ARALIN 1: Pagtukoy sa Kahulugan ng mga Konseptong
Wikang Pambansa- ang wikang pinagtibay ng
Pan
Sa pagtukoy sa kahulugan ng mga konseptong pangwika,
kailangan ang literal na kahulugan nito na maaaring kunin sa
diksiyonaryo o iba pang babasahing wika. Maaaring sa
pamamagitan din ito ng panayam sa mga taong eksperto sa
larangang ito. Higit sa lahat, ang karanasan ng mga taong
gumagamit ng wika o nagpapahalaga rito na gamit sa
aktuwal na buhay sa araw-araw na pakikisalamuha sa iba’t
ibang tao, ay maaaring batayan din sa pagtukoy sa
kuhulugan ng mga konseptong pangwika
Tungo sa Mabisang Komunikasyon
Ang komunikasyon ay pagpapahayag at pagpapalitan ng
ideya, opinyon, o impormasyon sa pamamagitan ng
pagsasalita, pagsulat, o pagsenyas.(Barnhart,2014)
Masasabing, komunikasyon ang kailangan upang
magkaunawaan ang mga tao na kapag may unawaan,
magiging daan sa pag-unlad ng bansa. Para maisakatuparan
ito, wika ang naging sandata upang maisalin ang kaalaman,
karanasan, at alaala ng isang lahi o ipi at lipunan sa iba.
Mga Konseptong Pangwika
Mga Batayan ng Konseptong Pangwika at mga kahulugan o
Kalikasan nito.
ARALIN 2-3: Naiuugnay ang mga konseptong pangwika
sa mga napanood na sitwasyong pang komunikasyon sa
telebisyon
A. Wika- binubuo ng tunog at sagisag na ginagamit
ng mga tao sa pakikipagkomunikasyon upang
magkau
B.
pambansang pamahalaan at ginagamit sa
pamamahala at pakikipag ugnayan sa mamamayan
C. Wikang Panturo- ginagamit upang magtamo ng
mataas na antas ng edukasyon.
D. Wikang Opisyal- ang prinsipal na wikang
ginagamit sa edukasyon, sa pamahalaan at sa
politika, sa komersiyo at industriya.
E. Bilingguwalismo- magkahiwalay na paggamit ng
Filipino at Ingles bilang mga midyum ng pagtuturo
sa mga tiyak na asignatura.
F. Multilingguwalismo- paggamit ng maraming wika
ng isang indibidwal.
G. Register- baryasyon batay sa gamit at estilo
H. Homogenous- ipinapahayag na may iisang
katangian ang wika tulad ng language universals
I. Heterogenous- iba-iba ang gamit, layunin, at
gumagamit. Iba-iba ang wika dahil sa lokasyong
heograpiko, pandarayuhan, sosyo-ekonomiko,
politikal, at edukasyon na katangian ng isang
partikular na lugar o komunidad na gumagamit ng
naturang wika.
J. Lingguwistikong komunidad- may kaugnayan sa
pagpapaunlad ng wika. Isinaalang-alang din ang
tungkol sa idyolek, sosyolek at diyalek ng pangkat
ng tao sa isang komunidad.
K. Unang wika- wikang natutuhan ng isang tao mula
noong kaniyang kapanganakan.
L. Pangalawang wika- iba pang wikang pinag-
aaralan o natutuhan maliban sa unang wika.
ARALIN 4: agagamit ang kaalaman sa modernong
teknolohiya (facebook, google, at iba pa) sa pag-
unawa sa mga konseptong pangwika
BILINGGUWALISMO
Nagtatakda na Ingles ang gagamitin bilang wikang
panturo sa asignaturang Agham at Matematika at
wikang Filipino sa lahat ng iba
pang asignatura sa mababa at mataas na paaralan.
Ang Edukasyong Bilingguwal ay
nangangahulugan ng magkahiwalay na paggamit ng
Filipino at Ingles bilang mga midyum ng pagtuturo sa
mga tiyak na
asignatura.
Dapat masunod ang magkahiwalay na paggamit ng
Filipino at Ingles sa pagtuturo. Dapat na matamo ang
kahusayan sa pagbasa sa mga wikang panrehiyon, sa
Filipino at Ingles nang yugto-yugto. Sa mga lugar na
hindi sinasalita ang Tagalog, maaaring iturong pasalita
ang Filipino.
MULTILINGGUWALISMO
Paggamit ng maraming wika ang
multilingguwalismo. Ito ang pinaiiral na patakarang
pangwika sa edukasyon sa bansa sa kasalukuyan kung
saan, ang mother tongue, Filipino, at Ingles ay
ginagamit na midyum sa pagtuturo. Nagiging laganap
na ang eksposyur ng isang indibidwal sa maraming
wika. Sa paggamit nito, maaaring may positibong
epekto ito sa tao. Nagkaroon ng isang pag-aaral tungkol
sa paggamit ng maraming wika. Nakita sa nasabing
pag-aaral na ang kakayahan upang gamitin ang isang
wika ay nagdudulot ng magandang bentahe sa isang
indibidwal.
KAUTUSANG PANGKAGAWARAN BLG. 52, S.
1987:Atas Tagapagpaganap Blg. 335 na nag-aatas sa
lahat ng ng mga kagawaran, kawanihan, opisina,
ahensiya, at pamahalaan na gamitin ang Filipino sa
opisyal na mga transaksiyon, komunikasyon at
korespondensiya.
KAUTUSANG PANGKAGAWARAN BLG. 74, S.
2009: Institusyonalisasyon ng Mother Tongue-Based
Multilingguwal na Edukasyon(MTB_MLE). Ngayon
naman ay pag-usapan natin ang Paggamit ng
Modernong
Teknolohiya sa Pag-unawa sa mga Konseptong
Pangwika:Malawak ang nagagawa
pakikipagkomunikasyon anumang pamaraan ang
gamitin maiparating lang ang mensahe makaluma man
o makabago ito. Sa kasalukuyan, mabilis ang
impluwensiya ng teknolohiya sa komunikasyon.
Nariyan ang iba’t ibang social networking sites tulad
ng Facebook, Twitter, at iba pa na nagiging daluyan
upang magpahayag, maibigay ang damdamin,
maiparating ang reaksiyon, at iba pa sa isang
mahalagang paksa o isyung panlipunan at pang-
edukasyon. Nagiging daan ang modernong teknolohiya
upang unawain ang mga paksang mahahalaga tulad ng
konseptong pangwika. Mababasa sa e-mail, social
networking sites, blog, at iba pa ang mga impormasyon
tungkol sa wika, wikang pambansa, wikang panturo,
bilingguwalismo, multilingguwalismo.
ARALIN 5:
ilahad ni Halliday (1973) sa kaniyang Explorations in
the Functions of Language, na ang mga tungkuling
ginagampanan ng wika sa ating buhay ay kinategorya.
Ginagamit nang pasalita at pasulat ang nasabing
tungkulin. Pasalita man o pasulat, may kaniya-kaniyang
gamit ang wika sa lipunan. Mahalaga ang mga nasabing
tungkulin o gamit ng wika sa epektibong
pakikipagkomunikasyon.
ARALIN 6: Natutukoy ang iba’t ibang gamit ng wika sa
lipunan sa pamamagitan ng napanood na palabas sa
telebisyon at pelikula
Iba’t Ibang Gamit ng Wika sa Lipuna
Ang mga sumusunod ay ang mga gamit ng
Wika sa Lipunang Pilipino.
1.Conative – Ginagamit kung nagbibigay ng utos.
ng
2.Informative – Ginagamit kung nagbibigay ng
impormasyon
3.Labelling – Ginagamit kung nagbibigay ng
panawag/turing
4.Phatic - ang gamit ng wika bilang panimula sa isang
usapan o pakikipag-ugnayan sa kapwa. Karaniwang
maikli ang mga usapang Phatic. Social talk o Small talk
ang tawag nito sa Ingles.
Emotive - Sa mga sitwasyon sinasabi natin ang ating
mga nararamdaman tulad ng masaya ako, kinakabahan
ako, galit ako, at iba pa.
Expressive - Sa ilang usapin, personal man o
panlipunan, nababanggit natin ang mga
saloobin o kabatiran, ideya o opinion ang gamit ng wika
kung maririnig natin ang
maga pariralang “paborito ko”, “gusto ko” “palagay ko”
at iba pa
ARALIN 7: MGA GAMIT NG WIKA SA LIPUNAN
1.NSTRUMENTAL - tumutugon ito sa mga
pangangailangan ng tao gaya ng pakikipag-ugnayan sa iba.
Nagpapahayag ito ng pakiusap, pagtatanong at pag-utos.
(halimbawa: Kumusta ka Maria? Pakidiligan naman ang
mga mga snake plants sa labas.)
2. REGULATORYO - na kung saan tumutukoy sa
pagkontrol sa ugali o asal ng ibang tao.
3. INTERAKSIYONAL - na nakapagpapanatili at
nakapagtatatag ng relasyong sosyal.
nagmamalunggay.
4. PERSONAL - ito ang pagpapahayag ng sariling opinyon
o kuro-kuro sa paksang pinag-uusapan.
5. HEURISTIKO - na wikang ginagamit sa pagkuha o
paghahanap ng impormasyong may kinalaman sa paksang
pinag-aaralan. Ang mga proseso nang pagkuha ng
impormasyon ay sa pamamagitan ng pagtatanong,
pakikipanayam o pag interbyu at pananaliksik.
6. IMPORMATIBO - kabaliktaran ng heuristiko. Ito
naman ay may kinalaman sa pagbibigay ng impormasyon sa
paraang pasulat at pasalita.
7.IMAHINATIBO–ginagamit sa pagpagpapahayag ng
imahinasyon sa Malikhaing pamamaraan. Ginagamit rin ito
sa mga akdang pampanitikan tulad ng tula, nobela,
maanyong sanaysay, at
maikling katha.
ARALIN 8: Mga Kaganapan Tungo sa Pagbuo ng
Wikang Pambansa
Panahon ng Espanyo-Ang pagkakaroon ng maraming wika
ang sinasabing ugat ng rehiyonalismo o pagkapangkat-
pangkat ng mga Pilipino, dagdag pa ang kalagayang
heograpikal
ng bansa, na itinuturing na pisikal na sagabal sa
pagkakaroon ng isang wikang bubuklod sa sambayang
Pilipino sa kabila ng pagkakaiba-iba ng mga ito. Nang
sakupin ng mga Espanyol ang bansa, lalong nahati ang mga
Pilipino. Ang pananakop sa pamamagitan ng pagbubukod-
bukod ang ginamit ng mga Espanyol upang magkalayo-layo
ang mga Pilipino. Walang isang wikang Pilipino ang
pinairal noon sapagkat sa halip ituro ang wikang Espanyol,
ang mga paring dayuhan ang nag-aral ng mga wikang
katutubo.
Panahon ng Amerikano
Sa panahong ito sapilitang ipinagamit ang Ingles bilang
wikang panturo at ipinagbawal ang paggamit ng bernakular.
Ngunit batay sa pag-aaral na ginawa ng Monroe Educational
Survey Commission, napatunayan na makaraan ng 25 taon
na pagtuturo ng Ingles hindi nakatulong sa pagkatuto ng
mga mag-aaral na Pilipino. Sa kabilang dako, patuloy
naman ang pagsusumikap ng ilang makabayang lider na
Pilipino na magkaroon ng wikang Pambansa. Hulyo 10,1934
binuo ang Kapulungang Pansaligang-batas bilang
paghahanda sa itatag na Malasariling Pamahalaan
(Commonwealth). Ang kapulungang ito ang umugit sa
Saligang-batas ng 1935. Ito ang nagbukas ng daan para sa
pormal na paglinang ng wikang pambansa. Sa Artikulo 14,
Seksyon 3 ng Saligang-batas na ito; inatasan ang
Pambansang Asamblea na magsagawa ng kaukulang
hakbang sa paglinang ng isang wikang pambansa na
ibabatay sa isa sa umiiral na wika sa Pilipinas. Ang pangulo
ng Komonwelt noon na si Manuel L. Quezon, na naging
masugid na tagapagtaguyod na magkaroon ng isang wikang
pambansa. Noong Nobyembre 13, 1936, pinagtibay ng
Pambansang Asamblea ang Batas
ng Komonwelt Blg.184 na nagtatag sa Surian ng Wikang
Pambansa na magsasagawa ng pag-aaral hinggil sa pagpili
ng wikang pambansa. Ginamit na batayan sa pagpili ang
wikang maunlad sa kayarian, mekanismo, literatura at
ginagamit ng nakararaming Pilipino. Pagkatapos maisagawa
ng SWP ang iniatas ng batas, ipinahayag ni Pangulong
Manuel L. Quezon ang Kautusang Tagapagpaganap Blg.
134 noong Disyembre 30, 1937 na nagtatakda sa Tagalog
bilang batayan
Panahon ng Hapon
Noong panahon ng mga Hapon ay sapilitang ipinaturo ang
Nihongo at inalis ang Ingles. Naging masigla ang mga
Pilipino sa paggamit ng sariling wika. Sumigla ang
panitikang Pilipino gaya ng nobela at maikling.
Panahon ng Pagsasarili
Pagkaraan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig,
nagtagumpay ang pagtuturo ng wikang pambansa na
tinawag na Pilipino na nakasaad sa Kautusang
Pangkagawaran Blg. 7 noong 1959 na nilagdaan ng noo’y
kalihim Jose Romero ng Kagawaran ng Edukasyon. Naging
opisyal na wika ang Tagalog at Ingles. Naging midyum sa
mga paaralan ang wikang Ingles at asignatura ang Pilipino.
Nagkaroon na ng aklat para sa mga Pilipino. Marami ang
pag-aaral na isinagawa sa wika upang magamit itong
panturo.
Panahon sa Kasalukuyan
Nagpatupad ng Patakarang Bilingguwal ang Kagawaran ng
Edukasyon at sinimulang ipatupad ito taong 1974 sa
mababang paaralan, sekondarya, at tersarya sa lahat ng
paaralan sa bansa. Lalong pinagtibay ang implementasyon
ng
Patakarang Bilingguwal noong 1987. Sa panahon din ito
lalong pinagtibay ang implementasyon ng paggamit ng
Filipino bilang wikang pambansang wika alinsunod sa
itinadhana ng Saligang- batas ng 1987. Nakasaad sa
Artikulo XIV, Seksyon 6 na Filipino ang wikang pambansa
ng Pilipinas at samantalang nililinang ito, dapat payabungin
at
pagyamanin pa salig sa mga umiiral na wika ng Pilipinas at
iba pang wika.Bilang pagpapatuloy ng pagpapaunlad sa
Filipino ginamit mula elementarya hanggang sekondarya
ang Filipino at nagtatag ng maraming samahang nagpasigla
sa panitikan at wika. Higit na lumaganap ang paggamit at
pag-aaral ng wika, at nagkaroon din ng intelektuwalisyon,
estandardisasyon at elaborasyon. Itinatadhana rin ang iba’t
ibang batas at ng Saligang-batas para matawag na
wikang pambansa ang isang wika. Narito ang ilang batas,
Kautusang Tagapagpaganap, Kautusang Pangkagawaran,
Memorandum, Proklamasyong pinairal sa pagpapaunlad.
MGA KAUTUSAN
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 (Abril 1,1940)-
Isinasaad ang pagpapalimbag ng “A Tagalog English
Vocabulary” at ang “Ang Balarila ng Wikang
Pambasa.Inihayag din ang pagtuturo ng wikang pambansa
(Tagalog) sa mga paaralang pampubliko at pribado simula
Hunyo 19,1940.
Batas ng Komonwelt Blg. 570 - Ipinahayag na isa sa
wikang opisyal ang wikang pambansa (Tagalog) simula
Hulyo 4, 1946.
Proklamasyon Blg.12- Ipinalabas noong Marso26, 1954 ni
Pang. Ramon Magsaysay ang pagkakaroon ng pagdiriwang
ng Linggo ng Wika mula Marso 29-Abril 4 (kapanganakan
ni Francisco Balagtas).
Proklamasyon Blg. 186 (1955) - Inilahad ang paglilipat ng
pagdiriwang ng Linggo ng Wika sa Agosto 13-19
(kapanganakan ni Manuel L. Quezon).
Kautusang Pangkagawaran Blg. 24 - Ipinalabas noong
1962 ng Kalihim ng Edukasyon , Alejandro Roces na nag-
uutos na mula sa taong-paaralan 1963-1964,ipalilimbag ang
lahat ng sertipiko at diploma ng pagtatapos sa wikang
Pilipino. Kautusang Tagapagpaganap Blg. 60 - Ipinag-
utos ni Pangulong Diosdado Macapagal na awitin ang
pambansang awit sa wikang Pilipino.
Saligang Batas ng 1973- Dapat gumawa ang Batasang
Pambansa ng mga hakbang tungo sa paglinang at pormal
na adapsyon ng isang panlahat na wikang pambansa na
tatawaging Pilipino.
Kautusang Pangkagawarang Blg. 25-Hulyo 19, 1974 -
Nilagdaan ng kalihim ng Edukasyon at Kultura, Juan
Manuel ang pagpapairal ng Edukasyong Bilingguwal sa
mga paaralan.
Kautusang Blg.22-Hulyo 21,1978 - Nilagdaan ni Kalihim
Juan Manuel na simula sa taong panuruan 1979-1980,
ituturo ang 6 na yunit ng Pilipino sa kolehiyo.
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 1179(1981) -
Pagpapalit ng pangalan ng
Surian ng Wikang Pambansa (SWP) sa Linangan ng mga
Wika sa Pilipinas (LWP)
Batas Republika Blg. 7104(1986) - Nilikha ang Komisyon
sa Wikang Filipino (KWF).
Proklamasyon Blg. 1041(1997) - Nilagdaan at ipinalabas
ni Pangulong Fidel V. Ramos ang na nagtatakda na ang
buwan ng Agosto, ang buwan ng wikang Filipino