HAZIRLAYAN

Nur ten LAHİ HALKLA İLİŞKİLER

VE SOSYAL
2161560012
ORGANİZASYONLAR
KONU BAŞLIKLARI
HALKLA İLİŞKİLER
◦ Tanımı
◦ Kısaca tarihçesi
◦ Türkiye’de Halkla İlişkiler

SOSYAL ORGANİZASYONLAR
◦ Tanımı
◦ Tarihçesi
◦ Sosyal Organizasyon Örnekleri

HALKLA İLİŞKİLER TOPLUMU VE SOSYAL ORGANİZASYONLAR

HALKLA İLİŞKİLER
Tanımı
"Halkla ilişkiler bir örgütün, kuruluşun en önemli amacı olan kendini devam ettirebilme ve geliştirebilme
olanağının kullanılabilmesi için, çift yönlü bir iletişimle, etkileşime dayalı olarak, örgüt içinde hedef kitlenin
sözcüsü ve gözcüsü, hedef kitle içinde ise örgütün sözcüsü ve gözcüsü kimliklerine bürünen, genel etik
prensipler dahilinde propaganda, reklam, tanıtım gibi dalları da kendi içinde görerek kullanan bir
yöntemdir" (Hazar, 2012: 3).

Yıldırım (2020) araştırmasında Harlow’un 65 farklı uzmandan ve 400’den fazla tanımdan derlenip özetlenen
halkla ilişkiler tanımını, “organizasyon ile ilgili çevreleri arasında karşılıklı iletişimi, anlaşmayı, kabulü ve
işbirliğini sağlayıp sürdürmeye yardımcı bir yönetim fonksiyonudur. Bu fonksiyon, kamuoyu hakkında
yönetimin bilgilendirilmesi, yönetimin kamuya karşı sorumluluklarının neler olduğunun saptanması ve
çevrede meydana gelen değişmeler konusunda yönetimin uyarılması görevlerini de kapsar ve bu görevler
araştırma ve iletişim teknikleri kullanılarak yerine getirilir” olarak yer vermiştir.
 HALKLA İLİŞKİLER

Halkla ilişkiler bir işletmenin, kurumun ya da

örgütün bağlantı kurduğu ya da kurabileceği
kimselerin anlayış, sempati ve desteğini elde etmek
ve bunu devam ettirmek için yaptığı sürekli ve
örgütlenmiş bir yönetim fonksiyonudur.

Temelinde ikna, retorik, algı kavramları

yatmaktadır. Kısa tanımıyla, kurumların kitlelerle
iletişim kurmak amacıyla yürüttükleri, pro-aktif ve
re-aktif olarak sürdürülebilen, kamu yararı esas
alınarak devam ettirilen düzenli faaliyetlerdir
(Kaynak: URL-1).
 HALKLA İLİŞKİLER

Herbst (2014)’ten aktaran Uzun (2022) halkla

İlişkilerin, tüm tarafların yararına sağlıklı ilişkiler
kurmak ve geliştirmek için bir kurum ve halk
arasındaki iletişimi yönettiğini ve bir örgütün başarılı
olmasındaki en büyük bileşenlerden birisini halkla
ilişkiler oluşturduğunu belirtmiştir.
 HALKLA İLİŞKİLER

Tarihçesi:

Gerçek kimliğini 20. yüzyılda bulan halkla ilişkiler, insanların yöneten ve

yönetilen ilişkisi içerisinde bir yönetim birimi etrafında toplandıkları günden
itibaren halkla ilişkiler uygulamalarından bahsetmek mümkündür. Tarihteki ilk
uygulamalara bakıldığında belirli bir disiplin dahilinde olmasa da halkla ilişkiler
uygulamalarının halkın düşüncelerini anlayarak yönetsel uygulamalara destek
sağlamak amaçlı olduğu gözlenmiştir (Pira ve arkadaşları, 2005:19).

İnsanlık tarihi kadar eski olduğu söylenebilen halkla ilişkiler tarihiyle ilgili ilk
uygulamalara bakıldığında belirli bir disiplin dahilinde olmasa da halkla
ilişkiler uygulamalarının halkın düşüncelerini anlayarak yönetsel
uygulamalara destek sağlamak amaçlı olduğu yapılan araştırmalarla
gözlenmiştir.
 HALKLA İLİŞKİLER

Eski Hindistan yazıtlarında Halkla İlişkilerin

informal iletişim çalışmalarından, Eski
Yunan’da Agora tapınakları, Eski Mısır, İran
ve Mezopotamya’da zamanın yöneticilerini
halka tanıtmak ve ünlerini arttırmak, Irak’ta
tarım ve zirai mücadeleyi öğretmek, Eski
Romalıların politik dilinde kullanılan bazı
cümlelerin ve bazı ortaçağ yazıtlarında
karşılaşılan kavramlar, modern çağın halkla
ilişkiler kavramları ile oldukça ilintili olduğu
saptanmıştır (Pira ve arkadaşları, 2005:20).
Agora, ilkçağda Yunanistan’daki kent devletlerinde yönetim, politika ve ticaret konuşmak için halkın
toplandığı alandır. Antik Yunan kentlerinde tüm kamu binalarının etrafında sıralandığı halka ait bu geniş
açık alanlarda halk şehirle ilgili politika, dini, ticari her türlü faaliyetin gerçekleştiği alanlardır.
 HALKLA İLİŞKİLER

Uzak geçmişten bu yana iktidarların saygı kazanma, daim

olma isteği ve imaj oluşturma yarışı, bu uğurda sanatın da
kullanılmasını gerektirmiş.
Bu amaç doğrultusunda sanat, insanları yönlendirmek için
bir araç olarak eskiden beri sıklıkla kullanılmıştır.
Geçmişten bugüne kadar etkileme aracı olarak siyaset
dünyasına tüm incelikleriyle hizmet eden sanat, birçok
devlet tarafından iktidarlarının altını çizmek, iktidarlarıyla
birlikte elde ettikleri zaferleri yüceltmek, isteneni
benimsetmek, statü yükseltmek, düşmanlara korku salmak
ve göz dağı vermek için kullanıldığı açıkça görülebilir
(URL-2).
 HALKLA İLİŞKİLER

Yapılan araştırmalar sonucunda ulaşılan eski kalıntılar, halkla ilişkiler olarak

ifade edilmese de uygulamalar veya söylemler halkla ilişkileri anımsatmaktadır.
Halkla ilişkiler olarak adlandırılmamalarına rağmen, kamuoyunu bilgilendirme,
olumlu imaj oluşturma ve etkili iletişim kurulması gibi unsurları içinde
barındırdıkları boyutta halkla ilişkiler kavramının ortaya çıktığı son yüzyıldan
öncesinde de izlerine rastlanılabilir. Geçmişi tarih kadar eski olarak
nitelendirilecek halkla ilişkilerin gerçek manada kullanılması ise son yüzyılda
gerçekleşmektedir (Akdağ ve Erdem, 2009:3).
 HALKLA İLİŞKİLER

Julius Cesar ve Cicero’nun kamuoyunun oluşturulması konusunda Halkla İlişkiler alanında ilk
örnekleri verdikleri pek çok araştırmacı tarafından kabul görmektedir.
 HALKLA İLİŞKİLER

(Batılı kaynaklara göre)

1440 yılında Gutenberg’in matbaayı keşfetmesiyle

basılı yayınlara olan talebin olumlu yönde artması,
gazete ve dergi gibi sürekli yayınların kitlelere
ulaşmasıyla birlikte kamuoyu kavramı da giderek
önem kazanmıştır. Uzun yıllar boyu süren bu
gelişimin sistematik bir kimliğe kavuşması 20.
yüzyılda, özellikle 2. Dünya Savaşı’ndan sonra
gerçekleşmiştir (Özbey, 2010:28).
 HALKLA İLİŞKİLER

Halkla ilişkiler uygulamalarının temeli “İlk olarak halkla ilişkiler

kelimesinin, A.B.D. Başkanı Thomas Jefferson tarafından, 1807
yılında kongreye gönderdiği mesajda kullanarak A.B.D.’de atıldığı
bilinmektedir (Kazancı’dan akt. Özbey 2010:29).

Günümüzde PRSA (Public Relations Society of America) Richmond, her yıl halkla ilişkilerde
başarılı uygulamalara ‘Thomas Jefferson Mükemmellik Ödülü’ vermektedir.
 HALKLA İLİŞKİLER

- 1903 yılında ilk halkla ilişkiler bürosu New York’ta kurulmuştur. Eski bir gazeteci olan Ivy Lee, önceleri “Basınla
İlişkiler” işlevini yürüten bürosunu daha sonra (1906’da) beliren gereksinimlere koşut olarak geliştirmiştir.
- 1900-1914 yıllarını kapsayan dönemde halkla ilişkilere egemen olan anlayış, gerçeklerin ortaya çıkarılması ve halkın
bilgilendirilmesidir.
-1914-1918 yıllarını, hükümetin 1. Dünya Savası ile ilgili ideallerini kamuoyuna benimsetme çabalarını içeren ikinci
dönemin ardından, 1919-1929 yılları arasında hakla ilişkiler faaliyetleri gelişen sanayi alanında yoğunluk kazanmış,
1929’dan itibaren iş dünyasında yaşanan kriz nedeniyle halkla ilişkilere duyulan gereksinim artarken, uygulamalarda özel
çıkarlarla kamu sorumluluğunu ortak zeminde buluşturmak bu dönem halkla ilişkiler anlayışının en belirgin özelliğidir.”
-Hakla ilişkiler danışmanı terimini kullanan Edward Bernays, “1922 yılında New York Üniversitesi’nde verdiği derslerle
bu konuda ilk olma sıfatını kazanmış, 1923 yılında yazdığı “Crystallizing Public Opinion” adlı kitabıyla ise, ilk halkla
ilişkiler kitabının yazarı olmuştur.”
“Halkla ilişkilerin 1930-1940 yılları arasında bir meslek olarak benimsenmeye başlamasıyla uygulamalar daha geniş
kitlelere yayılmış, konuyla ilgili yayınların sayısındaki artışla birlikte akademik eğitimin önemi konusunda görüş birliği
oluşmuştur (Özbey, 2010:30; URL-3).
 HALKLA İLİŞKİLER

- Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra halkla ilişkilerde hızlı bir gelişme başlamıştır. Başta kamu
kuruluşları olmak üzere, büyük firmalar, kiliseler, sendikalar ve diğer kuruluşların kendi bünyelerinde
halkla ilişkiler bölümü oluşturmaya yöneldikleri görülmektedir.

-1941-1945 savaş yılları halkla ilişkilerin öneminin bir kez daha gözden geçirilmesine neden olmuş,
kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla, Office of War İnformation (OWI) kurulmuştur. 1946-1964
yılları arasında canlanan ekonomik ve sosyal yaşam halkla ilişkilerin sosyal bir disiplin haline
gelmesine zemin hazırlamıştır.”

- İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra önemi daha iyi anlaşılan halkla ilişkiler ABD’den sonra Kanada,
Fransa, İngiltere, Hollanda, Norveç, İtalya, Belçika, İsveç, Finlandiya ve diğer Batı Avrupa
ülkelerine 1950’li yıllarda yayılmaya başlamıştır.
 HALKLA İLİŞKİLER

- 1 Mayıs 1955 yılında Londra’da Uluslararası Halkla İlişkiler Derneği (IPRA) kurulmuş ve
başkanlığına Tom Clark getirilmiştir (URL-4).
 HALKLA İLİŞKİLER

Türkiye’de Cumhuriyet öncesinde halkla ilişkilere benzer çalışmalar bulunmaktadır. Osmanlı

Devleti’ndeki divan toplantıları, camilerdeki duyurular, ayanlık kurumu, muhtesiplik ve Divân-ı
Hümayûn Şikâyet Kalemi gibi uygulamalar; halkla ilişkiler benzeri çalışmalar olarak bilinmektedir.

Tarihte daha eskilere dayanan Orhun kitabeleri ve Göktürkler zamanına kadar uzanan halkla ilişkiler
uygulamalarına rastlanmaktadır.

Atatürk’ün Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde siyasal, toplumsal, eğitim ve kültür alanlarında başlattığı
devrim hareketleri ve bunların halka aktarılması aşamasında yapılan Anadolu gezileri, halk konuşmaları,
toplantılar “Amerika’daki örneklerinden bile önce dünyada eşi görülmeyen siyasal halkla ilişkiler
faaliyetleri” olarak değerlendirilmiştir (Engin Karaoğlu, 2019:4).
 HALKLA İLİŞKİLER

Atatürk, milli mücadele döneminde halkı bilgilendirmek adına ve

kamuoyu oluşturmak için birçok alanda çalışmalar yapmıştır.
Sivas’ta çıkarılan İrade-i Milliye ve Ankara’da çıkarılan
Hakimiyet-i Milliye gazeteleri bu durum için iyi bir örnek olarak
gösterilebilir.

1920 yılında Anadolu Ajansı, kurulmuş refomların halkla

aktarılması için çalışmıştır. Yine bu dönemde, devletin haber alma,
basın ve yayın çalışmalarında faaliyet gösteren Enformasyon
Genel Müdürlüğü, Atatürk’ün isteği ile kurulmuştur.
 HALKLA İLİŞKİLER

-1960 yılının sonlarında, Devlet Planlama Teşkilatı kurulmuştur.

Bu kuruluş, ülkemizde halkla ilişkilerin gerçek anlamda
uygulanmaya başlamasının başlangıcı olarak görülmektedir.

-Devlet Planlama Teşkilatı, beş yıllık kalkınma planı ve yıllık

kalkınma planlarını, başarıya ulaştırmak için halkla ilişkiler
uygulamalarına çok büyük önem vermiştir. Çeşitli illerin
fuarlarına katılma, seminerler verme, planları yerli ve yabancı
bilim adamlarının tartışmalarına açma, radyo planlarına katılma
gibi çalışmalar bu duruma örnek verilebilir.
 HALKLA İLİŞKİLER

1966 yılında, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler

Fakültesi’ne bağlı Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Yüksek
Okulu’nda ilk olarak halkla ilişkiler dersleri verilmeye
başlamıştır. Bu dersleri, ABD’de iletişim ve halkla ilişkiler
konusunda yüksek lisans yapan M.Alâeddin Asna
vermiştir. Alâeddin Asna 1969 yılında bir halkla ilişkiler
kitabı da yazmıştır. Birkaç yıl içerisinde Ankara, İzmir ve
İstanbul’da bulunan Gazetecilik Yüksek Okulları’nın ders
müfredatlarında halkla ilişkiler yer almaya başlamıştır.
(Peltekoğlu, 2007:129)
 HALKLA İLİŞKİLER

Halkla ilişkilerin bu dönemde gelişmesine katkı sağlayan başka bir

olay da, TRT tarafından televizyon yayınlarının başlamasıdır. 1968
yılında ilk televizyon yayını denemesi Ankara’da gerçekleşmiştir.
1970 yılında İzmir, 1971’de de İstanbul’da televizyon faaliyete
geçmiştir. 1969 yılından itibaren, özel sektörde halkla ilişkiler
birimleri kurulmaya başlanmıştır. Önce Koç Holding’te halkla
ilişkiler faaliyetlerine başlanmış, bunu Eczacıbaşı ve Sabancı
Holdingleri, Mobil, BP, Shell gibi petrol şirketleri izlemiştir. (Asna,
1998:191).

1972 yılında Halkla İlişkiler Derneği kurulmuştur. Derneğin ilk

başkanı M.Alâeddin Asna’dır. 1978 yılında başkanlık görevine Betül
Mardin geçmiştir.
 HALKLA İLİŞKİLER

Halkla ilişkiler adına yapılan önemli gelişmelerden birisi

de, Bilgi Edinme Hakkı Yasası’nın çıkarılması olmuştur.
Yasa 2003 yılında Resmî Gazete’de yayınlanmış, 2004
yılında da yürürlüğe girmiştir. Bu yasa ile, kişiler
kendileri ile ilgili bilgi ve ve belgeleri kamu
kuruluşlarından isteme hakkına sahip olmuşlardır.
Kamu yönetimindeki halkla ilişkiler ile ilgili önemli bir
düzenleme de 2006 yılının başında yapılmıştır. Halkın
şikayet, görüş ve önerilerini işleme alıp, değerlendirip,
sonucu bildirmekle görevli bir birim kurulmuştur.
Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER) adı verilen bu
birime, halk telefon ve web sitesi yolu ile
ulaşabilmektedir.
9 Temmuz 2018 tarihinde CİMER kurulmuştur.
SOSYAL ORGANİZASYONLAR
Tanım:

Sosyal organizasyon, bir grup insan veya topluluğun yararına amaçlara ve hedeflere ulaşmak için
stratejiler planlamak için fikirleri, değerleri, dünya görüşlerini, ilgi alanlarını ve endişeleri paylaşan bir
grup insandan oluşan tüm gruplardır.

Organizasyon, dilimize Fransızcadan gelmiş bir kelimedir.

Organizasyon, insanların ihtiyaçlarını karşılayacak mal ve hizmet üretmek ve sunmak için faaliyette
bulunan bir örgüte verilen isimdir. Amaçlarına göre ‘kamu organizasyonu’, ‘özel organizasyon’ ve ‘kâr
amacı gütmeyen gönüllü organizasyon’ olmak üzere gruplara ayrılan organizasyonlar, kâr amacı ön
planda olan ve topluma hizmet amacıyla ön plana çıkar.
 SOSYAL
ORGANİZASYONLAR

Tarihçi Daniel A.Wren organizasyon ve

yönetim düşüncesinin M.Ö. 5000’li
yıllara kadar götürmektedir.

Kaynak: URL-8
 SOSYAL ORGANİZASYONLAR
Organizasyon Çeşitleri

- Kurumsal - Sosyal ve Kültürel - Ulusal

Organizasyon Organizasyon Organizasyonlar
◦ Açılış veya temel atma ◦ Düğün, nişan, kına vb ◦ Siyasi politik
◦ Tanıtım ◦ Özel gün organizasyonlar
Organizasyonları organizasyonları ◦ Uluslararası yardımlar
◦ Kongre, seminer ◦ Gezi organizasyonları ◦ Fuarlar
◦ Toplantı ◦ Sergiler
 SOSYAL ORGANİZASYONLAR

İnsanların, sosyal yaşam içerisinde özel günleri kutlama etkinliklerini (doğum günü, nişan töreni, düğün,
kına geceleri, anneler ve babalar günü, kişisel etkinlikler vb.) düzenlemesine sosyal ve kültürel
organizasyonlar denir (URL-9 MEB).
 SOSYAL ORGANİZASYONLAR

Toplumumuzda eskilerden beri var olan ve günümüzde de pek

çok bölgede devam eden imece usulü yardımlaşmalar
sosyal organizasyonlara verilebilecek en iyi örneklerden biridir.

İmece, bir köy ya da köy topluluğu (bir grup toplum da yapabilir) içinde işlerin gönüllü ya da zorunlu olarak ve el birliği
içinde yapılmasıdır. Köyün herhangi bir sorununun giderilmesi karar verilmişse, köydeki her ev işgücü açığını karşılamak
zorundadır. Eğer para da toplanacaksa buna salma denir. Bir konu için para toplanması karar alınmışsa, her ev ölçüsü oranında
maddi katkı yapmak zorundadır. İmece köy veya küçük kasabalarda yazılı olmayan hukuka dayalı, herkes tarafından kabul
gören bir dayanışma örgütüdür. Bir belediyenin yapması gereken pek çok iş, köylerde belediye olmadığı için bu usulle yapılır.
 SOSYAL ORGANİZASYONLAR
İmece usulü yapılan veya yapılabilecek işlere bazı örnekler:

• Köyün kanalizasyonunun yapılması. • Köyün korusundan ağaç kesilmesi.

• Köyün merasının temizlenmesi. • Köy fırınının temizlenmesi.

• Düğün yerlerinin kurulması. • Hayır işlerinde gereken ortak çalışma.

• Okul inşaatı. • Düğünlerde sandalye, güğüm, kazan gibi

eşyaların gereksinimi karşılamak.
• Cami inşaatı.
• Köye misafir gelmişse ağırlamak.
• Okulun yakacağının toplanması.
Köylerde hep birlikte yapılan işler.
SOSYAL ORGANİZASYONLAR
 SOSYAL ORGANİZASYONLAR

Salma yapılması gereken ve gerekebilecek durumlara örnekler:

• Köyün hayrı için para toplamak.

• Askere gidecek kişilere yardım için para toplamak.
• Köyde yapılan bilumum inşaat için para toplamak.
Salma veya imece kararı muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından alınır.
SOSYAL ORGANİZASYONLAR

Modern hayatta İmece benzeri kavramlar gelişmiştir.

• Kitle kaynak : Hazır yapılmışını almak, kendisi yapmak, ya da bir uzmanına

yaptırmak mümkün olmadığı zaman, ilan edip herhangi biri(ler)nin icat
etmesini / işe talip olmasını bekleyip on(lar)a yaptırmak.

Karşılaştığınız bir problemi çözmek, yeni projeniz için fikir

almak veya herhangi bir saha verisini toplamak için çoğunluğu
18-35 yaş arasında değişen bu ‘ordu’yu neden kullanasınız?
Çünkü kitlenin gücünü kullanarak işlerinizi çok daha hızlı, çok
daha büyük bir demografide ve en önemlisi çok daha düşük
maliyetle yapabilme imkanına sahipsiniz. Geniş bir
coğrafyaya yayılmış bu yetenek havuzu, hiçbir zaman sahip
olmadığımız insan gücü demek. Günümüz dünyasında,
insanlar da şirketler de verimlilik için daha az harcamak ve
daha çok iş yapmak istiyorlar (Çubukçu, 2017: 157).
 SOSYAL ORGANİZASYONLAR

Kitle Fonlaması : Önerilen bir yatırıma hiçbir yatırımcı talip olmayınca başvurulan bir yöntem. Herhangi
biri(ler)nin bağış yapmasını, yatırımın gücü yettiği kadar bir bölümüne hisse ya da üretilecek ilk ürün(ler)
karşılığı para vermesini sağlamak.
 SOSYAL
ORGANİZASYONLAR

Imecenin günümüzdeki en yaygın

karşılığı ise kermesler - yardım
kermesi olarak belirtebiliriz.
 SOSYAL ORGANİZASYONLAR

Günümüz insanının yaşam tarzı ekonomik düzeyinin değişmesinden dolayı sosyal

organizasyonlarla yapılan bazı işler para karşılığı organizasyon şirketlerine de yaptırılmaktadır.
HALKLA İLİŞKİLER TOPLUMU &
SOSYAL ORGANİZASYONLAR
Halkla ilişkiler faaliyetleri toplumlara yeni şekiller vererek yeni bir topluma doğru
yönlendirebilmektedir. Bilgi toplumundan hareketle, iletişimin günümüzde çok hızlı bir şekilde
dünyayı etkisine almasıyla birlikte ''Halkla İlişkiler Toplumu'' diyebileceğimiz bir toplum
yapısına doğru gitmekte olduğumuzu söyleyebiliriz. Özellikle geçtiğimiz son yıllarda toplumların
iletişimi, değişimi ve dünya düzenindeki ağırlıkları halkla ilişkiler faaliyetleriyle doğrudan ilişkili
hale gelmeye başlamıştır (Sayın ve Yılmaz, 2017).
 HALKLA İLİŞKİLER TOPLUMU & SOSYAL ORGANİZASYONLAR

Günümüzde bilgi toplumuyla birlikte halkla ilişkilerin önem kazandığı bir Halkla
İlişkiler Toplumuna doğru ilerlediğimiz söylenebilir. Bilgi toplumuyla birlikte
insan için bilginin ve medyanın, kurumlar için kurumsal itibarın ve reklamların
vb. öncelikli hale geldiği bir toplum yapısına doğru gidildiği görülmektedir. Her
alanda olduğu gibi sosyal organizasyonlar da bu süreçten etkilenmekte ve yeni
uygulamalara geçilmekte yada farklı kültürlerden etkilenmektedir.
https://www.youtube.com/watch?v=0ybemckVLsk
 HALKLA İLİŞKİLER TOPLUMU & SOSYAL ORGANİZASYONLAR

Sosyal organizasyonlar bağlamında ele alındığında bağış kampanyalarının sosyal medya üzerinden,
banka hesapları üzerinden yapıldığı örneklerini görmekteyiz.
HALKLA İLİŞKİLER TOPLUMU & SOSYAL ORGANİZASYONLAR
 KAYNAKÇA
Akdağ, M. ve Erdem, A. (2009). Dünden Bugüne Halkla İlişkiler. Eğitim Akademi Yayınları. Konya.

Çubukçu, C. (2017). Kitlesel Fonlama: Türkiye’deki Kitlesel Fonlama Platformları Üzerinden Bir Değerlendirme. Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, 6(2).

Engin Karaoğlu, H. (2019). Osmanlı İmparatorluğunun Son Döneminde Halkla İlişkiler Örneği Olarak Dünya Fuarları. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Halkla İlişkiler ve Tanıtım. Yüksek Lisans.Ankara.

Hazar,Ç.M. (2012), Bir Aygıt Olarak Halkla İlişkiler ve Araçları, Eğitim Kitabevi, Ankara.

Özbey, Ö. (2010). Basın Ve Halkla İlişkiler: İşbirliksel Birliktelikte Karşılıklı Sorunlar Ve Çözüm Önerileri. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik.
Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.

Pira, A., Geçici, F. ve Kaya, H. (2005). Halkla İlişkiler Evrimi Grunig-Hunt Modelleri Üzerine Bir Çalışma. Yeni Düşünceler. 1(1). Syf:19-40.

Sayın, A.K ve Yılmaz, V. (2017). Halkla İlişkiler Toplumu Ve Güvenlik Hizmetleri, Toplum Destekli Polislik Örneği. Social Sciences Studies Journal, 3(11).

Uzun, G. (2022). “Bilgi Toplumunda Yaşanan Değişim Ve Dönüşümlerin Halkla İlişkiler Alanına Yansıması: Dijital Halkla İlişkiler”, International Social Mentality and
Researcher Thinkers Journal, (Issn:2630-631X) 8(58): 753-759.

Yıldırım, A. (2020). Halkla İlişkilerin Kavramsal Tanımlamaları Üzerine Bir İnceleme. İletişim Çalışmaları Dergisi. 6 (2). İstanbul.
 KAYNAKÇA
URL-1: https://tr.wikipedia.org/wiki/Halkla_ili%C5%9Fkiler
URL-2: https://arkeofili.com/mezopotamya-uygarliklarinda-propaganda-araci-olarak-sanat/

URL-3: http://www.prakdeniz.com/halkla-iliskilerin-tarihsel-gelisimi-3/

URL-4: http://www.prakdeniz.com/ipra-international-public-relations-association/

URL-5: https://anatolianpr.com/turkiyede-halkla-iliskilerin-tarihsel-gelisimi/

URL-6: https://www.tuhid.org/iletisim-ve-medya-ilkeleri.html

URL-7: http://www.canaktan.org/yonetim/yonetim-teorileri/tarihsel-bakis.htm

URL-8: http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Sosyal%20Ve%20K%C3%BClt%C3%BCrel%20Organizasyonlar.pdf

URL-9: https://www.girisimhaber.com/post/2015/12/09/Ilker-Inanc-Sirketlerin-Yeni-Trendi-Kitle-Kaynak-Kullanimi.aspx

URL-10: https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0mece
BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM