fa

Teknologjia mekanike I
 LLOJET THEMELORE TË PRERJES
Sipërfaqja e përpunuar Drejtimi dhe kahu lëvizjes

instrumenti

Instrumenti prerës
Ashkëla

detali
E pjerrtë ortogonale
Sipërfaqja për
përpunim
ELEMENTET THEMELORE TË PROCESIT
TË PRERJES
▪ shpejtësia e prerjes, v[m/min] ose [m/s],
▪ hapi, s [mm/rrot] ose [mm/hapi i dyfishtë],
▪ thellësia e prerjes, a [mm],
▪ koha kryesore e prerjes, tk [min], dhe
▪ prodhueshmëria specifike, q [cm3/min].
Elementet themelore për instrumentet
prerëse për tornim-thika tornuese

Sipërfaqja e përparme
Tehu Trupi i thikës
ndihmës
Pjesa prerëse baza

Maja e thikës
Tehu kryesor
Sipërfaqja e prapme
Sipërfaqja e prapme ndihmëse
Elementet themelore gjatë tornimit

Detali

n
γ
b1
D1 D2 0

a
s thika
κr

Vs
 Llojet e tornimit
▪ tornimi i jashtëm
▪ Gjatësor
▪ ballor
▪ tornimi brendshëm
▪ Gjatësor
▪ ballor
▪ tornimi konik
▪ i jashtëm
▪ i brendshëm konik
 Llojet e tornimit
▪ tornimi kopjues
▪ profilor ose fazonik
▪ jo rrethor
▪ tornimi shpinor
▪ tornimi i filetave
▪ tornimi sipërfaqësor sferik si dhe
▪ prerja me tornim
 Operacionet e tornimit

Lëvizja kryesore
v Lëvizja kryesore
v

hapi s
hapi

tornimi i jashtëm gjatësor Tornimi i brendshëm gjatësorë

 Operacionet e tornimit
Lëvizja kryesore
v v Lëvizja kryesore

hapi

s s
hapi

Tornimi i jashtëm ballor Tornimi i brendshëm ballor

 Operacionet e tornimit
Lëvizja v Lëvizja
v kryesore
kryesore

s
s hapi
hapi

Tornimi i jashtëm konik tornimi i brendshëm konik

 Operacionet e tornimit
shablloni
preksi
detali
v v
detali

Hapi s1 s s
tërthor thika

thika s2
Hapi gjatësor

Tornimi kopjues Tornimi profilor ose fazonik

 Operacionet e tornimit

Detali jo cilindrik Freza ose detali

Thika
v v

s Thika

tornimi jo rrethor tornimi shpinor

 Operacionet e tornimit
Lëvizja kryesore
Lëvizja kryesore
Lëvizja e
thikës Hapja e kanalit
s v
v

Prerëja me
tornim

s
Lëvizja e
thikës
tornimi i sipërfaqes sferike prerja
 Forcat gjatë tornimit gjatësor

Detali që përpunohet

Thika

Forca radiale Forca aksiale

F1-forca
Forca rezultuese tangjenciale
tornimi gjatësor
 Forcat gjatë tornimit ballor

Detali që përpunohet

Thika

Forca radiale
Forca aksiale

F1-forca
Forca rezultuese
tornimi ballor tangjenciale
 TORNOT
▪ Tornot janë makina metalprerëse më së
shumti prezente në industrinë e përpunimit
të metaleve. Shërbejnë për përpunimin e
sipërfaqeve të jashtme dhe të brendshme të
detaleve të cilat pjesërisht ose në tërësi
kanë formë aksio-simetrike
 Llojet e tornove
▪ sipas tipit të prodhimit:
▪ tornot për prodhim individual,
▪ serik dhe
▪ masiv,
 Llojet e tornove
▪ sipas gjerësisë së mundësive teknologjike:
▪ universale dhe
▪ speciale,
 Llojet e tornove
▪ sipas pozitës se boshtit kryesor:
▪ horizontale dhe vertikale, gjegjësisht tornot me
bosht horizontale dhe vertikal,
▪ sipas numrit të boshteve: një boshtore dhe shumë
boshtore,
▪ sipas nivelit të automatizimit dhe mekanizimit të
lëvizjes: jo automatike, gjysmë automatike dhe
automatike,
▪ sipas mënyrës se drejtimi: me drejtim
konvencional (mekanik, hidraulik, elektrik,
mekanik) dhe me drejtim NC dhe CNC.
 TORNO UNIVERSALE
shtëpiza e transmetuesit për
lëvizjen kryesore mbajtësi i instrumentit
koka shtrënguese kundërmbajtësi

pajisja elektrike udhëzueset

e makinës

bazamenti
Mjeti për ftohje dhe lubrifikim
grumbullohet në enën 27
 Diagrami punues në formë sharre me
ndërrim gjeometrik
Numri më i madh I Numri më i
rrotullimeve vogël i
v rrotullimeve
n3 n2
nm n1
∆v Zona e humbjeve
Shpejtësia të shpejtësisë
ekonomike
Ve
V1
Shpejtësitë

D2
D
D1

diametrat
 DIAGRAMI I NDËRRIMIT ARITMETIK
numri më i vogël i rrotullimit
V
nm n3 n2 n1

∆V1 ∆V2
Shpejtësia
ekonomike
Ve

D2 D
DX
Diametrat e detalit
D1

Nimri më i madh i rrotullimit të boshtit dalës të transetuesit

 Diagrami punues për ndërrim
gjeometrik të dyfishtë
m” m’
V
nm”=nm numri më i vogël i rrotullim
nm` n1
Shpejtësia

∆v1
ekonomike Zona e humbjeve
∆v2 të shpejtësisë

Ve
Zona e humbjeve
të shpejtësisë

D
 NDËRRIMET LOGARITMIKE
Numri më i madh I Numri më i
v rrotullimeve vogël i
rrotullimeve
nm n2 n1
Shpejtësia
ekonomike Zona e humbjeve
të shpejtësisë

Ve

D
FUND
SUKSESE