RIZAL TECHNOLOGICAL UNIVERSITY

COLLEGE OF EDUCATION

BONI,MANDALUYONG CITY

PINAL NA PAPEL
Saliksik Wika: Tuon sa Paghahambing at Pagkokontrast ng 50 na Piling Tunog,
Salita at Pahayag sa Tulong ng Informant

Ipapasa ni:
Sean Lei C. Carnaje
CED-03-201A

Ipapasa kay:
G.Melvin Montera

Mayo 28, 2022

 Saliksik Wika: Tuon sa Paghahambing at Pagkokontrast ng 50 na Piling Tunog,
Salita at Pahayag sa Tulong ng Informant

A. Pagpapakilala ng Dalawang Wika

- Wikang Tagalog
Ang wikang Tagalog ay ang wikang sinasalita sa rehiyong tagalog kasama ang
Bulacan, Bataan, Batangas, Cavite, Rizal, Laguna at sa National Capital Region o Metro
Manila.

- Wikang Hiligaynon

Ang Wikang Hiligaynon ay tumutukoy sa wika at kultura na may kaugnayan sa

Negros Occidental, Bacolod, Iloilo at Capiz. Kilala rin sa tawag na Wikang Ilonggo.
Ginagamit rin ito sa mga grupo ng isla sa Panay, at probinsiya na rin tulad ng Capiz,
Antique, Aklan, Guimaras, at mga parte ng Mindanao tulad ng Koronadal, Timog Cotabato,
Sultan Kudarat at gayundin ang malalaking parte ng Hilagang Cotabato. Meron itong
mahigit 7,000,000 katao sa loob at maging sa labas ng Pilipinas na bihasa sa wikang
Hiligaynon, at ang karagdagang 4,000,000 katao naman na marunong nito at karagdagan
lang sa kanilang lingua franca. Kabilang ito sa pamilya ng Wikang Bisaya na kung saan ay
kabilang din ito sa mga pangunahing wika ng Pilipinas.

B. Pagpapakilala sa Informant

Ang aking Informant ay ang aking ina na si Cherry Joy C.Carnaje 45 taong
gulang at namuhay at lumaki sa lungsod ng Ilo-Ilo. Siya ay purong nakakapagsalita ng kanilang
wika na Hiligaynon ganyundin sa Tagalog dahil dito na sila sa Mandaluyong at nanirahan simula
ng pinanganak ang kanilang panaganay hanggang sa kasalukuyan.
C. Paghahambing at Pagkokontrast ng Piling mga Tunog (Tuon sa Ponema)

Tagalog- Hiligaynon Pagkakatulad Pagkakaiba

Mandaluyong (Ilo-Ilo)
1. Kapatid Utod Walang pagkakatulad May impit ang
/kapatid/ /)u:tod/ napiling salita sa
Hiligaynon
2. Anak Bata Walang pinagkakaiba May impit ang salita
/)anak) /ba:ta)/ sa Tagalog
Mandaluyong
samantalang sa
Hiligaynon ay wala
3. Pamunas Trapo Parehas ang Walang pinagkaiba
/pamu:nas/ /tra:poh/ pagbigkas at ang bilis
ng pagbigkas
4. Kanin Habol Parehas na may Iba ang hati ng salita
/ka:nin/ /kan:on/ pagbabagal sa sa Hiliagynon (Ilo-ilo)
pagbigkas at walang
impit ang mga
5. Unan Unlan Parehas na may Walang pinagkaiba
/)u:nan/ /)un:lan/ impit ang salita sa
Tagalog at
Hiligaynon (Ilo-ilo)
6. Araw Adlaw Parehas ang bilis ng Iba ang pagkakahati
/)a:raw/ /)ad:law/ pagbigkas ng pagbigkas sa
Hiligaynon Ilo-Ilo
7. Puno Kahoy Parehas na may Walang pinagkaiba
/pu:no)/ /ka:hoy/ pagbabagal sa
pagbigkas
8. Laro Hampang Parehas binibigkas May impit ang laro sa
/laro)/ /hampaŋ/ ng mabilis mandaluyong
samantalang ang sa
ilo-ilo ay wala.
9. Bahay Balay Walang pagkakatuad May pagkakaiba sa
/ba:hay/ /balay/ pagbigkas sa
Hilagaynon dahil may
paghinto ang
pagbigkas sa ultima
10. Bangka Baruto Walang pagkakatulad May impit ang salita
/baŋka)/ /baru:toh/ sa tagalog
mandaluyong
samantalang sa
hilagaynon ay wala
11. Sangkalan Dapalan Walang pagkakatulad May pagbabagal ang
/saŋka:lan/ /dapalan/ salita sa Tagalog
kumpara sa
Hiligaynon
12. Ilaw Suga Walang pagkakatulad Magkaiba ang
/)i:law/ /suga)/ pwesto ng impit ng
salita sa tagalog at
hiligaynon
13. Apoy Kalayo Walang pagkakatulad Magkaiba ang
/)apoy/ /kala:yo)/ pwesto ng impit ng
salita sa tagalog at
hiligaynon
14. Tayo /Tindog/ Mabilis ang May impit sa dulo ng
/Tayo)/ /labno)/ pagbigkas salita ang Hiligaynon
15. Aray Aguy Parehas na may Walang pinagkaiba
/)aray/ /)aguy/ impit sa unahan ang
Tagalog
Mandaluyong at
Hiligaynon Ilo-ilo
16. Aso Ido Parehas na may May impit sa huling
/)asoh/ /)ido)/ impit sa unahang bahagi ang salita sa
bahagi at parehas na Hiligaynon
mabilis ang bigkas
17. Bigas Bugas Parehas binibigkas Walang pinagkaiba
/bigas/ /bugas/ ng mabilis
18. Aywan Ambot Parehas may impit sa May kabagalan ang
/)aywan/ /)ambot/ sa unahang bahagi bigkas sa tagalog
ng salita saantalang sa
Hiligaynon ay mabilis
19. Lupa Duta Parehas may impit sa Walang pinagkaiba
/lu:pa)/ /du:ta)/ huling bahagi ng
salita
20. Pera Kwarta Bukas ang glottis sa May diing mabilis sa
/pe:rah/ /kwartah/ dulo ng salita Hiligaynon Ilo-Ilo at
diing malumanay
naman sa Tagalog
Mandaluyong
21. Trabaho Obra Walang pinagkaiba May impit sa
/traba:ho/ /)obrah/ unahang bahagi ang
salita sa hiligaynon
22. Damit Bayo Binunuo ng dalawang May pagbabago sa
/damit/ /)ba:yo)/ pantig sa pagbigkas pagsasalin
23. Gamot Bulong Parehas binibigkas Walang pinagkakaiba
/gamot/ /buloŋ/ ng mabilis
24. Baba Idalom Walang pagkakatulad May impit sa
/baba)/ /)ida:lom/ unahang bahagi ang
salita sa Hiligaynon
Ilo-Ilo habang may
impit naman sa
huling bahagi ang
Tagalog
Mandaluyong
25. Bili Bakal Parehas binibigkas Walang pinagkakaiba
/bilih/ /bakal/ ng mabilis
D. Piling Salita (Tuon sa Morpema)
26. Nagdasal Nangamuyo Parehas Lubhang nabago
ginagamitan ng ang salitang ugat ng
unlapi at parehas nagdasal sa
binibigkas ng hiligaynon
mabilis.
27. Bumili Nagbakal Walang Nagbago ang
pagkakatulad ngunit salitang ugat at
nabago man ang maging ang
salita ay pareho pa unlaping ginamit.
rin ang kahulugan
28. Linisin Tinluan Walang Lubhang nagbago
pagkakapareho ang salita at ang
ngunit hindi pagbigkas.
nababago ang
kahulugan
29. Magbihis Mag-ilis Parehas pa rin ng Mapapansing may
unlaping ginamit natanggal ng letra
ngunit may mga ng salita pagdating
natanggal na letra sa Hiligaynon
pagdating sa
Hiligaynon
30. Malusog Tambok Walang Lubusang nabago
pagkakapreho ang pagbigkas at
ngunit iisa pa rin ang salitang ugat ng
ang kahulugan malusog sa
hiligaynon
31. Maganda Gwapa Walang Ibang-iba ang uri ng
pagkakapareho pagbigkas at ang
salitang ugat
32. Maliwanag Masanag Parehas pa ring Nagiba ang salitang
may unlaping “Ma” ugat ng maliwanag
sa Hiligaynon
33. Magpaalam Maglaong Parehas ang ginapit Nagkakaroon ng
na unlapi pagkakaiba sa
salitang ugat
34. Magpaiwan Magpabilin Parehas ang Nagiiba ang salitang
unalaping ginamit ugat sa wika ng
na “Mag” mga hiligaynon
35. Mag-aral Mag-tuon Parehas ang May pagkakaiba sa
salitang unlapi salitang ugat
36. Kapatid Utod Walang Lubusang
pagkakapareho nagkakaiba sa uri
ng pagbigkas at
pagkabuo ng salita
37. Maasim Maaslom Ang unlaping May pagkakaiba sa
ginamit ay salitang ugat at
magkapareho pa mapapansing
rin. napapalitan ng ilang
letra pagdating sa
hiligaynon
38. Mabaho Mabaho Magkatulad na Walang
magkatulad pa rin pinagkakaiba
sa pagbigkas
39. Maitim Maitom Sa unlaping ginamit Napalitan ng “o”
ay magkapareho ang “I” sa tagalog
40. Maputi Maputi Magkatulad pa rin Walang
ang pagbigkas at pinagkakaiba
kahulugan at
parehas ang
unlaping ginamit
41. Masarap Manamit Unlaping “Ma” pa rin Nagiba ang salitang
ang pagkakatulad ugat ng salitang
masarap sa
hiligaynon
42. Kain Kaon Pareho pa rin ang Mapapansing
salitang ugat at napalitan din ng “o”
parehas pa rin ang ang “I” sa tagalog
pagbigkas
43. Harapan Atubangan Nagkakapareho Lubusang
sakanilang hulaping nagkakaiba sa
nagtatapos sa An. pagbigkas at sa
mismong salita
maging ang salitang
ugat ng harapan.
44. Salamin Espiho Parehas pa rin ang Nagbago ang
bilis ng pagbigkas salitang ugat
sa salita
45. Makati Makatil Pareho pa ring “Ma” May nadagdag lang
ang ginamit na na isang letra sa
unlapi Hiligaynon
46. Malambot Mahumok May pagkakapareho Nagiba ang salitang
sa Unlapi ugat pagdating sa
hiligaynon
47. Makunat Maganit Pareho ang Nagiba ang saliang
unlaping ginamit ugat na kunat sa
hiligaynon
48. Kawali Kalaha Parehas ang unlapi Mayroong
pagkakaiba sa
salitang ugat a
49. Kamay Kamot Parehas pa rin ang Nagiba ang
bilis ng pagbigkas. kahulugan ng
kamay sa hilagynon
dahil ang kamot ay
iba ang kahulugan
sa tagalog
50. Kawali Ulod Walang Lubusang magkaiba
pagkakatulad ang bigkas ng
 kawali sa tagalog at
hilagaynon dahil
nabago ng lubusan
ang salita.

E. Lagom at Pangkalahatang Natuklasana at Konklusyon

Mga natuklasan:

1. May mga salitang magkakatulad pa rin ang mayroong ang mga salita sa Hiligaynon (Ilo-
ilo) at Tagalog (Mandaluyong) ngunit mas Malaki pa rin ang pagkakaiba ng dalawang
wikang ito dahil karamihan ay ibang iba ng lubusan ang pagkakasalin at sobrang layo sa
salita ng Tagalog.
2. Kung ikukumpara ang mga aking napiling salita ay malinaw na karamihan sa Hiligaynon
ay maiikli ang mga salita kumpara sa Tagalog Mandaluyong.
3. Ang unlaping ginagamit ay karamihan ay nandiyan pa rin at magkakatulad subalit
malaking pagkakaiba na sa kabuuan ng salita ang mayroon ang Tagalog Mandaluyong
at Hiligaynon Ilo-ilo.
4. Kung ikaw ay normal na mambabasa at walang pangalawang lenggwahe ay tiyak na
hindi mo maiintindihan ang mga salita sa Hiligaynon dahil ibang iba ang kanilang mga
ginagamit na salita kumpara sa Tagalog- Mandaluyong,
5. May mga salitang hindi nababago ang pagsasalin at pareho lang din ang kahulugan sa
Tagalog-Mandaluyong at Hiliganon Ilo-Ilo

KONKLUSYON:

Mahihinuha na sa dalawang salitang aking sinaliksik ay makikita ang malaking kaibahan nito sa
pagbigkas ,kahulugan at sa mismong kabuuan ngunit mayroon pa rin kahit papaano na mga
salitang kapareho sa Tagalog-Mandaluyong at Hiligaynon Ilo-Ilo. Malaki rin ang kaibihan ng
Hilagaynon Ilo-Ilo sa mga salitang mayroon ang Tagalog dahil karamihan ay naiiba ang buong
salita na hindi hamak hindi maiintindihan ng mga taga Mandaluyong kung ito’y bibigkasin ng
direkta. May mga ibang salita din na hindi kapareho ang kahulugan sa Tagalog-Mandaluyong at
Hiligaynon Ilo-Ilo tulad ng Kamay sa Tagalog at Kamot naman ang salin nito sa Hiligaynon.
MGA REPERENSYA :

https://www.facebook.com/komfilgov/photos/pcb.1059307937798414/1059840894411785/
?type=3&theater

https://tl.wikipedia.org/wiki/Morpema

https://www.wikiwand.com/tl/Wikang_Hiligaynon