
obozy zagłady powstania w getcie polskich jako miejsca że uczestnicy  wymienić widoczne
na ziemiach polskich warszawskim eksterminacji Żydów powstania chcieli na wschodzie Europy
„wybrać sposób przejawy walki
umierania” z okupantem
Uczeń rozumie: Uczeń rozumie: Uczeń rozumie: i współpracy z nim
 pojęcia: getto,  pojęcie: Porajmos  pojęcie: rząd podczas wojny
eksterminacja,  na czym polegało kolaboracyjny Uczeń potrafi:  opowiedzieć
obóz zagłady, tzw. „ostateczne  opisać politykę o zagładzie Romów
Szoah (Holokaust) rozwiązanie kwestii Trzeciej Rzeszy
żydowskiej” Uczeń potrafi: na ziemiach
 dostrzec różnice okupowanych
Uczeń potrafi: w położeniu ludności  przedstawić
 wymienić widoczne Uczeń potrafi: w okupowanej przebieg powstania
na zachodzie  przedstawić politykę Europie Zachodniej w getcie
Europy przejawy nazistów wobec i Wschodniej warszawskim
walki z okupantem ludności żydowskiej  wyjaśnić, jak
i współpracy z nim w pierwszym funkcjonowała
podczas wojny okresie wojny machina zagłady
Żydów stworzona
przez Niemców

4
5. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Wielka  datę: 7 XII 1941  ramy chronologiczne  datę: II 1943  okoliczności  przedstawić
koalicja bitwy o Atlantyk zawiązania wielkiej najważniejsze
koalicji informacje dotyczące
Uczeń rozumie: Uczeń rozumie: przebiegu bitwy
 pojęcie: wielka Uczeń rozumie:  pojęcie: blokada o Atlantyk
koalicja  pojęcia: bitwa Leningradu Uczeń potrafi:
o Atlantyk, konwój,  znaczenie bitwy  przedstawić
„wilcze stado”, U-Boot o Atlantyk dla przebieg działań
Uczeń potrafi:  znaczenie japońskiego przebiegu II wojny zbrojnych
 wymienić ataku na Pearl Harbor światowej na froncie
najważniejsze dla przebiegu II wojny  znaczenie walk wschodnim
państwa wchodzące światowej pod Leningradem,
w skład wielkiej Stalingradem
koalicji i Kurskiem
Uczeń potrafi: dla przebiegu
 wskazać na mapie II wojny światowej
miejsca
przełomowych walk
na froncie Uczeń potrafi:
wschodnim  opisać wygląd
U-Boota

5
6. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
Zwycięstwo  daty: 6 VI 1944,  czynniki, które  daty: IX 1943, V 1944  wyrazić opinię  przedstawić przebieg
aliantów 8 V 1945, 6 VIII zadecydowały o klęsce na temat decyzji walk we Włoszech
i 9 VIII 1945, Trzeciej Rzeszy o wykorzystaniu  przedstawić
2 IX 1945 Uczeń rozumie: broni atomowej przebieg działań
 pojęcia: desant,  przedstawić zbrojnych w Azji
Uczeń rozumie: „żabie skoki” wydarzenia na w latach 1941–1945
Uczeń rozumie:  pojęcie: kamikadze  znaczenie zwycięstwa froncie zachodnim
 pojęcie:  znaczenie lądowania w bitwie pod Monte w 1944 r.
bezwarunkowa aliantów w Normandii Cassino dla dalszych
kapitulacja dla dalszych działań działań zbrojnych
zbrojnych w Europie w Europie

Uczeń potrafi:
 wskazać Monte Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
Cassino na mapie  wyjaśnić  przedstawić przebieg
 wyjaśnić, dlaczego okoliczności, w jakich walk pod Monte
Amerykanie doszło do klęski Cassino
zdecydowali się Trzeciej Rzeszy
zrzucić bomby  dostrzec
atomowe na Japonię konsekwencje użycia
broni atomowej

6
7. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi: Uczeń rozumie:
Decyzje  postać: Franklina  najważniejsze cele  daty: VIII 1941,  przedstawić  znaczenie decyzji
wielkich Delano Roosevelta polityki wielkich XI – XII 1943, II 1945 założenia polityki podjętych na
mocarstw mocarstw  postanowienia Karty przywódców ZSRR konferencji jałtańskiej
uczestniczących atlantyckiej i Stanów dla losów państw
Uczeń rozumie: w II wojnie światowej  postanowienia Zjednoczonych i narodów Europy
 pojęcie: wielka konferencji  przedstawić Wschodniej
trójka w Teheranie okoliczności, w jakich
Uczeń rozumie: i konferencji doszło do podpisania
 pojęcie: Karta jałtańskiej Karty Atlantyckiej
Uczeń potrafi: atlantycka  cele konferencji i konferencji
 wskazać państwa, jałtańskiej w Teheranie
które poniosły
największe straty Uczeń potrafi:
osobowe podczas  dostrzec sprzeczność Uczeń potrafi:
II wojny światowej interesów aliantów  przedstawić
 przedstawić skutki okoliczności, w jakich
militarne, społeczne doszło do konferencji
i gospodarcze II wojny w Jałcie
światowej

Europa i świat
podczas II wojny
światowej (lekcja
powtórzeniowa)

Sprawdzian
wiadomości

7
8. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Polska  miejsca  postacie: Ireny  daty: IV 1940, VI 1940,  postać: Czesławy  ocenić politykę Hitlera
pod okupacją największych kaźni Sendler, Jana 1942, 1940, 1941 Kwoki i Stalina wobec narodu
narodu polskiego i Antoniny Żabińskich polskiego

Uczeń rozumie: Uczeń potrafi:

Uczeń rozumie: Uczeń rozumie:  pojęcia: „Żegota”,  przedstawić różne
 pojęcia: Generalne  cele niemieckiej szmuglowanie, formy represji
Gubernatorstwo i radzieckiej polityki Sprawiedliwy wśród stosowanych wobec
(GG), Palmiry, na podbitych Narodów Świata, narodu polskiego na
„Generalny plan ziemiach polskich sowietyzacja, ziemiach wcielonych
wschodni”  różnicę między deportacja do Trzeciej Rzeszy,
obozem w Generalny
koncentracyjnym Gubernatorstwie
Uczeń potrafi: a zagłady Uczeń potrafi: oraz na ziemiach
 przedstawić podział  przedstawić okupowanych
ziem polskich działalność nazistów przez ZSRR
między Trzecią Uczeń potrafi: w byłym niemieckim  opowiedzieć
Rzeszę i ZSRR  przedstawić różne nazistowskim obozie o działalności
po klęsce kampanii postawy koncentracyjnym Polaków ratujących
wrześniowej społeczeństwa i zagłady Auschwitz- Żydów podczas
 wskazać na mapie polskiego wobec -Birkenau okupacji
miejsca Holokaustu
największych kaźni
narodu polskiego
i żydowskiego

8
9. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Rząd  datę: 17/18 IX 1939  datę: IV 1943  daty: XI 1939, VI 1940,  nazwy politycznych  dostrzec czynniki,
londyński  postać: Władysława  postacie: Władysława VII 1941, I 1942, organizacji które miały wpływ
i Polskie Sikorskiego Raczkiewicza, II 1942, 1943 należących do lewicy na zmianę stanowiska
Państwo Władysława Andersa  postanowienia układu komunistycznej Stalina wobec rządu
Podziemne Uczeń rozumie:  główne tezy polskiej Sikorski–Majski londyńskiego
 pojęcia: Polskie polityki zagranicznej Uczeń rozumie:  scharakteryzować
Siły Zbrojne  nazwy politycznych Uczeń rozumie:  pojęcie: państwo plany Stalina wobec
na Zachodzie, rząd i wojskowych  pojęcie: układ satelickie Polski
londyński, Polskie organizacji Sikorski–Majski
Państwo Podziemne wchodzących w skład Uczeń potrafi:
Polskiego Państwa Uczeń potrafi:  opowiedzieć
Uczeń potrafi: Podziemnego  przedstawić oko- o realizacji
 wskazać na mapie działających w kraju liczności uformowania postanowień układu
siedziby polskiego i na emigracji się polskiego rządu Sikorski–Majski
rządu na na wychodźstwie oraz  przedstawić
wychodźstwie Uczeń rozumie: Polskich Sił Zbrojnych organizację Polskiego
 wymienić różne  pojęcia: tajne na Zachodzie Państwa
przejawy komplety, mały  przedstawić Podziemnego
działalności sabotaż, dywersja okoliczności, w jakich w okresie II wojny
Polskiego Państwa  związek między doszło do podpisania światowej
Podziemnego odkryciem grobów układu Sikorski–  przedstawić
w czasie II wojny w Katyniu –Majski działalność zbrojną
światowej a zerwaniem  opowiedzieć Armii Krajowej
stosunków o okolicznościach
dyplomatycznych odkrycia masowych
między rządem grobów w Katyniu
londyńskim a ZSRR  scharakteryzować
różne przejawy
działalności Polskiego
Państwa Podziemnego
w czasie II wojny
światowej

9
10. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Postanie  daty: 1 VIII 1944,  cele akcji „Burza”  daty: 12/13 X 1943,  nazwy wojskowych  przedstawić proces
warszawskie 2 X 1944  cele powstania 1944, 3/4 I 1944 organizacji formowania polskich
 postać: Stanisława warszawskiego  postacie: Kazimierza należących do lewicy sił zbrojnych
Mikołajczyka Sosnkowskiego, komunistycznej podporządkowanych
Tadeusza lewicy
Uczeń rozumie: Komorowskiego komunistycznej
Uczeń rozumie:  pojęcie: akcja „Burza” „Bora” Uczeń potrafi:  ocenić decyzję
 pojęcie: godzina „W”  przyczyny  opowiedzieć o wybuchu powstania
niepowodzenia akcji o przebiegu akcji
„Burza” Uczeń potrafi: „Burza”
Uczeń potrafi:  przyczyny klęski  wyjaśnić okoliczności  opowiedzieć
 wyjaśnić przyczyny powstania powstania planu akcji o przebiegu
podjęcia decyzji warszawskiego „Burza” powstania
o wybuchu  przedstawić stosunek warszawskiego
powstania Stalina oraz aliantów  podać argumenty
w Warszawie Uczeń potrafi: zachodnich przemawiające za
 określić stosunek sił do powstania decyzją o wybuchu
Niemców i Polaków powstania i przeciw
przed wybuchem tej decyzji
powstania
 przedstawić skutki
powstania
warszawskiego

10
11. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Sprawa  miejsca i daty  daty: 21/22 VII 1944,  daty: 1943–1944,  nazwy polskich  opowiedzieć o wysiłku
polska najważniejszych 31 XII 1944 1943, 1 I 1944, jednostek zbrojnym Polaków
w czasie bitew z udziałem II 1945 wojskowych podczas wojny
II wojny wojsk polskich Uczeń rozumie:  poglądy Stalina biorących udział  przedstawić proces
światowej  decyzje konferencji  pojęcia: Polski i Churchilla na w walkach na tworzenia władzy
teherańskiej Komitet Wyzwolenia sprawę polską frontach II wojny politycznej na ziemiach
i jałtańskiej Narodowego (PKWN), światowej polskich przez lewicę
w sprawie Polski Manifest PKWN, Rząd Uczeń rozumie: komunistyczną
Tymczasowy  pojęcia: Ukraińska Uczeń rozumie:  wyjaśnić znaczenie
Uczeń rozumie: Rzeczypospolitej Powstańcza Armia  wpływ decyzji decyzji konferencji
 pojęcie: zbrodnia Polskiej (UPA), linia Curzona, wielkich mocarstw jałtańskiej dla
wołyńska  dlaczego doszło do Krajowa Rada na problem przyszłości państwa
zbrodni wołyńskiej Narodowa (KRN) suwerenności polskiego
Uczeń potrafi: państwa polskiego
 wskazać na mapie Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
szlaki wędrówek  przedstawić straty  wyjaśnić program Uczeń potrafi:
polskich oddziałów poniesione przez polityczny lewicy  opisać reakcję
i miejsca bitew Polaków podczas komunistycznej Polaków na zbrodnię
z ich udziałem zbrodni wołyńskiej zawarty w Manifeście wołyńską
PKWN  przedstawić
 scharakteryzować okoliczności zwołania
stosunek polityków konferencji
zachodnich do sprawy w Teheranie
polskiej

Polska podczas
II wojny
światowej (lekcja
powtórzeniowa)

Sprawdzian
wiadomości

11
12. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Świat  datę: 1947–1991  datę: VII–VIII 1945  daty: VI 1945, 1948,  bilans II wojny  scharakteryzować
po II wojnie  decyzje konferencji  strukturę ONZ 1946, 1947 światowej społeczne,
światowej poczdamskiej  postacie: Harry’ego gospodarcze
w sprawie Niemiec Uczeń rozumie: Trumana, Clementa Uczeń rozumie: i kulturowe skutki
i Polski  pojęcia: Attlee  zasady II wojny światowej
 najważniejsze Zgromadzenie Ogólne funkcjonowania  scharakteryzować
postanowienia ONZ, Rada państw demokracji wpływ doktryny
Powszechnej Bezpieczeństwa ONZ, Uczeń rozumie: ludowej Trumana na sytuację
deklaracji praw demokracja ludowa  pojęcia: denazyfikacja, w powojennym
człowieka  zasady sankcje, prawo weta, świecie
funkcjonowania nacjonalizacja, Uczeń potrafi:
państw demokracji doktryna Trumana,  wyjaśnić
Uczeń rozumie: ludowej plan Marshalla okoliczności
 pojęcia: Organizacja  związek między narodzin ONZ
Narodów rozpadem koalicji  scharakteryzować
Zjednoczonych, antyhitlerowskiej Uczeń potrafi: cele powołania ONZ
żelazna kurtyna, a podziałem świata na  przedstawić oraz jej rolę
zimna wojna dwa antagonistyczne okoliczności  wskazać na mapie
bloki zwołania konferencji zdobycze
w Poczdamie terytorialne ZSRR
Uczeń potrafi:  przedstawić zasady
 wskazać na mapie Uczeń potrafi: doktryny Trumana
granicę podziału  wyjaśnić przyczyny  wyjaśnić, na czym
Europy (żelazną zimnej wojny polegał plan
kurtynę) Marshalla

12
13. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Podzielone  nazwy bloków  daty: IX 1949, X 1949,  daty: 1945–1946,  nazwiska głównych  wyjaśnić kontrowersje
Niemcy polityczno- 1949, 1955 1948 polityków związane z procesami
-militarnych  postać: Konrada nazistowskich w Norymberdze
powstałych Adenauera oskarżonych i przedstawić
na Wschodzie Uczeń rozumie: w procesach ich następstwa
i na Zachodzie  pojęcie: blokada norymberskich
Berlina Uczeń rozumie:
 pojęcie: procesy
Uczeń potrafi: norymberskie Uczeń rozumie:
 wskazać Uczeń potrafi:  przyczyny utworzenia  znaczenie procesów
najważniejsze  wskazać na mapie NATO i Układu norymberskich
różnice między strefy okupacyjne Warszawskiego
NRD i RFN w Niemczech
 wskazać na mapie  wyjaśnić okoliczności, Uczeń potrafi:
państwa należące w jakich doszło Uczeń potrafi:  scharakteryzować
do NATO i Układu do blokady Berlina  scharakteryzować sytuację polityczną
Warszawskiego i wyjaśnić jej przyczyny oraz i gospodarczą
następstwa przejawy polityki w powojennych
zimnowojennej Niemczech
w Niemczech  przedstawić proces
 przedstawić powstania dwóch
okoliczności państw niemieckich
ukształtowania się
NATO i Układu
Warszawskiego
 scharakteryzować
organizację i cele
istnienia NATO
i Układu
Warszawskiego

13
14. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Na Zachodzie  daty: 1956, 1968  datę: 1950  daty: 1949, 1952,  postanowienia  scharakteryzować
i za żelazną  postać: Nikity  postać: Roberta 1953, 1961 XX zjazdu KPZR sytuację panującą
kurtyną Chruszczowa Schumana  postać: Imre Nagy’ego w Czechosłowacji
 państwa  treść tajnego referatu  państwa w okresie stalinizmu
założycielskie Chruszczowa założycielskie EWWiS Uczeń potrafi:  przedstawić
EWWiS  przedstawić okoliczności
 cechy stalinizmu okoliczności wybuchu, przebieg
Uczeń rozumie: Uczeń rozumie: wygłoszenia tajnego i zakończenie
 pojęcia: plan  pojęcia: Radio Wolna referatu Praskiej Wiosny
Uczeń rozumie: Schumana, RWPG, Europa, doktryna Chruszczowa
 pojęcia: EWWiS, gospodarka centralnie Breżniewa  scharakteryzować
mur berliński, planowana, sytuację panującą
Praska Wiosna destalinizacja na Węgrzech
 symboliczne  cele powołania Uczeń potrafi: w okresie
znaczenie istnienia EWWiS oraz RWPG  wyjaśnić wpływ stalinizmu
muru berlińskiego zasad  przedstawić
funkcjonowania okoliczności,
Uczeń potrafi: gospodarki w jakich doszło
 wyjaśnić okoliczności centralnie do rewolucji
powstania EWWiS planowanej na węgierskiej,
i RWPG gospodarki państw jej przebieg oraz
 wyjaśnić, na czym komunistycznych okoliczności upadku
polegała  scharakteryzować  wyjaśnić, na czym
destalinizacja sytuację w ZSRR polegała doktryna
po śmierci Stalina Breżniewa
 przedstawić
okoliczności, w jakich
doszło do budowy
muru berlińskiego

14
15. Uczeń zna: Uczeń rozumie: Uczeń zna: Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
Dekolonizacja  przykłady procesów  pojęcia: apartheid,  daty: 1947, 1960  przedstawić proces  scharakteryzować
po II wojnie dekolonizacyjnych, globalna Północ,  postacie: Mahatmy rozpadu Imperium proces dekolonizacji
światowej do jakich dochodziło globalne Południe Gandhiego, Nelsona Brytyjskiego na na przykładzie Afryki
w przeszłości  przyczyny procesu Mandeli przykładzie Indii  ocenić proces
dekolonizacji oraz proces rozpadu dekolonizacji
francuskiego
Uczeń rozumie: Uczeń rozumie: imperium
 pojęcia: Uczeń potrafi:  pojęcia: Indochiny kolonialnego
dekolonizacja,  wskazać na mapie Francuskie, Trzeci na przykładzie wojny
neokolonializm zmiany terytorialne, Świat w Indochinach
które nastąpiły  przyczyny konfliktu  scharakteryzować
w Afryce w wyniku między Indiami politykę
Uczeń potrafi: rozpadu systemu a Pakistanem neokolonialną
 wskazać na mapie kolonialnego
Indie i Pakistan  wskazać na mapie linię
 wyjaśnić, w jaki podziału świata
sposób proces na globalną Północ Uczeń potrafi:
dekolonizacji i globalne Południe  scharakteryzować
wykorzystywały  przedstawić skutki proces dekolonizacji
kraje Zachodu procesu dekolonizacji po II wojnie światowej
i Wschodu  wskazać na mapie
Indochiny Francuskie
i państwa, które
powstały po ich
rozpadzie

15
16. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
Konflikty  przyczyny wojny  daty: 1950, 1953,  daty: 1948, 1949  omówić przebieg  scharakteryzować
ziemnej w Korei 1957–1975, 1962,  postać: Fidela Castro kryzysu kubańskiego sytuację polityczną
wojny 1979–1989  scharakteryzować panującą w Ameryce
sytuację panującą na Łacińskiej w drugiej
Uczeń potrafi: Uczeń rozumie: obszarze Wietnamu połowie XX w.
 wymienić skutki Uczeń rozumie:  pojęcia: „bambusowa  przedstawić  przedstawić
kryzysu kubańskiego  przyczyny sukcesu kurtyna”, Wietkong, międzynarodową okoliczności wybuchu
 wyjaśnić przyczyny komunistów mudżahedin reakcję na wojnę i przebieg wojny
wybuchu wojny walczących w Wietnamie w Wietnamie
w Afganistanie w Wietnamie
Uczeń potrafi:
 przedstawić przebieg
Uczeń potrafi: wojny w Korei
 wskazać na mapie  przedstawić
zmiany terytorialne na okoliczności przejęcia
Półwyspie Koreańskim władzy na Kubie przez
po II wojnie światowej komunistów
 przedstawić  scharakteryzować
okoliczności, w jakich przebieg wojny
doszło do wybuchu w Afganistanie
wojny w Korei
 wyjaśnić przyczyny
klęski Związku
Radzieckiego podczas
wojny w Afganistanie

16
17. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi: Uczeń rozumie:
Konflikt  decyzje w sprawie  zakres geograficzny  daty: 1948,  wskazać przyczyny,  znaczenie umowy
na Bliskim Palestyny podjęte obszaru określanego 1948–1949, które doprowadziły Sykes–Picot dla relacji
Wschodzie przez ONZ jako Bliski Wschód 1964, 1967 do powstania między Arabami
 państwa uczestniczące  postać: Jasera Arafata Izraela a krajami zachodnimi
w ataku na Izrael  przedstawić
Uczeń potrafi: przebieg wojny
 wskazać na mapie Uczeń rozumie: arabsko-żydowskiej Uczeń potrafi:
podział Palestyny Uczeń rozumie:  pojęcia: umowa w latach  scharakteryzować
dokonany na mocy  pojęcia: Organizacja Sykes–Picot, mandat, 1948–1949 sytuację polityczną
decyzji ONZ Wyzwolenia syjonizm  dostrzec wpływ na Bliskim
Palestyny, wojna wojny na relacje Wschodzie do czasów
sześciodniowa między Żydami I wojny światowej
 cele działalności OWP Uczeń potrafi: a Palestyńczykami  wyjaśnić okoliczności
 przedstawić reakcje  przedstawić narodzin syjonizmu
Palestyńczyków okoliczności  przedstawić relacje
Uczeń potrafi: na migracje Żydów wybuchu i przebieg między
 wskazać do Palestyny oraz wojny Palestyńczykami
najważniejsze skutki na możliwość sześciodniowej a Żydami w latach 60.
wojny arabsko- powstania na tym
-żydowskiej, w tym obszarze państwa
terytorialne żydowskiego
 wskazać na mapie  scharakteryzować
zmiany terytorialne, poglądy
jakie nastąpiły Palestyńczyków
w wyniku wojny i Żydów na temat
sześciodniowej własnego państwa
w Palestynie
 dostrzec konflikt
arabsko-żydowski
jako jeden
z przejawów zimnej
wojny

17
18. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
Chiny  postać: Mao  główne założenia  daty: 1937, 1949,  przedstawić  ocenić skutki
i Japonia Zedonga (Mao „wielkiego skoku 1952, 1958, 1966 okoliczności „wielkiego skoku
po II wojnie Tse-tunga) naprzód”  postać: generała powstania Chińskiej naprzód”
światowej  czas trwania i cele Douglasa MacArthura Republiki Ludowej  przedstawić
rewolucji Uczeń rozumie:  główne założenia  scharakteryzować działalność Mao
kulturalnej  pojęcie: „wielki skok maoizmu sytuację Zedonga i jego
naprzód” gospodarczą Chin zwolenników po
Uczeń rozumie: Uczeń rozumie: w okresie rządów klęsce „wielkiego
 pojęcie: rewolucja Uczeń potrafi:  pojęcia: komuny komunistów skoku naprzód”
kulturalna  przedstawić ludowe, czerwona  dostrzec zasadnicze  scharakteryzować
działania podjęte gwardia, maoizm, różnice w rozwoju sytuację w Chinach
Uczeń potrafi: z inicjatywy Mao rewolucja kulturalna Chin i Japonii w okresie rewolucji
 wymienić skutki Zedonga w ramach kulturalnej
rewolucji „wielkiego skoku Uczeń potrafi:
kulturalnej naprzód”  przedstawić przebieg
 przedstawić  wyjaśnić przyczyny wojny domowej
sytuację polityczną klęski „wielkiego w Chinach po
i gospodarczą skoku naprzód” zakończeniu II wojny
Japonii po II wojnie światowej
światowej  scharakteryzować
wpływ zmian
gospodarczych
w Chinach na życie
mieszkańców
państwa
 scharakteryzować
politykę USA wobec
Japonii

Problemy
powojennego
świata (lekcja
powtórzeniowa)

18
Sprawdzian
wiadomości

19. Podziemie Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
niepodległościowe  powody, dla których  zarzuty stawiane  daty: 19 I 1945, 1947  postanowienia  scharakteryzować
żołnierze niezłomni przywódcom  postacie: Leopolda układu podpisanego działalność NKWD
kontynuowali walkę Polskiego Państwa Okulickiego, Jana między PKWN na ziemiach polskich
zbrojną po Podziemnego podczas Jankowskiego a ZSRR  ocenić sens walki
zakończeniu wojny procesu szesnastu  instytucje wchodzące prowadzonej przez
w skład żołnierzy
Uczeń rozumie: komunistycznego niezłomnych
Uczeń rozumie: Uczeń rozumie:  pojęcia: obława aparatu
 pojęcia: podziemie  pojęcie: proces augustowska, reakcja, bezpieczeństwa
niepodległościowe, szesnastu amnestia
żołnierze niezłomni  cele działalności
(wyklęci) NKWD w Polsce Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:  związek między
 scharakteryzować działaniami Rosjan
Uczeń potrafi: Uczeń potrafi: organizację i polskich
 przedstawić  wyjaśnić, dlaczego komunistycznego komunistów
działalność Stalin i polscy aparatu a decyzjami
żołnierzy komuniści dążyli do bezpieczeństwa przywódców Armii
niezłomnych osłabienia Polskiego  scharakteryzować Krajowej
Państwa straty poniesione
Podziemnego przez naród
 przedstawić metody i państwo polskie Uczeń potrafi:
walki komunistów podczas II wojny  przedstawić bilans
światowej strat poniesionych
przez podziemie
niepodległościowe
podczas walk
z władzami
komunistycznymi

19
20. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
Komuniści  postać: Stanisława  daty: VI 1946, I 1947  daty: 31 XII 1944,  przedstawić  udowodnić, że
u władzy Mikołajczyka  argumenty wysuwane VI 1945, VII – VIII okoliczności przejęcie władzy
 decyzje w sprawie przez Polaków wobec 1945, 1947 przejęcia władzy przez komunistów
Polski podjęte Ziem Odzyskanych  przyczynę w Polsce przez oznaczało
na konferencji  prawdziwe zaproponowanych komunistów zniewolenie Polski
w Poczdamie i sfałszowane wyniki zmian granic Polski  przedstawić
 pytania zadane referendum organizację
podczas referendum i wyborów Uczeń rozumie: i przebieg
ludowego  wyniki wyborów  pojęcia: Tymczasowy referendum
sfałszowanych Rząd Jedności ludowego oraz
Uczeń rozumie: przez komunistów Narodowej, akcja wyborów w 1947 r.
 pojęcia: Ziemie „Wisła”  scharakteryzować
Odzyskane, Uczeń rozumie:  charakter działań politykę władz
referendum  pojęcia: repatrianci, władz związanych komunistycznych
 w jaki sposób wysiedlenie, reforma z organizacją wobec
komunistyczne rolna referendum ludowego społeczeństwa
władze starały się  przyczyny, które i wyborów
zyskać poparcie skłoniły rząd
w społeczeństwie londyński do rozmów Uczeń potrafi:
z polskimi  scharakteryzować
Uczeń potrafi: komunistami migracje ludności
 wskazać na mapie na ziemiach polskich
zmiany terytorialne Uczeń potrafi: po wojnie
Polski po II wojnie  wymienić  przedstawić politykę
światowej najważniejsze narodowościową
i porównać reformy nowej władzy wobec
je z granicami przeprowadzone Niemców
przedwojennymi przez władze i Ukraińców
komunistyczne
 wskazać ideologiczne
cele referendum
w 1946 r.

20
21. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń rozumie: Uczeń potrafi:
Stalinizm  postać: Bolesława  daty: II 1947, 1952  daty: 1947–1949,  pojęcia: Zjednoczone  scharakteryzować
w Polsce Bieruta XII 1948, 1948–1956, Stronnictwo proces konsolidacji
 zasady ustrojowe Uczeń rozumie: 1949, 1950 Ludowe, Państwowe władzy przez
państwa polskiego  pojęcia: czasy  główne założenia Gospodarstwa komunistów
sformułowane stalinowskie, „wróg socjalistycznych Rolne, awans
w Małej konstytucji ludu”, socrealizm planów społeczny
gospodarczych
Uczeń rozumie: Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
 pojęcia: Mała  wymienić cechy Uczeń rozumie:  przedstawić
konstytucja, Polska charakterystyczne  pojęcia: system budowanie podstaw
Zjednoczona Partia sztuki i architektury monopartyjny, ekonomicznych
Robotnicza, PRL czasów socjalizmu centralne planowanie, socjalizmu
plan trzyletni,  przedstawić wpływ
plan sześcioletni funkcjonowania
 na czym polegały gospodarki centralnie
przejawy zależności planowanej na życie
Polski od ZSRR przeciętnego
 przyczyny mieszkańca Polski
prześladowania  scharakteryzować
członków PSL ustrój państwa
przez komunistów polskiego po 1947 r.
oraz ustrój PRL na
Uczeń potrafi: mocy konstytucji z
 scharakteryzować 1952 r.
funkcjonowanie
gospodarki w czasach
stalinowskich
 dostrzec i ocenić
wpływ polityki na
różne dziedziny życia
społecznego

21
22. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Od stalinizmu  daty: VI 1956,  treść orędzia  daty: 1948, 1953,  znaczenie słów: non  scharakteryzować
do małej X 1956 biskupów polskich 1965, 1970 possumus relacje państwo –
stabilizacji  postacie: Stefana do biskupów Kościół w okresie
Wyszyńskiego, niemieckich stalinowskim
Władysława Uczeń rozumie: Uczeń rozumie:  ocenić różne postawy
Gomułki  pojęcia: księża  znaczenie wydania Polaków wobec
 ramy Uczeń rozumie: patrioci, KC PZPR orędzia biskupów orędzia z 1965 r.
chronologiczne  pojęcia: odwilż, polskich  ocenić
małej stabilizacji destalinizacja do biskupów funkcjonowanie
Uczeń potrafi: niemieckich oraz ustroju
Uczeń rozumie:  przedstawić przebieg układu o uznaniu komunistycznego
 pojęcia: poznański Uczeń potrafi: wydarzeń granicy na Odrze i jego zdolność
Czerwiec, polski  podać przyczyny czerwcowych i Nysie Łużyckiej do reformy
Październik, mała złagodzenia w Poznaniu
stabilizacja stalinowskiego  przedstawić
terroru przebieg polskiego Uczeń potrafi:
Uczeń potrafi:  przedstawić Października  przedstawić
 przedstawić genezę stanowisko  wyjaśnić działania władz
wydarzeń i działania władz okoliczności, w jakich zmierzające do
czerwcowych wobec robotników doszło do wydania usunięcia wpływów
w Poznaniu strajkujących orędzia biskupów Kościoła w Polsce
 przedstawić genezę w Poznaniu polskich do biskupów  wyjaśnić
polskiego  wskazać główne niemieckich stanowisko władz
Października problemy państwa ZSRR wobec
 wyjaśnić, dlaczego polskiego za rządów wydarzeń w Polsce
okres rządów Władysława Gomułki  scharakteryzować
Władysława przemiany
Gomułki jest polityczno-
nazywany małą -społeczne w Polsce
stabilizacją w latach 1957–1970

22
Kształtowanie się
systemu
komunistycznego
w Polsce (lekcja
powtórzeniowa)
Sprawdzian
wiadomości
23. Uczeń zna: Uczeń rozumie: Uczeń zna: Uczeń rozumie: Uczeń potrafi:
Od Gomułki  daty: III 1968,  pojęcia: ZOMO,  datę: IX 1976  pojęcia: „walka  scharakteryzować
do Gierka XII 1970, VI 1976 propaganda sukcesu, z syjonizmem, i ocenić przemiany
 postacie: Edwarda Komitet Obrony Uczeń rozumie: tzw. partyzanci gospodarcze czasów
Gierka, Jacka Robotników (KOR)  pojęcie: pułapka Gierka
Kuronia  potrzebę powstania kredytowa Uczeń potrafi:  wyjaśnić wpływ
 cele opozycji PRL opozycji  przyczyny  scharakteryzować wydarzeń
demokratycznej antysemickiej działania władz czerwcowych 1976 r.
Uczeń rozumie: kampanii w PRL podjęte po na ukształtowanie się
 pojęcia: Uczeń potrafi: po wydarzeniach wydarzeniach i działalność
Marzec 1968,  wyjaśnić okoliczności Marca 1968 Marca 1968 demokratycznej
Grudzień 1970 przejęcia władzy opozycji polskiej
przez Edwarda Uczeń potrafi: inteligencji
Uczeń potrafi: Gierka  przedstawić przebieg
 przedstawić i skutki wystąpień
przyczyny marcowych 1968 r.
wystąpień  przedstawić przebieg
marcowych 1968 r. wydarzeń
 przedstawić grudniowych 1970 r.
przyczyny  przedstawić przebieg
wydarzeń wydarzeń
grudniowych Czerwca ’76
1970 r.
 przedstawić oko-
liczności wydarzeń
Czerwca ’76

23
24. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
„Solidarność”  datę: 31 VIII 1980  daty: 1978, VIII 1980  daty: 1977, 1979  okoliczności wyboru  wyjaśnić, jaki wpływ
 postacie: Jana  wybitnych Karola Wojtyły na społeczeństwo
Pawła II (Karola Uczeń rozumie: przedstawicieli na papieża miała działalność
Wojtyły), Lecha  moralną, społeczną kultury polskiej epoki KSS KOR
Wałęsy, Anny i polityczną wymowę Gomułki i Gierka Uczeń rozumie:  omówić
Walentynowicz pojęcia solidarność  formy działań  wpływ wyboru przygotowania władz
 najważniejsze podejmowanych papieża Polaka komunistycznych
postulaty Uczeń potrafi: przez opozycję na powolny upadek do rozprawy
sformułowane  przedstawić sytuację demokratyczną systemu z „Solidarnością”
przez MKS gospodarczą Polski w epoce Gierka komunistycznego
w 1980 r. w Polsce
Uczeń rozumie:  wskazać różnice Uczeń rozumie:
 pojęcia: między wystąpieniem  pojęcie: KSS KOR Uczeń potrafi:
Międzyzakładowy robotniczym  rolę, jaką kulturze  opowiedzieć
Komitet z sierpnia 1980 r. przypisywała władza o dokonaniach
Strajkowy (MKS), a wcześniejszymi komunistyczna przedstawicieli
21 postulatów, wystąpieniami polskiej kultury
porozumienia Uczeń potrafi: w kraju i na emigracji
sierpniowe,  wyjaśnić przyczyny  przedstawić reakcję
NSZZ „Solidarność” rozczarowania ZSRR na działalność
 znaczenie społeczeństwa „Solidarności”
powstania NSZZ rządami Edwarda  scharakteryzować
„Solidarność” Gierka politykę władz
 przedstawić komunistycznych
okoliczności i skutki wobec „Solidarności”
wybuchu
niezadowolenia
społecznego w
sierpniu 1980 r.
 opisać okoliczności
powstania NSZZ
„Solidarność”

24
25. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń rozumie: Uczeń potrafi:
Stan  datę: 13 XII 1981  okoliczności  daty: 1983, 1984  dlaczego podziemna  podjąć próbę
wojenny  postacie: Wojciecha wprowadzenia stanu  okoliczności „Solidarność” oceny decyzji
Jaruzelskiego, wojennego wprowadzenia stanu nie dążyła do o wprowadzeniu
Jerzego Popiełuszki wojennego konfrontacji siłowej stanu wojennego
 okoliczności  przykłady działań z władzą
wprowadzenia Uczeń rozumie: podejmowanych
stanu wojennego  pojęcie: podziemie przez podziemną
„Solidarność” Uczeń potrafi:
 wyjaśnić, dlaczego
Uczeń rozumie: Uczeń potrafi: działacze
 pojęcie: stan  wymienić Uczeń rozumie: „Solidarności”
wojenny ograniczenia  pojęcie: „długi marsz” zdecydowali się
 przyczyny nałożone  dlaczego władze na kontynuowanie
wprowadzenia na obywateli podczas zdecydowały się oporu wobec władz
stanu wojennego stanu wojennego znieść stan wojenny  przedstawić różne
 podać przykłady postawy
oporu społeczeństwa społeczeństwa
Uczeń potrafi: wobec władz Uczeń potrafi: polskiego wobec
 opowiedzieć w czasie stanu  przedstawić stanu wojennego
o wydarzeniach wojennego działania władz  wyjaśnić
w kopalni „Wujek” podjęte w ramach okoliczności śmierci
 wymienić metody wprowadzenia stanu księdza Jerzego
represji wojennego Popiełuszki
stosowanych  wyjaśnić, w czym
przez władze przejawiało się
funkcjonowanie
stanu wojennego

25
26. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń rozumie: Uczeń potrafi:
Upadek PRL  daty: II–IV 1989,  przyczyny, które  daty: 1983, 1988,  znaczenie decyzji  przedstawić proces
VI 1989 skłoniły komunistów XII 1989 o wyborze do upadku PRL
 postać: Michaiła do podjęcia rozmów rozmów stołu  odnieść się
Gorbaczowa z opozycją Uczeń rozumie: w kształcie okręgu do różnych
 główne  najważniejszych  pojęcie: „Gazeta współczesnych opinii
postanowienia uczestników obrad Wyborcza” Uczeń potrafi: na temat obrad
obrad okrągłego okrągłego stołu  znaczenie obrad  przedstawić okrągłego stołu
stołu  wyniki pierwszych okrągłego stołu okoliczności,
częściowo wolnych w jakich doszło
Uczeń rozumie: wyborów do sejmu Uczeń potrafi: od rozmów
 pojęcia: rozmowy i senatu  przedstawić sytuację okrągłego stołu
okrągłego stołu, polityczną w Polsce  scharakteryzować
porozumienia Uczeń potrafi: w latach 1983–1989 i ocenić
okrągłego stołu,  wymienić decyzje  opisać działania postanowienia
Jesień Narodów, podjęte przez sejm podjęte przez okrągłego stołu
III Rzeczpospolita w XII 1989 r. „Solidarność”  ocenić znaczenie
w ramach kampanii decyzji podjętych
Uczeń potrafi: przed wyborami przez sejm
 wyjaśnić, jak doszło w 1989 r. w XII 1989 r.
do powstania rządu
Tadeusza
Mazowieckiego

Polska
Rzeczpospolita
Ludowa
(lekcja
powtórzeniowa)

Sprawdzian
wiadomości

26
27. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Rozpad  datę: XII 1991  postać: Borysa Jelcyna  daty: 1985, 1986,  przyczyny, które  scharakteryzować
ZSRR  postacie: Ronalda  ramy chronologiczne 1990 doprowadziły relacje między
Reagana, Michaiła okresu odprężenia  główne przyczyny do odprężenia Wschodem
Gorbaczowa słabości ZSRR w relacjach między a Zachodem
Uczeń potrafi: w latach 80. Wschodem po zakończeniu
Uczeń rozumie:  wymienić działania a Zachodem II wojny światowej
 pojęcia: Zachodu zmierzające Uczeń rozumie:  postanowienia  scharakteryzować
pierestrojka, do uzyskania przewagi  pojęcia: wyścig porozumienia funkcjonowanie
głasnost nad Wschodem zbrojeń, porozu- białowieskiego ustroju
 cele wprowadzenia  przedstawić mienie białowieskie, komunistycznego
reform podjętych okoliczności dojścia Federacja Rosyjska Uczeń rozumie: na przykładzie ZSRR
przez Michaiła do władzy Michaiła  w czym przejawiał
Gorbaczowa Gorbaczowa Uczeń potrafi: się rozdźwięk
 wskazać na mapie  przedstawić między
Uczeń potrafi: państwa powstałe okoliczności, w jakich zamierzeniami
 wyjaśnić, jakie w wyniku doszło do zakończenia reformatorskimi
skutki przyniosło rozpadu ZSRR okresu odprężenia Gorbaczowa a ich
wprowadzenie  scharakteryzować realnymi skutkami
pierestrojki plany reformatorskie  znaczenie rozpadu
i głasnosti Michaiła Gorbaczowa ZSRR dla dalszych
 przedstawić losów politycznych
okoliczności katastrofy świata
w elektrowni
atomowej w Uczeń potrafi:
Czarnobylu i jej wpływ  przedstawić
na relacje między okoliczności
społeczeństwem wystąpienia Litwy
a władzą z ZSRR
 wyjaśnić, jak doszło  scharakteryzować
do podpisania sytuację polityczną
porozumienia w ZSRR w 1990 r.
białowieskiego

27
28. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń rozumie: Uczeń potrafi:
Jesień  nazwy państw,  datę: X 1990  daty: 1991,1993  pojęcia: obrady  dostrzec polityczne
Narodów w których doszło  postacie: Vaclava  pojęcie: Konferencja trójkątnego stołu, implikacje związane
do procesów Havla, Helmuta Kohla dwa plus cztery Karta 77 ze zjednoczeniem
określanych jako  czynniki, które  znaczenie zmian, Niemiec
Jesień Narodów przyczyniły się do jakich doszło  ocenić rolę Helmuta
Uczeń rozumie: do osłabienia w Europie Kohla w procesie
 pojęcie: aksamitna zależności Środkowo- jednoczenia Niemiec
Uczeń rozumie: rewolucja komunistycznych -Wschodniej
 pojęcie: Jesień państw Europy w wyniku Jesieni
Narodów (Jesień Środkowo-Wschodniej Narodów
Ludów) Uczeń potrafi: od ZSRR
 wskazać różnice  postanowienia
w sposobie Konferencji dwa Uczeń potrafi:
Uczeń potrafi: przejmowania władzy plus cztery  przedstawić przebieg
 wskazać na mapie przez demokratyczną Jesieni Narodów
zmiany terytorialne opozycję w różnych w krajach Europy
do jakich doszło krajach Europy Uczeń potrafi: Środkowo-
na przełomie Środkowo-Wschodniej  scharakteryzować -Wschodniej
1989 i 1990 r. sytuację polityczną  ocenić znaczenie
w Europie Środkowo- Jesieni Narodów dla
-Wschodniej w 1989 r. mieszkańców Europy
 przedstawić proces
jednoczenia Niemiec
 określić charakter
zmian politycznych
w ramach Jesieni
Narodów

28
29. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Chiny  główne problemy  postać: Deng  daty: 1976, 1978,  ugrupowania  dostrzec etyczne
mocarstwem współczesnych Chin Xiaopinga VI 1989 rywalizujące problemy wynikające
o władzę po śmierci ze współpracy
Mao Zedonga politycznej
Uczeń potrafi: Uczeń potrafi: Uczeń rozumie:  najważniejsze skutki i ekonomicznej między
 wyjaśnić przyczyny  wyjaśnić przyczyny  pojęcie: reform dokonanych państwami
masakry na placu i przedstawić skalę socjalistyczna za rządów Deng demokratycznymi
Bramy Niebiańskiego problemów gospodarka Xiaopinga a Chinami
Spokoju współczesnych Chin wolnorynkowa  wypowiadać się
(Tiananmen)  na czym polega na temat kierunku
socjalizm o chińskiej Uczeń rozumie: rozwoju
specyfice  różnice między skalą współczesnych Chin
zmian oferowanych
przez władzę
Uczeń potrafi: a oczekiwaniami
 przedstawić społeczeństwa
okoliczności dojścia
do władzy Deng
Xiaopinga Uczeń potrafi:
 opisać sytuację  scharakteryzować
w Chinach po program polityczny
masakrze na placu i gospodarczy Deng
Tiananmen Xiaopinga
 scharakteryzować  porównać Chiny
zmiany gospodarcze, za rządów Mao
jakim podlegały Chiny Zedonga i Chiny
po 1990 r. Deng Xiaopinga
 przedstawić przebieg
wydarzeń na placu
Tiananmen

29
30. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Bliski  datę: 11 IX 2001  czas trwania wojny  daty: 1987–1991,  okoliczności  przedstawić
Wschód w Afganistanie 1990, 1991, 1993, i przyczyny przyczyny, przebieg
na przełomie Uczeń rozumie: i wojen w Iraku 1994, 2000–2005, narodzin ideologii i skutki wojny
XX i XXI wieku  pojęcia: islamizm 2001, 2003 panarabizmu w Afganistanie oraz
(fundamentalizm Uczeń rozumie:  postacie: Osamy bin pierwszej i drugiej
islamski), terroryzm  pojęcia: Al-Kaida, Ladena, George’a Uczeń rozumie: wojny w Iraku
 motywy Autonomia Busha, Saddama  pojęcia: panarabizm,  określić wpływ wojny
postępowania Palestyńska Husajna pierwsza intifada, z terroryzmem
islamistów  warunki druga intifada na państwa
i terrorystów Uczeń potrafi: porozumienia i społeczeństwa
 wyjaśnić przyczyny podpisanego między Uczeń potrafi: krajów arabskich
Uczeń potrafi: niepowodzenia OWP i Izraelem  przedstawić i krajów zachodnich
 wyjaśnić przyczyny panarabizmu okoliczności dojścia  ocenić wojnę
narodzin ideologii  wskazać na mapie Uczeń rozumie: do władzy islamistów z terroryzmem pod
islamizmu zasięg Autonomii  pojęcia: wojna w Iranie względem jej efektów
 przedstawić Palestyńskiej z terroryzmem, broń i Afganistanie
okoliczności, masowego rażenia,  scharakteryzować
w jakich doszło Kurdowie wojnę z terroryzmem
do zamachu w USA  dlaczego  dostrzec różne
w 2001 r. porozumienie aspekty wojny
o utworzeniu z terroryzmem
Autonomii prowadzonej przez
Palestyńskiej nie kraje Zachodu
zakończyło konfliktu  ocenić przyczyny
arabsko-izraelskiego konfliktów
targających
Uczeń potrafi: współczesnym
 wyjaśnić okoliczności, światem arabskim
w jakich doszło  scharakteryzować
do porozumienia współczesne relacje
Palestyńczyków między Arabami
z Izraelem a Żydami

30
31. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Integracja  datę: 2004  daty: 1952, 1957,  daty: 1967, 1992  datę: 1991–1999  przedstawić
europejska  nazwy kolejnych 1993  argumenty  cele istnienia EWG okoliczności, w jakich
organizacji zwolenników i Euratomu do procesów
utworzonych i przeciwników integracyjnych
w ramach procesu Uczeń rozumie: włączenia krajów zostały włączone
integracji  pojęcia: Europejska postkomunistycznych Uczeń rozumie: kraje
europejskiej Wspólnota Węgla w procesy  podłoże konfliktu postkomunistyczne
 państwa i Stali (EWWiS), integracyjne w byłej Jugosławii
przystępujące Europejska w Europie
do wspólnot Wspólnota
europejskich Gospodarcza (EWG), Uczeń potrafi:
w kolejnych etapach traktat z Maastricht Uczeń rozumie:  przedstawić etapy
integracji (traktat o Unii  pojęcia: traktaty integracji
 filary Unii Europejskiej) rzymskie, Europejska europejskiej
Europejskiej  potrzebę integracji Wspólnota Energii  scharakteryzować
europejskiej jako Atomowej (Euratom), konflikt w byłej
sposobu rozwiązania Wspólnota Jugosławii
Uczeń potrafi: problemów Europejska (WE)
 wymienić główne politycznych  wpływ wojen w byłej
przyczyny i gospodarczych Jugosławii
integracji Europy po II wojnie na przyspieszenie
europejskiej światowej procesów
 wskazać na integracyjnych
mapie państwa na wschodzie Europy
członkowskie Unii Uczeń potrafi:
Europejskiej  wymienić czynniki
wpływające Uczeń potrafi:
na przyspieszenie  przedstawić poglądy
integracji eurosceptyków na
europejskiej proces integracji oraz
na Unię Europejską

31
32. Uczeń rozumie: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Dzisiejszy  pojęcia: kultura  ramy chronologiczne  różne przejawy  argumenty  wypowiedzieć się
świat masowa, rewolucji procesu globalizacji zwolenników w dyskusji na temat
globalizacja, przemysłowej, i przeciwników globalizacji
konsumpcjonizm technologicznej procesu globalizacji  ocenić zmiany
 na czym polega i naukowo- Uczeń rozumie: zachodzące we
wielobiegunowość -technologicznej  pojęcie: epoka współczesnym świecie
współczesnego postindustrialna Uczeń potrafi:
świata  scharakteryzować
Uczeń rozumie: wszystkie typy
 pojęcia: rewolucja Uczeń potrafi: rewolucji związanych
Uczeń potrafi: technologiczna,  wskazać najważniejsze z postępem w nauce
 wyjaśnić, na czym rewolucja naukowo- zmiany w życiu i technice
polega kultura -technologiczna, człowieka  scharakteryzować
masowa społeczeństwo i społeczeństwa przemiany polityczne
 podać przykłady, informacyjne, wywołane każdą na świecie po upadku
w jaki sposób globaliści, z rewolucji związanych ZSRR
globalizacja wpływa antyglobaliści z postępem w nauce
na nasze życie i technice
 scharakteryzować
Uczeń potrafi: proces globalizacji
 wymienić społeczne w wymiarze
skutki rewolucji ekonomicznym,
naukowo- politycznym
-technologicznej i kulturowym
 wskazać najważniejsze
cechy społeczeństwa
informacyjnego

32
33. Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń zna: Uczeń potrafi:
Polska  daty: 1999, 1 V 2004  postać: Leszka  daty: 1990, 1991,  główne elementy  przedstawić ewolucję
w NATO  założenia ustrojowe Balcerowicza 1992, 1994, 1997 programów ruchów ustrojową państwa
i Unii państwa polskiego  główne trudności liberalnego polskiego w latach 90.
Europejskiej w myśl Małej III Rzeczpospolitej Uczeń rozumie: i narodowo-  ocenić polityczne
konstytucji  założenia polskiej  pojęcie: Sojusz Lewicy -katolickiego i społeczne skutki
i Konstytucji polityki zagranicznej Demokratycznej zwrotu na Zachód
Rzeczypospolitej w okresie  społeczne skutki Uczeń potrafi:
Polskiej II Rzeczpospolitej zmian politycznych  przedstawić
i w czasach PRL i gospodarczych przemiany, jakie
Uczeń rozumie: zachodzących zachodziły na polskiej
 pojęcia: „wojna Uczeń rozumie: w Polsce po 1989 r. scenie politycznej
na górze”, Mała  pojęcia: plan  znaczenie przystą- po 1989 r.
konstytucja Balcerowicza, pienia Polski do NATO  dostrzec wpływ
wolny rynek, i do Unii Europejskiej konfliktów
Uczeń potrafi: Mała konstytucja, związanych z „wojną
 wyjaśnić, z czego zwrot na Zachód Uczeń potrafi: na górze” na polską
wynikał konflikt  wyjaśnić, z czego scenę polityczną
wśród Uczeń potrafi: wynikał szok miesz-  wyjaśnić, czym było
przedstawicieli  wyjaśnić założenia kańców Polski zwią- uwłaszczenie
opozycji określany planu Balcerowicza zany z przemianami nomenklatury
jako „wojna i wymienić jego skutki politycznymi po 1989
na górze”  wyjaśnić, dlaczego  przedstawić
 wskazać Polskę po 1989 r. Polska okoliczności, w jakich
na współczesnej zdecydowała się doszło do wyborów
mapie Europy dokonać zwrotu prezydenckich
na Zachód i pierwszych w pełni
wolnych wyborów
do sejmu i senatu
 scharakteryzować
przemiany
gospodarcze w Polsce
po 1989 r.

33
Świat i Polska
na przełomie
wieków (lekcja
powtórzeniowa)

Sprawdzian
wiadomości

34