5.

Starożytny Izrael

I. HEBRAJCZYCY (Żydzi) – koczowniczy lud semicki.

1. Tradycja biblijna:

a. Potomkowie Izraela – syna Jakuba.

b. Wyjście z Egiptu pod przywództwem Mojżesza (ok. XIII w. p.n.e.)

2. Podbój KANAANU – walki z Filistynami i Ammonitami.

II. Powstanie Królestwa Izraela.

1. Czynniki integrujące:

a. odrębność religijna

b. zagrożenie zewnętrzne

2. Zjednoczenie plemion żydowskich przez SAULA – pierwszego króla Izraela – ok 1020 r. p.n.e.

3. Rządy DAWIDA (ok. 1000-960 p.n.e.)

4. Panowanie SALOMONA  (960-932 p.n.e.) – budowa ŚWIĄTYNI JEROZOLIMSKIEJ [  

świątynia Salomona]

5. Podział państwa:

a. Izrael – na północy

b. Judea – na południu (stolicą Jerozolima - rekonstrukcja  )

c. podbój Izraela przez Asyrię – 722 r. p.n.e.

d. podbój Judei przez Babilonię – 586 r. p.n.e.

– zburzenie świątyni jerozolimskiej po nieudanym powstaniu antybabilońskim w Judei - powstanie

Sedecjasza 

– przesiedlenie części mieszkańców do Babilonii – niewola babilońska (586–538 p.n.e.)

e. powrót do Judei

– za zgodą zdobywcy Babilonii – króla perskiego CYRUSA II WIELKIEGO

– budowa „drugiej świątyni” 

f. panowanie rzymskie
– rozbudowa świątyni przez Heroda 

– pierwsze powstanie przeciw Rzymowi (66-70 n.e.) – zniszczenie świątyni Heroda

– drugie powstanie przeciw Rzymowi (132-135 n.e.) – zburzenie Jerozolimy i wygnanie Żydów

– powstanie DIASPORY

III. JUDAIZM

1. religia MONOTEISTYCZNA – wiara w jedynego Boga – JAHWE.

2. praw Dziesięciu Przykazań – przechowywane w ARCE PRZYMIERZA 

3. Biblia – najważniejsza część to Pięcioksiąg – tzw. TORA

4. SYNAGOGA – żydowski dom modlitwy