İşaret ve Sistemler

Ders 4: Frekans Spektrumu Örnekler

Örnek 4.1

İşaret ve Sistemler 2
Örnek 4.1

İşaret ve Sistemler 3
Örnek 4.1

İşaret ve Sistemler 4
Örnek 4.1

İşaret ve Sistemler 5
Örnek 4.1
Bu ifadelerden periyodik işaretin spektrumunun, fazörlerin toplamından
oluştuğu görülmektedir. Bir fazör tek bir frekansta bulunmasından
dolayı bu açılım aynı zamanda işaretin frekans düzlemindeki genlik ve
fazlarını da ifade etmektedir. Serideki her bir “n” bir “nfo” frekansını
gösterecektir. Dolayısıyla bu nfo frekansının genlik ve fazı ise Cn’nin
genlik ve fazına bağlıdır. Bundan dolayı Cn değerlerinin bulunması
spektrumun ifadelerinin genlik ve faz değişimlerini gösterecektir.

İşaret ve Sistemler 6
Örnek 4.1

İşaret ve Sistemler 7
Örnek 4.1
Fazörlerin (harmoniklerin) genlik değişimi Cn Fourier serisi
katsayısına bağlı olduğundan aşağıdaki gibi de Cn değerlerini
bulunabilir:

İşaret ve Sistemler 8
Örnek 4.1
Bu ifadelerin genlik ve faz büyüklükleri ise:

İşaret ve Sistemler 9
Örnek 4.1

İşaret ve Sistemler 10
 Örnek 4.1- 1. harmonik

Doğru akım bileşeni (A/2) ihmal edilerek diğer harmoniklerin

toplanmasıyla elde edilen işaretler: (A=10 )

İşaret ve Sistemler 11
Örnek 4.1- 3. harmonik toplamı

İşaret ve Sistemler 12
Örnek 4.1- 5. harmonik toplamı

İşaret ve Sistemler 13
Örnek 4.1- 7. harmonik toplamı

İşaret ve Sistemler 14
Örnek 4.1- 9. harmonik toplamı

İşaret ve Sistemler 15
Örnek 4.1- 11. harmonik toplamı

İşaret ve Sistemler 16
Örnek 4.1- 13. harmonik toplamı

İşaret ve Sistemler 17
Trigonometrik Fourier Serisi

İşaret ve Sistemler 18
Trigonometrik Fourier Serisi

İşaret ve Sistemler 19
Örnek 4.2

Örnek 4.1’deki işaret ile bu verilen örnek arasındaki fark periyodun iki
katına çıkmasıdır. Dolayısıyla Örnek 4.1’de bulduğumuz sonuçlardaki
periyodun yerine 2To=2/fo değeri yazılması yeterlidir.

İşaret ve Sistemler 20
Örnek 4.2
Fourier serisi katsayısı ise

Bu sonucu v(t) ifadesinde yerine yazarak seri açılımı elde edilir.

İşaret ve Sistemler 21
Örnek 4.2

İşaret ve Sistemler 22
Örnek 4.2

İşaret ve Sistemler 23
Örnek 4.2

İşaret ve Sistemler 24
Ödev

İşaret ve Sistemler 25
Sonuçlar
Frekans bileşenleri Cn’ler birbirlerinden eşit uzaklıktadırlar ve
aralarındaki uzaklık ana (temel) frekans olarak adlandırılan f0
Hz’dir. Bu özellik bütün periyodik işaretlerin frekans spektrumu
için geçerlidir. Bu bileşenlerin frekansı birbirinin katları şeklinde
olmasından dolayı harmonik olarak da isimlendirilir.
Darbe genişliği τ’yu sabit tutup, periyot süresi To arttırırsak
spektrumun bileşenleri arasındaki uzaklık ve spektrumun zarfının
genliği azalır ancak spektrum zarfının sıfır geçişleri değişmez.
To periyodu sonsuza kadar arttırılırsa spektrum sürekli bir
fonksiyon olur ve spektrumun şekli zarfa benzer.
Periyot süresi To sabit tutulur ve darbe süresi τ azaltılırsa,
spektrum bileşenleri arasındaki uzaklık sabit kalır, ancak zarfın
sıfır geçişleri değişir. Kısacası, darbe genişliği azaldıkça frekans
spektrumu yayılır denilebilir.

İşaret ve Sistemler 26
Örnek 4.3

İşaret ve Sistemler 27
Örnek 4.3

İşaret ve Sistemler 28
Örnek 4.3

İşaret ve Sistemler 29
Örnek 4.3

İşaret ve Sistemler 30
Örnek 4.3

İşaret ve Sistemler 31
Örnek 4.3

İşaret ve Sistemler 32
Örnek 4.4
Aşağıda verilen yarım dalga doğrultulmuş işaretin spektrumunu
bulunuz.

v(t)’nin simetri özelliği olmadığından genel ifadenin çözümünden

fourier serisi katsayısı bulunacaktır.

İşaret ve Sistemler 33
Örnek 4.4

İşaret ve Sistemler 34
Örnek 4.4

İşaret ve Sistemler 35
Örnek 4.4

İşaret ve Sistemler 36
Örnek 4.4

İşaret ve Sistemler 37
Örnek 4.4

İşaret ve Sistemler 38
Kısa Sınav 3

İşaret ve Sistemler 39