Magandang umaga po sa ating lahat, isa pong karangalan na nandito po ako sa inyong

harapan upang makapagsabi ng aking kaalaman at opinyon. Nais kong ipahayag ang aking
kaisipan, kaalamn at opinyon. Sana po ang aking mga bibitawang mga salita ay
makapagbigay pag-asa at paglinaw sa isipan ng bawat isa sa atin.

“Pagbabago lang siyang permanente sa mundo”

“Maibabalik pa kaya natin ang nakaraan? O panahon na para tayo ay mamuhay na
sa bagong pamamaraan?”
Madami mang problema at krimen sa paligid natin may mga nakaraan pa din tayong
nais balikan na kung saan tayo ay masaya, masagana at maginhawa ang paghinga. Noon
masaya tayong nagliliwaliw sa labas ng ating mga tahanan,mga parke at mga pamasyalan
kasama ang ating mga kaibigan at kapamilya na walang inaaalalang nakakahawang sakit
na maaaring kumitil ng ating mga buhay. Noon magaan ang ating paghinga sapagkat tayo
ay nakagagalaw ano man ang nais nating gawin sa labas at loob ng bahay, masaya sapagkat
hindi natin kailangan ng kung ano-ano mang isusuout sa ating katawan at mukha para
lamang makaalis at makasama sa mga gala. Sa mga nagdaang taon tanging krimen at
gutom lamang ang inaalala ng ating gobyerno at kapwa mamamayan sa ating pamayanan.
Noon malaya tayong makipag usap saan mang sulok ng ating lugar na walang sinusunod
na ‘social distancing’, mga bata noon na masayang naglalaro sa gitna ng kalsada, habulan,
piko at iba pa. Ngunit tila nga na ano mang oras at sa bawat ating ginagawa ay kailangan
nating pagkaispan ang mga mangyayari sa hinaharap. Na sa isang iglap lamang ay
magbabago ang lahat sa ating buhay at mga nakasanayan, na sa isang kisap mata ay tila
nawala ang ating mga masasayang nakaraan at napalitan ng takot at mga pangamba dahil
lamang isang sakit na mabilis kung lumaganap at makahawa na maaaring bumawi ng
ating buhay. Totoo ngang pagbabago lamang ang permanente sa mundong ibabaw na ito at
maraming anggulo sa ating bansa ang nabago. Nawalan na ng pag-asa ang iba sa atin na
maibabalik pa natin ang ating mga nakasanayan at nakaugalian sa gitna ng pandemya, at
tila sinasanay na ang kanilang mga sarili sa upanipagpatuloy ang kanilang buhay sa ibang
pang paraan.
Isang pandemya ang nararanasan ng ating mundomula noong taong 2019 hanggang
ngayon, ito ay isang uri ng korona na kahit kailaman may hiundi mo nanaisaing makamit
sa iyong talambuhay datapwat ay iyo pang iwasan. Isang korona na nagbibigay takot at
pangamba sa buong mundo, ang Corona Virus Diseases (COVID-19). Ang coronavirus ay
isang malaking pamilya ng mga virus na magdudulot ng sakit mula sa karaniwang sipon
hanggang sa higit na malubhang sakit tulad ng Middle East Respiratory Syndrome (MERS
CoV), Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS CoV). At ngayon ay ang COVD-19. Ito ay
naisasalin sa mga hayop pati na rin sa tao. COVID-19 isang akronim ng sakit na timatawag
sa coronavirus disease 2019 na naunang nakilala bilang isang 2019 novel coronavirus. Isang
bagong virus namula sa pamilya ng coronavirus (CoV) na unang natukoy sa Wuhan,
Probinsya ng Hubei, China, na lumaganap sa mga tao mula noong Disyembre 2019. Ayon
sa ilang pananaliksik ng mga siyentistang Chino, hinihinalang ito ay naipasa sa mga tao
dahil sa pagkain ng pangolin o hayop na nangangain ng mga langgam. Ngunit ayon din
sakanila ay kailangan paitong pag-aralang Mabuti upang makumpirma ang pinagmulan
nito. Sa loob ng dalawang taon bawat araw na dumadaan ay tumataas din ang kaso ng
nagkakaroon ng virus na ito. Naging sanhi ito ng milyong buhay ang nawala at nasira. bata,
matanda, babae, lalaki, may sakit man o wala ay hindi nito pinapaligtas, pati na rin sa
milyon-milyong tao at pamilya ang nawalan ng mga hanap-buhay. Naapektuhan din ang
ekenomiya ng bansa, atsa iba pang salik katulad ng sa pamumuhay ng mga tao, sa pisikal
at mental na kalusugan ng mga kabataan, lalo na sa mas lalong pagdami ng krimen dahil
sa kahirapan na nararanasan habang may pandemya. Ayon sa huling datos ng DOH, ika-17
ng oktubre may 25,848 active cases pa sa bansa at mahigit 3,800,000b na ang nakarecover
sa sakit na ito at may bilang na 63,546 naman ang mga nasawi dahil sa COVID-19.
Hindi pa man dumadating ang COVID-19 ay masagana na sa tawa at saya ang mga
kabataan dahil nagagawa nila ang kanilang mga nais. Nakakapag relax sila kapag
nakakaranas ng stress. Batay sa isang pag-aaral na ang paggala o pagpunta sa isang lugar ay
nakakatulong upang marelax ang isipan at utak ng tao. Nakatutulong din ang pagsasabi ng
mga problema sa mga kaibigan, Na siyang naging problema ng mga kabataan sa gitna ng
pandemik. Dahil sa higpit ng pagbabantay at health protocol ng DOH at Gobyerno ay
hindi na nagagawa ng isang kabataan ang dati niyang Gawain kapag nakararanas ng stress.
Ang pagkakawalay ng mga kabataan sa kanilang mga kaibigan, kapamilya, kaklase ay
maaaring magdulot sa kanila ng matinding kalungkutan at pagbigat ng pakiramdam ng
kanilang pakiramdam dahil sap ag-aakalang nag-iisa sila na siyang pangunahing dahil sa
pagkakaroon ng Mental Health Issue. Tinitignan ng ana isa sa pangunahing dahilan ng
kalungkutan ng isang bata ay ang pagkakaroon ng isyung pampliya dahil sa kahirap
bunsod ng pandemic. Ayon naman sa pananaliksik ng Council for the Welfare of Children
(CWC) ay umabot sa 54% ang mga kabataanh nagpahayag ng kalungkutan, takot at
pangamba sa kasagsagan ng coronavirus disease 2019 (COVID-19). At ayon kay Kieth n.
Hampton, isang mananaliksik na lumalabas na ang paggamit ng social media ay
humahantong sa pagbaba ng mental health ng kabataan. Nalaman ni Hampton na 63% ng
kabataang gumagamit SocMed ay nakararanas ng depsression sanhi ng nabasang
impormasyon online. Tunay ngang Malaki ang ipinagbago ng lahat sa atin dahil sa
coronavirus.
Paaralan ang pangalawang tahanan ng mga kabataan. Guro ang kanilang kinikilalang
magulang, kanilang mga kaklase ang kanilang kasangga sa bawat hamon ng pag-aaral.
Ngunit sa kabila ng mga hamon na ito ay napapatunayang mas masaya at maganda talaga
ang harapang klase ng mga mag-aaral. Mas maraming benipisyo ang nabibigay nito sa mga
kabataan, magulang at guro. Nakasanayan na ng lahat sa atin ang face to face class at kahit
saan man natin tignan mas mabisa nga ito sa pagkatutuo ng mga bata. Mas
naipapaliwanag ng maayos ng mga guro ang kanilang aralin, at mas naiintidhan ito ng mga
mag-aaral. Madaming mag-aaral ang nagsasabing mas gusto nila ang face-to-face sapagkat
nakikita at mas nakikilala nila ang kanilang kakalse at kaibigan. Malaki ang naging epekto
ng pandemic sa pag-aaral ng mga kabataan. Napilitan at nahirapan silang makiayon sa
panibagong daloy ng pag-aaral. Dahil sa pagkakaroon ng malawakang lockdown sa loob ng
ating bansa, napilitan ang gobyerno at mga sangay nito na gawing Online Classes muna
ang magaganap sa mga sununod na taon. Malalakas na hinaing ng mga kabataan ang
bumoses sa mga nakaraang taon dahil sa bagong plataporma na ito. Maraming kabataan
ang nagsasabing mas maraming ‘academic pressure’ ang naibibigay ng online classes kung
para sa face-to-face class. May mga pagkakataon pa na humihiling ang mga mag-aaral ng
“academic freeze” dahil sa sobrang hirap ng ating kalagayan sa kasagsagan ng pandemic.
May mga magulang na nagrereklamo dahil magastos ang online class kumpara sa face-to-
face class, dahil bukod sa gadgets magastos din sa load or internet connection na
pangunahing kailangan upang makasabay sa klase. Nawalan din ng gana ang mag-aaral sa
pag-aaral dahil sa kanilang set-up classes. At ngayong ibinalik na ang face-to-face classes sa
mga pampubliko at pribadong paaralan ng elementarya at high school ay masasabing
nakaginhawa na ng onti ang mga magulang at bumalik ang sigla ng mga mag-aaral sap ag-
aaral.
Bago ang COVID-19 pandemik ay pataas naman ng pataas ang produksiyon ng bansa.
Ngunit bumagsak ito nang halos 10% nuong 2020 dahil sa sunod-sunod na lockdowns at
palpak nap ag-responde sa pandemya.Malaki nga ang naging epekto ng pandemya sa
ekonomiya ng bansa, lubos na bumagsak at bumaba ang ang mga kita ng kanilang
Negosyo dahil halos lahat ng mga negosyo ay nagsara sa kasagsagan ng pandemya nitong
nakaraang dalawang taon. Batay nga kay Socioeconomic Planning Sec. Chua ay mas
naging Malala ang pinsala ng pandemya sa ekonomiya at nangangamba nga ang ilang
negosyante kung paano nila mapapanatili ang kanilang Negosyo. Isang kompanya ang
nagsagawa ng pag-aaral ukol sa epekto ng ekonomiya sa sakanila at sa mga manggagawa at
ito ay ang Second Harvest. Sinasabing 50% ng mga responde ay ipinapahiawatig na
kinailangan nilang ipagliban ang pagbbayad ng kanilang renta o mortage sa panahon ng
pandemya, 57% naman ng survey ay iniulat na mayroon silang mas mababa sa $100 sa
pagtipid ngayon, mahigit 70% naman ang nagsabing na bawat isang tao sa kanilang
sambahayan ay nawalan ng trabaho at nakaranas ng pagbawas sa kanilang oras ng trabaho
mula nang magsimula ang pandemic. Sa mga nanatiling nagtatrabaho naman ay 70% sa
kanila ay kinilala bilang mga mahahalagang manggagawa, na nangangahulugang
nagtatrabaho sa labas ng bahay sa pangangalagang pangkalusugan, serrbisyo sa pagkain,
janitorial at tingiang trabaho upang suportahan ang pangunahing mga pangangailangan.
Ang datos na lumabas ay nagsasabing kung paano naapektuhan ang mga manggagawa na
mababa ang sahod at kung bakit aabutin ng mahabang panahon upang makabawi ang
komunidad.
 Masasabing hindi man na natin maiaalis pa ang COVID-19 sa mga susunod pang
henerasyon at maibalik na katulad na katulad ang dati, ang mahalag ay kaya parin natin
maibalik ang ating mga nakasanayan sa darating na panahon at mapanumbalik ang ating
nakagawian sa pamamagitan ng mga bagong pamamaraan at bagong kasanayan. Marami
man ang nagbago bunsod ng pandemya, tayo pa rin ay asyano na nagtutulong tulong
upang lahat ay makaahon at maibalik sa ayos ang lahat.
Yun lamang po at maraming salamat sa inyong pakikinig.