Professional Documents
Culture Documents
Análisis Transaccional Alain Cardon Vncent Lenhardt Pierre Nicolas - Compressed-91-176
Análisis Transaccional Alain Cardon Vncent Lenhardt Pierre Nicolas - Compressed-91-176
• ¼Kli quê pnrslimspnrslims hn tu nitlril hjrnktl tn dustm eís klepmrtjr tus jitnrnsns< ¼Z ¼Z tu
trm`mol< ( Jitjejhmh
Jitjejhmh )
................................................................................................
• ¼Kli quê pnrslims dninrmcenitn dninrmcenitn il ccndms m plinrtn hn mkunrhl< mkunrhl< ( Oundl
Oundl) ¼]uê
klepmrtni nitrn så tlhms y kmhm uim hn nstms rncmkjlins<
................................................................................................
• ¼]uê pnqunýls
pnqunýls bí`jtls cns nikunitrms nikunitrms qun snmi drmkjlsls< drmkjlsls< ¼Kuícns
¼Kuícns klisjhnrms
klisjhnrms
elcnstls< (Pjtumcns )
................................................................................................
• ¼]uê tnems hn hjskusjûi hjskusjûi bms nepnzmhl eís vnkns kli pnrslims hjgnrnitns hjgnrnitns (kûel
(kûel
hnomr hn guemr, ntk.) < (Vmsmtjnepl l oundl)
................................................................................................
• ¼Kuícns sli cls dnstls l cms pmcm`rms pmcm`rms mutleítjkms
mutleítjkms y rnpntjtjvms
rnpntjtjvms qun utjcjzms
utjcjzms kmhm håm
håm
ni nc ejsel sjtjl y/l kli cm ejsem pnrslim< (Pjtumc )
................................................................................................
• ¼Kuícns sli cls cudmrns y cls elenitls hnc håm hurmitn hurmitn cls kumcnskumcns nvjtms
nvjtms
kliskjnitnenitn,, l cjejtms hn eminrm klisjhnrm`cn, nc klitmktl kli vunstrl nitlril
kliskjnitnenitn
pnrslimc l prlgnsjlimc< ( Mjscmejnitl Mjscmejnitl)
................................................................................................
• Nitrn cms glremsglrems hn nstrukturmr
nstrukturmr tu tjnepl,tjnepl, ¼kuícns pmrnkni snr cms qun tn hnseltjvmi
eís y kuícns sli cms qun, plr nc klitrmrjl, tn eltjvmi eís< ¼Vlr quê (rncmkjlins,
nståeucls, ninrdåm, ntk.) <
................................................................................................
Ni rnsueni
Kmhm eminrm hn nstrukturmr nc tjnepl punhn prnsnitmr vnitmoms n jiklivnijnitns,
punhn klisjhnrmrsn mhnkumhm l il mhnkumhm y punhn snr pnrkj`jhm klel
smtjsgmktlrjm l hnsmdrmhm`cn.
^im tlem hn klikjnikjm hn su hjenisjûi plsjtjvm (y hn cls cåejtns qun ils jihjkmi
kuíihl nstmels m`usmihl hn nccms) ils punhn pnrejtjr rnmcjzmr ncnkkjlins eís
smtjsgmktlrjms.
:=
\\\\\\\\\\\\\
0. Xblems Bmrrjs, H‚mkklrh mvnk slj nt cns mutrns, lp. kjt. , p. ==6.
;. Nrjk @nrin, Mimcysn trmismktjliinccn nt psykbltbêrmpjn,
psykbltbêrmpjn, lp. kjt., p. =6=.
8. Xblems Bmrrjs, H‚mkklrh mvnk slj nt cns mutrns, lp. kjt. , p. ==;.
:0
Kmpåtucl 7
Nitrn cls jistruenitls qun prlplin nc Miícjsjs Xrmismkkjlimc, uil hn cls eís rjkls ns,
sji
bmyhuhm, cm ilkjûi hnsuplsjkjûi
qun kleprnihnr vjtmc. [jiy moustmr
cûdjkm jitnrim ne`mrdl,su pmrm smkmrcnmncclsemylr
mpcjkmkjûi pmrtjhl
íe`jtls qun plsj`cn
bnels
vjstl mitns.
M pmrtjr hn nstm tm`cm, plhnels hnskrj`jr kumtrl tjpls l «nstjcls± hn rncmkjûi kuyms
kmrmktnråstjkms
kmrmktnråstjkms dninrmcns sli cms sjdujnitns?
• ZL + X^ +? ns cm slcukjûi eís klistruktjvm1 ni nstm plsjkjûi, cm pnrslim tlem
kliskjnikjm hn sus prlpjms rnsplism`jcjhmhns, mktÿm hn eminrm rnmcjstm y klistruktjvm.
Kligåm ni sus prlpjms kmpmkjhmhns. Nxpnrjenitm snitjejnitls
snitjejnitls hn mejstmh, hn
uijhmh, hn gunrzm, hn mkunrhl klisjdl ejsem, kli cls ltrls y kli cm vjhm.
• ZL ‛ X^ +? ns uim slcukjûi cjejtmhlrm y klepcmkjnitn1 mquå, cm pnrslim `uskm sl`rn
tlhl snr qunrjhm plr cls hneís («Nstmrê `jni + + slcl sj…±). [n slentn m cls ltrls y
hnpnihn hn nccls. [u mgnktl il ns drmtujtl. Kuctjvm y nxmdnrm su snitjejnitl hn
jepltnikjm y hn sugrjejnitl pmrm prnsnitmrsn klel uim våktjem.
[n sjnitn kucpm`cn, jignrjlr, enilsprnkjm`cn, hnprnsjvm, sujkjhm, nstÿpjhm, rnkbmzmhm.
Il sn qujnrn m så ejsem y sn kliglrem kli plkl1 cm smcvmkjûi vjnin hn cls hneís?
«Hn`l tninr gn ni cm `lihmh hn cls hneís.±
Mhejrm nc lrduccl y cm mdrnsjvjhmh hn cls hneís, inknsjtm eukbm myuhm y sus
inknsjhmhns sn klivjnrtni ni hnemihms.
Xme`jêi tjnin uim gunrtn
gunrtn inknsjhmh hn
hn ccmemr cm mtnik
mtnikjûi
jûi y krnn qun sn mprl
mprlvnkbmi
vnkbmi
:8
hn nccm.
Il slplrtm nstmr slcm n jitnrprntm cms plsjkjlins vjtmcns ni têrejils melrlsls. Hê`jc,
m eniuhl tjnihn bmkjm cm snisj`cnråm.
• ZL + X^ ‛? nstm hm smcjhm m cm nxpmisjûi y m cm hlejimkjûi. Cm pnrslim sn jhnitjgjkm
kli cl qun ns drmihn y dclrjlsl. @uskm cm lrjdjimcjhmh, cm pnrgnkkjûi l cm rnvmikbm.
Ns nxknsjvmenitn susknptj`cn m cm kråtjkm, ns mdrnsjvm y `ncjklsm. Il punhn slplrtmr
vmcnr enils, snr krjtjkmhm,
krjtjkmhm, l snitjrsn jihngnism.
jihngnism.
Cn gmctm klisjhnrmkjûi pmrm kli cls hneís, cls jigrmvmclrm l il kligåm ni nccls.
Jitnrprntm cms plsjkjlins vjtmcns ni têrejils hn plhnr. Ns gunrtn y hjiíejkm pnrl cn
gmctm snisj`jcjhmh. [n prnsnitm mkusmhlrm l smcvmhlrm.
• ZL ‛ X^ ‛? cm smcjhm rnsjdimhm. Nstm pnrslim sn plin ni plsjkjûi hn nspnktmhlr hn
så ejsem y hn cm vjhm, kli nc l`ontjvl hn qun imhm sn cn mknrqun l cm tlqun.
M eniuhl rntrmåhm y m`urrjhm, ns klepcmkjnitn kli rnspnktl m sus prlpjms
hn`jcjhmhns, hnom sus l`cjdmkjlins pmrm nc håm sjdujnitn l cms lcvjhm. Nstm ppnrslim
nrslim
prngjnrn il nspnrmr imhm mitns qun slplrtmr ui rnkbmzl1 mvnrsjûi mc kme`jl, klen y
`n`n hnemsjmhl, jikmpmz hn snr gncjz, ns hjstmitn y sujkjhm.
Nvjtm cls jiklivnijnitns hn su bjpnrsnisj`jcjhmh sji kleprlentnrsn iuikm, ns
jeprlhuktjvm, hnstruktjvm y mutlhnstruktjvm.
mutlhnstruktjvm.
M hnstmkmr
Cm ilkjûi hn «plsjkjûi vjtmc±, klel cls ltrls kliknptls hnc Miícjsjs Xrmismkkjlimc,
ns uim bnrrmejnitm, ui jistruenitl hnc pnismejnitl, y il prntnihn hnskrj`jr uim
Ns jitnrnsmitn suplinr qun cm emylråm hn cm dnitn il tjnin uim ÿijkm plsjkjûi gjom, sjil
qun tjnini uim plsjkjûi hlejimitn qun m`mihlimi y elhjgjkmi ni guikjûi hn cm
sjtumkjûi, cms pnrslims jepcjkmhms l nc drmhl hn urdnikjm. Vlr nonepcl?
• ^i nepcnmhl hn lgjkjim punhn, ni nc trm`mol, sjtumrsn ni uim plsjkjûi‛ +,
krnyêihlsn plkl klepntnitn y mhejrmihl mc ongn mc qun sn slentn.
• [ji ne`mrdl, mc rndrnsmr
rndrnsmr m kmsm,
kmsm, plhrí klepnismr
klepnismr cm jigrmvmclrmkjûi qun nxpnrjenitm
nxpnrjenitm
ni nc trm`mol
plsjkjûi +‛. tjrmijzmihl m su nsplsm y m sus bjols, hjktíihlcns cl qun hn`ni bmknr ni
:>
[ndÿi nstm bjpûtnsjs, kmhm uil hn ilsltrls, ni hjgnrnitns elenitls hn iunstrm vjhm,
punhn vjvjr ni kumcqujnrm hn cms kumtrl plsjkjlins. Nitlikns, hnkjr qun mcdujni nstí ni cm
plsturm vjtmc ‛ + ns mgjremr qun nstí eís m eniuhl ni nstm plsjkjûi qun ni cms ltrms, ni
cms qun nstmrí slcl ni lkmsjlins.
Ni nc hjmdrmem utjcjzmhl eís mrrj`m, plr nonepcl, cm tnihnikjm hlejimitn hn cm pnrslim
mimcjzmhm ns ‛ +.
Kjrkuistmikjms Vnrslims
Dmimhlrns y pnrhnhlrns
Wnels qun nxjstn uim hjgnrnikjm hn imturmcnzm nitrn cm plsjkjûi vjtmc + + y cms ltrms.
Ni cm plsjkjûi vjtmc + + , nc Mhuctl ns m eniuhl qujni nstí mc emihl. Kumihl cm pnrslim
sn nigrnitm m ui prl`cnem, `uskmrí cm enolr slcukjûi pmrm rnslcvnrcl? «¼]uê bmknr±
[m`n qun bmy vmrjms slcukjlins plsj`cns y qun tlhms cms pnrslims jepcjkmhms punhni
klitrj`ujr m hngjijrcms.
Bmrí prnduitms hnc tjpl? «¼]uê bmknr pmrm...<± l «¼]ujêi bmkn quê<±.
[nrí uim mktjtuh hn rnslcukjûi hn prl`cnems , hn indlkjmkjûi.
Jivnrsmenitn, ni cms plsjkjlins vjtmcns indmtjvms , grnitn m ui prl`cnem cm prnduitm
snrí? «¼Hn qujêi ns cm kucpm<± Nstms plsjkjlins suncni snr rnvncmhlrms hn uim mktjtuh
sje`jûtjkm.
Ni plsjkjûi vjtmc + ‛, cm kucpm snrí hn cls hneís y cm slcukjûi mhlptmhm snrí cm eåm .
Ni plsjkjûi vjtmc ‛ +, snrí ej kucpm, y cm slcukjûi nskldjhm snrí cm tuym , ym qun, plr
hngjijkjûi, cm eåm ns enils `unim.
Ni nstms plsjkjlins vjtmcns, kumihl uil pmrnkn nstmr nvmcumihl slcukjlins ni rnmcjhmh nstí
nstí
ni ui prlknsl hn nvmcumkjûi hn pnrslims . Ni ui drupl, plr nonepcl, sn sndujrí nc klisnol
hn cls hneís l hn cm emylråm.
Mhneís, bnels vjstl qun nstms hls plsjkjlins vjtmcns suncni jepcjkmr uim klitmejimkjûi
hnc Mhuctl qun guikjlim `mol nc prnsupunstl «slcl bmy uim slcukjûi plsj`cn±. Hn mbå qun
kli cms têkijkms pmrtjkucmrns hn rnslcukjûi hn prl`cnems?
• ^il hneunstrm qun uim slcukjûi
slcukjûi ns cm `unim, cl kumc ncjejim mutleítjkmenitn
mutleítjkmenitn cms
ltrms.
:4
• Nc Vmhrn Kujhmhlr
Kujhmhlr sn vuncvn
vuncvn smcvmhlr1
smcvmhlr1 cm pnrslim myuhm m cls hneís il pmrm qun
snmi mutûilels (rlc «`unil± hnc Vmhrn Kujhmhlr) sjil, mc klitrmrjl, pmrm qun sjdmi
sjnihl hnpnihjnitns.
M hnstmkmr
Ni nc pcmil hn cls snitjejnitls, kmhm uil tjnin sus nelkjlins prnhjcnktms? nc
Mkusmhlr snitjrí nelkjlins hn hnsprnkjl l kûcnrm, nc [mcvmhlr ui snitjejnitl hn
pnim.
M hnstmkmr
Nc Ijýl Mhmptmhl sn kleplrtm il ni guikjûi hn sus prlpjms inknsjhmhns l
nelkjlins, sjil ni guikjûi hnc kleplrtm ejnitl qun sus gjdurms pmrnitmcns
qujnrni qun mhlptn.
Cm våktjem [uejsm tnihnrí m suskjtmr ni nc ltrl kleplrtmejnitl smcvmhlr (ns hnkjr, mktjvm
nc Vmhrn Kujhmhlr + ‛), cm våktjem Pn`nchn tnihnrí m mktjvmr ni cls ltrls ui
kleplrtmejnitl mkusmhlr
mkusmhlr (ns hnkjr, hn Vmhrn Kråtjkl + ‛).
Nc kme`jl
[uncn lkurrjr qun uim pnrslim «mutlrjtmrjm± jitnitm kme`jmr su elhl hn rncmkjlimrsn kli
sus mccndmhls pmrm snr eís «mem`cn±, cl «m`mihlim± y kmn ni nc nxknsl lpunstl.
Vunhn suknhnr cl ejsel m uim pnrslim «tåejhm± qun bm hnsmrrlccmhl plkl sus
klepntnikjms slkjmcns. Mktumr ni pÿ`cjkl sn vuncvn ui kmcvmrjl pmrm nccm, m enils qun
nsklihm su emcnstmr `mol uim «punstm ni nsknim± nxknsjvm y rujhlsm.
Mså, ni cms plsjkjlins vjtmcns, m eniuhl ns hjgåkjc, jikcusl kli euy `unim vlcuitmh, jr hn
uim plsjkjûi indmtjvm (+ ‛, ‛ +, ‛ ‛) m uim plsjkjûi plsjtjvm (+ +).
^i kme`jl hn plsjkjûi vjtmc, l hn nstjcl hn kleuijkmkjûi, il slcl pjhn `unim vlcuitmh,
=66
Ni rnsueni
Cm ilkjûi hn plsjkjûi vjtmc klikjnrin mc kumhrl hn rngnrnikjm
r ngnrnikjm «nxjstnikjmc± hn cm
plsturm hn ui jihjvjhul ni rncmkjûi mc euihl.
Kmpåtucl 4
0. Bmkn prnduitms?
• m`jnrtms, pmrm l`tninr cm emylr kmitjhmh
kmitjhmh hn jiglremkjûi,
jiglremkjûi, lpjijlins
lpjijlins y snitjejnitls1
snitjejnitls1
• knrrmhms, pmrm ccndmr m ui mkunrhl, uim tlem hn plsjkjûi
plsjkjûi kcmrm l uim prnkjsjûi1
prnkjsjûi1
• inutrms, pmrm il jigcujr ni nc snitjhl l nc klitnijhl
klitnijhl hn cm
cm rnspunstm.
rnspunstm.
Vnrl cms prnduitms il `mstmi ym qun nc jitnrclkutlr punhn hmr rnspunstms jismtjsgmktlrjms.
Nstms rnspunstms, ccmemhms «cmtnrmcns±?
• il pnrejtni supnrmr nc klitrmtjnepl1
• il nxprnsmi
nxprnsmi kcmrmenitn
kcmrmenitn nc pnismejnitl
pnismejnitl hnc jitnrclkutlr1
• nsklihni jiknrtjhue`rns, prnlkupmkjlins,
prnlkupmkjlins, prl`cnems1
• rnprnsnitmi mktjtuhns hn bujhm
bujhm l hn hnskligjmizm,
hnskligjmizm, ntk.
Cm pnrslim «LA± nstmrí jitnrnsmhm ni vlcvnr m jitnrmktumr kli su jitnrclkutlr pmrm «sm`nr
eís± sji `clqunmrcl ij jigcunikjmrcl hnemsjmhl,
hnemsjmhl, bmkjêihlcn kleprnihnr qun nc l`ontjvl ns
rnslcvnr nc prl`cnem hn cm eminrm eís gmvlrm`cn pmrm tlhls.
Nitlikns hjsplin hn vmrjls ncnenitls nsnikjmcns qun sli eminrms hn «rnmktjvmr± nc
hjícldl?
=. Pnccmemhms pmsjvms?
• jihjkmkjlins `rnvns hn kleprnisjûi1
• grmsns inutrms1
=60
• sjcnikjl.
0. Pnccmemhms mktjvms?
• rnsueni (rnglreucmkjûi)1
• rnnxprnsjûi hn snitjejnitls.
Ni cms pídjims sjdujnitns tn prlplinels?
• nxmejimr cms hjgnrnitns têkijkms hn kleuijkmkjûi1
kleuijkmkjûi1
• mprnihnr m utjcjzmrcms enhjmitn nonepcls, miêkhltms
miêkhltms y nonrkjkjls1
nonrkjkjls1
• klinktmrcms m cm tnlråm hnc
hnc miícjsjs trmismkkjlimc ni dninrmc, y ni
ni pmrtjkucmr m cms
inknsjhmhns vjtmcns.
Nskukbmr
Nskukbmr
nskukbmr< m iunstrl jitnrclkutlr, ns mså hn sjepcn. Vnrl, ni rnmcjhmh,¼quê sjdijgjkm
Nskukbmr ns, ni prjenr cudmr, kmccmr. Nsl punhn pmrnknr l`vjl pnrl ¼kuíitms vnkns,
hurmitn uim hjskusjûi, hls pnrslims bm`cmi mc ejsel tjnepl<¼Kuíitms vnkns sn klrtm m
uim hn nccms, jitnrruepjhm su snrjn hn jhnms y klitrmhjkbm kli klikcusjlins prnkjpjtmhms,
mrduenitls mdrnsjvls<
[ji ne`mrdl, nskukbmr il ns slcl kmccmr. ¼Kuíitms vnkns bms klistmtmhl qun tu
jitnrclkutlr il bm nitnihjhl ij uim slcm pmcm`rm hn cl qun bms hjkbl< ¼Il bms mktumhl, m
eniuhl, hnc ejsel elhl< ¼Kli cm km`nzm ni ltrm pmrtn< ¼Vnismihl ni cl qun j`ms m
rnsplihnr< Ni hls pmcm`rms, ¼sji nskukbmr<
M hnstmkmr
Cm nskukbm ngjkmz il ns sjepcnenitn uim nskukbm pmsjvm m cm eminrm hn uim
drm`mhlrm. Vlr nc klitrmrjl, ns uim nskukbm hjiíejkm ni cm kumc mimcjzms
jienhjmtmenitn
jienhjmtmenit n tlhl cl qun hjkn tu jitnrclkutlr, cl suems m cl qun ym sm`åms y
hntnktms cls ncnenitls jeplrtmitns qun tn gmctm`mi. Mc ejsel tjnepl, nicmzms cl
qun hjkn m sus prnlkupmkjlins y m su vjsjûi hnc euihl.
[j cm utjcjzmhm.
pnlr nskukbm ns cm têkijkm hn kleuijkmkjûi eís nvjhnitn y cm eís ngjkmz, ns tme`jêi cm
=6;
^im emcm nskukbm nstí tmitl ni nc lrjdni hn emcnitnihjhls pnqunýls klel ni cm `msn hn
drmihns kligcjktls hn cm vjhm gmejcjmr y prlgnsjlimc.
Cm nskukbm y nc Mhuctl
Nskukbmr hnsnepným ui rlc nxtrnemhmenitn jeplrtmitn ni cm kleuijkmkjûi l nc
jitnrkme`jl hn jiglremkjûi. Ns, plr cl tmitl, uim hn cms bnrrmejnitms pmrm nc
guikjlimejnitl hnc Mhuctl.
Nc Mhuctl, rnklrhnels, rnkldn, rntjnin y trmtm cms jiglremkjlins tmitl nxtnrims (hnc
nitlril) klel jitnrims (hn su Vmhrn y hn su Ijýl)?
Jdumc qun tlhms cms têkijkms hn kleuijkmkjûi hntmccmhms ni nstn kmpåtucl, nskukbmr ns, ni
prjenr cudmr, ui jistruenitl jeplrtmitn qun punhn nstmr mc mckmikn hnc mhuctl. Cn
pnrejtjrí rnkldnr enolr cls hmtls inknsmrjls pmrm su `uni guikjlimejnitl?
• dnstjlimr enolr cls kligcjktls nxtnrils (nitrn
(nitrn nc jihjvjhul
jihjvjhul jepcjkmhl y su nitlril l
nitrn hls ncnenitls hn su nitlril)1
• dnstjlimr enolr
enolr cls kligcjktls
kligcjktls jitnrils
jitnrils (ncnkkjlins
(ncnkkjlins pnrslimcns,
pnrslimcns, kligcjktls
kligcjktls hn
jitnrnsns, prl`cnems mgnktjvls y nelkjlimcns).
nelkjlimcns).
=68
M hnstmkmr
Klikrntmenitn, punhns hmrtn nc hnrnkbl m nxprnsmr tus inknsjhmhns ni rncmkjûi m
cm nskukbm hn
nskukbmrtn cls l
`jni, hneís.
punhnsNsrnkbmzmr
hnkjr, punhns pnhjr
nstmr ni uimqun mcdujnihlihn
sjtumkjûi tlenmcdujni
enhjhmsilpmrm
tn
nskukbm. Vlr nonepcl? «¼Vunhns msndurmrtn hn qun il ils jitnrruepjríi hurmitn
plr cl enils hjnz ejiutls<± «Xnidl cm jeprnsjûi hn qun nstís hnemsjmhl
lkupmhl pmrm plhnr nskukbmren `jni, prngjnrl hnomr nstm hjskusjûi pmrm eís
tmrhn, kumihl nstês eís hjsplij`cn.±
Ni cm sjtumkjûi lpunstm, kumihl tn pjhni qun nskukbns, tlem cms enhjhms inknsmrjms pmrm
qun il tn jitnrruepmi, pjhjnihl m tus ijýls, plr nonepcl, qun vmymi m oudmr m ltrm pmrtn.
Mcduim vnz jikcusl punhns cjejtmr nc tjnepl hn klivnrsmkjûi kli uim pnrslim sj sjnitns
qun punhn snr hnemsjmhl m`slr`nitn. Vlr nonepcl?«Vunhl kliknhnrtn hjnz ejiutls,
¼krnns qun snmi sugjkjnitns<± Nsl snrí enils indmtjvl qun hnomrcm bm`cmr sji nskukbmr.
=6>
Nskukbmr y nc hnshêi
Jdumc qun nc nståeucl klihjkjlimc y indmtjvl, nskukbmr emc ni uim sjtumkjûi hmhm tme`jêi
ns sjdil hn jigrmvmclrmkjûi. Mc nskukbmr plkl l emc, hnshnýms m tu jitnrclkutlr, su vjsjûi
y su slcukjûi hnc
hnc prl`cnem, cm plsj`jcjhmh
plsj`jcjhmh hn rnslcvnrcl,
rnslcvnrcl, l tlhl m cm vnz.
Ni klikcusjûi
Nskukbmr `jni ns cm têkijkm hn kleuijkmkjûi eís l`vjm y ngjkmz, muiqun mc ejsel tjnepl
ns cm enils kleprnihjhm y cm qun sn utjcjzm pnlr.
Hnstmkmels cm jeplrtmikjm hn cm nskukbm mktjvm mså klel hn cms ltrms têkijkms hn
kleuijkmkjûi hntmccmhms
hntmccmhms eís mhncmitn1 nstms têkijkms rngunrzmi mc Mhuctl y pnrejtni nstmr
eís «LA± klitjdl ejsel y kli nc nitlril. Muenitmi cms prl`m`jcjhmhns hn êxjtl ni nc
euihl hn cmitl
kleuijkmkjûi,
nirjqunkjejnitl
nirjqunkjejn tmitll ni
hn cms rncmkjlins ni ncnchn
ijvnc hn ngjkmkjm
cm enolrm ni nc trm`mol klel m ijvnc hn
hnc me`jnitn.
Cms prnduitms
¼Vlr quê bmknr prnduitms<
Dninrmcenitn bmkns uim prnduitm plrqun inknsjtms uim rnspunstm. Cms rnspunstms qun
l`tjnins m tus prnduitms punhni kleuijkmrtn cl qun ui jihjvjhul sm`n, pjnism l jikcusl
cl qun sjnitn.
• prnduitms knrrmhms1
• prnduitms lrjnitmhms l dujmhms1
• prnduitms inutrms.
Vrnduitms knrrmhms
^im prnduitm ni cm qun mc jitnrclkutlr sn cn pjhn uim rnspunstm nxpcåkjtm hnc tjpl «[å ‛
Il± ns uim prnduitm knrrmhm. Vlr nonepcl? «¼Nstís hn mkunrhl kli cm prlpunstm qun tn bn
bnkbl<±
Cms ncnkkjlins glrzmhms tme`jêi sli prnduitms knrrmhms. Vlr nonepcl? «¼Kuíc prngjnrns, cm
prjenrm slcukjûi l cm snduihm<±
Ni dninrmc, cms prnduitms knrrmhms il pnrejtni l`tninr eukbms nxpcjkmkjlins l sm`nr quê
pjnism ni prlguihjhmh nc jitnrclkutlr. Kli tlhl, nepuomi mc jitnrclkutlr m plsjkjlimrsn n
jikcusl m mkcmrmr su pnismejnitl.
Mc rnvêsniqun
jikcusl cms prnduitms
cm tlem m`jnrtms, cms knrrmhms sn knitrmi ni ui l`ontjvl, uim tmrnm, l
hn uim hnkjsjûi.
=64
Il pnrejtni l`tninr eukbm jiglremkjûi. Hn`ni utjcjzmrsn kli pruhnikjm plrqun punhni
pnrkj`jrsn klel emijpucmhlrms.
Vrnduitms dujmhms
^im prnduitm dujmhm jepcjkm l sudjnrn mc jitnrclkutlr quê rnspunstm hn`n hmr. Hjkbm
rnspunstm rmrmenitn klrrnsplihn m uim hn tjpl nsplitíinl l pnrslimc.
¼Kûel sn jhnitjgjkm uim prnduitm dujmhm< Wnmels ui enhjl? sj punhns mhjvjimr kuíc snrm
cm rnspunstm mitns hn qun nc jitnrclkutlr rnmkkjlin, nitlikns nstmrís mitn uim prnduitm
dujmhm. Mhneís, sj uim prnduitm jihjkm nc snitjejnitl l cm lpjijûi hn cm pnrslim qun cm
bmkn, sn trmtm jdumcenitn hn uim prnduitm dujmhm qun sndurmenitn jigcujrí sl`rn cm
rnspunstm.
Xlhls tnihnels m dujmr iunstrms prnduitms,
prnduitms, jikcusl kumihl
kumihl bmknels prnduitms
prnduitms hn cl eís
milhjims. Vlr nonepcl?
• «¼Il pjnisms qun… <±
• «¼Il hn`nråms… <±
• «¼Il plhråmels… <±
Xlhms nstms prnduitms jigcujríi ni nc jitnrclkutlr y il cn pnrejtjríi nxpclrmr sus
lpjijlins l sus snitjejnitls vnrhmhnrls.
Nxmejinels nstm prnduitm? «¼Il pjnisms qun nc nurl prnsnitm eís jiklivnijnitns qun
vnitmoms<± Nvjhnitnenitn
Nvjhnitnenitn nstí euy dujmhm, y, mc gjimc, il sjrvn hn drmi klsm. Vlr nonepcl?
nonepcl?
uim pnrslim mkm`m hn mhqujrjr uim mitjdumccm. Cm nisným m uil hn sus mejdls «qun sm`n
hnc tnem± pmrm sm`nr sj bm bnkbl uim `unim kleprm. ¼Kuíc hn cms hls prnduitms
sjdujnitns hn`nråm bmknr<? «¼Bn bnkbl uim `unim kleprm<± l `jni «¼]uê lpjims hn nstn
l`ontl<±
Imturmcenitn, sj cm pnrslim qun jitnrrldm qujnrn cm lpjijûi vnrhmhnrm hn su mejdl, il
tnihrí ijidÿi jitnrês ni jigcujr sl`rn êc y nskldnrí cm snduihm prnduitm.
M hnstmkmr
Ni dninrmc, cm kunstjûi hjrjdjhm il jitnrnsm mc Mhuctl qun `uskm jiglremkjûi, sjil
mc Vmhrn qun qujnrn jigcujr l mc Ijýl qun qujnrn snr kligjremhl l rnkliglrtmhl. Cm
prnduitm hjrjdjhm
jitnrpnrslimcns hnsnepným
y cms ui hn
sjtumkjlins pmpnc jeplrtmitn
«oundl±, ni cms ni cls kligcjktls kliskjnitns l
emijpucmkjlins
jikliskjnitns.
=62
Cms rnccmemhms
Cm rnccmemhm ns uim têkijkm utjcjzmhm kumihl tu jitnrclkutlr hm uim rnspunstm «cmtnrmc±, ns
hnkjr uim rnspunstm jismtjsgmktlrjm, jiklepcntm l jimhnkumhm. Vmrm plhnr klihukjr uim
`unim kbmrcm,
utjcjzmhms ns ÿtjc
kumihl uil hjsplinr
il l`tjninhncm eminrms
rnspunstmhn rnmktjvmr
prnkjsm m uimcmprnduitm.
klivnrsmkjûi cjstms pmrm snr
Bmy hls tjpls hn rnccmemhm? cms pmsjvms y cms mktjvms.
Pnccmemhms pmsjvms
Nitrn cls tjpls hn rnccmemhms qun uil punhn utjcjzmr, ccmemels pmsjvms m mqunccms qun sli
gíkjcns hn mprnihnr y hn utjcjzmr… y qun punhni klivnrtjrsn rípjhmenitn ni uim snduihm
imturmcnzm hnspuês hn ui klrtl pnrjlhl hn mprnihjzmon.
^i enhjl
uim glrem euy sjepcn hnnsl
jitnrrldmtjvm, rnccmemr enhjmitn
qun mkm`m uimtugrmsn
hn hnkjr inutrm klisjstn
jitnrclkutlr. ni rnglreucmr, `mol
Vlr nonepcl?
=6:
Vlsturm klrplrmc
Cm
plrplsturm klrplrmc
nonepcl, tme`jêi punhn
l jikcjimrsn bmkjm guikjlimr klel rnccmemhm
nc jitnrclkutlr pmsjvm? jikcjimr
pmrm nxprnsmr jitnrês, cmjigcuyni
km`nzm,
plsjtjvmenitn ni qun klitjiÿn cm kleuijkmkjûi.
Cls sjcnikjls
Cm kumrtm rnccmemhm pmsjvm sn ccmem usl ngjkmz hnc sjcnikjl. ^tjcjzmhm kli snitjhl kleÿi,
bmrí qun nc jitnrclkutlr bm`cn eís mitn ui jijkjl hn rnspunstm qun il ns smtjsgmktlrjl ni så
ejsel y qun punhn hmr cm jeprnsjûi mhneís hn qun rnsplihn «cmtnrmcenitn±.
Cm prnsjûi qun snitjrí nc jitnrclkutlr hnspuês hn vmrjls snduihls hn sjcnikjl snrí cl
`mstmitn gunrtn klel pmrm nepuomrcl m bm`cmr eís.
Vlr nc klitrmrjl, ui sjcnikjl hnemsjmhl prlclidmhl punhn plinr ni tnisjûi mc
jitnrclkutlr y nepuomrcl m cjejtmr su kleuijkmkjûi. Nc sjcnikjl hn`n utjcjzmrsn kli
snitjhl kleÿi, ni guikjûi hn cm sjtumkjûi, hn cls jihjvjhuls jepcjkmhls y hn cm rncmkjûi
prnvjm nitrn me`ls.
Pnccmemhms mktjvms
Cms rnccmemhms mktjvms sli cms eís hjgåkjcns hn utjcjzmr. Eminomrcms hn eminrm ngjkmz nxjdn
nitrnimejnitl y vlcuitmh hn il qunrnr jigcujr ni nc jitnrclkutlr. Nitrn cms rnccmemhms
mktjvms nstíi nc rnsueni y cm rnnxprnsjûi hn snitjejnitls.
Nc rnsueni
Nc rnsueni ns cm såitnsjs hn cl qun nc jitnrclkutlr bm kleuijkmhl ni ui hntnrejimhl
elenitl hn cm klivnrsmkjûi. Nc l`ontjvl hnc rnsueni klisjstn ni rnglreucmr hn mcdÿi
elhl cl qun bm hjkbl sji hnglremrcl ij mýmhjr cls prlpjls pnismejnitls.
==6
Cm rnnxprnsjûi hn snitjejnitls
Cm rnnxprnsjûi hn snitjejnitls il sn mcnom hnc rnsueni, nxknptl qun ni vnz hn rnsuejr cl
qun bm hjkbl nc ltrl, rnsuens cl qun il bm nxprnsmhl. Vlr nonepcl?
• «Vnrkj`l nilol ni tu mktjtuh.±
• «Nstm sjtumkjûi hn`n snrtn euy jikûelhm.±
Mcduims pnrslims sli rntjknitns m nxprnsmr sus vnrhmhnrls snitjejnitls. [ji ne`mrdl, sj
sudjnrns qun nsls snitjejnitls nxjstni, tu jitnrclkutlr punhn pnismr? «Kleprnihn hn
vnrhmh cl qun sjnitl±
sjnitl± y plhrí m`rjrsn jienhjmtmenitn
jienhjmtmenitn m tj.
Cls pncjdrls hn cm rnnxprnsjûi hn snitjejnitls klisjstni ni qun nstm têkijkm hnpnihn hn
tu kmpmkjhmh pmrm mhjvjimr. [j il mkjnrtms ni tu suplsjkjûi, tu jitnrclkutlr punhn snitjrsn
jisuctmhl l bnrjhl, l cms hls m cm vnz, sl`rn tlhl sj jisjstns ni tu jitnrprntmkjûi.
Eís vmcn hnomr kcmrl qun nstís bmkjnihl suplsjkjlins y qun il nstís sndurl, ni m`slcutl,
hn cl qun hjkns, pnrl qun cl prlplins plrqun qujzís myuhn m hmr kli cm slcukjûi hn ui
prl`cnem.
M hnstmkmr
Cm rnnxprnsjûi hn snitjejnitls ns uim têkijkm hjgåkjc qun nxjdn hjstmikjm kli
==0
rnspnktl mc prl`cnem y qun prnsuplin uim `unim rncmkjûi nitrn cls jitnrclkutlrns.
Kmrmktnrjzm
ni cm qun
cm klcueim imturmcnzm hncmkmhm
tn pmrnkn uim hn nitrn
klrrnktm cms prnduitms
cms kumtrlsjdujnitns
plsj`cns. hj`uomihl uim kruz
M`jnrtm Knrrmhm
;. ¼Mhûihn vms<
8. ¼Ns
¼Nstís
tís hn mku
mkunrh
nrhll kl
klii cm
cm h
hnkj
nkjsjû
sjûii ttlem
lemhm
hm plr nc ddrup
rupl<
l<
2.
2.¼¼Nrm
Nrm inkn
inknsm
smrjrjll kl
klcl
clkm
kmrr ni ns
nstm
tm pls
lsjk
jkjû
jûii m ns
nstn
tn ji
jiÿt
ÿtjcjc<<
=0.
=0.¼Vl
Vlrr q
quuê bbms
ms mk
mktu
tumh
mhll h
hnn e
emi
minr
nrmm tmi
tmi hn
hnsm
smdr
drmh
mhm`
m`cn
cn<<
=7.¼Vlr q
quuê p
prl
rlp
plins sj
sjneprn ssllcukjli
jlins je
jeplsj`
j`ccns<
==;
^i nonepcl
«Dnlrdns @PM[[NI[? [m`n, m gunrzm hn rnkjtmr cls plnems ni kcmsn, y hn nskukbmr cms
kmikjlins, uil vn rípjhmenitn kûel sn krnmi.
Mihrê [NWN? ¼Vnrl bm nstuhjmhl vnrsjgjkmkjûi<
vnrsjgjkmkjûi<
D. @.? Cm emylråm hn pnrslims qun nskrj`ni kmikjlins il bmi nstuhjmhl vnrsjgjkmkjûi.
^il imkn pmrm nskrj`jr kmikjlins l il. [j uil bm imkjhl pmrm nccl, il inknsjtm mprnihnr
cms ilrems.
M. [.? ¼Z ustnh cms bms mprnihjhl<
D. @.? [å, eís tmrhn, pmrnkn qun en bn rngjimhl ui plkl, pnrl…
M. [.? ¼Bm klisnrvmhl sus prjenrms kmikjlins<
D. @.? Il. ^il punhn nskrj`jr kmikjlins sji… ¼]un il en nskukbm<
M. [.? Il, plrqun...
D. @.? ^stnh sjdun su pnismejnitl, cl prnsjnitl. Wjnin mquå kli jhnms prnklikn`jhms y
qujnrn sndujr su kmejil, il nc eål. Kumihl mvmizl sl`rn mcduim jhnm, bm`råm qun
hnomren jr pnrl ustnh en hntjnin. Vlhråm hnkjr enolrns klsms. Vnrl sn inknsjtm tjnepl
pmrm qun vnidmi.
M. [.? Wnihríi.
D. @.? Ij sjqujnrm bmy qun hnkjrcl, cl qun bmkn gmctm ns sndujr bm`cmihl, sji qun sn
lkupn hn cms kunstjlins qun bm krnmhl l qun qujnrn sndujr. ¼]ujnrn @rmssnis l qujnrn
krnmr m @rmssnis< [j sjdl sus jhnms, ustnh pjnrhn cms eåms, m pmrtjr hn mblrm hjrê cl qun
en vnidm …
M. [.? Cls nspnkjmcjstms il bmi m`rmzmhl m`jnrtmenitn sus kmikjlins, ij tmeplkl sus
tnxtls.
D. @.? ^il il sn m`rn sj il qujnrn. Hnspuês hn sus prnduitms cl bn nitnihjhl. Kumihl
nxpcjkl mcdl qun il kljikjhn kli cl qun ustnh qunråm qun hjonrm, kme`jm hn
klivnrsmkjûi.
==8
Ni rnsueni
^i `uni usl hn cms têkijkms hn kleuijkmkjûi pnrejtn jiglremrsn enolr, ns hnkjr
rnglrzmr nc Mhuctl.
\\\\\\\\\\\\\
>. Nxtrmåhl hn Xlutn uin vjn plur cm kbmisli, M. [nvn jitnrrldn Dnlrdns @rmssnis, Cn Kniturjli, Vmrjs, =:4>.
==7
Xnrknrm pmrtn
Kmpåtucl 2
Cls kbmitmons
¼Bms tnijhl cm jeprnsjûi hn qun mcduims pnrslims nxjdni mtnikjûi y il nstíi omeís
smtjsgnkbms< ¼Kuíitms vnkns cns bms hmhl cm rmzûi, l kuíitms vnkns bms knhjhl m sus
pntjkjlins, y mui mså il `mstm, sjduni pjhjnihl sjneprn eís<
Bms nstmhl sji huhm, y sji sm`nrcl, ni klitmktl kli nc kbmitmon.
M hnstmkmr
^i kbmitmon, ni Miícjsjs Xrmismkkjlimc, ns cm sustjtukjûi hn cm nxprnsjûi hn ui
snitjejnitl l uim nelkjûi, prlguihm y mutêitjkm, plr cm nxprnsjûi hn ltrl
snitjejnitl l nelkjûi «eís mknptm`cn± hnshn nc puitl hn vjstm slkjmc.
Cm ejsem pnrslim, kumrnitm mýls hnspuês, sjnitn uim gmtjdm sÿ`jtm kumihl sn nigmhm.
Ltrl nonepcl? snjs pnrslims ni uim ejsem sjtumkjûi nxpnrjenitmi nelkjlins l
snitjejnitls hjgnrnitns.
hjgnrnitns. Mså, ni ui vmdûi hn entrl ccnil ni blrm puitm?
• cm pnrslim i¶ = sn sjnitn
sjnitn trjstn mitn
mitn tlhm nstm
nstm euctjtuh vjsj`cnenitn
vjsj`cnenitn kmismhm1
kmismhm1
• sjdujnitn1
cm pnrslim i¶ 0 tjnin ejnhl
ejnhl hn il plhnr
plhnr smcjr kumihl
kumihl cl inknsjtn,
inknsjtn, l ni cm
cm nstmkjûi
• cm pnrslim i¶ ; nstí
nstí klitnitm hn mblrrmrsn
mblrrmrsn nc trígjkl y cls mtmskls1
mtmskls1
• cm pnrslim i¶ 8 sn sjnitn euy knrkm hn tlhm nstm dnitn1
• cm pnrslim i¶ > mprlvnkbm
mprlvnkbm dustlsm
dustlsm nc tjnepl cj`rn pmrm cnnr nc pnrjûhjkl1
pnrjûhjkl1
• cm pnrslim i¶ 7 klitrlcm
klitrlcm su nigmhl eureurmihl
eureurmihl ni vlz `mom «entrl,
«entrl, trm`momr,
hlrejr… entrl, trm`momr, hlrejr…±.
Wnels qun nc sjstnem pmrm hjsgrmzmr nelkjlins, surdjhl klel uim mhmptmkjûi inknsmrjm
ni nc me`jnitn
Hnshn nitlikns,lrjdjimc (gmejcjmr),
cm pnrslim m eniuhl
sn vn glrzmhm hnsne`lkm
m emijpucmr ni uim pmrm
su nitlril jimhmptmkjûi plstnrjlr.
qun rnsplihm m sus
nelkjlins lkuctms tmc y klel bmkåm ni nc me`jnitn lrjdjimc. [j cl klisjdun, nsl cn
pnrejtjrí sndujr nxprnsmihl, ni su hjsgrmz bm`jtumc, sus nelkjlins vnrhmhnrms y emitninr
su kumhrl hn rngnrnikjm sje`jûtjkm.
Nstn tjpl hn kleplrtmejnitl suncn klepmrmrsn mc hn cls díistnrns qun lgrnkni uim
prltnkkjûi qun hnspuês mprlvnkbmi pmrm nxtlrsjlimr (kbmitmons).
M hnstmkmr
pnrslim m su nitlril. Ni ngnktl, ni uim sjtumkjûi hmhm, plhnels ncndjr nitrn eÿctjpcns
ijvncns hn rnmkkjûi y, m su vnz, nitrn eÿctjpcns rnspunstms plsj`cns ni kmhm uil hn cls
ijvncns. Cls hjstjitls ijvncns punhni snr hnskrjtls hn cm eminrm sjdujnitn?
Cls kbmitmons
hnstruktjvm klisjstni
pmrm ni hjsgrmzmr
cm pnrslim. uim nelkjûi
Vlr nonepcl? ni cmkli ltrm y hn
`ucjejm, uim eminrm
nc bme`rn plsj`cnenitn
lkuctm nigmhl l
trjstnzm. Ni nc mkusmhlr, nc enilsprnkjl y nc nigmhl lkuctmi ejnhl, jdumc qun cm rngcnxjûi
m vnkns punhn snrvjr pmrm rntrmsmr cm mkkjûi, y il pmrm prnkjsmrcm l bmknrcm eís ngjkmz.
Bnels vjstl qun nc bnkbl hn rnnepcmzmr uim rnspunstm plr ltrm punhn rnsuctmr hn uim
mhmptmkjûi plsjtjvm hn cm pnrslim m su nitlril, ni nc kmsl hnc kbmitmon, nstn enkmijsel
snrí utjcjzmhl prjikjpmcenitn pmrm hjsgrmzmr cm rnspunstm jijkjmc y il pnrejtjrí, nitlikns,
rnslcvnr vnrhmhnrmenitn nc prl`cnem.
[ji ne`mrdl, jihjkmi qun ns ÿtjc sjepcjgjkmr, rnhukjr, sjneprn qun snm plsj`cn, cm ilkjûi
hn kbmitmon m? hjsgrmzmr uim nelkjûi kli ltrm. Nstm ns, ni ngnktl, cm hngjijkjûi bm`jtumc
hnc kliknptl hn kbmitmon, punstl qun ns cm eís gíkjc hn usmr.
Ns hnsnm`cn rnpmrmr ni cls kbmitmons prlpjls, cls hn uil ejsel, y ni nc kmsl hlihn
punhmi mpcjkmrsn, ni cls ltrls, punstl qun?
• [j cm pntjkjûi
pntjkjûi nstí hjsgrmzmhm,
hjsgrmzmhm, cm rnspunstm
rnspunstm il snrí
snrí omeís smtjsgmktlrjm,
smtjsgmktlrjm, snm
snm kumc snm
snm cm
ninrdåm qun hnhjqunels m klisndujrcl. Vlr nonepcl? cm dcltlinråm punhn snr
nxprnsjûi hn uim inknsjhmh eís nelkjlimc. [j nc prl`cnem rnmc il sn bm rnsunctl, cm
ejsem misjm punhn rnpntjrsn ui plkl eís tmrhn, punstl qun slcl sn bm trmtmhl nc
såitlem, il cm inknsjhmh rnmc.
• Cls kbmitmons,
kbmitmons, kumihl grmkmsmi, cl kumc lkurrn
lkurrn m eniuhl,
eniuhl, hmi pmslpmsl m oundls
oundls
pnrvnrsls (vnr nc kmpåtucl :. Cls enkmijsels hn emijpucmkjûi hn cns hneís? cls
oundls), qun punhni
punhni snr kcmrm y hjrnktmenitn
hjrnktmenitn pnrouhjkjmcns pmrm
pmrm cms pmrnoms
=06
rnspnktjvms.
Gjimcenitn, km`n snýmcmr qun cls kbmitmons rncmkjlimcns utjcjzmi, ni ui elenitl u ltrl, nc
kbmitmon mgnktjvl y qun ni nsl sn mplym cm jhnm hn qun nc ltrl ns rnsplism`cn hn cls prlpjls
snitjejnitls,, jdumc qun tÿ nrns rnsplism`cn hn cls hn cm ltrm pnrslim. Vlr nonepcl?
snitjejnitls
Kbmitmons y trmisglremkjûi
• «¡Mtnikjûi, uim nelkjûi punhn nsklihnr ltrm!±
Nc Miícjsjs Xrmismkkjlimc myuhm m uim pnrslim m rnklilknr sus kbmitmons (nelkjlins
hjsgrmzmhms) y m rnniklitrmr ni sus nelkjlins vnrhmhnrms cm pcnijtuh hn su ninrdåm y su
krnmtjvjhmh.
=0=
Cm klcnkkjûi hn kuplins
• «Nstly bmrtl.±
• «Xlel iltm… tlel iltm…±
• «¡Zm `mstm!±
• «Cl tnidl nitrn knom y knom…±
• «Cm kbjspm qun niknihjû cm pûcvlrm.±
• «Cm dltm qun klceû nc vmsl.±
• «Bmy nsquncntls
nsquncntls ni nc mremrjl.±
Nstms nxprnsjlins tjnini eukbl ni kleÿi ni nc Miícjsjs Xrmismkkjlimc. Nc ngnktl hn
mkueucmkjûi mc qun bmkni rngnrnikjm mpmrnkn ltrm vnz ni nc kliknptl qun ccmemels «cm
klcnkkjûi
Knrkmim mchn kbmitmon,
kuplins±. cm mkueucmkjûi hn kuplins ns ui sjstnem hn mkueucmkjûi hn
=00
M hnstmkmr
[mtjsgmknr nsms nelkjlins hjsgrmzmhms (kbmitmon) il ns eís qun ui elhl hn
prlsndujr kli cm prlbj`jkjûi y cm rnprnsjûi hn cm nelkjûi prlbj`jhm. Nc prlknsl
pnrslimc klisjstn ni mkueucmr sugjkjnitns nelkjlins rnprjejhms pmrm plhnr
nxprnsmrcms sji snitjrsn kucpm`cn. Vlr nonepcl, hnspuês hn kjikl mýls hn
buejccmkjlins klitjiums l hn nigmhls mkueucmhls, ui emrjhl mklsmhl plr su
nsplsm sn hm nc hnrnkbl hn pnhjr nc hjvlrkjl1 ui vnihnhlr jisuctm m ui kcjnitn
jislplrtm`cn1 ui nepcnmhl rniuikjm kli ui plrtmzl.
• íc`ue
mcduilshnhjsgrutmi
hjsgrutmi myuhmihl
ui mejdl m cls qun
(«Il hnomrís hneís y rípjhmenitn
lkurrm sn ¼il<±)1
mså klel mså, mhunými hn ui kupûi hnc
• mcduils rnnikunitrmi
rnnikunitrmi plr
plr kmsumcjhmh
kmsumcjhmh ui vjnol
vjnol íc`ue lcvjhmhl y cl rntlemi kli
jitnrês rnilvmhl1
• mcduils bnrnhmi
bnrnhmi ui íc`ue pmrkjmcenitn
pmrkjmcenitn klepcntmhl
klepcntmhl plr ui gmejcjmr,
gmejcjmr, ui mejdl l ui
klepmýnrl hn trm`mol1
• mcduims klcnkkjlins punhni snr m`mihlimhms1
• mcduils, hnspuês
hnspuês hn bm`nr rnkj`jhl su cltn, klisnrvmi
klisnrvmi su klcnkkjûi
klcnkkjûi kli cm nspnrmizm
nspnrmizm
hn qun cns pmduni uim snduihm vnz.
[ji snr nxbmustjvls, nstls prjikjpjls prlplini uim `msn hn rngcnxjûi mpcjkm`cn m cm vjhm
kltjhjmim y prlplini, mc ejsel tjnepl, mcduils enhjls hn mkkjûi m ijvnc hn cms
klcnkkjlins.
Vmrm il hnomrsn ccnvmr plr nstms klcnkkjlins hn kuplins indmtjvls, ns mklisnom`cn?
• mimcjzmr hn knrkm cl qun ils nstí
nstí prlbj`jhl nxprnsmr1
• tlemr kliskjnikjm
kliskjnikjm hn cms klcnkkjlins
klcnkkjlins qun
qun tninels nepnzmhms y cjqujhmrcms ni
pnqunýms hlsjs ni ui nitlril sndurl (hnsmrrlccl pnrslimc), l ncndjr rniuikjmr m nccms
y lptmr plr hnstrujrcms1
hnstrujrcms1
• inknsjtm1
hmrsn m uil ejsel, ni jitnrvmcls
jitnrvmcls rnducmrns,
rnducmrns, cms hjstjitms
hjstjitms «våms hn nskmpn± qun uil
• `uskmr cms eminrms eís
eís jidnijlsms,
jidnijlsms, eís prlvnkblsms,
prlvnkblsms, hn l`tninr clscls nståeucls
nståeucls qun
inknsjtm? mepcjmr su rnpnrtlrjl hn klihuktms, hn snismkjlins,
snismkjlins, hn nelkjlins1
• nxprnsmr nc
nc sugrjejnitl
sugrjejnitl sji rntrmsl
rntrmsl ij «mcemknimon±, sjneprn
sjneprn qun nc nitlril cl
pnrejtm.
Ni rnsueni
«Vlr quê hnomr pmrm emýmim cl qun plhnels nxprnsmr mblrm ejsel± ns nc rngríi
qun ils pnrejtjrí «vmkjmr iunstrm elkbjcm± y trmtmr iunstrms nelkjlins kltjhjmims
m enhjhm qun vmymi mpmrnkjnihl.
=08
Kmpåtucl :
• «¼Kûel punhns kleplrtmrtn mså kli ilsltrls< ¡Hnspuês¡Hnspuês hn tlhl cl qun bnels
bnels
bnkbl plr tj!±
• «¡Cl sm`åm! ¡Xn cl bm`åm hjkbl!
hjkbl! ¡[li jiÿtjcns!
jiÿtjcns! ¡Ns cm ÿctjem
ÿctjem vnz qun
qun cns ccnvmrê
ccnvmrê nc
klkbn m rnpmrmr!±
Cm prjenrm grmsn, prliuikjmhm plr ui pmhrn elrmcjstm, y cm snduihm plr ui kcjnitn gunrm
hn så sli jihjkmhlrns hn mqunccl qun ccmemels oundl l, jikcusl, oundl pnrvnrsl. Eunstrmi
cl qun sn ccmem «dlcpn hn ngnktl±1 nc Vmhrn qun mitns nstm`m hjsplij`cn y «kujhm`m± sn
rnvncm ni rnmcjhmh elrmcjzmhlr y «kråtjkl±. Nc kcjnitn qun bm «hnelstrmhl± su kligjmizm sn
vuncvn mutlrjtmrjl
mutlrjtmrjl n jepmkjnitn.
jepmkjnitn.
Hn bnkbl, me`ls bmi kme`jmhl sÿ`jtmenitn su mktjtuh ni rncmkjûi kli sus
jitnrclkutlrns,
jitnrclkutlr ns, y ns nstn kme`jl hn rlc nc qun bmkn mpmrnknr nc oundl.
Nc trjíiducl hrmeítjkl
Ni ngnktl, sn punhni hjstjidujr trns rlcns plsj`cns ni ui oundl? Mkusmhlr, [mcvmhlr y
Wåktjem [uejsm l Pn`nchn. Cm uijûi hn cls trns rlcns, mhlptmhls plr uim pnrslim (nitrn
sus Nstmhls hnc Zl) l plr vmrjls jihjvjhuls klel ni uim nsknim hn tnmtrl, kliglrem nc
trjíiducl hrmeítjkl.
=07
Cls oundls sli rncmkjlins klepntjtjvms? plr cl tmitl tjnini eukbm rncmkjûi kli cms
plsjkjlins vjtmcns hn cls oudmhlrns. Wnels qun nc Vnrsndujhlr y nc [mcvmhlr sli m eniuhl
trmiskrjpkjlins hn cm mktjtuh vjtmc + ‛ m pmrtjr hnc Vmhrn Ilremtjvl y hnc Vmhrn Kujhmhlr.
Msjejsel, cm Wåktjem suncn snr uim trmiskrjpkjûi hn cm plsjkjûi ‛ + m pmrtjr hnc Ijýl
Mhmptmhl. Nstm våktjem snrí rn`nchn l suejsm sndÿi sj mktjvm su Ijýl Pn`nchn l su Ijýl
Mhmptmhl [uejsl.
Nitnihnels rípjhmenitn qun ij nc Mhuctl ij nc Ijýl Nsplitíinl nstíi prnsnitns l
mktjvls kumihl nxjstn ui oundl nitrn vmrjls jihjvjhuls1 lkurrn cl ejsel ni cm plsjkjûi
vjtmc + +.
M hnstmkmr
Cm «slcukjûi± m cls oundls, l cm eminrm hn nskmpmr hn nccls, klisjstn
prjikjpmcenitn ni mktjvmr uil hn cls Nstmhls hnc Zl il mktjvls l il utjcjzmhls l
pmsmr m cm mktjtuh vjtmc + + y, hn nstm eminrm, smcjr hnc trjíiducl hrmeítjkl.
=. Mprnihnr m kbmitmonmr
^im kbjkm olvni mprnihn, hn cm rncmkjûi kli su pmhrn, qun kumihl qujnrn qun cn prnstni
mtnikjûi il punhn rnkurrjr m cm kûcnrm, qun nstí prlbj`jhm (sn nikjnrrm ni su kumrtl), sjil
qun hn`n rnkurrjr m cm trjstnzm, så pnrejtjhm (su pmhrn cm klisuncm)? mså mprnihn m
=02
Xrmismkkjlins
^i oundl ns uim snrjn yhnoundls
trmismkkjlins lkuctms qun mvmizm bmkjm ui rnsuctmhl `jni
=;6
Nonepcl M
=;;
Hjícldls jitnrils?
• Klignrnikjmitn Ijýl? «En bn bn bnkbl ui gmvlr m eå ejsel±,
ejsel±, snitjejnitl hn trjstnzm,
trjstnzm,
kûcnrm, Wåktjem, il nstly «LA±, ‛+.
• Vmrtjkjpmitn Ijýl? «Cl tnidl, sly nc nc eís gunrtn, su têkijkm il vmcn imhm±,
imhm±,
snitjejnitl hn trjuigl (trjstnzm, slcnhmh),
slcnhmh), Mkusmhlr, nstly «LA±, il nstí «LA±, +‛.
Nc `ningjkjl (rnsuctmhl) indmtjvl qun ns cm gmsn gjimc hnc oundl mpuitm bmkjm vmrjls
l`ontjvls?
• cm kligjremkjûi hnc kbmitmon1
• nc prldrnsl hn cm klcnkkjûi hn kuplins1
• nc rngunrzl hn cm mktjtuh vjtmc1
• sndurjhmh psjklcûdjkm hn emitninr sje`jlsjs jemdjimrjms1
• nc prldrnsl ni nc tm`cnrl hn monhrnz1
monhrnz1
• sn emitjnin nc emrkl hn rngnrnikjm.
Nonepcl @
Nc oundl hn «[å, pnrl± oudmhl ni uim pmrnom.
«Oumi, ¼plhrís ccnvmr cls ijýls mc klcndjl nc emrtns<
‘Lb il, ym sm`ns qun cls emrtns hn`l m`rjr cm tjnihm eís tneprmil.
‘¡Vuns qun mcdujni tn rnnepcmkn!
‘[å pnrl nsl en l`cjdmråm m qunhmren bmstm eís tmrhn nsn håm.
‘Vuns nitlikns rndrnsm eís tmrhn.
‘[å, pnrl ym sm`ns qun nc ÿctjel trni ns m cms sjntn.
‘[å, sl`rn tlhl en hneunstrms qun il qujnrns myuhmren. [jneprn sly yl qujni tjnin
qun bmknrcl.
‘¼Vnrl quê qujnrns qun bmdm< ]ujnrl ccnvmr cls ijýls mc klcndjl pnrl nitlikns hjen
kûel rndrnsl plr cm tmrhn.
‘Ejrm, ¡ym nstí `jni! Iuikm pmrtjkjpms ni cms tmrnms.
Nonrkjkjl
Xn prlplinels utjcjzmr nc nonrkjkjl mitnrjlr pmrm prmktjkmr y bmknr nc miícjsjs hn kmhm
grmsn ni têrejils hn plsjkjûi vjtmc, kbmitmons, klcnkkjûi hn kuplins, sje`jlsjs, Nstmhls
hnc Zl y rnslcukjûi hn kligcjktls.
Cm ns hnc
mitåtnsjs
Nstmhl hnc Zl uimjitnrclkutlr
prlpunstm jivlcukrmhl.
hn jitnrvnikjûi
jivlcukrmh l. susknptj`cn hn hntninr nc oundl, kli nc
Vrlplinels qun nstuhjns kmhm oundl y rngcnxjlins y hjskutms mqunccls qun jhnitjgjquns ni
tu bldmr l ni tu nitlril.
Vmtm hn pmcl
Nc oudmhlr eunstrm su «pmtm hn pmcl± (msem, gmctm hn nstuhjls, nignrenhmh rnmc l
gjktjkjm…) y bmkn vnr qun il sn punhn nspnrmr imhm hn êc.
Vmrm hntninr nc oundl, pmsm m Vmhrn Kujhmhlr? «¡Ns blrrj`cn cl qun tn pmsû!±
Nc oudmhlr prntnihn qun cl qun bmkn il ns su rnsplism`jcjhmh? «Il ns ej kucpm, ¡yl snduå
cms ûrhnins!±
[u l`ontjvl ns kucpmr m ltrm pnrslim pmrm nsklihnr su ejnhl.
Hn ui pmpnc jijkjmc hn Wåktjem l Vnrsndujhlr pmsm mc hn Vnrsndujhlr l hn Wåktjem.
Vmrm hntninr nc oundl, plitn ni Vmhrn Kujhmhlr? «¡Wmym, ns tnrrj`cn!± l hnom mc oudmhlr
slcl1 il cn hns ijidÿi klisnol.
Cls hngnktls
Nc oudmhlr hneunstrm qun imhm ij imhjn ns pnrgnktl.
Hn bnkbl, qujnrn ccmemr cm mtnikjûi sl`rn cls hngnktls hn cls hneís pmrm hjstrmnr cm
mtnikjûi hn cls suyls.
Hn Vnrsndujhlr pmsm prjikjpmcenitn m Wåktjem.
Vmrm hntninr nc oundl, hj? «Nstly bmrtl hn ljr bm`cmr slcl hn prl`cnems. ¡Bm`cnels hn cl
qun så guikjlim!± (Ijýl Nsplitíinl) l «[uplidl qun tlhls tninels iunstrls puitls
hê`jcns.±
«Vncnmls±
Nc oudmhlr sn sjnitn nxkcujhl hn su nitlril, su krnnikjm prjikjpmc ns qun omeís nstí ni nc
enlccl hnc msuitl.
undm pmrm pmrtjkjpmr hn cm vjhm qun bmy m su mcrnhnhlr, rnsnrvíihlsn cm plsj`jcjhmh hn
m`mihlimr cm pncnm sj cn smcn emc.
Hn Vnrsndujhlr (l Wåktjem) pmsm m Wåktjem (l Vnrsndujhlr).
Vmrm grnimr nc oundl? «@unil, tlhls tninels hnrnkbl m hngnihnr iunstrms lpjijlins± l
«¡Omeís nstly ni nc enlccl!±.
Nc hnsdrmkjmhl (pnrhûimen)
Nc oudmhlr klentn nrrlrns pmrm bmknrsn pnrhlimr nisndujhm.
[u l`ontjvl punhn snr bmknrsn pnrhlimr l, plr nc klitrmrjl, qun cn jisjstmi ni cl qun bmkn
emc.
Hn pmpnc jijkjmc hn Vnrsndujhlr (l hn Wåktjem) pmsm mc hn Wåktjem (l Vnrsndujhlr).
=;4
Vmrm hntninr nc oundl, hj? «Hjskutíelscl± kli buelr («¼Vunhl hmrtn mcdl eís pmrm qun
cl rlepms<±) l prnduitm sj nc oudmhlr inknsjtm mcdl.
M hnstmkmr
Klel sn nitrnvê ni cls oundls hnc Hnsdrmkjmhl y nc Jiÿtjc, cls oundls m eniuhl
sli klepcnenitmrjls. Kumihl uim pnrslim «oundm± m snr cm Wåktjem, su
jitnrclkutlr suncn «oudmr± mc [mcvmhlr l mc Vnrsndujhlr.
Nc Miícjsjs prlvlkmhls
rncmkjlimcns Xrmismkkjlimc
plrpnrejtn mimcjzmr
nc kliouitl hn ykbmitmons,
nvnitumcenitn
oundls rnslcvnr cls Nstls
y kuplins. prl`cnems
trns
kliknptls nstíi åitjemenitn klinktmhls.
=;2
=;:
Ni rnsueni
Cm ilkjûi hn oundl jikcuyn cms nstrmtndjms hn emijpucmkjûi hlihn tlhls cls
mktlrns jepcjkmhls qunhmi mtrmpmhls ni rncmkjlins qun sli jismtjsgmktlrjms n
jeprlhuktjvms.
Kmpåtucl =6
Ns jeplrtmitn,hncnitlikns,
guikjlimejnitl mrduenitl,pmrm kleprnihnr
jitndrmr cls ncnenitls`jnitnûrjkls
tlhmshntmccmhls
cms hjenisjlins
prnvjmenitn.hnc
[ndÿi Nrjk @nrin, ui mrduenitl ns «ui pcmi hn vjhm `msmhl ni uim hnkjsjûi tlemhm
hnshn cm jigmikjm, rnglrzmhm plr cls pmhrns, oustjgjkmhm plr suknsls plstnrjlrns, y qun
tnrejim ni cm mctnrimtjvm ncndjhm±.(]uê hjkn ustnh hnspuês hn hnkjr blcm , lp. kjt., p. 88>)
Vnrl nstm hngjijkjûi mkmhêejkm inknsjtm mcduims mkcmrmkjlins, nepnzmihl plr nc lrjdni
hnc mrduenitl.
=8=
plsj`cns1
• mcduims pnrslims
pnrslims sn jivlcukrmi
jivlcukrmi ni nc trm`mol sjstneítjkl
sjstneítjkl hn rnnstrukturmkjûi
rnnstrukturmkjûi hn su
yl. Vunhn snr nc kmsl
kmsl hn ui jihjvjhul ni
ni psjkltnrmpjm1
• kumihl krnmi
krnmi l jiilvmi,
jiilvmi, ui jihjvuhl
jihjvuhl l ui drupl plin
plin prlvjsjlimcenitn
prlvjsjlimcenitn nitrn
nitrn
pmrêitnsjs su Vmhrn Kråtjkl y su Ijýl Mhmptmhl (krnmtjvjhmh…).
Ni iunstrm êplkm hn kme`jls mkncnrmhls, kmhm vnz pmrnkn eís inknsmrjl, pmrm cms pnrslims
y pmrm cms lrdmijzmkjlins, snr kliskjnitn y snr kmpmz hn trmisglremr sus vmclrns (Vmhrn),
sus eêtlhls (Mhuctl) y nc me`jnitn (I) bmkjm uim krnmtjvjhmh emylr, pmrm il qunhmrsn
niknrrmhl ni cms prnkliknpkjlins y cms rnspunstms mutleítjkms hjsnýmhms plr ui dujûi.
Nsm ns cm rmzûi hn snr hnc Miícjsjs Xrmismkkjlimc.
«Vlhnels hl`cndmrils, elhjgjkmr, rn`ncmrils klitrm, l rnsjdimrils m cm prldrmemkjûi
pmtnrimc (qun bnels nxpnrjenitmhl). Bmdmels cl qun bbmdmels,
mdmels, su prnsnikjm ns euy
gunrtn n jigcunikjm jdumc iunstrms ncnkkjlins, ym pmsni plr hl`cndmrcm, elhjgjkmrcm,
rn`ncmrils klitrm nccm l rnsjdimrils. Nc nstuhjl hn nstm prldrmemkjûi y hn sus ngnktls
ni ilsltrls (iunstrms rnmkkjlins, hnkjsjlins y mkkjlins kli rnspnktl m nccm) klistjtuyn nc
Miícjsjs hn mrduenitl.±
[L^XBNZ [
[ TNHN, X. M. Dujhn, Tllhstlka, =:47, p. >2
Cls emihmtls
[n klisjhnrm dninrmcenitn qun cls nejtn nc Ijýl hnc pmhrn hnc snxl lpunstl, y sli
rntnijhls
qun ni nc cmIjýl
ym rnkj`n Mhmptmhl
pnrslim euy (Vmhrn ni ncniIjýl)
tneprmil hn cm pnrslim.
su jigmikjm. [li enismons
M eniuhl indmtjvlsy
sli il vnr`mcns
klihjkjlimi cl qun qunhm hn su hnsmrrlccl. Cms prjikjpmcns prlbj`jkjlins sli (m ijvnc hn
pnrslim gåsjkm)? il nxjstn, il pjnism, il sjnitn, il tjnin snismkjlins, il tn mknrquns, il
snms tÿ ejsel, il tnidms êxjtl, il snms hn tu nhmh, il kleprnihms, il mktÿns.
=8;
Cls prldrmems
[li cm rnspunstm m cm prnduitm? «¼Kûel smtjsgmknr m cm vnz cls emihmtls y cms
prnskrjpkjlins<±± Dninrmcenitn sn klisjhnrm qun cls prlplrkjlim nc pmhrn hnc ejsel snxl
prnskrjpkjlins<
qun cm pnrslim1 ni ngnktl, prl`m`cnenitn bmym sjhl nskldjhl plr nc pmhrn hnc snxl
lpunstl drmkjms m su bm`jcjhmh pmrm klikjcjmr nstms nxjdnikjms. Mså, ni nc nonepcl hn pcmi
hn vjhm klenitmhl m klitjiumkjûi, nc prldrmem hmhl plr nc pmhrn (kûel snr ui
guikjlimrjl klikjnizuhl) pnrejtn m cls bjols smtjsgmknr sjeuctíinmenitn cms
prnskrjpkjlins (trm`mol hurl, sly snrjl, sly ui `uni pmhrn hn gmejcjm) y cms prlbj`jkjlins
(il sly mutûilel, il en hnomi) nejtjhms plr su emhrn.
Cms hnkjsjlins
Xlemhms `mol nc ngnktl hn jigcunikjms klitrmhjktlrjms,
klitrmhjktlrjms, mcrnhnhlr hn cls 7-4 mýls, cms
prjenrms hnkjsjlins hnc pcmi hn vjhm sli, ni dninrmc, hnkjsjlins `unims ni nc elenitl ni
nc qun sn tlemi, pnrl klrrni nc rjnsdl hn rnprjejr nc guturl hnc suontl ym qun su nitlril
kme`jmrí. Ns cl qun nvlkm ui rngríi plpucmr? «Omeís hjdms? ¡Hn nstm mdum il `n`nrê!± Cms
hnkjsjlins jikcuyni kjikl ncnenitls?
• mktumr ni
ni rncmkjûi
rncmkjûi m cms jigcunikjms
jigcunikjms (prnskrjpkjlins, emihmtls, prl
prldrmem)1
drmem)1
• ncndjr uim smcjhm
smcjhm hn slklrrl
slklrrl sj cm sjtumkjûi sn vuncvn jislplrtm`cn
jislplrtm`cn (sujkjhmrsn,
(sujkjhmrsn, emtmr m
mcdujni, vlcvnrsn clkl, nignremr)1
• nskldnr uim mktjtuh vjtmc1
• jijkjmr ui kbmitmon1
• m trmvês hn oundls, klitjiumr kli
kli nc kbmitmon
kbmitmon y emitninr
emitninr cm sje`jlsjs jijkjmc.
Mrduenitl y klitrmmrduenitl
Cms hnkjsjlins sli plrtmhlrms hn ui vnrhmhnrl pcmi hn vjhm qun hntnrejim cls prjikjpmcns
mspnktls hn cm vjhm
(hjinrl, plhnr, êxjtl,pnrslimc (emtrjelijl,
jitnrês…) hn cm pnrslimbjols,
gåsjkmhjvlrkjl,
l elrmc. smcuh, eunrtn) y prlgnsjlimc
M eniuhl tlemi cm glrem hn ui «iuikm omeís± (iuikm omeís elstrmrê ijiduim
=88
hn`jcjhmh, iuikm omeís en plihrê ni prjenr pcmil…). Vnrl «iuikm omeís± ns uim
plsturm plkl rnmcjstm. ^i håm u ltrl snrí jeprmktjkm`cn. Cm pnrslim nitlikns kme`jm su
hnkjsjûi, pnrl sj il nstí prnpmrmhm kmn l krnn kmnr ni mqunccl hn cl qun qujsl bujr tlhm su
vjhm.
«^im vnz eís, sn hjkn nccm, ej jeprnsjûi jijkjmc sn kligjrem. Iuikm omeís hnomrê qun en
tleni nc pncl.± «Iuikm omeís± klihukn mquå m«uim vnz eís± qun ccnvm m «iuikm omeís±.
Z sli cms pnrjpnkjms hn nstm hjiíejkm qun ccnimi cl qun uil ccmem nc pcmi hn vjhm hn uim
pnrslim.
M hnstmkmr
Nc pcmi hn vjhm hnskmism sl`rn cm mctnrimikjm nitrn pnrjlhls hn vjhm euy
hjgnrnitns? cls klclkmhls `mol cm jigcunikjm hn cms prlbj`jkjlins klistjtuyni cm `msn
hnc dujûi hn grmkmsl hn uim pnrslim. Cms ltrms, sjtumhms `mol cm jigcunikjm hn
prnskrjpkjlins pmrnitmcns, klistjtuyni nc klitrm-dujûi mpmrnitnenitn plsjtjvl.
@mimc Nxknpkjlimc
Dmimhlr
Vnrhnhlr
=87
Cms ilkjlins utjcjzmhms ni nc ijvnc hn pcmi hn vjhm pnrslimc sn mpcjkmi jdumcenitn, kli
mcduils moustns, m ltrls ijvncns hn cm rnmcjhmh, klel nc mrduenitl prlgnsjlimc y nc
mrduenitl hn uim gmejcjm l hn ui pmrtjhl plcåtjkl.
Ni kmhm uil hn nstls ijvncns, bmkni plsj`cn ui trm`mol hn trmisglremkjûi `msmhl ni
rnhnkjsjlins prnkjsms
prnkjsms y plrtmhlrms hn guturl.
Hnkjsjlins plsjtjvms?
En nitrndmrê.
Bmrê cl qun yl qujnrl.
Hnelstrmrê qun punhl bmknr cl qun en prlplidm.
Wjvjrê eukbl y tnihrê uim vjhm jitnrnsmitn.
[nrê uim mejdm gjnc y tnihrê bjols.
Myuhmrê m cls hneís dninrlsmenitn y m kme`jl hn imhm.
Wjvjrê bmstm cls 26 mýls.
Hnkjsjlins indmtjvms?
Xnihrê qun klepcmknr
klepcmknr m cls hneís.
En nsklihnrê.
Il nxprnsmrê eís snitjejnitls.
Il en kleprnihnríi ij en rnklilknríi.
Nstmrê slcm, trjstn.
En kmsmrê kli ui emrjhl mc qun il qujnrl, qun il en qunrrí, y qun nitnrrmrê.
Cm vjhm snrí hurm.
Il sm`rê kûel bmknrcl ‛ il smchrê mhncmitn.
=82
• Vlr ltrl, rnhnkjhjr su pcmi hn vjhm . Kli nccl, cm pnrslim?
=>6
Dujûi y trmisglremkjûi
trmisglremkjûi
Xlhms cms pnrslims (gåsjkms l elrmcns) klrrni nc rnsjdl hn snr prjsjlinrms hn ui dujûi, ns
hnkjr hn ui pcmi hn vjhm qun rnplsm sl`rn hnkjsjlins prnemturms tlemhms `mol cm
jigcunikjm hn ui nitlril qun ym il nxjstn.
Nc Miícjsjs Xrmismkkjlimc pnrejtn hntnktmr cm nxjstnikjm hn dujlins hjgnrnitns ni cls
ijvncns sjdujnitns?
=>=
=>0
Kmpåtucl ==
M hnstmkmr
Mcduims nstrukturms miícldms punhni snr jhnitjgjkmhms ni hurmkjlins euy klrtms
(mcduils snduihls l mcduils ejiutls), prjikjpmcenitn ni cm rncmkjûi hn uim
=>8
qun cls lrjdjimi y qun jcustrmi cls kleplrtmejnitls klepucsjvls m cls qun klihukni?
• [ly pnrgnktl.
• En nsgunrzl.
• Klepcíknen.
• Hmtn prjsm.
• [ly gunrtn (il nxprnsns tus nelkjlins).
[n trmtm hn ûrhnins pmrnitmcns, rntnijhms plr nc Vmhrn hnc jihjvjhul hnshn su jigmikjm, qun
jigcunikjmi ni tlhl elenitl su kleplrtmejnitl hn eminrm sutjc pnrl l`snrvm`cn.
Vrlplinels, eís mhncmitn, cms mktjtuhns y cls kleplrtmejnitls kmrmktnråstjkls hn cls
kjikl ejijmrduenitls.
Hnskrjpkjûi hn ejijmrduenitls
«[ly pnrgnktl±
Nc rlstrl snrjl l jikcusl snvnrl, tnisl gåsjkmenitn, km`nzm mctm y ejrmhm mctjvm. Vlsturm
rnktm y rådjhm, rlpm trmhjkjlimc y sji emikbms.
Nstm pnrslim tjnihn m plitjgjkmr su hjskursl niuenrmihl cls hjgnrnitns puitls,
hntnijêihlsn, m`rjnihl pmrêitnsjs y bmkjnihl oujkjls m cl cmrdl hn cm grmsn, pmrm
gjimcenitn knrrmrcm. Kli nstn kleplrtmejnitl, mcjenitm cm jcusjûi hn qun guikjlim kli
su Mhuctl y krnn prltndnr su Ijýl hn cls nrrlrns qun cls ltrls plhråmi hntnktmrcn.
«Klepcíknen±
Dnstls hn mkldjhm u l`nrturm, plsturm niklr`mhm, knoms cnvmitmhms kli mtnikjûi, mktjtuh
hn snhukkjûi, nc rlstrl cmhnmhl kli cls lols ejrmihl hn klstmhl l cm km`nzm bmkjm m`mol,
cls lols ejrmihl bmkjm mrrj`m. Cms emils m eniuhl nstíi cm uim sl`rn cm ltrm l sn grltmi
eutumenitn.
Ni sus kleuijkmkjlins, nstm pnrslim nepnzmrí sus grmsns pmrm tnrejimrcms
jitnrrldmtjvmenitn,
jitnrrldmtjvmenitn, `uskmihl nc mkunrhl y cm mprl`mkjûi hn su jitnrclkutlr.
=>>
«Bmrê ui nsgunrzl±
Nc lrjdni hn nstn ejijmrduenitl punhn snr cl qun sn ccmem npjmrduenitl1 cms me`jkjlins
il smtjsgnkbms hn uil hn cls pmhrns hn cm gmejcjm sn trmisejtni mc bjol l m cm bjom, qun bm
hn tninr êxjtl ni su cudmr. Nskukbm mtnitmenitn, jikcjimhl bmkjm mhncmitn, klitjnin cm
rnspjrmkjûi, snitmhm kli cls klhls sl`rn cms rlhjccms, cls puýls knrrmhls, pucdmrns pmrm
hnitrl, nspmchm rådjhm, rlstrl jikcjimhl bmkjm nc jitnrclkutlr, eís tnisl hn cl inknsmrjl,
ejrmhm kliknitrmhm, kli ejnhl hn il kleprnihnr, nxprnsjûi kliknitrmhm y mtnitm ( Nc
Vnismhlr hn
hn Plhji).
Nstm pnrslim pcmitnm prnduitms mktl sndujhl, sji nspnrmr rnspunstms, l rnpntjrí uim
prnduitm qun ym bm sjhl rnsplihjhm l hnomrí sji tnrejimr su prnduitm.
Msjejsel, il rnsplihnrí m cms prnduitms. [n hntnihrí ni ejtmh hn cm grmsn pmrm
klenizmrcm ltrm vnz l tmrtmeuhnmrí ui plkl1 l, jikcusl, ccnimrí su hjskursl hn eÿctjpcns
pmusms? «nb…, nb…, nb…±.
[us nxprnsjlins bm`jtumcns sli? cl jitnitl, bmdl cl qun punhl, ns gíkjc, ns hjgåkjc, en
dustmråm, ns ui prl`cnem, il cl sê, il punhl, il ccndl, ns hurl, ntk.
[u vlz, klel su mktjtuh dninrmc, m eniuhl ns qunoue`rlsm n jepmkjnitn.
«Hmtn prjsm±
Cls dnstls hn mdjtmkjûi prlpjls hn cm sl`rnmhmptmkjûi (vnr Cms kumtrl glrems hn
pmsjvjhmh, ni nc kmpåtucl ;)? rnklrrn cm bm`jtmkjû m cl cmrdl y mikbl, mktÿm kli rmpjhnz, sn
prnsjlim y dlcpnm cls pjns y cls hnhls, il nstí qujntl, mktjvjhmh gn`rjc klitjium (nikjnihn
ui kjdmrrjccl y cl mpmdm, ntk.). Nc knýl gruikjhl, cls lols mktjvls, nskurrjhjzls, sjduni tlhls
cls elvjejnitls.
Nstm pnrslim tnihnrí m snr jepmkjnitn, m prnkjpjtmrsn. Jitnrruepn cms grmsns hn cls hneís
pmrm tnrejimrcms nccm, krnn kleprnihnr mitns hn qun sn mkm`n uim nxpcjkmkjûi y smkm
klikcusjlins mprnsurmhms.
[us nxprnsjlins sli? vmels, vmels, bmy qun jr, nitlikns… ¼ils vmels< Nitlikns,
=>7
«[ly gunrtn±
Dnstls hn prltnkkjûi? `rmzls kruzmhls, `rmzls mcrnhnhlr hn cms rlhjccms, pjnrims kruzmhms
l ni iuhl, nc kunrpl y cms emils rådjhms l cms emils mdmrrmhms m cm sjccm, m ui eun`cn l m
ui l`ontl.
Cms nxprnsjlins vjtmcns sli plkl bm`jtumcns ni nstm pnrslim qun pmrnkn tninr ui rlstrl
grål y sji elvjejnitl (ui rlstrl hn eírelc).
Nstm pnrslim mitns bm`cmrí hn nelkjlins qun ccndmrí m emijgnstmrcms. Pmrmenitn
nxprnsmrí ejnhl, trjstnzm, nigmhl l mcndråm.
[us nxprnsjlins
klenitmrjls, en bnbm`jtumcns
snitjhl…,sli?
bmyen
qun bm pmsmhl
sm`nr nstl,
nikmomr, il ensnrjeplrtm,
hn`nels gjrens, ililbmytnidl
qun
hnomrsn jigcunikjmr, ntk.
[u vlz ns eliûtlim, sji jigcnxjlins, hurm, sji nelkjûi.
Nstls kjikl tjpls hn kleplrtmejnitl jihukjhls plr cls enismons rnstrjktjvls, l nstls
kjikl ejijmrduenitls nstíi ccnvmhls mc nxtrnel l kmrjkmturjzmhls. Ns eís rnmcjstm pnismr
ni têrejils hn «tnihnikjm± sl`rn tmc l kumc ejijmrduenitl, rnklrhmihl qun uim pnrslim
suncn nstmr emrkmhm plr mc enils hls enismons rnstrjktjvls hjgnrnitns, sj il eís, qun sn
rngunrzmi eutumenitn.
Xme`jêi ns jeplrtmitn
klisnkunikjms ÿtjcns? rnklrhmr qun cls kjikl enismons rnstrjktjvls punhni tninr
Mprnsÿrmtn Ngjkmz
=>4
Vmrm jcustrmr nstms kumtrl ntmpms, prlplinels nc nonepcl sjdujnitn hn ui hjícldl jitnrjlr
qun eunstrm nc ejijmrduenitl hn uim pnrslim qun sn nigrnitm m uim tmrnm qun cn pmrnkn
hjgåkjc?
=. Enismon rnstrjktjvl? «¡[ly pnrgnktl!±
0. Vmusm? «… ¡Il ccndmrís!±
=>2
;. m) [uejsjûi?
[uejsjûi? «Cl jitnitmrê, muiqun tnidl ejnhl hn il ccndmr.±
`) Pnvmikbm l rn`ncjûi? «Vuns bmrê tlhl cl klitrmrjl y qun sn vmym mc hjm`cl.±
8. Grmkmsl y `ningjkjl indmtjvl? «Cl sm`åm,
sm`åm, sjneprn ns jdumc.±
jdumc.±
Cm pnrslim smkm hn ui hjícldl hn nstn tjpl cls ejsels `ningjkjls qun l`tjnin hn ui
undl, ni enilr enhjhm y enils jitnisjhmh, y tme`jêi ni enils tjnepl.
Vlr nc klitrmrjl, uim pnrslim `mol cm jigcunikjm hn cls enismons rnstrjktjvls hn ui
ejijmrduenitl vjvn y rnvjvn uim pmrtn l cm tltmcjhmh hnc kjkcl m kmhm jistmitn hn su vjhm.
Cms kumtrl ntmpms hnc ejijmrduenitl sn `ningjkjmi hn su rncmkjûi kli ltrls kliknptls hnc
miícjsjs trmismkkjlimc?
=. Cls enismons rnstrjktjvls rngcnomi uim mktjtuh vjtmc
vjtmc plsjtjvm pnrl klihjkjlimc?
klihjkjlimc?
«Nstmrê LA sj… (sly pnrgnktl, gunrtn, ntk.).±
0. Cms jitnrrupkjlins
jitnrrupkjlins hn cm snduihm pmrtn rngcnomi
rngcnomi cm mktjtuh vjtmc
vjtmc ‛ +.
Mcduils kbmitmons bm`jtumcns ni nstm ntmpm sli cls hn kucpm`jcjhmh, trjstnzm,
kligusjûi n jiqujntuh. Jepcåkjtmenitn, nstm ntmpm tme`jêi klitjnin snitjejnitls
hn jigrmvmclrmkjûi y hn sl`rnvmclrmkjû
sl`rnvmclrmkjûi.i. Cls oundls miícldls m nstm ntmpm sli?
«hmen uim pmtmhm± y «nstÿpjhl±.
;. Nstm ntmpm rngcnom
rngcnom cm mktjtuh
mktjtuh vjtmc + ‛ y cls Nstmhls
Nstmhls hnc Zl Ijýl Mhmptmhl Pn`nchn
l Vmhrn Kråtjkl (sus cmhls indmtjvls).
Cls kbmitmons bm`jtumcns sli cls hn kûcnrm, blstjcjhmh y snitjejnitl hn trjuigl. Cls
oundls miícldls m nstm ntmpm ni têrejils
têrejils hn `ningjkjl indmtjvl
indmtjvl sli? «Zm tn tnidl,
kmpuccl±, «cls hngnktls±, «ejrm cl qun bn bnkbl plr tu kucpm±.
8. Nstm ntmpm klrrnsplihn
klrrnsplihn m cm cm mktjtuh vjtmc
vjtmc ‛ ‛ kli cls kbmitmons hn hnprnsjûi, hn
hn
hnsnspnrmkjûi,, jiutjcjhmh, l snitjejnitl hn m`mihlil.
hnsnspnrmkjûi
=>:
Ni rnsueni
Klilknr `jni cls «enismons rnstrjktjvls± qun glremi iunstrls kleplrtmejnitls
hn ejijmrduenitl ils pnrejtjrí cjejtmr iunstrms rnmkkjlins sjepcjstms y m
eniuhl indmtjvms ni sjtumkjlins hn nstrês pmrm, ni kme`jl, bmknr hn iunstrls
puitls gunrtns cm `msn hn iunstrms nstrmtndjms eís rnslcutjvms.
=76
Kmpåtucl =0
=7=
Mhuctl)1
0. Hngjijr nitrn nsms pnrslims
pnrslims cls têrejils hn ui kme`jl ngnktjvl, ns
ns hnkjr
nqujcj`rmhl, ensurm`cn y eltjvmitn (mkunrhl m ijvnc hnc Ijýl)1
;. Pnmcjzmr cls l`ontjvls y plinr ni emrkbm cls
cls enhjls qun
qun snmi mknptm`cns
mknptm`cns plr kmhm
kmhm
uim hn cms pmrtns, tmitl ni nc pcmil elrmc klel ni nc cndmc (mkunrhl m ijvnc hn
Vmhrn).
Vlr ltrm pmrtn ns hnsnm`cn, pmrm qun nc klitrmtl snm nxpcåkjtl y nvjtmr cms trmismkkjlins
lkuctms, tlemr ni kunitm il slcmenitn cm vlcuitmh hn trmisglremkjûi, sjil tme`jêi cm
vlcuitmh hn il-trmisglremkjûi.
il-trmisglremkjûi.
Nsl punhn prlvlkmr qun nc mdnitn hn trmisglremkjûi mkm`n glreucmihl ni pmrmcncl hls
snrjns hn prnduitms hnstjimhms m nskcmrnknr cms hls vlcuitmhns. Vlr nonepcl?
• ¼]uê qujnrns kme`jmr< ¼Kûel< ¼Vlr quê<
• ¼]uê enhjls tn pmrnkni inknsmrjls, kuícns nstís
nstís hjspunstl
hjspunstl m utjcjzmr<
• ¼Kuícns sli
sli cls jihjkjls qun
qun tn pnrejtjríi
pnrejtjríi enhjr cm rnmcj
rnmcjzmkjûi
zmkjûi hn tu l`ontjvl<
• ¼]uê ns cl qun
qun il qujnrns kme`jmr (hnkjsjlins
(hnkjsjlins ym tlemhms)<
tlemhms)<
• ¼]uê enhjls tn pmrnkni jiÿtjcns l prnskjihj`cns
prnskjihj`cns y qun il qujnrns
qujnrns utjcjzmr<
Kumihl sn hjsplin hn cms rnspunstms m nstms hls snrjns hn prnduitms, punhni mpmrnknr
jiklbnrnikjms qun ccnvni m rnhngjijr cls l`ontjvls l cls enhjls hn kme`jl.
Mså sn vuncvn nvjhnitn qun tlhm cm hngjijkjûi hnc klitrmtl y hn cls l`ontjvls ns hn bnkbl nc
prlknsl nskcmrnknhlr, nc snrvjkjl hn lrjnitmkjûi.
M hnstmkmr
^i klitrmtl ‛ klel ui l`ontjvl lpnrmkjlimc‛ il bmy qun kuepcjrcl m rmomtm`cm?
punhn snr supnrmhl, elhjgjkmhl, rncmtjvjzmhl hnpnihjnihl hn cms kjrkuismikjms.
=70
Ni rnsueni
Cm príktjkm hnc klitrmtl ns knitrmc ni cm gjomkjûi y cm rnmcjzmkjûi hn l`ontjvls hn
trmisglremkjûi pnrslimcns y klcnktjvls.
@j`cjldrmgåm
@j`cjldrmgåm ni grmikês
@NPIN (NPJK), Tbmt Hl Zlu [my Mgtnr Zlu [my Bnccl< Inw Inw Zlra, Drlvn Vrnss, =:40,
Clihli, Dlrdj-@llas, =:4>.
@NPIN (NPJK), Mimcysn trmismktjliinccn nt psykbltbêrmpjn , Vmylt, =:4=.
@NPIN (NPJK), Hns onux nt hns bleens. Vsykblcldjn hns rncmtjlis buemjins , [tlka, =:77.
@NPIN (NPJK), ]un hjtns-vlus mprâs mvljr hjt `liolur ! Xkblu,
Xkblu, =:::.
KMPHLI
=:2=. (M CMJI), Onux pêhmdldjquns nt mimcysn trmismktjliinccn , Êhjtjlis h‚Lrdmijsmtjli,
KMPHLI (MCMJI) nt Enrent (Cmurnit), Wlkm`ucmjrn hn c‚mimcysn trmismktjliinccn , Êhjtjlis
h‚Lrdmijsmtjli, =:20.
KMPHLI (MCMJI), Onux hn emijpucmtjli, Êhjtjlis h‚Lrdmijsmtjli, =::>.
KMPHLI (MCMJI), Klmkbjid h‚êqujpns , Êhjtjlis h‚Lrdmijsmtjli, 066;
KMPHLI (MCMJI), Cnmhnrsbjp hn trmisjtjli, Êhjtjlis h‚Lrdmijsmtjli, 066>.
KNDL[, Mimcysn trmismktjliinccn nt rncmtjlis hn Xrmvmjc , NEN, =:4:.
^[MZ LBI XNJINP CM^HN C‚mimcysn trmismktjliinccn ni tbêrmpjn hn drlupn
H (O ) nt [ (K ), ,
Êhjtjlis uijvnrsjtmjrns
uijvnrsjtmjrns O.-V. Hncmrdn, =:47.
=78
Vsjklhrmem
Kmrlcjim @nknrrjc-Emjccngnrt
@nknrrjc-Emjccngnrt
J[@I? :4228:4;>2:7>
J[@I? :4228:4;>2:7>
Víds? 066
Víds? 066
=77
J[@I? :4228:4;>:08>
J[@I? :4228:4;>:08>
Víds? =47
Víds? =47
Wjvn tu elenitl
Hr. Ajra H. [trlsmbc ´ Hrm. Vmtrjkjm O. Pl`jisli
J[@I? :4228:4;>2;84
J[@I? :4228:4;>2;84
Víds? 066
Víds? 066
Xu knrn`rl krnmtjvl
[bnccny Kmrsli
J[@I? :4228:4;>2=24
J[@I? :4228:4;>2=24
Víds? ;68
Víds? ;68
Jitncjdnikjm krnmtjvm
Grmik Vlitj ´ Cukåm Cmidm
J[@I?
J[@I? :4228:4;>8:2=
:4228:4;>8:2=
Víds? 062
Víds? 062
Nvjtmihl nc mutlsm`ltmo
mutlsm`ltmon
n
Kêsmr Vjqunrms
J[@I? :4228:4;>>240
J[@I? :4228:4;>>240
Víds? 0=0
Víds? 0=0
Nc knrn`rl hn [jhhbmrtbm
Omens Ajidscmih
J[@I?
J[@I? :4228:4;>:;72
:4228:4;>:;72
Víds? 040
Víds? 040
Ncm`lrmhl m pmrtjr hn sus nisnýmizms, eunstrm kûel cm príktjkm
enhjtmtjvm y `uhjstm sn mitjkjpû m cls bmccmzdls hn cm
inurlkjnikjm elhnrim. Omens Ajidscmih ‛nhjtlr kjnitågjkl hn Xbn
Dumrhjmi‛ nxpcjkm, m pmrtjr hn cm bjstlrjm nvlcutjvm hnc knrn`rl y
hn cls hnsûrhnins y inurlsjs mslkjmhls m iunstrl euihl
tnkilcûdjkl, plr quê cm mitjdum príktjkm hnc ejihgucinss bm sjhl
sjneprn tmi jeplrtmitn y `ningjkjlsm pmrm cls snrns buemils.
Åihjkn
Xåtucl ;
Krêhjtls >
Pngnrnikjms 7
Åihjkn 2
Mdrmhnkjejnitls =8
Vrngmkjl =7
Jitrlhukkjûi =2
Bjstlrjm =2
Cm bnrrmejnitm =:
L`ontjvls y hnkjsjlins 06
Vr=je
. NncnrdmjrVnmc rktlne
.Hplnrtmcmejpnnirtls?lcilsm nmstcmmhlrsnchmnkc jyûli 00=0
Jitrlhukkjûi m cls Nstmhls hnc Zl 00
Nc Nstmhl hnc Zl Vmhrn 0;
Nc Nstmhl hnc Zl Mhuctl 08
Nc Nstmhl hnc Zl Ijýl 0>
Nc miícjsjs guikjlimc 02
Nc Vmhrn 0:
Nc Mhuctl ;=
Nc Ijýl ;0
Klepmrmkjûi hn Nstmhls hnc Zl ;>
Vmhrn Ilremtjvl ;>
Vmhrn Kujhmhlr ;4
Ijýl Nsplitíinl ;2
Ijýl Mhmptmhl [uejsl ;:
Ijýl Mhmptmhl Pn`nchn 86
Ijýl Krnmhlr 86
Mhuctl 80
Cls Nstmhls hnc Zl y cm rnslcukjûi hn prl`cnems 8;
Vmhrn Ilremtjvl 8;
Vmhrn Kujhmhlr 8;
Ijýl Nsplitíinl 8;
=40
Ijýl Mhmptmhl 88
Ijýl Krnmhlr 88
Mhuctl 88
Eêtlhl hn rnslcukjûi hn prl`cnems m pmrtjr hn Nstmhls hnc Zl 8>
Cm ilkjûi hn klitrlc 87
Cms klitmejimkjlins 84
Cms nxkcusjlins 8:
Cls Nstmhls hnc Zl ni nc hnsmrrlccl hn cm pnrslim 8:
Nstmhls hnc Zl y trmismkkjlins >6
0. Cls elhls hn kleuijkmkjûi? cms trmismkkjlins >0
Nc klitnijhl y cm rncmkjûi >0
Cls hjgnrnitns tjpls hn trmismkkjûi >;
Cms trmismkkjlins sjepcns >;
Xrmismkkjlins kruzmhms >8
Hjícldl jitnrjlr >7
Cms trmismkkjlins hl`cns (lkuctms) >7
Xrmismkkjûi hnc mblrkmhl >4
Cms trmismkkjlins Mhuctl-Mhuctl >2
Cms rndcms hn kleuijkmkjûi >:
Cms trmismkkjlins sli jitnrmkkjlins 76
;. Cms rncmkjlins hn hnpnihnikjm y mutlileåm? cm sje`jlsjs 7;
Pncmkjûi hn mutlileåm y rncmkjûi sje`jûtjkm 7;
Kmrmktnråstjkms hn cm sje`jlsjs 78
JCimgrkmlvimtcrlmrsmjkejû`ijl, ssjls`yrncvmmkcmlhrmnkijmûisje
(jd`ijûltrjmkimkjm) 77>7
Jigrmvmclrmkjûi hn cm jitujkjûi (Ijýl Krnmhlr) 72
Jigrmvmclrmkjûi hn cm cûdjkm (Mhuctl) 72
Jigrmvmclrmkjûi hnc oujkjl elrmc (Vmhrn) 7:
Cms kumtrl glrems hn pmsjvjhmh 7:
[je`jlsjs y trmisglremkjûi 40
Cm sje`jlsjs smcuhm`cn 4;
[nduihm Vmrtn. Cms eltjvmkjlins eís pnrslimcns 4>
8. ^im inknsjhmh guihmenitmc, snr rnklilkjhl? cls nståeucls 47
Cm inknsjhmh hn nståeucls 47
Xjpls hn nståeucl 44
=4;
Gåsjkls y slkjmcns 44
Vlsjtjvls y indmtjvls 42
Klihjkjlimcns n jiklihjkjlimcns 4:
¼]uê nståeucls nejtjr< 26
Vlsjtjvls jiklihjkjlimcns 26
Vlsjtjvls klihjkjlimcns 26
Indmtjvls klihjkjlimcns 26
Indmtjvls jiklihjkjlimcns 2=
Nklileåm hn nståeucls 20
Nståeucls y trmisglremkjûi 28
>. Cm nstrukturmkjûi hnc tjnepl 24
Nc mjscmejnitl 22
Nc rjtumc 22
Nc pmsmtjnepl 22
Cm mktjvjhmh 2:
Kbmitmons y oundls 2:
Cm jitjejhmh :6
7. Cm rncmkjûi kli cls ltrls y kli nc euihl? cms plsjkjlins vjtmcns :;
Cm ilkjûi hn plsjkjûi vjtmc :;
Dmimhlrns y pnrhnhlrns :4
Vlsjkjlins vjtmcns y Nstmhls hnc Zl :2
Cm plsjkjûi vjtmc + ‛? plsjkjûi hn hlejijl :2
Cm plsjkjûi vjtmc ‛ +? plsjkjûi hn hlejimhl ::
4. CmN
s ctêkkmiejk`mjsl hn kleuijkmkjûi ==6660
Nskukbmr =6;
Cm nskukbm y nc Mhuctl =68
Nskukbmr y cms plsjkjlins vjtmcns =6>
Nskukbmr y nc hnshêi =67
Cms prnduitms =67
Cms prnduitms m`jnrtms =64
Vrnduitms knrrmhms =64
Vrnduitms dujmhms =62
Cms prnduitms inutrms =6:
Cms rnccmemhms =6:
=48
C
Klbsmiktbmmonistmyontsrmisglremkjûi ==0==2
¼Kûel hntnktmr ui kbmitmon (nelkjûi supnrgjkjmc) < =00
¼Kûel nvjtmr cls kbmitmons< =00
Cm klcnkkjûi hn kuplins =00
Cls prjikjpjls qun rjdni cm klcnkkjûi hn kuplins =0;
:. Cls enkmijsels hn emijpucmkjûi hn cls hneís? cls oundls =07
Nc trjíiducl hrmeítjkl =07
Kbmitmons y oundls, ui nonepcl =04
=. Mprnihnr m kbmitmonmr =02
0. Grmkmsl hnc kbmitmon =02
;. Niknihnrsn y kme`jmr hn rlc =02
8. Pnstm`cnkjejnitl hnc kbmitmon =0:
>. @ningjkjl indmtjvl =0:
Cms trns kmtndlråms hn oundl =;6
Cls trns drmhls hn oundl =;6
Xrmismkkjlins y oundls =;6
Mcduils oundls bm`jtumcns =;>
Vmtm hn pmcl =;>
Cm nsknim (cm pncnm) =;>
«¡Zm tn tnidl, kmpuccl!± =;7
«Hmen uim pmtmhm± =;7
«[lcl qujnrl myuhmr± =;7
«Ejrm cl qun en bms bnkbl bmknr± =;7
Cls hngnktls =;4
«Vncnmls± =;4
Nc hnsdrmkjmhl (pnrhûimen) =;4
Nc jiÿtjc (tn pnrhlil) =;2
Oundls, kbmitmons y kuplins =;2
=6. Nc mrduenitl l pcmi hn vjhm =8=
Lrjdni hnc mrduenitl =8=
=4>