TKANKA TŁUSZCZOWA

t.tłuszczowa- tkanka łączna w której przeważają adipocyty.

Dlaczego triglicerydy są preferowaną formą magazynowania składników odżywczych?

- Nierozpuszczalne w wodzie, nie wpływają na osmolarność komórek
- Ich wartość kaloryczna jest dwukrotnie wyższa niż białek czy węglowodanów (9,3
kcal/g) więc są najwydajniejsze

Funkcje tkanki tłuszczowej (adipocytów):

- wydzielanie hormonów i innych ważnych substancji
- izolacja termiczna organizmu
- wypełnia przestrzenie między innymi tkankami więc pomaga utrzymać narządy na
miejscu
- pomaga kształtować powierzchnię ciała i chroni przed urazami mechanicznymi

Rodzaje tkanki tłuszczowej:

- żółta: jedna duża kropla tłuszczu, długoterminowe magazynowanie
- brunatna: wiele mniejszych kropel lipidowych przy wielu mitochondriach (stąd
brunatne zabarwienie), wydzielanie ciepła i ogrzewanie krwi
Oba rodzaje tkanek są bogato unaczynione, każdy adipocyt otoczony błona podstawną z
kolagenem IV

TKANKA TŁUSZCZOWA ŻÓŁTA

- Adipocyty w postaci wyizolowanej- kształt kulisty, w tkance silnie upakowane- kształt

wielościanów
- Średnica ok 50-100 mikrometrów
- Zawierają jedną dużą kroplę tłuszczu na środku- stąd nazwa jednowakuolarne
- U młodych ssaków może występować tz. populacja komórek tłuszczowych
beżowych, liczne krople różnej wielkości, mogą tworzyć tkankę brunatną
- Tłuszcze ulegają wymyciu podczas prześwietlania za pomocą rozpuszczalników
organicznych
- Jądro i inne organella położone brzeżnie ( zepchnięte i spłaszczone przez tłuszcz)
- TEM wykazuje dużą liczbę kaweoli w błonie kom. większości adipocytów, zwłaszcza
młodych- kaweole odgrywają rolę w procesach transportu tłuszczów i formowania
dużej kropli tłuszczu
- T. tł żółta jest podzielona na niepełne płaciki przez łącznotkankowe przegrody
zawierające naczynia i nerwy
- Adipocyty jednowakularne mogą być źródłem łagodnych nowotworów- tłuszczaków,
a także złośliwych- tłuszczakomięsaków. Tłuszczaki powstające w okresie płodowym
z t. tł brunatnej- zimowiaki

MAGAZYNOWANIE I MOBILIZACJA LIPIDÓW

Adipocyty magazynują triglicerydy z 3 źródeł:

- Z pożywienia drogą krążenia- chylomikrony

 - Syntetyzowane w wątrobie i transportowane we krwi- lipoproteiny o małej gęstości
(VLDL)
- Wolne kwasy tłuszczowe i glicerol syntetyzowane przez adipocyty

Chylomikrony- tworzone z lipidów wchłoniętych przez komórki nabłonka wyścielającego jelito

cienkie, transportowane przez krew i limfę. Rdzeń- głównie triglicerydy, otoczony przez
pojedynczą warstwę fosfolipidów, cholesterolu i apolipoprotein. Średnica do 1200 nm

VLDL- skład podobny do chylomikronów ale mniejsze ( stosunek powierzchni do objętości

większy). Syntetyzowane w wątrobie. Badania przeprowadzane na czczo aby wyeliminować
chylomikrony z wyników.

Zarówno chylomikrony jak i VLDL- hydroliza przez Lipazę lipoproteinową (produkowaną

przez adipocyty). Uwolnione kwasy tłuszczowe wnikają do adipocytów droga transportu
aktywnego oraz dyfuzji. Łączą się tam z fosforanem glicerolu ( pochodna metabolizmu
glukozy) i ponownie tworzą triglicerydy.

INSULINA- stymuluje pobieranie glukozy przez adipocyty i produkcję lipazy lipoproteinowej

NOREPINEFRYNA ( noradrenalina)- uwalniana z rdzenia nadnerczy i zazwojowych

współczulnych zakończeń nerwowych.
W t.tł aktywuje Lipazę hormonozależną, która rozkłada triglicerydy na powierzchni
zmagazynowanej kropli lipidowej.
Aktywność lipazy jest stymulowana także przez hormon wzrostu z przysadki mózgowej.

Uwolnione kwasy tł. dyfundują przez błony adipocytu i śródbłonka i wiążą się z albuminą.
Glicerol pozostaje niezwiązany bo jest lepiej rozpuszczalny w wodzie. Insulina hamuje lipazę
hormonozależną, ograniczając uwalnianie kwasów tłuszczowych, stymuluje także enzymy
syntetyzujące lipidy.

Adipocyty produkują LEPTYNĘ- białkowy hormon sytości.

U większości otyłych ludzi adipocyty produkują wystarczającą ilość lub nadmiar leptyny ale
komórki docelowe nie są na nią wrażliwe.

Tkanka tłuszczowa wydziela wiele innych cytokin, w tym wiele cytokin prozapalnych. Nie
wiadomo co je produkuje ale dlatego otyłość charakteryzuje się przebiegłym, łagodnym
stanem zapalnym.

Tkanka tłuszczowa trzewna- zwiększa ryzyko cukrzycy, produkty hydrolizy uwalniane do

krążenia wrotnego i wątroby
Tkanka tłuszczowa podskórna- nie zwiększa

HISTOGENEZA ŻÓŁTEJ TKANKI TŁUSZCZOWEJ

Adipocyty- mezenchyma
Preadipocyty- pojawiają się jako pierwsze w trakcie rozwoju adipocytów, przypominają
większe fibroblasty z osobnymi kropelkami tłuszczu. Adipocyty żółte rozwijają się razem z
beżowymi

Zapasy żółtej t. tł są gromadzone od 14 tyg. życia płodowego, przed urodzeniem jest dobrze
wykształcona. Mnożenie komórek zmniejsza się pod koniec rozwoju płodowego do ok.10
roku życia, po czym znowu się rozpoczyna i trwa przez okres dojrzewania. Tyjemy bo rośnie
kropla tłuszczu a nie ilość komórek, chyba że dzieci tam jest jackpot. (idk czy dobrze
zrozumiałam ten bełkot)

Adipocyty żółte i beżowe- mezoderma boczna zarodka

Adipocyty brunatne- mezoderma przyosiowa zarodka

TKANKA TŁUSZCZOWA BRUNATNA

- Swoją barwę zawdzięcza mitochondriom, zawierającym barwniki cytochromowe oraz

licznym naczyniom włosowatym.
- Wiele małych kropelek lipidów- wielowakularne
- Główna funkcja- produkcja ciepła- termogeneza bezdrżeniowa
- Komórki wieloboczne i zazwyczaj mniejsze od adipocytów żółtych. Jądro ułożone
bardziej centralnie
- Przegrody łącznotkankowe dzielące tkankę na płaciki są lepiej wyodrębnione
- Komórki są bezpośrednio unerwiane przez współczulny układ nerwowy- regulacja
aktywności metabolicznej

Produkcja ciepła- norepinefryna stymuluje lipazę hormonozależną, co stymuluje hydrolizę

trójglicerydów do k. tłuszczowych i glicerolu. W odróżnieniu od procesu z tkanki żółtej kwasy
nie są uwalniane lecz podlegają przemianom metabolicznym- produkcja ciepła i większe
zużycie tlenu.

Produkcja ciepła jest wyższa bo wewnętrzne błony mitochondriów wykazują wyższą

ekspresję UCP1- białka rozprzęgającego, termogeniny. Białko to pozwala na przepływ
protonów z przestrzeni międzybłonowej do macierzy bez syntazy ATP, a energia zużywana
normalnie przez syntazę jest rozpraszana w postaci ciepła