Datum: 24/11/2021 Naam: Nr.

Leraar: C. Ceulemans Klas: 5HWa-b LPD: 11, 22, 23, 24

Vul je naam, klas en nummer in.

Lees aandachtig de vragen. Antwoord steeds zo precies, duidelijk en volledig mogelijk.
Formuleer je antwoord binnen de voorziene ruimte. Antwoord in correct Nederlands!

Veel succes!!!

Toets: H2 Solidariteit vrijwillig of

verplicht?
VERBETERSLEUTEL /20

1. Duid het juiste antwoord aan. Er is telkens maar één juiste antwoordoptie. /8

a) De organisatie van de Belgische gezondheidszorg is een voorbeeld van

1. Formele, eenzijdige solidariteit
2. Formele, tweezijdige solidariteit
3. Informele, eenzijdige solidariteit
4. Informele, tweezijdige solidariteit

b) De organisatie van de Belgische pensioenregeling is een voorbeeld van

1. Internationale, intergenerationele solidariteit
2. Internationale, formele solidariteit
3. Nationale, intergenerationele solidariteit
4. Nationale, informele solidariteit

c) UNIZO, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, is een voorbeeld van

1. Een belangenorganisatie op mesoniveau
2. Een belangenorganisatie op microniveau
3. Een belangenorganisatie op macroniveau
 -2-

d) In 2019 zegde de federale regering 100 miljoen euro toe voor het Green Climate Fund,
een internationaal klimaatfonds voor ontwikkelingslanden. Hiermee komt ons land
tegemoet aan de internationale afspraken rond klimaatfinanciering. Dit is een
voorbeeld van
1. Formele, eenzijdige solidariteit
2. Formele, tweezijdige solidariteit
3. Informele, eenzijdige solidariteit
4. Informele, tweezijdige solidariteit

e) Bekijk onderstaande afbeelding. Dit initiatief is een voorbeeld van

1. Informele, eenzijdige solidariteit op microniveau

2. Informele, tweezijdige solidariteit op mesoniveau
3. Informele, eenzijdige solidariteit op mesoniveau
4. Informele, tweezijdige solidariteit op microniveau

f) Een diefstalverzekering nemen voor je fiets is een voorbeeld van

1. Formele, eenzijdige solidariteit

2. Formele, tweezijdige solidariteit
3. Informele, eenzijdige solidariteit
4. Informele, tweezijdige solidariteit

g) Het algemeen belang drukt uit

1. wat het volk wil
2. wat het beste is voor het volk
3. wat de politieke meerderheid belangrijk vindt
 -3-

h) Door de vergrijzing komt het pensioenstelsel in veel landen onder druk te staan. Dit
komt doordat
a. Er meer kinderen geboren worden dan dat er mensen sterven
b. Er minder kinderen geboren worden dan dat er mensen sterven
c. Er meer mensen werkloos zijn dan dat er mensen werken
d. Er minder mensen werkloos zijn dan dat er mensen werken

2. Bekijk onderstaande cartoon. Past deze binnen een individualistische of een

collectivistische visie op gezondheidszorg? (1pt) Beargumenteer je antwoord. (2 ptn)
/3

Op de cartoon zie je een man klaarliggen om in de scanner te gaan. Hij is duidelijk niet op
z’n gemak, zoals je kan zien aan de zweetdruppeltjes en zijn mimiek. De dokter zegt dat ze
gaan scannen of de man wel geld genoeg op zak heeft. In plaats van hem dus
medisch/fysiek te onderzoeken, wil ze eerst weten of hij wel geld genoeg heeft om de
medische behandeling te betalen.

Dit past binnen een individualistische visie op gezondheidszorg. Binnen deze visie is
iedereen vrij om te beslissen waaraan men zijn of haar geld wil spenderen. Het nemen van
een ziekteverzekering is dan ook een eigen keuze, zoals we bv. zien in de Verenigde Staten.
Het gevolg hiervan is dat mensen die (goed) verzekerd zijn betere (en vaak duurdere)
 -4-

behandelingen krijgen dan mensen zonder verzekering. Ook belanden mensen zonder
verzekering soms op straat omdat ze hun medische kosten niet langer kunnen betalen.

3. Lees het bijgevoegde artikel over de invoering van een vliegtaks.

a) De discussiepunten in de regeringsgesprekken tonen aan dat (inter)nationale
klimaatafspraken spanningen teweeg brengt tussen verschillende culturele
dimensies. Welke? Benoem en leg uit. /6

De domeinen die duidelijk aan bod komen in het artikel zijn het economische domein,
het politieke domein, het domein van milieu-klimaatzorg en het sociale domein.
- Op het economische domein is er sprake van positieve effecten (vliegtaks levert
30 miljoen extra aan inkomsten op voor de overheid) en van negatieve effecten
(impact op de vlieghaven van Brussel wanneer er minder korte vluchten worden
genomen).
- Op het politieke domein is er discussie over de afstand van de vluchten die belast
gaan worden en over het bedrag van de taks. Hier zie je de spanning tussen de
verwachte impact op het klimaat (minder vliegen) en de verwachte impact op de
economie (minder extra kosten houdt het voor de mensen nog betaalbaar; ook de
vraag wie er moet betalen: de werkgever voor wie in businessclass vliegt of ook
de reizigers in economy class?).
- Voor het milieu/klimaat is de verwachte impact positief, m.n. minder vluchten
OF meer budget om te investeren in duurzamere energie (via de extra taks), wat
in beide gevallen beter is voor het klimaat.
- Op het sociale domein gaat het over de vraag of iedereen evenveel moet betalen
(zie ook bij politieke domein). Dit hangt samen met het domein van het recht:
heeft iedereen evenveel recht om te vliegen en worden die rechten beïnvloed door
de taks (bv. mensen met minder financiële middelen kunnen door de extra taks
misschien geen vliegticket meer betalen, terwijl mensen met meer middelen de
extra taks vlotjes bijbetalen en wel kunnen blijven vliegen).

Het domein van milieu/klimaat staat hier enerzijds op gespannen voet met dat van de
economie (de impact op de luchthavens) en anderzijds met het sociale domein/domein
van het recht indien de maatregel de rechten van de mensen ongelijk beïnvloedt.

b) Vind jij een vliegtaks voor korte vluchten een rechtvaardige maatregel?
Beargumenteer waarom/wanneer wel of niet. /3
 -5-

Beide standpunten (voor en tegen) worden hier juist gerekend, mits verwijzing naar
het woord ‘rechtvaardig’. Rechtvaardig wil immers zeggen ‘eerlijk’, en gaat in dit geval
over de vraag of je vindt dat dit een maatregel is die mensen met meer en minder
financiële middelen op een eerlijke manier behandelt.

De zogenoemde inschepingstaks voor korte vluchten, die de regering

vorige week had aangekondigd, zal mogelijk gelden voor korte vluchten
tot 750 kilometer in plaats van voor vluchten tot 500 kilometer. Dat
meldt "De Standaard" en wordt bevestigd aan VRT NWS door
verschillende bronnen bij de regering. Ook het bedrag van de nieuwe
taks ligt nog niet vast. Deze week nog zou de regering knopen
doorhakken.

Vorige week zei minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) dat de
maatregel 30 miljoen moet opbrengen. Vicepremier Petra De Sutter (Groen) had het
over vluchten tot 500 kilometer, die duurder zouden worden omdat die te belastend
voor het klimaat zijn. Die opbrengst van 30 miljoen is blijkbaar het enige dat vastligt.

De actieradius van 500 kilometer zal mogelijk worden uitgebreid, waardoor meer
vluchten in aanmerking zouden komen voor de nieuwe vliegtaks. Heeft de regering
zichzelf vorige week rijk gerekend? "Alles ligt nog open", is deze week te horen in
regeringskringen.

500 of 750 kilometer?

Dat schuiven met de grens van 500 naar 750 kilometer heeft te maken met de
discussie binnen de meerderheid over het bedrag van de vliegtaks. Vicepremier De
Sutter noemde een bedrag van 20 euro, met de bedoeling korte en milieuvervuilende
 -6-

vluchten te ontraden. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez pleit dan weer voor een
lager tarief, waardoor de vliegtaks minder dreigt op te brengen.

500 of 750 kilometer?

In het scenario met een actieradius van 500 kilometer wordt vooral Brussels Airport
getroffen, waar er meer korte vluchten vertrekken. Nogal wat passagiers vliegen van
daaruit naar grote luchthavens als Amsterdam, Londen of Frankfurt waar ze een
aansluiten langeafstandsvlucht nemen.

Als de actieradius wordt uitgebreid naar 750 kilometer komen ook vakantievluchten
naar bijvoorbeeld Oostenrijk of Noord-Italië in het vizier. Dat heeft dan gevolgen voor
wie bijvoorbeeld naar Innsbruck vliegt voor een skivakantie of naar Milaan voor een
citytrip. Dergelijke vluchten vertrekken ook vanop regionale luchthavens.

Dan is er ook de kwestie van wie hoeveel betaalt: iedereen gelijk voor de wet of toch
een hogere taks voor wie in business class vliegt?

Bron: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/10/19/welke-vluchten-worden-duurder-door-vliegtaks-
actieradius-wordt/. Geraadpleegd op 24/11/2021.
 -7-

GIB
GIB – GEMEENTELIJK INSTITUUT BRASSCHAAT | DOOR VERSTRAETELEI 50 | 2930 BRASSCHAAT
TEL +32 3 650 00 70 | FAX +32 3 652 16 98 | SECRETARIAAT@GIBBRASSCHAAT.BE | WWW.GIBBRASSCHAAT.BE