Tungo sa

Pagbuo ng
Filipinong
Diskursong
Pangkalinangan
ILIFEG

CELSO, RANCE ADRIAN M.

VILLAFUERTE, JAMIE ANN C.
 INTELEKTUWALISASYON
NG FILIPINO
Ang intelektwalisasyon bilang isang antas pag-unlad ng isang wika na
mas mataas kumpara sa narating ng wikang Ingles.

Hindi pa intelektuwalisado ang wikang Filipino subalit may kakayahan

pa rin itong marating ang antas ng pag-unlad.

Ang paggamit ng wikang Filipino sa mga Kolehiyo at unibersidad ay

ang susunod sa pangyayaring intelektuwalisado—ang wikang Filipino.
INTELEKTUWALISASYON

Ang intelektuwalisasyon ay May sapat na

ang paggamit ng mga bokabularyong maaaring
intelektuwal at dalubhasa magamit upang
ng wikang Filipino sa magpahayag ng
kanilang mga diskurso abstraktong kaisipan.

May sapat na terminong

May modernong alpabeto
teknikal na maaaring
na angkop sa pagpasok ng
ihalintulad at maitapat sa
ilan sa mga salitang hirap
mga hiram mula sa mga
mula sa ibang mga wika.
wikang dayuhan.
Ang wikang Filipino ay mayroon nang
modernong alpabeto--ginagamit ng mga
dalubhasa at iskolar.

Pag-aaral ng panitikan at wika, ginagamit

ang pamamaraan sa semyotika,
hermenyutika at pag-aaral ng ideolohiya.
WIKANG
Sarbey ng Sentro ng Wikang Filipino ng
U.P. sa DAPP, nangunguna ang
FILIPINO AY
Departamento ng Linggwistiks,
Kasaysayan, Sikolohiya at Sosyolihiya sa
ANG WIKANG
paggagamit ng wikang Filipino sa mga
kursong ito.
DALUBHASA
Ang tunay na intelektuwalisasyon ay
mangyayari kapag wikang Filipino ay
gamit ng mga Filipinong intelektuwal at
iskolar sa pag-iisip at pagbuo ng mga
kaisipan at kaalaman.
Dapat ba tayong
makuntento sa
Hindi ito mangyayari kung mananatili ang
kasalukuyang kalakaran ng pagsasalin ganitong
lamang ng mga konsepto at kategoryang
pangkulturang kanluranin.
kondisyon ng
Ang direksiyon ng pagsasa-Filipino ng
paggamit ng
Agham Panlipunan ay dapat na wikang filipino?
nakatanaw sa pagbubuo ng teorya at
metodong bunga ng kaisipang Filipino,
nakaugat at akma sa kulturang Filipino.
 “Toward the Filipinization of Research
Methods in the Behavioral Sciences"

Nobyembre 27-29, 1983

Palo, Leyete

Katuturan ng Pilipinisasyong Agham sa

PILIPINISASYON antas ng paggamit ng wika, modelo at
metodong Filipino

Ilang dalubhasa ang nagpahayag ng

kanilang mga pananaw at kaalaman ukol
sa koneksiyon ng “pilipinisasyon” sa
paggamit ng kanluraning metodo
 Prop. Leslie E. Bauzon

“Dahil wala pang matatawag na ‘Filipino

social science methods’, dapat ay
makuntento na muna tayo sa paggamit

PILIPINISASYON ng mga napatunayan nang social

science methods”.

Mababaw na Filipinisasyon ang

pagpapalit ng salitang Filipino gamit ang
Kanluraning metodo.
 Prop. Mojares

Hindi ganap na sumasang-ayon sa

pagiging kuntento lamang sa paggamit
PILIPINISASYON ng Kanluraning metodo.

Hindi maituturing na kanluranin lamang

ang kanluraning metodo.
 TUNAY NA
INTELEKTUWALISASYON
nililinang ng ilang iskolar ang pagsasakatutubo o ang
pagsasagawa ng maka-Filipinong pananliksik

Noong taong 1975 ay sinimulan nang subukan

at patunayan nina Enriquez at Santiago na may
kakayanan ang isang Filipinong mananaliksik
na gumawa ng modelong Filipino.
 TUNAY NA
INTELEKTUWALISASYON
Hindi ito makakamit kung isasalin lang natin ang mga salitang
banyagang naghahayag ng mga konsepto at kategorya ng
pangkultura ng kanluranin
Dalawang iskalao
Iskala ng patutunguhan ng mananaliksik at kalahok
nito
Pagmumungkahing paabutin sa
pakikipagpalagayang loob ang antas ng
patutunguhan bilang paraan ng pagkuha ng datos
Kaalaman ng mga makapilipinong
pananaliksik / pag-aaral sa
Sikolohiyang Pilipino
Mali ang mga naunang
paninindigan tungkol sa unibersal
na katangian ng kanluraning
metodo
Mabigyan muli ng pag-asang
magpatuloy sa paggamit ang kaisipang
Filipino
Pagpapaliwanag at pagpapaunawa sa
ating mga Filipino ng ating mga
kaisipan, kultura at lipunan.
MARAMING
SALAMAT
PO!!!