Professional Documents
Culture Documents
Matematika 12 KL - 1 Dalis - Atsakymai - Visi
Matematika 12 KL - 1 Dalis - Atsakymai - Visi
ATSAKYMAI
1 skyrius. Trigonometrija
Pakartok (lygtys, nelygybės ir jų sistemos)
1. B.
2. D.
3. A.
4. D.
5. A.
6. C.
7. a) (–∞; –2) ∪ (–2; +∞); b) (–∞; –2) ∪ (–2; 2) ∪ (2; +∞); c) [–6; +∞); d) R; e) R; f) (–∞; 1); g) R;
h) R; i) R; j) (0; +∞); k) (–3; +∞); l) (0; 1) ∪ (1; +∞); m) R; n) [1; +∞); o) (0; +∞);
p) [–1; 1]; r) (0; +∞); s) (0; 1) ∪ (1; +∞).
2√3 √6 √6
8. a) sprendinių nėra; b) R; c) ; d) 0; 3; e) –2; f) – ; ; g) 1 + √2; h) 2√6 – 5; i) sprendinių
3 2 2
√6 √6 √6 3√3−3
nėra; j) R; k) − ; ; l) 2; m) ; n) 0; 5; o) ; p) –9 – 4√5.
6 6 2 2
1 1
23. a) log2 5; b) log0,3 7; c) –1 + lg 12; d) 3 + log5 2; e) 3 log 2 3; f) –1 + 2 ln 10.
7
24. a) 0; b) 2; c) 0; d) 1; e) 1; f) 0.
25. a) x ∈ (0; +∞); b) x ∈ (–2; –1) ∪ (–1; +∞); c) x ∈ (–∞; 5); d) x ∈ (–∞; 0) ∪ (0; +∞); e) x ∈ (0;
0,5); f) x ∈ (–∞; –1) ∪ (–1; 0) ∪ (0; 1) ∪ (1; +∞).
1 1
26. a) 25 ; b) 1; c) –11; 11; d) 2; e) 7; f) –119; g) 0; h) 9.
1
27. a) 1 3; b) 29,5.
–3.
2√10 2√10
30. a) 4; 10; b) –3,2; –2,8; c) –1; 1; d) –5; 5; e) 0; 4; f) –5; 13; g) –3; 2; h) −√2; − ; ; √2; i)
5 5
–3; 3; j) –1 – √14; –3; 1; –1 + √14; k) sprendinių nėra; l) –11; –1; m) –1; 3; n) –26; 0; o) –8; 6; p)
1
–1; 2; r) 3; 3; s) 1.
2
31. a) –12,5; b) 0; c) –1; d) −1 3.
m) (–∞; –5) ∪ (3; +∞); n) (–2; 0) ∪ (0; 2); o) (–∞; 0) ∪ (0; 1); p) [–1; +∞); r) (–∞; 0) ∪ [3; +∞); s)
1
(–∞; 3); t) (–3√2; 3√2); u) (0; 3).
40. a) (–7; +∞); b) (0; +∞); c) (–∞; –2); d) (–∞; 3); e) (–2; –1); f) (–∞; 3); g) (–∞; 0) ∪ (0; 7) ∪
(11; +∞); h) (–3; 1); i) sprendinių nėra; j) (–∞; –3); k) –1; (3; +∞); l) [–2; 2]; m) (2; +∞);
n) sprendinių nėra; o) (–∞; –1] ∪ (0; 1]; p) (0; 2) ∪ [3; +∞).
3
49. a) 6; b) –7.
50. a) per mažiau negu 6 valandas; b) 30 staliukų; 152 kėdės.
Susipažink
√15 √15 5
1. a) cos α = ; tg α = ; b) sin α = 0,6; tg α = 0,75; c) cos α = –0,8; tg α = –0,75; d) sin α = 13;
4 15
5
tg α = − 12.
√3 √3 1 √3
o) −√3; p) − ; r) − ; s) ; t) −√3; u) − .
3 2 2 3
4
1 2 1
15. a) 4; b) − 4; c) 2 3; d) 27.
Išmok
α
16. a) cos2 (6α) – sin2 (6α); b) 2 cos2 (3α); c) 2 sin2 2; d) cos (2α) cos (3β) – sin (2α) sin (3β);
α α
e) cos α; f) cos 6; g) 1 + cos 2; h) 1 – cos (18α); i) cos 2; j) cos2 (8α) – sin2 (8α); k) 2 cos2 (6α);
α 2α
l) 2 sin2 24; m) cos α cos (3α) – sin α sin (3α); n) cos (3α); o) cos ; p) 1 + cos (12α);
3
α
r) 1 – cos 4; s) cos 2.
√6 + √2 √6−√2 √3 1 √3 √2 √6 + √2 √2−√6 1 3√3 √2
17. a) ; b) ; c) ; d) 2; e) − ; f) − ; g) ; h) ; i) 2; j) 0; k) ; l) .
4 4 2 2 2 4 4 2 2
56 √5 + 2√15
18. a) − 65; b) 0,28; c) ; d) 0,92.
12
19. a) –sin α sin β; b) –sin α; c) cos α + sin α; d) cos2 (2α); e) 2; f) 4 cos (6α); g) cos α cos β;
1
h) √2 cos α; i) cos (2α) − sin (2α); j) sin2 (4α); k) 2 ctg2 (4α); l) –2 cos (2α).
1 ° 1 °
21. a) sin (5α); b) 2 sin (2α) cos(2α); c) 2 sin (2) cos (2) ; d) sin (2α) cos (3β) + cos (2α) sin (3β);
α α
e) sin (6α); f) sin (3α) cos (2β) – cos (3α) sin (2β); g) 2 sin (10α) cos (10α); h) 2 sin 8 cos 8;
35. a) 0; –1; 0.
37. 2√6 cm.
38. √7.
39. a) 1,5; b) –√2.
5
Taikyk
42. a) C; b) B.
43. a) 1) 2; 2) 4; 3) 4; 4) 2; 5) 1; b) 1) 1; 2) 2; 3) 2; 4) 2; 5) 2; 6) 0; c) 1) 2; 2) 3; 3) 3; 4) 3; 5) 2;
d) 1) 0; 2) 1; 3) 2; 4) 3; 5) 2; 6) 1.
π π π
44. a) (–1)k + 1 ∙ 4 + πk, k ∈ Z; b) ± 3 + 2πk, k ∈ Z; c) − 3 + πk, k ∈ Z; d) sprendinių nėra;
π 2π π
e) (–1)k ∙ 6 + πk, k ∈ Z; f) ± + 2πk, k ∈ Z; g) − 6 + πk, k ∈ Z; h) sprendinių nėra.
3
π π π π
45. a) (–1)k + 1 ∙ 6 + πk, k ∈ Z; b) ± 6 + 2πk, k ∈ Z; c) + πk, k ∈ Z; d) − 4 + πk, k ∈ Z;
3
5𝜋 π π
e) ± + 2πk, k ∈ Z; f) (–1)k ∙ 4 + πk, k ∈ Z; g) − 6 + πk, k ∈ Z; h) arctg 2 + πk, k ∈ Z.
6
π π
46. a) 90° + 360° ∙ k, k ∈ Z; b) –45° + 360° ∙ k, k ∈ Z; c) 2 ∙ k, k ∈ Z; d) 3 ∙ k, k ∈ Z;
π
e) ± 3 + 2πk, k ∈ Z; f) sprendinių nėra; g) π + 2πk, k ∈ Z; h) –30° + 360° ∙ k, k ∈ Z;
π
i) π + 2πk, k ∈ Z; j) 4πk, k ∈ Z; k) (–1)k ∙ 4 + πk, k ∈ Z; l) sprendinių nėra.
π π
47. a) sprendinių nėra; b) sprendinių nėra; c) − 3 + 2πk, k ∈ Z; d) 4 + πk, k ∈ Z; e) sprendinių nėra;
1 π π
f) 2 arctg 4 + 2 ∙ k, k ∈ Z; g) sprendinių nėra; h) sprendinių nėra; i) 4 + 2πk, k ∈ Z;
π
j) 12 + πk, k ∈ Z; k) sprendinių nėra; l) 2 arctg 5 + 2πk, k ∈ Z.
7π 11π π π π 7π 13π π π
48. a) ; ; b) − 3 ; 3 ; c) 6 ; ; ; d) –π; − 2 ; 0; 2 ; π.
6 6 6 6
49. a) 3; b) 3; c) 4; d) 1; e) 4; f) 4.
π π 3π 3π π 3π
50. a) 2 ; b) 12; c) ; d) ; e) 3 ; f) .
4 4 4
51. a) (–∞; –2) ∪ (0; +∞); b) (−∞; −√2) ∪ (√2; +∞); c) (–∞; 3) ∪ (4; +∞); d) –√5; –√3; √3;
√5; e) [0; 2 ]; f) (−∞; −√5) ∪ (−√3; √3) ∪ (√5; +∞); g) [1; 2]; h) 0.
π
52. a) (2πk; π + 2πk), k ∈ Z; b) (2πk; 2π + 2πk), k ∈ Z; c) [πk; 2 + πk), k ∈ Z;
π π 7π
d) (6 + π𝑘; π + π𝑘), k ∈ Z; e) [− 6 + 2π𝑘; + 2π𝑘], k ∈ Z;
6
5π 7π 3π π
f) ( 6 + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z; g) [− + 2π𝑘; − 4 + 2π𝑘], k ∈ Z;
6 4
2π 2π π π
h) (− + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z; i) [–π + 2πk; 2πk], k ∈ Z; j) R; k) (− 2 + π𝑘; + π𝑘),
3 3 4
3π π 5π
k ∈ Z; l) (πk; + π𝑘], k ∈ Z; m) (− 4 + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z;
4 4
2π 4π 2π π
n) ( 3 + 2π𝑘; 3
+ 2π𝑘), k ∈ Z; o) [− 3
+ 2π𝑘; − 3 + 2π𝑘], k ∈ Z;
5π 5π
p) (− 6
+ 2π𝑘; 6
+ 2π𝑘), k ∈ Z.
3π 5π π 5π
53. a) ( 4 + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z; b) ( 3 + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z; c) (–π + 2πk; 2πk),
4 3
6
π 7π π 5π
k ∈ Z; d) (− 6 + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z; e) (3 + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z;
6 3
π 5π π 5π π π
f) (6 + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z; g) (6 + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z; h) (− 4 + 2π𝑘; + 2π𝑘),
6 6 4
k ∈ Z.
54. a) (–∞; 4]; b) (–∞; –3] ∪ [3; +∞); c) (6; +∞); d) (–∞; –2] ∪ [2; +∞).
2π 5π π
55. a) ± + 2πk, k ∈ Z; b) ± + 2πk, k ∈ Z; c) πk, k ∈ Z; d) 4 + πk, k ∈ Z; e) πk, k ∈ Z; f) 2πk, k
3 6
π 1
∈ Z; g) 2 + πk, k ∈ Z; h) –arctg 4 + πk, k ∈ Z.
π π π π π π
56. a) (–1)k + 1 ∙ 12 + 2 ∙ k, k ∈ Z; b) ± 8 + πk, k ∈ Z; c) ± 6 − 3 + 2πk, k ∈ Z; d) 3 + 2πk, k ∈ Z;
π π π π π
e) (–1)k + 1 ∙ 18 + 3 ∙ k, k ∈ Z; f) − 12 + πk, k ∈ Z; g) 4 + πk, k ∈ Z; h) ± 12 + πk, k ∈ Z;
π π π π π π π
i) ± 3 + 4 + 2πk, k ∈ Z; j) − 6 + πk, k ∈ Z; k) ± 12 + 2 ∙ k, k ∈ Z; l) 8 + 2 ∙ k, k ∈ Z.
π π π π π π π
57. a) 2 + πk; 2πk, k ∈ Z; b) 4 + 2 ∙ k, k ∈ Z; c) πk; ± 3 + 2πk, k ∈ Z; d) 12 ∙ k, k ∈ Z; e) 2 + πk; ± 3
π π π π π
+ 2πk, k ∈ Z; f) 2 ∙ k; ± 6 + πk, k ∈ Z; g) πk; − 2 + 2πk, k ∈ Z; h) 4 ∙ k, k ∈ Z; i) 2 + πk,
π π π π π
k ∈ Z; j) 2 + 2πk, k ∈ Z; k) 2 ∙ 𝑘; (−1)𝑘 ∙ 12 + 2 ∙ 𝑘, k ∈ Z; l) 3 ∙ k, k ∈ Z.
π π π
58. a) π + 2πk, k ∈ Z; b) π + 2πk, k ∈ Z; c) 2 + 2πk; (–1)k + 1 ∙ 6 + πk, k ∈ Z; d) 4 + πk;
π π π
arctg 4 + πk, k ∈ Z; e) 2 + 2πk, k ∈ Z; f) 2 + 2πk; (−1)𝑘 ∙ 6 + πk, k ∈ Z; g) π + 2πk, k ∈ Z;
π
h) 4 + πk; arctg 2 + πk, k ∈ Z.
1 π π π
59. a) –arctg 4 + πk, k ∈ Z; b) 3 + 2πk, k ∈ Z; c) arctg 3 + πk, k ∈ Z; d) − 9 + 3 ∙ 𝑘, k ∈ Z.
60. a) 4; b) 5; c) 8; d) 5; e) 9; f) 3; g) 2; h) 3.
π
61. a) πk, k ∈ Z; b) sprendinių nėra; c) πk, k ∈ Z; d) π + 2πk, k ∈ Z; e) 2 + πk, k ∈ Z; f) sprendinių
π
nėra; g) πk, k ∈ Z; h) − 2 + 2πk, k ∈ Z.
π π 𝜋
62. a) 1) πk; (–1)k ∙ 3 + πk, k ∈ Z; 2) 2 ∙ k, k ∈ Z; 3) πk, k ∈ Z; 4) arctg 2 + πk, k ∈ Z; 5) ± 6 + πk, k
π π π π π
∈ Z; 6) π + 2πk; ± 3 + 2πk, k ∈ Z; 7) (–1)k + 1 ∙ 6 + πk, k ∈ Z; 8) 8 + 4 ∙ k, k ∈ Z; 9) 3 + πk,
π 𝜋 π 2π π π π
k ∈ Z; 10) πk; 4 + πk, k ∈ Z; 11) 32 + 8 ∙ k, k ∈ Z; 12) ± + 2πk, k ∈ Z; b) 1) 4 + 2 ∙ k; 3 ∙ k,
3
1 5 π 2π
k ∈ Z; 2) − 2 arctg + πk, k ∈ Z; 3) (–1)k ∙ 6 + πk, k ∈ Z; 4) ± + 2πk, k ∈ Z;
4 3
π π π π π π
5) 2 + πk; 4 + πk, k ∈ Z; 6) 4 + ∙ 𝑘, 2 + πk, k ∈ Z; 7) πk, k ∈ Z; 8) πk, k ∈ Z; 2 + πk, k ∈ Z;
2
π π 5π π
9) (–1)k ∙ 12 + 2 ∙ k, k ∈ Z; 10) ± + 2πk, k ∈ Z; 11) 6 + πk, k ∈ Z; 12) sprendinių nėra.
6
1 2 + √3 π π π √3−6
63. a) [2 ; ]; b) 2 + πk, k ∈ Z; c) ± 4 + 6 + 2πk, k ∈ Z; d) [ ; −2,5]; e) πk, k ∈ Z;
2 2
𝜋
f) + 2πk, k ∈ Z.
4
7
2π π
64. a) 7; ∙ k, k ∈ Z; b) 6π; 3πk, k ∈ Z; c) –11; − 4 + πk, k ∈ Z; d) 4π; 4πk, k ∈ Z.
3
π 1 2 π 1
65. a) a = 2; b = 2; c = 3 ; d = 3; b) a = 2; b = 3; c = 2 ; d = 2.
2
66. a) f(x) = –2 cos x; 30 sprendinių; b) f(x) = cos (3 𝑥); 20 sprendinių; c) f(x) = 4 sin x – 1;
1 2
30 sprendinių; d) f(x) = 2 cos (2x) + 3; 0 sprendinių; e) f(x) = 2 cos (3 𝑥); 20 sprendinių;
π
f) f(x) = 1,5 sin (𝑥 − 6 ); 30 sprendinių.
3π π
67. a) 1) f(x) = –2 cos (2x); 2) R; 3) [–2; 2]; 4) ± + πk, k ∈ Z; 5) 2 + πk, k ∈ Z; 6) sprendinių
8
3π π π 3π
nėra; 7) –π; − ; −4; ; ; π; b) 1) sin (8x); 2) R; 3) [–1; 1]; 4) sprendinių nėra;
4 4 4
π π π 5π 9π 13π
5) (–1)k ∙ 24 + 8 𝑘, k ∈ Z; 6) (–π + 2πk; 2πk), k ∈ Z; 7) 0; 16 ; ; ; ; π.
16 16 16
68. Daugiausia – gruodžio mėn., mažiausiai – birželio mėn.; lapkričio, gruodžio, sausio mėnesiais.
69. 0,04; 0,43; 0,82.
70. 1,72°.
71. 40°.
72. a) 46 cm; b) 32°.
Pasitikrink
1 variantas
1. a) ne; b) taip.
2. a) 6; b) 1; c) cos2 α; d) 0; e) –1; f) 0.
4 1 √3 1
4. a) − 5; 1 3; b) ; c) 2; d) 0.
2
5. a) –1; b) 3.
π π π π π
6. a) 2 + 2πk, k ∈ Z; b) π + 2πk, k ∈ Z; c) (–1)k ∙ 6 − 6 + πk, k ∈ Z; d) + ∙ k, k ∈ Z.
4 2
7. a) 6; b) 2; c) 3; d) 8.
1 1
8. a) 2003π; b) 2006π.
9. 6.
π π π
10. a) R; b) sprendinių nėra; c) − + 2πk, k ∈ Z; d) (− 4 + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z.
2 4
2 variantas
8
40 3 3
1. a) − 41; b) 5; 4.
2. a) 0; b) cos2 α; c) cos2 α; d) 1.
3 √3 527
4. a) − 4; b) ; c) 625; d) 0.
2
1 √2
5. a) 2; b) 1; c) .
2
π π π
6. a) –2π; b) − 2 ; c) − 2 ; d) − 3 .
7π 5π 3π π π 3π 7π 3π π
7. a) –2π; –π; 0; π; b) − ;− ;− ; −4; ; ; c) –2π; − ; –π; − ; 0; 4 ; π;
4 4 4 4 4 4 4
5π 3π 3π 3π π
d) − ;− ; ; e) –2π; − ; –π; 0; 2 ; π; f) –2π; –π; 0; π.
4 4 4 2
3
8. a) lyginė; b) (π + 2πk; 0); (±arccos + 2π𝑘; 0), k ∈ Z; c) 26 taškuose; d) 4.
4
π
9. D(f) = R \ {2 + π𝑘; π𝑘}, k ∈ Z; E(f) = 1.
5π π π π π
10. a) (− + 2π𝑘; − + 2π𝑘), k ∈ Z; b) (− + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z; c) (− 2 + π𝑘;
6 6 2 2
π
+ π𝑘], k ∈ Z; d) (πk; arctg 2 + πk), k ∈ Z.
4
Ar priimsi iššūkį?
π π π 2π π
2. a) πk, ± 6 + πk; − 4 + πk, k ∈ Z; b) 2 ∙ k; ± + 2πk, k ∈ Z; c) πk, k ∈ Z; d) πk; 2 + πk,
3
π π
k ∈ Z; e) − 2 + 2πk; − 4 + πk; 2πk, k ∈ Z; f) sprendinių nėra.
π 5π π π
3. a) (6 + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z; b) [− 2 + 2π𝑘; + 2π𝑘], k ∈ Z;
6 2
3π π π π π π π 7π
c) (− + π𝑘; + π𝑘), k ∈ Z; d) (− 16 + 2 𝑘; + 2 𝑘), k ∈ Z; e) [ 6 + 2π𝑘; + 2π𝑘],
4 4 16 6
k ∈ Z; f) R; g) R; h) π + 2πk < x < 1,5π + 2πk; 1,5π + 2πk < x < 2π + 2πk, k ∈ Z.
α−β
5. a) 4 cos2 ; b) 1.
2
π
6. k = 10√3; φ = .
6
7. 90°.
b) 1) D(f) = D(g) = (–∞; 0) ∪ (0; +∞); 2) E(f) = E(g) = (–∞; 0) ∪ (0; +∞); 3) g(x) – didėjančioji, f(x)
– mažėjančioji; 4) (0; +∞); 5) x = 0; 6) (–∞; 0) ∪ (0; +∞). Apibendrink: D(y) = (–∞; 0) ∪ (0; +∞);
E(y) = (–∞; 0) ∪ (0; +∞); didėjančioji, kai k < 0; mažėjančioji, kai k > 0; tolydumo intervalai: (–∞;
0) ir (0; +∞).
3
c) 1) E(f) = [–9; +∞); E(g) = (–∞; −1 4]; 2) x = –2; x = 4; 3) (–∞; –2) ∪ (4; +∞); 4) (–∞; +∞);
5) f(x): (0; –8); g(x): (0; –2); 6) x = 1. Apibendrink: šakos eina aukštyn, kai a > 0; žemyn, kai a < 0;
kerta ašį Oy taške (0; c); sprendžiame lygtį ax2 + bx + c = 0; kai lygtis ax2 + bx + c = 0 turi du
skirtingus sprendinius (t. y. kai D > 0); kai lygtis ax2 + bx + c = 0 neturi sprendinių (D < 0); kai
𝑏
lygtis ax2 + bx + c = 0 turi du lygius sprendinius (D = 0); simetrijos ašies lygtis x = − 2𝑎.
d) 1) f(x) – lyginė, g(x) – nelyginė; 2) 0; 1; 3) (1; +∞); 4) E(f) = [0; +∞); 5) E(g) = R; 6) kai a > 1,
a5 > a4; kai 0 < a < 1, a7 < a4; kai a > 1, a8 > a4; kai a < –1, a8 > a6; kai a < 0, a5 < a4; kai 0 < a < 1,
a6 < a2; kai a < –1, a5 < a3; kai 0 < a < 1, a7 < a3. Apibendrink: yra lyginė, kai n lyginis (n = 2k, k ∈
N); yra nelyginė, kai n nelyginis (n = 2k + 1, k ∈ N).
e) 1) f(x) – nei lyginė, nei nelyginė, g(x) – nelyginė; 2) 0; 1; 3) (0; 1); 4) D(f) = (0; +∞); E(f) = (0;
+∞); 5) mažiausia 0, didžiausia 2; 6) didžiausia 2, mažiausia –1.
f) 1) D(f) = D(g) = R; 2) E(f) = E(g) = (0; +∞); 3) f(x) – didėjančioji, g(x) – mažėjančioji;
4) (0; 1). Apibendrink: didėjančioji, kai a > 1; mažėjančioji, kai 0 < a <1; E(y) = (0; +∞).
g) 1) D(f) = D(g) = (0; +∞); 2) E(f) = E(g) = R; 3) f(x) – didėjančioji, g(x) – mažėjančioji;
4) (0; 1). Apibendrink: didėjančioji, kai a > 1; mažėjančioji, kai 0 < a <1; E(y) = (–∞; +∞).
π π
h) 1) f(x) = sin x; 2) T = 2π; 3) D(f) = R, E(f) = [–1; 1]; 4) D(g) = [–1; 1], E(g) = [− ; ];
2 2
π π
5) (− + 2π𝑘; + 2π𝑘), k ∈ Z.
2 2
i) 1) f(x) = cos x; 2) T = 2π; 3) D(f) = R, E(f) = [–1; 1]; 4) D(g) = [–1; 1]; E(g) = [0; π]; 5) [0; π]; 6)
cos (–x) = cos x; arccos (–x) = π – arccos x.
π π π π
j) 1) T = π; 2) D(f) = R \{− + πk, 2 + πk, k ∈ Z}; E(f) = R; 3) D(g) = R, E(g) = (− ; ); 4) x ∈
2 2 2
π π
(− ; 2 ); 5) f(x) = tg x – nelyginė, g(x) = arctg x – nelyginė.
2
k) 1) T = π; 2) D(f) = R \{πk, k ∈ Z}; E(f) = R; 3) D(g) = R, E(g) = (0; π); 4) [0; π]; 5) f(x) = ctg x –
nelyginė, g(x) = arcctg x – nei lyginė, nei nelyginė. Apibendrink: f(x) = cos x; f(x) = sin x, f(x) = tg x,
f(x) = ctg x; g(x) = arccos x ir g(x) = arcctg x.
1 𝑥 3
3. 2 grafikas – y = (2) ; 1 grafikas – y = x4; 6 grafikas – y = √𝑥; 5 grafikas – y = log3 x; 8 grafikas –
y = |𝑥|.
4. a) f(x) = g(x), kai x = 0,5; f(x) ≥ g(x), kai x ∈ [0,5; +∞);
10
π 𝜋
d) f(x) = g(x), kai x = + πk, k ∈ Z; f(x) ≥ g(x), kai x ∈ [ 4 + πk; +∞), k ∈ Z;
4
e) f(x) = g(x), kai x ≈ –2,5, x ≈ 2,5; f(x) ≥ g(x), kai x ∈ (–∞; ≈ –2,5] ∪ [≈2,5; +∞);
π π 3π
h) f(x) = g(x), kai x = + πk, k ∈ Z; f(x) ≥ g(x), kai x ∈ [ 4 + π𝑘; + π𝑘], k ∈ Z;
4 4
5. a)
12
6. a)
b)
13
f) [–1; +∞); g) R \ {π + 2πk, k ∈ Z}; h) (–5; –1) ∪ (–1; +∞); i) [–1,4; –1]; j) (1,5; 2) ∪ (2; +∞);
k) R \ {–1}; l) [–√2; √2]; m) 0,5; n) (–1; 0) ∪ (0; +∞); o) (–∞; 0) ∪ (0; 3); p) (0; 1) ∪ (1; 6); r) (–
𝜋
2; 1) ∪ (1; 2); s) (–3; –2) ∪ (–2; +∞); t) (πk; π + πk) \ { 2 + πk, k ∈ Z}; u) (e; +∞).
11. a) [1; +∞); b) [–2; 2]; c) [2; 4]; d) (4; +∞); e) (0; 16]; f) [0,5; 1]; g) [1; 3]; h) [–5; +∞);
2 π 3π π π
i) [0; +∞); j) (–∞; +∞); k) [1 3; 2,5]; l) (–∞; 0); m) [ 2 ; ]; n) [− ; 2 ]; o) [–1; +∞); p) [0; +∞); r)
2 2
∈ (0; +∞); k) x = 0; y > 0, kai x ∈ (0; 1); y < 0, kai x ∈ (–1; 0); l) x = e–3; y > 0, kai x ∈ (0; +∞);
neigiamųjų reikšmių nėra.
14. a) nei lyginė, nei nelyginė; b) nelyginė; c) nelyginė; d) nei lyginė, nei nelyginė; e) lyginė;
f) lyginė; g) nei lyginė, nei nelyginė; h) nelyginė; i) lyginė; k) nelyginė; l) lyginė.
15. a)
b)
3
19. a) y = log4 (x + 3); b) y = √𝑥 − 1.
1
20. a) g(x) = 2 + 1,5; Df = Eg = R; Ef = Dg = R; b) g(x) =√𝑥 − 1; Df = Eg = [0; +∞);
15
1
Ef = Dg = [1; +∞); c) g(x) = √−𝑥 − 9 + 3; Df = Eg = R; Ef = Dg = (–∞; –9]; d) g(x) = 𝑥 + 1;
d) Df = (–∞; –3) ∪ (–3; +∞); tolydi, kai x ∈ (–∞; –3) ∪ (–3; +∞);
16
b) neturi.
17
2√5 √5
31. a) sin α = ; cos α = ; tg α = 2; y = 2x – 2;
5 5
1 2
d) y = 5x – 75; √122.
Susipažink
18
√2 4
1. a) 16; b) 1 – ; c) 1,5; d) 0; e) 0,5; f) 2√2; g) 8; h) 2; i) 1; j) 3; k) –0,5; l) 2.
2
2. a) Δx = 2; Δf(x0) = 2; b) Δx = 3; Δf(x0) = 1.
3. a) Δx = 2; Δf(–1) = 12;
d) Δx = 5; Δf(4) = 1.
4. a) 2; b) 0,1; c) 4; d) 1,5.
5. a) 7,651 cm3; 6,06 cm2; b) 15,608 cm3; 2,04 cm2.
6. a) 2,5; b) 0,5; c) –2; d) 3.
7. 1 ir –1.
8. a) 4; b) 0; c) –1; d) 6; e) 4; f) –9.
1 2
9. a) –1; b) 2x; c) − 𝑥 2 ; d) 3; e) 1 + 2x; f) − (2+𝑥)2.
10. a) fʹ(x1) > 0; fʹ(x2) = 0; fʹ(x3) < 0; fʹ(x4) = 0; fʹ(x5) > 0; fʹ(x6) = 0; fʹ(x7) < 0; b) fʹ(x1) < 0; fʹ(x2) =
0; fʹ(x3) > 0; fʹ(x4) = 0; fʹ(x5) < 0; fʹ(x6) = 0; fʹ(x7) > 0.
19
11.
Dalis fʹ(x) > 0 fʹ(x) < 0 fʹ(x) = 0 fʹ(x) neegzistuoja
a) – (–∞; +∞) – –
b) (–∞; +∞) – – –
c) – (–∞; 1) ∪ (1; +∞) – –
d) (–2; 0) (–∞; –2) ∪ (0; +∞) –2; 0 –
e) (–∞; –2) ∪ (0; 2) (–2; 0) ∪ (2; +∞) 0 –2; 2
f) (–∞; –2) ∪ (–2; 0) (0; 3) 3 –
∪ (3; +∞)
fʹ(x2) = 0.
15. a) g(x); b) h(x); c) f(x); d) t(x).
16. a) b) c) d)
e) f)
20
Išmok
𝜑𝑣−𝑢𝜓 𝜑+𝜓 𝑢𝜓−𝜑𝑣
17. a) φ + ψ; b) 3ψ – 2ψ; c) ; d) ; e) ; f) 3φv + 3uψ; g) ψ – φ; h) 5ψ + 4φ;
𝑣2 2𝑣 5𝑢2
3𝑢 𝜑 𝑢𝜓𝑑−𝜑𝑣 3𝜑𝑣−3𝑢𝜓
i) + 3𝑣; j) ; k) –2φv – 2uψ; l) .
𝜓 𝑢2 𝑣2
−13 3
18. a) 4; b) 33 – 12x; c) (3𝑥+2)2 ; d) 9; e) 60 – 18x; f) (3𝑥−7)2.
1 3 6 5 4 8 1 2
24. a) gʹ(x) = 4x3 + 3 + 𝑥 4 ; b) gʹ(x) = − 𝑥 7 – 𝑥 6 − 𝑥 5 ; c) gʹ(x) = − 𝑥 3 + 2 𝑥; d) gʹ(x) = 3 – 3; e)
3 √𝑥 2 3 √𝑥
2 1 1 1 5𝑥√𝑥 5𝑥−1 1
gʹ(x) = − 3 + 𝑥 2 − 2 𝑥; f) gʹ(x) = 2 − ; g) gʹ(x) = 4 ; h) gʹ(x) = 2 ;
3 √𝑥2 √ √ 𝑥 2 4 √𝑥 3 √𝑥(√𝑥+2)
17 6 1 1 3 2 1 9
i) gʹ(x) = 𝑥 √𝑥 5 ; j) gʹ(x) = 6x2 + 5 + 2 𝑥; k) gʹ(x) = 𝑥 4 – 𝑥 3 − 𝑥 2 ; l) gʹ(x) = − 𝑥 4 + x2; m) gʹ(x)
6 5 √𝑥 4 √
3 4 1 3 53 3 2𝑥−1 3
= 5 − 𝑥 3; n) gʹ(x) = 3 − 4 ; o) gʹ(x) = 3 √𝑥 2 − 2 √𝑥; p) gʹ(x) = 3 + 2 √𝑥; r) gʹ(x) =
5 √𝑥 2 3 √𝑥 2𝑥 √𝑥 3 3 √𝑥2
1 −25
; s) gʹ(x) = 6 .
2𝑥√𝑥 6𝑥 4 √𝑥 5
1 2
25. a) 1,5; b) 4; c) –533; d) 3; e) 3; f) –122.
1 1 1
26. a) yʹ = cos x – sin x; b) yʹ = 3ex – ; c) yʹ = ; d) yʹ = – 15x4; e) yʹ = 5x4 – 5x ln 5; f) yʹ =
2√𝑥 𝑥 cos2 𝑥
1 1 1 1
; g) yʹ = 𝑥; h) yʹ = 2x; i) yʹ = 𝑥 + 2x ln 2 – 6; j) yʹ = 4ex + 2 𝑥, k) yʹ = –6 sin x – 3 cos x; l) yʹ =
𝑥 ln 3 √
1 1 1 1
6x ln 6 – 6x5; m) yʹ = − 𝑥 + 2; n) yʹ = − sin2 𝑥 – 2; o) yʹ = 3x; p) yʹ = − 𝑥 ln 2; r) yʹ = 𝑥; s) yʹ = ex –
1
.
2√𝑥
1−ln 𝑥 2cos 𝑥
27. a) yʹ = –e–x; b) yʹ = ln x + 1; c) yʹ = sin x + x cos x + ; d) yʹ = ;
ln2 𝑥 ( 1−sin 𝑥)2
(6−4𝑥) −e𝑥
e) yʹ = 3x ln 3(x3 – 2x) + (3x2 – 2)3x; f) yʹ = – 4 log2 x; g) yʹ = ex + xex; h) yʹ = ( e𝑥 −1)2 ;
𝑥 ln 2
1𝑥 2sin 𝑥
i) yʹ = ex(4 + x); j) yʹ = 2x ln x + x; k) yʹ = 3x ln 3 ln x + ∙ 3x; l) yʹ = .
𝑥 ( 1+cos 𝑥)2
22
2 2 2
28. a) f(g(x)) = √𝑥 − 1 + 2; b) h(g(x)) = 𝑥−1; c) f(h(g(x))) = ; d) h(f(x)) = ;
√𝑥+1 √𝑥+2
√𝑥
e) g(f(x)) = √𝑥 + 1; f) g(h(f(x))) = − .
√𝑥+2
29. a) fʹ(x) = 6(2x – 5)2; b) fʹ(x) = 28x(x2 + x)13; c) fʹ(x) = 3(2x + 12x3)(x2 + 3x4)2;
1 6𝑥−1 3𝑥 2 −6𝑥
d) fʹ(x) = ; e) fʹ(x) = ; f) fʹ(x) = ; g) fʹ(x) = –5(x + 4)4;
2√2+𝑥 2√3𝑥 2 −𝑥 2√𝑥 3 −3𝑥 2 +1
7 𝑥−8𝑥 3
h) fʹ(x) = –75x4(4 – 5x5)2; i) fʹ(x) = 4(8x + 6x2)(2x3 + 4x2)3; j) fʹ(x) = – 2√3−7𝑥; k) fʹ(x) = √𝑥 2 ; l)
−4𝑥4
𝑥−2
fʹ(x) = √5−4𝑥+𝑥 2.
3 3 ln2 𝑥 cos 𝑥
30. a) fʹ(x) = 3e3x; b) fʹ(x) = 3𝑥+1; c) fʹ(x) = 2 cos (2x); d) fʹ(x) = ; e) fʹ(x) = 2√sin 𝑥; f) fʹ(x) = e–
𝑥
x cos √𝑥 2𝑥
; g) fʹ(x) = sin (2x); h) fʹ(x) = –sin x ∙ ecos x; i) fʹ(x) = ; j) fʹ(x) = 𝑥 2 −3;
2√𝑥
e√𝑥 1 1 2𝑥−3
g) fʹ(x) = cos x esin 𝑥 + 2 𝑥; h) fʹ(x) = 𝑥 − ; i) fʹ(x) = 𝑥 2 −3𝑥+5; j) fʹ(x) = 6e6x + 30x(3x2 + 2)4;
√ 𝑥2
1 2𝑥 1
k) fʹ(x) = 2 tg x ∙ cos2 𝑥 + cos2(𝑥 2 ); l) fʹ(x) = 2 cos (2x) – sin (2x); m) fʹ(x) = –4 sin (4x) + 𝑥;
3 +2𝑥 2 −9𝑥+1 3ln2 𝑥 5𝑥 4 1
n) fʹ(x) = 4𝑥 ∙ (3x2 + 4x – 9) ∙ ln 4; o) fʹ(x) = + ; p) fʹ(x) = 𝑥 ln 2 – 6e6x + 8.
𝑥 2√𝑥 3
𝑥 e√ln 𝑥 sin(2 ln 𝑥)
32. a) gʹ(x) = 𝑥 2 +5; b) gʹ(x) = 2𝑥√ln 𝑥; c) fʹ(x) = ;
𝑥
d) gʹ(x) = 3(2x – 1)(x – x2)2 ∙ sin (x – x2)3; e) fʹ(x) = –6 cos2 (2x – 1) ∙ sin (2x – 1);
2
2 𝑥⋅e𝑥 +3
f) gʹ(x) = 𝑥 ∙ (ln (2x) + 3); g) fʹ(x) = ; h) gʹ(x) = 4 ln (sin (2x)) ∙ ctg (2x);
√e𝑥2 +3
i) fʹ(x) = 3(x ln x)2 ∙ (ln x + 1); j) fʹ(x) = (2x + 2) ∙ sin (2x2 + 4x); k) gʹ(x) = (4x + 4)(x2 + 2x) cos (x2
+ 2x); l) gʹ(x) = –4(5 – sin (2x + 3)) cos (2x + 3).
5−2𝑥 −4 cos (2𝑥)
33. a) gʹ(x) = x4 ∙ (5 ln (4x) + 1); b) gʹ(x) = 2√𝑥+2 – 2 ∙ 5–2x ∙ √𝑥 + 2 ∙ ln 5; c) fʹ(x) = (1+sin (2𝑥))2 ; d)
4𝑥 4 −2𝑥 1 127−45𝑥
gʹ(x) = √𝑥 4 − 2𝑥 + √𝑥 4 ; e) fʹ(x) = cos 𝑥 – sin x tg x + sin x; f) gʹ(x) = 2√11−15𝑥;
−2𝑥
22𝑥 ⋅((4𝑥+2) ln 2+1) tg 𝑥 −2 sin (2𝑥)
g) fʹ(x) = ; h) gʹ(x) = 3x2 ∙ ln (2x) + x2; i) fʹ(x) = − cos2 𝑥; j) fʹ(x) = (1+cos (2𝑥))2;
√2𝑥+1
(2𝑥+1)3 5𝑥 2 −12𝑥+4
k) gʹ(x) = 6(2x + 1)2 ∙ ln x + ; l) gʹ(x) = .
𝑥 √2𝑥
23
√3
34. a) 12; b) ln √2; c) 6e ; d) 0; e) log2 e4; f) –3e2; g) (e–2 + 27)2(243 ln 3 – 6e–2); h) 7,5.
π 4−3√2 1 π 1
35. a) fʹ( 4 ) = ; b) fʹ(1) = 18 ln 3 + π; c) fʹ(π) = π2; d) fʹ(0) = 0; e) fʹ( 6 ) = − 2;
2
π π
f) fʹ( 4 ) = –2; g) fʹ(12) = –10; h) fʹ(0) = 2.
π π π𝑘
36. a) 2; b) ± + πk, k ∈ Z; c) 0; d) (–1)k 6 + , k ∈ Z.
8 2
π 5π
37. a) (–ln 2; +∞); b) π + 4πk, k ∈ Z; c) (–∞; 0); d) (12 + π𝑘; + π𝑘), k ∈ Z.
12
2 ctg 𝑥 5 2 tg 𝑥
38. a) yʹ = ex; b) yʹ = 2x + 4; c) yʹ = ; d) yʹ = − 35𝑥 ∙ ln 3; e) yʹ = − cos2 𝑥; f) yʹ = 2x + 3;
sin2 𝑥
1 1 1 3
g) yʹ = 𝑥; h) yʹ = 2 𝑥; i) yʹ = –4 sin (2x); j) yʹ = 30 ∙ 230x ∙ ln 2; k) yʹ = cos2(2𝑥); l) yʹ = 𝑥 2 .
√
Taikyk
39. a) vvid = 9 m/s, v(5) = 17 m/s; b) 13 m/s; 18 m/s2; c) 2,5 s; d) 3 s.
40. a) tg α = –6; b) tg α = 12; c) tg α = 1; d) tg α = 2.
3 7 1
41. a) y = 23x –50; b) y = –3x – 6; c) y = 8 𝑥 + 8; d) y = x – e; e) y = e 𝑥; f) y = 3x – π;
5 3 1 1 √3 1
g) y = 19x –11; h) y = 4 𝑥 − 4; i) y = 4x + 1; j) y = − e x + 2; k) y = 2ex – e; l) y =−√3x + π – 2.
3
1 1
42. a) k = 2; ≈63°; y = 2x – 5; b) k = − 2; ≈153°; y = − 2x + 2.
c) (–1; –8); d) y = 3.
24
10
10
8
2 2
x+ 2x- 3
4x- 4
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5
- 4x- 12
-2
-4
-6
-8
- 10
- 10
-5 x 5
22
44. a) (3; –7); (–1; –3); b) y = –x + 2, y = –x + 27.
2 1
x+ 2x- 3
2x- 3
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5
- 0.5x- 2.5
-1
-2
-3
-4
-5
-5
-5 x 5
√3
46. a) tg α1 = , tg α2 = −√3; b) 135°; c) y = 3x + 2 – ln 2; d) y = –4; (0; –4).
3
g) didėjančioji, kai x ∈ (–∞; 1); mažėjančioji, kai x ∈ (1; +∞); h) didėjančioji, kai x ∈ (2; +∞);
π
mažėjančioji, kai x ∈ (–∞; 0); i) didėjančioji, kai x ∈ (π𝑘; + π𝑘), k ∈ Z; mažėjančioji, kai
2
π
x ∈ ( 2 + π𝑘; π + π𝑘), k ∈ Z; j) mažėjančioji, kai x ∈ R; k) didėjančioji, kai x ∈ (1; +∞);
mažėjančioji, kai x ∈ (–∞; 1); l) didėjančioji, kai x ∈ (–∞; 0) ir x ∈ (2; +∞); mažėjančioji, kai
x ∈ (0; 2); m) didėjančioji, kai x ∈ (–1; 0) ir x ∈ (2; +∞); mažėjančioji, kai x ∈ (–∞; –1) ir x ∈ (0;
2); n) mažėjančioji, kai x ∈ (–∞; –0,2) ir x ∈ (–0,2; +∞); o) didėjančioji, kai x ∈ (–5; –2);
mažėjančioji, kai x ∈ (–2; 1); p) didėjančioji, kai x ∈ (0; 1,5); mažėjančioji, kai x ∈ (1,5; +∞);
25
r) didėjančioji, kai x ∈ (–∞; –2) ir (0; +∞); mažėjančioji, kai x ∈ (–2; 0); s) didėjančioji, kai
π π
x ∈ (− + π𝑘; π𝑘), k ∈ Z; mažėjančioji, kai x ∈ (π𝑘; + π𝑘), k ∈ Z.
2 2
√3 √3
1, x = 0, x = 1; l) x = − , x= ; m) x = 0; n) x = 1; o) x = 0; p) x = –4; r) nėra kritinių taškų; s) x=
3 3
𝜋 𝜋𝑘
+ , k ∈ Z.
4 2
3 9 1
52. a) fmin = f( ) = − ; b) fmax = f(2) = 20; fmin = f(0) =0; c) fmax = f( ) = e; d) ekstremumų nėra; e)
4 4 e
–3
fmax = f(3) = 27e ; fmin = f(0) = 0; f) fmin = f(2) =4 log2 e – 8; g) fmin = f(–3) = –1,5;
h) fmax = f(0) = 5; fmin = f(2) = –3; i) fmin = f(e) = e; j) fmax = f(–1) = –2; fmin = f(1) =2;
k) fmax = f(–4) = 8e–4; fmin = f(2) = –4e2; l) fmax = f(1 – log9 2) = 9(1 – log9 (2e)).
π 2π π 7π 5π 11π π 4π
53. a) x = 0, x = 3 , x = , x = π; b) x = 6 , x = ; c) x = ,x= ; d) x = 3 , x = .
3 6 12 12 3
54. a) didėjančioji, kai x ∈ (–1; 1); mažėjančioji, kai x ∈ (–∞; –1) ir x ∈ (1; +∞); fmin = f(–1) = 3;
fmax = f(1) = 7; b) didėjančioji, kai x ∈ (0; 1) ir x ∈ (2; +∞); mažėjančioji, kai x ∈ (–∞; 0) ir
x ∈ (1; 2); fmin = f(0) = f(2) = 0; fmax = f(1) = 1; c) didėjančioji, kai x ∈ (–1; 1); mažėjančioji, kai
x ∈ (–∞; –1) ir x ∈ (1; +∞); fmin = f(–1) = –0,5; fmax = f(1) = 0,5; d) didėjančioji, kai x ∈ (0,5; +∞);
mažėjančioji, kai x ∈ (–0,5; 0,5); fmin = f(0,5) = 0,25 – ln 2; e) didėjančioji, kai x ∈ (0; 2);
mažėjančioji, kai x ∈ (2; 4); fmax = f(2) = 2√2; f) didėjančioji, kai x ∈ (0; 1); mažėjančioji, kai
1
x ∈ (1; +∞); fmax = f(1) = 2; g) didėjančioji, kai x ∈ (–∞; –2) ir x ∈ (2; +∞); mažėjančioji, kai
1 1
x ∈ (–2; 2); fmin = f(2) = –53; fmax = f(–2) = 53; h) didėjančioji, kai x ∈ (−√3; 0) ir x ∈ (√3; +∞);
mažėjančioji, kai x ∈ (–∞;−√3) ir x ∈ (0; √3); fmin = f(−√3) = f(√3) = –4; fmax = f(0) = 5;
i) didėjančioji, kai x ∈ (1; +∞); mažėjančioji, kai x ∈ (–∞; –1); ekstremumų nėra; j) didėjančioji,
kai x ∈ R \ {–2, 2}; ekstremumų nėra; k) didėjančioji, kai x ∈ (1; +∞); mažėjančioji, kai
x ∈ (–3; 1); fmin = f(1) = 1 – 12 ln 4; l) didėjančioji, kai x ∈ (0; 2); mažėjančioji, kai x ∈ (2; +∞);
fmax = f(2) = 4√2.
55. a) D(f) = R; lyginė; ašies Ox nekerta; ašį Oy kerta taške (0; 5); kritiniai taškai: x
√2 √2 √2 √2
=− , x = 0, x = ; didėjančioji, kai x ∈ (− ; 0) ir x ∈ ( ; +∞);
2 2 2 2
√2 √2
mažėjančioji, kai x ∈ (−∞; − ) ir x ∈ (0; ); fmax = f(0) = 5;
2 2
√2 √2
fmin = f(− ) = f( 2 ) = 4,25;
2
26
b) D(f) = R; nei lyginė, nei nelyginė; ašį Ox kerta taškuose (0; 0),
3−3√5 3+3√5
( ; 0) ir ( ; 0); ašį Oy kerta taške (0; 0); kritiniai taškai: x =
2 3
c) D(f) = R; nei lyginė, nei nelyginė; ašį Ox kerta taškuose (0; 0), (–6
– 2√10; 0) ir (–6 + 2√10; 0), ašį Oy kerta taške (0; 0); kritiniai taškai:
x = –2, x = 0, x = 1; didėjančioji, kai x ∈ (–2; 0) ir
x ∈ (1; +∞); mažėjančioji, kai x ∈ (–∞; –2) ir x ∈ (0; 1);
2 5
fmax = f(0) = 0; fmin = f(–2) = –23 ir fmin = f(1) = − 12;
d) D(f) = R; lyginė; ašį Ox kerta taškuose (0; 0), (–2; 0) ir (0; 2); ašį Oy kerta
taške (0; 0); kritiniai taškai: x = –√2, x = 0, x = √2; didėjančioji, kai x ∈ (−√2;
0) ir x ∈ (√2; +∞); mažėjančioji, kai x ∈ (–∞;−√2) ir (0; √2); fmax = f(0) = 0;
fmin = f(–√2) = f(√2) = –4;
27
f) D(f) = R; lyginė; ašį Ox kerta taškuose (–1; 0) ir (1; 0); ašį Oy kerta taške
(0; –1); kritiniai taškai: x = –1, x = 0, x = 1; didėjančioji, kai
x ∈ (–∞; –1) ir x ∈ (0; 1); mažėjančioji, kai x ∈ (–1; 0) ir x ∈ (1; +∞);
fmax = f(–1) = f(1) = 0; fmin = f(0) = –1.
56. a) D(g) = R; nei lyginė, nei nelyginė; grafikas kerta ašį Oy taške(0; 10
10 9
-3
b) max[0;1] 𝑔(𝑥) = g(0) = –8; min[0;1] 𝑔(𝑥) = g(1) = –9;
x 5
10
10 9
–9; 4
3
2
(x - 2x - 8
) - 5 - 4.5 - 4 - 3.5 - 3 - 2.5 - 2 - 1.5 - 1 - 0.5 0 0.5
-1
1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5
57. a) max[−1;4] 𝑔(𝑥) = g(2) = 8; min[−1;4] 𝑔(𝑥) = g(–1) = –10; b) max[−1;2] 𝑔(𝑥) = g(–1) = 4;
min[−1;2] 𝑔(𝑥) = g(2) = –2; c) max[0;4] 𝑔(𝑥) = g(4) = 0,6; min[0;4] 𝑔(𝑥) = g(0) = –1; d)
max[0;4] 𝑔(𝑥) = g(4) = 8; min[0;4] 𝑔(𝑥) = g(0) = 0; e) max[−1;0] 𝑔(𝑥) = g(–1) = 12; min[−1;0] 𝑔(𝑥)
1
= g(0) = 5; f) max[0;1] 𝑔(𝑥) = g(0,5) = 2e; min[0;1] 𝑔(𝑥) = g(0) = 0; g) max[1;𝑒] 𝑔(𝑥) = g(e) = 2e2 –
28
π
1; min[1;𝑒] 𝑔(𝑥) = g(1) = 2; h) max[0;𝜋] 𝑔(𝑥) = g(π) = 2π; min[0;𝜋] 𝑔(𝑥) = 𝑔 (− 2 ) = –π; i)
2 2
max[−1;1] 𝑔(𝑥) = g(1) = e2; min[−1;1] 𝑔(𝑥) = g(0) = 0; n) max[0;1] 𝑔(𝑥) = g(1) = 9; min[0;1] 𝑔(𝑥) =
g(0) = 2; o) max[0;3] 𝑔(𝑥) = g(1) = ln 9; min[0;3] 𝑔(𝑥) = g(3) = ln 5; p) max[−𝜋;𝜋] 𝑔(𝑥) = g(π) = 2π;
2
𝜋
min[−𝜋;𝜋] 𝑔(𝑥) = 𝑔 (− ) = –π.
2 2
75. –2 m/s2.
2 2
76. a) po 3 s; b) 3 s; c) 5 s.
29
85. 20 km/h.
86. 0,5.
87. y = 2x + 4.
88. 0.
Pasitikrink
1 variantas
𝑥 2 −6𝑥 1
1. a) fʹ(x) = 2x – 1; b) fʹ(x) = ln x + 1; c) fʹ(x) = ; d) fʹ(x) = 3(x + 6)2; e) fʹ(x) = cos x + ; f)
(𝑥−3)2 2√𝑥
1
fʹ(x) = –2 sin (2x) – 3−𝑥.
1 1 1 π
2. a) gʹ(–2) = –8; b) gʹ(–1) = 0; c) gʹ(1) = 53; d) 𝑔′ (− 3) = − 6; e) gʹ( 4 ) = 2; f) gʹ(ln 2) = –0,5.
1 π π
3. a) 1,5; b) − 3; 3; c) sprendinių nėra; d) πk, k ∈ Z; e) − + πk, k ∈ Z; + πk, k ∈ Z; f) 0.
6 6
4. 1.
5. y = –3x + 4,7.
6. 12.
7. –8 m/s; –24 m/s2.
1 1 1 1
10. a) didėja, kai x ∈ (−∞; − 3) ir x ∈ (3 ; +∞); mažėja, kai x ∈ (− 3 ; 3); b) didėja, kai
2 2
x ∈ ( ; +∞); mažėja, kai x ∈ (−∞; ); c) didėja, kai x ∈ (–∞; 1) ir x ∈ (5; + ∞); mažėja, kai
3 3
30
x ∈ (1; 5).
π π
11. a) x = –3, x = 3; b) x = 0, x = –√2, x = √2; c) x = 3,5; d) x = − + πk, k ∈ Z; x = + πk,
3 3
k ∈ Z.
12. a) fmax = f(–1) = 15, fmin = f(5) = –93; b) fmax = f(4) = 128, fmin = f(–4) = –128; c) fmin = f(1) = 1;
d) fmax = f(4) = 2e4.
13.
min𝑥∈[−1;3] 𝑓(𝑥) = f(–1) = –2; c) max𝑥∈[−2;2] 𝑓(𝑥) = f(2) = 57; min𝑥∈[−2;2] 𝑓(𝑥) = f(–2) = –55.
15. a) 6 = 4 + 2; b) 8 cm; 8 cm.
2 variantas
1 1 8
1. a) fʹ(x) = 3x2 + 2 𝑥; b) fʹ(x) = –8x3 + 9x2 + 2; c) fʹ(x) = 3 + 𝑥 3; d) fʹ(x) = 14(2x + 1)6;
√
𝑥+3 𝑥 π
e) fʹ(x) = ln x + ; f) fʹ(x) = 2e2x – √9−𝑥 2
; g) fʹ(x) = 2 cos (2𝑥 + 3 ); h) 2x – 1; i) e2x + 2x ∙ e2x.
𝑥
9. a) didėja, kai x ∈ (–∞; –1) ir x ∈ (3; +∞); mažėja, kai x ∈ (–1; 3); b) didėja, kai x ∈ (–∞; 0) ir x
1 1 1
∈ (0; +∞); c) didėja, kai x ∈ (− 2 ; +∞); mažėja, kai x ∈ (−1 2 ; − 2).
1 π
10. a) x = 16; b) x = 2; c) x = 2; d) x = (–1)k + 1 ∙ + πk, k ∈ Z.
6
1 4√6
11. a) fmin = f(–1) = –2; fmax = f(1) = 2; b) fmax = f(1 3) = ; c) fmin = f(e) = e;
9
14. a) max𝑥∈[−1;2] 𝑔(𝑥) = g(–1) = 3,2; min𝑥∈[−1;2] 𝑔(𝑥) = g(2) = –6,4; b) max𝑥∈[−4;−1] 𝑓(𝑥) = f(–
π π
2) = –4; min𝑥∈[−4;−1] 𝑓(𝑥) = f(–4) = f(–1) = – 5; c) max𝑥∈[0;π] 𝑔(𝑥) = g( 2 ) = 2 ; min𝑥∈[0;π] 𝑔(𝑥) =
2 2
π 𝜋−3√3
g( 6 ) = ; d) max𝑥∈[−8;−1] 𝑓(𝑥) = f(–8) = 16; min𝑥∈[−8;−1] 𝑓(𝑥) = f(–1) = 2.
6
Ar priimsi iššūkį?
1.
32
5. 49 cm.
7
6. (0; 4).
3
7. (2 ; −1).
1
8. .
√2
√5
9. .
2
12. Ilgiausiai 0,752 h, jeigu dalį kelio eitų, o dalį plauktų; trumpiausiai 0,524 h, jeigu eitų aplink
ežerą.
2t t (a - 2) ab R1 R2 RR 2 RR1
32. a) a = ,b= ,t= ; b) R = , R1 = , R2 = .
t -b a a-2 R1 + R2 R2 - R R1 - R
34
1
33. a) –10; b) 12; c) 12; d) 2.
37. 7 kg.
38. 8,4 kg.
39. 23 metai.
40. 151 min.
41. 1015 smiltelių.
42. 32 knygos.
43. 78 km/h.
44. 650 km/h.
45. 24 km/h.
46. 55 metai.
47. 8.
50. 2.
51. 54.
52. 23.
53. 64 ir 78.
54. 21 valandą.
55. 3 bėdos.
56. 29,8 km.
57. 13 užduočių.
58. 2 km.
59. 36 km/h.
60. Per 6 s.
Susipažink
x 2 + 2x
2. a) f(x) = 10 sin4 (2x) cos (2x); b) f(x) = ln (6x) + 1; c) f(x) = ; d) f(x) = 3e3x(1 + 3x);
(x + 1) 2
x 3
e) f(x) = ; f) f(x) = .
x +1
2 3x + 2
35
x4
3. a) F(x) = 10x; b) F(x) = ; c) F(x) = 2,5x2 – 2x; d) F(x) = 0,5x6.
16
1
4. a) pvz.: F(x) = 2x2 + 2x, F(x) = 2x2 + 2x – 1, F(x) = 2x2 + 2x + 3; b) pvz.: F(x) = 3x3 + 2x, F(x) =
1 3
x + 2x – 2,
3
1
F(x) = 3x3 + 2x + 1.
1 1 1
5. a) F(x) = 8x2 + 2x + C; b) F(x) = 0,5x6 + x2 + x + C; c) F(x) = 9x3 – 4x2 + x + C;
𝑥3 1 1
d) F(x) = √2x + C; e) F(x) = – x2 + x + C; f) F(x) = 5x5 + x4 + 9x3 – x2 + C.
9
1
6. a) F(x) = –x3 + 2; b) F(x) = 5x5 + 1.
4 9
7. a) F(x) = –1,5 x2 + 3x + 6,5; b) F(x) = 3x3 – 2x2 + 2,5.
10. a) F(x) = –x2 + x + 2; didėjančioji, kai x ∈ (–∞; 0,5); mažėjančioji, kai x ∈ (0,5; +∞); b) F(x) =
1 2
x – 4x + 3; su x ∈ (4; +∞).
2
11. 1 ir 2 teiginiai.
fʹ(x) >0 0 <0
f(x) Kritinis >0 0 <0
taškas
F(x) Kritinis
taškas
12. a) 1; 3; 5; b) –3; 1; 3.
𝑥3 1 𝑥4 1
13. a) F(x) = + x + C; b) F(x) = 2x(x + 8) + C; c) F(x) = + x + C; d) F(x) = 3x(x2 – 3) + C;
3 4
𝑥4
e) F(x) = x2 + x + C; f) F(x) = – 2x3 + 6x2 – 8x + C.
4
2
14. a) 1; b) 20,25; c) 16; d) 83.
1 7 1 5 1 2 1
15. a) 3,5; b) 8; c) ; d) 1 ; e) –5 ; f) –16; g) 10 ; h) 186 ; i) – ; j) 10; k) ; l) 5;
6 9 6 6 11 3 3
1 1
m) –45; n) –5; o) –1,5; p) 3 ; r) 186 ; s) 15.
3 11
16. a) 8; b) 7; c) 9; d) 1; e) 0; f) 10.
17. a) a = 2; b) a ∈ (0; +∞).
Išmok
2x x x2 x2
18. a) F(x) = + C; b) F(x) = ln |x| + + C; c) F(x) = sin x – + 3x + C;
3 2 2
2 2
d) F(x) = x x + 2 x + C; e) F(x) = –3 cos x + x + C; f) F(x) = 2 ln |x| – 2x + C;
5
3 3 3
g) F(x) = x x + C; h) F(x) = –3 ctg x + 2x2 + C; i) F(x) = 7 tg x + C;
4
37
1 3 3 2 9 23
j) F(x) = 6 ln |x| – 12x2 + C; k) F(x) = π sin x + C; l) F(x) = x x + x x + C.
5 7
19. a) F(x) = sin x – 1; b) F(x) = 3ex – 2.
1 3 2x
20. a) F(x) = x – 8 ln |x| + C; b) F(x) = –2 cos x + C; c) F(x) = + C;
3 ln 2
1
d) F(x) = x + 3 ln |x| + C; e) F(x) = 2x2 – 2x + C; f) F(x) = 3x + ln |x| + C; g) F(x) = 2 sin x + C; h)
F(x) = ex + C.
2 2 3 2 3
21. a) 1 – ; b) 2 – ; c) ln 2; d) 4 ; e) 2 – 3 ; f) ; g) 1; h) e – 1.
2 3 3 8
1 π π 2 2 1 1
22. a) –1; b) –3; c) 2 ; d) 1 – 4 ; e) 0,5; f) e; g) 2; h) 2 + 1; i) 0; j) –63; k) 53; l) 36; m) 13 ; n) 7 3;
3 3
3 π
o) ; p) 1 – 4 .
2
1 π 1
23. a) F(x) = − 2 cos (2𝑥 − 6 ); b) F(x) = 3e3x + 2; c) F(x) = ln |x + 1|; d) F(x) = –2 ctg (2x + 1);
3 4 x +1 2 - x 1 x π 1
e) F(x) = + ; f) F(x) = 2 ln |2x + 3|; g) F(x) = 3 sin + ; h) F(x) = 2 ∙ 32x.
4 ln 3 ln 2 3 6
1 11 1 2 3 9 2
24. a) ln ; b) –e–3 – e3 + e–2 + e2; c) 3; d) 83; e) –ln 5; f) ln ; g) 83; h) 0.
3 5 5 4
5 4 128 2 - 16 8 8 2 8 e2 6
25. a) ; b) –36 ; c) ; d) + ; e) –83; f) 3e − 3 ; g) 1220; h) 2 – √2; i) 54 ;
6 7 7 ln 3 3 7
2 15 1 1 1 3√3
j) 43; k) ; l) − 20; m) 23; n) ln 8; o) –23; p) 2 .
ln 2
1 3 7
x +5 .
9 9
28. 7,5.
29. (–∞; –6,4].
1
30. F(x) = 1,5x2 – x + 5 .
6
2
31. C = − 3.
38
2
33. a = − 3.
Taikyk
37. a) 32 m; b) s(t) = t3 + 4t + 4.
38. a) s = 64,5 m; b) 15 m/s2.
39. a) 16; b) 5; c) 15; d) 28.
40. a) 6; b) 4,5π + 6; c) 2π; d) 9.
1 1 2
41. a) 213; b) 12; c) 13; d) 103.
b b c c
b c d c a
j) – g ( x) dx - f ( x) dx ; k) f ( x) dx - g ( x) dx; l) 2 ( f ( x) - g ( x) ) dx .
a b a b 0
2 2 1
44. a) 9; b) 103; c) 40,5; d) 4,5; e) 4,5; f) 10 3; g) 12; h) 93.
1
45. a) y = 3, f(x) = 3x2 – 2x + 3; S = 12; b) f(x) = 0,5x + 2, g(x) = – x + 5; S = 13,5; c) y = x + 6,
5 2 1 2 2
f(x) = x2; S = 206; d) f(x) = x2 + 2, g(x) = –x2 + 4; S = 23; e) f(x) = - x + 3x + 2,
9
1 2
g(x) = − 3x2 + 2x + 2; S = 8; f) y = 0,5x + 1,5, y = 1,5x – 1,5; S = 6; g) y = –x + 6, f(x) = x2; S = 103;
1 1 2
h) f(x) = 4x2 + x + 1; S = 12; y = 2x, x = –2, y = –2; S = 43; i) y = 5, f(x) = x2 + 1; S = 103.
5 1 2 1 2
46. a) 1) 4,5; 2) 6; 3) 5 3; 4) 2 3; b) 1) 4,5; 2) 6 ; 3) 9; 4) 1 3.
6
2 2 2 5 5 1
47. a) 4,5; b) 9; c) 113; d) 103; e) 43; f) 0,3; g) 4,5; h) 4; i) 206; j) 26; k) 73; l) 12.
1
48. a) 83; b) 2; c) 4 ln 2 + 1,5; d) √2 – 1.
1 1
49. a) 13; b) 13.
39
50. a) y = x + 5; b) c) 15.
1 2
51. a) xB = –1, xK = 0, xN = 2, xC = 3; b) 143; c) 103.
1
52. a) f(x) = –2x2 + 8; b) a = .
4
1 3 33
53. a) F(x) = 3x3 – 2x2; b) liestinės lygtis y = 0; c) 3 64.
2
54. a) y = –2x + 4; b) 23.
Pasitikrink
1 variantas
1 6 1 2
2. a) F(x) = 1,5x2 – 2x + 2; b) F(x) = x - x + x + 5.
6 6
3. F(x) = 1,5x2 – 6x + 6.
3 1
4. a) 9; b) ; c) 16 ; d) –44; e) –4; f) 340.
4 3
1 1 1
5. a) ; b) 13; c) 13.
6
6. 13,5.
2
7. 143.
2 variantas
40
1 1 1 4
1. a) F(x) = ln x + 1; b) F(x) = 5 sin (5x) + 18 cos (3x) + 5.
3
2 1 1 2 1
2. a) 23; b) 1,5; c) –1; d) 2 ln 5; e) 2 ln 5; f) 43 + ln 2,5; g) 0; h) 0,5; i) ; j) 3 + 2; k) π;
6
2
l) 1 + ln 3.
3. 83.
4. f(x) = –x + 1, g(x) = x2 + 4x + 5; plotas lygus 4,5.
2 1
5. S1(žalsvas) = 63; S2(rausvas) = 93.
6. a) 13,5; b) 17,5 – 6 ln 6.
7. a = 1.
4
8. Tiesės lygtis yra x = 2 √8.
Ar priimsi iššūkį?
1
1. a) a(t) = − (𝑡 + 1)2; b) ln 6 m, arba ≈1,8 m.
π π 1
2. a) 4 ; b) 1 – 4 ; c) 2.
3. –2.
14
4. 13.
1
5. 6.
2
6. 3.
1
7. 6.
8. 2.
2
9. 3.
10. 54.
11. a) e – 1; b) e – 1; c) 4; 4e – 4.
6. a) 2) 1)
b) 2) 1)
7. a) b) c) d)
20. 16 : 25.
21. 280 cm2.
22. 324 cm2; 729 cm2; 1296 cm2.
23. 3 : 5.
1 1
26. a) 9 ir 4; b) 53; c) 6; d) 4 ir 3; e) 53; f) 18.
36. C.
42
37. B.
8√7 3√7 9
38. a) R = cm, r = cm arba R = 2√2 cm, r = √2 cm; b) 1) 6,5 cm; 2) 2 cm; 3) 30 cm2.
7 7
40. 99 mm.
41. P△ACD = 9,9 cm; S△ACD = 3,7 cm2; P△ABD = 8,7 cm; S△ABD = 2,4 cm2.
42. a) 7,6; b) 14; c) 10; d) 9,3; e) 117°; f) 101°; g) 34°; h) 73°.
43. arcsin 0,25.
44. a) taip; b) ne; c) taip; d) taip.
46. 2√19 cm; 30√3 cm2.
47. a) 4(√37 + √13) cm; 48√3 cm2, b) √180 − 72√2 cm; √180 + 72√2 cm.
144
50. a) 4√145 cm; sin α = 145; b) 2√5 cm.
32√3
51. a) 4√3π cm; b) cm2.
3
73. 2π cm2.
74. 10,625 cm.
75. a) 160°; b) 23 kraštines; c) 12 kraštinių.
76. 9 kraštines.
3𝑎2 √3
77. a√3; 2a; S = .
2
4
⃗⃗⃗⃗⃗ = 𝑏⃗, 𝐵𝑂
79. a) 𝐴𝐵 ⃗⃗⃗⃗⃗ = 𝑎 – 𝑏⃗, 𝐵𝐶
⃗⃗⃗⃗⃗ = 2𝑎 – 𝑏⃗; b) 𝐴𝐵
⃗⃗⃗⃗⃗ = 𝑏⃗ + 𝑎, 𝐵𝐷
⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = –2𝑎 – 𝑏⃗, 𝐷𝑁
⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = 𝑎 + 𝑏⃗; c) 𝐴𝐵
⃗⃗⃗⃗⃗ = 𝑎 +
3
𝑏⃗, ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴𝐷 = –2𝑏⃗, ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷𝐶 = 𝑎 + 2𝑏⃗ ; d) ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴𝐶 = 𝑎 + 2𝑏⃗, ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴𝐷 = 2𝑎 + 2𝑏⃗, 𝐶𝐵
⃗⃗⃗⃗⃗ = –𝑎 – 𝑏⃗; e) 𝐵𝐷
⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = 𝑏⃗ – 𝑎, ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷𝐶 = 𝑎 +
⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = 2(2𝑏⃗ – 𝑎); f) 𝐴𝐷
𝑏⃗, 𝐵𝑀 ⃗⃗⃗⃗⃗ = –2𝑏⃗, 𝐵𝐸
⃗⃗⃗⃗⃗ = –2(𝑎 + 𝑏⃗), 𝐴𝑀
⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = 𝑎 − 0,5𝑏⃗ .
3
79. ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴𝐵 = (2; 4), ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐶𝐷 = (1; –3), ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐺𝐸 = (–1; 3), ⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐸𝐹 = (–3; 0), ⃗⃗⃗⃗
𝐾𝐿 = (3; 0), ⃗⃗⃗⃗⃗ 𝑃𝑆 = (3; 0), ⃗⃗⃗⃗⃗
𝑉𝑂 = (0; 4),
⃗⃗⃗⃗⃗
𝑇𝑍 = (0; –7), ⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐻𝑁 = (–1; –2), ⃗⃗⃗⃗
𝐻𝐽 = (2; 0), ⃗⃗⃗⃗⃗
𝑃𝑅 = (2; –5), ⃗⃗⃗⃗⃗
𝑇𝑉 = (–3; –4).
⃗⃗ , 𝑏⃗ ir 𝑐 , 𝑑 ir 𝑛⃗; b) 𝑏⃗ ir 𝑐 , 𝑑 ir 𝑛⃗; c) 𝑎 ir 𝑚
81. a) 𝑎 ir 𝑚 ⃗⃗ .
82. 4.
83. a) 𝑎 = (1; –2); |𝑎| = √5; b) 𝑏⃗ = (0,5; 1); |𝑏⃗| = √1,25; c) 𝑐 = (0; –3); |𝑐 | = 3.
84. 𝑐 = 3𝑎 + 𝑏⃗.
85. 𝑐 = – 𝑎 + 2𝑏⃗.
⃗⃗⃗⃗⃗ = (1; 0).
86. 𝐾𝐿
87. a) C(7; 3); b) (2,5; 3); c) M(1; 3); N(4; 3).
Susipažink
1. a) ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐶𝐶1 , ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐵𝐵1, ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗ , ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷𝐷1 ; b) 𝐶𝐵 𝐶1 𝐵1 , ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷𝐴, ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷1 𝐴1 ; c) ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴𝑂, ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐶𝐴, ⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗ , 𝐶𝑂
𝐴𝐶 , 𝑂𝐶 ⃗⃗⃗⃗⃗ , ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐶1 𝐴1 , ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴1 𝐶1 , ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐾𝐶1 , ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐶1 𝐾 ,
⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴1 𝐾 , 𝐾𝐴⃗⃗⃗⃗1 ; d) ⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷𝐵 , 𝑂𝐵⃗⃗⃗⃗⃗ , 𝐾𝐵
⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗1, ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷1 𝐾, 𝐷 ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
1 𝐵1.
1
2. a) 6 cm; 3 cm; 6 cm; √3 cm; 2√3 cm; b) 60°; 120°; 120°; π – arctg 3; 60°; π – arctg √2; c) 6 cm;
3√3 cm; 6 cm; 2√3 cm; 2√6 cm; √3 cm; d) 60°; 60°; 60°; π – arctg (2√2); 60°; π – arctg (2√2).
3. a) α; b) 180° – β; c) 180° – α; d) 180° – β; e) β; f) 180° – α.
⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ; b) ⃗0; c) 2𝐷𝐴
4. a) 𝐷𝐵 ⃗⃗⃗⃗⃗ ; d) 𝐴𝐶
⃗⃗⃗⃗⃗ .
5. a) ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴𝐶 ; b) ⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐷𝐵 ; d) ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴𝐷; c) ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐵𝐴.
⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗1 = 𝑎 + 𝑏⃗ + 𝑐; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
6. a) 𝐴𝐶 𝐶𝐴1 = 𝑎 – 𝑏⃗ – 𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐵𝐵1 = 𝑎; 𝐷 ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗
1 𝐶1 = 𝑐 ; b) 𝐴𝐶1 = 𝑎 + 𝑏 – 𝑐 ; 𝐶𝐴1 = 𝑎 – 𝑏 + 𝑐 ;
𝐷1 𝐶1 = 𝑏⃗; c) ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐵𝐵1 = 𝑎; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐴𝐶1 = 𝑏⃗ – 2𝑐; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗1 = 1 𝑎 + 1 𝑏⃗ – 1 𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐶𝐴1 = 𝑎 + 𝑐 ; 𝐵𝐵 𝐷1 𝐶1 = −𝑐 ;
2 2 2
𝐴𝐶1 = 𝑎 – 𝑏⃗ + 𝑐; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
d) ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐶𝐴1 = −𝑎 + 𝑏⃗ + 𝑐 ; 𝐵𝐵
⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗1 = 𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐴𝐶1 = 𝑎 – 𝑏⃗ – 𝑐; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷1 𝐶1 = 𝑎; e) ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐶𝐴1 = 𝑎 + 𝑏⃗ + 𝑐 ;
𝐷1 𝐶1 = −𝑏⃗; f) 𝐴𝐶
𝐵𝐵1 = 𝑎; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗1 = –2𝑎 + 𝑏⃗; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐶𝐴1 = 𝑏⃗ – 2𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐵𝐵1 = −𝑎 + 𝑏⃗ – 𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷1 𝐶1 = −𝑎 + 𝑏⃗.
44
⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗1 + 𝐵
7. a) 𝐴𝐶 ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
1 𝐷 = 2𝑎 ; b) 𝐴𝐵 – 𝐷𝐴 – 𝐴𝐶1 = –𝑐 ; c) 𝐴1 𝐶 – 𝐴𝐶1 = –2𝑐 ; d) 𝐷𝐴 – 𝐶𝐷 – 𝐷1 𝐵 = 𝑐 .
9. a) ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴𝐵 = ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴𝐶 – ⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐵𝐷; b) ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷𝐶 – ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐴𝐵 = ⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗ – ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷𝐶 + 𝐶𝐵 𝐷𝐴.
11. a) 0; 0; a2; –a2; b) 0; a2; 0; –a2.
𝑎2 𝑎2 𝑎2 𝑎2 𝑎2 𝑎2 𝑎2
12. a) − ; ; 0; ; 0; b) ; 0; − ; − ; − 12.
2 2 6 2 4 2
Išmok
21. a) B; b) F; c) D; d) A, B, F; e) B, D, H; f) C, D, F, G.
22. a) 1) ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐴𝐵 = (–2; –10; 2); ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐶𝐷 = (–4; –2; 2); 2) (–3; –1; 6); 3) (–8; –4; 4); 4) (–10; –14; 6);
⃗⃗⃗⃗⃗ = (–2; –8; 2); 𝐶𝐷
b) 1) 𝐴𝐵 ⃗⃗⃗⃗⃗ = (0; 2; –10); 2) (1; 2; 1); 3) (6; 24; –6); 4) (–6; –26; 16).
23. a) (2; 0; 6); b) (–10; 2; 21); c) (4; 0; –3); d) (3; 6; 19).
24. a) A(1; 1; –14); b) B(9; –9; 3).
25. a) taip; b) taip; c) ne; d) ne.
27. a) ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐾𝐿 = (–6; –4; –10); b) B(0; 1; 3,5).
20 9
28. a) ir − 5; b) 0,1 ir –1.
3
Taikyk
35. a) taip; b) ne; c) ne; d) taip.
45
36. a) 78°; ne; b) 1) B1D = √1193; 2) BK = 20; 3) β = 57,8°; e) 1) C(5; 4; 4), B1(3; 6; 12),
11
C1(5; 5; 10), D1(6; 1; 7); 2) 3; √26; √37; 3) cos φ = .
√1079
Pasitikrink
1 variantas
1. ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗ ; ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐵1 𝐷1 = 𝑐 – 𝑏 𝐾𝐵 = 𝑏⃗ – 0,5𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗ ⃗ – 𝑐 ).
𝐾𝐿 = 0,5(𝑎 + 2𝑏
1 1
𝐾1 𝑀 = –𝑎 – 𝑏⃗ + 𝑐; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
2. a) 1) ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐾𝑀1 = –𝑎 + 𝑏⃗ + 𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗
𝐾1 𝑀1 = –𝑎 + 𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐾𝐹 = –𝑎 + 𝑏⃗ + 𝑐; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐹𝐾1 = 𝑎 + 𝑏⃗ –
2 2
1 1
𝐹𝐸 = 𝑎 – 2 𝑏⃗ – 2 𝑐 ; 2) x = −𝑏⃗; 3) 𝑦 = 𝑐 ; b) L(0; 0; 0); K(6; 0; 0); M(0; 8; 0); N(6; 8; 0);
𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗
L1(0; 0; 12); K1(6; 0; 12); M1(0; 8; 12); N1(6; 8; 12); E(6; 4; 0); F(0; 8; 6); c) 2√22; d) 59°.
⃗⃗⃗⃗⃗⃗
⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ −5𝑀𝐴
7𝑀𝐵
3. ⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝑀𝐶 = .
2
1 1
⃗⃗⃗⃗ = 𝑐⃗⃗ – 𝑏⃗; 𝐷𝑀
4. 𝐵𝐶 ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = (−2𝑎 + 𝑏⃗ − c); 𝑁𝑀
⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = − (2𝑎 − 𝑏⃗ + 4𝑐 ).
3 6
3 3
5. x = 15, y = 5 arba x = –15, y = − 5.
6. S = 5√51.
7. a) 0; b) 24; c) 12√3; d) 12√2.
8. |𝑎| = √35 arba |𝑎| = √11 ir |𝑏⃗| = √1336 arba |𝑏⃗| = √1432.
9. 8.
√2 √7 2√10 √2 √7 2√10
11. ( 7 ; ; 7 ) arba (− ; − ; − ).
7 7 7 7
2 variantas
1. a) ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐷𝐴1 = 𝑎 – 𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝑂𝑂1 = 0,5(𝑎 – 𝑐 ); ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⃗ ) + 𝑐; b) taip.
𝑂1 𝐶1 = 0,5(𝑎 + 𝑏
𝐾1 𝑀1 = 𝑏⃗ + 𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
2. a) 1) ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐹𝐾1 = –𝑏⃗ – 0,5𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗
⃗⃗⃗⃗⃗ = 𝑎 + 0,5𝑐 ; ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
𝐾𝑀1 = 𝑎 + 𝑐 ; 𝐾𝐹 𝐹𝐸 = –𝑎 + 0,5𝑏⃗ + 0,5𝑐 ;
𝐾1 𝑀 = –𝑎 + 2𝑏⃗ + 𝑐 ; 2) 𝑥 = 𝑎 – 𝑏⃗; 3) 𝑦 = 𝑎 – 𝑏⃗; b) L(0; 0; 0); K(4; 0; 0); M(0; 8; 0); N(4; 8; 0); L1(0;
⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
0; 16); K1(4; 0; 16); M1(0; 8; 16); N1(4; 8; 16); E(2; 8; 0); F(0; 4; 16); c) 2√69; d) 66°.
⃗⃗⃗⃗⃗ = 1 (2𝑐 – 𝑏⃗); 𝐾𝑀
⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = 0,5(𝑎 + 𝑐); 𝐾𝐶
4. 𝐷𝑀 ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = 1 (3𝑎 – 2𝑏⃗ + 𝑐 ).
3 6
9. Nelygiašonė.
10. 18.
4 3 1 4 3 1
12. (5√2 ; − 5√2 ; ) arba (− 5√2 ; ;− ).
√2 5√2 √2
Ar priimsi iššūkį?
⃗⃗⃗⃗⃗ = (–5; 0; 0), 𝐴𝐶
3. a) 𝐴𝐵 ⃗⃗⃗⃗⃗ = (–5; 5; 0), 𝑆𝑂
⃗⃗⃗⃗⃗ = (0; 0; –7), 𝑆𝐷
⃗⃗⃗⃗⃗ = (2,5; 2,5; –7); b) 90°.
4. b) –1; 0; 1; c) 120°; 60°.
6. 6.
𝐷𝐾 = 𝑎 – 𝑏⃗ + 𝑐 ; b) 90°.
7. a) ⃗⃗⃗⃗⃗⃗
8. 1 : 3.