Filipino 11

Filipino – Ikalabing-Isang Baitang

Ikalawang Markahan – Modyul 14: Bahagi ng Pananaliksik
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda
ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing
ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa
modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi
inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang
anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga
orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Dibisyon ng Lungsod ng Pasig

Komite sa Pagsulat ng Modyul

Manunulat: Kristel Mae C. Chavez
Editor: Jennie Rose S. Evangelista
Tagasuri: Jennie Rose S. Evangelista
Tagaguhit:
Tagalapat:
Tagapamahala: Ma. Evalou Concepcion A. Agustin
OIC-Schools Division Superintendent
Aurelio G. Alfonso EdD
OIC-Assistant Schools Division Superintendent
Victor M. Javeña EdD
Chief, School Governance and Operations Division and
OIC-Chief, Curriculum Implementation Division

Education Program Supervisors

Librada L. Agon EdD (EPP/TLE/TVL/TVE)

Liza A. Alvarez (Science/STEM/SSP)
Bernard R. Balitao (AP/HUMSS)
Joselito E. Calios (English/SPFL/GAS)
Norlyn D. Conde EdD (MAPEH/SPA/SPS/HOPE/A&D/Sports)
Wilma Q. Del Rosario (LRMS/ADM)
Ma. Teresita E. Herrera EdD (Filipino/GAS/Piling Larang)
Perlita M. Ignacio PhD (EsP)
Dulce O. Santos PhD (Kindergarten/MTB-MLE)
Teresita P. Tagulao EdD (Mathematics/ABM)
Teresita P. Tagulao, Ed. D., Mathematics
Inilimbag sa Pilipinas, Kagawaran ng Edukasyon – Pambansang Punong Rehiyon
Tanggapan ng mga Paaralan ng Sangay-Lungsod Pasig
 Filipino 11
Ikalawang Markahan
Modyul para sa Sariling Pagkatuto-14
Bahagi ng Pananaliksik
Manunulat: Kristel Mae C. Chavez
Tagasuri at Editor: Jennie Rose S. Evangelista
Paunang Salita

Para sa tagapagdaloy:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika

at Kulturang Pilipino Baitang 11 ng Modyul para sa araling Bahagi ng
Pananaliksik !

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador

mula sa Dibisyon ng Pasig City na pinamumunuan ni Ma. Evalou Concepcion A.
Agustin, OIC Schools Division Superintendent at sa pakikipag ugnayan sa Lokal na
Pamahalaan ng Pasig sa pamumuno ng butihing Alkalde na si Hon. Victor Ma. Regis
N. Sotto, upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda ng
Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan
at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang modyul na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at

malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga
kasanayang pan-21 siglo lalong lalo na ang 5 Cs (Communication, Collaboration,
Creativity, Critical Thinking and Character) habang isinasaalang-alang ang kanilang
mga pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong

ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala,
panulong o estratehiyang magagamit sa
paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral

kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang
pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan
ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.
Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang

Pilipino Baitang 11 Modyul ukol sa Bahagi ng Pananaliksik !

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad
din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

MGA INAASAHAN
Sa bahaging ito malalaman mo ang mga dapat mong matutuhan pagkatapos
mong makumpleto ang Modyul.

PAUNANG PAGSUBOK
Dito masusukat ang dati mo nang kaalaman at mga dapat mo pang malaman
sa paksa.

BALIK-ARAL
Dito masusukat ang I iyong matutuhan at naunawaan sa mga na unang paksa.

ARALIN
Tatalakayin sa bahaging ito ang paksa sa Modyul na ito.

MGA PAGSASANAY
Pagbibigay ng guro ng ibat ibang pagsasanay na dapat sagutan ng mga mag-
aaral.

PAGLALAHAT
Sa bahaging ito ibunuod ang mahahalagang konsepto na dapat bigyang
halaga.

PAGPAPAHALAGA
Sa bahaging ito ay titiyakin kung ang mga kasanayang pagkatuto ay
naiuugnay at nailalapat sa inyong mga pagpapahalaga.

PANAPOS NA PAGSUSULIT
Dito masusukat ang mga natutuhan ng mga mag-aaral.
 MGA INAASAHAN

Sa pagtatapos ng aralin, ikaw ay inaasahang:

A. nauunawaan ang iba’t ibang bahagi ng pananaliksik;

B. naiisa-isa ang mga hakbang sa pagbuo ng sulating pananaliksik;
at
C. naiuugnay ang konseptong natutuhan hinggil sa pananaliksik sa
sariling kaalaman, pananaw at mga karanasan.

PAUNANG PAGSUBOK

Sa araw na ito, isang interesanteng paksa ang ating tatalakayin. Ngunit

bago tayo magsimula, nais ko munang magsagawa tayo ng isang maiksing
gawain. Mayroon akong mga salita na inilagay sa ibaba. Ang nais kong gawin
mo ay magbigay ka ng opinyon o saloobin hinggil sa salitang iyong mababasa.

_______________ _______________
_______________ _______________
______________ ______________
1. Suliranin 2. Literatura

_______________ _______________
_______________ _______________
______________ ______________
3.Metodo 4. Paglalahad ng Datos

_______________
_______________
______________

5. Rekomendasyon/Suhestiyon
 BALIK-ARAL

Bago tayo tumungo sa pagtalakay ng ating aralin, magkaroon muna tayo

ng pagbabalik-tanaw sa naging talakayan natin nang nagdaang araw. Nais
kong punan mo ng tamang sagot ang mga hinihinging impormasyon sa ibaba.
1. Ang pananaliksik ay …
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
2. Magbigay ng tatlong layunin ng Pananaliksik
a. _______________________________________________________________
b. _______________________________________________________________
c. _______________________________________________________________

ARALIN

Ngayong araw panibagong aralin tungkol parin sa pananaliksik ang

ating tatalakayin. Malalaman natin sa araling ito ang iba’t ibang bahagi ng
pananaliksik gayundin ang mga nilalaman sa bawat bahagi nito.

Ngunit bago ang lahat, ano nga ba ang kailangang alamin sa mga
bahagi ng pananaliksik?

Kinakailangang malaman ang iba’t ibang bahagi ng pananaliksik dahil

ito ang magiging gabay sa mga hakbangin na dapat gawin sa
pagsasakatuparan ng pananaliksik. Ito ang nagbibigay-linaw, gabay at
proseso sa dapat sundin ng mananaliksik.

Ang pananaliksik ay mayroong limang bahagi. Ang bawat bahagi ay

naglalaman ng iba’t ibang impormasyon hinggil sa paksang nais pag-aralan.
Talakayin natin maigi ang nilalaman ng bawat bahagi.
 Bahagi ng Pananaliksik

Kabanata I: Suliranin at Kaligiran

a. Panimula/Rasyunal
b. Paglalahad ng Suliranin
c. Balangkas Konseptuwal
d. Saklaw at Limitasyon
e. Kahalagahan ng Pag-aaral
f. Katuturan ng mga Salitang Ginamit

Kabanata II: Mga Kaugnay na Pag-aaral at Literatura

Kabanata III: Metodo ng Pananaliksik

a. Pamamaraang Gagamitin
b. Populasyon
c. Paraan ng Pagpili ng Kalahok
d. Deskripsyon ng Respondante
e. Instrumento
f. Paraan ng Pangangalap ng Datos
g. Uri ng Gagamiting Estadistika

Kabanata IV: Paglalahad, Pagsusuri at Pagpapahalaga sa mga Datos

Kabanata V: Paglalagom ng natuklasan, Kongklusyon at Rekomendasyon

a. Lagom ng Natuklasan
b. Kongklusyon
c. Rekomendasyon

Kabanata I: Suliranin at Kaligiran- Ito ang bahagi ng pananaliksik na

sasagot sa katanungang, "Ano ang ginawa ng mga naunang mananaliksik
tungkol sa paksa?”. Ang bahaging ito ay kailangang maglaman ng mga
sumusunod na impormasyon tungkol sa paksa na pinag-aaralan at kung
bakit ito ay laganap, seryoso, at mahalagang pag-aralan.

a. Panimula/Rasyonal- nagbibigay ng paglalarawan sa paksa ng

pananaliksik. Tinatalakay rin ang kaligiran ng pananaliksik,
layunin ng pananaliksik, kahalagahan ng suliranin at ang mga
katanungang kailangan bigyan ng katugunan sa gagawing
pananaliksik. Inilalagay rin dito kung bakit mainam pag-aralan ang
paksa ng pananaliksik na ginagawa.
b. Paglalahad ng Suliranin- Ang paksa ng pananaliksik ang batayan
sa pagbuo ng paglalahad ng suliranin. Buhat sa pangkalahatang
suliranin na ilalahad sa bahaging ito, mag-uugat ang
katanungan/suliranin na bibigyan sagot matapos ang isasagawang
pananaliksik.
 c. Balangkas Konseptuwal- Sa bahaging ito ng pananaliksik
tinatalakay ang mga nagawa ng iba't-ibang manunulat at
siyentipiko at iba pang eksperto sa isang partikular na
larangan.Binibigyang pagpapahalaga sa bahaging ito ang ilang mga
batas, prinsipyo, paglalahat, mga konsepto, pagpapakahulugan at
mga teorya na maaaring maiangkop sa ginagawang pag-aaral.
d. Saklaw at Limitasyon- Nagtataglay ito ng dalawang talata. Ang
unang talata ay naglalaman ng saklaw ng pag-aaral, habang ang
ikalawang talata ay tumutukoy naman sa limitasyon ng
pananaliksik. Tinatalakay ng bahaging ito ng pananaliksik ang
maaaring sasaklawin ng pag-aaral.
e. Kahalagahan ng Pag-aaral- Tumutukoy ito sa kontribusyon ng
pananaliksik sa a.) bansa (tunguhin/plano) b.) pambansang polisiya
c.) nangingibabaw na katotohanan d.) rehiyunal (lokal na
tunguhin/plano) e.) tunguhin/plano ng komunidad f.)
tunguhin/plano ng Pamantasan
f. Katuturan ng mga Salita- Binibigyan ng tiyak na
pagpapakahulugan ang mga salitang may malalim at malalawak na
konteksto. Ito ay tumutukoy sa kontekstwal ng kahulugan ng mga
baryabol sa pag-aaral.

Kabanata II: Mga Kaugnay na Pag-aaral at Literatura- Ito ay isang pormal

na pangangalap ng propesyunal na literatura na may kaugnayan sa isang
partikular na suliranin ng pananaliksik. Ito ay maaaring maglaman ng
Banyaga at Lokal na Pag-aaral gayundin ang Banyaga at Lokal na Literatura.

Kabanata III: Metodo ng Pananaliksik- Sa bahaging ito malalaman kung

ano ang mga kaparaanang ginamit ng manananliksik sa pagsasagawa ng
kanyang pag-aaral.

a. Pamamaraang Ginamit- Ito ay ang detalyadong balangkas kung

paano isasagawa ng pananaliksik.Ito ay may iba’t ibang uri depende
sa paksang nais pag-aralan.
b. Populasyon- Ang populasyon ay ang kabuuang bilang ng
inaasahang respondente o tagatugon mula sa napiling lugar na
pagsasagawaan ng pananaliksik
c. Paraan ng Pagpili ng Kalahok- Binabanggit dito ang naging paraan
ng mananaliksik kung paano niya/nila napili ang mga tagatugon sa
kanilang pananaliksik. Ang pinaka-karaniwang gamiting
pamamaraan sa pagpili ng tagatugon ay ang Random Sampling,
Cluster Sampling, Stratified Sampling, at Multi-stage Sampling.
Subalit kung ang populasyon ay maituturing na maliit at sapat na
gamitin upang maging tagatugon, ito ay tinatawag na Universal
Sampling.
d. Deskripsyon ng Respondante- Dito maaaring ilarawan ang mga
respondante sa ilang aspektong pisikal, sosyal, ekonomikal, o
edukasyunal na katangian gaya ng edad, kasarian, kalagayang sibil,
 propesyon/trabaho, natamong edukasyon, o haba ng
paghahanapbuhay.
e. Instrumento- Dito makikita ang mga ginamit na talatanungan ng
mga mananaliksik sa pagkalap ng impormasyon o datos.
f. Paraan ng Pangangalap ng Datos- dito inilalahad ang mga
hakbanging ginawa ng mananaliksik upang makakuha ng datos.
g. Uri ng gagamiting Estadistika- Inilalahad dito ang simpleng
statistic na magagamit matapos maitala ang naging sagot ng mga
tagatugon. Ang mga datos na nakuha ay kailangang maanalisa at
mabigyan ng interpretasyon sa pamamagitan ng mga istadistika.

Kabanata IV: Paglalahad, Pagsusuri at Pagpapahalaga sa Datos- Sa

bahaging ito ng panananliksik makikita ang result ng ginawang istadistika.
Dito rin bibigyan ng interpretasyon ang kinalabasan ng mga datos sa
pamamagitan ng malalim na paglalahad at pagpapaliwanag nito.

Kabanata V: Paglalagom ng Natuklasan, Rekomendasyon at Suhestiyon-

Dito inilalahad nang isa-isa at malinaw ang mga naging kasagutan sa bawat
suliranin o tanong o layunin na iyong binigay sa simula ng pananaliksik.
Mababasa rin dito ang buod ng kinalabasan ng buong pag-aaral maging ang
mga rekomendasyon at suhestiyon ukol sa paksang pinag-aralan.

Ang bawat kabanata ng pananaliksik ay naglalaman ng mga

mahalagang impormasyon para sa kabuoan ng pananaliksik na ginagawa.
Ang bawat hakbang ay may malaking tulong upang maging organisado at
planado ang pananaliksik na ating gagawin.

MGA PAGSASANAY

A. Isa-isahin ang mga hakbang o bahagi ng pananaliksik na tinalakay

natin sa aralin nating ito. Isulat din ang nilalaman ng bawat
kabanata. Gumamit ng mga grapikong pantulong upang maipabatid
ang pagkakasunod-sunod ng mga bahagi.Ilagay sa loob ng kahon
ang iyong kasagutan.
B. Natapos mo na? Mahusay! Para sa ating susunod na Gawain, nais
kong alamin mo sa sarili mo kung ano ang maaaring kaharaping
problema/balakid sa bawat bahagi ng pananaliksik, itala mo rin
kung ano ang posibleng maging solusyon mo sa balakid na iyon.
Bahagi Maaaring maging Posibleng Solusyon
Balakid

Kabanata I

Kabanata II

Kabanata III

Kabanata IV

Kabanata V

C. At para sa ating huling pagsasanay hinggil sa paksang ito, nais kong

bumuo ka ng payo para sa isang kaibigang maraming agam-agam
at nagkakaroon ng kalituhan sa kakayahan niya sa pagbuo ng
pananaliksik. Kumbinsihin mo siyang kaya niya itong gawin.

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
 PAGLALAHAT

Panuto: Gamit ang akrostiks na PANANALIKSIK, nais kong maglahad ka ng

iyong natutuhan sa mga bahagi ng pananaliksik na ating pinag-aralan
ngayong araw.

P-________________________
A-________________________
N-________________________
A-________________________
N-________________________
A-________________________
L-________________________
I-_________________________
K-________________________
S-________________________
I-_________________________
K- _______________________

PAGPAPAHALAGA

Sa puntong ito, nais kong pagnilayan mo ang pahayag na nasa loob ng kahon.
Magbigay ka ng opinyon mo ukol dito.

Sa iyong palagay, ano ang kahalagahan ng bawat bahagi ng pananaliksik sa

kabuoan ng iyong sulating pananaliksik?
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
 PANAPOS NA PAGSUSULIT

Para sa ating huling gawain bilang pagtataya sa iyong natutuhan. Nais

kong tukuyin mo kung tama o mali ang pahayag. Kung tama, isulat ang T sa
patlang. Kung mali, isulat ang M sa patlang.

______1. Ang ikatlong kabanata ng Pananaliksik ay ang Metodo ng

Pananaliksik.
_________2. Makikita sa ikalawang Kabanata ang Saklaw at Limitasyon ng
Pag-aaral.
_________3. Mababasa sa bahaging Instrumento ang mga talatanungang
ginamit ng mga mananaliksik.
_________4. Hindi kinakailangang alamin ang mga naunang pag-aaral na may
kaugnayan sa paksang ginagawan ng pananaliksik.
_________5. Sa Ikaapat na kabanata kailangan na bigyan ng interpretasyon
ang resulta ng mga datos na nakalap.
_________6. Sa pananaliksik, hindi kinakailangan ng mga detalyadong tanong
na bibigyan kasagutan matapos ang pag-aaral.
_________7. Mababasa sa ikalimang kabanata ang mga suhestiyon at
rekomendasyon ng mananaliksik.
_________8. Ang mga kaugnay na pag-aaral o literatura ay nasa ikalawang
kabanata ng pananaliksik.
_________9. Ang uri ng istadistikang gagamitin ay hindi mahalaga sa
pananaliksik.
_________10. Ang pagpili ng magiging tagatugon ay kinakailangan din dumaan
sa proseso o kinakailangan ng mga kaparaanan.
BALIK-ARAL:
Mga posibleng sagot
1. Makadiskubre ng bagong kaalaman
2. Makakita ng sagot sa mga suliraning hindi pa ganap na nalulutas ng
umiiral na metodo at impormasyon
3. Mapagbuti ang umiiral na teknik at makadebelop ng bagong instrument
4. Makatuklas ng hindi pa nakikilang substances o elements
5. Higit na maunawaan ang kalikasan ng dati nang kilalang substances o
elements
6. Makalikha ng batayan ng pagpapasya sa kalakalan, industriya, edukasyon,
pamahalaan at iba pang larangan
7. Ma-satify ang kuryosidad ng mananaliksik
8. Mapalawak o ma-verify ang mga umiiral na kaalaman
PAGSASANAY 1:
Sariling sagot ng bata
PAGSASANAY 2:
Sariling sagot ng bata
PAGSASANAY 3:
Sariling sagot ng bata
PAGLALAHAT:
Sariling sagot ng bata
PAGPAPAHALAGA:
Sariling sagot ng bata
PANAPOS NA PAGSUSULIT:
1. T
2. M
3. T
4. M
5. T
6. M
7. T
8. T
9. M
10. T
SUSI SA PAGWAWASTO
 Sanggunian

Mga Aklat:
Bernales, Rolando A., et al. Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Lungsod ng Valenzuela: JO-ES Publishing House,
Inc., 2016.
Dayag, Alma., Del Rosario, Mary Grace. Komunikasyon at Pananaliksik sa
Wika at Kulturang Pilipino. Lungsod ng Quezon: Phoenix Publishing
House, Inc., 2016.

Mula sa Internet:
https://prezi.com/oybagwulok7m/mga-bahagi-ng-
pananaliksik/?frame=8a42fe62b02bb6cfa2d5119b75160acbf2c988e0

https://www.slideserve.com/milek/mga-bahagi-ng-pananaliksik

https://www.slideshare.net/mushthart/disenyo-at-pamamaraan-ng-pananaliksik

https://philnews.ph/2020/05/05/bahagi-ng-pananaliksik-mga-kailangan-malaman-sa-pananaliksik/