Professional Documents
Culture Documents
Podstawowe Pojęcia I Definicje Związane Z BHP
Podstawowe Pojęcia I Definicje Związane Z BHP
.
Aklimatyzacja – jest efektem procesu fizjologicznego adaptacji, który powoduje zwiększenie
tolerancji osoby eksponowanej na dane środowisko w ciągu dostatecznie długiego czasu.
Akt prawny – rezultat tworzenia prawa przez właściwy organ państwowy lub organ do tego
upowaŜniony. Akt prawny rozumiany jest teŜ jako działanie organu państwa lub podmiotu
prawnego, zgodne z obowiązującymi przepisami w celu wywołania skutków prawnych w
konkretnym stosunku prawnym (orzeczenie lub inna czynność prawna). Akt prawny w tym
rozumieniu moŜe być jednostronny albo dwustronny czy teŜ konstytutywny lub deklaratoryjny.
WyróŜnia się takŜe akty prawne powszechnie obowiązujące (wiąŜące nieograniczony podmiotowo
krąg adresatów) oraz wewnętrznie obowiązujące (dotyczące ograniczonego podmiotowo kręgu
adresatów).
Analiza ryzyka – badanie ryzyka obejmujące określenie granic obiektu, identyfikację zagroŜeń i
szacowanie ryzyka
BHP – bezpieczeństwo i higiena pracy, to stan warunków i organizacji pracy oraz zachowań
pracowników zapewniający wymagany poziom ochrony zdrowia i Ŝycia przed zagroŜeniami
występującymi w środowisku pracy
CIOP - Centralny Instytut Ochrony Pracy, Państwowy Instytut Badawczy – instytut badawczy
zajmujący się całościowo tematyką kształtowania warunków pracy, zgodnie z psychofizycznymi
moŜliwościami człowieka
Ergonomia korekcyjna – odpowiada za korekcję juŜ istniejących stanowisk pracy. Pod uwagę
bierze się stopień dostosowania stanowisk do psychofizycznych moŜliwości pracowników. Analizuje
się moŜliwe rozwiązania, które mogą prowadzić do zmniejszenia istniejących obciąŜeń. RozwaŜa
się takŜe podjecie takich działań, które usprawnią wykonywanie obowiązków, poprawią wydajność i
jakość pracy.
Nagłość zdarzenia - zdarzeniem nagłym jest więc zarówno trwający kilka sekund kontakt dłoni
stolarza z piłą tarczową, jak i kilkugodzinne oddziaływanie na palacza kotłów centralnego
ogrzewania tlenku węgla (czadu). „Nagłość” określa czas oddziaływania czynnika niebezpiecznego
na organizm człowieka. Skutki tego oddziaływania mogą ujawnić się natychmiast lub dopiero po
pewnym czasie - po kilku dniach, a nawet tygodniach.
NajwyŜsze dopuszczalne stęŜenie chwilowe (NDSCh) - wartość średnia stęŜenia, które nie
powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeŜeli występuje w środowisku
pracy nie dłuŜej niŜ 15 minut i nie częściej niŜ 2 razy w czasie zmiany roboczej, w odstępnie nie
krótszym niŜ 1 godzina,
NajwyŜsze kierownictwo – osoba lub grupa osób stanowiących wewnątrz organizacji przepisy i
wymagania oraz kształtujących politykę i wyznaczających cele tej organizacji,
Ocena ryzyka zawodowego – moŜna rozumieć jako dokładne sprawdzenie i ocenę, co w miejscu
pracy moŜe zaszkodzić lub wyrządzić krzywdę pracownikom. Dzięki niej moŜna zweryfikować czy
zastosowano wystarczające środki ograniczające lub eliminujące zagroŜenia oraz określić, co
naleŜy jeszcze zrobić, aby do tego doprowadzić.
Osłona – jakiś element lub zestaw elementów konstrukcyjnych słuŜący do ochrony człowieka
przed niebezpiecznymi lub uciąŜliwymi wpływami pracujących części, mechanizmów i układów
roboczych maszyny lub innego urządzenia technicznego.
Pierwsza pomoc - zespół czynności podejmowanych w celu ratowania osoby w stanie nagłego
zagroŜenia zdrowotnego wykonywanych przez osobę znajdującą się w miejscu zdarzenia, w tym
równieŜ z wykorzystaniem udostępnionych do powszechnego obrotu wyrobów medycznych oraz
produktów leczniczych. – definicja na podstawie ustawy z dni 8 września 2006 r. o Państwowym
Ratownictwie Medycznym.
PIP - Państwowa Inspekcja Pracy, polski organ nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w
szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Polska Norma (PN) - jest normą o zasięgu krajowym, którą przyjęto w drodze konsensu, a
następnie zatwierdzono przez Polski Komitet Normalizacyjny (PKN). PKN nie jest
odpowiedzialny za treść norm, lecz nadzoruje on tylko zgodność procesów ustalania norm z
wewnętrznymi przepisami PKN.
Przyczyny zewnętrznej wypadku - powszechnie przyjmuje się jednak, Ŝe moŜe nią być kaŜdy
czynnik pochodzący spoza organizmu poszkodowanego pracownika, mogący wywołać szkodliwe
skutki, w tym takŜe doprowadzić do pogorszenia się stanu zdrowia chorego pracownika, np. urazy
powstałe wskutek działania maszyn, pojazdów czy innych osób. Czynnikiem zewnętrznym
mogącym spowodować wypadek jest takŜe oddziaływanie takich elementów: jak energia
elektryczna, wysoka lub niska temperatura, hałas lub wstrząsy. Ponadto czynnikiem zewnętrznym
moŜe być takŜe działanie sił przyrody.
SIP - Społeczna inspekcja pracy to słuŜba społeczna pełniona przez pracowników. Jej głównym
celem jest zapewnienie przez zakłady pracy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz
ochrona uprawnień pracowniczych, gwarantowanych zatrudnionym w przepisach prawa pracy.
Stanowisko pracy - przestrzeń pracy, wraz z wyposaŜeniem w środki i przedmioty pracy, w której
pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę.
Substancja niebezpieczna – jest to substancja stwarzająca zagroŜenie dla zdrowia człowieka i/lub
środowiska zakwalifikowana, co najmniej do jednej z następujących kategorii: bardzo toksyczne,
toksyczne, szkodliwe, Ŝrące, draŜniące, uczulające, rakotwórcze, mutagenne, działające szkodliwie
na rozrodczość, łatwo palne, wysoce łatwopalne, skrajnie łatwopalne, o właściwościach
utleniających i wybuchowych, niebezpieczne dla środowiska .
Śmiertelny wypadek przy pracy to wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie
nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.
Środki ochrony zbiorowej – to środki przeznaczone do jednoczesnej ochrony grupy ludzi w tym
takŜe pojedynczych osób przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami będące rozwiązaniami
technicznymi, stosowanymi w pomieszczeniach pracy, maszynach i innych urządzeniach.
Szkoda – (strata, skutek) fizyczny uraz lub/i utrata Ŝycia, zdrowia lub majątku (wartości
materialnych).
UDT - Urząd Dozoru Technicznego jest centralnym organem administracji państwowej realizującym
zadania związane z wykonywaniem dozoru technicznego w zakresie ustalonym w ustawie o
dozorze technicznym aktach wykonawczych do tej ustawy.
Uraz - jest określany jako uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania
czynnika zewnętrznego.
Urządzenia ochronne – to osłony lub takie urządzenia, które będą spełniać jedną lub więcej z
następujących funkcji:
− zapobiegają dostępowi do stref niebezpiecznych,
− powstrzymują ruchy elementów niebezpiecznych zanim pracownik znajdzie się w strefie
niebezpiecznej,
− nie pozwalają na włączenie ruchu elementów niebezpiecznych jeśli pracownik znajduje się
w strefie niebezpiecznej,
− zapobiegają naruszeniu normalnych warunków pracy maszyn i innych urządzeń
technicznych,
− nie pozwalają na uaktywnienie innych czynników niebezpiecznych lub szkodliwych.
Wypadek przy pracy – określa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące
uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
Wypadek w drodze do pracy lub z pracy – to zdarzenie nagłe wywołane przyczyną zewnętrzną,
które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności
stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeŜeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana.
Jednak uwaŜa się, Ŝe wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z pracy, mimo Ŝe droga została
przerwana, jeŜeli przerwa była Ŝyciowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a
takŜe wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów
komunikacyjnych, najdogodniejsza.
Wyznaczanie dopuszczalności ryzyka (wartościowanie ryzyka) – formułowanie sądu
o ryzyku/określanie wartości ryzyka wg przyjętych kryteriów.
Zarządzanie ryzykiem – ciągły proces oceny oraz eliminowania lub, co najmniej ograniczania
ryzyka.
Zbiorowy wypadek - za zbiorowy wypadek przy pracy uwaŜa się wypadek, któremu – w wyniku
tego samego zdarzenia – uległy co najmniej dwie osoby.
Związek z pracą - naleŜy więc przyjąć, Ŝe związek z pracą jest to powiązanie wypadku z
wykonywaniem czynności zmierzających do realizacji zadań pracodawcy, do których pracownik
zobowiązał się w umowie o pracę, albo będących przedmiotem poleceń przełoŜonych (które wiąŜą
pracownika), albo teŜ podjętych nawet samorzutnie przez pracownika w interesie pracodawcy.