ΕΚΦΡΑΣΗ – ΕΚΘΕΣΗ Α’ΛΥΚΕΙΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Ι. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΟΡΙΣΜΟΣ: Σύμφωνα με τα λεξικά, περιγράφω σημαίνει παριστάνω με λόγο προφορικό ή

γραπτό ή και με κινήσεις ένα πρόσωπο/πράγμα/γεγονός/ ενέργεια/κατάσταση πραγματική ή
φανταστική. Τα αντικείμενα της περιγραφής είναι άπειρα. (τοπίο, κτίριο, μνημείο, εκκλησία,
πίνακας …)

ΣΚΟΠΟΣ: Η περιγραφή, πέρα από το γενικό της στόχο, αποβλέπει κάθε φορά και σε έναν
ειδικότερο σκοπό:
 Στην περίπτωση της λογοτεχνικής περιγραφής, ξεκινάει από την ανάγκη του
συγγραφέα για έκφραση κι επικοινωνία.
 Βοηθάει τον επιστήμονα στη διατύπωση μιας άποψης με μεγαλύτερη σαφήνεια, π.χ. με
την περιγραφή ενός επιστημονικού πειράματος ή με τη δημοσίευση ενός αρχαιολογικού
ευρήματος.
 Πολύ συχνά επίσης η περιγραφή εξυπηρετεί κοινωνικές και προσωπικές ανάγκες της
καθημερινής ζωής. Τέτοια περιγραφικά κείμενα μπορούμε να βρούμε σε: εφημερίδες
(μικρές αγγελίες, ανακοινώσεις)
ενημερωτικά φυλλάδια (οδηγίες)
διαφημιστικά φυλλάδια
έντυπα με οδηγίες για κατασκευή ή χρήση συσκευής
καταλόγους μουσείων
επίσημα έγγραφα, συμβολαιογραφικές πράξεις

ΓΛΩΣΣΑ: Η γλωσσική ποικιλία που χρησιμοποιείται σε μια περιγραφή είναι ανάλογη με το

σκοπό και το πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται η περιγραφή, δηλ. ποικίλει από το πιο απλό &
καθημερινό ύφος έως το πιο επίσημο.

ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ: Για να περιγράψουμε κάτι, πρέπει να επιλέξουμε ορισμένα βασικά

γνωρίσματα/λεπτομέρειες. Στη συνέχεια ιεραρχούμε και οργανώνουμε τις επιλεγμένες
λεπτομέρειες : άλλες μεγεθύνονται και προβάλλονται, άλλες υποτονίζονται και άλλες
αποσιωπούνται τελείως.

ΠΛΑΝΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Καθορίζουμε το αντικείμενο περιγραφής και το σκοπό της περιγραφής του.

Η θέση του στο χώρο  η θέση του στο χρόνο

Οι ιδιότητές του  σχήμα, διαστάσεις, χρώμα

Τα συστατικά του στοιχεία/λεπτομέρειες και οι ιδιότητες και οι λεπτομέρειες κάθε

στοιχείου ξεχωριστά.

1
 ΕΚΦΡΑΣΗ – ΕΚΘΕΣΗ Α’ΛΥΚΕΙΟΥ

1. ΑΣΚΗΣΗ ΣΕΛΙΔΑ 146

2. ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΤΕ ΝΑ ΠΕΡΙΓΡΑΨΕΤΕ ΤΟ ΠΙΟ ΚΑΤΩ ΦΟΡΕΜΑ. ΥΠΟΘΕΣΤΕ ΟΤΙ ΤΟ
ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΑΣ ΘΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΙ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΟΔΑΣ

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

2
 ΕΚΦΡΑΣΗ – ΕΚΘΕΣΗ Α’ΛΥΚΕΙΟΥ

3
 ΕΚΦΡΑΣΗ – ΕΚΘΕΣΗ Α’ΛΥΚΕΙΟΥ

ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ  Η ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΚΑΙ Η ΣΑΦΗΝΕΙΑ.

 Οι λεπτομέρειες δεν πρέπει αναγκαία να είναι πολλές

 Οι λεπτομέρειες πρέπει να είναι επαρκείς και κατάλληλες
 Πρέπει να εξυπηρετούν τον επιδιωκόμενο σκοπό.

ΑΓΓΕΛΙΕΣ ΣΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ

1. Στο παρακάτω κείμενο να επισημάνετε τα επίθετα και τα ουσιαστικά που

χρησιμοποιούνται για να προσελκύσουν κάποιο τουρίστα να επιλέξει το συγκεκριμένο
ξενοδοχειακό συγκρότημα

«Γνήσια Σαντορινιά φιλοξενία στο παραδοσιακό συγκρότημα. Ακολουθώντας το ενετικό

σοκάκι, 300 μ. από το κέντρο, είναι στο πιο ψηλό σημείο των Φηρών με καταπληκτική θέα
στο ηφαίστειο και στη θάλασσα. Κάθε διαμέρισμα έχει το δικό του ιδιαίτερο χρώμα και
μπορεί να φιλοξενήσει 2-5 άτομα. Όλα με εξοπλισμένη κουζίνα, τηλεόραση, τηλέφωνο,
μουσική και μπαλκόνι για αξέχαστα ηλιοβασιλέματα. Δυνατότητα ενοικίασης αυτοκινήτου ή
μηχανής»

1. Ποια στοιχεία θα προσθέτατε στις παρακάτω αγγελίες ώστε να είναι πλήρεις;

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ – ΜΟΤΟ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΑΘΗΝΑΣ
ΠΩΛΕΙΤΑΙ μοτοσυκλέτα, μοντέλο 95,
ΚΑΛΛΙΘΕΑ, πολυτελές διαμέρισμα,
τιμή ευκαιρίας.
διαμπερές , τρία υπνοδωμάτια,
Τηλ………………………..
αυτόνομη θέρμανση, τζάκι,
αποθήκη, πάρκινγκ.
Τηλ……………………..

ΕΝΟΙΚΙΑΣΕΙΣ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, διαμέρισμα 2
ΕΡΓΑΣΙΑ υπνοδωματίων, κατάλληλο για
Ζητείται γραμματέας φοιτητές Τηλ…………………
Τηλ……………………

4
 ΕΚΦΡΑΣΗ – ΕΚΘΕΣΗ Α’ΛΥΚΕΙΟΥ

ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΚΑΙ Η ΟΠΤΙΚΗ ΓΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Συχνά η περιγραφή περιέχει ένα σχόλιο/γνώμη που εξυπηρετεί το σκοπό του

κειμένου. Πολλές φορές το σχόλιο αυτό δεν είναι εμφανές στο αναγνώστη. Η επιλογή των
λεπτομερειών καθορίζεται από το σκοπό & την οπτική γωνία του πομπού, ο οποίος θέλει να
προσελκύσει το δέκτη.
Κάθε περιγραφή γίνεται από μια ορισμένη οπτική γωνία, δηλ. κάποιος επιλέγει τις κατάλληλες
λεπτομέρειες και περιγράφει το αντικείμενο ανάλογα με τη συναισθηματική φόρτιση που έχει
απέναντί του, τον τρόπο που σκέφτεται & το αποτέλεσμα που επιδιώκει. Από την άποψη αυτή
κάθε περιγραφή περιέχει ένα έμμεσο σχόλιο.

5
 ΕΚΦΡΑΣΗ – ΕΚΘΕΣΗ Α’ΛΥΚΕΙΟΥ

ΘΕΜΑΤΑ/ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ

Όταν θέλουμε να περιγράψουμε έναν άνθρωπο, συνήθως αναφέρουμε τα τυπικά

(αναλλοίωτα) χαρακτηριστικά του καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του που τον
διαφοροποιούν από άλλα άτομα.
Η περιγραφή ενός ατόμου, όπως και οποιαδήποτε περιγραφή, γίνεται από μια ορισμένη οπτική
γωνία και επομένως περιέχει και το ανάλογο σχόλιο.
Η περιγραφή μιας ορισμένης διαδικασίας (οδηγίες για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό)
μπορεί να αρχίζει με μια συνοπτική παρουσίαση της διαδικασίας ή να ορίζει το σκοπό και τη
σημασία της.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΣΩΠΟΥ

ΤΥΠΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

 Ανάστημα / ύψος ιδιαιτερότητες
 Σχήμα προσώπου ατομικά σημάδια
 Χρώμα ματιών ντύσιμο
 Ηλικία μοναδικότητες

ΠΡΟΣΩΠΟ: σχήμα, μαλλιά, μέτωπο, μάτια, φρύδια, μύτη, στόμα, χείλη, δόντια, μάγουλα,
σαγόνι.

ΣΩΜΑ: μέγεθος, όγκος, βάρος, παράστημα, υγεία, κινήσεις, ευκαμψία

ΝΤΥΣΙΜΟ: ως προς τη μόδα, ποιότητα υλικού, ταίριασμα στο σώμα, καλαισθησία

ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ: αρετές και μειονεκτήματα, κοινωνικότητα, γνώσεις, επιθυμίες,

προσωπικότητα

6
 ΕΚΦΡΑΣΗ – ΕΚΘΕΣΗ Α’ΛΥΚΕΙΟΥ