See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/329529132

The Relationship between Meaning in Life and Depression, Anxiety and Stress
Status among College Students of Iran University of Medical Sciences In 2013

Article  in  ranian Journal of Health Education and Health Promotion · November 2013

CITATIONS READS

18 271

5 authors, including:

Jamal Ahmadpoor Tahereh Dehdari

Hamadan University of Medical Sciences Iran University of Medical Sciences
13 PUBLICATIONS   78 CITATIONS    78 PUBLICATIONS   596 CITATIONS   

SEE PROFILE SEE PROFILE

Mohammad Hossein Taghdisi

Islamic Azad University Tehran Medical Branch
106 PUBLICATIONS   1,137 CITATIONS   

SEE PROFILE

Some of the authors of this publication are also working on these related projects:

Planning and Implementation of Health Empowerment Framework among Women Attended to Health Houses: Mixed Method Study View project

Organ donation View project

All content following this page was uploaded by Jamal Ahmadpoor on 10 December 2018.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

 ‫‪83‬‬

‫ارتباط بين داشتن معنا در زندگي با‬

‫وضعيت استرس‪ ،‬اضطراب و افسردگي‬
‫دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي ايران‬
‫‪Downloaded from journal.ihepsa.ir at 13:43 +0330 on Monday December 10th 2018‬‬

‫در سال ‪1392‬‬

‫‪4‬‬
‫طاهره دهداري‪ 1،‬رسول یاراحمدی‪ 2،‬محمدحسین تقدیسی‪ 3،‬ريحانه دانشور‬ ‫‪ .1‬استاديار آموزش بهداشت‪ ،‬دانشكده بهداشت‬
‫‪5‬‬
‫و جمال احمدپور‬ ‫دانشگاه علوم پزشكي ايران‪ ،‬تهران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫چكيده‬ ‫* ‪ .2‬استاديار گروه بهداشت حرفه اي‪،‬عضو مرکز‬

‫تحقیقات بهداشت کار ‪،‬دانشكده بهداشت‪ ،‬دانشگاه‬
‫زمينه و هدف‪ :‬علت بسياري از مشكالت روان‌شناختی‪ ،‬نبود معنا در زندگي‬
‫علوم پزشكي ایران‪( .‬نویسنده مسئول)‬
‫است‪ .‬مطالعه حاضر با هدف تعيين ارتباط بين داشتن معنا در زندگي با‬
‫تلفن‪88779118 :‬‬
‫وضعيت استرس‪ ،‬اضطراب و افسردگي دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي‬ ‫ ‪r-yarahmadi@sina.tums.ac.ir‬‬
‫ايران در سال ‪ 1392‬انجام‌شده است‪.‬‬
‫روش كار‪ :‬مطالعه حاضر از نوع توصيفي‪-‬تحليلي است‪ .‬در اين مطالعه ‪222‬‬ ‫‪ .3‬دانشیار ارتقاء سالمت‪ ،‬دانشكده بهداشت‪،‬‬
‫دانشجوي ساكن در خوابگاه‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكي ايران‪،‬‬ ‫دانشگاه علوم پزشكي ايران‪ ،‬تهران‪ ،‬ایران‪.‬‬
‫پرسشنامه‌های سنجش اطالعات فردي‪ ،‬معنا در زندگي و سنجش اضطراب‪،‬‬
‫‪ .4‬دانشجوي کارشناسی‌ارشد آموزش بهداشت‪،‬‬
‫افسردگي و استرس را تكميل كردند‪ .‬داده‌ها توسط ‪ SPSS18‬و آزمون‌های‬
‫دانشكده بهداشت‪ ،‬دانشگاه علوم پزشكي ايران‪،‬‬
‫همبستگي پيرسون‪ ،‬تحلیل واريانس یک‌طرفه و تي مستقل تحليل شدند‪.‬‬
‫تهران‪ ،‬ایران‪.‬‬
‫یافته‌ها‪ :‬میانگین سنی دانشجویان مورد مطالعه (‪ 23)±3/6‬سال بود‪ .‬از بین‬
‫دانشجویان ‪ %50/5‬از آنان دارای درجاتی از افسردگی‪ %73 ،‬دارای درجاتی‬ ‫‪ .5‬دانشجوي كارشناسي بهداشت عمومي‌‪ ،‬دانشكده‬
‫از اضطراب و ‪ %30/9‬دارای درجاتی از استرس (خفیف تا خیلی شدید)‬ ‫بهداشت‪ ،‬دانشگاه علوم پزشكي ايران‪ ،‬تهران‪ ،‬ایران‪.‬‬
‫بودند‪ .‬نتایج نشان داد که بین میانگین نمره اضطراب با معنای زندگی ارتباط‬
‫آماری معنادار و معكوس وجود دارد (‪ .)p=0/04‬همچنین بین میانگین نمره‬ ‫دریافت‪1392/8/25 :‬‬
‫استرس‪ ،‬اضطراب و افسردگی دانشجویان همبستگی معناداری وجود داشت‬ ‫پذیرش‪1392/9/3 :‬‬

‫(‪.)p=0/05‬‬
‫نتیجه‌گیری‪ :‬داشتن معنا در زندگي يكي از متغيرهايي است كه بر ميزان‬
‫اضطراب دانشجويان تأثیر می‌گذارد‪ .‬در مشاوره‌های روان­شناسي می‌توان با‬
‫استفاده از روش‌های معنادرماني‪ ،‬معناي زندگي و سالمت روان دانشجويان‬
‫را بهبود بخشيد‪.‬‬
‫کلیدواژه‌ها‪ :‬معناي زندگي‪ ،‬استرس‪ ،‬افسردگي‪ ،‬اضطراب‪ ،‬دانشجو‪.‬‬

‫سال اول ‪ .‬شماره ‪ . 3‬پاییز ‪1392‬‬

 84

The Relationship between Meaning in

Life and Depression, Anxiety and Stress
Status among College Students of Iran
Downloaded from journal.ihepsa.ir at 13:43 +0330 on Monday December 10th 2018

University of Medical Sciences In 2013

ABSTRACT 1. Tahereh Dehdari- Assistant Professor

Background and objective: The reason behind many
psychological problems is that there is no meaning in life.
This study aimed to determine the relationship between
meaning in life with depression, anxiety and stress status
among college students of Iran University of Medical
Sciences (IUMS) in 2013.
Methods: In this descriptive-analytical study, 222 college
in Health Education, Iran University of
Medical Sciences (IUMS), School of
Health, Tehran, Iran.
*2. Rasool Yarahmadi- Department
of Occupational Health, Occupational
Health Research Center,School of public
Health, Iran University of medical

students living in dormitories at IUMS completed a sciences. (Correspondence Author)

Tel: 0098218877911
questionnaire consisting demographic characteristics,
r-yarahmadi@sina.tums.ac.ir
depression, anxiety, and stress and meaning in life scales.
The collected data were analyzed by using SPSS18 through 3. MohammadHossein Taghdisi-
the independent-samples t, Pearson correlation and One- Associated Professor in Health
way ANOVA tests. Promotion, School of Health, IUMS,
Findings: The mean age of the participants was 23 (±3.6) Tehran, Iran.

years. 50.5% of students had some degrees of depression;

4. Reyhaneh Daneshvar- MS Candidate
30.9% had some degrees of stress, and 73% had anxiety to
in Health Education, School of Health,
some degree (mild to extremely severe). The results showed
IUMS, Tehran, Iran.
that the average score of anxiety was significantly related
to meaning in life (p=0.04). Also, there were significant 5. Jamal AhmadPoor- BS Candidate in
associations between the mean scores of depression, anxiety Public Health, School of Health, IUMS,
and stress among students (p>0.05). Tehran, Iran.
Conclusion: Meaning in life is a factor influencing the
college students, anxiety. In the psychological counseling, Received: 16/11/2013
Accepted: 24/11/2013
logotherapy methods can improve the meaning in life and
mental health of college students.
Key words: Meaning in life, Depression, Anxiety, Stress,
College students.

‫پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت‬-‫فصلنامه علمی‬

 ‫‪85‬‬
‫معناي زندگي اشاره به نوعي از احساس ارتباط با خالق هستي‪،‬‬
‫داشتن هدف در زندگي‪ ،‬تعقيب و نيل به اهداف باارزش و‬
‫رسيدن به تكامل دارد‪ .‬معناي زندگي در اصل ماهيت شناختي‬
‫دارد‪ ،‬چرا كه دربردارنده باورهاي افراد در مورد وجود يك هدف‬
‫‪Downloaded from journal.ihepsa.ir at 13:43 +0330 on Monday December 10th 2018‬‬
‫غايي در زندگي‪ ،‬اعتقاد به معنويات و زندگي اخروي است (‪.)8‬‬
‫در واقع‪ ،‬داشتن معنا در زندگي‪ ،‬يكي از پیش‌بینی­‌کننده‌های‬
‫رفاه انسان و رضايت از زندگي می‌باشد (‪.)9 -8‬‬
‫مطالعات نشان می‌دهند که مفهوم معناي زندگي ارتباط‬
‫تنگاتنگي با سالمت و رفاه روان‌شناختی افراد دارد (‪-10‬‬
‫‪ .)12‬در واقع‪ ،‬معنادار بودن زندگي سبب پايين­آمدن سطح‬
‫عواطف منفي مانند اضطراب و افسردگي می‌شود و در نهايت‬
‫سبب كاهش خطر ابتال به بیماری‌های رواني می‌گردد (‪.)13‬‬
‫نصيري و همكاران در يك مطالعه به اين نتيجه رسيدند‬
‫كه بين معناداري زندگي در زنان با ميزان اميد‪ ،‬شادي‬
‫و رضايت از زندگي آنان‪ ،‬همبستگي مثبت و معنا‌دار و با‬
‫ميزان افسردگي آنان همبستگي منفي و معنا‌دار وجود دارد‬
‫(‪ .)14‬طالب‌زاده­شوشتري و همكاران هم نشان دادند كه‬
‫بين داشتن هدف در زندگي و ابعاد سالمت عمومي شامل‬
‫عاليم جسماني‪ ،‬عاليم اضطراب و اختالل خواب‪ ،‬كاركرد‬
‫اجتماعي و عاليم افسردگي در كاركنان دانشگاه همبستگي‬
‫معنی‌دار وجود دارد (‪.)15‬‬
‫کافتراس و پسارا‪ 1‬نشان دادند كه جواناني كه داراي معني‬
‫بيشتري در زندگي خود بودند‪ ،‬عالئم افسردگي كمتري‬
‫داشتند‪ .‬ضمناً در مطالعه آنان‪ ،‬ارتباط معناداری بين‬
‫سالمت عمومي جوانان با معناي زندگي آنان گزارش شد‬
‫(‪ .)16‬راتی و همكاران در يك مطالعه نشان دادند كه بين‬
‫داشتن معنا در زندگي و رفاه روان‌شناختی دانش‌آموزان‬
‫نوجوان ارتباط مثبت و معنی‌دار وجود دارد (‪.)12‬‬
‫با توجه به بررسی‌های پژوهش حاضر‪ ،‬اکثر مطالعات‬
‫روان دانشجویان در ایران‪،‬‬‫ِ‬ ‫انجام‌شده در حوزه سالمت‬
‫محدود به بررسی وضعیت سالمت روان دانشجویان و‬
‫شیوع اختالالتی چون اضطراب‪ ،‬استرس و افسردگی در این‬
‫جمعیت بوده است (‪ .)20-17‬تنها در مطالعات محدودی‬
‫مانند مطالعه نادی و سجادیان به بررسی هدفمندی زندگی‬
‫دانشجویان و رابطه آن با بهزیستی معنوی آنان پرداخته‬
‫شده است (‪ .)21‬در سطح دنیا نیز در مطالعات محدودي‬
‫‪1- Kleftaras & Psarra‬‬
‫سال اول ‪ .‬شماره ‪ . 3‬پاییز ‪1392‬‬
‫مقدمه‬
‫دانشجویان‪ ،‬به‌ویژه دانشجویان ساکن خوابگاه‌های‬
‫دانشجویی گروهی هستند که به دلیل شرایط خاص و‬
‫موقعیت اجتماعی خود در معرض استرس‌های فراوان‬
‫قرار دارند‪ .‬مطالعات نشان‌دهنده فراوانی اختالالتی مانند‬
‫استرس‪ ،‬اضطراب و افسردگی در بین دانشجویان می‌باشد‬
‫(‪ .)1‬عواملي همچون دور بودن از محيط خانه و جدا شدن‬
‫از خانواده‪ ،‬ورود به محيط جديد‪ ،‬مسائل و مشكالت درسي‪،‬‬
‫رقابت با ديگر دانشجويان‪ ،‬آزمون‌ها‪ ،‬مسائل و مشكالت مالي‪،‬‬
‫آينده كاري‪ ،‬ناتواني در تصمیم‌گیری و حجم زياد کالس‌ها‬
‫و درس‌ها را می‌توان به عنوان عوامل استرس‌زای موثر بر‬
‫دانشجویان به حساب آورد (‪ .)4-2‬آدریانی و همکاران در‬
‫یک مطالعه نشان دادند که ‪ %51/6‬از دانشجویان خوابگاهی‬
‫از افسردگی‪ %39/5 ،‬از اضطراب و ‪ %71/7‬از استرس‬
‫رنج می‌برند (‪ .)1‬با توجه به این مسائل‪ ،‬ضرورت شناخت‬
‫عوامل موثر بر سالمت روان دانشجویان و در نهایت طراحی‬
‫مداخالت متناسب ضرورت است‪.‬‬
‫یکی از مداخالت مطرح در مبحث سالمت روان‪ ،‬معنادرمانی‬
‫است که در اثربخشی آن مطالعات مختلف اثبات شده‬
‫است و می‌تواند فرد را در یافتن معنای زندگی یاری‬
‫داده و سبب کاهش تنش‌ها و مشکالت روان­شناسی وی‬
‫گردد (‪ .)6-5‬معنای زندگی يكي از مقوله‌هایی است که‬
‫انسان حقیقت­جو در پی آگاهی یافتن به ماهيت آن­ است‪.‬‬
‫معناداری زندگی‪ ،‬کامال به نگرش انسان به زندگی بستگی‬
‫دارد‪ .‬برای آن که زندگی فردي معنادار شود‪ ،‬وی باید‬
‫معنای زندگی را درک نماید (‪ .)7‬يكي از معروف‌ترین‬
‫تعريف معناي زندگي‪ ،‬توسط فرانكل در سال ‪1984‬ارائه‬
‫شده است‪ .‬وي معتقد است كه هنگامي كه انسان به‬
‫فعالیت‌های مورد عالقه‌اش می‌پردازد‪ ،‬با ديگران مالقات‬
‫می‌کند‪ ،‬به تماشاي آثار هنري‪ -‬ادبي می‌پردازد و يا به‬
‫دامان طبيعت پناه مي­برد‪ ،‬وجود معنا را در خود احساس‬
‫می‌کند‪ .‬همچنين هنگامي كه احساس می‌کند كه وجود و‬
‫هستی‌اش به يك منبع اليزال پيوند خورده است و خود را‬
‫متكي به چارچوب‌ها و تکیه‌گاه‌های گسترده و قابل‌اتکایی‬
‫مانند مذهب و فلسفه‌ای كه براي زندگي كردن انتخاب كرده‬
‫است‪ ،‬می‌بیند‪ ،‬معنا را درمی‌یابد و آن را احساس می‌کند‪.‬‬

‫ال درست) دارد‬ ‫ال نادرست تا کام ً‬
‫‪ 7‬عاملی لیکرت (از کام ً‬
‫(‪ .)23‬این پرسشنامه در ایران توسط مصرآبادی و همکاران‬
‫اعتباریابی شده است (‪ .)24‬بخش سوم شامل پرسشنامه‬
‫سنجش استرس‪ ،‬اضطراب و افسردگی بود‪ .‬اين پرسشنامه‬
‫‪Downloaded from journal.ihepsa.ir at 13:43 +0330 on Monday December 10th 2018‬‬
‫شامل ‪ 21‬سؤال در زمينه افسردگي ( ‪7‬سؤال)‪ ،‬اضطراب (‪7‬‬
‫سؤال) و استرس (‪ 7‬سؤال) با مقیاس ‪ 4‬عاملی لیکرت (از‬
‫ال تا زیاد) می‌باشد‪ .‬كسب نمره صفر تا ‪ 9‬برای افسردگی‪،‬‬‫اص ً‬
‫‪ 7-0‬برای اضطراب و ‪ 14-0‬برای استرس‪ ،‬نشانه نداشتن هر‬
‫یک از این مشکالت در فرد بود‪.‬‬
‫کسب نمره ‪ 13-10‬برای افسردگی‪ 9-8 ،‬برای اضطراب و‬
‫‪ 18-15‬برای استرس نشانه داشتن هر يك از اين مشكالت‬
‫در سطح خفیف بود‪ .‬کسب نمره ‪ 20-14‬برای افسردگی‪،‬‬
‫‪ 14-10‬برای اضطراب و ‪ 25-19‬برای استرس نشانه داشتن‬
‫هر یک از این مشکالت در سطح متوسط می‌باشد‪ .‬کسب‬
‫نمره ‪ 27-21‬برای افسردگی‪ 19-15 ،‬برای اضطراب و‬
‫‪ 26-33‬برای استرس نشانه داشتن هر یک از این مشکالت‬
‫در سطح شدید می‌باشد‪ .‬کسب نمره ‪ 28‬و باالتر برای‬
‫افسردگی‪ 20 ،‬و باالتر برای اضطراب و ‪ 34‬و باالتر برای‬
‫استرس‪ ،‬نشانه داشتن هر یک از این مشکالت در سطح‬
‫خیلی شدید می‌باشد (‪ .)25‬این پرسشنامه در ایران توسط‬
‫صاحبی و همکاران اعتباریابی شده است (‪.)26‬‬
‫داده‌ها پس از جمع‌آوری با ‪ SPSS18‬تحلیل شدند‪ .‬برای‬
‫تعیین همبستگي بین متغیرهای کمی از آزمون همبستگي‬
‫پيرسون استفاده گردید‪ .‬برای تعيين وجود تفاوت معنی‌دار‬
‫بين ميانگين نمره معنای زندگي‪ ،‬استرس‪ ‌،‬اضطراب و‬
‫افسردگي بر حسب سطوح متغيرهاي كيفي چندحالته از‬
‫آزمون تحلیل واريانس یک‌طرفه استفاده شد‪ .‬برای تعيين‬
‫وجود ارتباط بين ميانگين نمره معنای زندگي‪ ،‬استرس‪‌،‬‬
‫اضطراب و افسردگي با متغيرهاي كيفي دوحالته (مانند‬
‫جنسيت و شاغل بودن) از آزمون تی مستقل استفاده شد‪ .‬در‬
‫این پژوهش‪ ،‬سطح معنی‌داری ‪ 0p≤/05‬در نظر گرفته شد‪.‬‬
‫پرسشنامه‌های مورد استفاده در این مطالعه ‪ 3‬قسمت بود‪.‬‬
‫یافته‌ها‬
‫میانگین سنی دانشجویان مورد مطالعه (‪ 23)±3/6‬سال بود‪.‬‬
‫دامنه سنی بین ‪ 18‬تا ‪ 42‬سال بود‪ .‬از بین نمونه­ها ‪%47/7‬‬
‫(‪ 106‬نفر) را مردان و ‪ 116‬نفر (‪ )%52/3‬را زنان تشکیل‬
‫می ­دادند‪ .‬ساير اطالعات جمعیت­شناختی نمونه‌هاي مورد‬
‫مطالعه در جدول ‪ 1‬آورده شده است‪.‬‬
‫‪86‬‬
‫به بررسی پیش‌بینی­کننده‌های معناداری زندگی دانشجویان‬
‫پرداخته شده است (‪ .)22‬با توجه به اهمیت شناخت تأثیر‬
‫ابعاد معنوي بر سالمت روان دانشجویان جهت طراحي‬
‫مداخالت روان­شناسي مرتبط‪ ،‬مطالعه حاضر با هدف تعيين‬
‫ارتباط بين داشتن معنا در زندگي با وضعيت استرس‪،‬‬
‫اضطراب و افسردگي دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي‬
‫ايران در سال ‪ 1392‬انجام‌شده است‪ .‬مطالعه حاضر می‌تواند‬
‫نقطه شروعی برای انجام مداخالت معنادرمانی برای بهبود‬
‫وضعیت سالمت روان دانشجویان باشد‪.‬‬
‫مواد و روش‌ها‬
‫مطالعه توصیفی – تحلیلی حاضر بر روی ‪ 222‬دانشجوي‬
‫دختر و پسر ساكن در خوابگاه‌های دانشگاه علوم پزشكي‬
‫ايران در سال ‪ 1392‬انجام شد‪ .‬در ابتدا حجم نمونه محاسبه‬
‫شد‪ .‬حجم نمونه با توجه به واریانس برگرفته از مطالعه اولیه‬
‫بر ‪ 20‬دانشجو‪ ،‬با اطمینان ‪ ،%95‬دقت ‪ 0/05‬و با استفاده‬
‫از فرمول (‪ 200 ،)n=z2σ2/d2‬نفر محاسبه گردید‪ .‬با در نظر‬
‫گرفتن ریزش ‪ 20‬درصدی‪ 240 ،‬نفر در این مطالعه شرکت‬
‫کردند‪ 18 .‬نفر پرسشنامه‌ها را به محققین برنگرداندند‪ .‬در‬
‫نهایت داده‌های ‪ 222‬پرسشنامه تحلیل شدند‪.‬‬
‫روش نمونه‌گیری به‌صورت آسان در يك خوابگاه پسرانه و‬
‫دو خوابگاه دخترانه انجام شد‪ .‬معیار ورود به مطالعه حاضر‬
‫عبارت بودند از‪ :‬موافقت افراد برای ورود به مطالعه‪ ،‬دانشجو‬
‫بودن‪ ،‬سكونت در خوابگاه‌های دانشگاه علوم پزشكي ايران و‬
‫عدم مصرف دارو براي درمان بیماری‌های روان‌شناختی مانند‬
‫افسردگي و اضطراب‪ .‬پس از کسب موافقت بیماران برای‬
‫ورود به مطالعه‪ ،‬پرسشنامه برای تکمیل در اختیار آن‌ها قرار‬
‫داده شد‪ .‬در ضمن پرسشنامه‌ها بدون نام بودند و به نمونه‌ها‬
‫در مورد محرمانه بودن اطالعات اطمینان داده شد‪ .‬موافقت‬
‫مسئولين خوابگاه‌ها نیز اخذ شد‪ .‬در مرحله بعد دانشجویان‬
‫مورد نظر پرسشنامه‌های مربوطه را تکمیل کردند‪.‬‬
‫بخش اول شامل سنجش اطالعات فردی (سن‪ ،‬جنس‪،‬‬
‫شغل پدر و مادر‪ ،‬تحصیالت پدر و مادر‪ ،‬وضعیت اشتغال و‬
‫مقطع تحصیلی) بود‪ .‬بخش دوم شامل پرسشنامه استاندارد‬
‫سنجش معنای زندگی بود که اولین بار توسط استگر و‬
‫همکاران جهت ارزیابی وجود معنا در زندگی و تالش برای‬
‫یافتن آن ارائه شده است‪ .‬این پرسشنامه ‪ 10‬گزینه با مقیاس‬
‫فصلنامه علمی‪-‬پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت‬
 ‫‪87‬‬

‫جدول ‪ .1‬اطالعات جمعیت­شناختی نمونه‌هاي مورد مطالعه (‪)n=222‬‬

‫درصد‬ ‫تعداد‬ ‫متغير‬ ‫درصد‬ ‫تعداد‬ ‫متغير‬

‫‪Downloaded from journal.ihepsa.ir at 13:43 +0330 on Monday December 10th 2018‬‬

‫تحصيالت مادر‬ ‫مقطع تحصيلي‬

‫‪12/2‬‬ ‫‪27‬‬ ‫بی‌سواد‬ ‫‪46/8‬‬ ‫‪104‬‬ ‫كارشناسي‬
‫‪30/2‬‬ ‫‪67‬‬ ‫ابتدايي‬ ‫‪34/7‬‬ ‫‪77‬‬ ‫کارشناسی‌ارشد‬
‫‪21/6‬‬ ‫‪48‬‬ ‫زير ديپلم‬ ‫‪0/9‬‬ ‫‪2‬‬ ‫دكتري تخصصي‬
‫‪36‬‬ ‫‪80‬‬ ‫باالي ديپلم‬ ‫‪17/6‬‬ ‫‪39‬‬ ‫پزشكي عمومي‬
‫تحصيالت پدر‬ ‫شغل پدر‬
‫‪6/3‬‬ ‫‪14‬‬ ‫بی‌سواد‬ ‫‪23‬‬ ‫‪51‬‬ ‫كارمند‬
‫‪15/3‬‬ ‫‪34‬‬ ‫ابتدايي‬ ‫‪44/1‬‬ ‫‪98‬‬ ‫آزاد‬
‫‪26/6‬‬ ‫‪59‬‬ ‫زير ديپلم‬ ‫‪10/4‬‬ ‫‪23‬‬ ‫كارگر‬
‫‪51/8‬‬ ‫‪115‬‬ ‫باالي ديپلم‬ ‫‪19/8‬‬ ‫‪44‬‬ ‫كارمند بازنشسته‬
‫اشتغال دانشجو‬ ‫‪2/7‬‬ ‫‪6‬‬ ‫بی‌کار‬
‫‪10/4‬‬ ‫‪23‬‬ ‫بله‬ ‫شغل مادر‬
‫‪89/6‬‬ ‫‪199‬‬ ‫خير‬ ‫‪6/8‬‬ ‫‪15‬‬ ‫كارمند‬
‫ميزان درآمد يا پول توجيبي (هزارتومان در ماه)‬ ‫‪0/5‬‬ ‫‪1‬‬ ‫كارگر‬
‫‪0/5‬‬ ‫‪1‬‬ ‫كمتر از ‪50‬‬ ‫‪1/3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫آزاد‬
‫‪24/3‬‬ ‫‪54‬‬ ‫‪100 -50‬‬ ‫‪7/2‬‬ ‫‪16‬‬ ‫كارمند بازنشسته‬
‫‪43/7‬‬ ‫‪97‬‬ ‫‪200-100‬‬ ‫‪83/3‬‬ ‫‪185‬‬ ‫خانه‌دار‬
‫‪31/5‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪200‬‬ ‫‪0/9‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ساير‬

‫رابطه معناداری وجود ندارد‪ .‬نتایج همین آزمون نشان داد که‬
‫بین شاغل­بودن (بله و خیر) و وضعیت تأهل (مجرد و متأهل)‬
‫دانشجویان با میانگین متغیرهای استرس‪ ،‬اضطراب‪ ،‬افسردگی‬
‫و معنای زندگی رابطه معنادار آماری وجود ندارد (‪.)0p>/05‬‬
‫نتایج آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه در براي وجود تفاوت‬
‫معنادار بین میانگین نمره استرس‪ ،‬اضطراب‪ ،‬افسردگی و‬
‫معنای زندگی بر حسب سطوح مختلف متغیرهای جمعیت­‬
‫شناختی چندحالته در جدول ‪ 2‬آورده شده است‪.‬‬
‫نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین میانگین‬
‫نمره سن با میانگین نمره افسردگی (‪،)0 r=-/02 ،0 p=/6‬‬
‫اضطراب (‪ )0r=/01 ،0 p=/8‬و استرس (‪)0r=/01 ،0 p=/8‬‬
‫همبستگی معناداری وجود ندارد‪ .‬اما با میانگین نمره معنای‬
‫زندگی‪ ،‬همبستگی آماری معكوس و معنادار وجود دارد‬
‫(‪ .)r=-0/17 ،0 p=/01‬نتایج آزمون تی مستقل نشان داد‬
‫که بین جنسیت با میانگین اضطراب (‪ ،)p= 0/4‬افسردگی‬
‫(‪ ،)p= 0/09‬استرس (‪ )p= 0/1‬و معناي زندگي (‪)p= 0/06‬‬

‫سال اول ‪ .‬شماره ‪ . 3‬پاییز ‪1392‬‬

 ‫‪88‬‬

‫جدول ‪ .2‬تفاوت معنادار بین میانگین نمره استرس‪ ،‬اضطراب‪ ،‬افسردگی و معنای زندگی دانشجویان بر حسب‬
‫سطوح مختلف متغیرهای جمعیت­شناختی چندحالته‬

‫معنای زندگی‬ ‫استرس‬ ‫اضطراب‬ ‫افسردگی‬ ‫متغیر‬

‫‪Downloaded from journal.ihepsa.ir at 13:43 +0330 on Monday December 10th 2018‬‬

‫‪p=0/7‬‬ ‫‪p=0/2‬‬ ‫‪p=0/5‬‬ ‫‪p=0/1‬‬ ‫سواد پدر‬

‫‪p=0/9‬‬ ‫‪p=0/1‬‬ ‫‪p=0/5‬‬ ‫‪p=0/4‬‬ ‫سواد مادر‬
‫‪p=0/3‬‬ ‫‪p=0/8‬‬ ‫‪p=0/2‬‬ ‫* ‬ ‫‪p=0/3‬‬ ‫شغل پدر‬
‫‪p=0/9‬‬ ‫‪p=0/9‬‬ ‫‪p=0/9‬‬ ‫‪p=0/8‬‬ ‫شغل مادر‬
‫‪p=0/3‬‬ ‫‪p=0/006‬‬ ‫* ‬ ‫‪p=0/1‬‬ ‫‪p=0/1‬‬ ‫مقطع تحصیلی‬
‫‪p=0/9‬‬ ‫‪p=0/2‬‬ ‫‪p=0/6‬‬ ‫‪p=0/5‬‬ ‫پول توجیبی یا درآمد در ماه‬
‫*‪ p< 0/05‬معنادار‬

‫همبستگی بین میانگین نمره اضطراب‪ ،‬افسردگی و استرس‬
‫و معنای زندگی آمده است‪.‬‬
‫همان‌طور که در جدول مشاهده می‌شود تنها بین میانگین‬
‫نمره اضطراب با معنای زندگی ارتباط آماری معنادار وجود‬
‫دارد (‪ .)p=0/04‬نتایج نشان می‌دهد که بین میانگین نمره‬
‫استرس‪ ،‬اضطراب و افسردگی همبستگی معنادار وجود دارد‬
‫(‪.)p=0/05‬‬
‫همان‌طور که در جدول نشان داده شده است تفاوت‬
‫معناداری بین میانگین نمره اضطراب دانشجویان بر حسب‬
‫دسته‌های مختلف شغلی پدر وجود دارد (‪ .)p=0/02‬همچنین‬
‫تفاوت معناداری بین میانگین نمره استرس بر حسب مقاطع‬
‫مختلف تحصیلی دانشجویان وجود دارد (‪ .)p=0/006‬در‬
‫جدول ‪ ،3‬میانگین و درصد اضطراب‪ ،‬استرس و افسردگی‬
‫دانشجویان مورد مطالعه نشان داده شده است‪ .‬در جدول ‪،4‬‬

‫جدول ‪ .3‬میانگین و درصد اضطراب‪ ،‬استرس و افسردگی دانشجویان مورد مطالعه‬

‫میانگين و انحراف‌معیار‬ ‫خیلی شدید‬ ‫شدید‬ ‫متوسط‬ ‫خفیف‬ ‫طبیعی‬ ‫متغیر‬

‫‪13/11±9/79‬‬ ‫‪%9‬‬ ‫‪%9/5‬‬ ‫‪%27/9‬‬ ‫‪%13/1‬‬ ‫‪%40/5‬‬ ‫افسردگی‬
‫‪15/46±10/92‬‬ ‫‪%33/8‬‬ ‫‪%12/6‬‬ ‫‪%22/1‬‬ ‫‪%4/5‬‬ ‫‪%27‬‬ ‫اضطراب‬
‫‪12/52±9/96‬‬ ‫‪%4/5‬‬ ‫‪%6/3‬‬ ‫‪%13/1‬‬ ‫‪%13/1‬‬ ‫‪%63/1‬‬ ‫استرس‬

‫جدول ‪ .4‬همبستگی بین متغیرهای اضطراب‪ ،‬افسردگی و استرس و معنای زندگی در دانشجویان‬

‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫متغیر‬

‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ .1‬افسردگی‬
‫‪r=0/75‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ .2‬اضطراب‬
‫*‪p=0/0001‬‬

‫‪r=0/82‬‬ ‫‪r=0/73‬‬ ‫‪ .3‬استرس‬

‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬
‫*‪p=0/0001‬‬ ‫*‪p=0/0001‬‬
‫‪r=-0/06‬‬ ‫‪r=-0/13‬‬ ‫‪r=-0/04‬‬ ‫‪ .4‬معنای زندگی‬
‫‪-‬‬ ‫‪p=0/3‬‬ ‫*‪p=0/04‬‬ ‫‪p=0/5‬‬

‫*‪ p< 0/05‬معنادار‬

‫فصلنامه علمی‪-‬پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت‬

 ‫‪89‬‬
‫ویژگی‌هایی چون سن‪ ،‬موقعيت اجتماعي‪ ،‬طبقه‪ ،‬مذهب‌‌‪،‬‬
‫ارزش‌ها‪ ‌،‬عواطف و غيره قرار می‌گیرد (‪ .)22 ،16‬در مطالعه‬
‫حاضر مشاهده شد كه بين داشتن معنا در زندگي با‬
‫جنسيت رابطه آماري معنی‌دار وجود ندارد‪ .‬اين نتيجه با‬
‫‪Downloaded from journal.ihepsa.ir at 13:43 +0330 on Monday December 10th 2018‬‬
‫مطالعه طالب‌زاده شوشتري همخواني دارد (‪ .)15‬در واقع‪،‬‬
‫نياز به معنا نيرويي است كه در همه انسان‌ها‪ ،‬مستقل از‬
‫جنسيت آن‌ها وجود دارد‪ .‬اين نياز‪ ،‬يك نياز بنيادي و اصيل‬
‫است و توجيهي ثانوي از کشش‌های غريزي انسان نيست‬
‫(‪ .)29‬راتی و همكاران دريافتند كه ميانگين نمره معناي‬
‫زندگي در دختران نوجوان تفاوت معناداری با پسرهاي اين‬
‫گروه سني ندارد (‪.)12‬‬
‫ضمناً نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه بين سن و داشتن‬
‫معنا در زندگي رابطه معكوس و معنی‌دار وجود دارد‪ .‬نتايج‬
‫مطالعه شاكري­نيا و همكاران با اين نتيجه همسو است (‪،)30‬‬
‫اما در مطالعه طالب‌زاده­شوشتري و همكاران رابطه‌ای‬
‫معنا‌دار بين سن و معناي زندگي مشاهده نشد (‪ .)15‬انجام‬
‫مطالعات بيشتر در گروه‌های سني مختلف براي اثبات رابطه‬
‫بين معناي زندگي و سن ضرورت دارد‪.‬‬
‫نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه ‪ %50/5‬از دانشجویان‬
‫دارای درجاتی از افسردگی‪ %73 ،‬دارای درجاتی از اضطراب‬
‫و ‪ %30/9‬دارای درجاتی از استرس (خفیف تا خیلی‬
‫شدید) بودند‪ .‬ضمناً بين ميانگين نمره استرس‪ ،‬اضطراب‬
‫و افسردگي دانشجويان همبستگي مثبت و معنی‌دار‬
‫وجود داشت‪ .‬بدين معني كه با افزايش ميزان هر يك از‬
‫اين متغيرها‪ ،‬ميانگين دو متغير ديگر نيز افزايش می‌یافت‪.‬‬
‫مطالعه آدرياني و همكاران نيز نشان داده است که استرس‪،‬‬
‫اضطراب و افسردگی در بین دانشجویان شیوع فراوان دارد‬
‫و بین این سه اختالل ارتباط معناداري وجود دارد (‪ .)1‬در‬
‫حقيقت‪ ،‬دانشجويان است رس‌های زيادي را در طول دوران‬
‫تحصيل خود تجربه می‌کنند‪.‬‬
‫مطالعه صادقيان و همكاران نشان داده است كه نگراني در‬
‫مورد سالمت خانواده‪ ،‬تغيير در فعاليت مذهبي‪ ،‬نگراني در‬
‫مورد آينده شغلي‪ ،‬ورود به محيط بيمارستان‪ ،‬شركت در‬
‫امتحان مهم‪ ،‬اختالف با دوستان و مشكالت جنسي از جمله‬
‫عوامل استرس‌زا براي دانشجويان محسوب می‌شوند (‪.)31‬‬
‫قابل‌ذکر است كه وجود عوامل استرس‌زا و عدم توان كنترل‬
‫آن‌ها می‌تواند زمینه‌ساز بروز اضطراب‪ ،‬افسردگي و ساير‬
‫مشكالت روان‌شناختی در دانشجويان گردد (‪ .)1‬تشخيص‬
‫سال اول ‪ .‬شماره ‪ . 3‬پاییز ‪1392‬‬
‫بحث‬
‫نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه بين داشتن معنا در زندگي‬
‫و نمره اضطراب دانشجويان مورد مطالعه ارتباط معنی‌دار‬
‫و منفي وجود دارد‪ ،‬اما با ساير متغيرها مانند افسردگي و‬
‫استرس ارتباط معنی‌دار ندارد‪ .‬اين یافته‌ها در واقع همسو‬
‫با مطالعاتي است كه نشان داده‌اند داشتن معنا در زندگي‬
‫رابطه معنا‌دار و منفي با نمره اضطراب افراد دارد (‪ .)16‬به‬
‫عنوان مثال کلفتراس و همكاران در مطالعه‌ای دريافتند كه‬
‫هر چه نمره معناي زندگي جوانان افزايش می‌یافت‪ ،‬نمره‬
‫اضطراب و اختالالت خواب آنان كاهش پيدا می‌کرد (‪.)16‬‬
‫طالب‌زاده­شوشتري و همكاران نيز به اين نتيجه رسيدند كه‬
‫بين داشتن معني در زندگي و وجود عالئم اضطرابي رابطه‬
‫معنی‌دار و منفي وجود دارد (‪.)15‬‬
‫علت وجود رابطه معنی‌دار‪ ،‬فقط بين اضطراب و معناي‬
‫زندگي را شايد بتوان در ميزان شيوع باالي اضطراب در‬
‫دانشجويان مورد مطالعه به نسبت دو متغير استرس و‬
‫افسردگي دانست‪ .‬همان‌طور كه در جدول ‪ 2‬نشان داده شده‬
‫است‪ %50/5 ،‬از دانشجویان دارای درجاتی از افسردگی‪،‬‬
‫‪ %73‬دارای درجاتی از اضطراب و ‪ %30/9‬دارای درجاتی از‬
‫استرس (از خفیف تا خیلی شدید) بودند‪ .‬در واقع‪ ،‬ميانگين‬
‫نمره اضطراب در دانشجويان بيشتر از دو متغير استرس و‬
‫افسردگي گزارش شده است‪ .‬قابل‌ذکر است كه اضطراب‬
‫يكي از مهم‌ترین اختالالت عصبی روانی به حساب می‌آید‪.‬‬
‫اضطراب چيزی جز دلهره مداوم و مزمن از چيزی ناشناخته‬
‫نيست‪ .‬برخي از روان­شناسان‪ ،‬هسته مرکزی بخش اعظم‬
‫بیماری‌های روانی را در اضطراب جستجو می‌کنند (‪.)27‬‬
‫مطالعات نشان داده‌اند كه افرادي كه زندگي آن‌ها معناي‬
‫بيشتري دارد‪ ،‬بهتر می‌توانند با اضطراب و چالش‌های‬
‫زندگي مقابله كنند‪ ،‬پردازش اطالعات جديد براي آن‌ها‬
‫راحت­­تر بوده و چشم‌انداز وسيع­تر و مثبت­تري براي زندگي‬
‫آينده خود دارند‪ .‬داشتن معنا در زندگي مهارت مقابله‌ای‬
‫مفيدي است كه سبب می‌شود انسان بتواند از اوقات خوب‬
‫خويش لذت برده و اوقات بد را تحمل كند (‪ .)28 ،22‬لذا با‬
‫توجه به شيوع اضطراب در بين دانشجويان و ضرورت انجام‬
‫مداخالت چندگانه‪ ،‬انجام مشاوره‌های روان­شناسي با رويكرد‬
‫معنادرمانی براي اين گروه يكي از ضروريات اجرايي هر نظام‬
‫دانشگاهي محسوب می‌شود‪.‬‬
‫معناي زندگي مفهومي است كه تحت تأثیر فرهنگ و‬

‫‪References‬‬
‫‪1. Rezaei-Adaryani M, Azadi A, Ahmadi‬‬
‫‪F, Vahedian Azimi A. Comparison of‬‬
‫‪depression, anxiety, stress and quality of life‬‬
‫‪Downloaded from journal.ihepsa.ir at 13:43 +0330 on Monday December 10th 2018‬‬
‫‪in dormitories students of Tarbiat Modares‬‬
‫‪University. Iran J Nurs Res 2007; 2(4-5):‬‬
‫‪31-38.‬‬
‫‪2. Abolghasemi A. Simple and multiple‬‬
‫‪relationships between college student’s‬‬
‫‪stressors and their academic performance‬‬
‫‪regarding religious attitude. J Educ Psychol‬‬
‫]‪Chamran Univ 2004; 3 (1):1-18. [in Persian‬‬
‫‪3. Cavanagh SJ, Snape J. Educational‬‬
‫‪sources of stress in midwifery students.‬‬
‫‪Nurse Educ Today 1997; 17(2):128-134.‬‬
‫‪4. Shariati M, Kaffashi A, Ghaleh Bandy‬‬
‫‪MF, Fateh A, Ebadi M. Mental health in‬‬
‫‪medical students of the Iran University of‬‬
‫‪Medical Sciences. Payesh J 2002; 3(1): 29-‬‬
‫]‪37. [in Persian‬‬
‫‪5. Yousefi N, Etemadi O, Bahrami F,‬‬
‫‪Fatehizadeh M, Ahmadi A, Mavarani A,‬‬
‫‪et al. Efficacy of logo therapy and gestalt‬‬
‫‪therapy in treating anxiety, depression and‬‬
‫‪aggression. Iranian Psychol 2009; 5 (19):‬‬
‫]‪251-259. [in Persian‬‬
‫‪6. Fakhar F, Navabi Nejad SH, Foroghan‬‬
‫‪M. The role of group counseling with logo-‬‬
‫‪therapeutic approach on the mental health‬‬
‫‪of older women. Iran J Ageing 2008; 3(7):‬‬
‫]‪58-67. [in Persian‬‬
‫‪7. Lavasani M, Ejei J, Mohammadi F. The‬‬
‫‪Relationship between meaning of life and‬‬
‫‪optimism with subjective well-being. J‬‬
‫]‪Psychol 2013: 17: 3-17. [in Persian‬‬
‫‪8. Ho MY, Cheung FM, Cheung SF. The‬‬
‫‪role of meaning in life and optimism in‬‬
‫‪promoting well-being. Pers Individ Diff‬‬
‫‪90‬‬
‫زودرس و مشاوره‌های به‌موقع در زمينه مشكالت خفيف‬
‫روان‌شناختی (مانند استرس) براي دانشجويان‌‪ ،‬خصوصاً‬
‫جديدالورودها‪ ،‬می‌تواند از گسترش بیماری‌های شديدتر‬
‫رواني (مانند افسردگي) جلوگيري نمايد‪ .‬نقشي كه مراكز‬
‫مشاوره دانشگاه می‌توانند در اين زمينه ايفا نمايند‪ ،‬بسيار‬
‫برجسته است‪.‬‬
‫با اينكه اين مطالعه از محدود بررسی‌هایی است كه به‬
‫تعيين رابطه بين معناي زندگي با مشكالت روان‌شناختی‬
‫دانشجويان می‌پردازد‪ ،‬اما داراي محدودیت‌هایی بوده‬
‫است‪ .‬از محدوديت مطالعه حاضر‪ ،‬عدم مطالعه دانشجويان‬
‫غيرخوابگاهي بود‪ .‬در اين دانشجويان طبیعتاً عوامل‬
‫استرس‌زا شايد كمي متفاوت از دانشجويان خوابگاهي باشد‬
‫و اين امر تعميم نتايج را به اين گروه غیرممکن می‌سازد‪.‬‬
‫از ديگر محدودیت‌های مطالعه حاضر‪ ‌،‬عدم بررسي ارتباط‬
‫متغيرهايي چون مذهب و نگرش‌های مذهبي با معناي‬
‫زندگي است‪.‬‬
‫از آنجا كه بين نگرش‌های مذهبي و احساس معنا در زندگي‬
‫ارتباط معنی‌دار وجود دارد (‪ ،)32‬پيشنهاد می‌شود در‬
‫مطالعات آينده تأثیر نگرش‌های مذهبي بر ميزان معناداری‬
‫زندگي دانشجويان مورد بررسي قرار داده شود‪.‬‬
‫نتیجه‌گیری‪ :‬ميزان اضطراب دانشجويان در سطح بااليي‬
‫قرار دارد‪ .‬دانشجوياني كه معناي كمتري در زندگي خود‬
‫دارند‪ ،‬ميزان اضطراب بيشتري را تجربه می‌کنند‪ .‬در‬
‫مشاوره‌های روان­شناسي‪ ،‬بايستي با رويكردهاي معنادرمانی‪،‬‬
‫معنادار بودن زندگي را در دانشجويان افزايش داد‪ .‬اين امر‬
‫می‌تواند در نهايت سبب افزايش بهداشت روان دانشجويان‬
‫گردد‪.‬‬
‫سپاسگزاری‬
‫از همكاري دانشجويان ساكن در خوابگاه‌های دانشگاه علوم‬
‫پزشكي ايران تقدير و تشكر می‌شود‪.‬‬
‫فصلنامه علمی‪-‬پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت‬
 91

2010; 48: 658–663.

Psycholo 2012; 3(4): 337-345. http://dx.doi.
9. Halama P, Dedova M. Meaning in life
org/10.4236/psych.2012.34048
and hope as predictors of positive mental
17. Mehri A, Sedighy Some-Koochak Z.
health: Do they explain residual variance
Assessment of mental health status and
Downloaded from journal.ihepsa.ir at 13:43 +0330 on Monday December 10th 2018

not predicted by personality traits? Studia

some related factors among students of
Psychologica 2007; 49: 191–200.
Sabzevar Universities in 2010. Medical
10. Melton MA, Schuenberg SE. On the
Science J Islamic Azad Univ, Tehran Med
measurement of meaning: Logo therapy’s
Unite 2012; 21(4): 298-304. [in Persian]
empirical contributions to humanistic
18. Mohammadzadeh J, Kosravi A, Akbary
psychology. J Humanist Psychol 2008; 36:
M. Mental health and its determinants
31-44.
among students of Ilam University, Iran.
11. Steger MF. Development and validation
Health System Res 2012; 8(5): 799-805. [in
of the Meaning in Life Questionnaire:
Persian]
A measure of eudemonic well-being.
19. Salajegheh A, Shojaeezadeh D, Tol
Unpublished Doctoral Dissertation,
A. Depression and related factors among
University of Minnesota, USA; 2005.
university students. Health System
12. Rathi N, Rastogi R. Meaning in life
Res 2012; 8(4): 663-671. [in Persian]
and psychological well-Being in pre-
20. Mohammad Zadeh J. Investigation of
adolescents and adolescents. J Indian Acad
prevalence rate of depression symptoms
Appl Psychol 2007; 33(1):31-38.
among Ilam University students. J Ilam
13. Feldman DB, Snyder CR. Hope and the
Univ Med Sci 2011; 19(2): 71-76. [in
meaningful life: theoretical and empirical
Persian]
associations between goal-directed thinking
21. Nadi MA, Sajjadian A. The Analytical
and life meaning. J Soc Clin Psychol 2005;
relations between spiritual concept with
24: 401-421.
spiritual well-being, mental happiness,
14. Nasiri H, Jokar B. Meaning in life,
satisfaction with life, psychological
hope, life satisfaction and mental health in
flourishing, Hope for future and
women. J Women Develop Politics 2008; 6
purposefulness in the university students.
(2):157-176. [in Persian]
Toloo-e-Behdasht 2011; 10(3): 54-68. [in
15. Talebzadeh Shoshtari L, Pour Shafeei
Persian]
H. Talebzadeh Shooshtari L, Pourshafei
22. Garcini LM, Short M, Norwood WD.
H. The relation between meaning in life
Affective and motivational predictors of
and general health among staff of Birjand
perceived meaning in life among college
University (2009-2010). J Birjand Univ
students. The Journal of Happiness & Well-
Med Sci. 2011; 18 (1): 55-61. [in Persian]
Being 2013, 1(2): 47-60.
16. Kleftaras G, Psarra E. Meaning in life,
23. Steger MF, Frazier P, Oishi S, Kaler
psychological well-being and depressive
M. The Meaning in life questionnaire:
symptomatology: A Comparative Study.
assessing the presence of and search for
1392 ‫ پاییز‬. 3 ‫ شماره‬. ‫سال اول‬
 92

meaning in life. Journal of Counseling 32. Peymanfar E, Aliakbari dehkordi M,

Psychology2006 ; 53: 80-93. Mohtashami T. Comparison of loneliness
24. Mesrabadi J, Ostovar N, Jafarian S. and a sense of meaning in life with varying
Discriminative and construct validity of levels of religious attitude. J Pshychol Relig
Downloaded from journal.ihepsa.ir at 13:43 +0330 on Monday December 10th 2018

meaning in life questionnaire for Iranian 2012; 4(5):41-52. [in Persian]

students. J Behavi Scie 2013; 7(1):83-90.
[in Persian]
25. Henry JD, Crawford JR. The 21-item
version of the depression anxiety stress
scales (DASS–21): normative data and
psychometric evaluation in a large non-
clinical sample. Br J Clin Psychol 2005; 44:
227–239.
26. Sahebi A, Asghari MJ, Salari RS.
Validation of depression, anxiety and stress
scale (DASS-21) for an Iranian population.
J Iranian Psychol2005 ; 1(4): 299-310. [in
Persian]
7. Carson BV. Mental health nursing. 2 th
ed. Philadelphia: WB Saunders Co; 2000.
28. Michael F. Steger. Experiencing
meaning in life: Optimal functioning at the
nexus of well-being, psychopathology, and
spirituality. The Human Quest for Meaning.
2nd Edition.
29. Frankle V. Man s search for meaning:
an introduction to logo therapy. Translated
by: Salehian N, Milani M. 17th ed. Tehran:
Dorsa Publication; 2007. [in Persian]
30. Shakrinia E. The relationship between
social capital and meaning in life with
general health in women victim of violence.
J Women Health 2010; 2:47-67. [in Persian]
31. Sadeghian E, Heidarian Pour A.
Stressors and mental health status among
students of Hamadan University of Medical
Sciences. Hayat J 2009; 15(1): 71-81. [in
Persian]

‫پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت‬-‫فصلنامه علمی‬