Professional Documents
Culture Documents
FILDIS
FILDIS
B. Gabay sa pag-aaral :
Gabay
Pagganap sa Gawain:
PT.1
Isalin sa Wikag Filipino ang Misyon, Bisyon at Patakaran ng Paaralan.
PT 2.
Ano ang iyong mahihinuha sa Misyon, Bisyon at Pamantayan ng Paaralan?
Direktang Pang-unwa
RUBRIKS SA PAGKATUTO
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais 25%
ipahayag.
Pagkamalikhaing 30%
(Originality) May sariling
Konsepto o Ideya.
Pagkamalikhain
(creativity)
KABUUAN
Mapagkukunan ng Pagkatuto
Mga Sanggunian:
Student Handbook
Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University
ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited
D. Gabay sa pag-aaral :
Ang wika ang siyang tagapagpahayag ng mga ideya; sakali mang hindi
mapangalagaan ang intentitdad nito, tiyak na mawawalan din ng saysay ang
mga ideyang nakapaloob dito.
Ang berbal na mga simbulong ito ay ang mga tunog na bumubuo ng wika.
Halimbawa
Aso
Ang mga tunog ng mga wika ay inirerepresenta ng mga letra. Sa Filipino, may 21
tunog na ginagamit sa mga katutubong salita; samantala may 28 titik naman ang
alpabetong Filipino.
Ang arbitraryong simbulo kung gayon ang paggamit ng bahay sa tagalong , casa sa
Kastila, masion sa Frances, uchi sa hapon at house sa Ingles.
Ang mga tunog ng isang wika ay nabubuo sa tulong ng iba’t ibang sangkap ng pagsasalita
tulad ng labi, dila, ngipin, ilong, lalamunan,at iba pa.. Bagaman, amaraming tunog sa
paligid na makahulugan, ang kulog halimbawa (na maaaaring ipakahulugan nito ay malapit
ng umulan) hindi ito maituturing na wika sapagkat hindi ito nabubuo sa pamamagitan ng
ng mga sangkap ng salita. Kung gayon , may pagkakataon na may wika na hindi sinasalita.
Dahil sa pagbabago ng panahon, nagbabago rin ang wika. Kung paano na nagbabago ang
panahon, gayun din kabilis nagbabago ang wika. Ayon kina Paz,, et.al. 2003, ang
pinakamadaling maapektuhan ang pagbabago sa wika ay ang bokobularyo nito.
Mapapansin natin na may mga salita ang mga matatanda na hindi na natin ginagamit o
hindi na natin alam ang kahulugan. Gayundin naman kung “jologs” at gimik, maaaring
hindi nila tayo maintindihan.
Ang wika ay malikhain dahil walang limitasyon ang bilang ng mga salitang maaaring
mabuo. Sa tuwing tayo’y magsasalita, ipinapahayag natin an gating sarili sa iba’t ibang
paraan. Ito, ayon kay Chomsky (1965) nna binanggit nina Paz, et.al (2003) ang dahilan
kung bakit sinasabing ang wika ay pangtao lamang. Ang pamamaraan ng ekspresyon
ang pinaka-distinct at pinakamahalagang aspekto ng wika ng tao.
P.T.1
Ipaliwanag ang pagkakaiba ng pahayag na “ Mahal kita dahil kailangan kita” sa Kailangan kita dahil
mahal kita.” (10puntos)
P.T.2
Halimbawa
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais ipahayag. 25%
Pagkamalikhain (creativity)
KABUUAN
Mga Sanggunian:
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
Jioffre A. Acopra, M.A.,et.al. 2014 Komunikasyon sa makabagong Filipino.MINDSHAPER CO., INC. Rm.108, ICP
Bldg., Recoletos Street Intramurus, Manila.
Felisa M. Recoba.et.al. 2003 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina. Trinitas Publishing Inc.
Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University
ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited
F. Gabay sa pag-aaral :
1. Pag-unlad ng Wika at
2. Anu ano ang mga Tungkuling Pangwika
Kasaysayan ng alibata
Bago pa man dumating ang mga Kastila, tayo ay mayroon nang kinikilalang isang uri ng
alpabeto. Ito ang tinatawag nating Alibata, isang uri ng palaybaybayang hatid na atin ng
mga Malayo at Polinesyo. Sinasabing ang Alibata ay may impluwensya ng palatitikang
Sanskrito na lumaganap sa India at sa iba pang mga lugar sa Europa at sa Asya
Ang bawat titik ng Alibata ay binibigkas na may tunog na a. Nilalagyan ng tuldok (.) sa
ibabaw ng titik kapag bibigkasin ang b ng bi.
Nilalagyan ng tuldok (.) sa ilalim ng titik kapag bibigkasing bu ang b.
Nilalagyan ng krus (+) sa tabi ng titik kapag nawawala ang bigkas na a sa bawat titik.
Ang // ang nagpapahayag ng tuldok.
Ang ALIBATA
Halimbawa:
•Natuklasan ang espisimen sa isang banga na may nakaukit na mga sinaunang letra.
• Naibahagi ang mga salitang: dala, anak, asawa, diwa, biyaya, puri, masama, wika, aklat,
galit, sadya. Sandata, mutya, panday at salita.
•Mayroon lamang katinig: B,D,G,H,K,L,M,N,NG,P,S,T,W,Y
PANAHON NG TSINO NEW STONE AGE 10th century – 15th century (Tang, Yuan at Sung
Dynasties)
•Naibahagi ang mga Tagalog na salita: Pancit, susi, pinggan, tsa, gusi (big jar), tinghoy (Oil
Lamp), Mangkok (Bowl)
•March 15, 1521 – Dumating si Magellan sa Pilipinas •February 13, 1565 – Dumating si
Legaspi para sakupin ang Pilipinas
•Hindi itinuro ng mga kastila ang kanilang wika, sa halip sila ang nag-aral ng wika ng mga
katutubo
Ginawang sapilitan ang pag-aaral. Nakaambag ang mga Kastila sa Panitikan ng Pilipinas
•Nagsulat ang mga prayle ng mga diksyunaryo, naging bihasa sila sa katutubong wika at
ito’y kanilang gamit sa pagtuturo ng kateksimo.
•Pinangunahan ng pangkat ng mga Ilustrado: Rizal, Luna, del Pilar, Lopez Jaena atbp.
•Naging unang guro ang mga sundalong Amerikano na nagturo ng Ingles. March 4, 1900
Pagtatag ng isang komprehensibong modernong sistema ng edukasyon
Regulatori
Personal
Imahinatibo
Heuristik
Impormatibo
Interaksyunal
Ito ay isang uri ng kwento na gawa gawa lamang at hindi totoo, kadalasan
rin ito ay kathang isip na istorya na pang-aliw lamang.
Halimbawa:
Ang kwento ni Mang Berting sa kanyang kumpareng si Mang Jose matapos ang
pananalasa ng bagyo )
Mang Berting: “Uy pareng Berting may ikukwento ako sayo!”
Mang Jose: “Oh pare, ano yun?”
Mang Berting: Alam mo bang nung bumagyo, natumba yung puno dun ay sa kanto!
Ay saktong andun pa si aleng nagtitinda ng balot, kaya natumbahan sya ng puno, at
ang nangyari sa mga balot? Ayun, nabasag at nagtakbuhan ang mga sisiw!”
Balitang Kutsero
Ano ang ibig sabihin ng balitang kutsero?
Halimbawa:
Pagganap sa Gawain
P.T.1
Pauto: Pagsusuri sa mga tungkulin pangwika: Tukuyin ang tungkulin ng wika inilalarawan sa mga
sumusunod na sitwasyon. Isulat ang letra san g iyong sagot sa bawat patlang.
a. Instrumental
b. Interaksyunal
c. Regulatori
d. Personal
e. Imahinatibo
f. Heuristiko
g. Reprsentasyunal
___1, May isangmatangdng babae ang lumapit sa iyo at nagtanog kung saan ang sasakyan patungon JRU.
___2. Sinagot mo ang tanong at itinuro sa kanya ang sakayan patungong JRU.
___3. Nag-email si Luisa sa kanyang ate sa Guam.
___4. Inutusan ng Ina ang kanyang anak na buksan ang pinto.
___5. Naimbitahan si Dr. Jioffre Acopra ma magsalita sa isang panayam parasa Nursing Week.
___6. Sumulat ngisang tula si Dr. Agapita Danganan para sa kanyang mag-aaral.
___7. Nagbabala ang DOH sa maaaring maging sanhi ng COVID-19 sa Bansa.
___8. Lumiham si Janet sa isang KUmpanya para magprisinta bilang Office Clerk.
___9. Mag-uulat si Christian ukol sa Wika sa harap ng klasepgkatapos ng Pagsusulit.
___10. Kinapanayam ni Rizalian si KOm. Rommel dela Cruz ukol sa bagong ispeling.
___11. Nag-abot ng pagbati ang dekano sa tinamong karangalan ni Pat sa Palanca.
___12. Ibinalita ng DepEd na suspension ang klase kapag may bagyo ay manggagaling sa pamunuan ng
local na pamahalaan.
___13. NAgtanong si Guia tungkol sa magiging proyekto sa Filipino 1.
___14. Inilista sa pisara ni Edith ang mga mag-aaral na hindi nagbayad ng tiket.
___15. Nagpaabot ng text si Imelda sa TV Patrol ukol sa reklamo niya sa tambak-tambak na basura sa
kanilang barangay.
P.T.2
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais ipahayag. 25%
Pagkamalikhain (creativity)
KABUUAN
Adopted from:https://www.coursehero.com/file/41388589/EDRD-430-COOPER-Lesson-Plan-Rubricdocx/
Pagkukunan sa Pagkatuto
Mga Sanggunian:
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
H. Gabay sa pag-aaral :
Ano Pagplaplanong Pangwika at Papel ng Wika sa Pagkatuto nito?
Mga Offline na
aktibidad ANG PAGPAPLANONG WIKA
(e-pagkatuto/
sariling bilis) IBA’T IBANG KAHULUGAN NG PAGPAPLANONG PANG WIKA
Uriel Weinrich ang syang binigyan ni Haugen (1965) ng kredit bilang unang taong
gumamit ng terminong Pagpaplanong Pangwika (language planning). Ito ay pamagat ng
seminar na ginawa ni Weinrich sa Columbia University noong 1957
Ngunit si Haugen ang unang gumamit ng terminong ito sa literatura. Sa kanyang artikulong
“Planning for a standard Language in Modern Norway” (1959) ginamit niya ang terminong
LP upang ilarawan ang pagsisikap ng Norway ng wika na nag papakita ng pambansang
identidad
Ang terminong “language reform” ay ginagamit nina Heyd (1954) at Gallagher (1971) na
sumulat tungkol sa reporma sa wika sa Turkey. Ito rin ang ginagamit ni De Francis (1950) at
Serruys (1962) sa pagsulat tungkol sa reporma sa wikang Instik.
Ang pinakasikat dito ay ang ginawa ni Haugen (1966) sa Norway na siyang pinagmulan ng
konsepto ng pagpili (selection), kodipikasyon, elaborasyon, implementasyon at
ebalwasyon na siyang pinakasentral sa lahat ng porma ng pangplanong pang wika na
tinatanggap sa kasalukuyan.
Noong panahon 1970, ang pagpaplanong pangwika ay bnigyan ng kahulugan bilang isang
organisadong paghahanap ng solusyon sa problema ng wika na nagmula kna Jernudd at
Das Gupta. Ngunit ito ay nag karoon ng pag-unlad bilang isang praktikal na gawain sa halip
na isang larangang teoritikal ayon kay Reese.
Lahat ng mga gawain sa pagpaplanong pangwika na isinagawa noong 1970 ay may isang
layunin na paghahanda ng isang komon na wika na magagamit sa isang multilingwal na
lugar upang magkaroon ng pagkakaisa ang mga tao. Karaniwan na nakasentro ang mga
gawain sa pagsasagawa ng sistema ng pagsulat at grammar ng wika. Kinikilala rin na ang
istandard na wika ay popular , tinatanggap, kilala at napapanahon.
Isa pang konsern ng pagpaplanong pangwika noong 1970 ay ang papel ng pagpaplano sa
konteksto ng wika ng malawak na komunikasyon (language of wider communication) na
nag sisimula nang magkaroon ng gamit at pretihiyo. Ang mga pananaliksik ay nagsisimula
nang tumingin sa pag-uugnayan ng pagkalat ng lingua franca at gamit ng LWC.
• mga wikang ginagamit ng mga tao sa bansa. May mga pagbabago sa gramar at
ortograpiya at mga hakbang sa istandardisasyon dala ng mga problema sa gamit
ng wika ng mga tao na may iba't ibang wika sa komunidad. Kinikilala na ang
mahahalagang papel ng mga wika ng mga etnikong pangkat at ang papel ng
pambansang wika na magbubuklod sa mga tao.
• 2. Ito ay wikang ginagamit ng komunidad kung saan ang mga tuntunin kung paano
gagamitin ang wika at bibigyan kahulugan ay pinagkakasunduan ng mga miyembro
ng komunidad (Hymes 1972).
• 3. Mahalagang maunawaan na ang mga plano sa wika at sadyang ginawa ng
awtoridad ( gobyerno, edukasyon) na may partikular na layunin.
1. Pormulasyon/Seleksyon
2. Kodipikasyon
Ito ay yugto kung saan magkakaroon ng teknikal na preperasyon ang mga language
academe ng napagkasunduang patakaran.
3. Elaborasyon
Ito at pinaiiral ng ahensyang pangwika kung saan inihahanda na ang mga materyal na
kakailanganin sa pagpapalawak ng gamit ng piniling wika.
4.Implementasyon
Ang pagpili ng wika ay naayon sa tungkulin na inaasahan dito ng bansa na gagamitin nito.
May 10 kategorya ng sitwasyong pangwika na mayroon sa isang kalagayang multilingual
(UNESCO Report
PAGPILI NG WIKA
2. Lingua Franca
wika na ginagamit palagi ng mga tao na may iba't ibang unang wika upang
makipagtalastasan para sa mga tiyak na layunin
3. Unang Wika
4. Pambansang Wika
5. Opisyal na Wika-
6. Pidgin
wika na ginagamit ng mga tao na may iba't ibang wika na nagreresulta sa paghahalo-halo
ng wika.
7. Rehiyunal na Wika
komon na wika na ginagamit ng mga tao na may iba't ibang wika sa isang partikular na
lugar
8. Pangalawang Wika
9. Bernakular na Wika
unang wika ng isang pangkat na nadodominahan ng isang pangkat na may ibang wika
Ano ba ang pagbasa? Palagi kayong nag babasa pero alam nyo ba ang kahulugan?
Hakbang sa Pagbasa
• Functional Purpose
Ang Pagsulat ay isang kompleks na proseso ayon kay Rivera (1975) sa libro ni Badayos
(1999)
URI NG SULATIN
1. PERSONAL NA SULATIN
2. TRANSAKYUNAL NA SULATIN
3. MALIKHAING SULATIN
3. Maitala ang kung ano mang matutuhan ng mga mag-aaral sa kanilang pag sasalita
sa loob ng klase
• Kapag may nabasa tayong bagong impormasyon at may mga mahahalagang mga
kaalaman at nababagay tong ibahagi sa iba, sa susunod na hakbang ay isulat ang
mga ito upang maibahagi naman sa iba at ma-enjoy
Tandaan!
Ang mga Palisi sa opisyal na wika ay malimit nakabatay sa kung anong wika ang itatalaga
bilang pambansa, opisyal at wika ng malawak na komunikasyon
Pagganap sa Gawain
P.T.1
P.T.2
Pangkatang talakayan
Pagbubuod ng mga nakalap na datos/impormasyon
Pakikinig : awit. Balita.at iba pa
Direktang Pang-unwa
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais ipahayag. 25%
Pagkamalikhain (creativity)
KABUUAN
Mga Sanggunian:
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University
ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited
Tagal ng
1
Lingo
Petsa
Paglalarawa Tatalakayin sa araling ito ang Gampanin ng Wika sa Pagpapahayag upang mapahusay ang
n ng Aralin mga kasanayan sa pagtuturo ng mga guro.
J. Gabay sa pag-aaral :
2. R. Jacobson
3. W.P. Robinson
Michael A. K. Halliday
*Kailangang sanayin ang sarili sa mga ito sapagkat ang iba't ibang sitwasyon sa buhay ay
nangangailangan ng paggamit ng isa o higit pangtungkulin.
Mga Halimbawa:
Patalastas
Regulatoryo– Ito ang tungkulin ng wikang tumutukoy sa pagkontrol sa ugali o asal ng ibang
tao.
Mga Halimbawa:
Mga babala
Mga Halimbawa:
Pick-up lines
Mga talaarawan
Mga Halimbawa:
Interbyu
Mga Halimbawa
Pagtuturo
RAMON JACOBSON
*Ang semiotics ay ang pag-aaral tungkol sa mga palatandaan at simbolo at kung paano
ito gamitin
3. Pag-alala sa Pagkikipag salamuha at pagkikipag kapwa tao pag gamit ng wika upang
simulan alalayan at tapusin ang pagkikita.
4. Pag-alalay sa iba - Pag gamit ng ng wika upang alalayan o impluwensiyahan ang kilos o
damdamin ng iba.
5. Pag-alalay sa sarili - Kaugnay ang ugali at damdamin. " Pag kausap sa sarili" bang
tahimik o mag isa pagpapaliwanag.
7. Pag tatakda sa tungkulin o papel sa lipunan, pag gamit ng wika upang itakda o
ipahayag ang Kaugnay ang pansosyal ng mga tao.
WIKA AT KULTURA
Ang kultura ay ang pangkabuuang pananaw ng mga tao sa isang lipunan sa mundo
at sa kanilang kapaligiran. Ang pananaw na ito ay hango sa mga paniniwala,
tradisyon, uri ng pamumuhay, at iba pang mga bagay na nag-unay sa kanila at
nagpapatibay sa bigkis ng pagkakaisa na siyang nagpapalaganap sa kanilang
pangkalahatang diwa, pananaw, kaugalian, at adhikain.
Pagganap sa Gawain
P.T.1
P.T.2
Debate
Direktang Pang-unwa
RUBRIKS SA PAGKATUTO (pt2)
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais ipahayag. 25%
Pagkamalikhain (creativity)
KABUUAN
Pagkukunan sa Pagkatuto
Mga Sanggunian:
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University
ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited
Tagal ng
1
Lingo
Petsa
Paglalarawa Tatalakayin sa araling ito ang . Ang Wika sa Bansa; mga Tala at Pahayag. Sariling Wika para sa
n ng Aralin Bansang Malaya upang mapahusay ang mga kasanayan sa pagtuturo ng mga guro.
L. Gabay sa pag-aaral :
Lingua franca
• Kilala bilang wikang tulay, karaniwang wika, wika pangkalakal, wikang pantulong, o
wikang nag-uugnay, ay isang wika o diyalekto na sistematikong ginamit upang
makapagsalita sa isa't isa ang mga taong nagkakaiba sa katutubong wika o
diyalekto, lalo na kung ito ay pangatlong wika na iba sa dalawang katutubong wika
ng nananalita.
Ang mga katutubong wika sa Pilipinas ay napapaloob sa pamilya ng mga wika na kung
tawagin ay mga wikang Austronesyo. Ang mga ito ay ang pangkat ng mga wika na
ginagamit ng mga tao mula sa Tangway ng Malay hanggang sa mga watak-watak na pulo
ng teritoryong Polynesia sa Karagatang Pasipiko.
Sa mga katutubong wika sa kapuluang Pilipinas, ang mga sumusunod ang pinakamalaki at
malimit gamitin bilang pangunahing wika sa kaniya-kaniyang rehiyon sa bansa:
Tagalog
Ito ang wikang gamit ng halos kabuuan ng Hilagang Luzon lalo na sa Rehiyon ng Ilocos, sa
Lambak ng Cagayan at sa maraming bahagi ng Abra at Pangasinan. Marami ring mga
nagsasalita ng Iloko sa Nueva Ecija, Tarlac, Mindoro at sa ilang lalawigan sa Mindanao.
Cebuano
Ito ang may pinakamalaking bilang ng katutubong mananalita sa Pilipinas, kahit na ito ay
hindi pormal na itinuturo sa mga paaralan at mga pamantasan.Ito ang katutubong wika sa
Gitnang Kabisayaan at sa ilang bahagi ng Mindanao. Nanggaling ang pangalan ng wika
mula sa pulo ng Pilipinas ng Cebu.
Hiligaynon
Waray
ang pinakasinasalitang wika sa mga lalawigan ng Samar, Hilagang Samar, Silangang Samar,
Leyte (silangang bahagi), at Biliran sa Pilipinas. Lahat ng wikang Waray ay ibinibilang sa
mga wika ng Kabisayaan at may malaking pagkakatulad sa Hiligaynon at Masbatenyo
Kapampangan
Ito ang pangunahing wika ginagamit sa buong lalawigan ng Pampanga at Timugang Tarlac,
sa timugang bahagi ng kalagitnaang kapatagan ng Luzon, karamihan nito ay sumasailalim
sa pangkat-etnikong Kapampangan
Bikol
Ang mga wikang Bikol ay mga wikang Austronesyano na ginagamit sa Pilipinas tangi sa
tangway ng Bikol sa silangan ng pulo ng Luzon, sa pulo ng Catanduanes, Burias at sa
lalawigan ng Masbate. Bicol-Naga ang isa sa mga halimbawa nito.
Pangasinan
Meranao
Ang Wikang Mëranaw ay isang wikang Awstronesyo na ginagamit ng mga Mëranao sa mga
lalawigan ng Lanao del Norte at Lanao del Sur sa Pilipinas, at sa Sabah, Malaysia.
Maguindanao
• Wikang Agta
– Agta (Alabat Island)
– Agta (Camarines Norte)
– Agta (Casiguran Dumagat)
– Agta (Central Cagayan)
– Agta (Dupaninan)
– Agta (Isarog)
– Agta (Mt. Iraya)
– Agta (Mt. Iriga)
– Agta (Remontado)
• Agta (Umiray Dumaget)
• Agutaynen
• Aklanon
• Alangan
• Wikang Alta
- Alta (Northern)
- Alta (Southern)
• Arta
• Ata
• Ati
• Atta (Faire)
• Atta (Pamplona)
• Atta (Pudtol)
• Ayta (Abenlen)
• Ayta (Ambala)
• Ayta (Bataan)
• Ayta (Mag-Anchi)
• Ayta (Mag-Indi)
• Ayta (Sorsogon)
• Balangao
• Bantoanon
• Batak
• Wikang Bicolano
• Bicolano (Albay)
• Bicolano (Central)
• Bicolano (Iriga)
• Bicolano (Hilagang Catanduanes)
• Bicolano (Timog Catanduanes)
• Binukid
• Blaan (Koronadal)
• Blaan (Sarangani)
• Bolinao
• Bontoc (Central)
• Buhid
• Butuanon
• Caluyanun
• Capampangan
• Capiznon
• Cebuano
• Cuyonon
• Dabawenyo
• English / Ingles
• Espanyol / Kastila / Spanish / Castillian
• Filipino
• Finallig
• Ga'dang
• Gaddang
• Giangan
• Hanunoo
• Higaonon
• Hiligaynon
• Ibaloi
• Ibanag
• Ibatan
• Wikang Ifugao
• Ifugao (Amganad)
• Ifugao (Batad)
• Ifugao (Mayoyao)
Ifugao (Tuwali)
• Iloko
• Ilongot
• Inabaknon
• Inonhan
• Wikang Intsik
• Intsik (Mandarin)
• Intsik (Min Nan)
• Intsik (Yue)
• Iranon probinsiya ng:
- Shariff Kabunsuan
- Maguindanao
- Lanao Del sur
- parte ng Zamboanga
• Iraya
• Isinai
• Isnag
• I Wikang Itneg
- Itneg (Adasen)
- Itneg (Banao)
- Itneg (Binongan)
- Itneg (Inlaod)
- Itneg (Maeng)
- Itneg (Masadiit)
- Itneg (Moyadan)
• Wikang Ivatan
• I-wak
• Kagayanen
• Wikang Kalagan
- Kalagan (Kagan)
- Kalagan (Tagakaulu)
• Wikang Kalinga
- Kalinga (Butbut)
- Kalinga (Limos)
- Kalinga (Lower Tanudan)
- Kalinga (Lubuagan)
- Kalinga (Mabaka Valley)
- Kalinga (Madukayang)
- Kalinga (Southern)
- Kalinga (Upper Tanudan)
• Wikang Kallahan
- Kallahan (Kayapa)
- Kallahan (Keley-i)
- Kallahan (Tinoc)
• Kamayo
• Kankanaey
• Kankanay (Northern)
• Karao
• Karolanos
• Kasiguranin
• Kinaray-a
• Magahat
• Maguindanao
• Malaynon
• Mamanwa
• Wikang Mandaya
- Mandaya (Cataelano)
- Mandaya (Karaga)
- Mandaya (Sangab)
• Wikang Manobo
- Manobo (Agusan)
- Manobo (Ata)
- Manobo (Cinamiguin)
- Manobo (Cotabato)
- Manobo (Dibabawon)
- Manobo (Ilianen)
- Manobo (Matigsalug)
- Manobo (Obo)
- Manobo (Rajah Kabunsuwan)
- Manobo (Sarangani)
- Manobo (Kanlurang Bukidnon)
• Mansaka
• Mapun
• Maranao
• Masbatenyo
• Molbog
• Wikang Palawano
- Palawano (Brooke's Point)
- Palawano (Central)
- Palawano (Southwest)
• Pangasinense
• Paranan
• Philippine Sign Language
• Porohanon
• Ratagnon
• Romblomanon
• Wikang Sama
- Sama (Central)
- Sama (Pangutaran)
- Sama (Southern)
• Sambal
• Sangil
• Wikang Sorsogon (Bicolano)
- Sorsogon (Masbate)
- Sorsogon (Waray)
• Wikang Subanen
- Subanen (Central)
- Subanen (Northern)
• Wikang Subanon
- Subanon (Kolibugan)
- Subanon (Western)
- Subanon (Lapuyan)
• Sulod
• Surigaonon
• Tadyawan
• Tagabawa
• Tagalog
• Wikang Tagbanwa
- Tagbanwa
- Tagbanwa (Calamian)
- Tagbanwa (Central)
• Tausug
• Wikang Tawbuid
- Tawbuid (Eastern)
- Tawbuid (Western)
• Tboli
• Tiruray
• Waray-Waray
• Yakan
• Yogad
• Wikang Chavacano
- Zamboangueño (Chabacano de
Zamboanga)
- Caviteño (Chabacano de Cavite)
- Ternateño (Chabacano de Barra)
- Ermiteño (Chabacano de Ermita)
• Wikang Bolinao
• Hernan
• Agta (Dicamay)
• Agta (Villa Viciosa)
• Ayta (Tayabas)
• Katabaga
Wala nang kabuluhan pa ang ating pagiging malaya kung ang Wikang Pambansa ay
hindi ginagamit o ginagalaw man lamang. Sa ating kalagayan ngayon, may mga bagay-
bagay na nagbabago dulot ng paglipas ng panahon. Sinasabing Wika ang Sagisag ng
pagkalahi... Tatak ng Bansang Malaya
• Ang mga Bansang Malaya ay yaong mga gumagamit ng sariling Wika. Ang wikang
Filipino ay larawan ng pagiging Matapang, Matatag, at Makatarungan sa lahat ng
bagay.
• Ang Filipino ay ginamit bilang simbolo na tayo ay isang malayang Bansa. Kultura
ang kabuuan ng mga paniniwala at lahat ng kaugalian ng mga Tao. Kung kaya't
Kultura ang pinanggalingan ng Wika.
Bawat bansa ay may sariling wika, habang may sariling wika ang isang bayan ay taglay
niya ang kalayaan".
P.T.1
P.T.2
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais ipahayag. 25%
Pagkamalikhain (creativity)
KABUUAN
Pagkukunan sa Pagkatuto
Mga Sanggunian:
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University
ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited
N. Gabay sa pag-aaral :
1. Ano ang Kahalagahan ng Pananaliksik sa Nagbabagong Panahon?
2. Ano angmga Terminolohiyang gamit sa Pananaliksi
3. Ano ang Kahulugan, Katangian at Layunin ng Pananaliksik
Mga Offline na
aktibidad TSAPTER 2: KAHALAGAHAN NG PANANALIKSIK SA NAGBABAGONG PANAHON
(e-pagkatuto/
sariling bilis)
1. Matutunan ang mga terminolohiyang gamit sa pananaliksik
2. Pag-aralan ang mga kahulugan, katangian at layunin ng pananaliksik
3. Paano makatutulong ang pananaliksik sa mga pang araw-araw nating gawain
4. Paano ito makatutulong sa pagkakaroon natin ng kritikal na pag-iisip
A. AKADEMIKONG PANANALIKSIK
Ano ang Pananaliksik?
1. Panimula
2. Saligan ng Pag-aaral
3. Balangkas
4. Paglalahad ng suliranin
5. Hypothesis
6. Saklaw at Limitasyon
7. Kongklusyon
8. Abstract
9. Sanggunian
Katangian ng Pananaliksik
Pagganap sa Gawain
P.T.1
Panuto: Tukuyin ang mga sumusunod:
P.T.2
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais ipahayag. 25%
Pagkamalikhain (creativity)
KABUUAN
Pagkukunan sa Pagkatuto
Mga Sanggunian:
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University
ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited
P. Gabay sa pag-aaral :
Ano o paano ang Oryentasyon ng mga Pilipino sa Pananaliksik at Ang Mananaliksik at mga
Uri ng Pananaliksik?
Sa pamamagitan ng :
1. Paksa
2. Pamamaraan o Metodolohiya
3. Interpretasyon/ Perspektiba/ Pananaw
4. Sino ang gagawa ng pananaliksik
5. Para kanino ang pananaliksik
6. Wika ng pananaliksik
Paksa
KAHULUGAN NG PAKSA
Metodolohiya
Interpretasyon
Mananaliksik
Wika
URI NG PANANALIKSIK
1. Panimulang Pananaliksik
5. MAKAAGHAM O SEYENTIPIKO
6. LITERARI O PAMPANITIKAN
Sa madaling salita, sabi, handa na ang mga kakailanganin, kokolektahin na lang ang mga
ito, masusing pag-aralan at kritikal na pahalagahan
Pagganap sa Gawain
P.T.1
Panuto: Ipaliwanag ang mga sumusunod:
P.T.2
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais ipahayag. 25%
Pagkamalikhain (creativity)
KABUUAN
Pagkukunan sa Pagkatuto
Mga Sanggunian:
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University
ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited
Pagganap sa Gawain
P.T.1
Panuto : Ibigay ang hinihingi sa bawat bilang.
Direktang Pang-unwa
RUBRIKS SA PAGKATUTO (pt2)
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais ipahayag. 25%
Pagkamalikhain (creativity)
KABUUAN
Pagkukunan sa Pagkatuto
Mga Sanggunian:
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
Jioffre A. Acopra, M.A.,et.al. 2014 Komunikasyon sa makabagong Filipino.MINDSHAPER CO., INC. Rm.108, ICP
Bldg., Recoletos Street Intramurus, Manila.
Felisa M. Recoba.et.al. 2003 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina. Trinitas Publishing Inc.
Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University
ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited
4. Gabay sa pag-aaral :
PANANALIKSIK
RESPONSIBILIDAD NG MANANALIKSIK
• Huwag mangopya ng mga impormasyong gagamitin sa sulating
pananaliksik. Ayon kay Atienza atbp., ang plagiarism ay
KABANATA III
Metodo ng Pananaliksik
Disenyo ng Pannaliksik
Respondante
Instrumento ng Pananaliksik
Tritment ng mga datos
KABANATA V
Paglalagom ng natuklasan, Kongklusyon, at Rekomendasyon
Buod
Konklusyon
Rekomendasyon
KABANATA 1
PANIMULA
Inilalahad ditto ang mga dahilan kung bakit kailanganisagawa ang pag-aaral, bakit ito
napapanahon at kailangan isagawa ang pag-aaral sa panahong ito.
PAGLALAHAD NG SULIRANIN
BATAYANG TEYORETIKAL
KONSEPTWAL NA BALANGKAS
Ito ang blue print ng pag-aaral kung saan tinutukoy ditto ang input, proseso at ouput.
Kaligiran ng Pananaliksik
. PAMAMARAAN
Panahon
Edad
Kasarian
Pangkat na Kinabibilangan Anyo/Uri
Perspektibo Lugar
3.GAMIT NG DOKUMENTASYON
GAMIT NG DOKUMENTASYON
Footnote-bibliography (Sistemang talababa-bibliograpiya) – karaniwang
ginagamit sa larangan ng humanidades at agham panlipunan. Pansining
mabuti ang mga ss:
Paglalagay ng superscript – Ang superscript ay isang nakaangat na
numerong Arabiko. Inilalagay ito pagkatapos ng salita, grupo ng salita,
pangungusap o taltang naglalaman ng hinalaw na ideya o nais bigyang-diin.
Pagnunumero ng tala
Pagbabantas
Indensyon – limang espasyo sa kaliwa, sunod ang superscript, sunod ang isang
espasyo at kasunod ang mg impormasyong bibliograpika
Unang Pagbanggit sa mga Sanggunian - ibinibigay dito ang kumpletong
impormasyong ibiliograpikal. Isinasama ang mga ss:
o Kumpletong pangalan ng awtor o Pamagat ng akla
o Editor/Tagasalin o Edisyon
o Bilang ng tomo
o Lungsod o bansa ng publikasyon o Tagapaglimbag
o Petsa ng Publikasyon
o Bilang ng tiyak na tomo na ginamit o Pahina
Muling Pagbanggit sa Sanggunian
gumagamit ng mas maikling pormat: huling pangalan ng awtor at pahina
kung may dalawa o higit pang sanggunian: huling pangalan ng awtor,
pinaikling pamagat at pahina
kung walang nakalagay na awtor: banggitin lamang ang pamagat ng
aklat/artikulo at pahina
kung mahigit sa isang awtor: banggitin ang hanggang 3
pangalan ng awtor. Kung may higit sa tatlong awtor: banggitin ang unang
pangalan at isunod ng et. al.
kung may mga awtor na magkatulad ang huling pangalan: banggitin ang
unang pangalan o inisyalkung ang babanggitin ay bahagi ng akdang may
maraming tomo: isama ang bilang ng tomo na pinagkunan ng
impormasyon
Pagdadaglat na Latin
Ibid – ginagamit sa magkasunod na banggit ng iisang sanggunian
Op. cit. – ginagamit kung babanggitin muli ang isang sanggunian ngunit hindi
magkasunod
Loc. cit. – ginagamit kung babanggitin muli ang isang sanggunian at pahina
ngunit may pumapagitnang ibang sanggunian
Tala (Endnotes) - pinagsama-sama sa katapusan ng papel.
Parenthetical-reference list (Sistemang parentetikal-sanggunian) –
paglalagay ng mga impormasyong bibiliograpikal sa loob ng parenthesis na
nasa teksto mismo. Karaniwang ginagamit sa larangan ng agham. Pormat ng
Talang Parentetikal:
Apelyido o pinaikling pamagat Pahina
Iba pang alituntunin:
Pahina lamang ang banggitin kung nabanggit na ang awtor sa mismong teksto.
Kung higit sa isa ang awtor: banggitin ang pangalan ng lahat ng awtor.
Kung may apat o higit pang awtor: banggitin lamang ang apelyido ng una at
sundan ng et. al
Kung pamagat lamang ang naibigay: banggitin ang pinaikling bersyon at
pahina
Kung ang babanggitin ay bahagi ng akdang may higit sa isang tomo: banggitin
ang tomo (tutuldok ang maghihiwalay sa tomo at pahina)
Kung may babanggiting dalawa o higit pang akda ng iisang awtor: banggitin na
lamang ang akda.
4. PAGSULAT NG BURADOR
5. PAGSULAT NG PINAL NA PANANALIKSIK
Pagganap sa Gawain
P.T.1
Republika ng Pilipinas
Laguna State Polytechnic University
Probinsya ng Laguna
Panuto: Limiing mabuti ang graphic organizer na nakalahad sa ibaba at magsaliksik ng angkop na kasagutan
upang mabuo ang pangkalahatang kaisipang ipinababatid nito. Maging tiyak sa pagtatala ng mga impormasyong
nakalap hinggil sa katangian ng pananaliksik at mananaliksik.
P.T.2
Republika ng Pilipinas
Laguna State Polytechnic University
Probinsya ng Laguna
Panuto: Limiing mabuti ang graphic organizer na nakalahad sa ibaba at magsaliksik ng angkop na kasagutan
upang mabuo ang pangkalahatang kaisipang ipinababatid nito. Maging tiyak sa pagtatala ng mga impormasyong
nakalap hinggil sa katangian ng pananaliksik at mananaliksik.
Direktang Pang-unwa
RUBRIKS SA PAGKATUTO (pt2)
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais ipahayag. 25%
Pagkamalikhain (creativity)
KABUUAN
Pagkukunan sa Pagkatuto
Mga Sanggunian:
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
Gabay
Batas
• House Bill 6643 "An act enhancing the Philippine Basic Education system by
strengathening its curriculum and increasing the number of year for basic
education, appropriating funds therefore and for other purposes. "Senate Bill
3286 - magkakaroon na ng 12 years in basic education kung saan na
kailangang dumaan ang estudyante sa Senior High.
Edukasyon
• Lisyan edukasyon ng mga pilipino (miseducation of the filipino): kailangang
itransform ang edukasyon tungo sa pagiging makabayan.
• Ang edukasyong pilipino ay dapat makabayan sapagkat ang nasyonalismo ay
hindi lamang isyung kultural, kundi politikal at ekonomiko.
• Kung hindi nasyonalista ang K - 12 daat ito isantabi at palitan ng isang
programmang pang-edukasyong progresibo at nasyonalista.
SIKOLOHIYANG FILIPINO
Pagganap sa Gawain:
PT.1
Panuto: Tukuyin ang mga sumusunod.
1. Tumutukoy sa Pagmamahal at pagtangkilik sa bayan.
2. Siya ang may akda ng “miseducation of the filipino”.
3. Ito ay ang perspektibong naglalahad ng kaisipan ukol sa paraan ng pag-
iisip at kamalayan ng pilipino.
4. Sa sosyolohiya o antropolohiya, ang katayuang panlipunan o kalagayang
panlipunan ay ang karangalan o ranggo ng posisyon o puwesto ng isang
tao sa loob ng isang lipunan.
5. Tagapangulo ng departamento ng sikolohiya sa unibersidad ng pilipinas
na nakakitang may dapat na baguhin sa sikolihiyang pilipino upang mas
madali itong MaunawaaN.
6 – 10.. Mga konsepto ng sikolohiyang pilipino
PT 2.
Republika ng Pilipinas
Laguna State Polytechnic University
Probinsya ng Laguna
Pangalan: _____________________________
Petsa: ___________________
Kurso/Pangkat: ________________________
Ginoong Jerwin Abad
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais 25%
ipahayag.
Pagkamalikhaing 30%
(Originality) May sariling
KOnsepto o Ideya.
Pagkamalikhain
(creativity)
KABUUAN
Mapagkukunan ng Pagkatuto
Mga Sanggunian
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
www.coursehero.com
Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University
ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited
LSPU Self-paced Learning Module (SLM)
Course Filipino sa Iba’t ibang Disiplina
Sem/AY Ikalawang Semstre/2020-2021
Bilang ng
14
Modyul
Pamagat ng
Mga Urin ng Sulatin
Aralin
Tagal ng 1
Linggo
Petsa _______________,2021
Paglalarawan Tatalakayin sa araling ito ang mga Piksyon at
ng Aralin di-piksyonupang mapahusay ang mga kasanayan sa pagtuturo ng mga guro.
8. Gabay sa pag-aaral :
Gabay
Pagganap sa Gawain:
Mga Uri ng Sultin/Teksto
1.Impormasyunal
a. Katunayan
Ito ay isang bagay na totoo o o sadyang naganap;isang katotohanan. Ito ay moateryal
na pinagmulan ng halos lahat ng sinulat. Gumagamit ng katunayan kapag suinabing
may naganap na magbigay ng katunayan sa pamamgitan ng pagsasaad o
pagpapaliwanag
PT.1
Sumulat ng isang Sanaysay na may pamagat na AMA.
Direktang Pang-unwa
RUBRIKS SA PAGKATUTO
Pamantayan Puntos Natamong Puntos
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais 25%
ipahayag.
Pagkamalikhaing 30%
(Originality) May sariling
KOnsepto o Ideya.
Pagkamalikhain
(creativity)
KABUUAN
Mapagkukunan ng Pagkatuto
Mga Sanggunian
Mabilin, Edwin et.al 2012 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina: Malabon City, Mutya PublishingHouse
Inc.
Santos, Angelina L. et.al. 2012 Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon Malabon City, Mutya Publishing
House INC
Acopra, Jioffre A., et.al 2015 Retorika: Sining ng Pagpapahayag Pandalubhasaan: Mandaluyong City, Books
Atbp. Pub. Corp
Republic of the Philippines
Laguna State Polytechnic University
ISO 9001:2015 Certified
Province of Laguna
Level I Institutionally Accredited
Piksyon at di-piksyon
Piksyon
Ang piksyon ay mga kwento na nagtatampokng mga istorya na galing sa
imahinasyon okathang isip lamang at hindi totoo. Mga kwento ito na may mga
karakter, bagay opangyayari na kathang isip lamang
Katangian ng piksyon
Ito ay walang katotohanan kung kaya't ang mgapaksa na madalas na tinatalakay dito
Mga Offline na ay makulayo hindi kaya ay isang pantasya.
aktibidad
(e-pagkatuto/ Ang mga tauhan ay madalas na mayroongkapangyarihan o hindi kaya ay
sariling bilis) nakagagawa ngmga bagay na hindi normal na nagagawa ngisang tao
Halimbawa
Alice in Wonderland
na isinulat ni Lewis
Carrol
Pride and Prejudice
na isinulat ni Jane
Austen
Hamlet na isinulat ni
William
Shakespeare
Harry Potter na
isinulat ni JK Rowling
Pagganap sa Gawain
P.T.1
Nilalaman
Naipakita ang ideya nais ipahayag. 25%
Pagkamalikhain (creativity)
KABUUAN