Professional Documents
Culture Documents
บทที่ 3 เลขยกกำลัง
บทที่ 3 เลขยกกำลัง
บทที่ 3 เลขยกกำลัง
หน่วยการเรียนรู้ที่ 3
เรื่อง เลขยกกำลัง
รายวิชาคณิตศาสตร์ 1 รหัส ค21101
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ครูสุพัฒพงศ์ พรหมสวรรค์
โรงเรียนจักรคำคณาทร จังหวัดลำพูน
ชื่อ ........................................................................
คำสั่งกิจกรรม
ให้นักเรียนทดลองตัดกระดาษดังภาพเพื่อตอบคำถามต่อไปนี้
ครั้งที่ 1 2 3 4 5
จำนวนกระดาษ
เลขยกกำลัง
บทนิยามเลขยกกำลัง
ส่วนประกอบของเลขยกกำลัง
n
1. จงเติมคำลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
a
เลขยกกำลัง ฐาน เลขชี้กำลัง อ่านว่า
63
−24
4
( −2 )
7
( 0.06 )
8
2
5
6
(a + b)
( )
9
m2
NOTE:
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง |4
การเขียนเลขยกกำลัง
จะเขียนเลขชี้กำลังไว้ด้านบนเยื้องไปทางขวาของฐาน เช่น 25 สำหรับเลขชี้กำลังที่เป็น 1 จะไม่นิยม
เขียน เนื่องจากแสดงถึงจำนวนนั้นตัวเดียวอยู่แล้ว เช่น 21 จะนิยมเขียนเพียง 2 เท่านั้นโดยไม่มีเลขชี้กำลัง
หากฐานของเลขยกกำลังเป็นจำนวนลบ ทศนิยม หรือเศษส่วนนิยมเขียนไว้ในวงเล็บ
การเขียนเลขยกกำลังยังสามารถเขียนให้อยู่ในรูปการคูณของจำนวนที่เป็นฐานตามจำนวนเลขชี้กำลัง
ที่ปรากฏ
ตัวอย่างเช่น
3
( −5) ( −5) ( −5) = ( −5) หรือ ( −5)3 = ( −5) ( −5) ( −5)
5 5
( 0.3) ( 0.3) ( 0.3) ( 0.3) ( 0.3) = ( 0.3) หรือ ( 0.3) = ( 0.3) ( 0.3) ( 0.3) ( 0.3) ( 0.3)
4 4
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
= หรือ =
6 6 6 6 6 6 6 6 6 6
2. จงเขียนจำนวนต่อไปนี้ในรูปเลขยกกำลัง
1) 2 2 2 2 2 2 = ....................
2) ( −8 ) ( −8 ) ( −8 ) ( −8 ) = ....................
3) ( xy ) ( xy ) ( xy ) = ....................
4) ( 0.3) ( 0.3) ( 0.3) ( 0.3) ( 0.3) ( 0.3) = ....................
4 4 4 4 4 4 4
5) − 3 − 3 − 3 − 3 − 3 − 3 − 3 = ....................
3. จงเปลี่ยนเลขยกกำลังต่อไปนี้ให้อยู่ในรูปการคูณ
เลขยกกำลัง รูปการคูณ
51
03
−24
4
( −2 )
7
( 0.06 )
5
3
5
( − x )6
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง |5
23 = 2 2 2 54 = 5 5 5 5 93 = 9 9 9
=8 = 625 = 729
การหาค่าของเลขยกกำลังที่มีฐานเป็นจำนวนเต็มลบ
❖ การหาค่าของ ( −a )n เมื่อ n เป็นจำนวนเต็มบวกคู่ ค่าของเลขยกกำลังจะมีค่าเป็นจำนวน
.......................................
ชวนคิด 1
( −2 ) = ( −2 ) ( −2 ) ( −2 ) ( −2 )
4
= ..........
และ 24 = 2 2 2 2
= ..........
.......................................
ชวนคิด 2
( −2 ) = ( −2 ) ( −2 ) ( −2 )
3
= ..........
และ 23 = 2 2 2
= ..........
นั่นคือ ( −2 )3 23 ในกรณีที่ n เป็นจำนวนเต็มบวกคี่
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง |6
ชวนคิด 3
นักเรียนคิดว่า
1. ( −2 )n กับ − ( 2 )n จะมีค่าเท่ากัน เมื่อ n เป็นจำนวนใด
2. ( −2 )n กับ − ( 2 )n จะมีค่าไม่เท่ากัน เมื่อ n เป็นจำนวนใด
4. จงหาค่าของเลขยกกำลังที่กำหนดให้
= ............................................... = ...............................................
= ............................................... = ...............................................
= ............................................... = ...............................................
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง |7
การหาค่าของเลขยกกำลังที่มีฐานเป็นทศนิยม
เมื่อต้องการทราบว่าเลขยกกำลังนั้นแทนด้วยทศนิยมใด เราจะเขียนเลขยกกำลังนั้นให้อยู่ในรูป
การคูณของทศนิยมที่เป็นฐานแล้วหาผลคูณของทศนิยมเหล่านั้น
ตัวอย่างเช่น
= 0.0016 = −0.008
5. จงหาค่าของเลขยกกำลังที่กำหนดให้
= ............................................... = ...............................................
= ............................................... = .............................................
การหาค่าของเลขยกกำลังที่มีฐานเป็นเศษส่วน
เมื่อต้องการทราบว่าเลขยกกำลังนั้นแทนด้วยเศษส่วนใด เราจะเขียนเลขยกกำลังนั้นให้อยู่ในรูป
การคูณของเศษส่วนที่เป็นฐานแล้วหาผลคูณของเศษส่วนเหล่านั้น
ตัวอย่างเช่น
4 3
1 1 1 1 1 2 2 2 2
− = − − − − − = − − −
2 2 2 2 2 3 3 3 3
1 8
= =−
16 27
6. จงหาค่าของเลขยกกำลังที่กำหนดให้
5 4
1 2
1) = ............................................... 2) = ...............................................
2 5
= ............................................... = ...............................................
3 2
5
3) − = ............................................... 4) − − 1 = ..........................................
4 10
= ............................................... = ..........................................
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง |8
แบบฝึกหัดเสริมทักษะ
1. จงเขียนจำนวนต่อไปนี้ในรูปเลขยกกำลังที่มีเลขชี้กำลังมากกว่า 1
1) 256 2) 1,000,000
3) −1024 4) 0.027
2. จงหาจำนวนเต็มที่เติมลงใน แล้วทำให้ประโยคเป็นจริง
4
1) = 625 2) 0.4 = 0.0256
3. จงหาค่าของจำนวนต่อไปนี้
3 + ( 2 − 5)
2
1) ( −3)(1 + 2 ) 2
2)
24
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง |9
5. ข้อความต่อไปนี้เป็นจริงหรือไม่ เพราะเหตุใด
1) เมื่อ n เป็นจำนวนเต็มบวก ถ้า n เพิม่ ขึ้น แล้ว ( −2 ) จะเพิ่มขึ้นด้วย
n
วิธีคิด ตอบ
23 22
34 33
2
( −5 ) ( − 5 )
5 4
( −7 ) ( − 7 )
3
( 0.2 ) ( 0.2 )
4 2
( 3.6 ) ( 3.6 )
1 1
2 2
5 2
4 4
3 3
n2 n4 เมื่อ n
เป็ นจำนวนใด ๆ
2. จากตาราง ให้นักเรียนสังเกตและสร้างข้อความคาดการณ์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างเลขชี้กำลังของ
ทั้งตัวตั้ง ตัวคูณ และผลคูณ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง | 11
สรุปหลักการคูณเลขยกกำลัง
เมื่อ a เป็นจำนวนใด ๆ และ m, n เป็นจำนวนเต็มบวก
am x an = ……………………………………………………………
แบบฝึกหัดการคูณเลขยกกำลัง
ข้อ การคูณเลขยกกำลัง การหาผลคูณที่ใช้สมบัติการคูณ
1. 35 38 35 38 = 35+8 = 313
2. 73 ( −7 )
9
3. 6
( −2 ) ( −2 )
7
4. 4
(1.2 ) (1.2 )
3
5. 2
( 0.01) ( 0.01)
3
6. 1
4
2
2 ( 0.5)
7. 343 49
8. ( −27 ) 729
n เป็นจำนวนเต็มบวก
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง | 12
2. จากตาราง ให้นักเรียนสังเกตและสร้างข้อความคาดการณ์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างเลขชี้กำลังของ
ทั้งตัวตั้ง ตัวหาร และผลหาร
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง | 13
กรณีที่ 2 : สมบัติการหารเลขยกกำลังเมือ่ m = n
คำสั่งกิจกรรม
1. ให้นักเรียนเติมตารางต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
ผลหารใน
เลขชี้กำลัง เลขชี้กำลัง เลขชี้กำลัง
การหารเลขยกกำลัง เขียนการหารเลขยกกำลังโดยใช้บทนิยาม รูปเลขยก
ของตัวตั้ง ของตัวหาร ของผลหาร
กำลัง
53 53 5 5 5
= .......... 50 3 3 0
5 5 5
26 26
4 4
( −6) ( −6)
5 5
( 0.89 ) ( 0.89 )
2 2
1 1
3 3
B7 B7 เมื่อ B
เป็นจำนวนใด ๆ และ
B0
2. จากตาราง ให้นักเรียนสังเกตและสร้างข้อความคาดการณ์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างเลขชี้กำลังของ
ทั้งตัวตั้ง ตัวหาร และผลหาร
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง | 14
54 57 5 5 5 5
5 5 5 5 5 5 5
= .......... 5− 3 3 3 0
24 26
2 4
( −3) ( −3)
5
( 0.83) ( 0.83)
2 7
1 1
6 6
C 2 C 9 เมื่อ C
เป็นจำนวนใด ๆ และ
C0
2. จากตาราง ให้นักเรียนสังเกตและสร้างข้อความคาดการณ์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างเลขชี้กำลังของ
ทั้งตัวตั้ง ตัวหาร และผลหาร
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง | 15
แบบฝึกหัดเสริมทักษะ
1. จงเขียนผลคูณของ 8 23 24 ให้อยู่ในรูปเลขยกกำลัง
( )( )
2. จงหาผลลัพธ์ของ m2 m m3 m5 เมื่อ m 0
35 3−7
3. จงหาผลลัพธ์ของ
0
( −3)
แบบฝึกหัดสัญกรณ์วิทยาศาสตร์
1. จงเขียนจำนวนต่อไปนี้ให้อยู่ในรูปสัญกรณ์วิทยาศาสตร์
1.1 โลกมีรูปร่างใกล้เคียงกับทรงกลมและมีรัศมียาวประมาณ 6,380,000 เมตร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
2. ประมาณกันว่าในปี ค.ศ. 2050 โลกจะมีประชากรประมาณ 9,600,000,000 คน ถ้าพื้นโลกส่วนที่เป็นที่อยู่
อาศัยได้มีพื้นที่ประมาณ 15 107 ตารางกิโลเมตร จงหาความหนาแน่นของประชากรโลกโดยเฉลี่ยต่อพื้นที่
1 ตารางกิโลเมตรโดยประมาณ
IS = SI
IG = GJ − J
I S
J=
A
G−I =
1
W
จงเติมตัวเลขที่แทนตัวอักษรภาษาอังกฤษนั้นลงในตาราง
J I G S A W
แล้วระบายสีลงในช่องว่างตารางต่อไปนี้ที่มีตัวเลขเหล่านั้นทุกช่อง เพื่อหาภาพปริศนาคือภาพใด
ใ บ กิ จ ก ร ร ม บ ท ที่ 3 เ ล ข ย ก ก ำ ลั ง | 19