Professional Documents
Culture Documents
Οδύσσεια 2η Ενότητα
Οδύσσεια 2η Ενότητα
Θεματικά κέντρα :
α. Η ευθύνη του ανθρώπου για τις πράξεις του μέσα από το παράδειγμα του
Αίγισθου → αναφορά από τον Δία
β.Το θέμα του Οδυσσέα → αναφορά από την Αθηνά
γ. Η απόφαση των θεών για τον νόστο του Οδυσσέα
δ. Το σχέδιο της Αθηνάς για τη δρομολόγηση της επιστροφής του ήρωα στην
Ιθάκη
Ενότητες:
Α. Η απουσία του Ποσειδώνα (στ. 26-30).
Β. Ο λόγος του Δία στους υπόλοιπους θεούς (στ. 31-51).
Γ. Η απάντηση της Αθηνάς (στ. 52-72).
Δ. Η απάντηση του Δία στο λόγο της Αθηνάς (στ. 73-92).
Ε. Η δεύτερη απάντηση της Αθηνάς στο Δία (στ. 93-108).
Δεύτερος λόγος του Δία-Η θετική στάση του για τον Οδυσσέα (στ. 74-
92):
- δεν έχει ξεχάσει τον Οδυσσέα.
- Τον ξεχωρίζει από του άλλους θνητούς και για τον χαρακτήρα του
και για την ευσέβεια του.
- Δεν έχει ξεχάσει το συμβάν του Πολύφημου, ούτε και γιατί τον
τιμωρεί ο Ποσειδώνας.
- Τέλος αναφέρει ότι θα αποφασίσουν όλοι μαζί οι θεοί για την
επιστροφή του Οδυσσέα, ενώ ο Ποσειδώνας θέλοντας και μη θα
δεχτεί τη θέληση όλων των θεών (προοικονομία = θα αναγκαστεί
να υποχωρήσει ο Ποσειδώνας αργότερα).
Υστεροφημία:
Η φήμη ενός ανθρώπου, κυρίως ήρωα, η οποία συνεχίζεται και μετά το
θάνατο του. Στην περίπτωση του Τηλέμαχου θα ωριμάσει, θα αντιμετωπίσει
τους μνηστήρες, θα ταξιδέψει για να αναζητήσει τον πατέρα του και έτσι θα
κατακτήσει φήμη λαμπρή που θα μείνει αιώνια ανάμεσα στους ανθρώπους.
Για την εποχή εκείνη θεωρείται σπουδαίο ιδανικό και οι άνθρωποι
αγωνίζονταν για αυτήν.
Ανθρωπομορφισμός:
Στο κείμενο εντοπίζουμε ενέργειες και καταστάσεις των θεών, όπως:
- ταξιδεύουν και επισκέπτονται ανθρώπους, δέχονται προσφορές και
ανταποδίδουν·
- συνεδριάζουν και αποφασίζουν, αυτό όμως που προτείνει ο
πατέρας/αρχηγός·
- έχουν συναισθήματα: θλίβονται, οργίζονται και εκδικούνται, ερωτεύονται
κτλ.·
- εκτιμούν αξίες/αρετές, όπως η φιλοπατρία, η σύνεση κ.ά, ενώ καταδικάζουν
το έγκλημα, την αδικία κλπ
26-30, 49-50, 64-66, 72, 90-92
Αφηγηματικές τεχνικές:
Διακρίνουμε τις δύο βασικές αφηγηματικές τεχνικές του έπους:
την τριτοπρόσωπη/αντικειμενική αφήγηση και την
πρωτοπρόσωπη/διαλογική/δραματική τεχνική. Την τριτοπρόσωπη
αφήγηση της Μούσας/του ποιητή διαδέχεται εδώ ο διάλογος.
Η τριτοπρόσωπη αφήγηση παρουσιάζει τα γεγονότα λίγο πολύ άτονα, ενώ η
πρωτοπρόσωπη με τον ευθύ/τον άμεσο λόγο ζωντανεύει τα πρόσωπα και
δραματοποιεί την αφήγηση, καθώς φέρνει στο προσκήνιο τους διαλεγόμενους
και αποφευγόταν έτσι η μονοτονία, αλλά και δινόταν κάτι από το ήθος και το
ύφος των ηρώων.
Προοικονομία:
Στίχοι 40-51, 54-55, 89-90, 94-108,
Η θέληση του Δία, δηλαδή η εντολή του, είναι απαραβίαστη και έτσι
προοικονομείται ότι και η Καλυψώ θα αναγκαστεί να αφήσει ελεύθερο τον
Οδυσσέα.
Χαρακτηρισμοί:
- Δίας: Μεγαλοπρεπής, αυστηρός, συνετός, δίκαιος, ειλικρινής, συμπονετικός.
- Αθηνά: Ευφυής, προνοητική, τολμηρή, γενναία, αδίστακτη, έξυπνη,
διπλωμάτισσα,
- Ποσειδώνας: Εκδικητικός, μικρόψυχος.
- Καλυψώ: Αδίστακτη, εγωίστρια.