Φυσική B` Γυμνασίου

ΦΥΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ - ΚΙΝΗΣΕΙΣ

Θεωρία - Ασκήσεις
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Τι είναι τα φαινόμενα; Με ποιες μεταβολές ασχολούνται οι φυσικές

επιστήμες;

Φαινόμενο ονομάζεται κάθε μεταβολή που συμβαίνει στη φύση.

Οι φυσικές επιστήμες (φυσική, χημεία, βιολογία, γεωλογία,
μετεωρολογία κ.ά.) ασχολούνται με τη μελέτη των φαινομένων.

2. Ποια είναι η «γλώσσα της φυσικής»;

Η γλώσσα της φυσικής είναι τα μαθηματικά. Για να διατυπώσουμε

νόμους της φυσικής, δανειζόμαστε μαθηματι-κούς τύπους, ενώ για να τους
μελετήσουμε λύνουμε εξισώσσεις ή χαράσσουμε γραφικές παραστάσεις.
Σήμερα αποδεχόμαστε ότι βασικοί παράγοντες στη ανάπτυξη της
φυσικής είναι τα μαθηματικά και το πείραμα.

3. Ποια είναι τα βήματα της επιστημονικής μεθόδου;

• Παρατήρηση !
• Ταξινόμηση παρατηρήσεων
• Αρχική υπόθεση !
• Διάψευση αρχικής υπόθεσης
• Πείραμα !
• Νέα υπόθεση
• Επαλήθευση νέας υπόθεσης
• Φυσικός νόμος !

4. Τι ονομάζουμε φυσικό μέγεθος και τι είναι η μονάδα του;

Ως φυσικό μέγεθος ορίζουμε κάθε φυσική ποσότητα που μπορεί να

περιγράψει ένα φυσικό φαινόμενο και, επίσης, μπορεί να μετρηθεί, όπως το
μήκος, το εμβαδό, ο χρόνος.

1
 Μονάδα μέτρησης ενός φυσικού μεγέθους είναι η τιμή που μπορεί να
πάρει το μέγεθος σε συγκεκριμένες συνθήκες, ενώ σε οποιαδήποτε άλλη
περίπτωση το συγκρίνουμε με τη μονάδα.
Αριθμητική τιμή ενός μεγέθους είναι ο αριθμός που προκύπτει, αν
συγκρίνουμε το μέγεθος αυτό με τη μονάδα του.

5. Ποια μεγέθη ονομάζουμε θεμελιώδη και ποια παράγωγα;

Τα μεγέθη που δεν ορίζονται με τη βοήθεια άλλων μεγεθών είναι τα

θεμελιώδη, ενώ αυτά που χρειάζονται κι άλλα μεγέθη, για να οριστούν
πλήρως, λέγονται παράγωγα.

Θεμελιώδη:

ΜΕΓΕΘΟΣ ΣΥΜΒΟΛΟ ΜΟΝΑΔΑ

μήκος x ήs 1m
μάζα M 1 kg
χρόνος t 1 sec
θερμοκρασία T 1K

Παράγωγα:

ΜΕΓΕΘΟΣ ΣΥΜΒΟΛΟ ΜΟΝΑΔΑ

εμβαδό S ήA 1 m2
όγκος V 1 m3
πυκνότητα ρ 1 kg/m3

6. Πώς ορίζεται η πυκνότητα;

Πυκνότητα είναι το φυσικό παράγωγο μέγεθος που ισούται με το

πηλίκο της μάζας ενός σώματος, προς τον όγκο του.

ή ή
𝑚 𝑚
𝜌= 𝑉
𝑚 =𝜌∙𝑉 𝑉= 𝜌

2
7. Πολλαπλάσια και υποπολλαπλάσια.

Κάθε μονάδα έχει τα πολλαπλάσια και τα υποπολλαπλάσιά της. Έστω

m η μονάδα του μήκους.

Mm = 1.000.000 m μεγάμετρο

km = 1.000 m χιλιόμετρο

dm = 0,1 m δεκατόμετρο

cm = 0,01 m εκατοστόμετρο

mm = 0,001 m χιλιοστόμετρο

μm = 0,000001 m μικρόμετρο

3
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο ΚΙΝΗΣΕΙΣ

1. Τι είναι η κίνηση;

Η κίνηση είναι μία ιδιότητα της ύλης, που περιγράφεται από φυσικά
μεγέθη, όπως η θέση, η ταχύτητα κ.ά.

2. Ποιες κινήσεις λέγονται ευθύγραμμες; Ποιες άλλες υπάρχουν;

Ευθύγραμμες είναι οι κινήσεις που γίνονται σε ευθεία τροχιά.

Επίσης, υπάρχουν οι κυκλικές (γίνονται σε κυκλική τροχιά, δηλαδή
περιφέρεια κύκλου) και οι καμπυλόγραμμες (η τροχιά είναι τυχαία).
Σημείωση: Με τον όρο τροχιά εννοούμε τη γραμμή πάνω στην οποία κινείται
το σώμα (ορίζεται παρακάτω).

3. Τί εννοούμε με τον όρο υλικό σημείο;

Όταν μελετάμε μία κίνηση ενός σώματος, θα θεωρούμε ότι το σώμα

αυτό δεν έχει διαστάσεις, αλλά όλη του η μάζα είναι συγκεντρωμένη σε ένα
μόνο σημείο, που το λέμε υλικό σημείο.

4. Τι είναι το σημείο αναφοράς σε μία κίνηση;

Σημείο αναφοράς είναι ένα σημείο συνήθως πάνω στην τροχιά του
σώματος, στο οποίο βάζουμε την τιμή μηδέν του άξονα. Όσο το σώμα
απομακρύνεται, τόσο μεγαλώνει η απόστασή του από το σημείο αναφοράς.
Αν μετρήσουμε αυτήν την απόσταση, μπορούμε, βάζοντας και το κατάλληλο
πρόσημο, να βρούμε τη θέση του σώματος.

5. Θέση - Απόσταση.

4
 Πάνω στην τροχιά του σώματος τοποθετούμε μια κλίμακα (π.χ.
χάρακα), της οποίας το μηδέν είναι το σημείο αναφοράς. Αν το σώμα
βρίσκεται δεξιά του μηδέν, τότε η θέση του είναι θετική. Αν βρίσκεται
αριστερά, η θέση του είναι αρνητική. Τα πρόσημα αυτά δείχνουν την
κατεύθυνση της θέσης.

. . . . . . . . . . .
-5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5

Η θέση, λοιπόν, είναι το φυσικό μέγεθος που δείχνει το σημείο που

βρίσκεται το σώμα, σε σχέση με το σημείο αναφοράς.
Η απόσταση είναι το συνολικό μήκος της τροχιάς που διανύει το σώμα.

6. Μονόμετρα και διανυσματικά μεγέθη.

Μονόμετρα είναι τα μεγέθη εκείνα που για να τα ορίσουμε πλήρως

χρειάζεται μόνο το μέτρο τους, δηλαδή η τιμή τους. Τέτοια μεγέθη είναι η
απόσταση (ή διάστημα) η μάζα, ο χρόνος, η θερμοκρασία, η πυκνότητα, το
εμβαδό κ.ά.
Διανυσματικά είναι τα μεγέθη εκείνα που για να τα ορίσουμε πλήρως
χρειαζόμαστε το μέτρο και την κατεύθυνσή τους. Τέτοια μεγέθη είναι η
θέση, η ταχύτητα, η δύναμη κ.ά.

Σημείωση: Η κατεύθυνση περιλαμβάνει τη διεύθυνση και τη φορά.

Διεύθυνση είναι η ευθεία πάνω στην οποία βρίσκεται και κινείται το σώμα,
ενώ η φορά δείχνει προς τα πού κινείται.

7. Πότε κινείται ένα σώμα;

Ένα σώμα κινείται όταν αλλάζει θέση ως προς το σημείο αναφοράς. Γι’
αυτό, επειδή συγκρίνουμε τη θέση του με κάποιο άλλο σημείο, λέε ότι η
κίνηση είναι ΠΑΝΤΑ σχετική.

5
8. Τι είναι η τροχιά;

Τροχιά ονομάζεται το σύνολο των διαδοχικών θέσεων από τις οποίες

διέρχεται ένα σώμα κατά την κίνησή του.
Η τροχιά μπορεί να είναι ευθύγραμμη ή καμπυλόγραμμη.

9. Τι ονομάζουμε μεταβολή ενός φυσικού μεγέθους;

Μεταβολή ενός φυσικού μεγέθους είναι η διαφορά μεταξύ δύο τιμών

του, συγκεκριμένα της τελικής μείον την αρχική του. π.χ.: Έστω θ1 η
θερμοκρασία στις 10:00 το πρωί. Αν στις 2:00 το μεσημέρι είναι θ 2, τότε η
μεταβολή της θερμοκρασίας θα είναι:
Δθ=θ2-θ1

Αν η τελική τιμή είναι μικρότερη από την αρχική, η μεταβολή θα είναι

αρνητική, ενώ αν είναι μεγαλύτερη, η μεταβολή θα είναι θετική.
Επίσης, αν το φυσικό μέγεθος είναι διανυσματικό, θα είναι και η μεταβολή
του.

10. Τι ονομάζουμε μετατόπιση;

Μετατόπιση ονομάζεται η μεταβολή της θέσης:

Δ𝑥⃗=𝑥⃗ 2-𝑥⃗ 1
Ως θέση ορίσαμε το φυσικό διανυσματικό μέγεθος που δείχνει πού βρίσκεται
το σώμα σε σχέση με το σημείο αναφοράς.

11. Τι είναι το χρονικό διάστημα και τι η χρονική στιγμή;

Χρονικό διάστημα είναι η μεταβολή του χρόνου μεταξύ δύο χρονικών

στιγμών: Δt=t2-t1
Χρονική στιγμή είναι ο χρόνος που δείχνει το χρονόμετρό μας.

6
12. Τι ονομάζουμε ρυθμό μεταβολής ενός φυσικού μεγέθους;

Ρυθμός μεταβολής ενός φυσικού μεγέθους Φ είναι το πηλίκο ΔΦ/Δt

που εκφράζει το πόσο γρήγορα μεταβάλλεται η τιμή του μεγέθους:
𝛥𝛷 𝛷2 − 𝛷1
=
𝛥𝑡 𝑡2 − 𝑡1

13. Πώς ορίζεται η ταχύτητα;

Ταχύτητα ονομάζεται το φυσικό διανυσματικό μέγεθος που εκφράζει το

πόσο γρήγοτα κινείται ένα σώμα κι έχει:
• Σημείο εφαρμογής το κινητό.
• Διεύθυνση την ευθεία πάνω στην οποία κινείται το σώμα.
• Φορά τη φορά κίνησης του σώματος.
• Μέτρο που ισούται με το πηλίκο της μεταβολής της θέσης του
σώματος προς το αντίστοιχο χρονικό διάστημα:
(ρυθμός μεταβολής της θέσης)
𝛥𝑥⃗
𝜐⃗ = 𝛥𝑡

ή
𝑆
𝜐= 𝑡

όπου s το διάστημα που διανύει το σώμα (μονόμετρο).

Μονάδα της ταχύτητας είναι το 1m/s, αλλά χρησιμοποιείται και το

1km/h.

14. Σε τι διαφέρει η μέση από τη στιγμιαία ταχύτητα;

Στιγμιαία είναι η ταχύτητα που έχει το σώμα μια δεδομένη χρονική

στιγμή.
Μέση είναι η ταχύτητα που προκύπτει από τον τύπο 𝜐 = αν όπου s το
𝑆
𝑡
συνολικό διάστημα που διένυσε το σώμα και t ο συνολικός χρόνος κίνησης.
Αν υπολογίσουμε τη μέση ταχύτητα ενός σώματος, αυτό δε σημαίνει
ότι αυτήν την ταχύτητα είχε σε όλη τη διάρκεια της κίνησής του. Αυτή
μπορεί να μεταβαλόταν, ενώ η μέση ταχύτητα εκφράζει το μέσο όρο όλων
των ταχυτήτων του σώματος.
7
15. Ποια η φυσική σημασία του προσήμου στην ταχύτητα;

Όπως είπαμε, η ταχύτητα είναι διανυσματικό μέγεθος και ισούται με

το πηλίκο Δx/Δt. Η μετατόπιση Δx είναι άλλοτε θετική και άλλοτε αρνητική.
• Όταν Δx>0 ⇒ υ>0 ⇒ το σώμα κινείται με φορά προς τα θετικά
του άξονα.
• Όταν Δx<0 ⇒ υ<0 ⇒ το σώμα κινείται με φορά προς τα αρνητικά
του άξονα.

- +

0
υ>0 υ>0

- +

υ<0 0 υ<0

16. Ακινησία.

Όταν ένα σώμα είναι ακίνητο, η ταχύτητά του είναι μηδέν και η θέση
του δε μεταβάλλεται. (υ=ο)

Το σώμα είναι ακίνητο

Το σώμα είναι ακίνητο

στο σημείο αναφοράς.

8
 x
Το σώμα είναι ακίνητο
σε κάποιο σημείο εκτός
του σημείου αναφοράς.

17. Ευθύγραμμη Ομαλή Κίνηση.;

(i) Ορισμός: Ευθύγραμμη ομαλή λέγεται η κίνηση που γίνεται σε ευθεία

τροχιά και με σταθερό μέτρο ταχύτητας (δηλαδή η ταχύτητα
είναι σταθερή κατά μέτρο διεύθυνση και φορά).

(ii) Νόμοι στην Ε.Ο.Κ.

• Νόμος της μετατόπισης: x=υ∙t !

Από το νόμο βλέπουμε πως, για σταθερή ταχύτητα, η μετατόπιση είναι
ανάλογη του χρόνου στην Ε.Ο.Κ.

Αυτό σε γραφική παράσταση παριστάνεται με ευθεία γραμμη που

περνάει απ’ την αρχή των αξόνων.

x3

x2

x1

t1 t2 t3 t

• Νόμος της ταχύτητας: υ=σταθερή !

Από το νόμο βλέπουμε πως η ταχύτητα δε μεταβάλλεται με το χρόνο.

9
 Αυτό σε γραφική παράσταση παριστάνεται με μια ευθεία παράλληλη στον
άξονα του χρόνου.
υ

t1 t2 t3 t

18. Ευθύγραμμη Ομαλά Μεταβαλλόμενη Κίνηση.

Μεταβαλλόμενη λέγεται η κίνηση στην οποία μεταβάλλεται η

ταχύτητα. Αν μεταβάλλεται με σταθερό ρυθμό, λέγεται ομαλά
μεταβαλλόμενη.
• Αν η ταχύτητα αυξάνεται με σταθερό ρυθμό, η κίνηση λέγεται Ομαλά
Επιταχυνόμενη.
• Αν η ταχύτητα μειώνεται με σταθερό ρυθμό, η κίνηση λέγεται Ομαλά
Επιβραδυνόμενη.

Σημείωση: Μπορεί μια κίνηση να είναι μεταβαλλόμενη ακόμα κι αν το μέτρο

της ταχύτητας είναι σταθερό, αν μεταβάλλεται η κατεύθυνσή της.

10
ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Κεφάλαιο 1ο

1. Να μετατρέψετε τα παρακάτω ποσά σε μέτρα:

i) 0,85km ii) 35dm iii) 4000mm iv) 500μm v) 0,34cm
vi) 78,5dm vii) 560mm viii) 4550μm ix)744dm

2. Να βρείτε σε cm τα παρακάτω ποσά:

i) 85km ii) 45dm iii) 400mm iv) 6000μm v) 0,34m
vi) 78,5dm vii) 5560mm viii) 4550μm ix) 0,744 nm

3. Να βρείτε πόσα mm είναι τα παρακάτω ποσά:

i) 2km ii) 5dm iii) 4m iv) 6000μm v) 0,34dm
vi) 78,5cm vii) 5560μm viii) 4550nm ix) 0,744 Km

4. Να βρείτε πόσα δευτερόλεπτα είναι τα παρακάτω:

i) 2h ii) 5min iii) 4,2h iv) 6000ms v) 8000000ns

5. Πόσα λεπτά είναι τα παρακάτω:

i) 2h ii) 50s iii) 4200000000μs iv) 6000ms v) 54000000ns

6. Να μετατρέψετε σε κιλά τις μάζες:

i) 0,35tn ii) 50g iii) 4200000000μg iv) 6000mg v) 54000000mg

7. Οι μάζες τριών σωμάτων είναι m1=40000000mg, m2=500g, m3=0,00034tn αντίστοιχα. Να

διατάξετε τα σώματα σε σειρά από αυτό με μικρότερη σε αυτό με μεγαλύτερη μάζα.

8. Ένα σώμα έχει μάζα 130gr και όγκο 100cm3. Να υπολογίσετε την πυκνότητα του.

𝑘𝑔
9. Σώμα μάζας 450gr έχει όγκο 150cm3. Να υπολογίσετε την πυκνότητα του σε 𝑚3
.

10. Η πυκνότητα ενός σώματος είναι 1, 5 cm

gr
3
και ο όγκος του 40cm3. Να υπολογίσετε τη μάζα
του.

11. Η πυκνότητα ενός σώματος είναι 2 cm

gr
3
και ο όγκος του 40L. Να υπολογίσετε τη μάζα του.

12. Ένας σταυρός ζυγίζει 77,2gr. Αν η πυκνότητα του χρυσού είναι 19, 32 cm
gr
3
να υπολογίσετε
τον όγκο του.

13. Πόσα λίτρα (L) είναι:

α)2𝑚3 β) 5000𝑐𝑚3 γ) 15000𝑑𝑚3 δ) 800𝑚𝑚3

14. Πόσα κυβικά εκατοστά είναι:

α) 300𝑚𝑚3 β) 8𝑑𝑚3 γ) 2,5L δ) 2,5𝑚3

15. Η πυκνότητα του σιδήρου είναι 7, 89 cm

gr
3
. Πόσο ζυγίζει ένας κύβος σιδήρου που έχει
ακμή 2cm;

11
16. Να συμπληρώσετε τον πίνακα:

ρ(g/cm3) m(g) V(cm3)

200 50
1,2 100
1,5 400

17. Η μάζα μιας μικρής πέτρας ακανόνιστου σχήματος είναι m=120gr. Αν βυθίσουμε την
πέτρα σε ένα ογκομετρικό κύλινδρο που περιέχει νερό, τότε η στάθμη του νερού στο δοχείο
ανεβαίνει και από την αρχική ένδειξη των 156ml φτάνει τελικά στην ένδειξη των 256ml. Να
υπολογίσετε την πυκνότητα της πέτρας.

18. Ποια από τα παρακάτω φυσικά μεγέθη είναι θεμελιώδη στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων
(S.I.);
1. ταχύτητα
2. θερμοκρασία
3. πυκνότητα
4. πίεση
5. μήκος
6. εμβαδό
7. μάζα
8. εμβαδό
9. χρόνος
10. όγκος

19. Συμπληρώστε τις παρακάτω ισοδυναμίες:

1mm =…m 1cm = …mm 1dm =…cm 1m =…μm
10ns = …s 180min =…h 12h =….s 15s =…min

20. Το ύψος μου είναι ......m. Βρες το ύψος σου σε .....dm, σε .....cm και σε .....mm.

21. Τρία σώματα έχουν μάζες το πρώτο 5000mg, το δεύτερο 2g και το τρίτο 0,003kg. Να
βάλετε στη σειρά τα σώματα κατά αυξανόμενη μάζα.

22. α) Να συμπληρωθούν τα κενά στις ακόλουθες προτάσεις:

Η πυκνότητα ενός υλικού ορίζεται ως το ………………… που έχει ………………….. την……………….
του σώματος από αυτό το υλικό και ……………….. τον ……………. του. Δηλαδή ρ=
β) Δίνονται οι ακόλουθες μονάδες εμβαδού: mm2, m2, cm2 και dm2. Να τις κατατάξετε
ξεκινώντας από την μεγαλύτερη.

23. α) Μια φιάλη εμφιαλωμένου νερού έχει όγκο V =1,5l. Να εκφράσετε τον όγκο αυτό σε: i)
m3 και ii) ml.
β) Ένα κουτί μπύρα έχει όγκο 500ml. Να εκφράσετε τον όγκο του κουτιού σε l και m3
𝑔
24. α) Η πυκνότητα του σιδήρου είναι 7 𝑐𝑚3. Να βρεθεί η μάζα ενός συμπαγούς και ομογενούς
κομματιού σιδήρου όγκου V = 3l.

12
 𝑘𝑔
β) Από μια συμπαγή και ομογενή μεταλλική σφαίρα μάζας m = 2kg και πυκνότητας 5000 ,
𝑚3
αφαιρούμε ένα κομμάτι όγκου 𝑉1 = 250𝑐𝑚3 . Να βρεθεί ο όγκος σε l και η μάζα σε g του
υλικού που απέμεινε.

25. α) Να μετατραπούν σε m τα:

i) 7,5mm
ii) 150cm
iii) 2700mm
β) Να μετατραπούν σε kg τα:
i) 0,17tn
ii) 2,5 ⋅ 103 𝑔
iii) 3,2 ⋅ 106 𝑚𝑔

26. Να βρεθεί η πυκνότητα του υλικού κατασκευής ενός σώματος που έχει μάζα 350g και όγκο
50cm3.

27. Ο όγκος ενός σώματος κατασκευασμένου από υλικό πυκνότητας 4000kg/m3, είναι 500cm3.
Να βρείτε τη μάζα του.

28. Ένα σώμα έχει μάζα 0,252 Kg και πυκνότητα 8,4 g/cm3 . Κόβουμε το σώμα σε δύο ίσα
κομμάτια . Να βρείτε : α) την πυκνότητα κάθε κομματιού και β) τον όγκο του σώματος .

13
Κεφάλαιο 2ο

1. Πώς δικαιολογείται το γεγονός ότι κάθε καμπυλόγραμμη κίνηση είναι κίνηση

μεταβαλλόμενη;

2. Γιατί οι κινήσεις που αναφέρονται παρακάτω είναι μεταβαλλόμενες;

α)Ευθύγραμμη Επιταχυνόμενη κίνηση
β)Κυκλική κίνηση

3. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ Ευθύγραμμης Ομαλής και Ευθύγραμμης Μεταβαλλόμενης

κίνησης;

4. Στην Ευθύγραμμη Ομαλή κίνηση το διάστημα είναι μεγαλύτερο της ταχύτητας ή η ταχύτητα
του διαστήματος;

6. Τι κίνηση παριστάνει καθένα από τα παρακάτω διαγράμματα;

7. Ένα κινητό κινείται σε ευθύγραμμο δρόμο και η ταχύτητά του μεταβάλλεται όπως φαίνεται
στα διαγράμματα. Να περιγραφούν οι κινήσεις:

10. Μια μικρή σφαίρα πέφτει ελεύθερα κατά 20m. Πότε η διάρκεια της πτώσης είναι πιο μικρή,
όταν πέφτει στο Βόρειο Πόλο ή όταν πέφτει στον Ισημερινό και γιατί;

15. Να βρεθούν οι παρακάτω ταχύτητες σε m/s.

α) 36km/h β) 72km/h γ) 108km/h

16. Nα βρεθούν οι παρακάτω ταχύτητες σε km/h

α) 10m/s β) 15m/s γ) 40m/s

17. Ένα κινητό κινείται ευθύγραμμα. Τη χρονική στιγμή t1=2s βρίσκεται στη θέση x1=-3m
και τη χρονική στιγμή t2=5s στη θέση x2=9m. Να υπολογίσετε την μετατόπιση και την
ταχύτητά του. Να σχεδιάσετε σε άξονα τα διανύσματα θέσης και μετατόπισης.

18. Τη στιγμή που ξεκινά ένας αθλητής των 10000m το χρονόμετρο δείχνει 10h και 10min και
40s, ενώ τη στιγμή του τερματισμού δείχνει 10h και 55min και 55s. Να υπολογίσετε την μέση
ταχύτητά του.

14
 19. Δύο πόλεις Α και Β βρίσκονται πάνω στον ίδιο ευθύγραμμο δρόμο. Ένας ποδηλάτης φτάνει
από την πόλη Α στην πόλη Β μέσα σε χρόνο Δt=40min αν κινηθεί με μέση ταχύτητα υ=10m/s.
Να βρείτε (σε km) την απόσταση των δύο πόλεων. Να γίνουν τα διαγράμματα του
διαστήματος και της ταχύτητας σε συνάρτηση με το χρόνο.

20. Να συμπληρώσετε τα κενά:

S
Μέση ταχύτητα = ------------------- ή u =
t
Μονάδα μέτρησης της ταχύτητας στο S.I. είναι το ...............
Στη Φυσική η στιγμιαία ταχύτητα είναι..................... μέγεθος και περιλαμβάνει τόσο
το................. όσο και την ........................ της.
Στη Φυσική με τον όρο «ταχύτητα» εννοούμε τη ................... ταχύτητα και με τον όρο
«μέση ταχύτητα» εννοούμε τη μέση ..................... ταχύτητα.

21. Τα επόμενα διαγράμματα αναφέρονται σε ευθύγραμμες κινήσεις. Ποια από τα

διαγράμματα αναφέρονται σε κινήσεις με σταθερή ταχύτητα;

α) β) γ) δ)
υ
x υ x

t t t t

22. Ένα σώμα κινείται με σταθερή ταχύτητα υ=72km/h.

α) Σε πόσο χρόνο διανύει απόσταση ίση με 1m;
β) Πόσα μέτρα διανύει σε χρόνο ίσο με 1s;
γ) Να κάνετε το διάγραμμα της θέσης και της ταχύτητας σε συνάρτηση με το χρόνο.

23. Ένα κινητό κάνει ευθύγραμμη ομαλή κίνηση. Σε χρονικό διάστημα Δt1=5s μετατοπίζεται
κατά Δx1=20m. Να βρείτε τη μετατόπιση του κινητού για χρονικό διάστημα Δt2=8s. Σε πόσο
χρόνο το κινητό μετατοπίζεται κατά Δx3=60m;

24.

υ(m/s)
H γραφική παράσταση του διπλανού
30
σχήματος, αναφέρεται σε μια ευθύγραμμη κίνηση
ενός κινητού. Να υπολογιστεί η συνολική
20 απόσταση που διανύει το κινητό καθώς και η μέση
ταχύτητά του.

0 150 250 t(s)

26. Ένα σώμα κάνει ευθύγραμμη ομαλή κίνηση να συμπληρώσετε τον πίνακα:

x(m) t(s) u(m/s)

20 4
60
20
15
25. Στο διπλανό σχήμα απεικονίζεται με
διαγράμματα θέσης – χρόνου η κίνηση δύο
αυτοκινήτων σε ευθύγραμμο δρόμο. Ποιο από τα
x(m)
δύο αυτοκίνητα κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα;
Πόσο γρηγορότερα; Σε t=15s πόση απόσταση έχει
60 διατρέξει το αυτοκίνητο Α;

20

0 5 15 t(s)

27. Από το διάγραμμα να υπολογίσετε την ταχύτητα του σώματος.

x(m)

100

60

0
3 5 t(s)

28. Από το διάγραμμα να υπολογίσετε την μετατόπιση του σώματος από τη χρονική στιγμή
𝑡1 = 2𝑠 έως την χρονική στιγμή 𝑡1 = 6𝑠

u(m/s)

0
2 6 t(s)

33. Ένα σώμα ξεκινάει από τη θέση x1 = −2m πηγαίνει στη θέση x2 = −4m και τελικά
σταματά στη θέση x3 = +6m .
Η μετατόπιση του είναι:
Α) +5m Β) +8m Γ)-4m Δ) +3m
Το συνολικό διάστημα που έκανε το σώμα είναι:
Α) +8m Β) +10m Γ)-12m Δ) +12m

Αν η κίνηση ολοκληρώθηκε σε 2s, πόση είναι η μέση ταχύτητα του σώματος;

Α) +2m/s Β) +5m/s Γ) 4m/s Δ) +12m
16
29. Ένα όχημα κινείται ευθύγραμμα και το διάγραμμα της ταχύτητας του σε συνάρτηση με το
χρόνο έχει την παρακάτω μορφή. Να περιγράψετε τη κίνηση του σώματος:
υ(m/s)

20

0
5 10 15 t(s)

30. Ένα όχημα κινείται ευθύγραμμα και το διάγραμμα της μετατόπισης του σε συνάρτηση με
το χρόνο έχει τη μορφή:

x(m)

100

0
4 8 12 t(s)

α) Να περιγράψετε τη κίνηση του σώματος.

β) Να κάνετε το διάγραμμα ταχύτητας- χρόνου για την παραπάνω κίνηση.
γ) Να βρείτε τη μέση διανυσματική ταχύτητα του σώματος.
δ) Να βρείτε τη μέση αριθμητική ταχύτητα του σώματος.

31. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις.

i. Στην ευθύγραμμη ομαλή κίνηση, η μετατόπιση ενός κινητού είναι:

α) αντιστρόφως ανάλογη με την ταχύτητά του.
β) ανάλογη με το χρόνο κίνησής του.
γ) αντιστρόφως ανάλογή με το χρόνο κίνησής του.

ii. Ένα μηχανάκι κινείται ευθύγραμμα με σταθερή ταχύτητα 36km/h. Η μετατόπισή του σε
χρόνο t=4s θα είναι:
α) 9m.
β) 40m.
γ) 144km.

iii. Ένα κινητό που κινείται σε έναν άξονα, βρίσκεται κάποια χρονική στιγμή στη θέση -
7cm. Αν μετακινηθεί κατά 8cm προς τον θετικό άξονα, θα βρεθεί στη θέση:
α) 9m.
β) 40m.
γ) 144km.

17
 𝑐𝑚 𝑚 𝑘𝑚
iv. Τρεις αθλήτριες κινούνται με ταχύτητες 480 , 5,2 και 18 αντίστοιχα. Πιο
𝑠 𝑠 ℎ
γρήγορα κινείται:
α) η πρώτη αθλήτρια.
β) η δεύτερη αθλήτρια.
γ) η τρίτη αθλήτρια.

v. Ένα σώμα κινείται πάνω σε έναν άξονα και τη χρονική στιγμή t1=3sec βρίσκεται στη
θέση Χ1=6m, ενώ τη χρονική στιγμή t2=5sec βρίσκεται στη θέση Χ2=16m. Η μέση
ταχύτητα του σώματος είναι:
𝑚
α) 0 𝑠 .
𝑚
β) 5 𝑠 .
𝑚
γ) 2 𝑠 .

32. Ποια από τα παρακάτω μεγέθη είναι μονόμετρα και ποια διανυσματικά:

Θέση Μετατόπιση
Χρόνος Πυκνότητα
Χρονικό διάστημα Ταχύτητα
Μήκος διαδρομής Όγκος
Δύναμη Θερμοκρασία
Μάζα Εμβαδόν

34. Ένα κινητό κινείται ευθύγραμμα. Αρχικά βρίσκεται στη θέση x1=+3m και τελικά στη
θέση x2=+5m. Να υπολογίσετε την μετατόπιση και το διάστημα που διάνυσε το σώμα. Να
σχεδιάσετε σε άξονα τα διανύσματα θέσης και μετατόπισης. Αν ο χρόνος κίνησης ήταν 2s,
να υπολογίσετε τη μέση ταχύτητα του σώματος.

35. Ένα κινητό κινείται ευθύγραμμα. Αρχικά βρίσκεται στη θέση x1=+3m και τελικά στη θέση
x2=+1m. Να υπολογίσετε την μετατόπιση και το διάστημα που διάνυσε το σώμα. Να
σχεδιάσετε σε άξονα τα διανύσματα θέσης και μετατόπισης. Αν ο χρόνος κίνησης ήταν 4s,
να υπολογίσετε τη μέση ταχύτητα του σώματος.

36. Ένα κινητό κινείται ευθύγραμμα. Αρχικά βρίσκεται στη θέση x1=3m, μετά στη θέση
x2=5m και τελικά στη θέση x3=-6m. Να υπολογίσετε την μετατόπιση και το διάστημα που
διάνυσε το σώμα. Να σχεδιάσετε σε άξονα τα διανύσματα θέσης και μετατόπισης. Αν ο
χρόνος κίνησης ήταν 13s, να υπολογίσετε τη μέση ταχύτητα του σώματος.

37. Ένα κινητό κινείται ευθύγραμμα. Τη χρονική στιγμή t1=5s περνάει από τη θέση x1=-3m,
ενώ τη στιγμή t2=9s περνάει από τη θέση x2=5m. Να υπολογίσετε την μετατόπιση και το
διάστημα που διάνυσε το σώμα, καθώς και την ταχύτητά του. Να σχεδιάσετε σε άξονα τα
διανύσματα θέσης και μετατόπισης.

38. Ένα κινητό κινείται ευθύγραμμα. Τη χρονική στιγμή t1=2s περνάει από τη θέση x1=+3m,
ενώ τη στιγμή t2=5s περνάει από τη θέση x2=-9m. Να υπολογίσετε την μετατόπιση και το
διάστημα που διάνυσε το σώμα, καθώς και την ταχύτητά του. Να σχεδιάσετε σε άξονα τα
διανύσματα θέσης και μετατόπισης.

39. Ένα κινητό κινείται ευθύγραμμα πάνω στον άξονα xx’. Οι θέσεις από τις οποίες διέρχεται
είναι οι: Α (xΑ=-8m), B (xB=-5m), Γ (xΓ=-2m), Δ (xΔ=+3m), Ε (xΕ=+6m), Ζ (xΖ=+7m), Ο
(xΟ=0m). Να βρεθούν η μετατόπιση και το διάστημα που διένυσε το σώμα, για καθεμιά
από τις παρακάτω διαδρομές:
α. ΑΓΒ
18
β. ΒΕΓ
γ. ΑΟΖ
δ. ΔΒΑ
ε. ΓΟ
στ. ΟΓΟ
ζ. ΟΓΟ
η. ΟΖΟ
θ. ΔΒΔ
ι. ΕΑΕ
ια. ΑΖΑ
ιβ. ΓΖΟΔ
ιγ. ΒΟ
ιδ. ΕΑΔΒΕ

19